Amaranto (latine Amaranthus) estas genro da 60 specioj de plantoj.
Ĉefaj specioj
Amaranthus retroflexus, Bildo el Thomé:
Flora von Deutschland, Österreich und der Schweiz, 1885.
Genro Amaranthus enhavas pli ol 60specioj :
-
Amaranthus albus, amaranto blanka
-
Amaranthus blitoides,
-
Amaranthus blitum,
-
Amaranthus bouchonii,
-
Amaranthus caudatus, vosta amaranto
-
Amaranthus cruentus, amaranto ruĝa
-
Amaranthus hypochondriacus,
-
Amaranthus gangeticus,
-
Amaranthus graecizans, amaranto afrika
-
Amaranthus hybridus,
-
Amaranthus oleraceus,
- Amaranthus palmeri
-
Amaranthus paniculatus, amaranto giganta
-
Amaranthus retroflexus,
-
Amaranthus salicifolius, amaranto salikfolia
-
Amaranthus spinosus,
-
Amaranthus tricolor, trikolora amaranto
-
Amaranthus viridis, amaranto verda
Homa uzo
Specioj de amaranto estas uzataj kiel grajna kaj legoma manĝaĵo, pigmento, kaj ornamaĵo.
Amaranto estis unu el la ĉefaj manĝaĵoj de la inkaoj, kaj ĝi ankoraŭ estas uzata en la regiono hodiaŭ. Ĝi estis ankaŭ manĝita de la aztekoj, kaj manĝita dum iliaj religiaj ceremonioj, miksata kun mielo.
Pluraj centoj da specioj kaj varioj da amarantoj (Amaranthus) kultivatas en anda Ameriko kaj Hindio (Vidu ankaŭ Vandana Shiva) ĉefe por ties semoj, pli nutroriĉaj ol cerealoj. Ankaŭ la folioj manĝeblas, kiel spinaco.
Komparu nutraĵajn kvalitojn de amaranto kun tiu de terpomo (enhavo en 100 gramoj):
-
Proteinoj : Amaranto: 14,7 g. Terpomo: 2,1 g;
-
Fero: Amaranto: 0,011 g. Terpomo: 0,0007 g;
-
Kalcio: Amaranto: 0,51 g. Terpomo: 0,01 g.