dcsimg

Koala australijski ( Polish )

provided by wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons Wikisłownik Hasło w Wikisłowniku

Koala australijski[3] (Phascolarctos cinereus) – gatunek torbacza z rodziny koalowatych, nadrzewne zwierzę roślinożerne, zamieszkujące wschodnią Australię. Koala schodzi na ziemię tylko po to, aby przejść na kolejne drzewo. Żyje samotnie lub w niewielkich grupach złożonych z samca i kilku samic. Jest jedynym współcześnie żyjącym przedstawicielem rodzaju Phascolarctos.

Etymologia nazwy

Słowo koala pochodzi od słowa gula z języka Dharuk. Samogłoska /u/ była pisana alfabetem łacińskim jako oo, została zamieniona na oa prawdopodobnie z powodu błędu[4]. Koala jest popularnie nazywany „misiem koala”, co błędnie sugeruje pokrewieństwo z niedźwiedziami.

Podstawowe dane

  • wymiary: 60–85 cm
  • masa ciała: 8–15 kg
  • okres godowy grudzień-marzec (na półkuli południowej jest wówczas lato)
  • ciąża: 25–35 dni
  • liczba młodych: 1 młode raz na 2 lata
  • dojrzałość płciowa: samce 3–4 lata, samice 2–3 lata
  • długość życia: 15–20 lat

Występowanie i środowisko

Koala australijski występuje wzdłuż wybrzeża Queensland, Nowej Południowej Walii oraz Wiktorii. Większość swego życia spędza na najwyższych gałęziach drzew eukaliptusowych. Jest zwierzęciem aktywnym nocą.

Na podstawie badań przeprowadzonych w 2014 roku na Uniwersytecie w Melbourne ustalono, że koale australijskie chłodzą swoje organizmy schodząc na niższe partie drzew i przyciskając pokryty cienkim futrem brzuch do konarów, ponieważ ich temperatura może być niższa nawet o 7 °C niż temperatura powietrza. Badania przeprowadzone na Uniwersytecie w Sydney dowodzą natomiast, że koale australijskie chłodzą się na „drzewach schronieniach”, takich jak rzewnia, a nie eukaliptus, które są ich źródłem pokarmu[5].

Odżywianie

Koala żywiący się eukaliptusem

Układ trawienny koali australijskiego umożliwia trawienie jedynie liści wybranych gatunków roślin. Koala preferuje eukaliptusy (Eucalyptus), ale uzupełnia też dietę liśćmi kilku gatunków z rodzajów Corymbia, Angophora, Lophostemon, banksja (Banksia), Leptospermum i Melaleuca[6]. Dorosły osobnik zjada dziennie od 0,5 do 1 kg liści. Większość substancji mineralnych pobiera z soczystych liści. Wodę pije rzadko, dopiero gdy z powodu suszy zmniejsza się jej ilość w liściach, pije częściej.

Rozmnażanie

 src=
Młody koala australijski

Samce wydają w okresie godowym głośne ryki, które służą samicy przy wyborze partnera do rozrodu. Za donośność dźwięku odpowiadają długie struny głosowe, które przyczepione są do krtani znajdującej się obok trzeciego i czwartego kręgu szyjnego[7].

Okres godowy: grudzień – marzec. Ciąża trwa 25–35 dni. Młode rodzą się ślepe i nieowłosione, o wadze poniżej 1 g[8][9], dorasta następnie w torbie przez około 6 miesięcy. Podczas pierwszych 5 miesięcy karmi się mlekiem matki, w 6. miesiącu pobiera częściowo przetrawiony pokarm z jelita matki. Młode koala pozostają z matką (najczęściej uczepione jej grzbietu) do następnego okresu godowego. W tym samym czasie osiągają również dojrzałość płciową.

Ochrona i zagrożenia

Od 1927 r. koala jest objęty całkowitą ochroną. Jest uznawany za gatunek narażony na wyginięcie, w związku ze spadkiem liczebności o 28% w ciągu ostatnich 18–24 lat (trzech pokoleń). Przyczyniła się do tego głównie susza[2].

Zobacz też

Przypisy

  1. Phascolarctos cinereus, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Phascolarctos cinereus. Czerwona księga gatunków zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.).
  3. Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 297. ISBN 978-83-88147-15-9.
  4. Dixon, R.M.W.; Moore, Bruce; Ramson, W. S.; Thomas, Mandy (2006). Australian Aboriginal Words in English: Their Origin and Meaning (2nd ed. ed.). South Melbourne: Oxford University Press. ​ISBN 0-19-554073-5​.
  5. Dlaczego koale tulą się do drzew? (pol.). National Geographic Polska, 2015-06-02. [dostęp 2015-06-11].
  6. Phillips et al. The tree species preferences of koalas (Phascolarctos cinereus) inhabiting forest and woodland communities on Quaternary deposits in the Port Stephens area, New South Wales. „Wildlife Research”. 27, s. 1–10, 2000. CSIRO. DOI: 10.1071/WR98054 (ang.).
  7. Hannah Devlin: Małe zwierzątko o wielkim głosie
  8. Things to know about the Koala (ang.). www.koala-info.de. [dostęp 2009-05-27].
  9. Australian Koala Foundation – Koalas (ang.). Australian Koala Foundation. [dostęp 2009-05-27].
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Koala australijski: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL

Koala australijski (Phascolarctos cinereus) – gatunek torbacza z rodziny koalowatych, nadrzewne zwierzę roślinożerne, zamieszkujące wschodnią Australię. Koala schodzi na ziemię tylko po to, aby przejść na kolejne drzewo. Żyje samotnie lub w niewielkich grupach złożonych z samca i kilku samic. Jest jedynym współcześnie żyjącym przedstawicielem rodzaju Phascolarctos.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL