Kaki

Hurma wschodnia (Diospyros kaki), nazywana również hebanem wiśniówką i nieprawidłowo hebanowcem wschodnim – gatunek drzewa z rodziny hebankowatych. Pochodzi z Chin, jest tam i w innych rejonach uprawiane^[2].

Morfologia

Pokrój

Drzewo osiągające około 12 m wysokości. Korona okrągława lub wyciągnięta w górę, regularnie sklepiona i dość gęsta.

Pień drzewa

Pień

Przeważnie prosty, w przekroju kolisty, dobrze widoczny aż do górnej strefy korony. Kora bruzdowana lub złuszczona wzdłuż, szarobrunatna lub lekko czerwonawa, oddziela się małymi płatami i dlatego wydaje się dość szorstka i niedelikatna.

Liście

Skrętoległe, czasem naprzeciwległe, podłużno-eliptyczne do podłużno-owalnych, z przodu zaostrzone, u nasady klinowato zwężone mają 6-15 cm długości i do 7 cm szerokości, z wierzchu są ciemnozielone i błyszczące, od spodu jaśniejsze i gęsto owłosione, z czasem jednak łysiejące i owłosione tylko na większych nerwach. Ogonki liściowe o długości 5-10 cm są również delikatnie owłosione.

Kwiaty

Szerokości około 3 cm są zwykle jednopłciowe; męskie przeważnie w małych, ściśniętych pęczkach, żeńskie - pojedynczo, z czterodziałkowym kielichem i bladożółtą lub siarkowożółtą, czterodzielną koroną. Kwitnie w czerwcu.

Owoc

W typie jagody, grubości 4-7 cm jest podobny do spłaszczonego pomidora, intensywnie pomarańczowy lub złotobrunatny, z powiększonymi działkami kielicha, trwale pozostającymi na owocu; ma ona bardzo przyjemny smak, jest jednak jadalny tylko w stanie pełnej dojrzałości (mniej więcej od października do listopada)^[3]. W Polsce, w handlu nazywany jest po prostu kaki.

Zastosowanie

Dojrzewający owoc kaki

• Drzewo uprawiane w Chinach, Korei, w Japonii, na wyspie Jawa w Indonezji, w Europie Południowej, W USA (Kalifornia, Floryda). W Europie Środkowej wytrzymuje zimę tylko na obszarach uprawy winorośli, poza tym jest bardzo rzadko spotykane^[3].
• Roślina zawierająca dużo garbników. Sok wykorzystywany jest do nasączania sieci rybackich, drewna aby nie ulegało gniciu i do garbowania skór. Sok używany jest również w produkcji farb.
• Drewno jest oryginalnie szarobrunatne i niezwykle twarde. Używane bywa przeważnie do wyrobu przedmiotów narażonych na uderzenia, np. kręgli i kul^[3].
• Owoce niektórych odmian hurmy są jadalne.

Hurma wschodnia (Diospyros kaki Thunb., 1780)

Przypisy

Bibliografia

Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.