dcsimg

Bơ (thực vật) ( الفيتنامية )

المقدمة من wikipedia VI
Đối với các định nghĩa khác, xem Bơ (định hướng).
Quả bơ (phần ăn được)Giá trị dinh dưỡng cho mỗi 100 g (3,5 oz)Năng lượng670 kJ (160 kcal)
8.53 g
Đường0.66 gChất xơ6.7 g
14.66 g
Chất béo bão hòa2.13 gChất béo không bão hòa đơn9.80 gChất béo không bão hòa đa1.82 g
2 g
VitaminThiamine (B1)
(6%)
0.067 mgRiboflavin (B2)
(11%)
0.130 mgNiacin (B3)
(12%)
1.738 mgPantothenic acid (B5)
(28%)
1.389 mgVitamin B6
(20%)
0.257 mgFolate (B9)
(20%)
81 μgVitamin C
(12%)
10 mg Chất khoángCanxi
(1%)
12 mgSắt
(4%)
0.55 mgMagiê
(8%)
29 mgPhốt pho
(7%)
52 mgKali
(10%)
485 mgKẽm
(7%)
0.64 mg
Tỷ lệ phần trăm xấp xỉ gần đúng sử dụng lượng hấp thụ thực phẩm tham chiếu (Khuyến cáo của Hoa Kỳ) cho người trưởng thành.
Nguồn: CSDL Dinh dưỡng của USDA

(danh pháp hai phần: Persea americana) là một loại cây cận nhiệt đới có nguồn gốc từ MéxicoTrung Mỹ, được phân loại thực vật có hoa, hai lá mầm, họ Lauraceae. Con người biết ăn trái cây bơ từ xưa, bằng chứng là người ta tìm thấy bình nước hình trái bơ từ trước thời đại Inca tại tỉnh Chan Chan Trung Mỹ[1].

Cây bơ cao khoảng 20 mét, lá chen kẽ, mỗi lá dài 12–25 cm, hoa không hiện rõ, màu xanh-vàng, mỗi hoa lớn độ 5–10 mm.

Trái của cây bơ hình như cái bầu nước, dài 7–20 cm, nặng 100g-1 kg. Vỏ mỏng, hơi cứng, màu xanh lục đậm, có khi gần như màu đen. Khi chín, bên trong thịt mềm, màu vàng nhạt, giống như chất , có vị ngọt nhạt. Hột trái bơ hình tựa quả trứng, dài 5 – 6 cm, nằm trong trung tâm, màu nâu đậm, và rất cứng.[2]

Một cây bơ trung bình ra 120 trái một năm. Vườn bơ có khả năng sản xuất 7 tấn trái bơ mỗi hecta mỗi năm, có vườn đạt đến 20 tấn [3]. Cây bơ không hợp trồng ở vùng lạnh, chỉ phát triển ở vùng nhiệt đới và ôn đới.

Thịt trái bơ thường được dùng làm nguyên liệu cho các món sinh tố giải khát, hoặc có thể dùng để ăn với bánh mì bằng cách quết lên bánh và rắc thêm một chút đường. Ngoài ra, bơ cũng được dùng trong việc chăm sóc da,tuy nhiên việc ăn nhiều bơ cũng gây nên bệnh về gan

Lịch sử

 src=
Native criollo avocados, the ancestral form of today's domesticated varieties

Persea americana, hay bơ, được tin rằng có nguồn gốc từ tỉnh Puebla, Mexico,[4] mặc dù các bằng chứng hóa thạch gợi ý rằng các loài tương tự đã phát triển rộng khắp hàng triệu năm về trước, hiện diện xa về phía bắc tới California ở thời điểm mà thời tiết thuận lợi cho sự phát triển của chúng.[5]

Giống bơ bản địa được biết tới với cái tên criollo, là một giống trái nhỏ, vỏ đen sậm, hạt to.[6] Bằng chứng sớm nhất về việc sử dụng trái bơ được tìm thấy trong một hang động ở Coxcatlán, Puebla, Mexico, vào khoảng 10 ngàn năm BC. Cây bơ đã được trồng từ lâu ở Trung và Nam Mỹ; một cái bình nước hình trái bơ, có niên đại AD 900 được phát hiện ở một thành phố Chan Chan thời kỳ tiền Inca.[1] Bài viết sớm nhất về bơ ở châu Âu là của Martín Fernández de Enciso (sinh khoảng năm 1470–mất 1528) trong quyển sách được viết năm 1519 của ông, Suma De Geographia Que Trata De Todas Las Partidas Y Provincias Del Mundo.[7][8] Tư liệu cổ nhất có dùng từ bơ trong tiếng Anh được viết bởi Hans Sloane trong một bảng liệt kê các loại cây cối ở Jamaica năm 1696. Cây bơ được đem đến Indonesia năm 1750, Brazil năm 1809, Nam Phi và Úc cuối thế kỷ 19, Levant năm 1908.

Một vài hình ảnh về cây bơ

Hình ảnh

Chú thích

 src= Wikimedia Commons có thư viện hình ảnh và phương tiện truyền tải về Bơ (thực vật)
  1. ^ a ă Barry, PC (ngày 7 tháng 4 năm 2001). “Avocado: The Early Roots of Avocado History”. Canku Ota. Truy cập ngày 29 tháng 12 năm 2007.
  2. ^ Dowling, Curtis F.; Morton, Julia Frances (1987). Fruits of warm climates. Miami, Fla: J.F. Morton. ISBN 0-9610184-1-0.
  3. ^ Whiley, A (ngày 1 tháng 9 năm 2000). “Avocado Production in Australia”. Food and Agriculture Organization of the United Nations. Truy cập ngày 29 tháng 12 năm 2007.
  4. ^ Galindo-Tovar, María Elena 5, Arzate-Fernández, Amaury M., Ogata-Aguilar, Nisao, and Landero-Torres, Ivonne (2007). “The Avocado (Persea Americana, Lauraceae) Crop in Mesoamerica: 10,000 Years of History”. Harvard Papers in Botany. Harvard University Herbaria. Truy cập ngày 27 tháng 4 năm 2014.
  5. ^ “Fossil avocado leaves found in California” (PDF). Truy cập ngày 25 tháng 8 năm 2014.
  6. ^ Villanueva, M. and Verti, S. “El aguacate: Oro verde de México, orgullo de Michoacán” (PDF). Gobierno del Estado de Michoacán. Truy cập ngày 6 tháng 6 năm 2020. Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |accessdate= (trợ giúp)
  7. ^ “Avocado History”. IndexFresh.com. Bloomington, CA: Index Fresh Avocado. 2007. Truy cập ngày 29 tháng 12 năm 2007.
  8. ^ Stradley, Linda (2004). “All About Avocados: History of the Hass Avocado”. What'sCookingAmerica.net. Newberg, OR: self-published. Truy cập ngày 13 tháng 5 năm 2008. While this is a self-published work, it cites its sources, and Stradley is a well-known culinary author.
ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Wikipedia tác giả và biên tập viên
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia VI

Bơ (thực vật): Brief Summary ( الفيتنامية )

المقدمة من wikipedia VI

Bơ (danh pháp hai phần: Persea americana) là một loại cây cận nhiệt đới có nguồn gốc từ MéxicoTrung Mỹ, được phân loại thực vật có hoa, hai lá mầm, họ Lauraceae. Con người biết ăn trái cây bơ từ xưa, bằng chứng là người ta tìm thấy bình nước hình trái bơ từ trước thời đại Inca tại tỉnh Chan Chan Trung Mỹ.

Cây bơ cao khoảng 20 mét, lá chen kẽ, mỗi lá dài 12–25 cm, hoa không hiện rõ, màu xanh-vàng, mỗi hoa lớn độ 5–10 mm.

Trái của cây bơ hình như cái bầu nước, dài 7–20 cm, nặng 100g-1 kg. Vỏ mỏng, hơi cứng, màu xanh lục đậm, có khi gần như màu đen. Khi chín, bên trong thịt mềm, màu vàng nhạt, giống như chất , có vị ngọt nhạt. Hột trái bơ hình tựa quả trứng, dài 5 – 6 cm, nằm trong trung tâm, màu nâu đậm, và rất cứng.

Một cây bơ trung bình ra 120 trái một năm. Vườn bơ có khả năng sản xuất 7 tấn trái bơ mỗi hecta mỗi năm, có vườn đạt đến 20 tấn . Cây bơ không hợp trồng ở vùng lạnh, chỉ phát triển ở vùng nhiệt đới và ôn đới.

Thịt trái bơ thường được dùng làm nguyên liệu cho các món sinh tố giải khát, hoặc có thể dùng để ăn với bánh mì bằng cách quết lên bánh và rắc thêm một chút đường. Ngoài ra, bơ cũng được dùng trong việc chăm sóc da,tuy nhiên việc ăn nhiều bơ cũng gây nên bệnh về gan

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Wikipedia tác giả và biên tập viên
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia VI