Resident breeder and winter visitor.
El Nerbatu miruellu o miruella (Turdus merula), páxaru perfácil d'atopar n'Asturies, ye un miembru europeu del xéneru Turdus y la familia Turdidae.
El nerbatu, ñerbatu o miruellu, tamién nomáu torda en delles zones nel Cotarru del Nalón, alcuéntrase abondo nes viesques de toda Europa y na mayor parte d'Asia. Les poblaciones quédense tou l'añu nel mesmu llugar, magar que nel norte d'Europa viaxen al sur n'iviernu.
El nerbatu ye omnívoru, cébase de tou tipu d'inseutos, merucos, grana y frutes. Añera nos matos, ónde pon dellos (al rodiu de 4) güevos azulín con pintes nun nial en forma goxu. Nun fai bandaes, pero dellos ñerbatos son a vivir nel mesmu habitat.
El machu ye dafechamente prietu, con un cercu mariellu al rodiu los güeyos y el picu color naranxa-mariello. La fema'l ñerbatu, y los pitinos, son pardizos col picu prietu y nun tienen el cercu mariellu alredor de los güeyos.
El machu de nerbatu ye perconocíu n'Asturies polos sos prestosos cantares, estremando'l so cantu nel alborecer, nel mediudía, nel tapecer y nes dómines de celu. Amás, sábese que'l machu'l ñerbatu depriende cantares d'otros páxaros, remedándolos.
El Nerbatu miruellu o miruella (Turdus merula), páxaru perfácil d'atopar n'Asturies, ye un miembru europeu del xéneru Turdus y la familia Turdidae.
Qara qaratoyuq (lat. Turdus merula) - qaratoyuqlar fəsiləsinin qaratoyuq cinsinə aid heyvan növü.
Quş ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
qaratoyuqlar qisda vetenlerini terk etmeyen quslardan ikincisidir. meyvelerin curuk qaliqlari ile qisi kecirirler.
Qara qaratoyuq (lat. Turdus merula) - qaratoyuqlar fəsiləsinin qaratoyuq cinsinə aid heyvan növü.
Ar voualc'h zu, pe moualc'h du (liester : mouilc'hi du), a zo un evn krennik, Turdus merula an anv skiantel anezhañ. Du eo ar par, dezhañ ur beg melen, ha rous ar barez.
War-dro 25 cm eo led ar mouilc'hi du. Disheñvel eo ar pared diouzh ar parezed : du eo ar pared, gant ur pigos melen hag ur gantenn velen en-dro d'o daoulagad ; rous-teñval eo ar parezed hag ar ploged.
Etre miz Meurzh ha miz Gouere e fard ar mouilc'hi un neizh savet gant ar barez gant fank, foenn ha pluñv degaset gant ar par. Dozviñ a ra 4 pe 5 vi.
Frouezh ha hugennoù, hag ivez ed, had, amprevaned, kevnid ha buzhug eo boued ar mouilc'hi.
Bevañ a reont e brouskoadoù, liorzhoù, strouezh, ha girzhier.
Diouzh an evnoniourien e vez renket ar voualc'h zu er c'herentiad Muscicapidae (gwechall) pe Turdidae (bremañ).
Ur barez voualc'h zu.
a vo kavet e Wikimedia Commons.
Ar voualc'h zu, pe moualc'h du (liester : mouilc'hi du), a zo un evn krennik, Turdus merula an anv skiantel anezhañ. Du eo ar par, dezhañ ur beg melen, ha rous ar barez.
La merla o merla negra (a les Illes Balears, tord negre, mèrlera o mèl·lera) (Turdus merula), és un membre europeu de la família dels túrdids. Altres ocells anomenats merla de les terres de parla catalana:
Mesura entre 18-25 cm, pesa entre 85-115 grams. Els mascles adults són completament negres, si exceptuem el bec groc així com un cercle també groc al voltant dels ulls. La femella és bruna amb esquitxos negres a la part inferior, però els seus tons varien d'un individu a l'altre, i no posseeix el bec groc i l'anell orbital groc que resplendeix en el mascle. Quant als juvenils, posseeixen un plomatge morè pigallat de blanc que dura fins a la seva primera muda, entre agost i octubre. El bec dels joves mascles no ateny el seu color groc fins després d'un any complet.
El seu hàbitat és molt variat, és comuna a parcs i jardins, horts i fruiters, boscos caducifolis i de coníferes amb sotabosc, i llindars de camps amb arbres; és freqüent a vegetació de ribera i a qualsevol zona oberta, mentre tingui arbust on nidificar. Aquesta espècie suporta bé tots els règims climàtics i pluviomètrics del Principat i se la troba des de ran de mar fins a gran alçada.
Les merles no viuen en grup, bé que diversos ocells poden més o menys cohabitar en un hàbitat convenient fora del període de reproducció. En canvi, durant aquest període, les merles no suporten cap congènere sobre el seu territori (que varia de 0,2 a 0,5 ha al bosc, i de 0,1 a 0,3 ha a la ciutat), tret del seu company.
La merla ha estat introduïda en nombroses parts del món fora de la seva àrea original. Per exemple a Austràlia i Nova Zelanda s'hi troben els descendents de merles importades de la Gran Bretanya.
La població és sedentària amb superposició d'exemplars en pas o hivernants. De les darreries d'octubre fins a començaments de març, s'aprecia un augment en el nombre de merles. Són migrants que arriben d'Europa.
Nidifiquen en els matolls o els arbusts. La femella pon diversos ous blau-verd-gris (habitualment 4-6), amb marques morenes o vermelles, en un bonic niu en forma de copel·la. Normalment des de finals del mes d'abril i els incuba sola. Els pollets neixen al cap de 13 a 15 dies. Passades dues setmanes, incapaços de volar, deixen el niu i s'amaguen a terra. En condicions bones, acostumen a fer 3 niades, encara que a l'alta muntanya es puguin reduir a una o dues per escurçament del període de cria.
La merla és un dels ocells de Catalunya que més atrau al públic general. Ha sofert una gran dispersió, estenent-se cap al nord d'Europa, darrerament ha anat colonitzant zones suburbanes i urbanes. Lluny de les ciutats es mostra malfiada i fugissera. És fàcil d'observar.
L'esperança de vida d'una merla se situa habitualment al voltant de 3 o 4 anys. Certs individus han atès tanmateix rècords de longevitat d'una quinzena d'anys. La merla posseeix nombrosos depredadors, en particular l'esparver d'Europa. Altres ocells, com les garses i les cornelles, però també d'altres animals, com els erminis i els gats, tenen el costum de saquejar els nius de merles, la qual cosa en pot limitar la població.
Les merles són omnívores, alimentant-se d'insectes, cucs, fruits, llavors..., i menja a terra tot movent la cua i abaixant les ales. Com altres túrdids, quan s'alimenta de cucs del terra, és capaç d'extreure'ls sense que se li trenquin. Per fer-ho, remou la terra de tal manera que són un veritable problema per a molts jardiners. També mengen restes de menjar de les persones.
Des de la fi de l'hivern, i fins al començament de l'estiu, la merla mascle xiula a cants variats i melodiosos des de l'alçària dels arbres, la teulada de les cases o qualsevol branca dominant els voltants. La merla pot cantar a tota hora de la jornada però quan surt i es pon el sol són els moments en què els cants ressonen de manera més intensa. El cant de la merla és considerat com un dels cants d'ocells més bonics d'Europa. La riquesa del repertori, les variacions melòdiques i les seves capacitats d'improvisació distingeixen la merla de la majoria dels altres ocells.
Hom considera que el cant de la merla és el millor, després del rossinyol. També crida diversament. La seva presència o el seu cant són clars indicis de nidificació. El cant comença el febrer, fins a primers d'agost i acaba amb l'inici de la muda estival (juliol-agost).
Cant de merla mascle a Lilla, França (?·pàg.)
Cant de merla mascle a Utrecht, Països Baixos (?·pàg.)
La merla o merla negra (a les Illes Balears, tord negre, mèrlera o mèl·lera) (Turdus merula), és un membre europeu de la família dels túrdids. Altres ocells anomenats merla de les terres de parla catalana:
merla blava (Monticula solitarius), ocell de la família dels túrdids, de plomatge en què domina el blau; merla cuablanca (Oenanthe leucura), ocell de la família dels túrdids, propi de les zones mediterrànies àrides i pedregoses; merla d'aigua (Cinclus cinclus), ocell de la família dels cínclids, típic dels torrents muntanyencs, amb el plomatge impermeabilitzat que li permet cabussar-se i caminar per sota l'aigua; merla de collar o merla de pit blanc (Turdus torquatus), ocell de la família dels túrdids, amb el plomatge negre i una banda blanca al pit en forma de mitja lluna; merla roquera (Monticola saxatilis), ocell de la família dels túrdids, de plomatge vermellós i blau en els mascles a l'estiu.Mae'r Fwyalchen (Turdus merula) yn aelod o deulu'r Turdidae. Mae'n aderyn cyffredin ac adnabyddus trwy Ewrop a rhan sylweddol o Asia ac yn debyg iawn i Fwyalchen y mynydd.
Mae'r Fwyalchen rhwng 23.5 a 29 cm o hyd. Gellir adnabod y ceiliog yn hawdd oddi wrth y plu du, heb unrhyw liw arall, pig melyn a modrwy felen o gwmpas y llygad. Mae'r iâr a'r adar ieuainc yn frown. Gellir clywed y ceiliog yn canu cyn ac yn ystod y tymor nythu; ambell dro gall ddynwared cân adar eraill neu ryw swn arall sydd i'w glywed yn yr ardal.
Nid yw'n aderyn mudol yn y rhannau hynny lle nad yw'r gaeafau yn oer iawn, ond mae adar o'r rhannau oerach yn symud tua'r de neu tua'r gorllewin. Nid yw'n aderyn sy'n casglu mewn heidiau mawr fel rheol.
Oherwydd ei fod yn aderyn adnabyddus a phoblogaidd, mae'r Fwyalchen wedi ei ollwng yn fwriadol mewn nifer o rannau o'r byd. Ystyrir yr aderyn yn broblem yn Awstralia a Seland Newydd gan ei fod yn cystadlu ag adar brodorol.
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn T. merula, sef enw'r rhywogaeth (ar ôl ei ysgrifennu'r cyfeiriad cyntaf ato yn y testun yn llawn yn ôl confensiwn).[1]
Mae'r mwyalch yn perthyn i deulu'r Brychion (Lladin: Turdidae). Dyma aelodau eraill y teulu:
Rhestr Wicidata:
rhywogaeth enw tacson delwedd Bronfraith Turdus philomelos Bronfraith Mongolia Turdus mupinensis
.jpg)
_(cropped).jpg)
-4.jpg)
Englyn i'r Fwyalchen gan T. Llew Jones
Ba artist â chân bertach - hwyr denor
Du ei ŵn fel mynach.
Dyma gerddor rhagorach
Na Johann Sebastian Bach.
Cofnod mewn lluniau a geir isod o fwyalchen yn codi teulu ar wal gefn wrth dŷ yn Llandudno ac roedd yn anarferol o ddof![2]
Y Fwyalchen yn paratoi nyth
Y Fwyalchen yn dangos ei nyth
Y cywion yn datblygu
Cyw yn protestio ei fod ar lwgu
Yr iâr fwyalchen yn brysur yn casglu bwyd ar gyfer y cywion
Cywion bron yn barod i adael y nyth
Cyw Mwyalchen wedi parhau o gwmpas
Mae'r Fwyalchen (Turdus merula) yn aelod o deulu'r Turdidae. Mae'n aderyn cyffredin ac adnabyddus trwy Ewrop a rhan sylweddol o Asia ac yn debyg iawn i Fwyalchen y mynydd.
Mae'r Fwyalchen rhwng 23.5 a 29 cm o hyd. Gellir adnabod y ceiliog yn hawdd oddi wrth y plu du, heb unrhyw liw arall, pig melyn a modrwy felen o gwmpas y llygad. Mae'r iâr a'r adar ieuainc yn frown. Gellir clywed y ceiliog yn canu cyn ac yn ystod y tymor nythu; ambell dro gall ddynwared cân adar eraill neu ryw swn arall sydd i'w glywed yn yr ardal.
Nid yw'n aderyn mudol yn y rhannau hynny lle nad yw'r gaeafau yn oer iawn, ond mae adar o'r rhannau oerach yn symud tua'r de neu tua'r gorllewin. Nid yw'n aderyn sy'n casglu mewn heidiau mawr fel rheol.
Oherwydd ei fod yn aderyn adnabyddus a phoblogaidd, mae'r Fwyalchen wedi ei ollwng yn fwriadol mewn nifer o rannau o'r byd. Ystyrir yr aderyn yn broblem yn Awstralia a Seland Newydd gan ei fod yn cystadlu ag adar brodorol.
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn T. merula, sef enw'r rhywogaeth (ar ôl ei ysgrifennu'r cyfeiriad cyntaf ato yn y testun yn llawn yn ôl confensiwn).
Kos černý (Turdus merula) je pták žijící v celé Evropě a v jižní Asii, který byl introdukován i do Austrálie a na Nový Zéland. Díky své přizpůsobivosti se adaptoval na život v blízkosti člověka a úspěšně žije a hnízdí i v těsném sousedství lidských sídel. Samci jsou nepřehlédnutelní svým charakteristickým černým peřím a žlutým až oranžovým zobákem, upozorňují na sebe také melodickým zpěvem.
Kos černý je středně velký pták, o něco menší než hrdlička zahradní. Dospělý samec je matně černý s oranžově žlutým zobákem a žlutým kroužkem okolo očí. Samice je hnědavá s bělavějším hrdlem a nezřetelně skvrnitou hrudí, nohy jsou téměř černé, zobák má tmavý, jen částečně oranžový. Mláďata jsou podobná samici, jsou ale světlejší a mohou mít hnědě tečkovanou hruď a světlé podélné proužky na zádech. Samice ani mláďata nemají oční kroužek. Mladí, roční samci nemají ještě vybarvený zobák, který zůstává černavý.
Někdy se objevují i jedinci s větším či menším podílem bílého peří (leucismus). Vzácnější, ale ne neznámí, jsou pak úplně bílí ptáci s červenýma očima (albinismus).
Původní areál kosa černého zahrnoval celou Evropu, severní Afriku a jižní Asii, během 19. století byl introdukován i do Austrálie a na Nový Zéland, kde se rychle rozšířil a na některých místech je považován za škůdce, který konkuruje místním druhům ptáků.
Kos černý je pták, který před svým přistěhováním se do blízkosti člověka žil a hnízdil hlavně v přízemním patru lesa. Ve městech a vesnicích vyhledává podobné prostředí, sady, vinice, zahrady, parky nebo hřbitovy, obecně je kos velmi přizpůsobivý a je schopen žít a úspěšně vyvádět mláďata všude, kde nachází alespoň nějakou potravu a úkryt.
V roce 1959 byl v Africe poprvé zjištěn virus Usutu, který se roku 1996 rozšířil do Evropy a v Itálii způsobil hromadné úhyny kosů. V Česku byl uhynulý kos s tímto virem nalezen v roce 2011 v Brně. V létě roku 2018 se virus v Česku rozšířil a uhynulo několik desítek procent kosů.[2]
Po celé Evropě je populace kosa černého rozdělena na dvě oddělené subpopulace, které se liší způsobem života ve vztahu k člověku. Původní, lesní populace, stále žije skrytým způsobem života v jehličnatých i listnatých lesích, populace městská, urbánní, se přizpůsobila životu v intravilánech obcí a v současnosti početně převyšuje lesní kosy. Městští kosové jsou právě ti, se kterými člověk běžně přichází do kontaktu.
Lesní kosi černí jsou plaší ptáci, kteří obývají přízemní patro lesa. Potravu si hledají na zemi a živí se hlavně hmyzem, žížalami nebo plži, a drobnými lesními plody (jahody, borůvky a podobně). Lesní populace kosů je tažná.
Synurbanizace kosa černého začala v západní Evropě už na počátku 19. stol., v Česku pronikají první kosové do měst v druhé polovině 19. stol.[3] Městští kosi jsou v porovnání se svými lesními příbuznými mnohem drzejší a i když jsou stále opatrní, dobře snáší ruch civilizace. Do jejich jídelníčku pak kromě bezobratlých živočichů a bobulí patří také to, co najdou na ulicích, dvorcích nebo sadech, snadno také obsazují krmítka, odkud odhání jiné ptáky. Městský kos se stává všežravcem a díky široké potravní nabídce má větší populační hustotu než lesní populace. Nabídka potravy navíc pokračuje i v zimě a to, spolu s příznivějším mikroklimatem města umožnilo kosům přezimovat. Městský kos je částečně tažný pták, častěji migrují mladí ptáci a samice. Bylo zjištěno, že osvětlení ve městech urychluje sexuální vyspělost kosů, kteří hnízdí až o 26 dnů dříve než jejich venkovští kolegové. [4]
V České republice hnízdí kos černý v dubnu až červenci dvakrát až čtyřikrát ročně, městští kosi pak hnízdí v průměru o 10 dnů dříve než lesní. Hnízdo je hluboká, polokulovitá miska vybudovaná ze suchých stébel a kořínků slepených hlínou, lesní kosi je umísťují do vidlic stromů a keřů, městští kosi hnízdí i na budovách (balkóny, verandy). Hnízdo nikdy nebývá umístěno vysoko nad zemí.
Hnízdní revír je obsazen jediným párem, který na svém území nestrpí žádného jiného kosa. Samice snáší 4–6 modrozelených vajec s rezavými skvrnami, na kterých sedí sama po dobu 13 - 14 dnů. O mláďata se starají oba rodiče po dobu 12–15 dnů na hnízdě a po vylétnutí je ještě asi dva týdny přikrmují.
Kos černý se dožívá až 20 let.
Kos černý je částečně tažný pták, na zimu odlétají lesní kosi a jen část kosů městských. Ptáci z Čech a severní Moravy zimují u Atlantiku, jihomoravští kosi pak létají do Středomoří. Ze zimovišť se vrací na přelomu března a dubna a odlétá v listopadu.
Vábení je „dukdukduk“ nebo „srííí“, varování pak rámusivé „tikstikstikstiks“. Samec kosa začíná zpívat na začátku jara, obvykle za ranního a večerního soumraku, a to z vyvýšených míst. Zpěv je hlasitý, flétnový a melodický, kos navíc ovládá více melodií a harmonií než slavík. Zajímavé na zpěvu je, že se skládá z jednotlivých skladeb, které kos po dohrání celého svého repertoáru neustále opakuje dokola. Složitost a počet skladeb vzrůstá se stářím a zkušenostmi zpěváka.
Obrázky, zvuky či videa k tématu kos černý ve Wikimedia Commons
Galerie kos černý ve Wikimedia CommonsKos černý (Turdus merula) je pták žijící v celé Evropě a v jižní Asii, který byl introdukován i do Austrálie a na Nový Zéland. Díky své přizpůsobivosti se adaptoval na život v blízkosti člověka a úspěšně žije a hnízdí i v těsném sousedství lidských sídel. Samci jsou nepřehlédnutelní svým charakteristickým černým peřím a žlutým až oranžovým zobákem, upozorňují na sebe také melodickým zpěvem.
Solsorten (latin: Turdus merula) er en spurvefugl, der er udbredt over store dele af Europa samt dele af Asien, Australien og New Zealand. Det er Danmarks almindeligste fugl, og den yngler gerne i beboede områder. Solsorten er kendt for sin melodiske sang, der især høres morgen og aften. De fleste danske fugle er standfugle, men en del hunner og ungfugle trækker dog mod sydvest om vinteren.
Solsorten er cirka 27 cm lang, og hannen er i den friske vinterdragt, der anlægges i august-september, helt glinsende sort. Den har kun en lille gul ring om sit mørkebrune øje. Senere slides hannens fjerdragt, så vingerne virker brunlige hen på sommeren. Voksne hanners næb er orangegule, mens unge fugles næb er mørkebrune. I løbet af efteråret og vinteren bliver det gradvist mere gult.
Hunnerne er hovedsagelig mørkebrune, med lysere hals og lyse pletter på brystet. Nogle hunner kan have usædvanligt lyse markeringer på brystet, som får dem til at ligne Ringdrossel. Deres næb varierer i farve, men det er normalt mørkebrunt med en enkelt gul plet. Det kan dog også være gulbrunt med mørk spids eller endda næsten helt gult som hos hannerne.
Solsorten er berømt for sin dybe og melodiske sang. Den kan desuden efterligne melodistumper og ringetoner fra mobiltelefoner.
Han solsortesang om morgenen i byen Lille, Frankrig. + ?
Solsorten har flere forskellige kald. Som alarmkald anvendes f.eks. et blødt tjuk, et skarpere og ofte gentaget kink, kink eller en nærmest hysterisk skingren, når den tager flugten. Hannen har et højt fint tsiii, der anvendes i markeringen af territoriet overfor andre hanner. Denne type kald kan også høres som advarsel ved f.eks. en overflyvende rovfugl.
Solsorten holder til i stort set hele Europa samt i den sydlige del af Centralasien, Indien og videre østpå til det sydlige Kina. Derudover er solsorten blevet indført til Australien og New Zealand.
De mange solsorte, som bliver i Danmark om vinteren (ca. 80 % af fuglene), lever blandt andet af nedfalden frugt, et forhold, som er med til at forklare dens bosættelse i områder med villahaver med frugttræer og buske. Den femtedel af solsortene, som trækker sydpå til de lidt lunere dele af Vesteuropa, består fortrinsvis af hunner og ungfugle, hvorimod hannerne bliver tilbage og forsvarer deres territorier.
Tidligere har solsorten hovedsageligt levet i skovområderne, men fra slutningen af 1800-tallet indledte solsorten en indvandring til byområderne, så den i dag fortrinsvis holder til i villakvarterer og andre beboede områder. [1][2]
Solsorten er i dag den mest almindelige fugl i Danmark med mere end to millioner ynglepar. Ved ringmærkning er solsortens middellevetid blevet beregnet til 2,4 år, men nogle individer er blevet genfanget i en alder af 20 år.[3]
Solsorten holder sig for det meste på jorden, hvor den bevæger sig i små hop i modsætning til stæren, der går eller løber.
Den lever af insekter, snegle og regnorme. Om efteråret tager den også bær og frugt, der ligger på jorden. Dens fjender kan f.eks. være spurvehøg, husskade eller kat.
Solsorten yngler i perioden fra april til august. Reden placeres i buske, hække, træer, hulrum, under tagudhæng eller lignende steder. Hannen og hunnen bygger derefter i fællesskab reden af kviste, tørt græs, visne blade og jord.
Hunnen lægger normalt mellem tre og fem æg, der er grågrønne eller gråblå og er tæt strøet med fine, brunlige pletter. De udruges fortrinsvis af hunnen. Rugeperioden varer 12-15 dage, hvorefter begge forældrefugle deltager i fodringen af ungerne, som er flyvefærdige efter omkring 15 dage.
Et solsortepar i Danmark får normalt to kuld på en sommer. I nogle tilfælde ses også tre eller helt op til fire kuld.
Den samlede population i Danmark varierer fra 1 til 10 millioner fugle, alt efter årstiden. Om vinteren findes omkring 1-1½ million og om foråret ca. 4½ millioner individer, når hunner og ungfugle er vendt tilbage fra den sydvestlige del af Europa. Sidst på sommeren, efter at sidste kuld unger er udruget, men før hunner og unger drager sydpå, er antallet forøget til mere end 10 millioner fugle. Som følge af vinteren, hvor mange overvintrende solsorte sulter og fryser ihjel, samt på grund af de tilbagevendte trækfugle ender forårspopulationen med at være relativt konstant med omkring 4½ millioner individer.
Solsorten (latin: Turdus merula) er en spurvefugl, der er udbredt over store dele af Europa samt dele af Asien, Australien og New Zealand. Det er Danmarks almindeligste fugl, og den yngler gerne i beboede områder. Solsorten er kendt for sin melodiske sang, der især høres morgen og aften. De fleste danske fugle er standfugle, men en del hunner og ungfugle trækker dog mod sydvest om vinteren.
Die Amsel (Turdus merula) oder Schwarzdrossel ist eine Vogelart aus der Familie der Drosseln (Turdidae). In Europa ist die Amsel der am weitesten verbreitete Vertreter dieser Familie und zugleich einer der bekanntesten Vögel überhaupt. Ihre Körperlänge liegt zwischen 24 und 27 Zentimetern. Die Männchen sind schwarz gefärbt und haben einen gelben Schnabel, das Gefieder der Weibchen ist größtenteils dunkelbraun. Der melodiöse und laut vorgetragene Reviergesang der Männchen ist in Mitteleuropa hauptsächlich zwischen Anfang März und Ende Juli zu hören und kann bereits vor der Morgendämmerung beginnen.
Das Brutgebiet in Europa weist außer dem hohen Norden und dem äußersten Südosten keine größeren Verbreitungslücken auf. Darüber hinaus kommt die Amsel in Teilen Nordafrikas und Asiens vor. In Australien und Neuseeland wurde die Amsel eingebürgert. In Mitteleuropa verlässt ein Teil der Vögel im Winter das Brutgebiet und zieht nach Südeuropa oder Nordafrika.
Ursprünglich war die Amsel ein Vogel des Waldes, wo sie auch heute noch anzutreffen ist. Im 19. Jahrhundert begann sie über siedlungsnahe Parks und Gärten bis in die Stadtzentren vorzudringen und ist zum Kulturfolger geworden. Ihre Nahrung suchen Amseln vorwiegend am Boden. Sie ernähren sich überwiegend von tierischer Nahrung, meist Regenwürmer oder Käfer. Abhängig von der Verfügbarkeit steigt der Anteil gefressener Beeren und Früchte. Amseln sind Freibrüter und nisten vorwiegend in Bäumen und Sträuchern.
Adulte Amseln weisen einen deutlichen Geschlechtsdimorphismus auf: Das Gefieder der Männchen ist einfarbig schwarz, der Schnabel auffällig hellgelb bis orange. Zudem zeigen Männchen einen deutlichen Ring um die Augen, dessen Farbe der des Schnabels ähnelt, jedoch etwas ins Bräunliche gehen kann. Dieser Augenring kontrastiert stark mit der dunkelbraunen Iris. Weniger deutlich ist dieser Augenring beim Weibchen, auch der Schnabel ist weniger auffällig und hell hornfarben statt gelb. Die Gefiederfärbung des Weibchens ist viel variabler und vorwiegend dunkelbraun, teilweise ins Grau gehend oder rötlichbraun. Bei beiden Geschlechtern sind Lauf und Zehen dunkelbraun.[1][2] Im Vergleich zum kleineren, ebenfalls dunkel befiederten und sich häufig auf dem Boden aufhaltenden Star hat die Amsel einen deutlich längeren Schwanz.[3]
Das Gefieder der adulten Männchen ist recht einheitlich schwarz. Vor allem an der Unterseite, aber auch an Rücken und Schulterregion zeigen die Federn nicht selten einen grauen bis bronzefarbenen Endsaum, was aber recht unauffällig ist und nur bei günstigen Lichtverhältnissen einen leicht schuppigen Eindruck macht. Die Schwungfedern können im Frühjahr ausgebleicht wirken.[1]
Die Oberseite der Weibchen ist dunkel olivbraun bis olivgrau gefärbt, die Stirn oft etwas weniger dunkel. Die Färbung der helleren Unterseite fällt individuell sehr verschieden aus. Kinn und Kehle sind hell schmutziggrau bis rötlichbraun mit dunkler Streifung. Die Brust ist braungrau, gelbbraun bis rotbraun mit mehr oder weniger deutlichen Sprenkeln. Der Bauch ist braun, graubraun oder grau, wobei zuweilen durch einen hellen Endsaum der Federn ein deutlich geschuppter Eindruck entsteht. Die Schwanzfedern sind dunkel- bis schwarzbraun, Hand- und Armschwingen dunkelbraun mit oliv getönten Außenfahnen.[1]
Ausgeflogene Jungvögel ähneln Weibchen, sind aber auf der Unterseite stärker gefleckt und vor allem an den auffälligen hellen Schaftstrichen an Rücken, Schulterfedern und Flügeldecken zu erkennen. Der Schnabel ist braun. Die Befiederung von Flügeln und Schwanz erscheint vom restlichen Gefieder deutlich abgesetzt und ist bei männlichen Jungvögeln dunkelbraun bis braunschwarz, bei weiblichen etwas heller und geht eher ins Braune.[1][2]
Bei der Jugendmauser, die sich zwischen Sommer und Herbst des ersten Kalenderjahres vollzieht, wechseln die Vögel das Kleingefieder und einen Teil der Flügelfedern. Dabei wechseln vorwiegend die älteren Jungvögel in ein sogenanntes Fortschrittskleid, die später geschlüpften in ein Hemmungskleid, in dem sie weiterhin eher Jungvögeln ähneln. Die einjährigen Männchen im Hemmungskleid werden auch Stockamseln genannt.[4] Bei allen einjährigen Männchen, also auch den Männchen im Fortschrittskleid, sind die Schwungfedern und die unvermauserten Flügeldecken braun im Gegensatz zur braunschwarzen oder schwarzen Färbung der bereits vermauserten Federpartien. Auch bei den einjährigen Weibchen kontrastieren die bereits vermauserten und die unvermauserten Gefiederteile; Letztere sind deutlich heller.[1]
Im Regelfall beginnt die reguläre Jahresmauser, bei der es sich um eine Vollmauser handelt, zwei Wochen nach Beendigung der Jungenaufzucht. Die Mauser einer Amselpopulation erstreckt sich, werden die Extremfälle außer Acht gelassen, über einen Zeitraum von fünf Monaten. In Europa liegt der Mauserzeitraum typischerweise zwischen Juni und Ende Oktober, wobei sich nahezu alle adulten Amseln im August mausern.[4][5]
Das für Drosseln typische Tropfenmuster ist auch bei der Amsel nachweisbar, bei den Männchen wird es durch intensive Melaninablagerungen in den Federn überdeckt. Somit kann Melanismus als normal für die Art angesehen werden. Nicht der Norm entsprechend ist dagegen die Verringerung von Pigment oder der Pigmentausfall, was in unterschiedlicher Form und Intensität auftreten kann: Durch Albinismus verursacht sind fahle Färbungen (Chlorochroismus, Flavismus). Vollständig albinotische weiße Vögel mit roten Augen dürften wegen ihrer verminderten Sehfähigkeit kaum Überlebenschancen in freier Natur haben. Weiße Tiere mit braunen oder schwarzen Augen sind leuzistisch. Scheckungen sind auf einen abgeschwächten Leuzismus zurückzuführen.[6][7]
In manchen Jahren treten gescheckte Tiere örtlich gehäuft auf. Die dabei entstehenden symmetrischen oder auch asymmetrischen Muster sind äußerst unterschiedlich. Einerseits kann diese Weißfärbung offenbar eine erblich bedingte oder bleibende Störung während der Anlage oder Entwicklung der Follikel sein. Andererseits wurde experimentell nachgewiesen, dass die weißen Federn im Gefieder von der Zusammensetzung der Nahrung abhängen können, vor allem während der Mauser. Eiweißarme Nahrung scheint Albinismus zu begünstigen.[7]
Aberrante Färbungen werden heute vor allem bei den Vögeln im Siedlungsgebiet beobachtet, waren aber lange bekannt, bevor Amseln in der Nähe des Menschen vorkamen, beispielsweise hat Aristoteles bereits weiße Amseln beschrieben.[1]
Mit einer Körperlänge zwischen 24 und 27 Zentimetern sind Amseln der Nominatform nur unwesentlich kleiner als die größte mitteleuropäische Drosselart, die Misteldrossel.[8][9] Männchen sind etwas größer als Weibchen. Die Flügellänge des Männchens liegt im Mittel bei 133 mm und beim Weibchen bei 128 mm,[1] das entspricht ungefähr einer Spannweite zwischen 34 und 38,5 Zentimetern.[3] Die Schwanzlänge liegt zwischen 104 und 116 Millimetern.[1]
Die Gewichtsschwankungen im Jahresverlauf sind bei europäischen Amseln beträchtlich.[10] Bei mehrjährigen, in Großbritannien durchgeführten Untersuchungen lag das Gewicht zwischen 71 und 150 Gramm, im Mittel wogen adulte Männchen 102,8 Gramm, adulte Weibchen waren mit 100,3 Gramm etwas leichter. Einjährige Vögel waren durchschnittlich knapp 3 Gramm leichter. Im Jahresverlauf sind die Weibchen nur während der Legezeit etwas schwerer als die Männchen. Das größte Gewicht haben mitteleuropäische Amseln im Januar, das niedrigste im Juli oder August, nach der Brutzeit. Die Gewichtszunahme resultiert aus dem Aufbau von Fettreserven.[11]
Der im Frühjahr weithin hörbare Reviergesang der Amselmännchen ist vielen Menschen vertraut. Die Amsel gilt als besonders kreativ in der Erfindung, Kombination und Variation von Motiven. Die melodiösen Strophen klingen für menschliche Ohren eingängig und gefällig, ganz im Gegensatz zu dem von beiden Geschlechtern bei Erregung zu hörenden Zetern („dackderrigigigi duck duck“) oder „Tixen“ – einer Aneinanderreihung hoher „tix“-Laute.[12]
Der Reviergesang wird vom Männchen gewöhnlich von zwei bis drei verschiedenen, exponierten Singwarten vorgetragen, die hin und wieder gewechselt werden.[12] Eine Strophe dieses Gesangs dauert im Mittel etwas mehr als zwei Sekunden. In der Brutsaison geben Amseln während der Morgendämmerung für 20 bis 30 Minuten eine nahezu ununterbrochene Folge solcher Strophen von sich, wobei die Pausen zwischen den Strophen im Mittel etwa drei Sekunden lang sind. Beim abendlichen Gesang sind die Pausen etwas länger.[13]
Eine Strophe kann in einen Motivteil und ein leiseres, mehr zwitscherndes und geräuschhaftes „Anhängsel“ unterteilt werden. Der Motivteil ist etwas länger, das Anhängsel kann auch fehlen. Der Motivteil wiederum kann in Elemente untergliedert werden, in der Regel sind es zwei bis fünf, manchmal bis zu neun. Die Pausen zwischen den ungefähr 0,2 Sekunden langen Elementen sind hörbar.[14] Die Elemente werden zu Motiven kombiniert, und Männchen haben nicht selten mehr als 30 Motive im Repertoire, wobei sie zwei bis fünf Lieblingsmotive haben, so dass auch für das menschliche Gehör eine Identifikation eines Individuums über den Gesang möglich ist. Beim Anhängsel gibt es noch mehr Variationen als beim Motivteil. Das Frequenzspektrum des Anhängsels ist deutlich breiter, die Hauptintensität liegt über 10 kHz, während sie im Motivteil zwischen 1,5 und 3 kHz liegt.[13] Bei technischer Analyse des Anhängsels wurden Diplophonie und gegenläufige Frequenzverläufe festgestellt. Typisch für Amseln ist der sogenannte Kontergesang, also das wechselseitige Antworten zweier benachbarter Amselmännchen auf die Strophe des anderen. Die Vögel greifen die Motive des Gegenspielers auf und erwidern in vergleichbarer Länge und häufig mit ähnlicher Strophe.[12]
Der Gesang ist zum Teil angeboren, denn der Vortrag von isoliert aufgezogenen Männchen stimmt in vielen Einzelheiten mit dem der Artgenossen überein. Viele Gesangselemente übernehmen Amseln vom Vater und von anderen Männchen. Aber auch Lautäußerungen anderer Vogelarten werden imitiert, beispielsweise Meisenlaute oder das Lachen von Grau- und Grünspecht. Von Amseln im Siedlungsgebiet werden auch Zivilisationsgeräusche, etwa Sirenensignale von Rettungsfahrzeugen, in den Gesang aufgenommen.[12][15]
Der erste regelmäßige Reviergesang kann in Mitteleuropa bereits im Februar zu hören sein, die Mehrzahl der Amseln beginnt Mitte März, der Höhepunkt liegt zwischen Mai und Juni, insbesondere bei feuchtwarmem Wetter. Mitte Juli endet diese Phase der Gesangsaktivität, aber besonders im Siedlungsgebiet gibt es Berichte von laut singenden Amseln im Herbst und auch im Winter, vorwiegend bei milder Witterung. Im Frühjahr gehören Amseln zu den ersten Singvögeln, sie beginnen deutlich vor der Morgendämmerung mit dem Gesang. Das zweite Gesangsmaximum liegt am Abend. Im Siedlungsgebiet wird auch von nachts singenden Amseln berichtet, auch im Winter.[15]
Einer der bekanntesten der zahlreichen Erregungs- und Stimmfühlungslaute der Amseln ist das Tixen. Diese Folge schneller, scharfer Laute animiert Artgenossen, sich zu beteiligen und ist häufig in Verbindung mit dem gemeinschaftlichen Hassen auf Elstern oder Katzen zu vernehmen. Das Tixen kann bei noch stärkerer Erregung in Zetern übergehen. Zetern kann auch gegen Artgenossen gerichtet sein. Zeternde Amseln zeigen keine Fluchtbereitschaft, sondern versuchen Konkurrenten oder Feinde zu vertreiben. Ein sehr hohes, durchdringendes und lautes „ssiih“ (von 9 auf 7 kHz abfallend) dient als Warnung vor Feinden, meist bei Gefahr aus der Luft.[12]
Weibchen lassen manchmal gedämpfte, sonst aber dem männlichen Gesang ähnliche Strophen hören, beispielsweise bei Nestanflug oder angeregt durch den Gesang des Männchens. Zur Paarung fordern Weibchen mit zusammenhanglosen, sehr leisen, gepresst klingenden und oft hohen Lauten auf.[12]
Nach der Brutzeit tragen ältere Männchen mit geschlossenem Schnabel einen speziellen Herbstgesang vor, der deutlich leiser als der Gesang im Frühjahr ist, diesem aber ähnelt. Der Herbstgesang erinnert auch an den Jugendgesang. Letzterer ist sowohl Männchen als auch Weibchen angeboren und setzt ab dem 19. Tag recht plötzlich ein. Dabei vibrieren Kehle, Körper und Schwanz, der Schnabel ist geschlossen oder nur leicht geöffnet. Etwas ältere, übende junge Amselmännchen sind an der abgehackten Vortragsweise von adulten Amseln zu unterscheiden.[12]
Während die Amsel Europa nahezu flächendeckend besiedelt, sind die Vorkommen in Nordafrika und Asien vorwiegend inselartig, in Asien reicht das Verbreitungsgebiet bis zum Ostchinesischen Meer. In Australien und Neuseeland wurde die Amsel eingebürgert und besiedelte daraufhin weitere vorgelagerte Inseln ohne menschliches Zutun. In großen Teilen des Verbreitungsgebiets sind Amseln Teilzieher, im hohen Norden sind sie fast ausschließlich Zugvögel; die südlichen Populationen sind dagegen Standvögel. In einigen Gegenden verstreichen die Vögel im Winter in wärmere oder tiefer gelegene Gebiete, allerdings verbleiben in den Alpen und den Karpaten auch einige Amseln in den höchstgelegenen Brutgebieten.[16]
Die Amsel besiedelt die boreale, gemäßigte sowie mediterrane Zone und die Gebirgsregion der West- und Südpaläarktis sowie angrenzender nordorientalischer Gebiete.[17]
Die am weitesten westlich liegenden Vorkommen gibt es auf den Azoren, außerdem brütet die Art auf den Kanaren und Madeira. In Nordafrika kommt die Amsel von Marokko bis Tunesien zwischen Mittelmeer und Sahara vor, vereinzelt auch weiter südlich in Oasen. In Europa brütet die Amsel fast überall, einschließlich der Britischen Inseln und der Färöer, in Island wurde die erste Brut 1985 nachgewiesen. Die nördlichsten Vorkommen gibt es in Skandinavien bei 70° nördlicher Breite, weiter östlich in Russland liegt die nördliche Verbreitungsgrenze noch beim 60. Breitengrad. Im Osten bildet der Ural die Grenze des Areals. Neben dem äußersten Norden fehlt die Amsel in Europa nur ganz im Südosten, ungefähr südöstlich einer Linie von der Krim zu den Südausläufern des Ural.[9]
Der westliche Teil des asiatischen Verbreitungsgebiets umfasst Kleinasien und den östlichen Mittelmeerraum. Die Nordgrenze dieses Areals läuft von der Krim über die Kuban-Ebene, Stawropol und den Nordkaukasus zum Südufer des Kaspischen Meeres, die Südgrenze liegt östlich des Mittelmeerraumes ungefähr beim 34. Breitengrad. Das Areal setzt sich mit weiteren inselartigen Vorkommen im Zagrosgebirge, Elburs und Kopet Dag fort, weiter östlich kommt die Amsel in den Gebirgswäldern des Alai-Gebirges, des Tianschan, des Hindukusch und des Himalaya vor. Weiter im Osten schließt sich vom Süden Gansus und Westen Sichuans in Zentralchina bis zum Ostchinesischen Meer ein geschlossenes Verbreitungsgebiet an, im Süden reicht es bis etwa zum 22. Breitengrad an der Küste des Südchinesischen Meeres.[8] Die Amseln des Indischen Subkontinents werden teilweise auch als eigenständige Art betrachtet (siehe Systematik). Im Westen, Süden und Osten Indiens kommen sie im bewaldeten Bergland vor, zudem auf Sri Lanka.[9]
Die ersten Amseln erreichten den australischen Kontinent 1857 in Melbourne; es ist aber nicht überliefert, ob einzelne von ihnen freigelassen wurden. Seitdem sind in Australien bis weit ins 20. Jahrhundert hinein zahlreiche Auswilderungen dokumentiert, wobei davon ausgegangen wird, dass es viele weitere private Freilassungen gab. Die Hauptvorkommen liegen heute im Südosten Australiens südlich des 33. bis 34. Breitengrads; die Amseln dringen dabei immer weiter nach Norden vor. Südlich vom australischen Festland kommen sie auch in Tasmanien und auf den Inseln der Bass Strait vor. Die Amsel gilt in Australien vielerorts als Schädling, weil sie in Obstplantagen, Gärten oder Weinbergen Schaden anrichtet, teilweise wird sie von Plantagenbesitzern abgeschossen.[3]
In den 1860er Jahren wurde die Amsel auch in Neuseeland eingeführt. Zahlreiche Vögel wurden auf der Nord- und auf der Südinsel freigelassen. Heute kommt sie auf beiden Hauptinseln flächendeckend vor, ebenso auf den meisten der vorgelagerten Inseln.[3] Es ist möglich, dass die dortigen Amseln die Ausbreitung eingeführter Pflanzenarten begünstigen.[18]
Erfolglose Einbürgerungsversuche sind von Nordamerika und Südafrika sowie von St. Helena und den Fidschi-Inseln bekannt.[3]
In Europa ist der Anteil der ziehenden Individuen im Norden und Osten am höchsten. In Schweden ziehen 76 Prozent, in Finnland sogar 89 Prozent. In Mitteleuropa liegt die Zahl der wegziehenden Amseln dagegen nur bei 25 Prozent. Der Zug erfolgt vorwiegend in südwestlicher Richtung, die ziehenden Amseln verstärken im Winter die Populationen im Westen und Süden Europas.[8] Die Brutvögel Baden-Württembergs überwintern beispielsweise in Norditalien, Nordspanien und vor allem in Südwest- und Südfrankreich, bevorzugtes Winterquartier ist das untere Rhônetal.[17]
Im Siedlungsgebiet ist der Anteil ziehender Amseln niedriger als bei Waldamseln. Außerdem ziehen weniger Männchen als Weibchen, ältere Männchen bleiben noch häufiger im Brutgebiet. Der Bruterfolg bei nicht ziehenden Männchen ist zudem größer als bei den ziehenden. Diese Indizien legen nahe, dass ein für Teilzieher typisches Gleichgewicht der Strategien besteht: Im Brutgebiet bleibende Vögel haben eine höhere Mortalitätsrate im Winter, dafür können sie aber bessere Brutreviere besetzen.[16][19] Eine zwischen 1998 und 2000 im Raum München durchgeführte Studie deutet darauf hin, dass die geringere Zugbereitschaft der Männchen im Siedlungsgebiet bereits genetisch bedingt sein könnte.[20]
Im Juli sind in Mitteleuropa erste Zugbewegungen zu erkennen, dabei handelt es sich aber wohl vorwiegend um nachbrutzeitliche Dispersion. Verstärkter Zug ist vor allem in der zweiten Septemberhälfte festzustellen, der Hauptdurchzug findet Mitte Oktober statt. Ende Oktober nehmen die Zugbewegungen deutlich ab und enden im November. In den Wintermonaten kann bei den nicht fortgezogenen Vögeln während extremer Witterung eine Kälteflucht stattfinden. Die heimziehenden Amseln treffen in Mitteleuropa zwischen Mitte Februar und Mitte April ein.[17]
Amseln ziehen hauptsächlich nachts oder in den frühen Morgenstunden. Der Zug erfolgt in kleinen Etappen mit häufigen, aber kurzen Pausen. Das Wetter beeinflusst das Zugverhalten vergleichsweise wenig. Dabei werden von ziehenden Amseln auch die Nordsee und das Mittelmeer sowie die Alpen überflogen.[16]
Die Amseln in Australien und Neuseeland sind fast ausschließlich Standvögel, es gibt wenige Hinweise, die auf Zugbewegungen hindeuten, einzelne Ringfunde lassen auf eine gelegentliche Überquerung der Bass Strait schließen.[3]
Die Amsel, die Drosselart mit dem dunkelsten Gefieder, bewohnte ursprünglich bevorzugt den Innenbereich feuchter, dichter Wälder. Auch heute noch brütet sie an den dunklen Standorten unterholzreicher Wälder und sucht auf vegetationsfreien oder kurzrasigen Böden nach Nahrung. In einem solchen Habitat ist das bei Dämmerlicht für Singvögel außergewöhnlich gute Sehvermögen der Amsel sicher von Vorteil. Am anderen Ende des außerordentlich breiten Habitatsspektrums stehen die belebten Zentren von Großstädten, so dass sich aufgrund dieser Gegensätzlichkeit die Bezeichnungen Wald- und Stadtamsel eingebürgert haben.[21]
Die Amsel kommt in nahezu allen Arten von Kulturlandschaft vor. Ihre Habitate umfassen dabei Vorgärten, Parks und parkähnliche Anlagen, Baum- und Strauchgruppen in Industriegebieten, Streuobstwiesen, buschbestandene Heiden sowie die weitgehend offene Feldflur, sofern diese mit Feldgehölzen oder Sträuchern aufgelockert ist. Neben naturnahen, alten Wäldern werden auch monokulturell bewirtschaftete Forste besiedelt, wobei Laubwälder gegenüber Nadelwäldern bevorzugt werden. Auch in Schilfröhrichten brütet die Amsel.[17] Die am Boden nach Nahrung suchenden Vögel entfernen sich in allen Lebensräumen nicht allzu weit von Deckung bietender Vegetation.[21] Bis auf wenige Ausnahmen liegt die Niederschlagsmenge in den von der Amsel besiedelten Lebensräumen über 300 mm pro Jahr.[9]
Die bei weitem höchste Siedlungsdichte wird innerhalb von Ortschaften erreicht, nicht selten liegt sie bei vier und mehr Brutpaaren pro Hektar. Auf einem Friedhof in Ravensburg wurden in mehreren aufeinander folgenden Jahren zwischen fünf und sieben Brutpaare pro Hektar gezählt.[17] In Wäldern ist die Siedlungsdichte dagegen erheblich geringer, selten brüten mehr als 0,5 Brutpaare pro Hektar. In ländlichen Gebieten und Dörfern liegt die Siedlungsdichte zwischen denen der Städte und der Wälder.[21]
Seit 150 bis 200 Jahren dringt die Amsel ins menschliche Siedlungsgebiet vor. Dabei scheint sie zunächst die am Rande der Ortschaften, oft in Waldnähe gelegenen parkähnlichen Anlagen und Gärten zu besiedeln. Dieser Prozess fand und findet in weiten Teilen des Verbreitungsgebietes statt und verläuft regional unterschiedlich schnell: In Bamberg wurde bereits 1820 von Stadtamseln berichtet, in London ist die Amsel erst in den 1930er Jahren in den großen Parks der Stadt heimisch geworden. Ein hemmender Faktor bei der Verstädterung ist die Bejagung, die noch immer in Teilen des Verbreitungsgebiets stattfindet. Einer der begünstigenden Faktoren ist das mildere Mikroklima. Zudem ermöglicht die künstliche Beleuchtung in Städten die Brutperiode auszudehnen; außerdem besteht ganzjährig ein gutes Nahrungsangebot.[22]
Auch die Gebirgswälder werden von der Amsel besiedelt. In den Alpen kommt sie bis an die Waldgrenze vor, im Hohen Atlas findet man sie bis 2300 Meter Höhe. Noch höher liegt der Lebensraum der Unterart T. m. maximus im Himalaya, diese ist zwischen 3000 und 4500 Metern häufig und kommt sogar bis 5300 Meter vor.[9]
Amseln sind flexible und anpassungsfähige Allesfresser, aber während des ganzen Jahres zumindest auf geringe Mengen tierischer Nahrung angewiesen. Wenn Letztere knapp oder nur mit unverhältnismäßigem Aufwand zu beschaffen ist, spielen Beeren und Früchte eine größere Rolle.
Hauptbestandteile der tierischen Nahrung sind Regenwürmer und Käfer bis zur Größe des Maikäfers, regelmäßig werden auch Schnecken, Blutegel, Tausendfüßer, Spinnen sowie verschiedene Insektenstadien verwertet. Neben zahlreichen weiteren Wirbellosen zählen auch kleinere Wirbeltiere zum Nahrungsspektrum, darunter Eidechsen, Schwanz- und Froschlurche, Mäuse und Spitzmäuse sowie in Ausnahmefällen auch Schlangen. Auch fischende Amseln sind schon beobachtet worden.[23][24] Bei Nahrungsmangel werden als Ersatznahrung auch kleinere Insekten wie beispielsweise Blattläuse verwertet.[25]
Während Amseln sich zu Beginn der Brutzeit fast ausschließlich tierisch ernähren, nimmt in Mitteleuropa ab Mitte Mai der Anteil von Beeren und Früchten an der Nahrung zu. Die Amsel ist dabei der vielseitigste Früchtefresser unter den Drosseln; sie meidet allerdings rigoros die Früchte der Weißbeerigen Mistel mit ihrem zähschleimigen Inhalt. Der Anteil an Beeren und Früchten von Ziergehölzen ist vergleichsweise hoch.[17] Die Früchte werden vorwiegend nach der Reihenfolge des Heranreifens und nach dem Zuckergehalt gewählt. Der Anteil fleischiger Früchte erreicht von Oktober bis November seinen Höhepunkt, in Weinbergen und Obstplantagen kann es während dieser Zeit zu größeren Ansammlungen von Amseln kommen. Im Winter stellen in Europa die Früchte des Efeus meist die einzige noch verbliebene pflanzliche Nahrung dar. Bei Nahrungsmangel nutzen Amseln im Siedlungsgebiet das Angebot der Winterfütterung, auch werden Sämereien in größeren Mengen aufgenommen, aber diese werden wie die Samen aufgenommener Früchte kaum verdaut. Amseln suchen auch in Abfällen nach Nahrung.[25]
Es gibt viele Beobachtungen von ungewöhnlich erscheinenden Ernährungsgewohnheiten bei Amseln. Hierzu zählen das Plündern der Nester anderer Drossel- und Finkenarten sowie der Verzehr aus dem Nest gefallener Sperlinge. Auch Aas wird offensichtlich verwertet, zudem gibt es Berichte über Koprophagie und Kannibalismus.[23]
Charakteristisch für die Nahrungssuche am Boden ist das Hüpfen einer kurzen Strecke und ein anschließendes regungsloses Verharren, wobei die Amsel den Kopf schief hält und eine bestimmte Stelle fixiert, um blitzschnell mit dem Schnabel zuzustoßen. Zu beobachten sind auch Amseln, die dürres Laub mit hastigen Pickbewegungen erfassen, umdrehen und beiseite werfen. Herabgefallene Beeren oder Früchte werden vom Boden aufgenommen, seltener auch von Bäumen oder Sträuchern gepickt, oder manchmal sogar in einem kurzen Rüttelflug abgerissen.[23][26]
Amseln trinken selten, da die aufgenommene Nahrung meist ausreichend Wasser enthält. Beim Trinken begeben sie sich oft bis zum Bauch in seichtes Wasser und tauchen den Schnabel ein.[23]
Im Regelfall werden Amseln im Frühjahr, am Ende des ersten Lebensjahres geschlechtsreif. Innerhalb einer Brutsaison führen Amselpaare größtenteils eine monogame Beziehung. Bei Standvögeln, insbesondere auf den Britischen Inseln, scheint der Zusammenhalt der Paare fester und auch mehrere Brutperioden zu überdauern,[27] dennoch sind bei etwa 18 Prozent der Jungen die aufziehenden Amselmännchen nicht die Väter.[28] Bigynie wurde nachgewiesen, ist aber selten.[27]
Amseln gehören zu den Frühbrütern. In Mitteleuropa gibt es die ersten Bruten Ende Februar oder Anfang März. Zwei bis drei Jahresbruten sind hier die Regel, letzte Bruten sind bis Ende August möglich. In manchen Teilen des Verbreitungsgebiets gibt es nur zwei Jahresbruten. Schachtelbruten sind häufig.[27] In Australien und Neuseeland liegt die Brutzeit hauptsächlich zwischen August und Dezember.[3] Im Siedlungsgebiet gibt es insbesondere in milden Wintern gelegentlich Brutversuche und auch erfolgreiche Bruten.[29]
In Mitteleuropa kann bereits im November die Neuformierung von Revieren durch die im Brutgebiet verbliebenen Männchen beginnen. Zu dieser Zeit gibt es vor allem bei Stadtamseln auch bereits erste Anzeichen der Paarbildung. Vor allem erwachsene Männchen verfolgen bereits im Winter bestimmte Weibchen und versuchen Konkurrenten fernzuhalten. Auch ziehende Vögel können bereits verpaart im Brutgebiet eintreffen. In der Regel erfolgt die Paarbildung aber erst im Spätwinter oder Frühling, indem Weibchen ein Männchen mit geeignetem Revier wählen. Erstbrüter siedeln sich im März und April zwischen bereits besetzten Revieren an oder versuchen fremde Brutreviere zu übernehmen.[27]
Heimkehrende Amseln können bereits verpaart im Brutgebiet eintreffen, aber auch bei diesen beginnt die eigentliche Balz in Mitteleuropa typischerweise im März, bei noch unverpaarten Amseln ist sie Bestandteil der Paarbildung. Beim typischen Balzritual, das häufig nach dem morgendlichen Reviergesang stattfindet, läuft das Männchen im „Imponierschritt“ vor dem Weibchen auf und ab. Dabei stolziert es hoch aufgerichtet mit lang gestrecktem Hals, das Kopfgefieder eng angelegt und das Brust- und Bauchgefieder aufgeplustert. Das Intertarsalgelenk des Standbeins wird weitest möglich durchgedrückt, das Schwungbein hochgezogen. Die leicht hängenden Flügel des Männchens zittern und es gibt „ziep“-Laute, Balztriller oder Balzgesang von sich. Einer sich an die Balz anschließenden Kopulation geht meist eine Paarungsaufforderung des Weibchens voraus; es kommt auch zu Kopulationen ohne vorausgehendes Balzritual.[26]
Amseln sind Freibrüter und nisten vorwiegend in Bäumen und Sträuchern, aber auch am Boden. Die Rolle des Männchens bei der Nistplatzwahl ist umstritten. Manche Autoren gehen von einer alleinigen Entscheidung des Weibchens aus, andere nehmen an, dass das Männchen dem Weibchen die in Frage kommenden Nistplätze zeigt oder auf andere Weise mehr oder weniger Einfluss nimmt.[27]
Das Nest wird in der Regel auf einer festen Unterlage errichtet und ist von oben etwas geschützt. Bevorzugt werden halbdunkle Standorte in immergrünen Gehölzen, insbesondere in Nadelbäumen. In natürlichen Habitaten sind Amselnester im Vergleich zu denen der Sing- oder Wacholderdrossel besser versteckt. Auch liegen sie weniger hoch über dem Boden, in weiten Teilen des Verbreitungsgebiets liegt die typische Nesthöhe zwischen 1,5 und 2 Metern. Später im Jahr gebaute Nester liegen durchschnittlich höher, was aber durch die vermehrte Nutzung inzwischen Laub tragender Bäume bedingt ist.[27]
In Siedlungen liegen die Nester tendenziell höher, es werden vielfach mit Kletterpflanzen bewachsene Hausfassaden und Mauern genutzt oder die Nester, wie auch in natürlichen Habitaten, in immergrünen Gehölzen gebaut. Aber auch in Siedlungen sind Nester die Ausnahme, die mehr als sieben Meter über dem Boden liegen. Amseln bauen dort auch – ähnlich dem Hausrotschwanz – Nester auf Balken oder in Nischen. Es gibt Berichte über äußerst merkwürdige Niststandorte, beispielsweise im Motorraum abgestellter Autos, in fahrenden Kränen oder in Leuchtreklame-Schriftzügen – mit einer Vorliebe für runde Buchstaben und einer offensichtlichen Abneigung gegen die Farbe Rot.[27]
Das Weibchen baut das schalenförmige Nest alleine; das Material dazu wird ausschließlich am Boden gesammelt. Zunächst errichtet das Weibchen aus dünnen Zweigen, groben Halmen, Moos und Flechten die Nestbasis, die mit etwas feuchter Erde verfestigt wird. Darauf formt es mit dünnen Halmen, Laub und Moos die Nestmulde. Diese wird anschließend mit Lehm oder feuchtem Schlamm ausgekleidet. Nach einer witterungsabhängigen Trockenpause von 12 bis 24 Stunden kleidet das Weibchen die Mulde mit dünnen Grashalmen und Blättern aus und gibt dieser durch Hin- und Herbewegungen die endgültige Gestalt.[30] Für die Nestbasis werden häufig auch Papier- oder Kunststofffetzen, Textilien oder ähnliches künstliches Nistmaterial verwendet – auch von Waldamseln.[27]
Form und Größe des Nests hängen vom Standort ab: Nester in Astgabeln und Nischen sind kleiner, solche auf flacher Unterlage wie Balken oder Baumstümpfen dagegen größer. Der Außendurchmesser der nicht immer ganz runden Nester liegt im Mittel ungefähr bei 16 Zentimetern, der Durchmesser der Mulde bei 10 Zentimetern.[3][30] Das Weibchen baut im Mittel zwei bis fünf Tage am Nest, bei Folgebruten kann es auch schneller gehen. Für jede Brut wird meist ein neues Nest gebaut, an geschützten Standorten, besonders in Siedlungen, kann dasselbe Nest aber auch ausgebessert und wieder verwendet werden.[27]
Nach Vollendung des Nestbaues vergehen in der Regel ein bis drei Tage bis zur Ablage des ersten Eies, dann werden die Eier im Abstand von 24 Stunden gelegt. Ein Gelege besteht normalerweise aus vier bis fünf Eiern, zu Beginn und Ende der Brutperiode sind es oft jedoch nur drei oder gelegentlich nur zwei Eier. Größere Gelege mit sechs oder sieben Eiern kommen vor, stammen aber manchmal wohl von mehr als einem Weibchen.[31]
Die Eier sind meist oval bis kurzoval, mitunter leicht elliptisch. Die Grundfarbe frischer Eier ist grün, Farbe und Zeichnung der mäßig glänzenden Eier können aber sehr unterschiedlich sein. Die Größe der Eier europäischer Amseln lässt keine signifikante geografische Variation erkennen, sie liegt im Mittel bei 29,5 × 21,5 Millimeter, das Gewicht bei etwas mehr als sieben Gramm.[27] Es brütet in der Regel nur das Weibchen. Es gibt auch Berichte über brütende Männchen; allerdings sitzt das Männchen bei Abwesenheit des Weibchens manchmal auf oder im Nest und bewacht lediglich das Gelege. Das Weibchen übernachtet normalerweise bereits nach Ablage des zweiten Eies im Nest, brütet aber erst ab dem dritten Ei. Der Vogel verlässt das Nest dann nur noch zur Nahrungsaufnahme,[31] Fütterungen des Weibchens durch das Männchen sind äußerst ungewöhnlich.[26] Die Brutdauer liegt zwischen 10 und 19 Tagen, im Mittel bei 13 Tagen.[8]
Alle Jungen eines Geleges schlüpfen im Regelfall innerhalb von zwei Tagen. Beide Geschlechter beteiligen sich an der Fütterung. Im Normalfall hudert nur das Weibchen, bei Tod des Weibchens kann das Männchen diese Aufgabe übernehmen und auch die Jungenaufzucht erfolgreich zu Ende bringen. Im Mittel werden pro Nestling an einem Tag 16 Gramm Nahrung verfüttert. Zu Beginn der Brutzeit handelt es sich dabei nahezu ausschließlich um tierische Nahrung, später kommen auch Beeren und fleischige Früchte hinzu. Frisch geschlüpfte Nestlinge wiegen 5 bis 7 Gramm, bei Verlassen des Nests nach etwa 13 bis 15 Tagen wiegen sie etwa 65 Gramm.[26][31]
Nach dem „Ausfliegen“ sind die Jungvögel zunächst nahezu flugunfähig, sie halten sich sehr still und unauffällig in Deckung auf, tagsüber vor allem am Boden. Der Nachwuchs wird zur Betreuung gewöhnlich unter den Eltern aufgeteilt. Im Alter von etwa 18 Tagen können die Jungvögel fliegen, nach 19 bis 32 Tagen sind sie selbstständig. Die Dismigration beginnt im Alter von 7 bis 8 Wochen.[26]
Nestlinge und Eier am Schlupftag
Nestlinge im Alter von zwei Tagen
Nestlinge im Alter von fünf Tagen
Nestlinge im Alter von acht Tagen
Nestlinge im Alter von zehn Tagen
Nestlinge im Alter von zwölf Tagen.
Nestling nach Verlassen des Nests am 14. Tag
Ästling
Im Siedlungsgebiet können zwar mehr Bruten pro Jahr erfolgen, der Bruterfolg wird aber durch Störungen durch den Menschen sowie die große Zahl an Hauskatzen beeinträchtigt und ist in ländlichen Gebieten oft größer. In Gebieten, in denen Rabenvögel und insbesondere Elstern zahlreich sind, kann es zu einer Häufung von Gelegeverlusten kommen. Viele Studien belegen einen Zusammenhang zwischen der Verborgenheit des Nests und der Ausfliegerate.[8] Dies wird auch dadurch bestätigt, dass Totalverluste bei niedrigeren Nestständen weniger häufig sind als bei Nestern in mehr als 2,5 Metern Höhe über dem Erdboden, da niedrige Nester für Nesträuber weniger gut zu sehen sind.[32] In Großbritannien schlüpften in 56 Prozent der 1428 untersuchten Nester Junge, aus 41 Prozent dieser Nester flog mindestens ein Jungvogel aus.[8] Im menschlichen Siedlungsgebiet fallen viele Jungamseln nach dem Ausfliegen dem Straßenverkehr oder Katzen zum Opfer.[32]
Der Aktivitätsbeginn liegt während der meisten Jahreszeiten während der Morgendämmerung, das Aktivitätsende während der Abenddämmerung. Zwischen Februar und Ende Juni ist allerdings von mitteleuropäischen Amseln schon weit vor Beginn der Morgendämmerung ein Zetern zu vernehmen; im Juli und Juni sowie mitten im Winter endet die Aktivität bereits bei oder sogar vor Sonnenuntergang. Witterungsabhängige Helligkeitsunterschiede sowie künstliche Lichtquellen beeinflussen die Aktivitätsdauer.[26]
Amseln suchen während des gesamten Jahres spezielle Schlafplätze auf, obschon während der Brutzeit neben den brütenden Weibchen auch häufig die Männchen nachts im Revier bleiben. Die Schlafplätze liegen typischerweise in Nadelbäumen sowie dicht belaubten Laubbäumen oder Sträuchern, meist 1 bis 2,5 Meter über dem Boden. Die Übernachtung erfolgt manchmal einzeln, aber auch gesellig: In stadtnahen Wäldern können sich 700 Vögel oder mehr versammeln. Im Siedlungsgebiet werden häufig Friedhöfe oder Parks zur Nächtigung genutzt. Die zum Schlafplatz zurückzulegende Distanz liegt normalerweise unter einem Kilometer, kann aber auch bis zu vier Kilometer betragen, insbesondere im Siedlungsgebiet sind die zurückzulegenden Distanzen oft größer. Dabei verwenden die Vögel häufig dieselben Routen, ein Individuum nutzt aber nicht jeden Tag denselben Schlafplatz.[26]
Vor dem Aufbruch zum Schlafplatz widmen sich Amseln häufig der Gefiederpflege oder nehmen ein Bad. Das Baden ist das ganze Jahr über zu beobachten, vermehrt bei bedecktem Himmel oder Regen, seltener bei Sonnenschein. Zum Komfortverhalten gehört auch das Sonnenbaden. Drosseltypisch legen die Amseln sich flach auf den Boden, spreizen den Schwanz und breiten die Flügel aus. Dies machen sie bevorzugt im Hochsommer und setzen sich dabei nachmittags gelegentlich der Sonne aus, bis sie Anzeichen von Hitzestress zeigen. Der Grund dieses intensiven Sonnenbadens ist unklar. Sonnenbaden und Einemsen sind besonders häufig unmittelbar vor der Mauser, beide Verhaltensweisen werden auch kombiniert, beispielsweise von Amseln, die sich auf dem Nest der Gelben Wiesenameisen niederlassen.[26][33]
Während der Brutzeit verhalten sich Amseln gegenüber Artgenossen ausgesprochen territorial, besonders vor und während der Phase des Nestbaus, während der Jungenaufzucht etwas weniger. Das Revier wird von beiden Geschlechtern verteidigt. Territoriale Männchen vertreiben alle Artgenossen, Weibchen während der Brutzeit nur andere Weibchen. Das Vertreiben von Eindringlingen kann mit oder ohne vorausgehendes Imponierverhalten erfolgen. Kommt es zum Kampf, können die Vögel einander picken oder Brust an Brust bis zu drei Meter hoch steigen und ineinander verkrallt weiter kämpfend auf den Boden fallen. Besonders intensiv scheinen die Kämpfe zwischen den Weibchen zu sein: Sie können mit dem Tod der Unterlegenen enden.[26]
Außerhalb der Brutzeit sind Amseln meist sozial und können gemeinsam günstige Nahrungsquellen nutzen. Ansammlungen von 30 Vögeln oder mehr sind beim Nahrungserwerb und beim Baden nicht ungewöhnlich. Wenn sich aber im Spätherbst beispielsweise die Verfügbarkeit von Beeren dem Ende nähert, können auch nicht territoriale Vögel die letzten Beeren tragenden Sträucher gegen Artgenossen oder auch andere Drosselarten verteidigen. Den wendigeren und anpassungsfähigeren Staren sind Amseln bei der Beerenernte unterlegen.[26]
Amseln verbringen die meiste Zeit des Tages am oder in der Nähe des Bodens. Strecken werden je nach Beschaffenheit des Untergrunds laufend oder hüpfend zurückgelegt. Schwung wird sowohl bei der Landung als auch nach einer Hüpfsequenz mit ein paar Schritten abgebremst, wobei der Schwanz in charakteristischer Weise aufgestellt wird.[26]
Im Gegensatz zu den Singdrosseln, die mit ihren längeren und spitzeren Flügeln bessere Streckenflieger sind, sind Amseln aufgrund der ausgeprägten Spaltflügel wendiger. Im Horizontalflug wurden Geschwindigkeiten von knapp 35 km/h gemessen.[26]
Die Sterblichkeit im ersten Lebensjahr ist signifikant höher als in den folgenden. Bei Untersuchungen in Frankreich wurde für Vögel im ersten Lebensjahr eine Überlebenswahrscheinlichkeit von 31 Prozent ermittelt, in den folgenden Lebensjahren waren es 55 Prozent. Bei Untersuchungen in Großstädten im Nordwesten Deutschlands betrug das Durchschnittsalter der Vögel 3,6 Jahre. Nicht geklärt ist die Frage, ob die Lebenserwartung im ursprünglichen Lebensraum oder im Siedlungsgebiet größer ist, die hierzu durchgeführten Untersuchungen liefern widersprüchliche Ergebnisse. Einzelne Vögel können ein beträchtliches Lebensalter erreichen, mehrfach wurden schon mehr als zehn Jahre alte Vögel festgestellt. Die älteste bislang bekannte Amsel ist ein auf Helgoland 1974 beringtes Weibchen, das mit einem Alter von 22 Jahren und drei Monaten wieder angetroffen und möglicherweise noch älter wurde.[34]
Die Witterung hat einen großen Einfluss auf die Sterblichkeit. Im Sommer leiden die Vögel unter lang anhaltender Trockenheit, im Winter unter Frost und starkem Wind. Allerdings übersteht die Amsel längerfristige winterliche Bedingungen aufgrund des breiten Nahrungsspektrums meist besser als andere Drosseln.[32]
Außer durch Nahrungsmangel kann die Widerstandskraft der Vögel durch verschiedene Krankheiten oder Parasiten geschwächt sein. Zu den Endoparasiten zählen Saugwürmer, zu den Ektoparasiten beispielsweise die Larven der Fliege Neottiophilum praeustum, die im Nistmaterial leben und sich vom Blut der Nestlinge ernähren.[35]
Das Usutu-Virus, das zuvor nur aus Afrika bekannt war und zu den durch Stechmücken übertragenen Flaviviren gehört, verursacht seit 2001 in einzelnen Teilen des mitteleuropäischen Verbreitungsgebiets ein auffälliges Vogelsterben. Da die Amsel die überwiegend betroffene Art ist, wird auch vom „Amselsterben“ gesprochen. Erstmals trat das Amselsterben 2001 in der Nähe von Wien auf, breitete sich dann auch auf Ungarn, die Schweiz und Italien aus.[36] Im Sommer 2011 wurde das Usutu-Virus auch als Ursache zahlreicher verendeter Tiere in der nördlichen Oberrheinischen Tiefebene in Deutschland nachgewiesen. Es wird angenommen, dass dort einige 100.000 Individuen betroffen waren.[37] In Österreich, wo das Virus 2001 erstmals auftrat, gingen seit 2004 die Todesfälle zurück und die Bestände hatten sich 2006 wieder normalisiert, was offensichtlich darauf zurückzuführen war, dass die österreichischen Vögel mittlerweile eine Herdenimmunität entwickelt hatten.[37] Nach einer ähnlichen epidemiologischen Entwicklung in der Rheinebene und einigen Jahren ohne größere Ausbrüche traten 2016 dort wieder vermehrt Fälle auf, zudem auch in Frankreich, Belgien und den östlichen Niederlanden. Man geht aber davon aus, dass es bei einem solchen wiederholten Auftreten am selben Ort nicht mehr zu einem Massensterben wie beim Erstauftreten kommt, stattdessen ist zu erwarten, dass es in solchen Gebieten zu sich zyklisch wiederholenden Ausbrüchen kommt, wenn eine Amsel-Generation mit erworbener Resistenz von der nächsten Generation abgelöst wird.[38] Im Jahr 2017 und im Hitzesommer 2018 hat sich in Deutschland das Virus weiter nach Norden ausgebreitet[39], besonders viele Meldungen kamen aus Niedersachsen. Wie zu erwarten erkranken besonders viele Vögel in den Regionen, in denen das Virus erstmals auftrat.[40] Nach dem Stand von Mitte August des Jahres 2019 hat nach Feststellungen des Nabu die Zahl der in Deutschland gemeldeten Verdachtsfälle im Vergleich zum Vorjahreszeitraum abgenommen.[41]
Amseln sind Beutetiere verschiedener Prädatoren. Dabei ist bemerkenswert, dass nicht die auffälligeren und auf exponierten Warten singenden Männchen häufiger gefressen werden, sondern die Weibchen. Dies hängt höchstwahrscheinlich damit zusammen, dass Weibchen länger und vermehrt am Boden auf Nahrungssuche sind.[42] Vor allem im ursprünglichen Lebensraum sind verschiedene Falkenarten, Sperber, Habicht, Mäusebussard oder Rotmilan bei der Jagd auf Amseln erfolgreich, in Neuseeland und Australien auch die Sumpfweihe. Unter den Eulen zählen Waldkauz, Waldohreule und Uhu zu den typischen Prädatoren. Verschiedene Rabenvögel erbeuten Eier und Jungvögel, die größeren Arten wie die Aaskrähe gelegentlich auch altersschwache oder kranke Altvögel. Auch verschiedene Marderarten sowie Füchse kommen als Fressfeinde in Betracht. Außerdem zählen Hauskatzen, Wanderratten sowie Eichhörnchen zu den häufig erfolgreichen Beutegreifern. Wanderratten und Eichhörnchen erbeuten in der Regel Gelege und noch nicht flügge Jungvögel.[35]
Im Siedlungsgebiet fordert der Straßenverkehr zahlreiche Opfer unter den Amseln. Besonders gefährlich sind Schnellstraßen, die an Grünflächen vorbeiführen. Es gibt auch Amseln, die mehrere Verkehrsunfälle überleben. Die Heilungschancen scheinen innerhalb des Stadtgebiets aufgrund des größeren Nahrungsangebots und des geringeren Feinddrucks größer.[35] In manchen Teilen des Verbreitungsgebiets stellen die Bekämpfung als Schädling und die Jagd eine nicht zu vernachlässigende Todesursache dar.[32] In Frankreich dauert die Jagdsaison beispielsweise von Ende August bis Mitte Februar.[43]
Wahrscheinlich schon im 18. Jahrhundert, vor allem aber während des 19. Jahrhunderts hat der Amselbestand durch Arealerweiterung, Besiedlung neuer Lebensräume und durch eine Erhöhung der Siedlungsdichte erheblich zugenommen.[17] Allein das europäische Brutgebiet wird heute auf acht Millionen Quadratkilometer geschätzt, der Bestand auf 40 bis 82 Millionen Brutpaare. Daraus kann eine etwa dreimal so große Zahl an Individuen abgeleitet werden. Da Europa mehr als die Hälfte des weltweiten Brutgebiets der Art umfasst, lässt sich darauf basierend der weltweite Bestand grob mit 160 bis 490 Millionen Individuen veranschlagen.[44] In Deutschland ist die Amsel mit 7,9 bis 9,5 Millionen Brutpaaren im Jahr 2016 neben dem Buchfink der häufigste Brutvogel.[45] Die Bestände nahmen in den letzten zehn Jahren des 20. Jahrhunderts in den meisten Ländern Europas zu, vor allem in Deutschland, Frankreich, den Niederlanden und Italien. Zu Beginn des 21. Jahrhunderts sind die Bestandszahlen stabil, die Art gilt somit als ungefährdet. Das war nicht immer so: In den 1970er Jahren gab es regional in der britischen Population Bestandseinbrüche von 20 bis 30 Prozent. Dies wird hauptsächlich der Intensivierung der Landwirtschaft zugeschrieben, denn die Rückgänge waren in landwirtschaftlichen Gebieten größer als anderswo. Auch könnte der Einsatz von Pestiziden das Nahrungsangebot entscheidend vermindert haben.[8]
Die Echten Drosseln (Turdus) sind eine der artenreichsten und am weitesten verbreiteten Singvogelgattungen. Die allgemein anerkannten 65 rezenten Arten kommen, abgesehen von Einbürgerungen wie in Australien und Neuseeland, in Afrika, Eurasien und Amerika vor. Untersuchungen der mitochondrialen DNA zeigen, dass es mehrere regional grob abgegrenzte Kladen gibt, die eine Aufteilung der Gattung ermöglichen würden. Dies scheint aber wegen der biologischen Ähnlichkeit der Turdus-Arten nicht zweckmäßig.[46]
Die Amsel gehört zur eurasischen Klade der Gattung Turdus. Sie ist offensichtlich die basale Art dieser Gruppe, wobei diese Position durch die genetischen Untersuchungen nicht zweifelsfrei bestimmt werden konnte. Sicher ist, dass sie nicht sehr nahe mit den anderen Turdus-Arten dieser Klade verwandt ist. Der Grund dafür könnte eine durch interkontinentale Migration verursachte, sehr rasche phylogenetische Radiation sein. Jedenfalls konnten genetische Untersuchungen eine zuvor aufgrund biologischer und morphologischer Eigenschaften vermutete nahe Verwandtschaft mit der Südseedrossel (T. poliocephalus) nicht bestätigen.[46]
Innerhalb des paläarktischen Verbreitungsgebiets gibt es einen allmählichen (klinalen) Übergang verschiedener Eigenschaften der Amsel. So werden die Individuen von Westeuropa Richtung Osten bis zum Iran allmählich blasser, grauer und größer, von Afghanistan ostwärts im Himalaya dagegen wieder dunkler, die Färbung wird bräunlicher und ist weniger schwarz.[47] Die relativ kleinen Amseln des indischen Subkontinents – die simillimus-Gruppe – unterscheiden sich in der Gefiederfärbung, den Proportionen und anderen Eigenschaften recht deutlich von den restlichen Amseln und werden nicht selten auch als eigene Art („Indienamsel“, Turdus simillimus) angesehen.[48]
Die folgende Aufstellung enthält zunächst die allgemein anerkannten Unterarten der Paläarktis; die Beschreibung der indischen Amsel folgt anschließend. Ausgehend von der Nominatform werden die Unterarten in der Reihenfolge des Auftretens von West nach Ost beschrieben.[2][8][9][47]
Die Unterarten des indischen Subkontinents erreichen nur eine Körperlänge von 19 bis 22 Zentimetern. Sie unterscheiden sich auch in den Proportionen, der Farbe der Eier und der Stimme deutlich von den anderen Amseln. Das Gefieder ist blasser, neben Augenring und Schnabel sind bei diesen Amseln auch Zehen und Lauf gelb bis orange gefärbt.[9][48]
Die Trivialnamen einiger Sprachen nehmen Bezug auf die schwarze Gefiederfärbung der Männchen, so beispielsweise Blackbird im Englischen oder Merle noir im Französischen. Die deutsche Bezeichnung Amsel und deren althochdeutschen Entsprechung amsla geht wie älter englisch ouzel und dessen altenglische Entsprechung ōsle auf ein westgermanisches *amslōn zurück. Dessen Lautähnlichkeit mit der lateinischen Bezeichnung merula (woher französisch merle, aber auch deutsch dialektal Merle und niederländisch Merel stammen) und vielleicht auch mit kymrisch mwyalch lässt an zwei zueinander im Ablautverhältnis stehende indogermanische Wurzeln *mes- und *am(e)s- denken.[50]
Noch zu Beginn des 20. Jahrhunderts wurde die Bezeichnung „Amsel“ auf einige in Gestalt und Größe der „normalen“ Amsel ähnelnde Vogelarten ausgedehnt, beispielsweise „Schildamsel“ für die Ringdrossel oder „Goldamsel“ für den Pirol. Letzterer ist mit der Amsel nicht näher verwandt, was auch für die Wasseramsel gilt, die auch heute noch so heißt.[51]
Der Landesname Kosovo legt einen Zusammenhang zur Amsel nahe. Kosovo geht angeblich auf den serbischen Gebietsnamen Kosovo polje zurück, wobei kos ‚Amsel‘ bedeutet, -ovo ein Ableitungssuffix ist und polje ‚Feld‘ bedeutet. Üblicherweise wird der Name auf eine Legende zurückgeführt, nach der sich die auf dem Amselfeld gefallenen serbischen Helden in Amseln verwandelt hätten. Dieser Legende widerspricht allerdings, dass es zur fraglichen Zeit am entsprechenden Ort kaum Amseln gegeben haben kann, da diese noch Waldvögel waren und zudem im Südosten Europas kaum vorkamen. Nach einer anderen Interpretation kommt der Name von kosit bzw. kositi, dem im Serbischen und Albanischen fast gleich lautenden Verb für ‚mähen‘. Damit ginge die heutige Form des Gebietsnamens auf eine mythologische oder volksetymologische Umdeutung zurück.[52]
Die Bezeichnung Blackbirding, auch Blackbird catching, für die gewaltsame Rekrutierung von Arbeitskräften vor allem in der Südsee ist vom englischen Trivialnamen abgeleitet worden. In der deutschsprachigen Literatur wurde dieser Ausdruck auch mit „Schwarzdroßler“ übersetzt.[53] Die beteiligten Personen wurden ebenfalls so genannt.[54]
Bereits die Römer mästeten die Amseln in großen Vogelhäusern, denn Amselfleisch galt als sehr schmackhaft.[55] Zur traditionellen korsischen Küche gehört Pâté de Merle, eine Amselpastete.[56] Sehr beliebt waren Amseln wegen ihres Gesangs auch als Stubenvögel. Es galt als vorteilhaft, ältere Amseln einzufangen, um in den Genuss des Gesangs „in seiner ganzen Reinheit“ zu kommen.[57] Von Hand aufgezogenen Amseln wiederum brachte man Melodien bei. Auch als Lockvögel auf dem Vogelherd wurden Amseln gerne eingesetzt. Eingefangene Amseln werden, im Gegensatz zu handaufgezogenen Exemplaren, nie vollständig zahm und verhalten sich überdies sehr aggressiv gegenüber anderen Vögeln, besonders Artgenossen.[55]
Wegen ihrer mit Trauer zu assoziierenden Färbung und ihres einsamen Waldlebens brachte man Amseln in der christlichen Symbolik oft mit frommen Einsiedlern in Verbindung. In diesem Zusammenhang steht auch die Legende vom Heiligen Kevin, dem eine Amsel ihre Eier in die Hände legte, während er diese zum Gebet emporstreckte; danach ermöglichte die Dauer des Gebets der Amsel die Vollendung ihrer Brut.[58]
Der Aberglaube hat der Amsel schon lange magische Kräfte zugeschrieben, was durch ihre Entwicklung zum Kulturfolger sicher noch verstärkt wurde. Beispielsweise soll in ein Haus, in dem eine Amsel weilt, der Blitz nicht einschlagen. Hängt man in einem Haus eine Feder des rechten Flügels einer Amsel an einem Faden auf, können die Bewohner keinen Schlaf finden. Wenn man das Herz einer Amsel unter das Kopfkissen eines Schlafenden legt, so kann dieser in einer späteren Befragung nicht von der Wahrheit abweichen.[59]
Wohl aufgrund ihrer Bekanntheit und nicht zuletzt wegen ihres melodiösen Gesangs findet die Amsel nicht selten Erwähnung in der Lyrik. In der Prosa tritt sie bisweilen sinnbildhaft in Erscheinung. So etwa in Alfred de Mussets Die Geschichte einer weißen Amsel, in Robert Musils Die Amsel oder in Walter Kappachers Die Amseln von Parsch.
Die Amsel spielt auch in bekannten Volksliedern wie der Vogelhochzeit und Alle Vögel sind schon da eine tragende Rolle. In beiden Liedern wird anhand des Textes („Die Drossel war der Bräutigam, die Amsel war die Braut“ bzw. „Amsel, Drossel, Fink und Star“) deutlich, dass die Amsel vielfach nicht als Drossel wahrgenommen wird.
Der vornehmlich in der Morgendämmerung liegende Aktivitätsbeginn der Tiere wird in der ersten Strophe des bekannten Liedes Morning Has Broken beschrieben.
Vielfach wurde beobachtet, dass der Amselgesang unserem Verständnis von Musik sehr nahekommt. So überrascht es nicht, dass der Amselgesang sich im Gegensatz zu vielen anderen Lautäußerungen von Vögeln recht gut im Notensystem wiedergeben lässt. Es gibt einige Betrachtungen des Gesangs unter musikwissenschaftlichen Gesichtspunkten, besonders intensiv damit auseinandergesetzt hat sich der Komponist und Dirigent Heinz Tiessen (1887–1971). Für ihn war die Amsel „der musikalisch höchststehende Singvogel Mitteleuropas“. Der Umfang der Amselstimme betrage erheblich mehr als eine Oktave. Die häufig wegen ihres Gesangs gelobte Nachtigall mache dagegen musikalisch weniger aus ihren größeren Möglichkeiten, die Amsel sei die talentiertere Komponistin: „Die Spannweite des tonlichen Ausdrucks […] reicht vom Schlichtesten bis zum Differenziertesten, von reinen Dreiklangmotiven und diatonischen Intervallen in ausgeprägten Tonarten bis zur Chromatik und darüber hinaus bis ins tonartlich wie harmonisch unfaßbare hinein.“[60] Eine ähnliche Vorliebe für den Amselgesang hatte Olivier Messiaen (1908–1992), ein französischer Komponist. Er widmete der Amsel Le Merle noir, ein Kammermusikstück für Flöte und Klavier.[61]
Amselmotive haben auch Richard Strauss inspiriert, beim Rosenkavalier fing er den Amselgesang recht naturgetreu ein. Zu Beginn des ersten Aktes, während der Vorhang aufgeht, wird er von der ersten Klarinette vorgetragen.[62] Echter Amselgesang wurde bei der Originalaufnahme von Paul McCartneys Blackbird beigemischt, dort dient die Amsel aber lediglich als Stellvertreter und verkörpert eine Frau.
In Schweden wurde die Amsel 1962 von Lesern der Zeitung Dagens Nyheter zum Nationalvogel gewählt. Dies wurde 2015 bestätigt, diesmal initiiert von der Schwedischen Ornithologischen Gesellschaft (Sveriges Ornitologiska Förening).[63]
Die Amsel (Turdus merula) oder Schwarzdrossel ist eine Vogelart aus der Familie der Drosseln (Turdidae). In Europa ist die Amsel der am weitesten verbreitete Vertreter dieser Familie und zugleich einer der bekanntesten Vögel überhaupt. Ihre Körperlänge liegt zwischen 24 und 27 Zentimetern. Die Männchen sind schwarz gefärbt und haben einen gelben Schnabel, das Gefieder der Weibchen ist größtenteils dunkelbraun. Der melodiöse und laut vorgetragene Reviergesang der Männchen ist in Mitteleuropa hauptsächlich zwischen Anfang März und Ende Juli zu hören und kann bereits vor der Morgendämmerung beginnen.
Das Brutgebiet in Europa weist außer dem hohen Norden und dem äußersten Südosten keine größeren Verbreitungslücken auf. Darüber hinaus kommt die Amsel in Teilen Nordafrikas und Asiens vor. In Australien und Neuseeland wurde die Amsel eingebürgert. In Mitteleuropa verlässt ein Teil der Vögel im Winter das Brutgebiet und zieht nach Südeuropa oder Nordafrika.
Ursprünglich war die Amsel ein Vogel des Waldes, wo sie auch heute noch anzutreffen ist. Im 19. Jahrhundert begann sie über siedlungsnahe Parks und Gärten bis in die Stadtzentren vorzudringen und ist zum Kulturfolger geworden. Ihre Nahrung suchen Amseln vorwiegend am Boden. Sie ernähren sich überwiegend von tierischer Nahrung, meist Regenwürmer oder Käfer. Abhängig von der Verfügbarkeit steigt der Anteil gefressener Beeren und Früchte. Amseln sind Freibrüter und nisten vorwiegend in Bäumen und Sträuchern.
D Amsle (Turdus merula; alemanischi Näme) isch e verbraitete Singvogel, wo i Mitteleuropa dor s ganze Joor dore vorchunnt. I de Alpe lebt si bis zonere Hööchi vo 2400 müM.
D Mandli vo de Amsle sind ganz schwarz, hend aber e geele Schnabel und e fiine dünne geele Augering. D Wiibli sind bruu und weniger uuffälig. Denebet git s au Albino. Amsle wered 18 bis 29 cm grooss, hend e Spannwiiti vo 34 bis 38 cm und wöget 55 bis 75 Gramm.
D Amsle isch früener e Waldvogel gsii, wo nume im Winter mengisch i Sidlge aztreffe gsi isch. Ab de Mitti vom 19. Joorhundert het si afange au i de Sidligsnööchi brüete und isch hütt sogär i Städt z finde, wos gnueg Büsch und Strüücher het. Amsle brüetet i Büsch, uf Bömm und a gaignete Stele vo Hüser, wo gnueg Pflanze ume sind, wie Balkön. S Nest us Hälm striicht si mit Leem uus. De typischi Gsang vom Mandli isch scho im Februar z ghööre und di ersti Bruet cha scho im Märze sii. Amsle singet vor alem i de Dämmerig, aber au bi Rege, wenn de Himmel nöd ase hell isch. Debii suechet si sich en exponierti Stell uss, wie e Bommchroone oder e Tachfirst.
Amsle suechet uf em Bode underem Laub Regewörmer, Schnegge und Insekte. Si fresset aber au Beeri und Frücht.
D Amsle (Turdus merula; alemanischi Näme) isch e verbraitete Singvogel, wo i Mitteleuropa dor s ganze Joor dore vorchunnt. I de Alpe lebt si bis zonere Hööchi vo 2400 müM.
Azerkeṭṭif neɣ aberkan Abbar neɣ Aseqsaq (Assaɣ ussnan: Turdus merula) yettwassnen s umata Azerkeṭṭif, d talmest n ijqiwen yeṭṭafaren tawacult n ikayaten
Talmest-a n izerkeṭṭifen tettidir deg Uruppa, Asya d Tefriqt Ugafa. Akken daɣen yettwasekcem ar Tmurt n Ustṛalya d New Ziland. Llant waṭas n tdulemsin n izerkeṭṭifen deg tjummiwin i meqqren. Azerkeṭṭif yezmer ad yili d iminig neɣ arminig (Ur yettinig ara)
Azerkeṭṭif neɣ aberkan Abbar neɣ Aseqsaq (Assaɣ ussnan: Turdus merula) yettwassnen s umata Azerkeṭṭif, d talmest n ijqiwen yeṭṭafaren tawacult n ikayaten
Talmest-a n izerkeṭṭifen tettidir deg Uruppa, Asya d Tefriqt Ugafa. Akken daɣen yettwasekcem ar Tmurt n Ustṛalya d New Ziland. Llant waṭas n tdulemsin n izerkeṭṭifen deg tjummiwin i meqqren. Azerkeṭṭif yezmer ad yili d iminig neɣ arminig (Ur yettinig ara)
Boqijeya reş an jî reşwêle, cureyekî fîkaran e. Perikên vê çivîkê seranser reş in, lê nikil û qiraxa çavên wê pirteqalî ne. Meziniya wê mîna ya boqijê 25 cm e.
Boqijeya reş an jî reşwêle, cureyekî fîkaran e. Perikên vê çivîkê seranser reş in, lê nikil û qiraxa çavên wê pirteqalî ne. Meziniya wê mîna ya boqijê 25 cm e.
De gietelink (Latien: Turdus merula) is n vogel uut de familie van de liesters (Turdidae). Veur de Nedersaksiese benäming gietelink worden der meerdere verklaoringen egeven, zo zol t van t Oldsaksiese woord geetfugal (letterlik: geitvogel) kunnen komen, dät later weer verbasterd is töt getelink, gietelink of n andere vörm; t zol van giebelen of giechelen kunnen komen, t geluud dät e maakt; weer anderen denken dät t zien oorsprong vindt in t woord gîhan (en-en-weer vliegen). De Nederlandse näme merel kömp van t Latiense woord merula.
De gietelink is ien van de bekendste soorten van disse familie en daormet n typies veurbeeld van n zangvogel. De soorte turdus merula is nog es värder op-edeeld in enkele ondersoorten. Zo laeft op de Kanariese Eilanden de turdus merula cabrerae; op de Azoren de Turdus merula azorensis die kleiner en donkerder is, en waor t vrouwchien ok väke n elder-ekleurde snävel ef; en in Noordwest-Afrika laeft de Turdus merula mauritanicus die griezer is as de Nederlandse of Europese gietelink. Väke verdeelt ze de gietelinks ok onder in twie groepen: stads- en bosgietelinks.
De gietelink kömp van nature veur in t zuden van de poolsirkel in eel Europa en grote delen van Azië. In andere pläätsen is de gietelink ok uutezet en in Australië en Ni'j-Zeeland wordt e ezien as n echte plaoge.
Leusisme (witte veren) in n gietelink
De gietelink (Latien: Turdus merula) is n vogel uut de familie van de liesters (Turdidae). Veur de Nedersaksiese benäming gietelink worden der meerdere verklaoringen egeven, zo zol t van t Oldsaksiese woord geetfugal (letterlik: geitvogel) kunnen komen, dät later weer verbasterd is töt getelink, gietelink of n andere vörm; t zol van giebelen of giechelen kunnen komen, t geluud dät e maakt; weer anderen denken dät t zien oorsprong vindt in t woord gîhan (en-en-weer vliegen). De Nederlandse näme merel kömp van t Latiense woord merula.
De gietelink is ien van de bekendste soorten van disse familie en daormet n typies veurbeeld van n zangvogel. De soorte turdus merula is nog es värder op-edeeld in enkele ondersoorten. Zo laeft op de Kanariese Eilanden de turdus merula cabrerae; op de Azoren de Turdus merula azorensis die kleiner en donkerder is, en waor t vrouwchien ok väke n elder-ekleurde snävel ef; en in Noordwest-Afrika laeft de Turdus merula mauritanicus die griezer is as de Nederlandse of Europese gietelink. Väke verdeelt ze de gietelinks ok onder in twie groepen: stads- en bosgietelinks.
De gietelink kömp van nature veur in t zuden van de poolsirkel in eel Europa en grote delen van Azië. In andere pläätsen is de gietelink ok uutezet en in Australië en Ni'j-Zeeland wordt e ezien as n echte plaoge.
Iаьржа шоршалаш (лат: Turdus merula, эрс: Чёрный дрозд) — шоршала дезала, хьазилга кIалдезала оалхазараш да.
Iаьржа шоршалаш 25 см доккха хул. Борша оалхазар Iаьржа бедарац хьакъоастлуш хул. Се оалхазар бура йолаш хул.
Ма ховра Iаьржа шоршалаш садоалла хIамаш а, догIий нIаний а, кхыдола зIамига дийнаташ дуаш хул.
Kastilla suksu icha Mirlu (Turdus merula) nisqaqa huk takiq pisqum, suksum, Iwrupapi kawsaq .
Commons nisqaqa multimidya kapuyninkunayuqmi kay hawa: Kastilla suksu.
Wikispecies nisqaqa qillqasqa p'anqayuqmi kay hawa: Kastilla suksu
De Klyster, ek wol Swarte lyster neamd, (Turdus merula) is in fûgel út de famylje fan de lysterfûgels.
It mantsje sit hielendal swart yn de fearren, fandêr ek syn Ingelske namme Blackbird. Fierder hat hy grize poaten en in giele snaffel en in giele ring om it each, It wyfke is hiel ûnopfallend mei brúngrize fearren en ek gjin giele snaffel of ring. De Klysters binne sa'n 25 sm grut.
De Klyster komt besuden fan de poalsirkel yn hiel Jeropa en grutte parten fan Aazje foar. Op oare plakken is er útset, Yn Austraalje en Nij-Seelân wurdt er sjoen as in pleach. Utsein de noardlikst libjende fûgels binne de klysters gjin trekfûgels en bliuwe se it hiele jier yn harren territoarium.
Klysters ite fan alles. Se ite wjirms en ynsekten mar ek wol beien en ek wol ôffal. Se hawwe in territoarium dat bot ferdigene wurdt troch it mantsje, tsjinoer oare klysters mar ek wol tsjinoer oare, lytsere fûgels.
It briedseizoen fan de Klyster rint yn Jeropa fan ein maart oant ein juny, Yn dy tiid briedt it wyfke twa of trije kear. It nêst wurdt makke troch it wyfke, meast op in twa meter hichte yn in strûk of beam. Ek wurdt it nêst wol makke yn bygelyks in daksgoate of yn in ferskûle hoeke yn in hok. It wyfke briedt de fjouwer of fiif aaien yn sa'n twa wiken út. Dernei bliuwe de jongen ek noch twa wike yn it nêst dêr't se troch beide âlden fuorre wurde.
De Klyster, ek wol Swarte lyster neamd, (Turdus merula) is in fûgel út de famylje fan de lysterfûgels.
Kos (latinski: Turdus merula) jeste vrsta ptice koja originalno potječe iz Evrope, Azije i Sjeverne Afrike, a dovedena je i u Australiju i Novi Zeland. Spada u pjevačice.
Ptica je velika od 23-29 cm i teška je od 80-125 grama. Mužjak je crne boje perja, crno-smeđe boje nogu, a kljun je dug i žuto-crvene boje. Ženka je smeđe boje s ponekom crnom mrljom i prilično je neugledna. Nešto je svjetlije boje na trbuhu, koji je posut mnoštvom pjegica smećkaste boje. Noge su joj tanke i sivometalne boje sa 4 prsta na kojima se nalaze sitne kandže.
Uglavnom živi uz šumarke, na livadama, u gradovima itd. Nastanjuje mnoge dijelove Evrope te neke dijelove Afrike, Azije i Australije.
Par ima 2-3 nasada godišnje, i to od marta do juna. Ženka gradi gnijezdo, pretežno na zimzelenom drveću, snese 3-5 jaja i sjedi na njima oko 2 sedmice. Otprilike sljedeće 2 sedmice mladi su u gnijezdu, a hrane ih i čuvaju naizmjenično oba roditelja. Kad osnaže, izlete iz gnijezda i još neko vrijeme roditelji se brinu o njima. Desi se da ženka odmah snese nova jaja, pa se u tom slučaju mužjak brine o ptićima dok se potpuno ne osamostale.
Kos je svaštojed koji se uglavnom hrani insektima, puževima, crvima, obožava iskopavati gliste u vrtovima, a dopunjava prehranu i orasima, sjemenkama i koštunjavim voćem. Zimi jede bobice koje ostaju po granama i razne sjemenke koje nalazi.
Kos (latinski: Turdus merula) jeste vrsta ptice koja originalno potječe iz Evrope, Azije i Sjeverne Afrike, a dovedena je i u Australiju i Novi Zeland. Spada u pjevačice.
A kramper ((fe.) tjok, (mo.) oosel, kråmper, suurt troosel) (Turdus merula) as en fögel ütj at trooselfamile Turdidae.
Kvørkveggjan (frøðiheiti - Turdus merula) er nær skyld við óðinshana og líkist honum í vøkstri, men ikki í liti. Steggin er kolsvartur við gulum nevi; bøgan og ungfuglurin eru svart- og brúnflekkut. Velið er langt, og ofta setur hon tað uppeftir. Vetur og vár eru einstakar at síggja í Føroyum. Tað er varugur fuglur, flýgur mest høgt fram yvir jørðini og dámar væl at fjala seg. Fyrst hon er komin, heldur hon seg mest við bøgarðar og úthús. Fær hon góðan frið, verður hon djarvari og kann koma inn millum húsanna. Urtagarðar dámar henni væl, men sjáldan situr hon í trøunum, smýgur mest um niðri á jørð og skavar eftir føði. Í kava kemur hon í køstarnar; bera fólk henni tá molar og eplaflus, verður hon rættiliga spøk. Av allarbestu sangarum er hon; men vit fáa ikki at hoyra hana, tí eftir summarmála rýmir hon av landi. Navn hennara verður sagt so ymist; summstaðni siga tey kverkveggja, summstaðni kvørkviski, og nú eru mong — eftir einari bók — farin at nevna hana rókur, men tað er heilt skeivt; rókur er ein nógv størri fuglur.[1]
Ein av mest skiftandi og ljómvakrastu songunum stavar frá kvørkveggjuni, bert klingandi trøstalát hennara kemur stundum uppímillum. Krunkasvarti steggin við tí bjartgula nevinum situr ovast uppi í einum træ, á einari flaggstong ella á einari rygg-ás, og við songi sínum frøir hann maka sín, ið liggur og bølir, og okkum eisini, tá ið hann sigur hinum kvørkveggjusteggjunum í grannalagnum frá, at øki hansara ikki er tøkt.[2]
Og í dag kunnu ikki bert tey, ið búgva í Havn, frøast um hesa ljómandi gleði, men eisini tey, ið búgva í øðrum býum; eisini í fleiri bygdum er hann at hoyra, tí javnt og savnt hevur kvørkveggjan víðkað um øki sítt, síðani hon fór at eiga her á landi í 1940-árunum. Tá kom hon fyrst til Sandoyar, Kunoyar og Havnar. Ógvisliga ódnin í 1988 fór illa við flestu viðarlundunum í landinum og forkom verpingarmøguleikunum hjá teimum fuglum, ið halda til í trøum. Men áðrenn tann ódnin herjaði, var kvørkveggjan farin víðari um, so stovnur hennara var nógv betur fyri enn ein annar trøstur, óðinshanin, ið eftir ódnina nærum hvarv sum búfuglur. Kvørkveggjan er ein av teimum fuglunum, sum fullkomiliga hevur broytt vanar eftir góðari øld. Fyrr var hon styggur skógarfuglur, men so hvørt sum sethúsaurtagarðsmentanin breiddi seg, flutti hon inn, og í dag er hon munandi spakari og ein tann vanligasti fuglurin í Evropa. Hon hevur førkað seg norðureftir og eigur í dag í øllum oyggjabólkunum í Norðuratlantshavi, og enntá í Íslandi hevur hon átt nakrar ferðir. Kavaveturin í Skandinavia ger, at hjá kvørkveggjuni ber ikki til at finna føði og soleiðis hóra undan; um heystið flyta fuglarnir suðureftir og í ein útsynning. Tá hendir seg, at teir koma higar, og onkuntíð um heystið ýður hagin av ymiskum trastum, tí vanliga ferðast kvørkveggjan saman við øðrum trastum, oftast saman við fjallatrastum og óðinshanum. Tá hoyrist eitt annað lát frá kvørkveggjuni, nevniliga ferðalátið, ið ljóðar eins og eitt høgt, glintandi ljóð tjiiiip, og sum líkist ferðalátinum hjá øðrum trastum. Er veturin lýggjur, kunnu trastarnir steðga her í fleiri mánaðir, og tá kunnu teir fara at amast uppi í okkara egnu kvørkveggjum. Tí sjáldan liggur kavi so mikið leingi her, at kvørkveggjan ikki finnur sær føði, og hetta hevur havt við sær, at hon fær verið her alt árið, hon eru vorðin støðufuglar hjá okkum. Kvørkveggjan er løtt at kenna, steggin er svartur, allur sum hann er, við gulum nevi, meðan bøgan er veikari á liti, morreyð, bringan heldur ljósari við deplum, nevið brúnt. Kvørkveggjan er eyðkent trøstaslag, hon hevur hoppandi gongulag og er tung á flognum. Úr nevinum og út á tromina á velinum er hon 24 cm long. Hon byggir sær reiður húsanna millum, t.d. í einum bilhúsi, undir einum takskeggi ella í einum runni. Hon verpur 4 ljós, brúnblettut egg, og góð ár megnar hon at fáa 2 urptir undan. Nærkast ketta ella hundur reiðrinum ella teimum stóru ungunum, hoyrist ávaringarlátið á kvørkveggjuni, eitt máttmikið, hvølt, stutt lát sum tjiokk. Kvørkveggjan livir av reyðmaðki og smákyktum, og vanligt er at síggja kvørkveggju leggja høvdið á skák, so at hon sær reyðmaðkin betur, meðan hon dregur hann upp úr moldini.[3]
Kvørkveggjan (frøðiheiti - Turdus merula) er nær skyld við óðinshana og líkist honum í vøkstri, men ikki í liti. Steggin er kolsvartur við gulum nevi; bøgan og ungfuglurin eru svart- og brúnflekkut. Velið er langt, og ofta setur hon tað uppeftir. Vetur og vár eru einstakar at síggja í Føroyum. Tað er varugur fuglur, flýgur mest høgt fram yvir jørðini og dámar væl at fjala seg. Fyrst hon er komin, heldur hon seg mest við bøgarðar og úthús. Fær hon góðan frið, verður hon djarvari og kann koma inn millum húsanna. Urtagarðar dámar henni væl, men sjáldan situr hon í trøunum, smýgur mest um niðri á jørð og skavar eftir føði. Í kava kemur hon í køstarnar; bera fólk henni tá molar og eplaflus, verður hon rættiliga spøk. Av allarbestu sangarum er hon; men vit fáa ikki at hoyra hana, tí eftir summarmála rýmir hon av landi. Navn hennara verður sagt so ymist; summstaðni siga tey kverkveggja, summstaðni kvørkviski, og nú eru mong — eftir einari bók — farin at nevna hana rókur, men tað er heilt skeivt; rókur er ein nógv størri fuglur.
Smòczk - (Turdus merula) – to je strzédny ptôch z rodzëznë drózdowatëch. Òn żëje m. jin. na Kaszëbach, a òb zëmã zjôdô np. ògrizczi jabków. Smòczk spiéwô tak:
Kós[3][4] (Turdus merula) jo družyna droznow. Samica jo brunocarna, mjaztym až jo samjak carny ze žołtym pyskom a rědnje spiwa abo šwikoco.
Wón jo žywy w Europje, póddružyna Turdus merula aterrimus jo žywy mjaz Waliziskej a Kawkazom, póddružyna Turdus merula mauritanicus jo žywy w dłujkowjacornej Africe. Někotare póddružyny se teke namakaju w Aziji, na Acorach, Kanarskich kupach a na Madejrje.
Ptašk jo wót 22 až do 29 cm dłujki a wažy 75-135 g.
Jogo głos pśi pśiwabjowanju jo pódobny na „dukdukduk“ abo „sriii“, pśi alarmje „tikstikstiks“, spiwanje jo pódobne k šwikotanju.
Ptašk gnězdźi w gólach, zagrodach a parkach, dwójce abo trojce za lěto mjazy aprylom a julijom. Jogo gnězdo je kulojta šklicka z trawiznow měšane z glinu, lažecy na gólach, kerkach, wuwześnje teke na domach. Samica njaso 4-6 módrozelenych jajow z zarzobarwojtymi flackami, sejźe na nich 13-14 dnjow (jano wóna). Pótom wobej staršej se staratej za młoźeśa za cas 12-15 dnjow a hyšći pó wótleśenju z gnězda pomagatej jich se žywiś za cas dweju tyźenjowu. Wóni žeru insekty, wužeńce, sliniki, płody.
Kósy pó źělach wótlětuju za cas zymy k śopłym regionam. Za cas slědnych lětow wjele pśezymuju w městach.
Kós (Turdus merula) jo družyna droznow. Samica jo brunocarna, mjaztym až jo samjak carny ze žołtym pyskom a rědnje spiwa abo šwikoco.
Wón jo žywy w Europje, póddružyna Turdus merula aterrimus jo žywy mjaz Waliziskej a Kawkazom, póddružyna Turdus merula mauritanicus jo žywy w dłujkowjacornej Africe. Někotare póddružyny se teke namakaju w Aziji, na Acorach, Kanarskich kupach a na Madejrje.
Ptašk jo wót 22 až do 29 cm dłujki a wažy 75-135 g.
Jogo głos pśi pśiwabjowanju jo pódobny na „dukdukduk“ abo „sriii“, pśi alarmje „tikstikstiks“, spiwanje jo pódobne k šwikotanju.
Ptašk gnězdźi w gólach, zagrodach a parkach, dwójce abo trojce za lěto mjazy aprylom a julijom. Jogo gnězdo je kulojta šklicka z trawiznow měšane z glinu, lažecy na gólach, kerkach, wuwześnje teke na domach. Samica njaso 4-6 módrozelenych jajow z zarzobarwojtymi flackami, sejźe na nich 13-14 dnjow (jano wóna). Pótom wobej staršej se staratej za młoźeśa za cas 12-15 dnjow a hyšći pó wótleśenju z gnězda pomagatej jich se žywiś za cas dweju tyźenjowu. Wóni žeru insekty, wužeńce, sliniki, płody.
Kósy pó źělach wótlětuju za cas zymy k śopłym regionam. Za cas slědnych lětow wjele pśezymuju w městach.
'S e eun beag a th' ann an lon dubh (Laideann: Turdus merula, Beurla: blackbird) a tha a' fuireach anns an Roinn Eorpa, Àisia agus Afraga-a-Tuath
.jpg)
.jpg)
.jpg)
'S e eun beag a th' ann an lon dubh (Laideann: Turdus merula, Beurla: blackbird) a tha a' fuireach anns an Roinn Eorpa, Àisia agus Afraga-a-Tuath
Manuk flycatcher ireng (Turdus merula) ya iku jinis manuk babbler utawa ocèh-ocèhan saka kulawarga Turdidae.
Manuk flycatcher ireng (Turdus merula) ya iku jinis manuk babbler utawa ocèh-ocèhan saka kulawarga Turdidae.
E meireloare, merelaar, mereloan of meirel is e zangveugel uut de famille van de Lysters (Turdidae). De noame komt van 't Latynse wôord voe meireloare, merula.
De man van e meireloare is ossan zwort med en orajen bek en e gilvn oogriengel. 't Is e redelik grôotn veugel, oengeveer 25 cm lank en anze nunder vlerken oopn doen, kommn ze an e klêne 40 cm. Ze kun vuuf joar oed kommn.
't Wuuf (de puppe) is noois zwort, z'is bruunachtig, mo doenkerder dan lysters. Neurn bek is idder gilf of bruun.
De joengn en idder e grysdn bek.
Meireloars komn overol in Europa vôorn, zest up Ysland, mo doa zyn ze zeldzoam. Buutn Europa leevn ze in Nieuw-Zêeland en Oostraalje, woa danze inevoerd zyn. 't Es en sorte die vele vôornkomt in West-Vloandern, oendermêer oek in de menschn nunder ovetjes. Over hêel Vloandern is 't 'n veugel die in 't mêeste aantal ovetjes zit (vogens de veugeltellienge van 2006 van Natuurpunt).
Z'eetn olles, mo ze zyn setoe ekend deurdanze spriengn in 't ges om trilliengn te moakn en ezo tettienks no boovn te lokkn.
Kapotte slekuuzn zyn mêestol va lysters.
Z'en e slichte noame omdanze geirn kriekn eetn. An nandern kant zyn mereloars oek ekend omdan de mêeste menschn viendn danze schône kunn schufeln.
E meireloare, merelaar, mereloan of meirel is e zangveugel uut de famille van de Lysters (Turdidae). De noame komt van 't Latynse wôord voe meireloare, merula.
De Merel (maelder, in sommege dialekte maeële en blaon geneump), Turdus merula, is 'ne vogel oet de femilie liesters, orde Zaankveugel, oet 't geslach Turdus. Heer kump algemein veur in Europa, zoewel in de natuur es in cultuurlandsjappe en steideleke umgeving.
Merele zien veugel vaan oongeveer 25 cm laank. De mennekes zien gaans zwart (natuurlek oetgezoonderd de albinomerele), boete de bek en 't ougrendsje, die oranje of duustergeel zien, en de pu. 't Verekleid vaan de vruiwkes is broen mèt spikkele. 't Menneke heet 'n eufonisch leed, wat 'r dèks varieert; te deile kump dat doortot heer zien aajd leed gaw vergit. Merele leve gemeinlik solitair, aanders es beveurbeeld spriewe, en vörme minder gaw plaoge. Ze oonderhawwe 'n territorium wat door 't menneke verdeideg weurt.
Ze veuje ziech veural mèt versjèllende insekte (wespe, vlege, kevers) en pieringe, meh ouch wel mèt besse en zelfs minselek aofval. De eigensjap tot ze alles wat klein genoog is kinne ete en vertere heet de soort zoe sterk gemaak.
De merel kump veur in gans Europa ten zuije vaan de Poolcirkel en in 't groetste deil vaan Azië. Op aander plaotse is 'r door de mins mètgenómme of oetgezat; zoe vörmp 'r in Australië en Nui-Zieland zelfs 'ne plaog (vaanwege de naïef populaties vaan inheimse diersoorte dao).
In Nederland en 't Belsj trif me de veugel algemein aon. Vreuger evels waor de merel beperk tot de bos; 't verdwijne vaan de Nederlandse bosse heet daan ouch veur 'nen enormen trökgaank gezörg. Vaanaof de negentiende iew kaom d'n umkier en woorte de bieste cultuurvolgers. De merel dee 't bos bewoent is ouch in gering maote 'nen trèkvogel; de stadse merel is staandvogel gewore. De merel is allewijl in Nederland de meis veurkoumende vogel (gemete in breujpare).
't Breujseizoen vaan de merel doort vaan ind miert tot ind juni, en in dee langen tied lègk 't vruiwke twie tot drei kier eier, ederskier veer of vijf, törkwaas mèt zwarte spikkele vaan kleur. 't Nes weurt gemaak in 'ne boum, stroek of kaanjel, oet tekskes en mos. 't Breuje doort twie weke. Daonao weure de jónge nog twie weke gevoojd door allebei de awwers.
De Merel (maelder, in sommege dialekte maeële en blaon geneump), Turdus merula, is 'ne vogel oet de femilie liesters, orde Zaankveugel, oet 't geslach Turdus. Heer kump algemein veur in Europa, zoewel in de natuur es in cultuurlandsjappe en steideleke umgeving.
The Merl or blackie (Turdus merula) member o the throstle faimlie Turdidae.
A merula (o u merulu) (Turdus merula) hè un aceddu chì faci partita di a famiglia di i Turdidae. U nomu veni da a parola latina merula. A spezia si carattarizeghja pa un impurtantu dimurfisimu sissuali. In effettu, u masciu hè neru è bizzichigiaddu. Inveci a femina hè bruna scura è bizzichibruna.
A mèrula hè cumuna in Corsica. Nurmalamenti, a merula ùn hè ca di passaghju in Corsica. Ma suventi, ci hè calchiaduna chì si ferma: sò i meruli casani.
A merula hè mintuvata calchì volta in a litteratura è u cantu corsu. Par asempiu:
L'ova in u nidu
I piulacona in u nidu
I piulacona
Merle leucismo
A merula (o u merulu) (Turdus merula) hè un aceddu chì faci partita di a famiglia di i Turdidae. U nomu veni da a parola latina merula. A spezia si carattarizeghja pa un impurtantu dimurfisimu sissuali. In effettu, u masciu hè neru è bizzichigiaddu. Inveci a femina hè bruna scura è bizzichibruna.
Musturačoi (Turdus merula) on raččoloin heimoh kuului lindu.
D'Märel (Turdus merula) ass ee vun de bekanntste Vullen aus der Famill vun den Dréischelen (Turdidae).
Si kënnt a ganz Europa vir, am norwestlechen Afrika, an Indien, an a China.
D'Märel war ëmmer e scheie Bëschvull. Lues a lues huet se sech un d'Kulturlandschaften ugepasst, an ass hautdesdaags grad sou gutt a Parken an a Gäert ze fannen.
An de Südleche Länner ass d'Märel am Summer an de Bierger ze fannen. Am Hierscht an am Wanter plënnert se an déi méi waarm Däller.
D'Märelen aus dem nërdlechste Verbreedungsgebitt zéien am Wanter all an de Süden, wärend vun deenen déi méi südlech liewen, meeschtens nëmmen Weibercher an déi jonk Vullen an d'Iwwerwanterungsgebidder a Süd- an a Westeuropa fléien.
De Männercher hir Plomme si mattschwaarz an de Schniewel ass orangegiel. Vun der Spréif déi méi metallesch blénkt ënnerscheet e sech och nach duerch méi e laange Schwanz.
D'Weibchen huet schwarzbrong Plommen, déi op der Broscht méi hell a gefléckt sinn. Am Fréijoer hunn d'Weibercher e giele Schniewel mat enger schwaarzer Spëtz deen am Hierscht brong gëtt. Déi jonk Märele gläichen de Weibercher.
D'Märele bauen heiansdo hir Näschter op Beem am Bësch, an enger Aaschtgafel, an enger Héicht vun 10 Meter. Meeschtens bauen se awer am Ënnergehëlz, a staark verwuessenen Hecken, oder a soss kënschtlechen oder natierleche Stoppen.
D'Nascht gëtt aus rengem Planzematerial a mat Bulli gebaut, an de bannendra mat renge Grieser ausgeluecht.
Déi éischt Brutt ass Enn Mäerz bis uganks Abrëll. D'Weibche leet 5-6 Eeër a britt da meeschtens eleng. De Männche suergt fir Fudder, an et ass ganz rar datt en op den Eeër sëtzt.
D'Eeër, déi gréngblozeg mat routbrongen Zeechnunge sinn, ginn no ronn 14 Deeg aus.
Duerno ginn déi jonk Märelen nach bis zu dräi Woche vun den Ale gefiddert.
Am Joer leet d'Märel zwee- bis dräimol Eeër, ganz rar och alt véiermol.
Der Märel hir natierlech Feinde sinn d'Jeekerten an d'Kaweechelcher. An de Stadgebidder kënnt nach d'Kaz dobäi. Well se Schued an de Gäert maachen, zertstéiert de Mënsch och alt hir Näschter.
D'Märele friessen haaptsächlech Wierm, Mueden, an Insekten. Schleeken a verschidde Kiewerleke stinn och um Menü, grad sou wéi Uebst dat dee ass, a verschidden Zorte vu Bieren.
D'Märel séngt moies an owes. Dobäi gi verschidde Melodien zesummegestallt. Et ass awer rar datt se zweemol déiselwecht hannerenee sangen.
Hire Gesank ass awer sou charkteristesch, datt ee liicht e Männchen a sengem Revéier direkt erëmerkennt.
D'Märel (Turdus merula) ass ee vun de bekanntste Vullen aus der Famill vun den Dréischelen (Turdidae).
Si kënnt a ganz Europa vir, am norwestlechen Afrika, an Indien, an a China.
On måvi (on dit co on miele, et pus rålmint, on måviåd, on mierlåd), c' est on gros noer moxhon avou on djaene betch, del famile des tchampinnes, foirt corant, ki xhufele tofer.
No e sincieus latén Turdus merula.
Li måvi n' est nén l' minme oujhea kel måvi d' ôr ni kel måvi d' aiwe.
Alez s' vey e splitchant motî po des linwincieusès racsegnes so les mots "måvi", måviåd, "miele" et "mierlåd".
On måvi (on dit co on miele, et pus rålmint, on måviåd, on mierlåd), c' est on gros noer moxhon avou on djaene betch, del famile des tchampinnes, foirt corant, ki xhufele tofer.
No e sincieus latén Turdus merula.
Li måvi n' est nén l' minme oujhea kel måvi d' ôr ni kel måvi d' aiwe.
Alez s' vey e splitchant motî po des linwincieusès racsegnes so les mots "måvi", måviåd, "miele" et "mierlåd".
Lo mèrle negre o simplament lo mèrle (Turdus merula), es un membre europèu de la familha dels muscicapidats.
Ang karaniwang pipit-tulog (Turdus merula) ay isang uri ng tunay na pipit-tulog. Ito ay tinatawag ding Eurasian blackbird (lalo na sa North America, upang makilala ito mula sa hindi kaugnay na pipit-tulog ng New World),o simpleng pipit-tulog kung saan ito ay hindi humantong sa pagkalito sa isang katulad na mga lokal na species. Ito ay nagmumula sa Europa, Asia, at Hilagang Aprika, at ipinakilala sa Canada, Estados Unidos, Mexico, Peru, Brazil, Argentina, Uruguay, Falkland Islands, Chile, South Africa, Australia at New Zealand.
Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa nito.
A merla común (nombre scientifico: Turdus merula (L., 1758)) ye una especie d'au paseriforme d'a familia Turdidae; unas d'as millor reconoixibles d'o chenero Turdus por tener os masclos o plumache de color negra intensa y, en temporada de reproducción,[1] o pizco y os parpiellos amariellos u naranchas vivos.
A merla ye un paixaro d'arredol de 25 cm de largaria y entre 75 y 120 gramos de peso,[1] sin diferenciar-se os sexos por a mida.
Os masclos adultos destacan por as plumas negras y brillants que tienen y por tener o pizco y os parpiellos (vistables con a forma d'un disco arredol d'o uello) de color amarellisca u narancha, que reviscola en a temporada nupcial. As fembras y os chovens son de color marrón discreta,[1] prou lisa, anque en bell eixeplar puet presentar-se piquetas d'una tonalidat marrón una mica mas fusca y mas u menos vistables contra la resta.
Como todas as tordas, a merla ye omnivora pero prefiere os insectos, cucos y atros ivertebraus como limacos y caragols. Tamién mincha fruitos, como bayas y drupas que pilla entre as bardas y matullos por a on que gosa esbulligar. Eventualment tamién caza vertebraus chicorrons, como ranuecos y engardaixinas.[1]
A merla ye una especie de selva que s'ha adaptau a muitos atros habitats, como parques y bardas en arias urbanas, sin guaire dificultat. Necesita que i haiga buena cobertura d'árbols.[1]
Ye una especie territorial, que defensa y marca lo suyo territorio con a canta, de regular de maitins y en a tardada.[1] Os masclos defensan agresivament lo territorio contra las intrusions d'atras merlas y dica atras especies de paixaros.
Fa o niedo bien amagau entre os arbustos, as hiedras u menos vegadas en a corona d'os árbols. A cobada gosa estar feta de 5 uevos que coba la fembra.[1]
A merla común (nombre scientifico: Turdus merula (L., 1758)) ye una especie d'au paseriforme d'a familia Turdidae; unas d'as millor reconoixibles d'o chenero Turdus por tener os masclos o plumache de color negra intensa y, en temporada de reproducción, o pizco y os parpiellos amariellos u naranchas vivos.
Lo mèrle negre o simplament lo mèrle (Turdus merula), es un membre europèu de la familha dels muscicapidats.
Tusha vetullverdhë (latinisht: Turdus merula), e njohur edhe si cërra, cërrja dhe cirla, është zog këndues i zi me sqep të verdhë që jeton në Evropë dhe Azi. Femra dhe të vegjlit kanë një qafë të zezë në kafe me vija të çelëta. Ushqehen me skrraja, dredhëza dhe nga vezët. Mëllenjë përbashkëta, merula Turdus, është një specie e mëllenjës së vërtetë. Ajo është quajtur gjithashtu mëllenjë e Euroazisë (sidomos në Amerikën e Veriut, për të dalluar atë nga sorrat e Botës së Re që s'kanë lidhje me të), [2] ose thjesht Mëllenjë (në zonat ku është e vetmja specie e tipit të mëllenjës). Ushqehet në Evropë, Azi dhe Afrikë të Veriut por është futur edhe në Australi dhe Zelandën e Re. Ka një numër speciesh në gjithë gamën e madhe, disa specie aziatike konsiderohen të jenë lloje më vete. Në varësi të gjerësi, Mëllenjë Përbashkët mund të jetë banor, pjesërisht ose plotësisht migratore migratore. [3]
Mashkull i propozojnë specia, e cila është gjetur në të gjithë më të madhe të Evropës, është e gjitha e zezë me përjashtim të një unaze të verdhë dhe ka këngë melodioze, femra e rritur dhe të vegjlit kanë pendë kryesisht kafe të errët. Ushqehen në pyje a kopshte, ndërtimin e një zoti, baltë-rreshtuan fole, në formë filxhani. Ai është që ha gjithçka, të hahet një gamë të gjerë të insekteve, toke, manaferrat, dhe fruta.
Të dy gjinitë janë të territoriale mbi baza edukate, me tregon kërcënim të veçantë, por janë më të shoqërueshëm gjatë migrimit dhe në dimërimin fusha. Palë do të qëndrojë në territorin e tyre gjatë gjithë vitit ku klima është mjaft i butë. Kjo specie e zakonshme dhe të spikatur i ka dhënë të rritet në një numër të referencave letrare dhe kulturore, të lidhura shpesh me këngën e saj.
Tusha vetullverdhë (latinisht: Turdus merula), e njohur edhe si cërra, cërrja dhe cirla, është zog këndues i zi me sqep të verdhë që jeton në Evropë dhe Azi. Femra dhe të vegjlit kanë një qafë të zezë në kafe me vija të çelëta. Ushqehen me skrraja, dredhëza dhe nga vezët. Mëllenjë përbashkëta, merula Turdus, është një specie e mëllenjës së vërtetë. Ajo është quajtur gjithashtu mëllenjë e Euroazisë (sidomos në Amerikën e Veriut, për të dalluar atë nga sorrat e Botës së Re që s'kanë lidhje me të), [2] ose thjesht Mëllenjë (në zonat ku është e vetmja specie e tipit të mëllenjës). Ushqehet në Evropë, Azi dhe Afrikë të Veriut por është futur edhe në Australi dhe Zelandën e Re. Ka një numër speciesh në gjithë gamën e madhe, disa specie aziatike konsiderohen të jenë lloje më vete. Në varësi të gjerësi, Mëllenjë Përbashkët mund të jetë banor, pjesërisht ose plotësisht migratore migratore. [3]
Mashkull i propozojnë specia, e cila është gjetur në të gjithë më të madhe të Evropës, është e gjitha e zezë me përjashtim të një unaze të verdhë dhe ka këngë melodioze, femra e rritur dhe të vegjlit kanë pendë kryesisht kafe të errët. Ushqehen në pyje a kopshte, ndërtimin e një zoti, baltë-rreshtuan fole, në formë filxhani. Ai është që ha gjithçka, të hahet një gamë të gjerë të insekteve, toke, manaferrat, dhe fruta.
Të dy gjinitë janë të territoriale mbi baza edukate, me tregon kërcënim të veçantë, por janë më të shoqërueshëm gjatë migrimit dhe në dimërimin fusha. Palë do të qëndrojë në territorin e tyre gjatë gjithë vitit ku klima është mjaft i butë. Kjo specie e zakonshme dhe të spikatur i ka dhënë të rritet në një numër të referencave letrare dhe kulturore, të lidhura shpesh me këngën e saj.
Čáhppesrásttis (Turdus merula) lea rásttislottiide gullevaš loddi. Dan guhkkodat lea 24,5–27 cm ja deaddu lea 75,5–110 grámma.
To κοτσύφι (επιστημονικό όνομα Turdus merula) είναι ένα είδος πουλιού της τάξης στρουθιόμορφα που αναπαράγεται στην Ευρώπη, Ασία, Βόρεια Αμερική και στην Ωκεανία, στην οποία εμφανίστηκε πρόσφατα. Έχει ένα αριθμό υποειδών τα οποία ζουν σε διάφορα μέρη του πλανήτη, ενώ κάποια ασιατικά υποείδη θεωρούνται διαφορετικά είδη. Ανάλογα με το γεωγραφικό πλάτος, το κοτσύφι μπορεί να είναι ενδημικό ή μεταναστευτικό είδος.
Το αρσενικό είναι ολόμαυρο, με εξαίρεση το κίτρινο ράμφος και τον κίτρινο δακτύλιο γύρω από τα μάτια, ενώ το ενήλικο θηλυκό και τα νεαρά πουλιά έχουν σκούρο καφέ φτέρωμα. Αυτό το είδος αναπαράγεται στους κήπους ή στα δάση, κατασκευάζοντας μία τακτοποιημένη, καλλυμένη με λάσπη και με σχήμα μπολ φωλιά. Είναι παμφάγο, τρώγοντας μία μεγάλη ποικιλία από έντομα, γεωσκώληκες, καρπούς και φρούτα. Έχει μήκος 23 με 29 εκατοστά, μακριά ουρά και βάρος 80 με 120 γραμμάρια. Το αρσενικό έχει πολλά διαφορετικά μελωδικά καλέσματα.
Και τα δύο φύλα έχουν περιοχές όσον αφορά την περιοχή αναπαραγωγής, με χαρακτηριστικές επιδείξεις απειλών, αλλά είναι πιο αγελαία κατά τη διάρκεια της μετανάστευσης και στις περιοχές διαχείμασης.Γεννά 3-5(το πολύ 9) γαλαζοπράσινα αυγά με καστανοκόκκινες κηλίδες .Μπορεί να γεννήσει έως και 5 φορές το χρόνο.Το θηλυκό κλωσά τα αυγά του για 12 έως 15 ημέρες.Τα μικρά εγκαταλείπουν τη φωλιά περίπου στην ηλικία των 2 εβδομάδων.Τα ζευγάρια θα μείνουν στην περιοχή τους όλο το χρόνο αν η θερμοκρασία είναι αρκετά υψηλή. Υπάρχουν πολλές λογοτεχνικές και πολιτιστικές αναφορές σχετικά με το είδος, συχνά σχετιζόμενες με το τραγούδι του.
Στην Κύπρο λέγεται και μαυρότζικλα.
Θηλυκό κοτσύφι
Φωλιά με αβγά
Κατανομή του κότσυφα στον παγκόσμιο χάρτη
Γραμματόσημο της Ουγγαρίας με κότσυφα
To κοτσύφι (επιστημονικό όνομα Turdus merula) είναι ένα είδος πουλιού της τάξης στρουθιόμορφα που αναπαράγεται στην Ευρώπη, Ασία, Βόρεια Αμερική και στην Ωκεανία, στην οποία εμφανίστηκε πρόσφατα. Έχει ένα αριθμό υποειδών τα οποία ζουν σε διάφορα μέρη του πλανήτη, ενώ κάποια ασιατικά υποείδη θεωρούνται διαφορετικά είδη. Ανάλογα με το γεωγραφικό πλάτος, το κοτσύφι μπορεί να είναι ενδημικό ή μεταναστευτικό είδος.
БзуупцӀэ (лат-бз. Turdus merula) — бзугъуабжэ лъэпкъыгъуэщ.
Хъум я теплъэр зэрыщыту фӀыцӀэщ, я пэхэр гъуэжьщ, лъакъуэхэр гъуабжэ-фӀыцӀафэщ. Анэхэр гъуабжэ-фӀыцӀафэщ, я жэгъум хужьыфэ къыщӀэуэу.. Дамэ лъэныкъуэм и кӀыхьагъщ см. 11, 2-14, 6.
Хуабжьу зэрысакъым папщӀэ гъуэлъхьэгъуэ-къишыгъуэм къэлъагъугъуейщ, ауэ нэщхъеягъуэ мащӀэ къызыщӀэуэ и уэрэдымкӀэ здэщыӀэр къыбэщӀэ. ЩӀымахуэм уеблэмэ къалэ урамхэми щыболъагъу. Къэрал куэдым щопсэу. Къаукъазым щыбэгъуащ. Я зы ныкъуэр мэлъэтэж. Абгъуэ щащӀ мэзхэм, жыг хадэхэм, гъурцхэм щӀыгум деж, е мылъагу пхъэлъэдакъащхьэхэм.
Кара баркылдык (лат. Turdus merula) — баркылдыклар ыругыннан кош. Зурлыгы буенча чәүкәдән ике тапкыр кечерәк, әмма чыпчыктан ике тапкыр зуррак. Томраган кара каурыйлар һәм кызгылт сары томшык белән кош.
Утрак һәм күчмә кош.
Зур баркылдык, гәүдә озынлыгы 26 см кадәр, авырлыгы 80–125 г.
Кара баркылдык (лат. Turdus merula) — баркылдыклар ыругыннан кош. Зурлыгы буенча чәүкәдән ике тапкыр кечерәк, әмма чыпчыктан ике тапкыр зуррак. Томраган кара каурыйлар һәм кызгылт сары томшык белән кош.
Утрак һәм күчмә кош.
Зур баркылдык, гәүдә озынлыгы 26 см кадәр, авырлыгы 80–125 г.
↑ Integrated Taxonomic Information System — 1996. ↑ таксономическая база данных Национального центра биотехнологической информации США / National Center for Biotechnology InformationКос (Turdus merula) є малый птах жыючій в цїлій Европі і в южній Азії, быв інтродукованый ай до Австралії і на Новый Зеланд. Дякуючій своёй приспособливости ся адаптовав на жывот коло чоловіка а успішно жыє і гнїздить і в тїснім сусїдстви людьского обыстя. Самцї суть незамінительны своїм характерістічным чорным пірём і жовтым дзёбаком, упозорнюють на ся тыж мелодічным співом.
Кос є середнї великый птах, о дакус меншый як горліця. Дорослый самець є матно чорный з помаранчово жовтым дзёбаком і жовтым цірклём коло оч. Саміця є бурава з білавишым горлом і невыразно флякастов грудёв, дзёбак і ногы суть чорны. Молодята суть подобны саміцї, але суть світлишы і можуть мати буро точковану грудь і світло поздовжны смужкы на крижах. Саміцї ани молодята не мають очну смужку. Молоды, річны самцї не мають іщі выфарбеный дзёбак. котрый зіставать чорнявый.
Даколи ся обявують екземплары з векшым і меншым подїлом білого піря. Рїдкишы, але не незнамы, суть пак цїлком білы птахы з червеныма очами (албінізм).
Оріґіналный ареал коса загорнёвяв цїлу Европу, северну Африку і южну Азію, бігом 19. стороча быв інтродукованый і до Австралії і на Новый Зеланд, де ся фрышно росшырив і на дакотрых місцях є браный як шкодливый, котрый конкурує місцёвым видам птахів.
Кос є птах, якый перед своїм приселїнём до близкости чоловіка жыв і гнїздив переважно в приземным "штоку" лїса. В містах і селах глядать подобне середовище, сады, виніцї, загороды, паркы або цінтерї, обще є кос дуже приспособливый і способный жыти і успішно вывести молодята там, де находять холем даяку страву і скрышу.
По цїлій Европі є популація коса роздїлена на дві оддїлены субпопулації. якы ся одрізняють способом жывота односно к чоловікови. Оріґінална, лїсова популація, все жыє скрытым способом жывота в шпильковых і листяных лїсах, популація містьска, вароська ці урбанна, ся приспособила жывоту в інтравіланах сел і в сучасности чіслено перевышує лїсовых косів. Містьскы косы суть актуално тоты, з котрыма чоловік ся стрїтить.
Лїсовы косы суть полохливы птахы, якы жыють на приземній части лїса. Страву глядають на земли і жывлять ся головно хробачінов, глистами або плазами, а дрібныма лїсовыма плодами (ягодами, чорніцями і подобно). Лїсова популація є перелїтна.
Сінурбанізація коса започала в западній Европі уж на зачатку 19. стороча. Містьскы косы суть в порівнаню із своїма лїсовыма близкыма овелё дырзїшы ай кідь все мерькують, добрї бірують рух цівілізації. До їх їдалного меню пак окрем безхырбетных і бобуль належыть тыж тото што найдуть на уліцях, дворах або садах, легко тыж обсяджують кормидла, одкы одганяють другых птахів. Містьскый кос ся став вшыткопожераючім а дякуючі шырокій стравній понуцї мать векшу містьску популацію як лїсову. Понука стравы навысше продовжує в зимі, а то вєдно з приязнїшым мікрокліматом міста уможнило косім перезимовати. Містьскый кос є часточно переселивый, частїше міґрують молоды птахы і саміцї.
Гнїздовый ревір є обсадженый єдиным паром, котрый на своїй теріторії не стерпить жадного далшого коса. Саміця зношать 4-6 синёзеленых яєць з арджавыма фляками, на котрых сидить сама по добу 13 - 14 днїв, о молодята ся старають обоми родічі по час 12-15 днїв на гнїздї а по вылягнутю їх іщі два тыжднї прикормлюють.
Кос ся дожывать аж 20 років.
Кос є часточно перелїтный птах, на зиму одлїтають лїсовы косы а лем часть вароськых.
Ваблїня є „дукдукдук“ або „срііііі“, варованя пак голосне „тікстікстікстікс“. Самець коса зачінать співати на початку ярї, звычайно за ранного ці вечерного тміня, а то з вывысшеных місць. Інтересне на співу є, же є зложеный з єднотливых композіцій, котры по одограню цїлого репертоару стале потворює докола. Зложытость і чісло композіцій росте з віком і скусеностями співака.
Кос (Turdus merula) є малый птах жыючій в цїлій Европі і в южній Азії, быв інтродукованый ай до Австралії і на Новый Зеланд. Дякуючій своёй приспособливости ся адаптовав на жывот коло чоловіка а успішно жыє і гнїздить і в тїснім сусїдстви людьского обыстя. Самцї суть незамінительны своїм характерістічным чорным пірём і жовтым дзёбаком, упозорнюють на ся тыж мелодічным співом.
Обичниот кос (науч. Turdus merula) е врапчевидна птица од фамилијата дроздови. Се размножува во Европа, вклучувајќи ја и Македонија, Азија и северна Африка, а населен е и во Австралија и Нов Зеланд. Има многу подвидови низ неговиот широк опсег, а некои од азиските веќе се сметаат за посебни видови. Зависно од местото на живеење (климата), оваа птица може да биде резидентна (постојан жител), преселничка, или делумно преселничка.
Мажјакот од овој вид, кој е распространет низ цела Европа, е целиот црн, освен жолтиот клун и жолтиот прстен околу очите. Има богата мелодична песна. Женките и младенчињата имаат темно кафеаво перје. Косот се размножува во шуми и градини и изградува многу уредно, во облик на чаша, обрабено со кал, гнездо. Во поглед на исхраната се сештојади, хранејќи се со инсекти, црви, семе, плодови итн.
Двата пола се територијални на местото на размножување, со впечатлив заплашувачки однос кон потенцијалните напаѓачи. Подружељубиви се за време на преселбата или на местата каде што зимуваат.
Обичниот кос е опишан од Linnaeus во 10 издание на неговата Systema Naturae во 1758 под името Turdus merula.[2] Биномниот назив произлегува од два латински збора turdus, „дрозд“, и merula, „црна птица“. Има околу 65 вида средни до големи дроздови од родот Turdus, кои се карактеризираат со заоблена глава, долгнавести зашилени крилја, и вообичаено мелодични песни.[3]
Подвидовите во оваа статија се според Clement et al. (2000).[3]
Обичниот кос е распространет низ умерена Евроазија, Северна Африка, Канарски Острови и јужна Азија. Населен е од страна на луѓето и во Австралија и Нов Зеланд.[3] Популациите што живеат на југ и запад од опсегот се постојани жители (резидентни), а оние што живеат понасевер се птици преселници и зимата ја минуваат во северна Африка и тропска Азија.[3] Мажјаците што живеат во градските средини повеќе презимуваат во постудена клима од оние кои живеат надвор од урбаната средина, заради потоплата микроклима и изобилството од храна. Тие го започнуваат размножувањето порано.[6]
Живеалиштето на косот се листопадните дрвја со многу грмушки, но градините му се најомилени, каде има најдобри услови за размножување. Обично има по 7,3 пара на хектар, а во отворените шуми само десетина од тоа.[7] Живее на повисоки места, над 1000 метри надморска височина во Европа, 2300 во северна Африка, 900-1820 во Индија и Шри Ланка, а подвидот на Хималаите и на висина од 3200 до 4800 метри.[3]
Обичниот кос (подвидот T. m. merula) е 23.5 до 29 см долг, има долга опашка, и тежи 80–125 грама. Возрасниот мажјак има сјајно црно перје, црнокафеави нозе, жолт прстен околу очите и портокаловожолт клун. Клунот понекогаш потемнува во зима. Возрасната женка е пепелавокафеава, со бессјајно жолтокафеав клун, кафеавкасто-бел врат и малку ишарани гради. Младенчињата се исти со женките, но имаат посветли точки одозгора, како и на градите. Кафеавата нијанса на пердувите варира кај младите птици, но тие што се потемни, најверојатно се мажјаци.
Мажјакот кос ја брани својата територија на размножување бркајќи ги другите мажјаци и изведувајќи заканувачки движења како „клукни и бегај“. Ова се состои од кратко трчање, па прво главата се поткрева, па се наведнува истовремено со кревање на опашката. Ако борбата меѓу мажјаците се случи, таа е обично кратка и набрзо натрапникот е избркан. Женскиот кос е, исто така, агресивен напролет, кога се натпреварува со другите женки за добра вгнездувачка територија, и иако нивните борби се поретки, тие имаат тенденција да бидат понасилни.[7]
Најверојатно, изгледот и бојата на клунот играат улога во животот на косовите. Мажјаците што ја бранат територијата реагираат поагресивно кон оние што имаат портокалови клунови отколку кон тие со жолти, а најмалку кон косовите со кафевкасти клунови, типични за младите едногодишни косови. Женките се релативно рамнодушни кон бојата на клунот, иако, сепак, повеќе реагираат на оние што имаат посјаен клун.[8]
Сè додека има храна преку зимата, и мажјаците и женките ќе останат на територијата за размножување преку целата година. Преселниците се собираат во помали јата, и нивниот лет се разликува од вообичаениот. Тој се состои од рафално брзо замавнување со крилјата и моменти на лебдење.
Мажјакот ја привлекува женката изведувајќи разни додворувачки движења што содржат кружни трчања комбинирани со поклонувања со главата, отварање на клунот и пригушена, тивка песна. Женката останува неподвижна додека не започне да ја крева опашката и да дозволи копулација.[7] Косовите се моногамни и парот осатнува заедно додека се живи. Парот може да се раздели ако нема потомство или ако размножувањето е многу слабо.[9]
Гнездото го прават во облик на чашка и го сместуваат во грмушки или зимзелени дрвја, а понекогаш и на градби (кровови). Го гради само женката и во него несе 3-5, најчесто 4 синкавозелени јајца со кафеавицрвени дамки.[7] Женката ги квачи јајцата 12-14 дена, а потоа се испилуваат голи и слепи пилиња. Оперјувањето трае уште 10-19 дена додека ги хранат и двата родитела. Тие ги хранат уште три недели по напуштањето на гнездото. Малечките ги следат родителите молејќи ги за храна. Ако женката започне ново легло, мажјакот продолжува да ги храни младенчињата.[7] Второ легло е вообичаено, а го користат истото гнездо, ако претходното легло било успешно.
Просечниот животен век на косовите е 2,4 години, но најстариот забележан бил на возраст од 21 година и 10 месеци.[10]
Едногодишниот мажјак може да започне со пеење најрано при крајот на јануари, на убаво време, да започне да ја означува својата територија, следен при крајот на март од возрасен мажјак. Песната на мажјакот е разновидна, мелодична, течна, со понизок тон, силна. Обично пее качен на повисоко, на дрвја, кровови и сл., од март до јуни, и евентуално до јули. Има голем број повици, вклучувајќи го агресивното сииии, пук-пук-пук, како тревога од предаторите по земја, на пр. мачките, и разни чинк и чук-чук вокализации. Територијалните мажјаци секогаш го произведуваат чинк-чинк повикот навечер со намера да ги избркаат останатите мажјаци од својата територија за размножување (обично безуспешно).[7]
Косот е сештојад, јаде секакви инсекти, црви, семиња, бобинки, овошје, итн. Претежно се храни на земја, поттрчнувајќи и потскокнувајќи. Црвите ги здогледува и ги извлекува од земја, а поретко копа за да ги пронајде. Понекогаш лови мали ’рбетници и како жаби, полноглавци и гуштери. Исто така, брсти во грмушките каде собира бобинки, гасеници и други активни инсекти.[7] За време на сезоната на парење храната е претежно животинска, а наесен може да преовладува растителната. Плодовите, овошјето што го јаде, зависи од поднебјето каде живее.[3]
Во градските средини најголема закана за косот се мачките, а во природата, лисиците и некои грабливи птици, како јастребот врапчар.[11]
Понекогаш косот е домаќин на кукавицата, но ретко зашто ги распознава немимикричките јајца и ги отфрла.[12] Бидејќи се храни на земја, може да биде жртва на разни паразити, а особено на крлежи.
Косот е еден од бројните видови кои се способни да спијат со едната половина од мозокот, што им овозможува и ноќе да бидат внимателни, како и при преселбата да издржуваат подолги летови.[13]
Статусот на косот е „најмалку загрижувачки“, широко распространет на 10 милиони квадратни километри и со популација од 79 до 160 милиони единки само во Европа. [1]
Во старогрчкиот фолклор косот е претставен како света птица, иако малку деструктивна, а се верувало дека месото ѝ е отровно.[14] Како многу други мали птици, и косот во минатото се користел како прилог во јадењето, кој било лесно достапен за лов. За разлика од другите црни птици, косот не е симбол на несреќа и смрт. Косот е национална птица на Шведска[15] и ја има на поштенската марка од 1970 година.[16] Зборот кос, е поврзан и со Косово, означувајќи место со косови, како и Косово Поле.[17]
Косот се јавува како тема во уметноста и во популарната култура, како:
Обичниот кос (науч. Turdus merula) е врапчевидна птица од фамилијата дроздови. Се размножува во Европа, вклучувајќи ја и Македонија, Азија и северна Африка, а населен е и во Австралија и Нов Зеланд. Има многу подвидови низ неговиот широк опсег, а некои од азиските веќе се сметаат за посебни видови. Зависно од местото на живеење (климата), оваа птица може да биде резидентна (постојан жител), преселничка, или делумно преселничка.
Мажјакот од овој вид, кој е распространет низ цела Европа, е целиот црн, освен жолтиот клун и жолтиот прстен околу очите. Има богата мелодична песна. Женките и младенчињата имаат темно кафеаво перје. Косот се размножува во шуми и градини и изградува многу уредно, во облик на чаша, обрабено со кал, гнездо. Во поглед на исхраната се сештојади, хранејќи се со инсекти, црви, семе, плодови итн.
Двата пола се територијални на местото на размножување, со впечатлив заплашувачки однос кон потенцијалните напаѓачи. Подружељубиви се за време на преселбата или на местата каде што зимуваат.
Хура кайӑк е хура сӗлхе[1] (лат. Turdus merula) – чанаран икӗ хут пӗчӗк, ҫӗрҫирен икӗ хут пысӑк хура тӗслӗ вӗҫен кайӑк. Сӑмси хӗрле сарӑ тӗслӗ.
Хура кайӑк е хура сӗлхе (лат. Turdus merula) – чанаран икӗ хут пӗчӗк, ҫӗрҫирен икӗ хут пысӑк хура тӗслӗ вӗҫен кайӑк. Сӑмси хӗрле сарӑ тӗслӗ.
Ҡара барҡылдаҡ, ҡара турғай (рус. Черный дрозд)(лат. Turdus merula)— турғай һымактар отрядендәге ҡош.
Сыйырсыҡтан ҙурыраҡ. Яңғыҙ һәм күмәкләшеп йөрөйҙәр. Ата ҡоштоң ҡауырһындары тигеҙ ҡа¬ра төҫтә. Суҡышы, күҙ ҡабаҡтары сағыу һарғылт ҡыҙыл. Инә ҡоштоң дөйөм төҫө көрәнһыу һоро. Аҡ төҫтәге та¬мағында, түшенең өҫкә өлөшөндә буй һорғолт һыҙыҡтар бар. Башҡа барҡылдаҡтарҙан ҡара төҫө менән айырыла.
Тауышы киҫкен: «шыҡ-шыҡ» йәки. «тиррә-шыҡ-шыҡ». һай¬рауы моңло һыҙғырыуҙан тора.
Урмандарҙа, ҡыуаҡлыҡтарҙа йәшәй. Төрлө еләк, үлән һәм ағас орлоҡтары, бө¬жәктәр менән туҡлана. Күсмә ҡош. һирәк осрай. Ағас-4 тарҙа, ҡыуаҡтарҙа, ерҙә оялай. Ерәнһыу көрән таплы 5—6 бөртөк йәшкелт зәңгәр йомортҡаһы була.
Ҡара барҡылдаҡ, ҡара турғай (рус. Черный дрозд)(лат. Turdus merula)— турғай һымактар отрядендәге ҡош.
कस्तुरी (अंगरेजी: Common blackbird; बैज्ञानिक नाँव: Turdus merula या दूसर आम अंगरेजी नाँव: Eurasian blackbird) एगो ट्रू थ्रश परिवार के चिरई के प्रजाति हवे।[2] एकर प्रजनन क्षेत्र यूरोप, एशिया, आ उत्तरी आफिरका हवे आ ई कनाडा, यूएस, मैक्सिको, पेरू, ब्राजील, अर्जेंटीना, उरुग्वे, फाकलैंड नियर देश कुल में मनुष्य द्वारा पहुँचावल चिरई हऽ।[3] एकर कई गो उप-प्रजाति बाड़ी आ एह में से कई गो एशियाई उप प्रजातिन के त स्वतंत्र रूप से प्रजाति भी मानल जाला।
भूगोलीय अस्थान की अक्षांश की हिसाब से ई चिरई प्रवासी भी हो सके ले आ मूल निवासी भी। भारत में ई मुख्य रूप से पूरा भारत की पहाड़ आ पहाड़ी इलाका में 1500 मीटर से ढेर ऊँच जंगल में पावल जाय, बाकी अब एकर बिस्तार बहुत ठीक से मालुम नइखे।
कस्तुरी (अंगरेजी: Common blackbird; बैज्ञानिक नाँव: Turdus merula या दूसर आम अंगरेजी नाँव: Eurasian blackbird) एगो ट्रू थ्रश परिवार के चिरई के प्रजाति हवे। एकर प्रजनन क्षेत्र यूरोप, एशिया, आ उत्तरी आफिरका हवे आ ई कनाडा, यूएस, मैक्सिको, पेरू, ब्राजील, अर्जेंटीना, उरुग्वे, फाकलैंड नियर देश कुल में मनुष्य द्वारा पहुँचावल चिरई हऽ। एकर कई गो उप-प्रजाति बाड़ी आ एह में से कई गो एशियाई उप प्रजातिन के त स्वतंत्र रूप से प्रजाति भी मानल जाला।
भूगोलीय अस्थान की अक्षांश की हिसाब से ई चिरई प्रवासी भी हो सके ले आ मूल निवासी भी। भारत में ई मुख्य रूप से पूरा भारत की पहाड़ आ पहाड़ी इलाका में 1500 मीटर से ढेर ऊँच जंगल में पावल जाय, बाकी अब एकर बिस्तार बहुत ठीक से मालुम नइखे।
અંગ્રેજી નામ=ધ બ્લેકકેપ્ડ બ્લેકબર્ડ શાસ્ત્રીય નામ=ટરડસ મેરૂલા નાઇગ્રોપીલીયસ (લાફ્રેસ્નાઇ)
કદ કાબર જેવડું હોય છે.નર કસ્તુરીનો રંગ કાળો કથ્થાઇ અને માથા પર કાળી ટોપી તથા પેટાળ ધુમાડીયું રાખોડી રંગનું.માદાનો રંગ વધારે કથ્થાઇ હોય છે.બન્નેની ચાંચ નારંગી,પગ પીળાશ પડતા,આંખ કથ્થાઇ હોય છે.
ડુંગરાળ વન પ્રદેશમાં,ઘાટી જગ્યાએ અને માણસોથી દુર રહેવાનું પસંદ કરે છે.વૃક્ષનીં ઉંચી ડાળ પર બેસવાનું અને જમીન પર આવવું પડેતો ઘાંટા ઝાડી ઝાંખરામાં વસવું પસંદ કરે છે.
જમીન ખોદી તેમાંથી અળશીયા અને જીવાત,વનફળો,પેપડા,ટેટા વિગેરે ખાય છે.
ચક-ચક અવાજ કરે છે.પરંતુ મધુર સ્વરમાં ગાયન અને બિજા પક્ષીઓની નકલ પણ શાનદાર કરે છે.
અંગ્રેજી નામ=ધ બ્લેકકેપ્ડ બ્લેકબર્ડ શાસ્ત્રીય નામ=ટરડસ મેરૂલા નાઇગ્રોપીલીયસ (લાફ્રેસ્નાઇ)
უჩა ზესქვი (ლათ. Turdus merula) — მაფურინჯე ბაღჷრეშობურეფიშ რანწკიშე.
რდილი მაფურინჯეშ რსხულიშ სიგჷნძა რე 26 სმ, წონა — 80-125 გ. მუმულეფს უმოსი რუმე უჩა ბურდღეფი უღჷ, ნინძგი დო თოლიშ ელმოლი მადვალი რგვალი ორქოშფერი რე. დადულეფი დო მარდუეფი შქირუ ფერიშ რენა, კუდელი რუმე უღჷნა, კინჩხი დო ქვარა ღილე. უჩა ზესქვი სქვამას მაღურჭულე მაფურინჯე რე. თიში ორსანტული, მარა უმენტაშო გურხაშილი (მაჯაბუ, ნარღამი) რშვინი ადამიერშა დჷმორჩქალეთ ქიმინჯენს.
უჩა ზესქვი ართ-ართი არძაშე უმოსო გოფაჩილი მაფურინჯე რე მოსოფელს. ხე ევროპას, ოორუე აფრიკაშ მუსხირენ ქიანას (მაროკო, ალჟირი, ტუნისი), კავკაციას, მორჩილ დო შქა აზიას, ავსტრალიას დო ახალ ზელანდიას, თარო ტყალეფს, ჸუდენა ადამიერეფწკჷმა არხოსჷთ.
საქორთუოს ფართა სრე გოფაჩილი კავკაციური უჩა ზესქვი.
უჩა ზესქვი ჯინჯიერი მოხვენი რე. მიგრაცია ვახასიათენს.
წანაშ გოძვენას უჩა ზესქვი ართშა, მინ ჟირშა იკუხუანს. ონდეთ ინოკინელი ოგვაჯეს 4-7 მარქვალს სქჷნს, მართვეეფიშ მუნოჸონაფას 15 დღა-სერი ოკო.
უჩა ზესქვი მაშქურანჯე, ალა-ჩალათ მაფურჷნე სუალამი რე, ღილე აბანეფს დუდს არიდენს დო ბორჯის უმენტაშო ბართვეფს ოჭკომალიშ — ღვენწკეფიშ, ფერწოეფიშ, ჭანდეფიშ დო კანკარიშ გორუას ქაკო.
უჩა ზესქვი (ლათ. Turdus merula) — მაფურინჯე ბაღჷრეშობურეფიშ რანწკიშე.
Melúla ezalí ndɛkɛ ya elanga, mbóka mpé zámba na Erópa. Losála la Melúla mobáli ezalí moíndo, la melúla mwásí ezalí sokolá. ekómo ezalí ezalí bondɔbɔ́. Elýí loambo, mɔsɔpí mpé mbuma. Bolaí ezalí 25 cm, bozito ezalí 100 g. Bosándá bwa lipapú ezalí 13 cm.
Melúla ezalí ndɛkɛ ya elanga, mbóka mpé zámba na Erópa. Losála la Melúla mobáli ezalí moíndo, la melúla mwásí ezalí sokolá. ekómo ezalí ezalí bondɔbɔ́. Elýí loambo, mɔsɔpí mpé mbuma. Bolaí ezalí 25 cm, bozito ezalí 100 g. Bosándá bwa lipapú ezalí 13 cm.
Al mêrel (merlo in italiân - Turdus merula al só nòm sientéfich) l'è un uşèl ed la faméja di Turdidae.
Al mâs'c l'è lòngh fîn a 25 centémeter e al preşèinta dal piómi in gèner dal tót nîgri o maròun scûr; al bèch, e al cutōren ed j ôc în 'd un zâl vîv ch' al tènden a l' aransòun. Al sâmpi în murôti e a scâj. La fèmna l'é, invēci, ed culōr maròun scûr, cun la gōla pió cêra e righêda. Soquânt mâs'c a preşèinten un culōr maròun dal bèch, piotôst che zâl o aransòun. Ind i mâs'c dal vôlti a 's pōlen catêr di elemèint mèz albèin, ch' a 's arcgnòsen dal pèni dal j êli o còli ed la còva in pêrta biânchi.
Al mêrel al mâgna ed tót. Al mâgna, in môd principêl, frûta, cócli e di bghîn. Al só ambiĵnt naturêl l'é al bôsch, mó al 's adâta a stêr in tânt abiĵnt (in prâtica in tót i pôst in dóve al pōl fêr al né) e despès a 's câta in zôni dóve a gh'é dal cà a cuntât dirèt cun l'òm.
Al né, fât da la fèmna, a 's câta insém a i râm ed j êlber, in mèz a i maciòun o ânch a la bòuna in bûşi per fâti per tèra. La fèmna la mèt zò j ōv trèi vôlti l' ân; in gèner în da i 4 a i 6 ed culôr azór-grîş, macêdi, in môd mìa pêra, cun di puntèi grîş. Al peréiod ed cuvadûra la va da i quatôrdes a i quédeş dé e l'é préma ed tót la fèmna a cuvêr j ōv, ânca se mìa despès a 'gh da 'na mân ânca al mâs'c. A guardêr a móten, a 's pōl vèder che al né al vîn fât a divêrsi altèsi da tèra a secònd che la cuvêda la sìa la préma o la secònda o la têrsa. I mêrel per ògni cuvêda a câmbien al né, an drōven mai l'istès né p'r al cuvêdi dôp la préma. In gèner i mêrel a vîven i côpi işolêdi. Ind al tèimp dal pâs a dvèinten in gèner pió socêl e pōlen catêres ânch in brânch.
Ché sòta al cânt 'd un mêrel mâs'c:
Al só cânt l'é un s'céfel s'cèt, ch' al câmbia despès, muşichêl e sèimper alēgher. Al pōl èser paragunê a un sòun cumpâgn a un tciuc-tciuc-tciuc piotôst bâs, opór a un sutîl tsii o a un rabî cie-ciecie, mèinter, se spavintê, ind l'alvêres al fà, a l'improvîş, un ciaciaramèint sighê ch' al pré spavintêr quelchidûn distrât che al rîva ind i só parâg sèinsa vèder in dó l'é. In pió l'é bòun 'd imparêr, sèinsa fadîga, 'na s'ciflêda bâst' ech sia per pó turnêrla a cantêr fîn a la nòja. Quând al cânta al tènd a spustêres vêrs la séma ed l' êlber. A pōl sucêder che in luntanânsa un êter mêrel, cun la só s'ciflêda, al ghe sfêlsa i sō s'céfel e che ciaschidûn di dû al cânta di pès sèinsa che ûn al quâcia cl' êter. Dâto che al mêrel al cumîncia a cantêr vêrs al trèi ed la matèina a pōl capitêr che int al sitê al dâga un pô fastédi.
Dôp la pâsra al Mêrel l'é l'uşèl pió sparpagnê in Europa e in Itâlia. L'é difâti sparpagnê int tót al teritôri ed l'Europa, a pêrt ed l' Êlta Scandinavia. In pió al gh'é in Asia, tra la mezanôt e matèina ed l'Africa, int al Canarie e int l'Azzorre. Ind l' invêren al se spôsta da i paèiş pió frèd a quî pió chêld, mèinter int al zôni moderêdi cme l'Itâlia al gh'é tót l'ân.
Al vîv generalmèint int i bôsch cun sotbôsch, int i frutēt e int al végni, e l'é comûn int tóti al zôni ed coltûra. Al Mêrel dal culêr a 'gh piêş di pió al zôni ed muntâgna in dóve a 's câta ed mèj cun l'âria ch' a gh'é in chî parâg
Al né
L'ōv
Pulşèin
Mêrel biânch
Al mêrel (merlo in italiân - Turdus merula al só nòm sientéfich) l'è un uşèl ed la faméja di Turdidae.
The common blackbird (Turdus merula) is a species of true thrush. It is also called the Eurasian blackbird (especially in North America, to distinguish it from the unrelated New World blackbirds),[2] or simply the blackbird where this does not lead to confusion with a similar-looking local species. It breeds in Europe, Asiatic Russia, and North Africa, and has been introduced to Australia and New Zealand.[3] It has a number of subspecies across its large range; a few of the Asian subspecies are sometimes considered to be full species. Depending on latitude, the common blackbird may be resident, partially migratory, or fully migratory.
The adult male of the common blackbird (Turdus merula merula, the nominate subspecies), which is found throughout most of Europe, is all black except for a yellow eye-ring and bill and has a rich, melodious song; the adult female and juvenile have mainly dark brown plumage. This species breeds in woods and gardens, building a neat, cup-shaped nest, bound together with mud. It is omnivorous, eating a wide range of insects, earthworms, berries, and fruits.
Both sexes are territorial on the breeding grounds, with distinctive threat displays, but are more gregarious during migration and in wintering areas. Pairs stay in their territory throughout the year where the climate is sufficiently temperate. This common and conspicuous species has given rise to a number of literary and cultural references, frequently related to its song.
The common blackbird was described by Carl Linnaeus in his landmark 1758 10th edition of Systema Naturae as Turdus merula (characterised as T. ater, rostro palpebrisque fulvis).[4] The binomial name derives from two Latin words, turdus, "thrush", and merula, "blackbird", the latter giving rise to its French name, merle,[5] and its Scots name, merl.[6]
About 65 species of medium to large thrushes are in the genus Turdus, characterised by rounded heads, longish, pointed wings, and usually melodious songs. Although two European thrushes, the song thrush and mistle thrush, are early offshoots from the Eurasian lineage of Turdus thrushes after they spread north from Africa, the blackbird is descended from ancestors that had colonised the Canary Islands from Africa and subsequently reached Europe from there.[7] It is close in evolutionary terms to the island thrush (T. poliocephalus) of Southeast Asia and islands in the southwest Pacific, which probably diverged from T. merula stock fairly recently.[8]
It may not immediately be clear why the name "blackbird", first recorded in 1486, was applied to this species, but not to one of the various other common black English birds, such as the carrion crow, raven, rook, or jackdaw. However, in Old English, and in modern English up to about the 18th century, "bird" was used only for smaller or young birds, and larger ones such as crows were called "fowl". At that time, the blackbird was therefore the only widespread and conspicuous "black bird" in the British Isles.[9] Until about the 17th century, another name for the species was ouzel, ousel or wosel (from Old English osle, cf. German Amsel). Another variant occurs in Act 3 of Shakespeare's A Midsummer Night's Dream, where Bottom refers to "The Woosell cocke, so blacke of hew, With Orenge-tawny bill". The ouzel usage survived later in poetry, and still occurs as the name of the closely related ring ouzel (Turdus torquatus), and in water ouzel, an alternative name for the unrelated but superficially similar white-throated dipper (Cinclus cinclus).[10]
Two related Asian Turdus thrushes, the white-collared blackbird (T. albocinctus) and the grey-winged blackbird (T. boulboul), are also named blackbirds,[8] and the Somali thrush (T. (olivaceus) ludoviciae) is alternatively known as the Somali blackbird.[11]
The icterid family of the New World is sometimes called the blackbird family because of some species' superficial resemblance to the common blackbird and other Old World thrushes, but they are not evolutionarily close, being related to the New World warblers and tanagers.[12] The term is often limited to smaller species with mostly or entirely black plumage, at least in the breeding male, notably the cowbirds,[13] the grackles,[14] and for around 20 species with "blackbird" in the name, such as the red-winged blackbird and the melodious blackbird.[12]
As would be expected for a widespread passerine bird species, several geographical subspecies are recognised. The treatment of subspecies in this article follows Clement et al. (2000).[8]
The Central Asian subspecies, the relatively large intermedius, also differs in structure and voice, and may represent a distinct species.[16] Alternatively, it has been suggested that it should be considered a subspecies of T. maximus,[8] but it differs in structure, voice and the appearance of the eye-ring.[16][17]
Female of subspecies merula
_-lawn-8.jpg)
Juvenile T. m. merula in England
_male,_young_adult.jpg)
Young adult T. m. merula in Oxfordshire
A leucistic adult male in England with much white in the plumage
.jpg)
T. m. cabrerae on Gran Canaria, Canary Islands, Spain
In Europe, the common blackbird can be confused with the paler-winged first-winter ring ouzel (Turdus torquatus) or the superficially similar common starling (Sturnus vulgaris).[18] A number of similar Turdus thrushes exist far outside the range of the common blackbird, for example the South American Chiguanco thrush (Turdus chiguanco).[19] The Indian blackbird (Turdus simillimus), the Tibetan blackbird (Turdus maximus), and the Chinese blackbird (Turdus mandarinus) were formerly treated as subspecies of the common blackbird.[20]
_-_Turdus_merula_(016f).jpg)
The common blackbird of the nominate subspecies T. m. merula is 23.5–29 cm (9.3–11.4 in) in length, has a long tail, and weighs 80–125 g (2.8–4.4 oz). The adult male has glossy black plumage, blackish-brown legs, a yellow eye-ring and an orange-yellow bill. The bill darkens somewhat in winter.[18] The adult female is sooty-brown with a dull yellowish-brownish bill, a brownish-white throat and some weak mottling on the breast. The juvenile is similar to the female, but has pale spots on the upperparts, and the very young juvenile also has a speckled breast. Young birds vary in the shade of brown, with darker birds presumably males.[18] The first year male resembles the adult male, but has a dark bill and weaker eye ring, and its folded wing is brown, rather than black like the body plumage.[8]
The common blackbird breeds in temperate Eurasia, North Africa, the Canary Islands, and South Asia. It has been introduced to Australia and New Zealand.[8] Populations are sedentary in the south and west of the range, although northern birds migrate south as far as northern Africa and tropical Asia in winter.[8] Urban males are more likely to overwinter in cooler climes than rural males, an adaptation made feasible by the warmer microclimate and relatively abundant food that allow the birds to establish territories and start reproducing earlier in the year.[21] Recoveries of blackbirds ringed on the Isle of May show that these birds commonly migrate from southern Norway (or from as far north as Trondheim) to Scotland, and some onwards to Ireland. Scottish-ringed birds have also been recovered in England, Belgium, Holland, Denmark, and Sweden.[22] Female blackbirds in Scotland and the north of England migrate more (to Ireland) in winter than do the males[23]
Common over most of its range in woodland, the common blackbird has a preference for deciduous trees with dense undergrowth. However, gardens provide the best breeding habitat with up to 7.3 pairs per hectare (nearly three pairs per acre), with woodland typically holding about a tenth of that density, and open and very built-up habitats even less.[24] They are often replaced by the related ring ouzel in areas of higher altitude.[25] The common blackbird also lives in parks, gardens and hedgerows.[26]
The common blackbird occurs at elevations of up to 1,000 m (3,300 ft) in Europe, 2,300 m (7,500 ft) in North Africa, and at 900–1,820 m (2,950–5,970 ft) in peninsular India and Sri Lanka, but the large Himalayan subspecies range much higher, with T. m. maximus breeding at 3,200–4,800 m (10,500–15,700 ft) and remaining above 2,100 m (6,900 ft) even in winter.[8]
This widespread species has occurred as a vagrant in many locations in Eurasia outside its normal range, but records from North America are normally considered to involve escapees, including, for example, the 1971 bird in Quebec.[27] However, a 1994 record from Bonavista, Newfoundland, has been accepted as a genuine wild bird,[8] and the species is therefore on the North American list.[28]
The male common blackbird defends its breeding territory, chasing away other males or utilising a "bow and run" threat display. This consists of a short run, the head first being raised and then bowed with the tail dipped simultaneously. If a fight between male blackbirds does occur, it is usually short and the intruder is soon chased away. The female blackbird is also aggressive in the spring when it competes with other females for a good nesting territory, and although fights are less frequent, they tend to be more violent.[24]
The bill's appearance is important in the interactions of the common blackbird. The territory-holding male responds more aggressively towards models with orange bills than to those with yellow bills, and reacts least to the brown bill colour typical of the first-year male. The female is, however, relatively indifferent to bill colour, but responds instead to shinier bills.[29]
As long as winter food is available, both the male and female will remain in the territory throughout the year, although occupying different areas. Migrants are more gregarious, travelling in small flocks and feeding in loose groups in the wintering grounds. The flight of migrating birds comprises bursts of rapid wing beats interspersed with level or diving movement, and differs from both the normal fast agile flight of this species and the more dipping action of larger thrushes.[15]
The male common blackbird attracts the female with a courtship display which consists of oblique runs combined with head-bowing movements, an open beak, and a "strangled" low song. The female remains motionless until she raises her head and tail to permit copulation.[24] This species is monogamous, and the established pair will usually stay together as long as they both survive.[15] Pair separation rates of up to 20% have been noted following poor breeding.[30] Although the species is socially monogamous, there have been studies showing as much as 17% extra-pair paternity.[31]
The nominate T. merula may commence breeding in March, but eastern and Indian races are a month or more later, and the introduced New Zealand birds start nesting in August (late winter).[8][25] The breeding pair prospect for a suitable nest site in a creeper or bush, favouring evergreen or thorny species such as ivy, holly, hawthorn, honeysuckle or pyracantha.[32] Sometimes the birds will nest in sheds or outbuildings where a ledge or cavity is used. The cup-shaped nest is made with grasses, leaves and other vegetation, bound together with mud. It is built by the female alone. She lays three to five (usually four) bluish-green eggs marked with reddish-brown blotches,[24] heaviest at the larger end;[25] the eggs of nominate T. merula are 2.9 cm × 2.1 cm (1.14 in × 0.83 in) in size and weigh 7.2 g (0.25 oz), of which 6% is shell.[33] Eggs of birds of the southern Indian races are paler than those from the northern subcontinent and Europe.[8]
The female incubates for 12–14 days before the altricial chicks are hatched naked and blind. Fledging takes another 10–19 (average 13.6) days, with both parents feeding the young and removing faecal sacs.[15] The nest is often ill-concealed compared with those of other species, and many breeding attempts fail due to predation.[34] The young are fed by the parents for up to three weeks after leaving the nest, and will follow the adults begging for food. If the female starts another nest, the male alone will feed the fledged young.[24] Second broods are common, with the female reusing the same nest if the brood was successful, and three broods may be raised in the south of the common blackbird's range.[8]
A common blackbird has an average life expectancy of 2.4 years,[35] and, based on data from bird ringing, the oldest recorded age is 21 years and 10 months.[36]
Eggs, Collection Museum Wiesbaden
Eggs in a nest
.jpg)
Two chicks in a nest
Blackbird fledgelings being fed
Male feeding chicks
Turdus merula cabrerae - MHNT
Turdus merula merula - MHNT
Turdus merula mauritanicus - MHNT
In its native Northern Hemisphere range, the first-year male common blackbird of the nominate race may start singing as early as late January in fine weather in order to establish a territory, followed in late March by the adult male. The male's song is a varied and melodious low-pitched fluted warble, given from trees, rooftops or other elevated perches mainly in the period from March to June, sometimes into the beginning of July. It has a number of other calls, including an aggressive seee, a pook-pook-pook alarm for terrestrial predators like cats, and various chink and chook, chook vocalisations. The territorial male invariably gives chink-chink calls in the evening in an attempt (usually unsuccessful) to deter other blackbirds from roosting in its territory overnight.[24] During the northern winter, blackbirds can be heard quietly singing to themselves, so much so that September and October are the only months in which the song cannot be heard.[37] Like other passerine birds, it has a thin high seee alarm call for threats from birds of prey since the sound is rapidly attenuated in vegetation, making the source difficult to locate.[38]
At least two subspecies, T. m. merula and T. m. nigropileus, will mimic other species of birds, cats, humans or alarms, but this is usually quiet and hard to detect.
The common blackbird is omnivorous, eating a wide range of insects, earthworms, seeds and berries. It feeds mainly on the ground, running and hopping with a start-stop-start progress. It pulls earthworms from the soil, usually finding them by sight, but sometimes by hearing, and roots through leaf litter for other invertebrates. Small amphibians, lizards and (on rare occasions) small mammals are occasionally hunted.[39][40] This species will also perch in bushes to take berries and collect caterpillars and other active insects.[24] Animal prey predominates, and is particularly important during the breeding season, with windfall apples and berries taken more in the autumn and winter. The nature of the fruit taken depends on what is locally available, and frequently includes exotics in gardens.
Near human habitation the main predator of the common blackbird is the domestic cat, with newly fledged young especially vulnerable. Foxes and predatory birds, such as the sparrowhawk and other accipiters, also take this species when the opportunity arises.[41][42] However, there is little direct evidence to show that either predation of the adult blackbirds or loss of the eggs and chicks to corvids, such as the European magpie or Eurasian jay, decrease population numbers.[32]
This species is occasionally a host of parasitic cuckoos, such as the common cuckoo (Cuculus canorus), but this is minimal because the common blackbird recognizes the adult of the parasitic species and its non-mimetic eggs.[43] In the UK, only three nests of 59,770 examined (0.005%) contained cuckoo eggs.[44] The introduced merula blackbird in New Zealand, where the cuckoo does not occur, has, over the past 130 years, lost the ability to recognize the adult common cuckoo but still rejects non-mimetic eggs.[45]
As with other passerine birds, parasites are common. Intestinal parasites were found in 88% of common blackbirds, most frequently Isospora and Capillaria species.[46] and more than 80% had haematozoan parasites (Leucocytozoon, Plasmodium, Haemoproteus and Trypanosoma species).[47]
Common blackbirds spend much of their time looking for food on the ground where they can become infested with ticks, which are external parasites that most commonly attach to the head of a blackbird.[48] In France, 74% of rural blackbirds were found to be infested with Ixodes ticks, whereas, only 2% of blackbirds living in urban habitats were infested.[48] This is partly because it is more difficult for ticks to find another host on lawns and gardens in urban areas than in uncultivated rural areas, and partly because ticks are likely to be commoner in rural areas, where a variety of tick hosts, such as foxes, deer and boar, are more numerous.[48] Although ixodid ticks can transmit pathogenic viruses and bacteria, and are known to transmit Borrelia bacteria to birds,[49] there is no evidence that this affects the fitness of blackbirds except when they are exhausted and run down after migration.[48]
The common blackbird is one of a number of species which has unihemispheric slow-wave sleep. One hemisphere of the brain is effectively asleep, while a low-voltage EEG, characteristic of wakefulness, is present in the other. The benefit of this is that the bird can rest in areas of high predation or during long migratory flights, but still retain a degree of alertness.[50]
The common blackbird has an extensive range, estimated at 32.4 million square kilometres (12.5 million square miles), and a large population, including an estimated 79 to 160 million individuals in Europe alone. The species is not believed to approach the thresholds for the population decline criterion of the IUCN Red List (i.e., declining more than 30% in ten years or three generations), and is therefore evaluated as least concern.[51] In the western Palearctic, populations are generally stable or increasing,[15] but there have been local declines, especially on farmland, which may be due to agricultural policies that encouraged farmers to remove hedgerows (which provide nesting places), and to drain damp grassland and increase the use of pesticides, both of which could have reduced the availability of invertebrate food.[41]
The common blackbird was introduced to Australia by a bird dealer visiting Melbourne in early 1857,[52] and its range has expanded from its initial foothold in Melbourne and Adelaide to include all of southeastern Australia, including Tasmania and the Bass Strait islands.[53] The introduced population in Australia is considered a pest because it damages a variety of soft fruits in orchards, parks and gardens, including berries, cherries, stone fruit and grapes.[52] It is thought to spread weeds, such as blackberry, and may compete with native birds for food and nesting sites.[52][54]
The introduced common blackbird is, together with the native silvereye (Zosterops lateralis), the most widely distributed avian seed disperser in New Zealand. Introduced there along with the song thrush (Turdus philomelos) in 1862, it has spread throughout the country up to an elevation of 1,500 metres (4,921 ft), as well as outlying islands such as the Campbell and Kermadecs.[55] It eats a wide range of native and exotic fruit, and makes a major contribution to the development of communities of naturalised woody weeds. These communities provide fruit more suited to non-endemic native birds and naturalised birds than to endemic birds.[56]
The common blackbird was seen as a sacred though destructive bird in Classical Greek folklore, and was said to die if it consumed pomegranates.[57] Like many other small birds, it has in the past been trapped in rural areas at its night roosts as an easily available addition to the diet,[58] and in medieval times the practice of placing live birds under a pie crust just before serving may have been the origin of the familiar nursery rhyme:[58]
Sing a song of sixpence,
A pocket full of rye;
Four and twenty blackbirds baked in a pie!
When the pie was opened the birds began to sing,
Oh, wasn't that a dainty dish to set before the king?[59]
The common blackbird's melodious, distinctive song is mentioned in the poem Adlestrop by Edward Thomas;
And for that minute a blackbird sang
Close by, and round him, mistier,
Farther and farther, all the birds
Of Oxfordshire and Gloucestershire.[60]
In the English Christmas carol "The Twelve Days of Christmas", the line commonly sung today as "four calling birds" is believed to have originally been written in the 18th century as "four colly birds", an archaism meaning "black as coal" that was a popular English nickname for the common blackbird.[61]
The common blackbird, unlike many black creatures, is not normally seen as a symbol of bad luck,[58] but R. S. Thomas wrote that there is "a suggestion of dark Places about it",[62] and it symbolised resignation in the 17th century tragic play The Duchess of Malfi;[63] an alternate connotation is vigilance, the bird's clear cry warning of danger.[63]
The common blackbird is the national bird of Sweden,[64] which has a breeding population of 1–2 million pairs,[15] and was featured on a 30 öre Christmas postage stamp in 1970;[65] it has also featured on a number of other stamps issued by European and Asian countries, including a 1966 4d British stamp and a 1998 Irish 30p stamp.[66] This bird—arguably—also gives rise to the Serbian name for Kosovo (and Metohija), which is the possessive adjectival form of Serbian kos ("blackbird") as in Kosovo Polje ("Blackbird Field").[67]
A common blackbird can be heard singing on the Beatles song "Blackbird".[68]
A blackbird can also be heard along with a woodpigeon on the Kate Bush song "Aerial Tal".
This article includes inline links to audio files. If you have trouble playing the files, see Wikipedia Media help. The common blackbird (Turdus merula) is a species of true thrush. It is also called the Eurasian blackbird (especially in North America, to distinguish it from the unrelated New World blackbirds), or simply the blackbird where this does not lead to confusion with a similar-looking local species. It breeds in Europe, Asiatic Russia, and North Africa, and has been introduced to Australia and New Zealand. It has a number of subspecies across its large range; a few of the Asian subspecies are sometimes considered to be full species. Depending on latitude, the common blackbird may be resident, partially migratory, or fully migratory.
The adult male of the common blackbird (Turdus merula merula, the nominate subspecies), which is found throughout most of Europe, is all black except for a yellow eye-ring and bill and has a rich, melodious song; the adult female and juvenile have mainly dark brown plumage. This species breeds in woods and gardens, building a neat, cup-shaped nest, bound together with mud. It is omnivorous, eating a wide range of insects, earthworms, berries, and fruits.
Both sexes are territorial on the breeding grounds, with distinctive threat displays, but are more gregarious during migration and in wintering areas. Pairs stay in their territory throughout the year where the climate is sufficiently temperate. This common and conspicuous species has given rise to a number of literary and cultural references, frequently related to its song.
Merlo (Turdus merula) estas specio de turdo, kies ino estas brunnigra, dum la virbesto estas nigra kun tre flava beko kaj bele kantas aŭ fajfas (PIV).
Ĝi vivas en Eŭropo, kie la subspecio Turdus merula aterrimus vivas inter Kimrio kaj Kaŭkazo, subspecio Turdus merula mauritanicus vivas en nordokcidenta Afriko. Kelkaj subspecioj estas troveblaj ankaŭ en Azio, Azoroj, Kanarioj kaj Madejro. Krome ĝi estis enkondukita en Aŭstralio kaj Novzelando. Estas diversaj subspecioj de merloj en ties ampleksa areo teritoria. Inter ili kelkaj subspecioj de Azio estas konsiderataj de kelkaj fakuloj kiel veraj plenrajtaj specioj. Laŭ la latitudo, la merloj povas esti loĝantaj birdoj aŭ migrantaj, ĉu parte ĉu entute, ĉar merloj parte forflugas vintre al varmaj regionoj, sed en la lastaj jaroj multaj travintras en urboj.
La birdo longas 22–29 cm kaj pezas 75-135 g. Temas pri specio kun markata seksa duformismo. La masklo de la subspecio tipa kaj nomiga, plej disvastigata en Eŭropo, estas tute nigra, kun tre flava beko kaj ĉirkaŭokula cirklo ankaŭ flava; krome li havas ampleksan repertorion de kantoj, dum inoj kaj junuloj estas malhelbrunaj kaj pli silentemaj.
Ĝia voĉo ĉe logado similas al „dukdukduk“ aŭ „sriii“, ĉe alarmo ege diferenca „tikstikstiks“, kanto similas al fluto.
Ĝi nestas en arbaroj, ĝardenoj kaj parkoj dufoje aŭ trifoje jare inter aprilo kaj julio. Ĝia nesto estas ronda kuvo el herboj kunmetitaj per argilo, lokita ĝi estas sur arboj, arbustoj, escepte ankaŭ sur domoj. Femalo metas 4-6 bluverdajn ovojn kun rustkoloraj makuletoj, sidas sur ili 13-14 tagojn (sole ŝi), poste ambaŭ gepatroj zorgas pri birdidoj 12-15 tagojn kaj ankoraŭ post elflugo el la nesto helpas ilin nutri dum du semajnoj. Ili estas ĉiomanĝantaj kaj manĝas ekzemple insektojn, lumbrikojn, limakojn, fruktojn.
Maskloj kaj inoj montras teritorian kutimaron en la nestolokoj, per malsama agresema konduto, sed ili estas pli gregemaj kiam ili migras aŭ vintrumas. La paroj restas en sia teritorio la tutan jaron en la regionoj kie la klimato estas sufiĉe modera.
Estas multaj literaturaj kaj kulturaj referencoj de tiu specio, ĉefe rilataj al ĝia melodia kanto.
La merlo de la subspecio tipa kaj nomiga (Turdus merula merula) havas longan voston (95 al 110 mm ĉe maskloj kaj de 100 al 105 mm ĉe inoj), estas de 23,5 ĝis 29 cm longa, kun enverguro de 34 al 38 cm, kaj pezo de 80 al 125 g. Tiu pezo varias laŭ sekso kaj sezonoj.
Maskloj (118 al 135 mm kun falditaj flugiloj, 28 ĝis 33 mm de tarso kaj de 20 ĝis 23 mm de beko) estas kutime pli grandaj ol inoj (118 al 129 mm kun falditaj flugiloj, 28 ĝis 29 mm de tarso kaj de 20 ĝis 21 mm de beko).
La plumaro de maskloj plenkreskaj estas tute nigra kaj kontrastas ege kun la okula ringo flava aŭ oranĝaflava kaj kun la beko ankaŭ flava. Vintre la ĉirkaŭokula cirklo iĝas pli bruna kaj la beko iome pli malhela. La gamboj estas brunnigraj.
Laŭ la subspecioj kaj la sezonoj, la nigro de la plumaro estas pli malpli intensa. Estas tre brila en la subspecio tipa kaj nomiga T. m. merula. En kelkaj subspecioj de Barato kaj Srilanko, la plumaro de la masklo estas iome pli bruna aŭ grizblueca.
La ino havas brunan plumaron, kies nuancoj varias de unu individuo al alia kun zonoj pli aŭ malpli malhelaj. Ĝi havas nek bekon nek ĉirkaŭokulan ringon tiom brilflavajn kiom la masklo: ŝia beko estas bruna, foje kun zono helflava, kaj la ĉirkaŭokula ringo estas helbruna. Ŝia gorĝo estas pli hela ol la resto de ŝia plumaro, foje iom oranĝkolora. Ŝiaj gamboj estas malhelbrunaj.
Idoj havas brunan plumaron similan al tiu de inoj, sed grizece makulita sur brusto kaj subaj partoj. Ankaŭ inter ili varias la brunaj nuancoj de unu individuo al alia; oni supozas, ke la plej malhelaj estas maskloj. La freŝa plumaro daŭras ĝis la unua plumŝanĝo, inter aŭgusto kaj oktobro. Tiam maskloj akiras la brilnigran plumaron, sed la beko estas ankoraŭ malhela kaj la ĉirkaŭokula ringo estas malpli videbla; la flugiloj estas ankoraŭ iom pli brunaj ol la resto de la korpo. La beko de la junaj maskloj ne akiras sian flavan koloron kaj la korpo la nigran uniforman koloron ĝis post tuta jaro.
Okaze videblas en merloj anomalioj en la plumaro. Kvankam tiuj kazoj estas ĝenerale maloftaj, ŝajne ili estas ne tiom esceptaj ĉe merloj kiom ĉe aliaj birdospecioj. Laŭ studoj faritaj en Britio, el la tuta nombro de birdoj kun senkolorigo censitaj el ĉiuj specioj, 29 % apartenas al genro Turdus kaj ĉefe de merloj.
La anomalioj aperas kiel senkolorigo pli malpli markata, sed de diversaj tipoj kaj povas esti de albinismo vera kaj tuta ĝis harblankismo aŭ ĝis diversaj formoj de albinismo parta ( leŭkismo, skizokroismo…). Ĉe albinoj, la vera kaŭzo estas pure genetika, dum aliaj faktoroj, kiel aĝo aŭ nutraj mankoj kaj de vitaminoj povus interveni por klarigi la difektojn de pigmentado.
En Eŭropo, la merlo povas esti konfuzata kun ido de Rubandoturdo kiam tiu troviĝas en sia unua jaro, sed la lasta havas pli palajn flugilojn. La merlo prezentas ankaŭ surfacan similon kun la sturno. La ino de merlo povas esti konfuzata kun Griza turdo, sed tiu lasta estas multe pli pala antaŭe kaj markita per malhelaj punktoj.
Merloj estas ĉiomanĝantaj. Ili manĝas grandan varion de insektoj, vermoj kaj aliaj animaloj, sed ankaŭ fruktojn kaj foje semojn.
Merloj serĉas siajn predojn ĉefe surgrunde. Ili kuras, saltetas, antŭeniras subite, klinante la kapon flanken por observi la terenon. Ili ĉasas ĉefe per vido sed ankaŭ uzas aŭdkapablon. Ili multege manĝas vermojn kaptitajn inter humo. Ili traserĉas la sekan foliaron putriĝantan, brue montriĝante pikas ĉian tipon de senvertebruloj: insektojn, araneojn, miriapodojn, limakojn, heliketojn. Escepte ili manĝas etajn vertebrulojn kiel ranidojn, etajn plenkreskintajn amfibiojn aŭ murlacertojn kaj kelkajn tipojn de mamuloj, kiel etajn kuniklojn aŭ musojn. Kvankam ili ĉefe ĉasas surgrunde, merloj ne dubas esplori arbojn kaj arbustojn por nutri sin per insektoj, ĉefe per raŭpoj.
Sed se la merlo vizitas la branĉojn de arboj kaj arbustoj por nutri sin, temas ĉefe pri fruktoj, ĝenerale pri etaj karnaj fruktoj: beroj aŭ drupoj. La manĝota frukto dependas de disponebleco surloka kaj povas inkluzivi ekzotajn speciojn de ĝardenoj aŭ fruktoĝardenoj. Ili preferas berojn, sed ankaŭ bekoprovas pli grandajn fruktojn kiel pomojn, aŭ fruktojn falitajn surgrunde.
En moderklimata Eŭropo, ili manĝas berojn de ligustro, nigra sambuko, moruso, ĉerizarbo, rubuso ktp. Vintre de hedero, ilekso, visko, ktp. Pli sude de olivarbo, mirto kaj vinberoj… Norde de Barato ili ofte manĝas la etajn figojn de la figarbo de Banyans kaj la morusojn, dum sude de tiu subkontinento, la etaj nigraj beroj de la arboj de la genro Trema formas ofte parton de ilia dieto.
Dum la sezono de reproduktado superregas predoj de animaloj, dum fruktoj aŭ beroj pli gravas aŭtune kaj vintre.
Merloj havas teritorian senton tre markatan kaj ne vivas grupe. Ĉiu individuo limigas sian propran teritorion, kiu grandas el 0,2 al 0,5 ha en arbaro kaj el 0,1 al 0,3 ha en urbo. Masklo markas sian teritorion dum sia unua jaro kaj pluhavas ĝin la tutan vivon. Dum la sezono de reproduktado la merlo ne akceptas iun ajn samgenranon krom sia partnero. Masklo atakas aliajn masklojn per markita ceremonio de minacaj sintenoj: mallonga kurado al la entrudulo, la kapo unue supren kaj poste suben kaj same la vosto. Se okazas luktado, la du maskloj alfrontiĝas kaj flugetas supergrunde frape kaj krie per gamboj al la kontraŭstaranto. Tiuj luktoj ne longe daŭras, kaj estas pli montrigaj ol violentaj, kaj la forpelo de la entrudulo estas rapida. Ankaŭ la ino estas agresema printempe, kiam konkurencas kun aliaj inoj por partnero aŭ nestoteritorio. La luktoj inter inoj estas malpli oftaj sed pli violentaj.
Ekster la nestosezono, kelkaj merloj povas kunhavi saman habitaton, por nutrado kaj protekto, kaj foje tranoktas en etaj grupoj, sed eĉ tiam estas nemulte da rilato inter individuoj. La teritorio gravas ne nur por nutrado sed ĉefe kiel socia koncepto.
Masklo de merlo unujaraĝa de la subspecio Turdus merula merula povas ekkanti januare, se estas bona vetero, por setligi sian teritorion. Fine de marto ekkantas la maskla plenkreskulo. La kanto estas ne ripeta trilado, fluteca, melodia kaj tre bastona. Tiun kanton ĝi elsendas ekde pinto de arbo, tegmento aŭ alia alta kaj elstara ripozejo. Kantas de marto al junio, foje ĝis komenco de julio. Studo sugestas, ke la kanto daŭras pli longe kiam la masklo estas forte fizike, kaj kiam la ino estas gravedebla. La masklo povas kanti je ĉiu ajn horo de la tago, sed dum mateniĝo kaj noktiĝo la kantoj estas pli intensaj. La kanto de la merlo estas konsiderata unu el la plej belaj birdokantoj de Eŭropo. La riĉo de ties repertorio, la melodiaj variantoj kaj la kapablo improvizi distingas la eŭropan merlon inter la plej granda parto de birdoj.
Ili havas diversajn alvokojn, kiel agreseca sriiii, puk-puk-puk alarma, markanta eventualan teran predanton (katon ekzemple), kaj diversajn ĉink kaj ĉuk, ĉuk. La masklo por asekuri sian teritorion certe faras ĉink-ĉink dumnokte, por forpeli dormuntajn masklojn de sia teritorio. Same kiel aliaj paseroformaj, ĝi havas leĝeran sriiiiii por alarmo kiam venas rabobirdo. Por alia urĝa danĝero estas pli bruecaj kaj subitaj krioj.
Almenaŭ du subspecioj, T. m. merula kaj T. m. nigropileus, kapablas imiti aliajn speciojn de birdoj, kaj ankaŭ katojn, homojn aŭ alarmojn, sed la rezulto estas ĝenerale malforta kaj malfacile aŭdebla. La ĉefaj subspecioj montaraj, ĉefe T. m. maximus, havas kanton malbonkvalitan kaj repertorion limigitan kompare kun tiuj de la subokcidentaj subspecioj, de Srilanko aŭ de Barato.
La maskla pariĝada ceremoniaro komponiĝas el oblikvaj kuroj, kombinataj kun movoj de kapo, kun malfermita beko, kaj kanto elsendata en tono profunda kaj strangola. La ino restas senmova ĝis kiam ŝi levas kapon kaj voston por permesi seksumadon. Tiu specio estas monogama ĝis la morto de unu de la partneroj. Separiĝo de paroj, tamen, okazas en 20 % de la kazoj post sezono de reproduktado kun malalta sukcesa indico.
Merla nesto kun tri ovoj
... en ĝardeno
... de e-lingva familio.
Fokuse nesto de du ovoj.
La subspecio Turdus merula merula ekovodemetas marte, sed la subspecioj de orienta Barato estas pli malfruaj, aprile aŭ maje. La individuoj de la suda hemisfero ekovodemetas aŭguste.
La paro serĉas taŭgan lokigon por la nesto en arbusto ĝenerale de ĉirkaŭ 2 m supergrunde, kun prefero por certaj vegetalaj specioj kiel la hedero, la ilekso, la kratago, la kaprifolio aŭ la ligustro.
La masklo alportas konstrumaterialon, sed ĉefe la ino konstruas la tasforman neston, el musko, herberoj, radikoj kaj branĉetoj, kiujn bordas el koto aŭ kotecaj folioj. Poste ŝi demetas 2 al 6 ovojn (ĝenerale 4) verdabluajn, kun makuletoj ruĝecbrunaj, kiuj estas pli multnombraj en la dika parto. La ovoj de la subspecio T. m. merula estas ĉirkaŭ 2,9 x 2,1 cm kaj ĝenerale pezas 7,2 g (6 % de tiu mazo estas ŝelo). La ovoŝeloj de la subspecioj de la sudo de Barato estas pli palaj ol tiuj de aliaj specioj.
La ino kovas dum 12 al 14 tagoj antaŭ la eloviĝo. La idoj naskiĝas nudaj kaj blindaj 5 ĝis 6 g grandaj. Ambaŭ gepatroj zorgas la nutradon kaj la eliminadon de la nesto de la fekaĵoj de la idoj. Survivas tiuj kiuj rapide estas de 35 al 45 g, kaj post 12 tagoj ili pezas de 60 al 65 g.
Elnestiĝo okazas frue, 10 al 19 tagoj post eloviĝo (13,6 tagoj mezaveraĝe kun pezo de 70 al 80 g). Tiu elnestiĝo okazas sen scipovi flugi, sed ili flugetas ĉe la nesto kaj kaŝiĝas proksime, kie estos manĝigataj de la gepatroj dum tri semajnoj. Se la ino komencas duan ovodemetadon, nur la masklo zorgas la nutradon de la junuloj. Tio ofte okazas, kaj inoj uzas la saman neston se la unua ovodemetado sukcesis kaj sude de la teritorio okazas ĝis 3 generacioj jare aŭ eĉ plie. Dum la manĝigado eksternesta la idoj lernas elekti siajn proprajn manĝaĵojn, pli kaj pli malproksimiĝas kaj poste sendependiĝas sen gepatra devigo. Poste ili kapablas reproduktiĝi post unu jaro kaj elekto de sia propra teritorio.
Tiu subspecio montara reproduktiĝas nur unufoje jare. La inoj demetas malpli da ovoj, 2 al 4 (2,86 mezaveraĝe), sed pli grandaj ol tiuj de T. m. merula. La kovado estas pli mallonga (12 al 13 tagoj), sed la idoj restas pli longe neste (dum 16 al 18 tagoj).
La merlo estas specio tre komuna kaj pro tio de antikveco menciata kaj priskribata en multaj antikvaj tekstoj. Estis citata de Aristotelo per la nomo Cottyphus (Κοττύφος), en la 18a ĉapitro de la 9a Libro de la animaloj kiel la ĉefa specio de merlo. En latina merula iĝos en Esperanto merlo. Varono klarigas etimologie la nomon kiel diminutivo de mera tio estas «preskaŭ sola», kiu ne flugas grupe, kio sciigas pri la solema karaktero de tiu birdo.
En 1555, Pierre Belon en la Histoire de la nature des oiseaux diras, ke: «Oni scias ke ĝi estas nigra, kaj ke ĝia beko flaviĝas pro la aĝo…» kaj poste ke: «Kuracistoj pensas ke ĝi produktas bonajn humorojn; kompare ties viandon kun tiu de la Kantturdo, oni kutime manĝigis ĝin al malsanuloj, pro ties facila digestado».
La merlo estis klasita de Lineo en 1746 en sia libro pri la faŭno de Svedio , Fauna Svecica. Tie aperas laŭ la nomo de Turdus ater, rostro palpebrisque fulvis, kio signifas «nigra turdo, kun okulringo kaj beko flavaj». Oni enmetis ĝin kun la turdoj en la genro Turdus, laŭ la signifo de ties nomo en sveda koltrast, la "nigra turdo."
En 1758 en sia verko Systema Naturae Lineo setligas la ĝeneralan uzadon de la scienca nomo per la nomo kiu konserviĝis ĝis nuntempe: Turdus merula aldone al la genro Turdus, "turdo" en latina, la nomon de la specio merula.
La merlo apartenas al genro Turdus, kun la turdoj kaj aliaj similaj specioj. La diferencigo inter merloj kaj turdoj ne baziĝas sur fundamentoj de biologio, sed estas pure kultura kaj lingva, kaj varias laŭ la lingvo.
La birdoj de la genro Turdus estis deĉiame en la unuaj klasigoj de Lineo en la origino de la kreo de la familio de la Turdedoj el kiuj ili formas la genron tipan. Sed sur la bazo de ampleksa studo genetika pri birdoj realigata inter la jaroj 1970 kaj 80, mezuranta la hibridiĝon de DNA kaj pere de nova taksonomia klasigo nomata de Sibley-Ahlquist, la usonaj ornitologoj integrigis tiun grupon en la familion de la Muŝkaptuloj. La antikva familio Turdedoj iĝis kategorio de subfamilio, nome de Turdenoj. Tamen la fidindeco de la metodologio uzata de Charles Sibley kaj Jon Edward Ahlquist kaj la kohero de la akiritaj rezultoj estas ankoraŭ pridiskutata de granda parto de fakuloj en ornitologio. En la plej ĵusaj klasigoj, inter ili tiu de Clements, la familio Turdedoj reaperas.
Turdus simillimus kaj Turdus maximus citiĝas kiel specioj, kvankam ili estas konsiderataj nur kiel subspecioj de kelkaj fakuloj
La taksonomio de tiu specio estas sufiĉe komplika, ĉefe ĉe la aziaj subspecioj. Tiuj de la hinda subkontinento (T. m. simillimus, T. m. nigropileus, T. m. bourdilloni, T. m. spencei kaj T. m. kinnissi) estas malgrandaj, nur 19 al 20 cm longaj, kaj la maskloj havas grandan ĉirkaŭokulan ringon; diferenciĝas ankaŭ de aliaj subspecioj de Turdus merula en sia grando, en sia dorso, en la koloro de la ovoj kaj en siaj kantoj. Fakte foje estas konsiderata kiel aparta specio, nome Hinda merlo (T. simillimus). La subspecio de la Himalajo T. m. maximus, tre diferencas de la subspecioj de Barato (la grupo simillimus jam menciita), ĉar ili estas pli grandaj (23 al 28 cm longaj), kaj diferenciĝas el ĉiuj aliaj subspecioj de Turdus merula pro manko de ĉirkaŭokula ringo kaj pro malriĉa kanto. Tiele ĝi estas foje konsiderata specio plenrajta nome Tibeta merlo (T. maximus). La aliaj subspecioj de Azio,T. m. intermedius kaj T. m. mandarinus relative grandaj, kaj T. m. sowerbyi pli malgranda, diferenciĝas pro aspekto kaj kanto, kio donus alian apartan specion nome Ĉina merlo kun scienca nomo T. mandarinus. Kelkaj fakuloj sugestis, ke ĝi povus esti konsiderata subspecio de T. maximus, sed ili malkonsentas pri aspekto (ĉirkaŭokula ringo) kaj kanto.
La eŭropaj subspecioj, kiel tiuj de Nordafriko kaj Mezoriento, diferenciĝas inter si pro nuancoj en la koloro de la plumaro. La plumaro de la maskloj de Azoroj (Turdus merula azorensis), de Madejro kaj okcidentaj Kanarioj (Turdus merula cabrerae) kaj de Nordafriko (Turdus merula mauretanicus) estas de pli profunda kaj brila nigro ol tiu de la maskloj de kontinenta Eŭropo (Turdus merula merula). Same, la inoj estas malhelbrunaj en la azorensis kaj cabrerae dum fulgogriza en la mauretanicus anstataŭ simple bruna en la merula. En tiu lasta subspecio, la birdoj estas iom pli grandaj kaj havas flugilojn iom pli longajn de sudo norden. La populacioj de la insuloj de la Mediteraneo distingiĝas ĉar estas iom pli malgrandaj. En Svedio, la maskloj havas blankajn gorĝojn kaj eblas observi inojn tre ruĝecajn. En la sudoriento de Eŭropo, la birdoj de la subspecio Turdus merula aterrimus estas pli kaj pli pli palaj kaj grizaj. Ekde Mezoriento ĝis Irako kaj Irano la maskloj de la subspecio Syriacus estas pli palaj kaj la inoj grizaj.
Ĝi estas komuna specio en la zonoj de arbaroj de granda parto de sia teritorio, kvankam merlo preferas arbarojn de deciduaj folioj. Tamen, ĝardenoj estas taŭgaj lokoj por nestumado ĉar permesas ĝis 7,3 parojn por ĉiu hektaro, dum arbaroj ne permesas pli da duono de tiu menciita denseco (kaj la malfermaj spacoj kaj tre urbanizitaj eĉ malpli). Ili ĉeestas ankaŭ ĉe ĝardenbordoj, arbustejoj, arbarbordoj, parkoj aŭ eĉ en terkultivejoj, eĉ en urbaj zonoj.
En Eŭropo ĝi estas foje anstataŭata de la Rubandoturdo, specio sufiĉe proksima ekde la taksonomia vidpunkto, kiam oni progresas altitude. Oni povas trovi merlojn ĝis en alteco de 1000 m en Eŭropo, 2300 m en Nordafriko, 800 m en Srilanko kaj 900 m en Barato, sed la ĉefa subspecio de Himalajo povas atingi multe pli altajn lokojn. T. m. maximus nestumas inter 3200 kaj 4800 m kaj restas super 2100 m super marnivelo eĉ vintre.
Merloj nestumas en la tuta moderklimata Eŭropo, ĉiam sub la Arkta Polusa Cirklo, krom en Nordafriko kaj en kelkaj insuloj de Atlantiko (Madejro, Azoroj, Kanarioj) kaj granda parto de Suda Azio. Merlo estis enkondukita en multaj partoj de la mondo for de sia areo origina. Ekzemple en Aŭstralio kaj Novzelando estas merloj posteuloj de tiuj importitaj de Britio.
Laŭ la latitudo, la merloj povas esti loĝantaj birdoj aŭ migrantaj, parte aŭ entute. La populacioj de la sudo kaj okcidento de la teritorio estas loĝantaj, sed la plej parto de la merloj de la nordo migras vintre suden ĝis Nordafriko aŭ ĝis tropika Azio.
La maskloj de la urbaj populacioj restas en malvarmaj klimatoj pli ol la maskloj de kamparo; tiu adapto eblas danke al microklimato pli milda kaj al relativa abundo de nutro, kio permesas tiujn birdojn setligi teritorion kaj ekreproduktiĝi komence de la jaro. Se estas nutrado vintre, maskloj kaj ino restas en sia teritorio la tutan jaron.
La migrantaj individuoj kapablas flugi grandajn distancojn. Ili estas pli sociemaj, veturas en malgrandaj grupoj, ĝenerale nokte, kaj nutras sin grupe disiĝante tra la vintrejo. La migranta flugmaniero, de rapidaj flugilfrapoj, interrompite de horizontalaj aŭ subenaj movoj, diferenciĝas de la normala flugmaniero, rapida kaj lerta.
La tutmonda populacio de merloj ne estas ĉirkaŭkalkulita, sed la eŭropa populacio estas supozata inter 79 kaj 160 milionoj de individuoj. Tiu specio estas ĉefe multnombra en Germanio (8 al 16 milionoj de paroj), Britio (ĉirkaŭ 5 milionoj de paroj) kaj Francio kun kelkaj dekoj de milionoj de paroj.
La futuro de la specio dependos ĉefe de la pluteno de diversaj kaj favoraj biotopoj kiuj havigu al ili protekton kaj nutradon. La eŭropa populacio ŝajne pligrandiĝas ekde 1990, kaj estas konsiderata kiel "sekura" de BirdLife International.
Merlo havas vivesperon de 2,4 jaroj mezaveraĝe, inklude idan mortindicon. Merloj kiuj survivas sian unuan jaron, vivas almenaŭ 5 jarojn mezaveraĝe, sed laŭ rezultoj de birdomarkado, tiu specio povas atingi 21 jarojn kaj 10 monatojn.
La ĉefa predanto de la merlo estas la hejma kato, sed la vulpo, la foino, el ermeno kaj rabobirdoj, kiel Akcipitroj. Male estas malmulta pruvo ke manĝas ovojn aŭ idojn de merlo plenkreskuloj de Korvedoj kiel ka pigo, korniko aŭ la korako, kaj ke tio malpliiĝas signife la populaciojn de merlo.
Merloj estas foje nevola gastiganto de la Kukolo (Cuculus canorus), parazita specio kiu ovodemetas en la nestoj de aliaj specioj. Sed ĝenerale ĝi ne ovodemetas en la nesto de la merlo, ĉar tiu kapablas rekoni la plenkreskulojn de tia specio, kaj ankaŭ ties ovojn, kiuj estas pli grandaj ol tiuj de la merlo kaj tiu ĉi malakceptas ilin. La merlo enmetita en Novzelando, kie la kukolo ne vivas, perdis la kapablon rekoni la plenkreskulojn de kukolo, sed ĉiam malakceptas ties ovojn.
Kiel ĉe aliaj paseroformaj, la parazitoj estas komunaj en merloj. Multaj merloj de kamparaj zonoj infektiĝas de iksodoj, kaj aliaj eksteraj parazitoj, ĉar ili manĝas ĉefe surgrunde kaj en urbaj areoj ne estas tiom da iksodoj ĉar tie ne estas tiom da gastigantoj. Problemo estas ke la merloj bedaŭrinde enhavas ofte Borrelia kaj transpasas tiun paraziton al iksodoj.
La merlo estis enmetita en Aŭstralio, Melburno, en 1850, sed disvastiĝis el Melburno kaj Adelajdo, ties originaj sidejoj, al la tutan sudorienton de Aŭstralio, kaj ankaŭ en Tasmanion kaj en la insulojn de la Markolo de Bass. La enmetita populacio de Aŭstralio estas konsiderataj damaĝaj ĉar manĝas kaj detruas ampleksan varion de beroj kaj drupoj en fruktoĝardenoj, parkoj kaj ĝardenoj, ĉefe en vinberoj kaj ĉerizoj. Ili estas akuzataj ankaŭ pro dissendo de "damaĝaj herboj", kiel rubusoj, kaj konkurenci kun la indiĝena birdaro, pro nutrado kaj nestolokoj.
En Novzelando, la merlo kaj la Zosteropo (Zosterops lateralis) estas la du birdoj plej disvastigantaj de semoj. Ekde ties enmeto en 1862, samtempe kun la Turdo (Turdus philomelos), disvastiĝis tra la tuta lando, ĝis altitudo de 1500 m, kaj al la proksima insuloj kiel tiuj de la grupo de la Insulo Campbell kaj de la Insuloj Kermadekoj. Ili manĝas grandan varion de fruktoj kaj ekzotaj kaj indiĝenaj, kaj ĝi estas unu de la ĉefaj kontribuantoj al disvolvigo de la komunumoj de lignaj vegetaloj enmetitaj, kiel la rubusoj. Tiuj plantoj havigas la fruktojn aprezatajn pli de la ĝeneralaj birdoj (ĉu indiĝenaj ĉu enmetitaj) ol de la endemiaj birdoj.
Tiu specio estis ĉasata en multaj lokoj, ĝenerale nokte en ripozejo ĉu per pafilo ĉu per gluaĵo, kiel manĝaĵo. Ankoraŭ formas parton de la kompono de la ŝmiraĵo de merlo, specialaĵo de la korsika kuirarto.
Merloj kun teritorio etenda en 10 milionoj de km, granda populacio kaj la relativa stabileco de la loĝantaro, estas klasita en la kategorio LC (Malplej zorgiga) de la IUCN.
En la parto okcidenta de la palearktisa regiono, la populacioj ĝenerale stabilas aŭ eĉ kreskas, sed povas esti loka malpliiĝo, ĉefe en ruraj zonoj, ĉar la novaj agrikulturaj teknikoj forigas barojn kiuj havigas al merloj kaj protekton kaj nutradon, sekigas humidajn herbejojn kaj uzas pesticidojn, kiuj malpliiĝas nombron de disponeblaj senvertebruloj.
La merlo estis konsiderata de la grekoj kiel sankta animalo, sed detrua. Oni supozis, ke ili mortas post manĝo de granato.
Diference de aliaj animaloj de nigra plumaro, la merlo ne estas ĝenerale vidata kiel negativa simbolo.
La merlo estas la nacia birdo de Svedio,[noto 1] kie la reproduktanta populacio de merloj estas inter 1 kaj 2 milionoj de paroj.
Multaj landoj eldonis poŝtmarkojn kun bildoj de merloj.
Merlo ne tre oftas en heraldiko. Ĝi aperas en la blazonoj de kelkaj urboj .
Male, merlino tre oftas, sed gi estas stranga heraldika figuro, nome birdeto sen beko nek kruroj, kiu plej ofte aperas en aro.
Le Merlerault, Orne, Francio (laŭnoma blazono)
Familio de Cesse
(tri merlinoj)
Incourt, Pas-de-Calais, Francio (naŭ merlinoj)
Blackbird, singing in the dead of night,
Take these broken wings and learn to fly.
All your life
You were only waiting for this moment to arise.
En proza traduko:
Merlo, kiu kantas noktomeze,
prenu tiujn rompitajn flugilojn kaj lernu flugi.
Vian tutan vivon
vi nur atendis tiun ĉi momenton por leviĝi.
Merlo (Turdus merula) estas specio de turdo, kies ino estas brunnigra, dum la virbesto estas nigra kun tre flava beko kaj bele kantas aŭ fajfas (PIV).
El mirlo común o, más comúnmente, mirlo (Turdus merula) es una especie de ave paseriforme de la familia Turdidae.
El mirlo se distribuye por Europa, Asia y África del Norte, y fue introducido en Australia, Nueva Zelanda y América del Sur. Existen varias subespecies de mirlo en su amplia área de expansión, entre ellas algunas subespecies de Asia son consideradas por algunos autores como especies de pleno derecho. Según la latitud, el mirlo puede ser residente o migratorio parcial o totalmente.
El macho de la subespecie holotipo, la que está más extendida en Europa, es completamente negro, con el pico amarillo y un círculo también amarillo alrededor de los ojos y tiene un vasto repertorio de canto, mientras que las hembras adultas y los menores tienen un plumaje marrón. Esta especie anida en los bosques y jardines, construye un nido en forma de copa, con formas bien definidas, bordeado con barro. El mirlo es omnívoro y consume una amplia variedad de insectos, gusanos y frutas.
Machos y hembras tienen un comportamiento territorial en el lugar de anidación, cada uno con una agresividad diferente, son más gregarios cuando emigran o en las áreas de invernada. Las parejas permanecen en su territorio a lo largo del año en las regiones donde el clima es suficientemente templado. Existen muchas referencias literarias y culturales a esta especie, sobre todo relacionadas con su melodioso canto.
El mirlo de la subespecie tipo (Turdus merula merula) tiene una cola larga (95 a 110 mm para los machos y de 100 a 105 mm para las hembras), mide entre 23,5 y 29 cm de largo, con una envergadura de 34 a 38 cm, y pesa entre 80 y 125 gramos. Este peso varía en función del sexo y de las estaciones.
Los machos (118 a 135 mm con las alas plegadas, 28 a 33 mm de tarso y de 20 a 23 mm de pico) tendiendo a ser más grandes que las hembras (118 a 129 mm con el ala plegada, 28 a 29 mm de tarso y de 20 a 21 mm de pico).
El plumaje de los machos adultos es totalmente negro y contrasta fuertemente con el anillo ocular de color amarillo o amarillo-naranja y con un pico también amarillo. En invierno el círculo alrededor del ojo se vuelve más marrón y el pico ligeramente más oscuro. Las patas son marrón-negro.
Según las subespecies y la estación, el negro del plumaje es más o menos marrón intenso. Es muy brillante en la subespecie-tipo T. m. merula. En algunas subespecies de la India y Ceilán (Turdus simillimus), el plumaje del macho tiende a marrón o gris-azulado.[2]
La hembra tiene un plumaje marrón, cuyos tonos varían de un individuo a otro, presentando zonas más oscuras. No tiene el pico ni el anillo orbital de color amarillo brillante del macho: su pico es marrón, a veces con una zona de color amarillo pálido, y su círculo ocular es de color marrón claro. Su garganta es más clara que el resto de su plumaje, pudiendo presentar un aspecto vagamente anaranjado. Sus patas son de color marrón oscuro.
Los juveniles tienen un plumaje marrón grisáceo similar al de las hembras, pero manchado de color beige en el pecho y en la parte inferior del cuerpo. Entre ellos también varían los tonos de marrón de un individuo a otro; los más oscuros se piensa que son machos. El plumaje juvenil dura hasta la primera muda, entre agosto y octubre. Los machos adquieren entonces el plumaje negro brillante, pero su pico es más oscuro y el anillo amarillo alrededor de los ojos es menos visible; las alas tienen aún un tono más marrón que el cuerpo. El pico de los jóvenes machos no alcanza su color amarillo y su cuerpo un color negro uniforme hasta después de un año completo.
Ocasionalmente se ven en los mirlos comunes anomalías en el plumaje. Aunque estos fenómenos son poco frecuentes en términos absolutos, parecen menos excepcionales que en otras especies de aves. Según las observaciones llevadas a cabo en Gran Bretaña, sobre el número total de las aves con decoloración censadas de todas las especies, el 29% pertenece al género Turdus y son principalmente mirlos comunes, en este caso mirlos blancos.[3]
Todas las anomalías se expresan por una decoloración más o menos pronunciada, pero son de diversos tipos y pueden ir desde el albinismo, con penetrancia plena,[3] hasta diversas formas de albinismo parcial (leucismo) o manchas de otros colores o esquizocroísmo, cuyo factor es la deficiencia de alguna melanina concreta y no todas, perdiendo solamente alguna variedad cromática.[4]En cuanto a los albinos, la verdadera causa es puramente genética, otros factores, como la edad o deficiencias nutricionales y de vitaminas podrían intervenir para explicar las deficiencias de pigmentación de las estructursa de las plumas.[5]
En Europa el mirlo puede confundirse con el juvenil del mirlo capiblanco cuando se encuentra en su primer año, pero este último tiene las alas más pálidas. El mirlo común también presenta una semejanza superficial con el estornino común. La hembra del mirlo puede confundirse con un zorzal, pero este último es mucho más pálido por delante y marcado con puntos oscuros.
El régimen alimentario de los mirlos comunes es omnívoro. Se alimentan de una gran variedad de insectos, gusanos y otros pequeños animales y también consumen frutas y, a veces, semillas.
Los mirlos buscan sus presas principalmente en tierra. Corren, dan saltitos, avanzan de golpe, inclinando la cabeza de lado para observar el terreno. Cazan principalmente de vista pero también a veces usan el oído. Son grandes consumidores de gusanos que capturan rebuscando en el humus. También escarban la hojarasca en descomposición, de manera ruidosa y demostrativa, revolviendo las hojas para encontrar todo tipo de invertebrados: insectos, arañas, miriápodos, babosas o caracoles pequeños. Con carácter excepcional se alimenta de pequeños vertebrados como renacuajos, pequeños anfibios adultos o lagartijas u otro tipo de mamíferos, como el conejo enano o el ratón. Aunque son principalmente cazadores en tierra, los mirlos no dudan en explorar los árboles y arbustos para alimentarse de los insectos que se posan en ellos, sobre todo de orugas.
Pero si el mirlo común visita las ramas de árboles y arbustos para alimentarse, lo hace principalmente en busca de frutas, generalmente pequeños frutos carnosos: bayas o drupas. La clase de fruta consumida depende de lo que esté disponible a nivel local y puede incluir especies exóticas que encuentren en los jardines o huertas. Son aficionados a las bayas que pueden coger y llevar en sus picos, pero no desdeñan picotear frutas más grandes como las manzanas o las frutas caídas en el suelo.
En la Europa templada comen bayas de aligustre, sauco negro, moras, cornejo, cerezas o zarzamoras. En invierno encuentran aún, unidos a las ramas, frutos de hiedra, serbal, semillas de acebo, muérdago, etc. Más al sur encuentran aceitunas, mirtos y uvas. En el norte de la India a menudo consume los pequeños higos de la higuera de Banyans y las moras de la morera, mientras que al sur de este subcontinente, las pequeñas bayas negras de los árboles del género Trema forman, con frecuencia, parte de su dieta.
Durante la temporada de cría predominan las presas de animales, que son especialmente importantes en la dieta del mirlo en esta época, mientras que las frutas o bayas son más importantes en el otoño y el invierno.
Los mirlos comunes tienen un comportamiento territorial muy acentuada y no viven en grupo. Cada individuo delimita su propio territorio, que va desde 0,2 a 0,5 hectáreas en el bosque hasta 0,1 a 0,3 hectáreas en la ciudad. El macho establece su territorio durante su primer año de existencia y lo mantiene toda su vida. Durante la temporada de cría un mirlo no soporta a ningún congénere, con la excepción de su pareja.
Para proteger la exclusividad de su territorio, el macho ataca a los otros machos con gestos amenazantes: una carrera breve hacia el intruso, la cabeza levantada al principio, y luego mirando hacia abajo, al mismo tiempo que baja la cola. Si se produce una pelea, los dos machos se enfrentan y revolotean a unos cuantos centímetros del suelo empujándose y dando gritos y con las patas estiradas hacia el oponente. Estas peleas suelen ser de corta duración, más demostrativas que violentas, y la expulsión del intruso es rápida. La hembra es también agresiva en la primavera, cuando compite con otras hembras por una pareja o un territorio de cría. A pesar de que las peleas entre las hembras son menos frecuentes, tienden a ser más violentas.
Fuera de la temporada de cría, varios mirlos comunes pueden compartir un mismo hábitat que les procure alimento y refugio, y a veces pasan la noche en grupos pequeños, pero incluso en este caso hay poca relación entre los individuos. El territorio de un mirlo común, si bien es esencial para la formación de las parejas y la cría, sólo les proporciona una porción de los recursos alimentarios necesarios.
Un mirlo macho de un año de la subespecie Turdus merula merula puede comenzar a cantar en el mes de enero si hace buen tiempo, con el fin de establecer un territorio. Seguido a finales de marzo por el macho adulto. El canto es un gorjeo no repetitivo, aflautado, melodioso y muy grave. Este canto lo dirige desde lo alto de los árboles, los tejados de las casas o cualquier otro posadero que domine los alrededores. Canta de marzo a junio, a veces hasta principios de julio. Un estudio sugiere que el canto dura más cuando el macho está en mejor forma física y cuando la hembra se encuentra en un período de máxima fertilidad. El macho puede cantar a cualquier hora del día, pero el amanecer y el atardecer son los momentos en que los cánticos son más intensos. El canto del mirlo está considerado como uno de los más bellos cantos de las aves de Europa. La riqueza de su repertorio, sus variaciones melódicas y la capacidad de improvisar distinguen al mirlo europeo de la mayoría de las demás aves.
Tiene muchas otras llamadas, como un agresivo sriiii, pouk-pouk-pouk de alarma, señalando a un depredador terrestre (un gato, por ejemplo), y diversos tchink y tchouk, tchouk. El macho para asegurar un territorio realiza invariablemente llamadas del tipo chink-chink durante la noche, en un intento (por lo general vano) de disuadir a otros machos de que se acerquen a posarse para dormir en su territorio. Al igual que otros paseriformes, tiene un ligero sriiiiii de alarma para cuando descubre alguna ave de presa, este sonido es rápidamente sofocado por la vegetación y, por tanto, difícil de localizar. En caso de grave peligro emite una serie de gritos cocleantes, precipitados y ruidosos.
Al menos dos subespecies, T. m. merula y T. m. nigropileus, son capaces de imitar a otras especies de aves, también gatos, seres humanos o alarmas, pero el resultado es, en general, débil y difícil de detectar. Las principales subespecies de montaña, sobre todo T. m. maximus, tiene un canto de baja calidad y un repertorio limitado en comparación con las especies suboccidentales, de Sri Lanka o de la India peninsular.
El cortejo masculino se compone de carreras oblicuas combinadas con movimientos de cabeza, el pico abierto, y un canto emitido en tono profundo y estrangulado. La hembra permanece inmóvil hasta que levanta la cabeza y la cola para permitir el apareamiento. Esta especie es monógama, la fidelidad es la regla general, hasta la muerte de uno de los partenaires. La separación de las parejas, sin embargo, se produce en el 20% de los casos después de una temporada de cría con una baja tasa de éxito.
La subespecie Turdus merula merula empieza a poner huevos en marzo, pero las subespecies de la India oriental son más tardías, comenzando en abril o mayo como muy pronto. Los individuos del hemisferio sur, comienzan a poner en agosto.
La pareja anidante busca una ubicación adecuada para el nido en un arbusto (matorral bajo o algunas veces más elevado), por lo general de alrededor de 2 metros sobre el nivel del suelo, con predilección por determinadas especies de plantas como la hiedra, el acebo, el espino, la madreselva o los aligustres.
A pesar de que el macho ayuda en la construcción del nido, principalmente mediante el suministro de materiales de construcción, las hembras construyen casi ellas solas un nido en forma de cuenco, con musgo, hierbas, raíces y pequeñas ramitas, que bordean de barro o de hojas fangosas. A continuación pone de 2 a 6 huevos ( generalmente 4 ) de color azul-verdoso, con manchas marrones-rojizas que son más numerosas en la parte más gruesa de estos. Los huevos de las subespecie T. m. merula tienen un tamaño medio de 2,9 x 2,1 cm y, en general, pesan 7,2 gramos ( el 6% de esta masa corresponde a la cáscara ). La cáscara del huevo de las subespecies del sur de la India es más pálida que la de otras especies.
La hembra incuba durante doce a catorce días antes de la eclosión. Los polluelos nacen desnudos y ciegos, con un peso de 5 a 6 g. Los padres se ocupan los dos, tanto de la alimentación como de eliminar del nido las bolsas fecales de los pequeños. El peso alcanzado por los pollitos a la edad de ocho días es crucial para su supervivencia. El ideal sería de 35 a 45 g, por debajo de estos valores el pollito tendría muy pocas posibilidades de sobrevivir. De hecho, el período posterior a la estancia en el nido es esencial para la supervivencia. Durante treinta días los jóvenes son particularmente vulnerables: los que alcanzan mayor peso tienen más posibilidades de sobrevivir que los más ligeros. En doce días los polluelos pesan entre 60 y 65 g.
Abandonan el nido muy temprano, entre los diez y los diecinueve días desde su nacimiento (trece días y medio por término medio con un peso de 70 a 80 g). Una semana antes de saber volar salen del nido para dejarse caer revoloteando y esconderse cerca. Seguirán siendo alimentados por sus padres durante tres semanas después de dejar el nido y siguen a los adultos pidiéndoles alimento. Si la hembra comienza una segunda nidada, únicamente el macho se encarga de la alimentación de los jóvenes. Una segunda nidada es bastante común reutilizando el mismo nido si la primera nidada se ha visto coronada por el éxito y en el sur del área de extensión de esta especie puede tener hasta tres generaciones por año o más. Durante el período en que los pequeños son alimentados por sus padres aprenden a elegir sus alimentos. A medida que su experiencia y su confianza aumentan comienzan a aventurarse más en el territorio de sus padres. Los jóvenes acaban por hacerse independientes y marcharse, siempre por su propia iniciativa, nunca son obligados por sus padres.
Los jóvenes llegan a la madurez al cabo de un año, cuando ya pueden reproducirse, después de elegir su propio territorio.
Esta subespecie de las zonas de montaña tiene una temporada de cría más corta y solo puede producir una nidada al año. Las hembras suelen poner un menor número de huevos, de dos a cuatro, pero de tamaño más grande que los de T. m. merula. El período de incubación es más corto (doce a trece días), pero las crías permanecen más tiempo en el nido (durante dieciséis a dieciocho días).
El mirlo común, una especie comúnmente extendida en el Antiguo Mundo se menciona y se describe en muchos textos antiguos. Es citado por Aristóteles, con el nombre Cottyphus (Κοττύφος), en el décimo octavo capítulo del noveno Libro de los animales como la principal especie de mirlo. Llamado en latín merula, derivará en castellano a mirlo. Varron da como explicación etimológica un diminutivo de mera: Merula es el quasi Mera, «casi solo», que no vuela en grupo, lo que nos da bien cuenta del carácter solitario de esta ave.
En 1555, Pierre Belon en la Histoire de la nature des oiseaux dice en particular que: «Todos sabemos que es de color negro, y que su pico se vuelve amarillo con la edad…» y después que: «Los médicos piensan que produce buenos humores, comparando su carne a la del zorzal, era costumbre darlo a los enfermos para comer, estimándolo de fácil digestión».
El mirlo fue, naturalmente, clasificado por Carlos Linneo en 1746 en su libro sobre la fauna de Suecia, Fauna Svecica. Allí figura bajo el nombre de Turdus ater, rostro palpebrisque fulvis, que significa «zorzal negro con las ojeras y el pico amarillos». Se fusionó con los zorzales en el género Turdus, según el significado de su nombre en sueco koltrast, el "zorzal negro."
Con la publicación en 1758 de Systema Naturae, en el que se establece el uso generalizado de la nomenclatura binominal, Linneo le dio finalmente el nombre científico que ha conservado hasta la fecha:Turdus merula añadiendo al género Turdus, "zorzal" en latín, el nombre de la especie merula.
El mirlo pertenece al géneroTurdus, con los zorzales y otras especies de "mirlos". La diferenciación entre mirlos y zorzales no se basa en fundamentos biológicos, es puramente cultural y lingüística, y difiere según el idioma.
Las aves del géneroTurdus han estado, desde las primeras clasificaciones de Linneo, en el origen de la creación de la familia de los Turdidae de los que forman el género-tipo. Pero sobre la base de un amplio estudio genético sobre las aves realizado entre los años 1970 y 1980, midiendo la hibridación de ADN y mediante una nueva clasificación taxonómica llamada de Sibley-Ahlquist, los ornitólogos americanos han integrado este grupo en la familia de los Muscicapidae. La antigua familia Turdidae pasó a la categoría de subfamilia, la de los Turdinae. Sin embargo, la fiabilidad de la metodología utilizada por Charles Sibley y Jon Edward Ahlquist y la pertinencia de los resultados deducidos es discutida por una gran proporción de especialistas en ornitología. En las clasificaciones más recientes, entre ellas la de Jim Clements, la familia Turdidae se vuelve a restaurar.
Entre las aproximadamente 65 especies del género Turdus, caracterizados por un tamaño medio, las cabezas redondas, alas largas puntiagudas y, en general, cantos melodiosos, hay varios que son también conocidos en castellano como "mirlos", como el mirlo plastrón (Turdus torquatus) o el mirlo de América (Turdus migratorius). El mirlo común parece estar, especialmente a nivel filogénico, muy cercano al mirlo de las Islas (Turdus poliocephalus), ave del sur-oeste del océano Pacífico, que probablemente ha divergido desde el punto de vista evolutivo muy recientemente de las poblaciones de Turdus merula.
Otras especies de parientes cercanos también se llaman comúnmente "mirlos" como por ejemplo el mirlo de roca (monticola saxatilis), pero otros "mirlos" pertenecen a familias más alejadas, como el mirlo de agua o el mirlo de las Indias y son nombrados así debido a las similitudes con el mirlo común por el tamaño, el color, el canto o el régimen alimentario.
Existen de 14 a 16 subespecies de Turdus merula:
Turdus simillimus y Turdus maximus se citan como especies en sí mismas,[6][7] aunque están consideradas como subespecies por ciertos autores.
De hecho, la taxonomía de esta especie es bastante compleja, sobre todo en lo que concierne a las subespecies asiáticas. Las del subcontinente indio (T. m. simillimus, T. m. nigropileus, T. m. bourdilloni, T. m. spencei y T. m. kinnissi) son pequeñas, sólo 19 a 20 cm de largo, y los machos tienen un gran anillo ocular, también difieren de otras subespecies de Turdus merula en sus proporciones, en su capa, en su tamaño, en el color de sus huevos y en sus cantos; de hecho, suele considerarse como una especie separada el mirlo indio (T. simillimus). La subespecie del Himalaya T. m. maximus, es muy diferente de las subespecies de la India (el grupo simillimus señalado más arriba), porque sus representantes son mayores (23 a 28 cm de largo), y difieren de hecho de todas las demás subespecies Turdus merula en su total falta de anillo alrededor del ojo y de su pobre canto; por lo tanto, se considera, a veces, como una especie de pleno derecho el mirlo tibetano (T. maximus). La otra subespecie de Asia,T. m. intermedius y T. m. mandarinus son relativamente grandes, y T. m. sowerbyi más pequeños, también difieren en su apariencia y en sus cantos, pero que podrían, según algunos autores, formar una especie distinta que una vez reconocida sería llamada mirlo chino y tendría como nombre científico T. mandarinus. Algunos autores han sugerido que podría ser considerado como una subespecie de T. maximus, pero difieren en su apariencia (como el anillo de su ojo) y de sus vocalizaciones.
Las subespecies europeas, como las de África del Norte y del Cercano Oriente, difieren entre sí por matices en el color del plumaje. El plumaje de los machos de las Azores (Turdus merula azorensis) de Madeira y Canarias occidental (Turdus merula cabrerae) y de África del Norte (Turdus merula mauretanicus) es de un negro más profundo y más brillante que el de los machos de la Europa continental (Turdus merula merula). Del mismo modo, las hembras son de color marrón oscuro en la azorensis y la cabrerae o gris hollín entre las mauretanicus en lugar de marrón en la merula. En esta última subespecie las aves tienden a tener un tamaño mayor y las alas un poco más largas de sur a norte. Las poblaciones de las islas del Mediterráneo se singularizan por su tamaño más pequeño. En Suecia, los machos tienen la garganta blanca y se pueden observar hembras muy rojizas. En el sudeste de Europa, las aves de la especie (Turdus merula aterrimus) son cada vez más pálidas y más grises. Desde el Cercano Oriente hasta Irak e Irán, los machos de la subespecie Syriacus son pálidas y las hembras grises
Común en las zonas boscosas de la gran mayoría de su área de reparto, el mirlo tiene preferencia por los bosques caducifolios. Sin embargo, los jardines ofrecen un mejor lugar de anidación ya que puede acoger hasta 7,3 parejas por hectárea, mientras que los bosques no pueden acoger más de una décima parte de esta densidad de población (y los espacios abiertos y altamente urbanizados aún menos). También se puede encontrar en setos, zonas de arbustos, al borde de los bosques, parques o en los cultivos, incluso en las zonas urbanas.
En Europa, es a menudo sustituido paulatinamente por el mirlo capiblanco, especie bastante cercana desde el punto de vista taxonómico, cuando se progresa en altitud. Se pueden encontrar hasta los 1000 m de altura en Europa, 2300 m en África del Norte, 800 m en Sri Lanka y 900 m en la India peninsular, pero la principal subespecie del Himalaya puede alcanzar una altura muy superior: T. m. maximus anida entre 3200 y 4800 m y se mantiene por encima de los 2100 m sobre el nivel del mar incluso en invierno.
El mirlo anida en toda la Europa templada, siempre por debajo del Círculo Polar Ártico, también en África del Norte y en algunas islas del Atlántico (Madeira, Azores, Canarias) y una gran parte del sur de Asia.
El mirlo ha sido introducido en muchas partes del mundo fuera de su área original, por ejemplo en Australia y Nueva Zelanda se encuentran descendientes de mirlos importados de Gran Bretaña.
Según la latitud, el mirlo puede ser un ave sedentaria o migratoria, parcial o totalmente. Las poblaciones del sur y del oeste del área de reparto son sedentarias, pero la mayoría de los mirlos del norte emigran en invierno hacia el sur hasta África del Norte o hasta el Asia tropical.
Los machos de las poblaciones urbanas tienen más probabilidades de permanecer en los climas fríos que los machos de campo. Esta adaptación es posible gracias al clima más suave y a la relativa abundancia de alimento en las zonas urbanas, lo que permite a estas aves establecer un territorio e iniciar la reproducción a principios de año. Los machos y las hembras permanecerán en su territorio todo el año siempre que tengan alimento disponible en invierno.
Los individuos migratorios son capaces de cubrir grandes distancias. Son más sociables, viajan en pequeños grupos, generalmente por la noche, y se alimentan en grupo dispersándose por el área de invernada. El vuelo migratorio, que consiste en una serie de rápidos aleteos, interrumpidos por movimientos horizontales o hacia abajo, difiere del vuelo normal, rápido y ágil del mirlo común.
La población mundial de mirlo común no se ha cuantificado. La población europea se estima entre 79 y 160 millones de individuos. Esta especie es especialmente numerosa en Alemania (8 a 16 millones de parejas), el Reino Unido (cerca de 5 millones de parejas) y Francia donde el número de mirlos comunes puede alcanzar varias decenas de millones de parejas reproductoras.
El futuro de la especie dependerá principalmente del mantenimiento de hábitats diversificados y favorables que le proporcionen refugio y recursos alimenticios. La población europea en su conjunto parece aumentar desde 1990, por lo tanto, es considerada como "segura" por la sociedad ornitológica BirdLife International.
Un mirlo tiene una esperanza de vida de dos años y medio por término medio, incluyendo la mortalidad infantil. Los mirlos comunes que sobreviven a su primer año de vida viven cinco años por término medio, pero según resultados basados en el marcado, esta especie puede alcanzar un récord de edad de veintiún años y diez meses.
El principal depredador del mirlo es el gato doméstico, pero el zorro, la garduña, el armiño y rapaces como los halcones también cazan esta especie cuando se presenta la oportunidad y limitan la población de mirlo común. Por el contrario hay poca evidencia directa que demuestre que la depredación de huevos de mirlo común y polluelos por adultos de córvidos como la urraca, corneja negra o el cuervo común, tenga un impacto directo sobre el número de poblaciones de mirlo común.
El mirlo es, de vez en cuando, hospedador involuntario del cuco gris (Cuculus canorus), especie parásita que pone sus huevos en los nidos de otras especies. Pero, en general, no pone sus huevos en el nido del mirlo porque éste es capaz de reconocer a los adultos de esta especie, y también sus huevos, que son más grandes que los del mirlo. y los rechaza. El mirlo introducido en Nueva Zelanda, donde el cuco no vive, ha perdido la capacidad de reconocer al cuco gris adulto, pero siempre rechaza los huevos.
Al igual que con todos los paseriformes, los parásitos son comunes en el mirlo. Los estudios han demostrado que el 88% de los mirlos examinados mostraron parásitos intestinales, los más comunes del género Isospora o Capillaria, y más del 80% mostró parásitos en la sangre.
Los mirlos pasan gran parte de su tiempo en busca de alimentos a nivel del suelo. A menudo son infestados por garrapatas, u otros parásitos externos, sobre todo en la cabeza. En un estudio realizado en Francia, el 74% de los mirlos examinados en las zonas rurales estaban infestados con garrapatas del género Ixodes, por solo el 2% de los examinados en las zonas urbanas. Esto se debe a que en los parques y jardines de las zonas urbanas, las garrapatas tienen más dificultades para encontrar otros anfitriones, mientras que en las zonas rurales los huéspedes son más numerosos y variados (zorros, ciervos y venados, jabalíes, etc ), aunque no hay pruebas de que esto afecte a la salud del mirlo común, salvo cuando están agotados o muy inmunocomprometidos, después de migrar. Parece que, por el contrario, el mirlo es un reservorio de Borrelia capaz de transmitir el parásito a las garrapatas.
El mirlo fue introducido en Australia, en Melbourne, en 1850, pero se ha propagado desde Melbourne y Adelaida, sus zonas originales, a todo el sudeste de Australia, y también a Tasmania y las islas del estrecho de Bass. Las poblaciones introducidas en Australia se consideran perjudiciales porque causan daños en una amplia variedad de bayas y drupas en huertas, parques y jardines, especialmente en las uvas y las cerezas. También se les acusa de difundir "malas hierbas", como las zarzas, y competir con el resto de la avifauna local en lo que concierne a la alimentación y a los lugares de anidación.
En Nueva Zelanda el mirlo y el pájaro de anteojos (Zosterops lateralis) son las dos aves dispersoras de semillas más prevalentes en este país. Desde su introducción en 1862, al mismo tiempo que el zorzal (Turdus philomelos), se ha propagado por todo el país, hasta una altitud de 1500 m, así como en las islas ubicadas a alguna distancia, como el grupo de la Isla de Campbell y las Islas Kermadec. Come una gran variedad de frutas exóticas y autóctonas y es uno de los principales contribuyentes al desarrollo de las comunidades de plantas leñosas naturalizadas, tales como, una vez más, el zarzal. Estas plantas proporcionan los frutos más apreciados por las aves no endémicas (ya sea indígenas o introducidas) que por las aves endémicas.
Al igual que muchos otros pequeños pájaros, ha sido cazado en el pasado en las zonas rurales, por lo general atrapado en su posadero por la noche, para mejorar la comida diaria. Entra todavía en la composición del paté de mirlo, especialidad de la cocina corsa.
El mirlo se caza con escopeta, siguiéndole en las zonas de alimentación o en puesto fijo. También puede ser capturado vivo, con liga para servir como reclamo en la caza de puesto. La captura de las aves con liga se realiza en los Alpes de Haute-Provence, Alpes-Maritimes, Bouches-du-Rhone, el Var y Vaucluse, y muchas otras zonas de Europa, se regula por decreto y está sujeta a la autorización del Ministerio de Medio Ambiente.
El mirlo común, debido a su amplia área de extensión que se estima en 10 millones de kilómetros cuadrados, su gran población, y la relativa estabilidad de sus efectivos, se ha clasificado en la categoría LC (preocupación menor) por la UICN
En la parte occidental de la región Paleártica, las poblaciones son por lo general estables o crecientes, pero puede haber una disminución localizada, especialmente en las zonas rurales. Esto puede deberse a las técnicas agrícolas que han impulsado a los agricultores a eliminar los obstáculos (que proporcionan cobijo y alimento a los mirlos), a drenar las praderas húmedas e incrementar el uso de pesticidas, causando estas estrategias la reducción de los recursos alimentarios en cuanto a animales invertebrados.
El mirlo era considerado por los griegos como un animal sagrado, pero destructivo. Se supone que debía morir si comía la fruta del granado.
A diferencia de otros animales de pluma negra, el mirlo común no es generalmente visto como un símbolo de fatalidad.
El mirlo es el ave nacional de Suecia,[notas 1] donde la población anidante de mirlos tiene entre uno y dos millones de parejas. También aparece en el escudo de armas de la ciudad alemana de Krukow.
Muchos países han emitido sellos con la efigie de estas aves.
Blackbird singing in the dead of night,
Take these broken wings and learn to fly
You were only waiting for this moment to arise.
All your life,
Esto puede traducirse por:
Mirlo que cantas en plena noche
Toma estas alas rotas y aprende a volar
Sólo esperabas este momento para alzar el vuelo
Durante toda tu vida
El mirlo común o, más comúnmente, mirlo (Turdus merula) es una especie de ave paseriforme de la familia Turdidae.
See artikkel räägib linnust; 1915. aasta filmi kohta vaata artiklit Musträstad (film 1915) Musträstas (Turdus merula) on rästaslaste sugukonda rästa perekonda kuuluv lind.
Musträstas on levinud Euroopas ja Loode-Aafrikas, Väike- ja Kesk-Aasias, Põhja-Indias ja Lõuna-Hiinas. Võõrliigina on ta sisse toodud Kagu-Austraaliasse ja Uus-Meremaale. Eestis on musträstas tavaline, kuid väikesearvuline haudelind, kes elab pigem Lääne-Eestis ja linnades. Levila suuremas osas on ta paigalind, põhjas esineb rännet. Eestis on musträstas pigem rändlind, kuid osa jääb talveks paigale.[1] Eestis hinnatakse musträsta pesitsusaegset arvukust 300 000 - 400 000 paarile, talvist arvukust 5000 - 10 000 isendile [2].
Musträstas on umbes hallrästa suurune. Isaslind on süsimusta sulestiku, kollase silmarõnga, kollase noka ja tumepruunide jalgadega (esimesel talvel on isased tumeda nokaga). Emaslinnud on valdavalt pruunisulelised, valkja kurgualuse ja ookrivärvi tumedatähnilise rinnaga. Noorlinnud sarnanevad emastega, kuid on heledamad ja kirjumad.[1]
Musträstad toituvad selgrootutest, marjadest ja seemnetest; sealjuures suudavad musträstad rästastest ainsana jalgadega maad siblida, et hankida toitu pinnasest. Maapinnal liigub musträstas hüpeldes.
Musträstas rajab pesa maapinnale või madalale kännutüükale. Ta elab varjatumalt ja puutub vähem silma. Rohkem on kuulda tema laulu, mis meenutab laulurästa oma, aga on sellest aeglasem ja melanhoolsem.[1]
Musträstas ei pelga inimtegevust. Ta elutseb parkides, kalmistutel ja isegi tänavatel. Linnades on ta paigalind ja vahel isegi pesitseb talvel. Näiteks leiti kord jaanuaris musträsta poegadega pesa suure kaupluse neoonsildil Berliinis.[1]
Talve lõppedes laulavad isased keerukalt ja kaunikõlaliselt. Iga isendi laul on erinev ja tõendab, et vanemate lindude repertuaar on etem kui nooremate suguvendade oma. Külm ilm tõkestab laulmist, vähemasti varajasel kevadajal, mahe ja niiske ilm hoogustab seda. Haudumise ajal jõuab laul haripunkti ja seda võib siis kuulda varajasest õhtuhämarikust kuni hilise koidikuni.[3]
Musträsta keskmine eluiga on 2,4 aastat. Rõngastamise andmetel elas kõige vanem musträstas 21 aastat ja 10 kuud.
Musträstas on Rootsi rahvuslind.
Isane musträstas püüab emase tähelepanu võita pulmatantsuga, milleks on pead noogutades edasi-tagasi jooksmine, nokk lahti, ja madalahäälse lauluga. Emane jääb liikumatuks seniks, kuni ta tõstab pea ja saba, mis näitab, et ta on valmis paarituma.
Musträstas on monogaamne lind. Harilikult püsivad paarid koos kuni ühe poole surmani. Siiski, kui pesitsemine ebaõnnestub, läheb 20% paaridest lahku. Ehkki musträstas on sotsiaalselt monogaamne, näitab üks uuring, et 17% musträstatibudest on sündinud väljaspool "abielu".
Paar otsib pesitsemiseks sobiva koha tihnikus või põõsas. Sealjuures eelistab ta igihaljaid või okkalisi taimi, näiteks astelpaju, luuderohi, viirpuu, kuslapuu ja toomingas.
Emane ehitab rohust ja teistest taimedest kena kausja pesa, mille ta kindlustab muda ja mudaste lehtedega. Ta muneb 3–5, tavaliselt 4 sinakasrohelist punakaspruunide tähnidega muna, mis on 2,9×2,1 cm suured ja kaaluvad 7,2 g, millest 6% on munakoor. Lõuna-Indias on munad kahvatumad kui Euroopas.
Emane haub 12–14 päeva. Pojad sünnivad pimedate ja täiesti paljastena. Poegi toidavad ja pesast eemaldavad räppetompe mõlemad vanemad. Pojad lennuvõimestuvad 10–19, keskmiselt 13,6 päeva vanuselt. Pärast pesast lahkumist toidavad vanemad neid veel kuni 3 nädalat. Kui emane hakkab looma teist kurna, jätkab isane üksinda esimese kurna poegade toitmist. Teine kurn on üsna tavaline ja kui esimene läks korda, siis muneb emane teise kurna samasse pessa kuhu esimesegi. Levila lõunaosas võib esineda kolmaski kurn.
Mägedes elaval alamliigil T. maximus on lühem pesitsushooaeg ja seetõttu vähem kurnasid. Pesas on ka vähem mune (2–4, keskmiselt 2,69), aga munad on suuremad. Haudeperiood on pisut lühem, 12–13 päeva, kuid poegade pesast lahkumiseni kulub rohkem aega, 16–18 päeva.
Musträsta peamine looduslik vaenlane on kass. Neid kütivad võimaluse korral ka rebased ja röövlinnud, näiteks haukad. Mune varastavad vareslased, näiteks harakas ja pasknäär. Siiski pole märgata, et looduslikud vaenlased musträsta arvukust oluliselt mõjutaksid.
Mõnikord muneb musträsta pessa kägu. Kägude mõju musträstaste arvukusele on tühine, sest musträstad tunnevad võõra muna ära ja viskavad selle pesast välja. Uus-Meremaal, kus elab maoori koelkägu Urodynamis taitensis, on musträstad sisse viidud juba 420 aastat tagasi, kuid sealsetel musträstastel on ikka säilinud võime võõraid mune ära tunda ja kalduvus need pesast välja visata.
Nagu teistel värvulistel, on ka musträstastel sageli siseparasiite, kõige sagedamini perekondadest Isospora ja Capillaria. Üle 80% musträstastest on nakatunud siseparasiitidega.
Musträstad veedavad palju aega maapinnal toitu otsides ja seal võivad nad saada välisparasiite, nimelt puuke. Puugid kinnituvad kõige sagedamini musträsta pea külge. Prantsusmaal leiti, et maal elavatest musträstastest 74%-l on perekonda Ixodes kuuluv puuk, aga linnas elavatest kõigest 2%-l. See tuleb osalt sellest, et maapiirkondades on puukide vaheperemehed, näiteks rebased, hirved ja karud, märksa arvukamad kui linnades. On täheldatud, et puugid levitavad musträstastele borrelioosi, aga musträstad peavad sellele üsna hästi vastu, välja arvatud varakevadel, kui nad on pikast rändest kurnatud.
Musträstas (Turdus merula) on rästaslaste sugukonda rästa perekonda kuuluv lind.
Zozoa (Turdus merula) Turdus generoko eta Turdidae familiako txoria da. Zozo arrunta espeziea izendatzeko zozoa bakarrik erabili ohi da. Europa, Asia eta Iparraldeko Afrikan bizi da eta Australia eta Zeelanda Berrian ere sartua izan da. Euskal Herrian oso ugaria da, gehiago alde atlantiarrean mediterraneoan baino[1]. Latitudearen arabera guztiz migratzaileak, zati batean edo kumatze-lekuan geratuko dira[2].
Aitzineuskara zaharrez: *zo> *zo-zo[3] Joseba Lakarraren ikerketen arabera.
Azpiespezie nagusiaren zozoak (Turdus merula merula) buztan luzea (arrek 95 - 110 milimetrokoa eta emeek 100 - 105 milimetrokoa), 23,5 - 29 zentimetroko luzera, 34 a 38 zentimetroko hego-luzera eta 80 - 125 gramoko pisua ditu. Pisua sexu eta urtaroen arabera aldatzen da. Normalean arrak emeak baino handiagoak dira.
Dimorfismo sexual nabaria du. Arra beltza da, moko eta begiko eraztun horiarekin, eta emea arrea, kontraste gutxiagoko moko eta begiko eraztunarekin. Gazteak ere bereiz daitezke mendian[4]. Neurri ertain-handiko Turdusa da, hego biribilkatu eta buztan luzekoa, tipikoa basoko espezietan. 34-38,5 zentimetroko zabalera eta 24-29 zentimetroko luzera dute azpiespezie europarrek. Arrak guztiz beltzak dira; eta emeek burua, gainaldea, hegoak eta buztana arre ilunak dituzte, eta azpialdea argiagoa, gorrixka bularraldean eta orban ilun batzuekin. Gazteak eme helduak baino argiagoak dira eta azpialdean lerro laranja, gorri edo gaztain-koloreko markatuagoekin. Lehen neguko banakoek eme heldua gogorarazten dute[5].
Turdus simillimus eta Turdus maximus berez espezieak dira, nahiz eta zoologo batzuek azpiespezietzat jo.
Paleartikoan, Indian eta alde Ekialdean aurkitzen da, hainbat azpiespezie desberdinetan banatuta[5]. Europa epelean, beti ere Zirkulu Polar Artikoaren azpitik, Afrika iparraldean, Makaronesian (Madeira, Azoreak, Kanariak) eta Asia hegoaldeko zati handi batean ageri da. Australian eta Zeelanda Berrian kanpotik eramana da. Euskal Herrian ere banaketa ia erabatekoa da, baina Pirinioetako goi-mendietan zozo paparzuriak ordezkatzen du.
Bere habitataren zabalera izugarria da, ia altitude gradiente guztian agertzen baita, edozein ingurutan agertzen da, oso soilduetan izan ezik[6]. Orokorrean dentsitate altuenak zuhaiztietan agertzen ditu, dentsoetan nahiz irekietan, eta 1000 metrotik beheraː[7] hemendik gora sarritan zozo paparzuriak ordezkatzen du.
Omniboroa dela esan daiteke. Animaliei dagokionez intsektu eta oligoketoak dira nagusi, baina arrain eta apoak ere aipatu dira bere dietan[8]. Bere dieta gizakiaren eragindun ingurutan aztertu da bereziki, eta litekeena da zizareen garrantzia baxuagoa izatea inguru naturaletan. Gainera jatorri begetaleko elikagaien kantitateak animali jatorrikoena gainditu ohi du, ondorioz zizare eta intsektuak jaten dituen animalia fruitujale modura defini daiteke[9]. Halere animali jatorria oso garrantzitsua da, beharrezkoa baitute egunero hiru gramo intsektu edo beste animaliaren bat jatea, beren beharrizan proteikoak asetzeko.
Animalia fruitujalea denez, hainbat moldaera ditu: fruitujaleak ez diren beste espezie batzuek baino moko zabalagoa izatea, elikagaiek hestean zehar bide laburragoa egitea, eta potentzialki toxikoak diren metabolito sekundarioekiko jasankortasun altua izatea[10].
Altuera baxuan egiten du hegan distantzia laburretan; distantzia luzeetan aldiz bizkorrago, uhin-mugimendu gutxirekin eta beti lerro zuzenean potentzia nabariaz. Oso zaratatsua da eta larrituta dagoenean txilio asko egiten du eta oso ozen. Normalean ez da posatzen leku altuetan, arra salbu kumatze garaian kantatzeko. Ezarleku hauek 1,5-10 metroko altuera izaten dute[11]. Migratzaileak geldikorrak baino taldekideagoak dira.
Monogamoa da[12]. Ohikoa da bikoteak bizi osorako mantentzea ale geldikorretan. Espezie bakartia eta lurraldekoia da, lurraldea funtsezkoa da parekatzeko eta kumeak hazteko. Bi sexutako ale lurraldekoiak normalean oldarkorrak dira beste zozoekin; kumatze garaian beren sexukoekin bereziki, eta hemendik kanpo guztiekin berdin. Bikoteko banakoen oldarkortasuna bikote gabekoekiko lurraldeen mugan ematen da, bereziki kumatze garaiaren hasieran, lurralde berriak egiten ari direnean[12]. Habia jartzeko lekua bikoteak bilatzen du baina azken erabakia emeak hartzen duela dirudi, eta habia emeak egiten du. Normalean habia berria egiten dute kumaldi bakoitzean, baina batzuetan kabi berean kumatzen dute denboraldi guztian, eta posible da hainbat udaberri habia berean igarotzea baldintza meteorologikoek laguntzen badute.
Araldian abendu bukaeran, eta bereziki otsail erdi aldera sartzen dira[11]. Arrak buztan zabaldu eta posizio bertikalean jartzen du, aldi berean lepoa uzkurtzen du eta bere gorputzak bola beltz baten itxura hartzen du, erdian moko hori-laranjaxka deigarria ageri duena. Honen aurrean lumak arrotzea da emearen erantzuna. Aralditik kanpo arra da dominatzailea eta araldian emea. Arraroak dira arren arteko borrokak.
Kumaldian 3-5 arrautza jartzen ditu, ia beti 4. Euskal Herrian arraroa da apirilaren 10ra baino lehen errutea[11]. Bi gurasoek elikatzen dituzte kumeak. Aurreko kumaldia ona izan bada ez da harritzekoa kabi bera erabiltzea hurrengo kumaldirako.
Kumeek amak txitatzea behar dute jaio eta lehen hiru edo lau egunetan ez baitira gai beren gorputzeko tenperatura erregulatzeko. Habia hamahiru egunera uzten dute, eta landarediaren artean ezkutatzen dira gurasoek elika ditzaten. Guraso bakoitzak kumaldi erdia elikatzen du, baina arrak osoa elikatuko du emea habia berri bat eraikitzen hasten bada. Hiru aste inguru igarotzen dituzte kumeak zaintzen, hauek sakabanatzen diren arte[11]. Bi sexuak beren lehenengo udaberrian ugaltzen dira lehen aldiz, helduek egin ondoren.
Espezie arteko lehiaren ondorioz, ohikoena da, bi antzeko espezie, antzeko nitxoa eta elikagaiak ustiatzen dituztenak, espazialki bereizita agertzea[13]. Turdidoen kasuan aldiz frogatu da landarediaren egituraren eta altitudearen arabera banatzen direla, eta lehiazko esklusioak garrantzi gutxi duela banaketa azaltzerakoan.
Hegazti harrapari guztiek ehizatzen dute, gautarrek nahiz egunekoek, baina ez da inoren elikaduraren portzentaje altura iristen. Gabiraiaren (Accipiter nisus) harrapakin gogokoena da, batez ere gazte emantzipatu berriak[11]. Baina badirudi gehiena arrano txikiak (Hieraaetus pennatus) eta belatz handiak (Falco peregrinus) ehizatzen dutela. Parkeetan mika (Pica pica) eta etxeko katua (Felis catus) dira harrapakari nagusiak, baina ez dute eragin handirik populazioetan[14].
Zozoa ehizatu egiten da eta gehiegizko ehiza da bere arazo larrienetako bat[13]. Bestalde baso inguruetako sastrakak kentzea ere arazo larria, zozoa bezala bertan elikatu eta habiak egiten dituzten espezieentzat, eta mehatxu faktore bat izan daiteke basoko populazio batzuentzat. Kantauriar isurialdean ikusi da zozo dentsitatea askoz baxuagoa dela pinu eta eukaliptu birlandaketetan, bertako baso autoktonoetan baino[15].
Zozoa (Turdus merula) Turdus generoko eta Turdidae familiako txoria da. Zozo arrunta espeziea izendatzeko zozoa bakarrik erabili ohi da. Europa, Asia eta Iparraldeko Afrikan bizi da eta Australia eta Zeelanda Berrian ere sartua izan da. Euskal Herrian oso ugaria da, gehiago alde atlantiarrean mediterraneoan baino. Latitudearen arabera guztiz migratzaileak, zati batean edo kumatze-lekuan geratuko dira.
Mustarastas (Turdus merula) on rastaiden sukuun kuuluva lintulaji.
Mustarastas on 23,5–29 cm pitkä. Koiraan höyhenpuku on kokonaan musta ja sillä on keltainen nokka ja silmärengas. Naaras on väriltään tummanruskea. Kurkku on vaaleampi ja rinnassa on epäselvää täplitystä. Nuoret yksilöt muistuttavat vanhaa naarasta, mutta niillä on täplitystä myös yläpuolella.[2]
Mustarastas on äänekäs lintu ja sillä on laaja äänivalikoima. Kutsuääniä muuttolennossa ovat rullaava ”srrri” ja syvä ”kok”. Huolestuneena mustarastas päästää hyvin ohutta ”tsiiih”-ääntä ja kovaa maiskutusta ”tsuk-uk-uk-...”. Varoitusääni on pitkään jatkuva, takova ja kirkas ”pli-pli-pli”. Laulu on kaunista melodista lurittelua, jossa on huilumaisia ääniä. Laulussa on rauhallinen tahti ja liukuvat sävelkorkeuden vaihtelut ( näyte1?, näyte2?). Säkeet ovat melko lyhyitä ja toistuvat 3–5 sekunnin välein. Joidenkin yksilöiden säe voi olla haikeampi ja kuulostaa kulorastaan laululta.[2]
Mustarastas voi oppia matkimaan muun muassa ambulanssin sireenin ääntä, auton murtohälyttimen ulinaa, kännykän soittoääniä, moottorisahaa ja vislausta. Lintuasiantuntija Steven Dudleyn mukaan mustarastas harrastaa matkimista vain harvoin, toisin kuin kottaraiset ja muut rastaat.[3] Mustarastaan laulutaito ei ole peritty ominaisuus, vaan nuori mustarastas opettelee laulunsa pääasiassa lajitovereiltaan.[4]
Mustarastasta tavataan lähes koko Euroopassa, Pohjois-Afrikassa, Lähi-idässä ja Etelä- ja Kaakkois-Aasiassa. Sitä on myös istutettu Australiaan ja Uuteen-Seelantiin. Euroopassa on 40–82 miljoonaa pesivää paria eli 120–246 miljoonaa yksilöä. Euroopan kanta muodostaa 50–74 prosenttia maailmanlaajuisesta kannasta, joten hyvin varovainen arvio koko maailman kannasta on 162–492 miljoonaa yksilöä.[1]
Suomessa mustarastas oli 1900-luvun alussa eteläinen laji, mutta on sen jälkeen levittäytynyt pohjoiseen päin. Nykyisin laji pesii vakituisesti Lapin eteläosissa asti. Suomessa mustarastaat ovat osittaismuuttajia ja vuosien väliset kannanvaihtelut ovat suuria. 1950-luvulla Suomen mustarastaskannaksi arvioitiin noin 17 000 paria. 1970-luvulla kanta oli kasvanut arviolta 300 000 pariin. Ankarat talvet 1980-luvun lopulla pudottivat kannan 130 000 pariin, mutta 1990-luvun lopulla kanta oli kasvanut arviolta 250 000 pariin. Nykyisin Suomen mustarastaskannaksi arvioidaan 400 000–600 000 paria. Tarkkaa syytä runsastumiseen ei tiedetä, mutta talviruokinnan runsastuminen ja talvien leudontuminen ovat suosineet lajia.[5]
Mustarastas pesii rehevissä metsissä, mutta myös ihmisen läheisyydessä puistoissa ja pihoissa.[5] Kannan kasvettua mustarastas on siirtynyt rehevimmistä metsistä myös mäntyvaltaisiin metsiin.[6]
Mustarastas tekee korsista, sammalista ja lehdistä rakennetun pesänsä maahan, juurakkoon, puun tai pensaan tyveen, halkopinoon tai risukasaan. Naaras munii 3–6 sinivihreää, ruskeapilkkuista munaa, joita se hautoo 11–14 päivää. Poikaset pysyvät pesässä noin 14 päivää emojen ruokkiessa niitä. Pesäpoikasajan jälkeen emot ruokkivat niitä vielä 2–3 viikkoa.[6]
Mustarastas käyttää ravinnokseen matoja, kotiloita, hyönteisiä, ruuantähteitä, siemeniä, marjoja ja hedelmiä.[6]
Koiras
Naaras
Pesä munineen
Pesä poikasineen
Mustarastas (Turdus merula) on rastaiden sukuun kuuluva lintulaji.
Turdus merula
Le Merle noir (Turdus merula), ou plus communément Merle, est une espèce de passereaux de la famille des turdidés.
Le merle niche en Europe, Asie et Afrique du Nord, et a été introduit en Australie et en Nouvelle-Zélande. Il existe plusieurs sous-espèces de Merle noir sur sa vaste aire de répartition dont certaines sous-espèces asiatiques sont considérées par certains auteurs comme des espèces à part entière. Selon la latitude, le Merle noir peut être sédentaire ou migrateur, partiellement ou entièrement.
Le mâle de la sous-espèce holotype, celle qui est la plus répandue en Europe, est entièrement noir, à part le bec jaune et un anneau jaune autour de l'œil, et possède un vaste répertoire de vocalisations tandis que la femelle adulte et les juvéniles ont un plumage brun. Cette espèce niche dans les bois et jardins, construisant un nid en forme de coupe aux formes bien définies, bordé de boue. Le Merle noir est omnivore et consomme une grande variété d'insectes, de vers et de fruits.
Mâle et femelle ont un comportement territorial sur le site de nidification, chacun ayant un comportement agressif distinct, mais sont plus grégaires lors de la migration ou sur les aires d'hivernage. Les couples restent dans leur territoire pendant toute l'année dans les régions où le climat est suffisamment tempéré. De nombreuses références littéraires et culturelles à cette espèce commune font cas de son chant mélodieux.
Le merle noir de la sous-espèce type (Turdus merula merula) a une longue queue (95 à 110 mm pour le mâle et 100 à 105 mm pour la femelle), mesure entre 23,5 et 29 cm de long pour une envergure de 34 à 38 cm, et pèse entre 80 et 125 grammes. Cette masse varie en fonction du sexe mais aussi des saisons et des contraintes physiologiques qui leur sont liées[1].
Les mâles (118 à 135 mm d'aile pliée, 28 à 33 mm de tarse et 20 à 23 mm de bec) tendent à être plus grands que les femelles (118 à 129 mm d'aile pliée, 28 à 29 mm de tarse et 20 à 21 mm de bec).
Le plumage des mâles adultes est entièrement noir de jais et contraste vivement avec un anneau oculaire jaune ou jaune-orangé et avec un bec brillant jaune-orangé. Ce contraste coloré est probablement un indicateur de qualité du mâle (une couleur vive étant corrélée à sa condition physique, son âge, son succès reproducteur ou la qualité de son territoire)[2]. En hiver, le cercle autour de l'œil devient plus brun et le bec légèrement plus sombre[3]. Les pattes sont brun-noir[1].
Selon les sous-espèces et selon la saison (plumage nuptial, plumage postnuptial frais à la teinte noir glacé et plumage internuptial[note 1] aux plumes mates et usées à la fin du printemps), le noir du plumage est plus ou moins intense[4]. Il est assez brillant chez la sous-espèce-type T. m. merula. Chez quelques sous-espèces d'Inde et de Ceylan, la couleur du plumage des mâles tire vers le brun ou vers le gris-bleu. Ces caractéristiques permettent de le distinguer du plumage brun sombre ou noir constellé de blanc de la principale espèce européenne, l'étourneau sansonnet.
Le dimorphisme sexuel est bien visible.
La femelle a un plumage brun roussâtre, dont les tons varient d'un individu à l'autre, présentant des zones plus noirâtres. Elle ne possède pas le bec et l'anneau orbital jaune brillant du mâle : son bec est marron, parfois avec une zone jaune pâle, et son cercle orbitaire[note 2] est brun clair. Sa gorge est plus claire que le reste de son plumage, pouvant présenter un aspect vaguement pommelé. Ses pattes sont brun foncé, sa poitrine brun clair.
Les juvéniles possèdent un plumage brun similaire à celui de la femelle, mais moucheté de beige sur la poitrine et le dessous du corps. Chez eux aussi les tons de brun varient d'un individu à l'autre ; les plus sombres sont présumés être des mâles[1]. Ce plumage juvénile dure jusqu'à la première mue, entre août et octobre. Les mâles acquièrent alors le plumage noir luisant, mais leur bec est plus sombre et l'anneau jaune autour des yeux est moins visible ; l'aile garde encore une teinte plus brune que le corps[5]. Le bec des jeunes mâles n'atteint sa couleur jaune et leur corps un aspect noir uniforme qu'après une année complète.
Des anomalies de coloration du plumage sont occasionnellement observées chez les Merles noirs. Même si ces phénomènes demeurent rares en chiffres absolus, ils semblent moins exceptionnels que chez les autres espèces d'oiseaux. Selon des observations menées en Grande-Bretagne, sur l'effectif total d'oiseaux décolorés recensés de toutes espèces, 29 % appartiennent au genre Turdus et sont principalement des Merles noirs, en l'occurrence des merles blancs[6]. L'existence de merles blancs avait déjà été rapportée entre autres par Buffon[7].
Les anomalies s'expriment toutes par une décoloration plus ou moins prononcée mais sont de natures diverses et peuvent relever de l'albinisme véritable et total (l'albinisme est ou n'est pas, l'albinisme ne peut être partiel), de la canitie ou de diverses formes d'aberration (leucisme, dilutions, schizochroïsmes…)[8]. Alors que pour les vrais albinos la cause est purement génétique, d'autres facteurs, comme le vieillissement ou les carences alimentaires et vitaminiques, peuvent intervenir pour expliquer les déficiences de pigmentation[6].
Réputés plus vulnérables, les individus entièrement blancs ont de moindres chances de survie et de reproduction (les albinos ont une déficience visuelle qui les voue à une mort rapide, en général les albinos rencontrés sont donc toujours des sujets jeunes ; en revanche les merles leuciques n'ont pas d'atteinte oculaire et peuvent très bien atteindre l'âge adulte). Aussi la plupart des merles tout blancs que l'on peut observer actuellement, qu'il s'agisse de véritables albinos ou non, sont des animaux reproduits sous la protection des humains. Quant aux décolorations partielles qui surviennent chez des animaux réellement sauvages, il semble qu'elles soient nettement plus fréquentes en milieu urbain.
En Europe, le Merle noir peut être confondu avec le juvénile du Merle à plastron (Turdus torquatus) lorsqu'il est dans sa première année, mais ce dernier a les ailes plus pâles. Le Merle noir présente également une ressemblance superficielle avec l'Étourneau sansonnet (Sturnus vulgaris)[1].
La sous-espèce T. m. kinsii du Sri Lanka ressemble à une autre espèce sri lankaise, le Merle siffleur de Ceylan (Myophonus blighi), mais cette dernière présente toujours du bleu dans son plumage, et à une espèce qui ne vit pas dans la même région du monde, le Merle unicolore (Turdus unicolor), qui a un ventre beaucoup plus pâle[5],[9].
Un certain nombre d'espèces membres du genre Turdus, d'apparence assez similaires au Merle noir, vivent en dehors de l'aire de répartition de ce dernier, comme le Merle chiguanco (Turdus chiguanco) sud-américain[10].
La femelle Merle noir peut être confondue avec une Grive musicienne (Turdus philomelos), mais cette dernière a le dessous nettement plus pâle et ponctué de sombre.
Le régime alimentaire des Merles noirs est omnivore. Ils se nourrissent d'une grande variété d'espèces d'insectes, de vers et de divers autres petits animaux et ils consomment également des fruits et parfois des graines.
Les merles recherchent principalement leurs proies à terre. Ils courent, sautillent, progressent par à-coups et penchent la tête de côté pour observer le sol. Ils chassent principalement à vue mais utilisent aussi parfois leur ouïe. Ce sont d'importants consommateurs de lombrics qu'ils attrapent en fouillant l'humus. Ils sauraient les faire émerger de leurs galeries en tapotant le sol avant de les en extirper[11]. Ils grattent aussi la litière des feuilles en décomposition, de façon bruyante et démonstrative, en faisant voleter les feuilles à la recherche de toutes sortes d'invertébrés : des insectes aussi bien à l'état de larves que d'imagos, des araignées, des myriapodes, des limaces, des petits escargots[12]… Exceptionnellement, ils se repaissent de petits vertébrés comme des têtards, de petits amphibiens adultes ou des lézards. Même s'ils sont surtout des chasseurs au sol, les merles n'hésitent pas à explorer les arbres et les buissons pour collecter les insectes qui y sont posés, notamment les chenilles.
Mais si les Merles noirs fréquentent les branchages pour s'alimenter, c'est d'abord à la recherche de fruits, généralement de petits fruits charnus : baies ou drupes[13]. La nature des fruits consommés dépend de ce qui est localement disponible, et peut inclure des espèces exotiques prises dans les jardins ou les vergers. Ils affectionnent les petits fruits qu'ils peuvent saisir et emporter dans leur bec mais ne dédaignent pas picorer de plus gros fruits tombés à terre comme des pommes.
En Europe tempérée, ils se nourrissent de baies de troène, de sureau noir, d'argouses, de cornouilles, de cerises, de mûres de roncier… En hiver, ils trouvent, encore accrochés aux rameaux, des fruits d'aubépine, de lierre grimpant, des sorbes, des boules de houx, du gui, etc.[14]. Plus au sud, ils peuvent cueillir des olives, des myrtes, des fruits de micocoulier, des raisins… Dans le nord de l'Inde, les petites figues du Figuier des Banyans et les mûres de mûrier sont souvent consommées, alors que vers le sud de ce sous-continent, les petites baies noires des arbres du genre Trema font fréquemment partie de leur régime[5]. Comme d'autres turdidés, le merle noir peut régurgiter les graines non digérées de certaines de ces baies[15].
Les proies animales dominent et sont particulièrement importantes dans l'alimentation du merle pendant la saison de nidification, alors que les fruits tombés ou les baies prennent de l'importance en automne et en hiver.
Les Merles noirs ont une territorialité très affirmée et ne vivent pas en groupe. Chaque individu délimite son territoire propre dont l'étendue varie de 0,2 à 0,5 ha en forêt ou de 0,1 à 0,3 ha en ville. Le mâle établit son territoire au cours de sa première année d'existence et le garde sa vie entière[réf. nécessaire]. Durant la saison de nidification, un merle ne supporte aucun congénère, à l'exception de son partenaire.
Pour défendre l'exclusivité de son territoire, un mâle chasse les autres mâles par des postures de menace : une course brève vers l'intrus, la tête d'abord levée, puis penchée vers le bas au fur et à mesure que la queue s'abaisse. Si un combat s'ensuit, les deux mâles se font face et, voletant à quelques centimètres du sol en poussant des cris, les pattes tendues vers l'adversaire. Ces combats sont généralement de courte durée, plus démonstratifs que violents, et l'expulsion de l'intrus est rapide. La femelle aussi est agressive au printemps, quand elle entre en compétition avec d'autres femelles pour un partenaire ou un territoire de nidification. Bien que les combats de femelles soient moins fréquents, ils ont tendance à être plus violents[13].
En dehors de la période de reproduction, plusieurs merles peuvent partager un habitat commun qui leur procure nourriture et abri, et il arrive qu'ils se perchent pour la nuit en petits groupes, mais même dans ce cas, il n'y a guère de relations entre les individus.
Le territoire d'un merle, bien qu'essentiel à la formation des couples et à la nidification, ne fournit au mieux qu'une partie des ressources en nourriture[16].
Une étude semble montrer que l'apparence du bec est un facteur important dans les interactions entre Merles noirs. Le mâle qui défend son territoire réagit plus agressivement envers les intrus au bec orangé qu'envers ceux à bec jaune, mais il réagit moins aux becs bruns, caractéristiques des jeunes mâles de moins d'un an et des femelles. La femelle est au contraire relativement indifférente à la couleur du bec de l'intrus, mais semble sensible à la réflexion des ultraviolets sur le bec[17].
On dit que le merle siffle, flûte, appelle ou babille[18].
Un Merle noir mâle d'un an de la sous-espèce Turdus merula merula peut déjà commencer à chanter dès le mois de janvier par beau temps, afin d'établir un territoire. Il est suivi fin mars par le mâle adulte. « Chaque mâle possède une grande variété de phrases. Sonores et émises sans hâte, on les reconnaît facilement grâce au timbre flûté de nombreuses syllabes. Mais les phrases se terminent souvent par des sons suraigus, moins agréables. Elles peuvent aussi comporter des syllabes empruntées à d'autres oiseaux, voire des sonneries de GSM[note 3] » (Metzmacher, 2008). Ce chant est lancé depuis le haut des arbres, le toit des maisons ou tout autre perchoir dominant les environs. Il chante de mars à juin, parfois début juillet. Une étude semble montrer que le chant dure plus longtemps lorsque le mâle est en meilleure forme, et lorsque sa femelle est dans une période de fertilité maximale[19]. Le mâle peut chanter à tout moment de la journée, mais le lever et le coucher du soleil sont les moments où les chants sont plus intenses. Le chant du Merle noir est considéré comme l'un des plus beaux chants d'oiseaux d'Europe. Sa richesse de répertoire, ses variations mélodiques et ses capacités d'improvisation distinguent le Merle noir européen de la plupart des autres oiseaux.
Il possède de nombreux autres appels, tel un agressif sriiii, un pök-pök-pök d'alarme désignant un prédateur terrestre (un chat par exemple), et divers tchink et tchouk, tchouk. Le mâle assurant un territoire réalise invariablement des appels de type chink-chink dans la soirée, dans une tentative (généralement vaine) de décourager les autres mâles de venir se percher pour dormir sur son territoire[13]. Comme les autres passereaux, il a un léger sriiiiii d'alarme haut perché pour désigner les oiseaux de proie, car ce son est rapidement étouffé par la végétation, et donc difficile à localiser[20]. En cas de vive inquiétude, il émet une série de cris gloussants, précipités et bruyants.
Au moins deux sous-espèces, T. m. merula et T. m. nigropileus, sont capables d'imiter d'autres espèces d'oiseaux, mais aussi des chats, des humains ou des alarmes, mais le son obtenu est généralement faible et difficile à détecter. Les grandes sous-espèces de montagne, particulièrement T. m. maximus, ont un chant comparativement de piètre qualité, avec un répertoire limité comparé à celui des sous-espèces occidentales, sri lankaises ou de l'Inde péninsulaire[5].
La parade nuptiale du mâle se compose de courses obliques combinées à des hochements de tête, le bec ouvert, et un chant émis avec une voix grave et étranglée. La femelle reste immobile jusqu'à ce qu'elle lève la tête et la queue pour permettre l'accouplement[13]. Cette espèce est monogame, la fidélité étant généralement la règle jusqu'au décès d'un des partenaires[21]. La séparation des couples survient cependant dans 20 % des cas après une saison de reproduction ayant un faible taux de réussite[22]. De plus, bien que « socialement » monogame, des études ont montré que le taux de paternité adultérine peut atteindre 17 % chez cette espèce[23].
La sous-espèce Turdus merula merula commence généralement à pondre en mars, mais les sous-espèces orientales et indiennes sont plus tardives, commençant au plus tôt en avril ou en mai. Les individus introduits dans l'hémisphère sud, eux, commencent à pondre en août[5],[24].
Le couple nicheur recherche un emplacement convenable pour la nidification dans un buisson (arbustif ou grimpant), généralement à environ 2 m du sol, favorisant certaines espèces végétales comme le lierre, le houx, l'aubépine, le chèvrefeuille ou le pyracantha[25]. Le nid peut aussi être installé sur la fourche d'une branche d'arbre[26].
Bien que le mâle puisse aider à la construction du nid, principalement en apportant des matériaux de construction[27], la femelle construit presque seule un nid en forme de coupelle avec de la mousse, de l'herbe, de petites racines et des brindilles, qu'elle borde ensuite de boue ou de feuilles boueuses. Elle pond ensuite 2 à 6 œufs (généralement 4) de couleur bleu-vert, présentant des taches brun-rouge qui sont plus nombreuses sur le gros bout[13],[24]. Les œufs de la sous-espèce T. m. merula ont des dimensions moyennes de 2,9 × 2,1 cm et pèsent généralement 7,2 grammes (6 % de cette masse correspond à la coquille)[28]. Les coquilles d'œufs des sous-espèces du sud de l'Inde sont plus pâles que celles des autres[5].
La femelle couve seule durant 12 à 14 jours avant l'éclosion, qui donne naissance à des oisillons nidicoles, nus et aveugles d'une masse de 5 à 6 g. Les parents s'occupent tous les deux des petits, les nourrissant et débarrassant le nid des sacs fécaux. La masse atteinte par le poussin à l'âge de huit jours est déterminante pour la survie ultérieure : la masse idéale serait de 35 à 45 g, en dessous de ces valeurs le poussin aurait très peu de chance de survivre[29]. En effet, la période qui suit le séjour au nid est primordiale pour la survie. Pendant trente jours, les jeunes sont particulièrement vulnérables : les plus lourds sont alors favorisés par rapport aux plus légers. À douze jours, les poussins pèsent entre 60 et 65 g.
Ils quitteront leur nid très tôt, au bout de 10 à 19 jours (13,6 jours en moyenne avec une masse de 70 à 80 g)[21], une semaine avant de savoir voler : ils rampent hors du nid, se laissent tomber en voletant, et vont se mettre à couvert à proximité[30]. Ils seront encore nourris par leurs parents pendant trois semaines après leur départ du nid et suivront les adultes, mendiant de la nourriture. Si la femelle commence une deuxième couvée, le mâle assurera seul le nourrissage des jeunes[13]. Une seconde couvée est en effet commune, la femelle réutilisant le même nid si la première couvée a été couronnée de succès et, dans le sud de l'aire de répartition de cette espèce, il peut ainsi y avoir jusqu'à trois couvées par an, voire davantage[5],[18]. Pendant la période où les petits sont nourris par leurs parents, ils apprendront à choisir leur nourriture. À mesure que leur expérience et leur confiance augmentent, ils commencent à s'aventurer plus avant dans le territoire parental. Les jeunes finissent par prendre leur indépendance et s'envoler, toujours de leur propre chef : ils ne sont jamais chassés par leurs parents[30].
Les jeunes seront à leur tour capables de se reproduire à un an[31], après avoir choisi leur propre territoire.
En France, la prédation, les maladies, la chasse et les aléas climatiques provoquent une mortalité moyenne variant de 50 à 80 % selon les régions[14].
Cette sous-espèce des régions montagneuses a une saison de reproduction plus courte et ne peut produire qu'une seule couvée par an. La femelle pond généralement moins d'œufs, de 2 à 4 (2,86 œufs en moyenne), mais de dimensions plus grandes que ceux de T. m. merula. La période d'incubation sera en moyenne plus courte (de 12 à 13 jours), mais les petits resteront plus longtemps au nid (durant 16 à 18 jours)[32].
Le merle noir, espèce communément répandue de l'Ancien Monde, est mentionné et décrit dans de nombreux textes anciens. Il est cité par Aristote sous le nom de Cottyphus (Κοττύφος) au dix-huitième chapitre du neuvième Livre des Animaux comme la principale espèce de merle. Nommé en latin merula, ce qui donnera directement en français merle[33], Varron fournit comme explication étymologique un diminutif de mera : Merula est le quasi mera, le « presque seul », celui qui ne vole pas en groupe, ce qui rend bien compte du caractère solitaire de cet oiseau[34].
En 1555, Pierre Belon dans l'Histoire de la nature des oiseaux en dit notamment que « Chacun sait qu'il est de couleur noire, et que son bec devient jaune en vieillissant… » et plus loin que « Les médecins tiennent qu'il engendre bonnes humeurs, acomparants la chair à celle de la Grive aussi ont maintenant coutume de concéder aux malades d'en manger, l'estimant de facile digestion[35] ».
Le très commun Merle noir est naturellement recensé par Carl von Linné dès 1746 dans son ouvrage sur la faune de Suède, Fauna Svecica. Il y est répertorié sous l'appellation Turdus ater, rostro palpebrisque fulvis[36] qui signifie « grive noire, au bec et aux paupières jaunes ». Il est d'ores et déjà regroupé avec les grives dans le genre Turdus, conformément à cet égard au sens de son nom en suédois koltrast, la « grive de charbon ».
Dans l'édition de 1758 de Systema Naturae, qui établit la généralisation de la nomenclature binominale, Linné lui donne enfin le nom scientifique qu'il a toujours conservé jusqu'à présent : Turdus merula[37], en apposant au nom de genre Turdus, la « grive » en latin, le nom d'espèce merula, le « merle » dans la même langue. Ce qui lui servait de longue appellation savante précédemment ne devient plus alors qu'une simple description. Linné ajoute que le Merle noir dissémine les graines de genévrier.
Le Merle noir appartient au genre Turdus, avec les grives et d'autres espèces de « merles ». La différenciation entre les merles et les grives ne repose pas sur des fondements biologiques ; elle est purement culturelle et linguistique, et diffère selon les langues.
Les oiseaux du genre Turdus ont été, dès les premières classifications de Linné, à l'origine de la création de la famille des Turdidae dont ils forment le genre-type. Mais sur la base d'une vaste étude génétique générale des oiseaux menée dans les années 1970 et 80, mesurant l'hybridation de l'ADN et menant à une nouvelle classification taxinomique dite de Sibley-Ahlquist, des ornithologues américains ont intégré ce groupe dans la famille des Muscicapidae. L'ancienne famille des Turdidae passe alors au rang de sous-famille, celle des Turdinae. Cependant la fiabilité de la méthodologie utilisée par Charles Gald Sibley et Jon Ahlquist et la pertinence des résultats déduits est contestée par une large part des spécialistes en ornithologie. Dans des classifications plus récentes, notamment celle de Jim Clements[38], la famille des Turdidae est pleinement rétablie.
Parmi les 65 espèces environ du genre Turdus, caractérisées par une taille moyenne, des têtes rondes, de longues ailes pointues et des chants généralement mélodieux, plusieurs sont aussi appelées en français « merles » comme le Merle à plastron (Turdus torquatus) ou le Merle d'Amérique (Turdus migratorius). Le Merle noir semble en particulier être très proche, au niveau phylogénique, du Merle des îles (Turdus poliocephalus), oiseau du sud-ouest de l'océan Pacifique, qui a probablement divergé au point de vue évolutif très récemment des populations de Turdus merula[5].
D'autres espèces de proche parenté sont également appelées couramment « merles » comme le merle de roche (Monticola saxatilis), mais d'autres « merles » appartiennent à des familles plus éloignées, comme le merle d'eau ou Cincle plongeur ou encore le merle des Indes ou Mainate et sont surnommés ainsi en raison de ressemblances avec le Merle noir par la taille, la couleur, le chant ou le régime alimentaire.
En fait, la taxonomie de cette espèce est assez complexe, surtout en ce qui concerne les sous-espèces asiatiques. Celles du sous-continent indien (T. m. simillimus, T. m. nigropileus, T. m. bourdilloni, T. m. spencei et T. m. kinnissi) sont de petite taille, seulement 19 à 20 cm de long, et les mâles ont un anneau oculaire large ; elles diffèrent aussi des autres sous-espèces de Turdus merula par leurs proportions, par leur surface alaire et leur envergure, par la couleur de leurs œufs et par leurs vocalisations. De fait, elles sont parfois considérées comme constituant une espèce séparée, le Merle indien (T. simillimus)[40],[41].
La sous-espèce himalayenne T. m. maximus est très différente des sous-espèces indiennes (le groupe simillimus cité plus haut), car ses représentants sont plus grands (23 à 28 cm de long) ; elle diffère en fait de toutes les autres sous-espèces de Turdus merula par son manque total d'anneau oculaire et par ses piètres vocalisations. Elle est donc parfois considérée comme une espèce à part entière, le Merle tibétain (T. maximus)[42].
Les autres sous-espèces asiatiques, T. m. intermedius et T. m. mandarinus, relativement grandes, et T. m. sowerbyi, plus petite, sont elles aussi différentes par leur aspect et leurs vocalisations, et pourraient, selon certains auteurs, former une espèce distincte qui, une fois reconnue serait appelée Merle chinois et prendrait comme nom scientifique T. mandarinus[43]. Certains auteurs ont suggéré qu'on pourrait les considérer comme une sous-espèce de T. maximus[5], mais ces merles en diffèrent par leur aspect (notamment par leur anneau oculaire) et par leurs vocalisations[42],[43].
Les sous-espèces européennes, tout comme celles d'Afrique du Nord et du Proche-Orient, se distinguent les unes des autres par des nuances de coloration du plumage. Le plumage des mâles des populations des Açores (Turdus merula azorensis), de Madère et des îles Canaries occidentales (Turdus merula cabrerae) et d'Afrique du Nord (Turdus merula mauretanicus) est d'un noir plus profond et plus brillant que celui des mâles d'Europe continentale (Turdus merula merula). De même, les femelles sont plus sombres puisque brun noir chez azorensis et cabrerae ou gris suie chez mauretanicus au lieu de brunes chez merula. Chez cette dernière sous-espèce, les oiseaux tendent à avoir des tailles un peu plus grandes et des ailes un peu plus longues du sud vers le nord. Les populations des îles méditerranéennes se singularisent par leur taille plus petite. En Suède, des mâles à gorge blanche et des femelles très rousses peuvent être observés. Dans le sud-est de l'Europe, les oiseeaux (Turdus merula aterrimus) sont plus pâles et plus gris. Du Proche-Orient jusqu'à l'Irak et l'Iran, les mâles de la sous-espèce syriacus sont pâles et les femelles grises.
Commun dans les zones boisées sur la grande majorité de son aire de répartition, le Merle noir a une préférence pour les forêts décidues, à sous-bois dense. Cependant, les jardins leur fournissent le meilleur site de nidification, capables d'accueillir jusqu'à 7,3 couples par hectare, alors que les forêts ne peuvent soutenir que le dixième de cette densité de population (et les espaces ouverts et très urbanisés encore moins)[13]. On peut aussi le trouver dans des haies, des zones arbustives, en lisière de forêt, dans des parcs ou cultures, voire en zone urbaine.
En Europe, il est souvent graduellement remplacé par le Merle à plastron, espèce assez proche du point de vue taxonomique, quand on progresse en altitude[24]. On peut le trouver jusqu'à 1 000 m d'altitude en Europe, 2 300 m en Afrique du Nord, 800 m au Sri Lanka et 900 m dans la péninsule indienne, mais les grandes sous-espèces himalayennes peuvent atteindre des altitudes bien supérieures : T. m. maximus niche entre 3 200 et 4 800 m et demeure au-dessus de 2 100 m d'altitude même en hiver[5].
Le Merle noir niche dans toute l'Europe tempérée, toujours en dessous du cercle polaire arctique, mais aussi en Afrique du Nord, sur certaines îles atlantiques (Madère, Açores, îles Canaries) et dans une grande partie de l'Asie du Sud.
Le Merle noir a été introduit dans de nombreuses parties du monde en dehors de son aire originelle. Par exemple, en Australie et en Nouvelle-Zélande, se trouvent des descendants de merles importés de Grande-Bretagne[5].
Selon la latitude, le Merle noir peut être un oiseau sédentaire ou migrateur, partiellement ou entièrement[43]. Les populations du sud et de l'ouest de l'aire de répartition sont sédentaires, mais les merles les plus nordiques migrent vers le sud jusqu'à l'Afrique du Nord ou l'Asie tropicale en hiver[5].
Les mâles des populations urbaines sont plus à même de rester en hiver dans les climats frais que les mâles de campagne, adaptation rendue possible grâce à un microclimat plus clément et à une nourriture relativement abondante, qui permet à ces oiseaux d'établir un territoire et de commencer la reproduction plus tôt dans l'année[44]. Tant que de la nourriture est disponible en hiver, mâles et femelles resteront sur leur territoire tout au long de l'année.
Les individus migrateurs sont capables de couvrir de grandes distances. Ils sont plus sociables, voyageant en petits groupes, généralement de nuit, et se nourrissant en groupe dispersé sur les aires d'hivernage. Le vol de migration, qui consiste en des séries de rapides battements d'ailes interrompues par des mouvements planés horizontaux ou plongeants, diffère du vol normal, rapide et agile, du Merle noir, mais aussi du vol de plus grands Turdidae, présentant souvent des mouvements plongeants plus accentués[18],[21].
Quelques individus erratiques de cette espèce très répandue géographiquement sont occasionnellement apparus en de nombreux endroits d'Europe hors de leur aire normale de répartition, comme dans l'archipel de Svalbard et l'île de Jan Mayen, situés dans la région Arctique. Il y a aussi eu des observations d'individus erratiques au Japon[45]. Les observations en Amérique du Nord sont généralement imputées à des individus captifs échappés, comme dans le cas du merle noir observé au Québec en 1971[46]. Cependant, une observation datant de 1994 à Bonavista, dans la province canadienne de Terre-Neuve-et-Labrador, a été reconnue comme une observation d'un individu vraiment sauvage[5] et l'espèce figure de fait sur la liste des oiseaux de l'Amérique du Nord[47].
La population mondiale du merle noir n'a pas été chiffrée, mais la population européenne est estimée entre 79 et 160 millions d'individus[48]. Cette espèce est particulièrement abondante en Allemagne (8 à 16 millions de couples), au Royaume-Uni (près de 5 millions de couples) et en France où les effectifs de merles sont estimés à plusieurs dizaines de millions de couples nicheurs[14]. Cette population y est considérée comme stable, et l'indice d'abondance des oiseaux nicheurs en France montre même une légère augmentation entre 1994 et 2003[14].
L'avenir de l'espèce dépendra essentiellement du maintien d'habitats diversifiés favorables lui apportant abri et ressources alimentaires. La population européenne semble globalement en accroissement depuis les années 1990, elle est donc considérée comme « sécurisée » par Birdlife International[49].
Ce paragraphe suivra la proposition de classification de Clement (voir paragraphe « Systématique »):
Un Merle noir a une espérance de vie de 2,4 ans en moyenne[52], ce qui inclut la mortalité infantile. Les Merles noirs dépassant leur première année vivent 5 ans en moyenne[53], mais selon des résultats basés sur le marquage, cette espèce peut atteindre un âge record de 21 ans et 10 mois[31],[54].
Le principal prédateur du Merle noir est le chat domestique, mais le renard, la fouine, l'hermine et les rapaces, comme les éperviers et les autours, chassent aussi cette espèce quand l'occasion se présente, et limitent ainsi les populations de Merle noir[55],[56]. Par contre, il n'y a guère de preuves directes montrant que la prédation des œufs de Merle noir, des oisillons ou des adultes par les Corvidés, tels que la Pie bavarde, la Corneille noire, ou le Geai des chênes, ait un impact direct sur les effectifs des populations de merles[25].
Le Merle noir est occasionnellement l'hôte involontaire du Coucou gris (Cuculus canorus), espèce parasite qui pond ses œufs dans le nid d'autres espèces. Mais généralement, le coucou en est pour ses frais, car le merle sait reconnaître l'adulte de cette espèce, mais aussi ses œufs, plus gros que ceux des espèces qu'il parasite, et qui sont rejetés[57]. Le merle introduit en Nouvelle-Zélande, où le coucou ne vit pas, a depuis perdu la capacité à reconnaître le Coucou gris adulte, mais rejette toujours les œufs de ce dernier[58].
Comme chez tous les passereaux, les parasites sont communs chez le merle. Des études ont montré que 88 % des merles examinés présentaient des parasites intestinaux, le plus fréquemment du genre Isospora ou Capillaria[59], et plus de 80 % présentaient des hématozoaires parasites[60].
Les merles passent beaucoup de leur temps à chercher de la nourriture au niveau du sol. Ils sont souvent colonisés par des tiques, ou autres parasites externes, surtout au niveau de la tête[61]. Lors d'une étude en France, 74 % des merles examinés en milieu rural étaient infestés de tiques du genre Ixodes, contre seulement 2 % de ceux examinés en milieu urbain[61]. Ceci est dû au fait que dans les parcs et jardins des régions urbaines, les tiques ont davantage de difficultés à trouver d'autres hôtes, alors qu'en milieu rural, les hôtes sont plus nombreux et divers (renard, daim et chevreuil, sanglier, etc.)[61]. Bien que les tiques du genre Ixodes puissent transmettre des virus ou bactéries pathogènes, et soient réputées transmettre la bactérie Borrelia aux oiseaux[62], il n'y a aucune preuve que ceci affecte la santé du Merle noir, sauf lorsqu'ils sont épuisés et immunodéprimés après la migration[61]. Il semble par contre que le Merle noir soit malheureusement un réservoir à Borrelia, capable de retransmettre le parasite aux tiques[63].
En se nourrissant, ils peuvent aussi être contaminés par divers polluants du sol et de l'eau. Cette espèce a fait l'objet d'une étude de biomonitoring sur la zone-atelier de l'ancienne fonderie Métaleurop-Nord, afin de vérifier qu'un suivi des métaux lourds pouvait être fait avec des passeraux en n'utilisant que de petites quantités de sang pour les analyses[64].
Le merle semble être l'oiseau le plus vulnérable[65] à une maladie émergente virale due à un virus : le virus Usutu (ou USUV).
Le Merle noir fut introduit en Australie à Melbourne dans les années 1850, mais s'est répandu depuis de Melbourne et Adelaide, ses quartiers originels, à travers tout le sud-est de l'Australie mais aussi en Tasmanie et dans les îles du détroit de Bass[66]. Les populations introduites en Australie sont considérées comme nuisibles car elles causent des dommages sur une grande variété de baies et drupes dans les vergers, parcs et jardins, particulièrement sur le raisin et les cerises. Il est aussi accusé de répandre des « mauvaises herbes », telles que les ronces, et d'entrer en compétition avec le reste de l'avifaune locale en ce qui concerne la nourriture et les sites de nidification[67].
En Nouvelle-Zélande, le Merle noir et l'autochtone Zostérops à dos gris (Zosterops lateralis) sont les deux oiseaux disperseurs de graines les plus répandus de ce pays. Depuis son introduction en 1862, en même temps que la Grive musicienne (Turdus philomelos), il s'est répandu dans tout le pays, jusqu'à une altitude de 1 500 m, de même que sur les îles situées à quelques distances, telles que le groupe de l'île Campbell et les îles Kermadec[68]. Il mange une grande variété de fruits autochtones et exotiques, et il est un contributeur majeur du développement des communautés de plantes ligneuses naturalisées telle, encore une fois, la Ronce commune. Ces plantes fournissent des fruits plus appréciés par les oiseaux non endémiques (qu'ils soient autochtones ou introduits) que par les oiseaux endémiques[69].
Dans le sud de la France, le merle paie aussi son tribut à la chasse à la grive, car de manière officielle, aucune distinction n'est faite entre merles et grives. De 1998 à 1999, les décès par la chasse ont été estimés à 985 000 Merles noirs par l'ONCFS ; les principales zones de chasse étaient alors la Gironde, l'Hérault, le Var et la Corse[14]. Dans la région Provence-Alpes-Côte-d’Azur, les décès liés à la chasse en 2000 ont été estimés à 200 000 individus[70].
Comme de nombreux autres oiseaux, il a été dans le passé chassé dans les zones rurales, en général trappé sur ses perchoirs nocturnes, afin d'améliorer le quotidien[71]. Il entre toujours actuellement dans la composition du pâté de merle, spécialité culinaire corse.
Le Merle noir se chasse à tir, devant soi sur les zones d'alimentation ou au poste fixe. Il peut être également capturé vivant avec des gluaux pour servir d'appelant à la chasse au poste. Cette capture d'oiseaux aux gluaux, utilisée dans les Alpes de Haute-Provence, les Alpes-Maritimes, les Bouches-du-Rhône, le Var et le Vaucluse, est réglementée par arrêté ministériel et soumise à autorisation préfectorale[14].
En tant qu'oiseau relativement ubiquiste (à la fois urbain et rural) il a été utilisé pour l'étude des effets de la pollution lumineuse sur les oiseaux (et plus précisément sur les cycles chronobiologiques nycthéméraux et saisonniers[72] ou la migration aviaire).
En particulier, une étude a été basée sur le suivi d'adultes mâles sauvages capturés pour les uns dans une forêt rurale, et pour les autres dans deux sites urbains, différents (du point de vue de leur degré de perturbation anthropique de l'environnement nocturne par l'éclairage urbain)[72]. Avant d'être relâchés dans leur milieu, ces merles ont tous été équipés d'un système de télémétrie associé à deux capteurs enregistrant simultanément les variations de la luminosité ambiante et l'état d'activité de l'oiseau (actif/non-actif). Les chercheurs ont ainsi pu étudier les relations entre la luminosité naturelle ou artificielle, les conditions météorologiques et les moments de début et de fin de l'activité de chaque individu. Ils ont aussi étudié l'activité de l'oiseau selon le niveau de bruit ambiant (qui variait entre la semaine et le week-end). Les enregistrements montrent que l'activité quotidienne du merle était considérablement plus précoce dans les deux sites urbains éclairés (par rapport au calendrier d'activité de la population rurale), alors que la fin de l'activité quotidienne ne variait pas entre les trois sites. Les oiseaux les plus éclairés en fin de soirée débutaient leur activité matinale plus tôt (alors que le degré d'illumination nocturne n'a pas influencé l'heure de fin de l'activité quotidienne)[72]. Le bruit variait entre la semaine et le week-end, mais sans effet apparent sur les moments et/ou durées d'activité des oiseaux[72]. Un effet saisonnier fort a été détecté dans les deux populations urbaines et rurales, montrant une durée d'activité allongée le matin et le soir (plus marqué en début de saison de reproduction qu'aux stades suivants)[72]. Les auteurs ont conclu que « la lumière artificielle nocturne est un facteur majeur de changement du calendrier de l'activité quotidienne » et que « des recherches futures devraient se concentrer sur les coûts/avantages d'une rythmicité quotidienne altérée chez les oiseaux des zones urbaines »[72]. Peu auparavant une autre étude avait montré que la pollution lumineuse réduit fortement la production de mélatonine chez les merle Turdus merula[73].
La combinaison d'une ambiance bruyante le jour et de la pollution lumineuse affecte fortement le merle urbain qui se met à chanter jusqu'à cinq heures plus tôt que ses homologues vivant en milieu rural[74].
Le Merle noir, ubiquiste et adaptable ne semble néanmoins pas menacé. Du fait de sa vaste aire de répartition (environ dix millions de km²), de son importante population, et de la relative stabilité en termes d'effectifs globaux, il a été classé dans la catégorie LC (préoccupation mineure) par l'UICN[45].
Dans l'ouest de la région paléarctique, les populations semblent plutôt stables ou en accroissement[21], mais il peut aussi y avoir des déclins localisés, en zones rurales notamment, peut être en raison de l'intensification de l'agriculture qui a poussé les agriculteurs à détruire de nombreuses haies, mares, prairies permanentes, prairies humides et des fossés et talus qui fournissaient aux merles gîte et nourriture. Dans le même temps, l'utilisation de pesticides a aussi pu nuire aux merles, directement (écotoxicité) et indirectement (diminution des invertébrés qui sont la ressource alimentaire du merle[56].
Oiseau peu craintif tout en restant prudent, il s'apprivoise si bien qu'on le voit dans les jardins et les faubourgs faire son nid dans des endroits quotidiennement fréquentés par l'homme. Il a ainsi pu être jadis élevé en cage[75]. Seul un individu des variétés albino ou blanche, issu d'élevage, est considéré comme étant un animal domestique en droit français. Les autres formes de cet oiseau relèvent donc de la législation concernant les animaux sauvages[76].
Le merle était considéré par les Grecs anciens comme un animal sacré, mais destructeur. Il était censé mourir s'il mangeait un fruit de grenadier[77].
Contrairement aux autres animaux noirs, le merle n'est généralement pas perçu comme un symbole de malheur[71].
Le Merle noir est l'oiseau national de la Suède[78], où la population de merles nicheurs compte entre un et deux millions de couples[21]. Il figure aussi sur les armoiries de la ville allemande de Krukow.
De nombreux pays ont émis des timbres à l'effigie de cet oiseau.
Le merle, présent dans le blason de quelques villes, n'est pas un meuble très fréquent en héraldique.
Par contre, la merlette est très fréquente, mais c'est une figure héraldique étrange, petit oiseau de profil, sans bec ni patte, utilisé le plus souvent en nombre.
Famille de Cesse
(trois merlettes).
Le Merle noir est le nom d'une courte composition musicale d'Olivier Messiaen inspirée par le chant de cet oiseau. Ce chant a aussi inspiré Paul McCartney, qui faisait alors partie des Beatles, une de ses plus belles ballades, Blackbird. On y entend le chant d'un merle au dernier couplet.
« Blackbird singing in the dead of night,
Take these broken wings and learn to fly
All your life,
You were only waiting for this moment to arise[79]. »
ce qui peut se traduire par :
« Merle qui chante au cœur de la nuit
Prends ces ailes brisées et apprend à voler
Toute ta vie
Tu n'attendais que ce moment pour t'élever. »
Une chanson enfantine allemande intitulée Ein Vogel wollte Hochzeit machen (littéralement : Un oiseau voulait se marier) raconte le mariage d'un merle et d'une grive. Personne ne sait qui a écrit les paroles de cette chanson enfantine, ni quand la mélodie en a été composée[80].
Turdus merula
Détail tête d'une femelle.Le Merle noir (Turdus merula), ou plus communément Merle, est une espèce de passereaux de la famille des turdidés.
Le merle niche en Europe, Asie et Afrique du Nord, et a été introduit en Australie et en Nouvelle-Zélande. Il existe plusieurs sous-espèces de Merle noir sur sa vaste aire de répartition dont certaines sous-espèces asiatiques sont considérées par certains auteurs comme des espèces à part entière. Selon la latitude, le Merle noir peut être sédentaire ou migrateur, partiellement ou entièrement.
Le mâle de la sous-espèce holotype, celle qui est la plus répandue en Europe, est entièrement noir, à part le bec jaune et un anneau jaune autour de l'œil, et possède un vaste répertoire de vocalisations tandis que la femelle adulte et les juvéniles ont un plumage brun. Cette espèce niche dans les bois et jardins, construisant un nid en forme de coupe aux formes bien définies, bordé de boue. Le Merle noir est omnivore et consomme une grande variété d'insectes, de vers et de fruits.
Mâle et femelle ont un comportement territorial sur le site de nidification, chacun ayant un comportement agressif distinct, mais sont plus grégaires lors de la migration ou sur les aires d'hivernage. Les couples restent dans leur territoire pendant toute l'année dans les régions où le climat est suffisamment tempéré. De nombreuses références littéraires et culturelles à cette espèce commune font cas de son chant mélodieux.
Is éan é an lon dubh. Is baill d'fhine na Turdidae iad. Póraíonn sé san Eoraip, san Afraic Thuas, agus san Áise Theas ó dhúchas. Tugadh iad isteach fosta san Astráil agus sa Nua-Shéalainn, ina bhfuil anois freisin daonraí a phóraíonns.[1] I roinnt coideanna a réimhse, is éan cónaitheach atá ann, fad is i gcoideanna eile bíonn sé ag imirce, nó fiú bíonn éin chónaithigh agus éin imircigh san áit céanna.
O merlo, melro ou merliño (do latín merulu) é a designación común da especie Turdus merula de aves paseriformes pertencentes á familia Turdidae.
Os merlos presentan forte dimorfismo sexual, sendo o macho negro, con peteiro brillante amarelo-alaranxado e un círculo arredor dos ollos. A femia e os poliños teñen dorso negro, ventre pardo-escuro con manchas pardo-claras, e a garganta e a parte superior do peito pardas con manchas abrancazadas. Os poliños teñen o ventre punteado. Esta ave europea paseriforme é omnívora e mide aproximadamente entre 23 e 29 cm.
Miña nai matou un merlo,
o meu pai unha paxara;
alegría meus irmáns
que hoxe temos caldeirada.
Habitan en bosques, sebes, monte baixo e xardíns. Atópanse en Europa, excepto no norte da Península Escandinava e en Asia central até a China. Son aves residentes, pero migradoras parciais cara o sur até o norte de África no inverno. Non forman bandadas, aínda que varios deles poden vivir asociados nun hábitat apropiado. Porén, as femias compiten polo territorio especialmente na primavera, momento en que poden loitar entre si. Os machos tamén son competitivos, pero os enfrontamentos son breves.
Poñen entre catro e cinco ovos de cor azul pálida con manchas vermellas, que colocan nun niño feito con herba e lama en forma de cunca que sitúan na bifurcación das árbores ou en edificios. Como o resto das aves da súa familia, "escoita" os vermes e logo se lanza sobre eles. Comen tamén bagas e froitos.
Desde o fin do inverno até comezos do verán, os machos cantan cancións variegadas e melodiosas desde as árbores, tellados e outros poleiros, preferentemente coa alborada e o solpor. O seu canto considérase un dos máis lindos de Europa e a riqueza do seu repertorio, as variacións melódicas e a capacidade de improvisación poñen o merlo á parte dos demais paxaros.
A esperanza de vida dun merlo sitúase entre os tres e os catro anos, mesmo se teñen rexistrado casos de até quince. Entre os seus depredadores cóntanse os mouchos. Outros paxaros, como as pegas e os corvos, así como as lontras, os armiños e os gatos, adoitan saquear os niños dos merlos.
Ovos no niño.
Merliño nun lameiro.
Merlo leucístico.
O merlo, melro ou merliño (do latín merulu) é a designación común da especie Turdus merula de aves paseriformes pertencentes á familia Turdidae.
Os merlos presentan forte dimorfismo sexual, sendo o macho negro, con peteiro brillante amarelo-alaranxado e un círculo arredor dos ollos. A femia e os poliños teñen dorso negro, ventre pardo-escuro con manchas pardo-claras, e a garganta e a parte superior do peito pardas con manchas abrancazadas. Os poliños teñen o ventre punteado. Esta ave europea paseriforme é omnívora e mide aproximadamente entre 23 e 29 cm.
Kos (lat. Turdus merula) je ptica iz porodice Turdidae, reda vrapčarki.
Kos je svežder koji se uglavnom hrani kukcima, a dopunjava prehranu i orasima, sjemenkama itd.
Živi uz šumarke, na livadama, u gradovima itd. Može se susresti u mnogim dijelovima Europe te u nekim dijelovima Afrike, Azije i Australije.
Mužjak se većinom pari sa ženkom u kasnom ožujku. Kosovo gnijezdo je napravljeno od biljaka i grančica. Na gnijezdu sjedi ženka i grije jaja oko dva tjedna. Snese većinom od 4-6 jaja plavkaste boje promjera oko 5 cm. Iz jaja se kasnije izlegu ptići koji su sivkasti i veliki oko 10 cm. Pomoću svoga velikog kljuna kljucaju hranu koju im donesu roditelji.
U Wikimedijinu spremniku nalazi se članak na temu: Kos
Wikivrste imaju podatke o: Kosu Kós[3][4] (Turdus merula), čorny kós[4] abo kosak[3][4] je družina dróznow. Sančka je brunočorna, mjeztym zo je sanc čorny ze žołtym pyskom a rjenje spěwa abo fifoli.
Wón je žiwy w Europje, poddružina Turdus merula aterrimus je žiwy mjez Waliziskej a Kawkazom, poddružina Turdus merula mauritanicus je žiwy w sewjerozapadnej Africe. Někotre poddružiny so tež namakaja w Aziji, na Acorach, Kanarskich kupach a na Madejrje.
Ptačk je wot 22 hač do 29 cm dołhi a waži 75-135 g.
Jeho hłós při přiwabjowanju je podobny na „dukdukduk“ abo „sriii“, při alarmje „tikstikstiks“, spěwanje je podobne k fifolenju.
Ptačk hnězdźi w lěsach, zahrodach a parkach, dwójce abo trójce za lěto mjezy aprylom a julijom. Jeho hnězdo je kulojta šklička z trawiznow měšane z hlinu, ležacy na lěsach, kerkach, wuwzaćnje tež na domach. Sančka njese 4-6 módrozelenych jejow z zerzawobarbnymi blečkami, sedźa na nich 13-14 dnjow (jenož wona). Potom wobaj staršej so staratej za młodźata za čas 12-15 dnjow a hišće po wotlećenju z hnězda pomhatej jich so žiwić za čas dweju tydźenjow. Wone žerju insekty, wudźenki, šlinki, płody.
Kosy zdźěla wotlětuja za čas zymy k ćopłym regionam. Za čas poslednjich lětow wjele zymuja w městach.
Jeli eksistuje w druhej rěči hižo bóle wuwity nastawk ze samsnej temu, potom přełožuj a dodawaj z njeho.
Jeli nastawk ma wjace hač jedyn njedostatk, wužiwaj prošu předłohu {{Předźěłuj}}. Nimo toho so awtomatisce kategorija Kategorija:Zarodk wo coologiji doda.
Kós (Turdus merula), čorny kós abo kosak je družina dróznow. Sančka je brunočorna, mjeztym zo je sanc čorny ze žołtym pyskom a rjenje spěwa abo fifoli.
Wón je žiwy w Europje, poddružina Turdus merula aterrimus je žiwy mjez Waliziskej a Kawkazom, poddružina Turdus merula mauritanicus je žiwy w sewjerozapadnej Africe. Někotre poddružiny so tež namakaja w Aziji, na Acorach, Kanarskich kupach a na Madejrje.
Ptačk je wot 22 hač do 29 cm dołhi a waži 75-135 g.
Jeho hłós při přiwabjowanju je podobny na „dukdukduk“ abo „sriii“, při alarmje „tikstikstiks“, spěwanje je podobne k fifolenju.
Ptačk hnězdźi w lěsach, zahrodach a parkach, dwójce abo trójce za lěto mjezy aprylom a julijom. Jeho hnězdo je kulojta šklička z trawiznow měšane z hlinu, ležacy na lěsach, kerkach, wuwzaćnje tež na domach. Sančka njese 4-6 módrozelenych jejow z zerzawobarbnymi blečkami, sedźa na nich 13-14 dnjow (jenož wona). Potom wobaj staršej so staratej za młodźata za čas 12-15 dnjow a hišće po wotlećenju z hnězda pomhatej jich so žiwić za čas dweju tydźenjow. Wone žerju insekty, wudźenki, šlinki, płody.
Kosy zdźěla wotlětuja za čas zymy k ćopłym regionam. Za čas poslednjich lětow wjele zymuja w městach.
Burung sikatan hitam (Turdus merula) adalah jenis burung pengicau dari keluarga Turdidae.
Burung sikatan hitam (Turdus merula) adalah jenis burung pengicau dari keluarga Turdidae.
Svartþröstur (fræðiheiti: Turdus merula) er þrastartegund sem er algeng um alla Evrópu og Asíu sunnan norðurheimskautsbaugs. Svartþröstur er afar algengur víða í Evrópu en nýlegur landnemi á Íslandi. Hér verpir hann meðal annars á innnesjum svo sem í Reykjavík og er talið að varpstofn hans á höfuðborgarsvæðinu sé á bilinu 60 til 100 pör. Hann er meðal annars nokkuð algengur í Laugardalnum og má sjá hann þar allan ársins hring.
Karlfuglinn er alsvartur og eftir fyrsta veturinn með gulan eða appelsínugulan gogg og áberandi gulan hring í kringum augun, en kvenfuglinn er brúnmóleitur með fölgulan gogg. Svartþröstur er litlu stærri en skógarþröstur. Svartþrestir eru á bilinu 23 – 29 cm á lengd og vega um 125 grömm.[1]
Svartþröstur (fræðiheiti: Turdus merula) er þrastartegund sem er algeng um alla Evrópu og Asíu sunnan norðurheimskautsbaugs. Svartþröstur er afar algengur víða í Evrópu en nýlegur landnemi á Íslandi. Hér verpir hann meðal annars á innnesjum svo sem í Reykjavík og er talið að varpstofn hans á höfuðborgarsvæðinu sé á bilinu 60 til 100 pör. Hann er meðal annars nokkuð algengur í Laugardalnum og má sjá hann þar allan ársins hring.
Karlfuglinn er alsvartur og eftir fyrsta veturinn með gulan eða appelsínugulan gogg og áberandi gulan hring í kringum augun, en kvenfuglinn er brúnmóleitur með fölgulan gogg. Svartþröstur er litlu stærri en skógarþröstur. Svartþrestir eru á bilinu 23 – 29 cm á lengd og vega um 125 grömm.
Il merlo (Turdus merula Linnaeus, 1758) è un uccello passeriforme della famiglia dei Turdidi.[2]
Di taglia media, il maschio ha una livrea completamente nera e il becco giallo, mentre la femmina è bruno-nerastra. Monogamo per tutta la vita, vive in coppie isolate, ma tende a diventare più sociale e radunarsi in stormi durante le migrazioni. Onnivoro, durante la stagione riproduttiva predilige una dieta proteica, cibandosi di insetti e loro larve, piccole lumache, vermi, mentre bacche, olive e frutta sono più importanti in autunno e in inverno. L'areale di nidificazione del merlo comprende l'Europa, il Nord Africa e un'ampia area discontinua che si estende ad est fino alla Cina orientale e a sud sino allo Sri Lanka. In Europa, la stagione riproduttiva va da marzo-aprile a fine agosto. Il suo habitat naturale è il bosco, ma si adatta a vivere ovunque vi siano le condizioni per nidificare: in ambienti caratterizzati dalla presenza di alberi o arbusti in continuità con aree aperte, frutteti e vigneti e in aree urbane a contatto ravvicinato con l'uomo. Gli areali di svernamento, nella generalità dei casi, coincidono con i settori più meridionali ed occidentali dei quartieri riproduttivi.
Gli individui nidificanti in Europa settentrionale e orientale migrano in direzione ovest e sudovest, generalmente svernando entro i limiti più meridionali dell'areale riproduttivo; le popolazioni nidificanti in Europa centrale si dirigono verso sud e sud-ovest, mentre quelle più orientali migrano principalmente a sud. I soggetti che si riproducono alle latitudini inferiori tendono ad essere sedentari o ad effettuare solo brevi spostamenti altitudinali. La migrazione ricade tra metà ottobre e fine dicembre, ma i maschi partono già all'inizio di dicembre per occupare i territori riproduttivi migliori. Il merlo frequenta un'ampia varietà di contesti ambientali, principalmente alle latitudini medio-alte della Regione Paleartica. In Europa, può vivere sopra i 1.000 metri di altitudine, ma fino a oltre 4.000 metri in Asia. Nel corso dell'ultimo secolo, ha ampliato il suo areale, inoltre, a partire dall'Ottocento, ha iniziato a frequentare la maggior parte delle città europee. È distribuito diffusamente su tutto il territorio italiano, isole comprese. Trattandosi soprattutto di una specie sedentaria, sverna pressoché negli stessi ambienti in cui nidifica. Questa specie è compresa nella Categoria Rischio minimo della Lista Rossa dell'IUCN delle specie minacciate.
Merlo, maschio e femmina
Raro esemplare di merlo affetto da leucismo
Il maschio adulto è lungo fino a 25 centimetri, con apertura alare di 34–38 cm e peso di 66–100 g. Presenta un piumaggio completamente nero o marrone scuro con becco e contorno degli occhi di un giallo acceso tendente all'arancione[3]. La femmina adulta è lunga 20–22 cm, di colore bruno scuro, con la gola più chiara, striata. I giovani e le femmine presentano una colorazione bruna del becco, anziché gialla o aranciata. L'iride, le zampe e i piedi di entrambi i sessi sono marrone scuro. Negli esemplari maschi sono, alle volte, presenti fenomeni di leucismo, che si evidenzia con il colore bianco di parte delle remiganti primarie o delle caudali. Talvolta, si possono presentare casi di albinismo che producono individui dal corpo bianco e occhi rossi[4][5][6][7].
In natura ha una durata media di vita di due o tre anni, ma allevato in cattività e in condizioni favorevoli, arriva a superare i 20 anni. Entrambi i sessi raggiungono la maturità sessuale a dodici mesi[4][8][9]. Il merlo vive in coppie isolate, ma tende a diventare più sociale e a radunarsi in stormi durante le migrazioni. Viaggia solitamente di notte; il volo migratorio, che può coprire da 800 a 2.000 chilometri, consiste in una serie di rapidi battiti d'ala, interrotti da movimenti orizzontali o discendenti e differisce dal volo normale, veloce e agile, talvolta diritto e talvolta a sfreccianti zig-zag. È piuttosto diffidente e si mette subito al riparo al sentore del minimo pericolo; assume invece un comportamento confidente quando non è disturbato. All'interno della vegetazione, effettua semplici rapidi movimenti, mentre in spazi aperti alterna accelerazioni scattanti a lunghe planate, senza seguire per questo una traiettoria ondulata. Sul terreno, ha una postura meno eretta rispetto ad altri tordi, spesso con la coda alzata, corre e salta rapidamente[6][10].
Il merlo è onnivoro, durante la stagione riproduttiva la sua dieta è proteica, dominata da lombrichi, insetti e loro larve (soprattutto coleotteri e lepidotteri) e gasteropodi (limacce e lumache). Hanno qualche importanza anche miriapodi, ragni, anfibi (girini, tritoni) piccoli pesci e rettili. In autunno e in inverno il merlo si ciba di olive e frutta coltivata (ciliegie, fichi, kaki, mele, pere, uva, ecc.) e di bacche di specie selvatiche. Durante la migrazione verso i quartieri di svernamento, preferisce i frutti energetici, con una bassa concentrazione di semi e facilmente digeribili quali quelli di biancospino, edera, ilatro sottile, pruno selvatico, robbia selvatica, rovo, sambuco e sanguinella[11][12]. Tra gli altri frutti selvatici figurano agrifoglio, alaterno, cotonastro, ginepri, fragole, lamponi, ribes, rosa canina, sorbo, tasso e vischio.
È capace di scavare nella neve fino a cinque-sette centimetri di profondità. Può rubare il cibo ad altri merli o ad altre specie dello stesso genere[13]. In cattività, è molto adattabile ai vari cibi: farina di mais, larve di insetti, frutta, pane e latte, mangimi pellettati e pastoni a base di insetti[14].
Il merlo è monogamo per tutta la vita. In Europa, la stagione riproduttiva va da marzo-aprile a fine agosto. Nella parata nuziale, il maschio esegue una serie di scatti, inarca la testa, tenendo il becco aperto ed emette un verso soffocato. Se la femmina accetta, solleva contemporaneamente la testa e la coda, segnalando al maschio che è pronta per l'accoppiamento[15][16]. Il maschio protegge e difende il suo territorio di riproduzione, scacciando gli altri maschi, attuando un rituale che consiste in una corsa breve, durante la quale la testa viene prima sollevata e poi piegata unitamente alla coda. Anche la femmina può essere aggressiva, in particolar modo nel periodo primaverile, quando compete con altre femmine per un buon territorio di nidificazione[16]. I maschi stabiliscono un territorio durante il primo anno e lo mantengono negli anni successivi. Nella stessa stagione possono susseguirsi fino a tre covate, spesso in nidi diversi, ad altezze dal suolo crescenti con il progredire della stagione riproduttiva, presumibilmente per la minore disponibilità di siti adatti alla nidificazione. Il nido è costruito dalla femmina, sebbene il maschio possa partecipare con la raccolta di materiali, sui rami degli alberi, fra i cespugli o in buche nel terreno. Il nido, di circa 15 cm di diametro, è costituito di erba, paglia, ramoscelli e muschio consolidati con fango. Le uova deposte sono da quattro a sei, di solito blu-verdastre pallide, picchiettate di bruno-rossastro[17]. L'incubazione dura un paio di settimane a cura della femmina, con la collaborazione sporadica del maschio. Dopo la schiusa, i piccoli vengono nutriti da entrambi i genitori e dopo un paio di settimane sono pronti all'involo, ma vengono ancora nutriti fino a tre settimane dall'abbandono del nido. Di solito, si realizzano due o tre, ma anche quattro covate annue[6].
Il nido
Uovo
Il caratteristico colore delle uova di merlo
I piccoli appena dopo la schiusa
Il merlo è un ottimo cantatore e, quando canta, tende a porsi verso la cima di un albero. I versi comprendono un chacha-chacha-chacha sordo, progressivo emessi in situazione di pre-allarme, che diventano grida in pericolo e un tchic-tchic-tchic acuto, ripetuto, quando è preoccupato. Il canto nuziale, che si sente da marzo ad agosto, è un fischio puro, sonoro, melodioso, molto vario, flautato e allegro, meno ripetitivo di quello del tordo. Inoltre, ha la capacità di imparare con facilità qualsiasi melodia, per poi ripeterla fino alla noia. Il richiamo consiste nel noto chioccolo tcioc-tcioc-tcioc abbastanza basso; in volo o alla ricerca della pastura, emette un sibilo strisciato ssr-ssrr e, sulla sera, il suono metallico tin-tin-tin[13][18].
L'areale di nidificazione del merlo comprende l'Europa, il Nord Africa e un'ampia area discontinua che si estende ad est fino alla Cina orientale e a sud sino allo Sri Lanka; in seguito all'introduzione della forma nominale, è presente anche in Australia sud-orientale, in Tasmania, in Nuova Zelanda e in diverse isole minori. Nel Paleartico occidentale, il merlo ha una distribuzione molto ampia, che rappresenta più del 50% dell'areale complessivo. A sud, l'areale si estende fino al Maghreb e al delta del Nilo. Nel corso dell'ultimo secolo, ha colonizzato le isole Fær Øer, Cipro e l'Egitto, con un areale in continua espansione. Inoltre, a partire dall'Ottocento, ha iniziato a frequentare la maggior parte delle città europee. Gli areali di svernamento, nella generalità dei casi, coincidono con i settori più meridionali ed occidentali dei quartieri riproduttivi; fanno eccezione solo alcune parti del Nord Africa e un'area piuttosto estesa a sud del Mar Caspio, che coincide all'incirca con il territorio dell'Iran[6].
Un certo numero di introduzioni separate si sono verificate negli anni 1860 e 1870 a Melbourne e nel Sud dell'Australia. I merli ora esistono in tutta l'Australia sud-orientale e in Tasmania e hanno colonizzato con successo Lord Howe Island, Norfolk Island, Kangaroo Island e Flinders Island[19], ora sono una delle specie di uccelli più diffuse in Nuova Zelanda.
Gli individui nidificanti in Europa settentrionale e orientale migrano in direzione ovest e sudovest, generalmente svernando entro i limiti più meridionali dell'areale riproduttivo; le popolazioni nidificanti in Europa centrale si dirigono verso sud e sud-ovest, mentre quelle più orientali migrano principalmente a sud. I soggetti che si riproducono alle latitudini inferiori tendono ad essere sedentari o ad effettuare solo brevi spostamenti altitudinali. Gran Bretagna, Francia, Spagna, Portogallo, Baleari, Corsica, Italia settentrionale e paesi della costa mediterranea rappresentano le principali aree di svernamento su distanze variabili da 800 a 2.000 chilometri. La migrazione ricade tra metà ottobre e fine dicembre. La migrazione prenuziale dei maschi comincia già all'inizio di dicembre per occupare i territori riproduttivi migliori. Un arrivo precoce ai quartieri di nidificazione rappresenta, infatti, un importante vantaggio, perché consente di scegliere i territori caratterizzati da abbondanza di cibo, di migliore qualità e con minore rischio di essere predati; ciò porta ad avere un successo riproduttivo più elevato rispetto ai soggetti che arrivano tardivamente[6].
Il merlo frequenta un'ampia varietà di contesti ambientali, principalmente alle latitudini medio-alte della Regione Paleartica. Predilige i climi freschi, umidi e ventosi, ma nella Regione Mediterranea si adatta anche a regimi più caldi e asciutti. È legato alla presenza di vegetazione arborea e arbustiva alternata a terreni aperti, dove tende a ricercare il cibo. Non mostra preferenze verso particolari specie arboree e frequenta indifferentemente boschi di conifere o latifoglie, sempre con sottobosco arbustivo; macchia mediterranea, brughiere con arbusti fino a due metri, tra cui ginepro e rovo; aree agricole con ampie siepi e ruscelli, parchi e giardini, con chiara tendenza all'incremento demografico nelle aree urbane e suburbane. In Europa, può vivere sopra i 1.000 metri di altitudine, ma a più di 4.000 metri nel Tien Shan e nell'Himalaya e a 4.600 metri nella Cina occidentale. In Nord Africa, è presente fino a 2.300 metri di altitudine. Durante il periodo riproduttivo occupa ambienti molto diversi; evita solamente la steppa aperta e la tundra, le zone paludose o gli acquitrini. Tollera molto bene la vicinanza dell'uomo e per questo ha potuto colonizzare parchi e giardini di grandi insediamenti urbani[6][13][16].
È predato da vari rapaci (falco della Nuova Zelanda, sparviero) e da corvidi (gazza, ghiandaia), da mustelidi (martora), volpi, gatti, scoiattoli e quercini, che si cibano delle sue uova e dei pulcini, ed è parassitato da vari ectoparassiti (pidocchi, pulci, zecche) e da endoparassiti e patogeni (Christoxum, Esterichia, Haemoproteus, Luztrema, Plasmodium, Trypanosoma, Whataroa virus)[16]. Il merlo è poi parassitato dal cuculo e, in Asia e in Oceania, anche dal cuculo bronzeo splendente, dal cuculo indiano e dal cuculo pallido[20].
In Europa, la popolazione riproduttiva è stimata in 54.800.000-87.100.000 coppie, che equivale a 110.000.000-174.000.000 di individui maturi. È probabile che la popolazione globale rientri nella fascia 10.000.000-500.000.000 di individui maturi. Questa specie ha una consistenza numerica ampia e in aumento ed è, dunque, compresa nella Categoria Rischio minimo della Lista Rossa dell'IUCN delle specie minacciate[21]. Secondo uno studio del 2004[22], il numero di coppie si situa tra 40 e 82 milioni in 44 paesi. In Francia, tra 1 e 6 milioni di coppie; in Spagna, tra 2,3 e 5,9 milioni; in Grecia, tra 0,8 e 2 milioni; in Italia, tra 2 e 5 milioni; in Portogallo, tra 0,2 e 2 milioni. La popolazione più numerosa sarebbe in Germania con 8-16 milioni di coppie, seguita dal Regno Unito con 4,9 milioni di coppie. Le tendenze attuali, come definite da Bird Life International, consentono di classificare le specie nella Categoria 4, in stato di conservazione favorevole e stato di sicurezza in Europa. Dei 44 paesi coperti dallo studio citato, la specie è stabile o in aumento in 38 di essi, compresi quelli che ospitano la maggior parte delle popolazioni europee e starebbe diminuendo solo in Albania, Croazia e Turchia. Nei paesi europei, potrebbero verificarsi flessioni della consistenza della popolazione a causa dell'intensificazione dell'agricoltura, e della caccia. Nel Paleartico occidentale, altre minacce includono predatori, disturbi, condizioni meteorologiche avverse e fame[13].
In generale, il merlo svolge un ruolo significativo negli ecosistemi, regolando le popolazioni di invertebrati, in particolare di gasteropodi e insetti, in gran parte dannosi per l’agricoltura. I risultati di una ricerca sul ruolo del merlo nella conservazione delle specie forestali nella parte nord-orientale dell'Ucraina, indicano un ruolo cruciale del merlo nella gestione della popolazione di parassiti animali potenzialmente pericolosi. È stato trovato un totale di 44 specie di invertebrati, soprattutto insetti (78%), dei quali la maggior parte era costituita da specie di fitofagi[12][23].
Nei quartieri di svernamento può causare qualche danno cibandosi di olive e frutta coltivata, oltre che di bacche selvatiche. Molte di queste specie sono utili economicamente e/o per il mantenimento delle risorse forestali e la protezione del suolo in alcune regioni, mentre sono dannose, in quanto invasive, in altre.
Il merlo è incluso dall'Invasive Animals Cooperative Research Centre australiano tra le specie invasive estremamente pericolose in Australia[24]. Nell'Australia meridionale e in Nuova Zelanda, i merli si nutrono di frutti come coltivati quali ciliegie, fichi, frutti di bosco, nettarine, olive, pesche, oltre a frutti autoctoni come Exocarpus cupressiformis. Essi causano già danni a frutteti e vigneti e un'espansione della loro popolazione nel Queensland può causare danni alle colture di vite, drupacee e bacche. Inoltre possono disperdere i semi di specie fortemente infestanti, tra cui Asparagus scandens, Asparagus declinatus e Asparagus asparagoides, che soffocano il sottobosco, impedendo l'insediamento e la crescita di specie autoctone [25], Chrysanthemoides monilifera, Pittosporum undulatum e Rubus fructicosus; rappresenta una minaccia per alcuni uccelli autoctoni come Zoothera lunulata e Gallirallus sylvestris, poiché queste specie competono per risorse alimentari simili; e consuma alcuni invertebrati in via di estinzione[19].
Turdus merula, T. olivaceus and T. smithi contribuiscono alla diffusione di Pyracantha angustifolia[26], una pianta invasiva che ostacola l’utilizzazione del pascolo, interferisce con lo sviluppo di specie legnose autoctone e favorisce quello di altre specie invasive in Sud Africa, Argentina e Australia, di potenziale diffusione nei climi mediterranei, tropicali e subtropicali, in particolare in Europa, Africa subsahariana e nelle Americhe[27].
In una prospettiva di lungo termine, considerato il cambiamento climatico che sta determinando la ridistribuzione della vita sulla Terra, il merlo è tra i migratori con il maggior potenziale di dispersione delle piante europee verso latitudini più fredde[28].
Molti paesi hanno emesso francobolli con l'immagine del merlo: Alderney, Belgio, Bulgaria, Finlandia, Georgia, Giordania, Guernsey, Gran Bretagna, Isole Fær Øer, Jersey, Kazakistan, Paesi Bassi, Penrhyn, Saint Vincent e Grenadine, Svezia, Togo e Ungheria[29].
Il merlo è l'uccello ufficiale della Svezia.
Il merlo ha perso il becco è un libro che nasce da un progetto del 1940 di Bruno Munari, come interpretazione visiva di una nota canzone popolare di origine incerta[30].
Le merle noir (Il merlo nero) è il titolo di un breve brano musicale per flauto e pianoforte composta nel 1952 dal compositore francese Olivier Messiaen ispirata dal canto degli uccelli.
Blackbird (Merlo nero) è una canzone del gruppo musicale britannico The Beatles, scritta dal cantautore Paul McCartney.
Die Vogelhochzeit Ein Vogel wollte Hochzeit machen (letteralmente: Il matrimonio degli uccelli - Un uccello voleva maritarsi) è una canzone per bambini tedesca che parla del matrimonio di un merlo e un tordo, di origine sconosciuta.
Xoxo Beltza (Merlo nero), è una canzone popolare basca resa popolare dal cantautore Mikel Laboa, che tratta della morte di un merlo in gabbia.
Mirlo de invierno (Merlo d'inverno), è un brano composto da Carlos Kroll, che racconta la melanconia di un uccello solitario che spicca un volo immaginario verso la persona amata.
Merla è un termine utilizzato in araldica per indicare la femmina del merlo che si raffigura senza becco e senza piedi. Si incontra molto frequentemente anche il termine merlotto, impiegato soprattutto per simboleggiare i nemici vinti in battaglia[31].
In Italia, è presente la forma nominale. I merli provengono principalmente dall'Europa centro-orientale (Ungheria, Polonia, Repubblica Ceca, Slovenia e Croazia settentrionale). Aree distinte dell'Italia giocano un ruolo diverso nel sistema migratorio del Merlo: la Lombardia è interessata soprattutto dal passaggio autunnale, mentre la Toscana rappresenta anche un'area di svernamento. La Sardegna sembra essere importante sia come quartiere invernale, sia come area di sosta durante la migrazione pre-nuziale. La popolazione italiana risulta parzialmente sedentaria.
Nidifica tra febbraio e maggio, in una grande varietà di ambienti, dal livello del mare al limite della vegetazione arborea (2.300 metri sulle Alpi). Trattandosi soprattutto di una specie sedentaria, sverna pressoché negli stessi ambienti in cui nidifica. È distribuito diffusamente su tutto il territorio nazionale, isole comprese, anche se risulta più scarso sull'Appennino, oltre gli 800 metri di altitudine e in alcune zone della Puglia. Sui rilievi trascorre l'inverno ad altitudini inferiori rispetto a quelle frequentate nel periodo riproduttivo; sulle Alpi, ad esempio, preferisce i fondovalle e gli ambienti collinari al di sotto dei 500 metri di altitudine. Il suo habitat naturale è il bosco, ma si adatta a vivere in ogni ambiente in cui vi siano le condizioni per nidificare: in ambienti caratterizzati dalla presenza di alberi o arbusti in continuità con aree aperte, frutteti e vigneti e in aree urbane a contatto ravvicinato con l'uomo[6].
L'areale della popolazione italiana è vasto, il numero di individui maturi è stimato in 4-10 milioni e risulta in generale aumento nell'arco temporale 2000-2010. Dunque, la popolazione italiana non raggiunge le condizioni per essere classificata entro una delle categorie di minaccia e viene classificata a Minore Preoccupazione nel 2012[32].
Del merlo si riconoscono le sottospecie seguenti[33]:
Tra le sottospecie note[34]:
Turdus merula azorensis - Azzorre
Turdus merula cabrerae - Madera e Canarie
Turdus merula mauritanicus - Marocco, Algeria e Tunisia
Turdus merula aterrimus - Ungheria, Grecia, Turchia, Iran, Iraq ed Egitto
Turdus merula syriacus - Turchia, Giordania, Israele ed Egitto
Turdus merula mandarinus - Cina
Il merlo (Turdus merula Linnaeus, 1758) è un uccello passeriforme della famiglia dei Turdidi.
Di taglia media, il maschio ha una livrea completamente nera e il becco giallo, mentre la femmina è bruno-nerastra. Monogamo per tutta la vita, vive in coppie isolate, ma tende a diventare più sociale e radunarsi in stormi durante le migrazioni. Onnivoro, durante la stagione riproduttiva predilige una dieta proteica, cibandosi di insetti e loro larve, piccole lumache, vermi, mentre bacche, olive e frutta sono più importanti in autunno e in inverno. L'areale di nidificazione del merlo comprende l'Europa, il Nord Africa e un'ampia area discontinua che si estende ad est fino alla Cina orientale e a sud sino allo Sri Lanka. In Europa, la stagione riproduttiva va da marzo-aprile a fine agosto. Il suo habitat naturale è il bosco, ma si adatta a vivere ovunque vi siano le condizioni per nidificare: in ambienti caratterizzati dalla presenza di alberi o arbusti in continuità con aree aperte, frutteti e vigneti e in aree urbane a contatto ravvicinato con l'uomo. Gli areali di svernamento, nella generalità dei casi, coincidono con i settori più meridionali ed occidentali dei quartieri riproduttivi.
Gli individui nidificanti in Europa settentrionale e orientale migrano in direzione ovest e sudovest, generalmente svernando entro i limiti più meridionali dell'areale riproduttivo; le popolazioni nidificanti in Europa centrale si dirigono verso sud e sud-ovest, mentre quelle più orientali migrano principalmente a sud. I soggetti che si riproducono alle latitudini inferiori tendono ad essere sedentari o ad effettuare solo brevi spostamenti altitudinali. La migrazione ricade tra metà ottobre e fine dicembre, ma i maschi partono già all'inizio di dicembre per occupare i territori riproduttivi migliori. Il merlo frequenta un'ampia varietà di contesti ambientali, principalmente alle latitudini medio-alte della Regione Paleartica. In Europa, può vivere sopra i 1.000 metri di altitudine, ma fino a oltre 4.000 metri in Asia. Nel corso dell'ultimo secolo, ha ampliato il suo areale, inoltre, a partire dall'Ottocento, ha iniziato a frequentare la maggior parte delle città europee. È distribuito diffusamente su tutto il territorio italiano, isole comprese. Trattandosi soprattutto di una specie sedentaria, sverna pressoché negli stessi ambienti in cui nidifica. Questa specie è compresa nella Categoria Rischio minimo della Lista Rossa dell'IUCN delle specie minacciate.
Turdus merula est species familiae Turdidarum. Vulgo aliquando appellatur merula Eurasiana (praecipue in America Septentrionali, ut ab Icteridis distinguatur[2]), vel simpliciter merula (in regionibus ubi ea est sola species Turdi merulae similis).
Communissima est in nemoribus et hortis omnis Europae et magnae partis Asiae, infra circulum Polum Gelidum. Ea plerumque sedet, exceptis merulis in Septentrione viventibus, quae ad meridiem hieme migrant. In Francia, decies milies milia parium aestimantur habitare.
Merulae maxime 29 minime 23.5 cm longae sunt. Omnivorae, multa genera bestiolarum, vermiculorum, granorum, baccarum comedunt. Nidificant in sentibus vel in talibus, parentes caerulae, virides, cana ova cum signis rubidis (4 plerumque) in nidis e forma explanata calicium.
Turdus merula est species familiae Turdidarum. Vulgo aliquando appellatur merula Eurasiana (praecipue in America Septentrionali, ut ab Icteridis distinguatur), vel simpliciter merula (in regionibus ubi ea est sola species Turdi merulae similis).
Communissima est in nemoribus et hortis omnis Europae et magnae partis Asiae, infra circulum Polum Gelidum. Ea plerumque sedet, exceptis merulis in Septentrione viventibus, quae ad meridiem hieme migrant. In Francia, decies milies milia parium aestimantur habitare.
Merulae maxime 29 minime 23.5 cm longae sunt. Omnivorae, multa genera bestiolarum, vermiculorum, granorum, baccarum comedunt. Nidificant in sentibus vel in talibus, parentes caerulae, virides, cana ova cum signis rubidis (4 plerumque) in nidis e forma explanata calicium.
Juodasis strazdas (lot. Turdus merula, angl. Blackbird, vok. Amsel) – strazdinių (Turdidae) šeimos žvirblinis paukštis.
Europoje paplitęs nuo Atlanto vandenyno iki Uralo, šiaurėje arealas siekia vidurio Skandinaviją, Suomijos įlanką, Volgos aukštupį, pietuose - Pietų Uralą, Krymą, Viduržemio jūrą. Azijoje gyvena nuo pat Mažosios Azijos iki Rytų Kinijos jūros, taip pat paplitęs Šiaurės Afrikoje.
Lietuvoje dažnas, pasirodo balandžio mėn., išskrenda vėlai rudenį.
Uodega ilga, plunksnų apdaras vienspalvis. Patinas juodas, snapas oranžiškai geltonas.
Gyvena miškuose su tankiu pomiškiu, kartais įsikuria parkuose, giraitėse, miestuose, kur daug medžių ir sodybose. Lizdą krauna neaukštai medžiuose, krūmuose. Vidų iškloja sausomis žolėmis, šaknelėmis. Deda 4-6 kiaušinius. Peri 13-14 dienų. Išveda dvi vadas. Jaunikliai lizdą palieka po 13-16 dienų.
Purioje žemėje renka vabzdžius, vikšrus, sliekus, žiogus, kitus bestuburius. Lesa mėlynių, medlievų, serbentų, vyšnių, šaltekšnių, šermukšnių uogas, obuolius[1].
Juodasis strazdas (lot. Turdus merula, angl. Blackbird, vok. Amsel) – strazdinių (Turdidae) šeimos žvirblinis paukštis.
Juodojo strazdo (Turdus merula) paplitimo arealas.Melnais mežastrazds jeb melnais strazds (Turdus merula) ir Latvijā parasta mežastrazdu dzimtas (Turdidae) suga, kas apdzīvo Eiropu, Āfrikas ziemeļrietumus un Āzijas dienvidu daļu. Tas ir introducēts arī Austrālijā un Jaunzēlandē. Melnajiem mežastrazdiem izdala 7 pasugas.[1] Latvijā mājo nominālpasuga (T. m. merula).[2] Atkarībā no izplatības reģiona melnais mežastrazds var būt gan gājputns, gan daļējs gājputns, gan nometnieks.
Agrāk melnais mežastrazds bijusi izteikta meža putnu suga, tomēr pirms apmēram 200 gadiem sācis pielāgoties dzīvei dārzos un pilsētu parkos. Pēdējā gadsimtā tas arī izplatījies ievērojami uz ziemeļiem no sava sākotnējā areāla. Mūsdienās tā ir parasta suga ne vien mežos gandrīz visā Eiropā, bet arī pilsētas ainavās. Melno mežastrazdu pielāgošanās spējas labi raksturo arī tā migrācijas paradumu maiņa. Lielā Eiropas daļā suga ir nometnieks, bet ziemeļos — migrējoša suga. Tomēr laika gaitā melnie mežastrazdi aizvien vairāk piemērojas ziemošanai arī tajās teritorijās, kur agrāk to nedarīja.
Ārpus Eiropas ligzdo arī Āzijas dienvidos, Ziemeļāfrikā un Kanāriju salās. Introducēts Austrālijas dienvidaustrumos un Jaunzēlandē. Ziemeļu populācijas migrē uz Āfrikas ziemeļiem un tropisko Āziju.
Latvijā melnais mežastrazds ir parasta ligzdojoša suga un arī samērā bieža ziemojoša suga (vairāk gan valsts rietumu daļā), īpaši apdzīvotās vietās un to apkārtnes mežos.[2] Tie apmetas pie neaizsalstošiem ūdeņiem, pārtiekot no veģetatīvas barības – dažādu krūmu un koku nenovāktiem un nenobirušiem augļiem un no barotavu satura.[3] Ziemotāju skaits ikgadu turpina palielināties, tomēr ziemo pārsvarā pieaugušie tēviņi, bet mātītes un jaunie putni dodas ziemot uz Eiropas dienvidrietumiem.[3]
Vēl 19. gadsimta beigās melnais mežastrazds Latvijā bija ļoti rets putns, taču nākamajās desmitgadēs skaits strauji pieaudzis un 20. gadsimta beigās melnais mežastrazds jau bija viena no parastākajām putnu sugām Latvijā.[4] Saskaņā ar 2009. gada pētījumiem ligzdojošo pāru skaits (salīdzinot ar 2006. gadu) joprojām palielinās.[5]
Melnais mežastrazds ir liela izmēra strazds un nominālpasugas ķermeņa garums ir 23,5—29 cm, spārnu plētums 35—38 cm, svars 85—105 g.[6][7][8] Šai sugai piemīt dzimumu dimorfisms. Pieauguši tēviņi ir pilnīgi melni, riesta laikā ar metālisku spīdumu. Tiem ir spilgti, oranždzelteni knābji un dzeltens neapspalvotas ādas gredzens ap acīm. Turklāt, jo vecāks putns, jo košāk dzeltens tam knābis.[3] Ziemā knābis mēdz palikt tumšāks.[9]
Mātītes un jaunie putni ir tumši pelēkbrūni, bet tonis mātītēm ir tumšāks. Jaunajiem putniem uz muguras ir arī gaišāki lāsumi. Knābis mātītēm un jaunajiem putniem nav koši dzeltens, bet gan dzeltenbrūns. Pakakle mātītēm gaišāk brūna, raibumota ar baltu. Šāda pakakle ir arī ļoti jauniem tēviņiem.[9] Pieaugot tēviņi kļūst melni, bet pirmaja gadā spārni saglabā tumši brūno toni, knābis ir tumšāks, kā arī dzeltenais ādas gredzens ap acīm mazāk košs.[10] Abiem dzimumiem ir pelēkas kājas.
Dzied tikai tēviņi. Tā dziesma ir raksturīga šai sugai — nesteidzīga, maiga un melodiska svilpošana,[3] retumis dzirdama arī ziemā.[11] Bieži dzied agri no rīta vai vēlu vakarā.
Melnie mežastrazdi ir ļoti teritoriāli, tēviņš apsargā ligzdošanas teritoriju, padzenot ikvienu citu tēviņu. Reizēm var novērot starp tēviņiem pat cīņas, tās gan ir īsas un svešinieks drīz vien bēg. Arī mātītes pavasarī ir agresīvas un sacenšas ar citām mātītēm par labākajām ligzdošanas teritorijām. Turklāt, lai arī mātītes sakaujas retāk nekā tēviņi, tomēr to plūkšanās ir daudz mežonīgāka un agresīvāka.[12] Liela nozīme savstarpējās attiecībās ir knābja krāsai. Tēviņi, kas apsargā savu teritoriju, ir daudz agresīvāki pret tēviņiem ar oranžiem knābjiem nekā pret tēviņiem ar dzelteniem knābjiem. Toties pret tēviņiem ar brūniem knābjiem tie ir samērā mierīgi — šādi knābji ir pirmā gada jaunajiem tēviņiem, kas vēl nav sasnieguši dzimumbriedumu. Mātītes toties pretinieci nevērtē pēc knābja krāsas, lielāka nozīme ir knābja spožumam.[13]
Ja ziemošanas teritorijā pietiek barības, tad gan tēviņš, gan mātīte pārziemo uz vietas, nedodoties uz siltākām zemēm, tomēr katrs ieņem savu ziemošanas teritoriju. Migrējošie melnie mežastrazdi ir draudzīgāki, tie ceļo nelielos, izkliedētos baros, kas kopīgi arī barojas.[12]
Melnais mežastrazds dzīvo vidēji 2,4 gadus, bet vecākais datētais īpatnis nodzīvojis 21 gadu un 10 mēnešus.[14]
Melnais mežastrazds ir visēdājs, tas barojas ar dažādiem kukaiņiem, to kāpuriem, sliekām, sēklām un ogam. Tas pamatā barojas uz zemes, lēkājot un pārmeklējot teritoriju. Galvenā maņa, kas tiek izmantota, lai sameklētu barību, ir redze, bet, lai atrastu sliekas vai citus bezmugurkaulniekus, kas noslēpušies zem kritušām lapām un kritalām, melnais mežastrazds izmanto arī dzirdi. Retos gadījumos tiek medīti arī mazi mugurkaulnieki, piemēram, mazas vardītes, ķirzakas un kurkuļi. Barību melnais mežastrazds meklē arī kokos, uzlasot dažādus kukaiņus un tauriņu kāpurus. Melnajam mežastrazdam vasaras beigās un rudeņos liels gardums ir gatavās ogas un augļi, piemēram, ķirši un āboli, lai gan augļu izvēle ir atkarīga no putnu izplatības areāla.
Melnie mežastrazdi veido monogāmus pārus un ļoti bieži pāris paliek kopā uz mūžu.[15] Ja pārim ir vāji perēšanas rezultati, apmēram 20% no tiem izšķiras. Melnajiem mežastrazdiem sezonā ir 2 perējumi. Ligzdu būvē mātīte, tai vieta tiek izvēlēta zaru žāklēs, stumbeņu galos (bieži kuplās eglītēs[3]), arī apdzīvotās vietās, kādā pažobelē, malkas krāvumā un citās līdzīgās vietās,[11] ne īpaši augstu no zemes.[3] Ligzdas ir relatīvi lielas, tās tiek būvētas no zariem, sūnām, saknītēm un zāles. Melnais mežastrazds neligzdo strazdu būros, kur savukārt ligzdo mājas strazds (Sturnus vulgaris), kas arī ir melns.[3] Atšķirībā no melnā mežastrazda, kas pa zemi pārvietojas ar lecieniem, tas pārvietojas soļojot.[16]
Dējumā ir 3—5 gaiši zilas olas ar sarkanbrūniem raibumiņiem bieži paplatinātajā galā raibumiņu ir vairāk. Perē tikai mātīte, bet tēviņš to tikmēr baro. Inkubācijas periods ilgst 12—14 dienas. Putnēni izšķiļas akli un kaili. Apspalvojums uzaug pēc 10—19 dienām. Par mazuļiem rūpējas abi vecāki, tos barojot un tīrot ligzdu.[15] Kad jaunie putni jau pametuši ligzdu, vecāki tos turpina barot vēl 3 nedēļas. Ja mātīte uzsāk nākamo perējumu, tēviņš viens pats turpina piebarot jaunuļus.[12] Dienvidu reģionos mēdz būt arī 3 perējumi.[10] Ja pirmā perēšana bijusi veiksmīga, mātīte nākamajiem dējumiem izmanto to pašu ligzdu.
Melnais mežastrazds jeb melnais strazds (Turdus merula) ir Latvijā parasta mežastrazdu dzimtas (Turdidae) suga, kas apdzīvo Eiropu, Āfrikas ziemeļrietumus un Āzijas dienvidu daļu. Tas ir introducēts arī Austrālijā un Jaunzēlandē. Melnajiem mežastrazdiem izdala 7 pasugas. Latvijā mājo nominālpasuga (T. m. merula). Atkarībā no izplatības reģiona melnais mežastrazds var būt gan gājputns, gan daļējs gājputns, gan nometnieks.
De merel (Turdus merula) is een middelgrote zangvogel uit de familie lijsters (Turdidae). Het is een inheemse broedvogel in Europa, Azië en Noord-Afrika en een algemeen voorkomende standvogel in de meer gematigde delen van zijn verspreidingsgebied. De merel is geïntroduceerd in delen van Noord- en Zuid-Amerika, Zuid-Afrika, Australië en Nieuw-Zeeland. In het totale leefgebied van de merel worden een aantal ondersoorten onderscheiden, al worden enkele Aziatische ondersoorten soms beschouwd als volle soorten.
Het mannetje is overwegend zwart en heeft een gele oogring en snavel. In het broedseizoen is zijn melodieuze zang in het grootste deel van Europa 's ochtends en 's avonds te horen. Het vrouwtje en de juveniel zijn meer gecamoufleerd dankzij een donkerbruin verenkleed. Beide geslachten zijn territoriaal in hun broedgebied in bossen en tuinen. De merel is omnivoor en voedt zich met insecten, aardwormen, bessen en vruchten.
Een volwassen merel heeft een lichaamslengte van 23,5 tot 29 centimeter en een gewicht van 80 tot 125 gram. De vleugelspanwijdte bedraagt 34 tot 38,5 centimeter.[a] De merel heeft een relatief lange staart.
In tegenstelling tot bij de meeste andere lijsters bestaan er duidelijke verschillen tussen het mannetje en vrouwtje. Een volwassen mannetje heeft een glanzend zwart verenkleed.[b] Met name de onderzijde, maar ook de rugzijde en schouderstukken zijn soms grijs tot brons getint, wat duidelijk te zien is bij een juiste lichtval. Verder heeft het mannetje donkerbruine poten, een gele oogring en een oranjegele snavel, die in de winter wat donkerder wordt.
Het vrouwtje heeft een bruin tot geel- of roodbruin verenkleed, dat vanaf een afstand egaal kan lijken. De onderzijde is echter lichter gekleurd en onregelmatig gevlekt of gestreept. De buik is grijs tot bruin en de bruine borst is bedekt met lichte vlekken. De keel is het lichtst gekleurd en is grijs tot bruin met donkere onregelmatige strepen. Het vrouwtje heeft net als het mannetje donkerbruine poten, maar de snavel is lichter gekleurd. Ook de oogring is minder fel gekleurd en valt door het bruine verenkleed weinig op.
De eerste rui vindt plaats tijdens het eerste kalenderjaar aan het einde van de zomer of het begin van de herfst. De jaarlijkse ruiperiode van Europese merels ligt tussen juni en eind oktober, met de grootste piek in augustus.
Een juveniel heeft een donkere, hoornkleurige snavel en onopvallende oogring. Het verenkleed lijkt op dat van een volwassen vrouwtje, maar is ook licht gevlekt op de bovenzijde. Voordat hij vliegvlug is heeft de juveniel een gespikkelde borst, die lichter is gekleurd dan die van een volwassen vrouwtje. Over het algemeen zijn mannelijke juvenielen iets donkerder dan de vrouwelijke. Een mannetje van een jaar oud heeft al het zwarte verenkleed, maar de snavel en oogring zijn nog onopvallend gekleurd en de vleugels bruin gekleurd.
Met name lijsters die voorheen als een ondersoort van de merel werden beschouwd, zijn moeilijk in het veld te determineren. Dit zijn bijvoorbeeld de Indische merel (Turdus simillimus), de Tibetaanse merel (T. maximus) en de Chinese merel (T. mandarinus).[2] In Europa kan de merel worden verward met een jonge beflijster (Turdus torquatus), al heeft deze wat lichter gekleurde vleugels. De gelijkende spreeuw (Sturnus vulgaris) heeft een ranker lichaam en is in de vlucht te herkennen aan de kortere, driehoekige vleugels. Het vrouwtje van de merel kan met de zanglijster (Turdus philomelos) worden verward, maar is aanmerkelijk donkerder en egaler van kleur. De staart van de merel is bovendien langer dan bij de meeste lijstersoorten.
De merel is een dagactieve vogel, die in de meeste seizoenen van de ochtend- tot de avondschemering actief is. Verschillen in lichtintensiteit, veroorzaakt door bijvoorbeeld weersomstandigheden of kunstmatige lichtbronnen, kunnen een significante invloed hebben op de activiteitsduur. De merel heeft een groot aanpassingsvermogen en in veel delen van de wereld hebben merels zich aan een stedelijke omgeving aangepast. Daar deze merels aanzienlijk minder schuw zijn dan soortgenoten in een natuurlijke habitat, wordt vaak onderscheid gemaakt tussen 'stadsmerels' en 'bosmerels'.
Merels zijn alleseters en voeden zich onder meer met wormen, insecten, bessen, brood, zaden, afval en diverse soorten vogelvoer. Ze hebben een territorium dat door het mannetje vinnig wordt verdedigd tegen soortgenoten en ook wel tegen kleinere vogels.
Het voedsel van de merel is erg gevarieerd. Ze foerageren meestal hippend op de grond en in de grond hakkend. Daarbij werpen ze mos en bladeren op, een techniek waar het bos zelf ook van profiteert, want zo wordt de bodem verlucht. Als de vogels op zoek zijn naar regenwormen houden ze hun kop scheef, waarschijnlijk om de wormen te zien met de ogen die aan de zijkant van de kop zitten. Hun grote ogen zijn karakteristiek voor het feit dat ze oogjagers zijn, ze zoeken met andere woorden hun prooien door de grond af te speuren. Ook eten ze in de late zomer bessen en vlezige, zoete vruchten uit struiken en dat wordt hen soms kwalijk genomen door de fruittelers. Ook in stadstuinen kunnen ze schade aanrichten door ontkiemende planten uit de grond te trekken. De grote aantallen waarmee ze voorkomen in steden is mogelijk doordat ze niet kieskeurig zijn met betrekking tot hun dieet. Aangerichte schade wordt evenwel gecompenseerd door de opruiming die de dieren houden onder schadelijke ongewervelden. Ze maken ook veel gebruik van het voedselaanbod in vogelhuisjes en eten verspreid liggend fruit en brood. In de winter foerageren merels soms in groepen samen met andere lijsterachtigen. Vooral gevallen fruit en bessen, onder andere duindoorn en liguster, zijn dan in trek. Buiten de koude periode leeft de merel nooit in groepsverband. Het komt voor dat een merel zich bij voedselschaarste met eieren of jonge vogels voedt.
De merel heeft een vrij grote, spitse snavel, die perfect aangepast is aan het eten van zaden en groter voedsel. Deze snavelvorm komt voor bij talrijke andere vogels van gemiddelde grootte. De scherpte maakt het mogelijk kleine deeltjes op te pikken, maar de lengte laat ook het verorberen van groter voedsel toe. Merels stoten na het eten soms braakballen met daarin onverteerde zaden uit. Zaden van gegeten bessen kunnen kilometers verderop worden gedeponeerd. De vogel heeft zo een aandeel in de verspreiding van planten. Dit is ook in het belang van de eigen soort waarvoor zo een deel van de voedselvoorziening wordt verzekerd.
De merel is een uitbundige zanger en zingt vaak vanaf een hoog punt, zoals een boomtop of dakrand. Het mannetje zingt vanaf februari, vooral 's morgens en 's avonds. De zang is een vol, aangenaam, melancholisch muzikaal lied met vele variaties, dat vaak eindigt in zachte, krassende geluiden. De zanglijster heeft een meer herhalende en driftige zang en de grote lijster zingt luid en bellend. Het merelmannetje zingt het meest als zijn vrouwtje op de eieren zit. Tevens is een fluisterzang bekend, vooral buiten de broedperiode.
Zingende merel (info / uitleg) - Naast hun zang maken ze ook nog een laag, zacht 'tsjoek' en een luid, scherp 'pink pink pink'. Hun alarmsignaal is een snelle opeenvolging van scherpe, harde, ratelende tonen, 'tsjink-tsjink-tsjink', dat blijft aanhouden tot het gevaar geweken is. Dit geluid klinkt het meest bij hun slaapplaats of bij problemen met predatoren. De verschillende vogels houden contact met een fijn rollend 'tsrrie'.
De vlucht is meestal laag, onstuimig en snel indien de vogel op weg is naar een beschutte plaats. Over langere afstand vliegt de merel op een golvende wijze met korte series vleugelslagen. Bij de landing wipt hun staart eventjes omhoog. De merel hipt en stapt, daarbij vaak stilhoudend. Het dier loopt anders dan de spreeuw, die zich gehaast stap voor stap voortbeweegt.
In het baltsseizoen gedraagt het mannetje zich erg opvallend en rent met opgezette stuitveren, uitgespreide staart en hangende vleugels rond. Ze bakenen een territorium af, dat vaak ongeveer de grootte heeft van een tuin. De in de natuur levende merels bouwen hun nest in de struiken en de kruinen van lage bomen, zelden hoger dan twee meter; de stadsmerels nestelen op houtachtige planten in tuinen en parken en op gebouwen. Ook kunstmatige plekken, zoals tuinhuisjes, zijn vaak erg in trek. Een stadsmerel is inventief als het op nestgelegenheid aankomt. Ze zijn op de meest uiteenlopende nestelplaatsen gevonden zoals op een uitstekende balk, op een raamkozijn, onder een afdak en in de dakgoot.
Hun nest, dat grotendeels door het vrouwtje wordt gebouwd, bestaat uit een compact, diep holletje van droog gras en mos, van binnen bepleisterd met modder en gevoerd met fijn plantenmateriaal en gras (bij de zanglijster is de binnenkant van het nest bepleisterd met modder, mest en speeksel). Hoewel het maken van een nest veel werk vraagt, komt het voor dat merels snel een nest verlaten als het ontdekt wordt door een mens of predator. Zelfs als het nest al eieren bevat.
Twee tot vier keer per jaar legt een koppel tussen de drie en de vijf eieren (meestal vier, zoals de meeste lijsters, in een erg goed jaar weleens zes), die in ongeveer 12 à 15 dagen worden uitgebroed. De eieren zijn blauwgroen en bedekt met rood- of geelbruine vlekken. Hun broedtijd loopt van half maart tot begin augustus. Stadsmerels vinden meer voedsel en zij kunnen dus wel drie tot vier legsels voortbrengen op een jaar. Een bosmerel heeft veel meer moeite met het zoeken naar voedsel en zij houden het dus meestal bij twee.
Merelvrouwtje op nest
Het ei van een merel
Mereljongen
Jongen in nest
Na de geboorte zijn de jonge mereltjes nog volledig naakt. Na iets minder dan twee weken hebben ze een volwaardig verenkleed. Zolang ze in het nest liggen, blijven ze doodstil. Als één van de ouders met voer op de nestrand neerstrijkt, steken de jongen de kopjes omhoog en houden de snavel wagenwijd open.
De jongen worden de eerste tijd om de beurt door hun ouders gevoederd met vruchten, zaden en insecten. Na ongeveer twee weken verlaten de jongen het nest, nog voordat ze kunnen vliegen. Ze blijven nog ongeveer drie weken voor hun voedsel van hun ouders afhankelijk. Merels worden gewoonlijk een tot vijf jaar oud.[3] De oudst bekende merel was 21,8 jaar oud.[4]
De merel komt van nature voor ten zuiden van de poolcirkel in heel Europa en grote delen van Azië. Elders is de merel ook uitgezet en in Australië en Nieuw-Zeeland wordt hij gezien als een plaag. Afgezien van de noordelijkste populaties zijn merels meestal geen trekvogels. Ze vormen geen groepen zoals spreeuwen dat doen. Ze broeden in bijna heel Europa: zowat alle boreale, gematigde en subtropische streken. IJsland is het enige Europese land waar ze zeldzaam zijn.
De soort telt 9 ondersoorten:
Broedvogels uit Noord- en Oost-Europa trekken in de winter naar Midden-, West- en Zuid-Europa. Op dat moment worden ze vervangen door grote aantallen soortgenoten uit Scandinavië en West-Rusland. Deze vogels zijn wat groter dan de West-Europese. Op andere plaatsen is de merel een stand- of zwerfvogel.
In België wordt hun aantal op een half miljoen paar geraamd. Veldonderzoek bracht ook aan het licht dat de merel in Belgisch Limburg de talrijkste broedvogel is: zij waren op het meeste aantal vierkante kilometer aanwezig.
In Nederland was de merel een steeds vaker voorkomende vogel, anno 2012 zouden er 2 miljoen exemplaren zijn geweest[5]. In 2016 en 2017 treedt er een verhoogde vogelsterfte op veroorzaakt door het usutuvirus. Het virus trad voor het eerst in Europa op in 2001 in Oostenrijk.[6]
Oorspronkelijk zijn het bosvogels en cultuurvlieders; enige eeuwen geleden werd de merel nog maar zelden aangetroffen. Merels leidden een teruggetrokken leven in de dichte loofbossen van Europa. Bij elk kleinste teken van gevaar trokken ze zich in het dichte kreupelhout terug en waarschuwden ze met hun typische alarmroep de andere bosbewoners. Ze hebben zich echter ontwikkeld tot cultuurvolgers en komen nu vrijwel overal in tuinen voor.
Rond 1850 zagen biologen hem als een schuwe lijsterachtige die in de grote bossen zijn optrekje had. Hij stond tevens bekend als een vrij algemene doortrekker in oktober en maart. ’s Winters was hij nog steeds in het land en dan riskeerde hij het zelfs om bij hevige sneeuwval de wooncentra te benaderen. Als de winters echter niet van al te grote strengheid getuigden, bleef hij volledig afgezonderd in zijn bossen. Sommige biologen vermeldden deze vogel niet eens in hun werk.
Op het einde van de 19e eeuw sluipt hij steeds dichter naar de woonsteden van de mensen toe. In het begin van de twintigste eeuw wordt hij pas gezien als ‘door eenieder gekend’.
Tegenwoordig leven veel merels op alle mogelijke plaatsen, van bergwouden, alle mogelijke bossen met rottende bladeren op de grond, tuinen, parken en boerenland met grote heggen. Ze bevinden zich daar vaak op grasvelden of in het struikgewas. Ze behoren tot de talrijkste bezoekers van tuinen en voederhuisjes. Ze hebben zich ook uitzonderlijk goed aangepast aan het moderne stadsleven. Ze kunnen het hele jaar door op het grasveld worden gesignaleerd. Ze kunnen in tuinen weleens zeer vertrouwelijk worden en bijvoorbeeld broodkruimels komen stelen van tafel terwijl op één à twee meter afstand mensen zitten.
Een deel van de merels leeft nog steeds op de schuwe manier van in de negentiende eeuw, maar sindsdien heeft deze vogel zich steeds meer aan open gebieden en menselijke bewoning aangepast, met als gevolg dat het nu één van de bekendste vogels is. Sinds 1930 hebben ze zich aan de Engelse steden aangepast, op het vasteland in Frankrijk en Italië, gebeurde dit al veel eerder.
De menselijke omgeving levert hun namelijk veel gemakkelijker voedsel op dan welk bos dan ook. In de Benelux is de merel nu een standvogel en een zeer talrijke broedvogel. Hij heeft een grote esthetische waarde gekregen, omdat hij vaak de enige echt zingende zangvogel is in de stedelijke omgeving (kauwen, huismussen, duiven ... zingen niet echt, de zanglijster kan ook wel een vaste waarde zijn, maar deze lijster komt veel minder frequent voor en vermijdt nog net iets meer menselijk contact). Het aantal bosbewonende merels neemt naar het westen toe af. In het oosten blijven de merels traditioneel schuw en teruggetrokken.
Het verlaten van de bossen heeft ook het trekgedrag veranderd. De meeste in het bos levende merels vliegen uit Noord- en Oost-Europa naar het Middellandse Zeegebied. De stadsbewoners trekken slechts sporadisch weg, meestal alleen wat vrouwtjes en jonge vogels.
In Nederland en België is er vooral van september tot november (met een duidelijke piek in oktober) trekgedrag waar te nemen van noordelijke merels. De voorjaarstrek gebeurt erg onopvallend van maart tot april.
Als de winter strenger wordt, verschijnen de merels in grote aantallen in de duinstreek.
In de landen rond de Middellandse Zee wordt de merel nog vaak beschouwd als zogenaamd sportief jachtwild. In Nederland mag hij niet gevangen, vervoerd of verhandeld worden. Hij mag wel als kooivogel gehouden worden, wat vroeger ook vaak werd gedaan. In België mag hij ook gehouden en gevangengenomen worden. De vangst mag echter alleen met een vergunning en de vergunninghouder moet aan bepaalde, strikte eisen voldoen.
De merel wordt gezien als een vogel die aanmerkelijke schade kan aanbrengen aan de kersen in een boomgaard. De vogel profiteert vaak van het voedsel dat mensen in de winter strooien. Broodkruimeltjes, kaaskorstjes, gemengd zaad, ze pikken het allemaal mee. Om het dier permanent in de tuin te houden is het belangrijk om de afgevallen bladeren onder de struiken niet helemaal te verwijderen. Daar vindt hij altijd wel iets te eten.
Dat sommige merels dicht bij de mensen leven, heeft zo zijn gevolgen. Uit onderzoek is gebleken dat stadsmerels door de lichtvervuiling gemiddeld minder testosteron hebben, wat invloed heeft op hun vruchtbaarheid, en dat ze hun verenkleed onregelmatiger wisselen dan hun soortgenoten buiten de stad.[7] Uit onderzoek in drie Nederlandse gebieden, blijkt dat stadsmerels nog andere verschillen vertonen. Zo zingen de mannetjes anders, om het stadslawaai te overstijgen en omdat er meer merels per oppervlakte zijn dan in het bos. Ze zijn ook zwaarder. Genetisch onderzoek bracht ook verschillen aan het licht; mogelijk treedt soortvorming op, waarbij de stads- en bospopulaties zich van elkaar afscheiden tot ze aparte soorten vormen.[8]
De Telegraaf: Merel zingt het mooist (3 januari 2010) 
Nederlandstalige Wikisource (Keulemans noemt de soort "Zwarte lijster")De merel (Turdus merula) is een middelgrote zangvogel uit de familie lijsters (Turdidae). Het is een inheemse broedvogel in Europa, Azië en Noord-Afrika en een algemeen voorkomende standvogel in de meer gematigde delen van zijn verspreidingsgebied. De merel is geïntroduceerd in delen van Noord- en Zuid-Amerika, Zuid-Afrika, Australië en Nieuw-Zeeland. In het totale leefgebied van de merel worden een aantal ondersoorten onderscheiden, al worden enkele Aziatische ondersoorten soms beschouwd als volle soorten.
Het mannetje is overwegend zwart en heeft een gele oogring en snavel. In het broedseizoen is zijn melodieuze zang in het grootste deel van Europa 's ochtends en 's avonds te horen. Het vrouwtje en de juveniel zijn meer gecamoufleerd dankzij een donkerbruin verenkleed. Beide geslachten zijn territoriaal in hun broedgebied in bossen en tuinen. De merel is omnivoor en voedt zich met insecten, aardwormen, bessen en vruchten.
Svarttrast, svarttrost eller sysvorte (Turdus merula) er ein vanleg fugl i trastefamilien. Han er nasjonalfugl for Sverige og fylkesfugl for Aust-Agder.
Svarttrasten er 25-27 cm lang. Hannen er kolsvart med eit gult nebb i tillegg til eit lite gult parti kring auga. Hoa er brunsvart med raudbrunt og svartprikkete bryst og har brunsvart nebb. Ungfuglar er oftast raudbrune og har endå meir markante prikkar enn hoa.
Svarttrast er kjend for ein sterk, melodisk song som typisk blir framført frå høge stader, som tretoppar. Det er hannfuglen som syng, og songen hans er på mange stader i landet eit sikkert vårteikn. Fuglen varierer songen og kan imitera andre fuglar. Svarttrast syng gjerne tidlege om morgonen og seint om kvelden, før og etter dei andre fuglane.
Fuglen plasserer reiret på bakken eller lågt i ein busk, ei tett gran eller buskete lauvtre. Reiret er i hovudsak laga av leire, gras, mose og røter blir samanfletta til ei djup skål. I Sør-Noreg startar egglegginga i april. To kull i året er ikkje uvanleg. Hoa rugar dei blå- eller grøngråe egga i 13–14 døgn. Etter klekking oppheld ungane seg i reiret i 12–19 døgn og blir mata av foreldra i endå tre veker.
Svarttrasten lever av meitemark, insekt, tusenbein og sniglar. Om hausten et han frukt, bær og frø, og i dei delane av landet han overvintrar er han ein hyppig gjest på fuglebrettet.
Svarttrast er utbreidd i store delar av Europa. Ein går ut frå at talet på svarttrastpar som hekkar i Noreg er mellom 100 000 og 1 000 000. I Noreg er han ein trekkfugl. Merka fuglar som er attfunne syner at Dei britiske øyane er viktigaste overvintringsstaden. Dei fleste svarttrastane dreg rett over Nordsjøen, men nokre tek vegen om Danmark og Nord-Tyskland. Det er attfunne merka svarttrast så langt sør som Sør-Spania. Ein fugl er funnen på Island. Han kan overvintre i kystområder opp til Troms, oftast nær hekkestaden. Han finst og i nordvest-Afrika og i Kina, og er innført i Australia og New Zealand kor han har etablert seg.
Eldste svarttrast påvist ved merking i Noreg er 8 år og 6 mnd.
Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Svarttrast Svarttrast, svarttrost eller sysvorte (Turdus merula) er ein vanleg fugl i trastefamilien. Han er nasjonalfugl for Sverige og fylkesfugl for Aust-Agder.
Svarttrost (Turdus merula) er en fugl i trostefamilien (Turdidae) og tilhører den tallrike slekten Turdus, som inkluderer omkring 87 arter. Arten ble inntil ganske nylig regnet som konspesifikk med T. mandarinus (mandarintrost), og tidligere også med tibettrost (T. maximus) og sholatrost (T. simillimus).[3]
Svarttrosten regnes som en kortdistansetrekkfugl, og den hekker i tempererte strøk i Eurasia, Nord-Afrika og på Kanariøyene. Arten har også blitt introdusert til Australia, Tasmania og New Zeeland. Fuglene i sørlige og vestlige deler av utbredelsesområdet er som regel standfugler. I Skandinavia er arten kjent som en klassisk vårsanger, med vakker røst, som gjerne synger på ettermiddagen og tidlig kveldstid, men den kan også synge om natten. Og det er nominatformen (T. m. merula) som trekker til våre breddegrader.
Svarttrosten er nasjonalfugl for Sverige og fylkesfugl i Aust-Agder.
Svarttrosten er en av de største trostefuglene i Europa. Den måler typisk omkring 24–27 cm og veier cirka 85–105 g.[3]
Hos nominatformen har hannen helt svart fjærdrakt og gult eller oransje-gult nebb, mens hunnens er mer rødlig brun til mørk brun. Hannen har gul øyering. Ungfuglen er rødbrun. Det er bare gamle hanner som har gult nebb og gule ringer rundt øyene. Underartene varierer hovedsakelig i størrelse og tonen på fjærdrakten. Hunnen i T. m. azorensis er den minste av fuglene og har svartbrun fjærdrakt med mørk grålig strupe og gult nebb. Også hunnen i T. m. cabrerae har svartbrun fjærdrakt, grålig strupe og gult nebb.[4]
Habitatet er svært variert, og varierer fra løvfellende fjellskoger og barskoger iblandet løvskog, sitrus- og olivenlunder, oaser, kulturlandskaper og til private hager, parker og travle bykjerner med velutviklet buskas, kjerr og annen beplantning. I mesteparten av Norge lever den i skoger og fjell, men også i parker og hager. I Europa og på de mildere delene av Vestlandet lever den ofte i mer urbane strøk. I Marokko trives arten opp mot 2 300 moh (unntaksvis opp mot 2 700 moh), så lenge nedbørsmengden er mer enn 300 mm årlig.
Tidligere ble ni underarter ankerkjent internasjonalt,[4] men to av dem (T. m. intermedius og T. m. sowerbyi) viste seg å tilhøre en ny distinkt art (basert på størrelse, struktur og stemme). I dag regner man derfor med sju underarter.[3]
Inndelingen følger HBW Alive og er i henhold til Collar & Christie (2019).[3]
I tillegg til overnevnte underarter har det også blitt foreslått å skille ut bestandene i det sørlige Hellas (Lésvos, Andros, Ikaria, Samos, Kreta, Rhodos) som T. m. insularum, men typen var ikke distinkt nok fra T. m. syriacus.[4]
De to tidligere underartene T. m. sowerbyi og T. m. mandarinus danner nå arten T. mandarinus (mandarintrost). T. m. sowerbyi er utbredt i det sentrale Kina (fra Gansu og sørover til det vestre Sichuan); ikke-hekkende også i Sør-Kina og det nordre Indokina, mens T. m. mandarinuser utbredt i det Øst-Kina (øst for det østre Sichuan og Guizhou); ikke-hekkende også i Sør-Kina, Hainan og det nordre Indokina; også introdusert til Australia, Tasmania og New Zealand.[5]
Svarttrosten er både standfugl og trekkfugl, og ofte noe midt imellom. I Nord-Europa har trekkmønsteret sammenheng med breddegraden. Nominatformen forlater gjerne hekkeplassene sent i september og til tidlig i november (hovedsakelig i oktober), litt avhengig av mattilgangen den høsten. I Norge regner man med at cirka 61 prosent av bestanden trekker, mens 16 prosent trekker i Danmark, 76 prosent i Sverige, og 89 prosent i Finland. Av trekkfuglene fra Norge, Danmark, Sverige og Finland trekker henholdsvis 75, 47, 40 og 25 prosent av fuglene over Nordsjøen til Storbritannia og Irland i vintermånedene.[4]
Svarttrosten spiser for det meste meitemark, insekter og insektlarver, men også snegler, bær, edderkopper, frukt og ulike frøsorter. Av og til også små virveldyr.[4]
Svarttrosten er semi-monogam. Noen parforhold varer gjennom sesongen, andre ikke. Hekketiden varierer med breddegraden. I Norden gjerne fra slutten av april, men mars–juli er normalt for Europa. I Nord-Afrika normalt fra mars til juli, men februar til september i Tunisia. Svarttrosten lever solitært og er territoriale, men i hekketiden kan redene bygges så tett som 10 meter fra hverandre, der bestandstettheten er stor.[4]
Redet bygges av langt gress og strå som pakkes med kline og fôres med mykt gress. Det har form av en kopp og er normalt plassert i busker eller trær 0,5–15 m over bakken, avhengig av beliggenheten. Hunnen legger 2–6 egg (normalt 3–4). Inkubasjonstiden er 10–19 dager (13 i snitt), hvoretter ungene klekkes og blir fulgt opp i redet gjennom cirka 13–14 dager, da de får ny fjærdrakt. Avkommet er uavhengig etter cirka 20 dager. Suksessrate er typisk lavere i urbane enn i rurale strøk.[4]
Svarttrost sang (hjelp·info) Hannene synger fra tretoppene om våren, både ved morgengry, på dagtid, og når lyset svinner om ettermiddagen. I introduserte bestander i Australia er det dokumentert at svarttrosten kan spille opp mot 100 ulike fraser, som ofte ender i kort kvittering med etterligninger av andre arter. Ofte er sangen mest kompleks ved morgengry og minst kompleks og kort, ofte avbrutt, om dagen. Hunnen har mindre kompleks sang, som hun svarer hannene med i når hekketiden begynner.[4]
I Norge foreslo Miljødirektoratet i mai 2016 å tillate regulær jakt på svarttrost og måltrost, noe som avstedkom sterke reaksjoner fra såvel Norsk Ornitologisk Forening, som «folk flest». Sangfugler er kontroversielle jaktmål, fordi mange har et nært forhold til disse artene om våren.[6]
Svarttrost (Turdus merula) er en fugl i trostefamilien (Turdidae) og tilhører den tallrike slekten Turdus, som inkluderer omkring 87 arter. Arten ble inntil ganske nylig regnet som konspesifikk med T. mandarinus (mandarintrost), og tidligere også med tibettrost (T. maximus) og sholatrost (T. simillimus).
Svarttrosten regnes som en kortdistansetrekkfugl, og den hekker i tempererte strøk i Eurasia, Nord-Afrika og på Kanariøyene. Arten har også blitt introdusert til Australia, Tasmania og New Zeeland. Fuglene i sørlige og vestlige deler av utbredelsesområdet er som regel standfugler. I Skandinavia er arten kjent som en klassisk vårsanger, med vakker røst, som gjerne synger på ettermiddagen og tidlig kveldstid, men den kan også synge om natten. Og det er nominatformen (T. m. merula) som trekker til våre breddegrader.
Svarttrosten er nasjonalfugl for Sverige og fylkesfugl i Aust-Agder.
Multimedia w Wikimedia Commons 
Hasło w Wikisłowniku Kos zwyczajny[16], kos (Turdus merula) – gatunek średniej wielkości ptaka częściowo wędrownego z rodziny drozdowatych (Turdidae). W Europie jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych członków tej rodziny, jest też jednym z najbardziej znanych ptaków. Długość ciała wynosi od 24 do 27 cm. Samce są zabarwione na czarno z żółtym dziobem. Upierzenie samic jest w dużej części ciemnobrązowe. Głośne i melodyjne pieśni godowe można usłyszeć w Europie Środkowej pomiędzy początkiem marca a końcem lipca już przed świtem, a także wieczorem i czasem w ciągu dnia.
Kosy gniazdują w niemal całej Europie poza daleką północą i krańcami południowo-wschodnimi. Poza tym zamieszkują fragmenty Afryki Północnej i Azji. Zostały introdukowane w Australii i Nowej Zelandii. W Europie Środkowej część ptaków opuszcza na zimę tereny lęgowe i wędruje do Europy Południowej oraz Afryki Północnej.
Pierwotnie kos był ptakiem leśnym. W dalszym ciągu można go spotkać w lasach, jednak w XIX stuleciu rozpoczął się proces synurbizacji. Kosy, zasiedlając początkowo parki i ogrody w pobliżu osad ludzkich, wkrótce przeniosły się także do centrów miast. Pożywienia szukają zwykle na ziemi. Odżywiają się przeważnie pokarmem zwierzęcym, głównie dżdżownicami i chrząszczami. Chętnie zjadają też jagody i inne owoce. Budują gniazda zazwyczaj wśród gałęzi drzew i krzewów.
Kos zwyczajny został opisany przez Linneusza w dziesiątej edycji jego Systema Naturae w 1758 jako Turdus merula (opisany jako T. ater, rostro palpebrisque fulvis)[17]. Binominalna nazwa pochodzi od dwóch łacińskich słów: turdus = „drozd” i merula = „kos”. Pierwsi przedstawiciele rodzaju Turdus pochodzą ze wschodniej Palearktyki z późnego miocenu. We wczesnym pliocenie rodzaj Turdus rozprzestrzenił się na Afrykę i stamtąd na pozostałe kontynenty, jednocześnie podlegając radiacji adaptacyjnej. Prawdopodobnie w środkowym pliocenie wyodrębnił się kos zwyczajny. Jest rzeczą dyskusyjną, z którymi drozdami z rodzaju Turdus kosy są najbliżej spokrewnione[18]. Według Clementa kos zwyczajny jest najbliższy ewolucyjnie do zamieszkującego Azję Południowo-Wschodnią i wyspy południowo-zachodniego Pacyfiku drozda wyspowego (T. poliocephalus)[19]. Według Voelkera kosy należą do euroazjatyckiego kladu w obrębie rodzaju Turdus i są uważane za klad bazalny tej grupy, choć brak jest jednoznacznego potwierdzenia przez badania genetyczne[20]. Według analiz Nylandera kosy, wraz z również zamieszkującymi Eurazję droździkami (T. iliacus), należy zaliczyć do jednego kladu z południowoamerykańską grupą drozdów[18].
Najczęściej wyróżnia się dziewięć podgatunków kosa zwyczajnego: T. m. merula, T. m. azorensis, T. m. cabrerae, T. m. mauritanicus, T. m. aterrimus, T. m. syriacus, T. m. intermedius, T. m. sowerbyi i T. m. mandarinus[21][22][16].
Na początku XXI wieku z gatunku Turdus merula wyodrębniono dwa nowe gatunki:
Na kariotyp kosa zwyczajnego składa się 40 par chromosomów (wliczając w to chromosomy płci, co daje 2n=80). Długość chromosomów wynosi od 4,2 μm do 0,4 μm. Chromosom płciowy Z jest metacentryczny i mierzy 2,6 μm, zaś chromosom W jest telocentryczny i ma długość 1,4 μm[25] (System determinacji płci ZW).
Dorosłe kosy wykazują wyraźny dymorfizm płciowy. Upierzenie samców jest jednolicie czarne, dziób krzykliwie jasnożółty do pomarańczowego. Samce mają też wyraźną obrączkę oczną o podobnym do dzioba kolorze, tylko nieco bardziej brązowawą. Obrączka oczna kontrastuje silnie z ciemnobrązową tęczówką[26]. Intensywność barwy jest związana z metabolizmem karotenoidów i świadczy o zdrowiu ptaka[27]. Mniej odznaczające się są obrączki oczne u samic. Także dziób ma bardziej stonowaną barwę. Kolorystyka upierzenia samic jest bardziej zróżnicowana, oliwkowobrązowa, miejscami wpadająca w szarość i kolor czerwonobrązowy. Obie płcie mają ciemnobrązowe nogi i pazury[26][28]. W porównaniu z także ciemno upierzonymi i często przebywającymi na ziemi szpakami kosy są nieco większe i mają wyraźnie dłuższy ogon[29].
Upierzenie dorosłych samców jest jednolicie czarne. Przede wszystkim na spodzie ciała, ale też na plecach pióra mają nierzadko szare lub brązowawe końcówki. Można to zauważyć jednak tylko w odpowiednim oświetleniu. Upierzenie przypomina wtedy nieco łuski gada[26][30]. Pióra konturowe mogą rozjaśniać się wiosną[26].
Samice z wierzchu są zabarwione na ciemny kolor oliwkowobrązowy do oliwkowoszarego. Czoło jest często nieco ciemniejsze. Zabarwienie jaśniejszego spodu ciała może być bardzo różne u poszczególnych osobników. Podgardle jest jasne, brudnoszare do czerwonawobrązowego z ciemniejszym prążkowaniem. Pierś jest brązowoszara, żółtobrązowa do czerwonobrązowej, bardziej lub mniej pstrokata. Brzuch jest brązowy, szarobrązowy lub szary z jaśniejszymi końcówkami piór, wyraźnie przypominającymi łuski. Pióra ogona są ciemno- do czarnobrązowych, sterówki i lotki ciemnobrązowe z oliwkowymi chorągiewkami zewnętrznymi[26].
Młode ptaki po wylocie z gniazda są podobne do samic. Spód ciała mają bardziej plamisty a pióra grzbietu i pokryw skrzydeł posiadają rzucające się w oczy, jasne osie. Dziób jest brązowy. Upierzenie skrzydeł i ogona wydaje się wyraźnie oddzielone od reszty. U młodych samców jest ciemnobrązowe do brunatnoczarnego, u młodych samic nieco jaśniejsze, przechodzące w brąz[26][30].
Młode ptaki pierzą się po raz pierwszy w roku urodzenia między latem a jesienią. Wymieniają wtedy pióra konturowe korpusu i część piór skrzydeł[30]. U samców, które wykluły się wczesną wiosną, podległe pierzeniu partie piór stają się brązowoczarne lub czarne, w odróżnieniu od młodzieńczych, brązowych piór na ogonie i części korpusu. Samce, które wykluły się później, uzyskują ten pośredni pomiędzy młodzieńczym a dorosłym wygląd w następnym roku. Także u jednorocznych samic widoczna jest różnica pomiędzy zmienionymi a niezmienionymi partiami upierzenia. Te ostatnie są wyraźnie jaśniejsze[26].
Regularne, całkowite pierzenie rozpoczyna się z reguły dwa tygodnie po wyprowadzeniu młodych. W Europie pierzenie następuje zwykle pomiędzy czerwcem a końcem października. Prawie wszystkie dorosłe kosy pierzą się w sierpniu[31][28].
Typowy dla drozdów plamkowany wzór na upierzeniu można rozpoznać też u kosów, choć u samców jest on przykryty przez intensywne odkładanie się melanin w piórach. Można więc traktować melanizm jako charakterystyczną dla tego gatunku adaptację. Nietypowe jest natomiast zmniejszenie ilości pigmentu lub jego utrata. Może ono występować w rozmaitych formach i stopniach intensywności. Związana z albinizmem zmniejszona zawartość melanin w piórach prowadzi do wystąpienia ziemistego zabarwienia. W pełni albinotyczne białe ptaki z czerwonymi oczami, w związku ze swoją zmniejszoną zdolnością widzenia, praktycznie nie mają szansy przeżycia w naturze. Białe zwierzęta z brązowymi lub czarnymi oczami są leucystyczne. Stłumiony leucyzm prowadzi do łaciatego ubarwienia[32][33].
W niektórych latach łaciate ptaki występują często na danym obszarze. Powstałe symetryczne lub niesymetryczne wzory na upierzeniu są bardzo różnorodne. To białe zabarwienie może być zaburzeniem odziedziczonym lub występującym podczas rozwoju piór – eksperymentalnie dowiedziono, że białe pióra mają związek z odżywianiem się, przede wszystkim w okresie pierzenia. Pokarm ubogi w białko faworyzuje wystąpienie albinizmu[33].
Zmienione ubarwienie jest obecnie obserwowane przede wszystkim u ptaków na terenach zaludnionych. Było ono jednak znane na długo przed tym, jak kosy zamieszkały w pobliżu człowieka. O białych kosach pisał już Arystoteles[26].
Osiągając długość ciała pomiędzy 24 a 27 centymetrów, są kosy podgatunku T. m. merula tylko nieznacznie mniejsze od paszkota, największego ze środkowoeuropejskich drozdów[34]. Samce są nieco większe niż samice. Długość skrzydeł samców wynosi średnio 133 mm, a samic 128 mm[26]. Odpowiada to rozpiętości skrzydeł pomiędzy 34 a 38,5 centymetrów[35]. Długość ogona wynosi od 104 do 116 milimetrów[26]. Czaszka ma długość od 47 do 52 mm, z czego 23–27 mm przypada na dziób[36].
U europejskich kosów obserwuje się znaczne różnice masy ciała w poszczególnych porach roku[37]. Na podstawie wieloletnich, przeprowadzonych w Wielkiej Brytanii obserwacji ustalono, że masa ciała może wynosić od 71 do 150 gramów. Dorosłe samce mają masę przeciętnie 102,8 grama. Dorosłe samice są nieco lżejsze (100,3 grama). Jednoroczne ptaki są przeciętnie o 3 gramy lżejsze. Jedynie w porze składania jaj samice są nieco cięższe od samców. Największą masę środkowoeuropejskie kosy mają w styczniu, najmniejszą w lipcu lub sierpniu, po porze godów. Przyrost masy jest rezultatem magazynowania rezerw tłuszczu[38].
Kosy zasiedlają niemal całą Europę. W Azji i północnej Afryce występują przeważnie wyspowo, sięgając na wschodzie Morza Wschodniochińskiego. Kosy zostały introdukowane w Australii i Nowej Zelandii i stamtąd bez udziału człowieka zasiedliły okoliczne wyspy. Na większości obszaru występowania kosy są ptakami częściowo wędrownymi. Na dalekiej północy migrują prawie wszystkie ptaki, w przeciwieństwie do osiadłych populacji południowych. W niektórych okolicach ptaki na zimę zlatują do cieplejszych i niżej położonych miejsc, ale także w Alpach i Karpatach niektóre ptaki pozostają na wysoko położonych terenach lęgowych[39].
Kosy, gatunek drozdów o najciemniejszym upierzeniu, zamieszkiwały pierwotnie wnętrza wilgotnych, gęstych lasów. Także dzisiaj gniazdują w ciemnych lasach z bujnym podszytem, szukając pożywienia na pozbawionej wegetacji lub porośniętej niską roślinnością ziemi. W takim siedlisku nadzwyczajnie dobre, jak na ptaki śpiewające, widzenie po zmroku jest dużą zaletą. Z drugiej strony ptaki te zamieszkują dzisiaj ruchliwe centra wielkich miast, przez co mówi się o populacjach kosów leśnych i miejskich[40].
Kos zamieszkuje dzisiaj prawie wszystkie rodzaje krajobrazu kulturowego, w tym ogrody, parki, skwery, ogródki działkowe, dzielnice willowe, grupy drzew i krzewów na obszarach przemysłowych, sady, porośnięte krzewami wrzosowiska, a także otwarte pola, o ile osłonięte są czyżniami lub żywopłotami. Obok zbliżonych do natury starych lasów pierwotnych zamieszkuje także monokulturowe lasy gospodarcze, przy czym preferowane są lasy liściaste względem borów. Kosy gniazdują także w szuwarach[41]. Szukające pożywienia na ziemi ptaki nie oddalają się nigdy zbyt daleko od oferujących schronienie zarośli[40]. Poza nielicznymi wyjątkami wielkość opadów na zajmowanych przez kosy obszarach przekracza 300 mm rocznie[42].
Najwyższe zagęszczenie populacji występuje w miastach, gdzie nierzadko osiąga cztery lub więcej gniazdujących par na hektar. Na cmentarzu w Ravensburgu w następujących po sobie latach gniazdowało od pięciu do siedmiu par na hektar[41]. Zagęszczenie w lasach jest wyraźnie mniejsze i rzadko przekracza 0,5 pary na hektar. Na obszarach wiejskich przyjmuje wartości pośrednie między lasem a miastem[40].
Kosy zasiedliły także lasy górskie. W Alpach występują po górną granicę lasu. W Atlasie Wysokim można je spotkać do wysokości 2300 metrów[42]. W polskich Karkonoszach występują na obszarach położonych do 1200 m n.p.m., a w Tatrach – do 1400 m n.p.m.[43]
Najdalej na zachód kosy występują na Azorach, Wyspach Kanaryjskich i Maderze. W Afryce Północnej zamieszkują obszar pomiędzy Morzem Śródziemnym a Saharą od Maroka do Tunezji, a czasami także bardziej na południe, w pustynnych oazach. Gniazdują w prawie całej Europie, włączając Wyspy Brytyjskie i Wyspy Owcze. Na Islandii pierwsze gniazdo zaobserwowano w 1985. Północna granica zasięgu znajduje się na 70° szerokości północnej w Skandynawii i na 60° dalej na wschód w Rosji. Na wschodzie Ural stanowi granicę obszaru występowania. Pozbawiony kosów jest również obszar Europy na południowy wschód od linii łączącej Krym z południowym Uralem[44].
Zachodnia część azjatyckiego obszaru występowania obejmuje Azję Mniejszą i wschodnie wybrzeża Morza Śródziemnego. Jego północna granica przebiega od Krymu przez Nizinę Kubańską, Stawropol i północny Kaukaz po południowe wybrzeże Morza Kaspijskiego. Południowa granica leży na wschód od Morza Śródziemnego mniej więcej na 34. równoleżniku. Dalej na wschód znajdują się kolejne, odseparowane obszary występowania w górach Zagros, Elburs i Kopet-dag oraz dalej na wschód w Ałaju, Tienszanie, Hindukuszu i Himalajach. Kolejny obszar występowania rozciąga się od południowego Gansu i zachodniego Syczuanu w środkowych Chinach po Morze Wschodniochińskie, sięgając na południu po 22. równoleżnik na wybrzeżu Morza Południowochińskiego[34][44].
W początkach XIX wieku kosy zaczęły wkraczać do ludzkich osad. Nastąpiło to niezależnie od siebie w kilku ośrodkach, z których następnie ptaki kolonizowały inne miasta. Kosy przybywały do miast w pierwszej kolejności na terenach, na których przez długi czas utrzymywał się wysoki poziom urbanizacji i utrzymywała się wysoka liczebność leśnych populacji. Początkowo ptaki jedynie zimowały na terenach zurbanizowanych[45]. Hamującym czynnikiem synurbizacji są polowania mające jeszcze miejsce na przykład w południowej Francji. Jednym z czynników zachęcających do osiedlania się jest łagodniejszy mikroklimat w miastach. Poza tym sztuczne oświetlenie pozwala na przedłużenie okresu gniazdowania oraz przez cały rok dostępne są źródła pokarmu[46]. Do osiedlania się zachęcały też zmiany zachodzące w środowisku miejskim – zakładanie parków, sadzenie krzewów oraz rozpowszechnienie dokarmiania ptaków zimą. Miejskie kosy wykazują cechy genetycznego przystosowania do środowiska takie jak mniejsze wydzielanie kortykosteronu pod wpływem stresu i bardziej osiadły tryb życia z mniejszą skłonnością do migracji[45].
W bawarskim Bambergu i pobliskim Erlangen odnotowano miejskie kosy już w 1820[45]. Około roku 1890 zasiedliły duże miasta Dolnego Śląska[43]. W Londynie zadomowiły się w dużych parkach dopiero w latach trzydziestych XX wieku[46]. Do roku 2000 zasiedliły miasta w dużej części swojego obszaru występowania. W Europie niezasiedlone pozostawały miasta wschodniej Litwy, Białorusi, Rosji i południowej Francji[45].
Pierwsze kosy na kontynencie australijskim zostały przywiezione w roku 1857 do Melbourne. Być może już wówczas niektóre z nich zostały wypuszczone na wolność. W następnych latach, aż po wiek XX, udokumentowano wiele wypuszczeń tych ptaków. Można się spodziewać, że było również wiele nieudokumentowanych wypuszczeń przez osoby prywatne. Główny obszar występowania w Australii leży w południowo-wschodniej części kontynentu, na południe od 33., 34. równoleżnika. Kosy wkraczają coraz dalej na północ. Na południe od kontynentu występują także na Tasmanii i wyspach Cieśniny Bassa. Kosy uważane są w wielu częściach Australii za szkodniki, powodujące szkody w plantacjach owoców, ogrodach i winnicach, i często tępione przez właścicieli plantacji[35].
W latach 60. XIX wieku introdukowano kosy w Nowej Zelandii. Liczne ptaki zostały wypuszczone na Wyspie Północnej i Wyspie Południowej. Obecnie zamieszkują, oprócz całego obszaru obu głównych wysp, także okoliczne wysepki[35]. Możliwe, że tamtejsze kosy ułatwiają rozprzestrzenianie introdukowanych gatunków roślin[47].
Wiadomo o nieudanych próbach introdukcji kosów w Ameryce Północnej, południowej Afryce oraz na wyspach Świętej Heleny i Fidżi[35].
W Europie udział wędrujących osobników jest największy na północy i wschodzie kontynentu. W Szwecji migruje 76 procent, a w Finlandii 89 procent osobników populacji. W Europie Środkowej na zimowiska wyrusza tylko 25% osobników. Wędrówka odbywa się głównie w kierunku południowo-zachodnim. Wędrujące ptaki zasilają zimą populacje w zachodniej i południowej części kontynentu[48]. Przykładowo ptaki gniazdujące w Badenii-Wirtembergii zimują w północnych Włoszech, północnej Hiszpanii, a przede wszystkim w południowo-zachodniej i południowej Francji. Ich ulubiony zimowiskiem jest dolina dolnego Rodanu[41].
Na obszarach zaludnionych udział migrujących kosów jest niższy niż w lasach. Na zimowiska wyrusza też mniej samców niż samic. Starsze samce jeszcze częściej pozostają na lęgowiskach. Samce, które pozostały na zimę, mogą liczyć na większy sukces rozrodczy niż odlatujące ptaki. Pozostanie na terenie lęgowym wiąże się wprawdzie z wyższą śmiertelnością, ale osiadłe samce mogą zająć lepsze terytoria[39][49]. Badania przeprowadzone w latach 1998–2000 w rejonie Monachium sugerują, że mniejsza chęć do wędrówek miejskich kosów może być już warunkowana genetycznie[50].
W lipcu w Europie Środkowej zaczynają się pierwsze wędrówki kosów. Podejmują je młode ptaki, które opuszczają gniazda w poszukiwaniu własnych terytoriów. W drugiej połowie września zaczynają się migracje kosów na zimowiska. Ich szczyt przypada na środek października. Pod koniec października natężenie migracji się zmniejsza i wygasa w listopadzie. Przy ekstremalnej pogodzie zimą pozostałe na terenach gniazdowych ptaki mogą zdecydować się na ucieczkę przed zimnem. Powrót z zimowisk następuje w Europie Środkowej między połową lutego a połową kwietnia[41].
Kosy wędrują głównie nocą lub we wczesnych godzinach porannych. Podróż przebiega w małych etapach z częstymi, ale krótkimi przerwami. Pogoda nie ma wielkiego wpływu na wędrówkę. Wędrujące kosy pokonują takie przeszkody jak Morze Północne, Morze Śródziemne czy Alpy[39].
Kosy w Australii i Nowej Zelandii są prawie wyłącznie osiadłe. Nieliczne obserwacje świadczą o ich migracjach. Niektóre ptaki mogą przekraczać Cieśninę Bassa[35].
Kosy odżywiają się różnymi rodzajami pokarmu. Do początku sezonu lęgowego kosy żywią się prawie wyłącznie pokarmem zwierzęcym: głównie bezkręgowcami, spośród których preferują dżdżownice i chrząszcze. Polują na chrząszcze nieprzekraczające rozmiarami chrabąszcza majowego. Regularnie zjadane są również ślimaki, pijawki, wije, pajęczaki oraz różne stadia owadów. Obok licznych innych bezkręgowców do spektrum żywieniowego wliczają się także niewielkie kręgowce, między innymi jaszczurkowate, płazy ogoniaste i bezogonowe, myszy i ryjówkowate, a w wyjątkowych przypadkach również węże. Zaobserwowano nawet kosy łowiące ryby[51][52]. W przypadku braku pożywienia kosy muszą się zadowalać mniejszymi owadami, jak na przykład mszycami[53].
W Europie Środkowej w diecie kosów od połowy maja rośnie udział jagód i owoców. Udział ten może być u kosów największy ze wszystkich drozdów[41]. Jesienią i zimą zjadają głównie jagody oraz miękkie owoce[54]. Preferowane są owoce najbardziej dojrzałe i zawierające najwięcej cukru. Udział soczystych owoców w diecie osiąga maksimum od października do listopada. W winnicach i sadach mogą powstawać w tym czasie duże stada kosów. Zimą w Europie owoce bluszczu pospolitego stanowią jedyne dostępne dla kosów pożywienie roślinne. W okresach braku żywności kosy na obszarach zamieszkałych korzystają też z karmników. Zjadają wtedy duże ilości ziaren, te są jednak prawie nie trawione, podobnie jak ziarna zjadanych owoców. Kosy szukają pożywienia również wśród śmieci[53].
Kosy szukają pożywienia skacząc po ziemi. Charakterystyczne dla poszukiwania pożywienia na ziemi jest podskakiwanie na krótkich odcinkach zakończone zatrzymaniem się, podczas którego kos przechyla głowę, ustala punkt i błyskawicznie uderza weń dziobem. Można też zaobserwować jak kosy szybkimi dziobnięciami chwytają suche liście, przekręcają je i odrzucają na bok. Oprócz jagód i innych owoców leżących na ziemi zbierane są one także z drzew i krzewów lub czasami strząsane w krótkim locie[51][55]. Kosy potrafią, podobnie jak inne drozdy, wyjeść miąższ owocu i pozostawić samą skórkę[56]. Kosy tworzą wypluwki[57]. Jest wiele obserwacji niezwykle wyglądających zwyczajów żywieniowych kosów. Wlicza się tu plądrowanie gniazd innych gatunków drozdów i łuszczaków oraz pożeranie wypadłych z gniazd młodych wróbli. Zjadana jest też padlina. Znane są raporty o koprofagii i kanibalizmie[51].
Kosy piją rzadko, gdyż przyjmowany pokarm z reguły zawiera wystarczającą ilość wody. Podczas picia wchodzą po brzuch do płytkiej wody i zanurzają w niej dziób[51]. W dość płynnych odchodach kosów często znajdują się ziarna i pestki, nierzadko odchody zabarwione są sokiem z owoców[58].
Przez większą część roku początek aktywności przypada na świt, a jej koniec na zmierzch. Między lutym a końcem czerwca środkowoeuropejskie kosy podnoszą krzyk na długo przed świtem. W lipcu i czerwcu, tak jak i w środku zimy, ptaki kończą aktywność już o zachodzie słońca lub nawet przed nim. Na czas aktywności mają wpływ różnice w oświetleniu związane z pogodą oraz sztuczne źródła światła[55].
W ciągu całego roku kosy wybierają specjalne miejsca do snu, choć w okresie lęgowym samice a często i samce pozostają na noc w swoich rewirach. Miejsca do snu znajdują się zwykle na drzewach iglastych lub gęsto ulistnionych drzewach lub krzewach liściastych, zazwyczaj na wysokości 1 do 2,5 m nad ziemią. Kosy nocują głównie samotnie, ale czasami w grupach. W lasach w pobliżu miast może zbierać się 700 lub więcej ptaków. Na obszarach zamieszkałych kosy nocują często na cmentarzach i w parkach. Do swoich miejsc do snu kosy zwykle muszą pokonać dystans poniżej kilometra, ale zdarza się, że jest to ponad 4 kilometry. Szczególnie w miastach te odległości są większe. Ptaki wykorzystują często te same drogi do noclegowisk, ale poszczególne osobniki nie nocują codziennie w tych samych miejscach[55].
U kosów występują fazy snu wolnofalowego (SWS) i paradoksalnego (PS). W fazie SWS kosy spędzają około 32,2%, a w fazie PS około 7,2% cyklu dobowego. Podobnie jak u ssaków faza SWS zawsze poprzedza fazę PS. W ciągu nocy skraca się czas fazy SWS a wydłuża PS. Gdy jest ciemno, kosy obracają głowę, tak że dziób skierowany jest do tyłu. Uważa się, że taka postawa świadczy o tym, że ptak śpi. Niekiedy kosy będąc w fazie PS kiwają głową z dziobem skierowanym ku przodowi. W czasie snu ptaki mają zamknięte oczy[59]. Kos zwyczajny jest jednym z gatunków, u których występuje jednopółkulowy sen wolnofalowy. Jedna połowa mózgu śpi, podczas gdy EEG niskonapięciowe drugiej jest typowe dla stanu czuwania[60]. Epizody jednopółkulowego snu trwają od 2 do 4 sekund. Ptak ma w ich trakcie dziób zwrócony ku przodowi. Ogółem w ciągu nocy ten rodzaj snu trwa 140–200 sekund[61].
Przed udaniem się na spoczynek kosy często czyszczą pióra lub biorą kąpiel. Kąpiele można obserwować przez cały rok. Częstsze są przy zachmurzonym niebie i deszczu, rzadsze przy dobrej pogodzie. Kosy biorą też chętnie, zwłaszcza popołudniami w pełni lata, kąpiele słoneczne. W typowy dla drozdów sposób kładą się płasko na ziemi, rozcapierzają ogon, rozciągają pióra i wystawiają na działanie promieni słonecznych. Pozostają tak, dopóki nie zaczną wykazywać objawów stresu cieplnego. Przyczyna tych intensywnych kąpieli słonecznych jest niejasna. Kąpiele słoneczne i mrówkowe są szczególnie częste bezpośrednio przed pierzeniem. Kosy łączą też często oba typy kąpieli, kładąc się na przykład na gniazdo podziemnic zwyczajnych[55][62].
Podczas pory lęgowej kosy zachowują się wobec osobników swojego gatunku wybitnie terytorialnie, szczególnie w fazie budowania gniazda, a nieco mniej w fazie wychowywania młodych. Obie płcie biorą udział w obronie rewiru. Samce przepędzają wszystkie osobniki swojego gatunku, a samice tylko inne samice. Jeśli intruz nie daje się przepędzić, może dojść do walki. Ptaki dziobią się nawzajem lub stykając się piersiami, wznoszą się na wysokość 3 metrów i złączone pazurami, ciągle walcząc, spadają na ziemię. Szczególnie intensywne są walki pomiędzy samicami. Mogą się skończyć nawet śmiercią przegranego ptaka[55].
Wygląd dzioba jest istotny dla relacji między kosami. Broniący swego terytorium samiec jest bardziej agresywny wobec podsuwanych modeli ptaków z pomarańczowymi dziobami niż tymi z żółtymi dziobami. Najsłabiej reaguje na brązowy kolor dzioba, typowy dla jednorocznych samców. Samice są dość obojętne na kolor dzioba, ale reagują gwałtowniej, gdy dziób mocniej odbija ultrafiolet[63].
Poza okresem lęgowym kosy są przeważnie społeczne i mogą wspólnie wykorzystywać dogodne źródła pożywienia. Nie są niczym nadzwyczajnym obserwacje grup liczących do 30 ptaków podczas zbierania pokarmu lub kąpieli. Gdy jednak późną jesienią pokarm staje się trudniej dostępny, nawet nieterytorialne ptaki mogą walczyć o ostatnie jagody z przedstawicielami swojego gatunku lub innymi drozdami. Bardziej zwinne i potrafiące się przystosować szpaki ustępują kosom podczas zbioru jagód[55].
Kosy spędzają większość dnia na ziemi lub w jej pobliżu. W zależności od rodzaju podłoża poruszają się biegając lub podskakując. Aby wyhamować po wylądowaniu lub sekwencji skoków, kos musi przebiec jeszcze kilka kroków, przy czym ogon podnosi się w charakterystyczny sposób[55].
Dający się często słyszeć wiosną śpiew godowy samców kosa jest znany wielu ludziom. Kosy są szczególnie kreatywne w wynajdywaniu, kombinowaniu i zmienianiu motywów. Melodyjne strofy są chwytliwe i miłe dla ludzkiego ucha, całkiem przeciwnie niż dźwięki wydawane przez wzburzone ptaki obu płci, jak jazgot („dakderrigigigi duk duk”) i wysokie, powtarzane dźwięki „diks diks”[64].
Śpiew godowy spełnia podwójną funkcję. Przy jego pomocy samce starają się przyciągnąć towarzyszkę i jednocześnie ogłosić swoje prawa do terytorium. Poszczególne cechy pieśni mają za zadanie przedstawić różne aspekty jakości samca. Przekaz ten jest skierowany do przedstawicieli zarówno własnej, jak i przeciwnej płci[65]. Samce śpiewają pieśń godową zwykle z dwóch lub trzech różnych, eksponowanych, zmienianych co chwila stanowisk, takich jak wysokie drzewo, antena telewizyjna lub dach dużego budynku[64]. Jedna strofa tej pieśni trwa zwykle nieco ponad dwie sekundy. W sezonie lęgowym, o świcie kosy śpiewają przez 20 do 30 minut. Pauzy między strofami mają około trzech sekund. Podczas wieczornej pieśni pauzy są nieco dłuższe[66].
Strofę można podzielić na gwizdaną część motywu i cichszy, bardziej świergotliwy dodatek. Część motywu jest nieco dłuższa. Czasami dodatek nie występuje wcale. Część motywu składa się z dwóch do pięciu, a czasami nawet dziewięciu elementów trwających około 0,2 sekundy. Między elementami są słyszalne pauzy. Samce posiadają w repertuarze nierzadko ponad 30 motywów, będących kombinacjami różnych elementów[66]. Im samce są większe, tym ich repertuar jest bogatszy[65]. Samce mają dwa do pięciu ulubionych motywów. Wykorzystuje się to do identyfikacji poszczególnych osobników po śpiewie. Dodatki są bardziej różnorodne od części motywu. Ich widmo częstotliwościowe jest znacznie szersze. Natężenie dźwięków osiąga maksimum przy ponad 10 kHz, podczas gdy dla części motywu leży między 1,5 a 3 kHz[66]. Typowe dla sąsiadujących ze sobą kosów jest wzajemne odpowiadanie na swoje strofy. Ptaki przejmują motyw sąsiada i odpowiadają podobną strofą[64].
Pieśń jest częściowo wrodzona. Śpiew wychowanych w izolacji samców jest zgodny w dużej części ze śpiewem innych przedstawicieli gatunku. Wiele elementów pieśni przejmują kosy od ojców i od innych samców. Imitowane są także śpiewy innych gatunków ptaków, na przykład odgłosy sikor lub chichot dzięciołów zielonosiwego czy zielonego. Kosy na obszarach zasiedlonych przejmują do swych pieśni również odgłosy cywilizacji, jak syreny karetek czy dzwonki telefonów komórkowych[67].
Pierwsze regularne pieśni godowe można usłyszeć w Europie Środkowej już w lutym. Większość kosów rozpoczyna śpiewać w połowie marca, a najwyższe nasilenie osiągają między majem a czerwcem, szczególnie przy ciepłej i wilgotnej pogodzie. Śpiewy kończą się w połowie lipca, ale szczególnie na obszarach zamieszkanych można usłyszeć głośno śpiewającego kosa także jesienią i zimą, przeważnie przy ciepłej pogodzie. Wiosną kosy rozpoczynają swoje śpiewy jako jedne z pierwszych ptaków. Śpiewają już na długo przed świtem. Drugie maksimum śpiewu przypada na wieczór. W osiedlach ludzkich kosy mogą śpiewać nawet nocą w oświetlonym, np. przydrożną lampą, miejscu[67].
W przypadku zagrożenia, na przykład ze strony srok lub kotów, kosy alarmują szybkimi, ostrymi dźwiękami „diks diks”. Przy jeszcze większym wzburzeniu dźwięki te mogą przejść w jazgot. Kosy jazgoczą też na przedstawicieli własnego gatunku. Jazgoczące kosy nie wykazują chęci ucieczki, lecz próbują przepędzić konkurenta lub wroga. Bardzo głośne, wysokie i przenikliwe „ssiih” (opadające z 9 do 7 kHz) służy jako ostrzeżenie przed wrogami, zwłaszcza przy zagrożeniu z powietrza[64].
Samice wydają dźwięki stłumione, ale poza tym podobne do samczych śpiewów, na przykład przylatując do gniazda lub w odpowiedzi na śpiew samców. Do łączenia w pary samice zapraszają rwanymi, bardzo cichymi i często bardzo wysokimi dźwiękami[64].
Po porze godów starsze samce śpiewają z zamkniętymi dziobami specjalną pieśń jesienną. Jest ona wyraźnie cichsza niż pieśń wiosenna, poza tym nie różni się jednak od niej bardzo. Pieśń jesienna przypomina pieśń młodzieńczą. Tę ostatnią wykonują zarówno samce, jak i samice od 19 dnia życia. W jej trakcie wibruje gardło, ciało i ogon, a dziób jest zamknięty lub tylko lekko otwarty. Po sposobie śpiewania można odróżnić ćwiczące młode samce od dorosłych kosów[64].
Kosy stają się z reguły gotowe do rozmnażania wiosną, pod koniec pierwszego roku życia. W ciągu sezonu lęgowego para kosów prowadzi przeważnie monogamiczny tryb życia. U ptaków mieszkających w skrzynkach lęgowych, szczególnie na Wyspach Brytyjskich, pary są bardziej trwałe i mogą przetrwać kilka sezonów[68]. Przy tym jednak partnerzy samic nie są ojcami około 18% młodych[69]. Bigynia została zaobserwowana, jest jednak rzadka[68].
Kosy odlatujące na zimowiska częściej szukają po powrocie nowych partnerów, niż te które pozostają w miejscu gniazdowania. W Polsce północno-zachodniej po zimie rozstaje się około 50% par, w Niemczech (Bonn) około 30%, a w Anglii około 20%. Kosy mające doświadczenie w związkach są mniej skłonne do rozwodów, niż te które nie mają takiego doświadczenia. Na częstotliwość rozwodów ma wpływ także czas, w którym ptaki zajmują terytoria. Te, które zrobiły to wcześniej, rzadziej zmieniają partnera. Rozwodowi towarzyszy zwykle zmiana terytorium. Motywem rozstania jest często zła jakość terytorium, wyznaczona niską liczbą wyprowadzonych piskląt. Statystycznie po rozwodzie sukces lęgowy jednak się zmniejsza[70].
Kosy przystępują do lęgów wcześnie, w Europie Środkowej już pod koniec lutego lub na początku marca. Regułą są dwa lub trzy lęgi w roku, ostatnie są możliwe w końcu sierpnia. Na wielu obszarach kosy mają tylko dwa lęgi w roku. Często samica składa ponownie jaja, gdy młode z poprzedniego lęgu nie wyleciały jeszcze z gniazda[68]. Na obszarach zamieszkałych w szczególnie łagodne zimy ptaki mogą próbować zakładać gniazda, a nawet dochować się potomstwa[71]
Godowe piosenki oznaczające terytoria kosów słychać już późną zimą. W tym celu zajmują wysokie miejsca – czubki drzew lub anteny. Wyznaczanie swoich rewirów może mieć brutalny przebieg, a nierzadko dochodzi do prawdziwych walk, w trakcie których ptaki mogą się kaleczyć[68]. Szczególnie cenione są terytoria, na których rośnie bluszcz[72].
W Europie Środkowej samce, które nie odleciały na zimę, mogą już w listopadzie formować na nowo swe terytoria. W tym czasie przede wszystkim u miejskich kosów można zaobserwować pierwsze oznaki tworzenia par. Dorosłe samce już w zimie towarzyszą swym wybrankom i próbują utrzymać konkurentów na odległość. Także zimujące ptaki mogą powrócić na tereny lęgowe już w parach. Z reguły jednak tworzenie par zachodzi dopiero późną zimą lub wiosną. Samice wybierają wtedy samców dysponujących odpowiednim terytorium. Młode ptaki osiedlają się w marcu lub kwietniu pomiędzy zajętymi terytoriami lub próbują przejąć obcy rewir[68].
Choć kosy mogły utworzyć pary już wcześniej, to właściwe toki rozpoczynają się w Europie Środkowej zazwyczaj w marcu. Samotne ptaki mogą wówczas znaleźć partnerów. Typowy rytuał zalotów zaczyna się często po porannym śpiewie godowym[68]. Próbując zaimponować samicy, samiec wykonuje podbiegi po skosie połączone ze skinięciami głową i zduszonym śpiewem. Samica pozostaje nieruchoma do czasu, gdy podniesieniem głowy i ogona zezwoli na kopulację[73]. Czasami dochodzi do kopulacji bez zalotów[68]. W pojedynczym cyklu reprodukcyjnym para kosów kopuluje średnio 24,2 razy. To dużo więcej niż jest potrzebne do zapłodnienia jaj. Przypuszczalnie samica wydłuża okres aktywności seksualnej aby skłonić samca do opieki i zmonopolizować jego wysiłek rodzicielski. Samiec zajęty opieką nad samicą ma mniej czasu na poszukiwanie seksu poza związkiem. Nie szuka też lepszej alternatywy dla swojej obecnej partnerki. Z kolei samiec dzięki wysokiej częstości kopulacji zyskuje przewagę w konkurencji plemników z innymi samcami[74].
Kosy budują gniazda przeważnie na drzewach lub krzewach, ale także na ziemi. Jest dyskusyjne, jaką rolę odgrywają przy wyborze miejsca na gniazdo samce. Niektórzy autorzy uważają, że samica podejmuje decyzję samodzielnie, inni przyjmują, że samiec wskazuje samicy możliwe miejsca na gniazdo lub w jakiś inny sposób ma wpływ na wybór[68].
Gniazdo jest budowane zwykle na stabilnym podłożu i jest zabezpieczone od góry. Preferowane są na wpół ciemne stanowiska na wieczniezielonych roślinach drzewiastych, w szczególności na drzewach iglastych. W naturalnych siedliskach gniazda kosa są lepiej schowane niż te drozda śpiewaka lub kwiczoła. Położone są też bliżej ziemi, zwykle na wysokości między 1,5 a 2 metra. Gniazda budowane w późniejszych porach roku leżą przeciętnie wyżej, co można wytłumaczyć zwiększonym wykorzystaniem drzew liściastych[68].
W osiedlach ludzkich gniazda są względnie wyżej położone. Często wykorzystywane są pnącza porastające fasady domów i mury, a także, podobnie jak w naturalnych siedliskach, wieczniezielone rośliny drzewiaste. Także w osiedlach gniazda założone na wysokości powyżej 7 metrów są wyjątkiem. Kosy budują tam, podobnie jak kopciuszki, gniazda na legarach lub w niszach. Istnieją doniesienia o nietypowych miejscach na gniazda, na przykład w komorze silnika zaparkowanego samochodu, na pracującym dźwigu lub na literach neonów – z preferencją do okrągłych liter i przy unikaniu czerwonego koloru[68].
Samica sama buduje miseczkowate gniazda. Materiał na nie zbierany jest wyłącznie na ziemi. Na początku samica wznosi z cienkich gałązek, grubych łodyg, mchu i porostów bazę gniazda umacnianą dodatkiem wilgotnej ziemi. Potem formuje z cienkich łodyg, liści i mchu nieckę gniazda i pokrywa ją gliną lub wilgotnym szlamem. W zależności od pogody samica czeka na wyschnięcie konstrukcji od 12 do 24 godzin. Na koniec wyścieła nieckę cienkimi źdźbłami traw i liśćmi oraz poruszeniami ciała nadaje gniazdu ostateczny kształt[75]. Do budowy bazy gniazda kosy, zarówno miejskie, jak i leśne, często wykorzystują kawałki papieru lub plastiku, tekstylia i podobne sztuczne materiały[68].
Forma i wielkość gniazda zależą od stanowiska. Gniazda w widłach konarów i w niszach są mniejsze, te na płaskiej podstawie jak legary czy kloce drzew – większe. Średnica zewnętrzna nie zawsze okrągłych gniazd wynosi średnio 16 centymetrów, średnica niszy 10 centymetrów[23][75]. Według badań przeprowadzonych w parkach miejskich na wielkość gniazda mają wpływ szybkość jego budowy, wysokość nad ziemią i doświadczenie samic. Mniejsze gniazda są także trudniejsze do wykrycia przez drapieżniki[76]. Samica potrzebuje na wybudowanie gniazda od 2 do 5 dni. Przy następujących po sobie lęgach może to trwać krócej. Najczęściej do każdego lęgu budowane jest nowe gniazdo. Na osłoniętych stanowiskach, szczególnie w miastach, gniazdo może zostać po naprawie użyte ponownie[68].
Po ukończeniu budowy gniazda mijają zazwyczaj jeden do trzech dni do złożenia pierwszego jaja. Następne jaja są składane w odstępie 24 godzin. Lęg składa się zwykle z 4 do 5 jaj. Na początku sezonu lęgowego są to jednak częściej tylko trzy lub nawet tylko dwa jaja. Zdarzają się większe lęgi z 6 lub 7 jaj, pochodzą jednak wtedy od więcej niż jednej samicy[77].
Jaja są przeważnie owalne, czasem lekko eliptyczne. Jaja są najczęściej niebieskozielone z czerwono-brązowymi plamkami[73], ale ich kolor i wzór może być bardzo zmienny. Wielkość jaj europejskich kosów wynosi przeciętnie 29,5 × 21,5 milimetra, a masa to nieco ponad siedem gramów[68].
Jaja wysiaduje z reguły tylko samica. Są jednak także doniesienia o wysiadujących samcach. Zwykle jednak pod nieobecność samicy samiec siada na gnieździe i pilnuje lęgu. Samica zwykle już po złożeniu drugiego jaja nocuje w gnieździe, wysiaduje jednak dopiero od trzeciego jaja. Wówczas ptak opuszcza gniazdo tylko dla zdobycia pożywienia[77]. Karmienie samicy przez samca zdarza się niezwykle rzadko[55]. Czas wysiadywania wynosi od 10 do 19 dni, średnio 13 dni[48].
Pisklęta wykluwają się nagie i ślepe w ciągu dwóch dni. Karmione są przez oboje rodziców. W normalnym przypadku ogrzewane są tylko przez samicę. Jeśli samica umrze, zadanie to może przejąć samiec i samodzielnie wychować młode. Pisklę zjada przeciętnie 16 gramów pożywienia dziennie. Na początku okresu rozrodczego jest to niemal wyłącznie pokarm zwierzęcy, później uzupełniają go jagody i mięsiste owoce. Nowo wyklute pisklęta maja masę ciała od 5 do 7 gramów. Przy opuszczaniu gniazda po 13-15 dniach mają masę około 65 gramów[55][77].
Po opuszczeniu gniazda młode ptaki są początkowo niezdolne do latania. W ciągu dnia pozostają cicho w ukryciu na ziemi. Rodzice dzielą między sobą pisklęta, którymi się opiekują[55]. Jeśli samica rozpoczyna budowę nowego gniazda, opieka nad młodymi spada wyłącznie na samca[73]. W wieku około 18 dni młode potrafią już latać. Po 19 do 32 dniach stają się samodzielne. W wieku 7 do 8 tygodni młode opuszczają terytorium swoich rodziców[55].
W osiedlach ludzkich dochodzi wprawdzie do większej ilości lęgów w roku, ale w sukcesie rozrodczym przeszkadzają ludzie i duża liczba kotów domowych. W efekcie poza miastami kosy nierzadko mogą wychować większą liczbę potomstwa w ciągu roku. Na obszarach z dużą ilością krukowatych, w szczególności srok, może dochodzić do seryjnej utraty lęgów. Wiele badań zostało poświęconych związkowi pomiędzy odosobnieniem gniazda a udziałem piskląt, które dożywały do wylotu z gniazda[34]. Stwierdzono, że straty całych lęgów są rzadsze, gdy gniazdo jest nisko położone, niż gdy znajduje się powyżej 2,5 m nad ziemią. Przyczyną jest to, że nisko położone gniazda są mniej widoczne dla zagrażających im rabusiom[78]. W Wielkiej Brytanii pisklęta wykluły się w 56% z 1428 przebadanych gniazd. 41% z tych gniazd opuścił co najmniej jeden młody ptak[48]. W ludzkich osiedlach wiele młodych po opuszczeniu gniazda pada ofiarą ruchu ulicznego lub kotów[78].
Gatunek nie jest globalnie zagrożony według danych IUCN (status LC – least concern). Szacuje się, że w Europie gniazduje od 40 do 82 milionów par, co daje od 120 do 246 milionów osobników. Na podstawie tego, że Europa stanowi 50–74% globalnego zasięgu gatunku, przyjmuje się, że na świecie może żyć między 162 a 492 milionów kosów[79].
W ustawodawstwie europejskim kos został ujęty w Załączniku II Konwencji Berneńskiej jako gatunek podlegający ochronie[80]. W Polsce kos jest objęty ścisłą ochroną gatunkową[81]. Gniazduje tu 2,4–2,7 milionów par[79]. Kos zwyczajny od dawna zwiększa liczebność, do czego przyczyniły się zaprzestanie na początku XX wieku odłowów do celów konsumpcyjnych oraz synantropizacja, zasiedlanie miast. Jedną z przyczyn może być też ocieplenie klimatu – wskazuje na to wzrost liczebności w Białowieskim Parku Narodowym, czyli środowisku w niewielkim stopniu przekształconym przez człowieka[43].
Pogoda ma duży wpływ na śmiertelność. Latem ptaki cierpią z powodu przedłużającej się suszy, zimą przez mróz i mocny wiatr. Wszelako kosy, dzięki szerokiemu spektrum pokarmowemu, wytrzymują długotrwałe zimowe warunki dużo lepiej niż inne drozdy[82].
Gatunek ten pada czasami ofiarą pasożytniczych kukułek, takich jak kukułka zwyczajna. Zdarza się to jednak bardzo rzadko, gdyż kosy rozpoznają ptaki pasożytniczych gatunków i ich niemimetyczne jaja[83]. W Wielkiej Brytanii tylko w 3 gniazdach na 59 770 sprawdzonych (0,005%) znaleziono jaja kukułek[84]. Kosy introdukowane w Nowej Zelandii, gdzie kukułki nie występują, utraciły w ciągu 130 lat zdolność rozpoznawania dorosłych kukułek zwyczajnych, lecz nie zaprzestały odrzucania niemimetycznych jaj[85].
Podobnie jak u innych wróblowych częste jest występowanie pasożytów. 88% kosów jest nosicielami pasożytów układu pokarmowego, najczęściej z rodzajów Isospora i Capillaria[86]. U ponad 80% ptaków stwierdzono obecność pasożytów układu krwionośnego, należących do rodzajów Leucocytozoon, zarodziec, Haemoproteus, a także świdrowców[87]. Do pozostałych pasożytów wewnętrznych należą przywry wnętrzniaki[88]. U kosów stwierdzono obecność 13 gatunków przywr, z czego w Polsce wykryto 6 gatunków[89].
Kosy spędzają większość czasu poszukując pokarmu na ziemi. Mogą tam zostać zaatakowane przez kleszcze, które zwykle przyczepiają się do głowy ptaka. We Francji kleszcze z rodzaju Ixodes wykryto u 74% wiejskich kosów, lecz tylko u 2% ptaków żyjących w miastach. Wynika to z faktu, iż kleszcze są liczniejsze na terenach wiejskich, gdzie mają dostęp do większej liczby nosicieli, takich jak lisy, sarny i dziki. Choć kleszcze mogą przenosić chorobotwórcze wirusy i bakterie oraz wiadomo, że przenoszą boreliozę u ptaków, to nie ma dowodów, że wpływają niekorzystnie na sprawność kosów poza sytuacją, gdy ptaki są wyczerpane po migracji[90]. Do pasożytów zewnętrznych należą też przykładowo larwy much Neottiophilum praeustum, żyjące w materiale gniazda i żywiące się krwią piskląt[88].
Znany dawniej jedynie w Afryce, należący do przenoszonych przez komary flawiwirusów wirus usutu powodował od roku 2001 w Europie Środkowej znaczącą umieralność wśród ptaków. Szczególnie dotkniętym gatunkiem były kosy, stąd mówiono o tej chorobie jako o „umieraniu kosów”. Po raz pierwszy wystąpiło ono w 2001 roku w pobliżu Wiednia i rozszerzyło się na Węgry, Szwajcarię i Włochy[91]. Latem 2011 roku wirus usutu został uznany za przyczynę licznych padłych zwierząt na północy Niziny Górnoreńskiej w Niemczech. Oszacowano, że zginęło tam około 100 tysięcy osobników[92]. W Austrii, gdzie wirus pojawił się po raz pierwszy, od 2004 roku liczba przypadków śmiertelnych zaczęła spadać, a w 2006 roku sytuacja wróciła do stanu sprzed epizootii. Przyczyną było to, że austriackie ptaki rozwinęły odporność populacyjną[92].
Kosy padają ofiarą rozmaitych drapieżników. Warto przy tym zauważyć, że częściej pożerane są nie samce, śpiewające w eksponowanych miejscach, lecz samice. Najprawdopodobniej jest to spowodowane tym, że samice dłużej przebywają w poszukiwaniu pokarmu na ziemi[93]. W oryginalnym środowisku najskuteczniejsze w polowaniu na kosy są różne gatunki sokołów, krogulec, jastrząb, myszołów oraz kania ruda, a w Australii i Nowej Zelandii błotniak moczarowy. Spośród sów typowymi drapieżnikami są puszczyk, puchacz i uszatka. Łupem różnych krukowatych padają jaja i pisklęta. Większe ich gatunki jak czarnowrony polują również na słabe i chore stare ptaki. Zagrożeniem dla kosów są także różne gatunki łasicowatych i lisów. Poza tym kosy padają często ofiarami kotów domowych, szczurów wędrownych i wiewiórek. Szczury i wiewiórki zjadają z reguły jaja i nieumiejące jeszcze fruwać młode ptaki[88]. Z powodu drapieżnictwa kotów i kun notuje się wysoką śmiertelność dorosłych ptaków (samców – ok. 40%, samic – ok. 60%, co wynika z większego narażenia na atak podczas wysiadywania jaj) oraz duże straty w lęgach (ok. 40%). W populacjach miejskich bardziej zagrożone są lęgi, w leśnych – osobniki dorosłe[94].
Na obszarach zaludnionych ruch uliczny powoduje liczne ofiary wśród kosów. Szczególnie niebezpieczne są drogi szybkiego ruchu przebiegające wśród terenów zielonych. Niektóre kosy przeżywają wiele wypadków drogowych. Szanse wyleczenia wydają się większe w miastach z powodu większej ilości pożywienia i mniejszego zagrożenia ze strony drapieżników[88]. W wielu częściach obszaru występowania tępienie jako szkodniki (na przykład w Australii) i polowania (na przykład we Francji) stanowią istotną przyczynę śmierci[82].
Śmiertelność w pierwszym roku życia jest znacząco wyższa niż w kolejnych. Badania przeprowadzone we Francji ustaliły prawdopodobieństwo przeżycia pierwszego roku na 31%. Dla kolejnych lat było to 55%. Badania w wielkich miastach północno-zachodnich Niemiec wyznaczyły przeciętną długość życia na 3,6 roku. Nierozstrzygnięte pozostaje zagadnienie, czy przeciętna długość życia jest większa w oryginalnym środowisku, czy też w obszarach zaludnionych. Przeprowadzone badania dostarczają sprzeczne wyniki. Pojedyncze ptaki mogą osiągnąć znaczny wiek. Wielokrotnie spotykano ptaki mające ponad 10 lat. Najstarszym dotychczas znanym kosem była samica zaobrączkowana na Helgolandzie w 1974. Została ponownie schwytana po 22 latach i 3 miesiącach i możliwe, że była jeszcze starsza[95].
(js)07.jpg)
.jpg)
-Jerusalem_Mountains.jpg)
Już w starożytnym Rzymie tuczono kosy w wielkich ptaszarniach. Ich mięso uchodziło za przysmak[100]. Do tradycyjnych dań kuchni korsykańskiej należy Pâté de Merle, pasztet z kosów[101]. Miłośnicy śpiewu kosów chętnie trzymali te ptaki w klatkach. Zalecano chwytanie starych kosów, aby móc doznawać przyjemności słuchania śpiewu „w jego pełnej czystości”[102]. Hodowane od małego kosy dawały się z kolei nauczyć melodii. Kosy chętnie trzymano w wolierach. W przeciwieństwie do hodowanych z jaj osobników te złapane na wolności nie były łagodne i zachowywały się bardzo agresywnie wobec innych ptaków, szczególnie własnego gatunku[100].
XVIII-wieczny polski biolog Jan Krzysztof Kluk radził trzymane w niewoli ptaki karmić maczanymi w mleku kaszą jaglaną lub białym chlebem oraz sercem bydlęcym i nerkami baranimi[103].
Z powodu swojego kojarzonego z żałobą koloru oraz samotnego życia w lesie wiązano często kosy w symbolice chrześcijańskiej z pobożnymi pustelnikami. Przykładem może być tu legenda o świętym Kewinie, któremu kos uwił gniazdo w złożonych do modlitwy dłoniach. Dzięki długości modlitwy pustelnika kos mógł wyprowadzić lęg[104].
Przesądy od dawna przypisywały kosom magiczne moce. Wzmogło się to jeszcze po synurbizacji tych ptaków. Na przykład wierzono, że piorun nie uderza w dom, w którym przebywa kos. Jeśli w domu zawiesi się na nitce pióro z prawego skrzydła kosa, mieszkańcy nie zaznają snu. Jeśli serce kosa położy się pod poduszkę śpiącego, będzie on później musiał na zadane pytania odpowiadać zgodnie z prawdą[105]. W północnych Włoszech trzy ostatnie dni stycznia, zwykle zimne, nazywane są „dniami kosa” (I giorni della merla). Odnosi się to do legendy, według której dawniej kosy były białe, ale w zimie schroniły się w kominie i sczerniały od sadzy[106]. Według angielskiego przesądu, gdy młoda dziewczyna w dzień świętego Walentego zobaczy kosa, wyjdzie za mąż za pastora[106][107] lub osobę zaangażowaną w pomoc humanitarną[107]. Irlandzkie przysłowie mówi, że Prędzej kosy będą białe, niż nieprzychylna kobieta zdecyduje się na zamążpójście (ang. There’ll be white blackbirds before an unwilling woman ties the knot; tie the knot to idiom oznaczający poślubić)[108].
Kosy jako powszechnie znane ptaki o melodyjnym śpiewie zwracały uwagę poetów i pisarzy. Jan Brzechwa stworzył żartobliwy wierszyk pod tytułem „Kos”. O ptakach tych pisali: Alfred de Musset w Histoire d’un merle blanc, Robert Musil w Die Amsel i Walter Kappacher w Die Amseln von Parsch. Zespół The Beatles nagrał piosenkę Blackbird wykorzystując śpiew kosa. Ptak ten symbolizował tam czarną dziewczynę (ang. blackbird = kos, black = czarna, bird w slangu = dziewczyna)[109]. Utwór znalazł się w albumie White Album (1968). Wcześniej w 1926 Gene Austin nagrał bluesowy utwór Bye bye blackbird, którzy spopularyzowali inni twórcy, m.in. Eddie Cantor, Frank Sinatra i Peggy Lee[106].
Ludzie wiele razy zwracali uwagę, że śpiew kosa jest bardzo bliski człowieczemu rozumieniu muzyki. W przeciwieństwie do wielu innych odgłosów ptaków daje się on całkiem dobrze przedstawić w notacji muzycznej. Niemiecki kompozytor i dyrygent Heinz Tiessen (1887–1971) prowadził szczególnie intensywne rozważania na temat śpiewu kosa. W jego opinii kos był „muzycznie najwyżej stojącym ptakiem śpiewającym Europy Środkowej”. Zakres głosu znacznie przekracza oktawę. Często chwalony za swój śpiew słowik rdzawy wykorzystuje w mniejszym stopniu swoje możliwości. Kos jest bardziej utalentowanym kompozytorem: „Zakres tonalnej wypowiedzi rozciąga się od najprostszego do najbardziej zróżnicowanego, od czystych trójdźwięków i diatonicznych interwałów w wyrazistej tonacji aż do chromatyki i poza nią, w tonalnie i harmonicznie niepojęte obszary”[110]. Podobną miłością darzył śpiew kosa francuski kompozytor Olivier Messiaen (1908–1992). Poświęcił mu Le Merle noir, utwór kameralny na flet i fortepian. Kosy zainspirowały również Richarda Straussa, który wiernie oddał ich śpiew w Kawalerze srebrnej róży. Na początku pierwszego aktu, gdy kurtyna idzie w górę, motyw śpiewu kosa jest odgrywany przez pierwszy klarnet[111].
Pierwsi europejscy osadnicy w Australii nazywali w slangu rdzenną ludność tego kontynentu kosami (blackbird). Rekreacyjne polowania na Aborygenów określano mianem blackbird shooting. Termin blackbird catching, skrócony następnie do blackbirding, odnosił się do porywania mieszkańców wysp Południowego Pacyfiku do pracy na plantacjach w drugiej połowie XIX wieku[112].
Nazwę Kosowo wywodzi się według legendy od serbskich bohaterów, którzy po śmierci w bitwie na Kosowym Polu zostali zamienieni w kosy i w tej postaci swym śpiewem opowiadają o dawnej klęsce. Etymologia wywodząca nazwę krainy od ptaków służyła za argument uzasadniający serbskie prawa do tych ziem. Powstaniu legendy nie przeszkodził fakt, że jeszcze do niedawna Kosowo pozostawało niezasiedlone przez kosy. Według innej interpretacji nazwa Kosowa pochodzi nie od ptaków, lecz od słowa kosić, które zarówno w języku serbskim, jak i albańskim brzmi podobnie kosit/kositi[113].
Jeden z amerykańskich samolotów zwiadowczych nazwany został Lockheed SR-71 Blackbird[106].
Kos zwyczajny, kos (Turdus merula) – gatunek średniej wielkości ptaka częściowo wędrownego z rodziny drozdowatych (Turdidae). W Europie jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych członków tej rodziny, jest też jednym z najbardziej znanych ptaków. Długość ciała wynosi od 24 do 27 cm. Samce są zabarwione na czarno z żółtym dziobem. Upierzenie samic jest w dużej części ciemnobrązowe. Głośne i melodyjne pieśni godowe można usłyszeć w Europie Środkowej pomiędzy początkiem marca a końcem lipca już przed świtem, a także wieczorem i czasem w ciągu dnia.
Kosy gniazdują w niemal całej Europie poza daleką północą i krańcami południowo-wschodnimi. Poza tym zamieszkują fragmenty Afryki Północnej i Azji. Zostały introdukowane w Australii i Nowej Zelandii. W Europie Środkowej część ptaków opuszcza na zimę tereny lęgowe i wędruje do Europy Południowej oraz Afryki Północnej.
Pierwotnie kos był ptakiem leśnym. W dalszym ciągu można go spotkać w lasach, jednak w XIX stuleciu rozpoczął się proces synurbizacji. Kosy, zasiedlając początkowo parki i ogrody w pobliżu osad ludzkich, wkrótce przeniosły się także do centrów miast. Pożywienia szukają zwykle na ziemi. Odżywiają się przeważnie pokarmem zwierzęcym, głównie dżdżownicami i chrząszczami. Chętnie zjadają też jagody i inne owoce. Budują gniazda zazwyczaj wśród gałęzi drzew i krzewów.
O melro-preto (Turdus merula), vulgarmente conhecido apenas como melro ou mérula, é uma ave pertencente ao género Turdus.[1] Ocorre naturalmente na Europa, Norte de África, Médio Oriente, Ásia Meridional e Ásia Oriental,[2] e foi introduzida na Austrália e Nova Zelândia na segunda metade do século XIX.[2][3][4] Dependendo da latitude, pode ser residente, migratória ou parcialmente migratória.[2][5] A espécie tem numerosas subespécies na sua vasta área de distribuição, algumas das quais são consideradas espécies distintas por alguns autores.[5]
O melro-preto é omnívoro, consumindo uma grande variedade de insetos, vermes, bagas e drupas.[6] Apresenta um forte dimorfismo sexual; o macho adulto da subespécie nominal T. m. merula é completamente preto, com exceção do bico e do anel orbital de cor amarela, e tem um vasto repertório de vocalizações, enquanto que a fêmea adulta e os juvenis são predominantemente de cor castanha.[7][8] Esta espécie nidifica em bosques e jardins, construindo ninhos em forma de taça com ervas e lama[9] em trepadeiras ou arbustos, e pode ser encontrada tanto em florestas como em campo aberto e zonas urbanas.[8][10] Ambos os sexos exibem um comportamento territorial nos locais de nidificação, cada qual com comportamentos agressivos distintos, mas é mais gregário durante as migrações e nas áreas onde inverna.[6] Tanto os machos como as fêmeas podem permanecer no seu território durante todo o ano desde que o clima seja suficientemente temperado e haja alimento disponível durante o inverno.
Apesar de poderem ocorrer flutuações locais nas populações devido a ameaças específicas, possui uma grande área de distribuição geográfica e uma grande população global, pelo que não se considera que se encontre globalmente ameaçada.[11] Existem numerosas referências literárias e culturais ao melro-preto, frequentemente relacionadas com o canto melodioso dos machos. O melro-preto é a ave nacional da Suécia.[12]
O melro-preto foi descrito em 1758 pelo zoólogo sueco Carolus Linnaeus no seu livro Systema Naturae como Turdus merula, caracterizado como "Turdus ater, rostro palpebrisque fulvis" ("Tordo negro, com bico e pálpebras amarelas").[13] O seu nome binomial deriva de duas palavras em latim, turdus, "tordo", e merula, "melro".[14] O filósofo e enciclopedista romano Varrão indica um diminutivo de mera, "só", como explicação etimológica para o termo merula, que significaria assim quod mera, "quase só", o que descreve bem o carácter solitário desta ave.[15] Este termo (e a sua forma tardia merulu) deu ainda origem à designação comum para esta espécie não só em português[1][16] ('melro', com síncope do 'u' e metátese do 'r'), como também noutras línguas românicas como o castelhano ('mirlo'),[17] o francês ('merle')[18] e o italiano ('merlo').[19] Já em inglês (blackbird, lit. "ave negra")[20] e em sueco (koltrast, lit. "tordo de carvão")[21] a designação comum parece derivar da sua aparência. Em Portugal, é normalmente conhecido como o melro, apesar do termo se referir de forma mais abrangente a diversos membros da família Turdidae, como o melro-de-peito-branco (Turdus torquatus) e o melro-das-rochas (Monticola saxatilis).[1]
A taxonomia desta espécie, particularmente a das subespécies asiáticas, é complexa. As subespécies encontradas no subcontinente indiano, T. m. simillimus, T. m. nigropileus, T. m. bourdilloni, T. m. spencei e T. m. kinnissi, são relativamente pequenas (apenas 19–20 cm de comprimento) e possuem um anel orbital largo, para além de terem proporções, formato das asas, cor do ovos e vocalizações diferentes das outras subespécies de melro-preto. Por essas razões, são por vezes consideradas uma espécie separada, Turdus simillimus.[22][23][24] A subespécie T. m. maximus dos Himalaias é bastante maior (23–28 cm de comprimento) do que o grupo da T. m. simillimus, e difere de todas as outras subespécies de melro-preto pela total ausência do anel orbital e pelas suas vocalizações reduzidas, pelo que é por vezes considerada uma espécie separada, Turdus maximus.[22][24] As restantes subespécies asiáticas, as relativamente grandes T. m. intermedius e T. m. mandarinus, e a menor T. m. sowerbyi, também diferem em estrutura e vocalizações, e podem também representar uma espécie separada, Turdus mandarinus.[5] Alternativamente, alguns autores sugerem que sejam consideradas subespécies de Turdus maximus,[2] mas diferem desta em estrutura, vocalizações e existência do anel orbital.[5][22]
O parente mais próximo em termos evolutivos do melro-preto aparenta ser o Turdus poliocephalus, presente no Sudeste Asiático e em algumas ilhas do sudoeste do Pacífico, que provavelmente divergiu do melro-preto recentemente.[2]
A subespécie nominal T. m. merula tem 23,5–29 cm de comprimento, uma envergadura de 34–38 cm e um peso de 80-125 g, dependendo do sexo e das estações do ano. O macho adulto possui plumagem totalmente negra e lustrosa, patas de tamanho médio castanho-escuras, bico curto amarelo-alaranjado e um anel orbital amarelo.[7][8] O bico e o anel orbital tendem a escurecer um pouco no inverno.[7][25] A fêmea adulta possui plumagem castanha, ventre malhado de castanho-claro, garganta e peito com malhas esbranquiçadas, patas castanho-escuras, bico amarelo-acastanhado e um anel orbital castanho.[7][8] Os juvenis são semelhantes às fêmeas, mas possuem manchas pálidas na parte superior do corpo. Os tons de castanho da plumagem dos juvenis varia de indivíduo para indivíduo, sendo os mais escuros presumivelmente machos.[7] A plumagem juvenil dura até à primeira muda, que ocorre entre agosto e outubro.[2] Os jovens machos adquirem então uma plumagem semelhante à dos adultos, mas o seu bico é mais escuro, o anel orbital amarelo é mais esbatido e as asas quando dobradas são castanho-escuras. Os machos só adquirem a aparência adulta ao fim do primeiro ano de vida.[2][8]
Na Europa, os machos podem ser confundidos com o melro-de-peito-branco (Turdus torquatus), mas este último possui um crescente branco no peito e as asas são ligeiramente prateadas,[26] e são superficialmente semelhantes ao estorninho-comum (Sturnus vulgaris).[7] No Sri Lanka, a subespécie T. m. kinsii é semelhante a uma espécie local, o Myophonus blighi, e ao tordo-unicolor (Turdus unicolor), nativo do subcontinente indiano.[2] No entanto, o primeiro apresenta sempre azul na sua plumagem, e o segundo possui o ventre mais pálido.[27] As fêmeas podem ser confundidas com o tordo-comum (Turdus philomelos), mas este último possui a parte inferior do corpo mais pálida e com malhas negras. Existem ainda algumas espécies do género Turdus, de aparência similar ao melro-preto, mas que vivem fora da sua área de distribuição geográfica, como por exemplo o Turdus chiguanco da América do Sul.[28]
Como seria de esperar numa espécie com uma área de distribuição tão vasta, existem numerosas subespécies de melro-preto geralmente aceites, algumas das quais são consideradas como espécies separadas por alguns autores.[5] Este artigo segue o tratamento de Clement et al.[2]
Embora a observação de anomalias na coloração da plumagem dos melros-pretos seja rara em termos absolutos, em termos relativos parece ser bastante mais comum nesta espécie do que em outras aves. Segundo observações realizadas na Grã-Bretanha, de entre todas as aves identificadas com anomalias na coloração, 29% pertencem ao género Turdus, especialmente melros-pretos,[36] levando à ocorrência de melros-brancos. A existência de melros-brancos foi relatada no século XVIII pelo naturalista francês Georges de Buffon, entre outros.[37]
As anomalias são caracterizadas por uma descoloração mais ou menos pronunciada da plumagem e das partes moles, mas são de natureza diversa e podem ir desde o albinismo total e verdadeiro a uma das diversas formas de albinismo parcial, como o leucismo e o esquizocromismo,[38] que pode dificultar significativamente a identificação das aves.[36] Enquanto que a causa do albinismo verdadeiro é puramente genética, outros fatores como envelhecimento, vitiligo ou carências nutricionais e vitamínicas podem ajudar a explicar as anomalias de pigmentação.[36] O albinismo progressivo com a idade da ave, em particular, tem sido especialmente observado nos melros-pretos.[36] Em casos hereditários as anomalias são constantes de uma muda para outra, mas o albinismo causado por fatores ambientais é muitas vezes reversível.[36]
Os albinos verdadeiros são geralmente menos robustos do que os restantes indivíduos,[36] e têm maiores chances de ser caçados por predadores por serem conspícuos,[36][39] pelo que raramente sobrevivem por muito tempo e são raramente observados.[36] Por outro lado, também tendem a ter menores chances de reprodução, pois são geralmente evitados pelas outras aves e têm dificuldade em encontrar um parceiro.[36] Assim, a maioria dos melros-brancos que se podem observar atualmente, quer albinos verdadeiros quer não, são animais criados em cativeiro. Quanto às anomalias que ocorrem em aves selvagens, raramente representam mais de 1% do total de indivíduos, mas parecem ser mais frequentes em zonas urbanas.[39]
Os jovens machos da espécie nominal podem começar a cantar no fim de janeiro, desde que haja bom tempo, com o objetivo de estabelecer um território, sendo seguidos pelos machos adultos no fim de março. O canto do macho é um gorjeio aflautado grave, melodioso e variado, frequentemente terminando com sons menos puros e por vezes um pouco arranhados. É dado a partir de árvores, telhados ou outros poleiros elevados,[6][40] normalmente entre março e junho, mas por vezes até ao início de julho.[6] Um estudo britânico mostra que o canto dura mais tempo se o macho estiver em boa forma física, e se a fêmea estiver num período de fertilidade máxima.[41] O macho pode cantar a qualquer hora do dia, mas é ao amanhecer e ao anoitecer que o canto é mais intenso.[40]
O melro-preto possui ainda várias outras vocalizações, incluindo um sriiii agressivo, um pouk-pouk-pouk de alarme para predadores terrestres como gatos, e numerosas vocalizações de tchink e tchouk-tchouk. Tal como outros pássaros, possui também um sriiiiii agudo de alarme para aves de rapina, pois o som é rapidamente atenuado pela vegetação, tornando a fonte difícil de detetar.[42] Os machos territoriais invariavelmente emitem um tchink-tchink ao anoitecer numa tentativa (normalmente infrutífera) de dissuadir outros machos de procurarem poleiros para passar a noite no seu território.[6]
Pelo menos duas das suas subespécies, T. m. merula e T. m. nigropileus, são capazes de imitar outras espécies de aves, gatos, humanos ou alarmes, mas isso é geralmente discreto e difícil de detetar. As grandes subespécies de montanha, especialmente a T. m. maximus, possuem canções relativamente pobres, com um repertório limitado quando comparado com as subespécies ocidentais, indianas e do Sri Lanka.[2]
Comum em zonas arborizadas na maioria da sua área de distribuição, o melro-preto tem preferência por florestas de folha caduca com vegetação rasteira densa,[6] podendo também ser encontrado em zonas arbustivas, campos de cultivo, jardins ou parques, mesmo em zonas urbanas.[8][10] Os jardins fornecem os melhores locais de nidificação, acomodando até 7,3 pares / ha, tendo as zonas arborizadas geralmente um décimo dessa densidade e os campos abertos ou demasiado urbanizados ainda menos.[6] Tipicamente, esta espécie pode ser encontrada até aos 1 000 m de altitude na Europa, 2 300 m no Norte de África e 900–1 800 m na Índia e no Sri Lanka, mas a subespécie de montanha T. m. maximus, residente nos Himalaias, nidifica entre os 3 200 e os 4 800 m, nunca descendo abaixo dos 2 100 m mesmo durante o inverno.[2] Na Europa, é frequentemente substituída pelo melro-de-peito-branco (Turdus torquatus) nas zonas de maior altitude.[43]
O melro-preto nidifica nas zonas temperadas da Eurásia, no Norte de África, em algumas ilhas atlânticas (Açores, Madeira, Canárias) e na Ásia Meridional, e foi introduzido na Austrália e Nova Zelândia.[2] Dependendo da latitude, esta espécie pode ser residente, migratória ou parcialmente migratória. As populações são residentes no sul e no oeste da sua área de distribuição, mas as aves do norte migram para sul até ao Norte de África e às zonas tropicais da Ásia durante o inverno.[2] Os machos provenientes de zonas urbanas são mais propensos a invernar em climas mais frios do que machos provenientes de zonas rurais, uma adaptação tornada possível pelo microclima mais quente e pela maior abundância de alimento nas cidades, que permite às aves estabelecer territórios e iniciar o acasalamento mais cedo.[44]
Desde que haja alimento disponível durante o inverno, tanto os machos como as fêmeas permanecerão no seu território durante todo o ano, embora ocupando zonas diferentes. Durante a migração os melros-pretos são mais sociáveis, viajando em pequenos bandos, geralmente de noite, e alimentando-se em grupos dispersos nos locais onde inverna. O voo de migração, que consiste de uma série de rápidas batidas de asa intercaladas com movimentos de planagem horizontal ou mergulhos, difere tanto do normal voo rápido e ágil desta espécie como dos mergulhos acentuados típicos de outros grandes turdídeos.[30]
Como seria de esperar para uma espécie migratória tão amplamente distribuída, já foi observada fora da sua área de distribuição habitual na Eurásia, como no arquipélago de Svalbard, na ilha de Jan Mayen e no Japão.[45] Os registos de aves observadas na América do Norte são normalmente atribuídos a aves fugidas ao cativeiro, como por exemplo a ave observada no Quebec em 1971;[46] no entanto, uma ave observada em 1994 em Bonavista, Terra Nova, Canadá, foi aceite como uma ave genuinamente selvagem,[2] pelo que a espécie consta da lista de aves da América do Norte da American Ornithologists' Union.[47]
O melro-preto é omnívoro, consumindo uma grande variedade de insetos, vermes, bagas e drupas.[6] A caça é predominante, sendo particularmente importante durante a época de nidificação, com as bagas e as drupas a serem mais consumidas durante o outono e o inverno.[2] Alimenta-se sobretudo no solo, correndo e pulando, progredindo aos trancos e barrancos, com a cabeça inclinada para um dos lados.[6][48] Caça principalmente com a visão mas também pode usar a audição,[6] pesquisando o húmus em busca de minhocas e fazendo-as sair das suas tocas com o bico,[49] e revirando folhas em decomposição de forma barulhenta e demonstrativa em busca de outros invertebrados.[6][10] Ocasionalmente, pode ainda caçar pequenos vertebrados como girinos e pequenos sapos ou lagartos.[6]
Apesar de se alimentar sobretudo no solo, esta espécie também se empoleira em arbustos para recolher bagas e drupas, e apanhar lagartas e outros insetos.[6] O tipo de drupas consumidas depende do que estiver disponível localmente, e frequentemente inclui espécies exóticas presentes em jardins ou pomares.[2] Na Europa temperada, alimenta-se de bagas de alfeneiro, de sabugueiro e de várias espécies dos géneros Hippophae, Cornus e Rubus, entre outras. Durante o inverno, fazem parte da sua dieta bagas de azevinho, de hera e de várias espécies dos géneros Crataegus, Viscum e Sorbus.[50] Mais a sul, podem também alimentar-se de bagas de murta e de espécies do género Celtis, de azeitonas e de uvas. No norte da Índia, os frutos da figueira-de-bengala (Ficus benghalensis) e de várias espécies do género Morus são frequentemente consumidos, com as sementes de espécies do género Erythrina e bagas de espécies do género Trema a fazerem parte do seu regime mais a sul.[2]
Tal como outros melros e tordos, esta espécie regurgita pequenas bolas contendo as sementes após a partes moles terem sido digeridas.[51]
O melro-preto não é gregário, exibindo um comportamento territorial nos locais de nidificação. Os machos estabelecem o seu território durante o primeiro ano de vida, e defendem-no por toda a vida.[52] Durante a época de nidificação o macho defende o seu território afugentando outros machos ou utilizando uma exibição de ameaça, que consiste numa pequena corrida, primeiro levantando a cabeça e depois baixando-a em simultâneo com a cauda.[6] Se efetivamente ocorrer uma briga entre dois machos, eles se enfrentam pairando a poucos centímetros do solo, gritando e esticando as pernas em direção ao oponente.[10] Estas lutas são geralmente curtas, mais demonstrativas do que violentas, e o intruso é rapidamente afugentado.[6] A fêmea também é agressiva na primavera, quando compete com outras fêmeas por um bom território de nidificação ou parceiro, e embora brigas entre fêmeas sejam menos frequentes, tendem a ser mais violentas.[6] Fora da época de nidificação, pequenos grupos de melros-pretos podem compartilhar fontes abundantes de alimento e locais de empoleiramento para passar a noite, mas mesmo nestes casos há pouca interação entre os indivíduos.[52]
A aparência do bico parece ser importante nas interações entre os melros-pretos. Um estudo neozelandês mostra que um macho defendendo o seu território reage mais agressivamente a intrusos com bico cor-de-laranja de que com bico amarelo, e menos a indivíduos com o bico castanho, típico dos machos juvenis. Por outro lado, as fêmeas são relativamente indiferentes à cor do bico, mas são sensíveis à reflexão de radiação ultravioleta no mesmo.[53]
A subespécie nominal T. m. merula pode iniciar o acasalamento em março, mas as subespécies orientais e indianas começam pelo menos um mês mais tarde, e as aves introduzidas na Austrália e na Nova Zelândia apenas em Agosto.[2][43] O melro-preto macho atrai a fêmea com uma exibição de corte, que consiste de corridas oblíquas combinadas com vénias, o bico aberto e uma canção grave "estrangulada". A fêmea permanece imóvel até levantar a cabeça e a cauda para permitir a cópula.[6]
O casal procura então um local adequado para o ninho numa trepadeira ou arbusto, geralmente a cerca de 2 m do solo, dando preferência a espécies espinhosas ou de folha persistente como a hera, o azevinho e espécies dos géneros Crataegus, Lonicera e Pyracantha,[54] embora o ninho possa também ser instalado na forquilha de um galho de árvore.[55] Embora o macho possa ajudar na construção do ninho, principalmente no transporte de materiais de construção,[56] é a fêmea que constrói sozinha um ninho em forma de taça com ervas ou pequenos galhos, geralmente forrado com lama.[9][52] Cada postura possui habitualmente três a cinco (normalmente quatro) ovos verde-azulados salpicados com pequenas manchas vermelho-acastanhadas,[6] sobretudo do lado mais largo.[43] As posturas em zonas arborizadas tendem a ter maior número de ovos do que em zonas urbanas.[52] Os ovos da subespécie nominal têm um tamanho médio de 2,9 x 2,1 cm e um peso médio de 7,2 g, dos quais 6% correspondem à casca;[14] os ovos das subespécies residentes no sul da Índia são mais claros do que os das restantes subespécies.[2]
A incubação é feita unicamente pela fêmea e dura geralmente de 12 a 14 dias. As crias recém-eclodidas são altriciais, necessitando de 10 a 19 dias (em média 13,6) para abandonar o ninho, com ambos os progenitores a participar na sua alimentação e na remoção dos sacos fecais.[30] O peso ganho pelas crias durante os primeiros oito dias de vida é fundamental para a sua sobrevivência, pois crias que não alcancem os 35-45 g durante esse período têm poucas hipóteses de sobreviver.[57] As crias não sabem voar quando abandonam o ninho, rastejando/saltando para fora deste e batendo as asas até chegar ao solo, e procurando cobertura na vegetação próxima. Se o ninho for perturbado, podem abandoná-lo nove dias apenas após a eclosão, uma importante adaptação contra eventuais predadores.[52] Os progenitores continuam a alimentar os juvenis, que seguem os adultos implorando por comida, até três semanas após estes abandonarem o ninho. Se a fêmea começar a construir outro ninho, o macho alimentará os juvenis sozinho.[6] Durante esse período eles aprendem a escolher os seus alimentos, e uma semana após abandonarem o ninho já são capazes de voar. Ao fim de três semanas os juvenis são independentes, e abandonam voluntariamente o território do progenitor pouco depois apesar deste não os afugentar,[52] atingindo o estado adulto ao fim de ano de vida.[58]
Segundas ninhadas são comuns, com o mesmo ninho sendo utilizando para a segunda ninhada se a primeira foi bem-sucedida,[2] sendo possíveis até cinco ninhadas por estação se as condições atmosféricas forem excecionalmente boas.[59]
A subespécie asiática de montanha T. m. maximus têm uma época de nidificação mais curta, e apenas produz uma ninhada por ano. A fêmea também põe menos ovos (dois a quatro, em média 2,86), mas de maiores dimensões do que os da subespécie nominal, e enquanto o período de incubação é ligeiramente mais curto (12 a 13 dias), as crias necessitam de mais tempo (16 a 18 dias) para abandonar o ninho.[60]
A perda de ovos durante a incubação e a taxa de mortalidade entre as crias são consideráveis, pelo que apenas são produzidos juvenis em 30-40% das ninhadas,[52] e embora as posturas em zonas urbanas tendam a ter um menor número de ovos, produzem mais juvenis por ninho do que nas zonas rurais.[52][61] A taxa de sobrevivência entre os juvenis é de 56% durante o primeiro ano de vida e de 65% para os adultos.[14] Embora haja registos de indivíduos com mais de 21 anos de idade,[58][62] a esperança média de vida de um melro-preto adulto é de 5 anos.[63]
Geralmente, os casais são fiéis e permanecem juntos enquanto ambos sobreviverem,[30] mas são observadas taxas de separação na ordem dos 20% na sequência de uma época de nidificação com baixa taxa de sucesso,[64] e existem estudos que mostram que até 17% das crias não pertencem ao seu suposto pai, tornando esta espécie geneticamente poligâmica apesar de socialmente monogâmica.[65]
O melro-preto é muito vulnerável à predação, visto que passa muito do seu tempo no solo em busca de alimento e patrulhando o seu território.[66] Junto a habitações humanas o principal predador desta espécie é o gato doméstico (Felis silvestris catus); noutros locais, as raposas e as aves de rapina, como as do género Accipiter, caçam os melros-pretos se a oportunidade se proporcionar,[61][66] e corvídeos como a pega-rabilonga (Pica pica) e o gaio-comum (Garrulus glandarius) caçam tanto os adultos como os seus ovos e crias. No entanto, frequentemente produz três ninhadas por estação, pelo que a predação não tem um impacto significativo sobre o tamanho das populações,[54] embora um estudo britânico mostre que 89% das ninhadas mal-sucedidas se deva à predação.[67]
O melro-preto é uma das espécies conhecidas por possuir sono de ondas lentas unihemisférico, o que significa que apenas um dos hemisférios cerebrais está efetivamente a dormir, enquanto um EEG de baixa voltagem, característico do estado de vigília, está presente no outro. O benefício disto é que ave pode descansar em áreas com alta incidência de predação ou durante longos voos migratórios, mas ainda reter um certo grau de alerta.[68]
Tal como acontece com outros pássaros, os parasitas são comuns nesta espécie. Estudos mostram que 88% dos melros-pretos apresentam parasitas intestinais, predominantemente dos géneros Isospora e Capillaria,[69] e que mais de 80% possuem hematozoários (géneros Leucocytozoon, Plasmodium, Haemoproteus e Trypanosoma).[70] Os melros-pretos passam muito do seu tempo em busca de alimento no solo, onde são infestados por carraças, que normalmente se fixam na cabeça das aves.[71] Em França, um estudo revelou que 74% dos melros-pretos rurais estavam infestados com carraças do género Ixodes, contra apenas 2% das aves urbanas.[71] Isto deve-se em parte ao facto de ser mais difícil para as carraças encontrarem outro hospedeiro em relvados e jardins em zonas urbanas do que em áreas rurais, mas também ao facto de ser provável que as carraças sejam mais comuns nas zonas rurais, onde são mais numerosos os hospedeiros de pelo longo, como as raposas, os veados e os javalis.[71] Apesar das carraças do género Ixodes puderem transmitir vírus e bactérias patogénicas, e serem conhecidas por transmitir bactérias do género Borrelia às aves,[72] não existem provas de que isso afete a saúde dos melros-pretos, exceto quando estão exaustos e enfraquecidos após a migração.[71] No entanto, esta espécie é capaz de transmitir as bactérias do género Borrelia às carraças, servindo assim de reservatório para a bactéria.[73]
Ocasionalmente, esta espécie é alvo de parasitismo de ninhada por parte de cucos como o cuco-canoro (Cuculus canorus), mas isso não é significativo pois o melro-preto é capaz de reconhecer tanto o adulto como os ovos não miméticos dessa espécie parasita.[74] Um estudo neozelandês revelou que os melros-pretos introduzidos durante a década de 1860 na Nova Zelândia, onde os cucos não ocorrem, perderam a capacidade de reconhecer os cucos-canoros adultos, mas continuam a rejeitar os seus ovos não miméticos.[75]
O melro-preto tem uma área de distribuição geográfica estimada de 13,9 milhões de km², e possui uma população global estimada de 150-500 milhões de indivíduos, incluindo mais de 40 milhões de pares na Europa.[11] A tendência global da população é desconhecida, mas existem indícios de flutuações locais.[11] No entanto, não se considera que a espécie se encontre em declínio segundo os critérios definidos pela União Internacional para a Conservação da Natureza e dos Recursos Naturais (IUCN). Por esses motivos, foi avaliada como Pouco preocupante na Lista Vermelha da IUCN de 2009,[11] e não tem estatuto especial ao abrigo da Convenção sobre o Comércio Internacional das Espécies da Fauna e da Flora Silvestres Ameaçadas de Extinção (CITES), que regula o comércio internacional de espécimes de plantas e animais selvagens.[76]
De um modo geral, as populações do paleártico ocidental estão estáveis ou em crescimento,[30] mas registaram-se declínios locais ao longo das últimas décadas, especialmente em zonas agrícolas, possivelmente devido a políticas agrárias que encorajaram os agricultores a remover sebes, que fornecem locais para os ninhos, e a drenar pastagens húmidas e aumentar o uso de pesticidas, provocando a diminuição do número de invertebrados de que esta espécie se alimenta.[61] Na Europa, a população de melros-pretos regista uma tendência ligeiramente crescente desde a década de 1990, particularmente na Alemanha, na França e na Itália,[11] e no Reino Unido registou-se uma recuperação assinalável durante a última década, após uma queda de cerca de 25% entre as décadas de 1970 e 1990, tendo o seu estado de conservação sido revisto de Âmbar (nível médio de preocupação) para Verde (nível baixo de preocupação) em 2002.[77] Em Portugal, está classificada como Pouco preocupante.[78]
O melro-preto foi introduzido na Austrália em Melbourne durante a década de 1850, tendo-se expandido desde Melbourne e Adelaide a todo o sudeste da Austrália, incluindo a Tasmânia e as ilhas do estreito de Bass.[3] Esta espécie é considerada uma praga nesse país, pois causa danos a uma grande variedade de drupas e bagas em pomares, vinhas, parques e jardins, sendo também particularmente destrutiva da vegetação rasteira, particularmente em hortas.[3][79] Para além disso, contribui para espalhar ervas daninhas introduzidas como as silvas, e compete com aves nativas por alimento e locais de nidificação.[79]
Na Nova Zelândia, foi introduzido em 1862, tendo-se expandido a todo o país até aos 1 500 m de altitude, incluindo as ilhas Campbell e Kermadec. É, juntamente com a espécie nativa Zosterops lateralis, a mais amplamente distribuída ave dispersora de sementes do país.[4] Alimenta-se de uma grande variedade de drupas nativas e exóticas, contribuindo fortemente para o desenvolvimento de comunidades de ervas daninhas introduzidas como as silvas, cujos frutos são mais adequados à alimentação de aves nativas não endémicas ou introduzidas do que a aves endémicas.[80] Sendo uma espécie introduzida, não é legalmente protegida nesse país, podendo ser abatida em qualquer altura.[81]
Na União Europeia, a caça ao melro-preto é regulamentada pela Diretiva 79/409/CEE do Conselho, de 2 de abril de 1979, relativa à conservação das aves selvagens,[50][82] sendo permitida em diversos países incluindo a França[50] e Portugal.[83] Em França, o Office National de la Chasse et de la Faune Sauvage (Gabinete Oficial da Caça e da Fauna Selvagem) estima que entre 1998 e 1999 tenham sido abatidas cerca de 985 000 aves desta espécie em todo o país.[50] O melro-preto pode ser caçado a tiro ou capturado vivo com uma varinha enviscada (pequeno ramo revestido com cola) para servir de chamariz. Este último método, utilizado nos departamentos dos Alpes da Alta Provença, Alpes Marítimos, Bocas do Ródano, Var e Vaucluse, é regulamentado por decreto ministerial e sujeito a autorização por parte da prefeitura.[50]
Algumas fontes indicam que, ao contrário de outras criaturas negras, esta espécie não é normalmente vista como um símbolo de má sorte,[84] enquanto outras afirmam o contrário.[85][86] O melro-preto era visto como uma ave sagrada mas destrutiva no folclore da Grécia Antiga, e dizia-se que morreria se consumisse romã.[87] O canto melodioso desta espécie torna-o num símbolo para as tentações, especialmente as sexuais;[85] segundo a tradição cristã, o Diabo terá certa vez tomado a forma de um melro-preto e voado contra a cara de São Bento, fazendo com que o santo sentisse um desejo sexual intenso por uma rapariga. Para se salvar da tentação, São Bento terá arrancado as suas roupas e saltado para dentro de um arbusto espinhoso, o que o terá libertado de tentações sexuais para o resto da vida.[85] Por outro lado, diz-se que dois melros-pretos juntos são um símbolo de paz e de boa sorte,[85][86] e muitas culturas consideravam esta ave uma representação da alma, e como tal usavam-na para indicar a vida eterna.[86]
O melro-preto figura nos brasões de armas de várias cidades e regiões de diferentes países, tais como Krukow (Alemanha), Santa Maria de Merlès (Espanha), Braine e Le Merlerault (França). Esta espécie já surgiu ainda representada em selos postais de países como a Suécia, a Finlândia, as ilhas Feroe, a Estónia, o Reino Unido, a Irlanda e Portugal.[88] Como resultado de uma votação popular levada a cabo entre os leitores do jornal matutino sueco Dagens Nyheter, o melro-preto é desde 1962 a ave nacional da Suécia,[12] que possui uma população de 1-2 milhões de pares.[30]
Dada a sua proximidade ao homem existem numerosas referências ao melro-preto em ditados populares portugueses, tais como: "Cada tiro, cada melro." (quando alguém não consegue acertar em algo após sucessivas tentativas); "Água ao melro que lhe seca o bico."; "Cantam os melros, calam-se os pardais.";[89] "Melro que pia, o poiso denuncia."; "Melro que bem assobia, muita minhoca já engoliu."; "Quando o melro canta em janeiro, é tempo de sequeiro o ano inteiro." (quando os melros-pretos começam a cantar tão cedo é porque o tempo está mais quente e será uma estação com menos chuvas, e logo pior para as colheitas);[90] e "Melro de bico amarelo, come a semente e o farelo." (reflexo de como os agricultores veem esta ave).[90]
Tal como muitas outras pequenas aves, o melro-preto foi no passado capturado nos seus poleiros noturnos nas zonas rurais, a fim de servir como complemento à dieta,[84] e atualmente entra na composição de uma especialidade da cozinha corsa, a tarte de melro. A brincadeira medieval de colocar aves vivas sob a crosta de uma tarte imediatamente antes de a servir pode ter sido a origem de uma familiar cantiga de roda inglesa, Sing a Song of Sixpence:[84][91]
"Sing a song of sixpence, a pocket full of rye.
Four and twenty blackbirds, baked in a pie.
When the pie was opened, the birds began to sing;
Wasn't that a dainty dish, to set before the king?"[91]
Uma canção infantil alemã intitulada Ein Vogel wollte Hochzeit machen (lit. Uma ave queria casar-se) conta a história do casamento entre um melro-preto e um tordo,[92] e Le merle noir (O melro-preto) é o nome de uma composição musical do compositor francês Olivier Messiaen, inspirada pelo canto destas aves. A canção do melro-preto serviu igualmente de inspiração à canção Blackbird, dos Beatles:
"Blackbird singing in the dead of night,
Take these broken wings and learn to fly
All your life,
You were only waiting for this moment to arise."[93]
O melro-preto, espécie amplamente distribuída no Velho Mundo, é mencionada e descrita em diversos textos antigos. Uma das referências mais antigas a esta espécie remonta a Aristóteles, que a menciona como a principal espécie de melro no décimo-nono capítulo do nono livro do seu Historia animalium, sob o nome de Cottyphus (Κοττύφος).[94]
Em 1555, Pierre Belon, na sua obra L'histoire de la nature des oyseaux, diz que "Chacun sait qu'il est de couleur noire, et que son bec devient jaune en vieillissant…" ("Toda a gente sabe que ele é negro, e que seu bico se torna amarelo com a idade...") e também que "Les médecins tiennent qu'il engendre bonnes humeurs, acomparants la chair à celle de la Grive aussi ont maintenant coutume de concéder aux malades d'en manger, l'estimant de facile digestion." ("Os médicos acreditam que gera bons humores, comparando a sua carne à do tordo que costuma ser utilizada para alimentar os doentes, considerando-a de fácil digestão.").[95] O melro-preto foi também recenseado por Carolus Linnaeus em 1746 na sua obra sobre a fauna da Suécia, Fauna Svecica.[96]
R. S. Thomas escreveu no seu poema A Blackbird Singing que existe nele uma sugestão de lugares negros,[97] e o melro-preto simboliza a resignação na trágica e macabra peça do século XVII, The Duchess of Malfi;[98] uma conotação alternativa é a vigilância, simbolizada pelo distinto grito de alarme da ave.[98] O distinto canto melodioso do melro-preto é o tema do poema de Edward Thomas, Adlestrop,[99] e o poemeto de Guerra Junqueiro, O melro, publicado na edição de 1885 do seu livro A Velhice do Padre Eterno, é baseado na crença popular de que os melros-pretos e outros pássaros, como os pintassilgos e os rouxinóis, envenenam os filhos quando os encarceram.[100]
O melro-preto (Turdus merula), vulgarmente conhecido apenas como melro ou mérula, é uma ave pertencente ao género Turdus. Ocorre naturalmente na Europa, Norte de África, Médio Oriente, Ásia Meridional e Ásia Oriental, e foi introduzida na Austrália e Nova Zelândia na segunda metade do século XIX. Dependendo da latitude, pode ser residente, migratória ou parcialmente migratória. A espécie tem numerosas subespécies na sua vasta área de distribuição, algumas das quais são consideradas espécies distintas por alguns autores.
O melro-preto é omnívoro, consumindo uma grande variedade de insetos, vermes, bagas e drupas. Apresenta um forte dimorfismo sexual; o macho adulto da subespécie nominal T. m. merula é completamente preto, com exceção do bico e do anel orbital de cor amarela, e tem um vasto repertório de vocalizações, enquanto que a fêmea adulta e os juvenis são predominantemente de cor castanha. Esta espécie nidifica em bosques e jardins, construindo ninhos em forma de taça com ervas e lama em trepadeiras ou arbustos, e pode ser encontrada tanto em florestas como em campo aberto e zonas urbanas. Ambos os sexos exibem um comportamento territorial nos locais de nidificação, cada qual com comportamentos agressivos distintos, mas é mais gregário durante as migrações e nas áreas onde inverna. Tanto os machos como as fêmeas podem permanecer no seu território durante todo o ano desde que o clima seja suficientemente temperado e haja alimento disponível durante o inverno.
Apesar de poderem ocorrer flutuações locais nas populações devido a ameaças específicas, possui uma grande área de distribuição geográfica e uma grande população global, pelo que não se considera que se encontre globalmente ameaçada. Existem numerosas referências literárias e culturais ao melro-preto, frequentemente relacionadas com o canto melodioso dos machos. O melro-preto é a ave nacional da Suécia.
Mierla (Turdus merula) este o pasăre cântătoare care este răspândită în Europa, Asia, Africa de Nord, Australia și Noua Zeelandă. Ea se hrănește în special cu hrană de origine animală, dar consumă în funcție de anotimp și unele fructe și semințe vegetale. Mierla este clasificată după culoarea penajului sau după dimensiunea corpului.
Astfel se poate aminti „mierla neagră” (Turdus merula merula), la care masculul are culoarea neagră ciocul galben și ochelari (inel în jurul ochilor) portocalii.
În trecut mierla era o pasăre de pădure, însă începând cu secolul XIX prin apariția parcurilor a început să trăiască prin grădini în apropierea omului. Exemplarele de la noi sunt sedentare. În România, pot apărea în timpul iernii exemplare din regiunile muntoase carpatine sau din zonele nordice ale Europei. Populațiile care migrează ajung iarna în nordul Africii și sud-vestul Asiei.
Evoluție și dispariție Comportament Liste ClasificareMierla (Turdus merula) este o pasăre cântătoare care este răspândită în Europa, Asia, Africa de Nord, Australia și Noua Zeelandă. Ea se hrănește în special cu hrană de origine animală, dar consumă în funcție de anotimp și unele fructe și semințe vegetale. Mierla este clasificată după culoarea penajului sau după dimensiunea corpului.
Astfel se poate aminti „mierla neagră” (Turdus merula merula), la care masculul are culoarea neagră ciocul galben și ochelari (inel în jurul ochilor) portocalii.
În trecut mierla era o pasăre de pădure, însă începând cu secolul XIX prin apariția parcurilor a început să trăiască prin grădini în apropierea omului. Exemplarele de la noi sunt sedentare. În România, pot apărea în timpul iernii exemplare din regiunile muntoase carpatine sau din zonele nordice ale Europei. Populațiile care migrează ajung iarna în nordul Africii și sud-vestul Asiei.
Drozd čierny[3] (lat. Turdus merula) je vták žijúci v celej Európe okrem najsevernejších oblastí, v severozápadnej Afrike[4] a v južnej Ázii, bol introdukovaný aj do Austrálie a na Nový Zéland. Vďaka svojej prispôsobivosti sa adaptoval na život v blízkosti človeka a úspešne žije a hniezdi aj v tesnom susedstve ľudských sídiel.
Drozd čierny meria 25 cm[5][6] a váži 80 - 120 g[7] Samce sú neprehliadnuteľné pre svoje charakteristické čierne perie a žltý zobák. Samica má hnedý vrch tela a svetlejší spodok s tmavohnedým čiarkovaním. Zobák má hnedý a hrdlo belavé. Mláďatá majú hrdzavý nádych a hnedé vzorkovanie.[6]
Upozorňujú na seba melodickým flautovitým spevom. Spev ukončuje tichými nemelodickými zvukmi.[6] Pri vyrušení sa ozýva prudkým "tjak" či "tix", ktorý môže prejsť do dlhého kovovo znejúceho kriku.[5]. Nepriateľa zhora hlásia vysokým "sííí".[8]
Drozd čierny je rozšírený na celom území Slovenska, od nížin až do pásma kosodreviny s poslednými roztrúsenými veľkými smrekmi 1 650 m n. m.. Pôvodne lesný druh prenikol aj do miest a obcí, kde v parkoch dosahuje najväčšie hustoty až 29,7 páru/10 ha. Na Slovensku je to skoro stály druh, iba časť zimuje v južnej Európe.[4]
Odhadovaný počet hniezdiacich párov je 400 000 - 800 000, zimujúcich jedincov 80 000 - 160 000. Veľkosť populácie i územie na ktorom sa vyskytuje sú stabilné, maximálna zmena do 20%. Ekosozologický status v rokoch 1995, 1998[4] a 2001 žiadny.[9] V roku 2014 LC - menej dotknutý.[2][10][11] Európsky ochranársky status SPEC4 - druhy, ktorých globálne populácie sú koncentrované v Európe a majú tam vhodný ochranársky status. Stupeň ohrozenia S - vyhovujúci ochranársky status.[4] Žiaľ poslednou dobou sa veľmi rozmnožili jeho predátori počas jeho hniezdenia ako sú straky a vrany. Preto ubudla značne i jeho populácia v mestách a na okrajov obydlí.
Drozd čierny obýva rôzne typy biotopov. Pôvodne bol iba v lesoch, kde dodnes žije od nížin po najvyššie položené porasty kosodreviny 1 650 m n. m..[4] V lesnom prostredí vyhľadáva rozhrania medzi lesom rôznych vekov, lesom a inými biotopmi ako sú lúky a pasienky s krovinami, krovinaté okraje lesov a tmavé vlhké lesy s potôčikmi.[7] Začiatkom 20. storočia prenikol do urbárneho prostriedia.[7] V súčasnosti ho preto možno nájsť aj v otvorenej krajine so skupinami stromov, v obciach a mestách v parkoch, cintorínoch, sadoch, záhradách i v mestskej zeleni sídlisk.[4]
Drozd čierny hniezdi 2 krát do roka, v mestách aj 3 krát.[7] Hniezdo býva v kríkoch pri kmeni, v mestách aj na rôznych zákutiach stavieb (rímsy, verandy, balkóny, odkvapové rúry a podobne).[7] Hniezdo stavia samička, umiestnené býva až do výšky 5 - 6 m, v mestách aj vyššie.[7] Pri stavbe hniezda používa suché rastliny, trávy, mach a spája ich hlinou. Znáša 3 - 7 vajíčok modrozelenej farby s hrdzavými škvrnami. Inkubácia začína od znesenia posledného vajca a trvá 13 - 14 dní.[7] Na znáška sedí najmä samička. Na výchove mláďat sa podieľajú obaja rodičia 14 - 15 dní. Mláďatá opúšťajú hniezdo ešte skôr ako vedia dobre lietať.[7]
Drozd čierny sa živí živočíšnou i rastlinnou potravou. Zbiera rôzny hmyz, červy, plody a v mestách v zime aj odpadky. Z plodov je to čerešňa, jahoda, malina, moruša, jarabina, baza čierna, kalina, ruža šípová, hruška, hrozno, borievka i brečtan.[7]
Kompozitná fotografia - pomôcka na ľahšie spoznanie druhu
Commons ponúka multimediálne súbory na tému Drozd čierny
Wikidruhy ponúkajú informácie na tému Drozd čierny
Drozd čierny (lat. Turdus merula) je vták žijúci v celej Európe okrem najsevernejších oblastí, v severozápadnej Afrike a v južnej Ázii, bol introdukovaný aj do Austrálie a na Nový Zéland. Vďaka svojej prispôsobivosti sa adaptoval na život v blízkosti človeka a úspešne žije a hniezdi aj v tesnom susedstve ľudských sídiel.
Kós (znanstveno ime Turdus merula) je ptica pevka, zelo pogosta v Evropi in Sloveniji. Je evropski predstavnik družine drozgov (Turdidae).
Prvotno je bil gozdni ptič, vendar je danes običajen prebivalec vrtov. Še vedno sicer naseljuje tudi gozdove in okolico kmečkih naselij.
Kos ima videz drozga in je velikosti od 24–27 cm[2], razpon kril je od 34–38 cm. V povprečju tehtajo od 80 do 125 g.[3] Samec je črn s tankim in srednje dolgim kljunom rumene barve. Ima srednje dolgi in raven rep ter srednje dolge noge črne barve. Rumena sta tudi očesna kolobarja. Samica pa je rjavkasta, spodnji del spremenljive barve, od sivorjave ali rjavo marogaste barve[4] in ima rjavkast kljun.
Podobna vrsta je komatar.
Kosi gnezdijo najrajši na drevju, grmu ali zgradbi, v času od meseca marca do maja in imajo 2-3 zarode[5], odvisno od temperature okolja. Gnezdo ima obliko skodelice, ki ga samica splete iz posušenih bilk, ki jim glede na razpoložljiv material lahko doda tudi niti volne, dlake in celo ostanke polivinilastih vrečk ter ga učvrsti z blatom. Pri tem ji pomaga tudi samec. V njem pa je po navadi od 4-5 jajc, ki so olivne do drap[6] barve ter rdečo pikčasta. V povprečju merijo 28 mm v dolžino in 22 mm v širino.[3] Mladiči se valijo 11-17 dni in so gnezdomci ter puhasti. Poletijo v 12 do 19 dneh; družine se nato razdeli in vsak od staršev hrani določene mladiče.[7]
V Evropi so kosi na splošno razširjene ptice. Severne in severovzhodne populacije se selijo. Populacijo kosov ocenjujejo na 37 do 55 milijonov parov po Evropi, od tega je približno 4.400.000 osebkov v Veliki Britaniji in 1.800.000 v Irski. V času selitve se na ti dve območji preseli tudi do 20.000.000 osebkov.[8] Slovensko populacijo ocenjujejo na 200.000 do 300.000 osebkov poleti in 100.000 do 250.000 osebkov pozimi. V Sloveniji je kos prisoten celo leto. Pozimi se jih nekaj preseli s severa in so med najopaznejšimi pticami v naseljih. Pri nas se v toplejše kraje selijo le mlade ptice, medtem ko starejše ostanejo doma. Takrat se število kosov močno poveča v naseljih, predvsem v klimatsko ugodnejšem zahodnem in obalnem pasu, kjer ga najdemo tudi v trstičjih, ki jih prerašča grmovje. Iz gozdov, kjer gnezdijo, pa izginejo. Vrsta je zelo prilagodljiva, zato dobro uspeva v bližini človeka - po vrtovih, v parkih, sadovnjakih živih mejah in celo na pokopališčih in solinah. Zelo pogost je tudi v gozdovih in goljavah. Obstaja tudi možnost ponovne ogroženosti v prihodnosti.[9]
Kosi se oglašajo ob parjenju z žvrgolenjem ob času parjenja na izpostavljenih mestih, kot so vrhovi dreves ali televizijske antene, sicer pa glasno in rezko žlobudrajo ob preplahu. Petje doseže višek, ko samec utrdi svoje območje in se spari. Podobno kot kosi pojejo še cararji, cikovti in komatarji. Kosi branijo svoje poletno območje, ki je velikosti ½-1 ha; pozimi ga popolnoma zapustijo. So zelo družabne ptice, saj se včasih pojavijo v skupinah do 15 osebkov. Aktivni so predvsem podnevi, redkeje pa tudi ponoči.
Kosi se v glavnem prehranjujejo z žuželkami, črvi, deževniki in drugimi drobnimi nevretenčarji. V ribnikih na vrtu lovijo tudi paglavce in celo majhne ribice. Od poznega poletja pa do zgodnje zime išče sadje in jagode, vključno s češminom, kovačnikom in panešpljo. V času gnezdenja so pomembna hrana gosenice, vendar teh na vrtovih pogosto primanjkuje, zato imajo mladiči na jedilniku predvsem deževnike in odrasle žuželke.
Kosi iščejo hrano po tleh, pri tem kljun uporabljajo za preobračanje listja, hranijo pa se tudi na drevju in v grmovju. Včasih kos ukrade hrano drugim ptičem: izmakne na primer velikega polža, potem ko mu je cikovt že razbil hišico.
Kadar kos lovi hrano na trati, dvigne glavo in jo povesi na stran, potem pa skoči naprej in izvleče deževnika iz zemlje. Tak položaj mu verjetno omogoča, da sliši premike pod površjem, ali pa mu pomaga, da določi natančno mesto, kjer bo pogledal deževnik iz zemlje.
Črni kos je pogosto opevan v ljudskih pesmih, najbolj znan posnemovalec njegovega petja pa je v umetni glasbi francoski skladatelj Olivier Messiaen. Črnega kosa oponaša v skladbah Katalog ptičev in Kvartet za konec časov.
Samec poskuša privabiti pozornost samca navadne postovke, ki se je preveč približal gnezdu.
Samica kosa
Mladiči v gnezdu
Samec zapušča gnezdo, medtem ko samica pregleduje jajca.
Samec sredi petja
Delni albin
Jajca v gnezdu
Kós (znanstveno ime Turdus merula) je ptica pevka, zelo pogosta v Evropi in Sloveniji. Je evropski predstavnik družine drozgov (Turdidae).
Prvotno je bil gozdni ptič, vendar je danes običajen prebivalec vrtov. Še vedno sicer naseljuje tudi gozdove in okolico kmečkih naselij.
Koltrast (Turdus merula) är en fågel som tillhör familjen trastar. Den räknas som den mest utbredda trasten i Europa. Tidigare var koltrasten en utpräglad skogsfågel men den har sedan mitten av 1800-talet bosatt sig i parker nära bebyggelse samt i trädgårdar vilket i dag gör den till en kulturföljare. Tidigare behandlades en stor mängd trastpopulationer i palearktis såsom tillhörande arten, men genetiska studier indikerar att de bättre beskrivs som fyra arter: koltrast, kinesisk koltrast (T. mandarinus), tibetkoltrast (T. maximus) och indisk koltrast (T. simillimus).
Koltrasten är tack vare sin närhet till människor allmänt bekant. Hanen känns igen på sin kolsvarta kropp, gula näbb och gula ögonring. Han har en högljudd, melodisk sång.
Koltrasten är välkänd i svenska miljöer och 1962 blev den i en omröstning i Dagens Nyheter utsedd till Sveriges nationalfågel av läsarna. Vid en ny omröstning 2015, initierad av Sveriges ornitologiska förening, utsågs koltrasten åter till Sveriges nationalfågel.[2]
Koltrasten beskrevs första gången taxonomiskt 1758 av Carl von Linné i den tionden upplagan av hans Systema Naturae under dess nuvarande vetenskapliga namn Turdus merula.[3] Namnet härstammar från två latinska ord, turdus som betyder "trast" och merula som helt enkelt betyder "koltrast".[4]
Koltrasten är en av cirka 65 arter av medelstora till stora trastar inom släktet Turdus, som karaktäriseras av rundade huvuden, ganska långa, spetsiga vingar och ofta melodisk sång. Koltrastens taxonomi har under 2000-talet genomgått förändringar utifrån genetiska studier. Detta har inneburit att det tidigare artkomplexet, vars utbredningsområde sträckte sig från västligaste Europa till Kina, har delats upp i fyra arter: koltrast, kinesisk koltrast (T. mandarinus), tibetkoltrast (T. maximus) och indisk koltrast (T. simillimus).[5] Koltrastens utbredningsområde utifrån denna uppdelning sträcker sig från Azorerna i väst, genom Europa, Skandinavien, norra Afrika, och vidare österut till Mellanöstern till södra Iran och vidare i Centralasiens bergsområden kring Afghanistan, Pamir och Xinjiang.[5] Den förekommer även som introducerad art i Australien.[6]
I de tempererade zonerna i nordvästra Afrika och Europa förekommer den i medelhavsområdena med hårdbladsvegetation och vinterregn, norrut till de sydliga tajgaartade barrskogarna. Till över 2600 meter över havet (Talassiska Alatau) finner man koltrasten i höglands- och bergsskogarna i sydvästra och mellersta Asien. I Himalaya har individer observerats på mellan 3000 och 4500 meters höjd över havet, i extremfall till och med till 5300 meter över havet.[6]
I Sydvästasien förekommer den från Kaukasus och Turkiets nordliga kustregioner till Zagrosbergen och bergsdalarna i södra Kerman på upp till 3100 meter över havet. Likaså finns den i nordöstra Irak, Syrien och i nordvästra Jordanien. I utbredningsområdena i Afrika uppträder koltrasten som häckfågel, från Medelhavskusten söderut ända till Saharas nordgräns, till och med i vissa oaser.[6]
Ytterligare, isolerade populationer förekommer på Azorerna, Madeira och Kanarieöarna.
Under 1860- och 1870-talen introducerades koltrasten av europeiska nybyggare till Australien och Nya Zeeland. I Australien skedde etableringen från söder där den i dag är vanlig och den blev först talrik runt omkring Melbourne. Dock är den fortfarande ganska ovanlig runt omkring Sydney. Den population som tidigt etablerade sig på Tasmanien härstammar från ett antal fåglar från Hobart Zoo. Etableringen på omgivande öar kring Australien tros ha ägt rum utan mänsklig inblandning. Populationen runt omkring Australien häckar från september till januari.[6]
Koltrastens taxonomi är omdiskuterad och en rad trasttaxa kategoriseras ibland som underarter till koltrasten och bland som egna arter.
Man delar idag upp koltrasten i sju underarter:[5]
Populationen på Skottland och Irland, ibland kategoriserad som ticehursti, har ännu inte fått status som en egen underart. Andra lokala populationer som uppvisar mindre variationer men som formellt inte fått status som taxa är till exempel hispaniae, mallorcae och pinetorum.
Koltrasten förekommer allmänt i hela södra och mellersta Sverige ända upp till norra Värmland och uppför Norrlandskusten. Individtätheten avtar ju längre norrut i Sverige man kommer. Man räknar med att den svenska populationen består av mellan en och två miljoner par.[7] Merparten av de svenska koltrastarna flyttar i slutet av september till början av november till Västeuropa, och återkommer i mars till april. I södra och mellersta Sverige övervintrar en del av populationen, särskilt de som lever nära bebyggelse.[8] I Sverige var tidigare koltrasten en skygg skogsfågel med en utbredning endast i södra Sverige. I början av 1900-talet började den sprida sig norrut och blev allt vanligare i parker och trädgårdar i städer och i närheten av människor, vilket har resulterat i att den är en av de mest välkända fåglarna i Sverige.
Koltrasten är partiell flyttfågel. Ju nordligare och strängare häckningsmiljö, desto större är andelen flyttande individer. Exempelvis är minst 89% av populationen i Finland, 76% i Sverige och 61% i Norge flyttfåglar, medan det bara rör sig om 16% i Danmark.[9]
Det typiska övervintringsområdet för europeiska koltrastar sträcker sig över Mellan-, Syd- och Västeuropa. Ofta används häckningsområdet även som övervintringsområde. Mindre flyttningar inom detta område är dock mycket sannolika, varför koltrasten även är en strykfågel.
Det finns indikationer på att ständigt färre koltrastar flyttar. Beståndet tilltar, men de observerade flyttfågeltalen minskar (till exempel i Randecker Maar). Detta kan bero på det faktum att det finns allt fler vintergröna träd och buskar på tomter och i parker, vilket möjliggör en tidig häckning med höjd framgång. Stadskoltrastar tycks i mycket liten grad flytta och räknas nästan som rena stannfåglar.[10]
Bergsskogar överges om vintern och endast enstaka koltrastar övervintrar i djupare liggande områden.
I kontinentala Europa sker flytten huvudsakligen åt sydväst[9] men i Medelhavsområdet även direkt söderut. Från Skandinavien till Tjeckien kan även väst- eller västnordvästlig flyttning observeras.[9] Västliga, mellaneuropeiska populationer flyttar västerut till Västeuropa, Europas övriga populationer till Medelhavsområdet.
Koltrasten är en av de största trastfåglarna i Europa. Flertalet fågelböcker uppger 23,5–29 cm,[12] där honan upptar det mindre spannet, medan hanen är större. Dock härstammar denna storleksangivelse från när alla fyra beskrivna arter ovan, från koltrastkomplexet fördes till arten, där det östliga taxonet mandarinus är det största. Efter uppdelningen i fyra arter uppger exempelvis Handbook of the Birds of the World idag storleksangivelsen till 24–27 cm.[13] Medianvikten är 85–105 gram.[13] Den har ett vingspann på 35–38 cm.[14]
Adult hane är enfärgat svart till brunsvart med orangegul näbb, som mörknar på sensommaren, och har en lysande orangegul orbitalring. Hand- och armpennorna kan verka urblekta på våren.[12]
Adult hona har mörkbrun till olivgrå ovansida, och oftast en något ljusare panna. Den adulta honans näbb är blekgul med mörkbrun övre näbbas. Honan har ett svagt ljusare ögonbrynsstreck, en något mörkare tygel och mörkbruna örontäckare. Strupen och hakan är ljusgrå med längsstreckad vattring som sträcker sig ned på bröstet som är brungrått, gulbrunt eller rödbrunt och oftast mörkbrunt fläckat, i sällsynta fall otecknat. Buken och undergumpen är brunsvarta, brun, gråbrun eller grå. Kroppssidorna och de undre stjärttäckarna är mörkbruna eller variabelt olivgrå som ovansidan med längsgående mörka fläckar. Stjärtfjädrarna är mörk- till svartbruna. Ovansidan av vingen är mörkbrun.[12]
Den juvenila hanen har likt den adulta honan en rödbrun fjäderdräkt. Dess hjässa och örontäckare är precis som hos den adulta honan mörkbruna men den har ett tydligare ögonbrynsstreck och mörkare tygel vilket ger ansiktet högre kontraster. Dess skuldror, mantel, bröst och kroppssidor har en varmt brun ton och fjädrarna på dessa partier har oftast ett gulbrunt spolstreck vilket ger dessa partier ljusa längsgående fläckar. Bakrygg, övergump och övre stjärttäckare är något mörkare enfärgat mörkbruna. De övre stjärttäckarna uppvisar ibland ljus- eller rostbruna spetsar. Haka och strupe är gulbruna ibland även ljust rostfärgade. Stjärtfjädrarna är mörkbruna, nästan svarta. Ovansidan av vingen är mörkbrun medan undersidan av vingen liknar den adulta honans och är rödaktigt brun.[12]
En juvenil hona liknar hanen i samma ålder, men är sammantaget ljusare. Framförallt är stjärtfjädrarna som mest mörkbruna och verkar aldrig svartaktiga.[12]
En hane i första vinterdräkt har fortfarande kvar sina bruntonade vingfjädrar från sin juvenila dräkt medan resten av kroppen är ruggad till helsvart fjäderdräkt. Fjädrarna på undersidan har en vag brunaktigt eller gråaktigt tvärvattring.
En hona i första vinterdräkt är enfärgat mörkbrun, brunaktigt till mörkgrå eller rostbrunaktiga. Dess undersida är däremot intensivt fläckig. Både hona och hane i första vinterdräkt har helmörk näbb.[12]
Som pull, det vill säga dununge, har koltrasten ett dun som är matt blekbrunt med mörkare gråbruna spetsar.
Koltrasten uppvisar en klinal variation i sitt utbredningsområde i fråga om fjäderdräktens färg och kroppsstorlek, vilket leder till geografiska variationer hos arten. Så blir koltrastarna från väster och österut till Iran gradvis blekare, gråare och större.
Underarten mauretanicus i norra Afrika påminner om nominatformen merula, men honorna är mörkare och gråare, och underarten har även längre stjärt. Den östliga underarten aterrimus blir österut klinalt blekare och gråare.
De tre underarterna cabrerae, agnetae och azorensis är mörkare och kraftigare färgade än nominatformen T. m. merula, varvid hanen uppvisar en djupare och blankare svart färg och honan är svartbrun.
Hos koltrasten förekommer albinism, liksom partiell eller total leucism. Detta kan framför allt observeras hos kulturföljare, men även i den fria naturen. Till exempel beskrev redan Aristoteles albinokoltrastar. Mycket sällan förekommer även färgavvikelsen brun.
Läs mer om genetiska färgavvikelser hos fåglar
Vikten hos en nykläckt unge uppgår till ungefär sex gram och inom de första tolv dagarna ökar dess vikt till omkring 64 gram. Adulta fåglar väger i snitt 84 (hona) till 86 gram (hane). Vid slutet av häckningstiden under koltrastens ruggning väger den som minst. Den högsta vikten uppnår koltrastarna nästan uteslutande genom fettlagring på vintern. Viktminskningen på våren betingas av till ungefär lika delar av fett- och vätskeförlust. Vid ruvningen är honorna genomsnittligt något tyngre än hannarna, annars däremot lättare.
Koltrastens vingar är sammansatta av tio handpennor och nio armpennor. Den kortaste, alltså den tionde handpennan, mäter 29 mm, den längsta är den femte handpennan med ungefär 114 millimeter. Armpennorna är mellan 49 (A9) och 96 (A1) millimeter långa. Stjärtfjädrarna är alla ungefär lika långa, mellan 112 och 116 millimeter.
Koltrastens medellivslängd är 2,4 år,[15] och den högsta åldern som uppmätts med hjälp av ringmärkning är 21 år och tio månader.[16]
Den har bra mörkerseende (liknande rödhaken) vilket i koltrastens traditionella biotop, den mörka slutna skogen, ger fågeln en fördel gentemot predatorer.
Koltrasten är känd för sin melodiska sång, som den ofta framför från en högt belägen plats. Koltrasten hör till de fåglar som mycket skickligt varierar sina strofer och motiv och som även är en duktig härmare.
Koltrasten tillhör de arter som tidigt börjar sjunga om morgonen. Kort före soluppgången börjar den sin vidsträckt hörbara sång. När andra arter stämmer upp sin sång reducerar den sin intensitet. Under den intensiva tiden i maj och juni sjunger den ofta även på sena eftermiddagen och kvällen, ibland ända tills det är fullständigt mörkt.
Hanens revirsång sätts samman av drillande toner i början, kombinerat med melodiska strofer och ett "påhäng". Mellandelen innehåller ofta korta imitationer och variationer av andra fågelarter. Bland annat har man registrerat mes-, steglits-, spillkråks- och grönfinksljud, men vissa härmar även ljud skapade av människan.
Varje hane börjar sin sång individuellt, vilket gör det möjligt att känna igen enskilda individer. En utpräglad instinkt hos koltrasten är att reagera med sång på en kontrahents eller grannes sång. Denna form av revirsång kallas på engelska för "countersinging" som skulle kunna översättas med kontrasång eller kontersång. De mest likartat klingande stroferna ur den egna repertoaren framförs med motsvarande egna inledningselement. Även "påhänget" sjungs många gånger i omvandlad form. Därvid är den komplexa uppbyggnaden av detta påhäng knappast möjligt att urskilja för det mänskliga örat, utan detta blir tydligt i sitt fulla omfång först när man betraktar ett sonogram. Stora skillnader i tonhöjder inom en sekund, starkt utpräglade övertoner och diplofona partier med motlöpande frekvensförlopp karakteriserar detta "påhäng".
Den individuella uppbyggnaden och längden på stroferna varierar starkt. En strof kan innehålla mellan 5 och 29 element, med pauser på mellan ett fåtal hundradelars och några tiondelars sekunder, vilka avgränsar strofelementen från varandra.
Under milda vintrar kan revirsången sätta in redan i mitten av februari, men den avbryts om det uppstår en köldknäpp. I mitten av mars börjar långsamt majoriteten av koltrastarna att sjunga. Sångaktiviteten har sin höjdpunkt vid fuktig väderlek mellan maj och juni, och från mitten av juli hörs sången endast mycket sporadiskt.
Honor låter ibland höra strofer som är dämpade eller som liknar hanens sång. Detta sker övervägande när hon flyger till boet med foder eller stimuleras av hanens sång. Om en hona uppmanar en hane till parning låter hon höra pressat ljudande, mycket svaga och ofta höga ljud i osammanhängande följder.
Hanar och honor sjunger efter ruggningen på hösten en specifik sång som framförs svagt med sluten näbb. Hanar framför då samma motiv som vid revirsången medan honan snarare ljuder som en ungfågel. Denna höst- och vintersång framförs oftast från ett tätt buskage eller från marken.
På sträck hörs ett lågmält rullande "srrri".[17]
Vid störning eller som alarm vid närvaro av en predator hörs ett hårt och upprört smackande "tack", enkelt eller upprepat. Högljutt och snabbt upprepat är detta varningsläte ett tecken på högsta upprördhet och alarmberedskap, exempelvis vid siktning av en fiende på marken.
Med ett nasalt "djyck" varnar koltrastar sina ungar. Framför allt på vintern yttras detta rop vid sov- eller födoplatser. Vid växande upprördhet stegras "djyck" till bekanta skrik "dackderrigigigi duck duck" eller till höga "tix tix tix") eller metalliska hamrande "pli pli pli pli...". Detta beteende överförs snabbt till artfränder, för att exempelvis fördriva fiender eller uppmana till gemensam uppflykt då lätet ofta slår över i ett crescendo.
Ett mycket högt "ssieh" (mellan 9 och 7 kHz avfallande) används ofta som varningsläte för en fiende som kommer flygande. Dock används detta rop även allmänt som orosläte speciellt mellan partners.
Nykläckta dunungar tigger med ett "hip"-ljud. Från den första utfodringen yttras detta rop upprepat. Ju högljuddare ungen ropar, desto hungrigare är den. Tigglätet ("tsit tsit tsit…", senare "tsri" eller "tsrit") hörs tidigast från den femtonde utfodringsdagen.
Från tigglätet utvecklas varningslätet och med upplösningen av syskonbanden (omkring den 35:e till 40:e dagen) det sociala lätet. Det funktionslösa "ririririri" som hörs hos vilande och just flygga koltrastar är föregångaren till ungfågelsången. Denna är växlingsrik och sätter in tidigast från den nittonde dagen, men då mycket plötsligt. Alltså är sångens typ, till exempel vad gäller tonhöjd eller strofernas enskildheter, medfödd för varje fågel. Denna blir sedan utvidgad med fraser som hörts från olika individer och så uppstår så småningom den egna, oförväxliga sången. Den övande ungkoltrasten känns igen på det avhuggna sättet vid framförandet. Det enda som återstår av det blir motivet, som inom några veckor utvidgas av främmande motiv och egna kompositioner till enskilda melodier.
Åtminstone två underarter, T. m. merula och T. m. nigropileus, härmar andra fågelarter, katter, människor eller larm, men detta är vanligen tystlåtet och svårt att observera. De stora bergslevande underarterna, särskilt T. m. maximus, har jämförelsevis fattiga sånger, med begränsad repertoar jämfört med underarterna i väster, på Indiska halvön och på Sri Lanka.[6]
Bortsett från kopplingen till vegetationsfria eller kortbeväxta marker för födohämtningen är koltrasten mycket anpassningsbar, varför enskilda preferenser ofta inte kan uppfattas. Dess biotopval är i dag mycket varierat och man talar i dag närmast om stadskoltrastar och skogskoltrastar.
De europeiska koltrastarnas livsmiljö var tidigare till största delen knuten till mörka, fuktiga och snårtäta skogar. Fåglar i denna biotop söker sin föda i mer eller mindre vegetationsfri humus. De befinner sig även vid skogsbryn liksom inne i skogen.
I alla sina biotopval verkar den främst föredra flerskiktiga starkträdsbestånd liksom närhet till små skydd. I homogena ekonomiskogar ökar koncentrationen av häckningsplatser och födohämtning i olika typer av gränsområden, som exempelvis bestånd av olikåldriga träd, gläntor eller skogsbryn.
Koltrasten, som tidigare var en skygg skogsfågel, började sedan det tidiga 1800-talet att etablera sig i de europeiska städerna. Denna process är fortfarande pågående, speciellt i det östliga utbredningsområdet. Denna etablering grundas på ekologisk anpassning och inte på etablering av en genetiskt avvikande population.
Morfologiskt kan ingen skillnad mellan så kallade stads- och skogskoltrastar märkas och populationerna av stadskoltrastar utökas fortlöpande med skogskoltrastar. Dock har man funnit flera biologiska skillnader så som att stadskoltrastarna har högre häckningstäthet och mindre revir, vilket resulterar i större kontakt med artfränder med fler konflikter som följd. Deras häckningssäsong börjar tidigare än för skogskoltrasten men avslutas ungefär samtidigt och de får i genomsnitt fler ungkullar. De är aktiva under en längre tid av dygnet, tenderar att leva längre och har lägre flyttningsbenägenhet.[18]
Koltrasten återfinns i nästan alla skogar i Mellaneuropa som sluten hög-, medel- och lågskog, och även i ljusa buskskogar och buskhedar. Den återfinns även i strandområden, småskogar och häckar, till och med täta vassruggar koloniseras. Den förekommer mer sällsynt vid enskilt stående, öppna byggnader som lador och dylikt. I parkanläggningar, trädgårdar eller industriområden är den emellertid hemmastadd. Den är alltid bunden till lövskog, men bara ett mindre buskage är tillräckligt. Rena barrskogar bebor den sällan, och i högre lägen ersätts den snabbt av ringtrast (Turdus torquatus).
I Sydeuropa är den, speciellt i Italien på grund av den delvis intensiva jakten, ofta inskränkt till mycket skogiga områden.
På senhösten förflyttar sig koltrasten gärna till vinodlingsområden och fruktträdgårdar, för att utnyttja det rikhaltiga födoutbudet. Vid utebliven eller försvinnande tillgång till föda försvinner den mycket snabbt igen.
Under vintern förflyttar sig många koltrastar från häckningsområdena i skogar och halvöppna landskap till bebyggda grönområden och trädgårdar. Under stränga vintrar uppsöker den även slutna ortscentrum och lämnar även parkanläggningar, till förmån för trädgårdar och bostadskvarter.
Koltrasten blir normalt könsmogen i början av det andra kalenderåret (2K). Inom en häckningssäsong bildar koltrastparet ett monogamt förhållande. Flyttande individer börjar redan efter vårflyttningen med lek och partnersökande. I slutet av februari eller i mars - i städer tenderar det att ske tidigare - kan vinterreviren bli till häckningsrevir. De koltrastar som har givit upp sina revir på hösten eller vintern försöker åter ta dem när häckningstiden rycker närmare. Koltrastar som häckar för första gången försöker bygga upp ett eget revir mellan bestående eller erövra revir.
En andra häckning är möjlig ända fram till sommaren. Samma bo används då, om den första häckningen var framgångsrik. Adulta honor växlar dock häckningsplats ungefär tre gånger oftare än adulta hannar, vilket minskar faran för inavel. Vid större och tilltagande täthet stiger sannolikheten för boplatsväxling på liten yta och revirförskjutningar.
Många av de adulta hanarna söker sig redan i övervintringsområdet en häckningspartner, genom att de förföljer honor och försöker tränga bort sina konkurrenter. Den tidigaste parbildningen bland stadskoltrastar kan observeras i mitten av november, de första fasta paren från andra hälften av december. Normalt bildas paren dock först i slutet av vintern och början av våren. Leken börjar däremot först i mars och aldrig i vinterkvarteret. Leken intensifieras från mars till maj och framförallt efter revirsången på morgonen.
Vad angår platsen för boet skiljer sig experternas uppfattningar. Om boplatsen endast bestäms av honan, på förslag av hanen eller i samarbete, är inte klarlagt. Det tycks dock att honan väljer en av de boplatser som hanen har föreslagit. Om honan inte är nöjd med häckningsterritoriet lämnar hon platsen.
Sjungande hanar har två till tre olika, upphöjda utkiksposter, från vilka de framför sin sång. I allmänhet är utkiksposten tydligt lägre än hos taltrasten. Hanar från angränsande revir sjunger ofta direkt bredvid varandra eller går i en sorts tävling och stämmer upp en sorts svarssång. I sällsynta fall sjunger koltrasten under flygningen, då den växlar utkikspost. Då är den också oftast tydligt kortare eller består uteslutande av inledningsljuden.
Det finns ett flertal olika orsaker till revirsång. En huvudanledning är säkerligen att ge sig själv till känna, och försvara och märka ut sitt revir. En annan anledning är att locka till sig honor och att stärka sammanhållningen mellan ett par. Ofta leder särskilt stark revirsång till stridshandlingar eller kontrahentens flykt.
Koltrastar är mycket anpassningsbara vad gäller placering och utformning av boplats. Oftast sätts redet upp på ett fast underlag och skyddas på ovansidan, till exempel med kvistar och blad. För det mesta är boet mycket väl dolt i ogenomtränglig markvegetation eller täta häckar. I halvöppna och öppna landskap häckar koltrasten gärna i buskar (ofta fläder Sambucus sp.), grenhopar eller direkt på marken. Ju tätare lövverk, desto större sannolikhet att finna koltrastar. Om det förutom lövverk även finns fuktiga och mörka busksnår utgör detta idealplatsen för ett koltrastbo.
Sällsynt används även naturliga halvhålor i träd, fågelholkar, andkorgar liksom duv- eller kråkfågelbon. I stadsområden föredrar koltrasten strukturerade husväggar och murar, som besätts som revir redan innan det börjar grönska. Även i trädgårdar är den vanlig att finna i vintergröna träddungar.
Redet placeras oftast i närheten av marken. Det systematiska sökandet efter en lämplig plats börjar således från marken och fortsätter uppåt. I mellaneuropa ligger den genomsnittliga bohöjden på ungefär 1,3 meter över marken. Bon mer än sju meter över marken är undantag även i villaområden. I enstaka fall har dock bon på höjder över 20 meter dokumenterats.
Just i villaområden är även mycket uppseendeväckande och märkliga boplatser möjliga. Exempelvis har följande observationer gjorts: i lyktstolpar, i skrothögar, i bilars motorutrymme; dessutom i ett flygplan, i kranar och järnvägsvagnar, i katedraler, stations- och lagerhallar och balkonglådor.
I huvudsak består redet av kvistar, grova strån, rötter, mossa, tillfälligtvis även lavar, bast- eller barkstycken. Den överbyggnad som ska skydda redet ovanifrån framställs av tunnare strån, små rötter, löv och mossa. Den grop där äggen läggs formas med fuktigt slam, jord eller lera och kläs med finstrukturerade strån och små kvistar. Det yttre av redet består inte sällan av bortkastat mänskligt avfall, som papper, textilier, snören eller träull.[19]
I form och storlek varierar redena efter varje plats. Ju fastare underlag desto större och tyngre kan redet bli.[19]
Genomsnittsvärden av reden med en full kull:
Redet byggs uteslutande av honan medan hanen övervakar reviret.[20] Om hanen blir störd varnar han honan genom att sätta igång med den svaga spelsången. Bomaterial uppsamlas av honan nästan enbart från marken och transporteras till redesplatsen med full näbb. Om underlaget har en viss fasthet placerar sig honan i mitten, stöttar sig på de utbredda vingarna och sparkar med fötterna bomaterial uppåt, så att den grop som formas blir stabil. När honan är nöjd med råbygget, samlar hon i den nära omgivningen jord eller lera, fuktar det eventuellt med vatten och klär så in sitt rede ytterligare, tills ett hårt skikt uppstår, vilket hon då madrasserar.
Efter två till fem dagar och ungefär 300 flygningar, då olika bomaterial transporterats, är redet oftast färdigställt.
Efter färdigställandet av redet lägger honan efter 2 dagar det första ägget. Äggläggningen följer normalt i ett intervall på 24 timmar, ibland dock även oregelbundet. Koltrasthonan lämnar inte sina ägg obevakade över natten. Ofta förekommer det till och med att hon börjar ruva kort innan det första ägget läggs för att sedan inte lämna redet mer. Oftast börjar dock ruvningen efter att det tredje ägget lagts. Ruvningen, från att det första ägget läggs tills de sista ungarna kläcks, varar mellan 12 och 15 dagar.[19] Ju senare häckning, desto kortare kan detta tidsspann bli. Det kan variera mellan ett och tre dagar från det att första till sista ägget ha kläckts.
Äggen är mestadels ovala till kortovala, ibland lätt elliptiska. Skalet har nästan ingen glans. Färg och teckning kan vara variera kraftigt.[19] Grundfärgen för friska ägg är alltid grön, men ofta utblekt. På den gröna bakgrunden finns bruna fläckar. Fläckningen är oftast liten. I vissa fall kan äggen också vara nästan utan fläckning.[19]
Äggens storlek är geografiskt nästan konstant och uppgår till ungefär 28,9 millimeter x 21,4 millimeter i snitt.[19] Vikten av nyss lagda, hela ägg uppgår till 6,9 gram.[19] Skalets vikt varierar mellan 0,315 och 0,530 gram.
Mellan två och nio ägg läggs av honan. Normalt är det fyra till fem,[19] vid slutet av häckningstiden ofta även bara tre, ibland två eller sex, mycket sällan sju. Som flest ägg innehåller redet när honan lägger ägg mellan mitten av maj och början av juni.
I naturliga livsmiljöer börjar honan sällan att lägga ägg före mitten av mars och efter början av juli. Stadskoltrastar börjar lite tidigare. En framgångsrik uppfödning av tre kullar omfattar minst 99-104 dagar, med början med byggandet av redet och slut med att den tredje kullen flyger ut.
Om honan skulle dö på något sätt så tar hanen över arbetet med att mata ungarna tills de klarar sig själva.
Om den första häckningen avslutas med framgång börjar de flesta koltrastparen en andra häckning, åtminstone i habitaten upp till 1500 meter över havet.[20] I stadsområden liksom de flesta lågländerna blir det även ofta en tredje häckning.[20] Det finns också några enstaka kända fall där ett par har genomfört mer än tre häckningar med framgång, så till exempel sex framgångsrika häckningar i Nederländerna.
Vad gäller vädret är koltrasten anpassningsbar under flyttningen. Huvudsakligen flyttar den nattetid eller under de tidiga morgontimmarna i små etapper med många men korta pauser.
I Mellaneuropa börjar flyttningen till övervintringsområdena redan sent i augusti och allmänt i september. Den når sin höjdpunkt i början av oktober, längre norrut även redan något tidigare, och avtar i början till mitten av november. Det är påfallande att tydligt fler ungfåglar flyttar. Några återfynd av ringar tyder på att tidpunkt och hastighet för enskilda individers bortflyttning kan variera stort. Det händer också att fåglar flyttar på grund av köld, vilket kan leda till stora ansamlingar. Ju sydligare häckningsområde, desto senare sker flyttningens början, höjdpunkt och slut. I Camargue kan det exempelvis finnas efterflyttare ända in i december.
Flyttningen till häckningsområdena börjar i omvänd riktning och når Mellaneuropa ungefär i mars. Starten varierar dock på olika orter mellan februari och maj, så till exempel i södra Storbritannien, där vårflyttningen sätter in redan i slutet av februari, i östra Tyskland däremot först i mitten av maj.
Koltrasten är allätare och äter ett stort urval insekter, daggmaskar, frön och bär.[21] Den är hela året hänvisad till animalisk föda, i åtminstone små mängder. När tillgången på animalisk föda är knapp äter den även bär och frukter.
Den animaliska födan överväger, och är särskilt viktig under häckningssäsongen. Fallfrukt och bär, exempelvis äpple och rönnbär, tas i högre grad på hösten och vintern.[22] Vilken sorts frukt som äts beror på vad som finns lokalt tillgängligt, och kan ofta inkludera exotiska frukter i trädgårdar. I norra Indien äter koltrastar ofta banjan- och mullbärsfrukter, och längre söderut förekommer arter av korallbuskar och Trema i födan.[6]
Den huvudsakliga grundvalen för näringsspektrumet är daggmaskar, skalbaggar, upp till ollonborres storlek, och myror. Andra vanliga bytesdjur är snäckor, spindlar, tusenfotingar, iglar liksom i allmänhet insekter och deras larver. Sällan utökar den sin föda med virvelmaskar, små fiskar, groddjur, små ödlor, kopparödlor, möss och näbbmöss. Man har även sett koltrastar som tagit unga snokar som byte. Tillfälligtvis tar de också ägg från mindre trastfåglars och finkars bon liksom deras ungar.
Hela året utökas den animaliska födan med bär och frukter samt svampar. Små myror används ofta till utfodring av dunungar och flygga ungfåglar. Till skillnad från de andra trastfågelarterna skyr koltrasten i nödfall heller inte avfall eller djurfoder och kan regelbundet ses vid utfodringsplatser.
Under häckningstiden livnär sig koltrasten i stor utsträckning på animalisk föda och då främst daggmask. Från mitten av maj äter de även frukter som jordgubbar, senare häggmisplar, fläder, hägg, körsbär med flera. Även ungarna utfodras redan tidigt med växtföda, så till exempel bären av murgröna liksom olika sorters frukter.
Koltrasten är mycket anpassningsbar i sitt val av föda. Om animalisk föda är knapp livnär den sig från slutet av juli/mitten av augusti av tidigt mogna frukter, vilka sedan dominerar födan i oktober och november. Koltrasten är den art bland trastfåglarna som är mångsidigast vad gäller vilka frukter den äter. Frukter väljs utifrån mognadsprocess och sockerhalt. Om utbudet av frukter blir mindre övergår koltrasten till att äta små ryggradslösa djur.
Under vinterperioden då det knappt förekommer några frukter livnär sig koltrasten huvudsakligen av animalisk föda. Från februari till april utgör bären av murgröna nästan den enda vegetabiliska födan. Av denna orsak äter koltrasten då även frön, som den dock knappast kan smälta.
För människor giftiga frukter som de av tibastsläktet, belladonna eller idegranar äter koltrasten utan problem. Exempelvis är deras atropintolerans tusentals gånger högre än hos människan. Det finns också uppgifter om enstaka observationer av koltrast som ätit spansk skogssnigel men det finns inga säkra källor.[23]
Olika undersökningar av maginnehållet har visat ett mycket rikhaltigt näringsspektrum. Så hittades till exempel vid en undersökning i Halle 209 olika arter av bytesdjur. Mer än hälften var skalbaggsarter.
Koltrasten födosöker mestadels på marken, där den springer och skuttar med ryckiga rörelser. Den drar upp daggmaskar ur jorden, vanligen efter att ha hittat dem med synen, men ibland med hörseln, och rotar igenom lövhögar efter andra ryggradslösa djur. Ibland jagas små ryggradsdjur som grodor, grodyngel och ödlor. Koltrasten kan också sitta i buskar och ta bär samt skalbaggar och andra aktiva insekter.[21]
Koltrasten har en mycket omfattande utbredning, som uppskattas till 10 miljoner kvadratkilometer, och en stor population, däribland uppskattningsvis 79 till 160 miljoner individer enbart i Europa. Arten anses inte vara nära gränserna för populationsminskningskriteriet i IUCN:s rödlista (det vill säga minskning med mer än 30% på tio år eller tre generationer), och bedöms därför som livskraftig.[1] I västra Palearktis är populationerna i allmänhet stabila eller ökande,[24] men lokala minskningar har förekommit, särskilt i jordbruksmark, vilket kan bero på att jordbrukare har uppmuntrats att hugga ned häckar (som tillhandahåller boplatser), samt att uttorka fuktig mark och öka användningen av bekämpningsmedel, vilka båda kan ha minskat tillgången på ryggradslösa djur som föda.[25]
I Sverige trodde man förr att om man såg en koltrast på vintern betydde det väderomslag.
Det engelska trivialnamnet för koltrast är "blackbird" vilket bland annat är titeln på en låt av The Beatles och namnet på flera flygplan, se exempelvis Blackbird. Koltrasten förekommer också i flera poetiska verk.
1962 genomfördes en omröstning i Dagens Nyheter, i samarbete med Nordiska museet, Skansen och Sveriges Ornitologiska Förening där koltrasten utsågs till Sveriges nationalfågel av läsarna.[26] Eftersom denna omröstning hade en kraftig Stockholmscentrering på grund av tidningens spridning så initierades en ny omröstning 2015 av Sveriges ornitologiska förening då koltrasten åter igen blev genomröstad som Sveriges nationalfågel.[2]
Koltrasten är symbol för Robertsfors kommun och dess föregångare Bygdeå socken. Det finns ett medeltida sockensigill från Bygdeå socken vilket föreställer en koltrast. Den ursprungliga sigillstampen är förlorad, men sigillet är avbildat på baldakinen (predikstolens tak) i Bygdeå kyrka. De svenska efternamnen Turdinus, Thurdin, Turdin, alla med rötter i Bygdeå, stammar från Turdus. Bygdeåbornas gamla öknamn var "bygdetrastar".[27]
I svenskan är trivialnamnet känt i skrift sedan 1731.[28]
Koltrasten har haft många olika namn i olika delar av Sverige, bland annat "svarttrast" och "svartstare" i Småland, "gråstare" och "svartklera" i Bohuslän, "buskstare" i Småland och på Öland och Gotland, "solsvärta" i Skåne och "muskvipa" i Västergötland.[7]
I Blekinge har trastar, och då även koltrasten kallats droksel. Detta namn har uppenbara likheter med fågelns namn i flera europeiska språk, till exempel högtyska drossel och fornhögtyska drosca.[29]
Namn Trakt Anteckning Referens
Wikimedia Commons har media som rör koltrast.
Koltrast (Turdus merula) är en fågel som tillhör familjen trastar. Den räknas som den mest utbredda trasten i Europa. Tidigare var koltrasten en utpräglad skogsfågel men den har sedan mitten av 1800-talet bosatt sig i parker nära bebyggelse samt i trädgårdar vilket i dag gör den till en kulturföljare. Tidigare behandlades en stor mängd trastpopulationer i palearktis såsom tillhörande arten, men genetiska studier indikerar att de bättre beskrivs som fyra arter: koltrast, kinesisk koltrast (T. mandarinus), tibetkoltrast (T. maximus) och indisk koltrast (T. simillimus).
Koltrasten är tack vare sin närhet till människor allmänt bekant. Hanen känns igen på sin kolsvarta kropp, gula näbb och gula ögonring. Han har en högljudd, melodisk sång.
Koltrasten är välkänd i svenska miljöer och 1962 blev den i en omröstning i Dagens Nyheter utsedd till Sveriges nationalfågel av läsarna. Vid en ny omröstning 2015, initierad av Sveriges ornitologiska förening, utsågs koltrasten åter till Sveriges nationalfågel.
Karatavuk ya da kara bakal (erkek) ve boz bakal (dişi) (Turdus merula), karatavukgiller (Turdidae) familyasından tüyleri kara, meyve ve böceklerle beslenen ötücü bir kuş türü.
Kanat uzunlukları 25 cm civarındadır. Erkek karatavukların gagası parlak sarı, tüyleri siyah; dişilerin ise gagası soluk, tüyleri siyahtır. Karatavuklar kış mevsimi güneşi en çok alan kuytu alanları seçer. Özellikle sık çalılıklar arasında fark edilmeden gün boyu saklanır. Çok hareketli ve hızlı uçan bir kuştur. Sık yapraklı ağaçlarda yaz mevsimi geceler. Sabahları ise erken saatlerde alışık olduğu yerlerde gezinir. Karatavuklar gün doğumu ve gün batımında çok gürültü çıkararak öterler. Gezinme anında çok sessiz olan karatavuklar, bir tehlike olduğunda, kesik kesik sesler çıkarır. Ancak yerlerinden, insanı heyecanlandıracak tiz bir sesle öterek ayrılırlar. Öncelikle çok sessiz kalarak tehlikenin geçmesini bekleyen bu kuşlar, insan veya hayvanın kendini fark etme anına kadar çalılıklar içinde yer değiştirirler. Bu kuşlar yaz mevsiminde 3-4 yavru yaparlar. Yuvadan düşen yavruyla kesinlikle ilgilenmezler. Avrupa kıtasının her yerinde yaşayabilirler.
Çeşitli meyvelerin yanı sıra solucan ve salyangoz gibi hayvanları da yer, ancak bunun yanında darı, kanarya yemi ve kendir tohumu da besinleri arasındadır.
Avrasya'nın ılıman bölgelerindeki ormanlarda ve bahçelerde yaygın biçimde görülür. Karatavuklar Avrasya'nın dışında Yeni Zelanda ve Avustralya'da da yaşar.
Virtual Birds'de Karatavuk kuşunun kuş sesi bulunur. Karatavuk ya da kara bakal (erkek) ve boz bakal (dişi) (Turdus merula), karatavukgiller (Turdidae) familyasından tüyleri kara, meyve ve böceklerle beslenen ötücü bir kuş türü.
Дрізд чо́рний, або кіс, род. в. ко́са[1] (Turdus merula) — вид птахів роду дроздів (Turdus) родини дроздових (Turdidae). В Україні гніздовий, перелітний, зимуючий вид.
Чорний дрізд — птах, розміром удвічі менший за галку, але удвічі більше горобця. Маса тіла 80-110 г, довжина тіла близько 25 см. Дорослий самець цілком чорний; дзьоб і навколоочне кільце жовті або жовтогарячі; ноги темно-бурі. Доросла самка темно-бура; низ світліший, з нечіткими темно-бурими плямами на волі; дзьоб темно-бурий; жовтого навколоочного кільця нема. Молодий птах подібний до дорослої самки, але світліший, зі світлими плямами зверху і темними — знизу. Від гірського дрозда відрізняється суцільно темним забарвленням крил і відсутністю білої смуги на волі, а дорослий самець — також однотонно жовтим дзьобом та жовтим навколоочним кільцем.[2]
Дрозди живуть у лісах з будь-яких деревних порід. Вони селяться як у теплих тропічних лісах, так і в північних гаях, навіть у чагарниках та саванах, а останнім часом — і в міських парках та садах.
Поширені в більшості країн Європи. Ареал з Європи доходить до північного узбережжя Середземного моря Африки. У меншій кількості, чорні дрозди розповсюджені від берегів Чорного моря до берегів Каспійського моря. Невелике поширення чорних дроздів є у Індії та у більшій чисельності на півострові Індокитай. Менша за кількістю популяція є по всій Австралії та Новій Зеландії.
В Україні чорний дрізд є одним з найпоширеніших видів дроздів.
Гніздо будує не високо над землею, будує з ґрунту, обмазує землею. Іноді краде землю з квіткових горщиків. Гнізда дрозди в'ють із тоненьких сухих прутиків, моху, корінців, та інших стеблин. Усередині з посиленою дбайливістю чорні дрозди викладають суху траву. У гнізді чорного дрозда найчастіше 2-4 яйця, забарвлених в зеленуватий, або синюватий колір, з крапочками рудого кольору. Пташенята народжуються безпомічними. Розміром вони трохи менші за горобця.
Коли до гнізда наближається чужий, зазвичай самець, сміливо атакує ворога. А якщо оборона не приносить результату, дрізд прикидається хворим і кульгавим, ідучи і ведучи за собою, ворога подалі від гнізда.
Живляться дрозди цього виду комахами, слимаками, черв'яками, рідше всякими ягодами. Чорний дрізд дуже любить дощових черв'яків, уміє витягати їх із землі, не розриваючи на частини.
Традиційне для більшості слов'янських народів, у тому числі українських гуцулів, ім'я цього птаха дало назву низці географічних об'єктів. Серед найвідоміших:
Гніздо
Самиця чорного дрозда
Чорний дрізд з лейкізмом
Це незавершена стаття з орнітології.Дрізд чо́рний, або кіс, род. в. ко́са (Turdus merula) — вид птахів роду дроздів (Turdus) родини дроздових (Turdidae). В Україні гніздовий, перелітний, зимуючий вид.
Chim Hoét đen hay Chim Hét đen (danh pháp khoa học: Turdus merula) là một loài thuộc họ Hét.[2] Nó cũng được gọi là Chim hoét Âu-Á (đặc biệt tại Bắc Mỹ để phân biệt với loài Chim hét Tân thế giới không liên quan),[3] hay đơn giản hơn là Chim hoét. Vùng phân bố gốc của nó là châu Âu, châu Á và Bắc Phi; nhờ hoạt động của con người, chim hét còn mở rộng vùng phân bố sang Úc và Tân Tây-lan. Tại Úc, loài này được coi là loài gây hại. Loài này có một số phân loài trên phạm vi phân bố rộng lớn của nó; một vài trong số các phân loài châu Á đôi khi được coi là loài đầy đủ. Tùy thuộc vào vĩ độ, loài chim này phổ biến có thể là loài định cư, di trú một phần, hoặc di cư hoàn toàn.
Chim trống của loài chỉ định, được tìm thấy trong phần lớn châu Âu, có bộ lông toàn màu đen trừ vòng xuyến mắt và mỏ màu vàng có giọng hót giàu âm điệu; chim mái trưởng thành và chim chưa trưởng thành có bộ lông chủ yếu màu nâu tối. Loài chim này sinh sản trong rừng và các khu vườn, chúng xây tổ hình chiếc tách, lót bằng bùn gọn gàng. Nó là loài ăn tạp, ăn một loạt các loài côn trùng, giun đất, quả mọng, trái cây.
Cả chim trống và chim mái đều chiếm lãnh địa riêng ở nơi sinh sản, và có biểu hiện đe dọa rõ ràng với kẻ xâm phạm, nhưng chúng là loài thích giao du nhiều hơn trong quá trình di cư và tại các khu vực trú đông. Các cặp chim ở trong lãnh thổ của chúng quanh năm ở nơi có khí hậu ôn hòa đầy đủ. Loài chim phổ biến và dễ thấy này đã làm làm gia tăng một số tài liệu tham khảo văn học và văn hóa, thường xuyên liên quan đến tiếng hót của chúng.
.jpg)
.jpg)
Chim Hoét đen hay Chim Hét đen (danh pháp khoa học: Turdus merula) là một loài thuộc họ Hét. Nó cũng được gọi là Chim hoét Âu-Á (đặc biệt tại Bắc Mỹ để phân biệt với loài Chim hét Tân thế giới không liên quan), hay đơn giản hơn là Chim hoét. Vùng phân bố gốc của nó là châu Âu, châu Á và Bắc Phi; nhờ hoạt động của con người, chim hét còn mở rộng vùng phân bố sang Úc và Tân Tây-lan. Tại Úc, loài này được coi là loài gây hại. Loài này có một số phân loài trên phạm vi phân bố rộng lớn của nó; một vài trong số các phân loài châu Á đôi khi được coi là loài đầy đủ. Tùy thuộc vào vĩ độ, loài chim này phổ biến có thể là loài định cư, di trú một phần, hoặc di cư hoàn toàn.
Chim trống của loài chỉ định, được tìm thấy trong phần lớn châu Âu, có bộ lông toàn màu đen trừ vòng xuyến mắt và mỏ màu vàng có giọng hót giàu âm điệu; chim mái trưởng thành và chim chưa trưởng thành có bộ lông chủ yếu màu nâu tối. Loài chim này sinh sản trong rừng và các khu vườn, chúng xây tổ hình chiếc tách, lót bằng bùn gọn gàng. Nó là loài ăn tạp, ăn một loạt các loài côn trùng, giun đất, quả mọng, trái cây.
Cả chim trống và chim mái đều chiếm lãnh địa riêng ở nơi sinh sản, và có biểu hiện đe dọa rõ ràng với kẻ xâm phạm, nhưng chúng là loài thích giao du nhiều hơn trong quá trình di cư và tại các khu vực trú đông. Các cặp chim ở trong lãnh thổ của chúng quanh năm ở nơi có khí hậu ôn hòa đầy đủ. Loài chim phổ biến và dễ thấy này đã làm làm gia tăng một số tài liệu tham khảo văn học và văn hóa, thường xuyên liên quan đến tiếng hót của chúng.
Чёрный дрозд[1] (лат. Turdus merula) — птица рода дрозды семейства дроздовые.
Крупный дрозд, в длину достигающий 26 сантиметров, весит 80—125 граммов. Самцы полностью окрашены в чёрный цвет, с жёлто-оранжевым клювом и с кольцом вокруг глаз. Молодые птицы и самки бурого цвета, с тёмным хвостом, светлыми горлом и брюшком, также имеется поперечный рисунок на грудке.[2]
Песня птицы — это печальные флейтовые свисты, а крик — сухой треск и циканье «так-так» и «гикс-гикс». Рано утром и вечером перед наступлением ночи он любит выводить мелодичные напевы, похожие на игру флейты.
Чёрный дрозд — это один из самых многочисленных видов птиц. Летом предпочитает селиться в хвойных, смешанных или (на юге) лиственных лесах с хорошим подлеском и сыроватой почвой, лесных оврагах, а также заросших садах и парках. Такие места чёрный дрозд населяет по всей Европе и в европейской части России, на Кавказе живёт в лесном поясе гор.[2]
Оседлая и кочующая птица.[2]
Гнездо птицы чашеобразной формы. В диаметре оно составляет приблизительно 130—200 мм, в высоту — 70—90 мм, диаметр лотка 70—100 мм, глубина лотка 40—60 мм. Гнёзда могут располагаться на высоте 8 м, на елях, соснах, берёзах, липах, но также могут находиться и очень низко, например, на молодых ёлочках, пнях и даже на земле, среди корней старых больших деревьев.[2] Особи, которые живут в городах, иногда могут делать гнездо даже в цветочных горшках, на балконах и оконных корзинах.
Самка откладывает яйца во второй половине мая, начинает насиживать их— в конце мая. Птенцы появляются к середине июня. Редко бывает вторая кладка. Птенцы из второй кладки обычно покидают гнездо в июле, иногда в начале августа. В кладке, как правило, находится от 4 до 7 бледных яиц голубовато-зелёной окраски с буровато-фиолетовыми или буроватыми пятнами и мазками, сгущающимися к тупому концу. Яйца составляют в длину 24—31 мм и в ширину 19—23 мм.[2]
Раньше этот вид населял только леса. Примерно 200 лет назад переместились в городские парки и сады. В южных городах Европы живёт оседло, вместе с человеком. Может свить гнездо в садовом ведре, ненадолго оставленном без присмотра.
Чёрный дрозд — всеядная птица, питается различными насекомыми, земляными червями, семенами и ягодами. Когда птица ищет пищу на земле среди тёмного лесного подлеска, она мало заметна. На земле дрозды отыскивают пищу, передвигаясь, подпрыгивая и в то же время держа приподнятым хвост, временами останавливаются, чтобы изведать почву. Также рыскают у подножий кустарников[3].
В Европе чёрного дрозда можно спутать с белозобым дроздом (Turdus torquatus), но у него имеется заметная толстая белая полоска на груди.[11] Подвид T. m. kinnisii с острова Шри-Ланка схож с видом, также из Шри-Ланка, Myophonus blighi, а также с одноцветным дроздом (Turdus unicolor) распространённым за ареалом T. m. kinnisii.[5]
Чёрный дрозд (лат. Turdus merula) — птица рода дрозды семейства дроздовые.
烏鶇（學名：Turdus merula） 是鶇屬的一種鸟类。[3] 其下有多個亞種，分佈與歐、亞、非和北美洲，是瑞典的國鳥。[2] 後來又被引入澳大利亞和新西蘭，并成為了澳大利亞當地的入侵物種。烏鶇是一種留鳥，但有些地方的亞種也會進行遷徙。
烏鶇是一種雜食動物，以昆蟲和漿果等為食。它們常栖于林区外围、小镇和乡村边缘。该物种的模式種廣泛分佈於歐洲各地。 雄性模式種通體黑色，有黃色的眼環和喙，而雌性荷和幼體的翎羽則呈黑褐色。兩性對繁殖地均具有領地意識，會威脅對侵犯領地的同類，但在遷徙時群居。
烏鶇由卡爾·林奈在1758年出版的《自然系統》第10版中首次描述，當時學名為Turdus merula[4]。這個學名的兩部分都來自拉丁語，其意思大致都是指鶇科的鳥類。其種加詞更是烏鶇法語名“merle”[5] 和低地蘇格蘭語名“merl”的起源[6]。在鶇科鶇屬的60多種鳥類中，烏鶇與東南亞和西南太平洋地區的島鶇（T. poliocephalus）在進化過程上有較近的關係。[7]
作為分佈極為廣泛的一種鳥類，烏鶇有許多的亞種，它們包括：[7]
烏鶇的幾個印度、中國亞種（又稱反舌、黑鸟、中国黑鸫、百舌、乌吸[2]）有時會單獨列出，形成T. simillimus、T. maximus、T. mandarinus[12][19][7][12]。
烏鶇的指名亞種身體長度在23.5～29厘米（9.3～11.4英寸）之間，體重則在80～125克（2.8～4.4盎司）之間。成年雄性翅膀為光亮的黑色，腿部則為黑褐色，有黃色的眼環和橘黃色的喙。在冬季喙的顏色會變深。[20] 常年雌性則通體碳褐色，喙的顏色較為黯淡，有灰白色的喉部，胸部有不分明的斑點。幼體特征一律與成年雌性相同，唯獨上半身多出一些白斑，斑點也會出現在特別年幼的個體的喙上。在幼體中，顏色較深者比較可能為雄性。[20] 剛成年不到十二個月的雄性有深色的喙和較淡的眼環，翅膀也還是褐色的，只有身體其他部位上的羽毛變成黑色。[7]
烏鶇的亞種廣泛分佈于歐、亞、北美等大陸上，在加那利群島等島嶼上也可以見到其蹤跡。新西蘭和澳大利亞的烏鶇則是後來人為引入的。[7] 其西部和南部的亞種種群數量都很穩定，但是北部的烏鶇因為會進行遷徙而使得其數量在每年不同季節間發生變化。[7] 不過生活在都市區的烏鶇也有可能就留在溫暖的、食物豐富的城市裡過冬，而不進行遷徙，它們的繁殖季也較靠前。[21]
大多數的烏鶇都生活在林地中，它們喜好在落葉樹上築巢。不過在一些人類的花園裡面，其密度比林地中的最高的10公頃一對還要密集，達到平均7.5公頃一對。[22] 緯度更高的地區，其棲息地則主要由環頸鶇佔據。[23]
在歐洲，烏鶇生活在海拔1,000米（3,300英尺）以下的地區，北美洲在海拔2,300米（7,500英尺）以下，印度半島和斯里蘭卡為在海拔900～1,820米（2,950～5,970英尺）。只有喜馬拉雅地區的亞種會生活在更高的地區，例如T. m. maximus的活動範圍高達海拔3,200～4,800米（10,500～15,700英尺），在冬季也還高於在海拔2,100米（6,900英尺）。[7]
它們有時也會漂泊到本來不生活的地區，例如一些從飼養環境中逃出的烏鶇在1971年出現在了魁北克，當時這並非學界認可的烏鶇分佈範圍。[24] 後來1994年在紐芬蘭博納維斯塔發現了野生種，[7] 其分佈區才向北更進一步。[25]
在古希臘傳說中，烏鶇象征著珀尔塞福涅，與因吃了哈德斯的石榴而墮入地獄的冥后一樣，傳說烏鶇吃了石榴就會死[26]。此外，烏鶇也經常出現在許多的歐洲民間文學中，《六便士之歌》即其中之一[27]。英語聖誕頌歌《聖誕節的十二天》中的歌詞“four calling birds”（四隻唱歌的鳥）在18世紀時作“four colly birds”（四隻黑色的鳥），即指烏鶇[28]。
與其他一些黑色的鳥如烏鴉不同的是，烏鶇在歐洲並不被認為是厄運的象征[27]。在悲劇《馬爾菲公爵夫人》中，它的叫聲反而被當做對災難的提前警示[29]。
烏鶇是瑞典的國鳥[30]，曾被印在1970年20歐爾的郵票上[31]。此外英國、愛爾蘭也有發行印有烏鶇的郵票[32]。據說塞爾維亞語中的科索沃一詞也來自烏鶇（kos），科索沃波爾耶的意思就是“有烏鶇的地方”[33]。
烏鶇（學名：Turdus merula） 是鶇屬的一種鸟类。 其下有多個亞種，分佈與歐、亞、非和北美洲，是瑞典的國鳥。 後來又被引入澳大利亞和新西蘭，并成為了澳大利亞當地的入侵物種。烏鶇是一種留鳥，但有些地方的亞種也會進行遷徙。
烏鶇是一種雜食動物，以昆蟲和漿果等為食。它們常栖于林区外围、小镇和乡村边缘。该物种的模式種廣泛分佈於歐洲各地。 雄性模式種通體黑色，有黃色的眼環和喙，而雌性荷和幼體的翎羽則呈黑褐色。兩性對繁殖地均具有領地意識，會威脅對侵犯領地的同類，但在遷徙時群居。
分類 界 : 動物界 Animalia 門 : 脊索動物門 Chordata 亜門 : 脊椎動物亜門 Vertebrata 綱 : 鳥綱 Aves 目 : スズメ目 Passeriformes 科 : ツグミ科 Turdidae 属 : ツグミ属 Turdus 種 : クロウタドリ T. merula 学名 Turdus merula 和名 クロウタドリ 英名 Blackbird クロウタドリ（学名Turdus merula）とは、スズメ目ツグミ科に分類される鳥。
ヨーロッパ全土、アフリカの地中海沿岸から中近東、インド、中央アジア南部、中国東南部、オーストラリア東南部、ニュージーランドに生息する。ヨーロッパ西部では留鳥として通年見られるがロシアや中国では夏鳥である。オーストラリア、ニュージーランドの個体は人為的に持ち込まれたものが増えたと思われる。
日本では旅鳥またはまれな冬鳥として、北海道から沖縄県まで記録があり、特に西表島や与那国島での記録が多い。
体長約28cm。大型ツグミの一種。雄は黒いからだに黄色いくちばし。目の周りが黄色い。雌のからだは雄に比べて淡く、嘴やめの周囲の黄色い部分が目立たない。
基亜種を含めて15亜種ほどが知られている。また、白変種個体が見つかる例もある。
開けた場所を好むため公園や路上などでよく見かけ、地上でよく虫をついばんでいる。虫の少ない季節にはベリーや木の実も食べる。囀りは美声で有名。オスはライバルのオスを見つけると、キィキィキィキィーッと鳴きながら向かって飛んでいく。
ヨーロッパでは春の訪れを感じさせる鳥で、スウェーデンでは国鳥になっている。
英語でこの鳥のことを Blackbird と呼ぶが、米語で Blackbird といえばムクドリモドキのことになってしまうので注意。 ビートルズの楽曲「Blackbird」や、マザー・グースの6ペンスの唄に歌われている「blackbirds」は、この鳥のこと。
作曲家オリヴィエ・メシアンはクロウタドリの歌を気に入っており、採譜したうえで「世の終わりのための四重奏曲」及びフルート曲「クロウタドリ」[1]などに用いている。
この項目は、鳥類に関連した書きかけの項目です。この項目を加筆・訂正などしてくださる協力者を求めています（ポータル鳥類 - PJ鳥類）。 
_-_Turdus_merula_(016f).jpg)
.jpg)
_(34177340804).jpg)
.JPG)
_-_Turdus_merula_(016f).jpg)
_1_cropped.jpg)
_-_Turdus_merula_(016f).jpg)
_-_Turdus_merula_(016f).jpg)
Wikimedia Commons hää bilen of filmer tu: 
Wikispecies hää en artiikel tu: .jpg)
_-_Turdus_merula_(016f).jpg)
.jpg)
_-_Turdus_merula_(016f).jpg)
.jpg)
_1_cropped.jpg)
_-_Turdus_merula_(016f).jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
_27.jpg)
_05.jpg)
_29.jpg)
_-_Turdus_merula_(016f).jpg)
.jpg)
_-_Turdus_merula_(016f).jpg)
_-_Turdus_merula_(016f).jpg)
_female.jpg)
_05.jpg)
_1.jpg)
.jpg)
.jpg)
-Jerusalem.jpg)
_In_Snow.jpg)
.jpg)
.jpg)
_-_Turdus_merula_(016f).jpg)
.jpg)
_-_Turdus_merula_(016f).jpg)
.jpg)
_-_Turdus_merula_(016f).jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
_1_cropped.jpg)
_-Scotland-8.jpg)
.jpg)
.jpg)
_-_Turdus_merula_(016f).jpg)
_-_Turdus_merula_(016f).jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
_-_Turdus_merula_(016f).jpg)
_-lawn-8.jpg)
.jpg)
