Η[α] Προύνος η ακανθώδης (Prunus spinosa),[β] ακανθόπρουνος ή τσαπουρνιά[3] είναι είδος του γένους των προυνών, της υποοικογένιας Αμυγδαλοειδών (Amygdaloeideae), της οικογένειας των Ροδοειδών (Rosaceae). Συναντάται στην Ελλάδα με τα ονόματα μαμουσιά (στην Αρκαδία), ή τσαμπουρνιά (στη Δωρίδα), ενώ υπάρχει και παλιά αναφορά για γκοριτσιά ή γκορτσιά (στην Αργολίδα).[γ][2] Βρίσκεται στην Ευρώπη, στη Δυτική Ασία και στη Βορειοδυτική Αφρική.
Πρόσφατα έχει ευδοκιμήσει και στη Νέα Ζηλανδία και τις Ανατολικές ακτές της Βόρειας Αμερικής. Από το φυτό αυτό θεωρείται από ορισμένους ότι, από διασταύρωση με φυσικό τρόπο με την προύνη την κερασιόκαρπο (Prunus cerasifera) προήλθε η δαμασκηνιά,[6] υπόθεση που όμως έχει αμφισβητηθεί.[3]
Η τσαπουρνιά είναι μεγάλος φυλλοβόλος θάμνος ή μικρό δέντρο. Φτάνει σε ύψος έως 5 μέτρα. Έχει σκούρο φλοιό και πυκνά σκληρά και αγκαθωτά κλαδιά. Τα φύλλα του είναι ωοειδή με λεπτή οδοντωτή περίμετρο. Ανθίζει πριν το φύλλωμα την άνοιξη και είναι ερμαφρόδιτο. Οι καρποί του, τα τσάπουρνα είναι σφαιροειδή με μαύρο, μπλε και μοβ χρώμα. Η συγκομιδή γίνεται από τα μέσα Οκτωβρίου έως τέλη Νοεμβρίου. Η γεύση των τσάπουρνων είναι έντονα στυφή και ξινή.
Η τσαπουρνιά έχει ευρεία χρήση, καθώς χρησιμοποιούνται όλα τα μέρη της: τα φύλλα, τα άνθη, ο φλοιός και οι καρποί. Έχει θεραπευτικές ιδιότητες. Τα τσάπουρνα έχουν Βιταμίνη C, ανθοκυανίνη και αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Η κατανάλωση των τσάπουρνων παρέχει προστασία από καρκίνο. Οι καρποί χρησιμοποιούνται και αποξηραμένοι. Μπορούν να παρασκευαστούν:
|year=
(βοήθεια)CS1 maint: Uses authors parameter (link) |accessdate=
(βοήθεια)
Η Προύνος η ακανθώδης (Prunus spinosa), ακανθόπρουνος ή τσαπουρνιά είναι είδος του γένους των προυνών, της υποοικογένιας Αμυγδαλοειδών (Amygdaloeideae), της οικογένειας των Ροδοειδών (Rosaceae). Συναντάται στην Ελλάδα με τα ονόματα μαμουσιά (στην Αρκαδία), ή τσαμπουρνιά (στη Δωρίδα), ενώ υπάρχει και παλιά αναφορά για γκοριτσιά ή γκορτσιά (στην Αργολίδα). Βρίσκεται στην Ευρώπη, στη Δυτική Ασία και στη Βορειοδυτική Αφρική.
Πρόσφατα έχει ευδοκιμήσει και στη Νέα Ζηλανδία και τις Ανατολικές ακτές της Βόρειας Αμερικής. Από το φυτό αυτό θεωρείται από ορισμένους ότι, από διασταύρωση με φυσικό τρόπο με την προύνη την κερασιόκαρπο (Prunus cerasifera) προήλθε η δαμασκηνιά, υπόθεση που όμως έχει αμφισβητηθεί.