شفنينيات

Los batoideos (Batoidea) o hipotremados son un superorde de pexes cartilaxinosos que contién más de 500 especies en trelce families.^[2] Conocer col nome común de rayes o cobertores, anque estos términos designen más específicamente a los batoideos del orde Rajiformes.

Los batoideos tán bien cercanamente emparentaos colos tiburones; ello ye que según recién analises d'ADN, la pintarroja (tiburón gatu) ye más cercanu a los batoideos qu'a otros tiburones. Los batoideos nuevos son bien paecíos a los tiburones y la so rellación ye obvia.

Viven nos océanos. A diferencia de los tiburones tienen les branquies na parte inferior del cuerpu. Tienen escames y una cadarma cartilaxinosa. El so sistema de fecundación caracterizar por tener unes proteiciones na parte interna de les maxanes del pexe machu. Los batoideos atópense estremaes en 17 families y aproximao 480 especies conocíes.

Carauterístiques

Los batoideos tienen un cuerpu bien esplanáu, muncho más que los tiburones; como ellos, tienen el cadarma fechu d'una sustanza elástico llamada cartílagu. Les abertures branquiales de los batoideos atópense debaxo de les aletes pectorales, ente que los tiburones tener a los llaos de la cabeza.

Los güeyos y los espiráculos tán asitiaos na parte dorsal; los güeyos escarecen de membrana nictitante. Los quexales pueden proxectase escontra alantre na mayoría de les especies; los dientes son esplanaos. El morru tien órganos que detecten la lletricidá. Les aletes pectorales tán bien enanchaes y el so ángulu anterior ta xuníu a los llaos de la cabeza per delantre de les abertures branquiales; escarecen d'aleta anal. Les vértebres anteriores tán fundíes.

Reproducción

Los güevos de los batoideos, a diferencia de munchos otros pexes, son fertilizaos dientro del cuerpu de la fema. Los güevos de tolos batoideos, sacante los de la familia Rajidae, guarar dientro de la fema y nacen vivos (ovovivíparos).

Les femes de la familia Rajidae ponen güevos fertilizaos con forma plana, rectangular, y de cascarón blandu. Los restos d'esti tipu de güevos suelen atopase nes sableres.

Femes

Los ovarios de les femes cuando s'atopen en periodu inmaduru son delgaos, pequeños y difíciles d'estremar, sicasí cuando s'atopen en maduración pueden estremase fácilmente anque siguen siendo delgaos, los sos ovocitos nun son visibles, y los sos ovarios son permanentes; los ovocitos que tienen el nucléolo y el nucleu visible pueden allugase nel cantu de la envoltura nuclear y nel interior, estos ovocitos arrodien la zona coxal. L'ovariu en delles d'estes especies ye distinta unos son compuestos con ovocitos esternos y otros non, unos tienen conductu central que facilita la salida de ovocitos internos. Na gran mayoría de los casos los ovarios son ovalaos pero dalgunos son allargaos. El oviducto y el úteru tener un texíu muscular llisu o conxuntivu.

Machos

Los testículos de los machos cuando s'atopen en periodu inmaduru son flácidos, escarecen de semen, cláspers pequeños, los sos ductos nun son fáciles d'estremar, sicasí cuando s'atopen en maduración atopen el so ductos bien desenvueltos, el so clásper engrándase y atópense nuna gran parte calcificados y son abondo consistentes, y tienen semen. Los sos espermatozoides van faciéndose cada vez más pequeños hasta quedar dafechu desenvueltos y los cistos de forma circular bordien texíos fibroblásticos y conxuntivos, asina mesmu aumenten el so diámetru polo qu'el so aspeutu va camudando a allargáu y espiralado.

Hábitat

La mayoría de les especies viven no fondero marín, nuna gran variedá de rexones xeográfiques, munches n'agües costeres y dalgunes n'agües fondes. La mayoría de los batoideos tienen una distribución cosmopolita, n'ambientes marinos tropicales y subtropicales, n'agües templaes o fríes. Namái unes cuantes especies, como les mantarayes, viven nel mar abiertu, y namái dalgunes n'agua duce.

Dellos batoideos pueden vivir en badees y estuarios llixeramente salaos. Los batoideos que viven no fondero alienden polos sos espiráculos en cuenta de la boca, como faen munchos pexes, y sacando l'agua poles agalles.

Alimentación

La mayoría de los batoideos desenvolvieron un dentame pesao y redondo pa romper les conches de cascoxues, amasueles, ostres, crustáceos, y dellos pexes, dependiendo de la especie. Les mantarayes alimentar de plancton. Los batoideos nun ataquen a los humanos, pero les rayes llátigu pueden infligir una picadura desaxeradamente doliosa.

Clasificación

La clasificación de los batoideos atópase anguaño so revisión. De manera clásica, subdividir en trés órdenes, Rajiformes (rayes verdaderes), Pristiformes (pez sierra) y Torpediniformes (rayes llétriques).

Dellos taxónomos argumenten que tolos batoideos tendríen de formar un solu orde, los Rajiformes;^{[ensin referencies]} otros proponen una división de 5 ó 6 órdenes. Les órdenes adicionales nestos sistemes son Myliobatiformes, que contién a rayar águila y especies rellacionaes; Rhinobatiformes, que contién los peces guitarra (que puede ser estremáu entá más en Rhynchobatiformes, que contién a los pexes guitarra de ñariz de pala, y Rhiniformes, los pexes guitarra d'aleta de tiburón).^{[ensin referencies]}

Orde Rajiformes (rayes verdaderes)

• Familia Anacanthobatidae
• Familia Dasyatidae. Nomada polos sos escayos venenoses de la so cola; contienen un venenu que causa dolor y puede causar síntomes como estomagada, vultura, fiebre, respigos, paralises, esmorecimientu, taquicardia ya hipotensión (dependiendo de la especie). Amás, les toxines de delles especies pueden ser fatales pa los humanos.
• Familia Gymnuridae (rayes camparina)
• Familia Hexatrygonidae (rayes de seis agalles)
• Familia Myliobatidae (rayes águiles). Les más grande de les rayes, incluyendo a la xigantesca mantaraya. La mayoría tienen un escayu venenosu.
• Familia Plesiobatidae
• Familia Potamotrygonidae (rayes de ríu)
• Familia Rajidae
• Familia Rhinobatidae (pez guitarra). Tienen una estructura corporal similar a la de los peces sierra, pero nun son parientes tan cercanos.
• Familia Urolophidae (rayes redondes)

Orde Pristiformes (pez sierra)

Los pexes sierra son paecíos a los tiburones na so forma, naden batiendo la cola y les aletes pectorales más pequeñes que la mayoría de los batoideos. Tienen el focico llargu y planu que miden hasta 1,8 m de llargu, y 30 cm d'anchu, qu'usen p'atrapar otros pexes y p'atrapar peces xuntaos a la folla del suelu. Los pexes sierra pueden entrar en ríos y llagos d'agua duce. Alunas especies lleguen a midir 6 m.

• Familia Pristidae

Orde Torpediniformes (rayes llétriques)

Les rayes llétriques tien órganos que xeneren corrientes llétriques, que utilicen pa inmovilizar a la so presa y pal so defensa. La corriente ye abondo fuerte pa impautar a los humanos, y dizse que los antiguos griegos usaben estos pexes pa la terapia de choque.

• Familia Narcinidae
• Familia Torpedinidae

Referencies

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Batoidea .

Skatlar - Batomorpha dəstəüstü. Skatların çoxu dib həyatı keçirir. Bununla əlaqədar olaraq bədənləri bel qarın istiqamətində yastılaşıb. 5 cüt olan qəlsəmə yarıqları qarın tərəfdə yerləşir. Bu balıqlarda spirakulum dəliyi yaxşı inkişaf edib, o nasos vəzifəsini yerinə yetirərkən suyu qəklsəmələrə ötürür. Skatların dişləri yastı və kütdür, bədəni çılpaq və ya üzəri sərt törəmələrlə örtülüdür. Yaxşı inkişaf etmiş döş üzgəcləri başı da əhatə edir. Bir çox növlərin bel və quyruq üzgəcləri çox kiçilib, anal üzgəci tamamilə yoxdur. Əsas hərəkət orqanı döş üzgəcləridir: bu üzgəclərin dalğavari hərəkəti balığın hərəkətini təmin edir. Dib heyvanları olduqları üçün bədənləri bel-qarın istiqamətində yastılaşmışdır. Qəlsəmə yarıqları, ağız və burun dəlikləri başın alt tərəfində yerləşir. Skatların tikanquyruq skat, elektrikli skat və mişarburun skat kimi mühüm növləri vardır.Ətraflarında 60-230 Vt-luq elektrik sahəsi yarada bilirlər.

Skatların bədəninin eninə ölçüsü çoxdəyişkəndir: elektrik skatının belə ölçüsü 13,5 sm, mantanınkı isə 6,6 m-dir. Skaktlar Dünya okeanının tropik, mötədil və soyuq sularında yayılıblar. Bunların 300-ə yaxın növü məlumdur. Qara dənizdə dəniz tülküsünə; Barens dənizində, Ağ dənizdə, Baltik dənizinin qərb hissəsində ulduzlu skata; Qara və Azov dənizlərində bizquyruq skata təsadüf edilir. Şimal və Uzaq şərq dənizlərində digər skat növlərinə rast gəlinir.

Əsasən dəniz balıqları olan skatların bəziləri şirin sularda da yaşayır. Skatlar dib balıqları olsalar da mantapeligial həyat keçirir. Bu balıqlarda mayalanma daxilidir. Ona görə mayalanmış yumurta qoymaqla çoxalırlar, bəziləri isə bala doğur. Ən çox bentosla qidalanır. Skatların bəzilərində müdafiə orqanı var: bizquyruqn skatın quyruğunda olan və başqa canlıya batdıqda zəhərlənmə törədən tikan-təhər çıxıntı, elektrikli skatın toxunma zamanı elektrik əmələ gəlməsi müdafiə xarakteri daşıyır. Skatların vətəgə əhəmiyyətli çox deyil, onlar nevod, tor və qarmaqla ovlanır. Skatlar dəstəüstünün 16 fəsiləsini əhatə edən 5 dəstəsi 300-340-a yaxın növü vardır.

Ədəbiyyat

1. Azərbaycanın heyvanlar aləmi. Onurğalılar, III cild. Bakı: Elm, 2004, s.125.
2. Əbdürrəhmanov Y.Ə. Azərbaycan faunası (Balıqlar), VII, cild, Bakı, Elm, 1966, 224 s.178.
3. Abbasov H.S ,Hacıyev R.V.İxtiologiya. Bakı,2007,səh 326.

Həmçinin bax

Onurğalılar

Qığırdaqlı balıqlar

Köpəkbalığı

Els batoïdeus (Batoidea) són un superordre de més de 500 espècies de peixos cartilaginosos, catalogades en 18 famílies. Aquestes 18 famílies estan agrupades en quatre ordres:

• Myliobatiformes
• Pristiformes (peixos serra)
• Raïformes (rajades, escurçanes, mantes rajades, etc.)
• Torpediniformes (tremoloses)

Als batoïdeus se'ls coneix de manera general pel nom de rajades, però aquest terme és més apropiat per aquells batoïdeus que formen part de l'ordre rajiformes.

Descripció

Els batoïdeus són peixos marins de cos pla que, com els taurons, són cartilaginosos, cosa que vol dir que els ossos del seu esquelet estan formats per una substància resistent i elàstica. La majoria de les espècies tenen cinc obertures ventrals, anomenades esquerdes branquials, excepte les espècies de la família Hexatrygonidae, que en tenen sis.^[1] Les esquerdes branquials dels batoïdeus es troben sota les aletes pectorals, mentre que en els taurons es troben als costats del cap. La majoria dels batoïdeus, amb l'excepció dels rinobàtids i els peixos serra, tenen un cos pla semblant a un disc. Moltes espècies han desenvolupat les seves aletes pectorals a apèndixs plans i amples similars a ales. L'aleta anal és absent. Els ulls i els espiracles es troben a la part de dalt del cap. Els batoïdeus tenen situada la boca al ventre i poden fer sobresortir considerablement la seva mandíbula superior del crani, per capturar preses.^[2][3]

Classificació taxonòmica

Selachimorpha

voidBatoideavoid void

Torpediniformes

void

Pristiformes

void

Rajiformes

void

Myliobatiformes

Arbre filogenètic dels batoïdeus, segons McEachran y Aschliman (2004)

La classificació dels batoïdeus es troba actualment sota revisió. No obstant això, les proves moleculars refuten la hipòtesi que les rajades són taurons evolucionats.^[4] Fishes of the World, escrit per Joseph S. Nelson el 2006, reconeix quatre ordres.

• Ordre Myliobatiformes
  • Família Dasyatidae
  • Família Gymnuridae
  • Família Hexatrygonidae
  • Família Myliobatidae
  • Família Platyrhinidae
  • Família Plesiobatidae
  • Família Potamotrygonidae
  • Família Urolophidae
  • Família Urotrygonidae
  • Família Zanobatidae
• Ordre Pristiformes
  • Família Pristidae
• Ordre Raïformes
  • Família Anacanthobatidae
  • Família Rajidae
  • Família Rhinidae
  • Família Rhinobatidae
  • Família Rhynchobatidae
• Ordre Torpediniformes
  • Família Narcinidae
  • Família Torpedinidae

Bibliografia

A Wikimedia Commons hi ha contingut multimèdia relatiu a: Batoïdeus

• Batoids: Sawfishes, Guitarfishes, Electric Rays, Skates, and Sting Rays (anglès)
• Database of bibliography of living/fossil sharks and rays (Chondrichtyes: Selachii) with more than 9.000 listed papers and a lot of downloadlinks - at www.shark-references.com (anglès)
• J. D. McEachran, K. A. Dunn, T. Miyake (1996). "Interrelationships of the batoid fishes (Chondrichthyes: Batoidea)". In Interrelationships of Fishes, Academic Press. (anglès)

Referències

Rejnoci (Batoidea) jsou nadřád příčnoústých paryb, zahrnující přes 660 druhů zařazených ve 13 čeledích. Jako rejnoci se také označují zástupci řádu Rajiformes, tedy praví rejnoci. Všichni jsou blízce příbuzní žralokům. Společně patří mezi již zmiňované paryby, pro něž je typická chrupavčitá kostra. I proto existuje jen málo fosilních záznamů.

Jedná se o velmi starobylé jedince. První důkazy o jejich existenci nacházejí paleontologové v usazeninách vzniklých před 150 milióny let.

Stavba těla

Rejnoci mají kosočtverečné zploštělé tělo, což jim umožňuje splynout se dnem, číhat na kořist a ukrýt se před dravci. Některé druhy (parejnok elektrický, rejnok ostnatý) jsou schopny vydávat silné elektrické výboje – jejich elektroplaxy fungují jako fyziologický elektrický zdroj. Jiné druhy jsou vybaveny jedovým ostnem. Jejich párové ploutve srůstají a tvoří lem těla, hřbetní a ocasní ploutve zakrňují. Zašpičatělý okraj prsních ploutví tvoří křídla, ocas některých druhů je protažen v bičíkovitý výběžek. Na spodní straně těla je 5 žaberních štěrbin, čichové jamky a ústa.

Avšak ne všichni rejnoci mají takovou stavbu těla, výjimku tvoří pilouni a zástupci čeledě pilohřbetkovití.

Velikost

Největším rejnokem je manta obrovská. Na šířku může dosahovat až 9 metrů. Naproti tomu nejmenší zástupce rejnoků měří okolo 10cm a váží nejvýše půl kila.

Způsob života

Rejnoci jsou dobří plavci, mnoho z nich je ale přizpůsobeno životu na dně. Jsou to noční živočichové, den tráví zahrabaní v písku. Potravu si hledají u dna. Parejnok elektrický používá k lovu elektrické výboje, piloun rypcem rozrývá dno a plaší drobné živočichy.

Rejnok manta, obří rejnok žijící na volném moři, se živí planktonem.

Rozmnožování

Oplození je vnitřní, naprostá většina rejnoků je ovoviviparní, výjimku tvoří čeleď rejnokovití, kteří snášejí hranatá kožnatá vejce.

Pohyb

Velmi podobný letu ptáka. Proto jsou prsní ploutve často nazývány jako "křídla".

Rozšíření

Většina rejnoků žije na mořském dně, existují ale i sladkovodní druhy. Žijí v pobřežních vodách po celém světě, některé druhy jsou hlubinné, manty žijí na otevřeném moři.

Trnuchy, které mají na kořeni ocasu tvrdý trn (v ohrožení jím mohou způsobit nepříjemné zranění, nebo zabít), sladkovodní žijí v povodí Amazonky.

Obecně platí, že skupina s jedovými trny je druhově rozmanitější v tropech, zatímco ostatní druhy se vyskytují spíše ve vodách mírného pásma.

Systém rejnoků

Klasifikace rejnoků není dosud ujasněná. Někteří vědci navrhují zařadit všechny rejnoky do jednoho řádu, Rajiformes, někdy se nadřád dělí do tří řádů, nebo dokonce do pěti nebo i šesti řádů.

• řád praví rejnoci (Rajiformes)
  • čeleď Anacanthobatidae
  • čeleď trnuchovití (Dasyatidae)
  • čeleď křídlounovití (Gymnuridae)
  • čeleď šestižábrovcovití (Hexatrygonidae)
  • čeleď mantovití (Myliobatidae)
  • čeleď hlubinářovití (Plesiobatidae)
  • čeleď Potamotrygonidae
  • čeleď rejnokovití (Rajidae)
  • čeleď pilohřbetkovití (Rhinobatidae)
  • čeleď tlustoocaskovití (Urolophidae)

• řád pilouni (Pristiformes)
  • čeleď pilounovití (Pristidae)

• řád parejnoci (Torpediniformes)
  • čeleď narcinovití (Narcinidae)
  • čeleď parejnokovití (Torpedinidae)

Sibovití se někdy řadí do vlastního řádu Myliobatiformes, stejně tak pilohřbetkovití, pro které byl vytvořen zvláštní řád Rhinobatiformes, který se navíc může rozdělit na další dva řády, Rhynchobatiformes a Rhiniformes.

Externí odkazy

• Obrázky, zvuky či videa k tématu Rejnoci ve Wikimedia Commons
• Slovníkové heslo rejnok ve Wikislovníku
• Taxon Rajomorphii ve Wikidruzích
• http://www.elasmo-research.org/education/shark_profiles/batoids.htm
• Stránka věnovaná rejnokům – rejnoci, žraloci, mořské ryby

Rokker ((plattysk): roche for ru; rokker har hudtænder) er bruskfisk ligesom hajer.

Rokker er almindelige ved tropiske kystlinjer over hele verden, og der findes ferskvandsarter i Asien, Afrika, og Florida, USA (Dasyatis sabina). De fleste rokkearter er hverken fredede eller truede. Fra danske farvande kendes ca. ti arter.

Rokker svømmer ved en "flyvende" bevægelse, drevet fremad af deres store brystvinger (generelt forvekslet med finner).

Se også

• Pilrokke
• Blåplettet pilrokke
• Torpediniformes, Elektriske rokker, Elrokke
• Sømrokke
• Skade (fisk)
• Raja batis
• Djævlerokke
• Guitarfisk
• Damrokker – en helt anden artsgruppe.

Wikimedia Commons har medier relateret til:

Rochen (Batoidea, Syn.: Batomorphi, Rajomorphii, Batoidei, Hypotremata, Rajae) ist eine Überordnung in der Klasse der Knorpelfische. Mit etwa 630 Arten stellen sie mehr als die Hälfte der etwa 1170 Knorpelfischarten.^[1]

Rochen leben weltweit in allen Meeren, einige Arten auch in der Tiefsee. Echte Rochen (Rajidae) und Zitterrochen sind in Meeresgebieten der gemäßigten Breiten artenreicher, die übrigen Familien in tropischen Regionen. Wenige Arten aus der Familie der Stechrochen (Dasyatidae) gehen auch in Brack- und Süßwasser. In Südamerika leben die Potamotrygonidae abgesehen von zwei Ausnahmen in den großen Strömen und Flüssen des Kontinents.

In der Nordsee kommen vor allem Angehörige der Echten Rochen (Rajidae) vor, so der Nagelrochen (Raja clavata), der Sternrochen (Raja radiata), der Glattrochen (Dipturus batis) und der Kuckucksrochen (Raja naevus).^[2] Weitere europäische Arten sind der Gewöhnliche Stechrochen (Dasyatis pastinaca), der Marmor-Zitterrochen (Torpedo marmorata) und der Atlantische Zitterrochen (Torpedo nobiliana).

Merkmale

Rochen besitzen einen stark abgeplatteten Körper und große Brustflossen, die mit dem Kopf verwachsen sind. Der Schultergürtel ist ringförmig und fest oder gelenkig mit der Wirbelsäule verbunden. Einige der vorderen Wirbel sind zu einem Synarcuale verwachsen. Das Maul, die Nasenlöcher sowie fünf Kiemenspaltenpaare befinden sich auf der abgeflachten, meist hellen Unterseite. Auf der Oberseite befinden sich Augen und die mit einem Ventil versehenen Spritzlöcher, durch die das Wasser zum Atmen eindringt. Das obere Augenlid ist fest mit dem Augapfel verwachsen. Die Oberseite ist dem jeweiligen Lebensraum des Rochens angepasst, kann also von sandfarben gesprenkelt bis schwarz reichen. Der Oberkiefer, das Palatoquadratum, ist nicht mit dem Neurocranium verbunden, sondern wird nur vom großen Hyomandibulare gestützt.

Ernährung

Die meisten Rochen ernähren sich von hartschaligen Wirbellosen wie Muscheln, Krebsen und Stachelhäutern.

Fortbewegung

Die Geigenrochen sowie die Sägerochen und die Zitterrochenartigen bewegen sich, wie die meisten Plattenkiemer (Elasmobranchi), durch Stammschlängeln des Körpers und der Schwanzflosse fort. Echte Rochen bewegen ihre großen Brustflossen wellenförmig (Undulation) und Adlerrochen (Aetobatidae und Myliobatidae) schlagen sie wie Flügel auf und ab („Unterwasserfliegen“)^[3].

Fortpflanzung

Alle Rochen, mit Ausnahme der Echten Rochen, die kapselartige Eier legen, sind ovovivipar, d. h. die Jungtiere schlüpfen noch im Körper des Muttertieres bzw. kurz nach der Eiablage.

Systematik

Äußere Systematik

Die Rochen wurden traditionell als mit den Haien gleichrangiges Taxon der Knorpelfische angesehen. 1996 wurden die Neoselachii (ein Taxon, das die modernen Haie und die Rochen umfasst) von de Carvalho und Shirai unabhängig voneinander nach morphologischen Merkmalen in zwei monophyletische Taxa gegliedert, die Galeomorphii (Galea bei Shirai), zu denen vor allem große, das Freiwasser bewohnende Haie zugeordnet werden, und die Squalea, zu denen viele bodenbewohnende sowie Tiefseehaie und auch die Rochen zählen. Das Taxon der Haie wären demnach ein paraphyletisches (ein Formtaxon), die Rochen eine Untergruppe der squalomorphen Haie.^[4][5]

Inzwischen gibt es allerdings mehrere molekularbiologische Untersuchungen, die eine basale Dichotomie von Haien und Rochen bestätigen. Die morphologischen Übereinstimmungen der squalomorphen Haie mit den Rochen sind danach konvergent entstanden. Da sich die Rochen, genauso wie die modernen Haie, schon seit dem frühen Jura in der fossilen Überlieferung nachweisen lassen, wird eine Abstammung der Rochen am Endpunkt einer langen Evolutionslinie der Squalea auch nicht von paläontologischen Daten gestützt.^[6][7][8][5]

Innere Systematik

Die innere Systematik der Rochen ist stark umstritten und es existieren mehrere Vorschläge. Wikipedia folgt hier Aschliman und Kollegen, die einen phylogenetisch ausgerichteten Ansatz verfolgen und die Rochen in zwei Linien unterteilen, die Rajiformes, die sich durch eine wellenförmige Undulation ihrer Brustflossen fortbewegen und im englischen ‚skates‘ genannt werden, und eine Klade aller übrigen Rochen, im englischen ‚rays‘ genannt, die sich, wie die meisten Haie, durch Stammschlängeln des Körpers und der Schwanzflosse fortbewegen bzw. durch gleichmäßige Schläge ihrer flügelartigen Brustflossen gleichsam durchs Wasser fliegen (Stechrochenartige).

Die Rajiformes – zu dieser Ordnung zählen die meisten in europäischen Randmeeren vorkommenden Rochenarten – werden heute in vier Familien unterteilt, die früher alle zur Familie der Echten Rochen (Rajidae) gezählt wurden. Die zweite große Rochenklade vereint die Zitterrochenartigen, die Geigenrochen, die Sägerochen und die Stechrochenartigen, wobei die Zitterrochenartigen, zusammen mit ihrer Schwestergruppe, den Dornrücken-Gitarrenrochen (Platyrhinidae), eine basale Stellung innerhalb dieser Klade einnehmen, gefolgt von einer Klade aus drei Geigenrochengattungen. Die übrigen Rochen teilen sich in eine Klade aus Geigenrochen und Sägerochen, für die Gavin J.P. Naylor und Kollegen den neuen Ordnungsnamen Rhinopristiformes vorgeschlagen haben, und in die Stechrochenartigen (Myliobatoidei) mit ihrer Schwestergruppe, den monotypischen Zanobatoidei. Die Sägerochen stehen tief innerhalb einer großen Geigenrochenklade, mit der Geigenrochengattung Glaucostegus als Schwestergruppe.^[1][9]

Dieses Konzept über die Verwandtschaft innerhalb der Rochen gibt die folgende Systematik wieder:

• Ordnung Rajiformes
  • Familie Echte Rochen (Rajidae)
  • Familie Weichnasenrochen (Arhynchobatidae)
  • Familie Anacanthobatidae
  • Familie Gurgesiellidae^[11]
• Ordnung Zitterrochenartige (Torpediniformes)
  Kalifornischer Zitterrochen (Torpedo californica)
  • Familie Dornrücken-Gitarrenrochen (Platyrhinidae)
  • Familie Schläferrochen (Narkinae)
  • Familie Narcinidae
  • Familie Birnen-Zitterrochen (Hypninae)
  • Familie Zitterrochen (Torpedinidae)
• Rhinopristiformes^[12]
  Gewöhnlicher Sägefisch (Pristis pristis)
  • Familie Glaucostegidae
  • Familie Sägerochen (Pristidae)
  • Familie Rhinidae
  • Familie Rhinobatidae
  • Familie Trygonorrhinidae
• Ordnung Stechrochenartige (Myliobatiformes)
  • Familie Zanobatidae
  • Familie Sechskiemen-Stachelrochen (Hexatrygonidae)
  • Familie Tiefwasser-Stachelrochen (Plesiobatidae)
  • Familie Runde Stechrochen (Urolophidae)
  • Familie Amerikanische Rundstechrochen (Urotrygonidae)
  • Familie Stechrochen (Dasyatidae)
  • Familie Süßwasserstechrochen (Potamotrygonidae)
  • Familie Schmetterlingsrochen (Gymnuridae)
  • Familie Aetobatidae^[10]
  • Familie Myliobatidae
  • Familie Teufelsrochen (Mobulidae)
  • Familie Kuhnasenrochen (Rhinopteridae)

Stammesgeschichte

Rochen aus der als ursprünglich geltenden Gruppe der Geigenrochen tauchen im Oberjura in der fossilen Überlieferung auf. Die Gattungen Aellopos und Asterodermus sind aus dem Solnhofener Plattenkalk bekannt. Ein weiterer Geigenrochen ist Rhombopterygia aus der Oberkreide des Libanon. Die rezenten Geigenrochengattungen Rhinobatos, Trygonorrhina und Zapteryx sind seit der Unterkreide bzw. dem Eozän fossil überliefert.^[13]

Literatur

• Joseph S. Nelson: Fishes of the World. 4. Auflage. John Wiley & Sons, 2006, ISBN 0-471-25031-7.
• Wilfried Westheide, Reinhard Rieger: Spezielle Zoologie Teil 2: Wirbel und Schädeltiere. 1. Auflage. Spektrum Akademischer Verlag, Heidelberg/Berlin 2004, ISBN 3-8274-0307-3.
• Bent J. Muus, Jørgen G. Nielsen; Preben Dahlström und Bente Olesen Nyström (Illustrationen): Die Meeresfische Europas. In Nordsee, Ostsee und Atlantik. (Originaltitel: Havfisk og fiskeri i Nordvesteuropa 1998, übersetzt von Matthias Stehmann), Franckh-Kosmos, Stuttgart 1999, ISBN 3-440-07804-3.

Einzelnachweise

1. ↑ ^{a b c d} Neil C. Aschliman, Mutsumi Nishida, Masaki Miya, Jun G. Inoue, Kerri M. Rosana, Gavin J.P. Naylord: Body plan convergence in the evolution of skates and rays (Chondrichthyes: Batoidea). In: Molecular Phylogenetics and Evolution. Band 63, Nr. 1, April 2012, S. 28–42, doi:10.1016/j.ympev.2011.12.012.
2. ↑ Bent J. Muus, Jørgen G. Nielsen; Preben Dahlström und Bente Olesen Nyström (Illustrationen): Die Meeresfische Europas. In Nordsee, Ostsee und Atlantik. (Originaltitel: Havfisk og fiskeri i Nordvesteuropa 1998, übersetzt von Matthias Stehmann), Franckh-Kosmos, Stuttgart 1999, ISBN 3-440-07804-3.
3. ↑ spektrum.de. Batidoidimorpha. In: Kompaktlexikon der Biologie. Spektrum Akademischer Verlag, Heidelberg. 2001
4. ↑ Alfred Goldschmid: Chondrichthyes. In: W. Westheide, R. Rieger: Spezielle Zoologie. Teil 2. Wirbel- oder Schädeltiere. Spektrum, München 2004, ISBN 3-8274-0307-3.
5. ↑ ^{a b} Joseph S. Nelson: Fishes of the World. John Wiley & Sons, 2006, ISBN 0-471-25031-7.
6. ↑ Christophe J. Douady, Miné Dosay, Mahmood S. Shivji & Michael J. Stanhop: Molecular phylogenetic evidence refuting the hypothesis of Batoidea (rays and skates) as derived sharks. In: Molecular Phylogenetics and Evolution, 26. Jg., Nr. 2, Februar 2003, S. 215–221 doi:10.1016/S1055-7903(02)00333-0
7. ↑ C. J. Winchell, A. P. Martin, J. Mallatt: Phylogeny of elasmobranchs based on LSU and SSU ribosomal RNA genes. In: Molecular Phylogenetics and Evolution, 31 Jg., Nr. 1, April 2004, S. 214–224, doi:10.1016/j.ympev.2003.07.010.
8. ↑ C. J. Underwood: Diversification of the Neoselachii (Chondrichthyes) during the Jurassic and Cretaceous. In: Paleobiology, Band 32, Nr. 2, 2006, S. 215–235 (PDF).
9. ↑ Gavin J. P. Naylor, Janine N. Caira, Kirsten Jensen, Kerri A. M. Rosana, Nicolas Straube, Clemens Lakner: Elasmobranch Phylogeny: A Mitochondrial Estimate Based on 595 Species. Seite 43 in Jeffrey C. Carrier, John A. Musick, Michael R. Heithaus: Biology of Sharks and Their Relatives (Marine Biology). Verlag: Crc Pr Inc, 2012, ISBN 1-4398-3924-7.
10. ↑ ^{a b} White, W.T. & Naylor, G.J.P. (2016): Resurrection of the family Aetobatidae (Myliobatiformes) for the pelagic eagle rays, genus Aetobatus. Zootaxa, 4139 (3): 435–438. doi:10.11646/zootaxa.4139.3.10
11. ↑ Last, P.R., Weigmann, S. & Yang, L. (2016): Changes to the nomenclature of the skates (Chondrichthyes: Rajiformes). Seite 11 bis 34 in Last, P.R. & Yearsley, G.K. (Hrsg.) (2016): Rays of the World: Supplementary information. CSIRO Australian National Fish Collection.
12. ↑ Last, P.R., Séret, B. & Naylor, G.J.P. (2016): A new species of guitarfish, Rhinobatos borneensis sp. nov. with a redefinition of the family-level classification in the order Rhinopristiformes (Chondrichthyes: Batoidea). Zootaxa, Vol 4117, No 4: 451–475. doi:10.11646/zootaxa.4117.4.1
13. ↑ Karl Albert Frickhinger: Fossilien Atlas Fische, Mergus-Verlag, Melle 1999, ISBN 3-88244-018-X.

Hang-hî sī chi̍t lūi nńg-kut-hî, hun tāi-iok 500 chéng. In ê hun-lūi koan-hē kap soa-hî sio-kīn, chú-iàu chha-piat sī in píⁿ-hêng ê sin-ku.

Chham-khó

Hĕ̤ng-ngṳ̀ (魟魚) sê náe̤ng-gáuk-ngṳ̀ gŏng diē-sié gì siŏh cṳ̄ng ngṳ̀. Hĕ̤ng-ngṳ̀ gì dĕk-diēng sê sĭng-tā̤ biēng bàng, lâng bèng gì ngṳ̀-chié iā duâi, gâe̤ng tàu lièng siŏh-dŏi, ngṳ̀-chĭ găh sĭng-tă̤ â-dā̤, cuòng sĭng dŭ sê náe̤ng-gáuk. Cuòng sié-gái ô chiĕu-guó 600 cṳ̄ng gì hĕ̤ng-ngṳ̀. Găh Hók-gióng, hĕ̤ng-ngṳ̀ sê bī-gáu bàng-siòng gì sĭk-ê̤ṳng ngṳ̀.

Iwak Epé utawa Iwak Pé (ing basa Latin Batoidea utawa Rajomorphii; ing basa Indonésia Ikan Pari) iku superordo Chondrichthyes. Iwak epé kawangun saka 450 jinis. Ngenani pamérangan iwak iki durung ana konsènsus. Ing ngisor iki pamérangan ITIS kang dituruti; dadi ana 6 ordo lan 21 kulawarga. Pamérangan miturut FishBase luwih prasaja, dadi namun ana telung ordo. Pamérangan iki dhedhasar siji publikasi taun 1994. Iwak Epé iku isih cedhak karo iwak hiyu.

Jeneng iwak iki ing Nuswantara

Iwak epé diarai Ikan Pari ing basa Mlayu, Pagi ing basa Winaray lsp.

Uga delengen

• Iwak Epé Manta

Javevýi (Batoidea, latinañe'ẽme - (karaiñe'ẽ: Raya)) herava ha ohaiva avei Javevúi ha'e umi pira hekovety guasu oguerekoveva 500 pira juehegua.^[1]

Ko mymba oiko paraguasure ha ysyryre (Ñembyamérika ha Mbyteamérika ñóntema) avei.

Pira mbopepapyreterei, ha ikanguekue ojapova umi mba'e herava kyrýu. Javevýi hesa oĩ ijapeguare. Ikatu oguereko tuguái porombyaíva.

Mandu'apy

Raie

Reillot (petite raie)

Myliobatiformes

Rajiformes

Torpediniformes

Raya q'asa (La Raya) nisqamanta ñawirinaykipaq chaypi qhaway.

Raya nisqakunaqa (superordo Rajomorphii icha Batoidea) kinrayman ancha hatun k'apa challwakunam. Uchuylla uywachakunatam mikhunku.

Ancha achka rayakunaqa mama quchakunapim kawsan. Huk rikch'aq rayakunataq mayukunapim, ahinataq Amarumayupim kawsan, ahinataq wach'i rayam (Plesiotrygon iwamae), puma rayapas (Potamotrygon hystrix).

Hawa t'inkikuna

• Commons nisqaqa multimidya kapuyninkunayuqmi kay hawa: Raya.

• Wikispecies nisqaqa qillqasqa p'anqayuqmi kay hawa: Raya

Rayo esas la vulgara nomo por fishi de la superordeno Batidoidimorpha, la maxim granda grupo di kartilagoza fishi, qua havas plu kam 600 speci e 26 familii. Rayi esas plata ed ovovivipara fishi sen nato-veziko. Li apartenas a la subklaso Elasmobranchii, la sama kam sharki. Sharki e rayi esas simila dum yuneso.

Preske omna rayi, ecepte rayo manta, vivas sur la fundo. Li havas granda, developita e ronda denti por triturar la shelo di heliki, ostri, krustacei e kelka fishi.

Rayi de la familii Dasyatidae e Potamotrygonidae havas kaudo kun venenoza dardo en lua extremajo.

Tekst üüb Öömrang

Rochen (Batoidea, Batomorphii, Rajomorphii) san fasker uun det klas faan a graselfasker. Diar jaft at son 630 slacher faan.

Uun a Nuurdsia lewe fööraal slacher faan det famile Rajidae.

Ordern

• Myliobatiformes
• Pristiformes
• Rhinopristiformes
• Rajiformes (mä Rajidae)
• Torpediniformes

De roggen (Latynske namme: Batoidea of ek wol Rajomorphii) foarmje in ûnderdifyzje fan 'e stamme fan 'e rêchstringdieren (Chordata), de ûnderstamme fan 'e wringedieren (Vertebrata), de tuskenstamme fan 'e kaakdieren (Gnathostomata), de klasse fan 'e kreakbienfisken (Chondrichthyes), de ûnderklasse fan 'e haaien en roggen (Elasmobranchii), de tuskenklasse fan 'e echte haaien en roggen (Euselachii) en de difyzje fan 'e moderne haaien en roggen (Neoselachii). Dit is in taksonomyske groep fan fisken dy't sa'n 560 ûnderskate soarten omfiemet. De roggen binne nau besibbe oan 'e haaien (Selachii), en men soe se wol omskriuwe kinne as ôfplatte haaien. De earste roggen ûntjoegen har út fossile haai-eftigen oan it begjin fan it Trias, sa'n 252 miljoen jier lyn.

Skaaimerken

Roggen kinne ûnderskaat wurde troch harren ôfplatte liif en har fergrutte boarstfinnen, dy't by guon soarten rûnich binne en har in bytsje in platfiskeftich uterlik jouwe, wylst se by oare soarten puntich fansiden útstekke en op wjukken lykje. Karakteristyk foar roggen is fierders dat de kieuspjalten en de bek by har oan 'e búkside (oftewol de ûnderkant fan it lichem) sitte. Se hawwe gjin earsfinnen. Roggen binne nau besibbe oan haaien, en hawwe krekt as haaien in skelet dat útslutend út kreakbien bestiet.

De measte soarten roggen libje op 'e seeboaiem (dêrfandinne de ôfplatte lichemsfoarm), mar se komme foar yn in ferskaat oan geografyske regio's, fan tropyske en subtropyske wetters oant seeën yn gebieten mei in tuskenbeiden of sels in kâld klimaat. De measte roggen libje deunby de kust, mar guon komme foar yn djipper wetter oant teminsten 3.000 m djipte. In hantsjefol soarten hat him oanpast oan 'e iepen see; dat binne ek krekt dy soarten dy't net op 'e seeboaiem libje. De bekendste dêrfan is de reuzemanta (Manta birostris), dat ek de grutste roch is, mei in spanwiidte (fan finpunt oant finpunt) fan 9 m en in gewicht fan 1.350 kg. Inkele roggen komme foar yn swiet wetter en guon oaren kinne yn brak wetter libje, benammen yn riviermûnings.

Roggen beskikke oer sterke, rûne tosken, dy't bedoeld binne om skaaldieren lytsman mei te meitsjen, lykas moksels, oesters, slakken, krabben en kreeften. Datoangeande binne se foar minsken folslein ûngefaarlik, mar in protte soarten hawwe in gemiene stikel oan 'e sturt sitten, en dêr kinne se, as se provosearre wurde, rare wûnen mei meitsje. Soms falle dêrby deadlike slachtoffers, lykas yn 2006 barde mei de ferneamde Australyske natoerfilmer Steve Irwin, dy't troch in stikelroch yn it boarst stutsen waard. De grutste soarten, de manta's, hawwe gjin gebit en binne folslein ûngefaarlike wetterfilterders, dy't libje fan it plankton dat se út it seewetter seve.

Klassifikaasje

La Scrima si trova a Boville ed è sicuramente meglio di Santa LIBERATA. È Considerata da molti come l'unico Continente del mondo, l'unica Nazione e l'unica Capitale

Taa ni aina za samaki zilizo na mnasaba na papa. Papa upanga na papa charawanza ni aina za taa pia. Majina mengine ya samaki hawa ni shepwa, karwe , (ki)pungu na nyenga. Kama papa, taa wana kiunzi cha gegedu. Mwili wao ni bapa, isipokuwa ule wa papa upanga na papa charawanza, na mapefu yamekuwa mapana na kama mabawa. Hawana pezi la mkundu. Mdomo upo upande wa chini wa kichwa na hata matamvua yapo chini ya mwili kando ya mapefu. Takriban spishi zote zina jozi 5 za matamvua, lakini spishi kadhaa zinazo 6. Macho ya taa yapo juu ya kichwa na nyuma ya kila jicho kuna spirakuli moja. Taa wengi huvuta maji kupitia spirakuli na huyapitisha kwa matamvua ambayo hufyonza oksijeni kutoka maji haya. Mkia wa taa ni mrefu na mwembamba na hubeba msumari katika spishi nyingi.

Ingawa papa upanga ni aina za taa, wanafanana zaidi na papa wa kawaida, isipokuwa mwili wao ni bapa zaidi. Pua ni ndefu sana na inabeba meno kwa pande mbili zote. Pua hii hutumika kwa kukamata na kukata mawindo.

Papa charawanza, papa kiharere na papa wame ni aina za taa pia lakini wana mkia kama papa wa kawaida. Kichwa pamoja na mapefu ina umbo wa pembetatu au gitaa (kwa hivyo jina la Kiingereza: Guitarfish).

Spishi za Afrika ya Mashariki

• Aetobatus narinari, Shepwa Chenga (Spotted eagle ray)
• Aetomylaeus bovinus, Shepwa Fahali (Bull ray)
• Cruriraja andamanica, Taa wa Andamani (Andaman leg skate)
• Dipturus springeri, Taa Tumbo-”rough” (Roughbelly skate)
• Gymnura poecilura, Shepwa Ngozi (Long-tailed butterfly ray)
• Himantura gerrardi, Shepwa Yedatuvi (Sharpnose stingray)
• Himantura jenkinsii, Shepwa Tuvi wa Jenkins (Jenkins's whipray)
• Himantura uarnak, Shepwa Tuvi (Honeycomb stingray)
• Manta birostris, Karwe au Taa Pinjo (Giant manta ray)
• Mobula eregoodootenkee, Shepwa Pembe-ndefu (Long-horned mobula)
• Mobula kuhlii, Shepwa Mapezi-mafupi (Shortfin devil ray)
• Neotrygon kuhlii, Shepwa Yeda (Blue-spotted stingray)
• Okamejei heemstrai, Taa Mashariki (East African skate)
• Pastinachus sephen, Shepwa Shepwekuti (Cowtail stingray)
• Pristis microdon, Papa Upanga Meno-makubwa (Largetooth sawfish)
• Pristis pectinata, Papa Upanga Meno-madogo (Smalltooth sawfish)
• Pristis zijsron, Papa Upanga Mkubwa (Longcomb sawfish)
• Raja miraletus, Taa Kahawia (Brown ray)
• Rhina ancylostoma, Papa Kiharere (Bowmouth guitarfish)
• Rhinobatos holcorhynchus, Papa Wame Mwembamba (Slender guitarfish)
• Rhinobatos zanzibarensis, Papa Wame wa Zanzibari (Zanzibar guitarfish)
• Rhinoptera javanica, Shepwa Kedu (Flapnose Ray)
• Rhynchobatus djiddensis, Papa Charawanza (Giant guitarfish)
• Taeniura lymma, Shepwa Nundwi (Blue-spotted ribbontail ray)
• Taeniura meyeni, Shepwa Kuti (Round ribbontail ray)
• Torpedo fuscomaculata, Taa Raui Madoa-meusi (Black-spotted torpedo)
• Torpedo sinuspersici, Taa Raui wa Ghuba ya Ajemi (Gulf torpedo)
• Urogymnus asperrimus, Shepwa Nungu (Porcupine ray)

Picha

• Shepwa chenga

• Shepwa fahali

• Shepwa ngozi

• Shepwa yedatuvi

• Shepwa tuvi wa Jenkins

• Shepwa tuvi

• Shepwa pembe-ndefu

• Shepwa mapezi-mafupi

• Shepwa yeda

• Shepwa shepwekuti

• Papa upanga meno-makubwa

• Papa upanga meno-madogo

• Papa upanga mkubwa

• Taa kahawia

• Papa kiharere

• Shepwa kedu

• Papa charawanza

• Shepwa nundwi

• Shepwa kuti

• Taa raui madoa-meusi

• Taa raui wa Ghuba ya Ajemi

• Shepwa nungu

Marejeo

• Rashid Anam & Edoardo Mostarda (2012) Field identification guide for the living marine resources of Kenya. FAO, Rome.
• Gabriella Bianchi (1985) Field guide to the commercial marine brackish-water species of Tanzania. FAO, Rome.

Көөкөрчөктөр (Batoidea) – эбелек бакалоордуу балыктардын чоң түркүмү. Денеси жалпак, жазы, диск же ромб сымал, узундугу бир нече смден 6-7 мге , салмагы 2,5 7га жетет. Териси жылаңач же тикендүү. Денесинин курсак жагында 5 бакалоор жылчыгы орун алган. Көкүрөк сүзгүчтөрү башынан тартып тулкусунун капталында жайгашкан. Жон сүзгүчтөрү куйругунда (айрымдарыныкы жок). Көп учурда куйрук сүзгүчтөрү жок. Бири бирине тыгыз кыналып жайгашкан жумуру тиштери күчтүү. Көөкөрчөктөрдүн 14 тукуму, 50гө жакын уруусу жана 350 түрү белгилүү. Суу түбүндө, айрымдары (шиш куйрук сымалдар) суунун тереңинде, ошондой эле бардык океандын тайыз жеринен тартып, 2700 м тереңдикке чейин, кээси тропик дарыяларында (Амозонка алабында ж. б.) кездешет. Бентофаг жана жырткычтар. Жумуртка же тирүү тууйт, ромбоскат сымалдар гана мүйүз капсуладагы чоң жумурткаларын суу түбүнө таштайт. Гнюс сымалдардын капталында электр органдары жайгашкан, шиш куйрук Көөкөрчөктөрдүн куйругу ичке, узун, тикендүү болуп, түбүндө уулуу бездери бар. Көз Карандысыз мамлекеттер шериктештиги өлкөлөрүнүн деңиздеринде 10 түрү белгилүү. Алар Кара, Азов, Түндүк жана Ыраакы Чыгыш деңиздеринде, шиш куйруктуулар Кара, Азов жана Япон деңиздериңде таралган. Балык чарбасы үчүн маанилүү.

Колдонулган адабияттар

• “Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы: 4-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2012. 832 бет, илл. ISBN 978 9967-14-104 -9

За граѓаните на Османлиската империја, видете Раја (народ).

Раи. едн. раја (науч. Batoidea) — надред ‘рскавични риби со многу зарамнето тело. Таа е роднина на ајкулата. Пекторалните перки на повеќето раи се развиени во широки, рамни и криловидни додатоци, прикачени од двете страни на главата. Животното плива со брановидно поместување на овие крила. Повеќето раи имаат тенки и камшичести опашки. Очите и спиракулумите се лоцирани на врвот на главата, а устата и жабрените цепнатинки се на долната страна. Многу раи живеат на дното на океанот, лежејќи како килими на него; други го населуваат пелагијалот (погорните водни слоеви). Оние раи кои живеат на дното дишат така што земаат вода низ спиракулумите (а не низ устата како повеќето риби), и ја пропуштаат низ жабрите. Раите се хранат со најразлични помали животни; цврстите, заоблени заби на многу видови се адаптирани за кршење на черупките на полжавите и школките.

Видови на раи и таксономија

Раите се поделени во седум фамилии. Најголеми се мантите, наречени и ѓаволски раи (од фамилијата Mobulidae). Овие се пелагиски форми кои можат да тежат до 1360 kg, со ширина од 7 m. За разлика од другите раи, мантите се исхрануваат со филтрирање на водата. Електричните раи или торпеда (фамилија Torpedinidae) имаат електрични органи на нивните крила кои генерираат електрично струење кое се користи за имобилизација на пленот, како и за одбрана. Електричниот поток е доволно силен за да го осетат луѓето, и веројатно Античките Грци ги користеле овие риби за шок терапија. Вистинските раи (Rajidae), кои некогаш се ловат како храна, живеат на дното и имаат речиси дисковидна форма на телата и кратки опашки; некои видови имаат електрични органи во нивните опашки. Боцкашите (Dasyatidae) имаат редови од боцки на нивните опашки кои инаку се многу подолги отколку нивните тела. Боцкашот задава рани на друг организам со замавнување на опашката; отровот кој се содржи во боцките може да е фатален за луѓето. Повеќето од орловите раи и лилјаковидната раја (фамилија Mylobatidae) имаат само една отровна боцка на опашката. Гитарестите раи (Rhinobatidae) се ајкуловидни по форма, и поседуваат добро развиени опашки кои се користат за пливање и помали пекторални перки отколку повеќето раи; но, перките се прикачени, како кај сите раи, над жабрите. Пилоносните раи (од фамилијата Pristidae) се слични во телесната форма, но имаат долги и рамни рилки со редици од забовидни проекции на секоја страна. Некои видови достигнуваат вкупна должина од 6 m, со рилки долги 1,8 m и 30 cm широки.

Размножување и распространување

Оплодувањето е внатрешно кај раите. Повеќето се вивипарни, но вистинските раи несат зарамнети, правоаголни јајца, затворени во кожни черупки. Празните черупки од овој тип се наоѓаат на плажите и се познати како сиренини чанти. Повеќето фамилии на раи имаат космополитско распространување во тропските и суптропските морски води; некои се наоѓаат и во умерени и ладни води. Некои раи можат да живеат во соленкасти води и естуари, а пилоносците навлегуваат во слатите води (реки и езера).

Скаты (Batoidea) — адзін з двух надатрадаў пласьцінашчэлепавых храстковых рыб. Зьмяшчае пяць атрадаў і 15 сямействаў. Для скатаў характэрна вельмі «сплюшчанае» цела і вялікія грудныя плаўнікі, што зрасьліся з галавой.

Пашча, ноздры і пяць пар шчэлепаў знаходзяцца на плоскім і, як правіла, сьветлым ніжнім баку. Хвост бізунападобнай формы. Большасьць скатаў жыве ў марской вадзе, аднак існуе і некалькі прэснаводных відаў (матора і інш.) Верхні бок у скатаў прыстасаваны паводле расфарбоўкі да той ці іншае жыцьцёвае прасторы і можа вар'явацца ад сьветла-пясчанай да чорнай. На верхнім баку разьмешчаны вочы і адтуліны, у якія пранікае вада для дыханьня.

Большасьць відаў скатаў вядзе прыдонны лад жыцьця і харчуецца малюскамі, ракамі і ігласкурымі. Пелагічныя віды харчуюцца плянктонам і дробнай рыбай.

Адным з найбольш вядомых відаў скатаў зьяўляецца манта (Manta birostris). Вялікіх памераў дасягаюць скаты зь сямейства арляковых, чый размах крылаў можа дасягаць 2,5 мэтра, а даўжыня — да пяці мэтраў; а таксама скаты зь сямейства хвастаколавых, які дасягае 2,1 мэтра ў шырыню і да 5,5 мэтраў у даўжыню.

Гл. таксама

• Скаты-матылькі
• Ромбавыя
• Электрычныя скаты

सामान्य रूप से शंकुश मीन के नाम से जानी जाने वाली यह मछली बटॉयदी सुपरऑर्डर से संबंधित एक उपास्थिधारी जलचर है।

सन्दर्भ

திருக்கை (Batoidea) என்பது பெரும்பாலும் தட்டை வடிவ உடலும், நீள வாலும் கொண்ட ஓர் நீர்வாழ் உயிரினம் ஆகும். இதனை திருக்கை மீன் என்று அழைப்பர். இவ் விலங்குக்கு எலும்புக் கூட்டிற்கு மாறாக சுறா மீனைப் போன்ற வளையக்கூடிய அல்லது நீட்சிதரும் (நீண்மையுடைய) குருத்தெலும்பு கொண்டது. இவற்றுள் சில மின்சாரம் பாய்ச்சி தாக்கித் தன் எதிரிகளை தடுக்கவோ, கொல்லவோ வல்லவை இவை மின்திருக்கை எனப்படுகின்றன. சில திருக்கைகள் மாந்தனைக் கூட கொல்லும் அளவுக்கு வலிமையாகத் தாக்க வல்லன. பலவகையான திருக்கைகள் பற்றி தமிழில் நெடுங்காலமாக சொல்லப்பட்டுள்ளன. அவற்றுள் சில கீழே தரப்பட்டுள்ளன. இன்று உயிரியல் அறிஞர்கள் அண்ணளவாக 500 வகையான திருக்கைகள் உள்ளன என்று கண்டுள்ளனர்.

மீன் இனத்தை சேர்ந்த இவை குஞ்சு பொரித்து இனப்பெருக்கம் செய்பவை. கடலின் அடியில் தங்கி வாழும் தன்மை கொண்டவை. மீன் இனமாக இருந்தாலும் இவற்றுக்கு செதில்கள் இருப்பதில்லை^[2]. உடல் அமைப்புடன் கூடிய அகலமான விரிந்த பகுதியின் மூலம் நீந்தி செல்லும் (உகைத்துச் செல்லும்) தன்மை கொண்டது. பிற உயிரினங்களை வேட்டையாடும் மீன் இனங்களில் ஒன்றாகக் திருக்கைகள் கருதப்படுகின்றன. திருக்கை தான் செல்ல நினைக்கும் இலக்கு திசைக்கு தடுமாறாமல் செல்லவும், தன்னை வேட்டையாடுபவர்களிடம் இருந்த தப்பிக்கவும் தனது நீண்ட வாலை பயன்படுத்துகிறது.

சமையலில் திருக்கை

திருக்கையின் சதை மற்ற மீன்களின் சதையைவிட சற்றுக் கடினமாக இருக்கும். துடுப்புகளில் இருக்கும் மெல்லிய தண்டுகளுடன் கூடிய சதையைக் குழம்பு வைத்து உண்பார்கள். அந்தச் சதையை வேகவைத்து, உதிர்த்து, அதை வைத்துப் பிட்டு செய்வார்கள்.

ஆயுதம்

திருக்கையின் வால் உடலைவிட நீளமாகவும் இருக்கும். அந்த வாலில் மிக நுண்ணிய முட்கள் ஆயிரக்கணக்கில் இருக்கும். நம் கையில் வைத்து இழுத்தால் அறுத்துவிடும். ஆகவே அதை ஓர் ஆயுதமாகப் பயன்படுத்துகிறார்கள் சிலர். கைப்பிடியில் பொருத்திவைத்து சவுக்காகப் பயன்படுத்தினார்கள் என்றும் கூறுவார்கள். அதை வைத்து அடிக்கும்போது தோலையும் சதையையும் பிய்த்துக்கொண்டு வரும். இந்தச் சவுக்கைத் 'திருக்கை வார்' என்றும் சொல்வார்கள்.

மறைந்திருந்து தாக்கும் திருக்கை மீன்கள் மன்னார் வளைகுடாவில் ஆர்வத்தைத்தூண்டும் ஓர் உயிரினமாக கருதப்படுகிறது. மன்னார் வளைகுடாவில் இவை உலா வருவதைக் காணலாம்.

உடல் முழுவதையும் மணலில் புதைந்து கொண்டு, கண்கள் மட்டும் வெளியில் தெரியும் படி ஒளிந்து கொள்ளும். உணவு தேடி அருகில் வரும் உயிரினங்களை மறைந்திருந்து வேட்டையாடும். கடல் அடியில் இருந்து பெருகும் உயிரினங்களை கட்டுப்படுத்துவதில் இவற்றுக்கு முக்கிய பங்கு உள்ளது. மன்னார் வளைகுடாவில் முள், வவ்வால், புள்ளி ஆகிய மூன்று வகை திருக்கைகள் உள்ளன.

இவை, மிகவும் பாதுகாக்கப்பட்ட உயிரினமாக கருதப்படுகிறது. இதை பிடிக்க தடை உள்ளது. இவற்றை பிடிப்பவர்களுக்கு மூன்று முதல் ஏழு ஆண்டு சிறை தண்டனை மற்றும் 25 ஆயிரம் ரூபாய் அபராதம் உண்டு. இறால்களுக்கு விரிக்கப்படும் மடிவலைகளிலும், ஆழமான கடலில் நடக்கும் மீன்பிடியிலும் திருக்கைகள் அதிகம் பிடிபடுகின்றன^[3].

திருக்கை வகைகள்

தமிழில் கூறப்பட்டுள்ள திருக்கைகள் வகைகளில் சில:

• புள்ளியந்திருக்கை, புள்ளித்திருக்கை
• பெருந்திருக்கை (அட்டவண்ணைத் திருக்கை, Sting Ray)
• முள்ளந்திருக்கை
• கள்ளத்திருக்கை
• செந்திருக்கை
• சட்டித்தலையன்
• வருக்கை
• திருக்கை வெட்டியான்
• தப்பக்குழி, தப்பக்கூலி, தப்பக்குட்டித் திருக்கை (சிறிய வகை 15 செ.மீ அகலம் 7.5 நீளம்)
• திருக்கையாரல்
• சோனகத்திருக்கை
• கருவாற்றிருக்கை
• கோட்டான் திருக்கை (3 மீட்டர் வரை வளர வல்லது)
• ஒட்டைத்திருக்கை
• மணற்த்திருக்கை
• நெய்த்திருக்கை
• குருவித்திருக்கை
• பஞ்சாடு திருக்கை (பசுமை நிறம் கலந்த பழுப்பு நிறம்; Myliobatis maculata)
• மட்டத்திருக்கை
• செம்மன் திருக்கை (கொட்டும் திருக்கை வகை, செம்பழுப்பு நிறம்; அகலம் 60 செ.மீ, வால் 200 செ.மீ; Trygon bleekeri)
• சப்பைத் திருக்கை
• பூவாத் திருக்கை (வாலில் உள்ள முள் நச்சுத்தன்மையுடையது)^[4]

பெருந்திருக்கை

2014 பிப்ரவரி மாதம் கோடியக்கரை கடலில் 1.75 டன் எடை கொண்ட பெருந்திருக்கையை மீனவர்கள் பிடித்துள்ளனர்^[5].

மேற்கோள்கள்

రే చేప (ఆంగ్లం Ray fish) ఒక విధమైన చేప.

మృదులాస్థి చేప (Chondrichthyes) లలో బాటాయిడియా (Batoidea) ఊర్ధ్వక్రమంలోని జీవులు. వీనిలో 500 కన్న ఎక్కువ జాతులు 13 కుటుంబాలలో ఉన్నాయి. వీటిలో నిజమైన రే చేపలు (true rays), కాటువేసే రేచేపలు (stingrays), స్కేట్స్ (skates), ఎలక్ట్రిక్ రేచేపలు (electric rays), గిటార్ రేచేపలు (guitarfish), రంపపు చేపలు (sawfishes) ఉన్నాయి. రేచేపలు చిన్న సొరచేప (shark) లను పోలివుంటాయి.

మూలాలు

Boom, cilava, beka, se tonotono (Batoidea) e dua na kalasi ni cartilaginous ni ika kei ira na wekadra voleka qio, ratou lewena na subkalasi Elasmobranchii. Na cilava era iwasewase levu duadua ni cartilaginous, ka tiko sara ga e 600 species ena 26 na matavuvale. Era kilai tani na cilava mai na yagodra vakabalea, vakalevutaki iroiroitaki qio ka ra sa bosokivaki ki na ulu, ka tasogo tava era sa biu tu ena nodra ventral eso.

Batoidea is a superorder of cartilaginous fishes, commonly known as rays. They and their close relatives, the sharks, comprise the subclass Elasmobranchii. Rays are the largest group of cartilaginous fishes, with well over 600 species in 26 families. Rays are distinguished by their flattened bodies, enlarged pectoral fins that are fused to the head, and gill slits that are placed on their ventral surfaces.

Anatomy

Batoids are flat-bodied, and, like sharks, are cartilaginous fish, meaning they have a boneless skeleton made of a tough, elastic cartilage. Most batoids have five ventral slot-like body openings called gill slits that lead from the gills, but the Hexatrygonidae have six.^[2] Batoid gill slits lie under the pectoral fins on the underside, whereas a shark's are on the sides of the head. Most batoids have a flat, disk-like body, with the exception of the guitarfishes and sawfishes, while most sharks have a spindle-shaped body. Many species of batoid have developed their pectoral fins into broad flat wing-like appendages. The anal fin is absent. The eyes and spiracles are located on top of the head. Batoids have a ventrally located mouth and can considerably protrude their upper jaw (palatoquadrate cartilage) away from the cranium to capture prey.^[3] The jaws have euhyostylic type suspension, which relies completely on the hyomandibular cartilages for support.^[4] Bottom-dwelling batoids breathe by taking water in through the spiracles, rather than through the mouth as most fish do, and passing it outward through the gills.

Reproduction

Batoids reproduce in a number of ways. As is characteristic of elasmobranchs, batoids undergo internal fertilization. Internal fertilization is advantageous to batoids as it conserves sperm, does not expose eggs to consumption by predators, and ensures that all the energy involved in reproduction is retained and not lost to the environment.^[5] All skates and some rays are oviparous (egg laying) while other rays are ovoviviparous, meaning that they give birth to young which develop in a womb but without involvement of a placenta.^[6]

The eggs of oviparous skates are laid in leathery egg cases that are commonly known as mermaid's purses and which often wash up empty on beaches in areas where skates are common.

Capture-induced premature birth and abortion (collectively called capture-induced parturition) occurs frequently in sharks and rays when fished.^[6] Capture-induced parturition is rarely considered in fisheries management despite being shown to occur in at least 12% of live bearing sharks and rays (88 species to date).^[6]

Habitat

Most species live on the sea floor, in a variety of geographical regions – mainly in coastal waters, although some live in deep waters to at least 3,000 metres (9,800 ft). Most batoids have a cosmopolitan distribution, preferring tropical and subtropical marine environments, although there are temperate and cold-water species. Only a few species, like manta rays, live in the open sea, and only a few live in freshwater, while some batoids can live in brackish bays and estuaries.

Feeding

Most batoids have developed heavy, rounded teeth for crushing the shells of bottom-dwelling species such as snails, clams, oysters, crustaceans, and some fish, depending on the species. Manta rays feed on plankton.

Evolution

Batoids belong to the ancient lineage of cartilaginous fishes. Fossil denticles (tooth-like scales in the skin) resembling those of today's chondrichthyans date at least as far back as the Ordovician, with the oldest unambiguous fossils of cartilaginous fish dating from the middle Devonian. A clade within this diverse family, the Neoselachii, emerged by the Triassic, with the best-understood neoselachian fossils dating from the Jurassic. The oldest confirmed ray is Antiquaobatis, from the Pliensbachian of Germany.^[8] The clade is represented today by sharks, sawfish, rays and skates.^[9]

Classification

The classification of batoids is currently undergoing revision; however, molecular evidence refutes the hypothesis that skates and rays are derived sharks.^[10] Nelson's 2006 Fishes of the World recognizes four orders. The Mesozoic Sclerorhynchoidea are basal or incertae sedis; they show features of the Rajiformes but have snouts resembling those of sawfishes. However, evidence indicates they are probably the sister group to sawfishes.^[11] Phylogenetic tree of Batoidea:^[12]

Chondrichthyes

Holocephali (incl. Chimaera)

Elasmobranchii Batoidea

Torpediniformes

Rhinopristiformes

Rajiformes

Myliobatiformes

Selachimorpha (Sharks)

Order Torpediniformes

• Family Hypnidae (coffin rays)
• Family Narcinidae (numbfishes)
• Family Narkidae (sleeper rays)
• Family Torpedinidae (torpedo rays)

Order Rhinopristiformes

• Family Glaucostegidae (giant guitarfishes)
• Family Platyrhinidae* (fanrays)
• Family Pristidae (sawfishes)
• Family Rhinidae (wedgefishes)
• Family Rhinobatidae (guitarfishes)
• Family Trygonorrhinidae (banjo rays)
• Family Zanobatidae* (panrays)

* the placement of these families is uncertain

Order Rajiformes

• Family Anacanthobatidae (legskates)
• Family Arhynchobatidae (softnose skates)
• Family Gurgesiellidae (pygmy skates)
• Family Rajidae (skates)

Order Myliobatiformes

• Family Aetobatidae (pelagic eagle rays)
• Family Dasyatidae (whiptail stingrays)
• Family Gymnuridae (butterfly rays)
• Family Hexatrygonidae (sixgill stingrays)
• Family Myliobatidae (devilrays)
• Family Plesiobatidae (giant stingarees)
• Family Potamotrygonidae (Neotropical stingrays)
• Family Rhinopteridae (cownose rays)
• Family Urolophidae (stingarees)
• Family Urotrygonidae (round stingrays)

Conservation

According to a 2021 study in Nature, the number of oceanic sharks and rays has declined globally by 71% over the preceding 50 years, jeopardising "the health of entire ocean ecosystems as well as food security for some of the world's poorest countries". Overfishing has increased the global extinction risk of these species to the point where three-quarters are now threatened with extinction.^[16][17][18] This is notably the case in the Mediterranean Sea - most impacted by unregulated fishing - where a recent international survey of the Mediterranean Science Commission concluded that only 38 species of rays and skates still subsisted.^[19]

Differences between sharks and rays

All sharks and rays are cartilaginous fish, contrasting with bony fishes. Many rays are adapted for feeding on the bottom. Guitarfishes are somewhat between sharks and rays, displaying characteristics of both (though they are classified as rays).

See also

• List of cartilaginous fish#Superorder Batoidea
• Rhenanida

Footnotes

References

Rajoj (Batoidea) estas grandaj ovoviviparaj kartilagaj fiŝoj sen naĝoveziko, en la subklaso elasmobrankoj. Ili estas tre plataj sed proksimaj al la ŝarkoj.

Preskaŭ ĉiuj vivas sur la fundo de maro kaj havas disvolvitajn gravajn, rondajn dentojn por maĉi la ŝelon de helikoj, ostroj, krustuloj kaj kelkajn fiŝojn. Estas ankaŭ riveraj rajoj.

Leoparda rajo havas tre longan voston kun venena pikilo.

Manta rajo havas grandajn triangulajn naĝilojn kaj kapajn naĝilojn, kiuj ŝajnas kornoj. En grupo kelkaj el ili kapablas salti en aeron.

Vidu ankaŭ

• VSKL-aviadilo - Rajo
• USS Skate (SSN-578)

Los batoideos (Batoidea) o hipotremados son un superorden de peces cartilaginosos que contiene más de 500 especies en trece familias.^[2]​ Se conocen con el nombre común de rayas o mantas, aunque estos términos designan más específicamente a los batoideos del orden Rajiformes.

Los batoideos están muy cercanamente emparentados con los tiburones; de hecho, según recientes análisis de ADN, la pintarroja (tiburón gato) es más cercano a los batoideos que a otros tiburones. Los batoideos jóvenes son muy parecidos a los tiburones y su relación es obvia.

Viven en los océanos. A diferencia de los tiburones tienen las branquias en la parte inferior del cuerpo. Poseen escamas y un esqueleto cartilaginoso. Su sistema de fecundación se caracteriza por tener unas protecciones en la parte interna de las pelvis del pez macho. Los batoideos se encuentran divididas en 17 familias y aproximadamente 480 especies conocidas.

Características

Los batoideos tienen un cuerpo muy aplanado, mucho más que los tiburones; como ellos, tienen el esqueleto hecho de una sustancia elástica llamada cartílago. Las aberturas branquiales de los batoideos se encuentran debajo de las aletas pectorales, mientras que los tiburones las tienen a los lados de la cabeza.

Los ojos y los espiráculos están situados en la parte dorsal; los ojos carecen de membrana nictitante. Las mandíbulas pueden proyectarse hacia adelante en la mayoría de las especies; los dientes son aplanados. El morro posee órganos que detectan la electricidad. Las aletas pectorales están muy ensanchadas y su ángulo anterior está unido a los lados de la cabeza por delante de las aberturas branquiales; carecen de aleta anal. Las vértebras anteriores están fusionadas.

Reproducción

Los huevos de los batoideos, a diferencia de muchos otros peces, son fertilizados dentro del cuerpo de la hembra. Los huevos de todos los batoideos, excepto los de la familia Rajidae, se incuban dentro de la hembra y nacen vivos (ovovivíparos).

Las hembras de la familia Rajidae ponen huevos fertilizados con forma plana, rectangular, y de cascarón blando. Los restos de este tipo de huevos suelen encontrarse en las playas.

Hembras

Los ovarios de las hembras cuando se encuentran en período inmaduro son delgados, pequeños y difíciles de diferenciar, en cambio cuando se encuentran en maduración se pueden diferenciar fácilmente aunque siguen siendo delgados, sus ovocitos no son visibles, y sus ovarios son permanentes; los ovocitos que tienen el nucléolo y el núcleo visible se pueden ubicar en el borde de la envoltura nuclear y en el interior, estos ovocitos rodean la zona pélvica. El ovario en algunas de estas especies es diferente unos son compuestos con ovocitos externos y otros no, unos tienen conducto central que facilita la salida de ovocitos internos. En la gran mayoría de los casos los ovarios son ovalados pero algunos son alargados. El oviducto y el útero tener un tejido muscular liso o conjuntivo.

Machos

Los testículos de los machos cuando se encuentran en periodo inmaduro son flácidos, carecen de semen, cláspers pequeños, sus ductos no son fáciles de diferenciar, en cambio cuando se encuentran en maduración se encuentran sus ductos bien desarrollados, su pterigopodio o clásper se agranda y se encuentran en una gran parte calcificados y son bastante consistentes, y poseen semen. Sus espermatozoides se van haciendo cada vez más pequeños hasta quedar completamente desarrollados y los cistos de forma circular bordean tejidos fibroblásticos y conjuntivos, así mismo aumentan su diámetro por lo que su aspecto va cambiando a alargado y espiralado.

Hábitat

La mayoría de las especies viven en el fondo marino, en una gran variedad de regiones geográficas, muchas en aguas costeras y algunas en aguas profundas. La mayoría de los batoideos tienen una distribución cosmopolita, en ambientes marinos tropicales y subtropicales, en aguas templadas o frías. Solo unas cuantas especies, como las mantarrayas, viven en el mar abierto, y solo algunas en agua dulce.

Algunos batoideos pueden vivir en bahías y estuarios ligeramente salados. Los batoideos que viven en el fondo respiran por sus espiráculos en vez de la boca, como hacen muchos peces, y sacando el agua por las agallas.

Alimentación

La mayoría de los batoideos desarrollaron una dentadura pesada y redonda para romper las conchas de caracoles, almejas, ostras, crustáceos, y algunos peces, dependiendo de la especie. Las mantarrayas se alimentan de plancton. Los batoideos no atacan a los humanos, pero las rayas látigo pueden infligir una picadura extremadamente dolorosa.

Clasificación

La clasificación de los batoideos se encuentra actualmente bajo revisión. De modo clásico, se subdividen en tres órdenes, Rajiformes (rayas verdaderas), Pristiformes (peces sierra) y Torpediniformes (rayas eléctricas).

Algunos taxónomos argumentan que todos los batoideos deberían formar un solo orden, los Rajiformes;^{[cita requerida]} otros proponen una división de 5 o 6 órdenes. Las órdenes adicionales en estos sistemas son Myliobatiformes, que contiene a las rayas águila y especies relacionadas; Rhinobatiformes, que contiene los peces guitarra (que puede ser dividido aún más en Rhynchobatiformes, que contiene a los peces guitarra de nariz de pala, y Rhiniformes, los peces guitarra de aleta de tiburón).^{[cita requerida]}

Orden Rajiformes (rayas verdaderas)

• Familia Anacanthobatidae
• Familia Dasyatidae. Nombrada por sus espinas venenosas de su cola; contienen un veneno que causa dolor y puede causar síntomas como náusea, vómito, fiebre, escalofríos, parálisis, desmayo, taquicardia e hipotensión (dependiendo de la especie). Además, las toxinas de algunas especies pueden ser fatales para los humanos.
• Familia Gymnuridae (rayas mariposa)
• Familia Hexatrygonidae (rayas de seis agallas)
• Familia Myliobatidae (rayas águilas). Las más grande de las rayas, incluyendo a la gigantesca mantaraya. La mayoría tienen una espina venenosa.
• Familia Plesiobatidae
• Familia Potamotrygonidae (rayas de río)
• Familia Rajidae
• Familia Rhinobatidae (peces guitarra). Tienen una estructura corporal similar a la de los peces sierra, pero no son parientes tan cercanos.
• Familia Urolophidae (rayas redondas)

Orden Pristiformes (peces sierra)

Los peces sierra son parecidos a los tiburones en su forma, nadan batiendo la cola y las aletas pectorales más pequeñas que la mayoría de los batoideos. Tienen el hocico largo y plano que miden hasta 1,8 m de largo, y 30 cm de ancho, que usan para atrapar otros peces y para atrapar peces adheridos al lodo del suelo. Los peces sierra pueden entrar en ríos y lagos de agua dulce. Algunas especies llegan a medir 6 m.

• Familia Pristidae

Orden Torpediniformes (rayas eléctricas)

Las rayas eléctricas tiene órganos que generan corrientes eléctricas, las cuales utilizan para inmovilizar a su presa y para su defensa. La corriente es suficientemente fuerte para impactar a los humanos, y se dice que los antiguos griegos usaban estos peces para la terapia de choque.

• Familia Narcinidae
• Familia Torpedinidae

Referencias

See artikkel räägib kaladest; muusikastiili kohta vaata artiklit Raï; ansambli kohta vaata artiklit Raid (ansambel), arvuti mälu kohta käiva kohta vaata artiklit Sõltumatute ketaste liiasmassiiv (RAID)

---

Railaadsed ehk raid (Batoidea, Batomorpha, Batoidei) on kalade ülemselts kõhrkalade klassi varilõpuseste alamklassist. Nad paigutatakse veel rühmadesse Euselachii ja Neoselachii.

Välimus

Neil on dorsoventraalselt väga lame keha ja suured rinnauimed, mis on aluselt pea ja kehaga kokku kasvanud.

Suu, ninaavad ja viis paari lõpusepilusid asetsevad lamedal enamasti heledal alapoolel, mida nimetatakse ka inglinäoks.

Saba on enamasti piitsjalt väljaveninud.

Ülapool on kohastunud elupaigaga ning varieerub liivakarva teralisest mustani. Ülapoolel on silmad ja avad, mille kaudu hingamiseks vajalik vesi siseneb.

Pärakuuim puudub.

Paljud raid on kaetud ogadega.

Elupaigad ja käitumine

Raid on põhjakalad. Nad lebavad tihti liikumatuna veekogu põhjas.

Enamik raisid on merekalad, mõned liigid elavad magevees (Kesk- ja Lõuna-Ameerika jõgede jõerailased ning mõned Austraalia saagrai liigid).

Toitumine

Enamik railaadsetest toitub bentosest (karpidest, vähkidest ja okasnahksetest). Raid võivad süüa ka kalu.

Näited

Kõige tuntum rai on hiid-sarvikrai.

Euroopat ümbritsevates meredes elavad railaste sugukond kuuluvad harilik rai (Dipturus batis), ogarai, marmorrai, tähtrai, montagui rai ja kägurai.

Kõige suuremad raid on kotkasrailased (siruulatus kuni 2,5 m, pikkus kuni 5 m) ja astelrailased (laius kuni 2,1 m, pikkus kuni 5,5 m).

Elektrirailastel on muundunud lihastest moodustatud elektrielund, mille abil nad saakloomi 60–230-voldiste ja üle 30-ampriste elektrilahendustega halvavad.

Raid toiduna

Osa raisid on püügikalad.

Portugali köök tunneb raitiibu.

Süstemaatika

Raisid on umbes 625 liiki^[1].

Raide süstemaatika on väga vaieldav ja pidevalt muudetav.

Joseph S. Nelsoni raamatu "Fishes of the World" 4. trükis (2006) on järgmine süsteem:

• selts elektrirailised (Torpediniformes)
  • sugukond narklased (Narcinidae)
  • sugukond elektrirailased (Torpedinidae)
• selts saagrailised (Pristiformes)
  • sugukond saagrailased (Pristidae)
• selts railised (Rajiformes)
  • sugukond Rhinidae
  • sugukond haisabarailased (Rhynchobatidae)
  • sugukond logardrailased (Rhinobatidae)
  • sugukond railased (Rajidae)
• selts kotkasrailised (Myliobatiformes)
  • Platyrhinoidei
    • sugukond ketasrailased (Platyrhinidae)
  • Zanobatoidei
    • sugukond Zanobatidae
  • Myliobatoidei
    • Hexatrygonoidea
      • sugukond Hexatrygonidae
    • Urolophoidea
      • sugukond Plesiobatidae
      • sugukond jämesabarailased (Urolophidae)
    • Urotrygonoidea
      • sugukond Urotrygonidae
    • Dasyatoidea
      • sugukond astelrailased (Dasyatidae)
      • sugukond jõerailased (Potamotrygonidae)
      • sugukond liblikrailased (Gymnuridae)
      • sugukond kotkasrailased (Myliobatidae)

"Eesti entsüklopeedia" 8. köites (1995) on järgmine süstemaatika:

• selts saagrailised (Pristiformes)
  • sugukond saagrailased (Pristidae)
• selts logardrailised (Rhinobatiformes, Rhynchobatiformes)
  • sugukond haisabarailased (Rhynchobatidae)
  • sugukond logardrailased (Rhinobatidae)
    • sugukond ketasrailased (Platyrhinidae)
• selts railised (Rajiformes)
  • sugukond railased (Rajidae)
  • sugukond sileselgrailased (Anacanthobatidae)
• selts astelrailised (Dasyatiformes)
  • sugukond astelrailased (Dasyatidae)
  • sugukond jämesabarailased (Urolophidae)
  • sugukond jõerailased (Potamotrygonidae)
  • sugukond liblikrailased (Gymnuridae)
  • sugukond kotkasrailased (Myliobatidae)
  • sugukond merisarviklased (Mobulidae)
  • sugukond Hexatrygonidae
• selts elektrirailised (Torpediniformes)
  • sugukond elektrirailased (Torpedinidae)
  • sugukond narklased (Narkidae)

Evolutsioon

Raid ilmusid Hilis-Juuras. Nende kõrgaeg oli Hilis-Kriidis.

Viited

Kirjandus

• Joseph S. Nelson: Fishes of the World, John Wiley & Sons, 4. trükk, 2006, ISBN 0-47125-031-7

Artiklis on kasutatud saksakeelset vikipeediat seisuga 31.12.2008 ja EE 8. köidet (lk 5, märksõna "raid").

Arraiak arrain kartilaginosoen Batoidea superordena da, 500 espeziek eta 13 familiek osatuta. Marrazoekin lotura estua badute ere, bere ezaugarri nagusia bere gorputz laua da^[1].

Filogenia

Selachimorpha

voidBatoideavoid void

Torpediniformes

void

Pristiformes

void

Rajiformes

void

Myliobatiformes

Sailkapena

Goiordenak lau ordena ditu barnean:

• Torpediniformes ordena:
  • Narcinidae familia
  • Torpedinidae familia
• Pristiformes ordena:
  • Pristidae familia
• Rajiformes ordena:
  • Rajidae familia
  • Rhinidae familia
  • Rhinobatidae familia
  • Rhynchobatidae familia
• Myliobatiformes ordena:
  • Dasyatidae familia
  • Gymnuridae familia
  • Hexatrygonidae familia
  • Myliobatidae familia
  • Platyrhinidae familia
  • Plesiobatidae familia
  • Potamotrygonidae familia
  • Urolophidae familia
  • Urotrygonidae familia
  • Zanobatidae familia

Ordena Irudia Euskarazko izena Familia Generoak Espezieak Oharra Iturria Total Myliobatiformes Bastangak eta antzekoak 10 29 223 1 16 33 Myliobatiformes ordenan daude bastangak, manta-arraiak, tximeleta-arraiak eta arrano-arraiak. Lehen Rajiformes ordenan sailkatuak zeuden, baina ikerketa filogenetiko berriek adierazten dutenez, talde monofiletiko bat osaten dute^[2]. Rajiformes Benetako arraiak 5 36 270 4 12 26 Torpediniformes Ikaraioak 4 12 69 2 9 Ikaraioek organo elektrikoak dituzte bular-hegatsean, korronte elektrikoa eragiten dutenak. Harrapakinak geldiarazi edo babeserako erabiltzen dituzte. Pristiformes Zerra-arrainak 1 2 5-7 3-5 2

Zerra-arraiek marrazo itxura dute, isatsa igeri egiteko eta beste batoideek baino bular-hegats txikiagoak dituztenak.

Erreferentziak

Rauskut (Batoidea) ovat litteäruumiisia rustokaloja. Rauskuilla on leveät rintaevät, joita aaltomaisesti liikuttaen ne uivat. Suu ja kidusaukot ovat ruumiin alapinnalla. Rauskut elävät lähellä pohjaa ja vaanivat saalista pohjaliejussa maaten.

Rauskut on perinteisesti luokiteltu toiseksi nykyisten leveäsuisten kalojen alaluokan kahdesta ylälahkosta, haiden rinnalle. Tämä on ollut kiistanalaista, kun morfologian perusteella rauskut näyttävät pikemmin sijoittuvan yhdeksi alaryhmäksi haiden joukkoon. Joka tapauksessa tässä käsitelty rauskujen ryhmä (Batoidea) muodostaa yhtenäisen luonnollisen ryhmän. Se jaetaan nykyisin neljään lahkoon, joissa on 17 heimoa ja noin 540 lajia.

Lahkoista vanhin on sähkörauskukalat, jonka edustajat lamauttavat saaliinsa sähköiskuilla; lahkossa on monia sokeita lajeja. Saharauskukaloilla on litteä hammaslaitainen kuonolauta.

Suurin rauskulaji on rauhallinen planktonia syövä paholaisrausku. Piikkirauskulla on terävä, myrkyllinen väkänen pyrstön päässä.

Lähteet

• Nelson, Joseph S.: Fishes of the World. 4th edition. Wiley, 2006. ISBN 0-471-25031-7. (englanniksi) (taksonomian lähde)

Batoïdes, Batoidea

Les raies ou batoïdes (Batoidea ou Rajomorphii) sont un super-ordre de poissons cartilagineux caractérisés par un corps aplati, de grandes nageoires pectorales solidaires du tronc et des fentes branchiales ventrales. Le super-ordre contient près de 500 espèces réparties en 13 familles.

Un tiers des espèces de raies est aujourd'hui en voie d'extinction, principalement en raison de la surpêche^[2].

Description

Les raies se distinguent par leur corps plat avec des nageoires. La plupart des raies ont cinq fentes branchiales ventrales, les Hexatrygonidae en ont six. Les fentes se trouvent sous les nageoires pectorales sur la face inférieure, tandis que celles des requins se situent sur les flancs. La plupart des raies ont un corps fortement aplati avec de grandes nageoires fusionnées avec le tronc formant un disque, ovale, rond, triangulaire ou cunéiforme, à l'exception des poissons-scies et des raies-guitares, tandis que la plupart des requins ont un corps fuselé. De nombreuses espèces de raies ont développé leurs nageoires pectorales en larges appendices en forme d'aile. La nageoire anale est absente. Les yeux et les stigmates sont situés sur le dessus de la tête. Les raies ont une bouche ventrale et peuvent considérablement avancer leur mâchoire supérieure (cartilage palatoquadrate) loin de la boîte crânienne pour capturer leurs proies. Les mâchoires ont une suspension de type hyostylique, qui repose entièrement sur les cartilages hyomandibulaires de soutien. Les raies benthiques respirent en aspirant l'eau par leurs stigmates, plutôt que par la bouche comme la plupart des poissons, l'eau est ensuite expulsée par les branchies.

Certaines espèces disposent d'un dard dont les piqûres sont souvent douloureuses et parfois mortelles pour l'Homme.

Histoire évolutive

Selachimorpha

voidBatoideavoid void

Torpediniformes

void

Pristiformes

void

Rajiformes

void

Myliobatiformes

Arbre phylogénétique des raies

Comportement

Les raies mobula peuvent se rassembler en groupes denses de centaines d'individus^[3], elles peuvent bondir hors de l'eau en effectuant des sauts de plusieurs secondes dans l'air^[4] ou l'équivalent de sauts périlleux^[3]

Écologie

Reproduction

Comme tous les élasmobranches, les raies ont une fécondation interne. Ce mode est avantageux car il économise le sperme et n'expose pas les œufs aux prédateurs, toute l'énergie impliquée dans la reproduction est conservée et ne se perd pas dans l'environnement. Certaines raies sont ovipares (ponte d’œufs) tandis que d'autres sont ovovivipares, elles donnent naissance à des juvéniles qui se développent dans un utérus, mais sans placenta. Chaque œuf est contenu dans une capsule très résistante appelée communément bourse de sirène. Plusieurs mois après la ponte, une juvénile va en sortir.

Alimentation

La plupart des raies ont développé de larges dents arrondies pour écraser les coquilles des espèces benthiques comme les gastéropodes, les palourdes, les huîtres, les crustacés et des poissons, selon les espèces. Seules les raies manta se nourrissent de plancton en filtrant l'eau avec leurs branchies.

Répartition et habitat

La plupart des espèces sont benthiques et vivent dans une grande variété de régions géographiques - principalement dans les eaux côtières, bien que certaines vivent à 3 000 m de profondeur. La plupart des raies ont une répartition cosmopolite, préférant les milieux marins tropicaux et subtropicaux, bien qu'il existe des espèces d'eaux tempérées et froides. Seules quelques espèces, comme les raies manta, sont pélagiques, et seulement quelques-unes vivent en eau douce, tandis que certaines raies peuvent vivre dans les estuaires saumâtres et les baies.

Étymologie et dénominations

Toutes les espèces ne comportent pas le terme « raie » dans leur nom vernaculaire, c'est le cas par exemple des pocheteaux.

Systématique

Taxinomie

La classification des raies est actuellement en cours de révision. Toutefois, des preuves moléculaires réfutent l'hypothèse que les raies dérivent des requins. Fishes of the World de Nelson, 2006, et World Register of Marine Species (11 mars 2016)^[6] reconnaissent quatre ordres.

• super-ordre des Batoidea
  • ordre des Myliobatiformes (Raie pastenague, Raie manta…) — (incorporé dans Rajiformes par FishBase)
    • famille des Dasyatidae Jordan, 1888
    • famille des Gymnuridae Fowler, 1934
    • famille des Hexatrygonidae Heemstra et Smith, 1980
    • famille des Mobulidae Gill, 1893 (fondu par FishBase dans les Myliobatidae)
    • famille des Myliobatidae Bonaparte, 1838
    • famille des Plesiobatidae Nishida, 1990
    • famille des Potamotrygonidae Garman, 1877
    • famille des Urolophidae Jordan et Evermann, 1896
    • famille des Urotrygonidae Müller et Henle, 1841
  • ordre des Pristiformes (Poisson-scie)
    • famille des Pristidae Bonaparte, 1838
  • ordre des Rajiformes (Raies, Raies-guitares...)
    • famille des Anacanthobatidae von Bonde & Swart, 1923
    • famille des Arhynchobatidae Fowler, 1934
    • famille des Crurirajidae Hulley, 1972
    • famille des Rajidae de Blainville, 1816
    • famille des Rhinobatidae Bonaparte, 1835
    • famille éteinte des Cyclobatidae Bonaparte, 1835, raies préhistoriques du Crétacé supérieur
  • ordre des Torpediniformes (Raies électriques)
    • famille des Hypnidae Gill, 1862 (espèces parfois placées dans les Torpedinidae)
    • famille des Narcinidae Gill, 1862
    • famille des Narkidae Fowler, 1934 (espèces parfois placées dans les Narcinidae)
    • famille des Torpedinidae Bonaparte, 1838

• Myliobatiformes (Raie pastenague, Raie manta…)

• Pristiformes (Poisson-scie)

• Rajiformes (Raies, Raies-guitares…)

• Torpediniformes (Raies électriques)

Les Myliobatiformes ont une silhouette en losange, une longue queue équipée d'aiguillons venimeux, des lobes pelviques formés d'un seul lobe et sont généralement vivipares. A l'inverse, les Rajiformes (« skates » en anglais) ont un museau prononcé contenant de petites dents pointues, une queue courte et épaisse surmontée d'une nageoire dorsale, un arrière épineux (pour la protection) et sont généralement ovipares. Les Torpediniformes, enfin, ont une tête discoïdale suivie d'un corps peu aplati et surmonté de plusieurs dorsales.

Les raies et l'homme

Espèces menacées

Les raies, à durée de vie longue et à la reproduction lente, sont très sensibles à la pression humaine. Les derniers rapports de l'UICN sont alarmants : 26 % de ces espèces friseraient l'extinction dans l'Atlantique Nord, contre 42 % en Méditerranée, considérée comme la mer la plus dangereuse au monde pour cette faune, notamment pour la mante géante et la raie de Malte. Sur le banc des accusés : la surpêche, qu'elle soit accidentelle ou ciblée. À l'échelle internationale, la législation limitant la capture de ces poissons est quasi inexistante.

Les ailes de raie sont consommées par l'Homme. La pêche au chalut, la surpêche, la pollution marine, la pêche électrique (interdite en Europe car ayant montré des effets négatifs sur les raies^[7]) la menacent.

Les raies dans la culture

L'une des plus célèbres est celle de Jean Siméon Chardin (1699-1779), dans un tableau de 1728 (musée du Louvre) où la raie est représentée dans une nature morte, suspendue à un crochet.

Chaïm Soutine (1893-1943) a repris le même thème dans plusieurs tableaux en 1920 (Musée Calvet à Avignon), 1923 (musée des beaux-arts d'Orléans^[8]) et vers 1924 (Perls galleries à New-York).

James Ensor (1860-1949) reprend ce thème dans un tableau de 1892^[9].

Annexes

Références taxinomiques

• (en) Référence World Register of Marine Species : taxon Batoidea (+ liste ordres + liste familles)
• (fr+en) Référence ITIS : Batoidea Non valide
• (fr+en) Référence ITIS : Rajiformes
• (en) Référence uBio : Batoidea Compagno 1973
• (en) Référence NCBI : Batoidea (taxons inclus)
• (en) Référence BioLib : Batoidei - synonyme

Notes et références

Grúpa leathan iasc loingeánach beag is mór, na sciataí ina measc, a mhaireann ar an ngrinneall. Cuid thosaigh na colainne leata go mór le heití uchtacha leathana, an béal agus oscailtí na ngiolbhach ar a thaobh íochtarach. De réir cineáil, an t-eireaball caol sorcóireach. Na heití droma is an t-eireaball an-bheag.

Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir. Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid.
Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh.

Co nome común de raias coñécense os peixes cartilaxinosos que integran, segundo algúns autores, a superorde dos batoideos (Batoidea), da subclase dos elasmobranquios (Elasmobranchia), aínda que o termo raia designa máis especificamente ás especies da orde dos raiformes (Rajiformes).

Os batoideos están moi emparentados cos selaquimorfos (Selachimorpha) ou tiburóns e, de feito, os batoideos novos son moi parecidos a estes.

Características

Posúen esqueleto cartilaxinoso e as aberturas branquiais na cara ventral do corpo, baixo as aletas pectorais (polo que se denominan hipotremos ou hipotremados); as devanditas aletas pectorais están moi ensanchadas e únense por diante cos lados da cabeza para formaren un ángulo anterior ou bico. Carecen de aleta anal. O corpo é basicamente aplanado.

Os ollos e os espiráculos están situados na cara dorsal; os ollos carecen de membrana nictitante. As mandíbulas poden proxectarse cara adiante na maioría das especies.

Reprodución

Os ovos dos batoideos, a diferenza dos doutros peixes, son fecundados dentro do corpo da femia. Excepto os da familia dos Rajidae, incúbanse dentro da femia e as crías nacen vivas (ovovivíparos).

As femias da familia dos Rajidae poñen ovos fecundados. Estes son rectangulares, planos e brandos, con catro rabos nas esquinas para suxeitarse ás algas.

Hábitat

Son animais mariños, cunha distribución cosmopolita en augas tropicais e subtropicais, temperadas ou frías, moitas especies en augas costeiras e algunhas en augas profundas. Só algunhas especies, como as mantas, viven en mar aberto.

Algúns batoideos poden vivir en baías e estuarios lixeiramente salgados.

Alimentación

A maior parte dos batoideos posúen unha dentadura pesada e roma para romper as cunchas dos moluscos e algúns peixes. As mantas aliméntanse de plancto.

Clasificación

• Superorde Batoidea ou Rajomorphii
  • Orde Rajiformes (raias verdadeiras)
  • Orde Pristiformes (peixes serra)
  • Orde Torpediniformes (estrugas)
  • Orde Myliobatiformes (raias látego)

Notas

Véxase tamén

Outros artigos

• Condrictios
• Selaquimorfos
• Raiformes

Poligače (lat. Batoidea), infrarazred riba hrskavičnjača iz razreda Elasmobranchii unutar kojega čine prve rođake morskim psima (Selachii). Tijelo im je uglavnom oblika romba, kod nekih plosnato sa vitkim bičastim repom na čijedm kraju se nalazi otrovna bodlja. Škržni su otvori na donjoj strani, prsne peraje su jake, a na trbušnim perajama mužjaka nalaze privjesci za kopulaciju. Ženke kod nekih rađaju žive mlade a neke vrste nesu jaja u čvrstoj ljusci.^[1]

Prilagođene su životu na dnu gdje se često zakopaju u pijesak.

U poligače pripadaju redovi:

• 1) drhtuljke (Torpediniformes) sa porodicom drhtulja (Torpedinidae), Hypnidae, Narcinidae i Narkidae;
• 2) ražovke (Rajiformes) sa porodicom pravih raža (Rajidae), Anacanthobatidae, Arhynchobatidae, Crurirajidae i ražopsi (Rhinobatidae);
• 3) golubovke (Myliobatiformes) sa porodicama žutulje (Dasyatidae), Leptirice (Gymnuridae), Hexatrygonidae, morski golubovi (Myliobatidae), Plesiobatidae, Potamotrygonidae, Urolophidae i Urotrygonidae;
• 4) Pilašice (Pristiformes) ima samo jednu porodicu Pilaši (Pristidae) sa rodovima Anoxypristis i Pristis. Od ostalih poligalča najviše se razlikuju, a karakteristična im je produžena njuška oblika pile.

Na Zajedničkom poslužitelju postoje datoteke vezane uz: Poligače Wikivrste imaju podatke o: Batoidea

Izvori

Ikan pari atau ikan peh adalah jenis ikan laut yang memiliki 560 spesies dan tergolong dalam 13 famili.

Anatomi

Memiliki bentuk yang pipih dan datar serta tidak memiliki tulang.

Referensi

Þvermunnar eru yfirættbálkur brjóskfiska sem telur meira en 500 tegundir í þrettán ættum. Þvermunnar eru misflattir út. Þeir eru náskyldir háfiskum og nýlegar DNA-rannsóknir hafa sýnt að blettaháfur er skyldari skötum en öðrum háfiskum. Ungir þvermunnar líkjast mjög ungum háfiskum.

Egg þvermunna frjóvgast inni í líkama móðurinnar og seiðin klekjast auk þess út þar og fæðast lifandi hjá öllum þvermunnum nema eiginlegum skötum. Skötur hrygna lengjum af flötum ferköntuðum eggjum sem tengjast saman með tveimur þráðum á hvorum enda og eru kölluð pétursskip.

Batoidea est piscium superordo quae familiam Chondrichthyes comprehendit. Huic ordini sunt 500 in 13 familis species descriptae.

Notae

Rajas (Batoidea) ir plātņžauņu apakšklases (Elasmobranchii) virskārta, kas apvieno vairāk kā 500 sugas un kas tiek iedalītas 18 dzimtās.^[1] Šīs grupas zivīm tuvākās radinieces ir haizivis (Selachimorpha). Rajas var viegli atšķirt no pārējām zivīm, jo tām ir saplacināti ķermeņi, pagarinātas krūšu spuras, kuras ir savienotas ar galvu, un to žaunu atvērumi atrodas ķermeņa apakšpusē.

Anatomija

Lielākajai daļai raju ķermeņi ir saplacināti plakani kā diski, izņēmums ir ģitārrajas (Rhinobatidae) un zāģzivis (Pristidae). Līdzīgi kā haizivis visas rajas ir skrimšļzivis.^[2] Tas nozīmē, ka tām nav kaulu, bet to skeletu veido elastīgi skrimšļi. Lielākajai daļai šīs grupas sugu ir piecas žaunu spraugas, izņēmums ir sešžaunu dzeloņrajas (Hexatrygonidae), kurām ir sešas žaunu spraugas.^[3] Rajām žaunu spraugas atrodas ķermeņa apakšpusē, salīdzinoši to tuvākajām radiniecēm haizivīm galvas sānos. Rajām krūšu spuras izveidojušās kā plati spārni. Anālā spura tām iztrūkst. Acis un šļāktuvītes (Spiraculum) atrodas galvas virspusē, bet mute vēderpusē. Acu novietojuma dēļ rajas neredz neko zem sava platā ķermeņa. To toties kompensē ļoti labā oža, ar kuras palīdzību rajas spēj noteikt iespējamo medījumu zem vēdera.^[4] Rajas muti spēj atvērt ļoti plaši.^[5]

Īpašības

Lielākā daļa raju dzīvo uz jūras gultnes, barojoties ar jūras bezmugurkaulniekiem (gliemjiem, moluskiem, austerēm, vēžveidīgajiem) un retos gadījumos ar nelielām zivtiņām.^[4] Liela daļa sugu uzturas piekrastes seklajos ūdeņos, daļa mājo dziļos ūdeņos, kas var būt 3000 metru dziļumā. Daudzām sugām ir ļoti plašs izplatības areāls un tās sastopamas gandrīz visās jūrās. Daudzas sugas mājo tikai siltajās tropu jūrās, bet citas ziemeļu ūdeņos.^[2] Tikai dažas rajas, piemēram, mantas (Manta) dzīvo atklātā okeānā, pelaģiskā zonā.^[4] Pavisam nedaudz sugu mīt saldūdens tilpnēs. Dažas sugas uzturas upju ietekās ar vāji sāļiem ūdeņiem. Uz gultnes dzīvojošās rajas elpošanai ūdeni ievelk caur šļāktuvītēm, nevis caur muti kā to dara lielākā daļa zivju, un izlaiž caur žaunām.^[4]

Vairošanās

Rajas atkarībā no sugas vairojas divos dažādos veidos. Kā tas ir raksturīgs plātņžauņiem arī rajām notiek iekšējā ikru apaugļošana mātītes ķermenī,^[2] tādējādi ikri un sperma nenonāk brīvā peldējumā ūdenī, kur tos var apēst citi jūras iemītnieki. Šāds vairošanās paņēmiens ir ļoti efektīvs, jo maksimāli tiek saglabāti apaugļotie ikri, kuri līdz zināmam brīdim attīstās rajas vēderā.^[6] Dažas sugas ikrus izdēj, bet tie ir aizsargāti un iepakoti īpašā ikru somā, citām sugām ikri pilnībā attīstās un rajas "dzemdē" dzīvus mazuļus.^[6]

Sistemātika

• Raju virskārta (Batoidea)
  • kārta Dzeloņrajveidīgās (Myliobatiformes)
    • Amerikas īsastes dzeloņraju dzimta (Urotrygonidae)
    • Dzelkšņmuguras raju dzimta (Platyrhinidae)
    • Dzeloņraju dzimta (Dasyatidae)
    • Dziļūdens dzeloņraju dzimta (Plesiobatidae)
    • Ērgļraju dzimta (Myliobatidae)
    • Īsastes dzeloņraju dzimta (Urolophidae)
    • Sešžaunu dzeloņraju dzimta (Hexatrygonidae)
    • Svītraino dzeloņraju dzimta (Zanobatidae)
    • Tauriņraju dzimta (Gymnuridae)
    • Upes dzeloņraju dzimta (Potamotrygonidae)
  • kārta Elektrorajveidīgās (Torpediniformes)
    • Elektrisko raju dzimta (Torpedinida)
    • Narcinīdraju dzimta (Narcinidae)
  • kārta Rajveidīgās (Rajiformes)
    • Gludo raju dzimta (Anacanthobatidae)
    • Ģitārraju dzimta (Rhinobatidae)
    • Haizivjastes raju dzimta (Rhynchobatidae)
    • Haizivjraju dzimta (Rhinidae)
    • Raju dzimta (Rajidae)
  • kārta Zāģzivjveidīgās (Pristiformes)
    • Zāģzivju dzimta (Pristidae)

Atsauces

Roggen (Batoidea of Rajomorphii) vormen een superorde van de klasse kraakbeenvissen. De roggen bestaan uit meer dan 450 beschreven soorten. Over de indeling is geen consensus. Hier wordt de indeling volgens ITIS gevolgd, waarin 6 ordes en 21 families worden onderscheiden.^[1] FishBase hanteert een veel eenvoudiger indeling met maar drie ordes; deze indeling is gebaseerd op een publicatie uit 1994.^[2]

Kenmerken

Het lichaam van de rog is afgeplat, en, afgezien van de staart, ruit- tot schijfvormig. Aangezien de roggen tot de kraakbeenvissen behoren, hebben ze geen skelet met botten maar een meer elastische substantie. De vijf kieuwspleten liggen aan de buikzijde. Er zijn doorgaans twee rugvinnen te vinden op de staart. De staartvin kan bij een aantal soorten ontbreken. De roggen uit de eerste twee ordes (Myliobafokiformes en Rajiformes) zwemmen met behulp van hun grote borstvinnen, terwijl de zaagvissen, de stroom-, sluimer en sidderroggen en de gitaarroggen en vioolroggen met hun achterlichaam en staart zwemmen, zoals de haaien. De ogen zijn aan de bovenzijde van de kop gepositioneerd.

Habitat

Roggen zijn in bijna elke zee en oceaan te vinden. De meeste soorten zijn te vinden op de bodem van de zee, meestal aan de kust maar soms ook tot een diepte van 3000 meter. Er zijn maar weinig soorten, zoals de reuzenmanta, die in de open zee leven en maar weinig die in zoetwater leven.

Voedsel

De meeste roggen hebben sterke en geronde tanden ontwikkeld om zo de schelp van soorten die op de bodem van de zee leven open te breken. De prooi wordt door de meeste soorten opgespoord door het reukvermogen. Roggen voeden zich vooral met weekdieren, kreeftachtigen, wormachtigen, stekelhuidigen en bodemvissen, afhankelijk van de soort. Enkele soorten leven op plankton.

Classificatie

Superorde: Roggen

• OrdeMyliobatiformes
  • Familie: Dasyatidae Jordan, 1888 - Pijlstaartroggen
  • Familie:Gymnuridae Fowler, 1934 - Vlinderroggen
  • Familie:Hexatrygonidae Heemstra and Smith, 1980 - Zeskieuwige doornroggen
  • Familie:Myliobatidae Bonaparte, 1838 Adelaarsroggen
  • Familie:Mobulidae Gill, 1893 Duivelsroggen, waaronder Reuzenmanta
  • Familie:Rhinopteridae Jordan and Evermann, 1896 Koeneusroggen
  • Familie:Plesiobatidae Nishida, 1990 - Reuzendoornroggen
  • Familie:Potamotrygonidae Garman, 1877 - Zoetwaterroggen
  • Familie:Urolophidae Müller and Henle, 1841 - Doornroggen

• Orde Rajiformes
  • Familie:Anacanthobatidae von Bonde and Swart, 1924 - Pootroggen
  • Familie:Arhynchobatidae Fowler, 1934 - Langstaartroggen, Diepzeeroggen
  • Familie:Rajidae Blainville, 1816 (waaronder Vleet, Stekelrog en Sterrog)

• Orde Rhiniformes
  • Familie: Rhinidae Müller and Henle, 1841 - Kegroggen
• Orde Rhinobatiformes
  • Familie: Platyrhinidae Jordan, 1923 - Waaierroggen
  • Familie: Rhinobatidae Müller and Henle, 1837 - Vioolroggen
  • Familie: Zanobatidae Fowler, 1928 - Panroggen

• Orde Torpediniformes
  • Familie: Hypnidae Gill, 1862 - Doodskistroggen
  • Familie: Narcinidae Gill, 1862 - Stroomroggen
  • Familie: Narkidae Fowler, 1934 - Sluimerroggen
  • Familie: Torpedinidae Bonaparte, 1838 - Sidderroggen

• Orde Pristiformes
  • Familie: Pristidae - Bonaparte, 1838 - Zaagvissen

Bronnen, noten en/of referenties

«Skater» kan også være en anglisisme som refererer til en som står på rullebrett eller skøyter.

Skater eller rokker er en overordner som omfatter fire ordner av avflatede bruskfisker. Skatene kjennetegnes på sin brede form, hvor finnene nærmest ser ut som en slags vinger. Navnene skate og rokke går om hverandre på norsk, familien Dasyatidae kan hete både piggrokker og piggskater.^[1]

Skatene dels inn i fire ordner:^[2]

• Elektriske skater, Torpediniformes (kan gi i fra seg elektriske støt).
• Sagrokker, Pristiformes
• Ekte skater, Rajiformes, omfatter alle de 7 norske artene.
• Piggrokker, Myliobatiformes

Referanser

Eksterne lenker

• (en) Skater – oversikt og omtale av artene i WORMS-databasen
• (en) Skater i Encyclopedia of Life
• (en) Skater hos Fossilworks
• (en) Skater hos NCBI
• (en) Skater hos ITIS
• (en) Kategori:Batoidea – bilder, video eller lyd på Wikimedia Commons
• Rajomorphii – detaljert informasjon på Wikispecies
• Verdens skater / rokker med bilder og film

Multimedia w Wikimedia Commons

Płaszczki^[1], płaszczkokształtne^[2] – ogólna nazwa chrzęstnoszkieletowych ryb morskich (z wyjątkiem słodkowodnej rodziny Potamotrygonidae) o płaskim, dyskowatym kształcie ciała. Do płaszczek zaliczane są drętwy, ogończe, raje, manty i orlenie. Dawniej płaszczki klasyfikowane były w randze podrzędu Batoidei^[1] lub jako spodoszpare (Hypotremata)^[3] (ich szpary skrzelowe znajdują się na brzusznej stronie ciała). Współcześnie klasyfikowane są w obrębie infragromady Euselachii. Proponowane są dla nich nazwy Batoidea^[4], Rajomorphii lub Batomorphii^[5].

Cechy charakterystyczne

Ciało silnie grzbietobrzusznie spłaszczone, z szerokimi, silnie rozwiniętymi, zachodzącymi swoją podstawą na głowę płetwami piersiowymi, ułożonymi w płaszczyźnie poziomej, tworzącymi z całym ciałem kształt rombu lub dysku. Otwory skrzelowe (tzw. tryskawki) i oczy na wierzchniej (grzbietowej) stronie ciała. Pięć (jedynie u Hexatrygonidae - sześć) par szczelin skrzelowych na dolnej stronie ciała. Brak płetwy odbytowej. Zęby tępe, zwykle w kilku rzędach, przystosowane do miażdżenia pokarmu w odróżnieniu od rekinów, które mają zęby ostre, przystosowane do cięcia. Prawdopodobnie większość gatunków posiada elektroreceptory. Niektóre potrafią wytwarzać prąd elektryczny (drętwy). U wielu gatunków ogon zakończony jest kolcem jadowym, często z haczykami (ogończe). W większości są to ryby jajorodne, niektóre gatunki żyworodne (kilka wytwarza rodzaj łożyska).

Płaszczki są rozprzestrzenione w ciepłych i tropikalnych wodach całego świata. Zwykle prowadzą przydenny, często nocny tryb życia. Niektóre zakopują się w podłożu.

Niektóre gatunki są niebezpieczne dla człowieka (ogończe - niebezpieczeństwo skaleczenia kolcem jadowym - taka płaszczka zabiła Steve'a Irwina, drętwy - niebezpieczeństwo porażenia prądem elektrycznym), chociaż ataki z ich strony zdarzają się wyjątkowo rzadko, zwykle na skutek nadepnięcia lub nieostrożnego zbliżenia.

Systematyka

Systematyka płaszczek nie jest jednoznaczna. W tradycyjnych klasyfikacjach ryby spodouste dzielone były na rekinokształtne i płaszczkokształtne. Według współczesnego stanu wiedzy płaszczki to ryby z rzędów^[4]:

• Myliobatiformes – orleniokształtne
• Pristiformes – piłokształtne
• Rajiformes – rajokształtne
• Torpediniformes – drętwokształtne

Ciekawostki

Po przebiciu klatki piersiowej i serca kolcem ogończym zginął znany australijski przyrodnik i prezenter telewizyjny Steve Irwin.

Zobacz też

Zobacz hasło płaszczka w Wikisłowniku

• Rekiny

Przypisy

Bibliografia

• Joseph S. Nelson: Fishes of the World. John Wiley & Sons, 2006. ISBN 0-471-25031-7.

Linki zewnętrzne

• Płaszczki słodkowodne

Systematyka ryb chrzęstnoszkieletowych Królestwo: zwierzęta • Typ: strunowce • Podtyp: kręgowce
Ryby (Pisces): śluzice (Myxini) • minogi (Petromyzontida) • ryby pancerne (†Placodermi) • chrzęstnoszkieletowe (Chondrichthyes) • fałdopłetwe (†Acanthodii) • kostnoszkieletowe (Osteichthyes)

ryby chrzęstnoszkieletowe (Chondrichthyes)zrosłogłowe
(Holocephali) spodouste
(Elasmobranchii)

Arraias, raias ou peixes batóides são peixes cartilaginosos marinhos classificados na infraclasse Batoidea (ou Rajomorphii) da classe Elasmobranchii, grupo que também contêm os tubarões. As raias têm o corpo achatado dorsiventralmente e, por consequência, as fendas branquiais encontra-se por baixo da cabeça – essa é a principal característica que distingue os peixes batóides dos tubarões. Vivem normalmente no fundo do mar (demersais), embora algumas, como a jamanta, sejam pelágicas.

As arraias "típicas" têm as barbatanas peitorais como uma extensão do corpo, de forma arredondada ou em losango, pelo que se refere ao seu corpo como o "disco". Podem considerar-se neste grupo, não só as verdadeiras raias (com pequenas barbatanas dorsais na extremidade da cauda), mas também os peixes-serra (ver abaixo), os uges ou ratões (com um espinho venenoso na cauda), as raias eléctricas e os peixes-guitarra e os tubarões-anjos, embora estes tenham as fendas branquiais parcialmente dos lados do corpo e seja, por essa razão, muitas vezes classificados entre os tubarões.

As raias são muito próximas dos tubarões, do ponto de vista filogenético, de tal forma que são incluídos na mesma Classe (Elasmobranchii), por isso a divisão entre raias e tubarões é meramente morfológica são semelhantes aos tubarões-serra (Pristiophoriformes), por terem também a maxila superior transformada numa serra, mas os segundos têm as fendas branquiais dos lados do corpo, por trás das barbatanas peitorais; além disso, estes últimos têm um par de barbilhos na serra e dentes desiguais.

Existe uma espécie de jamanta do Oceano Atlântico, conhecida em Cabo Verde como "gavião-do-mar".

Existe apenas uma família de raias que habitam água doce, principalmente em rios do Pantanal, a família Potamotrygonidae, cujos representantes têm também um espinho venenoso na cauda.

Classificação científica

Abaixo uma lista das ordens reconhecidas de raias (ver também texto acima).^[2] Ver também a classificação patente na página Chondrichthyes.

• Ordem Rajiformes - raias verdadeiras
  • Família Anacanthobatidae
  • Família Dasyatidae. Conhecida pelos espinhos venenosos de sua cauda; eles contêm um veneno que causa dor e pode causar sintomas como náusea, vômito, febre, calafrios, paralisia, desmaio, taquicardia e hipotensão (dependendo da espécie). Aliás, as toxinas de algumas espécies podem ser fatais para os seres humanos.
  • Gymnuridae
  • Hexatrygonidae
  • Myliobatidae. As maiores raias, incluindo a gigantesca raia jamanta. A maioria tem um espinho venenoso.
  • Plesiobatidae
  • Potamotrygonidae. As raias de água doce.
  • Rajidae
  • Rhinobatidae. Tem uma estrutura corporal similar à dos peixes serra, porém não são parentes próximos.
  • Urolophidae
• Ordem Myliobatiformes - jamantas
• Ordem Pristiformes - peixes-serra
• Ordem Torpediniformes - raias eléctricas

Referências

Ver também

• Lista de espécies de raia

Batoidea (Rajomorphii) este un supraordin de pești cartilaginoși. Supraordinul cuprinde peste 500 de specii. Speciile din acest supraordin sunt foarte răspândite pe glob.

Mod de răspândire

Unele specii trăiesc la adâncimi mari în largul mărilor tropicale ca de exemplu (Rajidae) și (Torpedinidae) care pot produce prin contracția mușchilor curent electric. Specii mai puține ca cele (Dasyatidae) trăiesc la gura de vărsare a râurilor în apele salmastre sau urcă pe cursul râurilor. Speciile din grupa Potamotrygonidae, trăiesc numai exclusiv în apele dulci din America de Sud. În Marea Nordului trăiesc mai ales specii din grupa Rajidae, și unele specii din grupa Dasyatidae.

Caractere morfologice și mod de viață

Aceste specii au corpul aplatizat, turtit dorso-ventral. Înotătoarea pectorală puternică este unită cu capul, care are pe partea ventrală gura, 5 orificii branhiale. Partea superioară a corpului acoperită cu solzi lungi este de culoare mai închisă, pe partea dorsală a capului se află ambii ochi. Coada de obicei lungă are formă de flagel (bici). Cele mai multe specii se hrănesc cu moluște (Mollusca), crustacee și echinoderme. Se deplasează ca și rechinii prin mișcări de unduire a corpului și lovituri cu coada. Aproape toate aceste specii din această grupă sunt ovovivipari cu excepția celor din grupa Dasyatidae, care se înmulțesc prin depunerea de ouă.

Sistematică

După Nelson, McEachran & Aschliman se pot clasifica în:

Torpediniformes

Narcinidae

Torpedinidae

Pristiformes

Pristidae

Rajiformes

Rhinidae

Rhynchobatidae

Rajidae

Myliobatiformes

Platyrhinidae

Zanobatidae

Hexatrygonoidea

Hexatrygonidae

Plesiobatidae

Urolophidae

Urotrygonidae

Dasyatidae

Potamotrygonidae

Gymnuridae

Myliobatidae

Referințe

Bibliografie

• Joseph S. Nelson: Fishes of the World, John Wiley & Sons, 4. Auflage, 2006, ISBN 0-471-25031-7

Legături externe

• Calcani la maldivers.de
• Calcani la elasmo-research.org
• www.shark-references.com: Literatură despre rechini