Perz sitowy (Elymus farctus) – gatunek byliny należący do rodziny wiechlinowatych.
Rozmieszczenie geograficzne
Jako gatunek rodzimy występuje na wybrzeżach Europy, Afryki północnej i zachodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych. Ponadto został zawleczony do Australii i Nowej Zelandii[3]. W Polsce współcześnie występuje na pięciu stanowiskach: Świnoujście, Półwysep Przytorski, Rewa, rezerwat przyrody Beka i Jastarnia[4].
Morfologia
-
Łodyga
-
Źdźbło do 70 cm wysokości.
-
Liście
- Zwijające się, z wyraźnymi, miękko owłosionymi żebrami na stronie górnej.
-
Kwiaty
- Zebrane w niezbyt liczne, siedzące, 5-8-kwiatowe kłoski o długości 1,5-3 cm, te z kolei zebrane w prosty kłos. Plewa 9-11 nerwowa, tępa[5].
Biologia i ekologia
Bylina, hemikryptofit. Rośnie na wydmach. Kwitnie w czerwcu. Gatunek charakterystyczny zespołu Honckenyo-Agropyretum juncei[6].
Zmienność
Gatunek zróżnicowany na cztery podgatunki:
-
Elymus farctus subsp. farctus
-
Elymus farctus subsp. bessarabicus (Savul. & Rayss) Melderis - występuje w południowej i południowo-wschodniej Europie i Turcji
-
Elymus farctus subsp. borealiatlanticus (Simonet & Guin.) Melderis - rośnie w północnej i zachodniej Europie oraz w północnej Afryce
-
Elymus farctus subsp. rechingeri (Runemark) Melderis - występuje w basenie Morza Egejskiego i w Egipcie
Zagrożenia
Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)[7] w grupie gatunków wymierających - krytycznie zagrożonych (kategoria zagrożenia: E). W wydaniu z 2016 roku otrzymała kategorię CR (krytycznie zagrożony)[8]. Znajduje się także w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin[9] w kategorii CR (krytycznie zagrożony).
Przypisy
-
↑ Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2012-08-20].
-
↑ a b Elymus farctus (ang.). W: The Plant List [on-line]. [dostęp 2012-08-20].
-
↑ Elymus farctus na eMonocot [dostęp 2013-10-26].
-
↑ Frey L. 201. Perz sitowy. s. 451-453. W: Polska Czerwona Księga Roślin, Kraków 2001. ISBN 83-85444-85-8.
-
↑ Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
-
↑ WładysławW. Matuszkiewicz WładysławW., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059 .
-
↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
-
↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
-
↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.