nomes no trilho de navegação
Hasło w Wikisłowniku Figowiec, fikus (Ficus L.) – rodzaj roślin z rodziny morwowatych (Moraceae Link), do niedawna obejmujący ok. 1200 gatunków, z których część została obecnie wydzielona w odrębne rodzaje tej rodziny. Obejmuje gatunki starego świata, głównie tropikalnej części Azji, Australii i wysp Oceanii oraz zach. Afryki. Nieliczne gatunki występują w basenie Morza Śródziemnego (głównie uprawny figowiec pospolity (Ficus carica) (figa). 1 gatunek we florze Polski występuje jako efemerofit[2]. Gatunkiem typowym jest Ficus carica L.[3].
Duże drzewa, krzewy, pnącza (w uprawach doniczkowych rośliny zwisające), epifity[4]. Kwiaty drobne, zamknięte całkowicie w dnie kwiatowym. Owoce mając postać drobnych, podobnych do nasion niełupek otoczonych przez rozrośnięte, mięsiste dno kwiatowe, tworzące specyficzny owocostan zwany figą lub sykonium[5][6]. Wszystkie gatunki figowca zawierają sok mleczny.
Uprawiane odmiany figowca pospolitego mogą wytwarzać figi partenokarpicznie, czyli bez zapylenia[7], podczas gdy w warunkach naturalnych kwiaty figowców zapylane są przez bleskotki z rodziny Agaonidae. Dany gatunek figowca jest zapylany tylko przez jeden lub kilka kryptogatunków owadów[8]. Cykl rozwojowy bleskotek i figowców jest przykładem mutualizmu i skutkiem koewolucji. Larwy bleskotek rozwijają się w żeńskich kwiatach figowca. Samce po wykluciu odnajdują kwiaty z niewyklutymi samicami, które zapładniają, po czym giną wewnątrz figi. U niektórych gatunków nie gną od razu, lecz, wygryzając otwór w ścianie figi, pomagają wydostać się z niej samicom. Samice, uprzednio zapłodnione, wydostają się z zalążni kwiatów żeńskich, którymi się żywiły i przechodzą do kwiatów męskich, zbierając pyłek do swoich kieszeni pyłkowych. Po zgromadzeniu pyłku samice opuszczają rodzimą figę i poszukują innych fig właściwego gatunku, posiadających dojrzałe do zapylenia kwiaty żeńskie. Światło otworu kwiatostanu (figi), przez który samice bleskotek dostają się do jego wnętrza jest na tyle wąskie, że przeciskanie się przezeń skutkuje oderwaniem skrzydeł i innych wystających elementów ciała. Zaczopowanie otworu fragmentami ciała bleskotek utrudnia penetrację figi przez inne zwierzęta roślinożerne. Samice bleskotek wewnątrz figi zapylają kwiaty żeńskie i składają w nich jaja. Zwykle nie udaje im się złożyć jaj we wszystkich zapylonych kwiatach, przez co larwy zjadają jedynie część nowo powstałych owoców. W sytuacji, gdy liczba owoców zasiedlonych przez larwy jest zbyt duża (w kategoriach strategii stabilna ewolucyjnie), a więc liczba owoców, które wydadzą nasiona jest mała, roślina może taką figę odrzucić, nie inwestując w jej rozwój. W takiej sytuacji samica bleskotki po złożeniu jaj ginie wewnątrz figi. Sytuacja u figowców dwupiennych jest podobna, ale odmienna. U gatunków tych wytwarzane są bądź figi żeńskie, bądź męskie. Te ostatnie zawierają jednak oprócz kwiatów męskich kwiaty pseudożeńskie, które są wykorzystywane przez bleskotki do składania jaj i rozwoju larw, podczas gdy jaja złożone w figach żeńskich nie rozwijają się[9].
Bosscheria de Vriese & Teijsm., Caprificus Gasp., Covellia Gasp., Cystogyne Gasp., Dammaropsis Warb., Erythrogyne Gasp., Galoglychia Gasp., Gonosuke Raf., Macrophthalmia Gasp., Mastosuke Raf., Necalistis Raf., Oluntos Raf., Pella Gaertn., Perula Raf., Pharmacosycea Miq., Pogonotrophe Miq., Rephesis Raf., Stilpnophyllum (Endl.) Drury, Sycodendron Rojas Acosta, Sycomorphe Miq., Sycomorus Gasp., Synoecia Miq., Tenorea Gasp., Tremotis Raf., Urostigma Gasp., Varinga Raf., Visiania Gasp.[10]
Rodzaj należący do plemienia Ficeae, rodziny morwowatych (Moraceae Link), która wraz z siostrzanym kladem pokrzywowatymi należy do kladu różowych w obrębie okrytonasiennych[1].
morwowateArtocarpeae
Moreae
Maclureae
Dorstenieae
Ficeae
Castilleae
Gromada okrytonasienne Cronquist, podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa ukęślowe Takht. ex Reveal & Tahkt., nadrząd Utricanae Takht. ex Reveal, rząd pokrzywowce Dumort., rodzina morwowate Link., plemię Ficeae Dumort., podplemię Ficinae Miq. in Mart., rodzaj figowiec (Ficus L.)[11].
Figowiec, fikus (Ficus L.) – rodzaj roślin z rodziny morwowatych (Moraceae Link), do niedawna obejmujący ok. 1200 gatunków, z których część została obecnie wydzielona w odrębne rodzaje tej rodziny. Obejmuje gatunki starego świata, głównie tropikalnej części Azji, Australii i wysp Oceanii oraz zach. Afryki. Nieliczne gatunki występują w basenie Morza Śródziemnego (głównie uprawny figowiec pospolity (Ficus carica) (figa). 1 gatunek we florze Polski występuje jako efemerofit. Gatunkiem typowym jest Ficus carica L..
