dcsimg

Sterbladigenfamilie ( Dutch; Flemish )

provided by wikipedia NL

Rubiaceae of sterbladigenfamilie is een familie van tweezaadlobbige planten. De familie komt wereldwijd voor, maar vooral in de tropen, waar het bomen en struiken zijn. In gematigde streken zijn het veelal kruidachtige planten. Lievevrouwebedstro (Galium odoratum) en kleefkruid (Galium aparine) zijn bekende soorten in Noordwest-Europa.

Economisch nut

Het economisch belangrijkste geslacht uit de familie is de koffieplant (Coffea), die de Arabicakoffie (Coffea arabica) en de Robustakoffie (Coffea canephora, synoniem: Coffea robusta) levert. Uit kinabast (Cinchona officinalis) werd vroeger kinine tegen malaria en koorts verkregen. In de 19e eeuw werd uit de wortelstok van de meekrap (Rubia tinctorum) de rode kleurstof alizarine gewonnen, met als handelsnaam Turks rood.

Sierplanten

Bekende sierplanten uit de familie der Rubiaceae behoren tot de geslachten Gardenia, Ixora (waaronder Pauwenkers Ixora coccinea) en Pentas. Van de houtige gewassen zijn Cephalanthus en Emmenopterys henryi van belang.[1]

Taxonomie

Onder taxonomen is er volledige overeenstemming dat deze familie erkend dient te worden en ook volledige overeenstemming over welke planten tot de familie horen. Daarentegen is er nog steeds debat over de interne taxonomie. Het is de op vier na grootste plantenfamilie, met meer dan 10.000 soorten in ruim 600 geslachten. Volgens het Cronquist-systeem (1981) werd de sterbladigenfamilie ondergebracht in een eigen orde Rubiales, maar de recentste systemen (APG-systeem (1998), APG II-systeem (2003) en APG III-systeem (2009)) plaatsen de familie in de Gentianales.

De volgende planten komen voor in de Lage Landen (ze zijn echter niet beperkt tot dit gebied).

Lijst met sterbladigen in de Lage Landen Wetenschappelijke naam Nederlandse naam Verspreiding Opmerking Asperula arvensis Akkerbedstro Nederland Mogelijk adventief. Asperula cynanchica Kalkbedstro België en Nederland In Nederland voor het laatst in 1842. Cruciata laevipes Kruisbladwalstro België en Nederland Galium album Mill. (Glad walstro) België en Nederland Volgens Heukels' Flora een synoniem van G. mollugo.[2] The Plant List vermeldt echter beide soorten als geaccepteerd.[3] Galium aparine Kleefkruid België en Nederland Galium boreale Noords walstro België en Nederland Galium divaricatum België Ingeburgerd. Galium elongatum {Moeraswalstro) België en Nederland Volgens (o.m.) Heukels' Flora een synoniem van G. palustre. The Plant List vermeldt echter beide soorten als geaccepteerd. Galium glaucum Zeegroen walstro België en Nederland Uitgestorven in Nederland (1921). Galium mollugo L. Glad walstro België en Nederland zie opm. bij Galium alba Galium x mutabile België en Nederland G. mollugo x verum. Galium odoratum Lievevrouwebedstro België en Nederland Galium palustre Moeraswalstro België en Nederland Galium parisiense Frans walstro België Galium patzkeanum België Galium x pomeranicum België en Nederland G. album x verum. Galium pumilum Kalkwalstro België en Nederland Galium saxatile Liggend walstro België en Nederland Galium spurium Akkerwalstro België en Nederland Exoot in Nederland (incidentele import). Galium sylvaticum Boswalstro België en Nederland Galium tricornutum Driehoornig walstro België en Nederland Galium uliginosum Ruw walstro België en Nederland Galium verum Geel walstro België en Nederland Rubia tinctorum Meekrap Nederland Werd vroeger verbouwd en sloeg soms op uit gemorst zaad, maar sinds 1981 niet meer waargenomen. Sherardia arvensis Blauw walstro België en Nederland

In Europa komen verder nog voor:

Verder worden ook behandeld in Wikipedia: Alibertia (Alibertia edulis), Csapodya splendens, Kaapse jasmijn (Gardenia jasminoides), tiaré tahiti (Gardenia tahitensis), genipapo (Genipa americana) en pauwenkers (Ixora coccinea).

Afbeeldingen van Rubiaceae in de Lage Landen

Externe links

Bronnen, noten en/of referenties
  1. de Jong, Piet (2017) - 'Cephalanthus occidentalis meer dan alleen een interessante heester,' in: Arbor Vitae, bulletin van de Nederlandse Dendrologische Vereniging (NDV) en de Koninklijke Vereniging voor Boskoopse Culturen (KVBC), 27e jrg. nr. 3 (aug. 2017), p. 10/11.
  2. Zie bijv. deze pagina in soortenbank.nl (gebaseerd op de Heukels23).
  3. Galium album, resp. [http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/kew-86839 Galium mollugo in The Plant List.
Wikimedia Commons Zie de categorie Rubiaceae van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Wikispecies Wikispecies heeft een pagina over Rubiaceae.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia-auteurs en -editors
original
visit source
partner site
wikipedia NL

Sterbladigenfamilie: Brief Summary ( Dutch; Flemish )

provided by wikipedia NL

Rubiaceae of sterbladigenfamilie is een familie van tweezaadlobbige planten. De familie komt wereldwijd voor, maar vooral in de tropen, waar het bomen en struiken zijn. In gematigde streken zijn het veelal kruidachtige planten. Lievevrouwebedstro (Galium odoratum) en kleefkruid (Galium aparine) zijn bekende soorten in Noordwest-Europa.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia-auteurs en -editors
original
visit source
partner site
wikipedia NL