dcsimg
Image de Crisia Lamouroux 1812
Life » » Animaux »

Bryozoaires

Bryozoa

Mszywioły ( polonais )

fourni par wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Mszywioły (Bryozoa) – typ wodnych, głównie morskich, kolonijnych zwierząt bezkręgowych o najwyższym – wśród wtórnojamowców – stopniu organizacji kolonii, zwanej zoarium. Pojedyncze osobniki, nazywane zooidami, mają w części głowowej aparat czułkowy zwany lofoforem. Zewnętrznie są podobne do polipów stułbiopławów.

Typ obejmuje około 5 tys. gatunków[2] żyjących współcześnie i prawie cztery razy tyle wymarłych. Polska nazwa wywodzi się od "mchu", ponieważ kolonie mszywiołów porastają podwodne przedmioty niczym mchy na lądzie. Przeważnie żyją w morzach, niektóre w wodach słodkich. Większość prowadzi osiadły tryb życia. Niektóre (np. Cristatella) przemieszczają się z prędkością do 3 cm dziennie. Tylko wyjątkowo spotykane są pojedyncze zooidy[3]

Pojedyncze osobniki (zooidy) są drobne, dobrze widzialne tylko pod mikroskopem. Ich ciało składa się z ruchomego odcinka głowowego (polypid) zaopatrzonego w lofofor oraz nieruchomego odcinka dolnego (cystid). Ciało okryte jest pochewką (zooecjum) galaretowatą, błoniastą lub zwapniałą. Dokoła otworu gębowego znajdują się liczne orzęsione czułki, osadzone okółkiem na brzegu tarczy okrągłej lub w kształcie podkowy. Nie mają układu krwionośnego ani wydalniczego. Żywią się planktonem, który napędzają do otworu gębowego za pomocą ramion. Rozmnażają się płciowo oraz przez pączkowanie[4]. U morskich mszywiołów występuje rozwój złożony, a u słodkowodnych – prosty[3].

Kolonie (zoaria) osiągają do 90 cm wysokości i do 2 m długości [3] – mogą zawierać do kilkuset tysięcy osobników[2].

Najstarsze znane zwierzęta, które niewątpliwie można zaliczyć do mszywiołów żyły w ordowiku (wczesny tremadok)[5]. W 2010 r. na podstawie skamieniałości odkrytych w utworach górnego kambru Meksyku opisany został gatunek Pywackia baileyi, sklasyfikowany przez autorów jego opisu jako najstarszy znany mszywioł[6]. Interpretację tę podważyli Taylor, Berning i Wilson (2013), w których ocenie bardziej prawdopodobne jest, że P. baileyi był koralowcem ośmiopromiennym[7]; w ocenie Landinga i współpracowników (2015) P. baileyi nie ma jednak cech budowy, które uzasadniałyby zaliczenie go do koralowców i najprawdopodobniej jest mszywiołem spokrewnionym ze szczupnicami[8].

Mszywioły dzieli się na trzy gromady:

W Polsce stwierdzono 12 gatunków występujących w wodach słodkich i słonawych[2].

Pierwszą pracą w Polsce skupiającą się nad bryozoami była publikacja autorstwa Józefa Premika[9] (w dysertacji doktorskiej pt. Studia nad bryozoami sylurskimi Podola, w której jako pierwszy w Polsce zilustrował 39 gatunków mszywiołów[10]).

Zobacz też

Przypisy

  1. Bryozoa, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c Fauna Polski - charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. III. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2008, s. 355–356. ISBN 978-83-88147-09-8.
  3. a b c Zoologia : bezkręgowce. T. 1. Red. nauk. Czesław Błaszak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009. ISBN 978-83-01-16108-8.
  4. Henryk Jakubowski, Jerzy Ring: Ryby w akwarium. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1990 str.77.
  5. Junye Ma, Paul D. Taylor, Fengsheng Xia i Renbin Zhan. The oldest known bryozoan: Prophyllodictya (Cryptostomata) from the lower Tremadocian (Lower Ordovician) of Liujiachang, south-western Hubei, central China. „Palaeontology”. w druku, 2015. DOI: 10.1111/pala.12189 (ang.).
  6. Ed Landing, Adam English i John D. Keppie. Cambrian origin of all skeletalized metazoan phyla—Discovery of Earth's oldest bryozoans (Upper Cambrian, southern Mexico). „Geology”. 38 (6), s. 547–550, 2010. DOI: 10.1130/G30870.1 (ang.).
  7. Paul D. Taylor, Björn Berning i Mark A. Wilson. Reinterpretation of the Cambrian ‘Bryozoan' Pywackia as an Octocoral. „Journal of Paleontology”. 87 (6), s. 984–990, 2013. DOI: 10.1666/13-029 (ang.).
  8. Ed Landing, Jonathan B. Antcliffe, Martin D. Brasier i Adam B. English. Distinguishing Earth’s oldest known bryozoan (Pywackia, late Cambrian) from pennatulacean octocorals (Mesozoic–Recent). „Journal of Paleontology”. 89 (2), s. 292–317, 2015. DOI: 10.1017/jpa.2014.26 (ang.).
  9. Stanisław Węcławik: (Sub specie aeternitatis) Józef Premik (1890–1963). W: Księga pamiątkowa (obchodów 100-lecia Gimnazjum oraz I Liceum Ogólnokształcącego w Sanoku). Sanok: 1980, s. 106.
  10. Zbigniew Zadruski: Józef Premik (1890-1963). gazetacz.com.pl. [dostęp 4 lipca 2014].

Bibliografia

  • Henryk Jakubowski, Jerzy Ring: Ryby w akwarium. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1990. ISBN 83-02-03493-2.
p d e
Klasyfikacja typów zwierząt na podstawie hipotezy ekdyzonu (Lophotrochozoa-Ecdysozoa-Deuterostomia) Królestwo: zwierzęta (Animalia sensu Metazoa)Parazoa
gąbki (Porifera)płaskowce (Placozoa)
Eumetazoa
Dwuwarstwowce
(Diploblastica)
parzydełkowce (Cnidaria)żebropławy (Ctenophora)
wtórouste
(Deuterostomia)
strunowce (Chordata)
szkarłupnie (Echinodermata)półstrunowce (Hemichordata)
pierwouste
(Protostomia)
incertae sedis
szczecioszczękie (Chaetognatha)
wrotki (Rotifera)szczękogębe (Gnathostomulida)drobnoszczękie (Micrognathozoa)
płazińce (Platyhelminthes)brzuchorzęski (Gastrotricha)
lofotrochorowce
(Lophotrochozoa)
czułkowce
(Lophophorata)
mszywioły (Bryozoa)ramienionogi (Brachiopoda)kryzelnice (Phoronida)
mięczaki (Mollusca)pierścienice (Annelida)wstężnice (Nemertea)kielichowate (Kamptozoa)rombowce (Dicyemida)prostopływce (Orthonectida)lejkogębce (Cycliophora)
wylinkowce
(Ecdysoza)
ryjkogłowy (Kinorhyncha)kolczugowce (Loricifera)niezmogowce (Priapulida)
nicienie (Nematoda)nitnikowce (Nematomorpha)
stawonogi (Arthropoda)niesporczaki (Tardigrada)pazurnice (Onychophora)
nieaktualne
przeniesione do parzydełkowców
myksosporidiowce (Myxozoa)
przeniesione do wrotków
kolcogłowy (Acanthocephala)
przeniesione do pierścienic
krążkokształtne (Myzostomida)rurkoczułkowce (Pogonophora)sikwiaki (Sipuncula)szczetnice (Echiura)
nomen dubium
jednowarstwowce (Monoblastozoa)

Na podstawie:
Halanych et al. Evidence from 18S ribosomal DNA that the lophophorates are protostome animals. „Science”. 267 (5204), s. 1641–1643, 1995. DOI: 10.1126/science.7886451 (ang.).
Edgecombe et al. Higher-level metazoan relationships: recent progress and remaining questions. „Organisms Diversity and Evolution”. 11, s. 151–172, 2011. DOI: 10.1007/s13127-011-0044-4 (ang.).

Laumer et al. Spiralian Phylogeny Informs the Evolution of Microscopic Lineages. „Current Biology”. 25, s. 1-7, 2015. DOI: 10.1016/j.cub.2015.06.068 (ang.).
licence
cc-by-sa-3.0
droit d’auteur
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visiter la source
site partenaire
wikipedia POL

Mszywioły: Brief Summary ( polonais )

fourni par wikipedia POL

Mszywioły (Bryozoa) – typ wodnych, głównie morskich, kolonijnych zwierząt bezkręgowych o najwyższym – wśród wtórnojamowców – stopniu organizacji kolonii, zwanej zoarium. Pojedyncze osobniki, nazywane zooidami, mają w części głowowej aparat czułkowy zwany lofoforem. Zewnętrznie są podobne do polipów stułbiopławów.

Typ obejmuje około 5 tys. gatunków żyjących współcześnie i prawie cztery razy tyle wymarłych. Polska nazwa wywodzi się od "mchu", ponieważ kolonie mszywiołów porastają podwodne przedmioty niczym mchy na lądzie. Przeważnie żyją w morzach, niektóre w wodach słodkich. Większość prowadzi osiadły tryb życia. Niektóre (np. Cristatella) przemieszczają się z prędkością do 3 cm dziennie. Tylko wyjątkowo spotykane są pojedyncze zooidy

Pojedyncze osobniki (zooidy) są drobne, dobrze widzialne tylko pod mikroskopem. Ich ciało składa się z ruchomego odcinka głowowego (polypid) zaopatrzonego w lofofor oraz nieruchomego odcinka dolnego (cystid). Ciało okryte jest pochewką (zooecjum) galaretowatą, błoniastą lub zwapniałą. Dokoła otworu gębowego znajdują się liczne orzęsione czułki, osadzone okółkiem na brzegu tarczy okrągłej lub w kształcie podkowy. Nie mają układu krwionośnego ani wydalniczego. Żywią się planktonem, który napędzają do otworu gębowego za pomocą ramion. Rozmnażają się płciowo oraz przez pączkowanie. U morskich mszywiołów występuje rozwój złożony, a u słodkowodnych – prosty.

Kolonie (zoaria) osiągają do 90 cm wysokości i do 2 m długości – mogą zawierać do kilkuset tysięcy osobników.

Najstarsze znane zwierzęta, które niewątpliwie można zaliczyć do mszywiołów żyły w ordowiku (wczesny tremadok). W 2010 r. na podstawie skamieniałości odkrytych w utworach górnego kambru Meksyku opisany został gatunek Pywackia baileyi, sklasyfikowany przez autorów jego opisu jako najstarszy znany mszywioł. Interpretację tę podważyli Taylor, Berning i Wilson (2013), w których ocenie bardziej prawdopodobne jest, że P. baileyi był koralowcem ośmiopromiennym; w ocenie Landinga i współpracowników (2015) P. baileyi nie ma jednak cech budowy, które uzasadniałyby zaliczenie go do koralowców i najprawdopodobniej jest mszywiołem spokrewnionym ze szczupnicami.

Mszywioły dzieli się na trzy gromady:

Gymnolaematakrążelnice Phylactolaematapodkówczaki Stenolaemataszczupnice

W Polsce stwierdzono 12 gatunków występujących w wodach słodkich i słonawych.

Pierwszą pracą w Polsce skupiającą się nad bryozoami była publikacja autorstwa Józefa Premika (w dysertacji doktorskiej pt. Studia nad bryozoami sylurskimi Podola, w której jako pierwszy w Polsce zilustrował 39 gatunków mszywiołów).

licence
cc-by-sa-3.0
droit d’auteur
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visiter la source
site partenaire
wikipedia POL