dcsimg

Nummulitlər ( الأذرية )

المقدمة من wikipedia AZ
 src=
Nummulit

Nummulitlər (Nummulitida) - iri (16 sm-dək) sekresion karbonat tərkibli, mərciyəbənzər ikitərəfli simmetrik qabıqlı çoxkameralı nəhəng foraminiferlər. Nummulitlər Tetisin əsasən eosen dənizlərində məskunlaşan hərəkətli bentos orqanizmləri olub (Misir, Krım, Kiçik Qafqaz, Talış və b.) təbaşirin sonlarından başlayaraq paleogendə yüksək inkişaf dövrü keçmiş və qalın (nummulit) əhəngdaşı qatları əmələ gətirmişdir.

Həmçinin bax

Mənbə

  • Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. — Bakı: Nafta-Press, 2006. — Səhifələrin sayı: 679.
ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Vikipediya müəllifləri və redaktorları
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia AZ

Nummulitlər: Brief Summary ( الأذرية )

المقدمة من wikipedia AZ
 src= Nummulit

Nummulitlər (Nummulitida) - iri (16 sm-dək) sekresion karbonat tərkibli, mərciyəbənzər ikitərəfli simmetrik qabıqlı çoxkameralı nəhəng foraminiferlər. Nummulitlər Tetisin əsasən eosen dənizlərində məskunlaşan hərəkətli bentos orqanizmləri olub (Misir, Krım, Kiçik Qafqaz, Talış və b.) təbaşirin sonlarından başlayaraq paleogendə yüksək inkişaf dövrü keçmiş və qalın (nummulit) əhəngdaşı qatları əmələ gətirmişdir.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Vikipediya müəllifləri və redaktorları
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia AZ

Nummulit ( الكتالونية )

المقدمة من wikipedia CA

Un nummulit és un fòssil lenticular gran, caracteritzat pels seus nombrosos enrotllaments, subdividit per septes en diverses cambres.[1] Són les closques fossilitzades del protozou marí Nummulites, un tipus de foraminífer. Els nummulits poden arribar a tenir fins a 6 cm de diàmetre, i són comuns en roques marines formades durant el Terciari, especialment al voltant de la Mediterrània (p. ex. pedres calcàries eocèniques d'Egipte). Aquests fòssils són trobats a les roques de l'Eocè mitjà a Turquia.2 Són molt apreciats en geologia com a fòssils guia.

El nom "Nummulites" és una forma diminutiva del llatí nummulus, "petita moneda"), una referència a la seva forma. El 1913, Randolph Kirkpatrick publicà el llibre, The Nummulosphere: an account of the Organic Origin of so-called Igneous Rocks and Abyssal Red Clays (La Nummulosfera: un compte de l'origen orgànic de les anomenades roques ígnies i argiles vermelles abissals), en què proposava la teoria que totes les roques havien estat constituïdes per l'acumulació de forams com Nummulites. A Catalunya també hi ha nombroses restes fòssils de "Nummulites". Un exemple el podem veure a les escales de la catedral de Girona, on els esglaons estan fets amb pedres que contenen nombrosos exemplars de "Nummulites". També són freqüents en molts turons de la comarca d'Osona, entre altres llocs de Catalunya.

Referències

  1. «nummulit». L'Enciclopèdia.cat. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.

Bibliografia

Enllaços externs

 src= A Wikimedia Commons hi ha contingut multimèdia relatiu a: Nummulit Modifica l'enllaç a Wikidata
ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Autors i editors de Wikipedia
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia CA

Nummulit: Brief Summary ( الكتالونية )

المقدمة من wikipedia CA

Un nummulit és un fòssil lenticular gran, caracteritzat pels seus nombrosos enrotllaments, subdividit per septes en diverses cambres. Són les closques fossilitzades del protozou marí Nummulites, un tipus de foraminífer. Els nummulits poden arribar a tenir fins a 6 cm de diàmetre, i són comuns en roques marines formades durant el Terciari, especialment al voltant de la Mediterrània (p. ex. pedres calcàries eocèniques d'Egipte). Aquests fòssils són trobats a les roques de l'Eocè mitjà a Turquia.2 Són molt apreciats en geologia com a fòssils guia.

El nom "Nummulites" és una forma diminutiva del llatí nummulus, "petita moneda"), una referència a la seva forma. El 1913, Randolph Kirkpatrick publicà el llibre, The Nummulosphere: an account of the Organic Origin of so-called Igneous Rocks and Abyssal Red Clays (La Nummulosfera: un compte de l'origen orgànic de les anomenades roques ígnies i argiles vermelles abissals), en què proposava la teoria que totes les roques havien estat constituïdes per l'acumulació de forams com Nummulites. A Catalunya també hi ha nombroses restes fòssils de "Nummulites". Un exemple el podem veure a les escales de la catedral de Girona, on els esglaons estan fets amb pedres que contenen nombrosos exemplars de "Nummulites". També són freqüents en molts turons de la comarca d'Osona, entre altres llocs de Catalunya.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Autors i editors de Wikipedia
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia CA

Linsenstein ( الألمانية )

المقدمة من wikipedia DE
 src=
Nummuliten aus Qarara, Ägypten
 src=
Nummuliten verschiedener Größe aus Al Ain, Vereinigte Arabische Emirate

Linsensteine sind Fossilien oder kleine Steine in Linsenform.[1][2]

Bereits durch den griechischen Geographen Strabon († nach 23 n. Chr.) sind Beobachtungen von „linsenförmigen Steinchen“ (ψήγματα φακοειδῆ) bei den Pyramiden überliefert, die man für von früheren Bauarbeitern hinterlassene und versteinerte Linsen hielt. Da es in seiner Heimat allerdings ähnliche, "aus porösem Stein" bestehende Stückchen gab, bezweifelte er diese Theorie.[3]

Nach Johann Friedrich Blumenbachs Buch Abbildungen naturhistorischer Gegenstände soll es sich um versteinerte Conchylien, also Schalenweichtiere, handeln.[4] Anderen Quellen zufolge bestehen die auch als Pfennigstein oder Nummuliten bekannten Fossilien aus versteinerten Foraminiferen.[3]

Sagen und Legenden

In Österreich gibt es eine Sage mit dem Titel „Die steinernen Linsen von Guttaring“, nach der ein Bauer, der trotz Ermahnung einem wichtigen Kirchgang fernblieb um Linsen zu säen, damit bestraft wurde, dass seine Linsen zu Stein wurden.[5]

Nach einer weiteren, christliche Legende ist der heilige Missionar Bonifatius Namensgeber der Synonyme Pfennigstein bzw. Bonifatiuspfennig, die aus versteinerten Stielgliedern von Seelilien bestehen, die entweder von den heidnischen Germanen eingezogen wurden, die sich nicht bekehren lassen wollten (siehe auch Erkeroder Trochitenkalk#Mystik)[6] oder dadurch entstanden, weil Bonifatius als Geld in einem Land verfluchte, dass ihm bei seiner Christianisierung heftigen Widerstand leistete und von ihm Geld und Gut forderte[3].

Maria-Eck-Pfennige bzw. Eckernpfennige sollten nach Johann Nepomuk Sepp (Altbayerischer Sagenschatz, S. 309[3]) diejenigen mitbringen, die eine Wallfahrt zum Kloster Maria Eck unternahmen. Ursache dieser Legende sind die im Umfeld des Klosters zu findenden, versteinerten Nummuliten.[7]

Weitere Synonyme

  • Lateinisch: Lapis numismalis oder Lapis nummularius bzw. neulateinisch Lapis lenticularis[3]
  • Fruchtstein[8]
  • Wichtelpfennige, Hexengeld[6]
  • Bauernpfennige, Teufelsgeld[3]

Einzelnachweise

  1. Adelung, Grammatisch-kritisches Wörterbuch der Hochdeutschen Mundart, Band 2. Leipzig 1796, S. 2077.
  2. Johann Georg Krünitz: Oekonomische Encyklopädie, S. 376, Online
  3. a b c d e f Hans Lüschen: Die Namen der Steine. Das Mineralreich im Spiegel der Sprache. Ott Verlag, Thun und München 1968, S. 266, 291–292.
  4. Johann Friedrich Blumenbach: Abbildungen naturhistorischer Gegenstände. (online verfügbar bei Google-Buch-Suche; 40. Phacites Fossilis)
  5. sagen.at - Die steinernen Linsen von Guttaring
  6. a b Steine-und-Minerale.de - Bonifatiuspfennig
  7. Dr. Schafhäutl: Beiträge zur näheren Kenntnis der bayerischen Voralpen. In: Gelehrte Anzeigen der k. bayer. Akademie der Wissenschaften. Band 22, Nr. 89, 5. Mai 1846, S. 717. (Online: Bayerische StaatsBibliothek digital; Scan 365)
  8. Linsenstein. In: Jacob Grimm, Wilhelm Grimm: Deutsches Wörterbuch. Hirzel, Leipzig 1854–1961 (woerterbuchnetz.de, Universität Trier).
 title=
ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Autoren und Herausgeber von Wikipedia
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia DE

Linsenstein: Brief Summary ( الألمانية )

المقدمة من wikipedia DE
 src= Nummuliten aus Qarara, Ägypten  src= Nummuliten verschiedener Größe aus Al Ain, Vereinigte Arabische Emirate

Linsensteine sind Fossilien oder kleine Steine in Linsenform.

Bereits durch den griechischen Geographen Strabon († nach 23 n. Chr.) sind Beobachtungen von „linsenförmigen Steinchen“ (ψήγματα φακοειδῆ) bei den Pyramiden überliefert, die man für von früheren Bauarbeitern hinterlassene und versteinerte Linsen hielt. Da es in seiner Heimat allerdings ähnliche, "aus porösem Stein" bestehende Stückchen gab, bezweifelte er diese Theorie.

Nach Johann Friedrich Blumenbachs Buch Abbildungen naturhistorischer Gegenstände soll es sich um versteinerte Conchylien, also Schalenweichtiere, handeln. Anderen Quellen zufolge bestehen die auch als Pfennigstein oder Nummuliten bekannten Fossilien aus versteinerten Foraminiferen.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Autoren und Herausgeber von Wikipedia
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia DE

Nummulites ( الأراغونية )

المقدمة من wikipedia emerging languages

Nummulites ye un chenero fósil de foraminifero macroscopico caracterizau por una clasca con forma externa de lentilla pero adintro con una espiral con numerosas vueltas subdivididas por septos en diferents cambras. Encara que estioron organismos unicelulars podeban plegar comunment a 6 cm de diametro, y dica més. Estioron comuns en as plataformas continentals d'a Mar de Tethys y a suya redolada en o Eoceno, y se troban fósils en totz os países arredol d'a Mar Mediterrania fendo part de calsineras, podendo fer-se servir como fósils guía.

A denominación de "Nummulites" ye o diminutivo d'o latín NUMMULUS, que significa "moneda chicota", referindo-se a la suya forma. En aragonés encara lis dicen "dineretz d'as piedras", y son muito comuns en o Prepireneu, definindo a formación calsineras de Guara, d'o Eoceno meyo

 src=
Detalle d'o interior d'a clasca d'un Nummulites.
 src=
Calsinera con Nummulites en a Sierra d'Urbasa.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Wikipedia authors and editors
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia emerging languages

Nummulites ( البوسنية )

المقدمة من wikipedia emerging languages
 src=
Fosilne nummulitidne foraminifere imale su mikrosferne i megalosferske jedinke; eocen Ujedinjeni Arapski Emirati; skala u mm
 src=
Fosilni numuliti na lokalitetu Urbasa, Navara.

Nummulites je veliki rod sočivasti fosila, okarakteriziran brojnim zavojnicama, [1] podijeljeni septama na komore Termin numuliti je deminutivni oblik latinskog nummulus, što znači "mali novčić" i upućuje na njihov oblik.[2] Oni su fosilne ljušture i današnje morske protozoa rod Nummulites, tip foraminifera.

Nummuliti se obično razlikuju u promjeru, od 1,3 cm do 5 cm.[3] a uobičajeni su u morskim stijenama eocena do miocena, posebno oko jugozapadne Azije i Mediterana (npr. eocenski krečnjaci iz Egipta). Fosili širine do šest centimetara nalaze se u srednjoeocenskim stijenama Turske.[4] Vrijedni su kao indeksni fosili.

NummuliteLyd.jpg

Drevni Egipćani koristili su nummulitne ljušture kao kovanice, a piramide su građene pomoću krečnjaka koji je sadržavao nummulite.[3][5] It is not surprising then that the name

U 1913. prirodoslovac Randolph Kirkpatrick objavio je knjigu "Nummulosfera: prikaz organskog porijekla takozvanih magličnih stijena i abasalnih crvenih glina" (The Nummulosphere: an account of the Organic Origin of so-called Igneous Rocks and Abyssal Red Clays), predlažući nekonvencionalnu teoriju da su sve stijene proizvedene nakupljanjem foraminifera poput roda "Nummulites".

Također pogledajte

Reference

  1. ^ 'Nummulite', Tiscali Dictionary of Animals, retrieved 17 August 2004
  2. ^ Hottinger, Lukas (8. 9. 2006). "Illustrated glossary of terms used in foraminiferal research". Paleopolis. Pristupljeno 11. 11. 2018.
  3. ^ a b Isquirth, Irwin Richard (2011). In The World Book Encyclopedia. print.
  4. ^ 'Biggest Microbes', Guinness World Records 2001, p. 153.
  5. ^ Kaplan, Sarah, Brilliance without a brain, Speaking of Science, The Washington Post, March 7, 2018

Dopunska literatura

  • Aigner, Thomas (januar 1985). "Biofabrics as Dynamic Indicators in Nummulite Accumulations". Journal of Sedimentary Research. 55 (1): 131–134. doi:10.1306/212F8634-2B24-11D7-8648000102C1865D.
  • Kopaevich, L.F.; Lygina, E.A.; Nikishin, A.M.; Yakovishina, E.V. (2008). "The Crimean Eocene Nummulite Bank". Moscow University Geology Bulletin. 63 (3): 195–8. doi:10.3103/S0145875208030083.
  • Racey, Andrew (2001). "A Review of Eocene Nummulite Accumulations: Structure, Formation and Reservoir Potential". Journal of Petroleum Geology. 24 (1): 79–100. Bibcode:2001JPetG..24...79R. doi:10.1111/j.1747-5457.2001.tb00662.x.
  • Papazzoni, Cesare Andrea (1995). "Nummulite biostratigraphy at the Middle/Upper Eocene boundary in the northern Mediterranean area". Rivista Italiana di Paleontologia e Stratigrafia. 101 (1): 63–80.
  • Guido, Adriano; Papazzoni, Cesare; Mastandrea, Adelaide; Morsilli, Michele; La Russa, Mauro F.; Tosti, Fabio; Russo, Franco (juni 2011). "Automicrite in a 'nummulite bank' from the Monte Saraceno (Southern Italy): evidence for synsedimentary cementation". Sedimentology. 58 (4): 878–889. Bibcode:2011Sedim..58..878G. doi:10.1111/j.1365-3091.2010.01187.x.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Autori i urednici Wikipedije
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia emerging languages

Numulito ( إيدو )

المقدمة من wikipedia emerging languages

Numulito esas genero de foraminiferi, tipo di la familio "numilitidei", kun konki ronda, disko-forma, e dividita ye mikra lojii multega.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Wikipedia authors and editors
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia emerging languages

Nummulite ( الإنجليزية )

المقدمة من wikipedia EN

A nummulite is a large lenticular fossil, characterised by its numerous coils,[1] subdivided by septa into chambers. They are the shells of the fossil and present-day marine protozoan Nummulites, a type of foraminiferan. Nummulites commonly vary in diameter from 1.3 cm (0.5 inches) to 5 cm (2 inches)[2] and are common in Eocene to Miocene marine rocks, particularly around southwest Asia and the Mediterranean in the area that once constituted the Tethys Ocean, such as Eocene limestones from Egypt[3] or from Pakistan.[4] Fossils up to six inches wide are found in the Middle Eocene rocks of Turkey.[5] They are valuable as index fossils.

The ancient Egyptians used nummulite shells as coins and the pyramids were constructed using limestone that contained nummulites.[3][6] It is not surprising then that the name Nummulites is a diminutive form of the Latin nummulus 'little coin', a reference to their shape.[7]

In 1913, naturalist Randolph Kirkpatrick published a book, The Nummulosphere: an account of the Organic Origin of so-called Igneous Rocks and Abyssal Red Clays, proposing the unconventional theory that all rocks had been produced through the accumulation of forams such as Nummulites.

Gallery

References

  1. ^ 'Nummulite', Tiscali Dictionary of Animals, retrieved 17 August 2004
  2. ^ Isquirth, Irwin Richard (2011). In The World Book Encyclopedia. print.
  3. ^ a b Kaplan, Sarah, Brilliance without a brain Archived 2018-03-08 at the Wayback Machine, Speaking of Science, The Washington Post, March 7, 2018
  4. ^ Banerjee, Santanu; Khanolkar, Sonal; Saraswati, Pratul Kumar (23 February 2018). "Facies and depositional settings of the Middle Eocene-Oligocene carbonates in Kutch". Geodinamica Acta. 30 (1): 119–136. doi:10.1080/09853111.2018.1442609. Retrieved 10 May 2023.
  5. ^ 'Biggest Microbes', Guinness World Records 2001, p. 153.
  6. ^ Isquirth, Irwin Richard (2011). In The World Book Encyclopedia. print.
  7. ^ Hottinger, Lukas (2006-09-08). "Illustrated glossary of terms used in foraminiferal research". Paleopolis. Retrieved 2018-11-11.
ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Wikipedia authors and editors
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia EN

Nummulite: Brief Summary ( الإنجليزية )

المقدمة من wikipedia EN

A nummulite is a large lenticular fossil, characterised by its numerous coils, subdivided by septa into chambers. They are the shells of the fossil and present-day marine protozoan Nummulites, a type of foraminiferan. Nummulites commonly vary in diameter from 1.3 cm (0.5 inches) to 5 cm (2 inches) and are common in Eocene to Miocene marine rocks, particularly around southwest Asia and the Mediterranean in the area that once constituted the Tethys Ocean, such as Eocene limestones from Egypt or from Pakistan. Fossils up to six inches wide are found in the Middle Eocene rocks of Turkey. They are valuable as index fossils.

The ancient Egyptians used nummulite shells as coins and the pyramids were constructed using limestone that contained nummulites. It is not surprising then that the name Nummulites is a diminutive form of the Latin nummulus 'little coin', a reference to their shape.

In 1913, naturalist Randolph Kirkpatrick published a book, The Nummulosphere: an account of the Organic Origin of so-called Igneous Rocks and Abyssal Red Clays, proposing the unconventional theory that all rocks had been produced through the accumulation of forams such as Nummulites.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Wikipedia authors and editors
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia EN

Numulito ( إسبرانتو )

المقدمة من wikipedia EO
 src=
Nummulites

NummulitesNumulitoj estas genro de formortintaj foraminiferoj de la grupo de la bentosoj. Ties konkoj troviĝas ofte kiel fosilioj kaj ili atingas ĝis 6 cm en la diametro. Ii havas rondan formon, rekonita facile pro siaj spiraloj, subdividitaj de nekompletaj septoj en preskaŭ kvadrataj ujoj. Ili estas komunaj en la rokoj de la Terciaro, ĉefe ĉirkaŭ la Mediteraneo (ekzemple, en la kalkaj rokoj de la Eoceno en Egiptio). Ili estas tre interesaj kiel gvida fosilio. La nomo "Nummulites" estas etaĵo de la latina vorto nummulus kio signifas "eta monero", pro ties formo. En 1913, Randolph Kirkpatrick publikigis libron, The Nummulosphere: an account of the Organic Origin of so-called Igneous Rocks and Abyssal Red Clays, defendante la teorion, ke ĉiu rokaĵo formigixis pro akumulado de foraminiferoj kiel la numulitoj.

Ekzistas plataj foraminiferoj kiuj vivas surfunde kiel anoj de la surfunda vivulantaro (kiel la bentosoj). Kaj ankaŭ ekzistas aliaj kiuj ŝvebas en ĉiu alteco de la akvo kaj apartenas al la planktono. El inter la unuaj, surfunduloj, inter la bentosoj estas la numulitojNummulites, laŭ vorto (el la latina) "moner-bestoj", kiuj estas tre interesaj por la fakuloj. Kvankam ili estas unuĉelaj, kiel la aliaj foraminiferoj, kelkaj povas atingi grandon de ĝis 12 cm en diametro. Ili estas tre kuriozaj kaj bele ornamitaj kun formo de spiralo centre kaj rondaj konture; do la interna strukturo estas prilaborita. Ĉar fakuloj multe pristudas ilin, la numulitoj utilis eĉ por dividi la eocenon. Temas pri unuĉelaj animaloj tre interesaj por la studoj de la Paleozoologio kaj de la Geologio.

Referencoj

Endre Dudich, "Ĉu vi konas la Teron? Ĉapitroj el la geologiaj sciencoj", Scienca Eldona Centro de UEA, Budapest, 1983.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Vikipedio aŭtoroj kaj redaktantoj
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia EO

Numulito: Brief Summary ( إسبرانتو )

المقدمة من wikipedia EO
 src= Nummulites

Nummulites aŭ Numulitoj estas genro de formortintaj foraminiferoj de la grupo de la bentosoj. Ties konkoj troviĝas ofte kiel fosilioj kaj ili atingas ĝis 6 cm en la diametro. Ii havas rondan formon, rekonita facile pro siaj spiraloj, subdividitaj de nekompletaj septoj en preskaŭ kvadrataj ujoj. Ili estas komunaj en la rokoj de la Terciaro, ĉefe ĉirkaŭ la Mediteraneo (ekzemple, en la kalkaj rokoj de la Eoceno en Egiptio). Ili estas tre interesaj kiel gvida fosilio. La nomo "Nummulites" estas etaĵo de la latina vorto nummulus kio signifas "eta monero", pro ties formo. En 1913, Randolph Kirkpatrick publikigis libron, The Nummulosphere: an account of the Organic Origin of so-called Igneous Rocks and Abyssal Red Clays, defendante la teorion, ke ĉiu rokaĵo formigixis pro akumulado de foraminiferoj kiel la numulitoj.

Ekzistas plataj foraminiferoj kiuj vivas surfunde kiel anoj de la surfunda vivulantaro (kiel la bentosoj). Kaj ankaŭ ekzistas aliaj kiuj ŝvebas en ĉiu alteco de la akvo kaj apartenas al la planktono. El inter la unuaj, surfunduloj, inter la bentosoj estas la numulitojNummulites, laŭ vorto (el la latina) "moner-bestoj", kiuj estas tre interesaj por la fakuloj. Kvankam ili estas unuĉelaj, kiel la aliaj foraminiferoj, kelkaj povas atingi grandon de ĝis 12 cm en diametro. Ili estas tre kuriozaj kaj bele ornamitaj kun formo de spiralo centre kaj rondaj konture; do la interna strukturo estas prilaborita. Ĉar fakuloj multe pristudas ilin, la numulitoj utilis eĉ por dividi la eocenon. Temas pri unuĉelaj animaloj tre interesaj por la studoj de la Paleozoologio kaj de la Geologio.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Vikipedio aŭtoroj kaj redaktantoj
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia EO

Nummulites ( الإسبانية، القشتالية )

المقدمة من wikipedia ES
 src=
Nummulites en Urbasa, España.

Nummulites (del latín nummulus 'pequeña moneda') es un género de foraminífero bentónico extinto de la familia Nummulitidae, de la superfamilia Nummulitoidea, del suborden Rotaliina[1]​ y del orden Rotaliida.[2]​ Su especie-tipo es Camerina laevigata. Su rango cronoestratigráfico abarca desde el Thanetiense (Paleoceno superior) hasta el Oligoceno inferior.

Los "Nummulites" eran organismos animales unicelulares (protozarios) que vivían en los mares del Paleoceno y el Eoceno, hace entre 66 y 40 millones de años.

Sus conchas se encuentran frecuentemente como fósiles y pueden alcanzar 6 cm de diámetro. Son comunes en las rocas del Cenozoico del antiguo Mar de Tetis, particularmente en rocas calizas del Eoceno depositadas en torno al actual Mediterráneo (por ejemplo, Egipto o España). Tienen un gran interés como fósiles guía.

En 1913, Randolph Kirkpatrick publicó un libro, The Nummulosphere: an account of the Organic Origin of so-called Igneous Rocks and Abyssal Red Clays, proponiendo la teoría de que todas las rocas se habían formado por la acumulación de foraminíferos tales como Nummulites.

Clasificación

 src=
Nummulítidos del Eoceno de Emiratos Árabes.
 src=
Secciones axiales de Nummulites en una calcarenita nummulítica eocena.

Nummulites es uno de los géneros de foraminíferos más diversos, habiéndose descrito más de 200 especies. Entre las especies más interesantes o más conocidas destacan:[3][4][5]

Un listado completo de las especies descritas en el género Nummulites puede verse en el siguiente anexo.

 title=
ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Autores y editores de Wikipedia
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia ES

Nummulites: Brief Summary ( الإسبانية، القشتالية )

المقدمة من wikipedia ES
 src= Nummulites en Urbasa, España.

Nummulites (del latín nummulus 'pequeña moneda') es un género de foraminífero bentónico extinto de la familia Nummulitidae, de la superfamilia Nummulitoidea, del suborden Rotaliina​ y del orden Rotaliida.​ Su especie-tipo es Camerina laevigata. Su rango cronoestratigráfico abarca desde el Thanetiense (Paleoceno superior) hasta el Oligoceno inferior.

Los "Nummulites" eran organismos animales unicelulares (protozarios) que vivían en los mares del Paleoceno y el Eoceno, hace entre 66 y 40 millones de años.

Sus conchas se encuentran frecuentemente como fósiles y pueden alcanzar 6 cm de diámetro. Son comunes en las rocas del Cenozoico del antiguo Mar de Tetis, particularmente en rocas calizas del Eoceno depositadas en torno al actual Mediterráneo (por ejemplo, Egipto o España). Tienen un gran interés como fósiles guía.

En 1913, Randolph Kirkpatrick publicó un libro, The Nummulosphere: an account of the Organic Origin of so-called Igneous Rocks and Abyssal Red Clays, proponiendo la teoría de que todas las rocas se habían formado por la acumulación de foraminíferos tales como Nummulites.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Autores y editores de Wikipedia
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia ES

Nummulites ( الباسكية )

المقدمة من wikipedia EU

Nummulites desagertutako foraminifero genero bat da, Nummulitidae familiakoa. Bere oskolak fosil ohikoak dira, 6 zentimetroko diametroraino. Itxura lentikularrak dute, espiral formakoa, septo ez osoekin bereizia eta gelaxka ia laukiak. Tertziarioko arrokatan ohikoak dira, batez ere Mediterraneo inguruan eta bereziki Eozenoan. Fosil gidari gisa erabiltzen dira.

Izena latinetik dator eta txanpon txikia esan nahi du. 1913an Randolph Kirkpatrickek The Nummulosphere: an account of the Organic Origin of so-called Igneous Rocks and Abyssal Red Clays izeneko liburua argitaratu zuen. Bertan proposatzen zuen arroka guztiak foraminifero hauen akumulazioz sortuak izan zirela.

(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("Gadget "ErrefAurrebista" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://eu.wikipedia.org/wiki/Berezi:Gadgetaku003E.");});
ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Wikipediako egileak eta editoreak
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia EU

Nummulites: Brief Summary ( الباسكية )

المقدمة من wikipedia EU
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("Gadget "ErrefAurrebista" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://eu.wikipedia.org/wiki/Berezi:Gadgetaku003E.");});
ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Wikipediako egileak eta editoreak
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia EU

Numulita ( الجاليكية )

المقدمة من wikipedia gl Galician
 src=
Calcaria numulítica da Gran Pirámide de Giza nun gravado do século XIX

As numulitas[1] son foraminíferos fósiles pertencentes ao xénero Nummulites, do que fan parte máis de 200 especies. O nome deriva do latín nummulus ( moediña ), pola forma da súa cuncha, que asemella a unha moeda.

As numulitas eran animais unicelulares (protozoos) que vivían nos mares do Paleoceno e o Eoceno hai entre 40 e 65 millóns de anos. Estes organismos tiñan unha cuncha calcaria envolta en forma de espiral plana, subdividida en varias cámaras por septos transversais. As numulitas eran verdadeiros xigantes unicelulares, chegando, nos exemplares máis grandes a superar os 10–12 cm de diámetro no Eoceno medio. A evolución destes organismos foi moi rápida, polo que son moi apreciadas en Xeoloxía como fósiles guía.

As súas cunchas fosilizadas encóntranse con bastante frecuencia nas rochas calcarias do Eoceno presentes na rexión mediterránea, tanto na beira europea como na de África. En Exipto as calcarias numulíticas do Eoceno foron empregadas na Antigüidade como material para construír as pirámides. De feito, unha especie destes organismos, a Nummulites gizehensis, toma o nome da localidade de Giza, en Exipto.

Notas

  1. Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para numulita.

Véxase tamén

Outros artigos

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Autores e editores de Wikipedia
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia gl Galician

Numulita: Brief Summary ( الجاليكية )

المقدمة من wikipedia gl Galician
 src= Calcaria numulítica da Gran Pirámide de Giza nun gravado do século XIX

As numulitas son foraminíferos fósiles pertencentes ao xénero Nummulites, do que fan parte máis de 200 especies. O nome deriva do latín nummulus ( moediña ), pola forma da súa cuncha, que asemella a unha moeda.

As numulitas eran animais unicelulares (protozoos) que vivían nos mares do Paleoceno e o Eoceno hai entre 40 e 65 millóns de anos. Estes organismos tiñan unha cuncha calcaria envolta en forma de espiral plana, subdividida en varias cámaras por septos transversais. As numulitas eran verdadeiros xigantes unicelulares, chegando, nos exemplares máis grandes a superar os 10–12 cm de diámetro no Eoceno medio. A evolución destes organismos foi moi rápida, polo que son moi apreciadas en Xeoloxía como fósiles guía.

As súas cunchas fosilizadas encóntranse con bastante frecuencia nas rochas calcarias do Eoceno presentes na rexión mediterránea, tanto na beira europea como na de África. En Exipto as calcarias numulíticas do Eoceno foron empregadas na Antigüidade como material para construír as pirámides. De feito, unha especie destes organismos, a Nummulites gizehensis, toma o nome da localidade de Giza, en Exipto.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Autores e editores de Wikipedia
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia gl Galician

Nummulites ( الإيطالية )

المقدمة من wikipedia IT
 src=
Calcare nummulitico dalla Grande Piramide di Giza in un'incisione del XIX secolo
Nummulitids.jpg

Nummulites Lamarck, 1801, genericamente chiamati nummuliti, è un genere di foraminiferi estinti, protozoi fossili appartenenti famiglia Nummulitidae[1]. Questi organismi hanno un guscio calcareo avvolto a spirale piana, suddivisa in diverse camere da setti trasversali. Le nummuliti sono dei veri giganti unicellulari, arrivando, negli esemplari più grandi, a superare i 10–12 cm di diametro (Eocene medio).

Si ritrovano abbastanza frequentemente nelle rocce calcaree del Paleogene, tanto che quest'ultimo è stato chiamato anche "Nummulitico". Calcari nummulitici sono frequenti nella regione mediterranea, sia sulla sponda europea che su quella africana. In Egitto calcari nummulitici eocenici sono stati utilizzati nell'antichità come materiale per costruire le grandi piramidi. Una specie prende il nome di Nummulites gizehensis dalla località di Gizeh (Giza), in Egitto.

Le nummuliti hanno subito una rapida evoluzione e sono pertanto utilizzate come fossili guida. Il nome Nummulites deriva dal latino nummulus (monetina), a sua volta legato alla forma del guscio simile a quella di una moneta.

Libri

Nel 1913 lo studioso Randolph Kirkpatrick pubblicò un libro dal titolo The Nummulosphere: an account of the Organic Origin of so-called Igneous Rocks and Abyssal Red Clays, nel quale avanzava la bizzarra teoria secondo la quale tutte le rocce (comprese quelle vulcaniche!) sarebbero state formate dall'accumulo di questi foraminiferi. Secondo Kirkpatrick, la Terra stessa sarebbe un'enorme sfera composta da nummuliti, appunto la Nummulosfera.

Note

  1. ^ (EN) MolluscaBase eds. 2020, Nummulites, in WoRMS (World Register of Marine Species). URL consultato il 3 novembre 2020.

 title=
ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Autori e redattori di Wikipedia
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia IT

Nummulites: Brief Summary ( الإيطالية )

المقدمة من wikipedia IT
 src= Calcare nummulitico dalla Grande Piramide di Giza in un'incisione del XIX secolo Nummulitids.jpg

Nummulites Lamarck, 1801, genericamente chiamati nummuliti, è un genere di foraminiferi estinti, protozoi fossili appartenenti famiglia Nummulitidae. Questi organismi hanno un guscio calcareo avvolto a spirale piana, suddivisa in diverse camere da setti trasversali. Le nummuliti sono dei veri giganti unicellulari, arrivando, negli esemplari più grandi, a superare i 10–12 cm di diametro (Eocene medio).

Si ritrovano abbastanza frequentemente nelle rocce calcaree del Paleogene, tanto che quest'ultimo è stato chiamato anche "Nummulitico". Calcari nummulitici sono frequenti nella regione mediterranea, sia sulla sponda europea che su quella africana. In Egitto calcari nummulitici eocenici sono stati utilizzati nell'antichità come materiale per costruire le grandi piramidi. Una specie prende il nome di Nummulites gizehensis dalla località di Gizeh (Giza), in Egitto.

Le nummuliti hanno subito una rapida evoluzione e sono pertanto utilizzate come fossili guida. Il nome Nummulites deriva dal latino nummulus (monetina), a sua volta legato alla forma del guscio simile a quella di una moneta.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Autori e redattori di Wikipedia
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia IT

Nummulites ( البولندية )

المقدمة من wikipedia POL
 src=
Skamieniałe skorupki numulitów, forma mikrosferyczna i megalosferyczna; eocen Zjednoczone Emiraty Arabskie; skala w mm.
 src=
Nummulites w Urbasa, Navarre
 src=
Widok z góry i w przekroju równikowym skorupki Nummulites. Rysunek R A Lydekkera 1894.

Nummulites (numulity) – rodzaj wymarłych dużych otwornic o skorupce wapiennej występujący od późnego paleocenu do wczesnego oligocenu[1][2].

Mają spłaszczoną dyskowatą skorupkę zwiniętą spiralnie (ostatni skręt zakrywa starsze), podzieloną wewnątrz na liczne komory[3]. Przedstawiciele rodzaju osiągają do 16 cm średnicy skorupki[4]. Znanych jest około 300 gatunków tego rodzaju[1]. Prowadził bentoniczny tryb życia w płytkich wodach ciepłych mórz tetydzkich[1][2]. W Polsce tworzy wapienie i dolomity numulitowe wzdłuż północnej granicy Tatr[3]. Szczególnie licznie występował w eocenie, tworząc grube zespoły ławic wapieni numulitowych[1]. Skały te były wykorzystywane w różnych rejonach Europy i Afryki przez człowieka do celów budowlanych, m.in. wykonywano z nich bloki skalne wielkich piramid w Egipcie, korzystając z pobliskich złóż tych wapieni[1][2].

Przypisy

  1. a b c d e Robert Wynn Jones, 2014: Foraminifera and their Applications. Cambridge University Press
  2. a b c Lehmann U. & Hillmer G., 1991: Bezkręgowce kopalne. Wydawnictwa Geologiczne, strony 51-52
  3. a b Radwańska U., 1999: Przewodnik do ćwiczeń z paleontologii. Wyd. Uniw. Warszawskiego, strony 31-32
  4. Bieda F., 1966: Paleozoologia, tom 2. Wydawnictwa Geologiczne, strona 89
ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia POL

Nummulites: Brief Summary ( البولندية )

المقدمة من wikipedia POL
 src= Skamieniałe skorupki numulitów, forma mikrosferyczna i megalosferyczna; eocen Zjednoczone Emiraty Arabskie; skala w mm.  src= Nummulites w Urbasa, Navarre  src= Widok z góry i w przekroju równikowym skorupki Nummulites. Rysunek R A Lydekkera 1894.

Nummulites (numulity) – rodzaj wymarłych dużych otwornic o skorupce wapiennej występujący od późnego paleocenu do wczesnego oligocenu.

Mają spłaszczoną dyskowatą skorupkę zwiniętą spiralnie (ostatni skręt zakrywa starsze), podzieloną wewnątrz na liczne komory. Przedstawiciele rodzaju osiągają do 16 cm średnicy skorupki. Znanych jest około 300 gatunków tego rodzaju. Prowadził bentoniczny tryb życia w płytkich wodach ciepłych mórz tetydzkich. W Polsce tworzy wapienie i dolomity numulitowe wzdłuż północnej granicy Tatr. Szczególnie licznie występował w eocenie, tworząc grube zespoły ławic wapieni numulitowych. Skały te były wykorzystywane w różnych rejonach Europy i Afryki przez człowieka do celów budowlanych, m.in. wykonywano z nich bloki skalne wielkich piramid w Egipcie, korzystając z pobliskich złóż tych wapieni.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia POL

Numulit ( الرومانية، المولدوفية )

المقدمة من wikipedia RO
 src=
Nummulites

Numulitul este o fosilă de formă lenticulară, având până la 6 cm mărime, și care este cochilia unui protozoar marin dispărut (specia Nummulites, un tip de foraminifer). Se găsesc în special în sedimentele terțiare (eocene, acum circa 50 milioane de ani) și prezența lor este folosită pentru stabilirea vârstei rocilor. Un calcar numulitic este format din astfel de cochilii.

Cuvântul se trage din latină nummus = ban, monedă; cu diminutivul nummulus = bănuț.

Ammonite Asteroceras.jpg Acest articol despre paleontologie este deocamdată un ciot. Puteți ajuta Wikipedia prin completarea lui.
ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Wikipedia autori și editori
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia RO

Нумуліти ( الأوكرانية )

المقدمة من wikipedia UK

Опис

Черепашка секреційна, монетоподібна, спірально-площинна, звичайна інволютна, стиснена по осі навивання, рідше циклічна. Середній діаметр — 3-5 см. Максимального розміру сягали еоценові представники: 16 см (у лютецького N. millecaput)[2] і навіть 19 см[1]. За даними 2002 року, останні є найбільшими відомими черепашками форамініфер (не рахуючи аглютинованих і дуже пухких черепашок Xenophyophorea)[1].

Класифікація

Назва Nummulites Lamarck, 1801 є молодшим синонімом назви Camerina Bruguiere, 1792, але через велику поширеність її та похідних від неї термінів Міжнародна комісія з зоологічної номенклатури оголосила її збереженою назвою (nomen conservandum)[4][5].

Упродовж двох століть до цього роду включали багато видів, у тому числі малоспоріднених[4]. У різних авторів його обсяг сильно відрізняється. Іноді до нього відносять і сучасні форми[5], наприклад, N. venosus[3] (інші автори зараховують його до роду Operculinella під назвою O. venosa)[6].

Екологія

Перша поява нумулітів відмічається у пізньомаастрихтських карбонатних відкладах. Розквіт припав на еоцен, де вони інтенсивно розмножувались у теплих мілководних епіконтинентальних морях. Вели малорухомий бентосний образ життя серед водоростей на органогенно-детритовому і піщаному дні мілкого моря з нормальною солоністю води.

Примітки

  1. а б в Ferràndez-Cañadell C. (2002). Multicellular-like compartmentalization of cytoplast in fossil larger foraminifera. Lethaia 35 (2): 121–130. doi:10.1111/j.1502-3931.2002.tb00073.x.
  2. а б BouDagher-Fadel M. K., Price G. D. (2014). The phylogenetic and palaeogeographic evolution of the nummulitoid larger benthic foraminifera. Micropaleontology 60 (6): 483–508.
  3. а б Hohenegger J. (1994). Distribution of Living Larger Foraminifera NW of Sesoko-Jima, Okinawa, Japan. Marine Ecology 15 (3-4): 291–334. doi:10.1111/j.1439-0485.1994.tb00059.x.
  4. а б Основы палеонтологии. Том 1. Простейшие / Гл. ред. Ю. А. Орлов. — М. : Изд-во АН СССР, 1959. — С. 71, 311–312.
  5. а б Pokorný V. Principles of Zoological Micropalaeontology. Vol. I. (International Series of Monographs on Earth Sciences) / Ed. by J. W. Neale. — Pergamon Press, 1963. — P. 408. — ISBN 9781483222691.
  6. Nummulites venosus // World Register of Marine Species

Джерела

  • Геологический словарь[уточнити]
  • Микропалеонтология: Учебник / Н. И. Маслакова, Т. Н. Горбачик и др. — М.: Изд-во МГУ, 1995. — 256 с.: ил. (рос.) ISBN 5-211-03386-8
ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Автори та редактори Вікіпедії
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia UK

Нуммулиты ( الروسية )

المقدمة من wikipedia русскую Википедию
Актуальность
Данные в этой статье приведены по состоянию на начало XX века.
Вы можете помочь, обновив информацию в статье.
 src=
Крутой откос куэсты в Крыму состоит из пласта прочного мшанкового и залегающего поверх него нуммулитового известняка.

Характерен для эоценовых отложений океанического типа. Сюда относятся крупные корненожки, с известковой скорлупой, кругообразной или чечевицеобразной формы, величиной от размеров булавочной головки до серебряного рубля. Скорлупка составлена из многих спирально возрастающих оборотов, разделенных поперечными перегородками на многочисленные, сообщающиеся между собой, камеры. Нуммулиты появляются уже в каменноугольной системе и существуют до настоящего времени, но наибольшего развития достигали в век эоцена. Скорлупки нуммулитов переполняют местами громадные толщи нуммулитовых известняков, широко распространенных по земной поверхности и обнажающихся даже на снежных вершинах Пиренеев, Альп, Карпат и Гималайских гор, несомненно свидетельствуя, что в сравнительно недавние геологически времена этих гор не существовало и на месте их разливался громадный эоценовый океан, на дне которого мириадами погребались нуммулиты и другие современные им организмы.

История изучения

Классификация

Ambox outdated serious.svg
Информация в этой статье или некоторых её разделах устарела.
Вы можете помочь проекту, обновив её и убрав после этого данный шаблон.

По данным сайта World Register of Marine Species, на июль 2016 г. в род включают 6 видов, 2 из которых вымерли[1]:

  • Nummulites barroni Chapman, 1900
  • Nummulites gizehensis (Forsskål, 1775 in Niebuhr, 1775)
  • Nummulites hyalinus Hofker, 1956
  • Nummulites laevigata (Bruguiere, 1792)
  • Nummulites lenticulus Blainville, 1825
  • Nummulites niasi Verbeek, 1896

Примечания

  1. Род Nummulites (англ.) в Мировом реестре морских видов (World Register of Marine Species). (Проверено 13 августа 2016).
ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Авторы и редакторы Википедии
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia русскую Википедию

Нуммулиты: Brief Summary ( الروسية )

المقدمة من wikipedia русскую Википедию
 src= Крутой откос куэсты в Крыму состоит из пласта прочного мшанкового и залегающего поверх него нуммулитового известняка.

Характерен для эоценовых отложений океанического типа. Сюда относятся крупные корненожки, с известковой скорлупой, кругообразной или чечевицеобразной формы, величиной от размеров булавочной головки до серебряного рубля. Скорлупка составлена из многих спирально возрастающих оборотов, разделенных поперечными перегородками на многочисленные, сообщающиеся между собой, камеры. Нуммулиты появляются уже в каменноугольной системе и существуют до настоящего времени, но наибольшего развития достигали в век эоцена. Скорлупки нуммулитов переполняют местами громадные толщи нуммулитовых известняков, широко распространенных по земной поверхности и обнажающихся даже на снежных вершинах Пиренеев, Альп, Карпат и Гималайских гор, несомненно свидетельствуя, что в сравнительно недавние геологически времена этих гор не существовало и на месте их разливался громадный эоценовый океан, на дне которого мириадами погребались нуммулиты и другие современные им организмы.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Авторы и редакторы Википедии
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia русскую Википедию