كرنب

Na tę stronę wskazuje przekierowanie z „Crambe”. Zobacz też: Crambe – miejscowość w hrabstwie North Yorkshire (Anglia).

Modrak (Crambe L.) – rodzaj roślin należący do rodziny kapustowatych. Należy do niego ok. 30 gatunków^[3]. Rosną dziko w Europie (8 gatunków), Azji i w północnej Afryce (kilka gatunków na obszarach górskich oraz 9, w tym też drewniejące, na Wyspach Kanaryjskich)^[4][5][6]. Rośliny te zasiedlają tereny nadmorskie, miejsca skaliste, suche, tereny górskie. Niektóre rozprzestrzeniają się niesione wiatrem jako tzw. biegacze pustynni^[6]. Gatunkami jadalnymi o pewnym znaczeniu ekonomicznym są: modrak morski C. maritima i modrak abisyński C. hispanica^[7][4]. Przedstawicieli tego rodzaju nie należy mylić z chabrem bławatkiem, który w dialekcie wielkopolskim również nazywany jest modrakiem.

Morfologia

Pokrój

Rośliny jednoroczne i byliny, rzadko półkrzewy, zwykle nagie, często sine, jeśli owłosione to z włoskami prostymi. Łodyga często u nasady prosta i w górnej części silniej rozgałęziona^[4][5]. Maksymalnie rośliny te osiągają do 4 m wysokości, niektóre gatunki są kolczaste^[6].

Liście

Najniższe często okazałe, pojedyncze, ząbkowane i zatokowo wcinane lub częściej podzielone, lirowate. Wyższe liście zwykle słabiej podzielone, zatokowo wcinane^[4][5].

Kwiaty

Drobne, z 4-płatkowymi, białymi koronami, zebrane w okazałe kwiatostany, wydłużające się podczas owocowania^[4][5].

Owoce

Jednonasienne kulistawe lub jajowate łuszczynki w dolnej części sterylne. Czasem czterokątne lub żebrowane^[6].

Systematyka

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system system APG III z 2009)

Należy do rodziny kapustowatych (Brassicaceae), rzędu kapustowców (Brassicales), kladu różowych (rosids) w obrębie okrytonasiennych (Magnoliophyta)^[1].

Pozycja w systemie Reveala (1993-1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa ukęślowe (Dilleniidae Takht. ex Reveal & Tahkt.), nadrząd Capparanae Reveal, rząd kaparowce (Capparales Hutch.), podrząd Capparineae Engl., rodzina kapustowate (Brassicaceae Burnett), plemię Crambeae Caruel in Parl., rodzaj modrak (Crambe L.)^[8].

Wykaz gatunków

• Crambe alutacea Hand.-Mazz.
• Crambe arborea Webb ex H.Christ
• Crambe armena N.Busch
• Crambe cordifolia Steven – modrak sercolistny
• Crambe edentula Fisch. & C.A.Mey. ex Korsh.
• Crambe feuilleei A.Santos ex Prina & Mart.-Laborde
• Crambe filiformis Jacq.
• Crambe fruticosa L.f.
• Crambe gigantea (Ceballos & Ortuño) Bramwell
• Crambe gomeraea Webb ex H.Christ
• Crambe gordjagini Sprygin & Popov
• Crambe grandiflora DC.
• Crambe grossheimii I.I.Khalilov
• Crambe hedgei I.I.Khalilov
• Crambe hispanica L. – modrak abisyński
• Crambe juncea M.Bieb.
• Crambe kilimandscharica O.E.Schulz
• Crambe koktebelica (Junge) N.Busch
• Crambe kralikii Coss.
• Crambe laevigata DC. ex H.Christ
• Crambe maritima L. – modrak morski
• Crambe microcarpa A.Santos
• Crambe orientalis L.
• Crambe pinnatifida R.Br.
• Crambe pritzelii Bolle
• Crambe scaberrima Webb ex Bramwell
• Crambe schugnana Korsh.
• Crambe scoparia Svent.
• Crambe sinuatodentata Hochst. & Schimp.
• Crambe steveniana Rupr.
• Crambe strigosa L'Hér.
• Crambe sventenii Pett. ex Bramwell & Sunding
• Crambe tamadabensis Prina & Marrero Rodr.
• Crambe tatarica Sebeók
• Crambe wildpretii Prina & Bramwell

Zastosowanie

Niektóre gatunki są uprawiana jako rośliny ozdobne, niektóre również jako rośliny jadalne (np. modrak morski)^[8].

Przypisy