قطرس جوال

Aderyn a rhywogaeth o adar yw Albatros crwydrol (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: albatrosiaid crwydrol) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol Diomedea exulans; yr enw Saesneg arno yw Wandering albatross. Mae'n perthyn i deulu'r Albatrosiaid (Lladin: Diomedeidae) sydd yn urdd y Procellariformes.^[1]

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn D. exulans, sef enw'r rhywogaeth.^[2] Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn Ne America, Affrica ac Awstralia.

Fe'i ceir yn aml ar lan y môr.

Perthynas â phobl

• Dyma gofnod o ddyddiadur mordeithiau David Thomas, Llandwrog^[3]

Rhagfyr 1884 ....sighted the Island of Trinidad [Isla Trinidad ar arfordir yr Ariannin]... a large Albatross was caught with a line by one of the sailors & it measured about 12 ft across the wings when they were expanded - it was bought by one of the saloon passengers and skinned.’’

Meddai’r adarydd Rhys Jones: “Albatros crwydrol ydi o dwi'n meddwl, oherwydd siap y pig a'r maint - yr unig un ohonynt hefo lled adennydd dros 10 troedfedd. Methu dallt beth fasa fo'n gwneud yn y Caribi chwaith nes i mi ffeindio fod yna Ynys Trinidad arall, a llai adnabyddus oddiar bendraw Penrhyn yr Antartig!“^[4]

• I'r bardd Baudelaire roedd yr albatros yn fetaffor i'r bardd fel person ysbrydoledig a dynnwyd i lawr gan anwybodusion.

Teulu

Mae'r albatros crwydrol yn perthyn i deulu'r Albatrosiaid (Lladin: Diomedeidae). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

Rhestr Wicidata:

rhywogaeth enw tacson delwedd Albatros aelddu Thalassarche melanophris Albatros brenhinol y De Diomedea epomophora Albatros Buller Thalassarche bulleri Albatros crwydrol Diomedea exulans Albatros du cefnllwyd Phoebetria palpebrata Albatros ffroenfelyn Thalassarche chlororhynchos Albatros Laysan Phoebastria immutabilis Albatros penllwyd Thalassarche chrysostoma Albatros swil Thalassarche cauta Albatros tonnog Phoebastria irrorata Albatros troetddu Phoebastria nigripes Albatros Ynys Amsterdam Diomedea amsterdamensis Albatros Ynys Izu Phoebastria albatrus

Gweler hefyd

• Rhestr Goch yr IUCN

Cyfeiriadau