Rozszczepka pospolita (Schizophyllum commune Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny rozszczepkowatych (Schizophyllaceae)[1][2].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Schizophyllaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Ma 23 synonimy naukowe. Niektóre z nich[3]:
Nazwę polską podali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1968 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako olszówka pospolita, kosmatek, dwójlistek towarzyski[4].
Średnica 1-4 cm, kształt kolisty, półkolisty, wachlarzowaty lub muszelkowaty. Do podłoża przyrasta bokiem. Trzonu brak. Powierzchnia filcowata o kolorze od białawego do szarego[5]. Pokryta jest szczecinkami i jest promieniście pofałdowana lub bruzdowana. Czasami posiada odcień beżowy lub różowy. Zdarza się też, że pomiędzy szczecinkami osiedlają się glony nadające kapeluszowi zielony kolor[2].
Szary do bladoczerwonobrązowego i w grupie owocników przypomina podłużnie rozszczepione blaszki, co jest charakterystyczną cechą rodzaju rozszczepka[6]. Podczas suchej pogody zwijają się, w ten sposób chroniąc zarodniki przed wyschnięciem[2].
U młodych okazów mięsisty, ale szybko staje się łykowaty i skórzasty[5]. Podczas wilgotnej pogody jednak staje się giętki i elastyczny[2].
Biały. Zarodniki bezbarwne, eliptyczne, o gładkiej powierzchni. Rozmiar 3-4 × 1-1,5 μm[5].
Gatunek pospolity na całym świecie[7]. Również w Polsce jest bardzo pospolity[4].
Unika siedlisk wilgotnych i występuje głównie w miejscach dobrze nasłonecznionych. Rośnie na martwym drewnie drzew liściastych i iglastych, a także na zranionych miejscach żywych drzew. Rozwija się przez cały rok. Można go spotkać na pniach i pniakach drzew, na suchych gałęziach, na starym, składowanym drewnie. Często występuje razem z porostami i wrośniakiem szorstkim (Trametes hirsuta)[6].
Saprotrof i pasożyt. Wywołuje białą zgniliznę drewna. Czasami wyrządza szkody w rolnictwie, poraża bowiem zafoliowane bale siana i kiszonki. Czasami (rzadko) atakuje również ludzi. Obecność grzybni tego gatunku stwierdzono np. w drogach oddechowych u ludzi o osłabionym układzie odpornościowym[6].
W Europie jest uważana za grzyb niejadalny. Jednak na opracowanej dla FAO liście jest wymieniona jako grzyb jadalny w następujących państwach świata: Benin, Chiny (z Hongkongiem), Demokratyczna Republika Konga, Etiopia, Ghana, Gwatemala, Indie, Laos, Madagaskar, Malawi, Meksyk, Mozambik, Nigeria, Peru, Republika Środkowoafrykańska, Zambia[8].
Zawiera schizophylan – substancję o właściwościach imunostymulujacych i przeciwnowotworowych[9].
Podobna jest ciżmówka zmienna (Crepidotis variabilis). Rozróżnić ją można jednak łatwo po nierozszczepionych blaszkach. Ma brązowe zarodniki i rośnie w bardziej wilgotnych siedliskach[6].
Rozszczepka pospolita (Schizophyllum commune Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny rozszczepkowatych (Schizophyllaceae).