Al laou-dar a zo kresteneged, Porcellio scaber o anv boutinañ, hag a vev e lec'hioù gleb ha teñval.
Ur rumm all zo anvet Armadillidium vulgare
Al laou-dar a zo kresteneged, Porcellio scaber o anv boutinañ, hag a vev e lec'hioù gleb ha teñval.
Els oniscideus (Oniscidea) són un subordre de crustacis isòpodes. Són crustacis terrestres amb unes 3.000 espècies descrites. Els porquets de sant Antoni poden arribar a confondre's amb els diplòpodes (miriàpodes), de morfologia externa similar, encara que per a diferenciar-los n'hi ha prou amb veure quantes potes s'observen a cada costat d'un segment extern. Si es veu només una pota, l'animal serà un crustaci, i si hom n'hi veu dos parells, llavors es tracta d'un diplòpode.
Donat que els oniscideus són organismes molt coneguts reben dotzenes de noms populars, com ara porqueta, porquet de Sant Antoni, truja i trugeta (o trujola),[1] gorrí, garrineta/gorrinet(a), gorrin(y)a, baconet, baconeta (de Sant Antoni) o tocinet; panerola,[nota 1] pastera, pastereta o pastoreta; somereta (del Bon Jesús), muleta del Bon Jesús; cabreta; bouet de Sant Antoni; conillet de Nostre Senyor; cuc/cuquet de bola, cuc/cuquet de Sant Antoni, boleta de Nostre Senyor, cuca de la Mare de Déu, cuqueta del Bon Jesús; aranya del bon Jesús; marraco, marrameu, paternostrera; caterineta i catalineta blava, gallineta, gallina orba (Mall.), (en)dormidora, endormida, papa de l'enaiguament, papa dormidora, porcelleta, porcellana i tall de moc (Alta Cerdanya).[2]
Els porquets de sant Antoni són crustacis terrestres. Al cap, hi tenen dos ulls compostos, un parell d'antenes i mandíbules. Tenen un exoesquelet rígid, segmentat i calcari, i disposen de set parells de cames. Algunes espècies tenen la capacitat d'enrotllar-se sobre si mateixes (p. ex.: Armadillidium vulgare), formant una bola, quan se senten amenaçades. El seu exoesquelet presenta una forma d'acordió que els facilita aquest enrotllament.
Els porquets de sant Antoni han de menester un ambient humit, car respiren per brànquies. És habitual de trobar-ne en llocs humits i foscs, com ara sota pedres o troncs. Són, en general, animals nocturns, i s'alimenten de detritus, com restes vegetals, encara que poden arribar a esdevenir una plaga en els jardins.
Els porquets de sant Antoni són els sols crustacis amb un desenvolupament directe, és a dir, sense fase de larva; açò es deu a la seua vida en terra ferma, que els impedeix tenir hàbits reproductors que necessiten condicions més humides. La femella pot mantenir els ous fecundats dins del cos. Una prole rosàcia n'ix quan ha trobat el lloc idoni (vegeu pseudoviviparisme, ovoviviparisme). Tanmateix, i a diferència d'altres grups d'artròpodes terrestres com insectes i miriàpodes, aquests animals conserven un sistema excretor de tipus crustaci, la qual cosa els obliga a excretar urea en lloc d'àcid úric, amb la consegüent pèrdua d'aigua.
Els agrada menjar de nit.
Els oniscideus (Oniscidea) són un subordre de crustacis isòpodes. Són crustacis terrestres amb unes 3.000 espècies descrites. Els porquets de sant Antoni poden arribar a confondre's amb els diplòpodes (miriàpodes), de morfologia externa similar, encara que per a diferenciar-los n'hi ha prou amb veure quantes potes s'observen a cada costat d'un segment extern. Si es veu només una pota, l'animal serà un crustaci, i si hom n'hi veu dos parells, llavors es tracta d'un diplòpode.
Cramennog yw pryf lludw (lluosog pryfaid lludw) neu fel y'u gelwir yn Ne Cymru: moch coed. Mae gan y pryf lludw sgerbwd allanol hir a segmentiedig, gydag 14 aelod cymalog. Mae pryfaid lludw yn aelod o'r Oniscidea o fewn Isopoda, gyda dros 3,000 o rywiogaethau y gwyddom amdanynt. Mewn gwrthwyneb i'r enw, nid pryf yw'r pryf lludw.
Mae'r pryfaid lludw sy'n perthyn i rywiogaeth Armadillidium yn gallu rholio i fyny'n belen sydd bron yn berffaith gron er mwyn amddiffyn eu hunain.
Mae pryfaid lludw angen lleithder er mwyn gallu byw oherwydd eu bod yn anadlu drwy degyll, o'r enw pseudotrachea, ac felly canfyddir hwy mewn llefydd llaith a thywyll, megis o dan cerrig neu fonyn coeden. Maent fel arfer yn nosol ac yn detritysyddion, gan fwydo yn bennaf ar ddeunydd planhigion marw, a dyma o le caent eu henw, ond maent hefyd wedi eu harsylwi'n bwyta mefus ac eginblanhigion tyner. Mae pryfaid lludw'n helpu i ailgylchu maeth yn ôl i'r ddaear.
Cramennog yw pryf lludw (lluosog pryfaid lludw) neu fel y'u gelwir yn Ne Cymru: moch coed. Mae gan y pryf lludw sgerbwd allanol hir a segmentiedig, gydag 14 aelod cymalog. Mae pryfaid lludw yn aelod o'r Oniscidea o fewn Isopoda, gyda dros 3,000 o rywiogaethau y gwyddom amdanynt. Mewn gwrthwyneb i'r enw, nid pryf yw'r pryf lludw.
Mae'r pryfaid lludw sy'n perthyn i rywiogaeth Armadillidium yn gallu rholio i fyny'n belen sydd bron yn berffaith gron er mwyn amddiffyn eu hunain.
Bænkebidere (flere arter: Oniscus asellus, Stribet – Philoscia muscorum, "kuglet" – Armadillidium vulgare) er landlevende krebsdyr, som lever af rådnende organisk materiale.[kilde mangler]
Bænkebidere tilhører krebsdyrene og grupperes i ordenen isopoder. De har 7 benpar.[1] Det er det eneste landlevende krebsdyr, og ånder ved trakéer som sidder på halefødderne. Derfor er de meget følsomme overfor lys og udtørring.[kilde mangler] I Danmark findes 27 arter, hvor Philoscia muscorum, Porcellio scaber og Oniscus asellus er almindelig i skov, mens Ligia oceanica kan findes på stenede kyster. Kuglebænkebieren (Armadillidium vulgare) kan rulle sig sammen.[1]
Bænkebidere (flere arter: Oniscus asellus, Stribet – Philoscia muscorum, "kuglet" – Armadillidium vulgare) er landlevende krebsdyr, som lever af rådnende organisk materiale.[kilde mangler]
Bænkebidere tilhører krebsdyrene og grupperes i ordenen isopoder. De har 7 benpar. Det er det eneste landlevende krebsdyr, og ånder ved trakéer som sidder på halefødderne. Derfor er de meget følsomme overfor lys og udtørring.[kilde mangler] I Danmark findes 27 arter, hvor Philoscia muscorum, Porcellio scaber og Oniscus asellus er almindelig i skov, mens Ligia oceanica kan findes på stenede kyster. Kuglebænkebieren (Armadillidium vulgare) kan rulle sig sammen.
Die Landasseln (Oniscidea) sind eine an Land lebende Unterordnung der Asseln (Isopoda). Sie sind die einzigen dauerhaft an Land lebenden Krebstiere, und im Gegensatz zu Landeinsiedlerkrebsen und anderen temporär an Land lebenden Krebsgruppen können sie sich auch außerhalb des Wassers fortpflanzen. Weltweit gibt es mehr als 3700 bekannte Landasselarten,[1] die sich auf mehrere Familien verteilen. In Deutschland sind rund 50 Arten heimisch.
Die Landasseln entsprechen in ihrem Habitus den anderen Gruppen innerhalb der Asseln, die charakteristischen anatomischen Merkmale der Landasseln sind eher unauffällig. Hierzu gehören vor allem die zu kleinen Stummeln reduzierten 1. Antennen sowie die fehlenden Palpen an den Mandibeln. Die ersten beiden Beinpaare des Hinterleibes (Pleopoden) sind bei den Männchen zu stempelartigen Begattungsorganen umgewandelt.
Die meisten Landasseln werden zwischen zwei und 20 Millimeter lang und sind dorsoventral abgeflacht und langoval. Der Körper besteht aus deutlich erkennbaren Einzelsegmenten, die jeweils einen breiten Rückenschild tragen. Als Körperabschnitte lassen sich vor allem von unten ein Kopfbrust-Abschnitt (Cephalothorax), ein Brustabschnitt (Peraeon) sowie ein Hinterleib (Abdomen) erkennen.
Der Kopf ist mit dem ersten Brustabschnitt verschmolzen und trägt neben den Facettenaugen auch zwei Antennenpaare, von denen das erste Paar sehr klein und das zweite meist sehr groß ist. Auf der Unterseite des Kopfes liegen die Mundwerkzeuge, die wie bei allen Höheren Krebsen aus den Mandibeln sowie zwei Paar Maxillen bestehen.
Das Peraeon trägt die sieben Laufbeinpaare der Tiere (Peraeopoden), die jeweils stabartig und alle gleich gebaut sind. Die einzelnen Brustsegmente sind im Gegensatz zu denen des Cephalothorax frei gegeneinander beweglich. Als letzter Abschnitt folgt der Hinterleib, der ebenfalls Extremitäten trägt (Pleopoden). Diese sind allerdings nicht mehr als Beinpaare ausgebildet, sondern bilden flache Platten, die an der Unterseite der Tiere anliegen und die Kiemen bzw., bei weiter entwickelten Arten, die Respirationsflächen abdecken (siehe unten). Das letzte Segment läuft in einem so genannten Telson aus, welches beidseitig von Uropoden flankiert wird, die gemeinsam mit dem Telson einen Schwanzfächer bilden und als Tastorgane dienen.
Bei Landasseln gibt es verschiedene Grade der Anpassung an das Landleben. Ursprüngliche Arten wie die Strandassel führen noch ein fast amphibisches Leben und sind Kiemenatmer. Höher entwickelte Arten haben schon Trachealorgane entwickelt.
Diese Arten besitzen verzweigte Einstülpungen an den Exopoditen der Pleopoden, wo Luft eindringen und Sauerstoff vom Blut aufgenommen werden kann. Diese Organe lassen sich sehr gut daran erkennen, dass sie sich durch die enthaltene Luft weiß färben (Weißkörper). Trotzdem ist bei diesen schon spezialisierten Arten auch die Kiemenatmung noch erhalten, und zwar an den Pleopoden, die Mauerassel besitzt nur die Kiemenatmung. Deshalb mögen Asseln feuchten Lebensraum, denn die Kiemen müssen immer von einem dünnen Wasserfilm überzogen sein. Dazu dient ihnen ein Wasserleitsystem aus offenen Längsrinnen am gesamten Körper, vor allem am Bauch. Zur Trinkwasseraufnahme ist dieses Leitsystem jedoch nicht geeignet, Landasseln trinken Wasser also oral.
Das Wasserleitsystem dient bei ihnen gleichzeitig der Exkretion und dem Feuchthalten der Kiemen. Die in dem System zirkulierende Flüssigkeit ist das Sekret der Maxillendrüsen, das als Exkretionsprodukt Ammoniak enthält, der so durch Verdunstung an die Luft abgegeben werden kann. Die ammoniakfreie Flüssigkeit gelangt dann zu den Kiemen, und der Überschuss kann wieder durch den After aufgenommen werden.
Interessant ist das Phänomen, dass sich in den Kiemenkammern der Landasseln, die vollständig gegenüber der Außenwelt abgeschlossen sind, eine spezielle Kiemenfauna entwickelt hat. Mikroskopisch kleine, wasserbewohnende Lebewesen können dieses Zootelma als Lebensraum nutzen. Die Biozönose besteht beispielsweise aus Fadenwürmern (Nematoda) der Gattung Matthesonema, Rotatorien der Gattung Mniobia und verschiedenen freischwimmenden oder festsitzenden Wimpertierchen, z. B. der Gattung Ballodora. Die Ahnenformen dieser Tiere stammen teilweise aus dem Meer und teilweise aus dem Boden terrestrischer Lebensräume. Um die neue Cuticula nach der Häutung sowie die Jungtiere zu besiedeln, schwimmen die Tiere bei der Häutung aktiv aus der alten Cuticula heraus, die sessilen Wimpertierchen bilden Schwärmer.
Die Cuticula der Landasseln enthält Chitin, besitzt aber keine Wachsschicht. In trockener Atmosphäre sind die Wasserverluste durch Verdunstung daher extrem groß. Deshalb sind die Tiere vor allem im Sommer nachtaktiv und verbergen sich tagsüber unter Steinen, Rinde oder in der Vegetation. Im Frühjahr und Spätherbst nimmt die Aktivität am Tage wieder deutlich zu. Dabei bilden sich häufig große Ansammlungen von Tieren (Aggregationen).
Vor allem Rollasseln und in noch größeren Ausmaß Arten wie die Wüstenassel (Hemilepistus reaumuri) haben sich durch ihre vollständige Umstellung auf die Tracheenatmung und weitere Anpassungen auch an trockenere Lebensräume angepasst.
Landasseln gehören gemeinsam mit den Springschwänzen (Collembola), verschiedenen Milben und Tausendfüßern zur typischen Fauna der Bodenoberfläche und spielen eine wichtige Rolle als Destruenten organischen Materials, sind also von großer ökologischer Bedeutung als Zersetzer und Humusbildner.
Sie ernähren sich vor allem von zerfallendem pflanzlichem Material, insbesondere von Falllaub und Holz, fressen jedoch auch Algen, Pilzhyphen, Kadaver von Insekten, Kot und Spinneneier. Ihr eigener Kot wird ebenfalls mehrfach aufgenommen (Koprophagie), da er bei einer einfachen Darmpassage durch den hohen Anteil an Zellulose und Lignin noch nicht vollständig abgebaut werden kann. Durch die zusätzliche Aufnahme von Sand und anderen mineralischen Bestandteilen des Bodens bildet der Kot wie bei den Regenwürmern Ton-Humus-Komplexe, die als Bodenbestandteile wichtig sind.
Während sie in Mitteleuropa im Vergleich mit den Regenwürmern eine eher unbedeutende Rolle bei der Bodenbildung spielen, stellen sie in trockenen Gegenden häufig die einzigen Streuzersetzer dar. In den Wüstengebieten Nordafrikas findet sich etwa die Wüstenassel, die dort in weiten Teilen die einzige Bodentierart mit dieser ökologischen Funktion darstellt.
Asseln sind, von einigen Ausnahmen abgesehen, getrenntgeschlechtlich. Die Geschlechtsreife erreichen die Tiere artabhängig im ersten bis dritten Lebensjahr.
Die Paarung erfolgt ohne Paarungsrituale oder Ähnliches im Lebensraum der Tiere. Nach der Paarung häuten sich die Weibchen und entwickeln dabei zwischen den Laufbeinhüften einen Brutraum, der als Marsupium bezeichnet wird, und legen in diesen die Eier ab (10–70 bei der Kellerassel, 20–160 bei der Rollassel). Die eitragenden Weibchen scheiden eine Flüssigkeit ins Marsupium ab, in der sich die Eier wie in einem „tragbaren Aquarium“ entwickeln können. Die Jungtiere schlüpfen nach 40 bis 50 Tagen und werden dann freigesetzt. Der zu diesem Zeitpunkt noch sehr dünne Panzer wird in einer Doppelhäutung ersetzt und verhärtet dann.
Wachsen kann die Assel nur, wenn sie sich häutet. Dabei platzt der Panzer in der Mitte des Tieres auf, und durch Pumpbewegungen wird der hintere Teil des Panzers abgestreift. Danach wird der vordere Teil durch weitere Kontraktionen abgestoßen. Das kann einige Stunden bis zu zwei Tage dauern. Die Hülle wird danach oft aufgefressen, da sie wichtige Nährstoffe enthält. Wie andere Krebse häuten sich Asseln dabei lebenslang.
Spinnen der Gattung Dysdera wie zum Beispiel der Große Asseljäger sind auf Asseln als Nahrung spezialisiert. Die Larven der Asselfliegen leben als Parasitoide in Asseln und fressen von deren Hämolymphe und den Organen, wobei die lebenswichtigen Organe erst am Ende verzehrt werden. Nach der Verpuppung verlassen sie den inzwischen toten Wirt als adulte Fliegen. Weiterhin wurden Spitzmäuse, Igel, der Steinkauz, Kröten, Frösche, Blindschleichen, Kurzflügler, Laufkäfer, Wolfsspinnen, Weberknechte und Hundertfüßer als Fressfeinde nachgewiesen, all diese Tiere sind aber nicht auf Landasseln als Nahrungsquelle angewiesen, sondern fressen diese nur gelegentlich. Des Weiteren gibt es eine tödliche Erkrankung, das Iridovirus. Befallene Asseln sind blau oder violett verfärbt und sterben nach einiger Zeit.[2]
Zum Schutz vor Fressfeinden können sich einige Landasseln, wie z. B. Vertreter der Familien Armadillidae, Cylisticidae oder Armadillidiidae zu einer Kugel einrollen. Andere Arten können ein schmieriges Sekret absondern, dies hält Feinde jedoch nicht zuverlässig ab.[2]
Landasseln sind weltweit in allen terrestrischen Lebensräumen verbreitet, eine Ausnahme stellen dabei nur die polaren Gebiete dar. Die größte Artenzahl trifft man in den Tropen und Subtropen an, vor allem in Lebensräumen mit hoher Luftfeuchtigkeit. Sehr wenige Arten leben dagegen in besonders trockenen Gebieten, namentlich den Wüsten.
Während einige Arten wie die Kellerassel oder die Mauerassel heute weltweit anzutreffen sind (Kosmopoliten), gibt es eine Vielzahl von Arten mit sehr begrenzten Lebensräumen und einer sehr engen Toleranz gegenüber ökologischen Veränderungen ihrer Habitate.
Die Landasseln sind in der Systematik der Krebstiere (Crustacea) eine der, je nach Auffassung acht bis elf, Unterordnungen der Asseln (Isopoda). Ihre Zusammengehörigkeit gilt traditionell durch zahlreiche morphologische Autapomorphien als bestens abgesichert. Durch genetische Untersuchungen wurde allerdings 2019 nachgewiesen[3], dass das Taxon nur dann monophyletisch ist, wenn die an Meeresufern lebende Gattung Ligia (mit der Klippenassel Ligia oceanica) ausgeschlossen wird; diese ist näher mit marinen Asselarten verwandt als mit den anderen Landasseln. Die bisherige Familie Ligiidae wäre dann monophyletisch, wenn Ligia ausgeschlossen wird.
Latreille stellte 1829 als Erster die Landasseln als eigene Unterordnung der Asseln dar. 1833 teilte Brandt die Landasseln in die semi-aquatisch lebenden „Ligieae“ (Klippenasseln) und die restlichen Landasseln, die „Oniscinea“. Diese unterteilte er in die Asseln mit der Fähigkeit, sich einzurollen („Armadillina“), und in jene, die dieses Verhalten nicht besitzen („Porcellionea“). Tabacaru und Danielopol[4] unterschieden zwei Gruppen: Tylomorpha mit der einzigen Familie Tylidae und Ligiamorpha mit allen übrigen Familien.
Die Systematik der Landasseln ergibt heute, von der Position der Gattung Ligia abgesehen, nach den morphologischen[5] und den genetischen[3] Daten ein übereinstimmendes und damit recht gut abgesichertes Bild. Demnach sind die basalste Gruppe der Landasseln die Sektion Diplocheta mit der (ehemaligen) Familie Ligiidae (also den Ligiidae exkl. Ligia). Die übrigen Landasseln bilden, als Holoverticata, deren Schwestergruppe. Als nächstes abgetrennt ist die Sektion Tylida mit der einzigen Familie Tylidae, der dann die verbleibenden Gruppen als Orthogonopoda entgegengestellt werden können. Basalste Gruppe von diesen ist die rätselhafte, nur zwei Arten umfassende Gattung Mesoniscus, die dann allein eine Familie Mesoniscidae und eine Sektion Microcheta aufbaut. Ihre Schwestergruppe wären die verbleibenden Gruppen, als Euoniscoida zusammengefasst. Diese bestehen aus zwei Schwestergruppen, den Synocheta mit etwa 630 Arten und den Crinocheta, die mit über 2.700 Arten etwa 80 Prozent aller Landasseln umfassen. Die Phylogenie innerhalb der Synocheta und der Crinocheta ist schlecht gesichert, es bestehen seit langem Zweifel an der Monophylie der darin enthaltenen traditionellen Familien, ohne dass sich bisher ein neues System durchgesetzt hätte.
Daraus ergibt sich das folgende System (ergänzt nach Schmidt[6][7]):
Folgende 52 Arten von Landasseln sind in Deutschland aus dem Freiland bekannt:[8]
Für eine Übersicht der verschiedenen Gattungen und Arten aus Deutschland ist im Folgenden eine Fotogalerie mit 32 der 52 Arten zu sehen. Mesoniscus graniger ist dabei als einzige keine hier vorkommende Art, sieht der Art Mesoniscus alpicola jedoch sehr ähnlich.
Die Landasseln (Oniscidea) sind eine an Land lebende Unterordnung der Asseln (Isopoda). Sie sind die einzigen dauerhaft an Land lebenden Krebstiere, und im Gegensatz zu Landeinsiedlerkrebsen und anderen temporär an Land lebenden Krebsgruppen können sie sich auch außerhalb des Wassers fortpflanzen. Weltweit gibt es mehr als 3700 bekannte Landasselarten, die sich auf mehrere Familien verteilen. In Deutschland sind rund 50 Arten heimisch.
De Echten Kellerswiene (Oniscidea) sünd en Ornen mank de Kellerswiene (Isopoda). Se sünd de eenzigsten Kreefte (Crustacea), de duerhaftig an Land leven doot. Gegen annere Gruppen vun de Kreefte over, de sik ok en tiedlang up dat Dröge upholen doot, könnt se sik ok buten dat Water vermehren. Weltwiet gifft dat mehr as 3.500 Aarden vun de Echten Kellerswiene.[1] Se verdeelt sik up en Reeg vun Familien. In Düütschland sünd bi 5o Aarden tohuse.
De Echten Kellerswiene ehr Butenskelett besteiht ut Chitin. Dor sitt avers keen Laag Wass over un dat Water ut dat Lief verfluggt bi dröge Luft unbannig gau. Vundeswegen sünd de Deerter sunnerlich in’n Sommer bloß in’e Nacht aktiv un versteekt sik overdag unner Steen, Barken oder annerwegens mank de Plantenwelt. In Vörjohr un Harfsttied sünd se ok wedder mehr overdag togange. Faken sammelt se sik dor in grote Masse up’n Bulten bi. In’e Eer buddelt se sik an sik nich in, se blievt dor in de Eer ehre Streilage. Sunnerlich Rullkellerswiene un noch mehr Aarden, as dat Wöstenkellerswien (Hemilepistus reaumuri) hefft ehrn Aten heel un deel vun Kemen up Tracheen umstellt un sünd so noch beter anpasst for dat Leven ok in drögere Gemarken.
De Echten Kellerswiene höört, tohopen mit Springsteerten (Collembola), allerhand Mieten un Dusendfööt to de Fauna up’e Uppersiete vun’e Eer. Se speelt dor en wichtige Rull in de Ökologie bi dör dat Tweimaken un Ut’neenkleien vun orgaansch Material. So bringt se all tohopen Humus tostanne. Freten doot se sunnerlich Planten, de ut’neen fallt, sunnerlich Loof un Holt, man ok Algen, Swämme ehre Fadens, dode Insekten, Schiete un Spinneneier. Ok ehre egen Schiete freet se fökener, vunwegen datt dat Lignin, wat dor in sitten deit, anners nich afboot weern kann.
Ligiamorpha:
Tylomorpha:
. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons. De Echten Kellerswiene (Oniscidea) sünd en Ornen mank de Kellerswiene (Isopoda). Se sünd de eenzigsten Kreefte (Crustacea), de duerhaftig an Land leven doot. Gegen annere Gruppen vun de Kreefte over, de sik ok en tiedlang up dat Dröge upholen doot, könnt se sik ok buten dat Water vermehren. Weltwiet gifft dat mehr as 3.500 Aarden vun de Echten Kellerswiene. Se verdeelt sik up en Reeg vun Familien. In Düütschland sünd bi 5o Aarden tohuse.
Eshakqurtlar — yengoyoqli qisqichbaqasimonlar turkumiga mansub umurtqasiz hayvonlar; kenja turkum. 1000 ga yaqin turi maʼlum. Hamma yerda tarqalgan, nam va iliq hamda quruq yerlarda yashaydi. E., ayniqsa, tropik va subtropik mamlakatlarda koʻp. Rossiya, Oʻrta Osiyo, Kavkaz, Qrimda ham uchraydi. Tanasi 1–50 mm, boshida uzun antennalari va kalta antennullalari bor. Koʻkrak oyoqlari 7 juft va bir shoxli boʻlib, ular yordamida harakatlanadi. Qorin oyoqlari 5 juft, bir shoxli. Yuragi qorin qismida, ayrim jinsli, urugʻlanishi ichki (baʼzi turlarida germafroditizm kuzatiladi). Koʻp turlari yer ustidakemiruvchilar uyasi, chumoli va termitlar inida, gʻorlarda, baʼzilari esa, suvda yashaydi. Organik chirindilar bilan oziklanadi. Baʼzi madaniy oʻsimliklarga zarar, tuproq hosil boʻlishida ishtirok etib, foyda keltiradi.
Kurash choralari: insektitsidlar sepib yoʻqotiladi.
Grátt undir steini ella grótlús, stundum rópt onnur nøvn, t.d. grádýr ella (í Skúvoy) veggjalús, eru fleiri sløg av smáum krabbadýrum sum liva á landi. Í útsjónd og livihátti kunnu tey minna um skordýr, men tey eru ikki skordýr. Grátt undir steini eru ein undirbólkur Oniscidea av bólkinum Isopoda.
Í Føroyum eru skrásett fýra sløg:[1][2]
Nakrar fráboðanir eru komnar um at eitt fimta slag, Armadillidium vulgare, skal vera komið til Føroyar, men hetta er ikki staðfest.
Grátt undir steini hevur 7 pør av beinum. Kroppurin er samansettur av 13 liðum. Tað er einasta djór á landi sum andar bæði við lungum og táknum, og tí kann grátt undir steini vera bæði uppi á landi og í vatni. Grátt undir steini trívist best har vátligt er, og tolir ikki ov nógv ljós ella terra. Tað livur serliga av plantuleivdum. Honin verpur egg niður í ein posa, sum hon hevur undir framkroppinum, og í posanum verða ungarnir klaktir.[3]
Grátt undir steini ella grótlús, stundum rópt onnur nøvn, t.d. grádýr ella (í Skúvoy) veggjalús, eru fleiri sløg av smáum krabbadýrum sum liva á landi. Í útsjónd og livihátti kunnu tey minna um skordýr, men tey eru ikki skordýr. Grátt undir steini eru ein undirbólkur Oniscidea av bólkinum Isopoda.
Í Føroyum eru skrásett fýra sløg:
Porcellio scaber (Latreille, 1804) Oniscus asellus (Linnaeus, 1758) Trichoniscus pusillus (Brandt, 1833) Ligia oceanica (Linnaeus, 1767)Nakrar fráboðanir eru komnar um at eitt fimta slag, Armadillidium vulgare, skal vera komið til Føroyar, men hetta er ikki staðfest.
AlmentGrátt undir steini hevur 7 pør av beinum. Kroppurin er samansettur av 13 liðum. Tað er einasta djór á landi sum andar bæði við lungum og táknum, og tí kann grátt undir steini vera bæði uppi á landi og í vatni. Grátt undir steini trívist best har vátligt er, og tolir ikki ov nógv ljós ella terra. Tað livur serliga av plantuleivdum. Honin verpur egg niður í ein posa, sum hon hevur undir framkroppinum, og í posanum verða ungarnir klaktir.
Stienkrobben (Oniscidea) binne in ûnderoarder fan Lidpoatigen dy't hearre ta de kreefteftigen (Crustacea). Yn Nederlân komme 31 op it lân libjende soarten foar.
It bistke is ûngefear 16 mm lang en bestiet út sân segminten mei oan elk segmint twa poaten. De rêchkant is in bytsje platbol en de búkside plathol. De kop en it efterliif binne lyts en it boarststik is yn ferhâlding hiel grut. It boarststik fan de krobbe bestiet út in oantal hurde, inoar oerlaapjende platen dy't de krobbe beskermje. Op de kop sitte twa lange fielteisters mei dêrboppe de eagen, dy't út meardere lytse eachboltsjes bestean. Oan de ûnderkant fan it kopdiel sitte de kaken. De krobbe hat foar it sykheljen krektas fisken kiuwen. Dy sitte oan de efterste poaten.
Oarspronklik komme de krobben yn'e see foar, mar libje ek yn swietwetter. In lytse groep, de lânkreeftkes, hat de see ferlitten, mar harren kiuwen hâlden. De út aaikes kommende jongen bliuwe yn de briedbûdel tsjin'e boarst fan de wyfkes sitten oant se folgroeid binne.
De soarten kinne nei harren gedrach en foarm yn fjouwer groepen yndield wurde. Der binne soarten mei in brede en mei in platte foarm dy't har oeral oan fêstgripe. Dêrneist binne der soarten dy't har by oanreitsjen as in baltsje oprôlje. Der binne ek soarten mei in slanke foarm en lange poaten dy't by fersteuring hurd fuortrinne en der binne soarten dy't stadich weikrûpe.
De muorrekrobbe of kelderkrobbe (Porcellio scaber) is fanwege syn kiuwen dy't gau útdrûgje te finen yn fochtige romten, ûnder stiennen en ôffal. De boppekant is egaal donker. Dizze krobbe libbet fan ôffallen blêden en dea hout en is dêrtroch wichtich foar de ôfbraak fan organysk materiaal.
De gewoane stienkrobbe (Oniscus asellus) grypt him fêst en hat in grize boppekant, dêr't ljochte plakken op foarkomme.
Rêchkant stienkrobbe (Oniscus asellus)
Búkside stienkrobbe (Oniscus asellus)
Stienkrobben (Oniscidea) binne in ûnderoarder fan Lidpoatigen dy't hearre ta de kreefteftigen (Crustacea). Yn Nederlân komme 31 op it lân libjende soarten foar.
Даринкъадыг. дзырд[1][2] (лат. Oniscidea, уырыс. Мокрицы) — бирæкъахджынты типмæ чи хауы, ахæм дæлкъорд.
Даринкъадыг. дзырд (лат. Oniscidea, уырыс. Мокрицы) — бирæкъахджынты типмæ чи хауы, ахæм дæлкъорд.
Станожкі, бабура[1] (Oniscidea) — сямейства раўнаногіх ракападобных (Isopoda).
Цела авальнае, зьверху выпуклае, першая пара вусікаў недаразьвітая і вельмі малая, другая моцна разьвітая. Вочы знаходзяцца па баках галавы; верхнія сківіцы пазбаўленыя шчупальцаў. Першы грудзінавый членік па большай частцы ахоплівае галаву з бакоў, 7-і мае ззаду глыбокую выразку; ўсе 7 пар грудных ног аднолькавай будовы і прыстасаваныя для хады. Усе членікі брушка свабодныя; пяць першых пар брушных ног прыкрываюць адзін аднаго па прынцыпе дахоўкі; ўнутраная галіна іх грае ролю шчэлепы, вонкавая — крышкі; цьвёрдая вонкавая галіна першай пары заключае паветраныя поласьці, што адкрываюцца вонкі — органы паветранага дыханьня; 6 пара брушных ног скіраваная назад і выступае ў прамежку паміж 5 і 6 брушным членікам.
Станожкі, бабура (Oniscidea) — сямейства раўнаногіх ракападобных (Isopoda).
Ҡырҡаяҡ (урыҫ.Мокрица) — дымлы, бысраҡ урында үрсегән күп аяҡлы күкһел аҡ бөжәк; бөтә ер йөҙөндә еүеш һәм ҡараңғы урындарҙа йәшәй торған ҡыҫала һымаҡ хайуандар.
Бер нисә мм алып 25 см тиклем оҙонлоҡтағы кәүҙәһе баштан һәм аҙ айырымланған кәүҙәнән (күкрәк бүлеге юҡ) тора. Башында бер, бер нисә ябай йәки ҡатмарлы күҙ, 1 пар мыйыҡ һәм 3 пар яңаҡ урынлашҡан. Кәүҙә сегменттары күп һанлы, гомо- йәки гетероном; аяғы 8 быуынтыҡлы, тырнаҡлы (иренаяҡлыларҙа беренсе пары аяҡ-яңаҡҡа әүерелгән). Ике пар аяҡлыларҙа кәүҙәнең икенсе-дүртенсе сегменттарында 1‑әр, артабанғыларында 2-шәр пар аяҡ. Аш һеңдереү системаһы 2 пар шайыҡ биҙе менән; бауыры юҡ. Трахеялар менән тын ала. Бүлеп сығарыу системаһы мальпиги көпшәләренән тора. Айырым енесле, иренаяҡлыларҙа енси ағзалары арттан икенсе, башҡаларында — кәүҙәнең 2‑се йәки 3‑сө сегментында. Аталаныу эстә һәм тышта була, ҡауышҡанда ата зат сперматозоидлы муҡсаны аяғы менән инә заттың енси юлдарына күсерә
Ҡырҡаяҡ (урыҫ.Мокрица) — дымлы, бысраҡ урында үрсегән күп аяҡлы күкһел аҡ бөжәк; бөтә ер йөҙөндә еүеш һәм ҡараңғы урындарҙа йәшәй торған ҡыҫала һымаҡ хайуандар.
A woodlouse (plural woodlice) is any crustacean belonging to the suborder Oniscidea within the order Isopoda. They get their name from often being found in old wood,[2] and from louse, a parasitic insect,[3] although woodlice are not insects.
Woodlice evolved from marine isopods which are presumed to have colonised land in the Carboniferous, though the oldest known fossils are from the Cretaceous period.[4] They have many common names and although often referred to as terrestrial isopods, some species live semiterrestrially or have recolonised aquatic environments. Woodlice in the families Armadillidae, Armadillidiidae, Eubelidae, Tylidae and some other genera can roll up into a roughly spherical shape (conglobate) as a defensive mechanism; others have partial rolling ability, but most cannot conglobate at all.
Woodlice have a basic morphology of a segmented, dorso-ventrally flattened body with seven pairs of jointed legs, specialised appendages for respiration and like other peracarids, females carry fertilised eggs in their marsupium, through which they provide developing embryos with water, oxygen and nutrients. The immature young hatch as mancae and receive further maternal care in some species. Juveniles then go through a series of moults before reaching maturity.
While the broader phylogeny of the Oniscideans has not been settled, eleven infraorders/sections are agreed on with 3,937 species validated in scientific literature in 2004[5] and 3,710 species in 2014 out of an estimated total of 5,000–7,000 species extant worldwide.[6] Key adaptations to terrestrial life have led to a highly diverse set of animals; from the marine littoral zone and subterranean lakes to arid deserts and desert slopes 4,725 m (15,500 ft) above sea-level, woodlice have established themselves in most terrestrial biomes and represent the full range of transitional forms and behaviours for living on land.
Woodlice are widely studied in the contexts of evolutionary biology, behavioural ecology and nutrient cycling. They are popular as terrarium pets because of their varied colour and texture forms, conglobating ability and ease of care.
Recent research has shown that the grouping as traditionally defined may not be monophyletic, with some taxa like Ligia and possibly Tylidae more closely related to other marine isopod groups, though the majority of woodlice probably form a monophyletic clade.[7][8]
Common names for woodlice vary throughout the English-speaking world. A number of common names make reference to the fact that some species of woodlice can roll up into a ball. Other names compare the woodlouse to a pig. The collective noun is a quabble of woodlice.[9]
Common names include:
The woodlouse has a shell-like exoskeleton, which it must progressively shed as it grows. The moult takes place in two stages;[35] the back half is lost first, followed two or three days later by the front. This method of moulting is different from that of most arthropods, which shed their cuticle in a single process.
A female woodlouse will keep fertilised eggs in a marsupium on the underside of her body, which covers the under surface of the thorax and is formed by overlapping plates attached to the bases of the first five pairs of legs. They hatch into offspring that look like small white woodlice curled up in balls, although initially without the last pair of legs.[35] The mother then appears to "give birth" to her offspring. Females are also capable of reproducing asexually.[36]
Despite being crustaceans like lobsters or crabs, woodlice are said to have an unpleasant taste similar to "strong urine".[36]
Pillbugs (woodlice of the family Armadillidiidae and Armadillidae) can be confused with pill millipedes of the order Glomerida.[37] Both of these groups of terrestrial segmented arthropods are about the same size. They live in very similar habitats, and both can roll up into a ball. Pill millipedes and pillbugs appear superficially similar to the naked eye. This is an example of convergent evolution.
Pill millipedes can be distinguished from woodlice on the basis of having two pairs of legs per body segment instead of one pair like all isopods. Pill millipedes have 12 to 13 body segments and about 18 pairs of legs, whereas woodlice have 11 segments and only seven pairs of legs. In addition, pill millipedes are smoother, and resemble normal millipedes in overall colouring and the shape of the segments.
Many members of Oniscidea live in terrestrial, non-aquatic environments, breathing through trachea-like lungs in their paddle-shaped hind legs (pleopods), called pleopodal lungs. Woodlice need moisture because they rapidly lose water by excretion and through their cuticle, and so are usually found in damp, dark places, such as under rocks and logs, although one species, the desert dwelling Hemilepistus reaumuri, inhabits "the driest habitat conquered by any species of crustacean".[38] They are usually nocturnal and are detritivores, feeding mostly on dead plant matter.
A few woodlice have returned to water. Evolutionary ancient species are amphibious, such as the marine-intertidal sea slater (Ligia oceanica), which belongs to family Ligiidae. Other examples include some Haloniscus species from Australia (family Scyphacidae), and in the northern hemisphere several species of Trichoniscidae and Thailandoniscus annae (family Styloniscidae). Species for which aquatic life is assumed include Typhlotricholigoides aquaticus (Mexico) and Cantabroniscus primitivus (Spain).[39]
Woodlice are eaten by a wide range of insectivores, including spiders of the genus Dysdera, such as the woodlouse spider Dysdera crocata,[32] and land planarians of the genus Luteostriata, such as Luteostriata abundans.[40]
Woodlice are sensitive to agricultural pesticides, but can tolerate some toxic heavy metals, which they accumulate in the hepatopancreas. Thus they can be used as bioindicators of heavy metal pollution.[41]
The oldest fossils of woodlice are known from the mid-Cretaceous around 100 million years ago, from amber deposits found in Spain, France and Myanmar, These include a specimen of living genus Ligia from the Charentese amber of France, the genus Myanmariscus from the Burmese amber of Myanmar, which belongs to the Synocheta and likely the Styloniscidae,[42] Eoligiiscus tarraconensis which belongs to the family Ligiidae, Autrigoniscus resinicola which belongs to the family Trichoniscidae, and Heraclitus helenae which possibly belongs to Detonidae all from Spanish amber,[43] and indeterminate specimens Charentese amber.[4][42] The widespread distribution and diversification apparent of woodlice in the mid-Cretaceous implies that the origin of woodlice predates the breakup of Pangaea, likely during the Carboniferous.[4]
Although woodlice, like earthworms, are generally considered beneficial in gardens for their role in controlling certain pests,[44] producing compost and overturning the soil, they have also been known to feed on cultivated plants, such as ripening strawberries and tender seedlings.[45]
Woodlice can also invade homes en masse in search of moisture and their presence can indicate dampness problems.[46] They are not generally regarded as a serious household pest as they do not spread malady and do not damage sound wood or structures. They can be easily removed with the help of vacuum cleaners, chemical sprays, insect repellents, and insect killers,[47] or by removing the damp.
Woodlice have become a popular, low-maintenance household pet for children as well as a hobby for invertebrate and insect enthusiasts or collectors.[48] Porcellionidae (sowbugs) and Armadillidae (pillbugs) are seen often as they are the most common terrestrial isopods in Europe and North America.[49]
The isopod community has many resources for the care of the species.[50][51][52] Many sites sell isopods for starting a colony, and to keep a bioactive vivarium clean. Isopods are also a popular species at reptile or invertebrate conventions either sold as pets or micro-feeders.
Amongst those who keep woodlice as pets, many species are bred for a certain coloration or variety of a species and are often recognized by a nickname that corresponds with their variety.
Popular varieties include Dalmatian (Porcellio scaber), Dairy Cow (Porcellio laevis), Montenegro (Armadillidium klugii), Zebra (Armadillidium maculatum), Magic Potion (Armadillidium vulgare), Little Sea (Cubaris murina), Powder Blue (Porcellionides pruinosus), Panda King and Rubber Ducky (Cubaris sp.), Tricolor (Merulanella sp.). The Rubber Ducky variety is currently to be one of the most desired and yet most expensive pillbug isopod to date, with a purchase of 6 individual specimens costing over $100. This popularity is likely due to its rarity and cute or innocent appearance of a duck face, having yellow bands across the back and front of its body; all Cubaris species have this duck-billed shape on the head, but the Rubber Ducky variety has a coincidental coloring that lines up perfectly with this shape.
Many varieties also have sub-varieties that are even more rare or uncommon, such as the orange mutation or variant of Orange Dalmatian (Dalmatian), Powder Orange (Powder Blue), Pink Ducky (Rubber Ducky), and Orange Koi (Koi), Papaya (Cubaris murina), Florida Orange (Cubaris murina) which could be bred with by combining their solid orange variants with the variants in the parentheticals.[53] Other sub-varieties include the Japanese line of Magic Potion, White Ducky, Champagne and Yellow versions of Zebra, Albinos and T-albinos.
There are some terrestrial isopods, though very few, that have been known to be parthenogenic. More specifically, dwarf whites, but it is unclear whether other varieties such as dwarf purple produce the same. Because of this parthenogenesis, they reproduce quickly and can be great for use as pets or feeders in vivariums.[54]
Some coloration descriptions can be used to identify multiple species, such as Orange Dalmatian, a color-pattern combination seen in both Armadillidium vulgare and Porcellio scaber.
Orange Vigor or Tangerine (Armadillidium vulgare), Peach (Armadillidium nasatum), Orange (Porcellio laevis), Orange (Armadillidium werneri), Orange (Porcellio expansus), Orange, Orange Ember, or Spanish Orange (Porcellio scaber), Maple Orange (Oniscus asellus), Kumquat (Agabiformius lentus), Persimmon (Venezillo parvus) and Florida Orange (Cubaris murina)[55] are all simply orange varieties of their species, and when combined with other varieties of their species can make even more uncommon colorations unique to them.[56]
Some unique species of woodlouse include the spiny isopods, though not much is known about them and there are only a few of them easily accessible for purchase online. These occasionally include Cristarmadillidium muricatum and a species from Thailand often referred to as simply "Thailand Spiny".
There is general agreement that there are five main lineages in suborder Oniscidea, although the phylogenetic relationships between them are unsettled.[61][62][5][63][6] Two main schemes for the classification that differ in which group is considered sister to the remaining oniscideans. One places Ligiidae in section Diplocheta, with the remaining families divided between four sections in infraorder Holoverticata.[61][5] The other places Tylidae in infraorder Tylomorpha, with the remaining families placed in three sections in infraorder Ligiamorpha.[62] The former scheme is presented below.
A woodlouse (plural woodlice) is any crustacean belonging to the suborder Oniscidea within the order Isopoda. They get their name from often being found in old wood, and from louse, a parasitic insect, although woodlice are not insects.
Woodlice evolved from marine isopods which are presumed to have colonised land in the Carboniferous, though the oldest known fossils are from the Cretaceous period. They have many common names and although often referred to as terrestrial isopods, some species live semiterrestrially or have recolonised aquatic environments. Woodlice in the families Armadillidae, Armadillidiidae, Eubelidae, Tylidae and some other genera can roll up into a roughly spherical shape (conglobate) as a defensive mechanism; others have partial rolling ability, but most cannot conglobate at all.
Woodlice have a basic morphology of a segmented, dorso-ventrally flattened body with seven pairs of jointed legs, specialised appendages for respiration and like other peracarids, females carry fertilised eggs in their marsupium, through which they provide developing embryos with water, oxygen and nutrients. The immature young hatch as mancae and receive further maternal care in some species. Juveniles then go through a series of moults before reaching maturity.
Whole woodlouse. While the broader phylogeny of the Oniscideans has not been settled, eleven infraorders/sections are agreed on with 3,937 species validated in scientific literature in 2004 and 3,710 species in 2014 out of an estimated total of 5,000–7,000 species extant worldwide. Key adaptations to terrestrial life have led to a highly diverse set of animals; from the marine littoral zone and subterranean lakes to arid deserts and desert slopes 4,725 m (15,500 ft) above sea-level, woodlice have established themselves in most terrestrial biomes and represent the full range of transitional forms and behaviours for living on land.
Woodlice are widely studied in the contexts of evolutionary biology, behavioural ecology and nutrient cycling. They are popular as terrarium pets because of their varied colour and texture forms, conglobating ability and ease of care.
Recent research has shown that the grouping as traditionally defined may not be monophyletic, with some taxa like Ligia and possibly Tylidae more closely related to other marine isopod groups, though the majority of woodlice probably form a monophyletic clade.
Oniskoj (latine Oniscidea) estas subordo de ordo Izopodoj (isopoda) de krustacoj. Ili vivas sur tero en lokoj mallumaj kaj malsekaj. Ili havas 14 krurojn.
Los oniscídeos (Oniscidea), conocidos vulgarmente como cochinillas de la humedad,[1] chanchitos de tierra, marranitos, cochinillas, bichos peru, bolinche, bichos de humedad, chanchitos de la humedad, marranitas, fiorellas, silvinos, cebollitas, chanchitos bolita o bichos bolita,[2] son un suborden de crustáceos isópodos terrestres con unas 3000 especies descritas. Tienen un exoesqueleto rígido, segmentado y calcáreo, y poseen siete pares de patas. Las cochinillas pueden confundirse con diplópodos (una clase de miriápodos) de cuerpo corto y rechoncho, de morfología externa similar producto de una evolución convergente; para diferenciarlos basta con ver cuántas patas se observan a cada lado de un segmento externo.
Algunas especies de cochinilla tienen la capacidad de enrollarse sobre sí mismas, formando una bola cuando se sienten amenazadas, o si su espacio es muy pequeño. Su exoesqueleto presenta una forma de acordeón que les facilita este enrollamiento.
Suelen hallarse en lugares oscuros y húmedos, como debajo de madera podrida o en rendijas y grietas, debido a que necesitan estar en contacto con una superficie húmeda para poder respirar (realizar el intercambio gaseoso por medio de unas pequeñas láminas ventrales al final de su cuerpo).
Se alimentan de materia vegetal y restos animales, sus piezas bucales están adaptadas para masticar comida sólida, como pueden ser hojas y exoesqueletos de insectos muertos. Para reproducirse cuentan con una bolsa o saco abdominal especial en el que incuban sus huevos, dando lugar a versiones en miniatura de los adultos, que crecen mudando de piel hasta alcanzar el estado adulto.
Presentan siete pares de patas caminadoras o pereópodas similares entre ellas, se reproducen de manera sexual.
Taxonomía Infraorden Tylomorpha
Infraorden Ligiamorpha
Los oniscídeos (Oniscidea), conocidos vulgarmente como cochinillas de la humedad, chanchitos de tierra, marranitos, cochinillas, bichos peru, bolinche, bichos de humedad, chanchitos de la humedad, marranitas, fiorellas, silvinos, cebollitas, chanchitos bolita o bichos bolita, son un suborden de crustáceos isópodos terrestres con unas 3000 especies descritas. Tienen un exoesqueleto rígido, segmentado y calcáreo, y poseen siete pares de patas. Las cochinillas pueden confundirse con diplópodos (una clase de miriápodos) de cuerpo corto y rechoncho, de morfología externa similar producto de una evolución convergente; para diferenciarlos basta con ver cuántas patas se observan a cada lado de un segmento externo.
Oniscidea edo kukurutxak (ikus kukurutx artikulua izen arruntarekin ezagutzen diren bestelakoak ulertzeko) krustazeo azpiorden bat da, egitura sendo eta segmentatukoa. Exoeskeleto luzea dute eta hamalau hanka artikulatu. Isopodaren barruan sailkatzen dira eta 5.000 espezie inguru ezagutzen dira.
Azpiordena honetan dagoen Armadillidium generoa (zeinak kukurutx izen arrunta ere hartzen duen) forma esferiko ia perfektua har dezake erasotua sentituz gero.
Oniscidea edo kukurutxak (ikus kukurutx artikulua izen arruntarekin ezagutzen diren bestelakoak ulertzeko) krustazeo azpiorden bat da, egitura sendo eta segmentatukoa. Exoeskeleto luzea dute eta hamalau hanka artikulatu. Isopodaren barruan sailkatzen dira eta 5.000 espezie inguru ezagutzen dira.
Azpiordena honetan dagoen Armadillidium generoa (zeinak kukurutx izen arrunta ere hartzen duen) forma esferiko ia perfektua har dezake erasotua sentituz gero.
Oniscidea
Les cloportes ou porcellions sont des crustacés formant le sous-ordre des Oniscidea dans l'ordre des isopodes, avec plus de 4 000 espèces[1] connues, dont 218 en France[2]. L'espèce la plus répandue est le cloporte commun (Armadillidium vulgare).
Les cloportes sont les seuls crustacés entièrement terrestres[3],[4] et vivent principalement sous les vieilles souches ou sous les feuilles mortes, afin de se protéger du soleil[5].
Ils sont munis d'un exosquelette rigide, segmenté, de couleur jaunâtre-brun pâle (plutôt chez les jeunes) à noirâtre en passant par le gris ardoise. Leur carapace est parfois presque transparente. Elle est composée de calcaire, de phosphate de calcium et de chitine.
Le corps des cloportes est constitué de différents métamères associés en trois parties différentes : la tête, le thorax et l'abdomen.
Les cloportes sont des détritiphages qui s’alimentent de matière végétale en décomposition. Ils contribuent ainsi au recyclage de la nécromasse et permettent un retour plus rapide des nutriments dans le sol. Ils peuvent aussi s'attaquer aux végétaux vivants, aux racines, aux fruits, etc., mais ils ne représentent pas pour autant une menace pour les cultures. En élevage, vous pouvez leur donner tout type de fruits et légumes. Ils raffolent également de paillettes pour poissons. Ils ont également besoin d’une source de calcium pour développer leur carapace, les os de seiches sont donc très utilisés dans l’élevage de cloportes.
Les cloportes vivent entre 2 et 4 ans en effectuant des mues mensuelles. Ils atteignent la maturité sexuelle à l'âge de 3 mois à 1 an, selon les espèces.
Un cloporte femelle maintient les œufs fertilisés en dessous de son corps dans une poche incubatrice appelée marsupium. Après un mois d'incubation, la mère semble alors « donner naissance » à sa progéniture (voir vidéo ci-contre).
Certaines espèces de cloportes peuvent se rouler en boule quand elles se sentent menacées, ne laissant que leur dos blindé exposé (volvation). Ils se distinguent des gloméris (mille-pattes) par le nombre plus important de plaques tergales lorsqu'ils sont en boule.
Les cloportes peuvent former de larges agrégats[6] qui leur permettent de résister plus longtemps à la dessiccation[7]. Ce comportement d'agrégation observé chez les cloportes est une première étape dans l'évolution de la socialité (démontré chez Porcellio scaber[8]). Certaines espèces inféodées aux déserts, par exemple Hemilepistus reaumuri, vivent en famille ou en couple et élèvent leurs jeunes dans un terrier[9].
Les cloportes sont lucifuges et habituellement nocturnes. Cela les pousse à rechercher des endroits sombres et humides qu'ils colonisent en groupes. Ils se rencontrent par exemple sous les feuilles ou les écorces, dans le bois mort, dans les anfractuosités rocheuses ou dans les caves et dans les trompettes de la mort. Une étude[10] sur les macroinvertébrés du sol en forêt de type méditerranéen et dans le sud de la Russie, à partir de 144 échantillons de sol intact (76 cm2 chacun), a montré une abondance moyenne d'isopodes de 166,3 ± 16,0 indiv./m2 (12 % de l'abondance totale de la macrofaune dans ces cas), avec une biomasse moyenne de 3,5 g/m2 (environ 21 % de la biomasse totale de la macrofaune)[10]. Trois genres de cloportes (Armadillidium, Cylisticus et Trachelipus) occupaient les sites échantillonnés. Les deux derniers genres, Cylisticus et Trachelipus, représentaient 93 % du total des populations d'isopodes[10]. Les chercheurs ont aussi constaté une répartition spatiale très hétérogène (les auteurs recommandent 40 échantillons au moins pour estimer l'abondance d'isopodes dans un sol forestier brun)[10]. Leur répartition semble notamment influencée par la masse de la litière, sa teneur en nourriture, son pH (plutôt neutre à très légèrement acide ; pH:6,79), une bonne rétention d'eau (70,9 %)[10].
Globalement, concernant les milieux qu'elles occupent, on peut distinguer des espèces[11]:
Les cloportes se rencontrent sur tous les continents, excepté les régions polaires. Ils sont particulièrement nombreux dans les zones tropicales humides. Certaines espèces sont cosmopolites et associées aux activités humaines (Porcellionides pruinosus, Porcellio laevis). D'autres sont expansives, parce que les conditions actuelles de climat leur sont favorables[Quoi ?]. C'est souvent le cas d'une seule espèce à l'intérieur d'un genre: Lygidium hypnorum, Tiroloscia exigua, Oniscus asellus, Philoscia muscorum, Platyarthrus hoffmanseggi, Armadillidium nasatum, ou Armadillo officinalis etc. Leur expansion dépend de facteurs comme la teneur en sel, la teneur en calcaire, l'hygrométrie de l'air et la température. Toutefois, un grand nombre d'espèces peuvent être considérées comme des espèces reliques, dont certaines sont endémiques, et ont une distribution limitée, surtout dans les régions montagneuses[11].
Plusieurs espèces de cloportes sont utilisées comme bioindicateurs ou biointégrateurs[14], dont le Cloporte rugueux pour l'étude des impacts de sols pollués.
Liste des familles :
Dans certaines régions, les cloportes sont appelés « cochons de saint Antoine », « cochons de cave » ou « cochons de mur » ; dans d'autres, « poux de loup », « poux de cochon » ou « rats de terre »[réf. souhaitée]. En espagnol "Armadillo" qui signifie cloporte en castillan a pris par métonymie le sens de tatou en sud-américain (Argentine).
En argot, le terme de cloporte désigne un concierge, soit en raison de l'obscurité supposée de sa loge, soit par jeu de mots sur sa fonction (il clôt la porte)[15]. Par extension, le terme désigne une personne âgée peu dynamique, une personne qui se coupe du monde comme un ermite, une personne antisociale ou un misérable ; sous forme d'apostrophe (Espèce de cloporte), l'expression est une insulte (utilisée de temps à autre par le capitaine Haddock).
Alphonse Boudard a écrit un roman intitulé La Métamorphose des cloportes, dont un film a été tiré. Les cloportes y sont les anciens associés d'un détenu qui rumine sa vengeance à leur encontre alors qu'ils l'ont « lâché » et sont devenus des gens rangés et honorables.
Des personnages de cloportes nommés Tuck et Roll apparaissent dans le film familial de Pixar 1001 pattes[16],[17].
Selon le CNTRL, le terme cloporte peut présenter deux origines[18] :
Le film policier franco-italien La Métamorphose des cloportes, réalisé par Pierre Granier-Deferre et sorti en 1965, est une adaptation du roman d'Alphonse Boudard qui porte le même titre.
Le roman Les Cloportes est un récit signé Jules Renard, publié en 1919, et le roman Extermination des cloportes, publié en 2011, est un écrit de Philippe Ségur.
Ces crustacés peuvent servir de nourriture complémentaire pour certains animaux[Lesquels ?], car ils sont très nutritifs, pauvres en gras et riches en plusieurs minéraux, dont le calcium. Ils sont également utiles aux amateurs de terrariums plantés ou terrariums bioactifs et peuvent même servir, dans certains cas, d'animaux de compagnie. En raison de leur alimentation très diverse qui peut comprendre toute sorte de détritus, ils peuvent être les vecteurs de transmission de différents parasites et même de virus[19][réf. à confirmer].
Oniscidea
Les cloportes ou porcellions sont des crustacés formant le sous-ordre des Oniscidea dans l'ordre des isopodes, avec plus de 4 000 espèces connues, dont 218 en France. L'espèce la plus répandue est le cloporte commun (Armadillidium vulgare).
Is crústach é an míol críon. Ball d'ord na Isopoda atá ann.
Kutu kayu (bahasa Inggris: woodlouse) ialah krustasea dengan rangka luar yang panjang, tegar, bersegmen dan empat belas anggota badan bersendi. Kutu kayu membentuk subordo Oniscidea dalam ordo Isopoda, dengan lebih daripada 3,000 spesies yang dikenalpasti.
Kutu kayu dalam genus Armadillidium dapat menggulung badannya menjadi hampir bulat sebagai mekanisme pertahanan diri. Walau bagaimanapun, kebanyakan kutu kayu tidak dapat membuat seperti itu.[1]
Media yang berhubungan dengan Oniscidea di Wikimedia Commons.
Informasi terkait dengan Oniscidea dari Wikispecies.Kutu kayu (bahasa Inggris: woodlouse) ialah krustasea dengan rangka luar yang panjang, tegar, bersegmen dan empat belas anggota badan bersendi. Kutu kayu membentuk subordo Oniscidea dalam ordo Isopoda, dengan lebih daripada 3,000 spesies yang dikenalpasti.
Kutu kayu dalam genus Armadillidium dapat menggulung badannya menjadi hampir bulat sebagai mekanisme pertahanan diri. Walau bagaimanapun, kebanyakan kutu kayu tidak dapat membuat seperti itu.
Gráloddur eða grápöddur eru stórkrabbar af ættbálki þanglúsa (Isopoda). Þær hafa tiltölulega lítinn haus með fálmurum, bitmunni og augum og sporöskjulaga liðskiptan bol. Gráloddur hafa sjö pör fóta og anda með eins konar lungum og eru þær með tvö til fimm pör slíkra á milli fóta. Þær eru mjög háðar raka og finnast oft undir steinum eða í þéttum rökum gróðri og jarðvegi. Þær lifa á rotnandi plöntuleifum.
Fundist hafa sjö tegundir af gráloddum á Íslandi. Þær eru allar áþekkar í útliti. Þær finnast einna helst við jarðhita og í og við gróðurhús. Þær geta líka verið í húsagörðum þar sem gróður er þéttvaxinn og gróskumikill. Ein tegund sölvahrútur, finnst við sjó. Hún er í raun tengiliður þanglúsa í fjöru og grálodda á landi.
Oniscidea Latreille, 1802 è un sottordine di crostacei isopodi che conta oltre 3.000 specie conosciute.[1]
Gli Oniscidi necessitano di un ambiente umido per sopravvivere, poiché la respirazione avviene attraverso branchie chiamate pseudotrachea. Per questo motivo, spesso si trovano sotto le pietre o i tronchi degli alberi. Solitamente sono animali notturni e detritivori. Si nutrono di materia organica morta, anche se sono conosciute specie che si nutrono di piante coltivate come le fragole mature o i teneri germogli. Questi organismi riciclano quindi le sostanze nutritive reimmettendole nel terreno. Negli ambienti artificiali molto umidi, come le serre, questi crostacei possono diventare numerosi e danneggiare le giovani piante.[2]
Gli Oniscidi hanno un duro esoscheletro che viene progressivamente mutato durante la crescita. La muta avviene in due fasi: la metà posteriore è sostituita per prima, seguita, due o tre giorni più tardi, dalla metà anteriore. Questo metodo di muta è differente da quello della maggior parte degli artropodi, che cambiano la loro cuticola in un unico processo.
La femmina di questi Isopodi tiene le uova fecondate in un marsupio situato nella parte inferiore del corpo, fino a che non si schiudono in piccole larve bianche. La madre quindi sembra "dare alla luce" la prole.
Alcune specie di Oniscidea sono in grado di appallottolarsi su se stessi quando sono minacciati dai predatori, lasciando esposto solo il duro esoscheletro.
Il tasso metabolico degli Oniscidi dipende dalla temperatura esterna. A differenza di uccelli e mammiferi, infatti, gli invertebrati non sono animali a sangue caldo: la temperatura ambientale influenza quindi il loro tasso di respirazione. Non sono generalmente considerati come animali dannosi, in quanto non trasmettono malattie e non distruggono il legno o gli edifici, ma la loro presenza può indicare problemi di umidità.
Gli Oniscidea sono predati da molti insettivori, ma i soli animali che si nutrono esclusivamente di Oniscidea sono i ragni del genere Dysdera, come il Dysdera crocata.[3]
Sebbene gli Oniscidi siano crostacei terrestri, alcune specie si sono adattate ad un ambiente acquatico, come la Ligia oceanica, della famiglia Ligiidae.
Altri esempi includono alcune specie del genere Haloniscus dell'Australia (famiglia Scyphacidae), e nell'emisfero boreale alcune specie appartenenti alla famiglia Trichoniscidae e la Thailandoniscus annae (famiglia Styloniscidae). Specie per le quali la vita acquatica è assodata includono Typhlotricholigoides aquaticus (Messico) e Cantabroniscus primitivus (Spagna).[4]
Comprende le seguenti famiglie:[1]
Oniscidea Latreille, 1802 è un sottordine di crostacei isopodi che conta oltre 3.000 specie conosciute.
Vėdarėliai (lot. Oniscidae, angl. woodlice) – vėžiagyvių (Crustacea) šeima.
Tai vienintelė Lietuvoje sausumoje gyvenanti ir galinti kvėpuoti atmosferos oru vėžiagyvių šeima, kurioje yra kelios drėgnose vietose, rūsiuose, šiltadaržiuose aptinkamos rūšys: drėgnuolis (Porcellio scaber), paprastasis vėdarėlis (Oniscus asellus) ir kt.
Kūnas suplotas, plataus ovalo formos, nugara išgaubta, apačia plokščia. Turi 7 poras vaikštomųjų kojų galvakrūtinėje ir 6 poras pilvelio kojų, iš kurių pirmosios 5 poros yra plokštelių pavidalo ir atlieka žiaunų funkcijas. Kūnas padengtas chitinine danga.
Gyvena tamsiose drėgnose vietose. Minta daugiausia pūvančiomis augalų liekanomis, bet nevengia ir gyvų augalų. Rūsiuose jie žaloja bulves, kopūstus, vaisius, soduose apgraužia nukritusius obuolius, kriaušes, šiltadaržiuose – įvairių augalų daigus.
Kutu kayu (bahasa Inggeris: woodlouse) ialah krustasea dengan rangka luar yang panjang, tegar, bersegmen dan empat belas anggota badan bersendi. Kutu kayu membentuk suborder Oniscidea dalam order Isopoda, dengan lebih daripada 3,000 spesies yang dikenalpasti.
Kutu kayu dalam genus Armadillidium dapat menggulung badannya menjadi hampir sfera sebagai mekanisme pertahanan diri. Walau bagaimanapun, kebanyakan kutu kayu tidak dapat membuat seperti itu.[1]
Kutu kayu (bahasa Inggeris: woodlouse) ialah krustasea dengan rangka luar yang panjang, tegar, bersegmen dan empat belas anggota badan bersendi. Kutu kayu membentuk suborder Oniscidea dalam order Isopoda, dengan lebih daripada 3,000 spesies yang dikenalpasti.
Kutu kayu dalam genus Armadillidium dapat menggulung badannya menjadi hampir sfera sebagai mekanisme pertahanan diri. Walau bagaimanapun, kebanyakan kutu kayu tidak dapat membuat seperti itu.
Landpissebedden (Oniscidea) zijn een onderorde van geleedpotigen die behoren tot de orde Isopoda van de onderstam kreeftachtigen (Crustacea). In Nederland komen 36 op het land levende soorten pissebedden voor.[1]
Oorspronkelijk zijn pissebedden zeedieren. De landpissebedden hebben de zee verlaten, maar hebben hun kieuwen behouden; deze zijn aanwezig in de vorm van aangepaste "poten" van het achterlijf waarmee de dieren in staat zijn zuurstof op te nemen uit hun omgeving. De kieuwen moeten altijd vochtig blijven omdat ze anders niet meer functioneren. Dit is de reden dat de pissebedden in een droge omgeving niet lang zullen overleven. Een tweede aanpassing aan het landleven is de manier waarop de jongen ter wereld komen. De uit de eitjes gekomen jongen blijven in een broedbuidel tegen de borst van de vrouwtjes zitten totdat ze een aantal keer verveld zijn, als ze zelfstandig worden zijn ze nog niet volwassen. Het zijn hiermee de enige kreeftachtigen die niet op water aangewezen zijn voor de eerste levensfasen van het nageslacht.
De verwante waterpissebedden uit de onderorde Asellota leven wel geheel in het water, een soort uit deze groep is de zoetwaterpissebed (Asellus aquaticus).
Veel landpissebedden zijn cultuurvolgers die oorspronkelijk uit Europa komen, maar tegenwoordig tot in Nieuw-Zeeland te vinden zijn. Landpissebedden leven in een microhabitat, de omstandigheden maakt ze weinig uit, als het maar vochtig is en er schuilplaatsen en voedsel zijn. Sommige soorten hebben zich echter gespecialiseerd, zoals de mierenpissebed (Platyarthrus hoffmannseggi), die in symbiose leeft met de zwarte wegmier. Pissebedden komen in allerlei habitats voor, van bossen tot graslanden en ook tuinen zijn geschikte leefgebieden waarvan veel mensen pissebedden kennen. Pissebedden zijn gevoelig voor uitdroging, en zijn in huizen vooral te vinden in kelders, onder bloempotten en andere vochtige plaatsen. De pissebed leeft van plantaardig materiaal, zoals rottend hout en bladeren. De pissebed heeft vele vijanden, zoals insecten, spinnen, amfibieën en vogels. Een dier dat dol is op pissebedden en zich zelfs heeft gespecialiseerd in het vangen en kraken van deze diertjes, is de roodwitte celspin (Dysdera crocata).
De lichaamslengte verschilt enigszins per soort maar is ongeveer 0,3 (Net geboren) tot 2 centimeter (Volwassen) en het lichaam bestaat duidelijk uit segmenten, waarvan er zeven elk een potenpaar draagt. Jonge pissebedden hebben nog niet altijd 7 paar poten. De pissebed bestaat van voor naar achter uit twee vrij lange, gesegmenteerde antennes en een kleine kop die de vorm van een helm heeft. De kunstig gevormde samengestelde ogen bestaan uit een groepje ocelli of oogbolletjes aan weerszijden van de kop, de pissebed kan hier overigens niet best mee zien. Het lichaam is langwerpig ovaal en afgeplat met een bruine, witte, grijze of blauwachtige kleur. De mospissebed heeft soms bontere kleuren, de mierenpissebed daarentegen is altijd wit. De rugzijde is enigszins platbol en de buikzijde plathol, vooral bij de vrouwtjes want in de sparing wordt de broedbuidel bewaard. De kop en het achterlijf zijn klein en het borststuk is in verhouding erg lang; het borststuk van de pissebed draagt de poten en bestaat uit een aantal harde, elkaar overlappende platen ter bescherming.
Aan de achter- onderzijde zijn de pleopoden te zien, de kieuwen die zorgen voor de ademhaling. Ten slotte heeft de pissebed twee stekel-achtige uitsteeksels aan de achterzijde, die een tastfunctie hebben en uropoden of borstelpoten worden genoemd. Bij verstoring kan de pissebed al zijn ledematen intrekken onder de buik. Aan de onderzijde van het kopdeel zitten de kaken.
Net als andere geleedpotigen moeten ook pissebedden regelmatig vervellen. Ze doen dat in twee stappen. Eerst laat het achterste deel van het pantser los en na enkele dagen het voorste deel. Dit komt doordat de pissebed na een vervelling nog een zacht pantser heeft en veel kwetsbaarder is. Als het voorste deel eraf valt is het achterste deel al hard geworden. Hierdoor is er altijd een harde kant ter bescherming. Bovendien verdampt er meer water uit een zacht pantser waardoor de kans op uitdroging kleiner is als in twee delen wordt verveld.
Na de paring in de lente vervelt het vrouwtje, waarbij een broedzak wordt gevormd. Hierin worden enkele tientallen eitjes afgezet. Het vrouwtje draagt de eitjes enige weken met zich mee, waarna de nimfen worden geboren, die nog enige dagen in de buidel blijven. Deze buidel is duidelijk te zien op de buikzijde van de vrouwtjes als een gelige bobbel. De nimfen vervellen voor de geboorte tot het manca stadium. Dat betekent dat ze worden geboren met slechts zes borstsegmenten en zes paar poten. Na de eerste vervelling krijgen ze het zevende segment en na de tweede vervelling ook het zevende potenpaar en lijken ze al op de ouders. De jongen zijn zeer gevoelig voor uitdroging en predatie en verstoppen zich zo veel mogelijk.
Landbewonende pissebedden kunnen alleen overleven in permanent vochtige omgevingen; de grootste vijand van deze soorten is uitdroging. Dit komt doordat pissebedden met hun pleopoden op de onderzijde van de buik ademhalen en deze moeten altijd vochtig blijven. De pleopoden zijn voorzien van een wijdvertakt systeem van zeer fijne buisjes, en kunnen beschouwd worden als een soort primitieve longen, ze zijn van de bovenzijde overigens niet te zien. Hiernaast hebben landpissebedden een ammoniak- en waterdoorlatend pantser waardoor ze continu transpireren. De pissebed hoeft ondanks de naam nooit te plassen, omdat de stikstofverbindingen (ammoniak) het lichaam verlaten middels verdamping door het exoskelet. Pissebedden worden meestal in groepen aangetroffen, en ook dit heeft met hun behoefte aan vochtigheid te maken; als ze tegen elkaar aan zitten verdampt er minder water per pissebed dan wanneer ze allemaal los van elkaar zouden zitten waardoor ze als groep voordeel van elkaar hebben. Ze kunnen waarschijnlijk ook de geur van soortgenoten waarnemen om elkaar zo beter te kunnen vinden.
Een pissebed kan, als hij is uitgedroogd, water 'drinken' door de uropoden, de twee staart-achtige aanhangsels aan de achterzijde van het lichaam, in het water te laten zakken. De uropoden bestaan uit een buitenste deel en een binnenste, dit laatste deel lijkt op een buisje waar door de capillaire werking water wordt opgezogen. Een teveel aan water kan worden afgegeven door de uropoden op een droge bodem te drukken.
De soorten pissebedden kunnen naar hun gedrag en hun vorm in meerdere groepen ingedeeld worden. Er zijn soorten met een brede en platte vorm die zich overal aan vastgrijpen. Daarnaast zijn er soorten die zich bij aanraking oprollen tot een balletje, deze soorten lijken op oprollers maar zijn niet verwant, oprollers behoren tot de miljoenpoten. Ook zijn er soorten met een slanke vorm en lange poten die bij verstoring snel weglopen en ten slotte zijn er soorten die langzaam wegkruipen. Onderstaande soorten zijn de wat bekendere pissebedden in Nederland en België
(onderstaande lijst is niet volledig)
Rugzijde pissebed (Oniscus asellus)
Buikzijde pissebed (Oniscus asellus)
Werkgroep landpissebedden van België
Werkgroep landpissebedden van Nederland
Landpissebedden (Oniscidea) zijn een onderorde van geleedpotigen die behoren tot de orde Isopoda van de onderstam kreeftachtigen (Crustacea). In Nederland komen 36 op het land levende soorten pissebedden voor.
Oorspronkelijk zijn pissebedden zeedieren. De landpissebedden hebben de zee verlaten, maar hebben hun kieuwen behouden; deze zijn aanwezig in de vorm van aangepaste "poten" van het achterlijf waarmee de dieren in staat zijn zuurstof op te nemen uit hun omgeving. De kieuwen moeten altijd vochtig blijven omdat ze anders niet meer functioneren. Dit is de reden dat de pissebedden in een droge omgeving niet lang zullen overleven. Een tweede aanpassing aan het landleven is de manier waarop de jongen ter wereld komen. De uit de eitjes gekomen jongen blijven in een broedbuidel tegen de borst van de vrouwtjes zitten totdat ze een aantal keer verveld zijn, als ze zelfstandig worden zijn ze nog niet volwassen. Het zijn hiermee de enige kreeftachtigen die niet op water aangewezen zijn voor de eerste levensfasen van het nageslacht.
De verwante waterpissebedden uit de onderorde Asellota leven wel geheel in het water, een soort uit deze groep is de zoetwaterpissebed (Asellus aquaticus).
Veel landpissebedden zijn cultuurvolgers die oorspronkelijk uit Europa komen, maar tegenwoordig tot in Nieuw-Zeeland te vinden zijn. Landpissebedden leven in een microhabitat, de omstandigheden maakt ze weinig uit, als het maar vochtig is en er schuilplaatsen en voedsel zijn. Sommige soorten hebben zich echter gespecialiseerd, zoals de mierenpissebed (Platyarthrus hoffmannseggi), die in symbiose leeft met de zwarte wegmier. Pissebedden komen in allerlei habitats voor, van bossen tot graslanden en ook tuinen zijn geschikte leefgebieden waarvan veel mensen pissebedden kennen. Pissebedden zijn gevoelig voor uitdroging, en zijn in huizen vooral te vinden in kelders, onder bloempotten en andere vochtige plaatsen. De pissebed leeft van plantaardig materiaal, zoals rottend hout en bladeren. De pissebed heeft vele vijanden, zoals insecten, spinnen, amfibieën en vogels. Een dier dat dol is op pissebedden en zich zelfs heeft gespecialiseerd in het vangen en kraken van deze diertjes, is de roodwitte celspin (Dysdera crocata).
Skrukketroll, også kalla kaffibiller, munkelus, kjellardyr og tusselus, er små krepsdyr som lever på land. I utsjånad og levevis minner dei om insekt, men er ikkje det. Skrukketroll dannar underordenen Oniscidea i ordenen Isopoda.
Dei er typisk avlange og har sju par bein. Antennene er godt synlege. Skrukketroll er gjerne blågrå og kroppen kan minna om eit skjold. Dei kan bli opptil to centimeter lange. Nokre artar kan rulla seg saman til kuler når dei kjenner seg truga. Dei har gjeller på undersida av kroppen, og dør om desse tørkar ut.
Dei finst på mørke, fuktige stadar og kjem ofte til syne viss ein snur på steinar. Dei kan opphalda seg inne i kjellarar. Nokre artar gjer skade på dyrka plantar. Skrukketroll er for det meste aktive om natta.
Hoa held dei befrukta egga på undersida av kroppen til dei klekker.
Rundt 20 artar finst i Noreg. Mellom desse er kjellarskrukketroll og murskrukketroll.
Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Skrukketroll Skrukketroll, også kalla kaffibiller, munkelus, kjellardyr og tusselus, er små krepsdyr som lever på land. I utsjånad og levevis minner dei om insekt, men er ikkje det. Skrukketroll dannar underordenen Oniscidea i ordenen Isopoda.
Dei er typisk avlange og har sju par bein. Antennene er godt synlege. Skrukketroll er gjerne blågrå og kroppen kan minna om eit skjold. Dei kan bli opptil to centimeter lange. Nokre artar kan rulla seg saman til kuler når dei kjenner seg truga. Dei har gjeller på undersida av kroppen, og dør om desse tørkar ut.
Dei finst på mørke, fuktige stadar og kjem ofte til syne viss ein snur på steinar. Dei kan opphalda seg inne i kjellarar. Nokre artar gjer skade på dyrka plantar. Skrukketroll er for det meste aktive om natta.
Hoa held dei befrukta egga på undersida av kroppen til dei klekker.
Rundt 20 artar finst i Noreg. Mellom desse er kjellarskrukketroll og murskrukketroll.
Skrukketroll (Oniscidea) (også kalt skoppetroll, benkebitere eller munkelus[1]), er små krepsdyr som lever på land, og er en delgruppe av den store gruppen tanglus (også kjent som isopoder). Skrukketrollene utgjør en stor gruppe på omtrent 3 800 arter. Enkelte arter finnes bare i fjæra, men noen lever helt på land slik som de to vanlige kjellerskrukketroll og murskrukketroll. De kan av utseende og levevis minne litt om insekter, men de er ikke det, insekter har bare tre par bein. Skrukketroll har syv par ben, hvor alle bein er like store (som hos alle «isopoder»). De norske artene kan bli opp til to centimeter lange.
Kroppen har en typisk avlang rund form og kan minne om et skjold. Fargen er gjerne blågrå eller brungrå. Den er flattrykt og bena er plassert godt ut på sidene. Kroppen består av tre kroppssegment, hodet forkroppen (pereion) med 7 ledd og bakkroppen (pleon) med 6 ledd. Bakkroppen avsluttes av en plateformet hale (telson).
Skrukketroll har to par antenner. Hos de landlevende artene er det andre anntenneparet redusert og det ser ut til at de bare har ett par antenner. Antennene består av sju ledd totalt. De to ytterste er tynnere enn de innenfor og kalles flagella. Leddet helt nært hodet er svært lite.
Hodet er vanligvis ovalt og bredere enn det er langt. På hver side av hodet sitter flere småøyne (ommatider) i en gruppe. Antall øyne varierer mellom de enkelte artene. Bakre del av hodet dekkes ofte av ryggplaten på det første forkroppsleddet.
Gangbein finnes på forkroppen, med sju par. Bakkroppens bein er ikke gangbein. Landlevende skrukketroll har en væskefylt rugepung (marsupium) på buksiden av forkroppen. Rugepungen er dannet av noen utvekster på beina. Beina til krepsdyr er todelt, og innergrenene på forkroppens bein er plateformet og innovervedte og danner denne rugepungen. Her lever ungene de første ukene etter fødselen og er beskyttet mot å tørke ut den første tiden.
På undersiden av bakkroppen finnes gjellene. Noen hudutvekster på bakroppbeins hofteledd fungerer som gjeller. Disse ligger godt beskyttet tett innunder buksiden av bakkroppen. De ligger beskyttet i et gjellekammer dannet av bakkroppsbenas innergrener. Hos landlevende arter er bakkroppsbenas yttergrener plateformete og bøyd opp under buken og beskytter gjellekammeret mot for hurtig uttørking. Mange av de landlevende artene puster med gjeller og kan ikke ta opp oksygen direkte fra luft, men bare fra vann. Derfor må vannet i gjellekammeret skiftes når oksygenet er brukt opp. Vann som er fordampet må etterfylles.
Skrukketroll tilhører leddyrene. Kroppen består av flere ledd. Hvert ledd har hudplater av kitin, og det er disse som holder dyret sammen, omtrent som en soldats rustning. Hudplatene utgjør et ytre skjelett eller et hudskjelett. Skrukketroll må gjennom flere hudskift før de kommer til det siste voksne stadiet (imago). De vokser ved å skifte hud.
Skrukketroll har indre befruktning, og spermiene overføres gjennom parring mellom to dyr. De befruktede eggene oppbevares i et rugekammer under i hunnen. I dette rugekammeret klekkes eggene og larven gjennomgår noen hudskift. De landlevende skrukketrollene føder levende unger. Like etter fødselen har skrukketrollet bare seks benpar, det syvende benparet får de etter første hudskifte, omtrent 24 timer etter at de ble født.
Utviklingen frem til kjønnsmodent individ går via flere hudskift. For skrukketroll tar utviklingen et års tid, men dette avhenger av levested og temperatur. Noen kan rekke flere generasjoner i året. Levetiden er maksimalt fire år, men vanligvis noe kortere.
Selv etter at de er blitt kjønnsmodne fortsetter de å skifte hud og vokse. Derfor finnes det noen større og noen mindre dyr i en koloni.
Det finnes arter som lever på tørre steder som i ørkenen. Men de fleste arter skrukketroll oppholder seg på mørke, fuktige steder. Ofte kommer de til syne hvis man snur på stener. De kan oppholde seg inni fuktige kjellere. Noen få arter kan gjøre skade på dyrkede planter.
I Norge finnes det rundt 20 arter.
En annen underorden Flabellifera er søstergruppe til skrukketroll (Oniscidea), de lever i havet (saltvann) og kan bli opptil 45 cm.
Skrukketroll (Oniscidea) (også kalt skoppetroll, benkebitere eller munkelus), er små krepsdyr som lever på land, og er en delgruppe av den store gruppen tanglus (også kjent som isopoder). Skrukketrollene utgjør en stor gruppe på omtrent 3 800 arter. Enkelte arter finnes bare i fjæra, men noen lever helt på land slik som de to vanlige kjellerskrukketroll og murskrukketroll. De kan av utseende og levevis minne litt om insekter, men de er ikke det, insekter har bare tre par bein. Skrukketroll har syv par ben, hvor alle bein er like store (som hos alle «isopoder»). De norske artene kan bli opp til to centimeter lange.
Oniscidea é uma subordem da ordem Isopoda que agrupa as espécies de isópodes terrestres conhecidos pelos nomes comuns de bichos-de-conta,[2]tatu-bolinha, porquinhos-de-santo-antão,[2] tatuzinhos,[3][4] tatus-bolas,[4] tatuzinhos-de-jardim,[5] camarões-terrestres ou porcas-saras são os membros da subordem Oniscidea[5] da ordem Isopoda. Atualmente conhecem-se, aproximadamente, 120 espécies no Brasil e 3600 no mundo, encontradas em habitats variados, desde a zona litorânea até desertos,[5] o que faz destes o grupo com maior riqueza de espécies dentre os crustáceos.[1] Em geral não conseguem espalhar-se muito, mas podem alcançar alta densidade populacional[6] e o ser humano os tem dispersado.[4] São crustáceos importantes na reciclagem de nutrientes, acumulação de metais pesados e alimentação de animais, constituindo grande parte da fauna de solo e influenciando sua dinâmica.[6][5][7] Independem do meio aquático[1] e vivem, em geral, em ambientes úmidos e abrigados da luz.[4]
A fauna de isópodos terrestres é ainda pouco conhecida na América do Sul.[5] Há um número considerável de trabalho acerca destes organismos no Rio Grande do Sul.[5]
Eles podem ser confundidos com certos diplópodes (uma classe de miriápodes) de corpo curto, de morfologia externa similar, produto de evolução convergente. Para diferenciá-los, observa-se o número de patas em um segmento corporal: se há apenas um par de patas, trata-se de um crustáceo; se há dois pares de patas, é um diplópode.
Existem organismos intracelulares que causam feminização e surgimento de indivíduos intersexuados nos isópodes terrestres, como Wolbachia, que altera as estratégias de reprodução sexuada e a proporção sexual com o intuito de garantir a transmissão maternal, único meio de infecção da prole.[5]
Passaram a viver de forma independente de ambientes aquáticos graças principalmente à presença de bolsa incubadora como um marsúpio, mas também à forma achatada do corpo, e a adaptações comportamentais e fisiológicas, entre elas o desenvolvimento de cutícula espessa e de estruturas para trocas gasosas.[5][1]
As estruturas para trocas gasosas dos isópodes terrestres são os pulmões pleopodais,[1] pequenas cavidades ramificadas localizadas nos exópodos laminares.[4] As espécies que não possuem estas estruturas realizam as trocas gasosas através dos endópodos dos pleópodos.[4] O oxigênio é transportado pela corrente sanguínea.[4]
Produzem feromônios de agregação nas células intestinais, expulsando-os juntamente com as fezes, de forma que podem ser percebidos por estruturais sensoriais das antenas.[4][1] Estes feromônios, produzidos com maior intensidade em condições mais secas, levam os isópodes a formar um grupo e permanecerem nele, reduzindo a perda de água para o ambiente.[4][1] Em ambientes úmidos e quentes, os isópodes terrestres utilizam-se da evaporação para manter a temperatura corporal, refrigerando-se.[4] A excreção ocorre em forma de amônia em estado gasoso, e é realizada pela superfície do corpo.[4][1]
Sua principal estrutura sensorial são quimioceptores localizados na ponta das antenas, e às vezes, na ponta dos urópodes, responsável pelo reconhecimento químico por contato.[4] Na antena, há estruturas provavelmente associadas ao olfato.[4]
Os tatuzinhos obtém a maior parte da água necessária por meio do próprio consumo de alimentos, mas pode eventualmente ser bebida com o auxílio das peças bucais[4] ou através de coprofagia.[1] Podem ainda obter umidade do meio pelos sulcos cuticulares dos urópodes, que retiram a água por capilaridade ao tocarem o solo, e transmitem-na para todas as partes do corpo por um sistema condutor de água.[4] O processo é reversível, permitindo a eliminação do excesso de água no organismo, desde que o solo esteja seco o bastante para absorvê-la.[4] Os isópodes terrestres morrem em imersão ou em condições de extrema umidade das quais não possam escapar.[4]
Seus mecanismos de defesa consistem em: enrolar-se como uma bola, o que alguns indivíduos conseguem e que também reduz a perda de água por evaporação; fugir; fingir-se de morto; prender-se intensamente ao solo; e liberar secreções repelentes, quando estimulados pelas quelíceras das aranhas, um de seus principais predadores.[4]
A maior parte das espécies apresenta tamanhos diferentes para machos e fêmeas, com as fêmeas sendo normalmente maiores, já que há relação desta característica com sua fecundidade.[8] Para obterem os tamanhos maiores, crescem mais lentamente e devido a isto vivem mais que os machos, que crescem rapidamente e começam a se reproduzir antes das fêmeas.[8]
Em geral, alimentam-se no período noturno, preferencialmente de plantas novas.[4] Somente quatro espécies podem danificar a agricultura: Armadillidium vulgare, Porcellio laevis, Porcellionides pruinosus e Benthana picta.[4] Podem causar perdas de até 40% em pimentões, de até 70% em tomates e até 80% em feijoeiros.[4] Também podem atacar ervilhas e outras hortaliças.[4]
A maior parte das espécies é unissexuada e ovípara, incubando os ovos na cavidade formada pelos oostegitos.[4] Quando os filhotes rompem estes ovos, estão no estado de pós-larva, com ausência do sétimo pereiópode, o último par de pernas incompletamente desenvolvido, coloração esbranquiçada, tegumento frágil e inexistência de características sexuais secundárias.[4]
A reprodução é sexuada, onde o macho pressiona seu ladro ventral contra um lado da fêmea e injeta os espermatozoides em um dos gonóporos da fêmea utilizando um pleópode vibratório, e repetindo o processo do outro lado.[4] As fêmeas e seu estado sexual são reconhecidos pelo macho por meio da antena, provavelmente por ação de feromônios.[4] Durante a estação reprodutiva as fêmeas passam pela muda ovígera, onde ocorre a formação de um marsúpio totalmente isolado do ambiente.[4][1] Esta bolsa incubadora tem como função o desenvolvimento inicial dos filhotes, de desenvolvimento direto, sem dependência de fontes externas de água, com fluido aparentemente sendo secretado da parede do corpo materno, formando um micro-aquário, e trocas gasosas ocorrendo provavelmente entre a hemolinfa e o fluido marsupial.[5][1][4] Ao nascer, os filhotes apresentam um par de pernas a menos do que os adultos, que surge posteriormente.[5]
A taxa de crescimento é elevada durante os estágios iniciais dos isópodes terrestres, como forma de reduzir a taxa de mortalidade, que é muito alta nos primeiros dias de vida, mas que tende a reduzir-se conforme o tamanho corpóreo aumenta.[8] O período de vida é de pouco mais de dois anos, apesar de que apenas 0,1% dos machos são mais velhos que um ano e apenas 1% das fêmeas atinge o segundo.[8]
Após 24 horas do nascimento ocorre a primeira ecdise nos tatuzinhos, que passam então a ocorrer a cada 3 ou 4 semanas até aproximadamente a idade de 6 meses, quando iniciam-se as ecdises de adultos, de 3 a 6 vezes por ano, sendo que podem viver de 3 a 4 anos.[4] Estas ecdises ocorrem na metade posterior do corpo e aproximadamente 24 horas depois na metade anterior, conferindo-lhes um aspecto bicolor durante o processo, já que a parte em muda clareia-se.[4] Normalmente a exúvia é ingerida para reaproveitamento de cálcio.[4]
Os Oniscidea compreendem os seguintes taxa:[9]
Oniscidea é uma subordem da ordem Isopoda que agrupa as espécies de isópodes terrestres conhecidos pelos nomes comuns de bichos-de-conta,tatu-bolinha, porquinhos-de-santo-antão, tatuzinhos, tatus-bolas, tatuzinhos-de-jardim, camarões-terrestres ou porcas-saras são os membros da subordem Oniscidea da ordem Isopoda. Atualmente conhecem-se, aproximadamente, 120 espécies no Brasil e 3600 no mundo, encontradas em habitats variados, desde a zona litorânea até desertos, o que faz destes o grupo com maior riqueza de espécies dentre os crustáceos. Em geral não conseguem espalhar-se muito, mas podem alcançar alta densidade populacional e o ser humano os tem dispersado. São crustáceos importantes na reciclagem de nutrientes, acumulação de metais pesados e alimentação de animais, constituindo grande parte da fauna de solo e influenciando sua dinâmica. Independem do meio aquático e vivem, em geral, em ambientes úmidos e abrigados da luz.
A fauna de isópodos terrestres é ainda pouco conhecida na América do Sul. Há um número considerável de trabalho acerca destes organismos no Rio Grande do Sul.
Eles podem ser confundidos com certos diplópodes (uma classe de miriápodes) de corpo curto, de morfologia externa similar, produto de evolução convergente. Para diferenciá-los, observa-se o número de patas em um segmento corporal: se há apenas um par de patas, trata-se de um crustáceo; se há dois pares de patas, é um diplópode.
Existem organismos intracelulares que causam feminização e surgimento de indivíduos intersexuados nos isópodes terrestres, como Wolbachia, que altera as estratégias de reprodução sexuada e a proporção sexual com o intuito de garantir a transmissão maternal, único meio de infecção da prole.
Oniscideele (Oniscidea), nimite adesea oniscoidee (Oniscoidea), este un subordin de crustacee izopode, majoritatea fiind adaptate la viața terestră. Sunt iubitoare de locuri întunecoase și umede. Trăiesc în general în locuri ferite de uscăciune, adăpostindu-se sub diferite materiale aflate pe sol și mai ales pe sub resturi vegetale (frunzar, trunchiuri căzute, scoarța arborilor, pe ziduri umede, în stratul de mușchi etc.) sau pe sub pietre care nu sunt expuse la soare. Unele își fac galerii în pământ până la adâncimea de 2 m, de unde ies la suprafață pentru hrană, altele se refugiază în interstițiile solului sau în peșteri. Pentru evitarea uscăciunii și a temperaturii mai ridicate a mediului, oniscideele sunt în general nocturne, în timpul zilei stând mai mult ascunse. Culoarea corpului este în general închisă, pământie sau cenușie-cafenie; speciile subterane sunt în general incolore. Sunt turtite dorsoventral, mai bombate pe partea dorsală cu contur oval-alungit, cu segmentele lărgite prin epimere. Capul și cele 7 segmente ale toracelui sunt mobile unul față de altul. Abdomenul, mult mai mic decât toracele, este constituit din 6 segmente, dintre care primele 5 sunt libere, iar al 6-lea este contopit cu telsonul într-o singură piesă, numită pleotelson. Picioarele toracice, numite pereiopode, sunt constituite din câte 6 articole, ultimul articol fiind terminat cu o gheară. Picioarele abdominale, numite pleopode, în număr de 6 perechi, sunt biramate; primele 5 perechi servesc la respirație, iar ultima, numită uropode, este îndreptată înapoi, pe laturile pleotelsonului, având ambele ramuri în formă de țepi sau de bastonașe. La masculi, primele două perechi de pleopode servesc și ca gonopode. Antena I (antenula) este foarte redusă, fără flagel pluriarticulat. Antena II este bine dezvoltată, constituită dintr-un trunchi format din 5 articole și dintr-un flagel pluriarticulat. Aparatul bucal este conformat pentru rupt, la speciile inferioare fiind și pentru mestecat. Ochii, situați pe laturile capului și nepedunculați, sunt alcătuiți din una sau mai multe omatidii (până în jurul a 100), reunite într-o masă de pigment brun-negru. Adesea ochii sunt foarte reduși sau chiar absenți (la speciile subterane). Unele oniscidee își îndoaie mult corpul pe fața ventrală, încât iau forma unei sfere. Acest fenomen, numit volvație, constituie un mijloc foarte eficace de apărare contra factorilor agresivi din afară, în special contra dușmanilor prădători. Respirația este branhială la speciile inferioare, branhială și traheală la cele superioare, dar totdeauna prin mijlocirea apendicelor lamelare abdominale. Reproducerea este în general bisexuată, mai rar partenogenetică. Ouăle fecundate sunt depuse în marsupiu, unde ele își încep dezvoltarea imediat după depunere. Dezvoltarea ontogenetică prezintă mai multe stadii și durata ei variază de la specie la specie și după temperatura ambiantă. Se hrănesc în special cu detritusul vegetal și mai ales cu frunzarul din păduri, de aceea se găsesc mai abundent în locurile împădurite. Unele se hrănesc și cu plante vii, de preferință cu părțile fragede (muguri, frunze tinere, vârfuri de rădăcini etc.), provocând uneori daune. Dimensiunile lor variază între 2 și 20 mm. Ordinul oniscideelor cuprinde peste 5000 de specii răspândite pe toată suprafața uscată a globului terestru, de la nivelul mării până la marile altitudini montane, fiind adaptate la viața aeriană. Printre speciile mai cunoscute se numără molia zidurilor (Oniscus asellus) care este o specie polifagă și poate produce pagube legumelor depozitate în beciuri sau în alte locuri și în culturile de ciuperci. Molia de cămară (Porcellio scaber) trăiește în pivnițe, silozuri, sere, hrănindu-se cu legume depozitate: pătrunjel, morcovi, cartofi, sfeclă.[1][2][3][4]
Oniscideele (Oniscidea), nimite adesea oniscoidee (Oniscoidea), este un subordin de crustacee izopode, majoritatea fiind adaptate la viața terestră. Sunt iubitoare de locuri întunecoase și umede. Trăiesc în general în locuri ferite de uscăciune, adăpostindu-se sub diferite materiale aflate pe sol și mai ales pe sub resturi vegetale (frunzar, trunchiuri căzute, scoarța arborilor, pe ziduri umede, în stratul de mușchi etc.) sau pe sub pietre care nu sunt expuse la soare. Unele își fac galerii în pământ până la adâncimea de 2 m, de unde ies la suprafață pentru hrană, altele se refugiază în interstițiile solului sau în peșteri. Pentru evitarea uscăciunii și a temperaturii mai ridicate a mediului, oniscideele sunt în general nocturne, în timpul zilei stând mai mult ascunse. Culoarea corpului este în general închisă, pământie sau cenușie-cafenie; speciile subterane sunt în general incolore. Sunt turtite dorsoventral, mai bombate pe partea dorsală cu contur oval-alungit, cu segmentele lărgite prin epimere. Capul și cele 7 segmente ale toracelui sunt mobile unul față de altul. Abdomenul, mult mai mic decât toracele, este constituit din 6 segmente, dintre care primele 5 sunt libere, iar al 6-lea este contopit cu telsonul într-o singură piesă, numită pleotelson. Picioarele toracice, numite pereiopode, sunt constituite din câte 6 articole, ultimul articol fiind terminat cu o gheară. Picioarele abdominale, numite pleopode, în număr de 6 perechi, sunt biramate; primele 5 perechi servesc la respirație, iar ultima, numită uropode, este îndreptată înapoi, pe laturile pleotelsonului, având ambele ramuri în formă de țepi sau de bastonașe. La masculi, primele două perechi de pleopode servesc și ca gonopode. Antena I (antenula) este foarte redusă, fără flagel pluriarticulat. Antena II este bine dezvoltată, constituită dintr-un trunchi format din 5 articole și dintr-un flagel pluriarticulat. Aparatul bucal este conformat pentru rupt, la speciile inferioare fiind și pentru mestecat. Ochii, situați pe laturile capului și nepedunculați, sunt alcătuiți din una sau mai multe omatidii (până în jurul a 100), reunite într-o masă de pigment brun-negru. Adesea ochii sunt foarte reduși sau chiar absenți (la speciile subterane). Unele oniscidee își îndoaie mult corpul pe fața ventrală, încât iau forma unei sfere. Acest fenomen, numit volvație, constituie un mijloc foarte eficace de apărare contra factorilor agresivi din afară, în special contra dușmanilor prădători. Respirația este branhială la speciile inferioare, branhială și traheală la cele superioare, dar totdeauna prin mijlocirea apendicelor lamelare abdominale. Reproducerea este în general bisexuată, mai rar partenogenetică. Ouăle fecundate sunt depuse în marsupiu, unde ele își încep dezvoltarea imediat după depunere. Dezvoltarea ontogenetică prezintă mai multe stadii și durata ei variază de la specie la specie și după temperatura ambiantă. Se hrănesc în special cu detritusul vegetal și mai ales cu frunzarul din păduri, de aceea se găsesc mai abundent în locurile împădurite. Unele se hrănesc și cu plante vii, de preferință cu părțile fragede (muguri, frunze tinere, vârfuri de rădăcini etc.), provocând uneori daune. Dimensiunile lor variază între 2 și 20 mm. Ordinul oniscideelor cuprinde peste 5000 de specii răspândite pe toată suprafața uscată a globului terestru, de la nivelul mării până la marile altitudini montane, fiind adaptate la viața aeriană. Printre speciile mai cunoscute se numără molia zidurilor (Oniscus asellus) care este o specie polifagă și poate produce pagube legumelor depozitate în beciuri sau în alte locuri și în culturile de ciuperci. Molia de cămară (Porcellio scaber) trăiește în pivnițe, silozuri, sere, hrănindu-se cu legume depozitate: pătrunjel, morcovi, cartofi, sfeclă.
Мокри́ці (Oniscidea) — підряд рівноногих ракоподібних, що містить близько 3000 видів із жорстким екзоскелетом та 14 з'єднаними члениками тіла.
Тіло овальне, зверху опукле, перша пара вусиків недорозвинена і дуже мала, друга сильно розвинена. Очі з боків голови; верхні щелепи позбавлені щупалець. Першого грудного членика здебільшого обхвачують голову з бокам, 7-ою має ззаду глибоку вирізку; всі 7 пар грудних ніг однакової будови і пристосовані для ходьби. Всі членики черевця вільні; п'ять перших пар черевних ніг прикривають один одного черепицеподібно; внутрішня гілка їх грає роль зябер, зовнішня, — кришки; тверда зовнішня гілка першої пари укладає повітряні порожнини, що відкриваються назовні, — органи повітряного дихання; 6 пара черевних ніг обернена назад і видається в проміжку між 5 і 6 черевним члеником.
Найзвичайніші представники підряду відносяться до родів Oniscus і Porcellio. Їх тіло овальне, декілька більш звужене до задньої частини, лоб з трьома лопатями, зовнішні вусики завдовжки майже рівні половині тіла, 3, 4 і 5 членики черевця з довгими направленими назад бічними виростами.
У деяких видів на пластинках спини видно узори, схожі на східні ієрогліфи.
Представники цієї групи живуть на суші (хоча деякі і тримаються переважно біля берегів прісних або солоних вод) здебільшого у вологих місцях: під каменями, під лежачим на землі деревом, в льохах тощо. Вдень вони ховаються і виходять на пошуки їжі увечері або вночі. Харчуються рослинами, частково такими, що розкладаються, частково живими і можуть іноді завдавати деякої шкоди городним рослинам (але разом з тим вони поїдають і шкідливі рослини).
У разі небезпеки (наприклад якщо покласти їх на долоню), мокриці деяких родів, наприклад Armadillidium, згортаються в клубок, нагадуючи мініатюрний кавун.
Репродуктивна система мокриць демонструє надзвичайно дивні особливості. Незапліднені самки мають на черевній стороні 5 грудного сегменту пару отворів, що ведуть до сім'яприймачів, які звернені до яйцепроводів сліпим кінцем. При запліденні (у квітні або травні) приймачі наповнюються сім'ям; через деякий час вони лопаються на внутрішньому кінці, і сім'я поступає в яйцепроводи. Услід за тим самка линяє і значно змінюється: парні статеві отвори 5 членика закриваються, а замість них утворюється непарний щілеподібний отвір на межі між 5 і 6 члениками; на 5 перших парах ніг біля основи утворюються пластинки, що складають виводковую камеру. Сім'я проникає потім в яєчник, і запліднені яйця виходять через згаданий непарний отвір у виводковую камеру, де і проходять розвиток. Частина сім'я залишається неспожитою і запліднює нову кладку, що поступає в сумку після того, як покоління, що вивелося в ній, залишить її. Коли і нове покоління розвинеться і покине сумку, самка знову скидає шкірку і з'являється після ліньки в первинному вигляді.
Це незавершена стаття з карцинології.
Мокри́ці (Oniscidea) — підряд рівноногих ракоподібних, що містить близько 3000 видів із жорстким екзоскелетом та 14 з'єднаними члениками тіла.
Oniscidea là một phân bộ động vật thuộc bộ Chân đều, lớp Giáp mềm.
-left_01.jpg){kind=small}
Bài viết liên quan đến Bộ Chân đều này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.
Oniscidea là một phân bộ động vật thuộc bộ Chân đều, lớp Giáp mềm.
Oniscidea Latreille, 1802
Мокри́цы (лат. Oniscidea) — подотряд ракообразных из отряда равноногих (Isopoda).
Тело овальное, сверху выпуклое, первая пара усиков недоразвита и очень мала, вторая сильно развита. Глаза по бокам головы; верхние челюсти лишены щупалец. Первый грудной членик по большей части обхватывает голову с боков, 8-й имеет сзади глубокую вырезку; все 7 пар грудных ног одинакового строения и приспособлены для ходьбы. Все членики брюшка свободные; пять первых пар брюшных ног прикрывают друг друга черепицеобразно; внутренняя ветвь их играет роль жабры, наружная — крышки; твёрдая наружная ветвь первой пары заключает открывающиеся наружу воздушные полости — органы воздушного дыхания; 6 пара брюшных ног обращена назад и выдаётся в промежутке между 5 и 6 брюшным члеником[1].
Наиболее характерные представители семейства относятся к родам Oniscus и Porcellio. Тело их овальное, несколько более суженное к задней части, лоб с тремя лопастями, наружные усики длиною почти равны половине тела, 3, 4 и 5 членики брюшка с длинными направленными назад боковыми выростами[1].
Живут на суше (хотя некоторые и держатся преимущественно у берегов пресных или солёных вод) по большей части во влажных местах: под камнями, под лежащим на земле деревом, в погребах и т. п. Днём они прячутся, а выходят на поиски пищи вечером или ночью. Питаются растениями, частью разлагающимися, частью живыми, и могут иногда приносить некоторый вред огородным растениям (но вместе с тем они поедают и вредные растения)[1].
В случае опасности (например, если положить их в ладонь), мокрица может свернуться в клубок[источник не указан 245 дней].
Половая жизнь мокриц имеет интересные особенности. Неоплодотворённые самки имеют на брюшной стороне пятого грудного сегмента пару отверстий, ведущих в семяприёмники, обращённые к яйцеводам слепым концом. При совокуплении (в апреле или мае) приёмники наполняются семенем; через некоторое время они лопаются на внутреннем конце, и семя поступает в яйцеводы. Вслед за тем самка линяет, её строение меняется: парные половые отверстия пятого членика закрываются, а вместо них образуется непарное щелевидное отверстие на границе между 5-м и 6-м члениками; на пяти первых парах ног образуются при основании пластинки, составляющие выводковую камеру. Семя проникает затем в яичник, и оплодотворённые яйца выходят через упомянутое непарное отверстие в выводковую камеру, где и проходят развитие. Часть семени остается невостребованным и оплодотворяет новую кладку, поступающую в сумку после того, как выведшееся в ней поколение оставит её. Когда и новое поколение разовьётся и покинет сумку, самка снова сбрасывает кожицу и появляется после линьки в первоначальном виде[1].
Продолжительность жизни: 9—12 месяцев[2].
Porcellio scaber (слева) и Oniscus asellus (справа)
Мокри́цы (лат. Oniscidea) — подотряд ракообразных из отряда равноногих (Isopoda).
ワラジムシ亜目（ワラジムシあもく、Oniscidea）とは、ダンゴムシやワラジムシ、フナムシなどの陸生の甲殻類の分類名である。すべて炭酸カルシウムを含む硬い外骨格を備えており、体節は頭部1節・胸部7節・腹部5節、胸部の7節に1対ずつ計14本の脚を持つ。
陸上で生活するが、乾燥に弱いため、石や木材の下などの湿度の高い場所で見つかる。植物性の腐敗物などを摂食するデトリタス（腐食）食性である。
呼吸は、腹肢の一部にある白体（偽気管）という器官を通じて行う[1][2][3]。
捕食者に脅かされた場合、硬い外皮を外側にしてボール状に丸くなる種類もある。ワラジムシ亜目に属するダンゴムシなどの名前はこのような能力に由来する。オカダンゴムシの学名 Armadillidium vulgare も硬い外皮を外側にして体を丸める哺乳類のアルマジロに由来する。
ワラジムシ亜目はワラジムシ目の下に分類されており、3,000種以上が知られている。ダンゴムシとワラジムシの体長は10 - 15mm、フナムシの体長は30 - 40mm。
イギリスでは、在来種と帰化種を合わせて37種が生息している。体長は3 - 30mmで、以下の5種類が一般的。
日本で見られるダンゴムシとワラジムシのうち、人家周辺に見られる普通種は外来種であるものが多い。日本では、外来種を含め約140種が報告されており、現在その研究が進んでいるところである。
以下の3種は全国に広く分布している。
ワラジムシ亜目を含むフクロエビ上目の種では、メスは繁殖期に胸部腹側に育房または保育嚢と呼ばれる袋をつくる。この育房は5対の覆卵葉と胸部腹面とでつくられる空間で、体外である。メスは受精卵を育房に産み出し、仔虫が孵化するまで育房のなかで保育する。仔虫は自力で育房から脱出し、これはまるでメスが仔虫を生んでいるように見える。育房のなかは体外であるため卵胎生とはいえないが、仔虫が直接産み出されるという点では「卵胎生的」であるといえる。
ワラジムシ亜目に属する種では、育房から産み出される仔虫の形は歩脚が6対であることを除いてはすでに親とほぼ同じで、親のミニチュアである。また、成長や成熟に伴う形態の変化は漸進的で小さく、この点では昆虫における無変態・不完全変態に類似している。
なお、飼育下では共食いがみられ、親が子を捕食する、または逆に子が親を食べることもある。
アメリカ合衆国ではこの虫のことを何と呼ぶのかを広く調査している[要出典]。虫の呼び方によって、アメリカのどの地域の出身かが分かるほどだ。例えば、南部では"roley-poleys"と呼ぶだろう。北東部と西部では"pillbugs"と呼ぶ。これ以外の土地ではまた違う呼び名がある。
日本でもワラジムシ亜目の標準和名以外の呼び名がいくつか知られている。
ピクサー・アニメーション・スタジオの『バグズ・ライフ』ではタックとロールと呼ばれる双子の曲芸師が主人公を助ける役を演じている。この2匹はディズニーが経営する遊園地であるディズニー・カリフォルニア・アドベンチャーで『Tuck and Roll's Drive'Em Buggies』という乗り物になった。
ワラジムシやダンゴムシの駆除は生息場所に毒エサを撒く方法が一般的である。
Philoscia muscorum（和名なし）
ワラジムシ亜目（ワラジムシあもく、Oniscidea）とは、ダンゴムシやワラジムシ、フナムシなどの陸生の甲殻類の分類名である。すべて炭酸カルシウムを含む硬い外骨格を備えており、体節は頭部1節・胸部7節・腹部5節、胸部の7節に1対ずつ計14本の脚を持つ。
陸上で生活するが、乾燥に弱いため、石や木材の下などの湿度の高い場所で見つかる。植物性の腐敗物などを摂食するデトリタス（腐食）食性である。
呼吸は、腹肢の一部にある白体（偽気管）という器官を通じて行う。
捕食者に脅かされた場合、硬い外皮を外側にしてボール状に丸くなる種類もある。ワラジムシ亜目に属するダンゴムシなどの名前はこのような能力に由来する。オカダンゴムシの学名 Armadillidium vulgare も硬い外皮を外側にして体を丸める哺乳類のアルマジロに由来する。
.jpg)
.jpg)
.jpg)
;_dorsale_Sicht_auf_das_Abdomen_mit_Telson_und_Uropoden.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
_Figure_5_(cropped).jpg)
_Figure_5_(cropped).jpg)
_Figure_5_(cropped).jpg)
.jpg)
.jpg)
_Ipswich,_UK.jpg)
_-_Guelph,_Ontario_02.jpg)
.jpg)
_Figure_5_(cropped).jpg)
_-_B%C3%A6rum,_Norway_2021-05-08.jpg)
.jpg)
.jpg)
_-_Ystad-2020.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
_A_head_front.jpg)
_A_telson.jpg)
