dcsimg

Kolczak obłączasty ( Polish )

provided by wikipedia POL
 src=
Hymenofor kolczaka obłączastego
2012-08-29 Hydnum repandum L 256175.jpg

Kolczak obłączasty (Hydnum repandum L.) – gatunek grzybów należący do rodziny kolczakowatych (Hydnaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: OHydnum, Hydnaceae, Cantharellales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonimów naukowych ma ok. 40[2]:

Nazwę polską podał Feliks Berdau w 1876 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako kolczak blaszkowaty, sarna zaroślowa, siarna, kolczak obłączysty[3].

Morfologia

Kapelusz

Średnicy do 4-10(15) cm, w środku zwykle wklęsły, barwa biaława do bladopomarańczowej. Powierzchnia sucha, naga i gładka, czasem delikatnie omszony. Kształt zmienny, brzeg podgięty i nieregularny. Charakterystyczną cechą jest jego kruchość. Owocniki często zrośnięte po kilka[4]. W okresie suchej kolory staje się jaśniejszy[5] .

Hymenofor

Kolce o długości do 6 mm, gęste i czasami nieco zbiegające po trzonie. Barwa biaława do bladopomarańczowej. Kruche tak samo jak i kapelusz[4]. Na młodych owocnikach są krótkie i bladożółte, później dopiero stają się dłuższe i nabierają takiej samej barwy jak kapelusz[5].

Trzon

Wysokość do 7 cm, grubość 1,5-4 cm, zwykle ekscentryczny, twardy, pełny, często nieregularnie powyginany. Barwa od białej przez kremową do rdzawobrązowawej[5].

Wysyp zarodników

Biały do bladokremowego, nieamyloidalny. Zarodniki bezbarwne i gładkie, prawie kuliste, o rozmiarach 6,5-9 x 5,5-7 μm[6].

Występowanie i siedlisko

W Ameryce Północnej i w Europie jest szeroko rozprzestrzeniony[7]. W Polsce również jest pospolity[3].

Rośnie od lipca do października (listopada) w lasach iglastych, liściastych oraz mieszanych. Lubi gleby ilaste o dużej zawartości wapnia. Mikoryzę tworzy najczęściej ze świerkiem i bukiem. Owocniki wyrastają często w dużych grupach[4].

Znaczenie

Grzyb mikoryzowy[3]. Grzyb jadalny: zapach i smak świeżych owocników jest przyjemny, natomiast stare egzemplarze stają się gorzkie i ze względu na kwaskowaty smak jego wartość konsumpcyjna jest trzeciorzędna. W Polsce jest rzadko zbierany. Nadaje się do suszenia i przyrządzania konserw[4].

Gatunki podobne

  • kolczak rudawy (Hydnum rufescens), który ma bardziej intensywny kolor i kolce bardziej zbiegające na trzon[5],
  • bielaczek owczy, zwłaszcza młode osobniki[5] W kolczakach już u kilkumilimetrowych owocników widoczne są kolce.

Przypisy

  1. a b Index Fungorum (ang.). [dostęp 2013-10-20].
  2. Species Fungorum (ang.). [dostęp 2013-10-20].
  3. a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d Ewald Gerhardt: Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik. KDC, s. 564. ISBN 83-7404-513-2.
  5. a b c d e Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
  6. Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda: Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: PWRiL, 1985. ISBN 83-09-00714-0.
  7. MushroomExpert. [dostęp 2013-02-25].
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Kolczak obłączasty: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL
 src= Hymenofor kolczaka obłączastego 2012-08-29 Hydnum repandum L 256175.jpg

Kolczak obłączasty (Hydnum repandum L.) – gatunek grzybów należący do rodziny kolczakowatych (Hydnaceae).

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL