Solanum dulcamara, la dulcamara, ye una planta trepadora del xéneru Solanum. N'América Central denominar tamién adela[1].
La dulcamara ye una planta yerbácea perenne capaz d'algamar los 4 metros d'altor, anque la mayoría nun llega a los 2 m. Les fueyes son de 4-12 cm de llongura en punta de flecha y lobulaes. Les flores tán en recímanos de 3 a 20 y tán formaes por cinco pétalos púrpura y estames mariellos. La fruta ye una baga colorada ovoide, venenosa pa los humanos y el ganáu pero comestible pa los páxaros qu'esvalixen les sos granes. La xamasca ye tamién venenosu pa los seres humanos. Ye nativa del norte d'África, Europa y Asia, estendiéndose por tol mundu, en Norteamérica esta considerada un problema por ser una yerba invasor. La planta ye relativamente importante na alimentación de delles especies de páxaros, como los malvises que s'alimenten de los sos frutos, a los que son inmunes, esvalixando les granes. Desenvolver en tou tipu de terrenes con preferencia peles zones húmedes y el sotobosque de los montes de galería. Xuntu con otru esguiladores crea un ambiente impenetrable y escuru onde s'abeluguen diversos animales.
Deber de semar nun tiestu ampliu con humus o tierra de semáu, allugala nun llugar onde reciba la lluz de la mañana o la tarde. Non la del mediu día porque amenorga'l so desenvolvimientu. Deber de regar pasando un día con poca agua, cada trenta díes aplicar abonu orgánico.
La dulcamara utilízase como planta melecinal p'afecciones de la piel y alerxes del herpes.[2]
La planta ye venenosa pa los seres humanos, produz vomitos y fories, nun ye aconseyable nin siquiamente la ingesta de los sos frutos que recuerden a tomates diminutos.
En tintura madre, l'estractu total de dulcamara ye emplegáu en fitomedicina pal tratamientu de les alerxes; sola o acomuñada a otres plantes. Tien De curiase la dosis pa nun acarretar tosicidá.[3][4]
Solanum dulcamara describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Species Plantarum 1: 185. 1753.[5]
Solanum: nome xenéricu que remanez del vocablu Llatín equivalente al Griegu στρνχνος (strychnos) pa designar el Solanum nigrum (la "Yerba moro") —y probablemente otres especies del xéneru, incluyida la berenxena[6]— , yá emplegáu por Pliniu'l Vieyu nel so Historia naturalis (21, 177 y 27, 132) y, enantes, por Aulus Cornelius Celsus en De Re Melecina (II, 33).[7] Podría ser rellacionáu col Llatín sol. -is, "el sol", por cuenta de que la planta sería mesma de sitios daqué soleyeros.[8]
dulcamara: epítetu llatín que significa "agriduz".[9]
Amaradulce, amargamiel, dulcamara, emborrachadora, yerba pelao, matagallinas, morera trepadora, parra real de Judea o solanu dulce.
Solanum dulcamara, la dulcamara, ye una planta trepadora del xéneru Solanum. N'América Central denominar tamién adela.