Bittersweet, Woody Nightshade

Psianka słodkogórz (Solanum dulcamara L., łac. dulcis – słodki, amarus – gorzki) – gatunek rośliny z rodziny psiankowatych (Solanaceae L.). Rośnie dziko w Europie, Afryce Północnej, Azji Zachodniej, aż po Indie. Rozprzestrzenia się gdzieniegdzie jako gatunek zawleczony^[3]. W Polsce jest pospolita na całym niżu i w niższych położeniach górskich^[4].

Morfologia

Pokrój

Rozesłany lub pnący się półkrzew, w dolnej części zdrewniały, górą zielny. Osiąga wysokość 0,3-1,8 m. Cała roślina jest mniej lub bardziej przylegająco owłosiona^[4]. Z zewnątrz słodka, wewnątrz gorzka (stąd pochodzi nazwa rośliny).

Liście

Ogonkowe, sercowatojajowate, na szczycie zaostrzone. U nasady mają zwykle 1-2 mniejsze łatki^[4].

Kwiaty

Zwisłe, zebrane w szczytowe lub boczne podbaldaszki^[4]. Kielich złożony z 5 działek, korona ciemnofioletowa, kółkowa z pięcioma szeroko rozchylonymi płatkami, 5 pręcików zrośniętych złocistożółtymi pylnikami w rurkę wokół pojedynczego słupka^[5].

Owoc

Podłużna, lśniąca i soczysta jagoda o długości ok. 1 cm z nasionami o długości 3 mm^[4]. Niedojrzałe owoce są zielone, dojrzałe przyjmują szkarłatnoczerwony kolor^[6].

Gatunki podobne

Psianka słodkogórz niekiedy przez niewprawnych bywa mylona z o wiele bardziej trującą wilczą jagodą.

Biologia i ekologia

Rozwój

Półkrzew, chamefit. Kwitnie od lipca do sierpnia, jest owadopylny. Pręciki i słupki dojrzewają równocześnie. Kwiaty zapylane są przez muchówki i błonkówki^[7].

Siedlisko

Pospolita w wilgotnych zaroślach, lasach olsowych, oraz nad brzegami wód. Roślina azotolubna^[6].

Fitosocjologia

W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl./O./All. Alnetea-glutinosae^[8].

Znaczenie

• Roślina lecznicza^[4]:
  • Surowiec zielarski : pędy (Stipites Dulcamarae) zawierają alkaloidy, glikozydy, garbniki^[6].
  • Działanie : W medycynie ludowej używana była jako środek przeczyszczający, moczopędny i wykrztuśny^[6].
• Roślina trująca^[4]. Oprócz działania leczniczego wykazuje równocześnie silne działanie trujące i z tego powodu nie jest obecnie wykorzystywana w lecznictwie^[6].

Przypisy

Pokrój

Kwiatostan

Dojrzałe owoce

Owoce niedojrzałe