Solanum dulcamara, la dulcamara, es una planta trepadora del género Solanum. En América Central hispanohablante se denomina también adela.[1]
La dulcamara es una planta herbácea perenne capaz de alcanzar los 4 metros de altura, aunque la mayoría no llega a los 2 m. Las hojas son de 4-12 cm de largo en punta de flecha y lobuladas. Las flores están en racimos de 3 a 20 y están formadas por cinco pétalos púrpura y estambres amarillos. El fruto es una baya roja ovoide, venenosa para los humanos y el ganado, pero comestible para los pájaros que dispersan sus semillas. El follaje es también venenoso para los seres humanos. Es nativa del norte de África, Europa y Asia, extendiéndose por todo el mundo, en Norteamérica está considerada un problema por ser una hierba invasora. La planta es relativamente importante en la alimentación de algunas especies de pájaros, como los zorzales que se alimentan de sus frutos, a cuyo veneno son inmunes, dispersando las semillas. Se desarrolla en todo tipo de terrenos con preferencia por las zonas húmedas y el sotobosque de los bosques de galería. Junto con otras trepadoras crea un ambiente impenetrable y oscuro donde se resguardan diversos animales.
Se la debe de sembrar en una maceta amplia con humus o tierra de sembrado, ubicarla en un lugar donde reciba la luz de la mañana o la tarde. No la del mediodía porque reduce su desarrollo. Se la debe de regar pasando un día con poca agua, cada treinta días aplicar abono orgánico.
La dulcamara se utiliza como planta medicinal para afecciones de la piel y alergias del herpes.[2]
La planta es venenosa para los seres humanos, produce vomitos y diarreas, no es aconsejable ni tan siquiera la ingesta de sus frutos que recuerdan a tomates diminutos.
En tintura madre, el extracto total de dulcamara es empleado en fitomedicina para el tratamiento de las alergias; sola o asociada a otras plantas. Debe cuidarse la dosis para que no acarree toxicidad.[3][4]
Solanum dulcamara fue descrita por Carlos Linneo y publicado en Species Plantarum 1: 185. 1753.[5]
Solanum: nombre genérico que deriva del vocablo Latino equivalente al Griego στρνχνος (strychnos) para designar el Solanum nigrum (la "Hierba mora") —y probablemente otras especies del género, incluida la berenjena[6]— , ya empleado por Plinio el Viejo en su Historia naturalis (21, 177 y 27, 132) y, antes, por Aulus Cornelius Celsus en De Re Medica (II, 33).[7] Podría ser relacionado con el Latín sol. -is, "el sol", debido a que la planta sería propia de sitios algo soleados.[8]
dulcamara: epíteto latino que significa "agridulce".[9]
amaradulce, amargamiel, dulcamara,[11] dulciamarga,[11] emborrachadora, hierba pelada, matagallinas, morera trepadora, parra real de Judea, solano dulce o uvas del diablo.
Solanum dulcamara, la dulcamara, es una planta trepadora del género Solanum. En América Central hispanohablante se denomina también adela.
Grenkoslad (znanstveno ime Solanum dulcamara) je zdravilna rastlina iz družine razhudnikovk. V preteklosti se je veliko uporabljal v uradni medicini, dandanes pa ga najdemo le še v homeopatiji.
Že njegovo ime priča o medicinski moči te skupine rastlin: solanum pride iz besede solor, kar pomeni lajšati. Dulcamara se je včasih napisalo kot amaradulcis, kar pa dobesedno pomeni grenkosladko. Ime je grenkoslad dobil zaradi najprej grenkega in nato sladkega okusa korenine in stebel ob žvečenju.
Grenkoslad je trajna grmičasta rastlina s tankimi in razvejanimi vejami. Če nima podpore, se plazi, ob opori pa lahko zraste do štiri metre visoko. Stebla so spodaj olesenela, mlajše vejice so zelene in dlakave, vendar s časom olesenijo in postanejo gladke. Starejša stebla prekriva pergamentasta skorja. Stebla so vzdolžno nažlebljena. Pecljati listi so široko suličasti, spodaj srčasti in imajo pogosto na peclju eno ali dve dodatni manjši krpi. Na steblo so razvrščeni izmenjaje in vedno s svojimi površinami obrnjeni proti svetlobi tako, da se skoraj nič ne prekrivajo. Cvetovi so zgrajeni značilno za družino razhudnikovk, kamor spada tudi krompir. Venec cvetov je temno vijoličast s petimi štrlečimi ali nazaj zavihanimi roglji, katerih premer je okoli centimeter. Prašniki tvorijo v sredini stožec rumene barve, iz katerega sega brazda pestiča. Cvetovi so združeni v ohlapna socvetja, ki so na steblu vedno razporejena nasprotno od listov. Iz njih se po oploditvi razvijejo najprej zelene in nato svetleče rdeče jajčaste jagode, velike do enega centimetra. Dozorevajo od konca poletja do sredine jeseni. Mnoge ostanejo na brezlistnih steblih tudi pozimi. Korenine so šopasto razvejane.
V preteklosti so zdravniki kar cenili grenkoslad in ga uporabljali v najrazličnejše namene. Linnaeus je na primer to rastlino uporabljal pri revmatizmu, vročini in različnih vnetjih. Prav tako so ga uporabljali zunanje pri kožnih odrgninah.
V novejšem času najdemo izvlečke grenkoslada v izdelanih pripravkih za podporno zdravljenje kroničnih ekcemov. Njegove učinkovine delujejo podobno kot kortizoni, proti vnetjem, zmanjšajo srbenje in delujejo zaviralno na imunski sistem. Kot je to običajno za rahlo strupene rastline, pa je uporaba grenkoslada še vedno dobro razvita v homeopatiji. Tam s postopkom potenciranja izdelujejo pripravke iz svežih mladih poganjkov, s katerimi zdravijo tudi razne okužbe z vročino, obolenja dihal in prebavil, žolčnih izvodil, sklepov in kože.
Solanin je saponinski glikoalkaloid, ki ga najdemo v krompirju in drugih rastlinah iz vrste Solanum ter paradižniku. Sestavljen je iz aglikona solanidina (alkaloid) in sladkornega dela iz glukoze, galaktoze in ramnoze. Deluje kot fitoncid, včasih so ga pa uporabljali kot insekticid, v medicini pa kot antiastmatik in antiepileptik. Je strupen. Neka študija raziskava je pokazala, da solanin vpliva na mitohondrijsko membrano tako, da zniža membranski potencial. Tako se odprejo kalcijevi kanalčki v membrani, kar povzroči tok Ca2+ ionov v smeri koncentracijskega gradienta, torej v celico. Povečana koncentracija kalcija v celici pa sproži mehanizme apoptoze. Solanin deluje narkotično. V večjih odmerkih paralizira centralni živčni sistem, brez da bi deloval na periferne živce in skeletno mišičje. Upočasni bitje srca in dihanje, zmanjša zaznavanje, zniža telesno temperaturo in povzroči vrtoglavico ter delirij. To lahko vodi v konvulzije in smrt.
Dulkamarin je grenki glikozid, ki je v strukturi in učinkovanju podoben atropinu, toksinu, ki ga vsebuje volčja češnja.
Grenkoslad (znanstveno ime Solanum dulcamara) je zdravilna rastlina iz družine razhudnikovk. V preteklosti se je veliko uporabljal v uradni medicini, dandanes pa ga najdemo le še v homeopatiji.
