House Mouse

Al sorž (Mus musculus) al é an pičol roditore de la faméia dei Muridi del gènere Mus. El xe anca ciamà sorxe domestico, par diferensiarlo da cueło selvadego.

El xe ła specie pì difusa del so xenere, el ghè in quasi tuti i paesi del mondo, el pol far dani ingenti e anca difonder malatie. Nonostante cuesto, serte spece vien anca adottae come animal domestico. El sorxe più grando del mondo el xe el Capibara, che vive in Sudamerica e el pol pesar fina 70 chili.

Morfologia

Al corpo del sorž, cuèrt da péi, l'è separà in tre pàrt:

• La testa o mažùia la contién la bóca coi dént e i organi oči, nàs e réče.
• Al tronco, con tacàđe quàtro žàte.
• La cóa, fina e longa quant al tronco e la mažùia.

Le man le a quàtro dét e con artigli, an pòlice cùrt e žinque cài palmàri. Al pié l'a žinque dét.

Dove te lo càta

Se pol catàrlo in quasi tùti i paesi del mondo, pì spés te le cantìne, sofìte e posti scònti dove ke l pòl stàr tranquìlo e trovàr da mañar. Se adomesticà, al pol viver anca inté le case. Al vive tra un e tre ani, sempre se no te lo cópa prima.

Combàter

Par čapàrlo e difénder al to formài, la farìna o 'l pàn ke te a in cantina, te pól molàrghe an gàt, ma de quei selvàreghi e svelti, o te pol usàr an tamài co 'n tokét de formài stagionà.

Sorž (Mus musculus).

Varianti

• Al sorž de campàña, l sé presénta pi grànt del zorž doméstico, e con al pél rós scùr. Sta ràza la va a žercàr al mañàr scavàndo bùs e galerìe soterànee, sgagnàndo le radìs de piante de pìčol e grant fùsto.
• La pantegàna l'è dela stesa faméia, ma molto pì gròs, col pél lustro e de colòr grigio-vért e l vive pì te le zone sporche, tipo fogne, palùdi e in međo a scoàze. L'é pì catìvo e pericoloso parké al pól morsegàr e portàr malatìe.

Nomi veneti

• Belun: Sorž
• Padoa: Sorše o morejéta