dcsimg

Jabłoń ( Polish )

provided by wikipedia POL
 src= Ten artykuł dotyczy rośliny. Zobacz też: inne znaczenie słowa jabłoń. Commons Multimedia w Wikimedia Commons
 src=
Kwiatostan jabłoni
 src=
Owoc odmiany uprawnej 'Lobo'

Jabłoń (Malus Mill.) – rodzaj roślin wieloletnich należący do rodziny różowatych. Występuje powszechnie w strefie klimatów umiarkowanych. Znanych jest ok. 25 gatunków dziko rosnących, w Polsce występuje kilka z nich (głównie jako rośliny uprawne). Gatunkiem typowym jest Malus sylvestris Mill.[2]

Charakterystyka

Drzewa lub krzewy. Owoc jabłkowaty, potocznie nazywany jabłkiem. Przeważnie kulisty, zielony, żółty, czerwony lub żółty z rumieńcami. Owoce różnią się smakiem, aromatem, słodyczą, konsystencją i wyglądem.

Systematyka

Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (2001...)

Rodzaj z plemienia Pyreae, podrodziny Spiraeoideae (dawniej Pomoideae) z rodziny różowatych Rosaceae, rzędu różowców Rosales w obrębie kladu różowych obejmującego część roślin okrytonasiennych[3][1].

Pozycja w systemie Reveala (1993–1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa różowe (Rosidae Takht.), nadrząd Rosanae Takht., rząd różowce ( Rosales Perleb , podrząd Rosineae Rchb., rodzina różowate (Rosaceae Juss.), rodzaj jabłoń (Malus Mill.)[4].

Gatunki flory Polski[5]
Inne gatunki (wybór)[6][7]

Zastosowanie

  • Drzewo owocowe: w uprawie liczne gatunki, spośród których największe znaczenie użytkowe ma jabłoń domowa (Malus domestica), znana z licznych odmian uprawnych (zobacz: Lista odmian jabłoni).
  • Drewno jabłoni używane jest w stolarce
  • Roślina ozdobna: kilka gatunków jabłoni uprawianych jest w Polsce jako rośliny ozdobne (głównie ze względu na swoje kwiaty i owoce).

Znaczenie kulturowe

W mitologii celtyckiej[8] jabłoń miała dawać schronienie duszom zmarłych. W centrum Avalonu w celtyckich zaświatach ma rosnąć jabłoń posiadająca jednocześnie kwiaty i owoce. Zjedzenie jabłka z tej jabłoni miało dawać wieczną młodość i nieśmiertelność. W mitologii greckiej[8] występują natomiast jabłonie rosnące w sadzie nimf Hesperyd rodzące złote jabłka dające nieśmiertelność. Natomiast w chrześcijaństwie[8] jabłko utożsamiane jest z grzechem.


 src= Zobacz w Wikicytatach kolekcję cytatów o jabłoni  src= Zobacz hasło jabłoń w Wikisłowniku

Przypisy

  1. a b Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2010-01-25].
  2. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-30].
  3. D. Potter, T. Eriksson, R. C. Evans, S. Oh, J. E. E. Smedmark, D. R. Morgan, M. Kerr, K. R. Robertson, M. Arsenault, T. A. Dickinson, C. S. Campbell. Phylogeny and classification of Rosaceae. „Plant Systematics and Evolution”. 266, s. 5-43, 2007. DOI: 10.1007/s00606-007-0539-9.
  4. Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Malus (ang.). The Compleat Botanica. [dostęp 2009-01-30].
  5. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  6. Bolesław Sękowski: Pomologia systematyczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993. ISBN 83-01-10859-2.
  7. Wybrane kolekcje ogrodu botanicznego PAN. [dostęp 2009-05-21].
  8. a b c Praca zbiorowa: Oxford - Wielka Historia Świata. Cywilizacje Europy. Anglia - Słowianie. Cywilizacje Australii i Oceanii. Papuasi. T. 13. Poznań: Polskie Media Amer.Com, 2006, s. 72. ISBN 83-7425-368-1.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Jabłoń: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL
 src= Kwiatostan jabłoni  src= Owoc odmiany uprawnej 'Lobo'

Jabłoń (Malus Mill.) – rodzaj roślin wieloletnich należący do rodziny różowatych. Występuje powszechnie w strefie klimatów umiarkowanych. Znanych jest ok. 25 gatunków dziko rosnących, w Polsce występuje kilka z nich (głównie jako rośliny uprawne). Gatunkiem typowym jest Malus sylvestris Mill.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL