Noble Fir

Abies procera, Eðalþinur,^[2] erlendis kallaður noble fir, red fir^[2] og Christmastree,^[2] er þinur ættaður úr vesturhluta Norður Ameríku, í Fossafjöll og Kyrrahafsstrandfjöllum lengst í norðvestur-Kalifornía og vestur-Oregon og Washington í Bandaríkin. Þetta er háfjallategund, kemur yfirleitt fyrir í 300 til 1500 metra hæð, einstöku sinnum upp í trjálínu.

Lýsing

Abies procera er stórt sígrænt tré, allt að 40 til 70 metra hátt og með stofnþvermál að 2 metrum, sjaldan 90 metra hátt og 2.7 í stofnþvermál,^[3] með mjóa keilulaga krónu. Börkurinn á ungum trjám er sléttur og grár með kvoðublöðrum, og verður rauðbrúnn, hrjúfur og sprunginn á gömlum trjám. Barrið er nálarlaga, 1 til 3.5 sm langt, dökkblágrænt að ofan og að neðan með áberandi loftaugarákum, og með snubbóttum til sýlds enda. Það er í spíral eftir sprotanum, en undið lítillega (s-lögun) til að vera uppsveigt ofan við sprotann. Könglarnir eru uppréttir, 11 til 22 sm langir, með purpuralitað köngulhreistrið nær alveg falið á bak við langar, gulgrænar útstæðar hreisturblöðkurnar; verða brúnar við þroska og sundrast til að losa vængjuð fræin að hausti.

Abies procera er náskyldur Rauðþin (Abies magnifica), sem tekur við honum lengra suðaustur syðst í Oregon og Kaliforníu, eru þeir best greindir á því að barrið er með gróp eftir miðstrengnum ofan á; rauðþinur hefur þetta ekki. Rauðþinur hefur einnig tilhneigingu að vera með gisnara barr, með sprotann vel sýnilegan, þar sem sprotinn er að mestu falinn undir barrinu á eðalþini. Könglar rauðþins eru yfirleitt með styttri stoðblöðkur, nema hjá Abies magnifica var. shastensis; þetta afbrigði er talið af sumum grasafræðinigum vera blendingur milli tegundanna.

• Köngull.

• Könglar.

• Barr.

Nytjar

Eðalþinur er vinsælt jólatré. Viðurinn er notaður í byggingariðnaði og pappírsframleiðslu.

Tilvísanir

1. ↑ Snið:IUCN2013.2
2. ↑ ^{2,0 2,1 2,2} „USDA GRIN Taxonomy“.
3. ↑ „Gymnosperm Database - Abies procera“. Sótt 6. september 2013.

Viðbótarlesning

• {{{assessors}}} (1998). Abies procera. 2006 Rauði listi IUCN yfir tegundir í hættu. IUCN 2006. Sótt 12 May 2006.

Ytri tenglar

• USDA Plants Profile for Abies procera (Eðalþinur)
• Interactive Distribution Map of Abies procera
• Abies procera—Gymnosperm Database
• Jepson Manual Treatment: Abies procera
• ljósmyndir af Abies procera trjám — Arboretum de Villardebelle
• photos of foliage and cones — Arboretum de Villardebelle
• Abies procera — U.C. Photo gallery

Wikimedia Commons er með margmiðlunarefni sem tengist

Eðalþinur

Wikilífverur eru með efni sem tengist

Eðalþinur

Þessi líffræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.