nomes no trilho de navegação
Die Kraanvoël is 'n sierlike en statige voël en groter familielid van die korhaan en riethaan in die Gruidae familie. Hulle word gewoonlik in die Karoo, Hoëveld, Transkei en KwaZulu-Natal aangetref. Alle kraanvoëls het vere wat aan albei kante van hulle sterte oorhang en is lief om te pronk en merkwaardige danspassies uit te voer, waarby soms meer as twee voëls betrek kan word. Hulle het lang pote en verskil van ooievaars deurdat hulle kort snawels het en boonop lawaaierig is. Hulle vlieg egter net soos ooievaars, met die kop en nek gestrek. Die bloukraanvoël word op die Hoëveld aangetref en kan maklik makgemaak word. Die pragtige mahem met swark kop, goue kuif en rooi of goue stert, is 'n kuddevoël van die vleie van Natal en Zoeloeland.
Kraanvoëls (familie Gruidae) is groot, slanke voëls wat soos ooievaars lyk. Hulle is bekend vir hul danse, waarop talle primitiewe volke se stamdanse gebaseer is. Kraanvoëls kom in die Noordelike Halfrond en in Afrika en Australië voor, maar die voortbestaan van 6 van die 14 spesies word ernstig bedreig omdat die voëls in die verlede blindelings gejag is. Die bloukraanvoël (Anthropoides paradisea) is Suid-Afrika se nasionale voël en is ook op die 5c-stuk afgebeeld. Kraanvoëls (familie Gruidae) is baie groot voëls wat in verskeie opsigte met ooievaars en reiers ooreenkom, hoewel hulle nie aan mekaar verwant is nie. Die meeste kraanvoëls is swart, grys en wit en enkele spesies het rooi vlekke aan die kop. Hul pote, nekke en vlerke is lank, terwyl die snawels oor die algemeen kort is. Sommige spesies het lang sterte en ander kortes. Net soos reiers vlieg kraanvoëls ook met kragtige, stadige bewegings, maar hulle strek hul nekke en pote ver uit. 'n Merkwaardige eienskap van kraanvoëls is die verlengde lugpyp soms tot 1 ,5 m lank - wat gedeeltelik opgerol in die borsbeen lê. Dit is hierdie orgaan wat die voëls in staat stel om die geluid, wat soos trompetgeskal klink, te maak.
Kraanvoëls verkies moerasagtige gebiede en oop grasveld naby water, maar sommige spesies word ook in baie droë streke aangetref. Die spesies uit die noordelike lugstreke trek tydens die herfs na suideliker gebiede, waar hulle oorwinter. Hulle vlieg in ʼn duidelike V-formasie of in 'n reguit lyn en doen op pad na hul bestemming altyd dieselfde plekke aan om te rus en te eet. Hul voedsel bestaan uit plantdele en klein diertjies soos slakke, insekte en wurms. Kraanvoëls is bekend vir hul indrukwekkende danse, wat nie uitsluitlik deel is van die paringspel nie. Die mannetjies, wyfies en jong diere vertoon die gedrag die hele jaar deur, hoewel daar tydens die broeityd meer gedans word as andersins. Tydens die dans trippel die voëls met halfuitgespreide vlerke en swaaiende lywe om mekaar heen, spring en vlieg tot 5 m hoog op en daal dan stadig neer terwyl hulle voortdurend en luid roep. Baie primitiewe volke het hul stamdanse op die kraanvoëls se dansbewegings gebaseer. Kraanvoëls se neste bestaan meestal uit 'n hopie plantmateriaal wat tussen riete of lang gras versteek is. Die 2 eiers wat gelê word, word deur die mannetjie en wyfie uitgebroei en die kuikens verlaat die nes onmiddellik nadat hulle uitgebroei is. Hulle kan dadelik loop en dikwels ook al swem.
Die familie van die kraanvoëls (Gruidae) word in 2 subfamilies ingedeel, naamlik Gruinae (egter kraanvoëls) en Balearicinae (kroonkraanvoëls). In Suid-Afrika word 3 spesies aangetref, onder meer die bloukraanvoël (Anthropoides paradisea). Dit is Suid-Afrika se nasionale voël en is ook op die 5c stuk afgebeeld. Uitsonderlik van die voël is dat hy tydens sy ververing (wat een keer elke 2 jaar plaasvind) al sy vlugvere tegelykertyd verloor en dus nie kan vlieg nie.
Die verskynsel word wel by waterdiere aangetref, maar is ongewoon vir landlewende voëls wat op hul vlerke moet staatmaak om op die vlug te slaan. Die algemene kleur van die bloukraanvoël is 'n ligte blougrys. ʼn Skaars en sku spesie is die lelkraanvoël (Grus carunculatus), wat maklik aan die 2 wit lelle herken kan word. In Suider-Afrika word die kroonkraan voëls deur die mahem (Balearica pavonina) verteenwoordig.
Die naam is afgelei van die voel se roepgeluid. Hy het 'n opvallende kuit van lang, geel borselhare wat orent staan. Die bekendste kraanvoël in Europa is die gewone kraanvoël (Grus grus), wat in baie lande by wet beskerm word. In Amerika kom die Kanadese kraanvoël (Grus canadensis) voor, wat 'n kenmerkende bol-stertjie het, terwyl die wit trompetkraanvoël (Grus americana) van Noord-Amerika tot op 'n vyftigtal na uitgesterf het. Baie moeite word gedoen om die voel se voortbestaan te verseker. Nou aan hom verwant, is die wit kraanvoël (Grus leucogeranus), wat nog op 3 plekke in Siberië aangetref word.
Sy getalle, sowel as die van die monnikskraanvoël (Grus monacha) en die witnekkraanvoël (Grus vipio), wat in die Amoergebied broei, neem jaarliks af. Die sierlike Chinese kraanvoël (Grus japonensis) was vroeër blykbaar baie volop en het ʼn belangrike rol gespeel in die Japanse literatuur en beeldende kunste. In die Zen-Boeddhisme is hy die simbool van ewige lewe en jag op hom was verbode.
Slegs die keiser het die reg gehad om die Chinese kraanvoël dood te maak. Nadat die Boeddhisme nie meer die staatsgodsdiens was nie, is daar egter kwaai jag op hom gemaak en in Japan is die spesie heeltemal uitgeroei. Danksy beskermende maatreëls kom daar nou weer enkele tientalle op Hokkaido voor en enkeles broei ook weer in China en Japan. Die swartnekkraanvoël (Grus nigricolfis) broei in Tibet en is ook baie skaars. In Indië kom die groot saruskraanvoël (Grus antigone) voor wat rooi vlekke aan die kop het.
Die Australiese kraanvoël (Grus rubicunda) is veral bekend vanweë die groepsdans wat die voëls in rye van 30 uitvoer. Die inheemse bevolking, die Aborigines, het hul inwydingseremonies op die dans gebaseer.
Die voortbestaan van 6 van die 14 kraanvoëlspesies word tans bedreig. Dit is deels te wyte aan die jag, maar die ontwatering, die ontginning en die ontsluiting van hul broeigebiede dra ook baie daartoe by. Kraanvoëls is baie gebonde aan 'n spesifieke broeiplek en vestig hulle nie maklik elders nie. In baie lande, onder meer Suid- Afrika, word kraanvoëls beskerm en dit is blykbaar moontlik om hulle in gevangenskap te teel. In die sewentigerjare is 'n projek begin om die trompetkraanvoëls se getalle te vermeerder deur uit elke nes een van die 2 eiers te verwyder en hulle by spesiale teelstasies kunsmatig uit te broei.
Kraanvoëls lewe van akkedisse, insekte, wortels of graan.
Wikiwoordeboek het 'n inskrywing vir kraanvoël.Die Kraanvoël is 'n sierlike en statige voël en groter familielid van die korhaan en riethaan in die Gruidae familie. Hulle word gewoonlik in die Karoo, Hoëveld, Transkei en KwaZulu-Natal aangetref. Alle kraanvoëls het vere wat aan albei kante van hulle sterte oorhang en is lief om te pronk en merkwaardige danspassies uit te voer, waarby soms meer as twee voëls betrek kan word. Hulle het lang pote en verskil van ooievaars deurdat hulle kort snawels het en boonop lawaaierig is. Hulle vlieg egter net soos ooievaars, met die kop en nek gestrek. Die bloukraanvoël word op die Hoëveld aangetref en kan maklik makgemaak word. Die pragtige mahem met swark kop, goue kuif en rooi of goue stert, is 'n kuddevoël van die vleie van Natal en Zoeloeland.
Kraanvoëls (familie Gruidae) is groot, slanke voëls wat soos ooievaars lyk. Hulle is bekend vir hul danse, waarop talle primitiewe volke se stamdanse gebaseer is. Kraanvoëls kom in die Noordelike Halfrond en in Afrika en Australië voor, maar die voortbestaan van 6 van die 14 spesies word ernstig bedreig omdat die voëls in die verlede blindelings gejag is. Die bloukraanvoël (Anthropoides paradisea) is Suid-Afrika se nasionale voël en is ook op die 5c-stuk afgebeeld. Kraanvoëls (familie Gruidae) is baie groot voëls wat in verskeie opsigte met ooievaars en reiers ooreenkom, hoewel hulle nie aan mekaar verwant is nie. Die meeste kraanvoëls is swart, grys en wit en enkele spesies het rooi vlekke aan die kop. Hul pote, nekke en vlerke is lank, terwyl die snawels oor die algemeen kort is. Sommige spesies het lang sterte en ander kortes. Net soos reiers vlieg kraanvoëls ook met kragtige, stadige bewegings, maar hulle strek hul nekke en pote ver uit. 'n Merkwaardige eienskap van kraanvoëls is die verlengde lugpyp soms tot 1 ,5 m lank - wat gedeeltelik opgerol in die borsbeen lê. Dit is hierdie orgaan wat die voëls in staat stel om die geluid, wat soos trompetgeskal klink, te maak.
Los grúidos (Gruidae) son una familia de aves gruiformes conocíes vulgarmente como grullas. Son aves de llugares abiertos. Muévense dando reblagos coles sos llargues pates y recueyen granes y inseutos colos sos llargos picos. Viven en bandaes y munches d'elles percuerren llargues distancies pa criar. Empareyar pa tola vida y tienen una espectacular exhibición de cortexu. Los machos y les femes se pavonean, inclínense y salten abondo alto. Les grullas tienen una gorgoberu bien llarga y emiten agudos soníos como de trompeta, que pueden escuchase a dos kilómetros de distancia.
La grulla común tuvo bien estendida, pero'l so númberu baxó enforma por cuenta de que precisa vivir nun hábitat sele. Otra grulla, que ye abondosa y bien común en zoolóxicos pola so vistosidá y sociabilidá ye la grulla damisela (Anthropoides virgo). Les grullas son aves que tienen pates y pescuezu bien llargos, col picu tamién llargu, y tán dotaes d'escelentes capacidaes voladores, que-yos dexen realizar cada añu llargues migraciones ente les árees de cría y les zones d'ivernada. Les pates tán provistes de tres dedos grandes dirixíos palantre y unu más curtiu, escontra tras. Munches especies tienen plumes especialmente desenvueltes y con funciones decoratives. Una peculiaridá de la so anatomía ye'l llargor que tienen los allongamientos del aparatu respiratoriu que lleven aire hasta l'interior de los güesos, faciendo que resulten bien llixeros. Estos denominaos sacos aéreos, nel casu de les grullas, pueden algamar hasta 1,7 metros de llargor. Les grullas suelen alimentase de granes, bayes, raigaños, frutos y otres materies vexetales, según pequeñes preses, sobremanera, invertebraos.
Esti animal yera ente los antiguos unu de los símbolos de la prudencia y de la vixilancia.
Según los naturalistes, al llegar les grullas a dalguna parte, establecen un acesmo'l cual para nun dexase sosprender del suañu, sostiense tan solu sobre un pie y nel otru tien una piedra, por que cayendo espiértelu. dar la vixilancia por atributu. Dicir en Xapón y en China que les grullas equivalen a un amuleto de la suerte.
La grulla entró en munches empreses. Cuando fai centinela, mientres les demás duermen, con esti llamátigu: Nihit me stante timendum, ye la divisa d'un xefe vixilante. Cuando vuelen, según la so costume, so la direición d'una sola, con esti hemistiquiu: omna dirigit una, puede aplicase a un príncipe que la so conducta siguen los pueblos. Una grulla que al prever un vientu impetuosu cargar con una piedra, con estes pallabres: Firmal gravitote volalum significa que'l maduror de xuiciu asegura la empresa. Diéronse por divisa a una república onde cada unu a la so vez puede llograr el primer grau nel gobiernu les grullas que conducen caúna de la mesma, con estes pallabres: Alternis agmina ducunt. Les grullas como tamién les águiles y los utres, pasen por agüeros favorables.[1]
Nel sieglu XX popularizóse'l origami con forma de grulla como deséu de restablecimiento de la salú de dalguna persona enferma y como homenaxe a los que muerren violentamente. Asocedió a raigañu del casu d'una neña xaponesa, Sadako Sasaki, quien careció de leucemia tres el bombardéu d'Hiróxima y quien hasta la so muerte fixo tarabiques de papel en ficies de una lleenda xaponesa qu'aseguraba la sanación de quien fixera mil grullas. Finalmente Sadaki Sasaki morrió del cáncer, pero na ciudá d'Hiróxima dedicáron-y un monumentu con forma de grulla nel so homenaxe. [2]
La familia Gruidae inclúi 15 especies arrexuntaes en 4 xéneros:[3]
Los grúidos (Gruidae) son una familia de aves gruiformes conocíes vulgarmente como grullas. Son aves de llugares abiertos. Muévense dando reblagos coles sos llargues pates y recueyen granes y inseutos colos sos llargos picos. Viven en bandaes y munches d'elles percuerren llargues distancies pa criar. Empareyar pa tola vida y tienen una espectacular exhibición de cortexu. Los machos y les femes se pavonean, inclínense y salten abondo alto. Les grullas tienen una gorgoberu bien llarga y emiten agudos soníos como de trompeta, que pueden escuchase a dos kilómetros de distancia.
La grulla común tuvo bien estendida, pero'l so númberu baxó enforma por cuenta de que precisa vivir nun hábitat sele. Otra grulla, que ye abondosa y bien común en zoolóxicos pola so vistosidá y sociabilidá ye la grulla damisela (Anthropoides virgo). Les grullas son aves que tienen pates y pescuezu bien llargos, col picu tamién llargu, y tán dotaes d'escelentes capacidaes voladores, que-yos dexen realizar cada añu llargues migraciones ente les árees de cría y les zones d'ivernada. Les pates tán provistes de tres dedos grandes dirixíos palantre y unu más curtiu, escontra tras. Munches especies tienen plumes especialmente desenvueltes y con funciones decoratives. Una peculiaridá de la so anatomía ye'l llargor que tienen los allongamientos del aparatu respiratoriu que lleven aire hasta l'interior de los güesos, faciendo que resulten bien llixeros. Estos denominaos sacos aéreos, nel casu de les grullas, pueden algamar hasta 1,7 metros de llargor. Les grullas suelen alimentase de granes, bayes, raigaños, frutos y otres materies vexetales, según pequeñes preses, sobremanera, invertebraos.
Durnalar (lat. Gruidae) - durnakimilər dəstəsinə aid quş fəsiləsi.
Durnalar (lat. Gruidae) - durnakimilər dəstəsinə aid quş fəsiləsi.
Ar garaned (ur c'haran) eo an evned hirc'harek a ya d'ober ar c'herentiad Gruidae.
2 c'henad (15 spesad en holl) a zo[1]:
Betek 2010 e oa daou c'henad ouzhpenn, lakaet int o-daou er genad Grus bremañ:
Ar garaned (ur c'haran) eo an evned hirc'harek a ya d'ober ar c'herentiad Gruidae.
Les diferents grues, família dels gruids (Gruidae), són una sèrie de grans aus que viuen a tots els continents, a excepció d'Amèrica del Sud i l'Antàrtida. Amb llargues potes i coll, es diferencien en vol dels ardeids, en el fet que mantenen el coll recte, mentre aquests el porten replegat cap arrere.
La major part de les grues estan amenaçades, si no en perill crític. La crítica situació de la Grua cridanera americana va propiciar una de les primeres legislacions proteccionistes d'aus en perill d'extinció.
Amb una alçària de 90 - 180 cm i un pes entre 3 i 10 kg segons l'espècie. Plomatge blanc o gris, amb ornamentacions facials com ara carúncules o plomes vistoses. Potes llargues i bec recte. Cua llarga, de vegades descabellada.
S'alimenten de manera oportunista, canviant la dieta segons la temporada i les necessitats de nutrients. Mengen una àmplia gamma de productes, des de rosegadors petits, peixos, amfibis i insectes, fins gra, baies i plantes.
La majoria presenten una elaborada i sorollosa parada de festeig (el ball de les grues). Malgrat que el folklore afirma que les grues s'emparellen per a tota la vida, investigacions recents, demostren que canvien de company diverses vegades a la llarga de la vida (Hayes 2005), que pot durar algunes dècades. Les grues fan el niu en plataformes en aigües poc profundes, on ponen normalment, dos ous. Els dos pares curen dels joves, que els segueixen fins a la següent temporada de cria.
Són aus gregàries, formant grans esbarts allí on el nombre d'espècimens ho permet. Algunes espècies i poblacions migren a grans distàncies, mentre que altres no migren en absolut.
Els membres de l'ordre dels gruïformes s'han classificat en dues subfamílies [1] que contenen 7 gèneres amb 15 espècies:[2]
El registre fòssil de les grues no és molt complet. Aparentment les diferents subfamílies ja estaven ben diferenciades en l'Eocè tardà (fa uns 35 milions d'anys). Els gèneres actuals tenen una antiguitat d'uns 20 milions d'anys. La biogeografia dels fòssils coneguts i els taxons vius, fan pensar que el grup té el seu origen en el Vell Món.
Les diferents grues, família dels gruids (Gruidae), són una sèrie de grans aus que viuen a tots els continents, a excepció d'Amèrica del Sud i l'Antàrtida. Amb llargues potes i coll, es diferencien en vol dels ardeids, en el fet que mantenen el coll recte, mentre aquests el porten replegat cap arrere.
La major part de les grues estan amenaçades, si no en perill crític. La crítica situació de la Grua cridanera americana va propiciar una de les primeres legislacions proteccionistes d'aus en perill d'extinció.
Jeřábovití (Gruidae) jsou velcí ptáci z řádu krátkokřídlých. V současné době je rozlišováno 15 druhů; na území ČR se vyskytuje pouze jeřáb popelavý (Grus grus).
Fosilní nálezy jeřábů z podčeledi Balearicinae jsou známy ze spodního eocénu a pozdějších období Eurasie, jeřábi z podčeledi Gruinae pak od svrchního miocénu.
Analýzy DNA ukazují, že nejsamostatnější skupinou jsou jeřábi rodu Balearica. Ostatní jeřábi se pak dělí do těchto výrazně vymezených skupin:[1]
Fylogenetický strom podle analýzy DNA:[1]
jeřáb kápový (Grus monachus)
jeřáb americký (Grus americana)
jeřáb mandžuský (Grus japonensis)
jeřáb černokrký (Grus nigricollis)
jeřáb popelavý (Grus grus)
jeřáb bradavičnatý (Bugeranus carunculatus)
jeřáb panenský (Anthropoides virgo)
jeřáb rajský (Anthropoides paradisea)
jeřáb kanadský (Grus canadensis canadensis)
Grus canadensis tabida
Grus canadensis rowani
Grus canadensis pratensis
jeřáb Antigonin (Grus antigone antigone)
Grus antigone sharpei
jeřáb bělošíjí (Grus vipio)
jeřáb australský (Grus rubicunda)
jeřáb bílý (Grus leucogeranus)
jeřáb paví (Balearica pavonina)
jeřáb královský (Balearica regulorum)
Obrázky, zvuky či videa k tématu jeřábovití ve Wikimedia Commons
Galerie jeřábovití ve Wikimedia CommonsJeřábovití (Gruidae) jsou velcí ptáci z řádu krátkokřídlých. V současné době je rozlišováno 15 druhů; na území ČR se vyskytuje pouze jeřáb popelavý (Grus grus).
Traner er en fuglefamilie i tranefugle-ordenen, som kan kendes ved dens nøgne isse og lange svingfjer.
Tranen er det mest kendte medlem af familien.
Die Kraniche (Gruidae) sind eine Familie aus der Ordnung der Kranichvögel (Gruiformes). Der in Mittel- und Nordeuropa heimische Vertreter dieser Ordnung ist der Graue Kranich. Mit ihrem langen Hals und ihren langen Beinen erinnern Kraniche äußerlich an Stelzvögel, mit denen sie aber nicht verwandt sind. Sie sind mit 15 Arten weltweit vertreten und fehlen lediglich in Südamerika sowie der Antarktis. Ihre Hauptverbreitung haben sie in Asien und Afrika.
Viele Arten brüten erst in ihrem vierten oder fünften Lebensjahr und die Sterblichkeit der Jungvögel ist hoch. Bestandseinbrüche können sie daher nur sehr schwer wieder ausgleichen. Zahlreiche Arten sind deshalb sehr gefährdet. Dazu zählen der Schreikranich, der Mandschurenkranich und der Nonnenkranich.
Kraniche sind große bis sehr große Vögel, die mit ihrem langen Hals und ihren langen Beinen äußerlich an Störche und Reiher erinnern. Mit einer Körperlänge zwischen 90 und 150 cm gehören sie zu den größten Vögeln überhaupt. Der Saruskranich steht aufrecht vom Boden zur Scheitelspitze 176 cm hoch, höher als jeder andere flugfähige Vogel. Das Gewicht der Kraniche reicht bis zu 12 kg (Mandschurenkranich). Männchen sind etwas größer und schwerer als Weibchen, ansonsten gibt es keinen Geschlechtsdimorphismus.
Im Gefieder der Kraniche herrschen Grau- und Weißtöne vor. Generell sind die am weitesten nördlich lebenden Kraniche die hellsten und größten Vertreter, während nach Süden hin die Arten dunkler und kleiner werden. Schwarzes Gefieder findet man hauptsächlich am Hals, am Schwanz und an den Handschwingen, allerdings nicht bei allen Arten. Nur die Kraniche der Gattung Anthropoides haben komplett befiederte Köpfe. Bei anderen Kranichen sticht leuchtend rote nackte Haut hervor, die in unterschiedlichem Maße ausgeprägt ist. Der Klunkerkranich hat zudem zwei auffällige Kehlsäcke. Kronenkraniche haben einen kleineren Kehlsack und eine gelbe Federhaube auf dem Scheitel.
Wie Störche fliegen Kraniche mit gestrecktem Hals, während die Reiher den Hals im Fluge S-förmig gebogen halten. Die Beine werden dabei waagrecht nach hinten gestreckt. Der Fuß ist bei den Kronenkranichen deutlich anisodaktyl, das heißt drei Zehen sind nach vorn und eine nach hinten gerichtet. Dagegen ist die Hinterzehe der anderen Kraniche (Gruinae) verkümmert.
Anatomisch ist bei den Gruinae eine stark vergrößerte Luftröhre bemerkenswert, deren knöcherne Ringe mit dem Brustbein verschmolzen sind. Diese Ausprägung, die den Kronenkranichen fehlt, dient dem Ausstoßen lauter Rufe.
Dementsprechend sind die Rufe der Kronenkraniche relativ leise, während die Kraniche der Gattung Grus außerordentlich laute, trompetenartige Rufe ausstoßen können. Zum typischen Repertoire von Kranichen gehören ein Kontaktruf, ein Warnruf, ein vor dem Abflug ausgestoßener Ruf und ein Duettruf, der die Paarung begleitet. Der letztere ist dabei der lauteste.
Vertreter der Kraniche lassen sich auf allen Kontinenten der Erde außer in der Antarktis und Südamerika finden. Dabei bewohnen die Arten der Gattung Grus die arktischen und gemäßigten Regionen der Nordhalbkugel; Ausnahmen sind allein der südasiatische Saruskranich und der australische Brolgakranich. Die anderen Gattungen finden sich in tropischen und subtropischen Breiten Afrikas und Asiens. Auf den britischen Inseln wurden die Kraniche im 17. Jahrhundert ausgerottet, aber seit 2010 wird im Rahmen des Great Crane Project versucht sie wieder im Süden Englands einzubürgern.[1]
Bevorzugter Lebensraum der Kraniche sind offene Landschaften wie die Tundra oder die Savanne. Viele Arten sind ans Wasser gebunden und kommen daher hauptsächlich in sumpfigen Habitaten vor. Die Arten der Gattung Anthropoides kommen auch in ariden Grasländern und Halbwüsten vor.
Während einige Kranicharten in wärmeren Klimazonen Standvögel sind, sind solche in kälteren Klimazonen Zugvögel, die lange Strecken von mehreren tausend Kilometern überwinden müssen. Der Schneekranich zieht aus dem äußersten Norden Sibiriens nach Iran, Indien und Südchina; manche Populationen des Kanadakranichs ziehen aus den arktischen Regionen Kanadas und Alaskas bis nach Florida und Mexiko. Kraniche ziehen in einer V-Formation in Höhen von etwa 2000 m, ausnahmsweise sogar 10.000 m. An einem Tag werden typischerweise 300 km, manchmal sogar 800 km zurückgelegt. Die Fluggeschwindigkeit beträgt dabei 60 bis 80 km/h.
Kraniche sind tagaktive Vögel, die am Morgen und am Abend die größte Aktivität zeigen. Nachts ruhen sie auf Bäumen (Kronenkraniche) bzw. auf dem Grund (Gruinae). Während sie in der Brutzeit einzelgängerisch sind, sind sie ansonsten gesellige Vögel, die in großen Schwärmen auftreten.
Eine bekannte Verhaltensweise der Kraniche ist das "Tanzen". Tänze spielen eine Rolle bei der Paarbildung, und bei bereits verpaarten Vögeln dienen sie der Festigung der Paarbindung. Die Tänze werden jedoch auch außerhalb der Paarungszeit aufgeführt und sind bei einer Reihe von Arten eindeutig polyfunktional. Sie spiegeln das Wohlbefinden der Vögel wider und spielen auch für den Zusammenhalt zwischen Eltern und halbwüchsigen Jungvögeln eine bestimmte Rolle.[2] Am aktivsten sind dabei juvenile und subadulte Vögel. Beim Tanzen springen die Vögel mit ausgebreiteten Flügeln, führen Verbeugebewegungen aus, treten mit den Füßen in der Luft, stoßen dabei laute Rufe aus und werfen Gras und andere Objekte mit dem Schnabel in die Luft. Die Ausprägung des Tanzes ist von Art zu Art unterschiedlich.
Da die meisten Kranicharten zumindest während der Fortpflanzungszeit ausgesprochen territoriale Vögel sind, gehören zu ihren rituellen Signalbewegungen auch Drohgesten. Auch diese sind in ihrer detaillierten Ausprägung von Art zu Art verschieden. Der Graukranich beispielsweise senkt bei leicht angehobenen Flügeln den Kopf schnell zu Boden, richtet ihn dann auf und legt diesen dann auf den Rücken. Dann werden die Flügel gesenkt und Drohrufe ausgestoßen. Beim Nonnenkranich, der als einer der am stärksten territorialen und aggressivsten Kraniche gilt, machen Aggressionsdemonstrationen einen großen Teil seines ritualisierten Verhaltens aus. Zu seinen Drohgesten gehört auch ein demonstratives Annähern an den Rivalen, bei dem der Kranich das Bein vor dem folgenden Schritt hoch hebt, den Hals senkrecht hebt und den Schnabel gegen den Hals presst.[3]
Kraniche sind Allesfresser, die sowohl pflanzliche (Samen, Wurzeln, Blätter, Kräuter, Gräser, Nüsse, Beeren) als auch tierische (Würmer, Mollusken, Insekten, Krebstiere, Fische, Frösche, Eidechsen, Nagetiere) Nahrung zu sich nehmen. Auf der Nahrungssuche streifen Kraniche umher, bleiben also nicht nach Reiherart in Lauerstellung auf einer Stelle stehen. In den verschiedenen Jahreszeiten kann unterschiedliche Nahrung bevorzugt werden.
Die kurzschnäbligen Arten (Grauer Kranich, Jungfernkranich, Kronenkraniche u. a.) grasen nach Art von Gänsen und fressen, was sich an der Oberfläche anbietet. Dagegen wühlen die langschnäbligen Arten (Schneekranich, Saruskranich, Brolgakranich u. a.) in weichem, feuchtem Boden nach Wurzeln und anderer Nahrung.
Die Brutzeit der Kraniche beginnt in den nördlich-gemäßigten und polaren Zonen zwischen April und Juni. Dagegen ist sie in den Tropen variabel. Manche Arten brüten dort zur Regenzeit, andere zu beliebigen Zeiten des Jahres. Kraniche leben monogam. Die Paare bleiben normalerweise zusammen, bis ein Partner stirbt. Sind die Bruten eines Paars dauerhaft erfolglos, kann es allerdings zu einer vorzeitigen Trennung kommen.
Zu Beginn der Brutzeit führen Kraniche, die sich zu einem Paar zusammengefunden haben, die typischen Tänze auf. Bei den Paaren, die sich bereits in einer der vorherigen Brutperioden gefunden haben, bleiben die Tänze aus, hier kommt es gleich zur Kopulation. Die Kopulation ist gefolgt von gegenseitigem Gefiederputzen.
Beide Partner beteiligen sich am Bau des Nests. Für gewöhnlich nisten Kraniche am Boden; nur die Kronenkraniche bauen das Nest auch auf Bäumen, aber selbst bei ihnen ist dies die Ausnahme. Jungfern- und Paradieskranich bauen gelegentlich überhaupt kein Nest, sondern legen die Eier auf den nackten Boden. Im Normalfall bauen Kraniche in sumpfigem Gelände ein Nest aus aufgehäuftem pflanzlichen Material. Das Gelege besteht bei fast allen Arten aus zwei Eiern. Klunkerkraniche legen manchmal nur ein Ei, die Kronenkraniche in der Regel drei bis vier Eier. Die Farbe der Eier ist bei tropischen Arten weiß oder bläulich, bei den Arten der kälteren Klimazonen dunkler. Dunkle Eier absorbieren das im Norden spärliche Sonnenlicht, während helle Eier es reflektieren. Die Eier der meisten Kranicharten sind mit einem Fleckenmuster überzogen.
Die Brut dauert im Durchschnitt etwa dreißig Tage. Beide Partner brüten, der Anteil des Weibchens ist jedoch höher. So brüten Weibchen die ganze Nacht über, während die Partner am Tage einander abwechseln. Auch an der Fütterung der Jungen beteiligen sich beide Eltern. Das Nest wird schon nach wenigen Tagen verlassen, so dass die Jungen selbst nach Nahrung suchen. Sie sind allerdings noch lange auf den Schutz der Eltern angewiesen. Jungfernkraniche werden nach 55 bis 60 Tagen, Klunkerkraniche nach 90 bis 130 Tagen selbständig. Oft kommt nur eines der Jungen durch, da das zuerst geschlüpfte Junge stärker ist und seine Geschwister am Zugang zur Nahrung hindert. Beim Schneekranich verlassen die Eltern mit dem ersten Jungen das Nest sogar stets vor dem Schlüpfen des zweiten, so dass letzteres immer auf sich gestellt ist und verhungert.
Die ältere Gruppe der Kraniche bilden die Kronenkraniche, die fossil seit dem Eozän bekannt sind. In jener Zeit lebten Kronenkraniche auch in Europa und Nordamerika. Die "echten" Kraniche (Gruinae) sind fossil seit dem Miozän belegt. In Wyoming fand man einen Beinknochen des heutigen Kanadischen Kranichs aus der Zeit des Pliozäns. Im mittleren bis späten Pleistozän waren viele der heutigen Kranicharten schon in ihrem jetzigen Verbreitungsgebiet zu Hause.[4]
Kraniche werden den Kranichvögeln zugeordnet. Innerhalb dieser Ordnung stellen ihre nächsten Verwandten der Rallenkranich und die Trompetervögel.
Traditionell werden Kraniche in zwei Unterfamilien geteilt. Den Kronenkranichen (Balearicinae) fehlt der Resonanzraum, der bei den echten Kranichen (Gruinae) durch die vergrößerte und gewundene Luftröhre gebildet wird. Während die Kronenkraniche nur zwei Arten umfassen, gehört zu den Gruinae der Großteil der Arten. Hierin wiederum stellt die Gattung Grus die meisten Arten. Die Unterteilung in Gattungen, wie in der Übersicht unten vorgenommen, folgt der World Bird List der International Ornithologists’ Union:[5]
Unterfamilie Kronenkraniche (Balearicinae)
Unterfamilie Echte Kraniche (Gruinae)
Der Name Kranich ist etymologisch von den altdeutschen Wörtern „Kran“, „Kranch“ und „Krye“ abgeleitet. Das englische Wort „Crane“ ist nahe verwandt. Es besteht ein Bezug zum griechischen Wort „Geranos“, von dem das lateinische „Grus“ abgeleitet sein dürfte. Von diesem stammen wiederum das italienische Wort „Gru“, das französische „Grue“ und das spanische „Grulla“ ab. Nach Isidor von Sevilla ist auch eine Ableitung der Bezeichnung Grus vom lateinischen „congruere“ (übereinstimmen) möglich. Somit beziehen sich die Benennungen sowohl auf den trompetenartigen Ruf dieses Vogels als auch auf seine synchronen Verhaltensmuster.
Etymologen haben zudem einige Namensverwandtschaften festgestellt. So heißen die vom Kranich gerne gefressenen „Kronsbeeren“ (Preiselbeeren) auf Englisch „Cranberry“. Das französische Wort „Pedigree“ (Stammbaum) stammt vom altfranzösischen „Pied de grue“ (Fuß des Kranichs) ab, da die Abstammungslinien den Zehen am Fuß des Kranichs glichen. Mit der langhalsigen Hebevorrichtung des „Geranos“ – der Vorläufer des heutigen „Krans“ – waren schon in der Antike des Euripides Theater ausgestattet.
In der griechischen Mythologie war der Kranich sowohl Apollon, dem Gott der Sonne und Demeter, der Erd- und Fruchtbarkeitsgöttin, als auch Hermes als Bote des Frühlings und des Lichts zugeordnet. So lasen die Auguren (Priester) im Antiken Griechenland aus den Flugformationen der Kraniche. Außerdem galten Kraniche als Symbol der Wachsamkeit und Klugheit.
Laut Homers Ilias soll ein Heer von menschenfressenden Kranichen nach Süden gezogen sein, um in den Nilsümpfen das kleine Volk der Pygmäen zu jagen. Zudem wird bei Homer der „Reigen der Ariadne“, der sich nach Pausanias in Knossos auf Kreta fand, erwähnt. Der Grieche Theseus soll einen Geranos genannten Reigen auf der Insel Delos eingeführt haben. Diesen den Gängen des Irrgartens auf Kreta nachempfundenen Tanz hatte er von seiner Geliebten, der kretischen Königstochter Ariadne, die ihn ihrerseits vom berühmten Handwerker und Erfinder Daidalos erlernt hatte. Aristoteles bezeichnet ihn als den Vogel, der äußerst wachsam sei und „aus den skythischen Ebenen in die oberhalb Ägyptens liegenden Sümpfe“ ziehe.
Der keltische Gott Ogma soll die Oghamschrift erfunden haben, nachdem er den Flug der Kraniche beobachtet hatte, welche als Hüter des Geheimnisses dieser Schrift galten. In Irland erbaten Bauern von der Göttin Manannan, die einen Beutel aus Kranichhaut mit den Schätzen des Meeres trug, gute Saat und die Seefahrer eine gute Reise. Das in der Sage von Herzog Ernst erwähnte Volk der Agrippiner bestand aus Mischwesen aus Mensch und Kranich. Diese bedrängten ein Zwergenvolk, bis Ernst sie von denen befreien konnte. Die Bezeichnung „Vogel des Glücks“ leitet sich in Schweden von der Ankunft des Kranichs als Vorzeichen für den Frühling her, der Wärme, Licht und Nahrungsfülle einleitet.
Im Kaiserreich China war der Kranich (鹤 hè) Symbol für ein langes Leben, Weisheit, das Alter sowie die Beziehung zwischen Vater und Sohn. Zudem galt er in der chinesischen Mythologie als „Himmelskranich“ oder „Seligenkranich“, da man glaubte, dass sich taoistische Priester nach ihrem Tod in einen gefiederten Kranich verwandelten oder dass die Seelen der Verstorbenen auf dem Rücken von Kranichen zum Himmel getragen würden. In der Qing-Dynastie war der Kranich Abzeichen der Zivilbeamten des ersten Rangs.
In Bhutan gelten Schwarzhalskraniche als „Vögel des Glücks“ und werden Himmelsvögel genannt mit dem Glauben, dass sie die Seelen der Verstorbenen auf dem Rücken zum Himmel tragen. Im Phobjikha-Tal wird jedes Jahr am 11. November ein Kranich-Fest mit Tänzen abgehalten.[6]
In Japan ist der Kranich ein Symbol des Glücks der Langlebigkeit. Nach alter japanischer Legende bekommt derjenige, der 1000 Origami-Kraniche faltet, von den Göttern einen Wunsch erfüllt. Noch heute wird zu besonderen Anlässen, wie Hochzeiten oder Geburtstagen, ein gefalteter Papierkranich überreicht. Seit dem Tode des Atombombenopfers Sadako Sasaki, die mit dem Falten von Origami-Kranichen gegen ihre durch die Strahlung verursachte Leukämie-Erkrankung ankämpfte, sind Origami-Kraniche auch Symbol der Friedensbewegung und des Widerstandes gegen Atomwaffen.
Auf Hokkaidō führen die Frauen der Ainu ebenso einen Kranichtanz auf, wie in Korea im Hof des Tongdosa-Tempels seit der Silla-Dynastie ein Kranichtanz aufgeführt wird. Die zentralafrikanische Königin der Pygmäen, Gerana, soll nach antiken Erzählungen in einen Kranich verwandelt worden sein, weil sie sich für verehrungswürdiger als die Göttinnen gehalten hatte. Die Azteken stammten der Legende nach aus der Region Aztlan, was „nahe den Kranichen“ bedeutete. Im Aberglauben heißt es, im Schwarm um das Haus kreisende Kraniche kündigten baldigen Nachwuchs an.
Der Kranich ist in der Heraldik das Symbol der Vorsicht und der schlaflosen Wachsamkeit.
Aus griechischen Quellen kommt das Motiv, dass der fliegende Kranich Steinchen im Schnabel trägt, um sich nicht durch eigene Rufe über dem Taurus zu verraten und in die Fänge der Adler zu geraten. Im römischen Kulturkreis hat der Kranich weitere Bedeutungen hinzugewonnen. So galt er als Symbol der „Prudentia“, des vernünftigen und klugen Handelns, der „Perseverantia“, der Beharrlichkeit, und der „Custodia“, der Sorgfalt des Handelns. Aus der „Vigilantia“, der sittlichen und militärischen Wachsamkeit, entstand der „Grus vigilans“. Dieser hält einen Stein mit der Klaue hoch, damit er im Falle des Einschlafens sogleich vom Geräusch des Fallens geweckt würde. Man findet dieses Motiv auf vielen Emblemen, Wappen und Insignien, aber auch an Häusern und Burgen. So heißt es im Giebellied des Kranichhauses in Otterndorf:
Der Kranich hält den Stein,
des Schlafs sich zu erwehren.
Wer sich dem Schlaf ergibt,
kommt nie zu Gut und Ehren.
Kirchenvater Ambrosius verwendet dieses Bild als ein Gleichnis für die Furcht vor Gott zum Schutz gegen die Sünde und das Teufelswerk. Weiterhin vergleicht er das Fallen des Steins mit dem Ruf der Kirche (Glockengeläut). Zudem sollen es seinen Ansichten zufolge die Menschen den Kranichen nachmachen, indem die Starken die Schwachen stützen.
In alten Volksmärchen und Überlieferungen tritt der Kranich, der in der Regel mit positiven Eigenschaften besetzt wird, als Verkünder von Geburten und Hochzeiten, aber auch von Krieg und Tod in Erscheinung. In Fabeln wird er in der Regel zum Aufzeigen menschlicher Ungerechtigkeit und Undankbarkeit genutzt.
Die jakutische Geschichte Die Kranichfeder handelt von einem Kranich, der sich in ein schönes Mädchen verwandelt, um einen Menschenmann zu heiraten. Als er eines Tages sein abgestreiftes Federkleid wiederfindet, schwingt er sich davon, so dass er für die Flüchtigkeit des Sommers und der Liebe steht. Auch das russische Märchen Reiher und Kranich sowie das finnische Fuchs und Kranich, in dem der Fuchs von ihm das Fliegen lernen will, behandeln diesen Vogel. In der deutschen Fabel von Fuchs und Kranich[7] laden sich beide wechselseitig zu einem Mahl ein, welches nur der Gastgeber selbst verzehren kann. Auch Johann Wolfgang Goethe widmet sich dieser Thematik in einem Gedicht[8]. Auch in der Äsopschen Fabel vom Wolf und Kranich[9] geht es unrecht zu. Hier befreit der Kranich den Wolf zwar vom im Halse steckengebliebenen Knochen, wird aber um seinen Lohn betrogen.
In den Tiergeschichten von Haanpääs wird der Kranich vermenschlicht und individualisiert. So handelt die Erzählung Der flügellahme Kranich von einem Exemplar, das nicht in den Süden ziehen kann und sich im Winter gegen seine Feinde durchsetzen muss. Darauf nimmt auch Theodor Fontanes Gedicht Der Kranich Bezug, dass erzählt, wie ein Kranich mit gestutzten Flügeln sehnsuchtsvoll versucht, mit seinem Artgenossen zu ziehen und nach vergeblichem Bemühen von den Hühnern ausgelacht wird.
Der altisraelitische Prophet Jeremia verwendet das Zugverhalten dieses Vogels gleichnishaft (Zeit der Umkehr) in der Bibel (Jeremia 8, 7[10]).
In der Dichtung wird der Kranich symbolisch für etwas „Erhabenes“ in der Natur verwandt. Wilhelm Buschs Der kluge Kranich[11] spielt auf den Stein tragenden wachsamen Vogel an. Friedrich Schiller inspirierte die Geschichte der Kraniche, deren Erscheinen die Mörder des Dichters Ibykus verraten, zu der berühmten Ballade Die Kraniche des Ibykus[12]. Johann Wolfgang Goethe lässt in Faust. Eine Tragödie. (Vor dem Tor)[13] den Protagonisten klagen:
„Und über Flächen, über Seen
Der Kranich nach der Heimat strebt.“
Auch die Gedichte Der Kranich von Nikolaus Lenau, Die Kraniche von Nikolai Rubzow und Ewald Christian von Kleists Der gelähmte Kranich haben diesen Vogel zu Thema.
In Ernst Wiecherts Die Jeronim-Kinder wird durch den Kranich beschrieben, wie der Eierräuber Gogun die Gelege und Jungvögel stiehlt, um sie an Gutsbesitzer zu verkaufen. In Viktor S. Rozows Drama Die ewig Liebenden werden diese Vögel als Motiv beim Tod des Protagonisten Boris verwendet. In Tschingis Aitmatows Novelle Frühe Kraniche treten Kraniche als Künder des nahen Frühlings, der Liebe und Lebensfreude, aber auch als Mahnung gegen Krieg, Entfremdung und Entzweiung auf. Auch Selma Lagerlöf erwähnt den Kranich in Die wunderbare Reise des kleinen Nils Holgersson mit den Wildgänsen in einem Kapitel (Der große Kranichtanz auf dem Kullaberg).
In der Oper Aufstieg und Fall der Stadt Mahagonny von Bert Brecht beschäftigt sich ein Musikstück mit dem Kranich (Siehst du die Kraniche im hohen Bogen ...).
In der bildenden Kunst ist der Kranich von der Frühzeit bis in die jüngste Gegenwart zu finden. Er ist sowohl auf Tafel- und Wandbildern als auch auf Miniaturen und Illustrationen ein Motiv. Zudem existieren handwerkliche und plastische Werke aus Textil, Keramik, Holz, Stein, Bronze, Edelmetallen und anderen Materialien. Besonders in Asien wird dieser Vogel gern auf Bildern wiedergegeben.
In der christlichen Kunst stellt das Mosaik der Kirche San Marco in Venedig mit anderen Vögeln auf den Einlass in die Arche Noah wartende Kraniche dar. Auf einem Stich zeigt Albrecht Dürer Justitia mit dem steintragenden Kranich an ihrer Seite.
Im Film Die Kraniche ziehen des georgischen Regisseurs Michail Kalatosow bilden fliegende Kraniche das Motiv, wenn es um den Tod des Protagonisten Boris geht.
Der fliegende Kranich ist ein Markenzeichen moderner Fluggesellschaften. Verwendet wird er von Japan Air Lines, Uganda Air Lines und Xiamen Air Lines in China. Die Deutsche Lufthansa verwendet ihn bereits seit 1926 als Firmenzeichen, das 1918 von Otto Firle in Berlin geschaffen wurde.
Die Einsatzabteilung der österreichischen Polizei, welche am Flughafen Wien-Schwechat aus Anlass des dort am 27. Dezember 1985 stattgefundenen Terroranschlages gegründet wurde, trägt ebenfalls den Namen „Einsatzabteilung Kranich“. Der Name wurde wegen der besonderen Wachsamkeit des Vogels und wohl auch in Assoziation zum Flug gewählt.
Aufgrund von Felszeichnungen, die man in spanischen Höhlen sowie in Schweden gefunden hat, und aufgrund der Funde von Knochen in jungsteinzeitlichen Siedlungen weiß man, dass Kraniche schon in vorgeschichtlicher Zeit gejagt wurden. Interessanterweise sind in Ungarn gefundene Knochen aus römischer Zeit etwa 10 bis 20 Prozent größer als die heutiger Vögel. Den Menschen dienten Fleisch und Eier als Nahrung, Knochen als Werkzeuge und Federn als Schmuck.
Der antike Dichter Horaz sah ihn als „angenehme Beute“, hätte er doch nur nicht so viele Sehnen. Auch heute werden noch auf einigen Märkten in Afrika und Indien Vögel zum Kauf angeboten. Im Mittelalter galten Kraniche als edle Beute. Das Jagdbuch von Petrus de Crescentii beschreibt das Vorgehen. Demnach spannte man Netze, in die man in der Dämmerung die Vögel hineinscheuchte. In seinem Falkenbuch, dem Codex De arte venandi cum avibus (Über die Kunst, mit Vögeln zu jagen) hat der Stauferkaiser Friedrich II. den Kranich bei verschiedenen Tätigkeiten in Farbminiaturen dargestellt.
Nach einem byzantinischen Bauernspruch sei es einfacher, „den Felsen zu bebauen als Felder und Hügel, die den Kranich zum Nachbarn haben“. Als „Samenräuber“ und „Schollenknacker“ fingen die alten Griechen den Kranich mit Netzen, Schlingen und Leimruten. In Preußen ließ Friedrich Wilhelm I. zur Kultivierung von Stromtälern und Flussauen die Jagd auf Kraniche „wegen ihres großen Schadens“ anordnen.
Eine Reihe von Bauernregeln nehmen Bezug auf den Zug der Kraniche, der in Beziehung zu Aussaat und Ernte gesetzt werden. So findet sich bereits beim griechischen Schriftsteller Hesiod der Hinweis:
„Merke du auf, sobald du des Kranichs Stimme vernommen,
Der alljährlich den Ruf von der Höh’ aus den Wolken dir sendet
Bringt er die Mahnung doch zum Säen, verkündet des Winters Schauer…“
Zudem sollen hoch fliegende Kraniche gutes Wetter ankündigen.
Als Ziergeflügel wurden Grau- und Jungfernkraniche sowohl in China („Vogel ersten Ranges“) und in Indien („Vornehmster aller Gefiederten“) als auch im Alten Ägypten gehalten. Davon berichten über 4000 Jahre alte Reliefs in ägyptischen Gräbern der Pharaonenzeit. Auch die Mastaba des Ti weist darauf hin, dass diese Vögel in halbzahmen Herden als Opfertiere gehalten und gemästet wurden.
Aus Schriften des Römers Varro lässt sich schließen, dass Kraniche auch später als Hausvogel gehalten wurden. Dabei wurden sie zur Bewachung von Haus und Hof eingesetzt, um mit ihrem lauten trompetenähnlichen Schreien zuverlässig vor Raubtieren und Greifvögeln zu warnen. Als Karl der Große jedoch ein salisches Gesetz änderte, ging dieser Brauch verloren.
Bei vielen Arten sind die Populationen bis zum Ende des 20. Jahrhunderts stark rückläufig gewesen. Sie wurden als Ernteschädiger gejagt und ihr Lebensraum durch die intensive Nutzung des Menschen sehr eingeschränkt. Das Schicksal des nordamerikanischen Schreikranichs hatte eine der ersten Gesetzgebungen zur Folge, die vom Aussterben bedrohte Arten schützen sollten. Elf von fünfzehn Arten wurden bereits 1977 von der IUCN als „bedroht“ kategorisiert.
Mittlerweile ist das Bewusstsein für den Schutz der Vögel auch in der Politik angekommen. Bauern dulden die Kraniche, da sie in den Schlägen (durch Saatfraß) nur geringen Schaden anrichten. Natureingriffe wie in der Extremadura in Spanien, wo die für die Kraniche seit Jahrhunderten Schutz und Nahrung bietenden Eichenbestände abgeholzt wurden, werden zumindest in Europa seltener und Kranichschützer haben frühere Rast- und Überwinterungsplätze renaturiert beziehungsweise verfeuchtet.
Zu den Organisationen, die sich besonders dem Schutz des Kranichs gewidmet haben, zählt die International Crane Foundation, die in den USA ansässig ist, sowie die europäische European Crane Working Group.
Die Kraniche (Gruidae) sind eine Familie aus der Ordnung der Kranichvögel (Gruiformes). Der in Mittel- und Nordeuropa heimische Vertreter dieser Ordnung ist der Graue Kranich. Mit ihrem langen Hals und ihren langen Beinen erinnern Kraniche äußerlich an Stelzvögel, mit denen sie aber nicht verwandt sind. Sie sind mit 15 Arten weltweit vertreten und fehlen lediglich in Südamerika sowie der Antarktis. Ihre Hauptverbreitung haben sie in Asien und Afrika.
Viele Arten brüten erst in ihrem vierten oder fünften Lebensjahr und die Sterblichkeit der Jungvögel ist hoch. Bestandseinbrüche können sie daher nur sehr schwer wieder ausgleichen. Zahlreiche Arten sind deshalb sehr gefährdet. Dazu zählen der Schreikranich, der Mandschurenkranich und der Nonnenkranich.
La grua è n'aceddu migraturi grossu (di lu gèniri Grus grus e dâ famigghia di li Gruidi) di culuri griciu, cu longhi ciampi suttili e pizzu puntutu, prisenti n Europa ntê misi stivi speci ntê lochi paludusi.
D'Kranichen (Gruidae) sinn eng Famill aus der Uerdnung vun de Gruiformes. A Mëttel- an Nordeuropa ass d'Hoergäns (oder Krukert) déi prominentst Aart aus där Famill. Kranichen hunn e laangen Hals a laang Been an hunn deemno e Glach mat de Stelzvigel wéi Stuerken oder Räeren.
Et gëtt 15 Aarten op der Welt, an et gëtt s'op alle Kontinenter, ausser an der Antarktis an a Südamerika. Am dackste komme s'an in Asien an an Afrika vir. Deene meeschten Aarten hire Liewensraum ass déi oppen, suppeg Gewan, wou et vill Waasser gëtt (Tundra oder Savann).
Vill Aarte bréien eréischt vum 4. oder 5. Joer un. Well vill jonk Vulle stierwen, ier se geschlechtsräif sinn, ass et am Fall vun engem Populatiounsréckgang schwéier, nees op d'Zuel vu virdrun ze kommen. Dofir sinn en etlech Aarte bedreet, auszestierwen.
Kraniche si grouss bis ganz grouss Vullen, a kënnen 90 bis 150 cm grouss ginn. De Saruskranich gëtt souguer bis 176 cm grouss, an ass deemno déi gréisst Vullenaart, déi fléie kann. Kraniche kënne bis zu 12 kg schwéier ginn, woubäi d'Männercher liicht méi grouss a méi schwéier si wéi d'Weibercher.
Gruigae hunn e staark vergréisserte Loftrouer wat hinnen (ausser der Aart vun de Krounekranichen) erméiglecht, haart ze jäizen.
Déi Kranichaarten, déi a méi waarme Klimazone liewen, sinn do d'ganzt Joer, iwwerdeems déi, déi a méi kalen hiert doheem hunn, Zuchvulle sinn. Si fléien dann an den opfällege "V-" oder "1-Formatiounen" a Gruppen duer wou et méi waarm ass, an nees hannescht. Si fléien an engem Dag ronn 300 heiansdo souguer 800 km. Hir Vitess ass 60–80 km/h.
Kraniche sinn Omnivoren a friesse souwuel Planzen (Som, Wuerzelen, Blieder, Kraider, Grieser, Nëss, Bieren) wéi och Fleesch (Wierm, Mollusken, Insekten, Kriibsdéieren, Fësch, Fräschen, Eidechsen, Knabberdéieren).
Traditionell ginn d'Kranichen an zwou Ënnerfamillen agedeelt: d'Balearicinae (Krounekranichen) an d'Gruinae ("echt" Kranichen), zu deenen, bis op zwou, déi meescht Aarte gehéieren.
Den Numm "Kranich" ass Famill mat "Kran" a "Krunn" (vgl. fr: grue < grus, engl: crane), déi allebéid wéinst hirer Form, ofgeleet sinn. Och dat franséischt Wuert fir Stammbam, pédigré, kënnt vu "pied de grue", well d'Form vun de Linnen e Glach mat den Zéiwe vun engem Kranich hunn.
Gruidae es un familia de Gruiformes.
As grudas (scientificament Gruidae) son una familia d'aus migratorias omnivoras, con garras luengas y que gosa alvistar-se en grupos de numer variable d'animals, de regular en espacios ubiertos, a ón be pasturan simients y invertebratos. Son monogamas, s'emparellan ta cutio, y a sobén recorren grans distancias ta reproducir-se. As grudas tienen una traquia muito peculiar, pos la i tienen enrolligata en o peito, y ixo fa que lo suyo clamo caracteristico seiga pareixito a lo son d'una trompeta.
D'Kranichen (Gruidae) sinn eng Famill aus der Uerdnung vun de Gruiformes. A Mëttel- an Nordeuropa ass d'Hoergäns (oder Krukert) déi prominentst Aart aus där Famill. Kranichen hunn e laangen Hals a laang Been an hunn deemno e Glach mat de Stelzvigel wéi Stuerken oder Räeren.
Et gëtt 15 Aarten op der Welt, an et gëtt s'op alle Kontinenter, ausser an der Antarktis an a Südamerika. Am dackste komme s'an in Asien an an Afrika vir. Deene meeschten Aarten hire Liewensraum ass déi oppen, suppeg Gewan, wou et vill Waasser gëtt (Tundra oder Savann).
Vill Aarte bréien eréischt vum 4. oder 5. Joer un. Well vill jonk Vulle stierwen, ier se geschlechtsräif sinn, ass et am Fall vun engem Populatiounsréckgang schwéier, nees op d'Zuel vu virdrun ze kommen. Dofir sinn en etlech Aarte bedreet, auszestierwen.
Kraniche si grouss bis ganz grouss Vullen, a kënnen 90 bis 150 cm grouss ginn. De Saruskranich gëtt souguer bis 176 cm grouss, an ass deemno déi gréisst Vullenaart, déi fléie kann. Kraniche kënne bis zu 12 kg schwéier ginn, woubäi d'Männercher liicht méi grouss a méi schwéier si wéi d'Weibercher.
Gruigae hunn e staark vergréisserte Loftrouer wat hinnen (ausser der Aart vun de Krounekranichen) erméiglecht, haart ze jäizen.
Déi Kranichaarten, déi a méi waarme Klimazone liewen, sinn do d'ganzt Joer, iwwerdeems déi, déi a méi kalen hiert doheem hunn, Zuchvulle sinn. Si fléien dann an den opfällege "V-" oder "1-Formatiounen" a Gruppen duer wou et méi waarm ass, an nees hannescht. Si fléien an engem Dag ronn 300 heiansdo souguer 800 km. Hir Vitess ass 60–80 km/h.
Kraniche sinn Omnivoren a friesse souwuel Planzen (Som, Wuerzelen, Blieder, Kraider, Grieser, Nëss, Bieren) wéi och Fleesch (Wierm, Mollusken, Insekten, Kriibsdéieren, Fësch, Fräschen, Eidechsen, Knabberdéieren).
As grudas (scientificament Gruidae) son una familia d'aus migratorias omnivoras, con garras luengas y que gosa alvistar-se en grupos de numer variable d'animals, de regular en espacios ubiertos, a ón be pasturan simients y invertebratos. Son monogamas, s'emparellan ta cutio, y a sobén recorren grans distancias ta reproducir-se. As grudas tienen una traquia muito peculiar, pos la i tienen enrolligata en o peito, y ixo fa que lo suyo clamo caracteristico seiga pareixito a lo son d'una trompeta.
Gruo esas familio di uceli alta de 90 til 175 cm, kun longa kolo e gambi e plumaro precipue blanka o griza.
Grui trovesas en omna kontinenti, ecepte Antarktika e Sud-Amerika. On observas maxim diverseso di genri en Afrika, di speci en Azia. Grui vivas en ampla zoni humida o herboza.
Grupo di grui flugas en karakteriziva V-formacuro.
Hoko (karaiñe'ẽ: grulla) - (Gruidae) ha'e umi guyra juehepehẽ aty. Oikove ñu guasúre, Europape, Asia ha Afrikape.
Juehepehẽ Gruidae (Hoko) omboaty 15 guyra juehegua ñemohendapyre 4 jueheguaty:[1]
Hoko (karaiñe'ẽ: grulla) - (Gruidae) ha'e umi guyra juehepehẽ aty. Oikove ñu guasúre, Europape, Asia ha Afrikape.
Korongo hawa (pia mana) ni ndege wa familia ya Gruidae wenye domo fupi na jembamba kuliko lile la korongo wa familia ya Ciconiidae. Spishi nyingi hufanya mikogo ya kubembeleza jike wakitoa sauti kubwa. Huugana kwa maishi yao yote. Spishi za nchi za halijoto wastani huhama kila mwaka kabla ya wakati wa baridi. Korongo hawa hupenda kuwa pamoja na huhama kwa makundi makubwa. Hula kila kitu kinachopatikana, kama panya, watambaazi, amfibia au samaki, hata nafaka na matunda madogo. Spishi za korongo zinatokea mabara yote ghairi ya Amerika ya Kusini.
Korongo buluu
Korongo tumbo-jeusi
Korongo-taji mweusi
Korongo-taji kijivu
Korongo ndevu
Korongo paji-jeusi
Whooping crane
Sarus crane
Sandhill crane
Red-crowned crane
Siberian crane
Hooded crane
Black-necked crane
Brolga
White-naped crane
Korongo hawa (pia mana) ni ndege wa familia ya Gruidae wenye domo fupi na jembamba kuliko lile la korongo wa familia ya Ciconiidae. Spishi nyingi hufanya mikogo ya kubembeleza jike wakitoa sauti kubwa. Huugana kwa maishi yao yote. Spishi za nchi za halijoto wastani huhama kila mwaka kabla ya wakati wa baridi. Korongo hawa hupenda kuwa pamoja na huhama kwa makundi makubwa. Hula kila kitu kinachopatikana, kama panya, watambaazi, amfibia au samaki, hata nafaka na matunda madogo. Spishi za korongo zinatokea mabara yote ghairi ya Amerika ya Kusini.
Tekst üüb Öömrang A kraaneken (Gruidae) san en famile faan fögler an hiar tu a kraanekfögler (Gruiformes).
– Saamlang faan bilen of filmer
Wikispecies hää en artiikel tu: A kraaneken (Gruidae) san en famile faan fögler an hiar tu a kraanekfögler (Gruiformes).
De kraanfûgels (Gruidae) binne in famylje yn it skift fan de kraaneftigen (Gruiformes). It binne allegear grutte fûgels mei lange poatten en in lange nekke. Oars as de reagers, fleane de kraanfûgels mei de nekke útstrutsen. De measte soarten fan kraanfûgels hawwe in yngewikkelde en drokke balts.
De kraanfûgels (Gruidae) binne in famylje yn it skift fan de kraaneftigen (Gruiformes). It binne allegear grutte fûgels mei lange poatten en in lange nekke. Oars as de reagers, fleane de kraanfûgels mei de nekke útstrutsen. De measte soarten fan kraanfûgels hawwe in yngewikkelde en drokke balts.
Ang mga kreyn ay isang pamilya Gruidae, na may malalaking, mahabang paa at pang-leeg na ibon sa grupo ng Gruiformes. May labinlimang species ng kreyn sa apat na genera. Hindi tulad ng katulad na hinahanap ngunit hindi nauugnay na mga bakaw, lumipad ang mga kreyn na may mga leeg na nakabukas, hindi nakuha pabalik. Ang mga kreyn ay nakatira sa lahat ng kontinente maliban sa Antarctica at South America.
Ang mga ito ay mga mapagsamantala na tagapagpakain na nagbabago sa kanilang pagkain ayon sa panahon at sa kanilang sariling mga kinakailangan sa pagkaing nakapagpalusog. Kumain sila ng isang hanay ng mga item mula sa suitably laki ng maliit na rodents, isda, ampibiyano, at mga insekto sa butil, berries, at mga halaman.
Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa nito.
De Kroenekrane of Gruiformes is 'n femilie vaan groete veugel, die uterlek op de Storkachtege liekene meh mèt oonder andere de ralle tot 'n eige orde, de Kroenekraanachtege, huurt.
De naom kroenekrane is 'n onomatopee, 'ne naom dee door geluidsnaobootsing gevörmp is, zjus wie koekoek of kleunkske (vroedmeesterpad).
De bieste koume euver de ganse wereld veur, vaan subarctische tot tropische streke. Ouch in Nederland en 't Belsj leve ze, meh zien dao zeldsem, umtot ze bekans allein es doortrèkkers veurkoume.
Kroenekrane weure in väöl len verierd es goddeleke, heilege bieste, veural in Oos-Azië.
De Kroenekrane of Gruiformes is 'n femilie vaan groete veugel, die uterlek op de Storkachtege liekene meh mèt oonder andere de ralle tot 'n eige orde, de Kroenekraanachtege, huurt.
De naom kroenekrane is 'n onomatopee, 'ne naom dee door geluidsnaobootsing gevörmp is, zjus wie koekoek of kleunkske (vroedmeesterpad).
De bieste koume euver de ganse wereld veur, vaan subarctische tot tropische streke. Ouch in Nederland en 't Belsj leve ze, meh zien dao zeldsem, umtot ze bekans allein es doortrèkkers veurkoume.
Kroenekrane weure in väöl len verierd es goddeleke, heilege bieste, veural in Oos-Azië.
Turnalar (Gruidae) — turnasimonlar turkumi oilasi. 4 urugʻga birlashgan 15 turi mavjud. Yirik, oyoqlari va boʻyni uzun, qanotlari nisbatan keng . Yevropa, Osiyo, Shimoliy Amerika, Avstraliyada tarqalgan. Suvoldi yoki oʻta nam ekosistemalarda yashaydi. Mavsumiy migratsiya davrida qishlash joylariga katta gala boʻlib uchib ketadi. Uyasini yerga oʻsimliklardan yasaydi. 3—6 yoshida voyaga yetadi. Nasl uchun ikkala jins ham gʻamxoʻrlik qiladi. 2— 3 ta tuxum qoʻyib, 1 oyga yaqin bosadi. Bolalari 2—3 oy oʻtgach, uchirma boʻladi. Jufti doimiy, uzoq saqlanadi. Yosh qushlar otaonasi bilan qishlov joyiga uchib ketadi; bahorda uya qurish joylariga qaytib kelgandan soʻng alohida yashay boshlaydi. Oʻsimliklar urugʻi, kurtagi, mevasi, hasharotlar, mayda kemiruvchilar, baliqlar, mollyuskalar va boshqa bilan oziklanadi. Oʻzbekistonda oq turna, kulrang turna va kichik turna uchib oʻtish davrida uchraydi. Jan. viloyatlarda kulrang turna qishlab ham qoladi. Oq turna Tabiatni muhofaza qilish xalqaro ittifoqi va Oʻzbekiston Respublikasi Qizil kitoblariga kiritilgan.
Жеравите (Gruidae) се фамилија птици од редот на жеравовидните (Gruiformes). Фамилијата има 15 вида кои се распространети по целиот свет, освен во Јужна Америка и на Антарктикот.
Во Македонија се среќава еден вид: жерав (Grus grus).
Уште од најстаро време, жеравите со својата појава, „свадбениот танц“ и вештото летање, имале големо влијание врз луѓето, па приказни за нив среќаваме во митологијата и литературата.
Жеравите се големи, долгоноги и долговрати птици. За разлика од сличните, но не и сродните чапји (Ardeidae), жеравите летаат со испружен врат. Се разликуваат и по пократкиот клун, а и се претежно поголеми.
Возрасните единки се 120 cm високи, женките се малку помали од мажјаците; распонот на крилјата им е до 2,4 m, а нозете, додека летаат им се подолги од опашката. Мажјаците тежат до 7 kg, а женките се околу 1 килограм полесни.[1] Бојата на перјето им е претежно светла, сребренкасто-сива, која станува сè потемна кон екстремитетите. Главата и вратот се црни. Обележје на жеравите се белите линии кои почнуваат кај окото и достигнуваат до грбот, како и голите делови, без пердуви, на главата и вратот. Карактеристични им се и долгите, на крајот малку изресени пердуви на крилјата. Кога ги шират крилјата доаѓа до израз нивната убавина. Кога, пак, крилјата им се склопени, овие пердуви им ја покриваат опашката. Дури по првото митарење, птицата ги добива перјето со вистинска големина и убавина. Тие се митарат секоја втора до четврта година, обично во времето кога ги одгледуваат своите младенчиња.
Жеравите се огласуваат на разни начини. Кон своите пилиња се нежни и им се обраќаат со тивко чурликање. Кога се вознемирени, создаваат гласни свирежи. Кога нешто молат, се огласуваат со сожалливо пиукање. Гласното чурликање им служи за меѓусебна комуникација во семејството. Кога ги предупредуваат младенчињата за некоја опасност, испуштаат остри, рамномерни тонови. Гласните повици кои потсетуваат на звук од труба ги создаваат благодарение на резонантниот простор во нивниот долг дишник (од 100 до 130 cm), со делот којшто е свиткан крај градната коска. Трубењето на жеравите е толку гласно што може да се чуе и на неколку километри. Кога „пеат во дует“, по неколку повикувачки тонови следува низа од складни тонови. И мажјаот и женката може да го отпочнат „дуетот“ и да го определат тоналитетот. Притоа, и двете птици ги креваат главите и клуновите нагоре, вратот го исфрлаат наназад и ги шират крилјата. [1]. Птиците стојат една крај друга, и полека со истовремено или наизменично огласување, синхронизирано тргнуваат нанапред. Ова огласување во дует се случува најчесто поради вознемиреност во време на парење или одгледување на младенчињата. Со помош на анализа на фреквенцијата на гласот (сонографија), можно да се индивидуализира огласувањето, односно да се определи секоја птица по нејзиниот глас.[2][3][4]
Жеравите се многу друштвени животни. Освен за време на парењето, се собираат во големи групи. Тие често можат да се видат во колонии од повеќе илјади единки, а при селидбата во зимските или летните живеалишта се забележани групи од над десет илјади единки (канадските жерави).
Жеравите кои живеат во топлите климатски подрачја не се преселници, таму се постојани жители, но оние кои се гнездат во постудените краишта поминуваат долг пат за да презимат. Наследениот нагон за селидба е мотивиран од: смалување на денот, временските прилики, опаѓање на понудата за исхрана, како и меѓусебното влијание на единките на местото на собирање.
Должината на патот што ќе го минат е различна, но најдолг е патот на канадските жерави, кои од Алјаска летаат до Тексас и поминуваат над 6500 km. И должината на патот поминат за еден ден е различна, а може да биде од 100 до 1000 km. Жеравите летаат во групи обликувајќи клин со нееднакви страни или пак закосени редови, за да го намалат отпорот на воздухот, а да се одржи контактот во групата. За време на селидбата, птиците се разбираат со огласување кое е почесто кога е намалена видливоста и ноќе. Го менуваат правецот на летот зависно од ветрот, па јатото личи како да лета змиулесто, во бранови. Колку високо ќе летаат зависи од временските прилики, видливоста, рељефот, ветрот и воздушните струи. Вообичаено летаат на висина од 200 до 1000 m, но се забележани повисоки летови, до 2500 m, а докажана најголема височина е 4600 m. Се претпоставува дека птиците при преселбата се ориентираат спрема магнетните полиња на земјата, но и според воочливите обележја на земјата. Тие обележја младенчињата ги научуваат на првиот лет. За време на селидбата жеравите се одмараат по неколку дена, недели, па може и месеци. Тогаш се делат на помали јата во потрага по храна.
Жеравите се опортунисти, односно со својата исхрана се прилагодуваат кон условите. Па така, лете јадат мали глодари, риби и водоземци, но на есен преминуваат на житарки и други растенија, како и семки од растенија.[1]
Во времето кое му претходи на парењето, жеравите го изведуваат својот специфичен „свадбен танц“ или „жеравов танц“. Иако, со танцот може да го искажуваат и своето расположение, да ја означуваат територијата или пак да комуницираат. Танцувајќи, и мажјаците и женките, скокаат во воздух со раширени крилја и гласно трубат. Во пар се движат рамно, синхронизирано, или кружно приближувајќи се и оддалечувајќи се еден од друг. Потскокнуваат, одат со укочени нозе, или ги свиваат „колената“, климаат со главата, се поклонуваат, прават пируети и со клунот фрлаат во воздух разни работи. Исправувајќи го горниот дел од телото и спуштајќи ги раширените крила надолу, женката со гргорлив глас го повикува мажјакот на парење. По парењето, мажјакот најчесто ја прескокнува женката нанапред. Потоа, следува огласување во дует, па период на чистење и средување на перјето. Дуетот одѕвонува периодично во целиот период на гнездење, но и подоцна како знак на заедништво. Уште пред да научат да летаат, младенчињата ги научуваат сите разновидни и комплицирани движења на „жеравовиот танц“. Повеќето жерави живеат во трајна, моногамна заедница, па кај оние што веќе се пар, овој танц е доказ за приврзаност кој дополнително ја зацврстува заедницата.[1]
Жеравите се гнездат во мочвари, барајќи пооддалечени места како што се арктичките тундри, степите, висорамнините и мочуришните шумички. Гнездото го прават во близина на вода, а најчесто во длабочина до колена. Иако се тие многу друштвени птици, сепак гнездата ги прават на растојание едни од други. Ретко се случува да направат гнездо на земја. Најчесто снесуваат две јајца, а за младенчињата се грижат обата родитела..[5] По околу 10 недели, младенчињата може да летаат. Цврстата поврзаност меѓу родителите и младенчињата трае до летот за зимување (преселничкиот лет), а најдолго до враќањето во гнездото следната пролет, кога поврзаноста престанува.
Вообичаениот животен век на жеравите е од 12 до 13 години, но во домашни услови можат да доживеат и 40 години.
Кај фамилијата на жеравите се разликуваат неколку потфамилии:
Потфамилија Balearicinae
Потфамилија Gruinae (вистински жерави)
Луѓето уште од древноста биле фасцинирани од убавината на жеравите и нивниот спектакуларен „свадбен танц“, па речиси и не постои област од човековото делување каде не е присутен.
Во египетската митологија жеравот бил „сончева птица“. Им биле жртвувани на боговите, но исто така ги јаделе. Ликот на жеравот во египетските хиероглифи има значење на буквата Б. Се спомнуваат и во грчката, келтската, ирската и шведската митологија. Кај последните, изразот „птица на среќата“ доаѓа од жеравите како гласници на пролетта, топлината, светлината и изобилството храна.
Во старото Кинеско Царство жеравот (鹤 hè) бил симбол на долгиот живот, мудроста, староста, како и односите меѓу таткото и синот. А во кинеската митологија жеравите се наречени „небесни птици“ или „блажени птици“, и се верувало дека таостичките свештеници по смртта се претварале во жерави, а жеравите, пак, на својот грб ги носеле душите на покојните на небото.
Во Јапонија жеравите се симбол на среќа и долг живот. Според стара јапонска легенда, на оној кој ќе направи 1000 оригами во облик на жерав, боговите ќе му исполнат една желба. И ден денес, таму, во посебни пригоди, како на пр. венчавки или родендени се носат оригами во облик на жерав.
Мотиви со жерави се чести во хералдиката и симболизираат внимателност и будност.
Жеравите ги среќаваме и во другите видови уметност: во сликарството на далечниот исток, ѕидното сликарство, минијатурите и илустрациите. Жеравот го има како мотив на мозаикот во црквата Свети Петар во Венеција, итн.
Жеравите (Gruidae) се фамилија птици од редот на жеравовидните (Gruiformes). Фамилијата има 15 вида кои се распространети по целиот свет, освен во Јужна Америка и на Антарктикот.
Во Македонија се среќава еден вид: жерав (Grus grus).
Уште од најстаро време, жеравите со својата појава, „свадбениот танц“ и вештото летање, имале големо влијание врз луѓето, па приказни за нив среќаваме во митологијата и литературата.
Каргат (латинокс Gruidae) — каргат эди маладыхне (Gruiformes) тъналстонь нармоттне. Коза сувсихть 15 каргонь калопт.
Balearicinae –
Gruinae –
Каркыралар (лат. Gruidae), турналар – каркыра сымалдар түркүмүнүн турналар тукуму. Узундугу 79–152 см. Моюну, шыйрагы узун, жүнсүз, куйругу кыска, эркек, ургаачысы бирдей түстө. Манжалары кыска, жаргакча менен бириккен, арткы бармагы башкаларынан жогору жайгашкан. Учканда мойну менен буттарын созуп, кунастарга окшоп учат, алардан айырмаланып, даракка конбойт. Канаты түлөгөн мезгилде уча албайт. 5 уруусу, 14 түрү бар. КМШ өлкөлөрүндө жолугат. Шыбак, бетеге, көдөө басымдуулук кылган жерди мекендейт. Жайында шалбаа, чабынды, күздүк буудай эгилген жерде жолугат. Кыргызстанда май айында уялап, чанда 3, көбүнчө 2 жумуртка тууйт. Көбүнчө өсүмдүктүн жаш бутагы, жалбырагы, уругу жана курт-кумурскалар менен азыктанат. Саны азайгандыктан, 1975-жылы коргоого алынып, Кыргызстандын Кызыл китебине катталган.
Каркыралар (лат. Gruidae), турналар – каркыра сымалдар түркүмүнүн турналар тукуму. Узундугу 79–152 см. Моюну, шыйрагы узун, жүнсүз, куйругу кыска, эркек, ургаачысы бирдей түстө. Манжалары кыска, жаргакча менен бириккен, арткы бармагы башкаларынан жогору жайгашкан. Учканда мойну менен буттарын созуп, кунастарга окшоп учат, алардан айырмаланып, даракка конбойт. Канаты түлөгөн мезгилде уча албайт. 5 уруусу, 14 түрү бар. КМШ өлкөлөрүндө жолугат. Шыбак, бетеге, көдөө басымдуулук кылган жерди мекендейт. Жайында шалбаа, чабынды, күздүк буудай эгилген жерде жолугат. Кыргызстанда май айында уялап, чанда 3, көбүнчө 2 жумуртка тууйт. Көбүнчө өсүмдүктүн жаш бутагы, жалбырагы, уругу жана курт-кумурскалар менен азыктанат. Саны азайгандыктан, 1975-жылы коргоого алынып, Кыргызстандын Кызыл китебине катталган.
Къру лъэпкъыр (лат-бз. Gruidae) — къру хэкӀыгъуэм щыщ лъэпкъщ.
Къру лӀэужьыгъуэхэм ящыщ зэи жыг пытӀысхьэкъым (кърухьэгуагуэхэр щымыхъукӀэ), щӀылъэрыгъуалъхьэхэщ. Зэ гъуэлъхьэгъуэр джэдыкӀитӀщ. Дунем и щӀыпӀэ куэдым щопсэу, щӀымахуэр щрах Ищхъэрэ Африкэм, Индиэм, Хъутейм и Ипщэ-КъухьэпӀэм.
Тăрна (лат. Gruidae) — вĕçен кайăксен çемйин тăрна евĕрлисен (лат. Gruiformes) ушкăнĕнчи вĕçен кайăк.
Çак авалхи çемйе динозавăрсен тапхăрĕ вĕçĕнче — эоценра — 40-60 млн çул каялла çут тĕнчене палăрса тухнă. Çывăх тăванĕ пастушковые журавли (Aramidae) тата трубачи (Psophiidae), тĕп тăван çĕрĕ-шывĕ америка континенчĕ, унтан ĕнтĕ тăрна йăхĕ малтан Азие, унтан Африкăпа Австралие куçса çитеççĕ. Тăрнасем тĕнчипе анлă саралнă, вĕсене Антарктидăпа Кăнтăр Америкăра çеç курма тӳр килмест.
Çак илемлĕ те тĕлĕнтермĕшлĕ вĕçен кайăксемпе çын авалах паллă пулнă, ун пирки Африкăра, Австралире, Европăра ирттернĕ археологи тĕпчевĕсем пĕлтереççĕ.
Çемйере 4 ăрат, 15 тĕс шутланать, çавсенчен Раççейре 2 ăрата кĕрекен 7 тĕсĕ йăва çавăраççĕ.
Тăрна тĕрлĕ климата хапăллать, çапла вара тăшманĕсем те унăн тĕрлĕрен. Вăтам ярăмра тăрнан çăмартисене упа, тилĕ, енот сăтăрать. Тĕк хытса çитеймен чĕпписене кашкăр йĕрлесе çӳрет. Çитĕннĕ тăрнан тăшманĕсем — тискер вĕçен кайăксем, тĕслĕхрен, беркут.
Тăрна (лат. Gruidae) — вĕçен кайăксен çемйин тăрна евĕрлисен (лат. Gruiformes) ушкăнĕнчи вĕçен кайăк.
Çак авалхи çемйе динозавăрсен тапхăрĕ вĕçĕнче — эоценра — 40-60 млн çул каялла çут тĕнчене палăрса тухнă. Çывăх тăванĕ пастушковые журавли (Aramidae) тата трубачи (Psophiidae), тĕп тăван çĕрĕ-шывĕ америка континенчĕ, унтан ĕнтĕ тăрна йăхĕ малтан Азие, унтан Африкăпа Австралие куçса çитеççĕ. Тăрнасем тĕнчипе анлă саралнă, вĕсене Антарктидăпа Кăнтăр Америкăра çеç курма тӳр килмест.
Çак илемлĕ те тĕлĕнтермĕшлĕ вĕçен кайăксемпе çын авалах паллă пулнă, ун пирки Африкăра, Австралире, Европăра ирттернĕ археологи тĕпчевĕсем пĕлтереççĕ.
Çемйере 4 ăрат, 15 тĕс шутланать, çавсенчен Раççейре 2 ăрата кĕрекен 7 тĕсĕ йăва çавăраççĕ.
.jpg)
Чын торналар[1] (лат. Gruidae) — Торналылар (лат. Gruiformes) тәртибенә кергән кошлар гаиләсе. 40-60 млн ел элек динозаврлар чоры азагы булган эоценда барлыкка килүләре исәпләнә. Тарихи ватанннары дип Америка кыйтгасы санала - аннан торналар башта Азия, аннары Африка һәм Австралияга күчәләр. Антарктида һәм Көньяк Америкадан тыш киң таралганнар.
Чын торналар (лат. Gruidae) — Торналылар (лат. Gruiformes) тәртибенә кергән кошлар гаиләсе. 40-60 млн ел элек динозаврлар чоры азагы булган эоценда барлыкка килүләре исәпләнә. Тарихи ватанннары дип Америка кыйтгасы санала - аннан торналар башта Азия, аннары Африка һәм Австралияга күчәләр. Антарктида һәм Көньяк Америкадан тыш киң таралганнар.
पाणथळी पक्ष्यामध्ये कदाचित सर्वात रुबाबदार पक्षी कुठले तर क्रौंच पक्ष्यांकडे बोट दाखवावे लागेल. क्रौंच पक्ष्यांच्या अनेक जाती आहेत अत्यंत लांबवर उड्डाणांसाठी प्रसिद्ध असलेले हे क्रौंच पक्षी इतर पाणथळी पक्ष्यांपेक्षा बरेच दुर्मिळ आहे. दुर्मिळ असण्याचे मुख्य कारण त्यांची होणारी शिकार तसेच प्रजननाचे कमी प्रमाण व इतर मानवी हस्तक्षेप इत्यादी आहेत. इतर पाणथळी पक्ष्याचे म्हणजे हेरॉन, करकोचे व बगळ्यांचे क्रौंच हे भाउबंद आहेत. लांब वरुन हे सारखेच दिसतात परंतु क्रौंच पक्षी जेव्हा उडतात तेव्हा त्यांची मान लांब करून उडतात तर इतर बगळे व करकोचे हे मान इंग्रजी एस आकारात दुमडुन उडतात. तसेच इतरांपेक्षा क्रौंच पक्षी हे लांबवर उड्डाणे भरतात. काही आंतरखंडीय स्थलांतर करण्यासाठी प्रसिद्ध आहेत. ते कधी कधी मोठे मोठे कळप करून राहातात तर कधी कधी एकटे अथवा फक्त जोडिदाराबरोबर असतात.
क्रौंच भारतीय संस्कृती मध्ये प्रेमाचे प्रतिक मानले जाते. त्याचे कारण म्हणजे क्रौंचामध्ये बहुतकरुन नर- मादि जोडी असते जी आयुष्यभर बरोबर राहाते, क्रौंचाच्या प्रणयक्रिडा व नृत्य ज्यांनी पाहिले असेल त्यांना वरचे प्रतिक मनोमन पटेल. या क्रौंच पक्षावरुनच महर्षी वाल्मिकिंना काव्य स्फुरले असे मानतात.'मा निषाद सुखं तव आप्ससि, हत्वा मिथुनादेकं क्रौंच युगलं । ( अरे व्याधा ! क्रौंच पक्षाच्या मैथुन करणाऱ्या जोडप्यापैकी एकाची हत्या करून तुला सुख मिळणार नाही.)
भारतात सारस क्रौंच, सायबेरियन क्रौंच, कांड्या करकोचा (क्रौंच) व साधा क्रौंच हे मुख्यत्वे आढळून येतात. सायबेरियन क्रौंच हा हिवाळ्यात सायबेरिया येथुन राजस्थानमधील भरतपुर येथे स्थलांतर करतो. हा पक्षी आता अत्यंत दुर्मिळ झाला असून नामशेष होण्याच्या मार्गावर आहे.
पाणथळी पक्ष्यामध्ये कदाचित सर्वात रुबाबदार पक्षी कुठले तर क्रौंच पक्ष्यांकडे बोट दाखवावे लागेल. क्रौंच पक्ष्यांच्या अनेक जाती आहेत अत्यंत लांबवर उड्डाणांसाठी प्रसिद्ध असलेले हे क्रौंच पक्षी इतर पाणथळी पक्ष्यांपेक्षा बरेच दुर्मिळ आहे. दुर्मिळ असण्याचे मुख्य कारण त्यांची होणारी शिकार तसेच प्रजननाचे कमी प्रमाण व इतर मानवी हस्तक्षेप इत्यादी आहेत. इतर पाणथळी पक्ष्याचे म्हणजे हेरॉन, करकोचे व बगळ्यांचे क्रौंच हे भाउबंद आहेत. लांब वरुन हे सारखेच दिसतात परंतु क्रौंच पक्षी जेव्हा उडतात तेव्हा त्यांची मान लांब करून उडतात तर इतर बगळे व करकोचे हे मान इंग्रजी एस आकारात दुमडुन उडतात. तसेच इतरांपेक्षा क्रौंच पक्षी हे लांबवर उड्डाणे भरतात. काही आंतरखंडीय स्थलांतर करण्यासाठी प्रसिद्ध आहेत. ते कधी कधी मोठे मोठे कळप करून राहातात तर कधी कधी एकटे अथवा फक्त जोडिदाराबरोबर असतात.
सारस विश्व का सबसे विशाल उड़ने वाला पक्षी है। इस पक्षी को क्रौंच के नाम से भी जानते हैं। पूरे विश्व में भारतवर्ष में इस पक्षी की सबसे अधिक संख्या पाई जाती है। सबसे बड़ा पक्षी होने के अतिरिक्त इस पक्षी की कुछ अन्य विशेषताएं इसे विशेष महत्व देती हैं। उत्तर प्रदेश के इस राजकीय पक्षी को मुख्यतः गंगा के मैदानी भागों और भारत के उत्तरी और उत्तर पूर्वी और इसी प्रकार के समान जलवायु वाले अन्य भागों में देखा जा सकता है। भारत में पाये जाने वाला सारस पक्षी यहां के स्थाई प्रवासी होते हैं और एक ही भौगोलिक क्षेत्र में रहना पसंद करते हैं।
सारस पक्षी का अपना विशिष्ट सांस्कृतिक महत्व भी है। विश्व के प्रथम ग्रंथ रामायण की प्रथम कविता का श्रेय सारस पक्षी को जाता है। रामायण का आरंभ एक प्रणयरत सारस-युगल के वर्णन से होता है। प्रातःकाल की बेला में महर्षि वाल्मीकि इसके द्रष्टा हैं तभी एक आखेटक द्वारा इस जोड़े में से एक की हत्या कर दी जाती है। जोड़े का दूसरा पक्षी इसके वियोग में प्राण दे देता है। ऋषि उस आखेटक को श्राप देते हैं।
अर्थात्, हे निषाद! तुझे निरंतर कभी शांति न मिले। तूने इस क्रौंच के जोड़े में से एक की जो काम से मोहित हो रहा था, बिना किसी अपराध के हत्या कर डाली।
लाइनस के द्विपद नाम वर्गीकरण में इसे ग्रस एंटीगोन (Grus antigone) कहते हैं। वर्ग गुइफॉर्मस् (Guiformes) का यह सदस्य श्वेताभ-सलेटी रंग के परों से ढका होता है। कलगी पर की त्वचा चिकनी हरीतिमा लिए हुए होती है। ऊपरी गर्दन और सिर के हिस्सों पर गहरे लाल रंग की थोड़ी खुरदरी त्वचा होती है। कानों के स्थान पर सलेटी रंग के पर होते हैं। इनका औसत भार ७.३ किलो ग्राम तक होता है। इनकी लंबाई १७६ सेमी. (५.६-६ फीट) तक हो सकती है। इनके पंखो का फैलाव २५० सेमी. (~८.५ फीट) तक होता है। अपने इस विराट व्यक्तित्व के कारण इसको धरती के सबसे बड़े उड़ने वाले पक्षी की संज्ञा दी गई है। नर और मादा में ऐसा कोई विभेदी चिह्न दृष्टिगोचर नहीं होता लेकिन जोड़े में मादा को इसके अपेक्षाकृत छोटे शरीर के कारण आसानी से पहचाना जा सकता है।
पूरे विश्व में इसकी कुल आठ जातियां पाई जाती हैं। इनमें से चार भारत में पाई जाती हैं। पांचवी साइबेरियन क्रेन भारत में से सन् २००२ में ही विलुप्त हो गई। भारत में सारस पक्षियों की कुल संख्या लगभग ८००० से १०००० तक है। इनका वितरण भारत के उत्तरी, उत्तर-पूर्वी, उत्तर-पश्चिमी एवं पश्चिमी मैदानो में और नेपाल के कुछ तराई इलाको में है। विशेषतः गंगीय प्रदेशों के मैदानी भाग इनके प्रिय आवासीय क्षेत्र होते हैं। भारत में पाए जाने वाले सारस प्रवासी नहीं होते हैं और मुख्यतः स्थाई रूप से एक ही भौगोलिक क्षेत्र में निवास करते हैं। इनके मुख्य निवास स्थान दलदली भूमि, बाढ़ वाले स्थान, तालाब, झील, परती जमीन और मुख्यतः धान के खेत इत्यादि हैं। ये मुख्यतः २ से ५ तक की संख्या में रहते हैं। अपने घोसले छिछले पानी के आस-पास में जहां हरे-भरे पौधों (मुख्यतः झाड़ियां और घास) की बहुतायत होती है वहीं बनाना पसंद करते हैं। ये मुख्यतः शाकाहारी होते हैं और कंदो, बीजों और अनाज के दानों को ग्रहण करते हैं। कभी कभी ये कुछ छोटे अकशेरुकी जीवों को भी खाते हैं।
नर और मादा युगल एक दूसरे के प्रति पूर्णतः समर्पित होते हैं। एक बार जोड़ा बनाने के बाद ये जीवन भर साथ रहते हैं। अगर किसी दुर्घटना में किसी एक साथी की मृत्यु हो जाए तो दूसरा अकेले ही रहता है। मुख्यतः वर्षा ऋतु इनका प्रजनन काल है। इनके प्रणय का आरंभ नृत्य से होता है। नृत्य के आरंभ से पहले ये पक्षी अपनी चोंच को आसमान की ओर कर के विशेष तीव्र ध्वनियां निकालते हैं। इस प्रणय ध्वनि का आरंभ मादा करती है और नर की प्रत्येक अपेक्षाकृत लंबी ध्वनि के उत्तर में दो बार छोटी ध्वनियां निकालती है। ध्वनि के समय नर अपनी चोंच और गर्दन को आसमान की तरफ सीधा रखता है और पंखो को फैलाता है। मादा केवल गर्दन और चोंच को सीधा रखती है और ध्वनि निकालती है। इनका प्रणय नृत्य आकर्षक होता है। ये इसे विभिन्न तरह से पंखो को फड़फड़ा के, अपने स्थान पर कूद के और थोड़ी दूरी तक गोलाई में दौड़ कर और छोटे घास एवं लकड़ियों को उछाल कर पूरा करते हैं। मादा एक बार में दो से तीन अंडे देती है। इन अंडो को नर और मादा बारी-बारी से सेते हैं। नर सारस मुख्यतः सुरक्षा की भूमिका अदा करता है। लगभग एक महीने के पश्चात उसमें से बच्चे बाहर आते हैं। बच्चों के बाहर आने के बाद माता-पिता ४-५ सप्ताह तक उनका पोषण नन्हे कोमल जड़ों, कीटों, सूँडियों और अनाज के दानो इत्यादि से करते हैं। इतने समय के बाद बच्चे अपने माता-पिता के जैसे अपना आहार स्वयं प्राप्त करना सीख लेते हैं। बच्चे लगभग दो महीनों में अपनी प्रथम उड़ान भरने के योग्य हो जाते हैं। नन्हे सारस का शरीर बहुत हल्की लालिमायुक्त भूरे मुलायम रोंएदार परों से ढ़का होता है। जो लगभग एक वर्ष में श्वेताभ हो जाते हैं। सारस पक्षी का संपूर्ण जीवन काल १८ वर्षों तक हो सकता है। नर और मादा सारस में कोई विभेदी चिह्न दृष्टिगोचर नहीं होता लेकिन जब नर और मादा साथ साथ होते हैं तो मादा को इसके थोड़े से छोटे आकार के कारण आसानी से पहचाना जा सकता है।
इस पक्षी को प्रेम और समर्पण का प्रतीक मानते हैं। यह पक्षी अपने जीवन काल में मात्र एक बार जोड़ा बनाता है और जोड़ा बनाने के बाद सारस युगल पूरे जीवन भर साथ रहते हैं। यदि किसी कारण से एक साथी की मृत्यु हो जाती है तो दूसरा बहुत सुस्त होकर खाना पीना बंद कर देता है जिससे प्रायः उसकी भी मृत्यु हो जाती है। अपनी इस विशेषता के कारण इसे एक अच्छी सामाजिक स्थिति प्राप्त है। भारत के कुछ भागों में नवविवाहित युगल के लिए सारस युगल का दर्शन करना अनिवार्य होता है। यहां यह उल्लेखनीय है कि बाल्मीकी ने रामायण लिखने का आरंभ सारस पक्षी के वर्णन से ही किया था। प्रणयरत सारस पक्षी युगल में से एक की शिकारी द्वारा तीर से हत्या कर दी जाती है तो दूसरा अपने साथी के वियोग में वहीं तड़प कर प्राण त्याग देता है। इस घटना से द्रवित होकर महर्षि उस शिकारी को श्राप देते हैं और वही पंक्तियां रामायण के प्रथम श्लोक के रूप में लिपिबद्ध होती हैं। सारस युगल को पवित्र और सौभाग्यदायक पक्षी के रूप में मान्यता मिली हुई है और इस पक्षी का वर्णन लोककथाओं और लोक गीतों में मिलता रहता है।
भारत में सारस पक्षियों की कुल संख्या लगभग ८,००० से १०,००० तक है। वर्तमान काल में इस पक्षी के साथ दुखद् बात जुड़ी हुई है। वैश्विक स्तर पर इसकी संख्या में हो रही कमी को देखते हुए IUCN (International Union for Conservation of Nature) द्वारा इसे संकटग्रस्त प्रजाति घोषित किया गया है[1] और इसकी वर्तमान संरंक्षण स्थिति को (VUA2cde + 3cde) द्वारा निरूपित किया गया है। इसका अर्थ यह है कि वैश्विक स्तर पर इस पक्षी की संख्या में तेजी से कमी आ रही है और अगर इसकी सुरक्षा के समुचित उपाय नहीं किये गए तो यह प्रजाति विलुप्त हो सकती है। यहां यह उल्लेखनीय है कि मलेशिया, फिलीपिन्स और थाइलैंड में सारस पक्षी की यह जाति पूरी तरह से विलुप्त हो चुकी है। भारत वर्ष में भी कथित रूप से विकसित स्थानों में से अधिकांश स्थानों पर सारस पक्षी विलुप्तप्राय हो चुके हैं।[2]
इसकी घटती संख्या के अनेक कारण हैं। खेती की कम होती भूमि, सिमटते जंगल, कीटनाशकों का अंधाधुंध प्रयोग और मानवों की बढ़ती आबादी इसके मुख्य कारण हैं। तेजी से बदलता पर्यावरण और बढ़ता प्रदूषण भी इसके लिए उत्तरदाई है। इसके अतिरिक्त बिजली की अति उच्च धारा वाले तारों से भी इनको बहुत बड़ा खतरा है। ये बिजली के खंबे सामान्यतः आबादी से थोड़ी दूरी पर स्थापित किए जाते हैं और इन जगहों पर सारस के आने की पूर्ण संभावनाएं होती हैं। इसके अतिरिक्त इनके शिकार एवं अंडो तथा चूजों की तस्करी के भी प्रमाण मिले हैं। आकार में बड़ा होने के नाते इसे बाकी शिकारी पक्षियों (जैसे कौवे और चील आदि) से कोई खतरा नहीं है। जंगली बिल्लियां और लोमड़ियां कभी-कभी इनके बच्चों को उठा ले जाती हैं। लेकिन ऐसा तभी होता है जब ये अपने घोसलों से दूर होते हैं। लेकिन ये जंगली कुत्तों के झुंड से अपने आपको असहाय पाते हैं। यह देखा गया है कि सारस उन्ही जगहों पर अधिक पाए जाते हैं जहां पर थोड़ा कम विकास हुआ है। शहरीकरण और औद्योगीकरण से दूर के स्थानों पर ये ज्यादा फलते-फूलते हैं। विशेष तौर पर जहां रासायनिक खादों और मशीनीकरण का प्रकोप कम है। आज-कल के कथित रूप से विकसित स्थानों पर इनकी संख्या में आश्चर्यजनक रूप से गिरावट आई है। उड़ीसा, मध्य प्रदेश, बिहार और गुजरात की कुछ जनजातियां इनका शिकार करती हैं। इन स्थानों पर भी ये विलुप्तप्राय हैं। संक्षेप में कहा जाए तो मानव की बढती हुई लिप्सा इस स्थिति के लिए जिम्मेदार है। सारस पक्षियों की घटती हुई संख्या इस बात का द्योतक है कि अब खतरे का समय आ चुका है और हमारे पर्यावरण और समाज में बड़े स्तर पर बदलाव की आवश्यकता है।
सारस विश्व का सबसे विशाल उड़ने वाला पक्षी है। इस पक्षी को क्रौंच के नाम से भी जानते हैं। पूरे विश्व में भारतवर्ष में इस पक्षी की सबसे अधिक संख्या पाई जाती है। सबसे बड़ा पक्षी होने के अतिरिक्त इस पक्षी की कुछ अन्य विशेषताएं इसे विशेष महत्व देती हैं। उत्तर प्रदेश के इस राजकीय पक्षी को मुख्यतः गंगा के मैदानी भागों और भारत के उत्तरी और उत्तर पूर्वी और इसी प्रकार के समान जलवायु वाले अन्य भागों में देखा जा सकता है। भारत में पाये जाने वाला सारस पक्षी यहां के स्थाई प्रवासी होते हैं और एक ही भौगोलिक क्षेत्र में रहना पसंद करते हैं।
सारस पक्षी का अपना विशिष्ट सांस्कृतिक महत्व भी है। विश्व के प्रथम ग्रंथ रामायण की प्रथम कविता का श्रेय सारस पक्षी को जाता है। रामायण का आरंभ एक प्रणयरत सारस-युगल के वर्णन से होता है। प्रातःकाल की बेला में महर्षि वाल्मीकि इसके द्रष्टा हैं तभी एक आखेटक द्वारा इस जोड़े में से एक की हत्या कर दी जाती है। जोड़े का दूसरा पक्षी इसके वियोग में प्राण दे देता है। ऋषि उस आखेटक को श्राप देते हैं।
अर्थात्, हे निषाद! तुझे निरंतर कभी शांति न मिले। तूने इस क्रौंच के जोड़े में से एक की जो काम से मोहित हो रहा था, बिना किसी अपराध के हत्या कर डाली।
கொக்கு நீண்ட கழுத்தையும் கால்களையும் கொண்ட ஒரு பறவையாகும். இவை பொதுவாக வெண்ணிறத்தில் காணப்படுகின்றன. இவை மீன்கள் போன்றவற்றை உணவாகக் கொள்கின்றன. கழுத்தை நீட்டியபடி பறக்கின்றன. சில கொக்கினங்கள் பருவகாலங்களுக்கு ஏற்ப இடம்விட்டு இடம் வலசை போகின்றன.
கொக்கு நீண்ட கழுத்தையும் கால்களையும் கொண்ட ஒரு பறவையாகும். இது நடக்கும் போது கழுத்தை பின்னால் சரிக்காமல் முன் நோக்கியே நீட்டும். இவை பொதுவாக வெண்ணிறத்தில் காணப்படுகின்றன. பறக்கும் பறவை இனங்களுள் கொக்கே மிகப் பெரியவை ஆகும். சாரஸ் கொக்குகள் 175 செ.மீட்டர் உயரமுடையவை. அதேபோல் செந்தலைக் கொக்குகள் அதிக எடையுடையவை. சராசரியாக 12 கிலோ வரை காணப்படுகின்றன.
இவை தங்கள் உணவை காலநிலை, தேவை ஆகியவற்றைச் சார்ந்து மாற்றிக்கொள்ளும். பொதுவாக மீன்கள், சிறு நீர்வாழ் பூச்சிகள், கொறித்துண்ணிகள், நிலநீர்வாழ் சிறிய விலங்குகள், தானியங்கள் மற்றும் சில தாவரங்கள் போன்றவற்றை உணவாக உட்கொள்கின்றன. இவை ஏப்ரல்-ஜூன் மாதங்களுக்கு இடைப்பட்ட காலங்களில் இனப்பெருக்கம் செய்கின்றன.
மொத்தம் பதினைந்து இன கொக்குகள் உள்ளன. ஆஸ்திரேலியா, தென்னாப்பிரிக்கா, அண்டார்டிக்கா ஆகியவற்றைத் தவிர்த்து உலகம் முழுவதும் இவை காணப்படுகின்றன.
கொக்கு நீண்ட கழுத்தையும் கால்களையும் கொண்ட ஒரு பறவையாகும். இவை பொதுவாக வெண்ணிறத்தில் காணப்படுகின்றன. இவை மீன்கள் போன்றவற்றை உணவாகக் கொள்கின்றன. கழுத்தை நீட்டியபடி பறக்கின்றன. சில கொக்கினங்கள் பருவகாலங்களுக்கு ஏற்ப இடம்விட்டு இடம் வலசை போகின்றன.
కొంగ (ఆంగ్లం Crane) ఒక రకమైన పక్షులు. ఇవి గ్రూయిఫార్మిస్ క్రమంలో గ్రూయిడే కుటుంబానికి చెందినవి. ఇవి పొడవైన కాళ్ళు, మెడ కలిగివుంటాయి. ఎగిరేటప్పుడు మెడను సాగదీస్తాయి. ఇవి ధ్రువప్రాంతాలు, దక్షిణ అమెరికా ఖండాలలో తప్ప ప్రపంచమంతా వ్యాపించాయి.
కొంగలలో చాలా జాతులు అంతరించిపోతున్నాయి.
ప్రస్తుతం జీవించియున్న కొంగలలో 4 ప్రజాతులు, 15 జాతులు ఉన్నాయి:
ГӀаргӀули[1] — ( en. Grus grus ). Оьрсаша гӀаргӀулих "Журавль" олу. Хаза а, доккха а, когаш тӀехь лекха а олхазар ду иза. БӀаьста яьлча, апрель беттан деношкахь, вайна го стиглахь могӀанаш дина схьаоьхчу гӀаргӀулин гӀеранаш. Церан зевне а "къар-р-р-р! Къар-р-р-р!" бохуш гӀоргӀачу декаро адамийн дегнашка бӀаьстенан бовха кхаъ бахьа. Гуьйранна сентябрь кхилбехьа бовхачу махка юха дӀакхелха гӀаргӀулеш. Екхначу стиглахь Ӏаламан исбахьа сурт хӀоттадо могӀанаш хуьйцуш йоьдучу гӀаргӀулин гӀерано а, церан зевнечу аьзнаша а.
ГӀаргӀули — ( en. Grus grus ). Оьрсаша гӀаргӀулих "Журавль" олу. Хаза а, доккха а, когаш тӀехь лекха а олхазар ду иза. БӀаьста яьлча, апрель беттан деношкахь, вайна го стиглахь могӀанаш дина схьаоьхчу гӀаргӀулин гӀеранаш. Церан зевне а "къар-р-р-р! Къар-р-р-р!" бохуш гӀоргӀачу декаро адамийн дегнашка бӀаьстенан бовха кхаъ бахьа. Гуьйранна сентябрь кхилбехьа бовхачу махка юха дӀакхелха гӀаргӀулеш. Екхначу стиглахь Ӏаламан исбахьа сурт хӀоттадо могӀанаш хуьйцуш йоьдучу гӀаргӀулин гӀерано а, церан зевнечу аьзнаша а.
ГӀаргӀулин зӀок нийса а, еха а, ира а ю. ГӀортош еха ю. Настарш лекха а, юткъий а ю цуьнан. ЦӀога доца ду, месаш охьайирзина кхозуш а йолуш. ГӀаргӀулеш ялх тайпана ю вайн мехкашкахь. Церан дахар дӀай-схьай кхелхаш ду. БӀаьста бовхачу мехкашкара къилбаседехьа хьала йогӀу уьш, гурахь къилбехьа бовхачу мехкашка юха йоьлху. ГӀаргӀулин коьрта туьтан тӀехь мас йоцуш меттиг ю. Нилхха чо а болуш. И ялхе а тайпа гӀарагӀули шен-шен беса ю. Масала, уггаре а йоккханиг мокхачу басахь ю тӀеман йоьхьигаш Ӏаьржа а йолуш. Цуьнан лаг а Ӏаьржа ду, бӀаьрга тӀера охьа шина а агӀор кӀайн сиз а долуш. И шиъ сиз гӀорта кхаччалучохь букъ тӀехь вовшаххоттало. Коьртан туьтанна тӀиэхьа цӀиэ тӀеда бу цунна. Когаш Ӏаьржа бу. ГӀаргӀулин яхар тундрехь хьаннашкахь а, буц-аренашкахь а лаьмнашка кхаччалц ду. Боьршан, стен шиъ цхьана хуьлу гӀарагӀули. Баннаш дечу хенахь гӀеранаш хуьлу церан. Хиш, Ӏаьмнаш долчу меттехь совцу уьш. Баннаш лаьттахь до цара бацах, кхин йолчу соьналлехь, оьрзалахь а, шач йолчу тоьлгашкахь а, диттан кондаршлахь а. ХӀоа шиъ до гӀарагӀулино, вайн цӀерачу котаман хӀоьан кепехь. Баьццаро бос а бетталуш, цӀиэ тӀедарчий а долуш хуьлу цуьнан хӀоьаш. Тойна апрель, май беттанашкахь доккху цо. ЧӀогӀа ларлуш Ӏедал ду гӀарагӀулин. Адам аьттехьа гӀоьртича бенара гӀоттий дӀайоьду иза. ТӀома гӀаьттина йоьдучу хенахь дӀаяхйина гӀорта а, тӀиэхьаша дӀахецна ши ког а цхьана могӀара нисбо цо. Цундела хӀавао доьхьало яр кӀезиг ду. Баннаш дечу хенахь масех гӀаргӀули цхьана а кхетий рогӀ-роггӀана охьахууш, хьалагӀоттий кхиссалуш, тӀемаш охьа а охкадой маьхьарий хьоькхуш "хелхар" до цара. ГӀаргӀулин даар борц а, горох а, кӀа а, бецан хӀу а, бецан соьналлаш а, садолу хӀуманаш а, цхьацца акха стоьмаш а ду. Ал-басахь а, кӀай а, Ӏаьржа а хуьлу гӀаргӀулеш. Ӏаламан хазна еш уьш хиларе терра гӀарагӀулеш ларо декхар ду адамийн.
Cranes are a family, the Gruidae, of large, long-legged, and long-necked birds in the group Gruiformes. The 15 species of cranes are placed in three genera, Antigone, Balearica, and Grus. Unlike the similar-looking but unrelated herons, cranes fly with necks outstretched, not pulled back. Cranes live on most continents, with the exception of Antarctica and South America.
They are opportunistic feeders that change their diets according to the season and their own nutrient requirements. They eat a range of items from small rodents, eggs of birds, fish, amphibians, and insects to grain and berries.
Cranes construct platform nests in shallow water, and typically lay two eggs at a time. Both parents help to rear the young, which remain with them until the next breeding season.[1]
Some species and populations of cranes migrate over long distances; others do not migrate at all.[2] Cranes are solitary during the breeding season, occurring in pairs, but during the nonbreeding season, most species are gregarious, forming large flocks where their numbers are sufficient.
Most species of cranes have been affected by human activities and are at the least classified as threatened, if not critically endangered.[3] The plight of the whooping cranes of North America inspired some of the first US legislation to protect endangered species.
Cranes are very large birds, often considered the world's tallest flying birds. They range in size from the demoiselle crane, which measures 90 cm (35 in) in length, to the sarus crane, which can be up to 176 cm (69 in), although the heaviest is the red-crowned crane, which can weigh 12 kg (26 lb) prior to migrating. They are long-legged and long-necked birds with streamlined bodies and large, rounded wings. The males and females do not vary in external appearance, but males tend to be slightly larger than females.[4]
The plumage of cranes varies by habitat. Species inhabiting vast, open wetlands tend to have more white in their plumage than do species that inhabit smaller wetlands or forested habitats, which tend to be more grey. These white species are also generally larger. The smaller size and colour of the forest species is thought to help them maintain a less conspicuous profile while nesting; two of these species (the common and sandhill cranes) also daub their feathers with mud which some observers suspect helps them to hide while nesting.
Most species of cranes and change the intensity of colour. Feathers on the head can be moved and erected in the blue, wattled, and demoiselle cranes for signaling, as well.
Also important to communication is the position and length of the trachea. In the two crowned cranes, the trachea is shorter and only slightly impressed upon the bone of the sternum, whereas the trachea of the other species is longer and penetrates the sternum. In some species, the entire sternum is fused to the bony plates of the trachea, and this helps amplify the crane's calls, allowing them to carry for several kilometres.[4][5]
The fossil record of cranes is incomplete. Apparently, the subfamilies were well distinct by the Late Eocene (around 35 mya). The present genera are apparently some 20 mya old. Biogeography of known fossil and the living taxa of cranes suggests that the group is probably of (Laurasian?) Old World origin. The extant diversity at the genus level is centered on (eastern) Africa, although no fossil record exists from there. On the other hand, it is peculiar that numerous fossils of Ciconiiformes are documented from there; these birds presumably shared much of their habitat with cranes back then already. Cranes are sister taxa to Eogruidae, a lineage of flightless birds; as predicted by the fossil record of true cranes, eogruids were native to the Old World. A species of true crane, Antigone cubensis, has similarly become flightless and ratite-like.
Fossil genera are tentatively assigned to the present-day subfamilies:
Gruinae
Sometimes considered Balearicinae
Sometimes considered Gruidae incertae sedis
The cranes have a cosmopolitan distribution, occurring across most of the world continents. They are absent from Antarctica and, mysteriously, South America. East Asia has the highest crane diversity, with eight species, followed by Africa, which is home to five resident species and wintering populations of a sixth. Australia, Europe, and North America have two regularly occurring species each. Of the four crane genera, Balearica (two species) is restricted to Africa, and Leucogeranus (one species) is restricted to Asia; the other two genera, Grus (including Anthropoides and Bugeranus) and Antigone, are both widespread.[4][7]
Many species of cranes are dependent on wetlands and grasslands, and most species nest in shallow wetlands. Some species nest in wetlands, but move their chicks up onto grasslands or uplands to feed (while returning to wetlands at night), whereas others remain in wetlands for the entirety of the breeding season. Even the demoiselle crane and blue crane, which may nest and feed in grasslands (or even arid grasslands or deserts), require wetlands for roosting at night. The Sarus Crane in south Asia is unique in having a significant breeding population using agricultural fields to breed in areas alongside very high density of humans and intensive farming, largely due to the positive attitudes of farmers towards the cranes.[2] In Australia, the Brolga occurs in the breeding areas of Sarus Cranes in Queensland state, and they achieve sympatry by using different habitats. Sarus Cranes in Queensland largely live in Eucalyptus-dominated riverine, while most Brolgas use non-wooded regional ecosystems that include vast grassland habitats.[8] The only two species that do not always roost in wetlands are the two African crowned cranes (Balearica), which are the only cranes to roost in trees.[4]
Some crane species are sedentary, remaining in the same area throughout the year, while others are highly migratory, traveling thousands of kilometres each year from their breeding sites. A few species like Sarus Cranes have both migratory and sedentary populations, and healthy sedentary populations have a large proportion of cranes that are not territorial, breeding pairs.[9]
The cranes are diurnal birds that vary in their sociality by season and location. During the breeding season, they are territorial and usually remain on their territory all the time. In contrast in the non-breeding season, they tend to be gregarious, forming large flocks to roost, socialize, and in some species feed. Sarus Crane breeding pairs maintain territories throughout the year in south Asia, and non-breeding birds live in flocks that can also be seen throughout the year.[2][9] Large aggregations of cranes likely increase safety for individual cranes when resting and flying and also increase chances for young unmated birds to meet partners.[4]
Cranes are highly vocal and have several specialized calls. The vocabulary begins soon after hatching with low, purring calls for maintaining contact with their parents, as well as food-begging calls. Other calls used as chicks include alarm calls and "flight intention" calls, both of which are maintained into adulthood. Cranes are noticed the most due to their loud duet calls that can be used to distinguish individual pairs.[10] Sarus crane trios produce synchronized unison calls called "triets" whose structure is identical to duets of normal pairs, but have a lower frequency.[11]
The cranes consume a wide range of food, both animal and plant matter. When feeding on land, they consume seeds, leaves, nuts and acorns, berries, fruit, insects, worms, snails, small reptiles, mammals, and birds. In wetlands and agriculture fields, roots, rhizomes, tubers, and other parts of emergent plants, other molluscs, small fish, eggs of birds and amphibians are also consumed, as well. The exact composition of the diet varies by location, season, and availability. Within the wide range of items consumed, some patterns are suggested but require specific investigation to confirm; the shorter-billed species usually feed in drier uplands, while the longer-billed species feed in wetlands.[4]
Cranes employ different foraging techniques for different food types and in different habitats. Tubers and rhizomes are dug for and a crane digging for them remains in place for some time digging and then expanding a hole to prise them out of the soil. In contrast both to this and the stationary wait and watch hunting methods employed by many herons, they forage for insects and animal prey by slowly moving forwards with their heads lowered and probing with their bills.[4]
Where more than one species of cranes exists in a locality, each species adopts separate niches to minimise competition. At one important lake in Jiangxi Province in China, the Siberian cranes feed on the mudflats and in shallow water, the white-naped cranes on the wetland borders, the hooded cranes on sedge meadows, and the last two species also feed on the agricultural fields along with the common cranes.[4] In Australia, where Sarus Cranes live alongside Brolgas, they have different diets: Sarus Cranes' diet consisted of diverse vegetation, while Brolga diet spanned a much wider range of trophic levels.[8] Some crane species such as the Common/ Eurasian crane use a kleptoparasitic strategy to recover from temporary reductions in feeding rate, particularly when the rate is below the threshold of intake necessary for survival.[12] Accumulated intake of during daytime shows a typical anti-sigmoid shape, with greatest increases of intake after dawn and before dusk.[13]
Cranes are perennially monogamous breeders, establishing long-term pair bonds that may last the lifetime of the birds. Pair bonds begin to form in the second or third years of life, but several years pass before the first successful breeding season. Initial breeding attempts often fail, and in many cases, newer pair bonds dissolve (divorce) after unsuccessful breeding attempts. Pairs that are repeatedly successful at breeding remain together for as long as they continue to do so.[4] In a study of sandhill cranes in Florida, seven of the 22 pairs studied remained together for an 11-year period. Of the pairs that separated, 53% was due to the death of one of the pair, 18% was due to divorce, and the fate of 29% of pairs was unknown.[14] Similar results had been found by acoustic monitoring (sonography/frequency analysis of duet and guard calls) in three breeding areas of common cranes in Germany over 10 years.[15]
Cranes are territorial and generally seasonal breeders. Seasonality varies both between and within species, depending on local conditions. Migratory species begin breeding upon reaching their summer breeding grounds, between April and June. The breeding season of tropical species is usually timed to coincide with the wet or monsoon seasons.[2] Artificial sources of water such as irrigation canals and irregular rainfall can sometimes provide adequate moisture to maintain wetland habitat outside the normal wet season, and allows for occasional aseasonal nesting throughout the year in few tropical species.[16]
Territory sizes also vary depending on location. Tropical species can maintain very small territories, for example sarus cranes in India can breed on territories as small as one hectare where the area is of sufficient quality and disturbance by humans is minimal. Even in areas with a high density of humans, in the absence of directed persecution, species like Sarus Crane maintain territories as small as 5 ha when agricultural crops and landscape conditions are suitable.[2] In contrast, red-crowned crane territories may require 500 hectares, and pairs may defend even larger territories than that, up to several thousand hectares. Territory defence is either acoustic with both birds performing the unison call, or more rarely, physical with attacks usually by the male.[4] Because of this, females are much less likely to retain the territory than males in the event of the death of a partner.[14] Rarely, breeding territorial crane pairs allow a third crane into the territory to form polygynous or polyandrous trios that improves the chances of survival of the pair's chicks.[11] Trios of Sarus cranes were seen largely in marginal habitats and third birds were young suggesting that third cranes would benefit by gaining experience.[11]
The 15 living species of cranes are placed in three genera.[7] A molecular phylogenetic study published in 2010 found that the genus Grus, as then defined, was polyphyletic.[17] In the resulting rearrangement to create monophyletic genera, the Siberian crane was moved to the resurrected monotypic genus Leucogeranus, while the sandhill crane, the white-naped crane, the sarus crane, and the brolga were moved to the resurrected genus Antigone.[7] Some authorities recognize the additional genera Anthropoides (for the demoiselle crane and blue crane) and Bugeranus (for the wattled crane) on morphological grounds.
List of all world Gruidae species according to the Catalogue of Life:[18]
.jpg)
The cranes' beauty and spectacular mating dances have made them highly symbolic birds in many cultures with records dating back to ancient times. Crane mythology can be found in cultures around the world, from India to the Aegean, Arabia, China, Korea, Japan, Australia, and North America.
The Sanskrit epic poet Valmiki was inspired to write the first śloka couplet by the pathos of seeing a male sarus crane shot while dancing with its mate.[19][20]
In Mecca, in pre-Islamic Arabia, Allāt, Uzza, and Manāt were believed to be the three chief goddesses of Mecca, they were called the "three exalted cranes" (gharaniq, an obscure word on which 'crane' is the usual gloss). See The Satanic Verses for the best-known story regarding these three goddesses.
The Greek for crane is Γερανος (geranos), which gives us the cranesbill, or hardy geranium. The crane was a bird of omen. In the tale of Ibycus and the cranes, a thief attacked Ibycus (a poet of the sixth century BCE) and left him for dead. Ibycus called to a flock of passing cranes, which followed the attacker to a theater and hovered over him until, stricken with guilt, he confessed to the crime.
Pliny the Elder wrote that cranes would appoint one of their number to stand guard while they slept. The sentry would hold a stone in its claw, so that if it fell asleep, it would drop the stone and waken. A crane holding a stone in its claw is a well-known symbol in heraldry, and is known as a crane in its vigilance. Notably, however, the crest of Clan Cranstoun depicts a sleeping crane still in vigilance and holding the rock in its raised claw.[21]
Aristotle describes the migration of cranes in the History of Animals,[22] adding an account of their fights with Pygmies as they wintered near the source of the Nile. He describes as untruthful an account that the crane carries a touchstone inside it that can be used to test for gold when vomited up. (This second story is not altogether implausible, as cranes might ingest appropriate gizzard stones in one locality and regurgitate them in a region where such stone is otherwise scarce.)
Greek and Roman myths often portrayed the dance of cranes as a love of joy and a celebration of life, and the crane was often associated with both Apollo and Hephaestus.
In pre-modern Ottoman Empire, sultans would sometimes present a piece of crane feather (Turkish: turna teli) to soldiers of any group in the army (janissaries, sipahis, etc.) who performed heroically during a battle. Soldiers would attach this feather to their caps or headgear which would give them some sort of a rank among their peers.[23]
Throughout Asia, the crane is a symbol of happiness and eternal youth. In China, several styles of kung fu take inspiration from the movements of cranes in the wild, the most famous of these styles being Wing Chun, Hung Gar (tiger crane), and the Shaolin Five Animals style of fighting. Crane movements are well known for their fluidity and grace.
In Japan, the crane is one of the mystical or holy creatures (others include the dragon and the tortoise) and symbolizes good fortune and longevity because of its fabled life span of a thousand years. The crane is one of the subjects in the tradition of origami, or paper folding. An ancient Japanese legend promises that anyone who folds a thousand origami cranes will be granted a wish by a crane. In northern Hokkaidō, the women of the Ainu people performed a crane dance that was captured in 1908 in a photograph by Arnold Genthe. After World War II, the crane came to symbolize peace and the innocent victims of war through the story of schoolgirl Sadako Sasaki and her thousand origami cranes. Suffering from leukemia as a result of the atomic bombing of Hiroshima and knowing she was dying, she undertook to make a thousand origami cranes before her death at the age of 12. After her death, she became internationally recognised as a symbol of the innocent victims of war and remains a heroine to many Japanese girls.
In Australia, the Aboriginal People also perform a crane dance.
The Native Americans of North America also revere the crane. While it was a traditional food source for some tribes, it is considered a sacred bird. As with eagle feathers, crane feathers are used in special ceremonies and are protected by federal law. Native American tribes also used crane bones to make traditional tools, such as awls for leather work. Archaeologists discovered crane bones that had been polished and used by the Anasazi of Chaco Canyon in New Mexico, which were over 1,000 years old. The Crow and Cheyenne tribes traditionally used crane bones to make whistles that were used in battle. Additionally, the Navajo use the skulls and beaks of sandhill cranes to make medicine spoons.[24]
.jpg)
Crane, 18th century, by Mitsusuke (1675–1710), National Museum in Kraków
Pine, Plum and Cranes, 1759, by Shen Quan (1682—1760), hanging scroll, ink and colour on silk, the Palace Museum, Beijing
Dwarves fighting cranes in northern Sweden, a 16th-century drawing by Olaus Magnus
Cranes folded in origami paper
Songha (Korean), Cranes and Pines, 19th century. Brooklyn Museum
Tortoise Has New Year's Dream of Crane and Pine, around 1850, Brooklyn Museum
Brass Crane Perched on a Tortoise, c. 1800–1894, from the Oxford College Archive of Emory University
Cranes are a family, the Gruidae, of large, long-legged, and long-necked birds in the group Gruiformes. The 15 species of cranes are placed in three genera, Antigone, Balearica, and Grus. Unlike the similar-looking but unrelated herons, cranes fly with necks outstretched, not pulled back. Cranes live on most continents, with the exception of Antarctica and South America.
They are opportunistic feeders that change their diets according to the season and their own nutrient requirements. They eat a range of items from small rodents, eggs of birds, fish, amphibians, and insects to grain and berries.
Cranes construct platform nests in shallow water, and typically lay two eggs at a time. Both parents help to rear the young, which remain with them until the next breeding season.
Some species and populations of cranes migrate over long distances; others do not migrate at all. Cranes are solitary during the breeding season, occurring in pairs, but during the nonbreeding season, most species are gregarious, forming large flocks where their numbers are sufficient.
Most species of cranes have been affected by human activities and are at the least classified as threatened, if not critically endangered. The plight of the whooping cranes of North America inspired some of the first US legislation to protect endangered species.
Gruo (Grus) estas genro de migrantaj birdoj el la ordo de la Gruoformaj kaj familio de Gruedoj. Oni uzas tiun nomon “gruo” ankaŭ por la aliaj specioj de la grueda familio kiuj ne estas la genro “Grus”.
kun ĉiuj propraj kapo-koloroj (el TTT-ejo earthlife.net):
Gruo estas migra birdo el la ordo de gruoformaj birdoj (vadbirdoj) kun longaj maldikaj kruroj kaj kolo; longa, pinta beko kaj mallonga posta piedfingro. Ili estas similaj al cikonioj, sed tiuj estas silentaj escepte dum renkonto ĉenesta kaj gruoj estas laŭtege bruantaj birdoj.
La grua grupo flugas en karakteriza V-formo (kojnoforme) kaj malsimile al similaj – sed ne rilataj – ardeoj, ili flugas kun rektaj koloj kaj ne falditaj. Multaj specioj faras specialajn kaj bruajn pariĝadajn ceremoniojn. Ili pariĝas porvive. Multaj migras longajn distancojn. Specioj de varmaj regionoj ne migras. Ili estas sociaj birdoj, kiuj ariĝas kutime. Voĉo estas laŭtega alvoko aŭdebla de kilometroj. Ili estas oportunemaj manĝantoj ĉar ĉanĝas dieton laŭ sezono: ili povas manĝi tiom etajn ronĝulojn, fiŝojn kaj ranojn, kiom grenon kaj berojn dum somero kaj aŭtuno.
Ĉie grunombro malpliiĝas. Zorgoj pri Amerika gruo en Usono inspiris kelkajn el la unuaj reguloj protektantaj endanĝerigitajn speciojn. Esta specioj de tiu grupo en ĉiu kontinento escepte de Antarktio kaj Suda Ameriko.
La plej konata specio estas Griza gruo, Eŭrazia gruo, komuna, ordinara aŭ kutima gruo: Grus grus. Ĝi nestas en la norda parto de Eŭrazio. La eŭropaj gruoj travintrumas en Hispanio kaj en Nord-Afriko ofte en la valo de Nilo. Ĝi vivas en grandaj marĉoj. La nestumejon ili vizitas aprile, maje kaj la gruino konstruas grandan neston el fragmito kaj aliaj akvoplantoj. Ĝi demetas plej ofte 2 grizverdajn, malhele makulitajn ovojn. La idoj eloviĝas post 29–30 tagoj. La korpolongo de la gruo estas 105–120 cm; ĝi nutras sin per plantoj, sed ofte manĝas insektojn, helikojn, malofte etajn vertebrulojn. Temas pri protektita birdo.
Grubeleco kaj ties spektaklaj dancoj igis ilin simbolajn birdojn ekde pratempo. Esta grumitoj en tiom apartaj regionoj kiel Egea Maro, Suda Arabio, Japanio kaj India Nordameriko. En norda Hokkajdo, ainaj virinoj, kies kulturo estas pli propra el Siberio ol japana, dancis grudancon kiu estis fotita en 1908 de Arnold Genthe. En Koreio, grudanco estis dancata en korto de templo Tongdosa ekde dinastio Sila.
En Mekko, en praislama Sudarabio, la diinoj Allat, Uzza kaj Manah, supozeblaj filinoj kaj perantoj de Alaho, estis nomitaj la “tri ekscitiĝemaj gruoj” (gharaniq, kie gruo estas ĉefe radiko). En la Satanaj Versoj de Salman Rushdie oni parolas pri tiuj grudiinoj.
La greka vorto por gruo estas Γερανος (Geranos), de kie venas la nomo de floro geranio. Gruo estis omena birdo. En la rakonto de Ibiko kaj la gruoj, ŝtelisto atakis Ibikon (poeto de la 6a jarcento a.k.) kaj abandonis lin kiel mortintan. Ibiko alvokis preterpasantan gruaron kiu persekutis la murdiston ĝis teatro kie ŝvebis super li ĝis kiam li per kulposento konfesis.
Plinio la Maljuna verkis, ke la gruoj komisias noktogardiston dum dormado. Tiu ĉi prenas ŝtonon enbeke por ke tiu falu se la birdo dormiĝas kaj vekigu ĝin. Aristotelo priskribis grumigradon al valo de rivero Nilo. Li kontraŭas rakonton, ke gruoj povas engluti tuŝoŝtonon per kiu oni kontrolu orkvaliton. Tamen en la bazo de tiuj du rakontoj povas esti la fakto, ke gruoj povas engluti, kiel aliaj birdoj, digestajn ŝtonojn, kiuj poste povos estis vomataj en lokoj, kie ili estus raraj.
Gruo estas la egiptia hieroglifo simbolo pot litero "B." La vorto "pedigro" aŭ rasbesta genealogio devenas de malnova franca frazo "pie de grue", kiu signifas "grupiedo", ĉar pedigra diagramo similas kun branĉoj, kiuj venas de grupiedo.
Gruoj estas bonomenaj en Japanio, kiel simbolo de longviveco kune kun pino, bambuo kaj testudo. En feŭda Japanio gruoj estis protektataj de regantaj klasoj kaj zorgataj de kampuloj. Post la 19a jarcento tio perdiĝis kaj gruoj preskaŭ ekstingiĝis. Japanio nomigis sateliton tsuru (gruo). Se iu faldas 1000 gruojn laŭ stilmetodo de origamio, laŭ tradicio, sandeziro plenumiĝos. Post la morto de Sadako Sasaki tio rilatas ankaŭ al pacdeziro.
Por tradiciaj ĉinoj “ĉielaj gruoj” (tian-he) aŭ “vunditaj gruoj” (xian-he) estis mesaĝistoj de sageco. Legendaj saĝuloj Taoistoj estis transportitaj tra ĉielaj mondoj surdorse de gruoj.
Esperantistoj sciu, ke la de ili bone konata vorto "kongreso" devenas de la latina congruere, kiu mem devenas de la emo grua pri kuniĝi en grupoj!
Gruo (Grus) estas genro de migrantaj birdoj el la ordo de la Gruoformaj kaj familio de Gruedoj. Oni uzas tiun nomon “gruo” ankaŭ por la aliaj specioj de la grueda familio kiuj ne estas la genro “Grus”.
Los gruidos (Gruidae) son una familia de aves gruiformes conocidas vulgarmente como grullas. Son aves de lugares abiertos. Se desplazan dando zancadas con sus largas patas y recogen semillas e insectos con su largo pico. Viven en bandadas y muchas de ellas recorren largas distancias para criar. Se emparejan de por vida y tienen una espectacular exhibición de cortejo. Los machos y las hembras se pavonean, se inclinan y saltan bastante alto. Las grullas tienen una tráquea muy larga y emiten agudos sonidos como de trompeta, que pueden escucharse a dos kilómetros de distancia.
La grulla común estuvo muy extendida, pero su número ha descendido mucho debido a que necesita vivir en un hábitat tranquilo. Otra grulla, que es abundante y muy común en zoológicos por su vistosidad y sociabilidad es la grulla damisela (Anthropoides virgo). Las grullas son aves que poseen patas y cuello muy largos, con el pico también largo, y están dotadas de excelentes capacidades voladoras, que les permiten realizar cada año largas migraciones entre las áreas de cría y las zonas de invernada. Las patas están provistas de tres dedos grandes dirigidos hacia delante y uno más corto, hacia atrás. Muchas especies poseen plumas especialmente desarrolladas y con funciones decorativas. Una peculiaridad de su anatomía es la longitud que tienen las prolongaciones del aparato respiratorio que llevan aire hasta el interior de los huesos, haciendo que resulten muy ligeros. Estos denominados sacos aéreos, en el caso de las grullas, pueden alcanzar hasta 1,7 metros de longitud. Las grullas suelen alimentarse de semillas, bayas, raíces, frutos y otras materias vegetales, así como pequeñas presas, sobre todo, invertebrados.
Este animal era entre los antiguos uno de los símbolos de la prudencia y de la vigilancia.
Según los naturalistas, al llegar las grullas a alguna parte, establecen un acecho para no dejarse sorprender del sueño; el ave se sostiene tan solo sobre un pie y en el otro tiene una piedra, para que al caerse la despierte. Se le ha dado la vigilancia por atributo. Se dice en Japón y en China que las grullas equivalen a un amuleto de la suerte.
La grulla ha entrado en muchas empresas. Cuando hace de centinela, mientras las demás duermen, con este mote: Nihit me stante timendum, es la divisa de un jefe vigilante. Cuando vuelan, según su costumbre, bajo la dirección de una sola, con este hemistiquio: omna dirigit una, puede aplicarse a un príncipe cuya conducta siguen los pueblos. Una grulla que al prever un viento impetuoso se carga con una piedra, con estas palabras: Firmal gravitote volalum significa que la madurez de juicio asegura la empresa. Se han dado por divisa a una república donde cada uno a su turno puede obtener el primer grado en el gobierno las grullas que conducen cada una a su vez, con estas palabras: Alternis agmina ducunt. Las grullas como también las águilas y los buitres, pasan por agüeros favorables.[1]
En el siglo XX se popularizó el origami con forma de grulla como deseo de restablecimiento de la salud de alguna persona enferma y como homenaje a los que mueren violentamente.[2]
La familia Gruidae incluye 15 especies agrupadas en 4 géneros:[3]
Los gruidos (Gruidae) son una familia de aves gruiformes conocidas vulgarmente como grullas. Son aves de lugares abiertos. Se desplazan dando zancadas con sus largas patas y recogen semillas e insectos con su largo pico. Viven en bandadas y muchas de ellas recorren largas distancias para criar. Se emparejan de por vida y tienen una espectacular exhibición de cortejo. Los machos y las hembras se pavonean, se inclinan y saltan bastante alto. Las grullas tienen una tráquea muy larga y emiten agudos sonidos como de trompeta, que pueden escucharse a dos kilómetros de distancia.
La grulla común estuvo muy extendida, pero su número ha descendido mucho debido a que necesita vivir en un hábitat tranquilo. Otra grulla, que es abundante y muy común en zoológicos por su vistosidad y sociabilidad es la grulla damisela (Anthropoides virgo). Las grullas son aves que poseen patas y cuello muy largos, con el pico también largo, y están dotadas de excelentes capacidades voladoras, que les permiten realizar cada año largas migraciones entre las áreas de cría y las zonas de invernada. Las patas están provistas de tres dedos grandes dirigidos hacia delante y uno más corto, hacia atrás. Muchas especies poseen plumas especialmente desarrolladas y con funciones decorativas. Una peculiaridad de su anatomía es la longitud que tienen las prolongaciones del aparato respiratorio que llevan aire hasta el interior de los huesos, haciendo que resulten muy ligeros. Estos denominados sacos aéreos, en el caso de las grullas, pueden alcanzar hasta 1,7 metros de longitud. Las grullas suelen alimentarse de semillas, bayas, raíces, frutos y otras materias vegetales, así como pequeñas presas, sobre todo, invertebrados.
Kurglased (Gruidae) on lindude klassi kureliste seltsi kuuluv perekond.
Kurglased on laialt levinud. Nad puuduvad Antarktikas, Lõuna-Ameerikas, Madagaskaril, Uus-Meremaal ja paljudel Vaikse ookeani saartel[1]. Kurglaste mitmekesisus on kõige suurem Ida-Aasias, kus elab 8 liiki kurglasi. Aafrikas elab alaliselt 5 liiki ja aastavahetuse aegu saabub kuues talvituma.
Mõned kurglased on tüüpilised rändlinnud ja rändavad igal aastal tuhandeid kilomeetreid, teised ei rända üldse.
Kurglased ei lasku puu otsa ja ehitavad pesa üksnes maapinnale[1]. Kurn koosneb 1-2 tähnilisest munast[1]. Poegi kasvatavad mõlemad vanemad ja pojad jäävad vanemate juurde kuni järgmise pesitsushooajani. Pesitsemise ajal elavad kured paaridena, aga väljaspool seda kogunevad salkadesse ja isegi parvedesse, mis mõnikord võivad üsna suured olla.
Kured söövad mitmekesist toitu. Nende menüü sõltub aastaajast ja sellest, mida parajasti saada on. Nad söövad väikseid roomajaid, kalu ja kahepaiksid, samuti putukaid, teravilja, marju ja rohttaimi. Richard Roht kirjeldas raamatus "Kodus ja metsas", kuidas kass Otu ründas sookurge, lootes ta maha murda, aga lõpuks pidi põgenema, sest kurg ajas teda taga ja tahtis ta ise nahka panna.
Enamikul kurglastel on keerukad paarimisrituaalid, mida nimetatakse tantsuks.
Kured on häälekad linnud. Nad suudavad kuuldavale tuua suurt hulka erisuguseid häälitsusi ja hüüdeid. Nad hakkavad häält tegema juba varsti pärast koorumist ja see on madal nurruv kutsehüüd oma vanematele, ühtlasi palve süüa anda. Juba tibuna omandavad nad seejärel hoiatushüüu ja hüüu "tahan lennata", mis mõlemad säilivad täiskasvanud linnul.
Kurgede rände jälgimiseks neid märgistatakse. Minevikus neid rõngastati metallist rõngastega, hiljem värviliste rõngastega. Koostöö Saksamaa ja Hispaania kureuurijatega võimaldas hakata kurgi raadiomärgistama. Aastaks 2000 oli Eestis märgistatud ligi 50 sookurge, neist 35 nii värvilise kui metallrõngaga ja 9 kurepoja selga oli pandud raadiosaatja.[2]
Kurglaste sugukonda kuulub 15 retsentset liiki neljas perekonnas:
Kurglased (Gruidae) on lindude klassi kureliste seltsi kuuluv perekond.
Kurglased on laialt levinud. Nad puuduvad Antarktikas, Lõuna-Ameerikas, Madagaskaril, Uus-Meremaal ja paljudel Vaikse ookeani saartel. Kurglaste mitmekesisus on kõige suurem Ida-Aasias, kus elab 8 liiki kurglasi. Aafrikas elab alaliselt 5 liiki ja aastavahetuse aegu saabub kuues talvituma.
Mõned kurglased on tüüpilised rändlinnud ja rändavad igal aastal tuhandeid kilomeetreid, teised ei rända üldse.
Kurglased ei lasku puu otsa ja ehitavad pesa üksnes maapinnale. Kurn koosneb 1-2 tähnilisest munast. Poegi kasvatavad mõlemad vanemad ja pojad jäävad vanemate juurde kuni järgmise pesitsushooajani. Pesitsemise ajal elavad kured paaridena, aga väljaspool seda kogunevad salkadesse ja isegi parvedesse, mis mõnikord võivad üsna suured olla.
Kured söövad mitmekesist toitu. Nende menüü sõltub aastaajast ja sellest, mida parajasti saada on. Nad söövad väikseid roomajaid, kalu ja kahepaiksid, samuti putukaid, teravilja, marju ja rohttaimi. Richard Roht kirjeldas raamatus "Kodus ja metsas", kuidas kass Otu ründas sookurge, lootes ta maha murda, aga lõpuks pidi põgenema, sest kurg ajas teda taga ja tahtis ta ise nahka panna.
Enamikul kurglastel on keerukad paarimisrituaalid, mida nimetatakse tantsuks.
Kured on häälekad linnud. Nad suudavad kuuldavale tuua suurt hulka erisuguseid häälitsusi ja hüüdeid. Nad hakkavad häält tegema juba varsti pärast koorumist ja see on madal nurruv kutsehüüd oma vanematele, ühtlasi palve süüa anda. Juba tibuna omandavad nad seejärel hoiatushüüu ja hüüu "tahan lennata", mis mõlemad säilivad täiskasvanud linnul.
Kurgede rände jälgimiseks neid märgistatakse. Minevikus neid rõngastati metallist rõngastega, hiljem värviliste rõngastega. Koostöö Saksamaa ja Hispaania kureuurijatega võimaldas hakata kurgi raadiomärgistama. Aastaks 2000 oli Eestis märgistatud ligi 50 sookurge, neist 35 nii värvilise kui metallrõngaga ja 9 kurepoja selga oli pandud raadiosaatja.
Kurrilo (Gruidae) Gruiformes ordenako familia baten izen arrunta da.
Paseko hegazti zangaluze moko-zuzena da, jateko ona dena.[1]
Familiak, egun, 15 espezie ditu, 4 generotan banaturik:[2]
Tokian tokiko euskalkiak dokumentatu ahal izan diren eremuan, honako formak jaso izan dira euskaraz hegazti hauentzat: kurrilo edo kurrillo, grulla, kurlo eta lertsun[3]. Euskal Herrian aurki daitekeen espezie bakarra kurrilo arrunta da (Grus grus).
Kurrilo (Gruidae) Gruiformes ordenako familia baten izen arrunta da.
Paseko hegazti zangaluze moko-zuzena da, jateko ona dena.
Kurjet (Gruidae) on kurkilintujen lahkoon kuuluva lintuheimo.
Kurjet ovat hyvin suuria, ja niiden jalat ja kaula ovat pitkät. Kurjilla on suora, terävä ja tikarimainen nokka. Niiden tertiaalit (sisimmät kyynärsulat) ovat pidentyneet ja puuhkamaiset, ja voivat näyttää erehdyttävästi pyrstöltä, mutta oikea pyrstö on lyhyt ja piilossa tertiaalien alla.[1]
Lentäessään kurjet kaartelevat usein. Ne muuttavat auramuodostelmissa tai pitkissä jonoissa. Kurjet lentävät hitaasti ja yleensä korkealla liitäen pitkään ja kaarrellen nousevissa ilmavirtauksissa. Kurkien lentäessä niiden kaula on suorana ja pitkät jalat sojottavat takana.[1]
Kurkien heimoon kuuluu neljä sukua, joissa on yhteensä viisitoista lajia.[2]
.
Kurjet (Gruidae) on kurkilintujen lahkoon kuuluva lintuheimo.
Les Gruidés (Gruidae) sont une famille de grands oiseaux de l'ordre des Gruiformes. Cette famille comprend 2 genres et quinze espèces existantes.
Ce sont de grands oiseaux terrestres (de 90 à 176 centimètres), gracieux, à long cou et longues pattes, au plumage à dominantes grises ou blanches.
On les trouve sur tous les continents, excepté l'Antarctique, les îles d'Océanie et l'Amérique du Sud. On observe la plus grande diversité des genres en Afrique et des espèces en Asie. Les gruidés fréquentent les zones humides ou herbeuses étendues.
D'après la classification de référence (version 2.6, 2010) du Congrès ornithologique international (ordre phylogénique) :
Les Gruidés (Gruidae) sont une famille de grands oiseaux de l'ordre des Gruiformes. Cette famille comprend 2 genres et quinze espèces existantes.
Is éan imirce é an grús coiteann (Grus grus). Is baill d'ord na "Gruiform" iad.
Bhí an grús tábhachtach i gcultúr traidisiúnta na hÉireann. Ní thugann an t-éan cuairt ar Éirinn ach go hannamh anois[1].
Is éan imirce é an grús coiteann (Grus grus). Is baill d'ord na "Gruiform" iad.
Bhí an grús tábhachtach i gcultúr traidisiúnta na hÉireann. Ní thugann an t-éan cuairt ar Éirinn ach go hannamh anois.
Os grúidos[1] (Gruidae) son unha familia de grandes aves de longas patas e pescozos da orde Gruiformes, que se chaman comunmente grúas[2] ou grous (grous son propiamente os machos[3]). Hai quince especies de grúas clasificadas en catro xéneros. A diferenza de aves de aspecto similar pero non relacionadas como as garzas, as grúas voan cos pescozos estirados en vez de dobrados cara atrás. As grúas viven en todos os continentes agás na Antártida e Suramérica. Visitan Galicia ocasionalmente as especies Grus grus (grúa cincenta ou, simplemente, grúa ou grou) e Anthropoides virgo (grou pequeno), polo que figuran na Lista de aves de Galicia.
Aliméntanse de forma oportunista e cambian a súa dieta segundo a estación e as súas propias necesidades de nutrientes. Comen diversos alimentos de tamaño axeitado desde roedores, peixes, anfibios e insectos ata cereais, bagas e plantas.
As grúas constrúen niños de tipo plataforma en augas pouco profundas e normalmente poñen dous ovos por posta. O macho e a femia axudan na crianza dos fillos, os cales permanecen con eles ata a seguinte estación de apareamento.[4]
Algunhas especies e poboacións de grúas migran a longas distancias; outras non migran en absoluto. As grúas son solitarias durante a estación reprodutora, cando se xuntan en parellas, pero durante o resto do ano son gregarias, formando grandes bandadas alí onde son abundantes.
A maioría das especies de grúas foron afectadas polas actividades humanas e están clasificadas polo menos como ameazadas, se non en crítico perigo.
As grúas son aves grandes ou moi grandes, e entre elas están as aves voadoras máis altas do mundo. O seu tamaño vai desde o da Anthropoides virgo (ou Grus virgo), que mide 90 cm de lonxitude, ao da Grus antigone, que chega só a 176 cm, aínda que a máis pesada delas é a Grus japonensis, que pode pesar 12 kg antes de migrar. Son aves de patas e pescozos longos con corpos aerodinámicos e grandes ás arredondadas. Os machos e femias non varían en aparencia externa, pero a media de tamaños dos machos adoita ser lixeiramente maior que a das femias.[5]
A plumaxe das grúas varía co hábitat. As especies que habitan en vastas zonas húmidas abertas adoitan ter máis área branca na súa plmaxe que as especies que habitan zonas húmidas menores ou hábitats forestais, que tenden a ser máis grises. Estas especies brancas xeralmente son tamén máis grandes. O menor tamaño e cor das especies forestais crese que lles axuda a manter un perfil menos visible cando están aniñando; dúas destas especies (a Grus grus e a Grus canadensis) tamén enzoufan as súas plumas con lama para esconderse mellor mentres están aniñando.
A maioría das especies de grúas teñen algunhas áreas de pel espida na face; as únicas dúas excepcións son a Grus paradisea e Anthropoides virgo. Esta pel sen plumas úsana na comunicación con outras grúas, e pode ampliarse contraendo ou relaxando músculos e cambia a intensidade da súa cor. As plumas da cabeza poden moverse e erguerse para comunicarse nos casos das especies Grus paradisea Grus carunculata e Anthropoides virgo.
Tamén é importante na comunicación a posición e lonxitude da súa traquea, que se asocia co óso esterno o mesmo as súas placas óseas se fusionan con el. Nas grúas Balearica pavonina e Balearica regulorum a traquea é máis curta e só está lixeiramente impresionada sobre o óso esterno, mentres que a traquea das outras especies é máis longa e penetra no esterno. Nalgunhas especies todo o esterno está fusionado coas placas óseas da traquea, e isto axuda a amplificar as chamadas das grúas, permitíndolles que se oian a varios quilómetros.[5][6]
As grúas teñen unha distribución cosmopolita, e poden verse na maioría dos continentes. Porén, están ausentes da Antártida e, misteriosamente, de Suramérica. O leste de Asia é o centro da diversidade das grúas, onde viven oito especies, seguida de África, onde residen cinco especies e invernan poboacións dunha sesta especie. Australia, Europa e Norteamérica teñen dúas especies. Dos catro xéneros de grúidos, dous, Balearica (con dúas especies) e Bugeranus (unha especie) están restrinxidas a África, e o terceiro, Anthropoides, ten unha única especie completamente africana e outra máis que se encontra en África, Asia e Europa. O restante xénero, Grus, contén a maioría das especies e é o máis estendido, aínda que só unha das súas especies aparece en África como migrante invernal.[5]
A maioría das especies de grúas dependen das zonas húmidas e precisan grandes áreas de espazo aberto. A maioría das especies de grúas aniñan en zonas húmidas de pouca profundidade. Algunhas especies aniñan en zonas húmidas pero trasladan os seus poliños ás praderías para alimentarse (e tornan ás zonas húmidas pola noite), mentres que outras permanecen nas zonas húmidas durante toda a estación reprodutora. Incluso as dúas especies do xénero Anthropoides, que poden aniñar e alimentarse en praderías (mesmo en praderías secas e desertos), necesitan as zonas húmidas para repousar durante a noite. As únicas dúas especies que non sempre repousan nas zonas húmidas son as grúas africanas do xénero Balearica, que son as únicas que se pousan nas árbores.[5]
Algunhas especies de grúas son sedentarias, e permanecen na mesma área todo o ano, outras son moi migratorias, e viaxan miles de quilómetros todos os anos desde os seus lugares de reprodución. Unhas poucas especies teñen tanto poboacións migratorias coma sedentarias.
As grúas son aves diúrnas que varían a súa socialidade segundo a estación. Durante a estación do apareamento son territoriais e normalmente permanecen no seu territorio todo o tempo. Pero na estación non reprodutora tenden a ser gregarias, formando grandes bandadas para repousar e socializarse e nalgunhas especies alimentarse. As especies que se alimentan predominantemente de materia vexetal na estación non reprodutora xúntanse en bandadas para facelo, mentres que as que se alimentan de animais normalmente aliméntanse en grupos familiares, xuntándose en bandadas só durante os períodos de descanso, ou para preparar as viaxes migratorias. Estas grandes agregacións de grúas son importantes para a súa seguridade cando descansan e tamén como sitios onde os xoves non emparellados encontran a outros individuos.[5]
As grúas son moi vocalizadoras e teñen un gran vocabulario de chamadas especializadas. As vocalizacións empezan pouco despois de eclosionaren con chamadas de contacto baixas rosmantes para manter contacto cos seus pais, e tamén chamadas para pedir alimento. Outras chamadas usadas polos pitiños inclúen chamadas de alarma e chamadas de "intención de voar", que as seguen facendo ambas durante a idade adulta. As chamadas de dúo das grúas son as máis impresionantes. Poden utilizalas para o recoñecemento individual (ver abaixo a ligazón externa).[7]
Os grúidos poden comer unha gran variedade de alimentos, de orixe animal ou vexetal. Cando se alimentan en terra non asolagada comen sementes, follas, noces, landras, bagas, outras froitas, insectos, vermes, caracois, pequenos réptiles, mamíferos e aves. En zonas húmidas comen raíces, rizomas, tubérculos e ou partes aéreas das plantas, moluscos, peixes pequenos e anfibios. A composición exacta da dieta varía segundo a localidade, estación e dispoñibilidade. Dentro da ampla gama de alimentos consumidos hai algúns patróns; as especies con bicos máis curtos xeralmente comen en terras máis secas, mentres que as de bico mís longo se alimentan máis en zonas húmidas.[5]
As grúas empregan diferentes técnicas para procurar os distintos tipos de alimentos. Os tubérculos e rizomas obtéñenos escavando e as grúas fan unha escavación inicial e despois amplían o burato para atopalos. En contraste con esta técnica ou a de agardaren quietas e vixiaren cando cazan (igual que fan as garzas), poden tamén buscar insectos e presas animais ao moverse lentamente cara adiante coa cabeza baixa e sondando a auga cos peteiros.[5]
Onde vive máis dunha especie de grúa, cada especie adopta un nicho distinto para minimizar a competición por solapamento de nichos. Nun importante lago da provincia de Jiangxi en China, a grúa siberiana Grus leucogeranus aliméntase en lameiras e en augas pouco fondas, a Grus vipio nos límites das zonas húmidas, a Grus monacha en prados de xuncos, e estas dúas últimas especies tamén se alimentan en campos agrícolas xunto coas Grus grus.[5]
As grúas reprodúcense mantendo unha monogamia permanente, xa que establecen lazos de parella a longo prazo que poden durar toda a vida dos animais. Os lazos de parella empezan a formarse no segundo ou terceiro anos de vida, pero isto pode acontecer varios anos antes da primeira tempada reprodutora con éxito, xa que os intentos iniciais de reprodución a miúdo fracasan, e en moitos casos poden desfacerse as parellas ("divorcio") despois de intentos de reprodución fracasados. As parellas que teñen éxito reprodutivo repetidamente permanecen xuntas mentres o sigan tendo.[5] Nun estudio feito sobre a Grus canadensis en Florida, 7 de cada 22 parellas estudadas permaneceron xuntas durante un período de 11 anos. Das parellas que se separaron o 53% foi debido a que morreu un dos membros, o 18% debido a un "divorcio" e do 29% restante non se sabe a razón.[8] Obtivéronse resultados similares por monitorización acústica (sonografía / análise de frecuencias sonoras do dúo e chamadas de protección) en tres áreas de reprodución de Grus grus en Alemaña durante 10 anos.[9]
As grúas son territoriais e xeralmente reprodutores estacionais. A estacionalidade varía tanto entre especies coma dentro dunha especie, dependendo das condicións locais. As especies migratorias empezan a reproducirse unha vez que chegan aos seus terreos de reprodución de verán, entre abril e xuño. Porén, a estación reprodutora das especies tropicais xeralmente está sincronizada para coincidir coa estación húmida ou monzónica. O tamaño dos territorios tamén varía dependendo da localidade. As especies tropicais poden manter territorios moi pequenos, por exemplo as Grus antigone na India poden reproducirse en territorios de só unha hectárea nas que a área é de calidade suficiente e as molestias causadas polos humanos están minimizadas. Ao contrario, os territorios da Grus japonensis poden ser de 500 hectáreas, e as parellas poden defender mesmo territorios aínda máis grandes, de ata mil hectáreas. A defensa do territorio realízaa xeralmente o macho.[5] A causa disto, é moito menos probable que conserven o territorio as femias que os machos en caso de morte do outro membro da parella.[8]
Hai 15 especies vivas de grúas distribuñidas en catro xéneros:
SUBFAMILIA BALEARICINAE
SUBFAMILIA GRUINAE
O rexistro fósil das grúas deixa moito que desexar. Aparentemente, as subfamilias estaban ben diferenciadas no Eoceno tardío (hai arredor de 35 millóns de anos). Os xéneros actuais teñen aparentemente unha antigüidade de 20 millóns de anos. A bioxeografía dos fósiles coñecidos e dos taxons vivos de grúas suxiren que o grupo é probablemente orixinario do Vello Mundo (de Laurasia?). A diversidade existente a nivel de xénero está centrada en África (oriental), pero lamentablemente non existe un rexistro fósil decente procedente de alí. Isto contrasta cos numerosos fósiles de Ciconiiformes que se documentaron alí; estas aves suponse que compartían entón gran parte do seu hábitat coas grúas. As grúas son un taxon irmán dos Eogruidae, unha liñaxe de aves non voadoras; como se predí polo rexistro fósil das verdadeiras grúas, os eogruídos eran nativos do Vello Mundo.
Os xéneros fósiles están provisionalmente asignados ás subfamilias existentes actualmente:
Gruinae
Ás veces consideradas Balearicinae
Ás veces consideradas Gruidae incertae sedis
A beleza das grúas e as súas espectaculares danzas de apareamento fixeron delas aves con gran simbolismo en moitas culturas desde tempos antigos. A mitoloxía relacionada coas grúas está moi espallada e pode encontrarse en rexións como a India, Exeo, sur de Arabia, China, Corea, Xapón e nas culturas dos nativos norteamericanos. No norte da illa xaponesa de Hokkaido, as mulleres do pobo ainu realizaban unha danza da grúa que foi captada en fotografías en 1908 por Arnold Genthe. En Corea, tamén se representaba unha danza da grúa no patio do templo de Tongdosa desde tempos da dinastía Silla (646 CE).
O primeiro dístico śloka do poema épico en sánscrito Valmiki está inspirado pola pena de ver como un macho de Grus antigone era cazado mentres facía a danza do apareamento.[11][12]
Na Meca, na Arabia preislámica, críase que Allāt, Uzza, e Manāt eran as tres deusas principais da Meca, e denominábanse as "tres grúas exaltadas" (usábase a palabra gharaniq, unha escura palabra para a cal 'grúa' é a glosa usual).
En China, varios estilos de kung fu inspíranse nos movementos das grúas na natureza; o máis famoso destes estilos é o Wing Chun, Hung Gar (grúa tigre), e o estilo Shaolín de cinco animais de loita. Os movementos das grúas son ben coñecidos pola súa fluidez e graza.
A palabra grega para grúa é Γερανος (Geranos), que deu lugar ao nome xeranio. A grúa era un ave de agoiro. No conto de Íbico e as grúas, un ladrón ataca a Íbico (un poeta do século VI a.C.) e déixao por morto. Íbico chamou a unha bandada de grúas que pasaban para que o axudasen, as cales seguiron ao atacante a un teatro e voaron sobre el, o que permitiu que fose detido.
Plinio o Vello escribiu que as grúas situaban un dos seus individuos como vixliante mentres os demais durmían. A sentinela termaba dunha pedra nas súas garras de modo que se quedaba durmido tiraría a pedra e espertaría. Unha grúa sostendo unha pedra nas súas garras é un símbolo heráldico denominado grúa en vixilancia.
Aristóteles describe a migración das grúas na súa Historia dos animais,[13] engadindo un relato das súas loitas cos pigmeos, xa que invernaban preto das fontes do Nilo. Describiu como non verídico o relato de que a grúa leva dentro unha pedra de toque que pode usarse para comprobar se un metal é ouro cando a vomitaban. (Esta segunda historia non é de todo absurda, xa que as grúas poden inxerir pedras, que poden ser do tipo apropiado como pedra de toque, e regurxitalas noutras rexións onde este tipo de pedras escasea.)
Os gregos e os romanos a miúdo representaban a danza das grúas como o amor polo gozo e celebración da vida, e as grúas estaban a miúdo asociadas tanto con Apolo coma con Hefesto.
En moitas partes de Asia a grúa é un símbolo da felicidade e a eterna mocidade. En Xapón, a grúa é unha das criaturas místicas ou sagradas (como tamén o son os dragóns e as tartarugas) e simbolizan a boa fortuna e vida longa a causa da da súa fabulosa lonxevidade de mil anos. A grúa é un suxeito favorito na tradición do origami ou papiroflexia. Unha antiga lenda xaponesa promete que a calquera que faga mil grúas de papel unha grúa lle concederá un desexo. Despois da Segunda guerra mundial, a grúa simbolizou a paz e as vítimas inocentes da guerra na historia da nena Sadako Sasaki e as súas mil grúas de papiroflexia. A nena sufrira o bombardeo atómico de Hiroshima e tiña leucemia, polo que sabía que ía morrer, e fixo mil grúas de papel antes de morrer aos 12 anos, polo que chegou a ser famosa e recoñecida como símbolo das vítimas inocentes da guerra.
Piñeiro, ameixas e grúas, 1759, de Shen Quan (1682—1760). Rolo colgante, tinta e cor sobre seda. No Museo de Palacio, Pequín.
Ananos loitando contra grúas no nortre de Suecia, un debuxo do século XVI debuxado por Olaus Magnus.
Grúas de papiroflexia
Os grúidos (Gruidae) son unha familia de grandes aves de longas patas e pescozos da orde Gruiformes, que se chaman comunmente grúas ou grous (grous son propiamente os machos). Hai quince especies de grúas clasificadas en catro xéneros. A diferenza de aves de aspecto similar pero non relacionadas como as garzas, as grúas voan cos pescozos estirados en vez de dobrados cara atrás. As grúas viven en todos os continentes agás na Antártida e Suramérica. Visitan Galicia ocasionalmente as especies Grus grus (grúa cincenta ou, simplemente, grúa ou grou) e Anthropoides virgo (grou pequeno), polo que figuran na Lista de aves de Galicia.
Aliméntanse de forma oportunista e cambian a súa dieta segundo a estación e as súas propias necesidades de nutrientes. Comen diversos alimentos de tamaño axeitado desde roedores, peixes, anfibios e insectos ata cereais, bagas e plantas.
As grúas constrúen niños de tipo plataforma en augas pouco profundas e normalmente poñen dous ovos por posta. O macho e a femia axudan na crianza dos fillos, os cales permanecen con eles ata a seguinte estación de apareamento.
Algunhas especies e poboacións de grúas migran a longas distancias; outras non migran en absoluto. As grúas son solitarias durante a estación reprodutora, cando se xuntan en parellas, pero durante o resto do ano son gregarias, formando grandes bandadas alí onde son abundantes.
A maioría das especies de grúas foron afectadas polas actividades humanas e están clasificadas polo menos como ameazadas, se non en crítico perigo.
Ždralovi (lat. Gruidae) su porodica ptica iz reda ždralovki (Gruiformes). Porodica ima 15 vrsta koje žive širom svijeta, osim u Južnoj Americi i na Antarktici. U srednjoj i sjevernoj Europi živi ždral, vrsta iz potporodice pravih ždralova.
Fosilni nalazi dokazuju, da su pretci ovih ptica još prije 37 do 54 milijuna godina, znači da postoje još od trijasa.
Od najranijih vremena ždralovi su svojom pojavom, svadbenim plesom i vještinom letenja imali veliki utjecaj na ljude i mitologiju, književnost i pjesništvo.
Ždralovi su velike, dugonoge i dugovrate ptice. Za razliku od sličnih ali ne i bliže srodnih čaplji (Ardeidae), ždralovi lete ispruženog vrata. Pored toga, od čaplji se razlikuju i kraćim kljunom i uglavnom su i dosta veći.
Odrasle ptice visoke su do 120 centimetara, pri čemu su ženke nešto manje od mužjaka. Raspon krila im je do 2,4 metra, a noge su u letu duže od repa. Težina odraslog mužjaka je do 7 kilograma, a ženke su oko jednog kilograma lakše.
Prevladavajuća boja ždralova je svijetla, srebrnkasto siva, koja je sve tamnija prema ekstremitetima. Glava i vrat su naprotiv crni. Tipično obilježje su s jedne strane bijele pruge koje počinju kod oka i mogu dosezati sve do leđa, i s druge crveni, goli dijelovi kože na glavi i vratu. To je zajedničko svim vrstama, osim djevičanskom i rajskom ždralu.
Sljedeće obilježje su im duga, na kraju malo iskrzana krilna pera. Kad ptice rašire krila, dolazi do izražaja sva ljepota ovih ptica. Kad ptice sklope krila, ovo perje seže daleko preko repa, a kod djevičanskog ždrala gotovo do zemlje. Tek nakon prvog mitarenja ptice dobivaju perje pune dužine. Nakon toga, promjena perja odvija se svake druge do četvrte godine, pretežno u vrijeme podizanja mladunaca.
Ždralovi se glasaju na razne načine, što ima važnu ulogu u socijalnom ponašanju. Tako se pilićima glasaju nježnim, ne glasnim ćurlikanjem. Kad su uzbuđeni, javljaju se glasnim, zviždavim tonovima. Kad nešto mole, glasanje je jadikujuće pijukanje. Glasno ćurlikanje služi međusobnom javljanju unutar porodice. Kad žele upozoriti mladunce, ispuštaju oštre ravnomjerne tonove, kako na tlu tako i u zraku.
Glasne pozive koji potsjećaju na zvuk trube omogućava im rezonantni prostor u njihovom jako produljenom dušniku (dužine od 100 do 130 cm), dijelom smotanom poput cijevi uz prsnu kost. [1]. Trubljenje ždralova tako je glasno, da ga se može čuti na nekoliko kilometara. Kod "pjevanja" u duetu nakon niza pozivnih glasova slijedi niz usklađenih tonova. I mužjak i ženka mogu otpočeti "duet" i odrediti tonalitet. Pri tome obe ptice podižu glave i kljunove uvis, vrat zabacuju unatrag i šire krila [1]. Ptice stoje jedna pored druge, i lagano se uz zajedničko ili izmjenično glasanje sinhronizirano kreću prema naprijed. Glasanje u duetu javlja se kod uzrujanosti na okupljalištu ili odmorištu, najčešće u vrijeme parenja i podizanja mladunaca. Uz pomoć analize frekvencije glasanja (sonografija) moguće je glasanje individualizirati i prepoznati svaki put istu pticu.
Različite vrste ždralova mogu se sresti na svim kontinentima osim Antarktike i južne Amerike. U južnoj Americi ekološki prostor koji drugdje zauzimaju ždralovi, popunjava vrsta guarauna (Aramus guarauna), jedina vrsta roda Aramus, jedina i u porodici Aramidae.
Ždralovi su oportunisti, mijenjaju svoju prehranu u skladu s prostornim i klimatskim datostima. Tako jedu male glodavce, ribe i vodozemce, no u jesen prelaze na žitarice i bobice raznih vrsta.
U vrijeme koje prethodi parenju, ždralovi izvode vrlo glasan i vrlo kompliciran svadbeni ples, koji se često naziva "ždralov ples". No pored toga, na taj način pokazuju raspoloženje, obilježavaju teritorij i komuniciraju. Plešući, i mužjaci i ženke skaču u zrak raširenih krila i glasno trube. U paru se kreću ravno i u zavojima približavajući i udaljavajući se, poskakuju, hodaju ukočenih nogu ili savijajući "koljena", kimaju glavama, klanjaju se, izvode piruete i dižu s tla i bacaju kljunovima u zrak različit materijal. Uspravljajući gornji dio tijela i spuštajući raširena krila, ženka grgutavim glasanjem poziva mužjaka na parenje. Nakon parenja, mužjak najčešće skače preko ženke prema naprijed. Iza toga slijedi glasanje u duetu, pa razdoblje čišćenja i uređivanja perja. Duet povremeno odzvanja kroz čitavo razdoblje gniježđenja a i kasnije, kao znak zajedništva para. I prije nego što mogu letjeti, mladunci nauče sve raznovrsne i komplicirane pokrete ždralovog plesa. Većina vrsta ždralova živi u trajnim monogamnim zajednicama pa kod njih svadbeni ples nije način osvajanja partnera, nego međusobno dokazivanje privrženosti što dodatno učvršćuje njihovo zajedništvo.
Ždralovi se gnijezde u močvarama, tražeći udaljena mjesta kao što su arktičke tundre, stepe, visoravni i močvarne šume. Gnijezdo rade u blizini vode, najrađe uz dubinu do oko koljena. Iako su ždralovi vrlo društvene ptice, gnijezda grade podalje jedno od drugog. Uz rijetke iznimke, ždralovi se gnijezde na tlu. Leglo ima najčešće dva jaja, a o mladim potrkušcima brinu oba roditelja. Nakon oko deset tjedana, mladunci mogu letjeti. Uska povezanost roditelja s mladuncima traje do leta u zimovališta, a najduže do povratka u ljetna staništa, kad povezanost prestaje.
Očekivani životni vijek je najčešče dvanaest do trinaest godina, iako u zatočeništvu mogu doživjeti i do 40 godina.
Većina ždralova su vrlo društvene životinje. Osim u vrijeme gniježdenja, okupljaju se u velike skupine. Ždralovi se često mogu vidjeti u skupinama od koju tisuću jedinki, a kod selidbi u zimska ili ljetna obitavališta viđane su i skupine kanadskih ždralova od više desetaka tisuća jedinki.
Ždralovi koji žive u toplim klimatskim područjima su stanarice, dok one vrste koje se gnijezde u hladnijim područjima prevaljuju velike udaljenosti radi prezimljavanja. Naslijeđeni nagon za selidbu kod njih pokreće određena dužina dnevne svjetlosti, vremenske prilike, opadanje ponude hrane kao i međusobni utjecaj jedinki do kojeg dolazi na okupljalištima, i dolazi do masovnog kretanja prema jugu. Pri selidbi, ptice koriste najpovoljnije geografske i klimatske uvjete.
Dužina ukupnog puta pojedinih populacija nije jednaka, no najduži je kod kanadskih ždralova. Oni prevaljuju od gnijezdišta na Aljasci do zimskih hranilišta u Teksasu udaljenost od gotovo 6.500 kilometara. Dužina puta koji prevale u jednom danu je različita, može biti između 100 i 1.000 kilometara. To ovisi o mnogim elementima unutrašnjih (selidbeno raspoloženje, raspoloživa količina energije u obliku masne rezerve u tijelu) i vanjskih (količina dnevnog svjetla, vremenske prilike, visinska strujanja) datosti.
Ždralovi lete u skupini oblikujući klin nejednakih stranica ili kose redove kako bi se smanjio otpor zraka, a održao kontakt unutar grupe. U vrijeme selidbe ptice se sporazumijevaju glasanjem koje je posebno često kod slabe vidljivosti ili noću. Let mijenja smjer ovisno o smjeru vjetra i potsjeća na vijuganje ili valove. Visina leta je različita, i ovisi o vjetru, vidljivosti, reljefu i visinskom strujanju zraka. Uobičajena visina letenja je između 200 i 1.000 metara, no zabilježene su visine do 2.500 metara. Najviša dokazana visina leta je 4.600 metara.
Pretpostavlja se, da se ptice orijentiraju prema magnetnom polju zemlje ali i upadljivim obilježjima na tlu. Ta obilježja mladunci nauče od roditelja tijekom svoje prve selidbe. Tijekom selidbe ždralovi se odmaraju po nekoliko dana, tjedana ili čak i mjeseci. Za to vrijeme, u manjim jatima razilaze se u potragu za hranom na obližnja polja i livade.
Potporodica Krunati ždralovi (Balearicinae)
Potporodica Pravi ždralovi (Gruinae)
Ljudi su još u pradavna vremena bili fascinirani ljepotom ždralova i njihovim spektakularnim svadbenim plesom. Gotovo da ne postoji neki značajan vid ljudske djelatnosti u kojoj ždral nije obilježen.
U egipatskoj mitologiji ždral je bio "sunčeva ptica". Bio je žrtvovan bogovima ali su ga i jeli. Lik ždrala u hijeroglifima ima značenje slova "B". Ždralovi imaju značajnu ulogu i u grčkoj i keltskoj mitologiji, spominje ih se u irskim mitovima, u švedskoj izraz "ptica sreće" izveden je iz dolaska ždralova kao glasnika proljeća, topline, svjetla i obilja hrane.
U starom kineskom carstvu ždral (鹤 hè) je bio simbol dugog života, mudrosti, starosti kao i odnosa između oca i sina. Pored toga, u kineskoj mitologiji ždralovi su nazivani "nebeskim pticama" ili "blaženim pticama" jer se vjerovalo da se taoistički svećenici poslije smrti pretvaraju u ždralove, a da ždralovi na svojim leđima odnose duše pokojnika na nebo.
U Japanu ždral je simbol sreće i dugog života. Prema staroj japanskoj legendi, onom tko složi 1000 origamijskih ždralova, bogovi ispunjavaju jednu želju. I danas se u posebnim prigodama, kao što su vjenčanja ili rođendani, poklanjaju od papira složeni (origami) ždralovi.
Motiv ždrala je vrlo čest i u heraldici, gdje simbolizira oprez i budnost. Iz grčkih izvora slijedi motiv ždrala koji u kljunu nosi kamenčiće, da se glasanjem ne bi izdao, a u rimskom kulturnom krugu dobija i niz drugih značenja. Pojavljuje se kao motiv na amblemima, insignijama, ali i na kućama i dvorcima.
Ždral se pojavljuje u vrlo velikom broju basni, bajki, priča i književnihdjela. Spominju se, između ostalih, u jakutskim, ruskim, finskim narodnim pričama, ali i u Ezopovoj basni i djelima Goethea, Fontanesa, Schillera, Selme Lagerlöf i niza drugih pisaca i pjesnika.
I drugi oblici umjetnosti preuzimaju često motiv ždrala, u slikarstvu dalekog istoka ali i u zidnom slikarstvu, minijaturama i ilustracijama. Rado ga kao motiv koriste i kipari. Nalazi se i na mozaiku u crkvi Svetog Petra u Veneciji, a Albrecht Dürer ga je naslikao uz Justiciju. Spominje ga se u operi Bertolta Brechta, motiv su koji se pojavljuje u filmu Mihaila Kalatozova "Lete ždralovi" .....
Ždralovi (lat. Gruidae) su porodica ptica iz reda ždralovki (Gruiformes). Porodica ima 15 vrsta koje žive širom svijeta, osim u Južnoj Americi i na Antarktici. U srednjoj i sjevernoj Europi živi ždral, vrsta iz potporodice pravih ždralova.
Fosilni nalazi dokazuju, da su pretci ovih ptica još prije 37 do 54 milijuna godina, znači da postoje još od trijasa.
Od najranijih vremena ždralovi su svojom pojavom, svadbenim plesom i vještinom letenja imali veliki utjecaj na ljude i mitologiju, književnost i pjesništvo.
Burung jenjang adalah nama untuk burung besar berparuh, berkaki dan berleher panjang dari familia Gruidae, ordo Gruiformes. Berbeda dengan burung kuntul, burung jenjang terbang dengan leher yang diluruskan.
Burung jenjang merupakan burung yang setia seumur hidup terhadap pasangannya. Burung jenjang berkencan dengan pasangannya dengan mengeluarkan suara yang ribut sambil diiringi gerakan-gerakan seperti menari sehingga terkenal sebagai "dansa" burung jenjang.
Beberapa spesies burung jenjang merupakan burung migran ke tempat yang sangat jauh, sedangkan beberapa spesies yang hidup di iklim panas bukan merupakan burung migran. Burung jenjang hidup berkelompok dan jika jumlahnya cukup dapat membentuk kawanan yang besar.
Di Indonesia, burung jenjang terkenal berkat seni melipat kertas (origami). Lipatan kertas burung jenjang (orizuru) disebut tsuru, sesuai nama Jepang untuk burung ini, atau disebut lipatan kertas burung bangau.
Burung jenjang terdiri dari 2 subordo, 4 genus dan 15 spesies yang terdapat di seluruh benua kecuali di Antartika dan Amerika Selatan. Semua spesies mempunyai ciri-ciri berupa paruh, leher dan kaki yang panjang. Pada burung jenjang ukuran besar, tinggi badan bisa mencapai sekitar 1 meter. Warna bulu bisa hitam, putih dan merah dengan badan berukuran besar sehingga terlihat sangat mencolok di alam terbuka. Ciri khas lain pada kulit bagian muka bagian tertentu yang tidak ditumbuhi bulu.
Sarang dibangun di atas tanah. Bergantung pada spesies, jumlah telur antara 1 butir hingga 4 butir. Masa pengeraman telur sekitar 30 hari. Anak burung yang baru menetas tidak bisa terbang, tetapi langsung bisa berjalan mengikuti induknya mencari makanan ke sana ke mari.
Habitat di sawah, danau, rawa, lahan basah dan padang rumput. Burung jenjang merupakan burung pemangsa yang memakan apa saja, tetapi makanan bisa berubah bergantung pada musim. Mangsa berupa hewan-hewan kecil seperti binatang pengerat, ikan dan binatang amfibi, walaupun juga memakan biji-bijian dan buah-buahan keluarga beri di akhir musim panas dan musim gugur. Salah satu spesies buah beri disebut Kranberi (cranberry) karena merupakan makanan favorit burung jenjang yang dalam bahasa Inggris disebut Crane.
Pada awal abad ke-21 banyak spesies burung jenjang yang berada di ambang kepunahan. Burung jenjang memerlukan ekosistem ideal yang menyediakan makanan berlimpah agar bisa bertahan hidup. Gerakan pelestarian burung Jenjang banyak dilakukan di seluruh dunia karena burung Jenjang berada dalam bahaya kepunahan akibat perusakan habitat dan perburuan yang dilakukan sejak awal peradaban manusia.
Di Jepang, lahan basah Kushiro dan sekitarnya yang terletak di Prefektur Hokkaido merupakan habitat spesies Grus japonensis (Japanese crane) yang merupakan burung residen (burung penetap). Selain itu, Prefektur Yamaguchi dan kota Izumi di Prefektur Kagoshima merupakan habitat musim dingin bagi spesies Grus monacha (Hooded crane) dan spesies Grus vipio (White-naped Crane) yang kedua-duanya merupakan satwa langka yang dilindungi. Spesies Grus grus (Common Crane) dan spesies Grus canadensis (Sandhill Crane) walaupun jarang tetapi kadang-datang datang juga ke Jepang.
Spesies dari Asia Tengah seperti Anthropoides virgo (Demoiselle Crane) dan Balearica pavonina (jenjang mahkota hitam atau Crowned Crane) bermigrasi di musim dingin melintasi pegunungan Himalaya agar sampai di tempat yang lebih hangat di India.
Anthropoides virgo
Burung jenjang mahkota abu-abu (Balearica regulorum), simbol Bendera Uganda
Grus canadensis (Sandhill Crane)
Grus grus (Common Crane)
Subordo Balearicinae
Subordo Gruinae
Burung jenjang dan kura-kura merupakan lambang panjang umur di Jepang. Burung jenjang juga sering sekali ditampilkan dalam cerita rakyat Jepang. Sejak zaman dulu ada pepatah Jepang yang berbunyi "Burung jenjang hidup seribu tahun, kura-kura hidup sepuluh ribu tahun", walaupun secara pasti tidak pernah ada bukti bahwa burung jenjang bisa hidup sampai 1.000 tahun. Pada umumnya, umur burung jenjang yang dipelihara di kebun binatang bisa mencapai antara 50 tahun sampai 80 tahun, sedangkan di alam bebas rata-rata bisa berumur sampai sekitar 30 tahun.
Pada gambar tradisional di Jepang, burung jenjang sering digambarkan sedang hinggap di dahan pohon pinus, padahal burung jenjang hidup di atas tanah dan tidak pernah hinggap di dahan pohon. Kemungkinan besar pelukis menggambar burung jenjang sebagai pengganti ayam atau burung kuntul yang sedang hinggap di dahan pohon.
Di Jepang ada tradisi seni melipat kertas (origami) menjadi 1.000 ekor burung Jenjang (senbazuru) dengan harapan agar cepat sembuh dari sakit.
Burung jenjang adalah nama untuk burung besar berparuh, berkaki dan berleher panjang dari familia Gruidae, ordo Gruiformes. Berbeda dengan burung kuntul, burung jenjang terbang dengan leher yang diluruskan.
Burung jenjang merupakan burung yang setia seumur hidup terhadap pasangannya. Burung jenjang berkencan dengan pasangannya dengan mengeluarkan suara yang ribut sambil diiringi gerakan-gerakan seperti menari sehingga terkenal sebagai "dansa" burung jenjang.
Beberapa spesies burung jenjang merupakan burung migran ke tempat yang sangat jauh, sedangkan beberapa spesies yang hidup di iklim panas bukan merupakan burung migran. Burung jenjang hidup berkelompok dan jika jumlahnya cukup dapat membentuk kawanan yang besar.
Di Indonesia, burung jenjang terkenal berkat seni melipat kertas (origami). Lipatan kertas burung jenjang (orizuru) disebut tsuru, sesuai nama Jepang untuk burung ini, atau disebut lipatan kertas burung bangau.
I Gruidi (Gruidae Vigors, 1825) sono una famiglia dell'ordine dei Gruiformi il cui unico rappresentante originario dell'Europa centrale e settentrionale è la gru cenerina. Con il loro collo lungo e le zampe lunghe, le gru ricordano nell'aspetto i Ciconiiformi, con i quali non sono affatto imparentate. Rappresentate con 15 specie, sono diffuse in tutto il mondo e mancano solo in Sudamerica e in Antartide. La maggiore diversità di specie si riscontra in Asia e in Africa.
Molte specie si riproducono solo a partire dal quarto o quinto anno di vita e il tasso di mortalità dei giovani è elevato. È quindi molto difficile per loro compensare le perdite degli effettivi. Molte specie sono pertanto molto vulnerabili. Tra queste ricordiamo la gru americana, la gru della Manciuria e la gru siberiana.
Le gru sono uccelli di dimensioni grandi o molto grandi che, con il loro collo lungo e le lunghe zampe, ricordano le cicogne e gli aironi. Con una lunghezza del corpo compresa tra 90 e 150 cm, sono tra i più grandi uccelli del mondo. La gru antigone, che si erge verticalmente da terra fino a raggiungere i 176 cm di altezza alla sommità del capo, è più alta di qualsiasi altro uccello in grado di volare. Il peso può raggiungere i 12 kg (nella gru della Manciuria). I maschi sono leggermente più grandi e più pesanti delle femmine, ma per il resto non vi è dimorfismo sessuale.
Il piumaggio delle gru è dominato dai toni grigi e bianchi. In linea generale, le specie più settentrionali sono caratterizzate da piumaggi più chiari e da dimensioni maggiori, mentre procedendo verso sud le specie diventano più scure e più piccole. Piume nere si trovano soprattutto su collo, coda e remiganti, ma non in tutte le specie. Solamente la damigella di Numidia e la gru del paradiso hanno la testa interamente ricoperta di piume. In altre gru spicca una zona di pelle nuda di colore rosso brillante, più o meno pronunciata. La gru caruncolata presenta anche due cospicue caruncole che pendono dalla gola. Le gru coronate hanno una caruncola più piccola e una cresta di piume gialle sulla sommità del capo.
Come le cicogne, le gru volano con il collo teso, mentre gli aironi volano con il collo piegato a forma di S. Le zampe vengono allungate orizzontalmente all'indietro. Nelle gru coronate il piede è chiaramente anisodattilo, cioè con tre dita rivolte in avanti e una all'indietro. Al contrario, nelle altre gru (sottofamiglia Gruinae) il dito posteriore è solo abbozzato.
Dal punto di vista anatomico, nei rappresentanti della sottofamiglia Gruinae è degna di nota la trachea notevolmente ingrandita, i cui anelli ossei sono fusi con lo sterno. Questa caratteristica, assente nelle gru coronate, viene sfruttata per produrre forti richiami.
Di conseguenza, le vocalizzazioni delle gru coronate sono relativamente deboli, mentre le gru del genere Grus possono emettere richiami estremamente forti simili allo squillo di una tromba. Il tipico reportorio vocale delle gru include un richiamo di contatto, un richiamo di allerta, un richiamo emesso prima della partenza e un richiamo in duetto che accompagna l'accoppiamento. Quest'ultimo è di gran lunga il più forte.
Rappresentanti di questa famiglia si possono trovare in tutti i continenti del mondo ad eccezione dell'Antartide e del Sudamerica. La maggior parte delle specie della sottofamiglia Gruinae abitano le regioni artiche e temperate dell'emisfero settentrionale; fanno eccezione la gru caruncolata e la gru del paradiso dell'Africa subsahariana, la gru antigone dell'Asia meridionale e la gru brolga australiana. Le gru coronate sono esclusive delle regioni tropicali e subtropicali dell'Asia. Nelle isole britanniche le gru cenerine furono sterminate nel XVII secolo, ma dal 2010, sotto l'egida del Great Crane Project, i conservazionisti stanno cercando di reintrodurre la specie nel sud dell'Inghilterra[1].
Habitat preferiti delle gru sono i paesaggi aperti come la tundra o la savana. Molte specie sono legate all'acqua e pertanto si trovano principalmente in ambienti paludosi. La damigella di Numidia e la gru del paradiso si trovano anche nelle praterie aride e nei semi-deserti.
Mentre alcune specie di gru dei climi caldi sono stanziali, quelle dei climi più freddi sono uccelli migratori che devono percorrere lunghe distanze di diverse migliaia di chilometri. La gru siberiana si sposta dall'estremo nord della Siberia verso l'Iran, l'India e la Cina meridionale; alcune popolazioni della gru canadese migrano dalle regioni artiche del Canada e dell'Alaska verso la Florida e il Messico. Le gru si muovono in formazione a V ad altitudini di circa 2000 m, eccezionalmente fino a 10.000 m. In un giorno possono coprire, generalmente, distanze di 300 km, a volte anche 800, procedendo ad una velocità compresa tra 60 e 80 km/h.
Le gru sono uccelli diurni che mostrano i maggiori livelli di attività al mattino e alla sera. Di notte, riposano sugli alberi (le gru coronate) o sul terreno (i Gruinae). Anche se conducono un'esistenza solitaria durante la stagione riproduttiva, negli altri periodi dell'anno sono uccelli particolarmente socievoli che vivono in grandi stormi.
Un comportamento per cui le gru sono ben note è la «danza». Le danze svolgono un ruolo particolare durante la formazione delle coppie e, nelle coppie già stabilite, servono a rafforzare i legami coniugali. Tuttavia, le danze sono state segnalate anche al di fuori della stagione degli amori e sono chiaramente polifunzionali presso un certo numero di specie. Esse riflettono il benessere degli uccelli e svolgono un certo ruolo nella coesione tra genitori e prole[2]. I più attivi in questo senso sono gli esemplari giovani e subadulti. Quando danzano, questi uccelli saltellano con le ali spiegate, si flettono sulle zampe, scalciano in aria, emettono forti richiami e lanciano in aria erba e altri oggetti con il becco. L'esatto andamento della danza varia da una specie all'altra.
Dal momento che la maggior parte delle specie di gru sono animali molto territoriali, almeno durante la stagione riproduttiva, le loro posture rituali comprendono anche segnali di minaccia. Anche questi differiscono nella loro forma dettagliata da specie a specie. La gru cenerina, ad esempio, abbassa rapidamente la testa a terra con le ali leggermente sollevate, quindi la risolleva e la ripiega sulla schiena. Allora le ali vengono abbassate e l'uccello emette un richiamo intimidatorio. Nel caso della gru siberiana, che è considerata una delle gru più territoriali e aggressive, le dimostrazioni intimidatorie costituiscono gran parte del comportamento ritualizzato. Tra le sue posture minacciose figura un approccio dimostrativo al rivale, in cui la gru solleva la zampa prima del passo successivo, solleva il collo verticalmente e preme il becco contro il collo[3].
Le gru sono uccelli onnivori che si nutrono di sostanze sia di origine vegetale (semi, radici, foglie, erba, noci, bacche) che animale (vermi, molluschi, insetti, crostacei, pesci, rane, lucertole, roditori). Quando vanno in cerca di cibo, le gru si spostano in continuazione, in quanto non tendono mai agguati alle prede restando ferme in un unico punto. La loro dieta può subire variazioni a seconda delle stagioni.
Le specie a becco corto (gru cenerina, damigella di Numidia, gru coronata nera, ecc.) pascolano come le oche, nutrendosi di quel che trovano in superficie. Al contrario, le specie a becco lungo (gru siberiana, gru antigone, brolga, ecc.) scavano nel terreno soffice e umido alla ricerca di radici e altri alimenti.
Nelle regioni nord-temperate e polari, la stagione riproduttiva delle gru ha inizio tra aprile e giugno. Al contrario, è variabile ai tropici: alcune specie si riproducono durante la stagione delle piogge, altre in qualsiasi momento dell'anno. Le gru sono monogame. Le coppie di solito rimangono insieme fino a quando uno dei due partner muore. Nel caso una coppia non riesca a riprodursi per più volte di seguito, tuttavia, i due membri si possono separare prematuramente.
All'inizio della stagione riproduttiva, le gru che si sono unite a formare una coppia eseguono le caratteristiche danze. Le coppie già formatesi in una stagione degli amori precedente non eseguono parate nuziali, ma procedono subito all'accoppiamento. Questo è seguito da una reciproca pulizia del piumaggio.
Entrambi i partner sono coinvolti nella costruzione del nido. Di solito, le gru nidificano sul terreno; solo le gru coronate costruiscono il nido sugli alberi, ma anche presso di loro questo rappresenta un'eccezione. Le damigelle di Numidia e le gru del paradiso di tanto in tanto non costruiscono nessun nido, ma depongono le uova sulla nuda terra. Normalmente, le gru che nidificano in terreni paludosi costruiscono un nido fatto di materiale vegetale accatastato. La covata è costituita da due uova in quasi tutte le specie. Le gru caruncolate a volte depongono un solo uovo, mentre le gru coronate di solito ne depongono tre o quattro. Il colore delle uova è bianco o bluastro nelle specie tropicali, più scuro nelle specie dei climi più freddi. Le uova scure assorbono la radiazione solare del nord, mentre le uova bianche la riflettono. Le uova della maggior parte delle specie di gru sono ricoperte da un motivo a macchie.
La cova dura in media trenta giorni. Ad essa si dedicano entrambi i partner, ma è la femmina a svolgere la maggior parte di questo compito. Pertanto la femmina cova per tutta la notte, mentre durante il giorno i due partner si alternano. Entrambi i genitori partecipano anche all'alimentazione dei piccoli. Questi, tuttavia, si allontanano dal nido dopo pochi giorni e saranno loro stessi ad andare in cerca del cibo di cui necessitano, pur continuando, comunque, a dipendere dalla protezione dei genitori per molto tempo. Le damigelle di Numidia diventano indipendenti dopo 55-60 giorni e le gru caruncolate dopo 90-130 giorni. Spesso solo uno dei giovani riesce a sopravvivere, in quanto il primo che esce dall'uovo è più forte e impedisce al fratello di accedere al cibo. Nella gru siberiana, i genitori con il primogenito lasciano sempre il nido primo che il secondo uovo si schiuda; di conseguenza, il pulcino, una volta nato, rimane da solo e muore di fame.
Il gruppo più antico di gru è quello delle gru coronate, di cui si conoscono resti fossili risalenti all'Eocene, epoca nella quale vivevano anche in Europa e in Nordamerica. I più antichi fossili di «vere» gru (Gruinae), invece, risalgono al Miocene. Nel Wyoming è stato rinvenuto un osso della zampa appartenente ad una gru canadese del Pliocene. Nel Pleistocene medio-superiore, molte delle specie di gru odierne erano già presenti entro i confini del loro areale[4].
Le gru sono state assegnate all'ordine che da esse prende il nome, quello dei Gruiformi. All'interno di questo ordine, i loro parenti più stretti sono il rallo gigante o serracura e i trombettieri.
Tradizionalmente, le gru vengono suddivise in due sottofamiglie. Le gru coronate (Balearicinae) sono prive della trachea assai lunga e serpentina propria delle vere gru (Gruinae). Al gruppo delle gru coronate sono ascritte solamente due specie; tutte le altre appartengono ai Gruinae. Tra questi ultimi, il genere Grus è di gran lunga il più ricco di specie. La classificazione seguente segue quella ufficiale dell'Unione Ornitologica Internazionale[5], con le correzioni proposte da Handbook of the Birds of the World Alive[6].
Sottofamiglia Balearicini (Balearicinae)
Sottofamiglia Gruini (Gruinae)
Grazie alle analisi genetiche molecolari è stato possibile studiare le relazioni che intercorrono tra le specie di gru. Le analisi effettuate attraverso l'ibridazione DNA-DNA da Krajewski[6] e le analisi del citocromo b da Krajewski e Fetzner[7] sono giunte a conclusioni simili. I raggruppamenti di specie a eccezione di Grus sono risultati monofiletici, mentre quest'ultimo è risultato parafiletico per quanto riguarda i generi Antigone, Bugeranus e Anthropoides. Il cladogramma realizzato da Krajewski e Fetzner si presenta così:
Gruidae N.N.Gru siberiana (Leucogeranus leucogeranus)
N.N. N.N. N.N.Gru canadese (Antigone canadensis)
N.N.Damigella di Numidia e gru del paradiso (Anthropoides)
Gru caruncolata (Bugeranus)
Gru coronate (Balearica)
Il nome «gru» deriva dal latino grus, che a sua volta trae origine dal greco geranos; la stessa etimologia hanno anche il francese grue e lo spagnolo grulla, nonché il tedesco kranich e l'inglese crane, termini strettamente correlati tra loro. Secondo Isidoro di Siviglia è possibile che grus derivi dal latino congruere («essere d'accordo»). Pertanto, tale nome si riferirebbe sia al richiamo simile allo squillo di una tromba di questi uccelli, sia alle posizioni sincrone che assumono durante le loro danze.
Inoltre, gli etimologi hanno anche riscontrato alcuni nomi che derivano da quello delle gru. Ad esempio, alcune bacche simili al mirtillo rosso che le gru amano mangiare (Vaccinium oxycoccos) vengono chiamate in inglese cranberries («bacche delle gru»). Il suo piede simboleggia il dipartirsi delle varie linee nell'albero genealogico tant'è vero che ha ispirato il francese antico pied-de-grue, indicante quel particolare disegno dove in cima vi era il capostipite, mentre i suoi discendenti erano via via collegati fra loro da tratti verticali verso il basso: in quegli schemi comparivano spesso dei segni composti di tre linee a forma di freccia aperta che designavano la successione e che furono considerati come l'orma del piede di questo uccello. Poi gli inglesi, ispirandosi a quell'espressione, forgiarono il vocabolo pedigree, che venne a poco a poco a significare «discendenza». In Italia si è cominciato a usare la parola nella seconda metà del XIX secolo riservandola però ai cavalli di razza e poi agli animali domestici in genere.
Gru è stata battezzata a sua volta la macchina moderna che serve per sollevare carichi e trasportarli da un punto all'altro per la somiglianza del suo braccio mobile con il collo di questo uccello.
Siccome era un uccello migratore venne consacrato dai greco-romani a Ermes-Mercurio, il dio che vegliava sui viaggiatori ed era stato anticamente il protettore dei poeti e degli artisti, prima che queste funzioni gli fossero usurpate da Apollo. Il suo volo veniva osservato attentamente dagli auguri antichi che ne traevano indicazioni per il futuro.
Nell'antichità si favoleggiava che fra questi uccelli e i Pigmei, una popolazione situata più a sud delle sorgenti del Nilo, vigesse un'inimicizia eterna. «A quanto sento dire», scriveva Eliano, «anche il popolo dei Pigmei è retto a monarchia; ma essendo venuto meno il re, il comando sopra di loro fu assunto da una regina, di nome Gerana, che i Pigmei divinizzarono tributandole onori troppo grandi per un essere umano. A causa di quegli eccessi Gerana cominciò a dare segni di pazzia e a disprezzare le dee; diceva, riferendosi in particolare a Era, ad Atena, ad Artemide e Afrodite, che queste divinità non potevano minimamente competere con la sua bellezza. Non riuscì però a sottrarsi alle conseguenze di simili vaniloqui. Era infatti, sdegnata, la trasformò nel più brutto degli uccelli, cioè in una gru, e anche oggi essa continua a combattere contro i Pigmei, colpevoli di averla rovinata e resa pazza con le eccessive manifestazioni di ossequio»[8].
Al mitico episodio allude anche Omero:
«Quando poi furono in ordine, ognuno col suo comandante,
si mossero i Troiani con clamore e gridio, come uccelli,
come quando nel cielo si spande lo strepito delle gru,
che fuggite di fronte all'inverno e alle grandi piogge,
strepitando si levano a volo sulle correnti dell'Oceano,
per poi portare ai Pigmei la strage e la morte...[9]»
Fu sempre Omero a parlare per primo della «danza delle gru», quella che fu eseguita da Teseo all'uscita dal labirinto, poco prima che l'eroe ripartisse con Arianna; tale danza era collegata al labirinto: Károly Kerényi spiega la correlazione col fatto che la gru è un uccello migratore che va e ritorna, come Teseo che va e torna dal labirinto.
«In origine colei che i Greci chiamavano Arianna era la Signora del Regno dei morti. Nel tempo delle origini si poteva entrare nel suo regno danzando, così come danzando si poteva uscirne. La figura primordiale della danza cretese, il ghéranos, era una spirale dalle molteplici volute, nella quale il danzatore (il primo ballerino di una schiera di danzatori), giunto al centro ritornava sui suoi passi e si avviava danzando verso l'uscita su un percorso parallelo a quello per cui era entrato, sempre danzando. A Delo venne poi interpretata come danza di vittoria; e infine inserita nel mito di Teseo dove si narrava che era stata eseguita per la prima volta quando Teseo e Arianna stavano per partire da Creta. [...] Non si potrà dimenticare che le gru a un certo momento si alzano in volo [...] Nelle danze del labirinto era ben tangibile un anelito verso la liberazione; e a quell'anelito si mescolava, fino a non differenziarsene, se non proprio a essergli identico, un profondo desiderio di levarsi in volo, di fuggire.[10]»
In Grecia si narrava che durante il diluvio Deucalione fu salvato da uno stormo di gru che lo guidò sul monte Gerania, che significa «il monte delle gru» (dal greco ghéranos, che designa questo uccello).
Nella stessa area simbolica si situa anche una leggenda greca secondo la quale il celebre poeta Ibico, nato a Reggio nella Magna Grecia, era stato ucciso da alcuni ladroni. Nessuno sarebbe riuscito a scoprire gli assassini se uno stormo di gru non li avesse indicati sorvolandoli con insistenza. Questa storia, narrata da Plutarco, ispirò molti secoli dopo Friedrich Schiller a scrivere la famosa ballata Le gru di Ibico[11].
Si diceva che il dio celtico Ogma avesse inventato l'alfabeto ogamico dopo aver osservato il volo delle gru, che erano le custodi del segreto di questo alfabeto. In Irlanda, i contadini pregavano il dio Manannan portando in offerta una sacca di pelle di gru piena di tesori del mare, chiedendo in cambio di avere un buon raccolto, mentre i marinai gli si rivolgevano affinché facessero un buon viaggio. Il paese di Grippia menzionato nella saga di Herzog Ernst era abitato da uomini con teste di gru che assediavano un popolo di pigmei fino a ché Ernst non riuscì a liberarli. In Svezia le gru vengono soprannominate gli «uccelli della fortuna», in quanto il loro arrivo coincide con la primavera, che porta con sé calore, luce e abbondanza di cibo.
Il simbolo di guida spirituale verso la liberazione si riscontra in Cina dove la danza delle gru (che vengono chiamate 鹤, hè) evoca la possibilità di volare fino alle Isole degli Immortali. D'altronde nel taoismo questo trampoliere è simbolo d'immortalità. A loro volta i giapponesi, credendo che le gru vivano migliaia di anni, le considerano simboli di longevità: tanto è vero che si offrono spesso agli anziani delle pitture o incisioni dove figurano gru, pini e tartarughe, tutti e tre simboli di lunga vita. L'immagine di questo uccello è collegata anche al culto degli antenati, come testimoniano molti oggetti rituali che, modellati nelle sembianze del volatile, vengono usati nelle cerimonie in loro onore. Questo simbolismo si spiega considerando che in Cina la gru è l'uccello Hac, «colui che è venuto e non rimane». Dopo l'esplosione atomica su Hiroshima, che si dice sia stata più luminosa di mille soli, una bambina colpita dalle radiazioni, Sadako Sasaki, si impegnò a costruire mille gru di carta nella speranza di poter guarire. Morì prima di portare a termine la sua impresa, ma altri bambini hanno continuato per lei, e oggi le statue di pietra del Peace Memorial Park di Hiroshima sono decorate da milioni di piccole gru di origami.
In India tuttavia, a causa di alcuni suoi atteggiamenti, come quelli che assume nella danza, è considerata il più falso tra gli uccelli e simbolo di tradimento. «Ingannevole» è l'epiteto con cui la si designa: non a caso ha dato il suo nome alle dee dalla testa di gru (le otto mahâvidyâ) che simboleggiano la potenza della crudeltà, della magia nera, del veleno e dell'istinto di distruzione.
Riguardo alle gru, mescolando osservazioni fondate e fantasticherie, che tuttavia hanno ispirato il simbolismo di questo animale, Plinio il Vecchio riferiva:
«Si mettono d'accordo sulla data della partenza; volano a grande altezza per vedere lontano davanti a sé e scelgono un capo che faccia loro da guida lungo l'itinerario che devono seguire e in coda alla schiera, a turno, pongono delle compagne che con le loro grida sappiano mantenere compatto lo stormo. Durante la notte dispongono dei turni di guardia: e le sentinelle sono costrette a reggere una pietruzza, perché se questa scivola via dalla presa a causa del sonno e cade, diventa così molto evidente la loro negligenza; le altre gru dormono, nascondendo la testa sotto l'ala e stando, alternativamente, ora su un piede ora su un altro. Il capo invece, tenendo il collo ben ritto, controlla e ordina.[12]»
Già Aristotele aveva smentito la falsa credenza della pietra tenuta nella zampa: tuttavia essa era troppo suggestiva per non venire adottata anche nel Medioevo giacché evocava i simboli della vigilanza, della previdenza e anche della prudenza spirituale. È possibile trovare la figura della gru con la pietra su molti emblemi, stemmi e insegne, nonché su case e castelli.
Nella cristianità medievale ci si è ispirati a una credenza dei naturalisti antichi per evocare anche la figura del Salvatore: come testimonia il passo di Plinio il Vecchio che abbiamo citato, le gru si scelgono un capo il quale non soltanto guida lo stormo durante la migrazione, ma di notte lo sorveglia con la testa eretta.
Sulla decorazione di un vaso antico proveniente dalla villa Adriana di Tivoli, oggi custodito al Museo di Cluny, si vede una gru che combatte il serpente. Probabilmente l'immagine venne a simboleggiare in ambiente cristiano il Cristo che combatte il demonio. Così è stata interpretata un'analoga figura su un amuleto gnostico: è un simbolismo che appare anche nell'ambito della cicogna. D'altronde nel Medioevo si tendevano a confondere le cicogne con le gru, gli aironi e gli ibis[13].
Nel mosaico del santuario cristiano di Madaba, eretto in Palestina nel 490 in onore di sant'Elia, si è scoperta anche una gru coronata che non può non essere una figura simbolica di Cristo[14].
La gru è anche disegnata nel cielo: Plancius, che nel 1598 l'aveva inserita nel suo mappamondo, in uno successivo la trasformò nel Fenicottero (Phoenicopterus); oggi però è catalogata con il nome originario. Venne formata con stelle che si trovavano sotto il Pesce australe. Due sono abbastanza luminose: Alnair (α Gruis, magnitudine 1,7), il cui nome deriva dall'abbreviazione di un'espressione araba che significa «quella brillante presa dalla coda di pesce» perché gli arabi nel Medioevo avevano esteso la coda del Pesce australe fino a questa regione del cielo; e β Gruis, una gigante rossa di magnitudine 2,1.
Nell'antica tradizione popolare e nelle fiabe, la gru, alla quale vengono di regola attribuite qualità positive, compare come annunciatrice di nascite e di matrimoni, ma anche di guerra e di morte. Nelle favole viene di solito utilizzata per simboleggiare l'ingiustizia e l'ingratitudine umana.
Il racconto jakuto Le piume della gru parla di una gru che si trasforma in una bellissima ragazza per sposare un essere umano. Un giorno, tuttavia, l'uomo scopre le piume strappate che un tempo rivestivano la moglie e si allontana, rappresentando così la natura sfuggente dell'estate e dell'amore. Anche favole russe come L'airone e la gru o La volpe e la gru[15] hanno per protagonista questo uccello; in quest'ultima, i due protagonisti si invitano reciprocamente a un pranzo che solo il padrone di casa è in grado di mangiare. Anche Johann Wolfgang Goethe dedicò a questo argomento un poema[16]. Nella favola di Fedro Il lupo e la gru[17], invece, l'uccello libera il lupo da un osso rimastogli bloccato in gola, ma non riceve alcuna ricompensa.
Nelle Storie animali di Haanpää la gru viene umanizzata e individualizzata. Il racconto La gru dalle ali monche parla di un esemplare che non può migrare verso sud e durante l'inverno deve lottare contro i suoi nemici. Esso trae spunto dal poema La gru di Theodor Fontane, che parla di una gru con le ali spuntate che tenta a lungo di seguire i suoi conspecifici e viene derisa dai polli dopo i suoi inutili sforzi.
L'antico profeta israelita Geremia cita uno dei tratti caratteristici di questo uccello (il conoscere il periodo in cui migrare) nella Bibbia (Geremia 8,7[18]).
Nella poesia, la gru viene utilizzata simbolicamente per descrivere qualcosa di «sublime» in natura. La gru saggia di Wilhelm Busch[19] si rifà nuovamente alla figura dell'uccello vigile con la pietra nella zampa. Johann Wolfgang Goethe, nel Faust: Una tragedia (Fuori porta)[20], lascia che il protagonista si lamenti:
«quando sopra pianure e sopra laghi
vola la gru che fa ritorno a casa.»
L'uccello è protagonista anche delle poesie La gru di Nikolaus Lenau, La gru di Nikolaj Rubcov e La gru paralizzata di Ewald Christian von Kleist.
Nel romanzo I bambini Jeronim di Ernst Wiechert, Gogun, un razziatore di nidi, ruba le uova di gru e i loro piccoli per venderli ai proprietari terrieri. Nel dramma di Viktor S. Rozow Gli amanti eterni, questi uccelli vengono usati come metafora alla morte del protagonista Boris. Nella novella Le prime gru di Čyngyz Ajtmatov, le gru appaiono come annunciatrici della primavera prossima, dell'amore e della gioia di vivere, ma anche come promemoria contro la guerra, l'alienazione e le divisioni. Anche Selma Lagerlöf menziona la gru in uno dei capitoli del Viaggio meraviglioso di Nils Holgersson (La grande danza delle gru sul Kullaberg).
Nell'opera Ascesa e caduta della città di Mahagonny di Bertolt Brecht c'è un brano musicale che parla delle gru (Siehst du die Kraniche im hohen Bogen...).
Nelle arti visive, raffigurazioni di gru si possono trovare dalle epoche storiche più antiche fino ad oggi. Questo uccello è stato un modello sia per pitture su tavola che su parete, nonché per miniature e illustrazioni. Ne esistono rappresentazioni artigianali e plastiche fatte di tessuto, ceramica, legno, pietra, bronzo, metalli preziosi e altri materiali. Soprattutto in Asia, è uno dei soggetti preferiti dagli illustratori.
Nell'arte cristiana, la gru compare, assieme ad altri uccelli, all'ingresso dell'arca di Noè nel mosaico della chiesa di San Marco a Venezia. Un'incisione di Albrecht Dürer mostra la Giustizia con la gru con la pietra nella zampa al suo fianco.
Nel film Quando volano le cicogne del regista georgiano Michail Kalatozov, uno stormo di gru appare in cielo alla morte di Boris, il protagonista.
La gru in volo è il logo di molte compagnie aeree attuali. Essa è utilizzata dalla Japan Airlines, dalla Air Uganda e dalla XiamenAir cinese. Il logo della tedesca Lufthansa, creato nel 1918 da Otto Firle a Berlino, viene utilizzato dal 1926.
Un particolare reparto operativo della polizia austriaca, istituito in seguito all'attacco terroristico all'aeroporto di Vienna-Schwechat del 27 dicembre 1985, è stato battezzato Einsatzabteilung Kranich; il nome è stato scelto per la particolare vigilanza di questo uccello e, probabilmente, anche per la sua associazione con il volo.
Grazie ai petroglifi che sono stati scoperti in grotte spagnole e in Svezia, nonché ai ritrovamenti di ossa negli insediamenti neolitici, sappiamo che le gru sono state cacciate fin dalla preistoria. È interessante notare che le ossa di età romana ritrovate in Ungheria sono circa il 10-20% più grandi di quelle degli esemplari odierni. La carne e le uova venivano mangiate, con le ossa venivano fabbricati strumenti e le piume venivano usate come monili.
Il poeta latino Orazio la considerava una «piacevole preda», se solo non avesse avuto così tanti tendini. Ancora oggi, è possibile trovare gru in vendita in alcuni mercati in Africa e in India. Nel Medioevo le gru erano considerate prede nobili. Il trattato di caccia di Pietro de' Crescenzi ne descrive accuratamente la cattura con una rete tesa nella quale, al crepuscolo, questi uccelli venivano spinti. Nel suo libro di falconeria, il codice De arte venandi cum avibus (Sull'arte di cacciare con gli uccelli) l'imperatore Federico II di Hohenstaufen raffigurò in varie miniature a colori la gru in varie attività.
Una testimonianza del prestigio di cui godeva questo animale sulle tavole dei ricchi signori del medioevo si può ritrovare nella IV novella della VI giornata del Decameron di Giovanni Boccaccio, libro scritto alla metà del XIV secolo. La vicenda ruota appunto attorno a un banchetto tenutosi a casa del banchiere fiorentino Currado Gianfigliazzi, durante il quale viene servito come piatto forte un'intera gru allo spiedo, uccisa dallo stesso Gianfigliazzi in una battuta di caccia.
Secondo un detto contadino bizantino, è più facile «coltivare la roccia che campi e colline con gru nelle vicinanze». Chiamandole «ladri di semi» e «razziatrici di zolle», gli antichi greci le catturavano con reti, cappi o con il vischio. In Prussia, Federico Guglielmo I ordinò la caccia alle gru «per i grandi danni» che arrecavano alle coltivazioni nelle valli fluviali e nelle pianure alluvionali.
Un certo numero di regole meteorognostiche correlate alla semina e alla raccolta, fa riferimento alle migrazioni delle gru. Ad esempio, l'autore greco Esiodo afferma quanto segue:
«Fa' poi attenzione, quando tu odi il verso della gru,
che ogni anno strepita dall'alto delle nubi:
essa reca il segnale dell'aratura e dell'inverno piovoso
indica la stagione...[21]»
Inoltre, le gru che volano ad alta quota dovrebbero annunciare il bel tempo.
Gru cenerine e damigelle di Numidia erano tenute come uccelli ornamentali sia in Cina («uccelli di rango superiore») che in India («i più importanti tra tutti i pennuti»), nonché nell'Antico Egitto. Ne troviamo raffigurazioni risalenti ad oltre 4000 anni fa sulle pareti delle tombe egiziane del periodo faraonico. I bassorilievi della mastaba di Ti indicano anche che questi uccelli venivano tenuti e fatti ingrassare in stormi semi-addomesticati come animali sacrificali.
Dagli scritti del romano Varrone si può concludere che le gru furono in seguito allevate anche come uccelli domestici. Esse erano abituate a sorvegliare la casa e il cortile, grazie alle forti grida che avvisavano in modo affidabile l'arrivo di animali carnivori e uccelli rapaci. Tuttavia, quando Carlo Magno effettuò dei cambiamenti ad una legge salica, tale usanza andò persa.
Ben undici specie delle quindici presenti sulla Terra sono a rischio di estinzione. In Asia orientale la perdita di aree umide minaccia la gru della Manciuria, quella monaca e quella nucabianca. La leggiadra gru del paradiso, l'uccello simbolo del Sudafrica, è stata messa a rischio dalla predazione da parte dei cani rinselvatichiti e dalle colture arboree che hanno soppiantato gran parte del raro habitat originario della specie. La gru americana, la specie più rara, è stata cancellata da gran parte del suo areale in America del Nord nel XIX secolo a causa della caccia, della raccolta delle uova e della distruzione dell'habitat provocata dalla bonifica delle aree umide a favore delle praterie, più adatte all'allevamento. Nei primi anni '40 erano rimaste soltanto 21 gru americane. Grazie alla protezione dell'ambiente, alle leggi più restrittive sulla caccia e ai programmi di allevamento in cattività cominciati negli anni '60, quanto rimasto della popolazione di gru americana ha iniziato ad aumentare. Al momento si contano 442 individui in natura e 161 in cattività, nulla in confronto ai numeri originali, ma un grande risultato sulla via della salvezza per questa specie.
Tre le organizzazioni che si dedicano alla protezione delle gru ricordiamo l'International Crane Foundation, con sede negli USA, e l'europea European Crane Working Group.
I Gruidi (Gruidae Vigors, 1825) sono una famiglia dell'ordine dei Gruiformi il cui unico rappresentante originario dell'Europa centrale e settentrionale è la gru cenerina. Con il loro collo lungo e le zampe lunghe, le gru ricordano nell'aspetto i Ciconiiformi, con i quali non sono affatto imparentate. Rappresentate con 15 specie, sono diffuse in tutto il mondo e mancano solo in Sudamerica e in Antartide. La maggiore diversità di specie si riscontra in Asia e in Africa.
Molte specie si riproducono solo a partire dal quarto o quinto anno di vita e il tasso di mortalità dei giovani è elevato. È quindi molto difficile per loro compensare le perdite degli effettivi. Molte specie sono pertanto molto vulnerabili. Tra queste ricordiamo la gru americana, la gru della Manciuria e la gru siberiana.
Gruidae sunt familia magnarum avium cruribus collisque longis praeditis ordinis Gruiformium. Quindecim species in quattuor genera digeruntur. Ardeidis dissimiles, Gruidae collis porrectis volant. In omnibus orbis terrarum continentibus praeter Antarcticam et Americam Australem habitant.
Gruidae sunt familia magnarum avium cruribus collisque longis praeditis ordinis Gruiformium. Quindecim species in quattuor genera digeruntur. Ardeidis dissimiles, Gruidae collis porrectis volant. In omnibus orbis terrarum continentibus praeter Antarcticam et Americam Australem habitant.
Kitos reikšmės – Gerviniai (reikšmės).
Gerviniai (Gruidae) – gervinių paukščių (Gruiformes) šeima, kuriai priklauso stambūs ir vidutinio dydžio paukščiai, turintys labai ilgą kaklą ir kojas. Sparnai ilgi ir apavalūs, didžiųjų plasnojamųjų plunksnų yra 11. Uodeda trumpa, joje 12 vairuojamųjų plunksnų. Gerai vaikšto ir bėgioja, bet į medžius netupia. Galva kartais iš dalies plika, apaugusi šereliais arba puošniomis plunksnomis.
Lytinio dimorfizmo nėra. Lizdą krauna ant žemės. Dėtyje būna 1-2 kiaušiniai.
Gyvena pelkėse, rečiau stepėse. Minta augaliniu ir gyvūniniu maistu. Šeimoje 4 gentys, 15 rūšių. Kai kurioms rūšims gresia išnykimas, todėl suteiktas ypatingas apsaugos statusas.
Lietuvoje gyvena viena rūšis – pilkoji gervė, arba tiesiog vadinama gervė (Grus grus), kuri įrašyta į Lietuvos raudonąją knygą. Vikiteka
Gerviniai (Gruidae) – gervinių paukščių (Gruiformes) šeima, kuriai priklauso stambūs ir vidutinio dydžio paukščiai, turintys labai ilgą kaklą ir kojas. Sparnai ilgi ir apavalūs, didžiųjų plasnojamųjų plunksnų yra 11. Uodeda trumpa, joje 12 vairuojamųjų plunksnų. Gerai vaikšto ir bėgioja, bet į medžius netupia. Galva kartais iš dalies plika, apaugusi šereliais arba puošniomis plunksnomis.
Lytinio dimorfizmo nėra. Lizdą krauna ant žemės. Dėtyje būna 1-2 kiaušiniai.
Gyvena pelkėse, rečiau stepėse. Minta augaliniu ir gyvūniniu maistu. Šeimoje 4 gentys, 15 rūšių. Kai kurioms rūšims gresia išnykimas, todėl suteiktas ypatingas apsaugos statusas.
Dzērvju dzimta (Gruidae) ir dzērvjveidīgo kārtas (Gruiformes) putnu dzimta. Tā apvieno 15 mūsdienās dzīvojošas sugas, kas iedalītas 4 ģintīs.[1] Dzērvju dzimtā ir divas apakšdzimtas: dzērvju apakšdzimta (Gruinae) un vainagdzērvju apakšdzimta (Balearicinae). Pēdējā ir divas sugas un viena ģints. Dzērvju dzimtas putniem ir raksturīgas garas kājas un kakli. Tie ārēji atgādina gārņus, lai gan abas grupas nav tuvu radniecīgas. Lidojumā atšķirībā no gārņiem dzērves lido ar izstieptiem kakliem.
Dzērvju dzimtas putni dzīvo lielākajā daļā kontinentu, izņemot Antarktīdu un Dienvidameriku. Latvijā sastopama viena dzērvju dzimtas suga — pelēkā dzērve (Grus grus).[2]
Dzērves ir lieli putni, garām kājām un kakliem, un lieliem, noapaļotiem spārniem. Ārēji tēviņi un mātītes neatšķiras, bet tēviņi ir nedaudz lielāki nekā mātītes.[3] Lielākā dzērvju dzimtā ir Indijas dzērve (Antigone antigone), kura var sasniegt 176 cm garumu.[4] Tomēr smagākā dzimtā ir Japānas dzērve (Grus japonensis). Tās masa pirms migrācijas sākumas ir 12 kg.[5] Mazākā dzimtā ir mazā dzērve (Grus virgo), kuras garums ir 90 cm, svars 2 kg.[6]
Dzērvju dzimtas putnu apspalvojumā atkarībā no sugas dominē baltā un pelēkā krāsa. Sugas, kas mājo atklātu ūdenstilpju tuvumā, visbiežāk ir baltas. Toties sugas, kas mājo mitros mežos, purvos un nelielās slīkšņās, visbiežāk ir pelēkas. Baltās sugas parasti ir lielākas augumā nekā pelēkās sugas. Meža sugām mazākais augums un pelākais apspalvojums palīdz labāk maskēties ligzdošanas laikā. Turklāt pelēkā dzērve (Grus grus) un Kanādas dzērve (Antigone canadensis) ligzdošanas laikā papildus novārtās ar dubļiem, lai labāk saplūstu ar zemi.
Lielākajai daļai dzērvju uz sejas ir kailas ādas laukumi. Izņēmums ir paradīzes dzērve (Grus paradisea) un mazā dzērve, kurām nav kailas ādas laukumu uz sejas. Šie laukumi kalpo savstarpējai komunikācijai. Ar sejas muskuļu palīdzību dzērve tos var savilkt mazākus un izplest lielākus, un tā spēj izmainīt krāsas intensitāti. Arī cekulus uz galvas dzērves izmanto savstarpējai komunikācijai, tos saceļot vai pieglaužot.
Dzērves ir aktīvas gaišajā dienas laikā. Atkarībā no sezonas to socializācijas pakāpe mainās. Ligzdošanas laikā tās ir teritoriālas un dzīvo pāros. Kad mazuļi ir izaudzināti, dzērves pulcējas baros, kas kopīgi barojas un atpūšas. Sugas, kas galvenokārt barojas ar augiem, veido lielus barus, bet sugas, kas galvenokārt barojas ar dzīvniekiem, barošanās laikā uzturas ģimenes grupās. Tikai pa nakti nelielās ģimeņu grupas apvienojas, lai kopīgi gulētu.[3]
Dzērves ir visēdājas. Tās barojas gan ar augu izcelsmes barību, gan dzīvnieku ozcelsmes barību. Tās barojas ar sēklām, saknēm, lapām, riekstiem, zīlēm, ogām, augļiem, kukaiņiem, kāpuriem, gliemežiem, zivīm, nelieliem rāpuļiem, putniem un zīdītājiem. Barošanās ieradumi ir atkarīgi no sugas, reģiona un sezonas.[3]
Dzērves veido monogāmus pārus, kuriem ir ilgstošas attiecības, daudziem pāriem tās ir uz mūžu. Pāris izveidojas vairākus gadus pirms tas spēj sekmīgi izaudzināt mazuļus, putnu otrajā vai trešajā dzīves gadā. Jaunajiem putniem pirmie perējumi bieži aiziet bojā. Šajā laikā, ja pārim neizdodas izaudzināt mazuļus, pāru attiecības var arī izjukt. Ja pārim izdodas jau no sākuma sekmīgs perējums, tas paliek kopā uz mūžu.[3] Ligzdošanas laikā dzērves ir teritoriālas. Migrējošās sugas uz ligzdošanas vietām ierodas laikā no aprīļa līdz jūnijam. Tropu sugas ligzdo lietus sezonā. Teritorijas lielums atkarībā no sugas ir dažāds. Tropu sugām tā ir daudz mazāka nekā mērenās joslas sugām. Piemēram, tropos dzīvojošajai Indijas dzērvei terotorija ir apmēram 1 ha liela, bet Japānas dzērvei teritorija sasniedz 500 ha lielumu vai lielāku. Teritoriju parasti apsargā tēviņš.[3] Ja tēviņš aiziet bojā, mātīte parasti neatgriežas vecajā teritorijā, un otrādāk.[7]
Dzērvju dzimta (Gruidae) ir dzērvjveidīgo kārtas (Gruiformes) putnu dzimta. Tā apvieno 15 mūsdienās dzīvojošas sugas, kas iedalītas 4 ģintīs. Dzērvju dzimtā ir divas apakšdzimtas: dzērvju apakšdzimta (Gruinae) un vainagdzērvju apakšdzimta (Balearicinae). Pēdējā ir divas sugas un viena ģints. Dzērvju dzimtas putniem ir raksturīgas garas kājas un kakli. Tie ārēji atgādina gārņus, lai gan abas grupas nav tuvu radniecīgas. Lidojumā atšķirībā no gārņiem dzērves lido ar izstieptiem kakliem.
De (eigenlijke) kraanvogels (Gruidae) zijn een familie van de orde der kraanvogelachtigen (Gruiformes). De familie telt 15 soorten.[1]
Alle kraanvogels zijn grote vogels met lange poten en een lange nek. Een kraanvogel vliegt met een gestrekte nek, dus anders dan reigers, die in de vlucht een vergelijkbaar formaat en profiel hebben, maar geen familie zijn, en met ingetrokken nek vliegen. De meeste soorten kraanvogels hebben een ingewikkeld en luidruchtig paringsritueel. Kraanvogels die een paarband hebben gevormd, blijven hun hele leven bij elkaar. Sommige soorten trekken over grote afstanden, terwijl kraanvogels die in een warm klimaat leven helemaal niet trekken. Kraanvogels zoeken elkaars gezelschap en kunnen grote troepen vormen.
Het voedselpatroon van de kraanvogel varieert met het seizoen. Ze eten kleine prooidieren zoals knaagdieren, vis en amfibieën, maar aan het einde van de zomer en in de herfst ook granen en bessen. De cranberry wordt zo genoemd omdat ze veel gegeten wordt door een kraanvogel die veel voorkomt in de noordelijke gebieden van de VS.
Representanten van deze familie komen voor in alle gebieden met uitzondering van Antarctica en Zuid-Amerika. In Australië worden sommige vogels "kraanvogel" genoemd die geen kraanvogels zijn: de "white crane" is in feite de grote zilverreiger (Egretta alba), terwijl de "blue crane" de witwangreiger (Egretta novaehollandiae) is.
Overal op de wereld gaan de aantallen kraanvogels achteruit. De positie van de trompetkraanvogel (Grus americana) in Noord-Amerika heeft tot wetgeving in de VS geleid die gericht is op het beschermen van bedreigde soorten.
De kraanvogel is al sinds de oudheid een symbolische vogel en wordt in sommige landen als een heilig dier beschouwd.
De mythe van de kraanvogel is wijd verspreid en algemeen bekend in het Aegeïsch gebied, Zuid-Arabië, Japan en onder de indianen van Noord-Amerika. In Noord-Hokkaido voerden de vrouwen van de Ainu, wier cultuur meer Siberisch is dan Japans [bron?], een kraanvogeldans uit die in 1908 door de fotograaf Arnold Genthe werd vastgelegd. In Korea wordt al sinds de Silladynastie (646 v.Chr.) een kraanvogeldans uitgevoerd op het binnenplein van de Tongdosa-tempel.
Geranion is Grieks voor kraanvogel. Daaruit afgeleid is de naam van het plantengeslacht Geranium. De kraanvogel was een soort voorteken. In het verhaal van Ibycus en de Kraanvogels werd Ibycus (een dichter uit de zesde eeuw voor Christus) door een dief aangevallen en voor dood achtergelaten. Ibycus riep een vlucht passerende kraanvogels te hulp, die de moordenaar volgden tot aan een open plek waar ze net zo lang boven hem bleven hangen totdat hij verslagen door schuld de misdaad bekende.
Het Egyptische hiëroglief-symbool voor de letter B is de kraanvogel. Het oude volk van de Azteken in Zuid-Amerika dankt zijn naam aan de kraanvogels: de Azteken zijn oorspronkelijk afkomstig uit de landstreek Aztlan, hetgeen betekent: dicht bij de kraanvogels (azta = kraanvogels, tlan = dicht bij).
In Mekka, in het voor-islamitische Zuid-Arabië, belichaamden de drie dochters van de maangod Hubal, de drie godinnen die voorspraak zouden doen bij God, de "Drie Verheven Kraanvogels" (Gharaniq). Zij worden genoemd in de Koran, ayat 19 en 20 van Soera De Ster. Er zijn overleveringen dat deze ayat gevolgd werden door de zogenoemde duivelsverzen waarin een goddelijke status aan deze dochters zou zijn toegekend.
In de christelijke iconografie is kraanvogel het symbool van de waakzaamheid.[2]
Het woord "pedigree" (stamboom) is een verbastering van het oud-Franse "pie de grue", wat "kraanvogelpoot" betekent, omdat een stamboom er net zo uitziet als de tenen aan de voet van een kraanvogel.
In Japan wordt de kraanvogel (Grus japonensis) als gelukbrengend beschouwd, als symbool van een lang leven en afgebeeld met andere symbolen van een lang leven als pijnboom, bamboe en schildpad. In het feodale Japan werd de kraanvogel beschermd door de heersende macht en gevoerd door de boeren. Toen het feodale systeem werd afgezworen in het Meiji-tijdperk in de 19e eeuw werd de bescherming van de kraanvogels stopgezet, wat hen bijna aan de grens van de uitroeiing bracht. Japan noemde een van haar eilanden Tsuru(Kraanvogel). Als iemand, volgens de traditie, 1000 origami-kraanvogels vouwt zal zijn wens tot gezondheid in vervulling gaan. Sinds de dood van Sadako Sasaki, slachtoffer van de atoombom op Hiroshima geldt dit ook voor een wens tot vrede.
Volgens de traditie waren de Chinese “Hemelse kraanvogels” (tian-he) of “Gezegende kraanvogels” (xian-he) boodschappers van wijsheid, de legendarische Taoïstische wijsheden die werden vervoerd op de rug van een kraanvogel.
Bronnen, noten en/of referentiesDe (eigenlijke) kraanvogels (Gruidae) zijn een familie van de orde der kraanvogelachtigen (Gruiformes). De familie telt 15 soorten.
Tranefamilien (Gruidae) er ein biologisk familie av store, langbeinte fuglar med langstrekt hals i ordenen tranefuglar, Gruiformes. Familien har 15 artar i fire slekter, ein av desse 15 artane er arten trane, den eurasiske tranearten som òg finst i Noreg i hekketida. I det følgjande er omgrepet traner brukt om familien, ikkje om arten. Traner skil seg frå hegrar ved at traner flyg med halsen utstrekt, ikkje trekt tilbake som hegrar gjer. Det er ikkje nært slektskap mellom traner og hegrar.
Traner lever på alle kontinent unntatt Antarktis og Sør-Amerika.
Dei fleste traneartane er klassifisert som truga, eller kritisk truga, innanfor utbreiingsområdet sitt. Tidleg lovverk i USA for å verne truga artar var inspirert av situasjonen for trompetartraner i Nord-Amerika.
Dietten er sett saman av ei rekkje element av passande storleik, medrekna smågnagarar, fisk, amfibium og mindre ingrediensar som insekt, korn, bær og planter.
Traner byggjer plattformreir på grunt vatn, og vanlegvis legg dei to egg i kullet. Begge foreldra hjelper til med omsut for ungane, og ungane held seg saman med foreldra fram til neste hekkesesong.
Nokre artar og bestandar av artar gjer fugletrekk over lange avstandar; andre migrerer ikkje i det heile. Gjennom hekkesesongen lever traner parvise, elles er dei sosiale, og dannar store flokkar.
Tranefamilien i rekkjefølgje etter Clementslista versjon 6.8 frå august 2013[1] med norske namn etter Norske navn på verdens fugler.[2]
Slekt Balearica
Slekt Anthropoides
Slekt Bugeranus
Slekt Grus
Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Tranefamilien Tranefamilien (Gruidae) er ein biologisk familie av store, langbeinte fuglar med langstrekt hals i ordenen tranefuglar, Gruiformes. Familien har 15 artar i fire slekter, ein av desse 15 artane er arten trane, den eurasiske tranearten som òg finst i Noreg i hekketida. I det følgjande er omgrepet traner brukt om familien, ikkje om arten. Traner skil seg frå hegrar ved at traner flyg med halsen utstrekt, ikkje trekt tilbake som hegrar gjer. Det er ikkje nært slektskap mellom traner og hegrar.
Traner lever på alle kontinent unntatt Antarktis og Sør-Amerika.
Dei fleste traneartane er klassifisert som truga, eller kritisk truga, innanfor utbreiingsområdet sitt. Tidleg lovverk i USA for å verne truga artar var inspirert av situasjonen for trompetartraner i Nord-Amerika.
Dietten er sett saman av ei rekkje element av passande storleik, medrekna smågnagarar, fisk, amfibium og mindre ingrediensar som insekt, korn, bær og planter.
Traner byggjer plattformreir på grunt vatn, og vanlegvis legg dei to egg i kullet. Begge foreldra hjelper til med omsut for ungane, og ungane held seg saman med foreldra fram til neste hekkesesong.
Nokre artar og bestandar av artar gjer fugletrekk over lange avstandar; andre migrerer ikkje i det heile. Gjennom hekkesesongen lever traner parvise, elles er dei sosiale, og dannar store flokkar.
Tranefamilien eller traner (Gruidae) er en liten familie i ordenen tranefugler (Gruiformes). Familien består av store til meget store og svært elegante terrestriske vadefugler med lange ekstremiteter, lang hals og hovedsakelig grå eller hvit fjærdrakt. De fleste artene har en bar hudflekk i hovedregionen og modifiserte armsvingfjær innerst på vingene, som danner strutselignende fjærtufser i stussen på fuglene når vingene er sammenslått. Et par arter har også svært karakteristisk hodepryd.
En art hekker i Skandinavia (inkludert Norge) - trane (Grus grus). Det finnes imidlertid femten arter og et antall underarter. Hele elleve av artene regnes som truet av utryddelse, i en eller annen grad. Tap av habitat, jakt og forstyrrelser i hekketiden er hovedårsakene.
Tranefamilien består av to distinkte underfamilier;[4][5][6] krontraner (Balearicinae) og egentlige traner (Gruinae). Fossile funn daterer Balearicinae tilbake til eocen (54–37 millioner år før vår tidsregning), og så mange som elleve arter er kjent fra Europa og Nord-Amerika de siste 50 millioner årene. De to eneste nålevende artene er imidlertid endemiske for Afrika og tåler dårlig kulde, noe som har ført til at forskerne tror kaldere klima førte til at andre arter i denne underfamilien døde ut. Fossile funn av Gruinae opptrer først under miocen (24–5 millioner år før vår tidsregning).[3]
Traner måler normalt 90–176 cm, avhengig av art. Minst er jomfrutrane, Anthropoides virgo, og størst er sarustrane, Antigone antigone, der nominatformen kan veie mer enn 12 kg og vingespennet bli opp mot hele 280 cm (normalt 220–280 cm), sammenlignet med vanlig trane (hekker i Norge) som normalt har et vingespenn på 180–200 cm og en vekt på 4,5–6,1 kg. Tyngst er imidlertid japantrane, G. japonensis. Den kan også veie opp mot 12 kg (normalt 7–10 kg) og har i snitt noe høyere vekt enn sarustranen (medregnet underartene), når fettreservene er på sitt største om høsten. Det plasserer de største tranene blant verdens største flygedyktige fugler.[3]
Blant traner er hanner og hunner tilnærmet like å se på, selv om hannene generelt blir litt større enn hunnene. Sammenlignet med andre vadefugler har traner generelt lengre ekstremiteter, og de holder nakken rettere enn for eksempel hegrer (Ardeidae), mens kroppen ofte er lettere bygget og nebbet mindre enn hos storkene (Ciconiidae).[3]
De to artene i underfamilien Balearicinae skiller seg fra alle andre traner, gjennom å ha lang baktå (hallux) på hver fot, som gjør det mulig for fuglene å vagle seg på greiner i trær (og hvile der om natten). Jomfrutrane, A. virgo, og blåtrane, A. paradisea, har trappelignende tær, tilpasset hurtig løping på bakken. Disse artene har dessuten relativt kort nebb, tilpasset en diett av frø, insekter og andre næringskilder som lever på gresslettene disse artene har som habitat. Alle andre traner er tilpasset et akvatisk habitat.[3]
Fjærdrakten er hovedsakelig grå eller hvit eller en kombinasjon av disse. Noen arter har større eller mindre innslag av andre farger. Et karaktertrekk hos tranene er at de indre armsvingfjærene er forlenget og henger ned over den korte stussen når vingene er sammenslått, som fjærtufser. Alle artene har imidlertid en kort, vifteformet stjert, men den er dekket av de modifiserte armsvingfjærene når vingene er sammenslått. Et par arter (Balearica) er ganske så fargerike og har dessuten en karakteristisk krone av prydfjær på hodet. En art, jomfrutrane (A. virgo), har dessuten prydfjær hengende ned langs siden av nakken fra øreregionen (øretufser).[3] Denne arten er observert i Norge ved flere anledninger, men man antar at det dreier seg om fugler som har rømt fra fangenskap.[7][8]
Tranene har en kosmopolitisk utbredelse, fra de nordlige nordamerikanke og asiatiske tundraene til de sørlige nordamerikanke, asiatiske, australske og afrikanske tropene. Størst biologisk mangfold finner man i Øst-Asia, der åtte arter lever. Fem arter finnes på det indiske subkontinentet, fire arter residerer permanent på det afrikanske, mens en femte art både residerer permanent og overvintrer der, og en sjette art som kun overvintrer der. Kun en art opptrer i deler av Vest-Europa, inkludert større deler av Fennoskandia. Hvorfor tranene aldri spredte seg til Sør-Amerika vet man imidlertid ikke.[3]
Traner er nærmest knyttet til våtmarksområder med ferskvann, men artene bruker mange ulike typer habitat. Nærhet til vann er imidlertid alltid viktig. Traner bruker imidlertid både tundra, savanne og andre typer gressland, dyrket mark (spesielt rismarker), men også myrer og fuktige skogsområder, både i innlandet og i kystsoner. I vår- og høsttrekket er traner dessuten et vanlig syn på nysådde eller nyhøstede kornåkre. Selv om det er vanlig at artene omgir seg med ferskvann, men de er også å finne i både brakkvannsområder og saltvannsområder. Artene finnes dessuten i mange ulike høyder, fra havnivået og opp i høyder på mer enn 4 000 moh.[6]
Noen arter er regulære trekkfugler, men de fleste er enten standfugler eller fugler som foretar kortere sesongmessige trekk, i forbindelse med endringer i mattilgangen. Trekkfugler som i hovedsak livnærer seg av starr knoller og annen akvatisk vegetasjon eter gjerne i flokk, mens arter som livnærer seg hovedsakelig av andre levende dyr ofte er territoriale og eter i små familiegrupper. Man kan også hevde at arter med kortere nebb normalt holder til i høyereliggende områder og et tørrere habitat, mens de med lengre nebb gjerne er sterkere knyttet til våtmarkene.[3]
Når traner flyr holder fuglene halsen og beina utstrakt. For å ta av fra bakken må de løpe noen skritt, og når traner går inn for landing spres både vingene og den korte, vifteformede stjerten ut. Straks vingene foldes sammen forsvinner stjerten visuelt.[3]
Traner som trekker samler seg før trekket for å ete seg opp. Da trekket tar til løfter fuglene og starter oppturen med å fly i brede sirkler med oppdrift, mens vingene slår kontinuerlig. Som oftest på en klarværsdag. Når flokken når til omkring 2 000 meters høyde over bakken sprer fuglene ut vingene og antar V-formasjon, mens de glideflyr, godt hjulpet av gravitasjonseffekten, gunstige vinder og oppdriften. Etter å ha tapt en viss mengde høydemeter, gjentar fuglene syklusen med å stige. Dette er en svært effektiv måte å fly over landområder på, men når havstrekninger skal forseres må gjerne fuglene flakse med vingene for å opprettholde høyden, selv om V-formasjonen bibeholdes. Ungfugler flyr gjerne tett på foreldrene under det første trekket, til de har lært ruten. Under trekker er fuglene gjerne svært vokale, og ofte kan man høre dem lenge før man for øye på fuglene.[3]
Tranenes trekkmønster har blitt grundig kartlagt og studert. Noen traner kan fly opp mot 800 km i løpet av en dag, selv om 300 km er mer vanlig. Det har blitt observert at kanadatrane, Antigone canadensis, har gjort trekk på 575 km uten mellomlanding, med en flytid på cirka 9,5 timer. Farten under trekkene har blitt beregnet til 60–80 km/t. Vanlig traner (G. grus) fra Sentral-Eurasia foretar spesielt imponerende trekk, da flokker tar seg over Himalayafjellene i nærmere 10 000 meters høyde. Også jomfrutraner (A. virgo) trekker gjennom passene i Himalaya. Lengst av alle trekker imidlertid underarten mindre kanadatrane (A. c. canadensis) som holder til i det østlige Sibir. Den trekker hvert år over Beringhavet og til Nord-Amerika og videre sørover helt ned mot det nordlige Mexico.[3]
Traner er i hovedsak opportunistiske generalister når dem eter, og dietten består hovedsakelig av ulike sorter akvatiske planter og frø, og ulike insekter, krepsdyr, amfibier, krypdyr, småfisk, andre fugler og små pattedyr med mer. Ulike arter kan ha ulik diett og ulik strategi for å fange mat. Dietten endres også individuelt, både etter sesong og egne næringsbehov. Fugler som lever i tørrere habitat vandrer ofte rundt og plukker maten med nebbet, mens fugler som lever i og omkring våtmark ofte også graver etter føden. Mange traner utnytter i tillegg korn som ligger igjen på dyrka mark. For er par–tre arter er også kunstig mating essensielt for at arten skal overleve, som på øyene Kyushu (hvithodetrane og hvitnakketrane) og Hokkaido (japantrane) i Japan.[3]
Traner er i hovedsak monogame, sosiale, dagaktive fugler som opptrer i flokk, men under hekkingen isolerer parene seg. Båndene mellom individene er sterke og parene lever som oftest sammen til en av dem dør. Par som feiler med å få fram unger gjentatte ganger, kan imidlertid gå i oppløsning.[3]
Tranedansen er et spektakulært skue, en paringsdans som mange er villig til å betale dyrt for å få oppleve. Dansen innleder hekkesesongen og skjer gjerne til samme tid og på samme sted år etter år. Det er gjerne nydannende par som står for denne danseoppvisningen. Fuglene paraderer med hurtige skritt, hopper og spretter og flakser med de enorme vingene, mens de parvis tuter om kapp i et øredøvende leven.[3]
Den enorme ansamlingen av vanlige traner og tranedansen som utspiller seg ved Hornborgasjön i Sverige hvert år er godt kjent over hele Skandinavia og langt utenfor. Der kan opp mot 12 000–25 000 traner samle seg til dans og etegilde, før fuglene forsvinner til hekkeområdene i resten av Norden.[9][10] Svenskene, på sin side, mater tranene med korn. Opp mot 70–100 tonn kan det gå med i løpet av en sesong, men til å begynne med spres 7–10 tonn utover markene i begynnelsen av april. Kornet som brukes i dag ble en erstatter for poteter, som ble dyrket der til innpå 1970-tallet, da potetdyrkingen tok slutt.[11]
Selve hekkingen forgår gjentatte ganger over flere uker, som regel før sole stiger om morgenen. Begge kjønn bidrar i byggingen av rede. Et par av artene bygger redet på land, direkte på bakken, men de fleste bygger det av plantemateriale på våtmark. Gråkrontranen kan av og til bygge redet i trær, og det har også blitt observert at den kan overta reder etter andre fugler som bygger store reder i trær. Nesten alle traner legger to egg. Unntaket fra regelen er krontranene (Balearicinae), som regelmessig legger tre og av og til fire egg, og vortetrana, som typisk legger kun ett egg. Rugetiden ligger normalt omkring 28–32 dager, men vortetrana ruger typisk i 33–36 dager. De artene som legger lengst mot nord eller i store høyder, har gjerne kortest rugetid (typisk mindre enn 30 dager). Som regel ruger hunnen om natta, mens de veksler på om dagen. Krontranekyllinger klekker gjerne synkront, mens klekkingen er asynkron for de andre artene. Om tilgangen på mat er dårlig, dør ofte de minste kyllingene. Ungene er som regel brune, bortsett fra et par–tre arter. Disse er sølvgrå. Begge foreldrene mater ungene. Ungene får den første fjærdrakten etter varierende tid. Nordlige arter gjerne etter 50–90 dager, andre etter 85–100 dager. Kortest tid tar det for jomfrutraneungene (typisk 55–60 dager), lengst for vortetraneungene (typisk 90–130 dager). Ungene blir sammen med foreldrene fram til neste hekkesesong tar til, da de enten forlater dem frivillig eller blir jaget. Ungfugler som ikke er kjønnsmodne danner gjerne ungfuglflokker og er ofte nomadiske under hekketiden.[3]
Traner kan leve lenge (gjerne rundt 70–80 år) og har i årtusener vært viktige i mytologi og symbolikk i store deler av verden.
Tranefamilien inkluderer femten arter. Inndelingene under følger henholdsvis HBW Alive, TiF og Clementslista, og viser at det ikke er full enighet om selve inndelingen av denne familien. Artene er imidlertid de samme. Avibase (ver. 03, 2015), IOC World Bird List (ver. 6.03)[12] og andre tilsvarende lister kan ha diverse andre løsninger på inndelingen, som gjerne dreier som om hvilke arter som inngår i slekten Grus og ikke.
Tidligere var det vanlig å dele inn egentlige traner i kun tre slekter, men ny forskning demonstrerte at slekten Grus var parafyletisk,[13] noe som medførte at del Hoyo et al. (2014) i sitt nye ornitologiske bokverk, «HBW and BirdLife International Illustrated Checklist of the Birds of the World», valgte en inndeling med fem slekter. Dette bokverket, som er implementert i HBW Alive, ble senere antatt som offisiell standard for taksonomi og nomenklatur av Den europeiske union (EU),[14] De forente nasjoners «Convention on the Conservation of Migratory Species of Wild Animals» (CMS),[15] og Agreement on the Conservation of African-Eurasian Migratory Waterbirds (AEWA).[16]
Norske navn på artene følger Norsk navnekomité for fugl (NNKF), i henhold til Syvertsen et al. (2008).[1]
Tranenes skjønnhet og spektakulære paringsdans har gjort dem ladet med symbolikk i mange menneskelige kulturer tilbake til antikken. Tranemytologi er utbredt over hele verden, og finnes bl.a. rundt Egeerhavet, Den arabiske halvøy, Kina, Korea, Japan og gamle indianske kulturer i Nord-Amerika.
Sanskritdikteren Valmiki ble inspirert til å skrive sin første śloka av tranens paringsritual.[18][19]
I Mekka i førislamsk tid ble Allāt, Uzza og Manah regnet som de tre fremste gudinnene, og kalt «de tre opphøyde traner».
Plinius den eldre skrev ned sagnet om at traner som stod sovende i vannet ville utpeke én til å stå vakt, og tranen ville ha en sten i en løftet klo. Dersom denne vaktposten sovnet, ville stenen falle i vannet og vekke de andre tranene. Dette er et velkjent symbol i heraldikk; det kalles på norsk «vaktsom trane» og har tilsvarende navn på andre språk (f.eks. crane in its vigilance på engelsk). Tranen med steinen finnes i en lang rekke segl og våpen i Europa, både for personer/slekter og byer/kommuner, f.eks. våpenet for den franske kommunen Pellegrue, i flere personsegl på Suverenitetsakten fra 1661, bl.a. for sogneprest Laurentius Trane, Viborg, og sogneprest Povel Pedersson (Paus), Telemark, samt i personseglet på Grunnloven av 17. mai 1814 for eidsvollsmannen Carl Adolph Dahl. I norske slektsvåpen finnes tranen med steinen hos bl.a. Leegaard og Thrane.
I gresk og romersk mytologi ble tranens dans ofte brukt til å symbolisere glede, og feiring av livet, og tranen ble ofte ansett som Apollons fugl. I store deler av Asia symboliserer tranen glede og evig ungdom (i følge en fabel skulle tranen leve i tusen år). I kinesisk og japansk mytologi symboliserer tranen også visdom, og fuglen blir kalt «gledens fugl» i Japan, og «den himmelske tranen» i Kina, der selv keisertronen i Den himmelske renhets palass (i Den forbudte by) flankeres av tranestatuer.[3]
Etter andre verdenskrig ble tranen også et symbol på fred og på uskyldige ofre for krig, gjennom den japanske skolejenta Sadako Sasaki (1943–1955). Sadako fikk leukemi som følge av atombomben mot Hiroshima. En gammel japansk legende forteller at den som folder tusen origami-traner – en for hvert år av tranens tusen år lange liv – vil få oppfylt et ønske av en trane. Hun rakk å folde 644 traner før hun døde, 12 år gammel. Etter hennes død fullførte klassekameratene prosjektet. De fikk også bygget statuen av Sadako med papirtranen i fredsparken i Hiroshima, der tusener av japanere hvert år legger papirtraner. Historien ble fortalt i Eleanor Coerrs bok; «Sadako og de tusen papirtranene».[20]
Ifølge IUCNs rødliste er elleve av femten arter med traner truet av utryddelse, i en eller annen grad. Mest truet er snøtrane, L. leucogeranus, som har vært listet som kritisk truet siden siste tusenårsskifte. De tre hovedgrunnene er drenering av tidligere flomutsatte våtmarksområder for jordbruksformål (herunder oppdemmingen av elven Chang Jiang og byggingen av trekløftdemningen i Kina), jakt på arten (spesielt under trekket), og andre forstyrrelser i hekketiden.[21]
Alle traner (Gruidae spp.) blir automatisk oppført på CITES liste II (som omfatter truede arter der den internasjonale handelen må begrenses for å sikre artenes overlevelse), dersom arten ikke alt står oppført på CITES liste I (som omfatter de mest truede artene, der handel i praksis stort sett er forbudt). Sju arter (åtte taxa) står per 10. mars 2016 på liste I.
Tranefamilien eller traner (Gruidae) er en liten familie i ordenen tranefugler (Gruiformes). Familien består av store til meget store og svært elegante terrestriske vadefugler med lange ekstremiteter, lang hals og hovedsakelig grå eller hvit fjærdrakt. De fleste artene har en bar hudflekk i hovedregionen og modifiserte armsvingfjær innerst på vingene, som danner strutselignende fjærtufser i stussen på fuglene når vingene er sammenslått. Et par arter har også svært karakteristisk hodepryd.
En art hekker i Skandinavia (inkludert Norge) - trane (Grus grus). Det finnes imidlertid femten arter og et antall underarter. Hele elleve av artene regnes som truet av utryddelse, i en eller annen grad. Tap av habitat, jakt og forstyrrelser i hekketiden er hovedårsakene.
Multimedia w Wikimedia Commons Żurawie[2], żurawiowate, żurawie właściwe (Gruidae) – rodzina ptaków z rzędu żurawiowych (Gruifromes). Nazwą żurawie określa się też jedną z podrodzin tej rodziny (Gruinae).
Żurawie obejmują gatunki lądowe zamieszkujące Amerykę Północną, Eurazję poza Archipelagiem Malajskim, Afrykę oraz Australię[3].
Ptaki te charakteryzują się następującymi cechami:
Do rodziny Gruidae należą następujące podrodziny[2]:
Żurawie, żurawiowate, żurawie właściwe (Gruidae) – rodzina ptaków z rzędu żurawiowych (Gruifromes). Nazwą żurawie określa się też jedną z podrodzin tej rodziny (Gruinae).
Gruidae é uma família de aves gruiformes, que inclui os animais conhecidos popularmente como grous. O grupo tem catorze espécies e está distribuído pela América do Norte, Europa e Ásia, África e o norte da Austrália.
O macho denomina-se grou, e a fêmea grua.
Os grous são aves de grande porte, geralmente com plumagem em tons de cinzento, branco e castanho. As penas secundárias das asas são muito longas e viradas para baixo, uma característica do grupo. Algumas espécies apresentam plumas ornamentais na região da cabeça. O bico é comprido e direito, o pescoço é longo bem como as patas. Os quatro dedos são curtos, estando o quarto elevado em relação aos outros.
Os grous são aves gregárias, que comunicam entre si através de vocalizações ruidosas. São migratórias e voam sempre com o pescoço estendido. Na época de reprodução constroem um ninho feito de lama e vegetação em regiões pantanosas, onde colocam dois ovos. Os juvenis recebem a atenção de ambos os progenitores.
Gruidae é uma família de aves gruiformes, que inclui os animais conhecidos popularmente como grous. O grupo tem catorze espécies e está distribuído pela América do Norte, Europa e Ásia, África e o norte da Austrália.
O macho denomina-se grou, e a fêmea grua.
Os grous são aves de grande porte, geralmente com plumagem em tons de cinzento, branco e castanho. As penas secundárias das asas são muito longas e viradas para baixo, uma característica do grupo. Algumas espécies apresentam plumas ornamentais na região da cabeça. O bico é comprido e direito, o pescoço é longo bem como as patas. Os quatro dedos são curtos, estando o quarto elevado em relação aos outros.
Os grous são aves gregárias, que comunicam entre si através de vocalizações ruidosas. São migratórias e voam sempre com o pescoço estendido. Na época de reprodução constroem um ninho feito de lama e vegetação em regiões pantanosas, onde colocam dois ovos. Os juvenis recebem a atenção de ambos os progenitores.
Tranor (Gruidae) är en familj inom ordningen tran- och rallfåglar med stora, långbenta och långhalsade fåglar.
De fullvuxna fåglarna blir mellan 90 och 175 centimeter mellan näbbspets och stjärtspets. De utmärks genom sina långa, trubbiga vingar, kraftiga kropp och långa hals. Deras baktå sitter betydligt högre än framtårna. Den yttre tån är genom bindhinna förenad med mellantån och den inre tåns klo är mycket kraftig. Benen är långa och ett långt stycke av underbenet är naket. Näsborrarna ligger nära näbbens undre kant och är baktill omgivna av en hinna. Stjärten är kort och har 12 pennor.
Flera tranarter har trumpetliknande läten.
Ungarna föds med många dunfjädrar och de kan snart följa föräldrarna. Under häckningstiden lever tranorna parvis, men på vintern och under flyttningarna uppträder de i flockar. Deras föda hämtas både från växt- och djurriket. De är skygga men livliga fåglar, som inte blott under parningstiden, utan också vid andra tider på året genomför riktiga danslekar, då de intar egendomliga kroppsställningar och vridningar. De gör höga hopp och griper något föremål med näbben för att kasta det i luften.
Traditionellt delas tranorna ofta upp i de fyra släktena Balearica, Bugeranus, Grus och Anthropoides. Analyser av DNA-DNA hybridisering, data från DNA-sekvenser av cytokrom-B och studier av protein indikerar dock att de två arterna inom släktet Anthropoides, jungfrutrana (A. virgo) och paradistrana (A. paradisea), bör föras till släktet Grus[1]. Liknande är det med den enda arten inom släktet Bugeranus, vårttrana (Bugeranus carunculatus).
Denna lista följer Clements et al. 2012 som delar upp familjen i fyra släkten med 15 nu levande arter, spridda över alla världsdelar utom Sydamerika och polartrakterna.[2] De två släkten Anthropoides och Bugeranus fördes tidigare till släktet Grus.
Svart krontrana (Balearica pavonina)
Vårttrana (Grus carunculatus)
Snötrana (Grus leucogeranus)
Brolgatrana (Grus rubicunda)
Glasögontrana (Grus vipio)
Prärietrana (Grus canadensis)
Prärietrana (Grus canadensis)
Prärietrana, kyckling (Grus canadensis)
trana (Grus grus)
Trumpetartrana (Grus americana)
Japansk trana (Grus japonensis)
Japansk trana (Grus japonensis)
Paradistrana (Grus paradisea)
Jungfrutrana (Grus virgo)
På grund av sin storlek och spektakulära utseenden är flera arter populära att hålla i fångenskap.
Den här artikeln är helt eller delvis baserad på material från Nordisk familjebok, 1904–1926.Tranor (Gruidae) är en familj inom ordningen tran- och rallfåglar med stora, långbenta och långhalsade fåglar.
Turnagiller (Gruidae), turnamsılar (Gruiformes) takımına ait bir kuş familyası.
Güney Amerika ve Antarktika hariç tüm dünyada yayılış gösterirler. Genellikle sazlık bölgelerde bulunurlar. Uzun bacaklı, uzun boyunlu kuşlardır. Tohumlar, meyveler ve küçük hayvanlarla beslenirler. Göç ederler. Gaga, boyun ve kanatlar uzun, kuyrukları kısadır. Birçok türde trake, göğüs kemiğinin içinde kıvrımlar yaparak rezonanslara neden olur ve bu yüzden sesleri kilometrelerce uzaklardan duyulabilir. Yuvalarını yere yaparlar ve içine genellikle iki yumurta bırakırlar.
Turnagiller (Gruidae), turnamsılar (Gruiformes) takımına ait bir kuş familyası.
Güney Amerika ve Antarktika hariç tüm dünyada yayılış gösterirler. Genellikle sazlık bölgelerde bulunurlar. Uzun bacaklı, uzun boyunlu kuşlardır. Tohumlar, meyveler ve küçük hayvanlarla beslenirler. Göç ederler. Gaga, boyun ve kanatlar uzun, kuyrukları kısadır. Birçok türde trake, göğüs kemiğinin içinde kıvrımlar yaparak rezonanslara neden olur ve bu yüzden sesleri kilometrelerce uzaklardan duyulabilir. Yuvalarını yere yaparlar ve içine genellikle iki yumurta bırakırlar.
Журавлині, журавлеві (Gruidae) — родина птахів з ряду Журавлеподібних.
Це давня родина, її появу відносять до еоцену 40-60 млн років тому. Найближчими родичами журавлів вважаються арами (Aramidae) та сурмачі (Psophiidae), а історичною батьківщиною американський континент, звідки журавлі потрапили спочатку в Азію, а звідти в Африку та Австралію. Журавлі широко розповсюджені у світі, їх нема лише на Антарктиді і Південній Америці.
Ще в давнину люди були знайомі з цими птахами, про що є археологічні свідчення у вигляді наскальних малюнків в Африці, Австралії і Європі.
Родина включає 4 роди з 15 видами.
В Україні зустрічається два види:
Журавель — один з українських народних символів. Оспіваний в ряді художніх творів, народних казках та бувальщинах.
Це незавершена стаття з орнітології.
Журавлині, журавлеві (Gruidae) — родина птахів з ряду Журавлеподібних.
Họ Sếu (danh pháp: Gruidae) là một nhánh thuộc bộ Gruiformes gồm các loài chim lớn có cổ dài và chân dài. Họ này có 4 chi và 15 loài. Chim sếu có cổ và chân dài. Chúng phân bố khắp thế giới ngoại trừ Nam Mỹ và Nam Cực. Hầu hết các loài sếu ít nhất được phân loại là bị đe dọa, nếu như không phải là cực kỳ nguy cấp, trong phạm vi phân bố của chúng. Tình trạng của Grus americana ở Bắc Mỹ truyền cảm hứng cho cơ quan lập pháp Hoa Kỳ ban hành luật bảo vệ các loài nguy cấp. Sếu kiếm ăn cơ hội, do có thể thay đổi chế độ ăn theo mùa và theo yêu cầu dinh dưỡng riêng. Chúng ăn một loạt các động vật gặm nhấm kích thước nhỏ phù hợp, cá, động vật lưỡng cư, côn trùng, ngũ cốc, quả mọng, và cây.
Con trống của hầu hết các loài có vũ điệu tán tỉnh con mái. Trong khi văn hóa dân gian thường nói rằng sếu chung thủy suốt đời với một bạn đời, nghiên cứu khoa học gần đây cho thấy rằng những con chim này thay đổi bạn tình theo cuộc đời chúng[1][2], có thể kéo dài nhiều thập kỷ. Sếu xây các tổ trên búi ngọn nhiều cây trong vùng nước nông, và thường đẻ hai quả trứng tại một thời điểm. Cả chim bố lẫn chim mẹ đều cùng chăm sóc chim non, con non vẫn ở với cha mẹ cho tới mùa sinh sản tiếp theo[3].
Họ Sếu có 15 loài trong 4 chi:[4]
Họ Sếu (danh pháp: Gruidae) là một nhánh thuộc bộ Gruiformes gồm các loài chim lớn có cổ dài và chân dài. Họ này có 4 chi và 15 loài. Chim sếu có cổ và chân dài. Chúng phân bố khắp thế giới ngoại trừ Nam Mỹ và Nam Cực. Hầu hết các loài sếu ít nhất được phân loại là bị đe dọa, nếu như không phải là cực kỳ nguy cấp, trong phạm vi phân bố của chúng. Tình trạng của Grus americana ở Bắc Mỹ truyền cảm hứng cho cơ quan lập pháp Hoa Kỳ ban hành luật bảo vệ các loài nguy cấp. Sếu kiếm ăn cơ hội, do có thể thay đổi chế độ ăn theo mùa và theo yêu cầu dinh dưỡng riêng. Chúng ăn một loạt các động vật gặm nhấm kích thước nhỏ phù hợp, cá, động vật lưỡng cư, côn trùng, ngũ cốc, quả mọng, và cây.
Con trống của hầu hết các loài có vũ điệu tán tỉnh con mái. Trong khi văn hóa dân gian thường nói rằng sếu chung thủy suốt đời với một bạn đời, nghiên cứu khoa học gần đây cho thấy rằng những con chim này thay đổi bạn tình theo cuộc đời chúng, có thể kéo dài nhiều thập kỷ. Sếu xây các tổ trên búi ngọn nhiều cây trong vùng nước nông, và thường đẻ hai quả trứng tại một thời điểm. Cả chim bố lẫn chim mẹ đều cùng chăm sóc chim non, con non vẫn ở với cha mẹ cho tới mùa sinh sản tiếp theo.
Журавли моногамны, однако народное поверье о том, что пары сохраняются в течение всей жизни, не совсем верны. На самом деле, согласно недавним исследованиям орнитологов, они меняются время от времени[5]. Если самец или самка погибает, то другая птица, скорее всего, находит себе новую пару.
Период размножения оседлых журавлей приходится на сезон дождей, когда имеется изобилие пищи. У мигрирующих видов пары образуются ещё на зимней стоянке, возле будущего гнезда птицы устраивают характерные танцы, сопровождаемые пением. Танец может включать в себя подпрыгивание, хлопанье крыльями и гарцующую походку. Гнездо большое (в диаметре может составлять несколько метров), строится на краю или вблизи от болота, иногда спрятано в прибрежной густой растительности вроде камышей или тростника. В качестве строительного материала используются палочки, веточки и другие части растений, которые переплетаются сухой травой. Молодые журавли в первый год могут построить несколько гнёзд, при этом не откладывая яйца. На следующий год они опять строят несколько гнёзд, но используют только одно. Зрелые птицы ограничиваются одним гнездом.
Самка обычно откладывает два яйца, однако у венценосных журавлей одна кладка может содержать до 5 яиц. Яйца тем крупнее, чем крупнее сам журавль — у крупных видов их длина доходит до 11,5 см. Яйца у большинства видов интенсивно покрыты пигментными пятнами. У видов, обитающих в тропиках, они или светло-голубые, как у венценосных журавлей, или белые, как у австралийского или индийского. У журавлей, размножающихся в северных регионах, таких как стерха, черношейего или канадского, яйца темнее — жёлто-коричневые с бурыми пятнами.
У многих видов выживает только один птенец, и только в хороший урожайный год родители способны прокормить двоих. Если у самки яйцо отобрать, то она скорее всего отложит ещё одно яйцо. В условиях наблюдения орнитологов, как это например делается в питомнике Международного фонда по охране журавлей в американском штате Висконсин, первые отложенные яйца у птиц отбираются и помещаются в инкубатор для последующего искусственного выведения. Оба родителя участвуют в насиживании. Инкубационный период различается у разных видов, но в целом составляет от 27 (у стерха и красавки) до 36 (у серёжчатого журавля) дней. Птенцы выводкого типа, то есть способны покинуть гнездо через несколько дней после вылупления. Только что родившиеся птенцы покрыты пухом, полное оперение наступает через 55—150 дней в зависимости от вида. Растут очень быстро, через 3 месяца достигая высоты до 150 см. Половая зрелость у молодых журавлей наступает через три года в условиях содержания в неволе и через 4—5 лет в дикой природе. У стерха половая зрелость может наступить ещё позже — через 6—7 лет.
Журавли широко распространены в разных климатических условиях, соответственно враги у них различаются. В умеренном поясе яйцами журавлей питаются медведи, лисицы, еноты. За ещё неоперившимися птенцами охотятся волки. Главными врагами взрослых журавлей являются крупные хищные птицы, такие как беркуты.
Численность большинства видов сокращается, а некоторые находятся на грани полного исчезновения. Наибольшая опасность полного вымирания была у американского журавля (Grus americana), в 1941 году численность этих птиц составляла всего 15 особей. Благодаря усилиям по восстановлению численности к 2000 году их количество увеличилось до 350 птиц, включая тех, кто содержится в условиях зоопарков[6]. Ещё одним исчезающим видом является японский журавль (Grus japonensis), на момент 2000 года численность этих птиц составляла около 1800 особей в двух популяциях в восточной Азии.
Основной причиной в резком снижении популяции называют уменьшение площади обитания этих птиц, осушение болот и урбанизация.
Семь видов — в том числе стерх, японский и чёрный журавль — в Красной книге Всемирного союза охраны природы и природных ресурсов; даурский журавль и красавка также охраняются. В 1973 году в США был основан Международный фонд охраны журавлей.
Журавли широко распространены на всех континентах, отсутствуя лишь в Антарктиде и Южной Америке. Живут вблизи водоёмов или заболоченных территорий. Многие виды в летнее время выбирают лесные болота с пресной водой, а зимой переселяются на прибрежные заболоченные территории с солёной водой. Два вида — красавка и африканская красавка — приспособились жить вдали от водоёмов и обитают в засушливой степной зоне или саванне.
Таблица распространения и численности[7] Вид Латинское название Распространение (Размножение) Зимовка< Численность Райский журавль Anthropoides paradisea Южная Африка Оседлый &&&&&&&&&&020000.&&&&&020 000—&&&&&&&&&&021000.&&&&&021 000 (ЮАР) и 60 (Намибия) Журавль-красавка Anthropoides virgo Степи Евразии (от Чёрного моря до Сев.-Вост. Китая) Восточная и Центральная Африка ~&&&&&&&&&0200000.&&&&&0200 000—&&&&&&&&&0240000.&&&&&0240 000 Венценосный журавль Balearica pavonina Восточная Африка Оседлый ~&&&&&&&&&&040000.&&&&&040 000 Восточный венценосный журавль Balearica regulorum Западная и Южная Африка Оседлый ~&&&&&&&&&&058000.&&&&&058 000—&&&&&&&&&&077000.&&&&&077 000 Серёжчатый журавль Bugeranus carunculatus Западная и Южная Африка Оседлый ~8000 Американский журавль Grus americana Центральная Канада Юж.США и Сев.Мексика ~400 Индийский журавль Grus antigone Индия, Юго-Вост. Азия, Австралия Оседлый ~&&&&&&&&&&015500.&&&&&015 500—&&&&&&&&&&020000.&&&&&020 000 Канадский журавль Grus canadensis Сев.-Вост. Сибирь, Канада, Куба Юг США, Сев. Мексика ~&&&&&&&&&0650000.&&&&&0650 000 Серый журавль Grus grus Европа, Азия, Россия От Юж. Франции до Сев-Вост. Китая, местами &&&&&&&&&0250000.&&&&&0250 000—&&&&&&&&&0275000.&&&&&0275 000 Японский журавль Grus japonensis Восточная Россия (Бассейн Амура), Япония Китай, Корея и Япония ~1700—2000 Стерх Grus leucogeranus Восточная Сибирь Река Янцзы в Китае ~2900—3000 Чёрный журавль Grus monachus Восточная Россия (Даурия, Бассейн Амура), Сев. Китай Остров Кюсю в Японии ~9400—9600 Черношейный журавль Grus nigricollis Тибетское нагорье Низины Тибета ~5000—6000 Австралийский журавль Grus rubicunda Австралия, Новая Гвинея Оседлый ~&&&&&&&&&&020000.&&&&&020 000—&&&&&&&&&0100000.&&&&&0100 000 Даурский журавль Grus vipio Восточная Россия (Даурия, Бассейн Амура), Монголия, Китай Остров Кюсю в Японии, Долина реки Янцзы ~4900—5300
Благодаря своей природной красоте и впечатляющим брачным танцам журавли оставили заметный след в культуре многих народов в различные исторические эпохи. Мифы и предания, связанные с журавлями, были обнаружены в районе Эгейского моря, Саудовской Аравии, Китае, Японии и у индейцев Северной Америки.
На севере японского острова Хоккайдо женщины из племени Айны, чьи культурные традиции были ближе связаны с Сибирью, нежели с Японией, исполняли специальный «танец журавля», который в 1908 году был заснят известным американским фотографом немецкого происхождения Арнольдом Гентом (англ. Arnold Genthe). В Корее танец журавля исполнялся во внутреннем дворе буддийского храма Тонгдоса со времён династии Силла (646 год н. э.). В Якутии до настоящего времени существует поверье, что даже нечаянное убийство журавля или разорение его гнезда неизбежно приносит несчастье.
В Мекке, ещё в доисламский период, богини Аллат, Узза и Манат, почитавшиеся как дочери всевышнего, назывались «тремя благородными журавлями».
Название цветка герань (лат. geranium) происходит от греч. γεράνιον от γερανός «журавль»[8]. Название появилось благодаря плодам герани, напоминающим клюв журавля.
Согласно преданиям, убийство разбойниками древнегреческого странствующего поэта Ивика было раскрыто благодаря журавлям-свидетелям. Вот как позднее описывает это событие Фридрих Шиллер (перевод Василия Жуковского):
«И он боролся уж с кончиной…
Вдруг… шум от стаи журавлиной;
Он слышит (взор уже угас)
Их жалобно-стенящий глас.
„Вы, журавли под небесами,
Я вас в свидетели зову!
Да грянет, привлеченный вами,
Зевесов гром на их главу“.»
Стримонийские журавли, зимой перелетавшие на юг, впервые упоминаются в латинской поэзии Вергилием как лат. Strymoniaeque grues в поэме «Георгики»[9] и как Strymoniae grues в «Энеиде»[10]. В древности журавли рассматривались как вредители, потому что кормились зерном на сельскохозяйственных угодьях во время сева[11][12]. Римляне содержали журавлей как домашнюю птицу[13][14]. В «Энеиде» Вергилий сравнивает крики дарданцев со стен Трои и полёт их стрел с криками и полётом стримонийских журавлей (Strymoniae grues) весной к берегам реки[10]. Гомер также сравнивает крики и передвижения аргивян и троянцев с криками, движениями и шумом журавлей на берегах реки Каистр (Малый Мендерес)[15] и мигрирующих в Африку[16]. Стримонийский журавль был добычей девы-воительницы Камиллы[17]. Сенека в «Эдипе» сравнивает в сцене занятия некромантией число теней умерших в подземном царстве с числом птиц, которые бегут от угроз зимы и меняют стримонские снега на нильское тепло[18]. Лукан пишет о журавлях, улетающих с берегов Стримона к тёплому Нилу[19]. Лукан сравнивает боевой строй флотилии с разнообразнейшим строем журавлей[20]. Цицерон пишет: «Журавли, когда летят в более теплые края и пересекают моря, то выстраиваются в форме треугольника»[21]. По преданию Меркурий изобрёл греческий алфавит, смотря на полет журавлей, которые в полете чертят разные буквы[22]. Марциал называет журавлей «Паламедовыми птицами»[23] и также пишет о том, что они в полете чертят разные буквы[24]. Марциал в эпиграмме о старой своднице Филениде сравнивает голос старухи с криком стада журавлей у Стримона[25].
Древнеримский писатель Плиний Старший описывал, как одинокий сторожевой журавль, держа камень, охраняет спящую стаю. Если журавль уснёт, то упавший камень непременно разбудит его.
Аристотель в своём трактате «История животных» описывает миграцию журавлей и рассказывает об их войне с пигмеями во время зимней стоянки у берегов Нила. Он также называет ложными сведения о том, что журавль всегда носит в желудке пробирный камень, который можно использовать при определении золота.
В египетских иероглифах изображение журавля используется для обозначения буквы «Б». Происхождение английского слова «Pedigree» (родословная) происходит от фразы из старофранцузского языка «pie de grue», что буквально означает «поступь журавля»
В Китае, Японии и Вьетнаме журавли считаются символом долголетия, и их изображения часто соседствуют с другими символами долгой жизни: сосной, бамбуком и черепахой. Наряду с драконом символом своей культуры считают журавля вьетнамцы. В феодальной Японии журавль находился под защитой правящего класса и подкармливался крестьянами. Когда феодальный строй был аннулирован в XIX веке, защита журавлей была потеряна и лишь благодаря большим усилиям журавли были спасены от вымирания.
Япония назвала один из своих спутников «tsuru», что означает журавль. В Японии существует примета — тот, кто сложит 1000 бумажных журавликов, тот гарантирует себе отменное здоровье. В 1955 году со смертью 12-летней японской девочки Садако Сасаки, погибшей от последствий ядерной бомбардировки Хиросимы, бумажные журавлики стали символом мира — дети со всего мира посылали в Японию журавлики, которые Садако не успела доделать.
Китайские приветствия «tian-he» (священный журавль) и «xian-he» (благословенный журавль) считаются пожеланием мудрости. Легендарные даоисткие саги были доставлены с небес на спине журавлей.
На Руси танцующих журавлей изображали на многих предметах — браслетах, колтах и т. п. Бытовало поверье, что счастье и удача выпадут тому, кто первым весной увидит танцы журавлей (Рыбаков, 1987). Б. А. Рыбаков (1987) даже предполагает, что слово «жар-птица» произошло от журавля по созвучию названий.
В Армении журавль (арм. Կրունկ) считается национальным символом страны[26].
Журавли моногамны, однако народное поверье о том, что пары сохраняются в течение всей жизни, не совсем верны. На самом деле, согласно недавним исследованиям орнитологов, они меняются время от времени. Если самец или самка погибает, то другая птица, скорее всего, находит себе новую пару.
Период размножения оседлых журавлей приходится на сезон дождей, когда имеется изобилие пищи. У мигрирующих видов пары образуются ещё на зимней стоянке, возле будущего гнезда птицы устраивают характерные танцы, сопровождаемые пением. Танец может включать в себя подпрыгивание, хлопанье крыльями и гарцующую походку. Гнездо большое (в диаметре может составлять несколько метров), строится на краю или вблизи от болота, иногда спрятано в прибрежной густой растительности вроде камышей или тростника. В качестве строительного материала используются палочки, веточки и другие части растений, которые переплетаются сухой травой. Молодые журавли в первый год могут построить несколько гнёзд, при этом не откладывая яйца. На следующий год они опять строят несколько гнёзд, но используют только одно. Зрелые птицы ограничиваются одним гнездом.
Самка обычно откладывает два яйца, однако у венценосных журавлей одна кладка может содержать до 5 яиц. Яйца тем крупнее, чем крупнее сам журавль — у крупных видов их длина доходит до 11,5 см. Яйца у большинства видов интенсивно покрыты пигментными пятнами. У видов, обитающих в тропиках, они или светло-голубые, как у венценосных журавлей, или белые, как у австралийского или индийского. У журавлей, размножающихся в северных регионах, таких как стерха, черношейего или канадского, яйца темнее — жёлто-коричневые с бурыми пятнами.
У многих видов выживает только один птенец, и только в хороший урожайный год родители способны прокормить двоих. Если у самки яйцо отобрать, то она скорее всего отложит ещё одно яйцо. В условиях наблюдения орнитологов, как это например делается в питомнике Международного фонда по охране журавлей в американском штате Висконсин, первые отложенные яйца у птиц отбираются и помещаются в инкубатор для последующего искусственного выведения. Оба родителя участвуют в насиживании. Инкубационный период различается у разных видов, но в целом составляет от 27 (у стерха и красавки) до 36 (у серёжчатого журавля) дней. Птенцы выводкого типа, то есть способны покинуть гнездо через несколько дней после вылупления. Только что родившиеся птенцы покрыты пухом, полное оперение наступает через 55—150 дней в зависимости от вида. Растут очень быстро, через 3 месяца достигая высоты до 150 см. Половая зрелость у молодых журавлей наступает через три года в условиях содержания в неволе и через 4—5 лет в дикой природе. У стерха половая зрелость может наступить ещё позже — через 6—7 лет.
鹤科（學名：Gruidae）在动物分类学上是鸟纲鹤形目的一个科，包括四個属及十五個物種。鶴是鳥類中體型較大（全長 80 至 175 公分）也較著名的家族，大多分布於歐亞大陸與非洲大陸，少數幾種則分布於澳洲及北美洲。
腳與頸部都很細長，與鷺類似，但不同的是，就算以最大型的鷺科鳥類——巨鷺與鶴作比較，至少有約一半的種類體型較巨鷺大（以翼展的最大長度進行比較）；且鷺在飛行時通常會將頸部呈 S 形彎曲，而鶴則常會將頸部伸直。
所有鶴當中體型最小者為簑羽鶴（全長平均約 90 公分），最大型者屬赤頸鶴（身長最長約 156 公分；最高約 175 公分），體重最重的是丹頂鶴（最重將近 12 公斤）；通常雄鳥的體型會比雌鳥大，兩者的羽色一般來說不會有太大的差異[1]，可能沒有或有極為不明顯的兩性異形。
羽色常會因棲地而有所變化，通常棲息在開闊濕地或草原地區的種類多少身上都有些白色羽毛；而棲息於小型濕地或森林中的種類通常體羽多呈淺灰色，可能是因為掠食者在光線較弱的環境下較不容易看清楚較暗色的體羽，有助於遮蔽及隱藏。類似的方式也見於少數棲息於開放環境的種類，在繁殖季節，灰鶴與沙丘鶴為了不被掠食者發現其巢，於築巢期間會用泥巴或腐草塗抹自己的羽毛，藉此融入環境。另一種有關羽色的說法是：分布於較北方的種類體羽較偏白，分布於較南方者則較偏暗色。
大多數的鶴臉部都有裸露的皮膚（藍鶴與簑羽鶴則無），據信這能作為與其他同類溝通的一種工具，透過臉部肌肉的收縮傳達訊息。同樣也可能具有溝通的方式，藍鶴、簑羽鶴與肉垂鶴能將頭部某個特定部分的羽毛豎起或進行移動，被認為可能是訊息傳遞的一種方式。
鶴的腳趾和其他鶴形目的鳥類一樣屬於不等趾型，即三趾向前而一趾向後的趾型，冠鶴屬鳥類的後趾較長，能與前三指對握而具有抓握能力，因此能停棲於樹上；而鶴屬鳥類則較短且位置較高，無法抓握，而不能像冠鶴一樣停棲於樹的枝幹上[2]。
值得一提的是，大部分的鶴發音器官——氣管都很長（冠鶴屬鳥類氣管較短），最長可達 150 公分（約 5 英尺），在胸骨內形成捲曲形，構造類似於長號或法國號等管樂器，這有助於鶴的發聲，也因此其叫聲可傳到數公里外[1][2][3]。多數的鶴聲音都很響亮，通常鶴會鳴叫的情況有：平時與同類傳達訊息時或是起飛前都會鳴叫，然而最令人印象深刻的莫過於繁殖期時的叫聲，此時鶴的叫聲最宏亮，如丹頂鶴會一邊進行類似舞蹈的動作，一邊發出叫聲。
東亞地區是鶴分布範圍的中心，超過一半的種類（已知有八種）分布於此地區；其次是非洲，除了僅分布於此大陸的四種外，另有兩種（灰鶴和簑羽鶴）在此地度冬；再來是北美與澳洲，兩地區各有兩種；而其他的分布範圍大多都只有一種，早期鶴也分布於不列顛群島，但已在十七世紀左右滅絕。灰鶴是分布最為廣泛的鶴，分布範圍橫跨歐亞大陸，非洲也有其分布。
濕地是鶴主要的棲地（其他棲地包括沼澤、凍原或稀樹草原），尤其是面積較大也較開闊的濕地較可能有鶴棲息。除了是棲地外，濕地也是許多鶴築巢的地點，大部分種類的幼鳥主要都在濕地活動，而有些種類在幼鳥孵化且已具備行走能力時，親鳥便會帶著幼鳥至草原覓食，晚上則返回巢。而如藍鶴、簑羽鶴或冠鶴這類生活在較乾燥地區的種類的巢位則多選在草原、草甸上或半沙漠地區。
鶴屬於日行性的生物，也是典型的群居性鳥類，在繁殖季節以外的時期常見幾隻或一群聚在一起棲息或覓食，主要是因為群聚活動較不易遭受掠食動物的攻擊。相反的，由於在繁殖期時具有很強的領域性，大部分的鶴主要都在監看自己的領地，大多都只見單隻或一對出現，較沒有群聚的現象。
鶴會隨著季節而作遷徙，飛行至最少相隔一千多公里遠的地區度冬或繁殖，當中白鶴是遷徙距離最長的鶴，距離最長甚至超過 8,000 公里；像雁一樣，鶴群在飛行時也會排成「人」字形，通常飛行的高度約在 2,000 公尺左右，罕見的情況下高度可高達 10,000 公尺，以一般鶴的飛行速度而言，飛行時速 60 至 80 公里，而一天內可飛行約 300 公里，若速度快可達 800 公里。然而不是所有的鶴都具有這種習性，如冠鶴、藍鶴、肉垂鶴、澳洲鶴以及一部份的美洲鶴與丹頂鶴族群屬於留棲性（留鳥），通常會一直待在同一地區，或是僅偶爾作短距離的移動[2]。
求偶是鶴較著名的行為之一，在繁殖期常可見多對鶴出現類似「舞蹈」的習性，動作極為多樣化，有時會因種類而有所不同，動作包括上下擺動頭部、彎腰俯首、旋轉身體、展翅、跳躍、撲翅等，而交配行為常伴隨著「舞蹈」動作發生；除了成鳥外，這種行為也常見於尚未繁殖的亞成鳥[2]。
屬於一夫一妻制的鳥類。一年僅繁殖一次，通常產兩顆卵，孵化期 27 至 40 天。巢主要是以枯枝葉或苔蘚築成的平台[2]。
此外，此時的鶴為了保衛領地，有極強的攻擊性，多是在半空中朝對方揮動腳爪，或是朝對方撲去。
现存的鹤科生物可以分为4属15种。[4]2010年发表的一项分子系统发生学研究表明，鹤属是多系群的。[5]所以，在对鹤科重新分类中，白鹤单成一属，而沙丘鹤、白枕鹤、赤颈鹤和澳洲鹤被移到了赤颈鹤属。[4]
冠鶴亞科 BALEARICINAE
鶴亞科 GRUINAE
在中國鶴頗受喜愛，是長壽的象徵，《抱朴子·对俗》：“知龟鹤之遐寿，故效其道引以增年。”史載卫懿公好鹤[註 1]，不理朝政，最後因鶴亡國。晉朝的支遁亦好鶴。北宋处士林逋隐居杭州孤山，植梅放鹤，称“梅妻鹤子”。
鹤科（學名：Gruidae）在动物分类学上是鸟纲鹤形目的一个科，包括四個属及十五個物種。鶴是鳥類中體型較大（全長 80 至 175 公分）也較著名的家族，大多分布於歐亞大陸與非洲大陸，少數幾種則分布於澳洲及北美洲。
分類 界 : 動物界 Animalia 門 : 脊索動物門 Chordata 亜門 : 脊椎動物亜門 Vertebrata 綱 : 鳥綱 Aves 目 : ツル目 Gruiformes 科 : ツル科 Gruidaeツル（鶴）は、ツル目・ツル科（学名：Gruidae）に分類される鳥の総称。どの種類も長いくちばし、首、足をもつ大型の水鳥である。
南極大陸と南アメリカ大陸を除く4大陸に、2亜科・4属・15種類が分布する。
日本では北海道の釧路湿原とその周辺に留鳥として生息するタンチョウのほか、山口県周南市や鹿児島県出水市などに冬鳥として渡来するナベヅル、マナヅルがよく知られ、いずれも天然記念物に指定されている。この他、クロヅル、アネハヅル、ソデグロヅル、カナダヅルなどがごく稀に飛来する。
このほかアジアには繁殖地の中央アジアからヒマラヤ山脈を越え越冬地のインドへ渡るアネハヅルなど、アフリカには鮮やかな飾り羽をもつカンムリヅルなど、個性的な種類がいる。
アネハヅル Anthropoides virgo
ホオジロカンムリヅル Balearica regulorum
鶴の丸紋
どの種類もくちばし、首、足が長く、体長1m前後に達する大型の鳥類である。羽毛は黒、白、赤などで彩られ、体も大きいのでよく目立つ。また、顔に皮膚が裸出した部分があるのも特徴である。
田、湖沼、川、湿地、草原などに生息する。食性は雑食性で、小動物から植物の果実まで、いろいろなものを食べる。
巣は地上に作る。種類にもよるが卵は1個-4個で、30日前後抱卵する。卵から生まれたヒナは飛ぶことはできないが、すぐに歩けるようになり、親鳥について餌を探し回ることができる。
ツルが生きるためには多くの餌、ひいては豊かな生態系が必要である。有史以来の人間の活動、または狩猟によって、世界各地のツルの生息地は大きく狭められ、21世紀初頭の段階では絶滅が危惧される種類も多い。しかし同時に生息域各地での保護活動も盛んになっている。
ツルは「神秘の鳥」「幸運のシンボル」とされている[要出典]。また、日本航空（鶴丸）やルフトハンザドイツ航空などの航空会社のシンボルにも使用されている。
ツルは古代中国の伝説では仙界に棲む鳥とされた[1]。ツルは吉祥と長寿の象徴で、古来より高位高官の身に着ける装飾品に用いられた[1]。
日本では昔話にもよく登場し、「鶴は千年、亀は万年」などカメと共に長寿の象徴とされている。実際、他の動物より比較的寿命が長いが、寿命は動物園での飼育の場合であっても50年-80年程度で、野生では30年位と推定されている。「鶴姫」など名前としても使われる。 折鶴、千羽鶴なども、日本の象徴となっている。
ツルは地上性、特に湿地での活動に高度に順応した鳥であって、一部の種類を除き木に止まることはできない。 よく水墨画でツルがマツ等の樹に止まる構図がある（いわゆる「松上の鶴」。伊藤若冲の『旭日松鶴図』や広渡湖秀の『桃鹿・巌波双鶴図』を始め数作が知られる）が、これは一般にコウノトリとツルとを混同してのことだとされている。
江戸時代には鶴の肉は白鳥とともに高級食材として珍重されていた。武家の本膳料理や朝鮮通信使の饗応のために鶴の料理が振る舞われたことが献立資料などの記録に残されている。鶴の肉は、江戸時代の頃の「三鳥二魚」と呼ばれる5大珍味の1つであり、歴史的にも名高い高級食材。三鳥二魚とは、鳥＝鶴（ツル）、雲雀（ヒバリ）、鷭(バン)、魚＝鯛（タイ）、鮟鱇（アンコウ）のことである。
江戸時代には、鶴の鳴き声を模した音型をモティーフとして、さまざまな楽曲が生まれた。
두루미과(Gruidae)는 목과 다리가 길며 두루미목에 속하는 새의 한 과이다.
남극과 남아메리카 대륙을 제외한 전 대륙에 걸쳐 분포한다.
형태적으로 유사해 보이는 백로류와는 목을 펴고 비행하는 것이 다르며, 일반적으로 나무 위에서 생활하지 않는다. 두루미류 중 관두루미 만이 잠을 잘 때 나무 위에서 잠을 잔다.
대부분 번식기에 교미할 때 암수가 시끄러운 소리로 합창을 하며 현란한 춤을 춘다. 일반적으로 두루미류는 일평생을 한짝과 부부관계를 유지하지만, 짝을 잃거나 하는 경우에 바뀌기도 한다. 대부분의 종이 번식지와 월동지가 달라서 이주를 하지만 일부 종은 한 지역에 머무른다. 이동 시기와 월동 시기에는 큰 무리를 짓는 경향이 있다.
대부분의 두루미류는 지속가능한 생존개체수 차원에서 생존의 위협을 받고 있다.(검은목두루미와 캐나다두루미 쇠재두루미의 개체수는 풍부하다.)
대부분 습지 의존적인 조류로서 번식장소가 습초지, 하천변, 삼림습지 등이다. 알은 2~3개 낳으며 습지내의 초본을 모아서 높이 쌓아올리는 형태로 둥지를 짓는다.
기회주의적 포식자로서 소형설치류, 어류, 양서류, 곤충, 낙곡, 열매, 식물 등 다양한 먹이를 취한다.
두루미과는 2개 아과에 4속 15종을 포함하고 있다.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
_in_Display_at_Sultanpur_I_Picture_134.jpg)
_pair_at_Tsokar,Ladakh.jpg)
_couple_parading_..._(32457893122).jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
_at_Sultanpur_I_Picture_151.jpg)
.png){kind=small}
.jpg)
_(3).jpg)
.jpg)
.jpg)
