There are at least 63 plant species known to produce caffeine(1). The most important harvested plants are coffee, tea, cacao, maté, kola (the original caffeine ingredient in carbonated drinks) and guarana (common in health supplements). In tea and maté, the leaves are harvested; for coffee, cacao, kola and guarana, the fruit and seeds. The highest concentrations of caffeine tend to occur in tea and guarana, but all species can vary widely in caffeine content, depending on variety, climate, and cultivation (Graham, 2009), and whether the plant is male or female. Some reported concentrations:
Plant_______ Scientific Name_____ Caffeine content___Source
Tea________Camellia sinensis____ 2.7-4.1%__________Kaplan et al, 1974 Guarana____Paullinia cupana______1.6-4.3%__________Baumann et al, 1995
Kola_______ Cola acuminate ______1-2.2%___________ Somorin, 1973
& Cola nitida
Coffee______Coffea arabica_______ 0.8-1.8%__________Kaplan et al, 1974
Maté_______ Ilex paraguayensis ___ 0.8-1.7%__________Dellacassa et al, 2007 Cacao______Theobroma cacao____ 0.07-1.7%_________Asamoa and Wurziger, 1976
On top of this natural variation, preparation of a serving can greatly vary the strength of the caffeine dose. A prepared cup of regular coffee (not counting decaf) can vary five-fold in caffeine concentration among brands and methods (McCusker et al, 2003). The same study found, after purchasing the same beverage from the same coffee shop for six days in a row, that the dose among those six cups varied up to a factor of two, from 259-564mg per cup.
Die kakaoboom (Theobroma cacao), wat aan die familie Malvaceae behoort, is immergroen en inheems aan die noordelike deel van Suid-Amerika. Brasilië was die grootste produsent in die Nuwe Wêreld. Die grootste deel van die wêreldproduksie kom egter uit die tropiese gebiede van Wes-Afrika, veral Ghana.
Wat die verspreiding betref, is dit eienaardig dat kakao en koffie (Coffea arabica) plekke geruil het. Koffie is inheems aan Afrika, maar tans word meer koffie in Suid-Amerika as in enige ander wêrelddeel verbou.
Die kakaoboom word nie baie hoog nie, (sowat 6 meter), met lang blare wat alternatief op die stam groei. Die blomme is ligroos van kleur en groei regstreeks uit die stam, nie van takke nie. Wanneer die boom sowat vyf jaar oud is, begin dit vrugte dra.
Die vrugte van die kakaoboom is ruwe peule, 18 tot 30 cm lank, wat aan 'n kort lootjie uit die tak of die stam van die boom groei. Die vrugte is ovaalvormig, met groewe in die lengte. Die natuurlike kleur van die vrugte is groen, maar wanneer dit droog word, word dit donkerbruin. Dit kan ook geel, rooi of pers van kleur wees. Elke peul bevat tussen 30 en 60 sade, wat in 'n wit mukus (slym) ingebed is.
Die sade of kakaoboon is die deel van die plant wat van kommersiële waarde is.
In Afrika word kakaobome aangeval deur 'n ernstige siekte wat die jong lote laat verdik. Dit het omstreeks 1938 'n ernstige bedreiging geword. Ondersoek het aan die lig gebring dat dit 'n virussiekte is wat deur 'n klein insek van een plant na die ander gedra word. Die siekte word vandag beheer deur die insekte te vernietig.
Kakao miridae of capsidae (plant- blaar of grasgoggas) is wêreldwyd 'n probleem (veral Sahlbergella singularis en Distantiella theobroma in Wes-Afrika).
Die kakaoboom (Theobroma cacao), wat aan die familie Malvaceae behoort, is immergroen en inheems aan die noordelike deel van Suid-Amerika. Brasilië was die grootste produsent in die Nuwe Wêreld. Die grootste deel van die wêreldproduksie kom egter uit die tropiese gebiede van Wes-Afrika, veral Ghana.
Wat die verspreiding betref, is dit eienaardig dat kakao en koffie (Coffea arabica) plekke geruil het. Koffie is inheems aan Afrika, maar tans word meer koffie in Suid-Amerika as in enige ander wêrelddeel verbou.
Theobroma cacao L. ye'l nome científicu que recibe l'árbol del cacáu, planta de fueya perenne de la familia Malvaceae. Theobroma significa'n griegu «alimentu de los dioses»;[2] cacáu deriva del náhuatl «cacáhua».
El cacáu usábase nel Méxicu precolombinu como moneda de cambéu (nos intercambios comerciales ente los nativos). Por ello la pallabra cacahuatl tien el so orixe nel verbu comprar, qu'en náhuatl se diz cohua, nitla- (almítese tamién la forma coa, nitla- ). Esti verbu, como munchos otros en náhuatl, tien una forma camudada que los estudiosos del idioma llamen frecuentativu, en cohcohua, nitla-. Sólo falta esplicar que'l sufixu TL ye un sufixu nominal.
Nel Méxicu actual al cacáu llámenlu tamién cocoa. La sílaba inicial coh se conviértese en co pol vezu impuestu polos misioneros que fueron a evanxelizar allá d'omitir la H (o saltín) por entender que la so pronunciación ye una oclusión brusca de la glotis (y non una consonante). Sicasí, dellos flaires, como Bernardino de Sahagún, sí marcaben la sílaba inicial reduplicada con saltín mediante un acentu circunflexu (Cô) ya'l so soníu puede pronunciase como una H alemana, esto ye, una lletra que se pronuncia de forma asemeyada a la J española, pero non nel gargüelu como la J española (que ye fuerte) sinón como un soplíu sele formáu na parte delantera del paladar.
La etimoloxía d'esta pallabra ye mui curiosa. Los flaires españoles que llegaron a Méxicu pa evanxelizar y se mandaron del idioma náhuatl p'acceder a los indíxenes, alcontráronse col problema de que teníen de dar una escritura a un idioma con soníos propios y resolvieron el problema como pudieron, non siempre de mou acertáu.
Unu de los problemes qu'alcontraron yera cómo representar una vocal A que de vezu tendía a tracamundiase cola E. Esti yera'l casu de la pallabra Cacahuate, Cacahuete o Maní. Finalmente optaron por representar el soníu (A / E) a la manera castellana (bien con A, bien con E), cosa que puede constatase nel Diccionario de la Lengua Náhuatl o Mexicana de Rémi Simeon o en milenta testos clásicos:
Poro la pallabra Cacahuatl / Cacahuetl tien una etimoloxía común cola de la pallabra Frijól (Etl).
Por embargu, la pallabra Cocoa (Chicolate / Cacáu), al representase como Cacahuatl presenta una variación vocálica daqué diferente (A / O).
Sin pretender una esposición completa d'esa mutación, convién poner un exemplu pa esclarialo:
Karen Dakin, estudiosa del náhuatl como llingua que deriva del yutoazteca y del protoyutoazteca, constató que'l náhuatl nun ye una llingua aisllada sinón que ta emparentada con otres, como lo son el comanche, el cora, el huichol o'l luiseño. Y sacó unos raigaños comunes (qu'identifica como yutoazteca y protoyutoazteca). Espublizó estos trabayos nel tomu 20 de los Estudios de Cultura Náhuatl qu'edita la Universidad Nacional Autónoma de Méxicu.
Asina pudo constatar que munches pallabres sufren mutaciones vocáliques al evolucionar del protoyutoazteca al náhuatl clásicu. Y qu'en dellos casos una vocal A tresformase en O. Ye'l casu de la pallabra protoyutoazteca paya, nel luiseño pá:ya-t, que nel náhuatl clásicu de Rémi Simeon, apaez como Ayotl (Tortuga), polo que yá nun tien la P inicial y amiesta'l sufixu nominal en -Tl. A nós interésanos ilustrar que la vocal A del protoyutoazteca deriva al náhuatl clásicu en O.
Esta mutación vocálica (A / O) vien favorecida por tratase de vocales abiertes con una articulación imprecisa, lo que posibilitó que lleguen a identificase (por error) les pallabres cacahuete (cacagüés) y cacao (cacáu), que nel náhuatl clásicu vienen escribiéndose (les dos) como Cacahuatl, sin qu'ello signifique que la so pronunciación ye dafechu cola vocal A, porque nun casu tira a E y nel otru a O.
Obviamente nun ye l'únicu casu nel qu'asocede esti tracamundiu vocálicu. Cualquier interesáu nesta llingua puede constatar que la so escritura nunca quedó definida dafechu.
Si tuviéramos que traducir la pallabra Cocoa al asturianu, lo más acertao seique sedría facelo por cacáu o chicolate. Pero, curiosamente, la pallabra chocolate vien de xocolatl que significa agua amargo, que vien del axetivu xococ (que de vezu traduzse por amargo / afrutao).
La pallabra puede referise a trés conceptos mui rellacionaos ente ellos:
Theobroma cacao ye'l nome del árbol del cacáu (o cacaoteru). Comenzó na Amazonia Suramericana y estendióse fasta'l sur de Méxicu poles rutes comerciales que teníen les diferentes civilizaciones natives. El Xocolatl, nome col que se conoz comúnmente anguaño ye orixinariu de la llingua Nahuatl de Méxicu y asina (Chocolate) ye como los españoles introduxéronlu n'Europa.
El cacaoteru ye un árbol que necesita humedá y calor. Ye de fueya perenne y alcuéntrase siempre'n florecimientu, crez ente los 6 y los 10 m d'altura. Necesita solombra (crecen na solombra d'otros árboles de más altor como'l cocoteru ya'l plataneru), proteición del vientu ya un suelu ricu y porosu; pero nun se da bien nes tierres baxes de vapores cálientes. L'altor ideal ye, más o menos, a 400 msnm. El terrén tien de ser ricu en nitróxenu y en potasiu, ya'l clima húmedu, con una temperatura ente los 20 °C y los 30 °C.
Árbol caulífloru (flores y frutos nacen direutamente del tallo y rames). Les sos flores son pequeñes, de color rosa, y los frutos crecen de forma inusual: direutamente del troncu y de les rames más antigues. Les flores son polinizaes por unes pequeñes mosques. El frutu ye una baga llamada maraca o panoya, que tien forma de calabacín allargáu, vuélvese bermeyu o mariellu púrpura y pesa aproximao 450 g cuando madura (de 15 a 30 cm de llargor por 7 a 12 d'anchor). Un árbol principia a producir cuando tien ente 4 y 5 años. Nun añu, cuando madura, puede tener 6.000 flores pero sólo 20 maraques. Anque los frutos maduren demientres l'añu enteru, normalmente faense dos colleches: la principal (que principia pal final de la estación lluviosa y sigue fasta'l principiu de la estación seca) y la intermedia (al principiu del siguiente periodu de lluvies), y necesítense de cinco a seyes meses ente la fertilización y la collecha.
Theobroma cacao describióla Carlos Linneo y publicóse en Species Plantarum 2: 782, el añu 1753.[1]
Theobroma cacao L. ye'l nome científicu que recibe l'árbol del cacáu, planta de fueya perenne de la familia Malvaceae. Theobroma significa'n griegu «alimentu de los dioses»; cacáu deriva del náhuatl «cacáhua».
Kakao ağacı (lat. Theobroma cacao) - əməköməcikimilər fəsiləsinin teobrom cinsinə aid bitki növü.
Kakao ağacı (lat. Theobroma cacao) - əməköməcikimilər fəsiləsinin teobrom cinsinə aid bitki növü.
El cacau (Theobroma cacao del grec Theobroma, aliment dels déus, i cacau del Nàhuatl o asteca, cacahuatl, llavor d'origen diví) és un arbre de la família de les esterculiàcies propi de l'Amèrica tropical i actualment molt cultivat al tròpic. També s'anomena cacau a les llavors grasses seques i parcialment fermentades de l'arbre del cacau o cacauer utilitzat per a fer-ne la xocolata. El cacau també es fa servir per denominar el cacau en pols, la pols seca que s'obté molent els grans i extraient-ne la mantega de cacau.
És un arbre originari dels boscos tropicals de l'Amèrica central i de l'equador d'Amèrica del sud. S'ha introduït en diverses regions tropicals, cultivant-ne a l'Àfrica, Amèrica del sud i el sud-est asiàtic. Pel que fa a l'hàbitat, l'arbre del cacau necessita humitat i calor, clima humit amb una temperatura entre el 20 °C i els 30 °C i una precipitació anual de 1500-2000 mm. També necessita protecció del vent i un sòl porós ric en nitrogen i potassi. Es desenvolupa millor en les terres baixes i rarament el seu cultiu supera els 900 m d'altitud. Creix en boscos tropicals perennifolis molt sovint a l'ombra d'altres arbres més grans com cocoters i plataners en una zona ecològica que correspon al tròpic humit.
El cacau es conrea principalment a l'oest d'Àfrica, Amèrica Central, Sud Amèrica i Àsia. Segons la producció anual, recollida per la UNCTAD per a l'any agrícola 2005/06, els vuit països amb una producció major del món són (en ordre descendent): Costa d'Ivori 38%, Ghana 19%, Indonèsia 13%, Nigèria 5%, el Brasil 5%, Camerun 5%, Equador 4% i Malàisia 1%. Aquests països representen el 90% de la producció mundial.
Els principals productors també són els principals exportadors, amb l'excepció del Brasil i Malàisia el consum intern dels quals absorbeix la major part de la seva producció. A l'Amèrica Llatina, per exemple, les exportacions de cacau de República Dominicana superen a les de Brasil.
És un arbre de talla petita, perennifoli, que pot arribar a créixer entre els 6 i els 10 metres d'altura tot i que les plantes silvestres poden créixer fins a 20m d'alçada.
L'arrel és pivotant i en condicions favorables pot penetrar fins a més de dos metres de profunditat.
Les fulles són grans, persistents, alternes, lanceolades, el·líptiques o oblongues de 20-35cm de llarg i de 4-15 d'ample.
Les inflorescències són racemoses fent raïms al llarg del tronc. Aquestes inflorescències, després de produir flors durant alguns anys, es converteixen en tubercles que reben el nom de "coixinets florals". Les flors són hermafrodites, cauliflores i sostingudes per un pedicel d'1 a 3cm. La flor és de color rosa, púrpura i blanca, de 0,5 a 1cm de diàmetre i de 2 a 2,5cm de llarg en forma estrellada. Conté 5 pètals, alterns amb els sèpals i de forma molt singular: comencen estrets en la base, s'eixamplen i es fan còncaus per formar un petita caputxa i terminen en una lígula. Hi ha 5 sèpals, roses, punteguts, àmpliament estesos. Floreix durant tot l'any (principalment a l'estiu i a la tardor). L'androceu conté estaminoids en 2 cicles de 5, amb filaments, sovint sobre un andròfor. El gineceu està constituït per 2-12 carpels soldats, ovari súper i lòculs amb 2 o més primordis seminals. Les flors de cacau són polinitzades per mosques o mosquits forcipomyia de l'ordre Diptera,[2] a diferència de la majoria de flors que són pol·linitzades per abelles (Hymenoptera) o per papallones/arnes (Lepidoptera).
Els fruits són baies amb forma de carbassó allargat que, un cop va madurant, es torna de color vermell o groc púrpura i pesa poc menys de mig quilogram. Quan és ben madur té una mida de 15-20 cm de llarg i 10-12 d'ample. Té un exocarp rugós de gairebé 4 cm de gruix. Dins hi ha una polpa rosada, viscosa, dolça i comestible que conté les llavors en un nombre de 20 a 40. Aquestes llavors són grans, ovoides, aplanades, de color xocolata i d'entre 2 i 3 cm de llarg i 1 i 1,5 d'ample. El seu sabor en brut és molt amarg i astringent. Aquestes llavors es troben envoltades per un mesocarpi de color blanc.
Existeixen tres varietats principals de cacau:
La baia té una escorça rugosa de gairebé 4 cm de gruix. Està replena d'una polpa rosada viscosa, dolça i comestible, que conté entre 30 i 50 grans llargs (blancs i carnosos) acomodats en files a l'enreixat que forma la polpa. Els grans o faves del cacau tenen la forma de mongetes: dues parts i un germen rodejats d'un embolcall ric en tanins. El seu sabor en brut és molt amarg i astringent.
En algunes regions, la recol·lecció del cacau es duu a terme durant tot l'any, però sobretot entre els mesos de maig i desembre. En altres parts del món, l'Àfrica occidental, per exemple, el conreu principal es recol·lecta entre setembre i febrer.
Les pinyes del cacau són obertes i buidat el seu contingut de faves de cacau i del líquid blanquinós (la polpa) que les acompanya. Es dipositen en munts i es tapen amb fulles de plataner durant alguns dies i té lloc el procés de la fermentació. En la fermentació: els bacteris i llevats presents a l'aire es multipliquen a la polpa que envolta els grans per la seva concentració de sucres i aquesta es descompon formant un líquid àcid, i alcohol. Això produeix un augment de la temperatura i tenen lloc unes transformacions a l'interior del gra. El seu color canvia del porpra al marró xocolata i l'olor de cacau comença a manifestar-se. L'objectiu d'aquesta fermentació és doble: primer, que la polpa produeixi àcid acètic que s'evapora i que la llavor s'infli, fins que sembli una ametlla gruixuda de color marró. Segon, que es redueixi el seu sabor amargant i la seva astringència, i que es desenvolupin els precursors de l'aroma. La qualitat dels grans depèn d'aquest procés de fermentació. Si és excessiu, el cacau pot fer-se malbé; si és insuficient, pot adquirir un sabor de patates crues i són atacats per fongs.
A continuació, s'estenen els grans i es deixen assecar. A les grans plantacions, això es fa amb grans safates, tant a l'exterior perquè actuïn els rajos del sol, com en porxos, mitjançant calor artificial. El pes dels grans disminueix amb aquest procés una quarta part del seu pes original.
A zones rurals, centenars de tones s'assequen en petites safates. En alguns casos, a certes regions d'Amèrica es practica encara la dansa del cacau: els natius descalços trepitgen i caminen per sobre els grans i, de tant en tant, durant la "dansa" es ruixa sobre els grans argila vermella amb aigua per obtenir un millor color, polit i amb protecció contra els fongs durant el viatge a les fàbriques dels països industrialitzats, on se sotmetrà a les transformacions encaminades a obtenir finalment la xocolata.
El cacau segueix un procés de torrefacció que afina més les seves aromes i li mata l'astringència i l'amargor en molt bona part. Se'l separa de la pellofa i els grans (ametlles o faves) estan ja a punt per ser esmicolats (nibs). Es molturen i se n'obté una pasta anomenada licor o pasta de cacau que conté al voltant d'un 55% de mantega. Per pressió en premses se n'extreu una gran part de la mantega de cacau, que és el nom de la seva fracció grassa que més tard es farà servir per la fabricació de la xocolata. El que en resulta, doncs, a banda de la mantega de cacau és el tortó de cacau, que conserva una proporció residual de mantega, típicament entre un 10 i un 20%, segons els usos a què vagi destinat cada cacau. El tortó és molturat i dóna lloc al cacau magre o desgreixat en pols.
El cacau, sense més tractament és lleugerament àcid (pH 5-6) de color vermellós i sabor lleugerament astringent. Se'l coneix per cacau natural. Per alguns usos en què interessa un gust més axocolatat, un color més fosc (que pot arribar a negre en alguns productes com algunes galetes) o també una solubilitat augmentada, se'l sotmet a un procés d'alcalinització. Mitjançant una solució de carbonat potàssic, altes temperatura i pressió, el cacau resultant rep el nom d'alcalinitzat. En el procés d'alcalinització una part majoritària de les catequines que són els flavanols responsables de la funció vasodilatadora del cacau, són transformades en tannins -i així el cacau alcalinitzat deixa de tenir en bona part les virtuts vasodilatadores que el cacau natural té.
La mantega de cacau entra en la composició de nombrosos preparats farmacèutics i cosmètics:
El consum de cacau s'ha relacionat de vegades amb certs episodis de migranya. La teoria més acceptada considera que el cacau i els seus derivats contenen amines biògenes, com la tiramina i la β-feniletilamina (BFEA), capaces de provocar vasodilatació cerebral, que s'associa al dolor provocat per la migranya.
El cacau i els seus derivats també han estat associats a l'aparició d'acne, però estudis recents no estableixen cap relació. La xocolata també ha estat relacionada amb l'aparició de càries però aquestes tenen un procés multifuncional i per tant és difícil trobar-ne un culpable. La xocolata i els productes a base de xocolata es consideren actualment menys cariogènics que la sacarosa o fins i tot determinades fruites com el plàtan.
El consum de cacau per via interna i especialment de la xocolata, es desaconsella en els següents casos:
1. Decocció de llavors: Es prepara amb 10 o 12 llavors (també anomenades ametlles) per litre d'aigua. Se'n prenen 3 tasses diàries.
2. Decocció de cloves: Es prepara amb 50 grams per litre d'aigua. Se'n prenen 3 tasses per dia.
1. Mantega de cacau: S'aplica directament, com si fos una pomada, sobre la zona de pell afectada, fins a 6 o 8 vegades diàries.
2. Supositoris i òvuls de mantega de cacau: Preparacions farmacèutiques, s'usen en cas d'hemorroides o de vaginitis.
Diverses plagues i malalties poden produir problemes seriosos per a la producció de cacau; vegeu també: [3]
Els primers arbres del cacau (en singular, cacahuaquahitl) creixien de forma natural a l'ombra de les selves tropicals de les conques de l'Amazones i de l'Orinoco, fa uns 4000 anys.[4] Els primers conreadors van ser o bé els olmeques, fa tres mil anys, que ocupaven una àrea de selves tropicals al sud de Veracruz, al golf de Mèxic, o bé els maies. Aquests, entorn del segle IV a. de C., diversos segles després de la desaparició dels olmeques, s'havien establert en una extensa regió al sud del Mèxic actual, que s'estén des de la península del Yucatán, a l'Amèrica Central, al llarg de la regió de Chiapas, Tabasco i la costa de Guatemala al Pacífic. Els maies anomenaven l'arbre del cacau kakhauatl: frase relacionada amb el foc (kakh) amagat en les seves ametlles, i l'aigua (atl) molt escassa en Mesoamèrica: es buscava i localitzava l'aigua de forma segura en les proximitats dels arbres de cacau. La frase kakahuaxochlt es refereix a la flor (Xochilt) de l'arbre de cacau. El cacau simbolitza per als maies vigor físic i longevitat.
Els maies van crear una beguda amarga feta de llavors de cacau que consumien exclusivament els reis i els nobles i també usat per a donar solemnitat a determinats rituals sagrats. En els seus llibres, els maies descriuen diverses formes d'elaborar i perfumar la beguda: més líquid o més espès, amb més o menys escuma, amb additius com la mel, anomenada per ells hikoth, el blat de moro o Ixim, el Xile picant...
La xocolata s'usava amb fins terapèutiques. Els metges maies prescrivien el consum de cacau tant com estimulant, com pels seus efectes calmants. Els guerrers ho consumien com una beguda reconstituent, i el sagí de cacau era usat com ungüent per a guarir ferides. Era també usat com a moneda.
Més tard, els maies ho van portar cap al sud, a les terres que ocupaven els tolteques, el poble que va precedir als asteques en la història d'Amèrica Central.
Els asteques van imposar un sistema feudal en el qual les tribus maies i tolteques havien de pagar els impostos en forma de grans de cacau.
El domini asteca va suposar, doncs, la submissió dels tolteques, els olmeques i tots els pobles que van constituir l'immens imperi dels adoradors del Sol i de la Serp Emplomada, o Quetzalcóatl, Kuhkulkanper als maies, el déu fundador de l'estirp i de la cultura precolombina de Mèxic. Era precisament a Quetzalcóatl a qui els asteques feien remuntar el primer origen de cacau, regal diví per a alleujar el seu cansament i delectar el repòs. Els asteques van prescriure també una poció a força de cacau barrejat amb la pols dels ossos picats dels seus avantpassats per a guarir la diarrea.
Hernán Cortés va escriure al seu rei Carlos I el següent respecte del cacau: "és un fruit com d'ametlles que venen mòlta i tenint-la com a moneda en tota la terra i amb ella es compren totes les coses necessàries". No obstant això, la beguda de cacau que Cortés havia pres en copes d'or durant els banquets organitzats en el seu honor per Moctezuma II era molt diferent al que avui estem acostumats. El xocolatl, així anomenat, era una aigua amarga. Els asteques barrejaven xile picant amb les llavors del cacau torrades i mòltes, i afegien farina de blat de moro com emulsionant bàsic per a absorbir el sagí de cacau. L'escuma era una de les parts més importants i delicioses de la beguda. Els maies feien que la beguda fos encara més espumosa abocant-la des d'un recipient elevat a un altre que estava a terra. Més tard, els asteques van inventar una espècie de molinet per a provocar l'aparició de l'escuma.
Explica la llegenda que el déu Quetzalcoatl (representat pels mortals com la serp amb plomes) va baixar dels cels per a transmetre saviesa als homes i els va portar un regal: la planta del cacau. Pel que sembla, els altres déus no li van perdonar que donés a conèixer un aliment diví i es van venjar bandejant-lo: va ser expulsat de les seves terres pel déu Tezcatlipoca. Aquesta versió en realitat és una confusió amb la versió grega sobre el foc robat als déus (cal recordar que els maies relacionen el cacau amb el foc i l'aigua). Una altra versió diu que Quetzalcoatl era un déu bo que estava enfrontat a Tezcatlipoca, el déu cruel; aquest va poder més que ell i el va condemnar al bandejament. Sigui com sigui la història, la veritat és que abans d'anar-se'n va prometre tornar per on surt el sol en l'any ce-Àcatl, any u de la canya, segons el calendari asteca, el que després es va associar amb l'arribada de Hernán Cortés.
Germinació epigea del cacau 3 setmanes després de la seva sembra
El cacau (Theobroma cacao del grec Theobroma, aliment dels déus, i cacau del Nàhuatl o asteca, cacahuatl, llavor d'origen diví) és un arbre de la família de les esterculiàcies propi de l'Amèrica tropical i actualment molt cultivat al tròpic. També s'anomena cacau a les llavors grasses seques i parcialment fermentades de l'arbre del cacau o cacauer utilitzat per a fer-ne la xocolata. El cacau també es fa servir per denominar el cacau en pols, la pols seca que s'obté molent els grans i extraient-ne la mantega de cacau.
Kakaovník pravý (Theobroma cacao) je stálezelený strom z čeledi slézovitých (Malvaceae), kde je zařazen v podčeledi Byttnerioideae. Původem pochází z tropické oblasti Jižní Ameriky, kde byl pěstován pravděpodobně již v 5. století. V dnešní době se pěstuje v tropech celého světa, ovšem největšími producenty kakaa jsou Pobřeží slonoviny, Ghana, Indonésie, Ekvádor, Kamerun a Nigérie.[1]
Kakaovník pravý je stálezelený strom, který měří 5–8 m, má tlustý kmen s plstnatými větvemi. Listy jsou tmavě zelené, až 30 cm dlouhé, celokrajné a lesklé. Při rašení listů je jejich barva červená. Oboupohlavné květy, kde kalich je růžový a koruna bělavá, vyrůstají přímo na kmeni nebo na silných větvích, tato vlastnost se odborně nazývá kauliflorie neboli kmenokvětost.[2] Květy mají deset tyčinek ve dvou kruzích. Kakaovník kvete ve dvou hlavních vlnách, ale květy se tvoří v menším množství po celý rok. Plod je až 30 cm dlouhá protáhlá bobule žluté, hnědavé až červené barvy. Povrch je jemně hrbolatý, rozdělený deseti podélnými brázdami.[3] V různě tlustém perikarpu je obvykle pět komor a v každé z nich je 4-14 kulovitých až zploštělých semen, která jsou většinou obklopena bělavým míškem nakyslé chuti. Semena, tzv. kakaové boby, jsou asi 2 cm dlouhá. Kmen má průměr až 30 cm. Staré stromy mají kmen bílo-šedý a mladé stromy mají hnědavý kmen. Dřevo kakaovníku je žluté až červené. Strom se rozmnožuje převážně semeny.
Tento druh se z pěstitelského a komerčního hlediska rozděluje do tří skupin.
Skupina, která je nejrozšířenější, představuje přes 90% světové produkce. Plody jsou elipsoidní, žluté; perikarp tlustý, tvrdý; semena zploštělá, trpké chuti. Roste planě v celém povodí Amazonky.
Tato skupina má plody pouze na kmenu, žluté nebo červené, povrch s výraznými brázdami a špičkou; perikarp tenký a měkký; semena kulovitá, výborné kvality, na trh se dostávají zřídka. Pěstuje se ve Střední Americe, na pobřeží Venezuely, na Madagaskaru a v Indonésii.
Skupina, která vznikla v oblasti dolního Orinoka, pravděpodobně křížením dvou předchozích skupin, odtud se rozšířila na další ostrovy Karibské oblasti. Plody mají velkou variabilitu tvarů a zbarvení i kvality semen.
V hlavních pěstitelských oblastech kakaovníku pravého se pěstují různí kříženci výše uvedených skupin.
Semena se po uvolnění z bobulí fermentují, což trvá podle skupiny a podmínek 1-6 dní.[3] Fermentace probíhá působením vysoké teploty a kyseliny octové. Dále se za trvalého promíchávání suší při teplotách 80-130 °C. Následně se melou na kakaovou hmotu, z níž se lisováním oddělí tuk (kakaové máslo). Zbylá hmota poskytuje kakaový prášek, který je výchozí surovinou pro výrobu čokolády. Kakao obsahuje alkaloid theobromin, je příbuzný s kofeinem, má podobně povzbuzující účinky. Vylisovaný tuk (kakaové máslo) je za běžné teploty tuhý, nažloutlý, se specifickou chutí a vůní. Používá se při výrobě čokoládových cukrovinek. Semena jsou ceněna i jako koření, jimiž se ochucují některé masité a rybí pokrmy.[4]
Plody kakaovníku se využívají ve farmacii při výrobě čípků a v kosmetice.
V Mexiku sloužily kakaové boby dříve jako platidlo a staly se základem mincovního systému.[5] Začátkem 17. století se kakao a čokoláda objevily v Evropě. Ludvík XIV. zavedl tyto pochutiny i do střední Evropy a v 18. století vznikly v Evropě první továrny na výrobu čokolády. Stromy kvetou bohatě, ale na jedné rostlině dozraje přibližně jen 5 % všech plodů. Čerstvě sklizené plody obsahují průměrně 8,5 % bílkovin, 53% tuku, 10 % sacharidů, 1–2 % theobrominu a 0,8 % kofeinu.[3]
Kakaovník pravý (Theobroma cacao) je stálezelený strom z čeledi slézovitých (Malvaceae), kde je zařazen v podčeledi Byttnerioideae. Původem pochází z tropické oblasti Jižní Ameriky, kde byl pěstován pravděpodobně již v 5. století. V dnešní době se pěstuje v tropech celého světa, ovšem největšími producenty kakaa jsou Pobřeží slonoviny, Ghana, Indonésie, Ekvádor, Kamerun a Nigérie.
Kakao (Theobroma cacao) er et 4-8 meter højt træ af familien Malvaceae. Det stammer fra det tropiske Sydamerika og er blevet plantet i andre tropiske egne. Dets frø bliver brugt til kakaopulver og chokolade.
Træets naturlige voksested er i Amazonas. Træet er meget krævende med hensyn til temperatur og nedbør. Det skal vokse ved 24-28 °C. Temperaturen må aldrig komme under 16 °C. Grænsen for vækst ligger på 500-1000 m over havets overflade. I dag er kakaotræet udbredt i hele området 10-20 ° nord/syd for Ækvator. Hvordan kakaotræet er kommet til Mellemamerika er uvist. En teori peger på at træet er en såkaldt relikt. Dvs. en lille enklave har overlevet i et mindre område. Olmekerne var de første, der dyrkede kakao fra ca. 1500 før Kristus. Frøene ("kakaobønnerne") er stadig en vigtig ingrediens i det mexicanske køkken sammen med chili og mandel.
For at vokse kræver træet et fugtigt klima med regelmæssige regnskyl. Kakaotræet kræver ca. 1000 mm regn årligt. Det er skyggekrævende. Bladene er ca. 10-40 cm lange og 5-20 cm brede.
Blomsterne gror i klynger direkte på stammen eller på ældre grene. De er små, 1-2 cm i diameter. Frugten, kaldet en kakaobælg, er ægformet, 15-30 cm lang og 8-10 cm bred og modner fra gul til orange. Den vejer omkring 500 g, når den er moden. Hver bælg indeholder 20-60 frø, ofte kaldet "bønner", som ligger i hvidt frugtkød. Hvert frø indeholder en betydelig mængde fedt (40-50% som kakaosmør). Frøene indeholder en lang række stoffer, der har påviselig virkning på mennesker. Deres mest betydningsfulde indholdsstof er theobromine, som minder meget om koffein.
Det videnskabelige navn theobroma betyder "gudernes mad", mens kakao stammer fra det maya-yucatekiske ord Kakauw.
Kakao stammer fra det tropiske lavland i Sydamerika og har været dyrket i mindst tre årtusinder i Centralamerika og Mexico. Chokolade har været brugt som drik i næsten hele sin historie, og de tidligste optegnelser for brug af chokolade kan dateres til før Olmekerne (ca. 1.400 år f.kr.). I 2007 rapporterede arkæologer, at de havde fundet bevis på den ældst kendte dyrkning og brug af kakao ved en udgravning i Puerto Escondido i Honduras, som kunne dateres til 1.100 til 1.400 f.Kr. De fundne rester og den beholder, de blev fundet i, tyder på, at den første brug af kakao ikke bare var som drik, men frugtkødet sandsynligvis blev brugt som en sukkerkilde til gæring til en alkoholisk drik. Mayacivilisationen dyrkede kakaotræer i deres baghave og brugte kakaofrøene at lave en skummende bitter drik. Dokumenter skrevet med mayahieroglyffer fastslår, at chokolade også blev brugt ved ceremonier. Indtil det 16. århundrede kendte ingen europæere til den populære drik fra Central- og Sydamerika. Det var først efter spaniernes erobring, at chokolade kunne importeres til Europa, hvor det hurtigt blev serveret ved hofferne. For at holde trit med den store efterspørgsel, begyndte spanske hære at gøre mesoamerikanerne til slaver for at producere kakao. Selv om kakaohøst blev en almindelig forretning, var det kun kongelige og folk med de rette forbindelser, der havde råd til at drikke den dyre importvare. Situationen var anderledes i England: her kunne alle velbeslåede folk købe kakao. Den første chokoladecafé åbnede i London i 1657.
I over hundrede år forblev proceduren med at lave chokolade uændret, men den industrielle revolution bragte mange ændringer, der gjorde chokolade til den fødevare, som vi kender i dag. I 1700-tallet blev der opfundet møller, der kværnede kakaosmørret, der fremstillede holdbar chokolade, men det var først under industrialiseringen, at fabrikationen kom op i større skala. Ikke længe efter, at industrialiseringen var kommet ind i et roligere leje, begyndte firmaer at reklamere for den nye opfindelse for at sælge de chokoladedelikatesser, vi kender i dag.
Der er plantet kakao på over 70.000 kvadratkilometer over hele jordkloden. 40% af produktionen stammer fra Elfenbenskysten.
Ghana og Indonesien står hver især for ca. 15%, mens Brasilien, Nigeria og Cameroun producerer en mindre andel.
Et træ begynder at bære frugter, når det er 4 til 5 år gammelt. Når det er fuldt udvokset, kan det i løbet af et år have 6000 blomster, men kun omkring 20 kapsler. Der skal bruges ca. 300-600 frø til at producere 1 kg kakaopasta.
De tre hovedsorter af kakaobønner, som bruges i chokolade, er criollo, forastero og trinitario. Criollo er med kun 5 % af alle dyrkede kakaobønner den sjældneste og dyreste kakao på markedet. Den hører hjemme i Centralamerika, De Caribiske Øer og i de nordligste områder ved de sydamerikanske stater. Der er sået en vis tvivl om den genetiske renhed af de bønner, der i dag bliver solgt som criollo, da de fleste bevoksninger er blevet udsat for genetisk påvirkning fra andre sorter. Criolloer er særligt svære at dyrke, da de er sårbare i forhold til en del miljøtrusler. Smagen af criollo beskrives som delikat, men dog kompleks, lav i klassisk kakaosmag, men rig på "andenkarakterer", med en eftersmag, der holder længe.
Den almindeligst dyrkede bønne er forastero; en stor gruppe af vilde og dyrkede kakaosorter, som sandsynligvis stammer fra Amazonbækkenet. Den afrikanske årshøst er kun af forastero, der er markant mere hårdfør og giver større afkast end criollo. De er hovedbestanddelen af den solgte kakao og har typisk en stærkere klassisk kakaosmag, men en kort holdbarhed og er ikke støttet af "andenkarakterer", så de giver en mildere chokolade.
Trinitario er en naturlig hybrid af criollo og forastero. Trinitario stammer fra Trinidad, efter at forastero blev indblandet i den lokale criollohøst. Næsten al kakao, der er produceret i de sidste fem årtier, er fra forastero eller den lavererangerende trinitario-sort.
Kakaobønner blev brugt som betalingsmiddel i det præ-columbianske Mellemamerika; fx aztekerne brugte et system, hvor en kalkun kostede 100 bønner, og en frisk avocado var 3 bønner værd. I nogle områder, fx Yucatán og Costa Rica, blev de stadig brugt som penge helt op til 1840'erne.
Den mest udbredte brug af kakaoplantens frø er til chokolade, mens kakaopulver bliver brugt til fx kakaomælk og som smagsstof i kager og madvarer. Kakaodyrkning giver levebrød for mange afrikanske lande, og kakao bliver som kaffe forhandlet på det internationale marked med store prisvariationer. En spekulation i kakao mislykkedes i 2010.
I de seneste år er kakaoceremonier dukket op, ofte spirituelle, og som et mentalt buzz og alternativ rus i forhold til alkohol.
Kakao (Theobroma cacao) er et 4-8 meter højt træ af familien Malvaceae. Det stammer fra det tropiske Sydamerika og er blevet plantet i andre tropiske egne. Dets frø bliver brugt til kakaopulver og chokolade.
KakaoblomsterTræets naturlige voksested er i Amazonas. Træet er meget krævende med hensyn til temperatur og nedbør. Det skal vokse ved 24-28 °C. Temperaturen må aldrig komme under 16 °C. Grænsen for vækst ligger på 500-1000 m over havets overflade. I dag er kakaotræet udbredt i hele området 10-20 ° nord/syd for Ækvator. Hvordan kakaotræet er kommet til Mellemamerika er uvist. En teori peger på at træet er en såkaldt relikt. Dvs. en lille enklave har overlevet i et mindre område. Olmekerne var de første, der dyrkede kakao fra ca. 1500 før Kristus. Frøene ("kakaobønnerne") er stadig en vigtig ingrediens i det mexicanske køkken sammen med chili og mandel.
For at vokse kræver træet et fugtigt klima med regelmæssige regnskyl. Kakaotræet kræver ca. 1000 mm regn årligt. Det er skyggekrævende. Bladene er ca. 10-40 cm lange og 5-20 cm brede.
Blomsterne gror i klynger direkte på stammen eller på ældre grene. De er små, 1-2 cm i diameter. Frugten, kaldet en kakaobælg, er ægformet, 15-30 cm lang og 8-10 cm bred og modner fra gul til orange. Den vejer omkring 500 g, når den er moden. Hver bælg indeholder 20-60 frø, ofte kaldet "bønner", som ligger i hvidt frugtkød. Hvert frø indeholder en betydelig mængde fedt (40-50% som kakaosmør). Frøene indeholder en lang række stoffer, der har påviselig virkning på mennesker. Deres mest betydningsfulde indholdsstof er theobromine, som minder meget om koffein.
Det videnskabelige navn theobroma betyder "gudernes mad", mens kakao stammer fra det maya-yucatekiske ord Kakauw.
In Cacahuacuahuitl (Theobroma cacao), īxōchihcual in cacahuatl ca, quipiya cequi xināchtin tlein motocah cacahuatemeh. In cacahuacuahuitl piya ōme quīzcān: Mēxihco īhuān Ixachitlān Huitztlāmpa.
In cacahuacuahuitl monequi mochi ātl, tlatotōnīlli īhuān cacahuanāntli.
In Cacahuacuahuitl (Theobroma cacao), īxōchihcual in cacahuatl ca, quipiya cequi xināchtin tlein motocah cacahuatemeh. In cacahuacuahuitl piya ōme quīzcān: Mēxihco īhuān Ixachitlān Huitztlāmpa.
In cacahuacuahuitl monequi mochi ātl, tlatotōnīlli īhuān cacahuanāntli.
'O cacavo (Theobroma cacao, L. 1753) (Maya: kakaw, Nahuatl: Cacahuatl), è na pianta d''a famiglia d''e Sterculiaceae, rigginaria 'e ll'Amereca meridionale. È 'o ngrediente base pe fà 'o ciucculato.
Se presenta 'n furma 'e arvero sempeverde, auto 5-10 m.
'O cacavo (Theobroma cacao, L. 1753) (Maya: kakaw, Nahuatl: Cacahuatl), è na pianta d''a famiglia d''e Sterculiaceae, rigginaria 'e ll'Amereca meridionale. È 'o ngrediente base pe fà 'o ciucculato.
Chi-ku-la̍t (ha̍k-miâ: Theobroma cacao), Sterculiaceae kho (Malvaceae kho) ê sè-châng chhiū-á (4–8 m koân), chū-pún toà jia̍t-tāi Lâm Bí-chiu seⁿ-thoàⁿ, hiān-chú-sî thong sè-kài ê jia̍t-tāi to ū. I ê chí ēng-lâi chò sì-siù-á, mā hō chò chi-ku-la̍t.
Chi-ku-la̍t (ha̍k-miâ: Theobroma cacao), Sterculiaceae kho (Malvaceae kho) ê sè-châng chhiū-á (4–8 m koân), chū-pún toà jia̍t-tāi Lâm Bí-chiu seⁿ-thoàⁿ, hiān-chú-sî thong sè-kài ê jia̍t-tāi to ū. I ê chí ēng-lâi chò sì-siù-á, mā hō chò chi-ku-la̍t.
Kakao (Theobroma cacao) iku tetuwuhan awujud wit-witan sing asalé saka Amérika Kidul. Saka wiji tuwuhan iki diasilaké prodhuk olahan sing ditepungi dadi coklat.[1] Wiji kakao iki rasané pait lan kudu difermèntasi supaya rasané ora pait.[2] Sawisé dipanggang lan digawé bubuk, asilé dadi kokoa utawa coklat.[2]
Kakao kalebu tuwuhan taunan kang merlokaké lingkungan mirunggan kanggo bisa ngasilaké woh kang akèh. Lingkungan alami kakao ya iku ing alas udan tropis.[3] Ing laladan iki, suhu udara taunan dhuwur lan variasiné cilik, curah udan taunané uga dhuwur lan duwé mangsa katiga kang sedhéla.[3] Saliyané iku kalembapan udarané dhuwur lan intènsitas cahya srengéngé mung sithik.[3]
Panaliten DNA saka macem-macem jinis kakao nuduhake yen penanaman wit dening wong wiwit ing alas udan Peru. Pasinaon genomik nuduhake yen T. cacao nduweni kabhinane paling gedhe ing wilayah Amazon Luhur ing Amerika Kidul sisih Lor.[4]
Kakao minangka tetuwuhan taunan (perennial) awangun wit, dhuwuré bisa nganti 10m.[1] Sanajan mangkono, sajeroning pambudidayan dhuwuré digawé ora punjul 5 m nanging kanthi tajuk nyisih lan amba.[1] Bab iki kanggo nambah pang sing prodhuktif.[1]
Kembang kakao, kaya anggota Sterculiaceae liyané, tuwuh langsung saka wit (cauliflorous). Kembang sampurna ukurané cilik (dhiameter maksimum 3 cm), tunggal, nanging katon kaangkai amarga kerep sawatara kembang muncul saka siji titik tunas.[1]
Panyerbukan kakao bisa diéwangi gegremet kaya ta laler cilik kang diarani midge Forcipomyia kaya ta semut, rayap, afid lan tawon utawa Trigona.[1] Panyerbukan iki lumrahé kadadéan ing wayah bengi.[1] Kembang kakao siyap diserbuki yèn umuré wis kurang luwih 3 dina.[1]
Kakao lumrahé kalebu tuwuhan kang ngalami panyerbukan silang lan duwé sistem inkompatibilitas.[1] Sanajan kaya ngono, ana uga variétas kakao kang bisa nglakoni panyerbukan dhéwé lan ngasilaké jinis komodhiti kanthi pangaji dodolan kang luwih dhuwur.[1]
Woh metu saka kembang kang diserbuki.[1] Ukuran wohé luwih gedhé saka kembangé,lan wanguné bunder nganti lonjong.[1] Wohé kawangun saka 5 gondhong woh lan duwé ruwang kang ing njeroné ana wijiné.[1] Werna wohé bisa malèh-malèh.[1] Nalika enom wernané ijo nganti ungu.[1] Yèn wis mateng kulit ing sanjabaning woh kakao lumrahé rupané kuning.[1]
Wiji kakao nèmplèk ing plasénta kang thukul ing bonggol woh, ing njeroné.[1] Wiji kakao ditutupi karo salut wiji kang empuk lan rupané putih. Ing istilah tetanèn diarani pulp.[1] Endospermia wiji ngandhut lemak kanthi kadhar kang dhuwur.[1] Ing sajeroning pangolahan sawisé panèn, pulp difermèntasi nganti 3 dina banjur wijiné digaringaké ing sangisoré cahya srengéngé.[1]
Wolung nagara kang dadi nagara kang ngasilaké kakao paling akèh kaya ta ing ngisor iki.[1] Data iki miturut data panèn nalika taun 2005.[1]
Nagara-nagara liya ngasilaké 9 % sisané.[1]
Kakao kalebu komodhitas perdagangan, lumrahé dibédakna dadi rong golongan ya iku kakao mulia utawa edel cacao lan kakao curah kang uga diarani bulk cacao.
Ing Indonésia, kakao mulia diasilaké ing pakebonan-pakebonan kang wis suwé ing Jawa.[5] Variétas kang ngasilaké kakao mulia kang sepisanan dianakaké ing jaman kolonial Walanda, lan ditepungi kanthi jeneng kang sepisanan nggunakaké kodhe DR kaya ta DR-38.[5] Singkatan iki dijupuk saka singkatan jeneng pakebonan kang dadi panggonan kanggo selèksi ya iku Djati Roenggo ing laladan Ungaran, Jawa Tengah.[5] Variétas kakao mulia bisa nglakoni panyerbukan dhéwé.[5]
Mèh kabèh laladan prodhusèn kakao ing Indonésia ngasilaké kakao curah.[6] Kakao curah asalé saka variétas-variétas kang self incompatible.[6] Kualitas kakao curah lumrahé ora patiya apik, sanajan prodhuksiné luwih akèh.[6] Dudu rasané kang dipentingaké nanging lumrahé kandhungan lemak kang ana ing sajeroning kakao kang luwih digatèkaké.[6]
Woh kokoa ngandhut akèh magnésium.[7] Yèn ngombé sacangkir kokoa panas wis mesthi nambah asupan magnésium ing awak.[7] Amerga bubuk kokoa ngandhut akèh magnésium kanthi rasa kang énak.[7] Magnésium kalebu dat kang duwé tugas kanggo njaga swasana ati.[7] Kanthi mangan kokoa kang ngandhut magnésium bisa ngimbangi malèhé swasana ati kang disebabaké rasa stréss.[7] Magnésium uga diarani dat kimia kang nggawa kasenengan.[7] Dat iki cocog banget kanggo ngilangaké stréss kang disebabaké gawéan kang tumpuk undhung.[7]
Ing sajeroning kokoa ana uga dat kang diarani phenylethylamine.[7] Dat kimia iki padha kaya hormon euphoria kang diasilaké utek nalika lagi nandhang katresnan.[7] Èfèk liyané ya iku dat iki nggawé semitifitas nalika kulit kademèk lan nyepetaké impuls rangsangan sèksual.[7] Iki kang bisa ndadèkaké swasana ati dadi seneng.[7]
Kadhar lemak kang ana ing woh kokoa bisa ngundhakaké prodhuksi opium alami ing utek.[7] Dat iki mènèhi èfèk nggawé tenang tumrap piranti-piranti sènsor ing awak.[7] Kayata indra pangambu, peraba lan pencicip utawa ilat.[7]
Khasiyat liyané, ya iku kokoa bisa kanggo kasulistyan, awit kokoa ngandhut antioksidan lan katekin kang bisa nyegah panuwan dhini.[7]
Sacangkir kokoa panas utawa hot cocoa kang ngandhut akèh antioksidan apik kanggo kaséhatan jantung.[7] Asam stearik uga ana ing woh kokoa, dat iki bisa nyegah anané lemak ing sistem sirkulasi getih.[7] Woh kokoa uga bisa kanggo tamba lelara getih dhuwur utawa hipertensi.[7]
Habitat asli tuwuhan kakao ya iku ing alas tropis teles.[5] Wit kakao thukul ing sangisoré wit-witan ing alas.[5] Kakao kalebu tuwuhan kang seneng diayomi utawa diarani shade loving tree.[5] Fotosintesis kang paling optimum ya iku nalika ana cahya srengéngé kurang luwih 70 persén.[5] Prosès fotosintèsis lan kanggo minangka jaringan anyar mbutuhaké mineral saka njero lemah.[5] Mineral iki saliyané duwé peran struktural uga dadi aktivator kang bisa ngaktifaké enzim kanggo thukul lan ngrembakané wit kokoa.[5]
Habitat asli tuwuhan kakao ya iku ing alas tropis ing sangisoré wit-wit kang dhuwur, curah udan kang akèh, suhu saben taun kang rélatif padha, lan kalembapan udarané dhuwur lan rélatif padha.[3] Ing habitat kang kaya ngono, tuwuhan kakao bisa urip lan thukul dhuwur nanging kembang lan wohé sithik.[3]
Yèn dibudidayakaké ing kebon, dhuwuré tuwuhan kang umuré telung taun kurang luwih 1,8-3 mèter lan ing umuré kang 12 taun dhuwuré tekan 4,5-7 mèter.[3] Dhuwuré tuwuhan kakao béda-béda, amarga ana faktor intènsitas ayoman lan faktor-faktor kang duwé prabawa kanggo thukul.[3]
Tuwuhan kakao sifaté dimorfisme, tegesé nduwé loro wangun thukulan vegetatif.[3] Thukulan kang arah thukulé mendhuwur diarani thukulan ortotrop utawa thukulan banyu kang diarani wiwilan utawa chupon, déné thukulan kang arah thukulé nyamping diarani plagiotrop kena uga diarani pang kepet utawa fan.[3] Kanggo ngasilaké kakao kang apik, kudu duwé èlmu kang murwat.[3] Kudu ngerti fisiologi lan morfologi kakao, lahan kanggo nandur kang pas, bahan tandur, pola tandur, nyiapaké konvèrsi, nengkaraké, ngrabuk, nyegah lelara lan ama, nganti carané manèn kakao.[3] Kawruh kang apik bakal ngasilaké asil woh kakao kang apik.[3]
Kakao (Thebroma cacao), shokolad daraxti — 1) sterkuliyadoshlar oilasi Theobroma avlodiga mansub doim yashil daraxtlar turi. Markaziy va Jan. Amerika oʻrmonlarida yovvoyi holda oʻsadi (urugʻi mayda va achchiq). Qadimdan bu daraxt Meksikada ekilgan. Yevropaga (Ispaniya) 1520 y. keltirilgan. 17-asrda Venesuelada, soʻngra Brazili-yada, 19-asr oxiri (1884 y.dan) Afrikada ekila boshlagan.
Yer yuzida 11,5 mln ga kakaozorlar bor (2000). Oʻrtacha hosildorligi 6,16 s/ga; K. eng koʻp Afrikada (3,8 mln.ga), Jan.Amerikada, Osiyo (Filippin, Hindiston, Yaman, Indoneziya)da ekiladi. K. koʻp yillik doimiy yashil daraxt. Boʻyi 4—8 m ga boradi. K. oʻstirish uchun yogʻingarchilik yiliga 2—5 ming mm, doimiy qurgʻoqchilik davri 3—4 oydan oshmaydigan, oʻrtacha havo harorati 2 G dan kam boʻlmagan xududlar qulay hisoblanadi. Shunday sharoitda K.ning madaniy turi yil davomida gullaydi, meva hosil qiladi. Tinim davri juda qisqa boʻladi yoki boʻlmasligi ham mumkin. Yogʻingarchilik kam boʻlgan yillari kam hosil beradi va daraxtlar qurib qoladi. Urugʻidan, qalamchasidan payvand qilib koʻpaytiriladi. Koʻchati oʻtqazilgandan keyin 4—5-yildan hosil beradi, 10-yili toʻliq hosilga kiradi. K. mevasi (uz. 30 sm gacha) 300—600 g keladi, qar bir meva ichida 25—60 urugʻ (dukkak) boʻladi. Mevasi 4—5 oyda yetiladi. Bir daraxtdan 0,5—2 kg (12—15 s/ga) urugʻ olinadi. Urugʻi tarkibida 50—53% moy, 14,5% azotli moddalar, 1,3—1,7% teobromin alkaloidi, oshlovchi moddalar, oqsil, qand, kraxmal mavjud. Dukkagi qayta ishlashdan oldin tozalanadi, fermentlanadi, quritiladi, qovuriladi, dukkak poʻchogʻidan ajratiladi, maydalanadi va press mashinalarda moyi olinadi (qarang Kakao moyi). Oʻzbekistonda ekilmaydi, chunki tuproq-iqlim sharoiti K. biologiyasiga mos emas; 2) kakao urugʻi kunjarasidan olinadigan kukun (upa) va undan issiq va sovuq ichimlik tayyorlanadi. Kukun tarkibida 15% gacha yogʻ mavjud. Shuningdek, K. kukuni shirinlik. (krem, muzqaymoq), qiyom va b.ga qoʻshiladi.
Issiq K. ichimligi tayyorlash uchun kichik kostryulkaga 2 choy qoshigʻida kakao upasi, shakar (taʼbga koʻra), bir oz sut solib, upaning qumoqlari yoʻqolguncha eziladi. Hosil boʻlgan boʻtqaga oz-ozdan issiq sut (bir stakancha) qoʻshilib, qaynagan zahoti olovdan olinadi.[1]
Kakao atawa tangkal coklat (Theobroma cacao) nyaéta salah sahiji tutuwuhan buah tina kulawarga Malvaceae.[1][2] Tangkal ieu mangrupa sumber tina coklat, nyaéta salah sahiji produk pangan ngeunah nu populér di dunya.[1] Ngaran théobroma cacao dicokot tina basa yunani nu hartina dahareu para déwa.[3] Tutuwuhan kakao tumuwuh jadi tangkal nu jangkungna nepi ka 30 kaki, nu miboga kembang warna bodas jeung buah nu warna-warni.[3] Butuh mangsa nepi ka 5 taun pikeun tutuwuhan kakao bisa ngahasilkeun buah kahiji, nu sok disebut pod kakao.[3] Tangkal kakao mangrupa tangkal pangiuhan.[4] Sacara alami di alam, Tangkal ieu sok kapanggih sapanjang wahangan.[4] Tatangkalana sok hirup nepi ka 100 taun, ngan nu budidayakeun dianggap ptoduktif sacara ékonomi kur nepi ka 60 taun.[4] Nalika tumuwuh sacara alami tina siki, ieu tangkal miboga akar tunggang nu jerona bisa nepi ka 2 méter.[4] Ngan dina budidaya, sabagian gedé perkebunan maké réproduksi vegetatif (sték) nu bakal ngahasilkeun tangkal nu aweuh akat tunggangan.[4]
Kakao mangrupa tutuwuhan asli ti Méksiko, Amérika Tengah jeung Amérika Kidul bagian kalér(Kolombia, Ékuador, Venezuela, Brazil, Guyana, Suriname).[1] Ieu tutuwuhan geus dikenalkeun salaku di loba nagara di Afrika jeun Asia tropis.[1] Di habitat alamina, Kakao tumuwuh di lapisan handap leuweung hujan tropis héjo.[1] Sok tumuwuh di rumpun sapanjang sisi wahangan.[1] Kakao tumuwuh dina kaluhuran handap, biasana di handap 300 méter dpl, di daérah nu miboga 1.000 nepi ka 3.000 curah hujan pe taun.[1]
Kakao (theobroma cacao), riwekek ji famileya tolikê (malvaceae) ye. Bejna darê 4-8 m bilind dibe. Bizirên wê di hilberîna şîranîyê de tên bikaranîn. Ji vê riwekê rûn jî tê çêkirin. Kakao wekî vexwarinek jî tê bikaranîn.
Welatê wê başûrê Amerîka, rojavayê Afrîka û herêmêm tropîkal e. Ji kevnexwediyên parzemîna Amerîkayê (îndiyanayî, çermesor) derbasê ewropayiyan bûye. Li Kurdistanê çandiniya wê gengaz e yan na, ne diyar e.
Kakao (Theobroma cacao) iku tetuwuhan awujud wit-witan sing asalé saka Amérika Kidul. Saka wiji tuwuhan iki diasilaké prodhuk olahan sing ditepungi dadi coklat. Wiji kakao iki rasané pait lan kudu difermèntasi supaya rasané ora pait. Sawisé dipanggang lan digawé bubuk, asilé dadi kokoa utawa coklat.
Kakao kalebu tuwuhan taunan kang merlokaké lingkungan mirunggan kanggo bisa ngasilaké woh kang akèh. Lingkungan alami kakao ya iku ing alas udan tropis. Ing laladan iki, suhu udara taunan dhuwur lan variasiné cilik, curah udan taunané uga dhuwur lan duwé mangsa katiga kang sedhéla. Saliyané iku kalembapan udarané dhuwur lan intènsitas cahya srengéngé mung sithik.
Panaliten DNA saka macem-macem jinis kakao nuduhake yen penanaman wit dening wong wiwit ing alas udan Peru. Pasinaon genomik nuduhake yen T. cacao nduweni kabhinane paling gedhe ing wilayah Amazon Luhur ing Amerika Kidul sisih Lor.
Kakao (theobroma cacao), riwekek ji famileya tolikê (malvaceae) ye. Bejna darê 4-8 m bilind dibe. Bizirên wê di hilberîna şîranîyê de tên bikaranîn. Ji vê riwekê rûn jî tê çêkirin. Kakao wekî vexwarinek jî tê bikaranîn.
Welatê wê başûrê Amerîka, rojavayê Afrîka û herêmêm tropîkal e. Ji kevnexwediyên parzemîna Amerîkayê (îndiyanayî, çermesor) derbasê ewropayiyan bûye. Li Kurdistanê çandiniya wê gengaz e yan na, ne diyar e.
Kakao atawa tangkal coklat (Theobroma cacao) nyaéta salah sahiji tutuwuhan buah tina kulawarga Malvaceae. Tangkal ieu mangrupa sumber tina coklat, nyaéta salah sahiji produk pangan ngeunah nu populér di dunya. Ngaran théobroma cacao dicokot tina basa yunani nu hartina dahareu para déwa. Tutuwuhan kakao tumuwuh jadi tangkal nu jangkungna nepi ka 30 kaki, nu miboga kembang warna bodas jeung buah nu warna-warni. Butuh mangsa nepi ka 5 taun pikeun tutuwuhan kakao bisa ngahasilkeun buah kahiji, nu sok disebut pod kakao. Tangkal kakao mangrupa tangkal pangiuhan. Sacara alami di alam, Tangkal ieu sok kapanggih sapanjang wahangan. Tatangkalana sok hirup nepi ka 100 taun, ngan nu budidayakeun dianggap ptoduktif sacara ékonomi kur nepi ka 60 taun. Nalika tumuwuh sacara alami tina siki, ieu tangkal miboga akar tunggang nu jerona bisa nepi ka 2 méter. Ngan dina budidaya, sabagian gedé perkebunan maké réproduksi vegetatif (sték) nu bakal ngahasilkeun tangkal nu aweuh akat tunggangan.
Kakao (Thebroma cacao), shokolad daraxti — 1) sterkuliyadoshlar oilasi Theobroma avlodiga mansub doim yashil daraxtlar turi. Markaziy va Jan. Amerika oʻrmonlarida yovvoyi holda oʻsadi (urugʻi mayda va achchiq). Qadimdan bu daraxt Meksikada ekilgan. Yevropaga (Ispaniya) 1520 y. keltirilgan. 17-asrda Venesuelada, soʻngra Brazili-yada, 19-asr oxiri (1884 y.dan) Afrikada ekila boshlagan.
Yer yuzida 11,5 mln ga kakaozorlar bor (2000). Oʻrtacha hosildorligi 6,16 s/ga; K. eng koʻp Afrikada (3,8 mln.ga), Jan.Amerikada, Osiyo (Filippin, Hindiston, Yaman, Indoneziya)da ekiladi. K. koʻp yillik doimiy yashil daraxt. Boʻyi 4—8 m ga boradi. K. oʻstirish uchun yogʻingarchilik yiliga 2—5 ming mm, doimiy qurgʻoqchilik davri 3—4 oydan oshmaydigan, oʻrtacha havo harorati 2 G dan kam boʻlmagan xududlar qulay hisoblanadi. Shunday sharoitda K.ning madaniy turi yil davomida gullaydi, meva hosil qiladi. Tinim davri juda qisqa boʻladi yoki boʻlmasligi ham mumkin. Yogʻingarchilik kam boʻlgan yillari kam hosil beradi va daraxtlar qurib qoladi. Urugʻidan, qalamchasidan payvand qilib koʻpaytiriladi. Koʻchati oʻtqazilgandan keyin 4—5-yildan hosil beradi, 10-yili toʻliq hosilga kiradi. K. mevasi (uz. 30 sm gacha) 300—600 g keladi, qar bir meva ichida 25—60 urugʻ (dukkak) boʻladi. Mevasi 4—5 oyda yetiladi. Bir daraxtdan 0,5—2 kg (12—15 s/ga) urugʻ olinadi. Urugʻi tarkibida 50—53% moy, 14,5% azotli moddalar, 1,3—1,7% teobromin alkaloidi, oshlovchi moddalar, oqsil, qand, kraxmal mavjud. Dukkagi qayta ishlashdan oldin tozalanadi, fermentlanadi, quritiladi, qovuriladi, dukkak poʻchogʻidan ajratiladi, maydalanadi va press mashinalarda moyi olinadi (qarang Kakao moyi). Oʻzbekistonda ekilmaydi, chunki tuproq-iqlim sharoiti K. biologiyasiga mos emas; 2) kakao urugʻi kunjarasidan olinadigan kukun (upa) va undan issiq va sovuq ichimlik tayyorlanadi. Kukun tarkibida 15% gacha yogʻ mavjud. Shuningdek, K. kukuni shirinlik. (krem, muzqaymoq), qiyom va b.ga qoʻshiladi.
Issiq K. ichimligi tayyorlash uchun kichik kostryulkaga 2 choy qoshigʻida kakao upasi, shakar (taʼbga koʻra), bir oz sut solib, upaning qumoqlari yoʻqolguncha eziladi. Hosil boʻlgan boʻtqaga oz-ozdan issiq sut (bir stakancha) qoʻshilib, qaynagan zahoti olovdan olinadi.
Di Kakaobuum (Theobroma cacao) as en plaant uun det famile faan a Malwenplaanten (Malvaceae). Tu det famile hiar 20 plaantenslacher. Di nööm komt faan griichisk θεός theos ‚God‘ an βρῶμα broma ‚iidj‘.
Di buum koon 15 m huuch wurd, üüb plantaajen woort hi oober üüb 4 m deelkört.
A früchten haa en tuch skel, an diar as witj früchtflääsk uun. Hat smääkt swet. Uun Brasiilien woort diar saft faan maaget.
At siad san kakao"buanen", jo haa oober mä buanen goor niks tu dun. Diar woort kakaopolwer faan maaget, an det woort brükt för sakelaad.
Di Kakaobuum (Theobroma cacao) as en plaant uun det famile faan a Malwenplaanten (Malvaceae). Tu det famile hiar 20 plaantenslacher. Di nööm komt faan griichisk θεός theos ‚God‘ an βρῶμα broma ‚iidj‘.
Kakaovac (Theobroma cacao) je malo (4–8 m visine[1]) zimzeleno stablo iz porodice Sterculiaceae, rasprostranjeno duboko u tropskim šumama i tropskim regijama Amerike.
Postoje dvije značajnije teorije o porijeklu divljeg kakaovca. Jedna grupa nauzčnika vjeruje da su orginalne vrste divljeg kakaovca rasle od jugoistočnog Meksika sve do rijeke Amazona, a kasnije bile kultivirane na ravnicama Južne Amerike. Najnovija proučavanja genetike te biljke pokazuju da kakaovac potiče iz tropskih područja Amazone, a poslije od strane čovjeka biva rasprostranjen do Srednje, čak i Sjeverne Amerike.
Plod (sjeme) kakaovca se koristi za dobijanje kakaa i čokolade.
Ova biljka danas uspijeva u ravničarskim područjima ispod Andi na visinama od 200–400 m, te oko rijeka Amazone i Orinoco. Za dobar rast i razvoj zahtjeva vlažnu klimu i redovite padavine. Listovi su cjeloviti, 10–40 cm dugi i 5–20 cm široki[2].
Kakaovac (Theobroma cacao) je malo (4–8 m visine) zimzeleno stablo iz porodice Sterculiaceae, rasprostranjeno duboko u tropskim šumama i tropskim regijama Amerike.
Postoje dvije značajnije teorije o porijeklu divljeg kakaovca. Jedna grupa nauzčnika vjeruje da su orginalne vrste divljeg kakaovca rasle od jugoistočnog Meksika sve do rijeke Amazona, a kasnije bile kultivirane na ravnicama Južne Amerike. Najnovija proučavanja genetike te biljke pokazuju da kakaovac potiče iz tropskih područja Amazone, a poslije od strane čovjeka biva rasprostranjen do Srednje, čak i Sjeverne Amerike.
Plod (sjeme) kakaovca se koristi za dobijanje kakaa i čokolade.
Ova biljka danas uspijeva u ravničarskim područjima ispod Andi na visinama od 200–400 m, te oko rijeka Amazone i Orinoco. Za dobar rast i razvoj zahtjeva vlažnu klimu i redovite padavine. Listovi su cjeloviti, 10–40 cm dugi i 5–20 cm široki.
Ang kakaw[1] o Theobroma cacao ay isang uri ng maliit na punong napagkukunan ng mga pinitas na butong ginagawang kokwa at tsokolate.[2] Karaniwang itinatanim itong nalililiman ng mga madre kakaw.
Ang lathalaing ito na tungkol sa Halaman, Puno at Pagkain ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa nito.
Ang kakaw (Theobroma cacao; Kinatsila: ca·ca·o) maoy gamay nga kahoy nga lumad sa Kaamerikahan.
Kakaw icha Kakawa k'aspi (Theobroma cacao; nawa simimanta: Cacahuacuahuitl) nisqaqa huk wayuq sach'am. Nawa simipi cacahuatl nisqa rurunkunamantaqa kakawa upyanatam, chukulatitapas ruranku. Huk suti: apumikuy
Ang kakaw o Theobroma cacao ay isang uri ng maliit na punong napagkukunan ng mga pinitas na butong ginagawang kokwa at tsokolate. Karaniwang itinatanim itong nalililiman ng mga madre kakaw.
Kakaw icha Kakawa k'aspi (Theobroma cacao; nawa simimanta: Cacahuacuahuitl) nisqaqa huk wayuq sach'am. Nawa simipi cacahuatl nisqa rurunkunamantaqa kakawa upyanatam, chukulatitapas ruranku. Huk suti: apumikuy
Kakawo se yon plant. Li nan fanmi plant Sterculiaceæ. Non syantifik li se Theobroma cacao L.
KakawoIng kako (Theobroma cacao) metung yang malating pun dutung a evergreen a 4-8 metru katas king familia Malvaceae,[1] at katutubu kareng labuad a malisangan o tropical ning [[Kalibudtang America] ampong Mauling America (Central and South America). Gagamitan do reng kayang butul bang gawang pulbus a kako (cocoa powder) ampong tsuklati.
Ing kako (Theobroma cacao) metung yang malating pun dutung a evergreen a 4-8 metru katas king familia Malvaceae, at katutubu kareng labuad a malisangan o tropical ning [[Kalibudtang America] ampong Mauling America (Central and South America). Gagamitan do reng kayang butul bang gawang pulbus a kako (cocoa powder) ampong tsuklati.
n Kakouboom (Latain: Theobroma cacao) is n lutje (4 tot 8 meter grote) gruinblievende boom in de familie van de Sterculiaceae (of Malvaceae), t komt oorspronkelk veur in daip tropische gebieden van Zuud-Amerika, t het zok woarschienlek uutbraaid vanoet t oeterste zuden van Mexico, dwarsdeur t noorden van Zuud-Amerika en deur de Amazone hìn. t Wordt tegenswoordeg kultiveerd in aal de tropen. De zoaden worden gebroekt om kakou en sokkeloa van de moaken. n Kakouboom wordt meer as 50 joar old, tot 6 meter hoog en het n moateg dikke stam. De stam vertakt zok op 1 meter van de grond in maximoal 5 wied oetstoande heufdtakken. Dizze heufdtakken vertakken zok wieder. De boom het n dichte bloaderkroon. De bloader binnen leeraachteg.
Ko e koko (mei he lea fakapilitānia) ko e fuʻu ʻakau lahi ia, mo e ngaahi foʻi fua ʻoku nau ʻoatu ha koko ki he siokoleti. Ko e meʻa lahi ia ʻi Haʻamoa, ka ʻoku siʻisiʻi pē ʻa e tupu ʻi Tongá ni.
Koko (kookoo) (Theobroma cacao) shuka ne.[1]
Koko (kookoo) (Theobroma cacao) shuka ne.
Ko e koko (mei he lea fakapilitānia) ko e fuʻu ʻakau lahi ia, mo e ngaahi foʻi fua ʻoku nau ʻoatu ha koko ki he siokoleti. Ko e meʻa lahi ia ʻi Haʻamoa, ka ʻoku siʻisiʻi pē ʻa e tupu ʻi Tongá ni.
Mkakao (Theobroma cacao) ni mti ambao maua na kwa hivyo matunda yake yamea juu ya shina au matawi. Kokwa hutumika kwa kutengeneza chokoleti.
Mkakao (Theobroma cacao) ni mti ambao maua na kwa hivyo matunda yake yamea juu ya shina au matawi. Kokwa hutumika kwa kutengeneza chokoleti.
Lo cacautièr (en latin : Theobroma cacao) es un arbre de la familha Sterculiaceae originari d'America tropicala. Se nomena cacau las granas grassas secas e parcialament fermentadas de l'arbre, utilizadas per la fabricacion del chocolat.
Theobroma, en grèc, significa "beguda dels dieus"; cacau ven del nahuatl cacahualt, çò que concòrda amb una legenda aztèca que considerava la grana del cacau d’origina divina.
Lo cacautièr es una espècia tropicala diploïda originària d'America del Sud. Ven naturalament dins lo bacin d'Orinoco e d'Amazonas a febla altitud al pè de la Cordilhièra dels Andes (entre 200 e 400 m).
Es un arbre que mesura de 3 à 10 m de naut, cauliflori de fuèlhas sempre verdas. Florís a 3 ans e dona de flors, fruts e fuèlhas tot l'an. Atenh son plen rendement entre 7 e 10 ans e viu fins a 100 ans. Sas flors fan aperaquí 1 cm e sonque 1% d'entre elas donan de fruts. L'arbre pòt produire annalament fins a 20 000 flors de color ròsas e blancas.
Suls autres projèctes Wikimèdia :
Le arbore de cacao (Theobroma cacao) pertine al familia Malvaceae. Ben que le arbore pote devenir 15 metros alte, in plantationes illo es putate a quatro metros. Le flores es producite directemente presso le trunco. Le semines es usate pro producer massa de cacao, pulvere de cacao e butyro de cacao pro le production de chocolate.
Theobroma cacao an aa cacao tree an cocoa tree, is a smaa (4–8 m (13–26 ft) taw) evergreen tree in the faimily Malvaceae,[1] native tae the deep tropical regions o Central an Sooth Americae. Its seeds are uised tae mak cocoa pouder an chocolate.[2]
Theobroma cacao an aa cacao tree an cocoa tree, is a smaa (4–8 m (13–26 ft) taw) evergreen tree in the faimily Malvaceae, native tae the deep tropical regions o Central an Sooth Americae. Its seeds are uised tae mak cocoa pouder an chocolate.
Lo cacautièr (en latin : Theobroma cacao) es un arbre de la familha Sterculiaceae originari d'America tropicala. Se nomena cacau las granas grassas secas e parcialament fermentadas de l'arbre, utilizadas per la fabricacion del chocolat.
Theobroma, en grèc, significa "beguda dels dieus"; cacau ven del nahuatl cacahualt, çò que concòrda amb una legenda aztèca que considerava la grana del cacau d’origina divina.
Το Κακαόδεντρο είναι αειθαλές τροπικό δασικό δέντρο, ιθαγενές τών ανατολικών ισημερινών περιοχών των Άνδεων. Η επιστημονική του ονομασία είναι Theobroma cacao. Προκύπτει από τις λέξεις θεός και βρώση δηλαδή είναι το "φαγητό των θεών". Το ύψος του κακαόδεντρου κυμαίνεται από 6 (συνήθως) έως και 12 μέτρα. Τα φύλλα του είναι απλά δερματώδη, επιμήκη και φθάνουν τα 30 εκατοστόμετρα. Τα άνθη του εμφανίζονται στον κορμό και στα κλαδιά. Είναι άοσμα και έχουν άσπρο, ροζ, κίτρινο ή λαμπρό κόκκινο χρώμα. Οι καρποί είναι μεγάλοι, ωοειδείς, κιτρινοκάστανοι εως μωβ και ωριμάζουν σε 4-6 μήνες. Οι ώριμοι καρποί έχουν μήκος 35 περίπου εκατοστόμετρα και διάμετρο περίπου 12. Κάθε καρπός περιέχει 20-40 ωοειδή σπέρματα καλυμμένα από μια γλυκόπικρη, άσπρη γλοιώδη σάρκα.
Το πιο μεγάλο μέρος της αγοράς κακάου προέρχεται από το κακαόδεντρο του τύπου φοραστέρο (forastero). Ένας άλλος τύπος κακαόδεντρου είναι το κριόγιο (criollo). Το φοραστέρο κατάγεται από τον Αμαζόνιο και είναι το συνηθισμένο κακάο για την μαζική αγορά επειδή είναι το πιο ανθεκτικό και αποδοτικό. Έχει πικρή και ενίοτε ξινή γεύση. Το υβρίδιο του κριόγιο με το φοραστέρο έχει την εμπορική ονομασία trinitario. Το κριόγιο σήμερα δεν είναι γνήσιο και μοιάζει με τρινατάριο. Το γνήσιο κριόγιο υπάρχει ακόμα αλλά η παραγωγή του δεν φτάνει σε υπολογίσιμες ποσότητες. Όλοι οι τύποι κακάου είναι πιθανόν υβρίδια των φοραστέρο και κριόγιο.
Ειδικά για το γνήσιο κριόγιο έχουν γίνει προσπάθειες στη ζούγκλα τής Βενεζουέλας να βρεθεί το γενετικώς πιο γνήσιο κακαόδεντρο και να εδραιωθεί μια εμπορική ονομασία και αγορά ανωτέρας ποιότητας κακάου. Ο τύπος του κριόγιο είναι ο ευγενέστερος από όλους, και εμπεριέχει μόνο μικρές ποσότητες πολυφενολών, για αυτό δεν είναι τόσο πικρός όπως οι άλλες ποικιλίες κακάο. Η γεύση του είναι μαλακή και αφήνει αισθητά αρώματα αμυγδάλου και μάνγκο. Έτσι τα προϊόντα του χρειάζονται μόνο μικρές ποσότητες ζάχαρης. Αλλά κάθε ποιότητα έχει και την τιμή της. Τα συνηθισμένα κακάο από Αφρική ή Αμερική κοστίζουν για την αγορά της Ευρώπης $500 τον τόνο και το γνήσιο κριόγιο $1500.
Επίσης υπάρχουν και άλλα καλά κακάο όπως είναι το φοραστέρο από το Εκουαδόρ με την ονομασία: Νacional (arriba).
Το Κακαόδεντρο είναι αειθαλές τροπικό δασικό δέντρο, ιθαγενές τών ανατολικών ισημερινών περιοχών των Άνδεων. Η επιστημονική του ονομασία είναι Theobroma cacao. Προκύπτει από τις λέξεις θεός και βρώση δηλαδή είναι το "φαγητό των θεών". Το ύψος του κακαόδεντρου κυμαίνεται από 6 (συνήθως) έως και 12 μέτρα. Τα φύλλα του είναι απλά δερματώδη, επιμήκη και φθάνουν τα 30 εκατοστόμετρα. Τα άνθη του εμφανίζονται στον κορμό και στα κλαδιά. Είναι άοσμα και έχουν άσπρο, ροζ, κίτρινο ή λαμπρό κόκκινο χρώμα. Οι καρποί είναι μεγάλοι, ωοειδείς, κιτρινοκάστανοι εως μωβ και ωριμάζουν σε 4-6 μήνες. Οι ώριμοι καρποί έχουν μήκος 35 περίπου εκατοστόμετρα και διάμετρο περίπου 12. Κάθε καρπός περιέχει 20-40 ωοειδή σπέρματα καλυμμένα από μια γλυκόπικρη, άσπρη γλοιώδη σάρκα.
Какава (Theobroma cacao) — від дрэваў з рода Тэаброма (Theobroma) падсямейства Byttnerioideae сямейства Мальвавыя (Malvaceae). Паходзіць з тропікаў Амэрыкі, культывіруецца па ўсім сьвеце ў трапічных вобласьцях абодвух паўшар’яў дзеля атрыманьня насеньня, якое выкарыстоўваецца ў кандытарскай прамысловасьці (глядзіце шакаляд) і мэдыцыне.
Словам «какава» таксама называюць насеньне дрэва какава і парашок, які зь іх атрымліваецца; такую ж назву мае і напой.
Какава (Theobroma cacao) — від дрэваў з рода Тэаброма (Theobroma) падсямейства Byttnerioideae сямейства Мальвавыя (Malvaceae). Паходзіць з тропікаў Амэрыкі, культывіруецца па ўсім сьвеце ў трапічных вобласьцях абодвух паўшар’яў дзеля атрыманьня насеньня, якое выкарыстоўваецца ў кандытарскай прамысловасьці (глядзіце шакаляд) і мэдыцыне.
Словам «какава» таксама называюць насеньне дрэва какава і парашок, які зь іх атрымліваецца; такую ж назву мае і напой.
Какаото (науч. Theobroma cacao) е мало (4-8 м високо) дрво од фамилијата Слезови (Malvaceae) со потекло од тропските делови на Америка. Од неговите семиња се прави какаова маса (прав) и чоколадо.
Води потекло од Средна Америка. Во XVI век, Шпанците го пренесле во Европа, каде поради неадекватните природни услови не можело да се произведува. Во 1980 година, какаото било пренесено во Гвинејска Африка, каде толку се раширило што денес таа станала негов најголем призводител. Инаку, какаото претставува дрвенесто растение чиј плод содржи 30 до 45 зрна од кои, кога ќе созреат, се екстрахира какаовото масло, а со нивно мелење се добива какаов прав. Тој претставува основна суровина за добивање на чоколадо и какаова напивка. Какаовото дрво цвета два пати во текот на годината, па според тоа и два пати се берат плодовите.
Какаото е тропска култура која денес се одгледува помеѓу 20° северна и 20° јужна географска ширина. Тоа бара длабоко и влажно земјиште, умерена температура од околу 27 °C и големо количество на врнежи (1.500-3.800 мм).
Во светот се поизведуваат, главно, два вида какао: обично и фино. Најголеми производители на какао се: Гана, Брегот на Слоновата Коска, Нигерија и Бразил. Овие четири земји даваат околу 70% од светското производство, кое изнесува околу 1,5 милиони тони годишно. Главната берза за купопродажба на какао се наоѓа во Њујорк.
Се смета дека какаото помага во превенцијата на појавата на срцеви заболувања, а тоа се должи на присуството на флавонол, силен антиоксиданс кој го поттикнува протокот на крв во мозокот и така влијае врз когнитивните способности.[1]
Какао, шоколад дарагы (Theobroma cacao) - 1) теоброма уруусундагы дайыма жашыл дарак; 2) ошол дарак жемишинин даны. Жапайы жана эгилме түрлөрү бар. Жапайысынын бийиктиги 5-8 метр, эгилмеси 3-5 метр. Жалбырагы кара-көк; гүлү сары же кызгылтым. Жапайы какао тропик токойлорунда өсөт. Эгилме какао адегенде Мексикада өстүрүлүп, XVI кылымдын I жарымында Европага таралган. Борбордук жана Түштүк Америка, Батыш жана Чыгыш Африка, Малайя архипелагы, Филиппин аралы ж.б. жерлерде негизинен уругунан өстүрүлөт. Какаонун чанагындагы даны сыя көктөн боз же ак түскө чейин, баалуу тамак-аш сырьёсу. Анда 50%ке чейин какао майы, 14,5% азот, 1,3-1,7% теобромин, 12% белок, 7% углевод, 0,71-2,33% кислота, 5-7% өңдөгүч заттар. 7-10% крахмал, 1-2% фруктоза бар. Какаонун данынын даамын жакшыртуу үчүн 2-7 суткага чейин ферментация жүргүзүлөт. Бул учурда биохимиялык реакциянын негизинде күрөң түскө өтүп, жагымдуу жытка жана даамга ээ болот. Какао майынан дары-дармек, күнжарасынан суусундук даярдалат.
Какаото (науч. Theobroma cacao) е мало (4-8 м високо) дрво од фамилијата Слезови (Malvaceae) со потекло од тропските делови на Америка. Од неговите семиња се прави какаова маса (прав) и чоколадо.
Води потекло од Средна Америка. Во XVI век, Шпанците го пренесле во Европа, каде поради неадекватните природни услови не можело да се произведува. Во 1980 година, какаото било пренесено во Гвинејска Африка, каде толку се раширило што денес таа станала негов најголем призводител. Инаку, какаото претставува дрвенесто растение чиј плод содржи 30 до 45 зрна од кои, кога ќе созреат, се екстрахира какаовото масло, а со нивно мелење се добива какаов прав. Тој претставува основна суровина за добивање на чоколадо и какаова напивка. Какаовото дрво цвета два пати во текот на годината, па според тоа и два пати се берат плодовите.
Какаото е тропска култура која денес се одгледува помеѓу 20° северна и 20° јужна географска ширина. Тоа бара длабоко и влажно земјиште, умерена температура од околу 27 °C и големо количество на врнежи (1.500-3.800 мм).
Во светот се поизведуваат, главно, два вида какао: обично и фино. Најголеми производители на какао се: Гана, Брегот на Слоновата Коска, Нигерија и Бразил. Овие четири земји даваат околу 70% од светското производство, кое изнесува околу 1,5 милиони тони годишно. Главната берза за купопродажба на какао се наоѓа во Њујорк.
Какаоны мод нь жижгэвтэр ба үржил шимээр баялаг, хуурай хөрсөнд, экваторын дулаан орнуудад ургадаг. -15 хэмээс доош хүйтэнд тэсвэрлэхгүй. Уг жимс үл мэдэг шоколад шиг үнэртэй, яльгүй гашуун байдаг. Үр нь бүр ч гашуун байдаг. Уг үр олон шат дамжлагаар дамжин, дотор нь амт оруулах өөр олон зүйлийг хольсны дараа сайхан амттай болдог. Үрэнд агуулагдах kafein, theoboromine хэмээх бодисууд нь гашуун амттай болгодог аж. Какаоны жимсээр хооллодог амьтад үр нь гашуун учир гаргаж хаядаг. Ингэснээр какаоны ургамал илүү өргөн газар нутагт тархан ургадаг. Шоколад хийхэд хэрэглэгддэг какаоны 3 гол төрөл бол criollo, forastero, trinitario юм. Үүнээс Төв Америк, Карибын арлууд болон Өмнөд Америкийн хойд бүсээр ургадаг criollo нь хамгийн ховор, үнэтэй.
कोको (इंग्रजी:Cocao) वनस्पतीच्या फळांमधील बियांपासून तयार केलेल्या पदार्थाला कोको असे म्हणतात. या वनस्पतीचे शास्त्रीय नाव थिओब्रोमा काकाओ असे आहे. ही वनस्पती मूळची मध्य व दक्षिण अमेरिकेतील ब्राझिल या देशातले आहे. कोकोच्या बियांमध्ये ५० ते ५५ टक्के स्निग्ध पदार्थ असतात. या बीया भाजून त्याचे तेल काढले असता त्यात कोको आढळतो. याची चव कडू असते. त्यापासून चॉकलेट बनवले जाते. कोकोमध्ये असलेल्या थिओब्रोमिन आणि कॅफिन यांच्या एकत्रित परिणामामुळे कोको प्याल्याने मेंदूला तरतरी येते.
प्राचीन काळापासून दक्षिण अमेरिकेतील लोकांना कोकोचा उपयोग माहिती होता. माया व ॲझटेक भाषांतील 'काकाओ' या शब्दाचा कोको हा अपभ्रंश आहे.
कोकोची लागवड केली की चार वर्षानंतर फळे धरून कोकोच्या बीया मिळतात. कोको विषुववृत्तीय उष्ण आणि आर्द्र प्रदेशात पिकणारी वनस्पती आहे. या पट्ट्यातील आयव्हरी कोस्ट, घाना व इंडोनेशियामध्ये कोकोचे उत्पादन मोठ्या प्रमाणात घेतले जाते. आयव्हरी कोस्ट हा जगातील सर्वात मोठा कोको उत्पादक देश आहे. कोको लागवडीत आफ्रिकेमध्ये मोठ्या प्रमाणात बालमजूरांचा उपयोग होतो. मुलांची तस्करी करून त्यांना या व्यवसायात ढकलले जाते. यामुळे कॅडबरी व नेस्ले या बहुराष्ट्रीय कंपन्या अडचणीत आल्या होत्या.
कोको (इंग्रजी:Cocao) वनस्पतीच्या फळांमधील बियांपासून तयार केलेल्या पदार्थाला कोको असे म्हणतात. या वनस्पतीचे शास्त्रीय नाव थिओब्रोमा काकाओ असे आहे. ही वनस्पती मूळची मध्य व दक्षिण अमेरिकेतील ब्राझिल या देशातले आहे. कोकोच्या बियांमध्ये ५० ते ५५ टक्के स्निग्ध पदार्थ असतात. या बीया भाजून त्याचे तेल काढले असता त्यात कोको आढळतो. याची चव कडू असते. त्यापासून चॉकलेट बनवले जाते. कोकोमध्ये असलेल्या थिओब्रोमिन आणि कॅफिन यांच्या एकत्रित परिणामामुळे कोको प्याल्याने मेंदूला तरतरी येते.
கொக்கோ (Theobroma cacao) ஆங்கில மொழி: cocoa tree என்பது சிறிய (4–8 m (13–26 ft) உயரம்) மல்வாசியா குடும்பத்தைச் சேர்ந்த பசுமைமாறா மரமும்[1] அமெரிக்கப் பிராந்தியத்தின் அடர்த்தியான வெப்பமண்டலத்தை தாயகமாகக் கொண்டதுமாகும். இதனுடைய விதைகள் மூலம் கொக்கோத் தூளும் சாக்கலேட்டும் செய்யப்படுகின்றது.
கொக்கோ (Theobroma cacao) ஆங்கில மொழி: cocoa tree என்பது சிறிய (4–8 m (13–26 ft) உயரம்) மல்வாசியா குடும்பத்தைச் சேர்ந்த பசுமைமாறா மரமும் அமெரிக்கப் பிராந்தியத்தின் அடர்த்தியான வெப்பமண்டலத்தை தாயகமாகக் கொண்டதுமாகும். இதனுடைய விதைகள் மூலம் கொக்கோத் தூளும் சாக்கலேட்டும் செய்யப்படுகின்றது.
კაკაო, შოკოლადიშ ჯა (ლათ. Theobroma cacao) — რსხულდაბალი (5—8 მ) იროწვანე ჯა ბარბაშობურეფიშ ფანიაშ ჩანარი. უღუ რუმე წვანე, გოსარსალერი ფურცელეფი დო ჸვინთელი ვარდა მოჭითე პეულეფი. გუმნაღელი (კოლოფა) ჸვინთელი, ნარინჯიშფერი ვარდა ჭითა რე, თიში სიგჷრძა რე 30 სმ, სიგანა — 10—12 სმ, 300—600 გ-ს იწონუ დო 25—60 თაი მილაძჷ. ჸოფარინას „კაკაოშ საკი“ უჯოხონა. ტყარო ირდუ ცენტრალურ დო ობჟათე ამერიკაშ ლამე ტროპიკულ ტყალეფს. ჯვეშითჯვეშიშე კულტივირაფილი რე ჟირხოლო გვერდოსფეროშ ტროპიკეს. თარო ამიარენა თასით. ჯგირო ხარენს ორანჟერეეფს. თეობრომინიშ დო მთრიმლავი ნიფთიერობეფიშ კათაფაშ გეშა თასის წარე, წკვატე გემო უღუ. ოსინჯებელი მუშობურობეფიშ გაუჯგუშაფალო ატატაეშაღალირჷ თასის 2—7 დღა-სერიშ გოძვენას უტარენა ფერმენტაციას, მუშ შედეგო თინა გემუანი გემოს დო არომატის შიბულენს.
კაკაოშ თასიშ აკოდგინალუას რე (სქირე ნიფთიარობაშა გინოანგარიშაფათ %-ის): წყარი 4—6; ციმუ, კაკაოშ ზეთი 51—54; ცაცლაბი 7—19; გლუკოზა, ფრუქტოზა 1—2; ცილა 10—12; თეობრომინი, კოფეინი 1—1,5; მთრიმლავი ღვანდეფი 4—7; ბჟალეფი 1—2; მინერალური ღვანდეფი 2-3. კაკაოშ გუმნაღელშე ღებულენა ღარღილს, ღარღილიშ ჭიფას ქუალათ — „კვარკვაზელ კაკაოს“, ნამუშე კაკაოშ ზეთის დო შოკოლადის აკეთენა. კვარკვაზელი კაკაოშ აკოჭაჭახუათ ღებულენა კაკაოშ ზეთის, დოსქილადირ კოპტონშე — კაკაოშ ქვირს.
კაკაო, შოკოლადიშ ჯა (ლათ. Theobroma cacao) — რსხულდაბალი (5—8 მ) იროწვანე ჯა ბარბაშობურეფიშ ფანიაშ ჩანარი. უღუ რუმე წვანე, გოსარსალერი ფურცელეფი დო ჸვინთელი ვარდა მოჭითე პეულეფი. გუმნაღელი (კოლოფა) ჸვინთელი, ნარინჯიშფერი ვარდა ჭითა რე, თიში სიგჷრძა რე 30 სმ, სიგანა — 10—12 სმ, 300—600 გ-ს იწონუ დო 25—60 თაი მილაძჷ. ჸოფარინას „კაკაოშ საკი“ უჯოხონა. ტყარო ირდუ ცენტრალურ დო ობჟათე ამერიკაშ ლამე ტროპიკულ ტყალეფს. ჯვეშითჯვეშიშე კულტივირაფილი რე ჟირხოლო გვერდოსფეროშ ტროპიკეს. თარო ამიარენა თასით. ჯგირო ხარენს ორანჟერეეფს. თეობრომინიშ დო მთრიმლავი ნიფთიერობეფიშ კათაფაშ გეშა თასის წარე, წკვატე გემო უღუ. ოსინჯებელი მუშობურობეფიშ გაუჯგუშაფალო ატატაეშაღალირჷ თასის 2—7 დღა-სერიშ გოძვენას უტარენა ფერმენტაციას, მუშ შედეგო თინა გემუანი გემოს დო არომატის შიბულენს.
კაკაოშ თასიშ აკოდგინალუას რე (სქირე ნიფთიარობაშა გინოანგარიშაფათ %-ის): წყარი 4—6; ციმუ, კაკაოშ ზეთი 51—54; ცაცლაბი 7—19; გლუკოზა, ფრუქტოზა 1—2; ცილა 10—12; თეობრომინი, კოფეინი 1—1,5; მთრიმლავი ღვანდეფი 4—7; ბჟალეფი 1—2; მინერალური ღვანდეფი 2-3. კაკაოშ გუმნაღელშე ღებულენა ღარღილს, ღარღილიშ ჭიფას ქუალათ — „კვარკვაზელ კაკაოს“, ნამუშე კაკაოშ ზეთის დო შოკოლადის აკეთენა. კვარკვაზელი კაკაოშ აკოჭაჭახუათ ღებულენა კაკაოშ ზეთის, დოსქილადირ კოპტონშე — კაკაოშ ქვირს.
L'arble que dá ourige al fruito chamado cacau, de nome científico Theobroma cacao, popularmente chamado de cacaueiro, cacau, arble-de-la-bida, ye recentemente cunsidrado de la família Malbaceae, i sue ourige de la América Central i Brasil. Puode atingir até 6 m d'altura, ten dues fases de porduçon: temporon (márcio a agosto) i safra (setembre a febreiro), la propagaçon ye por semientes, i planta de clima caliente i húmido, l tierra eideal ye l'argilo-arenoso. Por ser ua planta umbrófila, begeta bien an sub-bosques i matas raleadas sendo, antoce, ua cultura stremamente cunserbacionista de tierras, fauna i flora. Pouco macanizada, ye ua cultura que porporciona un alto grau de geraçon d'amprego. Ancuontrou ne l sul de la Baía un de ls melhores tierras i clima pa la sue spanson.
L stado de la Baía ye l maior perdutor de l Brasil, mas sue capacidade pordutiba fui reduzida an até 60% cul adbento de la bardeiro-de-bruxa, causada pul fungo fitopatogénico Crenipellis perniciosa,atualmente Moneliophthora perniciosa. L Brasil anton passou de l patamar de paíç sportador de cacau para amportador, nun sendo cumpletamente outo-suficiente de l perduto.
Anque de l'anfermidade, l cacau inda se custitui nua grande altarnatiba eiquenómica pa l Sul de la Baía i ten na CEPLAC (Comisson Eisecutiba de l Praino de la Laboura Cacaueira) la sue base de pesquisa, eiducaçon i stenson rural. Cul apoio de l'uorgano, cultibares clonales mais rejistentes al fungo ténen sido antroduzidas, mas ua altarnatiba de cuntrole mais sebero al patógeno inda se faç neçaira. Esta altarnatiba puode benir feturamente culs resultados de l Porjeto Genoma Bardeiro de Bruxa, que bisa studar l genoma de l fungo i eilaborar stratégias mais eficientes ne l sou cuntrole biológico. Ye ua eniciatiba de la CEPLAC que cuonta cul apoio de la EMBRAPA i de laboratórios an ounibersidades de la Baía (UFBA, UESC i UEFS) i de San Poulo (UNICAMP).
Ye de l cacau que se faç l choclate atrabeç de la moaige de las sues almendras secas i molidas an porcesso andustrial ó caseiro. Outros subperdutos de l cacau ancluen sue polpa, suco, geleia, çtilados finos i gilados. Por ser plantado a la selombra de la floresta l cacau fui respunsable pula perserbaçon de grandes corredores de mata atlántica ne l sul de l stado de la Baía ne l Brasil.Este sistema ye coincido cumo Cacau Cabruca, de la palabra "brocar" ó ralear, recentemente fui criado l Anstituto Cabruca que cun outras anstituiçones ambientalistas ben zambolbendo porjetos de pesquisas i stenson subre l tema, studando formas de manter essa begetaçon natiba associada al cacau.
La ceblizaçon maia tenie dues palabras (kab i kaj), que nua mesma palabra formában la spresson suco amargo (kabkaj). Assi, la bubida oureginada deste suco era nomeada de kabkajatl, adonde las trés radadeiras letras desta palabra seneficaba líquido. Ls spanholes na quelonizaçon tenien deficuldades de pernunciar la palabra i siempre colocában un hu nas palabras de ls índios. Assi, la palabra acabou trasfonmando-se an kabkajuatl i feturamente, pula açon popular an cacauatl.[1]
La cacauatl, quando modeficada puls spanholes, sendo tomada agora caliente i cun leite i açucre, recebiu un nuobo nome: chacauhaa (chacau = caliente; haa = bubida). Depuis, houbo cunfuson antre las palabras, de las bubidas caliente i frie, dando ourige la palabra choclate.[1]
La fruita apersenta ua casca gruossa i amarielha quando madura, i percisa ser scachada cun algua fuorça pa se abrir. Drento, las semientes stan ambolbidas por ua polpa branca de sabor ácido, aprobeitada para doces i sucos. De las semientes, ó almendra, strai-se l puolo de cacau, de sabor amargo, que ye la base pa la cunfeçon de choclate. Para tanto, las almendras son secas, torradas i trituradas.
Ye stimada an 1,3 milhones de toneladas an 2003/2004. L cacau mobimenta l'eiquenomie de la faixa ouriginalmente de Mata Atlántica de l litoral de la Baía, adonde las arbles puoden ser cultibadas sob la selombra de las grandes arbles natibas. Cumo por eisemplo l cedro, jequitibá, palo - brasil, putumuju i outras speces d'amportança pa la cunserbaçon de la biodibersidade. Inda assi, un fungo coincido cumo Bardeiro-de-bruxa debastou las plantaçones nas radadeiras décadas, i la porduçon brasileira caiu de 470000 toneladas por anho pa las atuales 120000 toneladas. Hoije l maior perdutor mundial de cacau ye la Cuosta de l Marfin, cun ua porduçon
L cacau era cunsidrado pula ceblizaçon maia ua fruita dada diretamente puls diuses als homes. I, de tan amportante, birou até moneda de troca. Nessa época na américa latina nun se fazie de l cacau l que conhecemos hoije cumo choclate. Era feita ua bubida de sabor amargo culas semientes torradas i molidas, misturadas cun auga i pumienta.
Atualmente, anquanto l choclate mobimenta globalmente ua eiquenomie de 60 bilhones de dólares/anho, ls perdutores de cacau quédan solo cun 3,3% de la renda gerada.
No9 l Brasil, el fui cultibado purmeiramente na Amazónia, adonde yá eisistie an stado natural. Depuis passou pa l Pará i chegou a la Baía. L stado de la Baía porduç cerca de 95% de l cacau de l Brasil (paíç cuja porduçon corresponde a mais ó menos 5% de la mundial, sendo la Cuosta de l Marfin l maior perdutor de l planeta, cun cerca de 40% de l total). La region cacaueira de la Mata Atlántica, ambiente cun recordes an biodibersidade ne l planeta, cun 476 defrentes speces begetales por heitar, registrados pul Jardin Botánico de Nuoba Iourque, tamien puode ser chamada de Floresta de Choclate.
L'arble que dá ourige al fruito chamado cacau, de nome científico Theobroma cacao, popularmente chamado de cacaueiro, cacau, arble-de-la-bida, ye recentemente cunsidrado de la família Malbaceae, i sue ourige de la América Central i Brasil. Puode atingir até 6 m d'altura, ten dues fases de porduçon: temporon (márcio a agosto) i safra (setembre a febreiro), la propagaçon ye por semientes, i planta de clima caliente i húmido, l tierra eideal ye l'argilo-arenoso. Por ser ua planta umbrófila, begeta bien an sub-bosques i matas raleadas sendo, antoce, ua cultura stremamente cunserbacionista de tierras, fauna i flora. Pouco macanizada, ye ua cultura que porporciona un alto grau de geraçon d'amprego. Ancuontrou ne l sul de la Baía un de ls melhores tierras i clima pa la sue spanson.
L stado de la Baía ye l maior perdutor de l Brasil, mas sue capacidade pordutiba fui reduzida an até 60% cul adbento de la bardeiro-de-bruxa, causada pul fungo fitopatogénico Crenipellis perniciosa,atualmente Moneliophthora perniciosa. L Brasil anton passou de l patamar de paíç sportador de cacau para amportador, nun sendo cumpletamente outo-suficiente de l perduto.
Flores de cacaueiro.Anque de l'anfermidade, l cacau inda se custitui nua grande altarnatiba eiquenómica pa l Sul de la Baía i ten na CEPLAC (Comisson Eisecutiba de l Praino de la Laboura Cacaueira) la sue base de pesquisa, eiducaçon i stenson rural. Cul apoio de l'uorgano, cultibares clonales mais rejistentes al fungo ténen sido antroduzidas, mas ua altarnatiba de cuntrole mais sebero al patógeno inda se faç neçaira. Esta altarnatiba puode benir feturamente culs resultados de l Porjeto Genoma Bardeiro de Bruxa, que bisa studar l genoma de l fungo i eilaborar stratégias mais eficientes ne l sou cuntrole biológico. Ye ua eniciatiba de la CEPLAC que cuonta cul apoio de la EMBRAPA i de laboratórios an ounibersidades de la Baía (UFBA, UESC i UEFS) i de San Poulo (UNICAMP).
Ye de l cacau que se faç l choclate atrabeç de la moaige de las sues almendras secas i molidas an porcesso andustrial ó caseiro. Outros subperdutos de l cacau ancluen sue polpa, suco, geleia, çtilados finos i gilados. Por ser plantado a la selombra de la floresta l cacau fui respunsable pula perserbaçon de grandes corredores de mata atlántica ne l sul de l stado de la Baía ne l Brasil.Este sistema ye coincido cumo Cacau Cabruca, de la palabra "brocar" ó ralear, recentemente fui criado l Anstituto Cabruca que cun outras anstituiçones ambientalistas ben zambolbendo porjetos de pesquisas i stenson subre l tema, studando formas de manter essa begetaçon natiba associada al cacau.
Coklat (Theobroma cacao) inggih punika silih sinunggil soroh entikan sané madué akah tunggal. Wiji coklat punika mawiguna kaanggén tamba antuk ngicalang sirah sané sungkan. Coklat ketahnyané kaanggén sanganan. Wiji coklat madaging alkaloida, saponin, flavonida, miwah tanin.[1][2]
Coklat (Theobroma cacao) inggih punika silih sinunggil soroh entikan sané madué akah tunggal. Wiji coklat punika mawiguna kaanggén tamba antuk ngicalang sirah sané sungkan. Coklat ketahnyané kaanggén sanganan. Wiji coklat madaging alkaloida, saponin, flavonida, miwah tanin.
An kakaw (Ingles, Theobroma cacao) sarong klaseng tinanom na hababa sana (4-8 metro o 13-26 pye sa langkaw) asin kapamilya sa Malvaceae, ini tubong tal sa tropikal na rona kan Habagatan Amerika. Pirming may dahon (dai nagtatatâ) sa bilog na taon, an mga pisog kaini ginigiling sa paggibo nin tsukolate, tinatabrilya o tinutunaw magin inomon.[2][3]
An kakaw (Ingles, Theobroma cacao) sarong klaseng tinanom na hababa sana (4-8 metro o 13-26 pye sa langkaw) asin kapamilya sa Malvaceae, ini tubong tal sa tropikal na rona kan Habagatan Amerika. Pirming may dahon (dai nagtatatâ) sa bilog na taon, an mga pisog kaini ginigiling sa paggibo nin tsukolate, tinatabrilya o tinutunaw magin inomon.
Theobroma cacao (esperante: kakaoarbo) estas arbo en la familio de malvacoj.
Oni preparas per ĝiaj semoj (la kakaofaboj) kakaopulvoron kaj ĉokoladon[1].
Ĝi estas malgranda arbo, kiu altas de 5 ĝis 8 m. Ĝi povas produkti fruktojn post kvar jarojn kaj vivi kvin-dek jarojn.[2] Ĝiaj floroj kreskas senpere sur la trunko aŭ branĉoj. Ĝiaj fruktoj estas kapsuloj pinte ovoidaj, lignecŝelaj, kies 5 kameroj enhavas semojn po pluraj[1].
La origino de ĉi tiu specio estas probable la Amazona regiono (supra baseno de la Amazona Rivero) kaj inkludas landojn kiel Kolombio, Ekvatoro, Peruo, Bolivio kaj Brazilo, specife kie naskiĝas la Napo, Putumajo kaj Kaketao, flankriveroj de la Amazono[3][4]. Ĉi tiu regiono estas tiu, kie okazas la plej granda variado de la specioj. Ĝi disvastiĝis de Sudameriko al Meksiko, sed oni ne scias ĉu ĝia disvastiĝo okazis nature aŭ kun helpo de homoj. Restas mistero, kiel ĝi atingis Centr-Amerikon, kie ĝi estis kultivita dum almenaŭ 3 000 jaroj. En Meksiko ĝi kultiviĝas en varmaj kaj tre humidaj regionoj de Tabasko al Ĉiapaso. Ĝi estis enkondukita al la afrika kontinento, kiu nuntempe respondecas pri 60% de la tutmonda produktado[4].
Theobroma cacao (esperante: kakaoarbo) estas arbo en la familio de malvacoj.
Oni preparas per ĝiaj semoj (la kakaofaboj) kakaopulvoron kaj ĉokoladon.
Harilik kakaopuu (Theobroma cacao) on haisupuuliste sugukonda kakaopuu perekonda kuuluv puu.
Kakaopuu on tavaliselt alla 8 meetri kõrge, igihaljas, väändunud tüve ja laia võraga. Kuni 4 detsimeetri pikkused lehed on õhukesed, läikivad, ovaalsed või süstjad, tüve pool ümaramad. Noored lehed on punased. Õied on väikesed ja helekollased ning kasvavad otse tüvel.[3][4]
Kakaopuu viljad on paksu koorega, 15–25 cm pikkused ja 10 cm paksused, kollased, rohelised, pruunid või punakad. Viljaliha sees on ridadena 20–50 pruuni seemet ehk kakaouba.[3][4]
Kakaopuu diploidne kromosoomiarv on 20.[5]
Kakaopuu kasvab looduses Kesk- ja Lõuna-Ameerikas.
Kakaopuuistandused asuvad põhiliselt Brasiilias, Lääne-Aafrikas ja Kagu-Aasias.[3]
Kakaopuu peamiseks saaduseks on kakaopuu seemned – neist valmistatakse kakaovõid, kakaopulbrit, kakaod ja šokolaadi.
Kakaopuu õitest valmistatakse Kesk-Ameerikas jooki, mis aitab väsimuse vastu, jahvatatud seemneid peetakse aga südametoonikuks.[3]
Kakaovili on üsna paksu koorega mari. Vilju koristatakse käsitsi, kuna kakaoviljad ei valmi korraga ja valmidusastet määratakse vilja värvuse järgi[4][6]. Mari on viieks kambriks jaotunud ja viljaliha sees on seemned.
2012. aastal toodeti maailmas kokku viis miljonit tonni kakaoubasid ja kakaopuu istanduste kogupindala oli 9,9 miljonit hektarit.[7]
Maailma suurimad kakaotootjad 2012. aastal[7] Riik Toodang,Kakaoubadest valmistatud toodete tarbimisel soovitatakse olla ettevaatlik inimestel, kellel on esinenud perekonnas skisofreeniat jt närvisüsteemi haiguslikke seisundeid, samuti rasvainete metabolismi häireid ja kakaoallergiat.
Kakaopuud on Kesk-Ameerikas kasvatatud vähemalt 2000 aastat ja kasutatud 1000 aastast eKr.[8]
Tollest ajast saadik on kakaopuu seemned Kesk-Ameerika põhiline kaubaartikkel.[3]
Esimesena eurooplastest nägid kakaoube Kolumbuse meeskonna liikmed 1502. aastal, kuid tegelikult said eurooplased kakaost aimu alles Hernan Cortezi kohtumisel Montezumaga asteekide pealinnas Tenochtitlanis 1519. Cortez ja teised panid tähele, et asteekide valitseja suures koguses üht jooki tarvitas, kuhu lisati vanilli, kajenni paprikat ja teisi pipraid ning kõrvitsaseemneid, mida tema alluvad enne hoolikalt vahule ajasid. Umbes sel ajal viidi esimesed kakaooad Euroopasse, kuid jooki tutvustati Hispaania õukonnas esimest korda 1544. aastal.
Šokolaadijooki hakati Euroopas valmistama 17. sajandil, kõigepealt Hispaanias. Kuna kakao maksis palju, said seda endale lubada vaid rikkad. Maiustusi hakati kakaost valmistama 19. sajandi keskel.[3]
Teaduslikult kirjeldas kakaod esimest korda 1753. aastal Linnaeus, kes andis talle ladinakeelse nime Theo broma, mis tähendab kreeka keeles jumalate toitu.
Harilik kakaopuu (Theobroma cacao) on haisupuuliste sugukonda kakaopuu perekonda kuuluv puu.
Kakao arbola edo kakao-arbola (Theobroma cacao) zuhaitz txiki bat da (4–8 m), Sterculiaceae (edo Malvaceae) familiakoa, Ameriketako eskualde tropikalekoa. Landare honen haziak kakao-hautsa eta txokolatea egiteko erabiltzen dira.
Theoboma cacao izen zientifikoa grezieratik datorkio eta jainkoen elikagaia esan nahi du. Baina kakao izena maiatik dator, Ka´kaw.
Materia genetikoaren ikerketak esaten dutenez, Hego Amerikako jatorria dute, Orinoko eta Amazonas ibaiaren arroetatik. Gaur egun Mexikotik Brasilera hedatzen da, eta baita ere Afrikaren mendebaldean.
Landareari kakao arbola deritzo. Kakao-arbola, bero (20°C-30°C) eta hezetasun asko behar duen landarea da. Hosto iraunkorrekoa da, eta 6 eta 10 metrora hazi. Beste landareen ilunpean hazten dira, haizetik babestuta eta lur emankorrarekin. Lurra nitrogeno eta potasio ugarikoa izan behar da.
Bere loreak txikiak eta arrosak dira. Fruitua, baia bat da, kalabazin formakoa, gorria edota horixka bihurtzen dena eta 450g pisatzen du gutxi gorabehera heltzen direnean. Arbola fruituak ematen hasten du 4 edo 5 urte dituenean. Zuhaitza heltzen denean, 6000 lore izan ahal ditu baina bakarrik 20 kakao hazi izaten ditu.
Mami arrosaz badago betea dago, likatsua, gozoa eta jangarria, 30-50 garau luze (zuriak eta haragitsuak) gordetzen dituela. Garauak indaba forma dute eta zapore oso mingotsa.
Kakaoa Afrikako mendebaldean, Erdialdeko Amerikan, Hego Amerikan eta Asian landatzen da gehienbat. Urteko ekoizpena esaten duenez, UNCTAD bilduta, 2005-2006ko munduko 8 ekoizle nagusiak Boli Kosta (%38), Ghana (%19), Indonesia (%13), Nigeria (%5), Brasil (%5), Kamerun (%5), Ekuador (%4) eta Malaysia (%1) dira. Herrialde hauek, munduko %90eko ekoizpena dute.
FAO erakundearen arabera[1], 2005eko ekoizpena honelakoa izan zen:
Sailkapena, Estatua Balioa Ekoizpena (Int $1000*) MT 1 Boli Kosta 1,024,339 1,330,000 2 Ghana 566,852 736,000 3 Indonesia 469,810 610,000 4 Nigeria 281,886 366,000 5 Brasil 164,644 213,774 6 Kamerun 138,632 180,000 7 Ekuador 105,652 137,178 8 Kolonbia 42,589 55,298 9 Mexiko 37,281 48,405 10 Papua Ginea Berria 32,733 42,500 11 Malaysia 25,742 33,423 12 Dominikar Errepublika 24,646 32,000 13 Peru 21,950 28,500 14 Venezuela 13,093 17,000 15 Sierra Leona 8,472 11,000 16 Togo 6,547 8,500 17 India 6,161 8,000 18 Filipinak 4,352 5,650 19 Kongoko Errepublika 4,336 5,630 20 Salomon Uharteak 3,851 5,000
Kakao arbola edo kakao-arbola (Theobroma cacao) zuhaitz txiki bat da (4–8 m), Sterculiaceae (edo Malvaceae) familiakoa, Ameriketako eskualde tropikalekoa. Landare honen haziak kakao-hautsa eta txokolatea egiteko erabiltzen dira.
Theoboma cacao izen zientifikoa grezieratik datorkio eta jainkoen elikagaia esan nahi du. Baina kakao izena maiatik dator, Ka´kaw.
Materia genetikoaren ikerketak esaten dutenez, Hego Amerikako jatorria dute, Orinoko eta Amazonas ibaiaren arroetatik. Gaur egun Mexikotik Brasilera hedatzen da, eta baita ere Afrikaren mendebaldean.
Kaakaopuu eli kaakao (Theobroma cacao) on trooppinen kasvi, joka tarvitsee kasvamiseen 25–28 celsiusasteen lämpötilan ja 1 000–2 000 millimetrin vuotuisen sademäärän. Kaakaopuu kasvaa luonnonvaraisena trooppisessa Etelä-Amerikassa ja viljeltynä kuuman vyöhykkeen kaikissa maissa. Kaakaopuun siemeniä eli kaakaopapuja käytetään suklaan ja kaakaon valmistuksessa. Viisi suurinta kaakaopapujen tuottajamaata ovat Norsunluurannikko 38 %, Ghana 21 %, Indonesia 13 % Nigeria 5 % ja Kamerun 5 %.[1]
Viljelyssä käytetään kolmea eri kaakaopuun tyyppiä, arvostetuin näistä on Criollo, yleisin Forastero. Trinitario on edellisten hybridi/yhdistelmä.
Kaakaopuun hedelmät ovat keltaisia tai punaisia, kurkunmuotoisia marjoja, jotka riippuvat puun rungosta. Siemenet poimitaan niistä käsin, kasataan läjiin, kaivetaan maahan tai pannaan puu- tai sementtiastioihin käymään, jolloin ne saavat miellyttävän maun. Sen jälkeen ne kuivataan. Kuivatuissa ja kuorituissa kaakao-pavuissa on 37-54 % rasvaa ja muun muassa jonkin verran valkuaisaineita, hiilihydraatteja ja teobromiinia (1-4 %).
Suklaata valmistettaessa kaakaopavut paahdetaan, kuoritaan, jauhetaan ja puserretaan kuumuudessa, käsitellään emäksillä ja jauhetaan sen jälkeen uudelleen. Suklaa on puristetun ja puristamattoman kaakaon, sokerin ja erinäisten mausteiden (vaniljan, kanelin) seos. Maitosuklaata valmistettaessa lisätään seokseen maitoa. Puserrustuotteena pavuista saadaan kaakaovoita eli kaakaorasvaa, joka sulaa 30-35 asteen lämmössä ja jota käytetään lääkkeiden ja saippuan sekä hienojen suklaalajien valmistukseen.[2]
Kaakaopuu eli kaakao (Theobroma cacao) on trooppinen kasvi, joka tarvitsee kasvamiseen 25–28 celsiusasteen lämpötilan ja 1 000–2 000 millimetrin vuotuisen sademäärän. Kaakaopuu kasvaa luonnonvaraisena trooppisessa Etelä-Amerikassa ja viljeltynä kuuman vyöhykkeen kaikissa maissa. Kaakaopuun siemeniä eli kaakaopapuja käytetään suklaan ja kaakaon valmistuksessa. Viisi suurinta kaakaopapujen tuottajamaata ovat Norsunluurannikko 38 %, Ghana 21 %, Indonesia 13 % Nigeria 5 % ja Kamerun 5 %.
Viljelyssä käytetään kolmea eri kaakaopuun tyyppiä, arvostetuin näistä on Criollo, yleisin Forastero. Trinitario on edellisten hybridi/yhdistelmä.
Kaakaopuun hedelmät ovat keltaisia tai punaisia, kurkunmuotoisia marjoja, jotka riippuvat puun rungosta. Siemenet poimitaan niistä käsin, kasataan läjiin, kaivetaan maahan tai pannaan puu- tai sementtiastioihin käymään, jolloin ne saavat miellyttävän maun. Sen jälkeen ne kuivataan. Kuivatuissa ja kuorituissa kaakao-pavuissa on 37-54 % rasvaa ja muun muassa jonkin verran valkuaisaineita, hiilihydraatteja ja teobromiinia (1-4 %).
Suklaata valmistettaessa kaakaopavut paahdetaan, kuoritaan, jauhetaan ja puserretaan kuumuudessa, käsitellään emäksillä ja jauhetaan sen jälkeen uudelleen. Suklaa on puristetun ja puristamattoman kaakaon, sokerin ja erinäisten mausteiden (vaniljan, kanelin) seos. Maitosuklaata valmistettaessa lisätään seokseen maitoa. Puserrustuotteena pavuista saadaan kaakaovoita eli kaakaorasvaa, joka sulaa 30-35 asteen lämmössä ja jota käytetään lääkkeiden ja saippuan sekä hienojen suklaalajien valmistukseen.
Crann síorghlas atá dúchasach do Mheiriceá Láir ach a shaothraítear go forleathan i dtíortha eile is atá an-tábhachtach sa trádáil. Na duilleoga leathfhada; na bláthanna bándearg, iompartha i gcrobhaingí go díreach ar na stoic is ar sheanghéaga; capsúl ubhchruthach buí leathrúil claiseach an toradh, ag cuimsiú suas le 100 síol leabaithe i laíon bog. Triomaítear na síolta, róstar is meiltear iad chun púdar cócó a tháirgeadh, le húsáid i ndeochanna is seacláid. Táirgeann na síolta comhbhrúite im cócó.
O cacao ou teobroma (Theobroma cacao L.) é unha árbore da familia Sterculiaceae que dá orixe ao froito chamado cacao.
Procede de América Central e do Brasil. Pode atinxir até 6 metros de altura, posúe dúas fases de produción: de cedo (marzo a agosto) e de temporada (setembro a febreiro). A propagación é por sementes, e é planta de clima quente e húmido, o solo ideal é o arxilo-areoso. Por ser unha planta umbrófila, vexeta ben en sub-bosques e matas rareadas sendo, polo tanto, un cultivo extremadamente conservacionista de solos, fauna e flora. Pouco mecanizado, é un cultivo que proporciona un alto grao de xeración de emprego. Encontrou no Sur da Bahia un dos mellores solos e clima para a súa expansión.
O estado da Bahia é o maior produtor do Brasil, porén a súa capacidade produtiva foi reducida até o 60% coa chegada da enfermidade chamada vasoira de bruxa, causada polo fungo fitopatoxenico Crinipellis perniciosa. Brasil entón pasou de país exportador de cacao a importador, non sendo completamente autosuficiente do produto.
A pesar da enfermidade, o cacao aínda constitúe unha grande alternativa económica para o sur da Bahia e posúe na CEPLAC [1] (Comisión Executiva do Plano da Lavoura Cacaueira) a súa base de investigación, educación e extensión rural. Co apoio do órgano, foron introfucidos cultivos clonais máis resistentes ao fungo, porén unha alternativa de control máis severo ao patóxeno aínda se fai necesaria. Esta alternativa pode vir cos resultados do Proxecto Xenoma Crinipellis perniciosa, que pretende estudar o xenoma do fungo e elaborar estratexias máis eficientes no seu control biolóxico. É unha iniciativa da CEPLAC que conta co apoio da EMBRAPA e de laboratorios en universidades da Bahia (UFBA, UESC e UEFS) e de São Paulo (UNICAMP).
Do cacao faise o chocolate, tras a moenda das súas améndoas secas, moídas en proceso industrial ou caseiro. Outros subprodutos do cacao inclúen a súa polpa, zume, xelea, destilados finos e sorbete.
Por plantarse á sombra da foresta o cacao foi responsábel da preservación de grandes corredores de bosque atlántico no sur do Estado da Bahia no Brasil.
O cacao era considerado unha froita dada directamente polos deuses aos seres humanos pola civilización maia. E de tan importante que era, virou até moeda de troco. Nesa época na América latina non se facía do cacao o que coñecemos hoxe como chocolate, senón que se usaba directamente o seu froito. A chegada dos españois e o éxito que o cacao tivo entre eles, e o descubrimento do potencial manufactureiro do froito (chocolate e os seus derivados) foron determinantes para a expansión internacional do seu cultivo.
Actualmente, mentres o chocolate move globalmente unha economía de 60 billóns de dólares/ano, os produtores de cacao fican apenas cun 3,3% da renda xerada. Dúas causas axudan a explicar esta situación:
Así e todo, tamén hai comercio xusto onde se deixa aos produtores unha marxe maior de renda e tamén algúns outros servizos técnicos.
Como resposta a esta situación, o PNUD-Programa das Nacións Unidas para o Desenvolvemento, adoptou o proxecto Facenda de Chocolate [2] como integrante das Metas do Milenio [3] da ONU.
O cacao cultivase principalmente en África do Oeste, América Central, Sudamérica e Asia. Segundo a produción anual, recollida pola UNCTAD para o ano agrícola 2005/06, os oito maiores países produtores do mundo son (en orde descendente) Costa do Marfil 38%, Ghana 19%, Indonesia 13%, Nixeria 5%, Brasil 5%, Camerún 5%, Ecuador 4% e Malaisia 1%. Estes países representan o 90% da produción mundial.
Os principais produtores son tamén os maiores exportadores, coa excepción do Brasil e Malaisia, lugares onde o consumo interno absorbe a mayor parte da súa produción. Na América Latina, por exemplo, as exportacións de cacao da República Dominicana superan as do Brasil.
O cacao ou teobroma (Theobroma cacao L.) é unha árbore da familia Sterculiaceae que dá orixe ao froito chamado cacao.
Kakaovac (Theobroma cacao) je malo (4–8 m visine) zimzeleno stablo iz porodice malvaceae (nekada u pripisivana zastarjeloj porodici Sterculiaceae (lajničevke), rasprostranjeno duboko u tropskim šumama i tropskim regijama Amerike.
Postoje dvije značajnije teorije o podrijetlu divljeg kakaovca. Jedna grupa znanstvenika vjeruje da su originalne jedinke divljeg kakaovca rasle od jugoistočnog Meksika sve do rijeke Amazone, a kasnije bile kultivirane na ravnicama Južne Amerike. Najnovija proučavanja genetike te biljke pokazuju da kakaovac potječe iz tropskih područja Amazone, a poslije ga je čovjek rasprostranio do Srednje, čak i Sjeverne Amerike.
Plod (sjeme) kakaovca se koristi za dobivanje kakaa i čokolade. Stari narodi su nekada kao novac koristili kakaovac.
Ova biljka danas uspijeva u ravničarskim područjima ispod Anda na visinama od 200–400 m, te oko rijeka Amazone i Orinoco. Za dobar rast i razvoj zahtjeva vlažnu klimu i redovite padaline. Listovi su cjeloviti, 10–40 cm dugi i 5–20 cm široki.
Prawy kakawowc (Theobroma cacao) je rostlina ze swójby šlězowych rostlinow (Malvaceae).
W staršich žórłach so swójbje sterkulijowych rostlinow (Sterculiaceae) zarjaduje.
Prawy kakawowc (Theobroma cacao) je rostlina ze swójby šlězowych rostlinow (Malvaceae).
W staršich žórłach so swójbje sterkulijowych rostlinow (Sterculiaceae) zarjaduje.
Kakao (Theobroma cacao L.) adalah pohon budidaya di perkebunan yang berasal dari Amerika Selatan, tetapi sekarang ditanam di berbagai kawasan tropika. Dari biji tumbuhan ini dihasilkan produk olahan yang dikenal sebagai cokelat.
Kakao merupakan tumbuhan tahunan (perennial) berbentuk pohon, di alam dapat mencapai ketinggian 10m. Meskipun demikian, dalam budi daya tanaman ini tingginya dibuat tidak lebih dari 5m tetapi dengan tajuk menyamping yang meluas. Hal ini dilakukan untuk memperbanyak cabang produktif.
Bunga kakao, sebagaimana anggota Sterculiaceae lainnya, tumbuh langsung dari batang (cauliflorous). Bunga sempurna berukuran kecil (diameter maksimum 3 cm), tunggal, tetapi tampak terangkai karena sering sejumlah bunga muncul dari satu titik tunas.
Penyerbukan bunga dilakukan oleh serangga (terutama lalat kecil (midge) Forcipomyia, semut bersayap, afid, dan beberapa lebah Trigona) yang biasanya terjadi pada malam hari1. Bunga siap diserbuki dalam jangka waktu beberapa hari.
Kakao secara umum adalah tumbuhan menyerbuk silang dan memiliki sistem inkompatibilitas-sendiri (lihat penyerbukan). Walaupun demikian, beberapa varietas kakao mampu melakukan penyerbukan sendiri dan menghasilkan jenis komoditi dengan nilai jual yang lebih tinggi.
Buah tumbuh dari bunga yang diserbuki. Ukuran buah jauh lebih besar dari bunganya, dan berbentuk bulat hingga memanjang. Buah terdiri dari 5 daun buah dan memiliki ruang dan di dalamnya terdapat biji. Warna buah berubah-ubah. Sewaktu muda berwarna hijau hingga ungu. Apabila masak kulit luar buah biasanya berwarna kuning.
Biji terangkai pada plasenta yang tumbuh dari pangkal buah, di bagian dalam. Biji dilindungi oleh salut biji (aril) lunak berwarna putih. Dalam istilah pertanian disebut pulp. Endospermia biji mengandung lemak dengan kadar yang cukup tinggi. Dalam pengolahan pascapanen, pulp difermentasi selama tiga hari lalu biji dikeringkan di bawah sinar matahari.
Habitat alam tanaman kakao berada di hutan beriklim tropis. Kakao merupakan tanaman tropis yang suka akan naungan (shade loving plant) dengan potensi hasil bervariasi 50-120 buah/pohon/tahun.[2] Seringkali tumbuh dalam rumpun di sepanjang tepi sungai, di mana akarnya mungkin tergenang untuk jangka waktu yang lama dalam setahun. Kakao tumbuh pada ketinggian rendah, biasanya di bawah 300 meter di atas permukaan laut, di daerah dengan curah hujan 1.000 hingga 3.000 mm per tahun. [3]
Kakao sendiri adalah tanaman asli Meksiko, Amerika Tengah dan Amerika Selatan bagian utara (Kolombia, Ekuador, Venezuela, Brasil, Guyana, Suriname, dan Guyana Prancis). Ini juga telah diperkenalkan sebagai tanaman pangan ke banyak negara tropis Afrika dan Asia.[3]
Varietas kakao meliputi:
a. Criolo (fine cocoa atau kakao mulia). Jenis varietas Criolo mendominasi pasar kakao hingga pertengahan abad 18, akan tetapi saat ini hanya beberapa saja pohon Criolo yang masih ada.
b. Forastero Verietas ini merupakan kelompok varietas terbesar yang diolah dan ditanami.
c. Trinitario / Hibrida Merupakan hasil persilangan antara jenis Forastero dan Criolo.
Forastero lebih sesuai di dataran rendah, sedangkan Criolo dapat ditanam sampai dengan dataran agak tinggi. Criolo terdiri atas kultivar South American Criolos dan Central American Criolos, sedangkan Forastero terdiri atas kultivar Lower Amazone Hybrid (LAH) dan Upper Amazone Hybrid (UAH). UAH mempunyai karakter produksi tinggi, cepat mengalami fase generatif/berbuah setelah umur 2 tahun, tahan penyakit VSD (Vascular Streak Dieback), masa panen sepanjang tahun dan fermentasinya hanya 6 hari.[2] Sedangkan secara umum, pohon kakao mulai berbuah dan dipanen ketika tanaman sudah berumur empat atau lima tahun. Pohon dewasa mungkin memiliki 6.000 bunga dalam setahun, tetapi hanya sekitar 20 buah yang dihasilkan. Sekitar 300-600 biji (kira-kira dari 10 buah) yang dibutuhkan untuk menghasilkan 1 kg pasta kakao.
Sementara itu, kategori Kakao Dalam komoditas perdagangan kakao dunia dibagi menjadi dua kategori besar biji kakao:
a. kakao mulia (“fine cocoa”) Secara umum, Kakao mulia diproduksi dari varietas Criolo
b. kakao curah (“bulk or ordinary cocoa”) Kakao curah berasal dari jenis Forastero[2]
Tanaman kakao ditumbuhkan dari bibit. Bibit akan berkecambah dan memproduksi tanaman yang baik jika diambil dari pot tidak lebih dari 15 hari. Buah kakao dapat dipanen apabila terjadi perubahan warna kulit pada buah yang telah matang. Sejak fase pembuahan sampai menjadi buah dan matang, kakao memerlukan waktu sekitar 5 bulan. Buah matang dicirikan oleh perubahan warna kulit buah dan biji yang lepas dari kulit bagian dalam. Bila buah diguncang, biji biasanya berbunyi. Adapun untuk pemeliharaan meliputi pemangkasan, penyiangan, pemupukan, penyiraman, dan pemberantasan hama dan penyakit.[2]
Untuk memproduksi kakao dilakukan rangkaian kegiatan meliputi pemeraman buah, pemecahan buah, fermentasi, perendaman dan pencucian, pengeringan, penyortiran dan penyimpanan.
a. Pemeraman buah
Biasanya dilakukan pemeraman untuk memperoleh keseragaman kematangan buah dan memudahkan pengeluaran biji dari buah kakao. Pemeraman dilakukan di tempat yang teduh, lamanya sekitar 5-7 hari.
b. Pemecahan buah
Buah kakao dipecah atau dibelah untuk mendapatkan biji kakao. Pemecahan buah dapat menggunakan pemukul kayu atau memukulkan buah satu dengan buah lainnya.
c. Fermentasi
Biji kakao difermentasikan di dalam kotak kayu berlubang, dapat terbuat dari papan atau keranjang bambu. Fermentasi memerlukan waktu 6 hari. Dalam proses fermentasi terjadi penurunan berat sampai 25%.
d. Perendaman
Tujuan perendaman dan pencucian adalah untuk menghentikan proses fermentasi dan memperbaiki kenampakan biji. Setelah perendaman, dilakukan pencucian untuk mengurangi sisa-sisa lendir yang masih menempel pada biji dan mengurangi rasa asam pada biji.
e. Pengeringan
Pengeringan bertujuan untuk menurunkan kadar air dalam biji dari 60% sampai pada kondisi kadar air dalam biji tidak dapat menurunkan kualitas biji dan biji tidak ditumbuhi cendawan. Pengeringan dapat dilakukan secara alami dengan sinar matahari maupun pengeringan buatan menggunakan mesin pengering.
f. Penyortiran
Biji kakao kering dibersihkan dari kotoran dan dikelompokkan berdasarkan mutunya. Pengelompokan kakao berdasarkan mutu: mutu A: dalam 100 g biji terdapat 90-100 butir biji; mutu B: dalam 100 g biji terdapat 100-110 butir biji; dan mutu C: dalam 100 g biji terdapat 110-120 butir biji.
g. Penyimpanan
Biji kakao kering dimasukkan ke dalam karung goni. Biji kakao dapat disimpan selama ± 3 bulan. [2]
Setelah menjadi biji kakao, biji kakao siap diolah menjadi produk-produk olahan atau turunannya yang akan disebutkan kemudian.
Di dunia tak banyak negara-negara yang menghasilkan biji kakao kering, terfermentasi maupun tidak. Berikut adalah negara-negara utama penghasil kakao (FAO, 2013).
Peringkat, Negara Area (ha) Produksi*: Angka tidak resmi
F: perkiraan FAO
Negara-negara lain menyumbang 4,1% sisanya.
Sejak tahun 1930 kakao (Theobroma cacao L.) merupakan salah satu komoditas perkebunan yang mempunyai peran penting dalam perekonomian Indonesia. Tahun 2010 Indonesia merupakan pengekspor biji kakao terbesar ketiga dunia dengan produksi biji kering setelah Negara Pantai Gading dan Ghana.[4] Daerah penghasil kakao Indonesia adalah sebagai berikut: Sulawesi Selatan 184.000 ton (28,26%), Sulawesi Tengah 137.000 ton (21,04%), Sulawesi Tenggara 111.000 ton (17,05%), Sumatera Utara 51.000 ton (7,85%), Kalimantan Timur 25.000 ton (3,84%), Lampung 21.000 ton (3,23%) dan daerah lainnya 122.000 ton (18,74%). Budidaya kakao di Pulau Jawa, khususnya di Jawa Barat masih tergolong rendah. Menurut BPS pada tahun 2016, daerah dengan produksi kakao terbesar di Jawa Barat adalah Cianjur, Bandung Barat, dan Sukabumi. [5]
Produk olahan utama dari biji kakao adalah cokelat.[6] Bubuk kakao dan cocoa butter (padatan) - dibuat dari biji kakao yang difermentasi dan dipanggang. Bar cokelat susu khas mengandung sekitar 15% minuman keras kakao dan 20% bubuk kakao. Rasa khas cokelat berkembang selama proses fermentasi. Cokelat mengandung sejumlah besar polifenol, terutama flavonoid seperti flavan-3-ols. Polifenol bertanggung jawab atas kepahitan dan astringensi pada biji kakao mentah. Polifenol dapat ditemukan dalam jumlah yang sangat tinggi sehingga biji mentah tidak dapat dimakan. [7]
Secara historis, pembuat cokelat telah mengakui tiga kelompok kultivar utama biji kakao digunakan untuk membuat kakao dan coklat yang paling berharga, langka, dan mahal adalah kelompok Criollo, biji kakao yang digunakan oleh Bangsa Maya. Hanya 10% dari coklat terbuat dari Criollo, yang kurang pahit dan lebih aromatik daripada kacang lainnya. Biji kakao di 80% dari coklat dibuat dengan menggunakan biji dari kelompok Forastero. Pohon Forastero secara signifikan lebih keras daripada pohon Criollo, sehingga biji kakao lebih murah. Trinitario, hibrida dari Criollo dan Forastero, digunakan pada sekitar 10% dari coklat. Ini, genetis baru berbasis klasifikasi menjadi 10 kelompok juga dapat membantu pemulia tanaman untuk menciptakan varietas baru yang tahan hama dan penyaki dan mengandung rasa yang lebih disukai. Hasil penelitian Mursidi, di Pulau Sebatik, Kalimantan Utara, akhir tahun 2008, salah satu hama yang menyerang buah kakao adalah lalat buah, Bactrocera carambolae dan Bactrocera papayae.
Bubuk kakao adalah bahan dalam pembuatan kue, es krim, makanan ringan, susu, dan lain-lain. Dalam bahasa keseharian masyarakat kita menyebutnya coklat. Karakter rasa coklat adalah gurih, dengan aroma yang khas sehingga disukai banyak orang khususnya anak-anak dan remaja.
Badan Standarisasi Nasional telah menerbitkan aturan tentang standarisasi cokelat dan produk-produk cokelat pada SNI 7934:2014. [8]
Beberapa studi metabolomik tidak terarah (untargeted) telah dilakukan untuk melihat profil dan jenis-jenis metabolit yang terdapat pada biji kakao. Dari beberapa riset dapat diperoleh informasi bahwa kakao adalah salah satu unsur nutrisi yang paling kaya akan polifenol, terutama yang mengandung polifenol kelompok flavonoid, terutama kelompok flavan-3-oles (katekin, epicatechin dan oligomernya merupakan procanidines), walaupun flavonol seperti quercetin dan glukosida serta antokianya juga bisa ditemukan. Baru-baru ini telah dibuktikan bahwa flavonoid kakao dan turunannya sangat baik bermanfaat dalam pencegahan penyakit kardiovaskular dan degeneratif: antioksidan bersifat protektif terhadap radikal bebas dan spesies degeneratif lainnya mencegah oksidasi LDL; modulasi homeostasis vaskular, menghambat agregasi trombosit.[6]
Kajian metabolomik yang dapat dilakukan adalah untuk penentuan kualitas biji kakao dari masing-masing varietas dari segi metabolit yang dihasilkannya. Selain itu kajian metabolomik juga dapat dilakukan untuk menentukan/mengoptimasi proses fermentasi yang menghasilkan biji kakao berkualitas jika dilihat dari segi metabolit dan hubungannya dengan cita rasa cokelat yang dihasillkannya. [7]
Biji kakao (biji kakao kering dan terfermentasi) memiliki 45-53,2% lemak dalam bentuk cocoa butter (juga dikenal sebagai theobroma oil) yang terdiri dari berbagai asam lemak. Biji kakao mengandung hingga 10% fenol dan flavenoids yang merupakan antioksidan yang berpotensi menghambat kanker atau penyakit kardiovaskular, serta potasium, magnesium, kalsium dan zat besi. Selain itu, mereka mengandung 1-3% theobromine dan kafein, alkaloid yang merangsang sistem saraf pusat. Kafein memiliki efek positif pada kewaspadaan mental, misalnya saat dikonsumsi dalam minuman berkafein. [3]
1. S.E. McGregor, Insect Pollination Of Cultivated Crop Plants. USDA. Virtual Book.
Kakao (Theobroma cacao L.) adalah pohon budidaya di perkebunan yang berasal dari Amerika Selatan, tetapi sekarang ditanam di berbagai kawasan tropika. Dari biji tumbuhan ini dihasilkan produk olahan yang dikenal sebagai cokelat.
Kakó eða kakótré (fræðiheiti: Theobroma cacao) er lítið (4–8 m hátt) sígrænt tré sem á uppruna sinn í hitabeltissvæðum í Suður-Ameríku en vex nú víða í hitabeltinu. Fræ kakótrésins eru notuð í kakóduft og súkkulaði.
Kakótréð vex í hæðum Andesfjalla í 200–400 m og á Amazon svæðinu og á vatnasvæðum Orinoco árinnar. Kakótréð þarf rakt loftslag, frjósaman jarðveg og úrkomu. Það vex í skógarbotni og þrífst best í skugga annarra trjáa. Laufin eru 10–40 sm löng og 5–20 sm breið.
Blómin eru lítil eða 1–2 sm að þvermáli. Fræbelgur kakótrésins er 15–30 sm langu og 8–10 sm breiður og breytist frá gulu í appelsínugult þegar það þroskast og vegur um 500 g fullþroskað. Í fræbelgnum eru 20 til 60 fræ sem venjulega eru kölluð baunir, klædd í hvítan belg. Fræin innihalda 40–50% kakósmjör. Mikilvægasta virka efnið í þeim er Theobromine.
Fræðiheitið Theobroma þýðir fæða guðanna.
Kakó eða kakótré (fræðiheiti: Theobroma cacao) er lítið (4–8 m hátt) sígrænt tré sem á uppruna sinn í hitabeltissvæðum í Suður-Ameríku en vex nú víða í hitabeltinu. Fræ kakótrésins eru notuð í kakóduft og súkkulaði.
Kakótréð vex í hæðum Andesfjalla í 200–400 m og á Amazon svæðinu og á vatnasvæðum Orinoco árinnar. Kakótréð þarf rakt loftslag, frjósaman jarðveg og úrkomu. Það vex í skógarbotni og þrífst best í skugga annarra trjáa. Laufin eru 10–40 sm löng og 5–20 sm breið.
Blóm kakótrésinsBlómin eru lítil eða 1–2 sm að þvermáli. Fræbelgur kakótrésins er 15–30 sm langu og 8–10 sm breiður og breytist frá gulu í appelsínugult þegar það þroskast og vegur um 500 g fullþroskað. Í fræbelgnum eru 20 til 60 fræ sem venjulega eru kölluð baunir, klædd í hvítan belg. Fræin innihalda 40–50% kakósmjör. Mikilvægasta virka efnið í þeim er Theobromine.
Fræðiheitið Theobroma þýðir fæða guðanna.
Theobroma cacao est species plantarum florentium in familia Malvacearum, endemicum in America, unde Hispani in Africam tulerunt. Ex eius seminibus fabricatur socolata. Fructus huius species cibum potionemque fortem hominibus, cibum etiam simiis speciei Ateles geoffroyi praebent. Anno 1605 Carolus Clusius in Exoticorum libros decem descriptionem satis longam inseruit.[1]
Theobroma cacao est species plantarum florentium in familia Malvacearum, endemicum in America, unde Hispani in Africam tulerunt. Ex eius seminibus fabricatur socolata. Fructus huius species cibum potionemque fortem hominibus, cibum etiam simiis speciei Ateles geoffroyi praebent. Anno 1605 Carolus Clusius in Exoticorum libros decem descriptionem satis longam inseruit.
Tikrasis kakavmedis (Theobroma cacao) – sterkulijinių (Sterculiaceae) šeimos kakavmedžių (Theobroma) genties augalų rūšis.
Tai 4-8 m visžalis medis. Lapai pražangūs, paprastieji, 10–40 cm ilgio, 5–20 cm. Žiedai nedideli, balti, susitelkę į žiedų šluoteles, auga tiesiai ant augalo kamieno. Apdulkinami Forcipomyiinae šeimos mašalų. Vaisius – kiaušiniška sėklų dėžutė, jos ilgis 15–30 cm, plotis 8–10 cm, nokstant keičia spalvą iš geltonos į oranžinę ir sunokęs sveria ~500 g. Viduje yra 20-60 rudų sėklų, vadinamų kakavos pupelėmis.
Tikrasis kakavmedis kilo iš Amazonijos tropinių miškų, vėliau domestikuotas ir paplito po Centrinę Ameriką ir Mezoameriką. Dabar laukiniai kakavmedžiai randami tropinėse Andų pašlaitėse, 200–400 m aukštyje. Jiems reikia gausios drėgmės, geros dirvos, mėgsta paunksmę. XV a. apie kakavmedžius sužinojo europiečiai, jie imti auginti įvairiuose tropiniuose pasaulio regionuose – Vakarų Afrikoje, Pietryčių Azijoje, Okeanijoje, Karibuose. Pavadinimas „kakava“ kilo iš Mezoamerikos indėnų kalbų – majų kakaw ar nahuatlių cacahuatl.
Tikrojo kakavmedžio sėklos yra pagrindinis kakavos, iš kurios gaminamas šokoladas bei kakavos gėrimas, ingredientas. Sėklose gausu augalinių riebalų, iš kurių gaminamas kakavos sviestas. Iš vaisiaus minkštimo vietomis gaminamos sultys. Actekai ir majai itin gerbė kakavmedžius ir kakavą, turėjo paskyrę kakavos dievybes, kurioms aukojo šunis ir kitus gyvūnus. Iš kakavos buvo gaminami ne tik įvairūs gėrimai, tačiau kakavos pupelės naudotos ir kaip valiuta.
Tikrasis kakavmedis (Theobroma cacao) – sterkulijinių (Sterculiaceae) šeimos kakavmedžių (Theobroma) genties augalų rūšis.
Tai 4-8 m visžalis medis. Lapai pražangūs, paprastieji, 10–40 cm ilgio, 5–20 cm. Žiedai nedideli, balti, susitelkę į žiedų šluoteles, auga tiesiai ant augalo kamieno. Apdulkinami Forcipomyiinae šeimos mašalų. Vaisius – kiaušiniška sėklų dėžutė, jos ilgis 15–30 cm, plotis 8–10 cm, nokstant keičia spalvą iš geltonos į oranžinę ir sunokęs sveria ~500 g. Viduje yra 20-60 rudų sėklų, vadinamų kakavos pupelėmis.
Tikrasis kakavmedis kilo iš Amazonijos tropinių miškų, vėliau domestikuotas ir paplito po Centrinę Ameriką ir Mezoameriką. Dabar laukiniai kakavmedžiai randami tropinėse Andų pašlaitėse, 200–400 m aukštyje. Jiems reikia gausios drėgmės, geros dirvos, mėgsta paunksmę. XV a. apie kakavmedžius sužinojo europiečiai, jie imti auginti įvairiuose tropiniuose pasaulio regionuose – Vakarų Afrikoje, Pietryčių Azijoje, Okeanijoje, Karibuose. Pavadinimas „kakava“ kilo iš Mezoamerikos indėnų kalbų – majų kakaw ar nahuatlių cacahuatl.
Tikrojo kakavmedžio sėklos yra pagrindinis kakavos, iš kurios gaminamas šokoladas bei kakavos gėrimas, ingredientas. Sėklose gausu augalinių riebalų, iš kurių gaminamas kakavos sviestas. Iš vaisiaus minkštimo vietomis gaminamos sultys. Actekai ir majai itin gerbė kakavmedžius ir kakavą, turėjo paskyrę kakavos dievybes, kurioms aukojo šunis ir kitus gyvūnus. Iš kakavos buvo gaminami ne tik įvairūs gėrimai, tačiau kakavos pupelės naudotos ir kaip valiuta.
Žiedas
Vaisiai
Sėklos
Malta kakava
Theobroma cacao - Museum specimen
Īstais kakaokoks (Theobroma cacao) ir 3—8 metrus augsts, mūžzaļš malvu dzimtas koks, no kura augļiem (kakao pupiņām) iegūst kakao pulveri. No kakao pulvera visizplatītākais izgatavotais produkts ir šokolāde. No kakaokoka tiek iegūts arī teobromīns, kas tiek izmantots kā psihotropā viela. Tā izcelsmes vieta ir Amerikas tropu reģions. Mūsdienās visvairāk kakao tiek iegūts Āfrikas valstīs Kotdivuārā un Ganā. Trešā lielākā kakao ieguves valsts ir Indonēzija.
Koko atau nama saintifiknya Theobroma cacao dari keluarga "Sterculiaceae" adalah daripada bahasa Yunani yang bermaksud makanan para dewa. Pokok koko menghasilkan buah yang bijinya diambil untuk dibuat coklat dan minuman koko.
Koko mula diperkenalkan di negara ini pada tahun 1920 dan penanaman secara komersial bermula pada 1950. Koko berasal dari Lembah Amazon dan lain-lain kawasan Selatan Tropika dan Amerika Tengah. Di Malaysia penanaman secara komersial apabila kaltivar Upper Amazon didapati sesuai ditanam di negara ini.
Pokok koko (Theobroma cacao) adalah kecil dengan ketinggian antara (4.5-7.5 m), merupakan pokok malar hijau dalam Famili Sterculiaceae, yang berasal dari Amerika Selatan dan Amerika Tengah. Benih koko biasanya digunakan untuk menghasilkan koko dan coklat.
Pokok koko tumbuh secara semulajadi pada tahap ketinggian 1,000 kaki (300 m), dan memerlukan cuaca lembab dengan hujan berkala dan tanah yang subur. Benih koko, biasanya dipanggil "beans", terkandung di dalam buah yang dikenali sebagai pod koko yang berbentuk bujur, sepanjang 15-30 cm, dan 8-10 cm lebar. Setiap pod mengandungi 20 hingga 60 biji benih dalam isi putih. Hampir 300 biji diperlukan untuk menghasilkan 1 kilogram pasta koko. Setiap benih mengandungi sejumlah besar lemak (40-50% dalam bentuk mentega koko).
Biji koko biasanya digunakan sebagai matawang pada zaman Pre-Kolumbian Mesoamerika. Di sesetengah kawasan, seperti Yucatan, biji koko masih digunakan bagi menggantikan syiling kecil sehingga akhir 1840an.
Koko pertama kali ditemui oleh kaum Maya dan Aztek di Amerika Selatan. Koko ketika itu dikaitkan dengan ketuhanan iaitu penyembahan dilakukan setiap kali pokok koko ditanam. Bagi kaum Aztek pula, koko dianggap sebagai minuman maharaja.
Pada masa dulu, biji koko digunakan dalam upacara-upacara keagamaan, sebagai mata wang, dan sebagai hadiah yang bernilai tinggi. Masyarakat Aztek telah mengadunkan biji koko dengan air dan tepung jagung untuk membuat minuman pahit yang mereka namakan chocolat.
Sejak itu, minuman coklat menjadi terkenal. Pada peringkat permulaan, minuman ini hanya dihidang di istana sahaja. Setelah beberapa lama, koko mula berkembang ke Sepanyol apabila biji koko dibawa pulang oleh pengembara-pengembara Eropah. Minuman coklat telah ditambah dengan perasa-perasa baru iaitu vanila dan kayu manis.
Selepas itu, penanaman koko mula tersebar ke serata dunia. Pada kurun ke-17, koko dibawa ke Asia Tenggara oleh orang Sepanyol. Di Malaysia pula, tempat penanaman koko yang pertama ialah di Melaka dalam tahun 1778.
Koko atau nama saintifiknya Theobroma cacao dari keluarga "Sterculiaceae" adalah daripada bahasa Yunani yang bermaksud makanan para dewa. Pokok koko menghasilkan buah yang bijinya diambil untuk dibuat coklat dan minuman koko.
Koko mula diperkenalkan di negara ini pada tahun 1920 dan penanaman secara komersial bermula pada 1950. Koko berasal dari Lembah Amazon dan lain-lain kawasan Selatan Tropika dan Amerika Tengah. Di Malaysia penanaman secara komersial apabila kaltivar Upper Amazon didapati sesuai ditanam di negara ini.
Pokok koko (Theobroma cacao) adalah kecil dengan ketinggian antara (4.5-7.5 m), merupakan pokok malar hijau dalam Famili Sterculiaceae, yang berasal dari Amerika Selatan dan Amerika Tengah. Benih koko biasanya digunakan untuk menghasilkan koko dan coklat.
Pokok koko tumbuh secara semulajadi pada tahap ketinggian 1,000 kaki (300 m), dan memerlukan cuaca lembab dengan hujan berkala dan tanah yang subur. Benih koko, biasanya dipanggil "beans", terkandung di dalam buah yang dikenali sebagai pod koko yang berbentuk bujur, sepanjang 15-30 cm, dan 8-10 cm lebar. Setiap pod mengandungi 20 hingga 60 biji benih dalam isi putih. Hampir 300 biji diperlukan untuk menghasilkan 1 kilogram pasta koko. Setiap benih mengandungi sejumlah besar lemak (40-50% dalam bentuk mentega koko).
Biji koko biasanya digunakan sebagai matawang pada zaman Pre-Kolumbian Mesoamerika. Di sesetengah kawasan, seperti Yucatan, biji koko masih digunakan bagi menggantikan syiling kecil sehingga akhir 1840an.
De cacaoboom (Theobroma cacao) is een boom die wordt geteeld in landen rond de evenaar, en levert cacaobonen, waarvan onder meer chocolade wordt gemaakt.
De cacaoboom komt voor tussen 20 graden noorderbreedte en 20 graden zuiderbreedte (binnen de keerkringen), en stelt hoge eisen aan neerslag, temperatuur en bodemvruchtbaarheid. Omdat cacaobomen de volle zon slecht verdragen, wordt deze meestal onder schaduwbomen geteeld.
Een cacaoboom kan meer dan 50 jaar oud worden, groeit tot 10 meter hoog en heeft een matig dikke stam. De stam vertakt zich op 1 meter van de grond in maximaal 5 wijd uitstaande hoofdtakken. Deze hoofdtakken vertakken zich verder. De boom heeft een dichte bladerkroon. De bladeren zijn leerachtig.
Als de boom ongeveer 4 jaar oud is, gaat hij bloeien. De kleine witte of roze bloemen zitten direct op de stam en op de dikke takken; dit verschijnsel heet cauliflorie. Als hij eenmaal is gaan bloeien, bloeit de cacaoboom zonder ophouden vrijwel het hele jaar door. De boom draagt dan ook constant vruchten.
Ondanks de lange bloei, levert de cacaoboom maar 30 tot 40 vruchten per jaar. Deze vruchten lijken op langwerpige meloenen. Ze worden geplukt en vervolgens opengebroken. De cacaobonen liggen in het midden van de steenvrucht. Elke vrucht bevat 40-50 'bonen', die elk ongeveer een gram wegen. Een gemiddelde cacaoboom levert per jaar dus 1 tot 2 kilogram bonen.
De cacaobonen worden, met het vruchtvlees dat er nog aanzit, door schimmels en bacteriën gefermenteerd. Hierbij loopt de temperatuur op tot 50 graden. Deze fermentatie duurt ongeveer vijf dagen. De kiem van het zaad wordt gedood en de kleur van de bonen verandert van paars naar bruin. Ten slotte wordt door het fermenteren de smaakvoorlopers voor de chocoladesmaak gevormd. De bonen worden in de zon gedroogd, of in drooghuizen. De gedroogde bonen worden vervolgens geëxporteerd.
Het tot op heden vroegste gebruik van cacao, 5.300 jaar geleden, werd vastgesteld in Santa Ana (La Florida) in zuidoost Ecuador[1] De cacao is inheems in Midden-Amerika en het noordelijke deel van Zuid-Amerika. De Azteken verbonden cacao met Tlaloc, de god van de regen en de vruchtbaarheid. Zij dronken een cacaodrank, xocoatl(cacaoalt), die vaak op smaak werd gebracht met vanille, chilipeper en piment.
Cacaobonen dienden bij de Azteken ook als betaalmiddel. Voor 10 bonen kon een konijn gekocht worden, terwijl men - naar verluidt - een slaaf kon kopen voor 100 bonen.
De Spaanse veroveraar Fernando Cortez bracht in 1528 als eerste een grote hoeveelheid cacaobonen naar Europa.
In de 17e en 18e eeuw is de cacao aangeplant in Azië, met name in Ceylon, Indonesië en Maleisië. In Zuid-Amerika verspreidde de productie zich tot in Brazilië. Ook in Afrika werden cacaobomen aangeplant, aan de Goudkust (het huidige Ghana). Een vrijgelaten slaaf bracht de bonen in 1879 vanaf een plantage op Fernando Pó over naar zijn geboorteland.
In 2009/2010 was 78% van de wereldproductie afkomstig uit vijf landen, namelijk Ivoorkust, Ghana, Indonesië, Nigeria en Brazilië. Een van de meest gebruikte insecticiden bij de verbouw van cacao in West-Afrika is lindaan (hexachloorcyclohexaan), een giftige organochloorverbinding net als DDT.
Nederland heeft vanouds een belangrijke rol in de cacaohandel gespeeld. Cacaobomen gedijen alleen goed in gebieden rond de evenaar. Nederlanders legden vanwege het succes in Spaanse koloniën vanaf het einde van de 17e eeuw en in de 18e eeuw enkele cacaoplantages aan in Nederlands-Indië en Suriname, maar met wisselend succes. De cacaobonen die werden verbouwd in eigen koloniën of gekocht op handelsmarkten, werden verscheept naar Nederland. Daar werden de bonen gepeld, geroosterd en gemalen in molens en later fabrieken in vooral de Zaanstreek, ook wel het oudste industriegebied van Europa genoemd. In 1828 werd door Casparus van Houten ontdekt hoe het vet uit de bonen kon worden verwijderd, waarbij cacaopoeder en cacaoboter ontstond. Dit was de basis voor de huidige chocolade. Cacaomassa, cacaoboter en cacaopoeder werden belangrijke bestanddelen voor producten met chocola. Halffabricaten en eindproducten werden geëxporteerd over de hele wereld. Amsterdam groeide daardoor uit tot de belangrijkste overslaghaven voor cacaobonen. Nog steeds wordt hier jaarlijks hier circa 500.000 ton cacaobonen overgeslagen.
In Suriname kwam praktisch een einde aan de commerciële exploitatie van cacaoplantages na de uitbraak van de krullotenziekte. Deze ziekte zorgde ervoor dat in een paar jaar tijd de productie van cacao in Suriname afnam van bijna 4 ½ miljoen kilogram in 1895 tot ongeveer 850.000 kilogram in 1904. De ziekte wordt veroorzaakt door een schimmel en stak regelmatig de kop op in heel Midden- en Zuid-Amerika. Planters gingen failliet of stapten over op andere gewassen. In Suriname wordt de cacao nu weer gezien als kansrijk exportproduct. Samen met Israëlische investeerders wordt vanaf 2016 2000 hectare in cultuur gebracht, dat vanaf 2020 moet leiden tot een export van meer dan een miljoen kilogram.
In Nederlands-Indië is de cacaoproductie altijd voortgezet, hoewel het door kleine boeren als een lastig gewas wordt gezien en vele in de afgelopen eeuwen het in de cacao na misoogsten of lage prijzen weer voor gezien hebben gehouden. Een kever die zich in de cacaovrucht boort is in Indonesië van oudsher de belangrijkste bedreiging voor een cacaoboom. Vandaag de dag is cacao een van de belangrijkste agrarische exportproducten van Indonesië. Op Sulawesi, Noord-Sumatra, West-Java, Papua en Oost-Kalimantan bevinden zich 1,5 miljoen hectare aan cacaoplantages, die jaarlijks circa 350.000 ton cacao produceren. Alleen Ghana en Ivoorkust produceren meer. De kwaliteit van de meest verbouwde en best resistente Forastero cacaobonen uit Indonesië staat op de wereldmarkt echter niet hoog aangeschreven, waardoor een relatief lage prijs wordt betaald.
In Zwitserland, bij Maison Cailler werd eind 19e eeuw na decennialang experimenteren het procedé ontdekt hoe door toevoeging van melkpoeder melkchocolade kon worden gemaakt. Het zorgde voor de doorbraak van chocolade naar het grote publiek.
De productie van cacaobonen is sterk afhankelijk van de weersomstandigheden en ziekten. In oogstjaar 2006/2007 (een oogstjaar begint op 1 oktober en eindigt per 30 september) was de oogst van cacaobonen in West-Afrika laag vanwege de harmattan en de daarmee samenhangende droogte. Ook een teveel aan neerslag is niet bevorderlijk voor de groei.
Wereldwijd ligt de jaarproductie van cacaobonen op zo'n 3,5 miljoen ton.
Gewone cacao, gewonnen uit de variëteit Forastero van de cacaoboom, omvat 95% van de wereldproductie. Fijne cacao, gewonnen uit de variëteiten Criollo en Trinitario, omvat slechts 5% van de wereldproductie. In Ecuador heeft het ras Arriba Nacional een belangrijk aandeel in het areaal.
Er is kritiek op de wijze van produceren van cacao, specifiek het gebruik van (kind)slavernij op de plantages. In Nederland is deze discussie aangewakkerd door het RVU televisieprogramma Keuringsdienst van Waarde. Eerlijke handel (fair trade) beoogt een tegenwicht te bieden tegen de uitwassen bij de productie.
De verwerking van de cacaobonen gebeurt veelal in de landen waar veel cacao wordt geconsumeerd. Nederland is wereldwijd de grootste verwerker van cacaobonen, met name in en rond Amsterdam en Zaandam wordt veel cacao verwerkt. In 2009/2010 werd in Nederland 470.000 ton cacao verwerkt, dit is gelijk aan een wereldmarktaandeel van bijna 13%. Ivoorkust heeft de laatste jaren sterk geïnvesteerd in verwerkingscapaciteit en bereikte in hetzelfde jaar een productie van 400.000 ton en kwam hiermee voor de Verenigde Staten (382.000 ton) en Duitsland (361.000 ton) uit.[2]
De cacaoboom (Theobroma cacao) is een boom die wordt geteeld in landen rond de evenaar, en levert cacaobonen, waarvan onder meer chocolade wordt gemaakt.
De cacaoboom komt voor tussen 20 graden noorderbreedte en 20 graden zuiderbreedte (binnen de keerkringen), en stelt hoge eisen aan neerslag, temperatuur en bodemvruchtbaarheid. Omdat cacaobomen de volle zon slecht verdragen, wordt deze meestal onder schaduwbomen geteeld.
Kakaotreet (Theobroma cacao) er eit tre i familien Malvaceae (tidlegare Sterculiaceae) som veks vilt i Sør-Amerika. Treet er eviggrønt og vert opptil 15 m høgt, har store, blanke, heilranda blad (om lag 10–40 cm lange og 5–20 cm breie) og små blomstrar som veks direkte ut frå sjølve stammen eller greinene, utan at det sit blad under dei (kauliflori). For å trivast treng treet eit fuktig klima med regelbundne regnskyll og god jord, og fordi det ikkje toler for sterk sol eller vind, må det vernast med skuggetre. Til det vert særleg bananplanter og Erythrina corallodendron, «kakaotreet si mor», brukt.
Kakaotreet er eit av dei viktigaste kulturtrea i tropane, og vert dyrka i alle tropiske område. Den naturlege veksestaden til treet er ved foten av Andesfjella, i ei høgd frå 200–400 moh. nær Amazonas. Ho vart seinare innførd til Mellom-Amerika av mayaene, og vart såleis allereie dyrka der då spanjolane kom. Ho har vidare vorte dyrka av dei indianske kulturane gjennom hundreåra.
Frukta, som er ein opptil 20 cm lang, gulraud kapsel, inneheld 50–75 lyse frø som vert kalla kakaobønner. Desse er ordna i fem rekkjer med ein søtaktig masse ikring. Frøet er 2–3 cm langt, flattrykt og eggforma. Det tynne og sprø frøskalet inneheld eit stort embryo (kime). Kakaobønner inneheld teobromin – 1,4–2,5 % i embryoet og 0,3–1 % i skalet – og 0,1–0,8 % koffein. Elles inneheld dei feitt (kakaosmør; 40–56 %), stivelse (7–17 %), og protein.
Av frøa laga mayaene ein drikk dei kalla «cacahoatl», og dei er framleis ein viktig ingrediens i meksikansk matlaging (saman med mellom anna chili og mandel). Kakaobønnene kom til Europa fyrst på byrjinga av 1500-talet. I dag vert dei brukte som både nytings- og næringsmiddel. Dei vert foredla ved at ein fjernar massen rundt dei, dekkjer dei til med bananblad eller liknande, og lèt dei gjære i basseng av sement eller tre. Deretter vert dei tørka. Gjennom denne handsaminga vert dei farga raud- eller brunlilla og får ein mild, aromatisk smak.
Den største mengda kakaobønner vert brukte i sjokoladeindustrien, der kakaomasse vert blanda med omtrent lik vekt sukker, og andre stoff, som til dømes kremfløyte, kaffi, mandlar, mjølk og krydder, som er med på å gjere sjokoladen velsmakande. Pastakakao (kakaomasse) er elles ein mørkebrun, fast masse som ein får ved å male røsta og skrelte kakaobønner mellom varme jernvalsar ved 130–140 °C. Han vert mellom anna brukt ved drasjering av pillar og tablettar.
Kakaosmør, oleum cacao, vert vunne ut som biprodukt ved framstilling av kakaopulver. Det vert framstilt ved varm pressing av røsta, skrelte og malne kakaobønner. Det er eit fast, gulkvitt feitt med smeltepunkt på 30–35 °C. Det vert brukt i farmasien som masse for mellom anna stikkpillar og pillar.
Kakaotreet (Theobroma cacao) er eit tre i familien Malvaceae (tidlegare Sterculiaceae) som veks vilt i Sør-Amerika. Treet er eviggrønt og vert opptil 15 m høgt, har store, blanke, heilranda blad (om lag 10–40 cm lange og 5–20 cm breie) og små blomstrar som veks direkte ut frå sjølve stammen eller greinene, utan at det sit blad under dei (kauliflori). For å trivast treng treet eit fuktig klima med regelbundne regnskyll og god jord, og fordi det ikkje toler for sterk sol eller vind, må det vernast med skuggetre. Til det vert særleg bananplanter og Erythrina corallodendron, «kakaotreet si mor», brukt.
Kakaotreet er eit av dei viktigaste kulturtrea i tropane, og vert dyrka i alle tropiske område. Den naturlege veksestaden til treet er ved foten av Andesfjella, i ei høgd frå 200–400 moh. nær Amazonas. Ho vart seinare innførd til Mellom-Amerika av mayaene, og vart såleis allereie dyrka der då spanjolane kom. Ho har vidare vorte dyrka av dei indianske kulturane gjennom hundreåra.
Kakaotreet er et lite (fire til åtte meter høyt) eviggrønt tre. Av frøene lages kakao og sjokolade.
Treets opprinnelige voksested er ved foten av Andesfjellene, i en høyde fra 200-400 moh. nær Amazonas. Den ble senere innført til Mellom-Amerika av mayaene. Den har blitt dyrket av de indianske kulturene gjennom århundrer, og frøene («kakaobønnene») er stadig en viktig ingrediens i det meksikanske kjøkken (sammen med chili og mandel).
Treet krever tropisk klima, men kan plantes overalt i denne sonen der det er regelmessige regnskyll og god jord, altså cirka 20 grader nord og sør for ekvatoren. Det klarer seg best hvis det får lov til å gro under andre trær som kaster skygge. Bladene er ca. 10-40 cm lange og 5-20 cm brede. Det tar 4-5 år før treet bærer frukt. Fruktene er rundt 500 gram tunge og i rekker i fruktmosen sitter 20-50 kakaobønner. Treet blomstrer hele året og blir bestøvet av mygg. Etter omtrent 30 år avtar treets produktivitet.
Kakaotreet er et lite (fire til åtte meter høyt) eviggrønt tre. Av frøene lages kakao og sjokolade.
Kakaowiec właściwy (Theobroma cacao L.) – gatunek rośliny z rodziny ślazowatych (Malvaceae), dawniej zaliczany do zatwarowatych (Sterculiaceae). Roślina pochodzi z wilgotnych lasów tropikalnych Ameryki Południowej i Środkowej, poza tym jest szeroko rozpowszechniony w uprawie. Obecnie największe powierzchnie upraw znajdują się w Afryce. Z nasion kakaowca właściwego wytwarza się proszek kakaowy oraz masło kakaowe.
Naukowa nazwa rodzajowa nadana została przez Karola Linneusza, który zastąpił nazwę wcześniej stosowaną – Cacao, jako barbarzyńską, wywodzącą się z języka nahuatl (cacahoaquahuitl). Zostawił tę nazwę jednak jako epitet gatunkowy. Wprowadzona przez niego nazwa rodzajowa Theobroma wywodzi się z greckich słów θεoς (theos = bóg) oraz βρῶμα (broma = pożywienie)[2].
Największymi eksporterami ziaren kakaowca w krajach afrykańskich są: Wybrzeże Kości Słoniowej; Ghana; Nigeria oraz Kamerun, w krajach amerykańskich: Brazylia; Ekwador; Dominikana; Kolumbia oraz Meksyk a w krajach azjatyckich: Indonezja; Papua-Nowa Gwinea i Malezja.
Kakaowiec właściwy (Theobroma cacao L.) – gatunek rośliny z rodziny ślazowatych (Malvaceae), dawniej zaliczany do zatwarowatych (Sterculiaceae). Roślina pochodzi z wilgotnych lasów tropikalnych Ameryki Południowej i Środkowej, poza tym jest szeroko rozpowszechniony w uprawie. Obecnie największe powierzchnie upraw znajdują się w Afryce. Z nasion kakaowca właściwego wytwarza się proszek kakaowy oraz masło kakaowe.
Kwiaty Owoce Przekrój owocu kakaowca, w tle owoceArborele de cacao (Theobroma cacao) aparține genului Theobroma, familia Malvaceae. Acest gen cuprinde 20 de specii de arbuști ce ating 4–5 m înălțime, cu frunza verde tot timpul anului, care cresc în pădurile tropicale din America latină. Denumirea științifică a plantei a fost dată de naturalistul suedez Carl von Linné.
Semințele din fructele arborelui de cacao conțin teobromină și într-o concentrație mai redusă, cofeină. De asemenea florile cresc direct din trunchi și nu pe ramuri, ca la alți arbori[necesită citare].
Cultivarea și utilizarea arborelui de cacao a fost timpurie și extinsă în Mezoamerica. Vase ceramice cu reziduuri de la prepararea băuturilor din cacao au fost găsite la situri arheologice datând din perioada timpurie a culturii mezoamericane (1900-900 î.Hr.). De exemplu, un astfel de vas a fost găsit la un sit arheologic olmec de pe Coasta Golfului din Veracruz, Mexic, acesta atestă prepararea băuturilor din cacao la popoarele pre-olmece încă din 1750 î.Hr.[1] Pe coasta Pacificului de la Chiapas, Mexic, un sit arheologic Mokaya oferă dovezi că băuturile din cacao datau chiar mai devreme, de la 1900 î.Hr.[1]
Cacaua este cultivată pe aproximativ 69,000 km² în toată lumea.[2] Conform Organizației pentru Alimentație și Agricultură (FAO), primele 20 de țări producătoare de cacao în anul 2005 au fost, după cum urmează:[3]
Loc, Țară Valoare*Conform prețurilor internaționale din 1999–2001
|coauthors=
(ajutor)Mentenanță CS1: Nume multiple: lista autorilor (link)
Carte · Categorie · Portal · WikiProiect
Arborele de cacao (Theobroma cacao) aparține genului Theobroma, familia Malvaceae. Acest gen cuprinde 20 de specii de arbuști ce ating 4–5 m înălțime, cu frunza verde tot timpul anului, care cresc în pădurile tropicale din America latină. Denumirea științifică a plantei a fost dată de naturalistul suedez Carl von Linné.
Kakaovník pravý (Theobroma cacao) je vždyzelený strom z čeľade Slezovité (alternatívne Sterkuliovité), ktorý dorastá do výšky 5 až 8 metrov.[1] V dnešnej dobe sa pestuje v tropických oblastiach celého sveta. Jeho semená sú používané na výrobu kakaového prášku, z ktorého sa vyrába čokoláda.
Pochádza z hlbokých tropických oblastí Ameriky, kde je doložené jeho pestovanie už v 5. storočí.[1] Najstarší dôkaz a používaní a domestikovaní kakaovníka pochádza z južného Ekvádora spred 5 300 rokov[2].
Kakaovník pravý má jasno zelené, až 30 cm dlhé, celokrajné, lesklé listy. Mladé listy sú červené. Obojpohlavné belavé až ružovkasté kvety vyrastajú priamo na kmeni a hrubších vetvách. Táto vlastnosť sa nazýva kauliflória. Kvety majú desať tyčiniek v dvoch kruhoch. Plod je až 30 cm dlhá, pretiahnutá bobuľa žltej, hnedej až červenej farby. Povrch je jemne hrboľatý, rozdelený desiatimi pozdĺžnymi brázdami. Asi 2 cm veľké semená bielej farby sú uložené v komorách obklopených belavým mieškom. Z miešku sa vyrábajú nápoje a zaváraniny, semená sa čistia, pražia a drvia na kakaový prášok so vznikom kakaového masla. Práve vďaka vysokému obsahu tuku v semenách a charakteristickým aromatickým látkam sa kakaovník pravý pestuje ako pochúťka, z ktorej sa vyrába kakao a následne aj čokoláda, pričom existujú iba tri kultivary kakaových bôbov, ktoré sa používajú na výrobu kakaa a čokolády.[3] Kmeň dosahuje priemer až 30 cm. Staré stromy majú kmeň bielo-šedý a mladé stromy majú hnedý kmeň. Drevo kakaovníka je žlté až červené. Strom sa rozmnožuje prevažne semenami. Stromy kvitnú bohato, ale na jednej rastline dozreje približne len 5 % všetkých plodov.
Kakaovník je kultivovaný na ploche asi 69 000 km² po celom svete.[4] Podľa Organizácie pre výživu a poľnohospodárstvo patrili medzi prvých 20 krajín produkujúcich kakao v roku 2005 nasledujúce:[5]
Pozícia, Krajina Produkcia Podiel v tonách % 1 Pobrežie Slonoviny 1 330 000 34 2 Ghana 736 000 18,9 3 Indonézia 610 000 15,7 4 Nigéria 366 000 9,4 5 Brazília 213 774 5,5 6 Kamerun 180 000 4,6 7 Ekvádor 137 178 3,5 8 Kolumbia 55 298 1,4 9 Mexiko 48 405 1,24 10 Papua-Nová Guinea 42 500 1,09 11 Malajzia 33 423 0,86 12 Dominikánska republika 32 000 0,82 13 Peru 28 500 0,73 14 Venezuela 17 000 0,44 15 Sierra Leone 11 000 0,28 16 Togo 8 500 0,22 17 India 8 000 0,2 18 Filipíny 5 650 0,14 19 Kongo 5 630 0,14 20 Šalamúnove ostrovy 5 000 0,13Kakaovník pravý (Theobroma cacao) je vždyzelený strom z čeľade Slezovité (alternatívne Sterkuliovité), ktorý dorastá do výšky 5 až 8 metrov. V dnešnej dobe sa pestuje v tropických oblastiach celého sveta. Jeho semená sú používané na výrobu kakaového prášku, z ktorého sa vyrába čokoláda.
Kakao (Theobroma cacao) är en art i familjen malvaväxter. Det är ett träd som växer och odlas i de tropiska delarna av Nordamerika, Sydamerika, Afrika och Asien. Släktet Theobroma omfattar 20 arter, men det är bara T. cacao som används till kakao- och chokladframställning.
Beroende på växtförhållanden kan trädet bli upp till tio meter högt, men på plantagerna hålls det nere i lämplig plockhöjd. En egenhet är att blommor och frukter växer direkt på stammen och grövre grenar, en företeelse som kallas kauliflori.
Trädets frön, kakaobönorna, sitter i fem rader inne i frukten, som är ungefär av en amerikansk fotbolls form och storlek. Kakaobönorna innehåller bland annat teobromin, som är giftigt för många djur, bland annat hundar[1] och katter. Människan kan emellertid bryta ner ämnet.
T. cacao förekommer i tre botaniska sorter: Criollo, Forastero och Trinitario.
T. cacao härstammar troligen ursprungligen från Mesoamerika, men precisare än så har inte bevisats. [2] Därifrån kan det ha spridits vidare norrut av djur och senare människor som åt fruktköttet och spottade ut fröna. Odling, användning, och kulturellt utarbetande av kakao var tidigt och omfattande i Mesoamerika. Keramiska behållare med rester från framställning av kakaodrycker har hittats vid arkeologiska utgrävningar som går tillbaka till omkring 1900-900 f.Kr.. Exempelvis så hittades ett sådant kärl på en olmekisk utgrävningsplats på Mexikanska golfens kust i Veracruz i Mexiko. Arkeologerna drog slutsatsen att för-olmekiska folk beredde kakao så tidigt som 1750 f.Kr.. På Stillahavskusten i Chiapas i Mexiko tyder en mokayaiansk arkeologisk utgrävningsplats på att kakaodrycker har preparerats ännu tidigare än så, 1900 f.Kr.. [3] Den ursprungliga domesticeringen hade sannolikt samband med skapandet av en jäst och således alkoholhaltig dryck. [4] På 200-talet f.Kr. började mayafolket odla kakao och spred sedan kunskapen till tolteker och azteker.[2]
Trots att Fernando Columbus, Christofer Columbus son och följeslagare, hävdade att spanjorernas första kontakt med kakaon skedde 30 juli 1502 på ön Guanaja (hette då Pinos) så var det inte Christofer Columbus som fraktade de betydelsefulla bönorna över Atlanten, utan Hernán Cortés 1528. De spanska conquistadorerna modifierade de aztekiska recepten till sin egen kultur genom att tillsätta rörsocker. Först 1580 började Spanien på allvar skeppa kakao till Europa och chokladfabriker konstruerades på Iberiska halvön. Dess rykte om att vara tillfredsställande och kunna förbättra sexlivet spreds över hela Europa.[2]
Kakaoodling i industriell skala är en bidragande faktor till skövlingen av regnskog i västra Afrika. [6][7]
Huruvida kakao är giftigt för människor är omdebatterat.[8][9][10] Däremot är teobromin, som finns i kakaobönorna, starkt toxiskt för många djur, bland annat hundar och katter eftersom de till skillnad från människan saknar det enzym som bryter ner teobromin. Föreningen liknar koffein.[11]
Bönorna bereds genom att de först får fermenteras i ett till sex dygn varefter de torkas och rostas. Efter avsvalning krossas bönorna och skalet som lossnat blåses bort med varmluft. Bönorna valsas och ombildas till kakaomassa som varmpressas vid cirka 70 °C . Vid pressningen avskiljs en nästan klar vätska som stelnar vid 32 °C till kakaosmör. Detta används till vit choklad och återförs i varierande grad till kakaomassan vid annan chokladframställning. Kakaopulver är mald kakaomassa.
Kakao (Theobroma cacao) är en art i familjen malvaväxter. Det är ett träd som växer och odlas i de tropiska delarna av Nordamerika, Sydamerika, Afrika och Asien. Släktet Theobroma omfattar 20 arter, men det är bara T. cacao som används till kakao- och chokladframställning.
Beroende på växtförhållanden kan trädet bli upp till tio meter högt, men på plantagerna hålls det nere i lämplig plockhöjd. En egenhet är att blommor och frukter växer direkt på stammen och grövre grenar, en företeelse som kallas kauliflori.
Trädets frön, kakaobönorna, sitter i fem rader inne i frukten, som är ungefär av en amerikansk fotbolls form och storlek. Kakaobönorna innehåller bland annat teobromin, som är giftigt för många djur, bland annat hundar och katter. Människan kan emellertid bryta ner ämnet.
Kakao (Theobroma cacao), 4-8 metre boyunda ebegümecigiller (Malvaceae) familyasından çikolata yapımında kullanılan bir bitki türü.
Doğal yetişme alanı Güney Amerika, Batı Afrika, Batı Hint adaları olmakla beraber, Tropiklerin genelinde yetiştirilmektedir. Theobromin adlı bir alkaloit eldesinde ve kakao yağı eldesinde kullanıldığı gibi, kakaonun tohumları da çikolata yapımında kullanılmaktadır.
Kakao ağacını doğal yetişme alanları And Dağları'nın etekleri ile Amazon ve Orinoco ırmaklarının havzalarının 200–400 m yakınlarındaki yükseltilerdir. Orta Amerika'ya Mayalar tarafından getirildiği sanılmaktadır. Ilık iklimlerde düzenli yağmur alan, verimli topraklarda yetişir.
Kakao geleneksel olarak Aztekler tarafından su ve baharatla karıştırılarak, özellikle dinsel ayinlerde kullanılan çikolata yapımında kullanılıyordu. İspanyol istilasından sonra Avrupa'ya getirilen kakao, süt ile karıştırılarak kullanılmaya başlandı ve kısa sürede popüler oldu. Kakao tozu zamanla kakao yağı ile karıştırılarak bugünkü çikolata ortaya çıktı. Günümüzde çikolata ile birlikte kakao tozu ve yağı en faydalı besinlerdendir. Böğürtlen, ahududu, çilek, yabanmersini gibi meyveler ondan sonraki sırada yer alır.
Kakao, dünya çapında 70 bin kilometrekarenin üzerinde bir ekim alanına sahiptir. Üretimin % 40'ını gerçekleştiren Fildişi Sahili'ni, %15'er payları ile Gana ve Endonezya izlemektedir. Diğer kakao üreticileri, küçük miktarlarda olmakla beraber, Brezilya, Nijerya ve Kamerun'dur.
Kakao ağacının tohumları ya hemen ya da bir süre sonra mayanlandırılır ve ardından kurutulur. Böylece tohumun acı lezzeti kaybolur ve hoş bir koku meydana gelir. Bu taneler kavurulurak, un haline getirilip yağı alınır. Sonra yeniden öğütülerek, toz halindeki kakao elde edilir. Kakao, sütle karıştırılıp içilir, ayrıca yağı alınmamış kakao tohumlarından çikolata yapılır.
Kakao (Theobroma cacao), 4-8 metre boyunda ebegümecigiller (Malvaceae) familyasından çikolata yapımında kullanılan bir bitki türü.
Doğal yetişme alanı Güney Amerika, Batı Afrika, Batı Hint adaları olmakla beraber, Tropiklerin genelinde yetiştirilmektedir. Theobromin adlı bir alkaloit eldesinde ve kakao yağı eldesinde kullanıldığı gibi, kakaonun tohumları da çikolata yapımında kullanılmaktadır.
Кака́о (Theobroma cacao) — невеликі або середньої величини дерева роду Теоброма (Theobroma L.) родини Мальвові (Malvaceae). Природний ареал цього дерева тягнеться обабіч екватора, приблизно до 13° південної та північної широти, хоча воно найпоширеніше у густих вологих лісах верхів'їв Амазонки. Листя здебільшого цілісне, рідше лапчасте. Квітки невеликі, червоно-бурі, ростуть найчастіше прямо з кори старого дерева у вигляді пучків. Какао — культурна рослина, рідна для тропічних районів Південної та Центральної Америки. Також слово какао може посилатися на висушене та частково ферментоване жирне сім'я цієї рослини, яке використовується для виготовлення шоколаду, інших страв та косметичних засобів. Також словом какао називають напій, виготовлений заварюванням цього насіння, перетертого у порошок.
Число частин в чашолистку, віночку і гінецеї звичайно кратне п'яти. Пелюстки мають увігнуті ложкоподібні розширення біля основи, що переходять у вузьку ніжку, яка закінчується плоским, розширеним відгином. Андроцей складається з 3 або 4 тичинок і з 5 стамінодій (недорозвинених тичинок). Зав'язь містить в кожному з 5 гнізд багато бруньок насіння. Плід великий, суницеподібний, містить багато крупного насіння, розташованого в декілька рядів і оточеного м'якоттю. Живильна тканина в них мало розвинена, а сім'ядолі складчасті. Загальною формою плід нагадує лимон, але мають подовжні борозни, між якими проходять валики; колір плодів бурий або жовтий.
Какао було важливим продуктом харчування в доколумбівській Месоамериці. Найперші свідоцтва використання какао відносяться до 1100—1200 років до н. е. згідно з аналізом кераміки того часу. Ймовірно мешканці Месоамерики того часу ще не вміли готувати шоколад і пили «какаове пиво», яке виготовляли з переброділих плодів какао[1]. Свідоцтва готування напою з перетертих плодів, що більше нагадував сучасне какао, знайдені на малюнках майя датованих 2 століттям н. е. Іспанські літописці завоювання Мексики Ернаном Кортесом свідчать, що імператор ацтеків Монтесума II, не пив інших напоїв, крім какао, яке йому подавали в золотому кубку. Цей напій готувався з додаванням ванілі та спецій і сильно пінився. Не менше ніж 50 великих посудин цього напою готували щодня для імператора та 2000 знатних людей, що мешкали при дворі.
Какао та шоколад були привезені до Європи іспанцями й стали дуже популярними в середині 16-го століття. Іспанці також перевезли дерево какао до Вест-Індії та Філіппін. Плоди какао широко використовували в алхімічних процесах, де вони були відомі як «чорний біб». Також какао застосовують як один з найкращих антиоксидантів.
Рослина отримала свою сучасну наукову назву від шведського дослідника Карла Ліннея у 1735 році, який назвав її «їжею богів» чи «Cacao Theobroma». А саме слово «какао» походить від ацтекського cacahuatl (какаватль).
Там, де це дерево дике, для отриманні плодів часто використовують дикі гаї, у всіх інших випадках розводять штучні сади. В обох випадках необхідно тримати дерева у тіні, оскільки вони не витримують прямої дії сонячних променів. Плоди дозрівають протягом всього року, хоча в Еквадорі та Бразилії більше всього дерев дозріває від липня до вересня. У штучних насадженнях затінення досягається розведенням бананів протягом перших 3-4 років після посіву какао, потім посадкою деяких порід дерев, що швидко ростуть і досягають значної висоти. Ворогами какао є багато рослин, що селяться у вигляді паразитів на цих деревах або в'ються навколо їх стовбурів у вигляді ліан, а з царства тварин деякі птахи, наприклад папуги, потім мавпи і гризуни.
Коли плоди дозрівають, урожай збирають зі стовбурів та гілок дерева за допомогою зкривленого ножа з довгою ручкою. Під час збирання врожаю стручок повинен бути зеленим, а не червоним чи помаранчевим. Червоні та помаранчеві стручки вважають менш якісними, бо їх аромат слабший, їх використовують для промислового шоколаду. Стручки або відкриваються на полі та збирають насіння для подальшої ферментації, або для фермантації беруться повні стручки.
У світі щороку вирощують більш як 3 млн тонн какао. Світове виробництво зросло від 1 556 484 т в 1974 році до 3 607 052 т в 2004 році, тобто на 131 % за 30 років. Є три сорти какао: Forastero, Criollo і Trinitario. Перший охоплює 95 % світового виробництва какао і найбільше використовується. Какао найвищої якості виробляють з сорту Criollo, його вважають делікатесом, проте Criollo складніший для культивації, тому небагато країн вирощують його, більшість виробництва сконцентрована в Венесуелі. Trinitario — схрещенний сорт перших двох.
Нідерланди лідирують за обсягами обробки какао, за ними слідують США.
Способи використання бобів какао численні. Порошок какао додають до багатьох кондитерських виробів: тортів, печива, морозива. Заварюючи цей порошок готують напій, теж відомий як какао. Іноді какао використовують як природну фарбу для таких продуктів як макаронні вироби. Найпоширеніша форма використання какао — шоколад. Шоколад також виробляється у рідкому вигляді як шоколадний сироп, який додають до морозива або використовують для виробництва шоколадного молока. Додаючи шоколад до гарячого молока або води отримують гарячий шоколад. Цей напій не є аналогом какао з молоком.
Історично цінність какао була дуже високою, народи доколумбівської Месоамерики (майя, ацтеки) використовували боби какао як валюту.
Какао, одержане простим висушуванням насіння на сонці, має терпкий, кислувато-гіркий смак і цінується нижче від ферментованого. Для приготування останнього, насіння (або цілі стручки), висушене на сонці протягом доби, насипають в корита, накривають листям і залишають так на 24-48 годин. Потім насіння знову сушать на сонці протягом 3 днів, складають на деякий час в купи у помірно нагрітих приміщеннях або засипають у бочки, які заривають в землю на кілька днів, після чого протягом 4-6 днів остаточно висушують на сонці. Процес ферментації, якому при вказаній обробці піддається насіння какао, позбавляє його здатності до проростання, забарвлює в бурий або фіолетовий колір і надає какао м'який маслянистий смак і приємний солодко-ароматичний запах, що й зумовлює вищу ціну такого какао.
Щоб виробити 1 кг шоколаду, потрібно обробити від 300 до 600 бобів. На фабриці боби спочатку миють і смажать. Потім їх облущує спеціальна машина, яка також знімає можливу плівку грибків та бактерій. Потім боби розмелюють трьома наборами жорен до стану сметаноподібної пасти. Потім пасту перетворюють на порошок какао шляхом вилучення частини жирних кислот («масло какао»), використовуючи гідравлічний прес або процес Брома. За цим процесом зараз обробляється близько 50 % какао. Після обробки порошок какао має вміст жирів приблизно 10—12 відсотків. Вилучені жирні кислоти використовують в кондитерській та косметичній промисловості.
Інколи до порошку какао додають луг (метод, відомий як «голландський процес» обробки), що робить какао менш кислим, темнішим і солодкавим за ароматом, ніж отримане за традиційним методом обробки. Звичайне какао (без додавання лугу) має кислу реакцію та реагує з содою.
Кака́о (Theobroma cacao) — невеликі або середньої величини дерева роду Теоброма (Theobroma L.) родини Мальвові (Malvaceae). Природний ареал цього дерева тягнеться обабіч екватора, приблизно до 13° південної та північної широти, хоча воно найпоширеніше у густих вологих лісах верхів'їв Амазонки. Листя здебільшого цілісне, рідше лапчасте. Квітки невеликі, червоно-бурі, ростуть найчастіше прямо з кори старого дерева у вигляді пучків. Какао — культурна рослина, рідна для тропічних районів Південної та Центральної Америки. Також слово какао може посилатися на висушене та частково ферментоване жирне сім'я цієї рослини, яке використовується для виготовлення шоколаду, інших страв та косметичних засобів. Також словом какао називають напій, виготовлений заварюванням цього насіння, перетертого у порошок.
Квітки какаоЧисло частин в чашолистку, віночку і гінецеї звичайно кратне п'яти. Пелюстки мають увігнуті ложкоподібні розширення біля основи, що переходять у вузьку ніжку, яка закінчується плоским, розширеним відгином. Андроцей складається з 3 або 4 тичинок і з 5 стамінодій (недорозвинених тичинок). Зав'язь містить в кожному з 5 гнізд багато бруньок насіння. Плід великий, суницеподібний, містить багато крупного насіння, розташованого в декілька рядів і оточеного м'якоттю. Живильна тканина в них мало розвинена, а сім'ядолі складчасті. Загальною формою плід нагадує лимон, але мають подовжні борозни, між якими проходять валики; колір плодів бурий або жовтий.
Ca cao (bắt nguồn từ từ tiếng Pháp cacao /kakao/)[1] (danh pháp hai phần: Theobroma cacao), theo truyền thống được phân loại thuộc họ Trôm (Sterculiaceae),[cần dẫn nguồn] còn theo phân loại của hệ thống APG II thì thuộc phân họ Byttnerioideae của họ Cẩm quỳ (Malvaceae) nghĩa rộng.[cần dẫn nguồn]. Loài này được Carl von Linné miêu tả khoa học lần đầu tiên năm 1753.[2]
Cacao có nguồn gốc hoang dại trong các khu rừng nhiệt đới Trung và Nam châu Mỹ.[cần dẫn nguồn]
Là cây thường xanh tầng trung, cao 4–8 m (15–26 ft), ưa bóng rợp, có khả năng chịu bóng tốt nên thường được trồng xen dưới tán cây khác như trong các vườn dừa, cao su, vườn rừng... có sẵn để tăng hiệu quả sử dụng đất.
Ca cao cho hạt làm nguyên liệu sử dụng trong ngành công nghiệp thực phẩm, có thể kể đến một số sản phẩm có giá trị kinh tế cao như sô cô la, bột ca cao,...[cần dẫn nguồn]
Các loài ca cao được trồng rộng rãi trên thế giới là Crillo và Forastero, tuy nhiên, thường gặp nhất là Trinitario, loài được lai tạo từ 2 loài trên.[cần dẫn nguồn]
Giá ca cao thế giới trong những năm gần đây được đánh giá là tương đối ổn định, dao động từ 1.300-1.500 USD/tấn.[cần dẫn nguồn]
Nguồn gốc của cây cacao là từ Trung Mỹ và Mexico, được những người Aztec và Maya bản xứ khám phá.[cần dẫn nguồn] Nhưng ngày nay hầu hết những nước nhiệt đới cũng có thể trồng cây này.
Cây thích hợp với những vùng có nhiệt độ trung bình 25-28 °C, độ ẩm trung bình 85%, lượng mưa hàng năm 1.500-2.000 mm.[cần dẫn nguồn]
Cây có ưu điểm 1 năm thu 2 vụ, nhu cầu nước không lớn, ít phải tưới; không kén đất nhưng cũng không chịu được các vùng quá khô hạn như đất cát hoàn toàn.[cần dẫn nguồn]
Hạt ca cao sử dụng làm nguyên liệu chế biến ra các sản phẩm cao cấp như sô cô la. Ca cao còn là đồ uống thông dụng vì có chất kích thích nhưng lượng caffein thấp hơn cà phê rất nhiều.[cần dẫn nguồn]
Vỏ trái sau khi lấy hạt có thể phơi khô và xay làm thức ăn cho gia súc.[cần dẫn nguồn]
Cây không cạnh tranh về đất nhiều vì có thể trồng xen trong các vườn cây có sẵn giúp tăng hiệu quả sử dụng đất.[cần dẫn nguồn]
Ở Việt Nam, ca cao được du nhập vào rất sớm, theo chân các nhà truyền giáo phương Tây.[cần dẫn nguồn] Hiện tại, cây được trồng rộng rãi ở nhiều nơi, vùng Tây Nguyên vẫn được đánh giá là có điều kiện lý tưởng nhất cho phát triển cây ca cao. Ở đây, theo nghiên cứu thống kê thì cây ra hoa cho quả quanh năm, sản lượng bình quân đạt 3 kg hạt khô trên một cây 5 năm tuổi.[cần dẫn nguồn]
Tuy nhiên, hiện tại ở Việt Nam, cây ca cao chưa phát triển rộng rãi do thu hoạch không tập trung, kỹ thuật xử lý sau thu hoạch cũng phức tạp, phải ủ lên men... nên người dân ngại trồng.[cần dẫn nguồn]
Tại Chợ Gạo, Gò Công Tây, Châu Thành hiện có hơn 100 ha trồng hạt ca cao.
Ca cao (bắt nguồn từ từ tiếng Pháp cacao /kakao/) (danh pháp hai phần: Theobroma cacao), theo truyền thống được phân loại thuộc họ Trôm (Sterculiaceae),[cần dẫn nguồn] còn theo phân loại của hệ thống APG II thì thuộc phân họ Byttnerioideae của họ Cẩm quỳ (Malvaceae) nghĩa rộng.[cần dẫn nguồn]. Loài này được Carl von Linné miêu tả khoa học lần đầu tiên năm 1753.
Cacao có nguồn gốc hoang dại trong các khu rừng nhiệt đới Trung và Nam châu Mỹ.[cần dẫn nguồn]
Крупное дерево, в диком виде произрастающее на побережье Мексики, в тропических лесах Центральной и Южной Америки. Достигает высоты 12 м. Ветви и листья располагаются по периферии кроны, где больше света.
Листья очерёдные, тонкие, вечнозелёные, продолговато-эллиптические, цельнокрайние.
Цветки небольшие, розовато-белые, выступающие прямо из коры и крупных ветвей дерева в виде пучков. Число частей в чашечке, венчике и гинецей в основном пятерное. Лепестки снабжены при основании вогнутыми ложкообразными расширениями, переходящими в узкую ножку, заканчивающуюся плоским, расширенным отгибом. Андроцей состоит из трёх или четырёх тычинок и из пяти стаминодиев (недоросших тычинок). Завязь содержит помногу семяпочек в каждом из пяти гнёзд.
Формула цветка: ∗ C a ( 5 ) C o 5 A 5 + 5 S t G ( 5 _ ) {displaystyle mathrm {ast ;Ca_{(5)};Co_{5};A_{5+5^{St}};G_{({underline {5}})}} } [7]. Опыляют цветки не пчёлы, а мелкие мошки-мокрецы из подсемейства Forcipomyiinae.
Для какао свойственна каулифлория — плоды крепятся не к ветвям, а непосредственно к стволу дерева. Плод крупный, ягодообразный, формой похож на лимон, но снабжён продольными бороздами, между которыми проходят валики; заключает от 20 до 60 крупных семян (какао-бобов), расположенных в несколько рядов и окружённых беловатой мякотью. Питательная ткань в них мало развита, а семядоли складчатые. Плод напоминает крупный огурец или вытянутую дыню, полностью созревает за 4 месяца.
Исследование ДНК различных сортов какао показало, что возделывание дерева человеком началось в дождевых лесах Перу[8]. Геномные исследования показали, что T. cacao наибольшее разнообразие имеет в регионе верхней Амазонки на северо-западе Южной Америки. Исторически какао родом из Амазонии — наиболее ранние свидетельства его возделывания найдены на стоянке Санта—Ана (Ла Флорида) (en:Santa Ana (La Florida)) древних индейцев из культуры Майо-Чинчипе – Мараньон, живших на юго-востоке Эквадора ок. 5,3 тыс. лет назад[9].
В Центральной Америке археологические находки сосудов со следами теобромина позволяют предположить использование этого растения прото-ольмеками начиная с XVIII века до нашей эры. Основой напитка служили не какао-бобы, а содержащая сахар мякоть плодов, из которой в тропических странах и сегодня готовят подобие браги.
Индейцы майя считали какао священным и использовали его при отправлении культа, при заключении брака, на свадебных церемониях[10]. В искусстве майя прослеживается аналогия между плодами какао и сердцем, между жидким шоколадом и кровью (возможно, связанная с красноватым оттенком напитка)[10]. На сосудах для какао сохранились изображения богов, которые надрезают себе шею и направляют брызжущую кровь в плоды какао[11].
Ацтеки с XIV века почитали какао как подарок бога Кетцалькоатля. Какао ассоциировалось с землёй и с женским началом, тогда как маис — с небом и с началом мужским[12]. Относительно правителя Несауальпилли утверждалось, что в его дворце ежегодно расходовалось 11 миллионов какао-бобов[10]. Они использовались не для жертвоприношений, а как средство денежного расчета и для приготовления терпкого пряного напитка, отличающегося по вкусу от известного теперь какао. Этот напиток изготовлялся из смеси воды, какао, маиса, ванили, острого перца с добавлением соли. Потреблять его имела право только элита[10].
Первыми из европейцев познакомились с «коричневым золотом» (в 1519 году) люди Кортеса. В теночтитланской сокровищнице Монтесумы II, последнего вождя ацтеков, испанцы нашли 25 000 центнеров какао, которые были собраны у населения в качестве налогов. Один раб стоил в пересчёте на эти «деньги» около 100 какао-бобов.
В произведении «Общая история дел Новой Испании» (1547—1577) Бернардино де Саагун, опираясь на сведения ацтеков о лечебных свойствах растений, привёл различные сведения о какао:
Дерево, на котором растёт какао, называется какауакауитль, у него толстые ветви, широкие листья, оно среднего размера и образует крону. Плод, который оно даёт, похож на маисовые початки, или немного крупнее, как молодой кукурузный початок. Он называется какауасинтли. У него внутри зёрна какао, они как зёрна маиса, снаружи фиолетовые, а во внутренней части ярко-красного или алого цвета, некоторые красноватые, некоторые белесоватые, некоторые голубоватые. Со временем его стали называть какао. Оно съедобно, его пьют. Когда оно свежее, если его выпить много, особенно, когда оно зелёное, то оно одурманивает людей, овладевает людьми, опьяняет людей, заставляет вращать лицо у людей, теряют сердце люди, сводит с ума людей. Но если пить умеренно, то оно восстанавливает силы и освежает, успокаивает сердце у людей, смягчает людей. Так говорят: «я пью какао, я смачиваю свои губы, я набираюсь сил»[13].
Пока какао-бобы импортировались исключительно из Месоамерики, напиток на основе какао отличался дороговизной и был доступен только «сливкам» испанского общества, включая непосредственное окружение короля Карлоса I. Поначалу какао было принято заправлять драгоценными пряностями — ванилью и корицей, которые поставляли в Европу португальские негоцианты.
После того, как в напиток научились добавлять сахар, в европейских столицах XVII века распространилась мода на шоколад как на горячий тонизирующий напиток. Кофе тогда в Европе практически не знали, а привозимый из Китая чай считался дорогой восточной диковинкой. Собственные же напитки такого типа в Европе отсутствовали[14]. При версальском дворе Людовика XIV жидкий шоколад имел репутацию любовного снадобья[15].
В 1828 году голландец Конрад ван Хойтен изобрёл технологию извлечения из какао-бобов какао-масла и какао-порошка, из которых можно было получать твёрдый, или плиточный шоколад. По мере усовершенствования «голландской технологии» горячий напиток уступал свои позиции твёрдому продукту, за которым повсеместно закрепилось старое название «шоколад». Напитки на основе какао-порошка были гораздо дешевле, чем горячий шоколад прежних времён; их могла себе позволить самая широкая публика.
Чтобы удовлетворить растущие потребности европейского населения, в XVII—XIX вв. шоколадное дерево возделывалось в колониях с использованием рабского труда. Изначально основными центрами производства какао были Эквадор и Венесуэла, затем им на смену пришли Белем и Салвадор в Бразилии.
Родиной какао являются дождевые леса Амазонки, но после великих географических открытий какао и кофе как бы обменялись ареалами: какао наиболее интенсивно возделывается в субэкваториальной Африке, там собирают 69 % мирового урожая бобов какао[16]. Самый крупный производитель — Кот-д’Ивуар, на который приходится около 30 % годового урожая во всем мире. Другими крупными производителями являются (в порядке убывания): Индонезия, Гана, Нигерия, Бразилия, Камерун, Эквадор, Доминиканская республика, Малайзия и Колумбия. Наиболее низкая средняя урожайность наблюдается в Центральной Америке[16].
Шоколадное дерево выращивают практически во всех субэкваториальных странах, лежащих между 20º северной и южной широты. Только в этих широтах климат достаточно теплый и влажный. Деревья какао не выносят прямого действия солнечных лучей, эта особенность учитывается на плантациях, необходимое затенение достигается смешанными посадками кокосовых пальм, банановых, каучуковых, манговых деревьев и авокадо. Частично используются и местные деревья. Таким образом, создается определённая защита от ветра, а высота деревьев ограничивается 6 метрами, что облегчает сбор урожая. Без этой меры дерево какао могло бы достигать 15 метров высоты.
В благоприятных условиях вечнозеленое дерево какао цветёт круглогодично и плодоносит круглый год. Первые цветы появляются на дереве в возрасте 5—6 лет. Плоды образуются в течение 30—80 лет. Созревая, жёлто-зелёные или красные, в зависимости от сорта, плоды достигают 30 см длины и веса до 500 грамм. В мякоти фрукта содержится до 50 бобов какао. Высокие урожаи дерево даёт, начиная с 12 года жизни. Урожай собирается два раза в год, первый раз в конце сезона дождей перед началом засух, и второй раз — перед началом сезона дождей. Первый урожай считается более качественным.
Возделывание деревьев какао — очень тяжёлый и низкооплачиваемый труд. На каждом дереве ежегодно формируются всего несколько десятков плодов (при том что цветков может быть до шести тысяч). Для получения 1 кг тёртого какао необходимо порядка 40 плодов (около 1200 какао-бобов). Способ разведения какао отличается от континента к континенту. В Америке это преимущественно крупные плантации, тогда как в Африке — мелкие небольшие предприятия. На плантациях до сих пор используется детский труд, из-за чего закупающие какао-бобы транснациональные корпорации регулярно подвергаются критике[en] со стороны правозащитников[17].
Мировое производствокакао-бобов по годам (тыс. тонн)
1965 1229 1970 1543 1975 1562 1980 1671 1985 2014 1990 2532 1995 2991 2000 3372 2005 3942 2006 4310 2007 3883 2008 4228 2009 4142 2010 4231 Toп 15 производителей какао-бобов (тысяч тонн)Растущие прямо из ствола дерева плоды срезаются мачете опытными сборщиками. Сбор плодов следует проводить без повреждения коры дерева во избежание инфекций.
Собранные плоды рассекаются мачете на несколько частей и раскладываются на банановых листьях или укладываются в бочки. Белая, содержащая сахар мякоть плода начинает бродить и достигает температуры 50 °C. Прорастание семян тормозится выделяющимся в процессе брожения алкоголем, при этом бобы теряют часть своей горечи. В течение этой продолжающейся 10 дней ферментации бобы получают свои типичные ароматические и вкусовые свойства и цвет.
Сушка традиционно осуществляется под лучами солнца, а в некоторых областях — из-за климатических условий — в сушильных печах. Сушка в традиционных сушильных печах, тем не менее, может привести к непригодности полученных бобов для шоколадного производства из-за вкуса дыма. Эта проблема была решена только с появлением современных теплообменных установок.
После сушки бобы теряют около 50 % своей первоначальной величины, а затем упаковываются в мешки и отправляются в производящие шоколад страны Европы и Северной Америки: 18 % мирового урожая закупают Нидерланды, 9 % — Великобритания[18]. В странах-импортёрах бобы перерабатываются в какао тёртое, масло какао, какао-порошок, какаовеллу и т. д.
Ценный продукт, получаемый прессованием молотых бобов, — масло какао — служит основой шоколада, а также широко используется в парфюмерии для приготовления косметических мазей и в фармакологии. Сухой остаток после прессования перемалывается и в виде какао-порошка используется для приготовления напитка какао, а также в пищевом производстве. Шелуха бобов измельчается для последующего использования в качестве корма для скота (см. какаовелла).
Жители мексиканского штата Оахака с незапамятных времён смешивают перебродившее какао с маисовой мукой для получения напитка, именуемого техате.
В старину какао использовалось для лечения верхних дыхательных путей, заболеваний горла и гортани. Действие на организм большого количества какао — предмет ежегодно публикуемых исследований. Выводы, к которым приходят учёные, не всегда совпадают:
Следует иметь в виду, что коммерческие какао-продукты, включая шоколад, часто содержат нездоровые примеси. Как правило, они отличаются высоким содержанием сахара, а в недорогие сорта шоколада добавляют заменители какао-масла (например, гидрогенизированное пальмовое или кокосовое масло)[26][27][28].
По данным The Plant List на 2013 год[29], в синонимику вида входят:
|month=
(справка) Крупное дерево, в диком виде произрастающее на побережье Мексики, в тропических лесах Центральной и Южной Америки. Достигает высоты 12 м. Ветви и листья располагаются по периферии кроны, где больше света.
Листья очерёдные, тонкие, вечнозелёные, продолговато-эллиптические, цельнокрайние.
Цветки небольшие, розовато-белые, выступающие прямо из коры и крупных ветвей дерева в виде пучков. Число частей в чашечке, венчике и гинецей в основном пятерное. Лепестки снабжены при основании вогнутыми ложкообразными расширениями, переходящими в узкую ножку, заканчивающуюся плоским, расширенным отгибом. Андроцей состоит из трёх или четырёх тычинок и из пяти стаминодиев (недоросших тычинок). Завязь содержит помногу семяпочек в каждом из пяти гнёзд.
Формула цветка: ∗ C a ( 5 ) C o 5 A 5 + 5 S t G ( 5 _ ) {displaystyle mathrm {ast ;Ca_{(5)};Co_{5};A_{5+5^{St}};G_{({underline {5}})}} } . Опыляют цветки не пчёлы, а мелкие мошки-мокрецы из подсемейства Forcipomyiinae.
Для какао свойственна каулифлория — плоды крепятся не к ветвям, а непосредственно к стволу дерева. Плод крупный, ягодообразный, формой похож на лимон, но снабжён продольными бороздами, между которыми проходят валики; заключает от 20 до 60 крупных семян (какао-бобов), расположенных в несколько рядов и окружённых беловатой мякотью. Питательная ткань в них мало развита, а семядоли складчатые. Плод напоминает крупный огурец или вытянутую дыню, полностью созревает за 4 месяца.
可可(学名:Theobroma cacao)是热带常绿植物,锦葵科,原产于南美,现在广泛在非洲、东南亚和拉丁美洲种植。用种子、枝条或树苗栽培。可可树最高可达15米,叶片宽阔,花直接簇生于枝干上,白色,花萼为粉色,直径约1厘米。果实成熟期为4到6个月,每年成熟两次,主要收获期为10月到12月。果实为荚状,长15至30厘米,外为绿色,内有20至100粒种子。收获后需发酵数日,使其内部变为红棕色,并产生浓郁的香味,然后剔开果肉,取出可可豆。每棵树一年只可以收获1-2公斤干可可豆。
约在3000年前,玛雅人就开始培植可可树,称其为cacau。将可可豆烘干碾碎,加水和辣椒,混合成一种苦味的饮料。这种饮料中的可可碱和微量咖啡因可产生兴奋作用。该饮料后来流传到南美洲和墨西哥的阿兹特克帝国,阿兹特克人称之为xocoatl,意思为“苦水”,他们为皇室专门制作热的饮料,叫Chocolatl,意思是“热饮”,是“巧克力”这个词的来源。
16世纪时,哥伦布和西班牙人都发现并描述了这种植物和饮料,但他们对其不感兴趣。1544年一个来自多米尼加的玛雅贵族代表团拜访了西班牙的腓力王子,玛雅贵族随身携带自己喝的可可饮料,是加了香草等香料的起泡沫的饮料,引起西班牙人的兴趣,西班牙也开始喝这种饮料,并加入糖和其他配料。
1585年第一艘从墨西哥运载可可豆的船到达西班牙,意味着在欧洲已经出现了对可可的消费需要。飲用可可的习惯后来逐渐从西班牙向欧洲其他国家流行。1657年,一位法国人在伦敦开了第一家出卖巧克力的商店,但店的名称叫“咖啡烟草商店”,到1674年才发明了制造固体巧克力的方法。
18世纪后,巧克力的价格始降,巧克力漸漸普及。1753年,生物学家林奈正式为可可树命名,因不喜欢“可可”这个词,把它命名为Theobroma cacao,theobroma是希腊语,意即“神的食物”[1]。
可可树原只能生长在南纬20度到北纬20度之间,赤道附近[1]。栽培可可树需要年平均温度18-28℃之间,需要高湿度,年降水量不少于1000毫米,海拔在30-300米之间。可可树喜富钾盐的厚层重壤土或轻粘土,特别是火山土以及花岗岩、闪长岩、页岩和片麻岩的破坏产物上形成的土壤。近年全球暖化及人工馴種技術發達,北緯20度以北如廣東、福建均有種植。臺灣於1901~1910年間開始試驗性植栽,1922年自印尼爪哇輸入種子於屏東長治及南州試種,目前三年就能結果。
可可树发育缓慢,十分娇嫩,种植5至7年后方可生产可可豆,25年后可达最高产量,之后逐渐退化。对可可树的最严重危害来自粉蚧所引起的枝条瘤肿病和真菌导致的角果黑腐病。
可可豆中50%至60%的成分是可可脂,可可碱和咖啡因。经发酵、晒干、研磨可提炼可可浆,用以制造可可粉,是制造巧克力的主要原料。
|date=, |year= / |date= mismatch
中的日期值 (帮助)可可(学名:Theobroma cacao)是热带常绿植物,锦葵科,原产于南美,现在广泛在非洲、东南亚和拉丁美洲种植。用种子、枝条或树苗栽培。可可树最高可达15米,叶片宽阔,花直接簇生于枝干上,白色,花萼为粉色,直径约1厘米。果实成熟期为4到6个月,每年成熟两次,主要收获期为10月到12月。果实为荚状,长15至30厘米,外为绿色,内有20至100粒种子。收获后需发酵数日,使其内部变为红棕色,并产生浓郁的香味,然后剔开果肉,取出可可豆。每棵树一年只可以收获1-2公斤干可可豆。
カカオ(学名:Theobroma cacao)は、アオイ科(クロンキスト体系や新エングラー体系ではアオギリ科)の常緑樹である。カカオノキ、ココアノキとも呼ばれる。学名の Theobroma はギリシャ語で「神 (theos)の食べ物 (broma)」を意味する[1]。
樹高は4.5 - 10メートル程度。本種の生育には、規則的な降雨と排水のよい土壌、湿潤な気候が必要である。標高約300メートル程度の丘陵地に自生する。中央アメリカから南アメリカの熱帯地域を原産とする。 樹齢4年程度で開花し、直径3センチメートル程度の白い(品種によって赤~黄色味を帯びる)幹生花を房状に着ける。結実率は1%未満。花期は原産地では周年、栽培地では気温による。日本では5月以降に開花することが多い。
果実は約6か月で熟し、長さ15 - 30センチメートル、直径8 - 10センチメートルで幹から直接ぶら下がる幹生果で、カカオポッドと呼ばれる。形は卵型が多いが、品種によって長楕円形、偏卵型、三角形などで、外皮の色も赤・黄・緑など多様である。中に20から60個ほどの種子を持ち、これがカカオ豆 (cacao beans)となる。種子は40 - 50%の脂肪分を含む。果肉はパルプと呼ばれる。
収穫期は産地によって異なるが、概ね年2回で乾期と雨期に行われ、収穫された果実は果皮を除いて一週間ほど発酵させ、取り出されたカカオ豆は、ココアやチョコレートの原料とされる。
現在栽培されているカカオの品種は、3系統が知られている。
西アフリカと東南アジアで多く生産され、主流となっている。 南米のアマゾン川、オリノコ川源流地域原産で、成長が早く耐病性に優れるなど栽培しやすい。果実は黄色で苦味が強い。ガーナ、コートジボワール、ナイジェリア、ブラジルなどの品種がある。
ベネズエラ、メキシコなどで、僅かに生産されている。独特の香りから、フレーバービーンズとされる。 メキシコからベネズエラにかけて分布し、古代から利用されてきた。病害虫に弱く大規模栽培に不向きなことから、19世紀半ばにほとんど壊滅した。果実は赤や黄色で、苦味が少ない。
ベネズエラ、トリニダード・トバゴなど中南米で栽培されている。 フォラステロ種とクリオロ種を交配したハイブリッド種で、トリニダード島で育種に成功したことから命名された。栽培が容易で品質も優れる。
原産地であるメソアメリカでは紀元前1900年ころから利用され、オルメカ文明の時代から栽培食物とされていた事が、グアテマラのリオ・アスール遺跡など、マヤ文明、アステカ遺跡の土器、壁画、石碑から判っている。カカオという名は、ミヘ・ソケ語族の語彙で、もとは「カカワ」と発音されたとされる。当時は飲料としてよく用いられたほか、貴重品だったため通貨としても用いられ、カカオ豆の皮に灰などを詰めた贋物も存在していた。
1502年、コロンブスは第四次航海で現在のホンジュラス付近でカカオの種子を入手し、スペインへ持ち帰っている。もっとも利用法が不明で、その価値に気付いた者はなかった。1519年、コンキスタドールのエルナン・コルテスはアステカでカカオの利用法を知る。砂糖や香辛料を加えたショコラトル(チョコレート)は上層階級に歓迎され、1526年にはトリニダード島に栽培地が建設された。
カカオが飲料としてヨーロッパにもたらされた最初の記録として、1544年のケクチ・マヤ族の使節による、スペインのフェリペ皇太子(のちのフェリペ2世)への訪問がある。フランスにはスペインから嫁いだ王妃アンヌ・ドートリッシュが広めた逸話があり、17世紀にココア飲料が流行し、1660年代にマルティニークでの栽培を開始した。
その後もカカオ栽培は拡大し、1830年頃から西アフリカのポルトガル領サントメ島などで栽培されるようになる。19世紀半ばに中米のプランテーションが病害により生産量が激減すると、アフリカが替わって生産の主体となった。さらにイギリスが、スペインから租借中のフェルナンド・ポー島(現在の赤道ギニア)でプランテーション経営を始め、1879年には黄金海岸(現在のガーナ)にテテ・クワシが導入している。 1890年代末、フランスが象牙海岸(現在のコートジボワール)で植民地会社を組織し、生産を奨励した。
インドネシアには、1560年にスペインによってジャワ島に伝わっているが、生産が広まったのは20世紀で、特に1980年の市場暴落後の30年で生産を伸ばしている。
カカオはI型アレルギー原因物質のチラミン、ニッケルを含み、チョコレートアレルギーの原因となる。 なお、チラミンは血圧や心拍数を上昇させる効果があり、チョコレートの食べ過ぎで鼻血が出るという俗信の元となったが、実際には健常者に出血させるほど強い作用はない。
2012年のカカオ豆の全世界における生産量は約500万トンである。[2]以下に生産量上位国の内訳を示す。
カカオ生産の特徴として、バナナやコーヒーといったほかの熱帯性商品作物と違い、大規模プランテーションでの生産が一般的ではないことが挙げられる。これは、カカオの植物学的特性に理由を求めることができる。カカオの木は陰樹であり、大きくなるまではほかの木の陰で生育させる必要がある。つまり、単一の作物を広大な面積で一挙に栽培することが困難であり、規模のメリットが得られにくい。一方で、プランテン・バナナのような大きくなる木との混栽には適しているため、自給的な小規模農家が片手間に商品作物として栽培するにはきわめて適している。[3]。ガーナにおいては、労働者が未開発の土地を開発する契約を地主と結び、バナナやキャッサバなどの主食用の作物を育てながらその陰でカカオの木を育て、カカオが生長し十分に利益が出るようになると開発地を折半して半分を地主のものに、もう半分を労働者のものにする契約がかつて盛んに行われ、カカオ生産成長の原動力となった。
カカオの生産には、歴史的に奴隷労働が多く使われてきた。古くは、アジア人のクーリーが、最近でも西アフリカ地域では児童奴隷が労働力として使用されている。2001年10月に最悪の形態での児童労働を禁じる「ハーキン・エンゲル議定書」が米国議員とチョコレート製造業者協会の間で締結された。
しかしその後も、コートジボワールのカカオ農場のうち90パーセントが維持のために児童も含む奴隷を何らかの形で使っているとされている[4]。カカオの価格が下落すると、西アフリカの農民がしわ寄せを受けることとなる[5]。
カカオ豆の貿易に参加している国は少ない。輸出では、コートジボワール(100万4,000トン)、インドネシア(36万6,000トン)、ガーナ(31万1,000トン)、ナイジェリア(18万1,000トン)、カメルーン(12万9,000トン)の5カ国で約9割を占める。これ以外の国では、カカオ豆の形ではなく、自国の食品工業で加工してから輸出しているためである。[要出典]
輸入国は、オランダ(49万5,000トン)、アメリカ(32万3,000トン)、ドイツ(20万5,000トン)、マレーシア(16万4,000トン)、フランス(13万9,000トン)の5カ国でほぼ100パーセントとなる。[要出典]マレーシアは加工能力に優れるため、インドネシア産のカカオなどを輸入し、製品を輸出している。
カカオ豆の価格は、買い上げ制度があるガーナなど一部の国を除き、ロンドン(主にアフリカ産)とニューヨーク(主に中南米産)の商品先物市場による国際相場が握っている。 トンあたりの価格が数年で500ポンド(945ドル)から3,000ポンド(5672ドル)まで乱高下するなど、生産者は不安定な世界市場の直撃を受けている。
カカオ先物市場のうち、現物のやり取りがあるのは3 - 4パーセントに過ぎず、現実に存在する量の7~9倍が取り引きされている。
カカオ(学名:Theobroma cacao)は、アオイ科(クロンキスト体系や新エングラー体系ではアオギリ科)の常緑樹である。カカオノキ、ココアノキとも呼ばれる。学名の Theobroma はギリシャ語で「神 (theos)の食べ物 (broma)」を意味する。