A lesta[1] (Anthoxanthum odoratum) é unha especie de planta da familia das gramíneas. Cultívase como alimento para o gando e ten algunhas propiedades medicinais.
É unha planta perenne, pequena, áspera, olorosa (por ter cumarinas), que forma céspedes. Os seus talos son erectos de 10 a 60 (- 80) cm de alto. Ten a lámina enrolada cando é nova, cunha largura de 3 a 5 mm. A lígula é bastante longa, aguda, e a miúdo con manchas púrpuras. As aurículas están transformadas en pelos localizados no extremo da vaíña. É panicular, de 3 a 7 (- 10) cm de alto, máis ou menos compacta e entón espiciforme. Espiquiñas cunha única flor fértil e dúas estériles rudimentarias. As glumas son híspidas ou glabras e a lema aquillada.[2]
Endémica de Europa, Asia temperada e Norte de África. Fíxose subcosmopolita nas rexiós temperadas.
Recoñécense polo menos dúas subespecies: A. odoratum odoratum e A. odoratum alpinum (Á. Löve & D. Löve)Tzvelev[3]
Toda a planta contén cumarina unha vez secada, o que lle dá o recendo a vainilla, polo tanto, utilízase para condimentar os tés. A cumarina pode orixinar dicumarol, que é un antagonista da vitamina K, que pode causar hemorraxias graves.
Toda a planta é sedante e antiinflamatoria. Tamén se utiliza para resolver os problemas relacionados coa insuficiencia venosa e os edemas na circulación capilar.
Principios activos: Cumarina[5]
Indicacións: Emoliente, nutritivo.[5]
Esta especie foi importante en estudos sobre especiación, xa que é un bo exemplo de especiación incipiente. Estudáronse en 1965 e de novo en 2005 dúas poboacións desta especie adxacentes que crecían ao lado dunha mina en Trelogan, Flintshire, País de Gales, que contaminara con metais os solos circundantes, e observouse que se producira unha diferenciación xenética entre a poboación que vivía preto da mina nos solos contaminados con zinc e chumbo, que adquirira resistencia aos metais e cambiara o seu tempo de floración, e a poboación adxacente que vivía un pouco máis lonxe en solos sen contaminar, que era sensible aos contaminantes. Se se cultivaban ambas nun xardín non contaminado, as diferenzas xenéticas mantíñanse. Comprobouse que entre as dúas plantas producírase un illamento reprodutivo e as dúas poboacións non se cruzaban normalmente aínda que vivían en terreos adxacentes (na mina ou plantadas en experimentos noutros sitios) debido a diferenzas nos seus tempos de floración, o que é un inicio de especiación. Os resultados eran consistentes co esperado teoricamente na especiación ao longo de gradientes ambientais.[6]
Anthoxanthum odoratum foi descrita por Carlos Linneo e publicada en Species Plantarum 1: 28. 1753.[7]
Anthoxanthum: nome xenérico que provén do grego "anthos": "flor" e "xantho": "amarello", en alusión ás súas flores amarelas despois da floración.
odoratum: epíteto latino que significa "olor", refírese ao cheiro a cumarina que ten despois de secada.
A lesta (Anthoxanthum odoratum) é unha especie de planta da familia das gramíneas. Cultívase como alimento para o gando e ten algunhas propiedades medicinais.