Die Talipot-Palme (Corypha umbraculifera) ist mit 12 bis 25 m Wuchshöhe eine der besonders großen Palmen.
Ihre leuchtendgrünen Blätter erreichen maximal einen Durchmesser von 5 m und sind damit die breitesten aller Palmen. Sie sitzen auf 4 m langen Blattstielen, die an den Rändern mit zahlreichen Stacheln besetzt sind. Der Stamm ist mit den alten Blattbasen abgeworfener Blätter bedeckt.
Die hapaxanthe Talipot-Palme blüht nach 30 bis über 50 Jahren und bildet einen bis zu 6 m hohen endständigen Blütenstand. Er besteht aus Millionen kleiner, cremefarbener und zwittriger Einzelblüten, aus denen sich runde mattgrüne bis bräunliche, einsamige Früchte entwickeln. Nach etwa zwölf Monaten sind die etwa bis 4 Zentimeter großen Früchte reif und die Palme stirbt ab.
Das ursprüngliche Vorkommen der Talipot-Palme liegt auf Sri Lanka sowie an der indischen Malabarküste.[1]
Der Name der Talipot-Palme auf Sanskrit lautet Tali (ताली tālī). Die Bezeichnung Talipot leitet sich von Sanskrit tālīpatra, „Tali-Blatt“, her.[2] In Indien wurden die Blätter der Talipot-Palme früher als Schreibmaterial für Palmblattmanuskripte benutzt. Ab dem 16. Jahrhundert wurde die Talipot-Palme aber durch die Palmyrapalme (Borassus flabelliformis) abgelöst. Der Grund dürfte im höheren Nutzwert der Palmyrapalme liegen, bei der auch die Früchte verwertbar sind.[3]
Die Talipot-Palme (Corypha umbraculifera) ist mit 12 bis 25 m Wuchshöhe eine der besonders großen Palmen.
Blühende Talipot-Palme auf GuadeloupeIng ebus, (Corypha umbraculifera L.), talipot palm king Ingles, metung yang species ning palmang katutubu king mauling India (Malabar Coast) ampong Sri Lanka.
Metung ya kareng maragul diling palma king yatu; ating tanaman a miraras king 25 m, at deng karelang pun, miraras lang anggang 1.3 m king kapal.[1] Metung yang fan palm (Arecaceae tribu Corypheae), a maki bulung a mangaragul a at mala-palmang palmate miraras 5 m king kapal, a maki petiole a miraras 4 m, at maki anggang 130 a bulung-bulungan (leaflet).
Pekamaragul ya kumpul da reng sampaga king sanumang tanaman ing ebus, a maki kabang 6-8 m, a maki metung anggang pilang milyung mangalating sampaga, a makabili king tangkeng maki sangang lalto king babo ning pun (ing titan arum, Amorphophallus titanum, king familia Araceae, maki maragul yang diling kumpul da reng sampagang e magsanga, anti ing species a Rafflesia arnoldii ing maki pekamaragul a magdiliding sampaga). Monocarpic, ya ing ebus, misan ya mu manyampaga, potang maki edad yang 30 anggang 80 banua. Kailangan ning prutas o bungang pabanua ba yang lulut, at ing tanaman mikaka libu-libu yang bungang mabilug ampong maki kuleng dilo-aluntyan a 3-4 cm king dagul, at maki tunggal lang butul o binî. Mamamate ya ing tanaman kaybat nang memunga.
Ing ebus, (Corypha umbraculifera L.), talipot palm king Ingles, metung yang species ning palmang katutubu king mauling India (Malabar Coast) ampong Sri Lanka.
Metung ya kareng maragul diling palma king yatu; ating tanaman a miraras king 25 m, at deng karelang pun, miraras lang anggang 1.3 m king kapal. Metung yang fan palm (Arecaceae tribu Corypheae), a maki bulung a mangaragul a at mala-palmang palmate miraras 5 m king kapal, a maki petiole a miraras 4 m, at maki anggang 130 a bulung-bulungan (leaflet).
Pekamaragul ya kumpul da reng sampaga king sanumang tanaman ing ebus, a maki kabang 6-8 m, a maki metung anggang pilang milyung mangalating sampaga, a makabili king tangkeng maki sangang lalto king babo ning pun (ing titan arum, Amorphophallus titanum, king familia Araceae, maki maragul yang diling kumpul da reng sampagang e magsanga, anti ing species a Rafflesia arnoldii ing maki pekamaragul a magdiliding sampaga). Monocarpic, ya ing ebus, misan ya mu manyampaga, potang maki edad yang 30 anggang 80 banua. Kailangan ning prutas o bungang pabanua ba yang lulut, at ing tanaman mikaka libu-libu yang bungang mabilug ampong maki kuleng dilo-aluntyan a 3-4 cm king dagul, at maki tunggal lang butul o binî. Mamamate ya ing tanaman kaybat nang memunga.
தாளிப் பனை (Talipot palm, Corypha umbraculifera) இந்தியாவின் மலபார் கடற்கரையிலும் இலங்கையிலும் வளரும் பனை மர வகையாகும். இதை தமிழகத்தின் சில பகுதிகளில், விசிறிப் பனை, கோடைப் பனை என்ற பெயர்களிலும் அழைக்கப்படுகிறது.[1]
உலகிலேயே மிகவும் பெரிய பனைமர வகை இதுவாகும். வளர்ந்த ஒரு மரம் 25 மீ உயரமும் 1.3 மீ அகலமும் கொண்டதாக இருக்கும்.[2]இது ஒரு விசிறி வகை பனையாகும். இதன் இலைகள் 5 மீ விட்டமும் கிட்டத்தட்ட 130 சிற்றிலைகளையும் கொண்டிருக்கும். இப்பனை மிகப்பெரிய பூவை மலரச் செய்கிறது. இப்பூக்கள் 6 – 8 மீ உயரத்தில் பல இலட்சக்கணக்கான தனி மலர்களைக் கொண்டிருக்கும். இப்பனை ஒரு முறை மட்டுமே பூக்கும் தாவர வகையைச் சேர்ந்தது. இதன் மலர்கள் இம்மரம் 30 முதல் 80 ஆண்டுகள் வயதான பின்தான் பூக்கின்றன. மேலும் இது காய்ப்பதற்குக் கிட்டத்தட்ட ஓராண்டு ஆகும். அதன் பின்னர் சிறு சிறு ஒற்றை விதை கொண்ட பழங்களைக் கொடுத்துவிட்டு இம்மரம் இறந்து விடும்.
"தாளிப்பனை" -இதன் பெயரில் பலரிற்கும் பல குழப்பம். இதை, தாழிப்பனை என்றும் எழுதுகிறார்கள்."தாளிப்பனை" என பழைய பாடல்களிலும் குழந்தைப்பாடல்களிலும் வருகிறது அது.,
“வேர்! வேர்! என்ன வேர்? வெட்டி வேர் என்ன வெட்டி? பனை வெட்டி என்ன பனை? தாளிப்பனை என்ன தாளி? விருந்தாளி என்ன விருந்து? மணவிருந்து என்ன மணம்? தேன் மணம் என்ன தேன்? பூந்தேன் என்ன பூ? மாம்பூ என்ன மா? சும்மா”... இப்படிப்போகிறது.
“பெண்ணை தாலம் புல் தாளி போந்தை என்று எண்ணிய நாமம் பனையின் பெயரே” - (திவாகர நிகண்டு: 700)
"தாலிப்பனை" -முற்காலத்தில் இதன் ஒலைகளில் கணவனின் குலச்சின்னங்களை எழுதி சுருட்டி திருமணத்தின்போது பெண்களின் கழுத்தில் தாலியாக கட்டியிருக்கிறார்கள். பனையோலைகளில் மட்டுமே அப்போது தாலி இருந்திருக்கிறது. அதனாலேயே இது தாலிப்பனை...
"விசிறிப்பனை" -மன்னர்கள் காலத்தில் இந்த தாலிப்பனையின் நீண்ட மென்மையான ஒலைகளைக்கொண்டு "பங்கா" எனப்படும் பெரிய விசிறிகளைச் செய்து, பயன்படுத்தியிருக்கிறார்கள். அதனால் இதற்கு விசிறிப்பனை என்கிற பெயரும் உண்டு....
"குடைப்பனை" -கேரளப் பகுதிகளில் தொடர்ந்து மழைபெய்து கொண்டிருப்பதால், இதன் கனமற்ற நீண்ட ஒலைகளின் மூலம் குடையை போன்ற தொப்பிகள் செய்து விவசாயப்பணிகளின் போது பயன்படுத்தி வந்திருக்கிறார்கள். அதனால் இதற்கு குடப்பன-குடைப்பனை என்கிற பெயரும் உண்டு...
"கூந்தப்பனை" - இதைக் கூந்தப்பனை என்கிறும் சிலர் குறிப்பிடுகின்றனர். பல பதிவுபளிலும் இந்தப் பெயரை (கூந்தல்பனை-கூந்தப்பனை) என்பதனையே தாலிப்பனையை குறிப்பிட்டிருப்பதை காணலாம்...
ஆனால், கூந்தல்பனை (Caryota urens) பற்றி நான் பார்த்ததும் கேள்விப்பட்டதும். குமரிப் பகுதியில் உலத்திமரம் என்றும் இலங்கயில் கித்தூள் எனப்படுவதுமான, திருமணம் போன்ற விழாக்களில் வாழையோடு கட்டப்பட்டிருக்கும் நீண்ட சௌரிபோன்ற குழைகளைப் பார்த்திருக்கிறேன். அதன் மயிர்பகுதிகளில் பட்டாணி போன்ற காய்களைக் காணலாம். அதை சௌரிப்பனை என்றும் சொல்கிறார்கள். ஆனால் தாலிப்பனைக்கு கூந்தப்பனை என்கிற பெயர்க்காரணத்தை தெரிந்தவர்கள் விளக்கினால் நன்றாக இருக்கும். பூக்கும் காலத்தில் வெண்கூந்தல்போல் காணப்படுவதால்கூட இப்பெயர் இருக்குமோ!..
"காலிப்பனை" -இதற்கு காலிப்பனை என்கிற பெரும் உள்ளது. இதற்கும் பெயர்க்காரணம் தெரியவில்லை. பூத்தவுடன் காலியாகிவிடுவதாலா!...
இதுமட்டுமில்லை, தாளி, தாளம், சீதாளி, சீதாளம், தேர்ப்பனை, ஈரப்பனை, ஆதம் என்ற பெயர்களும் உண்டு.
சங்க காலத்தில் மாட்டு வண்டிகளுக்கு மேற்கூரையாகவும்,துறைமுகப் பகுதிகளில் இதன் ஓலைக்குடைகளின்கீழ் பலவிதமான கடைகளை நடத்தி வந்திருக்கிறார்கள்...
இம்மரத்தின் இலைகள் பனையோலை எழுது முறையில் பயன்பட்டன. மேலும் இம்மரத்திலிருந்து பனங்கள் எடுக்கப்பட்டது. இம்மரத்தின் இலைகள் குடையாகவும் விசிறியாகவும் பயன்படுகின்றன. கேரளத்தில் இது குடை பனை என்றும் அழைக்கப்படுகிறது.
தாளிப் பனை (Talipot palm, Corypha umbraculifera) இந்தியாவின் மலபார் கடற்கரையிலும் இலங்கையிலும் வளரும் பனை மர வகையாகும். இதை தமிழகத்தின் சில பகுதிகளில், விசிறிப் பனை, கோடைப் பனை என்ற பெயர்களிலும் அழைக்கப்படுகிறது.
உலகிலேயே மிகவும் பெரிய பனைமர வகை இதுவாகும். வளர்ந்த ஒரு மரம் 25 மீ உயரமும் 1.3 மீ அகலமும் கொண்டதாக இருக்கும்.இது ஒரு விசிறி வகை பனையாகும். இதன் இலைகள் 5 மீ விட்டமும் கிட்டத்தட்ட 130 சிற்றிலைகளையும் கொண்டிருக்கும். இப்பனை மிகப்பெரிய பூவை மலரச் செய்கிறது. இப்பூக்கள் 6 – 8 மீ உயரத்தில் பல இலட்சக்கணக்கான தனி மலர்களைக் கொண்டிருக்கும். இப்பனை ஒரு முறை மட்டுமே பூக்கும் தாவர வகையைச் சேர்ந்தது. இதன் மலர்கள் இம்மரம் 30 முதல் 80 ஆண்டுகள் வயதான பின்தான் பூக்கின்றன. மேலும் இது காய்ப்பதற்குக் கிட்டத்தட்ட ஓராண்டு ஆகும். அதன் பின்னர் சிறு சிறு ஒற்றை விதை கொண்ட பழங்களைக் கொடுத்துவிட்டு இம்மரம் இறந்து விடும்.
"தாளிப்பனை" -இதன் பெயரில் பலரிற்கும் பல குழப்பம். இதை, தாழிப்பனை என்றும் எழுதுகிறார்கள்."தாளிப்பனை" என பழைய பாடல்களிலும் குழந்தைப்பாடல்களிலும் வருகிறது அது.,
“வேர்! வேர்! என்ன வேர்? வெட்டி வேர் என்ன வெட்டி? பனை வெட்டி என்ன பனை? தாளிப்பனை என்ன தாளி? விருந்தாளி என்ன விருந்து? மணவிருந்து என்ன மணம்? தேன் மணம் என்ன தேன்? பூந்தேன் என்ன பூ? மாம்பூ என்ன மா? சும்மா”... இப்படிப்போகிறது.
“பெண்ணை தாலம் புல் தாளி போந்தை என்று எண்ணிய நாமம் பனையின் பெயரே” - (திவாகர நிகண்டு: 700)
"தாலிப்பனை" -முற்காலத்தில் இதன் ஒலைகளில் கணவனின் குலச்சின்னங்களை எழுதி சுருட்டி திருமணத்தின்போது பெண்களின் கழுத்தில் தாலியாக கட்டியிருக்கிறார்கள். பனையோலைகளில் மட்டுமே அப்போது தாலி இருந்திருக்கிறது. அதனாலேயே இது தாலிப்பனை...
"விசிறிப்பனை" -மன்னர்கள் காலத்தில் இந்த தாலிப்பனையின் நீண்ட மென்மையான ஒலைகளைக்கொண்டு "பங்கா" எனப்படும் பெரிய விசிறிகளைச் செய்து, பயன்படுத்தியிருக்கிறார்கள். அதனால் இதற்கு விசிறிப்பனை என்கிற பெயரும் உண்டு....
"குடைப்பனை" -கேரளப் பகுதிகளில் தொடர்ந்து மழைபெய்து கொண்டிருப்பதால், இதன் கனமற்ற நீண்ட ஒலைகளின் மூலம் குடையை போன்ற தொப்பிகள் செய்து விவசாயப்பணிகளின் போது பயன்படுத்தி வந்திருக்கிறார்கள். அதனால் இதற்கு குடப்பன-குடைப்பனை என்கிற பெயரும் உண்டு...
"கூந்தப்பனை" - இதைக் கூந்தப்பனை என்கிறும் சிலர் குறிப்பிடுகின்றனர். பல பதிவுபளிலும் இந்தப் பெயரை (கூந்தல்பனை-கூந்தப்பனை) என்பதனையே தாலிப்பனையை குறிப்பிட்டிருப்பதை காணலாம்...
ஆனால், கூந்தல்பனை (Caryota urens) பற்றி நான் பார்த்ததும் கேள்விப்பட்டதும். குமரிப் பகுதியில் உலத்திமரம் என்றும் இலங்கயில் கித்தூள் எனப்படுவதுமான, திருமணம் போன்ற விழாக்களில் வாழையோடு கட்டப்பட்டிருக்கும் நீண்ட சௌரிபோன்ற குழைகளைப் பார்த்திருக்கிறேன். அதன் மயிர்பகுதிகளில் பட்டாணி போன்ற காய்களைக் காணலாம். அதை சௌரிப்பனை என்றும் சொல்கிறார்கள். ஆனால் தாலிப்பனைக்கு கூந்தப்பனை என்கிற பெயர்க்காரணத்தை தெரிந்தவர்கள் விளக்கினால் நன்றாக இருக்கும். பூக்கும் காலத்தில் வெண்கூந்தல்போல் காணப்படுவதால்கூட இப்பெயர் இருக்குமோ!..
"காலிப்பனை" -இதற்கு காலிப்பனை என்கிற பெரும் உள்ளது. இதற்கும் பெயர்க்காரணம் தெரியவில்லை. பூத்தவுடன் காலியாகிவிடுவதாலா!...
இதுமட்டுமில்லை, தாளி, தாளம், சீதாளி, சீதாளம், தேர்ப்பனை, ஈரப்பனை, ஆதம் என்ற பெயர்களும் உண்டு.
சங்க காலத்தில் மாட்டு வண்டிகளுக்கு மேற்கூரையாகவும்,துறைமுகப் பகுதிகளில் இதன் ஓலைக்குடைகளின்கீழ் பலவிதமான கடைகளை நடத்தி வந்திருக்கிறார்கள்...
Corypha umbraculifera (Talipot palm) is a species of palm, native to southern India (Malabar Coast) and Sri Lanka.
Corypha umbraculifera, the talipot palm, is a species of palm native to eastern and southern India and Sri Lanka. It is also grown in Cambodia, Myanmar, Thailand and the Andaman Islands.[3] It is a flowering plant with the largest inflorescence in the world. It lives up to 60 years before bearing flowers and fruits. It dies shortly after.
It is one of the largest palms with individual specimens having reached heights of up to 25 m (82 ft) with stems up to 1.3 m (4.3 ft) in diameter.[4] It is a fan palm (Arecaceae tribe Corypheae), with large, palmate leaves up to 5 m (16 ft) in diameter, with a petiole up to 4 m (13 ft), and up to 130 leaflets.
The talipot palm bears the largest inflorescence of any plant, 6–8 m (20–26 ft) long, consisting of one to several million small flowers borne on a branched stalk that forms at the top of the trunk (the titan arum, Amorphophallus titanum, from the family Araceae, has the largest unbranched inflorescence, and the species Rafflesia arnoldii has the world's largest single flower). The talipot palm is monocarpic, flowering only once, when it is 30 to 80 years old. It takes about a year for the fruit to mature, producing thousands of round, yellow-green fruit 3–4 cm (1–1.5 in) in diameter, each containing a single seed. The plant dies after fruiting.[5][6]
The talipot palm is cultivated in South India and Sri Lanka. It is also cultivated in Southeast Asian countries of Cambodia, Myanmar, Thailand and the Andaman Islands. It is also grown sparsely in China.
Historically, the leaves were written upon in various South Asian and South-East Asian cultures using an iron stylus to create palm leaf manuscripts. In the Philippines, it is locally known as buri or buli. The leaves are also used for thatching, and the sap is tapped to make palm wine. In South India, the palm leaves are used to make umbrellas for agricultural workers. The tree is known as kudapana (കുടപ്പന) in Malayalam, talo (/tɑːloʊ/, ତାଳ) in Odia, sreetalam (శ్రీతాళం) in Telugu and kudaipanai (குடைப்பனை) in Tamil, which means umbrella palm.[7] The plant is known as tala (තල) in Sri Lanka, by local Sinhalese people.
In Cambodia, the palm is known as tréang (it was also known by the French name latanier), and as noted above was extensively used in the past to write religious manuscripts.[8] In recent times the leaf media has been used by traditional healers and soothsayers. The mature leaves are used to make thatches, mats and hats. The petioles can be used in the manufacture of canes, arrows and netting needles. At low tide, fishers use the fruit to stupefy fish.
At Lyon Arboretum, Hawaii, U.S.
At Jardin Botanique de Deshaies, Guadeloupe
Corypha umbraculifera, the talipot palm, is a species of palm native to eastern and southern India and Sri Lanka. It is also grown in Cambodia, Myanmar, Thailand and the Andaman Islands. It is a flowering plant with the largest inflorescence in the world. It lives up to 60 years before bearing flowers and fruits. It dies shortly after.
El bulí,[2] burí[2] o palma de Ceilán (Corypha umbraculifera) es una especie de palma, nativa del sureste de la India (Costa de Malabar) y Sri Lanka.
Es una de las palmas más grandes del mundo; algunos individuos pueden llegar hasta 25 m, con tallos de hasta 1.3 m de diámetro.[3] Es una palmera de hojas palmadas (Arecaceae tribe Corypheae), con limbos (lámina foliar) largos de hasta 5 metros de diámetro, y hasta 4 metros de peciolo, con más de 130 foliolos. Corypha umbracilifera es la planta que produce la inflorescencia más grande, de 6-8 m de alto, y consiste en millones de pequeñas flores nacidas de la copa del tallos.(Rafflesia arnoldii tiene la flor solitaria más grande del mundo). Esta planta es monocárpica, floreciendo solo una vez en su vida entre los 30 y los 80 años de edad. Toma cerca de una año para que los frutos estén maduros, produciendo miles de ellas de color verde amarillento de 3-4 cm de diámetro, que contienen una única semilla, la planta muere después.
Es ampliamente cultivada en el sureste de Asia y en China. Históricamente, las hojas fueron utilizadas para la escritura.
Corypha umbraculifera fue descrita por Carlos Linneo y publicado en Species Plantarum ed. 3 2: 1187. 1753.[4] La especie tipo es: Corypha umbraculifera L.
Corypha: nombre genérico que deriva de khoripha = "cumbre, pico", quizás refiriéndose a la inmensa inflorescencia compuesta en la punta del tallo.[5]
umbraculifera: epíteto que significa "con paraguas, con sombra".[6]
Individuo floreciendo en Foster Botanical Garden, Honolulu, Hawaii
Corypha umbraculifera en Lyon Arboretum, Hawaii, EUA.
El bulí, burí o palma de Ceilán (Corypha umbraculifera) es una especie de palma, nativa del sureste de la India (Costa de Malabar) y Sri Lanka.
Corypha umbraculifera
Le tallipot (Corypha umbraculifera) est une espèce de palmiers géants de la famille des Arecaceae. Il appartient au genre Corypha. On le trouve principalement en Inde (Karnataka, Kérala), au Sri Lanka et en Asie tropicale.
Étymologie : le terme de tallipot est emprunté au malay ālam tālipat, hindi tālpāt, du sanscrit tālapattra « feuille de tala », composé de tāla « palmier » et pattra « feuille ».
La hauteur de ce géant peut atteindre 20 à 25 mètres pour un diamètre de la couronne de 15 mètres. Le stipe lui aussi énorme, atteint 2 mètres de diamètre et reste couvert à la base des bases de pétioles.
Les feuilles portées par un pétiole denté, de 4 mètres ont un limbe de 3 à 5 mètres, costapalmé. Le poids d'une de ses immenses feuilles peut atteindre 50 kg.
Il ne fleurit qu'une seule fois au bout de 30 à 80 ans puis meurt : c'est une plante dite monocarpique ou hapaxanthe. La durée de vie dépend des conditions climatiques et édaphiques. Il produit alors la plus grande inflorescence au monde qui peut atteindre 6 à 8 mètres de hauteur et porter jusqu'à dix millions de fleurs[1],[2].
Les fruits sphériques ont la taille d'une balle de golf. Il faut un an pour qu'ils atteignent la maturité.
Originaire d'Inde (Karnataka et Kérala) et du Sri Lanka, le tallipot est un palmier qui pousse préférentiellement dans les zones relativement sèches de basses altitudes[3].
Il est cultivé en Inde, au Sri Lanka, dans l'Asie du Sud-Est et en Chine, uniquement en zone tropicale. Des sujets peuvent être admirés au jardin botanique de Pamplemousses à Maurice.
Au Sri Lanka, ses feuilles ont servi à fabriquer des supports à l'écriture. Ses folioles après avoir suivi une préparation élaborée, sont faciles à graver et se conservent remarquablement bien en climat tropical. On désigne en français ces feuillets employés pour l’écriture des manuscrits de l’Inde et des pays indianisés du Sud-Est asiatique, par le terme de ôle ou olle depuis la fin du XVIIe siècle, par emprunt au tamoul ölei signifiant « feuille ». Diverses espèces de palmiers ont été utilisées suivant les régions[4]. Les folioles étaient gravés recto-verso par des moines copistes à l'aide d'un stylet métallique affûté[3].
Corypha umbraculifera
Le tallipot (Corypha umbraculifera) est une espèce de palmiers géants de la famille des Arecaceae. Il appartient au genre Corypha. On le trouve principalement en Inde (Karnataka, Kérala), au Sri Lanka et en Asie tropicale.
Étymologie : le terme de tallipot est emprunté au malay ālam tālipat, hindi tālpāt, du sanscrit tālapattra « feuille de tala », composé de tāla « palmier » et pattra « feuille ».
Corypha umbraculifera, jedna od najvećih vrsta palmi na svijetu. Ova palma naraste do 20 ili 25 metara visine, promjera je do jedan metar. Listovi su dugi do 5 metara, a ima peteljke do 4 metra dužine.
C. umbraculifera raste po Indiji i Šri Lanki, i pruža širok spektar hrane i materijala za lokalno stanovništvo[1]; a uvezeno je i u neke druge države.
Corypha umbraculifera, jedna od najvećih vrsta palmi na svijetu. Ova palma naraste do 20 ili 25 metara visine, promjera je do jedan metar. Listovi su dugi do 5 metara, a ima peteljke do 4 metra dužine.
C. umbraculifera raste po Indiji i Šri Lanki, i pruža širok spektar hrane i materijala za lokalno stanovništvo; a uvezeno je i u neke druge države.
C. umbraculifera
C. umbraculifera
C. umbraculifera
C. umbraculifera
La palma talipot (Corypha umbraculifera L., 1764) è una pianta della famiglia delle Arecacee[2], famosa per la produzione della più grande infiorescenza ramificata del mondo.
È una delle palme più grandi del mondo; può raggiungere altezze sino a 25 m, con foglie lunghe sino a 5 m.
Ha una crescita molto lenta. Può raggiungere gli ottanta anni di vita. Fiorisce una sola volta nella vita e subito dopo muore.
Le inflorescenze possono raggiungere i 6 m di altezza e sono composte da parecchi milioni di fiori.
È diffusa nelle foreste tropicali di India e Sri Lanka.[1]
Predilige le esposizioni soleggiate e i terreni ben drenati.
La palma talipot (Corypha umbraculifera L., 1764) è una pianta della famiglia delle Arecacee, famosa per la produzione della più grande infiorescenza ramificata del mondo.
Skėtinė korifa (lot. Corypha umbraculifera; angl. talipot palm) – korifų genties iš palminių (Arecaceae) šeimos rūšis, auganti pietų Indijoje (Malabaro pakrantė, Karnataka) ir Šri Lankoje. Laukinės skėtinės korifos sunkiai atskiriamos nuo pusiau laukinių.
Skėtinė korifa yra viena aukščiausių pasaulio palmių, atskiri individai siekia iki 25 m aukščio ir 1,3 m storio.[2] Lapai plaštakiški, iki 5 m skersmens. Lapkočio ilgis iki 4 m, o plaštakišką vėduoklę sudaro iki 130 lapelių.
Žiedynai irgi didžiausi iš žinomų, iki 6-8 m ilgio, juos sudaro nuo vieno iki kelių milijonų mažų gelsvai baltų žiedelių[3]. Žiedai abilyčiai, su trimis taurėlapiais, trimis vainiklapiais ir 6 kuokeliais. Mezginė trilizdė.[4] Skėtinė korifa yra monokarpinė, žydi vieną kartą gyvenime, būdama 30-80 m. amžiaus. Po žydėjimo per maždaug metus subrandinusi vaisius – žalsvai rudus sultingus kaulavaisius[5] – ši palmė žūsta. Kiekviename 3-4 cm skersmens[6] vaisiuje yra po 1 sėklą. Viena palmė gali subrandinti iki 2 tonų vaisių.[7]
Skėtinė korifa auginama Pietryčių Azijoje, šiaurėje siekia Pietų Kiniją.
Panaudojimas:
Žydinti skėtinė korifa Fosterio bitanikos sode (Honolulu, Havajai).
Skėtinė korifa (lot. Corypha umbraculifera; angl. talipot palm) – korifų genties iš palminių (Arecaceae) šeimos rūšis, auganti pietų Indijoje (Malabaro pakrantė, Karnataka) ir Šri Lankoje. Laukinės skėtinės korifos sunkiai atskiriamos nuo pusiau laukinių.
De parasolwaaierpalm (Corypha umbraculifera) is een langzaam groeiende, rechtopstaande tot 25 m hoge palm. De palm doet er jaren over om een stam te ontwikkelen. Volwassen palmen hebben een dikke stam met ringvormige bladlittekens. De bladeren zijn waaiervormig, in omtrek rondachtig en tot 5 m in diameter. De bladsteel is stevig en tot 5 m lang. De deelblaadjes zijn tot ongeveer de helft verbonden en V-vormig gevouwen met een gespleten top. De bladeren zijn bij jonge palmen opgericht en bij bloeiende exemplaren neerhangend.
De palm bloeit maar een keer in zijn leven, pas na vijftig tot zestig jaar. Dan vormt hij echter de grootste bloeiwijze uit het hele plantenrijk. Deze groeit aan de top van de plant en steekt uit boven de bladerkroon, is 6-8 m hoog, rijk vertakt en bevat naar schatting 10 miljoen kleine, witte of geelachtige bloemen. De bloemen groeien niet allemaal tot vruchten uit, maar een jaar na de bloei kan er twee ton aan vruchten rijpen. De vruchten zijn bolvormig en 2-4 cm lang. Nadat de vruchten rijp zijn, sterft de palm.
De parasolwaaierpalm komt oorspronkelijk uit Zuid-Azië. De exacte herkomst is onbekend, want de boom wordt al heel lang door de mens verspreid. Hij is algemeen in Zuid-India, op Sri Lanka en in Indonesië.
De grote bladeren werden vroeger gebruikt als parasol (pajong), dakbedekking, vlecht- en schrijfmateriaal.
Bloeiende parasolwaaierpalm in de Foster Botanical Garden, Honolulu, Hawaii
Corypha umbraculifera in Lyon Arboretum, Hawaii, U.S.A..
De parasolwaaierpalm (Corypha umbraculifera) is een langzaam groeiende, rechtopstaande tot 25 m hoge palm. De palm doet er jaren over om een stam te ontwikkelen. Volwassen palmen hebben een dikke stam met ringvormige bladlittekens. De bladeren zijn waaiervormig, in omtrek rondachtig en tot 5 m in diameter. De bladsteel is stevig en tot 5 m lang. De deelblaadjes zijn tot ongeveer de helft verbonden en V-vormig gevouwen met een gespleten top. De bladeren zijn bij jonge palmen opgericht en bij bloeiende exemplaren neerhangend.
De palm bloeit maar een keer in zijn leven, pas na vijftig tot zestig jaar. Dan vormt hij echter de grootste bloeiwijze uit het hele plantenrijk. Deze groeit aan de top van de plant en steekt uit boven de bladerkroon, is 6-8 m hoog, rijk vertakt en bevat naar schatting 10 miljoen kleine, witte of geelachtige bloemen. De bloemen groeien niet allemaal tot vruchten uit, maar een jaar na de bloei kan er twee ton aan vruchten rijpen. De vruchten zijn bolvormig en 2-4 cm lang. Nadat de vruchten rijp zijn, sterft de palm.
De parasolwaaierpalm komt oorspronkelijk uit Zuid-Azië. De exacte herkomst is onbekend, want de boom wordt al heel lang door de mens verspreid. Hij is algemeen in Zuid-India, op Sri Lanka en in Indonesië.
De grote bladeren werden vroeger gebruikt als parasol (pajong), dakbedekking, vlecht- en schrijfmateriaal.
Wachlarzowiec właściwy (Corypha umbraculifera L.), często nazywany palmą wachlarzową – gatunek rośliny z rodziny arekowatych (popularnie nazywanych palmami). Pochodzi z Azji Południowo-Wschodniej. Pospolicie występuje w południowych Indiach i na Cejlonie.
Wachlarzowiec właściwy (Corypha umbraculifera L.), często nazywany palmą wachlarzową – gatunek rośliny z rodziny arekowatych (popularnie nazywanych palmami). Pochodzi z Azji Południowo-Wschodniej. Pospolicie występuje w południowych Indiach i na Cejlonie.
Talipotpalmen (Corypha umbraculifera) är en art i familjen palmer som förekommer på Sri Lanka.
Palmerna är högväxta med stora, solfjäderlikt delade blad och har en flerfaldig användning. Av bladen, som nå en högst betydlig storlek - bladskivorna är ända till 5,3 meter långa och 4,1 meter breda -, görs sol- och regnskärmar. Dessutom används bladen till taktäckning. Bladknopparna äts som palmkål.
Talipotpalmen (Corypha umbraculifera) är en art i familjen palmer som förekommer på Sri Lanka.
Palmerna är högväxta med stora, solfjäderlikt delade blad och har en flerfaldig användning. Av bladen, som nå en högst betydlig storlek - bladskivorna är ända till 5,3 meter långa och 4,1 meter breda -, görs sol- och regnskärmar. Dessutom används bladen till taktäckning. Bladknopparna äts som palmkål.
Масивна пальма до 18 м висотою з великим до 5 м віяловим листям. Рослина виділяється серед інших пальм незвичним характером цвітіння. Вперше вона зацвітає у віці 30-40 років, викидаючи з крони велетенські волоті (до 14 м завдовжки і до 12 м завширшки) з мільйонів дрібних квіток. Наприкінці цвітіння листя в'яне. Через деякий час на місці квіток розвиваються плоди розміром до 4 см, після чого пальма гине. Один раз у житті квітнуть ще деякі види пальм, але Corypha umbraculifera найбільша з них. Кістянкоподібний плід має м'ясистий оплодень.
Росте у низинних лісах, чагарникових заростях, зазвичай біля річок та боліт. Походить з тропічної Азії.
Зі стовбура пальми отримують крохмаль, пальмове вино. З листків роблять волокно, виготовляють парасольки. Листя використовують для перекриття дахів та для створення плетених виробів. З насіння виготовляють ґудзики та намисто.
Перші європейці, що потрапили у Індію, дивувалися величиною листків пальми. Під одним таким листком діаметром 3 м могло укритися від дощу 20 чоловік.
Рослина має найбільше суцвіття на Землі.[3]
Corypha umbraculifera là loài cọ nguồn gốc từ miền đông và miền nam Ấn Độ và Sri Lanka. Nó cũng được đem trồng tại Cambuchia, Myanmar, Trung Quốc, Thái Lan và quần đảo Andaman.[2] Đây là loài thực vật có hoa với cụm hoa lớn nhất thế giới.
Corypha umbraculifera là một trong những loài cọ lớn nhất với những cá thể đạt thể chiều cao 25 m (82 ft) và thân cây có đường kính 1.3 m (4.25 ft).[3]
Chúng có cụm hoa lớn nhất trong các loài thực vật, dài 6–8 m (20–26 ft), có khi gồm nhiều triệu bông hoa nhỏ. Loài cây này chỉ ra hoa một lần, khi chúng đã 30 tới 80 tuổi. Cần một năm để quả chín, tạo nên hàng nghìn quả tròn, màu vàng-lục đường kính 3–4 cm (1.2-1.6 in), mỗi quả gồm một hạt đơn. Cây chết sau khi ra quả.[4][5]
Corypha umbraculifera là loài cọ nguồn gốc từ miền đông và miền nam Ấn Độ và Sri Lanka. Nó cũng được đem trồng tại Cambuchia, Myanmar, Trung Quốc, Thái Lan và quần đảo Andaman. Đây là loài thực vật có hoa với cụm hoa lớn nhất thế giới.
Corypha umbraculifera L. (1753)
Охранный статусКорифа зонтоносная, или талипотовая пальма (лат. Corypha umbraculifera) — монокарпический вид пальм рода Corypha[2]:425.
Корифа зонтоносная — дерево со стволом высотой до 25 метров и диаметром до метра[3], с большими веерными листьями до шести метров в диаметре на зеленых черешках до трёх метров в длину[2]:416. Каждый лист рассечен на 80—110 листовых сегментов, расходящихся от общего центра[3]. Оставшиеся в нижней части ствола дерева основания отпавших черешков листьев напоминают рога носорогов[4].
Достигает зрелости и зацветает к 50—60 годам, тогда же начинают засыхать и отпадать верхние листья. На верхушке ствола, над листьями, у цветущих растений появляется самое большое в царстве растений соцветие из мириад желтовато-белых цветков[4], размером до пяти метров. Цветки обоеполые, с тремя чашелистиками, тремя лепестками и шестью тычинками. Завязь трехгнездная[5].
Через год после начала цветения созревают плоды, представляющие собой зелено-коричневые сочные однокостянки[6] диаметром около 4 см[3], в количестве до двух тонн на одном растении, после чего растение отмирает[7].
Корифа зонтоносная распространена в Индии (штаты Керала, Карнатака, Махараштра, Тамилнад) и на Шри-Ланке[3].
Листья растений используются местным населением для изготовления зонтиков, вееров, как кровельный материал для жилищ[2]:425. Из ствола корифы зонтоносной в Индии добывали крупу саго[8]. Полоски из листовых сегментов корифы зонтоносной, скрепленные лакированными палочками, в древние времена использовались буддийскими монахами в качестве материала для написания книг[9][2]:425.
Корифа зонтоносная, или талипотовая пальма (лат. Corypha umbraculifera) — монокарпический вид пальм рода Corypha:425.
贝叶棕(学名:Corypha umbraculifera),为棕榈科贝叶棕属下的一个单子叶植物物种。[1][2]貝葉棕具有世界最大的花序;則巨花魔芋是具有世界上最大的不分支花序;世界上最大的花朵則為大花草的花。
高约25米,直径约60厘米,环状叶痕密。叶大,扇状深裂,长1.5~2米,宽2.5~3.5米,裂片多达百片,裂至中部,剑形,先端浅2裂,长100厘米,宽9厘米;叶柄长2.5~3米,粗壮,宽10厘米。花序顶生,大型圆锥形,高4~5米,甚至更高,為分枝花序中最高的。花序轴包有多数佛焰苞,分枝花序由苞的裂缝中抽出,有30~35个分枝花序,有4级分枝,末级分枝上有几个小花枝,其上生花,乳白色小花,两性,有臭味。球形果实,直径3.5厘米,球形或卵球形种子,直径约2厘米。花期2~4月,开一次花即死,寿命35~60年。果期为次年5-6月。
原分布于印度、斯里兰卡等亚洲热带;中国引入已有700多年历史,今西双版纳的佛寺内有少量栽培。
印度和中国傣族用贝叶棕的叶书写佛经,俗名“贝叶经”;花序含糖可制糖,亦为绿化观赏植物。
コウリバヤシ(行李葉椰子 Corypha umbraculifera)はヤシ科の植物で、南インド(マラバール海岸)およびスリランカが原産である。英名からタリポットヤシとも呼ばれる。
コウリバヤシは、世界で最も大きいヤシのひとつで、直径1.3メートル・高さ25メートルに達するものもあり[1]、最大直径5メートルの掌状葉と4メートルの葉柄および130の葉をもつ。また、植物の中で最大の花序(6-8メートル程度になる)を持ち、幹の先端で形成される分岐した茎から数百万の花で成り立つ。なお、サトイモ科のスマトラオオコンニャクは分岐しない茎での最も大きい花序を持ち、ラフレシア科のラフレシア・アーノルディー は単一の花として最大である。
一稔性の植物であり、樹齢30から80年の際に一度だけ花を咲かせる。単一の種を含んだ黄色から緑色の直径3-4センチメートル程度の果実を数千個結実し、1年かけて実が熟した後、枯れてしまう。
コウリバヤシは、東南アジアから中国南部にかけて栽培されている。歴史的に、葉は貝葉を作成するために用いられ、尖筆により東南アジアの様々な文化を書き綴られてきた。また、葉はそれ以外にも萱葺き屋根の材料としても使用され、樹液はヤシ酒の原料となる。
マラバール海岸では、数十年前まで、農村地域で伝統的な傘を作るために葉を利用しており、マラヤーラム語で"Kudapana"("Kuba" = 傘 + "Pana" = ヤシ)と呼ばれる。