ဆတ်နွားကို အီလန်တောဆိတ်၊ အီလန်ဆိတ်သမင်၊ ရိုးရိုးအီလန်၊ တောင်ပိုင်းအီလန် စသည်ဖြင့်လည်း ခေါ်တွင်သေးသည်။ အာဖရိကတိုက်အရှေ့ပိုင်းနှင့် တောင်ပိုင်းရှိ လွင်ပြင် များနှင့် ဆာဗားနားမြက်ခင်းပြင်များတွင် ကျက်စားသော တောဆိတ် (အန်တီလုပ်) တစ်မျိုး ဖြစ်သည်။ ဘိုဗီဒေးမျိုးရင်းတွင် ပါဝင်သည်။[၁]
တောဆိတ် (အန်တီလုပ်)အများစုသည် ကြောက်ရွံ့တတ်သော်လည်း မြေကြီး မှ ပခုံးစွန်းအထိ ၆ ပေမြင့်သည့် ဆတ်နွားမှာ မကြောက်ရွံ့ချေ။ ဆတ်နွားများသည် ရာနှင့်ချီ၍ အုပ်ဖွဲ့ကာ ကျက်စားကြသည်။ ဆတ်နွားသည် မြင့်လည်းမြင့်၊ အား လည်းကောင်းသည်။ ဆတ်နွား၏ သေးသွယ်၍ တွန့်လိမ်လျက်ရှိသော ဦးချိုသည် ၂ ပေခွဲရှည်၏။ မျက်စိနှစ်လုံး ကြား နဖူးပေါ်၌ အမွေးမည်းများစုလျက်ရှိသည်။ ထိုအမွေးမည်းများသည် ဆတ်နွားအဖို၌သာရှိ၍ အမတွင်မရှိချေ။ အမ၏ ဦးချိုသည် အဖို၏ဦးချိုထက် ပို၍ ရှည်သော်လည်း အဖို၏ဦးချိုလောက် မခိုင်ခံ့ချေ။
ဆတ်နွားများကို အီသီယိုးပီးယား၊ ကင်ညာ၊ တောင်ဆူဒန်၊ တန်ဇန်းနီးယား၊ ယူဂန်ဒါ၊ ရဝမ်ဒါ၊ ဘူရွန်ဒီ၊ ကွန်ဂိုဒီမိုကရက်တစ်သမ္မတနိုင်ငံ၊ ဘော့ဆွာနာ၊ လီဆိုသို၊ ဆွာဇီလန်၊ မာလဝီ၊ မိုဇမ်ဘစ်၊ နမီးဘီးယား၊ ဇမ်ဘီယာ၊ ဇင်ဘာဘွေ၊ တောင်အာဖရိကနိုင်ငံများတွင် တွေ့ရသည်။
ဆတ်နွားကို အီလန်တောဆိတ်၊ အီလန်ဆိတ်သမင်၊ ရိုးရိုးအီလန်၊ တောင်ပိုင်းအီလန် စသည်ဖြင့်လည်း ခေါ်တွင်သေးသည်။ အာဖရိကတိုက်အရှေ့ပိုင်းနှင့် တောင်ပိုင်းရှိ လွင်ပြင် များနှင့် ဆာဗားနားမြက်ခင်းပြင်များတွင် ကျက်စားသော တောဆိတ် (အန်တီလုပ်) တစ်မျိုး ဖြစ်သည်။ ဘိုဗီဒေးမျိုးရင်းတွင် ပါဝင်သည်။
တောဆိတ် (အန်တီလုပ်)အများစုသည် ကြောက်ရွံ့တတ်သော်လည်း မြေကြီး မှ ပခုံးစွန်းအထိ ၆ ပေမြင့်သည့် ဆတ်နွားမှာ မကြောက်ရွံ့ချေ။ ဆတ်နွားများသည် ရာနှင့်ချီ၍ အုပ်ဖွဲ့ကာ ကျက်စားကြသည်။ ဆတ်နွားသည် မြင့်လည်းမြင့်၊ အား လည်းကောင်းသည်။ ဆတ်နွား၏ သေးသွယ်၍ တွန့်လိမ်လျက်ရှိသော ဦးချိုသည် ၂ ပေခွဲရှည်၏။ မျက်စိနှစ်လုံး ကြား နဖူးပေါ်၌ အမွေးမည်းများစုလျက်ရှိသည်။ ထိုအမွေးမည်းများသည် ဆတ်နွားအဖို၌သာရှိ၍ အမတွင်မရှိချေ။ အမ၏ ဦးချိုသည် အဖို၏ဦးချိုထက် ပို၍ ရှည်သော်လည်း အဖို၏ဦးချိုလောက် မခိုင်ခံ့ချေ။
ဆတ်နွားများကို အီသီယိုးပီးယား၊ ကင်ညာ၊ တောင်ဆူဒန်၊ တန်ဇန်းနီးယား၊ ယူဂန်ဒါ၊ ရဝမ်ဒါ၊ ဘူရွန်ဒီ၊ ကွန်ဂိုဒီမိုကရက်တစ်သမ္မတနိုင်ငံ၊ ဘော့ဆွာနာ၊ လီဆိုသို၊ ဆွာဇီလန်၊ မာလဝီ၊ မိုဇမ်ဘစ်၊ နမီးဘီးယား၊ ဇမ်ဘီယာ၊ ဇင်ဘာဘွေ၊ တောင်အာဖရိကနိုင်ငံများတွင် တွေ့ရသည်။
