The insect order Orthoptera includes familiar insects like grasshoppers, locusts, crickets, and katydids. The members of this group are readily identified by their strong hind legs which are modified for jumping. Orthopterans are well known for their ability to produce sound. Crickets and katydids sing by rubbing their front wings together; while grasshoppers and locusts scrape their legs against their forewings to produce their songs.
Orthoptera comprises more than 20000 species worldwide and 1044 species in Europe belonging to two suborders, Caelifera (grasshoppers) and Ensifera (katydids). This group of median-sized insects is well characterized by (1) long hind legs modified for jumping; (2) hardened, leathery forewings (tegmina) which are spread in flight and covering membranous hindwings at rest; (3) unsegmented cerci; and (4), a pronotum usually with large descending lateral lobes. Orthopterans are common in most terrestrial habitats, but are more diverse in the tropics. They are mostly phytophagous and include some outstanding agricultural pests (locusts and certain katydids).
They're the background sound of a deep summer day, a sonic shorthand for sunshine and ease: cricket chirps and katydid buzzes and grasshopper rattles, ever-present and seemingly endless.
Yet for all their ubiquity, these creatures -- taxonomically grouped as Orthoptera, the calling insects -- are little appreciated. Bees are beloved for their industry, butterflies for their beauty and even ants for their social intricacy, but Orthoptera has few devotees. We hear them but don't know them.
Order Orthoptera consists of grasshoppers, katydids, and crickets.More than 20, 000 species have been described.They vary from about five millimeters to eleven centimeters in length.They can be found throughout the world, but are more concentrated in tropical areas because they prefer warmth and sunlight. Species in deserts or grasslands tend to have wings and species inhabiting mountaintops or islands tend to be wingless.Their legs are long and made for jumping.Most males rub their wings or legs together to produce vibrations that can be picked up by another individual’s tympanum (ear).All of the species undergo incomplete metamorphosis.The nymphs usually molt four or more times before becoming adults.If a limb is lost, the nymph can regenerate it during the next molt.Orthopterans can shed limbs voluntarily if a predator grasps it or it gets caught in a spider web.They can be seen in the fossil record as far back as the Upper Carboniferous-Permian.
Orthoptera is 'n besonder groot orde met meer as 20 000 bekende spesies sprinkane en krieke. Sommige het kort voelhorings en behoort tot die suborde Caelifera (kortsprietsprinkane: gewone sprinkane en 'n familie dwergkrieke); ander het voelhorings wat langer as hul liggaam is en behoort tot die suborde Ensifera (langsprietsprinkane: koringkrieke en verskeie ander soorte krieke).
Sprinkane is die lede van die orde wat baie goed kan spring, maar die meeste spesies kan nie ver vlieg nie. Hulle kan ver spring met hul sterk agterpote en baie soorte kan ook vlieg. Sprinkane wat in swerms vlieg, word treksprinkane genoem.
Sprinkane se lengte wissel van 10 tot 110 mm. Hulle kom in baie kleure voor, soms selfs groen en bruin in dieselfde spesie. Sommige het helder kleure om roofdiere te waarsku dat hulle giftig of onsmaaklik is. Suid-Afrika se bekende groen-en-rooi melkbossprinkaan is giftig omdat dit giftige melkbosse vreet.
Die gehoorsintuie is aan die sykante van die eerste agterlyfsegment. Die meeste sprinkane striduleer (sing) deur 'n vyl aan die agterpote teen die voorvlerke te skuur.
Die meeste kortsprietsprinkane lê hul eiers in pakkies in die grond, soms tot 100 mm diep. Die wyfies het 'n lêboor wat aangepas is om te grawe. Die eierpakkies kan van tientalle tot meer as honderd eiers bevat. Baie soorte se eiers maak 'n diapouse deur om die winter of droogtes te oorleef. Wanneer die weerstoestande reg is, broei die eiers uit. Die nimfe, soos die larwes van hemimetaboolinsekte genoem word, is aanvanklik voetgangers. Hulle ondergaan tydens hul ontwikkeling vyf tot sewe vervellings en elke volgende stadium is groter as die vorige, met langer vlerkstompies.
Die laaste vervelling lei tot die volwasse stadium. Die jong volwassene het enigiets van dae tot weke nodig om geslagsryp te word. Soorte met 'n diapouse in die volwasse stadium neem selfs maande daarvoor.
Die lewensiklus van die langsprietsprinkaan is soortgelyk aan bogenoemde, maar die eiers word dikwels op of in plante gelê. Die wyfies het 'n sabelvormige lêboor.
Op baie plekke in die wêreld word sprinkane geëet. Hulle is 'n goeie bron van proteïen. Soldate word dikwels aangeraai om sprinkane te vang en te eet indien hulle sou verdwaal en die voedsel opraak.
Treksprinkane kan geweldige skade aan oeste aanbring.
Daar is ongeveer 650 spesies in Suid-Afrika, waarvan vier treksprinkane is. In Suider-Afrika word drie treksprinkane in drie soorte habitats aangetref: By die opbougebied bou die digthede van die alleenlopers op; die swerms ontwikkel in die permanente tuisgebied en val dan gereeld die invalsgebied binne. Die permanente tuisgebiede val grotendeels in die droë sentrale gedeeltes van Suid-Afrika en Suid-Namibië.
Sommige sprinkane maak 'n kenmerkende geluid deur stridulasie (vryf hul pole en/of vlerke teenmekaar). Die spesies het ook gehoororgane. Sprinkane vlieg oor die algemeen nie goed nie, en hulle gebruik hul vlerke eerder as hulpmiddel om verder te spring. Die treksprinkane is egter ’n uitsondering, want hulle kan ure aaneen vlieg.
Sommige sprinkaangroepe se vlerke is egter gereduseer, terwyl dit by ander heeltemal afwesig is. Sprinkaanpote het meestal ’n aantal stekels aan die agterkant, terwyl die derde paar looppote (springpote) besonder goed ontwikkel is. Dit het breë, lang dye (weens die sterk springspiere) met lang, slanke skene wat hulle in staat stel om baie ver te spring.
Die agterlyf (abdomen) bestaan gewoonlik uit 10 segmente. ’n Paar aanhangsels (serkusse) word aan die laaste segment aangetref. Die mannetjies gebruik dit tydens paring, maar dié van die wyfie is verklein. Wyfiesprinkane se negende en tiende agterlyfsegment is aangepas om ’n lêboor te vorm, wat gebruik word om holtes in die grond te boor waarin die eiers gelê word. Die lêboor is by sommige ondergrondlewende spesies afwesig.
Die suborde Caelifera se lêboor bestaan uit slegs twee paar aanhangsels, terwyl 'n derde paar gereduseer is. Hul paring word deur 'n uitgerekte vertoning voorafgegaan. Die wyfie grawe daarna 'n holte in die grond met haar agterlyf, wat baie lank kan uitrek, en lê die eiers onder die oppervlak. Die lêboor van die suborde Ensifera bestaan uit drie paar baie lang aanhangsels (in sommige gevalle langer as die liggaam). Tydens paring bevrug die mannetjie die wyfie met spermpakkies (spermatofore) en die eiers word kort hierna op plante of in die grond gelê. 'n Aantal families krieke behoort ook tot die suborde. Die jong sprinkane lyk baie soos hul ouers, hoewel hulle nie vlerke of geslagsorgane het nie; dié ontwikkel tydens vervellings.
Ná die laaste vervelling is die insek volwasse en groei hy nie verder nie. Die sprinkaan se dieet wissel baie. Kortsprietsprinkane is in die reël plantetend, maar baie langsprietsprinkane is omnivore. Sprinkane het baie natuurlike vyande, want ’n groot deel van hul eiers is die prooi van kewerlarwes en ander insekte, terwyl volwasse sprinkane deur reptiele, voëls en klein soogdiere gejag word.
Die kleur en vorm van baie sprinkane pas goed by hul omgewings in. Sommige langsprietsprinkane het 'n groen kleur en hul vlerke lyk soos jong blare. Sommige Suid-Amerikaanse spesies het selfs nagebootste skimmelspore op hul vlerke, en indien hulle skrikgemaak word, verskyn daar oogvlekke op die agterpunte. Ander spesies het weer lang, dun liggaamsdele, wat meebring dat hulle baie soos takke lyk. Die meeste kortsprietsprinkane het bepaalde kleurpatrone op hul lywe, wat hulle teen 'n bepaalde agtergrond verberg.
Baie sprinkaanspesies kan 'n kenmerkende skerp "tjirp"-geluid voortbring. Dit word veral deur die mannetjies gedoen en is baie kenmerkend van die verskillende spesies, veral wat toonhoogte, ritme, ensovoorts betref. Die geluide word tydens paring gebruik, maar mannetjies bring dit ook voort wanneer hulle met mekaar meeding.
Die geluide word slegs in warm weersomstandighede gemaak en die patroon, asook ritme daarvan, is van die temperatuur afhanklik. Die voortbring van die geluide word stridulasie genoem en die klanke word op verskillende maniere geproduseer. Langsprietsprinkane beweeg die voorste vlerkpaar se basisse oormekaar, en dit bring mee dat 'n struktuur met dwars groewe op die een vlerk oor 'n kamvormige struktuur op die ander vlerk geskuur word. Die vibrasies word verder versterk deur 'n vlies wat styf onder die vlerkpaar gespan is om 'n hoë, helder geluid voort te bring. Die geluid is die hardste by krieke, wat tot dieselfde orde as langsprietsprinkane behoort.
Baie kortsprietsprinkane produseer 'n sagter en dowwer geluid deur hul springpootdye teen 'n uitstekende aar op die eerste paar vlerke te vryf. 'n Aantal ander meganismes word deur sommige spesies gebruik om klank voort te bring. Sommige spesies kortsprietsprinkane gebruik hul springpootheupe (koksas) terwyl ander knetterende geluide met hul agtervlerke maak. Ander sprinkane maak weer knersgeluide met hul kake. Die spesies wat geluide maak, het ook gehoororgane. Die langsprietsprinkaan het 'n timpaanorgaan in die voorste paar pote. Die orgaan bestaan uit 'n spleet wat met ’n trommelvlies bedek en oor ’n trommelholte gespan is. Die vlies dra alle vibrasies in die lug aan senuweeselle oor en die posisie van 'n klankbron kan presies bepaal word deur albei voorpote te gebruik.
Orthoptera is 'n besonder groot orde met meer as 20 000 bekende spesies sprinkane en krieke. Sommige het kort voelhorings en behoort tot die suborde Caelifera (kortsprietsprinkane: gewone sprinkane en 'n familie dwergkrieke); ander het voelhorings wat langer as hul liggaam is en behoort tot die suborde Ensifera (langsprietsprinkane: koringkrieke en verskeie ander soorte krieke).
Sprinkane is die lede van die orde wat baie goed kan spring, maar die meeste spesies kan nie ver vlieg nie. Hulle kan ver spring met hul sterk agterpote en baie soorte kan ook vlieg. Sprinkane wat in swerms vlieg, word treksprinkane genoem.
Los ortópteros (Orthoptera, del griegu ορθός orthós, "rectu, derechu", y de πτερον pteron, "nales") son un orde d'inseutos hemimetábolos, con aparatu bucal mazcador. L'orde de los ortópteros tien unes 19 000 especies,[1] la mayoría tropicales, pero distribuyíes por tol planeta. Pertenecen a esti orde los saltapraos, grillos, llagostes, y el alacrán cebolleru. El mayor ortópteru viviente ye'l grillu xigante de Nueva Zelanda llamáu weta. Yá nel Carboníferu y el Pérmicu atópense restos fósiles de protortópteros, algamando'l so desenvolvimientu nel mesozoicu (Protogryllus).
La cabeza ye polo xeneral grande y redonda, dacuando cónica (Acrida), abondo móvil nel protórax, hipognata, con un robustu aparatu mazcador; los palpos maxilares tán constituyíos por cinco segmentos, los llabiales por trés. Los güeyos compuestos son hemisféricos o hemiovoidales. De cutiu tán presentes trés ocelos. Les antenes, ensertaes ente los güeyos, son filiformes, escasamente pectinadas. Esisten en distintes proporciones. El protórax ye siempres más grande que los demás segmentos, y presenta un ampliu pronoto que s'estiende escontra tras, dacuando entepasando la estremidá del abdome y dóblase lateralmente hasta cubrir por completu les pleuras protorácicas. El mesotórax, el metatórax y el primer segmentu del abdome atópense soldaos ente sigo. Les nales anteriores (Tegminas) son estreches, allargaes, del mesmu color que'l restu del cuerpu y coles nervaduras ondulaes.
Les nales posteriores son membranoses, tresparentes o coloriaes, amplies debíu al desenvolvimientu de la rexón añal. El tercer par de pates atópase afechu pal saltu, con tibies y fémures allargaos. El primera y segundu par de similares, sacante n'especies escavadores (Gryllotalpidae) Na mayoría de los Ensifera, asítiase na base de les tibies anteriores l'órganu timpánico llendes de recepción auditiva, carauterística única ente los órdenes d'inseutos. Les pates posteriores atópense de cutiu dotaes d'espolones pa torgar qu'esnidien pol sustrato. En munches especies de Caelifera, la superficie interna de los fémures posteriores ta provista d'una serie llonxitudinal de tubérculos que contribúin a la formación del aparatu estridulador. Los tarsos tán constituyíos por un númberu variable de segmentos (D'unu a cuatro) Cada segmentu lleva inferiormente un par de cojincillos (pulvilos); nel ápice de cada tarsu ta ensertáu un pequeñu pretarso con dos uñes y frecuentemente presenta un lóbulu (ariola)
El abdome ye allargáu, cilíndricu, constituyíu típicamente de 11 segmentos. Estos presenten movilidá gracies a la presencia d'una membrana intersegmental. Los tergitos atópense más desenvueltos que los esternitos. El novenu y el décimu segmentu nun formen un aniellu completu, polo que los esternitos rellacionaos modificar de tal manera que se formen los xenitales esternos. L'undécimu segmentu arrodia l'apertura añal y presenta el tergito modificáu pa formar la llámina supranal (Epiprocto) ente que'l décimu esternito constitúi dos lóbulos llaterales (paraproctos). L'últimu esternito visible, el novenu en machos y l'octavu en femes, ye desenvueltu y constitúi la placa subgenital.
El aparatu reproductor masculín consta de dos testículos formaos por una vasta cantidá de folículos tubulares. Fundir nun ducto eyaculador, en que'l so tramu inicial desagüen unes canales con función de visícules seminales y glándules accesories. L'aparatu copulador (aedagus) atópase constituyíu por dos pares de lóbulos membranosos, sobre los cualos ensertar unu o más pares de escleritos estrechos y allargaos (titiladores) L'aparatu reproductor femenín consta de dos ovarios, constituyíos de ovariolas panoísticas enllantaos sobre dos oviductos. Les femes tienen un ovipositor desenvueltu y formáu por trés pares de cáscares, llamaes pola so posición ventrales, internes y dosales.
Los ortóperos reprodúcense sexualmente, anque se reportaron casos de partenogénesis (Saga, Myrmecophila) En delles especies l'acoplamientu realizar ensin nengún cortexu preliminar. Al llegar a unos cuantos centímetros de la fema, el machu intenta enferronala pol envés; la fema respuende agresivamente, anque se repararon contactos recíprocos en palpos y antenes. Otres especies atraen a la fema al traviés de soníos. Munches especies atraen a les femes con feromones. El machu ellabora un espermatóforo de forma, estructura y dimensiones variables: globosa (Ensifera) o tubular (Caelifera)
Na mayoría de les especies la ovoposición ta llindada a un curtiu periodu, asitiáu a finales del branu. Delles especies ovopositan en primavera, ente que les formes antropófilas pueden ovopositar cualquier dómina del añu. Los güevos son llevaos a llugares protexíos: debaxo de la corteza de los árboles, l'interior de texíos vexetales o debaxo del suelu. El primer actu d'una fema que se preparar a ovopositar ye'l d'escoyer el sustrato más aparente colo que s'empón por estímulos visuales, olfativos, táctiles, etc. tales como la consistencia del texíu vexetal, compactibilidad, pH del suelu, feromones de disgregación d'otres femes, etc. Los güevos son depositaos en montones y somorguiaos nuna secreción esplumosa que solidifica col aire, formando asina una ooteca.
Una de les carauterístiques más notables de los ortópteros ye la estridulación. Nos Ensifera, el soníu ye producíu pol frotamiento recíprocu de los dos tegminas, onde delles partes tán especializaes pa formar el arquito, el plectro y el espeyu o tambor, que constitúin l'órganu estridulador. El arquito atópase formáu por una serie de dientes alcontraos na superficie ventral de la nervadura añal. El plectro ta representáu por un enanche del marxe de tegminas a nivel de les nervaduras axilares. L'espeyu correspuende a una área amplia de les tegminas de forma semicircular y sostenida pelos marxes de les nervaduras. Sicasí, nos Caelifera atópense distintes adaptaciones a la estridulación: dalgunos presenten un órganu estridulador formáu por una serie de plaques rugosas asitiaes a lo llargo del tergito abdominal (órganu de Krauss) y por una serie de tubérculos allugaos sobre la superficie interna de los fémures posteriores, que provoquen soníu por frotamiento de dambes estructures anatómiques. N'otres especies, l'órganu estridulador ta constituyíu por una serie de tubérculos apuntiaos allugaos en pastiar superior de los fémures, que son estregaos coles tegminas. N'otros casos, dichos tubérculos atopen sobre les tegminas y non nos fémures. La estridulación tien como fin la comunicación ente individuos de la mesma especie y/o distintu sexu.
El gregarismo constitúi un fenómenu común en munchos ortópteros. Esisten especies onde esti comportamientu manifestar a la so máxima espresión a tal manera que, transladándose nel suelu (Ninfes) o volando (Adultos) destrúin tola vexetación al so pasu, provocando munches vegaes daños incalculables a les colleches. Exemplos d'especies migratories nocives son la llagosta migratoria (Locusta migratoria), Locustana pardalina, la llagosta del desiertu (Schistocerca gregaria) y Nomadacris septemfasciata. Na dómina del Éxodu, asumir qu'hubo una plaga de llagosta del desiertu (Schistocerca gregaria). Nos años 1873, 1874 y 1875, grupos inmensos de Locusta migratoria, provenientes de les rexones del Mar Negru y del Mar Caspiu llegaron a Francia ya Inglaterra; nesti periodu, n'Alemaña fueron recoyíu aprosimao 250,000 llitros de güevos nuna superficie de 2,000 hectárees. En 1979, nes estepes del ríu Don los trenes quedaron bloquiaos pola masa de llagostes acumulaes. En 1955, una inmensa nube de Locusta migratoria con 20 km de llargu y 250 d'anchu cayó sobre Marruecos. Nel valle de Sous (Marruecos) afararon más de la quinta parte de los cultivos en 1961. B.P. Uvarov estudió'l comportamientu gregariu de les llagostes, enunciando la so teoría de les fases. Según esto, la base del fenómenu atopar nel eleváu polimorfismu (Capacidá de formar una serie de formes distintes morfolóxica o fisiológicamente distintes ente sigo). El pasaxe d'una forma sedentaria ('Fase solitaria) a la otra (forma migratoria) llevar a cabu en forma gradual en cuatro etapes: la fase solitaria, la fase congregans, la fase gregaria y la fase dissocians. Al apaecer la fase congregans, favorecida pol ambiente, manifiéstase una tasa crítica de natalidá.
Son inseutos hemimetábolos (con metamorfosis incompleta) y paurometábolos (les formes nueves tienen la mesma alimentación que les adultes). L'animal pasa por trés fasess: güevu, ninfa y adultu. Los güevos d'ortópteru son ovoides, allargaos, dacuando esplanaos (Faneropterinos) de cutiu con corión; el so color va del blancu al mariellu y van provistos de micrópilos. El númberu de güevos ta condicionáu por factores tales como'l fotoperiodo, densidá de población, edá de la fema, etc. y el númberu puede variar ente 150 a 600. La ninfa ruempe'l corion del güevu al traviés d'una angüeña cervical que forma una hernia na parte dorsal ente la cabeza y el pronoto. Les ninfes pasen por dellos estadios hasta llegar a adultos.
Suborde Ensifera
Suborde Caelifera
Los ortópteros (Orthoptera, del griegu ορθός orthós, "rectu, derechu", y de πτερον pteron, "nales") son un orde d'inseutos hemimetábolos, con aparatu bucal mazcador. L'orde de los ortópteros tien unes 19 000 especies, la mayoría tropicales, pero distribuyíes por tol planeta. Pertenecen a esti orde los saltapraos, grillos, llagostes, y el alacrán cebolleru. El mayor ortópteru viviente ye'l grillu xigante de Nueva Zelanda llamáu weta. Yá nel Carboníferu y el Pérmicu atópense restos fósiles de protortópteros, algamando'l so desenvolvimientu nel mesozoicu (Protogryllus).
Düzqanadlılar dəstəsi (lat. Orthoptera) - Polineopteralar (lat. Polyneoptera) dəstəüstünə aid heyvan dəstəsi.
Tam çevrilməyən cücülər arasında düzqanadlıların xüsusi yeri var. Bunlar çox iri və ya orta ölçülü olurlar. Başı sallanan və ya hətta çarpaz alınlı olub, az hallarda irəli yönəlmişdir, proqnatikdir. Ağız orqanları gəmiricidir. Gözləri iri, adətən ovaldır, üç gözcüyü olur. Bığcıqları uzanmış, əksər hallarda sapşəkilli və ya qılşəkilli, eləcə də qılıncşəkilli və ya sancaqşəkilli, nadir hallarda başqa formada olur. Bəzən gödək, 10-30 buğumlu, bəzi hallarda bədəndən uzun və ya bir qədər qısa olur (şalakimilər, sisəykimilər). Döşü iridir, orta və arxadöş kip birləşmişdir. Qanadları iki cütdür: ön cüt daha möhkəm və ensiz olub qanadüstünə çevrilmişdir. Uçuşda məhdud iştirak edir. Arxa qanadlar zarşəkillidir, sakit halda yelpik kimi yığılır. Qısa qanadlı və tamamilə qanadsız formaları da vardır. Ön ayaqları – adi, yeriyici, seyrək hallarda qazma funksiyası daşıyır. Şalalar və sisəylərin ön baldırında timpanal eşitmə orqanları yerləşmişdir. Arxa ayaqlar sıçrayıcıdır. Buna görə də düzqanadlıları bəzən sıçrayan cücülər də adlandırırlar. Qarıncığı uzanmış, silindrik, 10 buğumlu, serklidir. Aşağıdan qarıncıq 8 və 9 buğumlu görünür, çünki 1 və ya 2 sternit reduksiyaya uğramış olur. Bir çox çəyirtkəkimilərdə qarıncığın birinci seqmentinin yanlarında timpanal eşitmə orqanının dəliyi olur.[1]
Düzqanadlılarda çevrilmə tam deyil, sürfələr yaşlılara bənzəyir və onlarla bənzər şəraitdə yaşayırlar. Yumurtalar qrup halında və ya bir-bir torpağa və ya bitkilərin üzərinə, bəzən dənli bitkilərin kök çiminə qoyulur. Azərbaycan şəraitində illik sikl aşağıdakı kimi olur: yumurta fazasında qışlama, yazda sürfələrin çıxması, yayda onların inkişaf edib yaşlı fazaya çatması, sonra yetişib yumurta qoyması. Bu son faza payıza qədər davam edə bilir. Az miqdarda növlər (bəzi çəyirtkəkimilər, bütün sisəylər və danadişilər) sürfə və ya yaşlı fərd şəklində qışlayır. Cinsi yetkinlik dövründə əksər növlər cırıldayır; cırıldama və ya stridulyasiya ayrı-ayrı fəsilələr, fəsiləüstlüləri və cinslər üçün səciyyəvi olan bir çox üsullarla yerinə yetirilir. Cütləşmə spermatofor mayalanma ilə müşayiət edilir. Spermatoforlar müxtəlif olub, çox vaxt fəsilə, yarımfəsilə və cins üçün səciyyəvi olur. Düzqanadlılar əsasən bitkiyeyəndir, növlərin bir hissəsi yırtıcı və ya qarışıq qidalanır. Bəzi çəyirtkəkimilər, qismən şalakimilər və ya sisəykimilər fərdlərin məcburi toplanması zamanı sürü fazası və ya forması əmələ gətirirlər. Bu, adi yalqız fazadan sürü həyat tərzi, başqa rəng və digər morfoloji əlamətlərlə fərqlənir (Bey-Biyenko, 1980).[1]. Zoocoğrafi baxımdan düzqanadlılar Azərbaycanda xüsusi səciyyə daşıyır. Haqverdiyevin (1967) məlumatına görə, 92 növ düzqanadlıdan 38-i aralıqdənizi qrupuna aiddir, 7-i Talış endemiki, 7-i Turan növü, 4-ü İran növü, 1 tropik və 1 boreal növ, 3-ü Zuvand endemikidir. Hirkan-Talış endemiklərinə Isophia caspica Stsh. Mir., Euconocerus iris B.-Bienko, Paradrymadusa pastuchovi Uv., Pholiocoptera angustae Tarb. aiddir. Isophia schneideri Br.W., Isoimon riabivi Uv., Leptophyes trivittata B.-Bienko, Decticus verricucivorus annaelisae Ramme, Paracryptera microptera transcaucasica Uv., Euchorthippus transcaucasicus Tarb., Celes variabilis carbonarius Uv. Qafqaz endemikləridir. Paradrymadusa viridipennis Stsh., Bufo nocardus tumulosus Mitsch., Omocestus znojkoi Mitsch; Gryllus maculatus Dog. tropik, Stauroderus scalaris F.W. boreal növdür. Nadir növlər də vardır. Bunlardan Qafqaz izofisi (Isophia schneideri Br.W.), medektikus sisəyi (Medecticus assimilis Fieb.), Şoxi çəyirtkəsi (Oedipodaschochii Sauss.) və b. göstərmək olar.
Dünyada məlum olan 20000-dən artıq növün 700-ü MDB-də rast gəlinir. Azərbaycanda 211 növ qeydə alınmışdır. Düzqanadlıların əksəriyyəti açıq biotoplarda məskunlaşır, yalnız az sayda növlər meşədə yaşayır. Müəyyən yerlərdə məskunlaşaraq, bir çoxları landşaftların səciyyəvi biotik elementini təşkil edir.Azərbaycan şəraitində, xüsusi halda Lənkəran zonasında (Talış) və İranın Xəzəryanı hissəsində yayılmışdır.
Düzqanadlılar dəstəsi (lat. Orthoptera) - Polineopteralar (lat. Polyneoptera) dəstəüstünə aid heyvan dəstəsi.
Els ortòpters (Orthoptera, del grec orthós, "recte, dret", i de pteron, "ala") són un ordre d'insectes hemimetàbols, amb aparell bucal mastegador i les potes posteriors molt desenvolupades i aptes per al salt.
L'ordre dels ortòpters té més de 20.000 espècies distribuïdes per tot el planeta, malgrat que la majoria són tropicals. Pertanyen a aquest ordre els saltamartins, grills i llagostes.
Atès que són insectes molt coneguts, hi ha una gran riquesa de denominacions vulgars: saltamartins, saltirons, saltirecs, saltarells, grills, pantiganes, somerets, cadells, llagostes, llagosts, etc.
El nom de l'ordre fa referència a les seves ales rectes. Quan tenen ales, el primer parell és coriaci i cobreix les ales posteriors, membranoses, quan l'insecte està en repòs. El tercer parell de potes és fort i sovint espinós, i sol estar especialitzat per a saltar. Sovint presenten òrgans auditius i estriduladors. Els òrgans auditius o timpànics poden localitzar-se a les tíbies o bé en el primer segment de l'abdomen. Els òrgans estriduladors serveixen per a produir so.
Les femelles normalment tenen un ovipositor ben desenvolupat i els mascles estructures per a la còpula. Són insectes hemimetàbols (amb metamorfosi incompleta) i paurometàbols (les formes joves tenen la mateixa alimentació que les adultes). L'animal passa per tres estats: ou, nimfa i imago (adult). Es creu que van poder ser els primers animals terrestres a utilitzar el so per a comunicar-se. Algunes famílies produeixen plagues perjudicials per a l'agricultura.
El cant del grill
Els ortòpters (Orthoptera, del grec orthós, "recte, dret", i de pteron, "ala") són un ordre d'insectes hemimetàbols, amb aparell bucal mastegador i les potes posteriors molt desenvolupades i aptes per al salt.
L'ordre dels ortòpters té més de 20.000 espècies distribuïdes per tot el planeta, malgrat que la majoria són tropicals. Pertanyen a aquest ordre els saltamartins, grills i llagostes.
Rovnokřídlí (Orthoptera) je skupina hmyzu, do které patří kobylky, cvrčci, saranče a příbuzní živočichové. Vyvíjejí se proměnou nedokonalou.
Rovnokřídlí mají kousací ústní ústrojí, skákací zadní nohy a samci vyluzují cvrčivé zvuky stridulací. V současné době je však tento řád rozdělován na dvě podskupiny. První z nich je skupina Ensifera (kobylky), jejíž zástupci se vyznačují dlouhými tykadly, sluchovými orgány v předních holeních, samice nápadným kladélkem a samci zvuky vyluzovanými třením předního páru křídel o sebe (tzv. alární stridulace). Naproti tomu zástupci skupiny Caelifera (saranče) mají tykadla většinou krátká a kladélko nenápadné. Sluchové orgány jsou umístěny na bocích předních článků zadečku a samci stridulují třením stehen zadních nohou o křídelní žilky (tzv. femoroalární stridulace).
Rovnokřídlí jsou luční, většinou teplomilní živočichové (kobylka), ale někteří žijí i pod zemí (např. cvrčci a jim příbuzná krtonožka). Jsou často draví (živí se např. jiným hmyzem), někteří rostlinožraví (např. saranče) mohou při své migrující části svého životního cyklu páchat velké škody v zemědělství. V Česku žije kolem 100 druhů rovnokřídlých, někteří původně jihoevropští (např. koník skleníkový, cvrček domácí) však jen v blízkosti lidských příbytků, kde je teplejší klima.
Někteří rovnokřídlí – např. krtonožka obecná (Gryllotalpa gryllotalpa) – jsou významnou složkou edafonu, resp. zooedafonu.
Rovnokřídlí (Orthoptera) je skupina hmyzu, do které patří kobylky, cvrčci, saranče a příbuzní živočichové. Vyvíjejí se proměnou nedokonalou.
Rovnokřídlí mají kousací ústní ústrojí, skákací zadní nohy a samci vyluzují cvrčivé zvuky stridulací. V současné době je však tento řád rozdělován na dvě podskupiny. První z nich je skupina Ensifera (kobylky), jejíž zástupci se vyznačují dlouhými tykadly, sluchovými orgány v předních holeních, samice nápadným kladélkem a samci zvuky vyluzovanými třením předního páru křídel o sebe (tzv. alární stridulace). Naproti tomu zástupci skupiny Caelifera (saranče) mají tykadla většinou krátká a kladélko nenápadné. Sluchové orgány jsou umístěny na bocích předních článků zadečku a samci stridulují třením stehen zadních nohou o křídelní žilky (tzv. femoroalární stridulace).
Rovnokřídlí jsou luční, většinou teplomilní živočichové (kobylka), ale někteří žijí i pod zemí (např. cvrčci a jim příbuzná krtonožka). Jsou často draví (živí se např. jiným hmyzem), někteří rostlinožraví (např. saranče) mohou při své migrující části svého životního cyklu páchat velké škody v zemědělství. V Česku žije kolem 100 druhů rovnokřídlých, někteří původně jihoevropští (např. koník skleníkový, cvrček domácí) však jen v blízkosti lidských příbytků, kde je teplejší klima.
Někteří rovnokřídlí – např. krtonožka obecná (Gryllotalpa gryllotalpa) – jsou významnou složkou edafonu, resp. zooedafonu.
Græshopper (Orthoptera) er en gruppe af insekter med over 20.000 arter[1][2]. De har karakteristiske kraftige bagben som de kan bruge til at springe med.[2][3] Gruppen kaldes også Græshopper og fårekyllinger[3], samt retvingede insekter[2]. Græshopper har et forholdsvis stort hoved. Munddelene er nedadrettede og bidende. Det første brystleds rygplade er karakteristisk sadelformet. Forvingerne er smalle og skindagtige, mens bagvingerne er brede og klare. Græshopper kan ofte frembringe lyde ved at gnide kitindele mod hinanden eller ved at banke i underlaget. Et høreorgan kan findes på det første par bens skinneben eller på bagkroppens første led.
Græshopper har ufuldstændig forvandling. De mangler altså puppestadiet, der ellers er typisk for mange insekter. Æggene lægges enten enkeltvis eller i kapsler. De afsættes i jorden eller i plantestængler. I Danmark sker overvintringen i ægstadiet og nymferne kommer frem i maj og juni. Hos løvgræshopperne synger, eller stridulerer, hannerne ved at gnide forvingerne mod hinanden, for at tiltrække en hun. Hos de danske arter af markgræshopperne foregår stridulationen ved at bagbenene gnides mod forvingerne eller omvendt. Begge køn kan synge hos markgræshopperne. De voksne dør i september og oktober.
Den systematiske placering har varieret, men de fleste forskere regner nu græshopperne til én afgrænset orden, kaldet enten Orthoptera eller Saltatoria. Tidligere har de beslægtede insektgrupper ørentviste, kakerlakker og vandrende pinde været regnet til samme orden som græshopper (Orthoptera).[1]
Græshopperne inddeles i to hovedgrupper:
Begge grupper findes udbredt over hele verden. Nogle systematikere anser langhornede græshopper og korthornede græshopper for så forskellige, at de bør være i hver sin orden.[1]
Græshopperne opdeles i fra ca. 25 familier til over dobbelt så mange.[1]
Hovedparten af de over 20.000 arter lever i troperne. Der lever mere end 800 arter i Europa, de fleste i Sydeuropa. I Danmark findes 32 græshoppearter fordelt på 6 familier (år 2000).[1]. I 2014 blev yderligere arten rødbenet lynggræshoppe fundet første gang i Danmark.[4]
|date=
(hjælp) Græshopper (Orthoptera) er en gruppe af insekter med over 20.000 arter. De har karakteristiske kraftige bagben som de kan bruge til at springe med. Gruppen kaldes også Græshopper og fårekyllinger, samt retvingede insekter. Græshopper har et forholdsvis stort hoved. Munddelene er nedadrettede og bidende. Det første brystleds rygplade er karakteristisk sadelformet. Forvingerne er smalle og skindagtige, mens bagvingerne er brede og klare. Græshopper kan ofte frembringe lyde ved at gnide kitindele mod hinanden eller ved at banke i underlaget. Et høreorgan kan findes på det første par bens skinneben eller på bagkroppens første led.
Die Heuschrecken (Orthoptera) sind eine Ordnung der Insekten. Die mehr als 28.000 Heuschrecken-Arten[1] kommen weltweit und in allen terrestrischen Lebensräumen vor, auch im Süßwasser.[2] Bei einigen pflanzenfressenden Arten kann es – belegt seit dem Altertum – zu Massenvermehrungen kommen, sodass ganze Landstriche kahlgefressen und wirtschaftlich geschädigt werden.
Die Heuschrecken werden in zwei leicht unterscheidbare Gruppen unterteilt, die Langfühlerschrecken (Ensifera) und Kurzfühlerschrecken (Caelifera). Das Schwestergruppenverhältnis dieser Gruppen – und damit die Monophylie des Taxons Orthoptera – ist aufgrund morphologischer und molekularbiologischer Studien vielfach bestritten worden (vgl. dazu den Abschnitt Systematik). Heute deutet aber die überwiegende Mehrzahl der Studien auf eine Zusammengehörigkeit hin.[3][4][5]
Die Bezeichnung „Heuschrecke“ ist schon althochdeutsch als hewiscrecko belegt und geht auf das althochdeutsche Verb schrecken „(auf)springen“ zurück.[6][7] Das Sprungvermögen als auffallendste Eigenschaft steht auch bei anderen Bezeichnungen wie Springschrecken, Springhahn, Grashüpfer, Heuhüpfer oder Heugümper Pate.[8] In der Umgangssprache werden mit dem Terminus Heuschrecke vor allem Vertreter der Kurzfühlerschrecken bezeichnet. Nicht ganz so eindeutig wird der Begriff Heuschrecke für die Vertreter der Langfühlerschrecken verwendet. Hier werden Vertreter mit abweichendem Körperbau im allgemeinen Sprachgebrauch[9] nicht immer mit Heuschrecken assoziiert. Dies betrifft insbesondere die Grillen (Grylloidea).
Der wissenschaftliche Name Orthoptera stammt von griechisch ὀρθός (orthos) gerade und -πτερος (-pteros) geflügelt. Der Name wurde von Guillaume-Antoine Olivier ursprünglich für eine weiter abgegrenzte Gruppe vergeben, die außer den Heuschrecken auch die Schaben, die Fangschrecken und die Gespenstschrecken umfasste. Diese Gruppierung wurde im Deutschen noch lange Zeit als „Geradflügler“ zusammengefasst. Nach heutigen Erkenntnissen bilden die so zusammengefassten Ordnungen aber keine natürliche Einheit. Zur Abgrenzung gegenüber dem Namen und Konzept der Geradflügler bevorzugten zahlreiche Wissenschaftler über lange Zeit den Namen Saltatoria Latreille, 1817, der heute aber als Synonym betrachtet wird.[10]
Die Heuschrecken werden gegenüber verwandten Ordnungen durch folgende gemeinsame morphologische Merkmale (Autapomorphien) abgegrenzt:[11][12]
Daneben gibt es zahlreiche weitere Gemeinsamkeiten, die aber schwerer zu deuten sind. So haben sie mit zahlreichen verwandten Ordnungen gemeinsam, dass die Zahl der Tarsenglieder immer vermindert ist, von ursprünglich fünf auf meist drei oder vier. Die Cerci, Anhänge des Hinterleibsendes, bestehen gleichfalls immer nur aus wenigen Gliedern oder nur einem Glied.
Der Heuschreckensprung[13] erfolgt durch ruckartige Streckung des Gelenks zwischen Femur und Tibia. Feldheuschrecken wie die Wüstenheuschrecke (Schistocerca gregaria) können eine Sprungweite von einem Meter (mit Startgeschwindigkeiten von 3,2 Meter pro Sekunde) erreichen. Die meisten Laubheuschrecken sind schlechtere Springer. Aber auch die Gemeine Strauchschrecke (Pholidoptera griseoaptera) kann 66 Zentimeter, und damit fast das Dreißigfache der Körperlänge, erreichen. Für den Sprung wesentlich ist die Anordnung der Muskeln mit einem stark verlängerten Strecker (Extensor-)Muskel, dessen Hebelarm zusätzlich durch die Führung der Sehne über einen knopfartigen Vorsprung verlängert wird. Außerdem werden für eine gewisse Periode Beuger- und Streckermuskeln gleichzeitig erregt, daraus resultiert beim Erschlaffen des Beugers eine explosionsartige Beschleunigung. Bei der Sprungmechanik sind zwei Typen unterscheidbar:
Heuschrecken besitzen meist relativ schmale Vorderflügel. Die Hinterflügel sind hinten zu einem großen Analfächer oder „Vannus“ erweitert und erreichen dadurch ein Vielfaches der Fläche der Vorderflügel. Sie tragen etwa drei Viertel zum Auftrieb bei.[14] Der Vannus ist durch Längsadern, ähnlich dem Gestänge eines Regenschirms, aufgespannt und durch zahlreiche Queradern versteift. Seine Fläche ist durch abwechselnd hoch und tief stehende Adern (Korrugation) Wellpappe-artig versteift. In Ruhelage wird er entlang dieser Linien wie ein Fächer eingefaltet. Die Vorderflügel sind bei den meisten Heuschrecken derb und lederartig als Deckflügel (Tegmina) ausgebildet, es gibt aber Gruppen mit dünnen, membranösen Vorderflügeln. Bei vielen Arten ist der Raum vor der vorderen Randader, der Costa, auffallend erweitert und bildet ein sogenanntes Präcostalfeld aus (mögliche Autapomorphie). In Ruhelage werden die Flügel meist dachförmig über dem Hinterleib, seltener flach auf dessen Oberseite liegend, getragen.
Beim Flug werden beide Flügelpaare unabhängig voneinander bewegt. Die Hinterflügel sind im Abschlag aufgewölbt, im Gegensatz zu anderen Insektenordnungen werden sie im Schlag nicht gedreht und tragen im Aufschlag nichts zum Auftrieb bei. Durch den Flugmechanismus sind viele Heuschrecken zwar schnelle und ausdauernde Flieger, besitzen aber nur geringe Manövrierfähigkeit.
Bei den meisten Heuschrecken, sowohl Caelifera wie Ensifera, finden sich die Geschlechter durch Gesänge des Männchens, welches das Weibchen anlockt. Um die erzeugten Laute auch hören zu können, besitzen sie außerdem Hörorgane, die Tympanalorgane, die ähnlich wie Wirbeltierohren, Schall durch den Schalldruck detektieren können, also nicht nur die Schwingungen aufnehmen. Obwohl sie diese auch anders, zum Beispiel zur Erkennung der Ortungslaute von Fledermäusen[15] nutzen, ist dies ihr eigentlicher biologischer Zweck. Sowohl die Lauterzeugung als auch das Hören findet allerdings in beiden Unterordnungen an verschiedenen Stellen und nach völlig unterschiedlichen Prinzipien statt, so dass man von Konvergenz ausgehen muss.
Die Zusammengehörigkeit der Caelifera und Ensifera ist vor allem durch eine einflussreiche Serie von Veröffentlichungen des kanadischen Entomologen Keith Kevan zeitweise stark bezweifelt worden.[16] Auch einige molekulare Studien deuten in diese Richtung.[17] Eine Untersuchung des Flügelgelenks lässt es zumindest möglich erscheinen, dass die Langfühlerschrecken näher mit den Gespenstschrecken (Phasmatodea) verwandt wären als mit den Kurzfühlerschrecken.[18] Heute geht aber die überwiegende Zahl der Forscher von einer monophyletischen Ordnung Orthoptera aus.[19][20][21][22][23] Eine Zusammengehörigkeit wurde auch in zahlreichen molekularen Studien bestätigt (z. B.[24][25][26]).
Die Heuschrecken gehören zu einem Verwandtschaftskreis morphologisch relativ urtümlicher Insektenordnungen, der als Polyneoptera bezeichnet wird. Gemeinsames Merkmal der hier zusammengefassten Ordnungen sind im Flügelbau die durch einen großen Analfächer erweiterten Hinterflügel, sowie der dadurch bedingt ähnliche Flugstil. Auch durch molekulare Studien (über homologe DNA-Sequenzen) wird ihre Zusammengehörigkeit unterstützt. Die Gliederung der Polyneoptera gehört zu den schwierigsten Problemen der Systematik und Phylogenie der Insekten, ist bis heute nicht abschließend geklärt und zwischen verschiedenen Forschern sehr umstritten. Nach morphologischen Studien wurden am häufigsten die Gespenstschrecken (Phasmatodea) als Schwestergruppe genannt. Auch die Gladiatoren (Mantophasmatodea) und die Grillenschaben (Grylloblattodea) gelten demnach als nahe verwandt (beide waren historisch als Heuschrecken fehlgedeutet worden).
Bei molekularen Studien wurde diese Zusammenfassung (in etwas wechselnder Ausdehnung als Orthopterida, Orthopteroidea oder Orthoneoptera bezeichnet) nicht immer unterstützt. In den meisten neueren Studien gibt es Hinweise auf eine isolierte Stellung der Heuschrecken, möglicherweise mit den anderen Polyneoptera als Schwestergruppe.[27][28] Demnach bestände die lange als sicher angesehene engere Verwandtschaft zu den Phasmatodea in Wirklichkeit nicht. Diese Resultate sind allerdings vorläufig und können sich in neueren Untersuchungen noch verändern.
Die Gliederung der Orthoptera in die beiden Unterordnungen Ensifera und Caelifera und die Monophylie dieser beiden Gruppen ist heute fast unstrittig, wenn man fossile Formen aus der Trias oder älter außen vor lässt. Eine Gliederung bis auf Familienebene könnte so aussehen[23][1][29][30] (ohne nur fossil bekannte Gruppen):
Die Befruchtung findet bei allen Heuschrecken durch Übertragung eines Spermienpakets (Spermatophore) vom Männchen zum Weibchen statt. Bei den Caelifera wie den Feldheuschrecken (Acrididae) wird die Spermatophore intern mittels eines mehr oder weniger komplex gebauten Begattungsapparats (Aedeagus) appliziert. Beim Trennen der Partner bricht die Spermatophore auf, der tubusförmige Teil bleibt im weiblichen Genitaltrakt stecken. Dieser Tubus verhindert, bis er resorbiert worden ist, weitere Begattungsversuche von Konkurrenten.[31] Der Aedeagus ist bei manchen Gruppen (Acrididae: Catantopinae, Melanoplinae) kompliziert gebaut und artspezifisch verschieden, bei vielen anderen aber zwischen den Arten sehr ähnlich und kaum unterscheidbar.[32] Bei den Ensifera wie den Laubheuschrecken und Grillen fehlt ein Aedeagus. Das Männchen appliziert hier eine große Spermatophore außen. Diese enthält meist einen großen Anhangsteil (Spermatophylax), der nährstoffreich, aber frei von Spermien ist.[33] Diese große Spermatophore dient nicht nur der Konkurrenz der Männchen untereinander, sondern liefert auch wertvolle Nährstoffe, die den Fortpflanzungserfolg des Weibchens steigern.[34]
Die Ensifera nutzen ihren langen Legebohrer, um Eier entweder im Boden oder in weichem Pflanzengewebe zu versenken. Bei den Caelifera ist der Ovipositor sekundär umgebaut, von den drei Valvenpaaren ist eines bis auf Rudimente zurückgebildet. Die beiden anderen bilden lose Klappen aus. Sie dienen in der Regel als Grabwerkzeuge bei der Eiablage in den Boden. Bei einigen Arten werden die Eier stattdessen auch an Pflanzen abgelegt, dann aber immer oberflächlich.[35]
Die meisten Heuschrecken legen ihre Eier einzeln oder in losen, kleinen Gelegen ab. Die Arten der Überfamilie Acridoidea (Feldheuschrecken und Verwandte) hüllen sie in eine Oothek ein.[36] Diese besteht aus einem schaumigen Sekret, das oft später erhärtet. Die Oothek kann mit Boden oder Pflanzenteilen verklebt und so zusätzlich getarnt sein.
Heuschreckennymphen ähneln den Imagines in ihrer Körpergestalt, in der Regel auch in ihrer Lebensweise. Heuschrecken sind also hemimetabole Insekten, eine Verpuppung findet nicht statt. Meist sind Nymphen und Imagines im selben Lebensraum nebeneinander verbreitet und besitzen identische oder ähnliche Nahrungspräferenzen. Flügelanlagen und Körperanhänge wie Legebohrer und Cerci sind vom ersten Nymphenstadium an vorhanden, so dass es nicht immer einfach ist, v. a. bei kurzflügeligen Arten, Nymphen von Imagines zu unterscheiden.
Aus dem Ei schlüpft bei allen Heuschrecken ein wurmförmiges („vermiformes“) erstes Stadium aus (Prolarve), das sich sofort (bzw. nach Verlassen der Oothek) zum ersten Nymphenstadium häutet.[36] Die Zahl der Nymphenstadien ist zwischen den Arten variabel, sie kann außerdem auch innerhalb derselben Art je nach Tageslänge, Lebensbedingungen,[37] und Geschlecht[38] variabel sein. Die meisten Feldheuschrecken besitzen 4, 5 oder 6 Nymphenstadien (Maximum 10[39]), bei Laubheuschrecken und Grillen sind es meist 5 bis 9[36][40] bei Wetas 7 bis 11.[41] Die maximal gemessene Anzahl liegt hier bei 14 (beim Heimchen (Acheta domesticus) unter ungünstigen Lebensbedingungen).
Die meisten Heuschreckenarten besitzen eine Generation pro Jahr (monovoltin). Bei wenigen Arten gibt es zwei oder mehr Generationen im selben Jahr, oder eine Generation benötigt zwei Jahre, um den Lebenszyklus zu vollenden.
Jede vierte der mehr als 1000 in Europa heimischen Heuschrecken-Arten gilt als gefährdete Art.[42] Zu den wichtigsten Gefährdungsursachen zählen die Intensivierung der Landwirtschaft, die ansteigende Zahl von Feuern im Mittelmeerraum sowie die Urbanisierung und die touristische Erschließung von Küsten und Gebirgen. Die Gefährdung vieler Heuschrecken-Arten ist auch eine Folge ihrer gelegentlich extrem kleinen Verbreitungsgebiete: Viele Arten kommen nur auf einzelnen Inseln oder an kleinen Berghängen vor; jede Veränderung der Landnutzung auf solch kleinen Flächen kann daher schnell zum Aussterben von Arten führen.
Heuschrecken besitzen kräftige Beißmandibeln, die bei allen Arten für die Nahrungsgewinnung wesentlich sind. Die Mandibeln fast aller Arten sind asymmetrisch (linke und rechte Mandibel sind verschieden) und überlappen sich etwas in Ruhelage. Die Mandibel besteht, wie bei vielen Insekten, aus einer vorderen, meist gezähnten Schneidekante (Incisivi) und einer dahinter liegenden, verbreiterten Kaulade (Molarregion, Mola) zum Zermahlen der Nahrung. Je nach Ernährungstyp und Vorzugsnahrung ist der Bau der Mandibeln (untergeordnet auch der anderen Mundwerkzeuge) abgewandelt. Unterschieden werden ein graminivorer Typ (Gräser), ein herbivorer oder forbivorer Typ (Kräuter), ein graminivor-herbivorer oder ambivorer Typ (beides), ein omnivorer Typ (Pflanzenfresser und Räuber) und ein karnivorer Typ (Räuber). Einige Untersucher unterscheiden weitere Typen und Subtypen.
Viele Arten sind in der Art ihrer Nahrung tatsächlich wenig spezialisiert (omnivor), sowohl im Nahrungswahlversuch im Labor wie auch nach Freilandbeobachtungen und Analyse von Nahrungsresten im Kropf oder im Kot akzeptieren sie sowohl tierische wie auch pflanzliche Kost in wechselnden Anteilen.[43][36] Unter den pflanzenfressenden Insekten sind die Heuschrecken eine Ausnahme: Sie sind die einzige Gruppe, bei der die Mehrzahl der Arten polyphag ist, das heißt, dass sie Nahrungspflanzen aus mehr als einer Familie akzeptieren. Bei den anderen Gruppen sind es üblicherweise weniger als ein Viertel der Arten.[44] Bei genauerer Untersuchung sind allerdings bei verschiedenen Arten und Artengruppen doch deutliche Präferenzen erkennbar, auch wenn die Tiere, zum Beispiel in Notzeiten bei Nahrungsmangel, ausnahmsweise auch anderes akzeptieren. So ernähren sich die eigentlichen „Grashüpfer“ (Acrididae: Gomphocerinae) tatsächlich fast ausschließlich von Süßgräsern. Arten der Unterfamilie Melanoplinae hingegen bevorzugen, wie auch zahlreiche Laubheuschrecken und Grillen, krautige Pflanzen. Arten mit vegetationsarmen Vorzugshabitaten wie viele in Felsheiden oder Sandfluren lebende Dornschrecken (Tetrigidae) und Ödlandschrecken (Acrididae: Oedipodinae) ernähren sich zu größeren Anteilen von Algen, Flechten und Moosen. Obwohl viele Arten in Baumkronen leben, sind verhältnismäßig wenige auf Blätter von Laubbäumen spezialisiert. Allerdings ist außerhalb von Europa und Nordamerika die Biologie der meisten Arten (mit Ausnahme einiger landwirtschaftlicher Schädlinge) weitgehend unbekannt.
Insgesamt werden 12 Heuschreckenarten als Wanderheuschrecken bezeichnet. Schon in vorgeschichtlicher Zeit wurden menschliche Siedlungen von gefräßigen Schwärmen der Wanderheuschrecken heimgesucht.
In Europa werden für das Mittelalter rund 400 Einfälle geschätzt, so beispielsweise 1338 und 1408.[45] Eine der frühesten Darstellungen, eine ägyptische Grabmalerei aus dem 15. Jahrhundert v. Chr., zeigt eine Heuschrecke auf einer Papyrusblüte. Angefangen mit der ägyptischen Plage, die im 2. Buch Mose (Exodus) beschrieben ist, werden Heuschrecken allein in der Bibel 30 Mal erwähnt. Auch den Azteken waren die Insekten bereits lange vor Ankunft der Europäer bekannt.
Einer der bisher größten dokumentierten Schwärme Heuschrecken ließ sich im Jahr 1784 in Südafrika nieder. Damals bedeckten über 300 Milliarden Insekten schätzungsweise 3000 km² Land. Ihrer Fressgier fielen täglich rund 600.000 Tonnen Pflanzen zum Opfer. Der Wind trieb den Schwarm auf das offene Meer hinaus. Die toten Insekten wurden mit der Flut wieder an Land gespült. Sie türmten sich am Strand auf einer Länge von 80 Kilometern bis über einen Meter hoch auf.
Die Felsengebirgsschrecke (Melanoplus spretus), die den Mittleren Westen der USA im 19. Jahrhundert mit den größten jemals dokumentierten Schwärmen heimsuchte, ist um den Wechsel zum 20. Jahrhundert ausgestorben, denn seit 1902 hat man kein lebendiges Exemplar mehr gesehen. Doch andere Heuschreckenarten vernichten noch immer in regelmäßigen Abständen in Afrika, Asien, Südamerika und Australien die Ernten und zerstören die Lebensgrundlage der Menschen. Heute werden Heuschreckenschwärme meist mit Hilfe von Insektiziden bekämpft.
Viele Heuschreckenarten sind essbar und werden als Lebensmittel genutzt, 278 Arten mit Verzehrstradition sind wissenschaftlich dokumentiert.[46] Heuschrecken werden traditionell in Teilen Afrikas, Asiens und Südamerikas als eiweißreiches Lebensmittel verzehrt. Meist werden sie zur Zubereitung gebraten oder gegrillt.
Im Judentum sind Heuschrecken, mit Einschränkungen je nach Glaubensrichtung, koscher. Die arabische Küche (zum Beispiel im Jemen) kennt Heuschrecken als Vorspeise. In Kambodscha werden größere Exemplare mit Erdnüssen gefüllt und bei starker Hitze kurz im Wok gebraten. Auch im alten Orient wurden bereits Heuschrecken verspeist.[47]
Trotz des traditionellen Verzehrs in weiten Teilen der Welt gelten Insekten in Europa als neuartige Lebensmittel und bedürfen einer gesonderten Zulassung. In der Europäischen Union ist eine Heuschreckenart, die Europäische Wanderheuschrecke (Locusta migratoria), seit 12. November 2021 als Lebensmittel zugelassen.[48][49] In der Schweiz ist diese seit dem 1. Mai 2017 als Lebensmittel zugelassen. Diese Heuschrecken dürfen damit unter bestimmten Voraussetzungen als ganze Tiere, zerkleinert oder gemahlen an Verbraucher abgegeben werden.[50]
Bestimmte Heuschreckenarten werden als Tierfutter genutzt, vor allem für Terrarientiere. Als Futtertiere sind Heuschrecken besonders geeignet, da alle Altersstufen (von wenigen Millimetern bis zu sechs Zentimetern Größe) zur Verfütterung zur Verfügung stehen, die Größe des Lebendfutters muss aber an die gefütterten Tiere angepasst sein. Wander- und Wüstenheuschrecken sind neben Grillen, Schaben und Mehlwürmern das Hauptfutter fleischfressender Haus-Reptilien. Dabei werden Wanderheuschrecken bevorzugt, da Wüstenheuschrecken auch an den Glaswänden der Terrarien hochklettern können.
Viele Halter von Terrarientieren (besonders von Reptilien) züchten das Lebendfutter ihrer Tiere selbst. Wanderheuschrecken werden in einem gut durchlüfteten Terrarium gehalten, aus welchem die Tiere nicht entweichen können. Die Haltung ist geräusch- und geruchlos und der Arbeitsaufwand klein. Gefüttert werden sie mit Weizenkeimlingen, Sojakeimlingen, Heu, Salaten oder Gras. Das Grünfutter muss insektizidfrei sein und darf nicht mit Pilzen und Fadenwürmern verunreinigt sein; beides kann Heuschrecken schaden. Eiweißreiche Ernährung hilft der Gesundheit der Tiere. Die Heuschrecken werden täglich gefüttert. Die Vermehrung kann gestoppt werden, indem der Zuchtbehälter auf unter 30 °C abgekühlt wird. Heuschrecken, die im Terrarium freigelassen und nicht von den Reptilien gefressen werden, können Fraßschäden an der Bepflanzung anrichten.
Zu den größten noch lebenden Heuschrecken zählen die Weta mit bis zu 9 cm Körperlänge.
Die Heuschrecken (Orthoptera) sind eine Ordnung der Insekten. Die mehr als 28.000 Heuschrecken-Arten kommen weltweit und in allen terrestrischen Lebensräumen vor, auch im Süßwasser. Bei einigen pflanzenfressenden Arten kann es – belegt seit dem Altertum – zu Massenvermehrungen kommen, sodass ganze Landstriche kahlgefressen und wirtschaftlich geschädigt werden.
Die Heuschrecken werden in zwei leicht unterscheidbare Gruppen unterteilt, die Langfühlerschrecken (Ensifera) und Kurzfühlerschrecken (Caelifera). Das Schwestergruppenverhältnis dieser Gruppen – und damit die Monophylie des Taxons Orthoptera – ist aufgrund morphologischer und molekularbiologischer Studien vielfach bestritten worden (vgl. dazu den Abschnitt Systematik). Heute deutet aber die überwiegende Mehrzahl der Studien auf eine Zusammengehörigkeit hin.
Haq'arwitu, aqarqitu, aqaruway, chiyampu, ch'ariña, kharma icha tinti nisqakunaqa (ordo Orthoptera) iskay ch'ila (kapka) hark'akunapaq raprakunayuq, iskay wiquriqtaq phawanapaq raprakunayuq palamakunam, khachuq k'akllachayuq. Haq'arwitukunap qirisankuna wiñakusqaña mama palama hinam.
Aswan haq'arwitukunaqa yurakunatam mikhun, hukkunataq palamachakunatam.
Haq'arwitu, aqarqitu, aqaruway, chiyampu, ch'ariña, kharma icha tinti nisqakunaqa (ordo Orthoptera) iskay ch'ila (kapka) hark'akunapaq raprakunayuq, iskay wiquriqtaq phawanapaq raprakunayuq palamakunam, khachuq k'akllachayuq. Haq'arwitukunap qirisankuna wiñakusqaña mama palama hinam.
Aswan haq'arwitukunaqa yurakunatam mikhun, hukkunataq palamachakunatam.
Haq'arwitup mitan kamaynin Churchu / Ch'illik'utu / Suni waqracha (Ensifera) Ch'ariña / Chiyampu / Chutu waqracha (Caelifera)De Haupeer (Orthoptera) oder Heupeer sünd en Ornen mank de Insekten. Dor höört mehr, as 26.000 Aarden to.[1] Se kaamt weltwiet allerwegens an Land, man mit en poor Aarden ok in Söötwater vor.[2] En poor Aarden, de Planten freten doot, könnt sik unbannig vermehren un as Treckhaupeer regelrechte Plagen utlösen. Vun de Antike bit up den hüdigen Dag speelt se en grote Rull in de Ökonomie vun de Staten, wo se uptreden doot.
De Haupeer weert indeelt in twee Gruppen, de düütlich een vun de annere afsett sünd. Se sünd meist eenfach ut’neen to holen. Dor hannelt sik dat um de Kortspriet-Haupeer (Caelifera) un de Langspriet-Haupeer (Ensifera) bi. Datt de beiden würklich to en Sustergruppen tohopenfaat weern könnt, un datt vundeswegen dat Taxon Orthoptera as monophyleetsch ankeken weern kann, dor hefft sik de Forschers towielen in’e Plunnen over. Sunnerlich vunwegen de Morphologie un vunwegen molekulare Unnersöken is dor gegenan gahn wurrn. Hüdigendags meent avers de meisten Forschers wedder, düsse Gruppen hören tosamen.[3], ofschoonst de Saak noch nich ganz kloor is.
De wetenschoppliche Naam Orthoptera kummt vun ooldgreeksch ὀρθός (orthos) liek un -πτερος (-pteros) mit Flunken un kann mit „Liekflunken“ oversett weern. Düssen Naam harr Guillaume-Antoine Olivier an un for sik en Grupp geven, to de nich bloß de Haupeer, man ok de Kakerlaken, de Biddhaupeer un de Wanneltwiege un Wannelblöder tohören döen. So, as dat vundagen utsütt, höört düsse Ornens vun Natur her avers nich tohopen.
De Haupeer weert gegen verwandte Ornens over dör gemeensame Kennteken in de Morphologie afgrenzt:[4][5]
Haupeer könnt jumpen[6] wenn se mit en Ruck dat Lidd twuschen Schenkel un Scheen strecken doot. Feldhaupeer, as dat Wöstenhaupeerd (Schistocerca gregaria) könnt een Meter wiet jumpen (mit en Startsnellheit vun 3,2 Meters in’e Sekunn). De meisten Loofhaupeer springt nich so good. Man ok dat Slichte Struukhaupeerd (Pholidoptera griseoaptera) kann 66 Zentimeters schaffen, dat is 30 mol so wiet, as dat lang is.
Bi de Mechanik vun dat Jumpen gifft dat twee Typen:
Haupeer ehre Vörflunken sünd meist man small. De Achterflunken sünd veel grötter. De bringt dree Viddels vund e Updrifft tostanne.[7].De Vörflunken sünd bi de meisten Haupeer deegt un ledderhaftig as Deekflunken (Tegmina) utbillt, man dat gifft ok Gruppen mit Vörflunken ut en dünne Huud. Wenn se fleegt, weert beide Flunkenpaare unafhängig vun’nanner bewegt. Vunwegen den Fleegappraat könnt veel Haupeer fix un wiet flegen, man mit dat Manövreren löppt dat nich so good.
Bi de meisten Haupeer, mank Caelifera un Ensifera, kaamt Heken un Seken tohopen dör dat Singen vun dat Heken. Dor lockt dat de Seken mit an. To’n Hören vun de Töne, de se afgeevt, hefft se butendem Höörorgane (Tympanalorgane), dor könnt se, liek as de Warveldeerter, nich bloß dat Swojen vun den Schall upnehmen, man ok den Druck. Düsse Höörorgane könnt ok anners insett weern, wenn se de Söökluden vun Fladdermüse rutfinnen wüllt.[8] Dat Luudgeven un dat Hören loppt bi beide Unnerornens an annere Steden un na annere Prinzipen, vundeswegen mutt annahmen weern, se harrn sik bi Lang- un Kortspriethaupeer mit de Evolutschoon je anners entwickelt.
De Haupeer höört to en Krink vun Verwandten, de heet Polyneoptera. Vun de Morphologie her sünd se man wat ollerhaftig. Gemeensam Kennteken sünd de groten Achterflunken in ehre sunnerliche Aart un de lieke Stil, wie se vunwegen düsse Flunken flegen doot. Bi de wecken molekularen Studien is rutsuert (dör homologe DNA-Sequenzen), datt se tosamenhören doot. Wie de Polyneoptera indeelt weern könnt, datt höört to de swaarsten Fragen vun de bioloogsche Systematik un vun de Geschicht vun de Insekten. Bit up den hüdigen Dag steiht dat mank de Forschers noch nich endgüllig fast un de wecken Schrievers hefft sik dor bannig in’e Plünnen over. Vun de Morphologie her weert an’n meisten de Wanneltwiege un Wannelblöder (Phasmatodea) as Sustergrupp ankeken. Ok de Hackenlopers (Mantophasmatodea) un de Heemkenkakerlaken (Grylloblattodea) weert vun de Morphologie as nahe Verwandte ankeken. Beide sünd toeerst verkehrterwiese mank de Haupeer insorteert wurrn. Bi annere Molekularunnersöken is rutkamen, datt düsse Krink vun Verwandte (ok en beten wieter faat unner den Naam Orthopterida, Orthopteroidea oder Orthoneoptera ) nich unbedingt tohopen höört. Unner Umstänn staht de Haupeer man doch for sik alleen, kann angahn, mit all annern Polyneoptra as Sustergrupp.[9][10]
Hüdigendags warrt meist alltied dorvun utgahn, datt de Haupeer in de beiden Unnerornens vun Lang- un Kortspriethaupeer updeelt weern kann, un datt sik dat bi beide Gruppen um en monophyleetsche Grupp hanneln deit. Bloß bi fossile Formen ut dat Trias oder oller is noch nich klaar, wie se dor rinpasst. Wenn een de beiden Unnerornens bit up den Grund vun de Familien updeelt, denn so kann dat so utsehn:[1][11][12] (sunner Gruppen, de bloß man fossil bekannt sünd):
De Larven bi de Haupeer slaht all bannig na de utwussen Deerter. Ok föhrt se sik meist so up. Tomeist hoolt sik Nymphen un utwussene vun desülvige Aart in desülvigen Gemarken up un sünd achter datsülvige Freten ran. Flunken, Leggrohr un Anbacksels an dat Lief sünd al in dat eerste Stadium vun de Nymphen dor, vundeswegen könnt de Olen un de Lüttjen nich jummers good ut’neenholen weern, sunnerlich bi de Aarden mit korte Flunken.
Wenn se ut dat Ei krupen doot, seht all Haupeer eerst mol as Budden ut (Prolarve), man glieks treckt se de Huud ut un wannelt sik to dat eerste Stadium vun en Nymphe. Wie faken se as Larven de Huud wesselt, dat hangt vun de Aart af un kann ok binnen een Aart verschelen na Längde vun den Dag, Umto[13] un Geslecht[14] Bi de meisten Grashuppers gifft dat 4,5 oder 6 Stadien as Nymphe (Maximum 10)[15] ), bi Loofhaupeer un Heemken sünd dat meist 5 bit 9.[16], bi Wetas 7 bit 11.[17] De hööchste Tahl gifft dat hier mit 14 bi dat Heemken (Acheta domesticus) unner ungünstige Umstänn. De meisten Aarden mank de Haupeer bringt in’t Johr een Generatschoon tostanne. En poor Aarden bringt twee oder mehr Generatschonen in datsülvige Johr tostann, oder dat gifft en Gneratschoon, de bruukt twee Johre, bit se utwussen is.
Haupeer hefft dannige Mundwarktüge, dor könnt se orntlich mit bieten. De wecken Aarden freet Gras, annere geevt sik mit allerhand Kruut af oder freet Gras un Kruut, de wecken Aarden freet ok Fleesch oder neiht allens weg, wat se twuschen Mandibeln kriegt. Allerhand Aarden sünd regelrechte Allensfreters, just so in’t Labor, as in’t Freeland, un freet just so Planten, as Deerter.[18] Mank de reinen Plantenfreters sünd de Haupeer, de bloß Planten freten doot, de eenzigsten, de sik mit Planten ut allerhand verscheden Familien afgeevt. Bi annere Gruppen sünd dat man bloß unner 25 % vun all Aarden.[19]
In Deele vun Afrika, Asien un Süüdamerika weert Haupeer vun ollers her eten. So kaamt de Minschen dor an dat nödige Protein. Meist weert se braden oder grillt. Bi de Joden weert Haupeer as koscher ankeken, man bi de wecken Twiege vun’t Jodendom gellt dat bloß to’n Deel. In de Köken vun Arabien (u. a. in’n Jemen) sünd Haupeer as Vorspiese bekannt.[20]
All to Tieden vun de Vorgeschicht sünd Minschen in ehre Dörper vun hungerige Treckhaupeer overfullen wurrn. In Europa is for dat Middeloller taxeert wurrn, datt bi 400 Mol Haupeer infullen sünd, u. a. 1338 un 1408.[21] Een vun de ollsten Biller vun en Haupeerdplage ut en ägyptsche Graffanlaag ut dat 15. Johrhunnert v. Chr. wiest en Haupeerd up en Papyrusblöte. In de Bibel weert Haupeer 30 mol nömmt. Dor geiht dat los mit de Tein Plagen ut dat 2. Book Mose (Exodus), de ehre achte Plage en Haupeerdplage is. Ok de Azteken hefft de Insekten al kennt, ehr datt de Europäers dor ankamen sünd.
Een vun de grottsten Swarms Haupeer, de jemols beschreven wurrn sünd, hett sik 1784 in Süüdafrika dallaten. Dormols hefft bi 300 Milliarden Insekten bi 300 km² Land todeckt un elken Dag bi 600.000 Tons Planten upfreten. De Wind hett den Swarm up de See rutdreven. Mit de Floot sünd de doden Insekten wedder an Land spöölt wurrn. Up en Längde vun 80 km hefft se dor denn een Meter hooch an’n Strand legen. In regelmotige Afstänn kaamt ok hüdigendags in Afrika un Asien de wecken Aarden Haupeer na de Minschen ehre Feller hen un freet allens weg un bringt dor de Minschen in Not mit. Hüdigendags kann mit Insektiziden gegen de Haupeer gegenan gahn weern.
De Haupeer (Orthoptera) oder Heupeer sünd en Ornen mank de Insekten. Dor höört mehr, as 26.000 Aarden to. Se kaamt weltwiet allerwegens an Land, man mit en poor Aarden ok in Söötwater vor. En poor Aarden, de Planten freten doot, könnt sik unbannig vermehren un as Treckhaupeer regelrechte Plagen utlösen. Vun de Antike bit up den hüdigen Dag speelt se en grote Rull in de Ökonomie vun de Staten, wo se uptreden doot.
De Haupeer weert indeelt in twee Gruppen, de düütlich een vun de annere afsett sünd. Se sünd meist eenfach ut’neen to holen. Dor hannelt sik dat um de Kortspriet-Haupeer (Caelifera) un de Langspriet-Haupeer (Ensifera) bi. Datt de beiden würklich to en Sustergruppen tohopenfaat weern könnt, un datt vundeswegen dat Taxon Orthoptera as monophyleetsch ankeken weern kann, dor hefft sik de Forschers towielen in’e Plunnen over. Sunnerlich vunwegen de Morphologie un vunwegen molekulare Unnersöken is dor gegenan gahn wurrn. Hüdigendags meent avers de meisten Forschers wedder, düsse Gruppen hören tosamen., ofschoonst de Saak noch nich ganz kloor is.
Unter Haihupfer (Raum Bózn), Haipóck (Zillertål, Defreggn), Haischråk (Vinschgau), Haischreck sein Insektn aus die Familien va die „Feldheuschrecken“ (Acrididae), „Dornschrecken“ (Tetrigidae) unt „Laubheuschrecken“ (Tettigoniidae) zsåmmengfåsst, weil sie goaße Éhnlichkeitn mitnånt håbm. Der Vólksmunt unterscheidet, wia man sigg, nét nåch Kriterien wia’s die Zoológn måchn. Die léstn håm in Unterschied zu die åndern zwoa gånz långe Anténnen, lénger wia der Kérper selber; die Weibelen óft an auffålletn Légeapparat. Die „Dornschrecken“ unterscheidet man va die „Feldheuschrecken“ durch ihrn lången Prustschilt, sie sein pan Tåg unterwégs, nét pa der Démmrung óder die Nåcht, wia viele Dórnschréckn. Ob die weanig auffålletn „Höhlenschrecken“ (Rhaphidophoridae) in Volksmunt aa zu die Haischréckn (Haipéck, Haihupfer) grechnt wern, driber liegn koane Informazónen vór.
Va die drei erstn unterscheidet aa der Vólksmunt die Grilln (Gryllidae) unt die Wern (Gryllotalpidae, Maulwurfsgrillen), óbwóhl sie ålle zu der Kategorie va die „Springschrecken“ (Saltatoria) ghearn.
Ko e ngaahi ʻinisēkite mahuʻinga taha ʻo e holangā kapakau hangatonu (orthoptera) ko e fanga heʻe kinautolu. Ko e heʻe ko e kiʻi manu ia mo hono vaʻe kaumālohi, ʻoku ne lava puna mamaʻo.
Ko e ngaahi ʻinisēkite mahuʻinga taha ʻo e holangā kapakau hangatonu (orthoptera) ko e fanga heʻe kinautolu. Ko e heʻe ko e kiʻi manu ia mo hono vaʻe kaumālohi, ʻoku ne lava puna mamaʻo.
Hopern (Orthoptera) san en order faan insekten (Insecta). Diar hiar muar üs 26.000 slacher tu.
Hopern wurd uun tau onerordern iindiald:
Jodiar onerordern wurd dialwiis uk üs aanj ordern tääld.
Hopern (Orthoptera) san en order faan insekten (Insecta). Diar hiar muar üs 26.000 slacher tu.
Os ortopteros (Orthoptera, d'o griego orthós, "recto, dreito", y de pteron, "ala") son un orden de insectos hemimetabolos, con aparell bucal mastegador. Dau que son insectos muito conoixius, i hai una gran riqueza de denominacions vulgars: saltamartins, saltirons, saltirecs, saltarells, grills, pantiganes, somerets, cadells, langostas, llagosts, etc.
Quán tienen alas, o primer par ye coriaci y cubre as alas posteriors, membranoses, quán l'insecto se pone. O tercer par de potes ye fuerte y a sobén espinoso, y sol estar especializau pa saltar. O nombre de l'orden face referencia a las suyas alas rectas. L'orden d'os ortopteros tiene mas de 20.000 especies, a mayoría tropicals, pero distribuitas por tot o planeta. Perteneixen a iste orden os saltamartins, grills y langostas. A sobén presientan organos auditivos y estriduladors. Os organos auditivos u timpanicos pueden localizar-se a las tibias u bien en o primer segmento de l'abdomen. Os organos estriduladors sirven pa producir son.
As fembras normalment tienen un ovipositor ben desembolicau y os machos estructuras pa la copula. Son insectos con metamorfosi incompleta y paurometabolos (as formas chovens tienen a mesma alimentación que as adultes). L'animal panse por tres estaus: uego, nimfa y imago (adult). Qualques familias producen placas perchudicials pa la agricultura.
Orthoptera es un ordine de Polyneoptera.
Orthoptera (grč. ὀρθός ortos = ravno + πτερόν - pteron = krilo) ili ravnokrilci je red insekata, beskičmenjaka koji obuhvata skakavce, zrikavce i popce (pole), uključujući i usko povezane insekte kao što su Tettigoniidae i rovci. Red je podijeljen na dva podreda: Caelifera - skakavci, zrikavci i uži srodnici i Ensifera – cvrčci i njima bliski insekti.
Širom svijeta rasprostranjeno je više od 20.000 vrsta ovog reda.[1] Insekti ovog reda imaju nepotpunu metamorfozu i proizvode zvuk (poznat kao "stridulacija") trljajući krila jedno o drugo ili noge, a krila ili noge sadrže redove valovitih izbočina. Timpanum ili uho nalazi se u prednjoj tibiji kod cvrčaka, rovaca i katidida, a na prvom trbušnom segmentu kod skakavaca i zrikavaca.[2] Za lociranje drugih jedinki, ovi organizmi koriste vibracije. Skakavci i druge ortopere mogu preklopiti krila (tj. oni su članovi gupe Neoptera), a često su grupirani s sličnim redovima insekata u Orthopteroida.
Ortopere imaju uglavnom cilindrično tijelo, s izduženim stražnjim nogama i muskulaturom prilagođenim za skakanje. Imaju mandibule (dio usnog aparata) za grickanje i žvakanje i antene sa više zglobova (filiformni tip), koje su zato promjenjive dužine, te velike složene oči, a mogu ali i ne moraju imati ocele, ovisno o vrsti.[2]
Prvi i treći segment na grudnom košu su veći, dok je drugi mnogo manji. Imaju dva para krila, koja se u mirovanju preklapaju trbuh. Prednja pokrilca ili tegmina, uže su od stražnjih krila i stvrdnuta su u podnožju, dok su stražnja krila membranska, s ravnim venama i brojnim poprečnim žilama. U mirovanju se stražnja ukoče drže preklopljena nalik na ventilator ispod prednjih krila. Posljednja dva do tri segmenta trbuha su smanjena i imaju jednosegmentne cerke.[2]
Ravnokrilci imaju paurometabolski životni ciklus ili nepotpunu metamorfozu. Upotreba zvuka općenito je presudna u udvaranju, a većina vrsta ima različite melodije. Većina skakavaca polaže jaja u zemlji ili na vegetaciju. Iz jaja izlegu se mlade nimfe]), koje nalikuju odraslim, ali nedostaju im krila i u ovoj fazi često se nazivaju "hmeljari". Također mogu imati radikalno različitu obojenost od odraslih. Kroz sukcesivna presvlačenja nimfe razvijaju krila do posljednjeg presvlačenja, prelazeći u zrelu odraslu jedinku s potpuno razvijenim krilima.[2]
Broj presvlačenja varira između vrsta a i razvoj je također vrlo promjenjiv i može potrajati od nekoliko sedmica do nekoliko mjeseci, ovisno o dostupnosti hrane i vremenskim uvjetima.[3]
Jedinke pravokrilaca imaju specifične oblike komunikacije posebno u sezoni parenja; takozvano cvrčanje u principu može proizvoditi zvukove i apsorbirati ih putem različitih specijaliziranih prilagodbi tijela. Budući da se zvukovi obično proizvode međutrenjem određenih dijelova tijela, što se naziva stridulacija. Iako su neke vrste izgubile tu sposobnost, uvijek imaju rudimente takvih struktura.
Zvukovi su specifični za takson, tako da ih ne mogu prepoznati nespecifične jedinke pa ne mame pripadnike pogrešne vrste. Mužjaci skoro svih vrsta stvaraju zvukove, ali niz vrsta ima i ženke koje se oglašavaju. Postoji nekoliko načina stvaranja zvukova, ovisno o skupini kojoj vrsti pripada. Većina vrsta trlja (strudilira) nogu uz krilo ili krila jedno s drugim što se naziva strudulacija, ali postoje i drugi modeli, a najpoznatije su:
Proizvodnja buke pojačana je nizovima kvržica ili bodlji na krilima i/ili nogama. Mnoge vrste stvaraju jasne zvučne signale za ljude, ali za mnoge su vrste tonovi su toliko visoki da zvuk spada pod ultrazvuk i nije prepozntljiv za ljude. Različite melodije su jednostavne kompozicije, ali vrlo raznolike i imaju široki raspon zvukova cviljenja, zujanja, otkucavanja, zveckanja, grebanja ili bubnjanja. Neke vrste imaju malo složeniji zvuk miješanjem različitih tonova zajedno, poput zujanja zvuka s naizmjeničnim mucanjem (ponavljajućih) zvukova. Gotovo uvijek su mužjaci ti koji šalju zvukove, a kada ih posjeti ženka, za većinu vrsta počinje udvaranje, koje je mekše i znatno se razlikuje u sastavu s pozivom. Mužjaci koji sjede blizu jedan drugoga često se pokušavaju uzdići jedan od drugoga proizvodeći glasnije zvukove ili brzo ponavljajući vokale. Za neke se vrste koristi opasnost, a buka se koristi za odvraćanje neprijatelja.
Za mnoge vrste je poznato da učestalost cvrčanja i zveckanja ovisi o temperaturi. Cvrčak Oecanthus fultoni može se čak koristiti i kao termometar računanjem broja zvukova. Dodavanjem 40 ovom broju dobije se temperatura u Fahrenheitovim stepenima.[4]
Ovaj red pojavio se prije oko 300 miliona godina, a dva podreda: Caelifera i Ensifera, prije 256 miliona godina.[5]
Orthoptera su podijeljeni na dva podreda, Caelifera i Ensifera (cvrčci) za koje se pokazalo da su monofletski.[6][7][8]
Orthoptera Ensifera[2 izumrle natporodice]
Acridoidea itd.
Ravnokrilci se klasificiraju u Caelifera i Ensifera u infrarodove i natporodice:[9][10][11]
Orthoptera (grč. ὀρθός ortos = ravno + πτερόν - pteron = krilo) ili ravnokrilci je red insekata, beskičmenjaka koji obuhvata skakavce, zrikavce i popce (pole), uključujući i usko povezane insekte kao što su Tettigoniidae i rovci. Red je podijeljen na dva podreda: Caelifera - skakavci, zrikavci i uži srodnici i Ensifera – cvrčci i njima bliski insekti.
Širom svijeta rasprostranjeno je više od 20.000 vrsta ovog reda. Insekti ovog reda imaju nepotpunu metamorfozu i proizvode zvuk (poznat kao "stridulacija") trljajući krila jedno o drugo ili noge, a krila ili noge sadrže redove valovitih izbočina. Timpanum ili uho nalazi se u prednjoj tibiji kod cvrčaka, rovaca i katidida, a na prvom trbušnom segmentu kod skakavaca i zrikavaca. Za lociranje drugih jedinki, ovi organizmi koriste vibracije. Skakavci i druge ortopere mogu preklopiti krila (tj. oni su članovi gupe Neoptera), a često su grupirani s sličnim redovima insekata u Orthopteroida.
Os ortopteros (Orthoptera, d'o griego orthós, "recto, dreito", y de pteron, "ala") son un orden de insectos hemimetabolos, con aparell bucal mastegador. Dau que son insectos muito conoixius, i hai una gran riqueza de denominacions vulgars: saltamartins, saltirons, saltirecs, saltarells, grills, pantiganes, somerets, cadells, langostas, llagosts, etc.
Quán tienen alas, o primer par ye coriaci y cubre as alas posteriors, membranoses, quán l'insecto se pone. O tercer par de potes ye fuerte y a sobén espinoso, y sol estar especializau pa saltar. O nombre de l'orden face referencia a las suyas alas rectas. L'orden d'os ortopteros tiene mas de 20.000 especies, a mayoría tropicals, pero distribuitas por tot o planeta. Perteneixen a iste orden os saltamartins, grills y langostas. A sobén presientan organos auditivos y estriduladors. Os organos auditivos u timpanicos pueden localizar-se a las tibias u bien en o primer segmento de l'abdomen. Os organos estriduladors sirven pa producir son.
As fembras normalment tienen un ovipositor ben desembolicau y os machos estructuras pa la copula. Son insectos con metamorfosi incompleta y paurometabolos (as formas chovens tienen a mesma alimentación que as adultes). L'animal panse por tres estaus: uego, nimfa y imago (adult). Qualques familias producen placas perchudicials pa la agricultura.
De rechtvleuglign (Orthoptera) is 'n orde van insektn mêt oenvulleedige gedoanteverwisslienge, woaby da d' echte sprienkoann (Caelifera), kreekls (Gryllidae), grottnspriekoann (Rhaphidophoridae), Jerusalem-kreekls (Stenopelmatidae), soabelsprienkoann (Tettigoniidae), reegnboogesprienkoann (Romalea guttata), veldsprienkoann (Acrididae), en treksprienkoann ôorn. Veele insektn in die orde sjêrpn (gekend lik "strieduuloasje") deur undre vleugls teegn mekoar te wryvn of teegn undre pôotn, de vleugls of pôotn droagn reekn van geromplde bubbltjs. 't Tympanum of ôore zit in de vôornste schêenbêen (tibia) by kreekls, vêenmolln (Gryllotalpidae), en soablesprienkoan, en ip d' êeste achtrlyfs-segmente by de veldsprienkoann en treksprienkoann [1]. Die organiesmn gebruukn trilliengn vor andre êenliengn te lokaliezeern.
Veldsprienkoann zyn in stoat undre vleugls ip te plôojn wa da undre in de groep Neoptera platst.
De noame is ofgeleid van 't Grieks ortho wat da "rechte" wil zeggn en ptera, "mê vleugls".
Rechtvleuglign ên in 't algemêen e rolle-vormig lyf, mêt achtrepôotn die verlankd zyn vo 't spriengn. Zydre ên "mandiebls" (moenddêeln) vo te bytn en te kown en grôote soamngestelde oogn, en ze kunn ook ocelli (ienklvoedige oogsjes) ên, ofanklik van de sôorte. De voelsprietn bestoan uut veele segmentjes en zyn droadvormig en van verschillende lankte [1]. D' êeste en derde segmente van 't boststik (of thorax) zyn verbridderd, binst da de twidde segmente veele kortr is. Zydre ên twêe poar insekte-vleugls, die 't achtrelyf bedekkn o z' in ruste zyn. De vôorvleugls of tegmina, zyn smolldre dan d' achtrevleugls en ze zyn verard an de boazies, binst da d' achtrvleugls vliezig zyn, mê rechte nervn en veele nervn dr lôodrecht ip. In ruste zyn d' achtrevleugls lik woajrs gevoedn oendre de vôorvleugls. De latste twêe toe drie segmentn van 't achtrlyf zyn gereduceerd en ên ienkle-gesegmenteerde cerci [1].
De rechtvleuglign ên 'n oenvulleedige leevnskrienloop of oenvulleedige gedoanteverwisslienge. 't Gebruuk van geluud is kruusjoal in 't liefdespel, en de mêeste sôortn ên verschillnde vôojzetjes[2].
D' echte sprienkoann leggn undre eiers in de groend of ip de vegetoasje. De eiers goan oopn de de joenge nymfn glykn ip de vulwassn insektn mor ên gin vleugls. Ze kunn ook e hêel andre kleur ên dan de vulwassn. By verschillnde vervelliengn oentwikkln de nymfn vleugls toe an de latste vervellienge o ze e ryp vulwassn insekte zyn mê volleedig oentwikklde vleugls [1].
't Antal vervelliengn verschilt noagelank de sôorte; de gruuj verschilt ook en ku e poar weekn vroagn toe verschillnde moandn ofanklik van de voedslvôorroad en 't weere.
De rechtvleuglign bevattn d' êenigte insektn die beschowd zyn lik kosher by de Joodn. De lyste van eet-wettn in 't boek Leviticus verbiedd al de vliegnde insektn die loopn, mo makt 'n uutzoendrienge vo zeekre treksprienkoann. Roare genoeg de oengelykvleuglign of echte libelln (Anisoptera) en de langpôotmuggn zyn nie kosher, mo ze zyn ulpelôos o ze nie kunn vliegn[3]. De Torah stelt vaste da d' êenigte kosher vliegnde insektn mê vier wandlende pôotn knien ên die boovn undre voetn uutsteekn zoda ze wuppn [4]. Dus zyn nie-spriengnde rechtvleuglign lik vêenmolln zeekre nie kosher.
D' oftakkiengs-orde van die bêestn is reedlik goed verstoan [5]. D' oendrordn Caelifera en Ensifera schynn monofyleetisch te zyn en Rhaphidophoridae is e zustre-groep van Tettigoniidae. Pyrgomorphidae zyn de mêest boazoale groep van de Caelifera. Myrmecophilidae blykn e kloade te vormn mê Gryllotalpidae in platse van mê Gryllidae. Bykommnd werk go nôodig zyn vo da te bevestign.
By de vier oendrefamieljes van Tettigoniidae zyn de betrekkiengn (Phaneropterinae + (Conocephalinae + (Bradyporinae + Tettigoniinae))); tusschn zes oendrefamieljes van de Acrididae zyn de betrekkiengn (Oedipodinae + (Acridinae + (Gomphocerinae + (Oxyinae + (Calliptaminae + Cyrtacanthacridinae))))).
Dr zyn twêe oendrordn en 235 oendrefamieljes in die orde.
De rechtvleuglign (Orthoptera) is 'n orde van insektn mêt oenvulleedige gedoanteverwisslienge, woaby da d' echte sprienkoann (Caelifera), kreekls (Gryllidae), grottnspriekoann (Rhaphidophoridae), Jerusalem-kreekls (Stenopelmatidae), soabelsprienkoann (Tettigoniidae), reegnboogesprienkoann (Romalea guttata), veldsprienkoann (Acrididae), en treksprienkoann ôorn. Veele insektn in die orde sjêrpn (gekend lik "strieduuloasje") deur undre vleugls teegn mekoar te wryvn of teegn undre pôotn, de vleugls of pôotn droagn reekn van geromplde bubbltjs. 't Tympanum of ôore zit in de vôornste schêenbêen (tibia) by kreekls, vêenmolln (Gryllotalpidae), en soablesprienkoan, en ip d' êeste achtrlyfs-segmente by de veldsprienkoann en treksprienkoann . Die organiesmn gebruukn trilliengn vor andre êenliengn te lokaliezeern.
Veldsprienkoann zyn in stoat undre vleugls ip te plôojn wa da undre in de groep Neoptera platst.
De Rechvleugelege (wetensjappeleke naom Orthoptera (Latreille 1793)) zien 'n orde vaan Nuivleugelege Insekte. Ze weure opgedeild in twie oonderordes: Kriekele (Ensifera) en Sprinkhaone (Caelifera). Rechvleugele zien bekind vaanaof 359 mieljoen jaor geleie, d.w.z. 't begin vaan 't Carboon.
De rechvleugelege kinmerke ziech door e stief, rech lief mèt gespierde achterpu. Daomèt kinne ze ziech aofzètte, wat de typische springende beweging vaan de bieskes gief. Hun mandibele (kaakdeile) gebruke ze nog gewoon veur te kawwe en te biete. Ze höbbe groete facètouge; sommege soorte höbbe daoneve nog ocelli. Hun antennes bevatte miejer gevrichte en en zien draodvörmeg. 't Ierste en daarde segmint vaan d'n thorax zien väöl groeter es 't twiedet. Ze höbbe twie paar vleugele, die ze stief laanks 't lief hawwe wienie ze neet vlege.
Joonge weure gebore es nimfe: de larve liekene al op volwasse bieste en verpóppe ziech dus neet. In plaots daovaan mote ze diverse kiere in hun leve vervelle. Ze kriege zoe ouch bitteke bij bitteke hun vleugele, die ze nog neet höbbe wienie ze oet 't ei krupe.
Rechvleugelege veroerzake dèks sjaoj aon landbouwgewasse. Dit gelt veural veur zoegeneumde trèksprinkhaone, sprinkhaonesoorte die in korten tied 'n plaog vaan mieljarde bieste kinne vörme en euveral de akkers leegvrete. In väöl len weure sprinkhaone gegete.
De Rechvleugelege (wetensjappeleke naom Orthoptera (Latreille 1793)) zien 'n orde vaan Nuivleugelege Insekte. Ze weure opgedeild in twie oonderordes: Kriekele (Ensifera) en Sprinkhaone (Caelifera). Rechvleugele zien bekind vaanaof 359 mieljoen jaor geleie, d.w.z. 't begin vaan 't Carboon.
Toʻgʻriqanotlilar (Orthoptera) -hasharotlar sinfiga mansub turkum. Tanasi uzunchoq, 2 juft qanoti yaxshi rivojlangan. Orqa oyoqlari sakrovchi. Urgochisining tuxum qoʻygichi bor. Maxsus tovush chiqarish va eshitish organlari mavjud. Toʻgʻriqanotlilar turkumi 2 kenja turkum: uzun moʻylovlilar (ediyexidsimonlar, temirchaksimonlar, chirildoqsimonlar, chirildoklar katta oilalari) va kalta moʻylovlilar (treperstsimonlar, tetrigidsimonlar, timpanalsizlar, pufaklilar, chigirtkalar katta oilalari)ga ajratiladi. 200000 dan, Oʻzbekistonda 350 dan koʻproq turi maʼlum. Jan. hududlardagi ochiq landshaftlarda keng tarqalgan. Chala oʻzgarish orqali rivojlanadi. Yilda bitta nasl beradi. Odatda, tuxum davrida qishlaydi. Koʻpchilik turlari oʻsimlikxoʻr, baʼzi turlari aralash yoki yirtqich oziklanadi. Ayrim turlari koʻp sonli gala hosil qilib, uzoq masofaga uchib oʻtishi (koʻchishi) mumkin. Qishloq xoʻjaligi ekinlariga zarar keltiruvchi turlari bor (chigirtkalar, buzoqboshilar). Gala boʻlib koʻchib yuruvchi turlari (osiyo chigirtkasi, marokash chigirtkasi) ekinlar uchun ayniqsa katta xavf tugʻdiradi. Choʻl temirchagi Oʻzbekiston Qizil kitobiga kiritilgan.
Orthoptera ango çengrast komeke li çîna mêş û mûran e. Kulî û çirçirk dikevin vê komê. Çirçirk bi lêdana her du baskên xwe dike çîreçîr.
Orthoptera ango çengrast komeke li çîna mêş û mûran e. Kulî û çirçirk dikevin vê komê. Çirçirk bi lêdana her du baskên xwe dike çîreçîr.
Τα Ορθόπτερα (Orthoptera) ή Σαλτατόρια (Saltatoria) αποτελούν μια τάξη στην ομοταξία των Εντόμων. Με κοινό ορολογία μπορούμε να τα ονομάζουμε «ακρίδες με την ευρεία έννοια». Περιλαμβάνει περισσότερα από 20.000 είδη[2] που μοιράζονται σε 53 οικογένειες μεταξύ των οποίων είναι οι ακρίδες, ο γρύλος και ο κρεμμυδοφάγος (Εικόνα 1). Τα πιο μικρά Ορθόπτερα έχουν μήκος περίπου δυο χιλιοστά (Mymecophilus sp κ.α.), τα μεγαλύτερα διακόσια χιλιοστά (Phyllophora sp κ.α.). Τα περισσότερα είναι μέτρια έως μεγάλα. Το πιο βαρύ έντομο του κόσμου είναι ορθόπτερο (Deinacrida beteracantha).[3]
Τα Ορθόπτερα ως Έντομα έχουν και τα αντίστοιχα κοινά χαρακτηριστικά των Εντόμων. Ειδικότερα, έχουν εξωσκελετό από χιτίνη με έξι πόδια, το σώμα αποτελείται από τρία τμήματα (κεφάλι, θώρακα και κοιλία) και έχουν το ίδιο πεπτικό, νευρικό, γεννητικό και αναπνευστικό σύστημα με τα υπόλοιπα έντομα.
Η ταξινόμηση γίνεται με το σύνολο των ακόλουθων χαρακτηριστικών:
Συναντούμε πολλές φορές κρυπτικό χρωματισμό (καμουφλάζ) στα χρώματα του περιβάλλοντος. Ανάλογα με αυτό έχουν το χρώμα και το σχήμα φύλλων, χαλικιών, κ.α.. (Εικόνες 5 και 6).
Τα Ορθόπτερα ανήκουν στις πιο παλιές τάξεις Εντόμων. Απολιθώματα από την Πέρμια περίοδο μπορούν πλέον να καταταχθούν στην τάξη αυτή. Η διαίρεση στις υποτάξεις των Ensifera και των Caelifera πιστεύεται πως έγινε στο τέλος της λιθανθρακοφόρου. Οι περισσότερες οικογένειες των Ensifera εμφανίστηκαν κατά την Ιουρασική.[3]
Τα Ορθόπτερα ανήκουν στα Έντομα με ατελή μεταμόρφωση, δηλαδή γεννούν αυγά από όπου βγαίνουν οι νύμφες, που μοιάζουν με το ενήλικο έντομο. Υπάρχουν περίπου έξι νυμφικά στάδια, τα πρώτα από τα οποία χαρακτηρίζονται από την έλλειψη πτερύγων. Η κύρια διαφορά είναι το μέγεθος των πτερύγων και των αναπαραγωγικών οργάνων, που μόνο στα ενήλικα είναι καλά αναπτυγμένα (Εικόνα 8)
Το σπέρμα μεταδίδεται κατά τη σύζευξη σε σπερματοφόρο στο κόλπο του θηλυκού. Ο σπερματοφόρος πολλές φορές έχει ένα μέρος που λέγεται σπερματοφύλαξ. Το τμήμα αυτό από τη μια μακραίνει το σπερματοφόρο και έτσι κάνει τη μεταφορά του σπέρματος πιο αποτελεσματική, από την άλλη άλλη εμποδίζει το θηλυκό από το να φάει το σπερματοφόρο, καθώς τρώει μόνο το σπερματοφύλακα. Υπάρχει και η περίπτωση οι άκρες των πτερύγων να είναι ιδιαίτερα παχιές και έτσι να τρώγονται από τα θηλυκά κατά τη σύζευξη, κάτι που σώζει το σπερματοφόρο.[3] Οι θρεπτικές ουσίες που το θηλυκό παίρνει με αυτό το τρόπο βοηθούν στη ανάπτυξη των αυγών.[2]
Εικόνα 9: Ωοτοκία, μεγάλος ωοθέτης Εικόνα 10: Ακουστικό όργανο στο μπροστινό πόδιΗ ωοτοκία γίνεται πάνω ή μέσα στο έδαφος (Εικόνα 9), σπάνια σε φυτά (Chrysochraon dispar) ή πολλές φορές σε ωοθήκες. Αυτές οι τακτικές εμποδίζουν την ξήρανση των αυγών.
Ο κύκλος ζωής συνήθως είναι ένας χρόνος. Η οντογένεση στο αυγό χρειάζεται σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα. Υπάρχουν μηχανισμοί που εμποδίζουν το πρώτο νυμφιακό στάδιο να κάνει την εμφάνισή του κατά το χειμώνα ή κατά τη μεγάλη ζέστη ή σε περίοδο έλλειψης νερού το καλοκαίρι. Υπάρχουν και περιπτώσεις όπου η εξέλιξη στο αυγό θέλει περισσότερο από ένα χρόνο (Tettigonia sp [4]) και έτσι το αυγό διαχειμάζει. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις, όπου διαχειμάζουν η νύμφη ή το ενήλικο. Στις τροπικές περιοχές βέβαια συναντάμε όλα τα στάδια όλο το χρόνο.
Η συμπεριφορά των Ορθόπτερων καθορίζεται από ένστικτα. Αυτό σημαίνει πως σε μια συγκεκριμένη κατάσταση δεν μπορούν να αποφασίζουν τι θα κάνουν, αλλά το κάνουν αυτόματα ανάλογα με τα ερεθίσματα που δέχονται. Η συμπεριφορά όμως εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, π.χ. από τις αναλογίες ορμονών στο εσωτερικό του εντόμου. Έτσι από μόνα τους γνωρίζουν τι μπορούν να φάνε, πότε και πως να ψάχνουν την τροφή τους, πότε να ψάχνουν και πως να βρουν το ταίρι τους, που να βάλουν τα αυγά κτλ.
Τα ακουστικά όργανα παίζουν ουσιαστικό ρόλο στην αναζήτηση του ταιριού για σύζευξη. Κάθε είδος έχει δικούς τους ήχους, κατά κανόνα διαφορετικούς για τα αρσενικά και τα θηλυκά. Υπάρχουν δυο τακτικές. Σε μερικά είδη το αρσενικό επαναλαμβάνει τους ίδιους ήχους προσέλκυσης επί ώρες από ένα ιδιαίτερα κατάλληλο μέρος. Μόνο τα θηλυκά του ίδιου είδος πηγαίνουν προς τη διεύθυνση του ήχου. Σε άλλα είδη το αρσενικό περπατάει ψάχνοντας το ίδιο για τροφή και ταίρι και εκπέμπει τους ήχους μόνο κατά καιρούς. Όταν τα θηλυκά του ίδιου είδος ακούν τα αρσενικά, τους απαντάνε με τους δικούς τους ήχους. Τότε τα αρσενικά προχωρούν προς τη διεύθυνση των θηλυκών. Όταν το αρσενικό βρίσκεται πιο κοντά στο θηλυκό αρχίζει να κάνει τους ήχους προξενιάς, που πολλές φορές είναι διαφορετικοί από τους ήχους προσέλκυσης.[4] Οι ήχοι μπορεί να σκοπεύουν όχι μόνο στην προσέλκυση του ταιριού, αλλά και στην απομάκρυνση ανταγωνιστικών του ίδιου φύλου.[5] Στον κύκλο συμπεριφοράς της προξενιάς τα ερεθίσματα δεν είναι μόνο ακουστικά, αλλά επίσης οπτικά, απτικά και οσφρητικά.
Τα περισσότερα Ορθόπτερα ζουν μονήρη. Ενδιαφέρον φαινόμενο είναι η αλλαγή από τη μοναχική φάση ζωής στη συσσωρευτική φάση, οπότε η ακρίδα Schistocerca gregaria σχηματίζει τεράστια σμήνη (Εικόνα 2). Αυτή η αλλαγή πραγματοποιείται στη φυσιολογία, στη συμπεριφορά, στο χρωματισμό (Εικόνα 11) μέχρι και στη μορφολογία (μεγαλυτερες πτέρυγες).[3]
Τα Ορθόπτερα ζουν σε όλες τις ηπείρους εκτός στις πολικές περιοχές, τις υψηλότερες αλπικές περιοχές και στους ωκεανούς. Η μεγαλύτερη ποικιλία υπάρχει στις τροπικές και υποτροπικές ζώνες.[3] Στην Ευρώπη μεγάλη ποικιλία συναντάται στην Ελλάδα και την Ιβηρική χερσόνησο.[6] Τα Ορθόπτερα κατά κανόνα είναι χερσαία και ζουν στο έδαφος. Πολλά είδη σκάβουν σήραγγες στο έδαφος, κάτι που ο κρεμμυδοφάγος κάνει με εκπληκτική ταχύτητα. Μερικά είδη ζουν στα δέντρα, ενώ υπάρχουν λίγα μόνο είδη που ζουν στο νερό (Paulina sp). Μερικά είδη προτιμούν δροσερές περιοχές και στην Ευρώπη μετά την τελευταία εποχή των πάγων παραμένουν μόνο στις Άλπεις. Άλλα είδη προτιμούν τη ζέστη και μπορούν να ζουν μόνο στις πιο ζεστές περιοχές των βόρειων χωρών. Υπάρχει και η περίπτωση μερικών ειδών που στις κρύες χώρες μπορούν να ζουν μόνο στα σπίτια, π.χ. η Achaeta domesticus.[4]
Σχετικά με την ταξινόμηση των Ορθοπτέρων οι ειδικοί ακόμα δεν συμφωνούν. Για την εξωτερική ταξινόμηση είναι γενικά δεκτά, πως η πιό συγγενείς τάξη στα Ορθόπτερα είναι τα φασματώδη. Για την εσωτερική ταξινόμηση οι περισσοτεροι ειδικοί συμφωνούν, πως όλες οι οικογένειες ανήκουν είτε στα Ensifera είτε στα Caelifera. Στην εντομολογία του Gillott [2] προτείνεται για τα Ensifera με περίπου ένδεκα χιλιάδες είδη μια διαίρεση σε τέσσερις υπεροικογένειες, τα Grylloidea, τα Hagloidea, τα Tettigonioidea, και τα Gryllacridoidea . Στα Caelifera με περίπου 10.400 είδη προτείνεται μια διαίρεση σε 6 υπεροικογέννειες, τα Tridactyloidea, τα Pneumoroidea, τα Acridoidea τα Pyrgomorphoidea τα Eumastocoidea και τα Tetrigoidea. Στο Grzimek [3] όμως τα Ορθόπτερα διαιρούνται σε περισσότερες υπεροικογέννειες. Στα Ensifera τα Gryllacridoidea διαιρούνται στις υπεροικογένειες Stenopelmatoidea, Gryllotalpoidea και Mogoplistooidea και στα Caelifera εκτός των προαναφερθεισών υπεροικογενειών αναφέρονται και τα Trigonopterygoidea και τα Tanaoceroidea.
Τα ευρωπαϊκά είδη Ορθοπτέρων αναφέρονται όλα στη Fauna Europaea[7].
Οι σχέσεις μεταξύ ανθρώπου και ορισμένων ειδών Ορθοπτέρων βασίζονται κυρίως σε δυο γεγονότα: την ικανότητα πολλών Ορθοπτέρων να παράγουν ήχους και το γεγονός, πως ιδιαίτερα μερικά είδη ακρίδων μπορούν να καταστρέφουν καλλιέργειες.
Για τους τροφοσυλλέκτες των πρωτόγονων κοινοτήτων οι ακρίδες ήταν και παραμένουν σημαντική πηγή πρωτεϊνούχου τροφής. (Σήμερα τις συναντούμε και στα πιάτα μερικών εστιατορίων.) Ήδη όμως από την απαρχή της καλλιέργειας της γης από τον άνθρωπο, οι ακρίδες έπαιζαν σημαντικό ρόλο ως ανταγωνιστές, καθώς προκαλούν σημαντικές ζημιές στη γεωργική παραγωγή. Η ευρεία χρήση εντομοκτόνων στη γεωργία έδωσε αρχικά εντυπωσιακά αποτελέσματα, αργότερα όμως παρουσιάστηκαν προβλήματα. Η ταυτόχρονη καταστροφή των φυσικών εχθρών των επιβλαβών Εντόμων προκαλούσε όχι μόνο την ανατροπή της οικολογικής ισορροπίας, αλλά και την εμφάνιση νέων μορφών, που ήταν ανθεκτικά στα εντομοκτόνα.
Γενικά όλες οι ακρίδες θεωρούνται επιζήμιες, από την άλλη όμως αποτελούν απαραίτητη τροφή για πολλά πουλιά και ερπετά. Επίσης, υπάρχουν ακρίδες (λ.χ. Meconema sp.) που τρώνε αποκλειστικά αφίδες και γι' αυτό είναι ιδιαίτερα ωφελείς.[5] Σήμερα όλο και περισσότερο γίνεται κατανοητό, πως η παραδοσιακή όψη σχετικά με το άμεσο όφελος ή την άμεση βλάβη πρέπει να συμπληρωθεί με γενικότερες ιδέες όπως η προστασία της βιοποικιλότητας.
Σύμφωνα με τις σημερινές γνώσεις, ο αποτελεσματικότερος τρόπος καταπολέμησης είναι η συνεχής παρακολούθηση (monitoring) των περιοχών όπου υπάρχουν ακρίδες και η καταπολέμησή τους με βιολογικά μέσα πριν αυξηθεί ο πληθυσμός τους. Αυτό γίνεται πια σε διεθνές επίπεδο στην περίπτωση της Schistocerca gregaria.[3]
Στης ασιατικές χώρες οι ήχοι ορισμένων Ορθοπτέρων είχαν και έχουν μεγάλη επιρροή στην ποίηση και την καλλιτεχνία γενικά. Οι «καλοί τραγουδιστές» κρατούνται σε κλουβιά όπως τα πουλιά στην πατρίδα μας.
Τα Ορθόπτερα (Orthoptera) ή Σαλτατόρια (Saltatoria) αποτελούν μια τάξη στην ομοταξία των Εντόμων. Με κοινό ορολογία μπορούμε να τα ονομάζουμε «ακρίδες με την ευρεία έννοια». Περιλαμβάνει περισσότερα από 20.000 είδη που μοιράζονται σε 53 οικογένειες μεταξύ των οποίων είναι οι ακρίδες, ο γρύλος και ο κρεμμυδοφάγος (Εικόνα 1). Τα πιο μικρά Ορθόπτερα έχουν μήκος περίπου δυο χιλιοστά (Mymecophilus sp κ.α.), τα μεγαλύτερα διακόσια χιλιοστά (Phyllophora sp κ.α.). Τα περισσότερα είναι μέτρια έως μεγάλα. Το πιο βαρύ έντομο του κόσμου είναι ορθόπτερο (Deinacrida beteracantha).
Түз канаттуулар (лат. Orthoptera же Saltatoria) - курт-кумурскалардын туркуму.
Денеси сүйрү келет, ооз органдары кемирүүчү тибинде. Көбү эки жуп канаттуу. Алдыңкы канаты катуу жана кууш келип, паарлары даана байккалат. Арткысы жазы болот да, алдыңкы канатынын астына желпүүр сыяктуу бүктөлөт. Курсагы 10 муунактан туруп, аягы муунаксыз. Көп түрүнүн ургаачысында жумуртка салгычы болот. Түз канаттууларын үн чыгаруучу жана кабыл алуучу өзгөчө анараты бар.
Түз канаттуулар узун жана кыска муруттуулар түркүмчөсүнө бөлүнөт. Алардын 20000ге жакын түрү өзгөчө тропикте таралган. Жумурткаларын бирден же тобу менен топуракка, кээде өсүмдүк сабагына, жалбырагына тууйт. Көпчүлүгү жумуртка түрүндө кыштап, жазында өөрчүп, 4-8 жолу түлөйт. Эгин, жайыт, бак-дарак ж. б-ларга чоң зыян келтирет.
Түз канаттуулар (лат. Orthoptera же Saltatoria) - курт-кумурскалардын туркуму.
Денеси сүйрү келет, ооз органдары кемирүүчү тибинде. Көбү эки жуп канаттуу. Алдыңкы канаты катуу жана кууш келип, паарлары даана байккалат. Арткысы жазы болот да, алдыңкы канатынын астына желпүүр сыяктуу бүктөлөт. Курсагы 10 муунактан туруп, аягы муунаксыз. Көп түрүнүн ургаачысында жумуртка салгычы болот. Түз канаттууларын үн чыгаруучу жана кабыл алуучу өзгөчө анараты бар.
Түз канаттуулар узун жана кыска муруттуулар түркүмчөсүнө бөлүнөт. Алардын 20000ге жакын түрү өзгөчө тропикте таралган. Жумурткаларын бирден же тобу менен топуракка, кээде өсүмдүк сабагына, жалбырагына тууйт. Көпчүлүгү жумуртка түрүндө кыштап, жазында өөрчүп, 4-8 жолу түлөйт. Эгин, жайыт, бак-дарак ж. б-ларга чоң зыян келтирет.
ऋजुपक्ष कीटवर्ग या आर्थोप्टेरा (Orthoptera ; आर्थो = सीधा, प्टेरा = पंख) अपेक्षाकृत एक कम विकसित कोटि है जिसके अंतर्गत टिड्डियों, टिड्डों, झींगुरों, झिल्लियों, रीवों आदि की गणना की जाती है। पहले इस कोटि में तेलचट्टे, पर्णकीट, मैंटिस आदि भी रखे गए थे, किंतु अब वे दूसरी कोटि के अंतर्गत कर दिए गए हैं। तो भी ऋजुपक्ष कोटि में १०,००० से अधिक कीटपतंगों का वर्णन किया जाता है।
ये कीट सामान्य से बहुधा काफी बड़ी नाप के होते हैं तथा इनकी भिन्न-भिन्न जातियों में कुछ पंखदार, कुछ पंखहीन और कुछ छोटे पंखवाली जातियाँ होती हैं। ये सभी जंतु स्थल पर रहनेवाले होते हैं। कई जातियों में ध्वनि उत्पन्न करने के अंग होते हैं और कुछ तो बड़ी तेज ध्वनि करते हैं। अगले पंख पिछले पंखों की अपेक्षा मोटे होते हैं। शिशुओं के पंखों की गद्दियाँ विकासकाल में उलट जाती हैं। मादा में सामान्यत: अंडरोपक अंग होते हैं। नर के जननांग नवें अधरपट्ट के नीचे छिपे रहते हैं। रूपांतरण साधारणत: थोड़ा ही या अपूर्ण होता है।
ऋजुपक्ष के वर्गीकरण के संबंध में विशेषज्ञों के मतों में कुछ विभिन्नता है, किंतु लगभग सभी वर्तमान विद्वान् इसके अंतर्गत १२ वंश रखते हैं-
शीजोडैक्टाइलिडी, ग्रिल्लैक्रिडाइडी, फ़ैज्मोडाइडी,
टेटिगोनिडी, स्टीनो-पेल्मैटिडी, प्रोफ़ैलैंगोप्सिडी,
ग्रिल्लोटैल्पिडी, ग्रिल्लिडी, टेट्रिगिडी, प्रास्कोपाइडी,
न्युमोरिडी, यूमैस्टैसिडी, एक्रिडाइडी,
सिलिंड्रैकेटिडी तथा ट्राइडैक्टाइलिडी।
स्टीनोपेल्मैटिडी तथा ग्रिल्लैक्रिडाइडी बहुत पिछड़े हुए वंश हैं। शीजोडैक्टाइलिडी वंश में केवल तीन जातियाँ ही रखी जाती हैं जो संसार के पूर्वी गोलार्ध में जहाँ तहाँ फैली हुई हैं। इनकी एक जाति शीजोडैक्टाइलस हो पंखदार है। विश्रामावस्था में इसके लंबे पंखों के सिरे कमानी की भाँति लिपटे होते हैं। यह मिट्टी में बिल बना सकता है और दिन में उसी में रहता है। प्रोफ़ैलैगोप्सिडी में केवल तीन जातियाँ रखी जाती हैं जिनमें से एक प्रोफ़ैलैंगाप्सिस आब्सकूरा भारत में पाई जाती है। टेटिगोनिडी वंश में लंबी सींगोंवाले पतले टिड्डे रखे जाते हैं। इनके पंख हरे रंग के होते हैं और ये साधारणत: झाड़ियों, घास फूस आदि में छिपे रहते हैं। इस क्रिया में इनके हरे रंग से विशेष सहायता मिलती है। इनकी मादाओं के अंडरोपक भी बहुत लंबे होते हैं। कभी-कभी तो इनकी लंबाई शरीर की लंबाई से भी अधिक होती है। ग्रिल्लिडी वंश के अंतर्गत झिल्ली तथा झींगुर रखे जाते हैं। ये अपने पंखों के किनारों को रगड़कर तीव्र ध्वनि उत्पन्न करते हैं। रगड़ के समय पंख लगभग ४५ के कोण पर उठ जाते हैं और फिर बाएँ पंख का सिरा दाहिने पंख के रेती जैसे को रगड़ता है। कहा जाता है, घरेलू झींगुर द्वारा उत्पन्न ध्वनि एक मील तक सुनाई पड़ती है। ग्रिल्लोटैप्लिडी के अंतर्गत रेवाँ या जंगली झींगुर आते हैं। इस पूरी कोटि का सबसे बड़ा वंश है ऐक्रिडाइडी; इसके अंतर्गत लगभग ५,००० जातियाँ हैं जो अधिकांशत: उष्ण प्रदेशों में ही पाई जाती हैं। इस वंश में छोटी सींगवाले टिड्डे तथा विनाशकारी टिड्डियाँ हैं। इनमें कई प्रकार के ध्वन्युत्पादक अंग पाए जाते हैं। कुछ उड़ते समय भी ध्वनि उत्पन्न कर सकते हैं। इनके अंडरोपक बहुत विकसित नहीं होते किंतु उनकी सहायता से बहुधा ये कीट खेतों, मेड़ों आदि में एक छेद करते हैं और फिर उदर का अंतिम भाग उस बिल में डालकर ३० से १०० तक की संख्या में अंडे देते हैं। साथ ही एक चिपचिपा पदार्थ भी निकालते हैं जिससे अंडे चिपक जाते हैं और एक प्रकार का अंडपुंज बन जता है। सूखने पर इसके द्वारा अंडों पर पानी का प्रभाव नहीं पड़ता। अंडों से "शिशु' निकलते हैं जो छोटे और पंखहीन होते हैं किंतु अन्य लक्षणों में बहुत कुछ प्रौढ़ के ही समान होते हैं। कई बार त्वक्पतन के साथ वे बढ़ते जाते हैं और अंत में पंखदार प्रौढ़ हो जाते हैं। इस वंश की अधिकाशं जातियाँ बड़ी विनाशकारी होती हैं, किंतु टिड्डी इनमें से सबसे अधिक विनाश करती है। एक्रिडाइडी को लगभग १० उपवंशों में विभाजित किया जाता है।
शेष तीन वंश पर्याप्त छोटे हैं। टेट्रिगिडी वंश की लगभग ७०० जातियों की विशेषता उनके वक्षाग्र के प्रोनोटम भाग का बहुत बड़ा और पीछे की ओर बढ़ा होना है। ये बहुधा ठंडे प्रदेशों में पाई जाती हैं। ट्राईडैक्टाइलिडी की लगभग ५० जातियाँ मेडिटरेनियन प्रदेश में पाई जाती है। ये झींगुरों के समान किंतु छोटी होती हैं और इनकी टाँगों के फिमोरा खंड बहुत लंबे होते हैं तथा श्रृंग छोटे। सिलिंड्रैकेटिडी वंश की थोड़ी सी जातियाँ आस्ट्रेलिया, न्यू गाइना और पटागोनिया में मिलती हैं। ये पंखहीन होती हैं तथा मिट्टी में बिल बनाती हैं। अत: इनके श्रृंग, आँखें आदि भी छोटी होती हैं और शरीर कुछ कुछ बेलनाकार होता है।
ऋजुपक्ष कीटवर्ग या आर्थोप्टेरा (Orthoptera ; आर्थो = सीधा, प्टेरा = पंख) अपेक्षाकृत एक कम विकसित कोटि है जिसके अंतर्गत टिड्डियों, टिड्डों, झींगुरों, झिल्लियों, रीवों आदि की गणना की जाती है। पहले इस कोटि में तेलचट्टे, पर्णकीट, मैंटिस आदि भी रखे गए थे, किंतु अब वे दूसरी कोटि के अंतर्गत कर दिए गए हैं। तो भी ऋजुपक्ष कोटि में १०,००० से अधिक कीटपतंगों का वर्णन किया जाता है।
ये कीट सामान्य से बहुधा काफी बड़ी नाप के होते हैं तथा इनकी भिन्न-भिन्न जातियों में कुछ पंखदार, कुछ पंखहीन और कुछ छोटे पंखवाली जातियाँ होती हैं। ये सभी जंतु स्थल पर रहनेवाले होते हैं। कई जातियों में ध्वनि उत्पन्न करने के अंग होते हैं और कुछ तो बड़ी तेज ध्वनि करते हैं। अगले पंख पिछले पंखों की अपेक्षा मोटे होते हैं। शिशुओं के पंखों की गद्दियाँ विकासकाल में उलट जाती हैं। मादा में सामान्यत: अंडरोपक अंग होते हैं। नर के जननांग नवें अधरपट्ट के नीचे छिपे रहते हैं। रूपांतरण साधारणत: थोड़ा ही या अपूर्ण होता है।
ఆర్థోప్టెరా (Orthoptera) కీటకాలలో ఒక క్రమము. ఇవి అసంపూర్ణ జీవపరిణామం (Incomplete metamorphosis) వల్ల ఏర్పడినవి. వీనిలో grasshoppers, ఇలకోడిs, cave crickets, Jerusalem crickets, katydids, weta, lubber, Acrida, and locusts మొదలైన ఉన్నాయి.
వీనిలో చాలా కీటకాలు వాటి రెక్కలు లేదా కాళ్లతో ఒక ప్రత్యేకమైన శబ్దాన్ని కలిగిస్తాయి.
వీటి పేరులోని ఆర్థో అనగా తిన్నగా అని; ప్టెరా అనగా రెక్కలు అని గ్రీకు భాషలో అర్ధాన్ని బట్టి కలిగింది.
దీనిలో రెండు ఉపక్రమాలు, 235 ఉపకుటుంబాలు ఉన్నాయి.
ఆర్థోప్టెరా (Orthoptera) కీటకాలలో ఒక క్రమము. ఇవి అసంపూర్ణ జీవపరిణామం (Incomplete metamorphosis) వల్ల ఏర్పడినవి. వీనిలో grasshoppers, ఇలకోడిs, cave crickets, Jerusalem crickets, katydids, weta, lubber, Acrida, and locusts మొదలైన ఉన్నాయి.
వీనిలో చాలా కీటకాలు వాటి రెక్కలు లేదా కాళ్లతో ఒక ప్రత్యేకమైన శబ్దాన్ని కలిగిస్తాయి.
Orthoptera (from Ancient Greek ὀρθός (orthós) 'straight', and πτερά (pterá) 'wings') is an order of insects that comprises the grasshoppers, locusts, and crickets, including closely related insects, such as the bush crickets or katydids and wētā. The order is subdivided into two suborders: Caelifera – grasshoppers, locusts, and close relatives; and Ensifera – crickets and close relatives.
More than 20,000 species are distributed worldwide.[1] The insects in the order have incomplete metamorphosis, and produce sound (known as a "stridulation") by rubbing their wings against each other or their legs, the wings or legs containing rows of corrugated bumps. The tympanum, or ear, is located in the front tibia in crickets, mole crickets, and bush crickets or katydids, and on the first abdominal segment in the grasshoppers and locusts.[2] These organisms use vibrations to locate other individuals.
Grasshoppers and other orthopterans are able to fold their wings (i.e. they are members of Neoptera).
The name is derived from the Greek ὀρθός orthos meaning "straight" and πτερόν pteron meaning "wing".
Orthopterans have a generally cylindrical body, with elongated hindlegs and musculature adapted for jumping. They have mandibulate mouthparts for biting and chewing and large compound eyes, and may or may not have ocelli, depending on the species. The antennae have multiple joints and filiform type, and are of variable length.[2]
The first and third segments on the thorax are larger, while the second segment is much smaller. They have two pairs of wings, which are held overlapping the abdomen at rest. The forewings, or tegmina, are narrower than the hindwings and hardened at the base, while the hindwings are membranous, with straight veins and numerous cross-veins. At rest, the hindwings are held folded fan-like under the forewings. The final two to three segments of the abdomen are reduced, and have single-segmented cerci.[2]
Orthopterans have a paurometabolous lifecycle or incomplete metamorphosis. The use of sound is generally crucial in courtship, and most species have distinct songs.[3] Most grasshoppers lay their eggs in the ground or on vegetation. The eggs hatch and the young nymphs resemble adults, but lack wings and at this stage are often called 'hoppers'. They may often also have a radically different coloration from the adults. Through successive moults, the nymphs develop wings until their final moult into a mature adult with fully developed wings.[2]
The number of moults varies between species; growth is also very variable and may take a few weeks to some months depending on food availability and weather conditions.
This order evolved 300 million years ago with a division into two suborders - Caelifera and Ensifera - occurring 256 million years ago.[4]
The Orthoptera are divided into two suborders, Caelifera and Ensifera, that have been shown to be monophyletic.[5][6][7]
Orthoptera EnsiferaGrylloidea (crickets)
Rhaphidophoroidea (cave wētā, cave crickets)
Tettigoniidea (grigs, wētā, katydids, etc)
Schizodactyloidea (dune crickets)
Caelifera Tridactylidea[2 extinct superfamilies]
Acrididea AcridomorphaAcridoidea etc.
Taxonomists classify members of the Caelifera and Ensifera into infraorders and superfamilies as follows:[8][9][10]
Several species of Orthoptera are considered pests of crops and rangelands or seeking warmth in homes by humans. The two groups of Orthoptera that cause the most damage are grasshoppers and locusts. Locust are historically known for wiping out fields of crops in a day. Locust have the ability to eat up to their own body weight in a single day.[11] Individuals gather in large groups called swarms, these swarms can range up to 80 million individuals that stretch 460 square miles.[11] Grasshoppers can cause major agricultural damage but not to the documented extent as locust historically have. These insects mainly feed on weeds and grasses, however, during times of drought and high population density they will feed on crops. They are known pest in soybean fields and will likely feed on these crops once preferred food sources have become scarce.[12]
Most orthopterans are edible, making up 13% of all insects including some 80 species of grasshoppers being regularly consumed worldwide.[13] In Madagascar and Oaxaca, grasshoppers and locusts are usually collected early in the morning when it is cooler as the orthopterans are less mobile due to being cold-blooded.[13] In Thailand, house crickets are commonly reared and eaten; as of 2012, around 20,000 cricket farmers had farms in 53 of their 76 provinces.[13]
In the second century BCE in Ancient Greece, Diodorus Siculus is known to have called people from Ethiopia Acridophagi, meaning "eaters of locusts."[13]
In Judaism, the Orthoptera include the only insects considered kosher. The list of dietary laws in the book of Leviticus forbids all flying insects that walk, but makes an exception for certain locusts. Notably, the dragonfly and crane fly are not considered kosher even though they are helpless when unable to fly.[14] The Torah states the only kosher flying insects with four walking legs have knees that extend above their feet so that they hop.[15]
With new research showing promise in locating alternative biofuel sources in the gut of insects, grasshoppers are one species of interest. The insect's ability to break down cellulose and lignin without producing greenhouse gases has aroused scientific interest.[16]
{{cite book}}
: CS1 maint: multiple names: authors list (link) Orthoptera (from Ancient Greek ὀρθός (orthós) 'straight', and πτερά (pterá) 'wings') is an order of insects that comprises the grasshoppers, locusts, and crickets, including closely related insects, such as the bush crickets or katydids and wētā. The order is subdivided into two suborders: Caelifera – grasshoppers, locusts, and close relatives; and Ensifera – crickets and close relatives.
More than 20,000 species are distributed worldwide. The insects in the order have incomplete metamorphosis, and produce sound (known as a "stridulation") by rubbing their wings against each other or their legs, the wings or legs containing rows of corrugated bumps. The tympanum, or ear, is located in the front tibia in crickets, mole crickets, and bush crickets or katydids, and on the first abdominal segment in the grasshoppers and locusts. These organisms use vibrations to locate other individuals.
Grasshoppers and other orthopterans are able to fold their wings (i.e. they are members of Neoptera).
Ortoptero[1] (science: Orthoptera) estas ordo de insektoj.
Estas 16 000 specioj de ortopteroj ĝis nun konitaj. La ordo dispartiĝas en du subgrupoj: Ensifera kaj Caelifera.
Ortoptero (science: Orthoptera) estas ordo de insektoj.
Estas 16 000 specioj de ortopteroj ĝis nun konitaj. La ordo dispartiĝas en du subgrupoj: Ensifera kaj Caelifera.
Los ortópteros (Orthoptera, del antiguo griego ὀρθός orthós, "recto, derecho", y de πτερόν pteron, "ala") son insectos paurometábolos, con aparato bucal masticador. El orden de los ortópteros tiene 24.276 especies[1], la mayoría tropicales, pero distribuidas por todo el planeta. Pertenecen a este orden los saltamontes, grillos, langostas, y los Gryllotalpidae (alacrán cebollero). El mayor ortóptero viviente es el grillo gigante de Nueva Zelanda llamado weta. Ya en el Carbonífero y el Pérmico se encuentran restos fósiles de protortópteros, alcanzando su desarrollo en el mesozoico (Protogryllus).
La cabeza es por lo general grande y redonda, a veces cónica (Acrididae), bastante móvil en el protórax, hipognata, con un robusto aparato masticador; los palpos maxilares están constituidos por cinco segmentos, los labiales por tres. Los ojos compuestos son hemisféricos o hemiovoidales. A menudo están presentes tres ocelos. Las antenas, insertadas entre los ojos, son filiformes, rara vez pectinadas. Existen en diferentes proporciones. El protórax es siempre más grande que los demás segmentos, y presenta un amplio pronoto que se extiende hacia atrás, a veces excediendo la extremidad del abdomen y se dobla lateralmente hasta cubrir por completo las pleuras protorácicas. El mesotórax, el metatórax y el primer segmento del abdomen se encuentran soldados entre sí. Las alas anteriores (tegminas) son estrechas, alargadas, del mismo color que el resto del cuerpo y con las nervaduras onduladas.
Las alas posteriores son membranosas, transparentes o coloreadas, amplias debido al desarrollo de la región anal. El tercer par de patas se encuentra adaptado para el salto, con tibias y fémures alargados. El primer y segundo par de similares, excepto en especies excavadoras (Gryllotalpidae). En la mayoría de los Ensifera, se encuentra situado en la base de las tibias anteriores el órgano timpánico confines de recepción auditiva, característica única entre los órdenes de insectos. Las patas posteriores se encuentran a menudo dotadas de espolones para impedir que resbalen por el sustrato. En muchas especies de Caelifera, la superficie interna de los fémures posteriores está provista de una serie longitudinal de tubérculos que contribuyen a la formación del aparato estridulador. Los tarsos están constituidos por un número variable de segmentos (De uno a cuatro) Cada segmento lleva inferiormente un par de cojincillos (pulvilos); en el ápice de cada tarso está insertado un pequeño pretarso con dos uñas y frecuentemente presenta un lóbulo (ariola).
El abdomen es alargado, cilíndrico, constituido típicamente de once segmentos. Estos presentan movilidad gracias a la presencia de una membrana intersegmental. Los tergitos se encuentran más desarrollados que los esternitos. El noveno y el décimo segmento no forman un anillo completo, por lo que los esternitos relacionados se modifican de tal manera que se forman los genitales externos. El undécimo segmento rodea la apertura anal y presenta el tergito modificado para formar la lámina supranal (epiprocto) mientras que el décimo esternito constituye dos lóbulos laterales (paraproctos). El último esternito visible, el noveno en machos y el octavo en hembras, es desarrollado y constituye la placa subgenital.
El aparato reproductor masculino consta de dos testículos formados por una vasta cantidad de folículos tubulares. Se fusionan en un ducto eyaculador, en cuyo tramo inicial desembocan unos canales con función de vesículas seminales y glándulas accesorias. El aparato copulador (edeago) se encuentra constituido por dos pares de lóbulos membranosos, sobre los cuales se insertan uno o más pares de escleritos estrechos y alargados (titiladores) El aparato reproductor femenino consta de dos ovarios, constituidos de ovario las panoísticas implantados sobre dos oviductos. Las hembras tienen un ovipositor desarrollado y formado por tres pares de valvas, llamadas por su posición ventrales, internas y dorsales.
Los ortóperos se reproducen sexualmente, aunque se han reportado casos de partenogénesis (Saga, Myrmecophila). En varias especies el acoplamiento se realiza sin ningún cortejo preliminar. Al llegar a unos cuantos centímetros de la hembra, el macho intenta aferrarla por el dorso; la hembra responde agresivamente, aunque se han observado contactos recíprocos en palpos y antenas. Otras especies atraen a la hembra a través de sonidos. Muchas especies atraen a las hembras con feromonas. El macho elabora un espermatóforo de forma, estructura y dimensiones variables: globosa (Ensifera) o tubular (Caelifera)
En la mayoría de las especies la ovoposición está limitada a un breve período, situado a finales del verano. Algunas especies ovopositan en primavera, mientras que las formas antropófilas pueden ovopositar cualquier época del año. Los huevos son llevados a lugares protegidos: debajo de la corteza de los árboles, el interior de tejidos vegetales o debajo del suelo. El primer acto de una hembra que se prepara a ovopositar es el de escoger el sustrato más idóneo con lo que se guía por estímulos visuales, olfativos, táctiles, etc. tales como la consistencia del tejido vegetal, compactibilidad, pH del suelo, feromonas de disgregación de otras hembras, etc. Los huevos son depositados en montones y sumergidos en una secreción espumosa que solidifica con el aire, formando así una ooteca.
Una de las características más notables de los ortópteros es la estridulación. En los Ensifera, el sonido es producido por el frotamiento recíproco de las dos tegminas, donde algunas partes están especializadas para formar el arquito, el plectro y el espejo o tambor, los cuales constituyen el órgano estridulador. El arquito se encuentra formado por una serie de dientes localizados en la superficie ventral de la nervadura anal. El plectro está representado por un ensanchamiento del margen de tegminas a nivel de las nervaduras axilares. El espejo corresponde a una área amplia de las tegminas de forma semicircular y sostenida por los márgenes de las nervaduras. En cambio, en los Caelifera se encuentran diferentes adaptaciones a la estridulación: algunos presentan un órgano estridulador formado por una serie de placas rugosas situadas a lo largo del tergito abdominal (órgano de Krauss) y por una serie de tubérculos ubicados sobre la superficie interna de los fémures posteriores, los cuales provocan sonido por frotamiento de ambas estructuras anatómicas. En otras especies, el órgano estridulador está constituido por una serie de tubérculos puntiagudos ubicados en la paste superior de los fémures, los cuales son frotados con las tegminas. En otros casos, dichos tubérculos se encuentran sobre las tegminas y no en los fémures. La estridulación tiene como fin la comunicación entre individuos de la misma especie y/o diferente sexo.
El gregarismo constituye un fenómeno común en muchos ortópteros. Existen especies donde este comportamiento se manifiesta a su máxima expresión a tal manera que, transladándose en el suelo (Ninfas) o volando (Adultos) destruyen toda la vegetación a su paso, provocando muchas veces daños incalculables a las cosechas. Ejemplos de especies migratorias nocivas son la langosta migratoria (Locusta migratoria), Locustana pardalina, la langosta del desierto (Schistocerca gregaria) y Nomadacris septemfasciata. En la época del Éxodo, se asume que hubo una plaga de langosta del desierto (Schistocerca gregaria). En los años 1873, 1874 y 1875, grupos inmensos de Locusta migratoria, provenientes de las regiones del Mar Negro y del Mar Caspio llegaron a Francia e Inglaterra; en este periodo, en Alemania fueron recogido aproximadamente 250,000 litros de huevos en una superficie de 2,000 hectáreas. En 1979, en las estepas del río Don los trenes quedaron bloqueados por la masa de langostas acumuladas. En 1955, una inmensa nube de Locusta migratoria con 20 km de largo y 250 de ancho cayó sobre Marruecos. En el valle de Sous (Marruecos) devastaron más de la quinta parte de los cultivos en 1961.
B.P. Uvarov estudió el comportamiento gregario de las langostas, enunciando su teoría de las fases. Según esto, la base del fenómeno se encuentra en el elevado polimorfismo (Capacidad de formar una serie de formas diferentes morfológica o fisiológicamente diferentes entre sí). El pasaje de una forma sedentaria (fase solitaria) a la otra (forma migratoria) se lleva a cabo en forma gradual en cuatro etapas: la fase solitaria, la fase congregans, la fase gregaria y la fase dissocians. Al aparecer la fase congregans, favorecida por el ambiente, se manifiesta una tasa crítica de natalidad.
Son insectos hemimetábolos (con metamorfosis incompleta) y paurometábolos (las formas jóvenes tienen la misma alimentación que las adultas). El animal pasa por tres fases: huevo, ninfa y adulto. Los huevos de ortóptero son ovoides, alargados, a veces aplanados (Faneropterinos) a menudo con corión; su color va del blanco al amarillo y van provistos de micrópilos. El número de huevos está condicionado por factores tales como el fotoperiodo, densidad de población, edad de la hembra, etc. y el número puede variar entre 150 a 600. La ninfa rompe el corion del huevo a través de una ampolla cervical que forma una hernia en la parte dorsal entre la cabeza y el pronoto. Las ninfas pasan por varios estadios hasta llegar a adultos.
Suborden Ensifera
Suborden Caelifera
Los ortópteros (Orthoptera, del antiguo griego ὀρθός orthós, "recto, derecho", y de πτερόν pteron, "ala") son insectos paurometábolos, con aparato bucal masticador. El orden de los ortópteros tiene 24.276 especies, la mayoría tropicales, pero distribuidas por todo el planeta. Pertenecen a este orden los saltamontes, grillos, langostas, y los Gryllotalpidae (alacrán cebollero). El mayor ortóptero viviente es el grillo gigante de Nueva Zelanda llamado weta. Ya en el Carbonífero y el Pérmico se encuentran restos fósiles de protortópteros, alcanzando su desarrollo en el mesozoico (Protogryllus).
Sihktiivalised ehk ortopterid (Orthoptera) on putukate selts, kuhu kuulub üle 20 000 liigi. Eestist on neid leitud 39 liiki.[1][2] Kõige rohkem sihktiivalisi esineb troopilistes ja subtroopilistes piirkondades.
Selts jagatakse kaheks alamseltsiks: pikatundlalised (Dolichocera s. Ensifera) ja lühitundlalised (Brachycera s. Caelifera). Lühitundlalisi on tunduvalt rohkem kui pikatundlalisi, arvud on vastavalt rohkem kui 13000 ja rohkem kui 7000 liiki. Eestis on vastavad arvud 27 ja 12 liiki. Eesti liigid kuuluvad sugukondadesse:[3]
Sihktiivalised on välimuselt ja eluviisidelt väga mitmekesised. Nende suurus ulatub 1,5 mm-st (Myrmecophila acervorum) 20 cm-ni (Proscopia gigantea).
Sihktiivaliste pea on suhteliselt suur ja väga liikuv, suised on ortognaatsed. Suised on küllalt iseloomuliku ehitusega haukamissuised - ülalõuad on tugevad, ülahuul ja kobijad on väga hästi arenenud. Silmad ei ole eriti suured. Üksikutel mürmekofiilsetel (Myrmecophila), pinnases elutsevatel või taimedes mineerivatel (Cylindrachetidae) liikidel on silmad taandarenenud. Päris pimedaid liike on teada vaid mõned üksikud, näiteks Diestrammena caeca (sugukond Rhaphidophoridae). Enamasti on sihktiivalistel kolm täppsilma, kuid ka siin esineb erandeid - näiteks ritsiklastel (Tettigoniidae) ja sorilastel (Gryllotalpidae) on täppsilmi vaid kaks, sipelgakilklastel (Myrmecophilidae) aga puuduvad need hoopiski.
Alamseltse on üsna hõlbus eristada tundlate järgi - pikatundlalistel on tundlalülisid üle 30, sageli on tundlad kehast tunduvalt pikemad, lühitundlaliste tundlates aga ei ületa lülide arv kunagi 30 ja tundlad on alati kehast lühemad.
Sihktiivaliste rindmik on väga iseloomuliku ehitusega: eesrindmik on väga suur ja liikuv. Eesselja külgosad ripuvad alla, varjates rindmikku külgedelt. Kesk- ja tagarindmik on omavahel väga tugevasti kokku kasvanud. Jalad on hästi arenenud, eriti torkavad silma hüppejalgadeks muutunud tugevad tagajalad. Tiibu on kaks paari, enamasti on need hästi arenenud, lühitiivalisi või tiivutuid vorme on väga vähe. Tiivutuid vorme esineb näiteks sugukonnas kilkritsiklased (Rhaphidophoridae). Eestiivad on tagatiibadest kitsamad ja tugevamad, täidavad kattetiibade funktsiooni, puhkeolekus pannakse nad katusjalt tagakehale. Tagatiivad on laiad, puhkeolekus volditakse nad lehvikjalt kokku ning asetatakse tagakehale eestiibade alla. Tiivad on sageli nii pikad, et ulatuvad üle tagakeha tipu.
Tagakeha on piklik, koosneb 10 lülist ja lõpeb lühikeste urujätketega. Emastel loomadel esineb muneti, mis on eriti hästi arenenud pikatundlaliste alamseltsi esindajatel. Tagakeha tipul on ka lühikesed urujätked.
Sihktiivaliste keha on piklik, veidi külgedelt kokkusurutud. Nende eesselg on sadulataoliselt külgedele paindunud. Väga iseloomulikud on sihktiivalistele suured ja pikad tagajalad – need on hüppejalad.
Sihktiivaliste eestiivad on tagatiibadest veidi paksemad kattetiivad. Need on tiheda soonestikuga ja katavad puhkeolekus tagatiibu. Tagatiivad on lehvikutaolised ja on puhkeolekus eestiibade alla kokku volditud. Mõnedel sihktiivaliste liikide valmikutel pole üldse tiibu või on tiivad oluliselt lühenenud või on taandarenenud lapatsitaolisteks soomusteks.
Sihktiivalised on röövtoidulised ja taimtoidulised. Neil on haukamissuised.
Sihktiivalised arenevad vaegmoondega. Vastsed on väikesed, väikeste tiivaalgmetega
Paljudel sihktiivalistel on võime tekitada ja vastu võtta heli. Siin on samuti mõlema alamseltsi puhul läinud areng erinevat rada pidi.
Pikatundlaliste helitekitamise aparaadiks on ainult eestiivad, millel on kujunenud siristi. Parema eestiiva alusel asub õhuke läbipaistev tugeva soonega raamitud ala (peegel). Vasaku eestiiva alusel paikneb "poogen" - samuti tugeva soonega ümbritsetud piirkond. Poognat ümbritsev jäme soon on aga kaetud ogakestega. Siristamise ajal hõõrutakse neid ogakesi kiiresti vastu peegli servasoont, peegel võimendab tekkivat heli. Mõnikord on peegli ja poogna asetus vastupidine, st peegel vasakul ja poogen paremal kattetiival, kuid siristamise mehhanism on ikka samasugune. Enamasti on helitekitamiselundid vaid isasloomadel, harva suudavad ka emased siristada. Heli vastuvõtmise elund paikneb pikatundlalistel eesjala sääres, see koosneb kahest jala vastasküljel süvendis paiknevast trummikilest (mis on mõnikord osaliselt kaetud) ning meelerakkudest, närvilõpmetest, lihastest jne.
Lühitundlalised tekitavad heli kattetiibade ja tagajalgade abil. Tagareite siseküljel paikneb rida hambakesi, kattetiibade üks soon on aga väga tugev ja jäme. Jalgu hõõrutakse heli tekitamiseks vastu tiiba. Harvem on süsteem vastupidine - hambakesed paiknevad tiivasoonel, reiel on sile kiiluke, mille vastu neid hõõrutakse. Selline on näiteks käristaja (Psophus stridulus). Lühitundlaliste tümpanaalelundid (helitajumiselundid) paiknevad tagakeha esimese lüli hingeavade taga. Elund koosneb ümmargusest või ovaalsest avast, mis on tõmmatud üle õhukese kilega ja samuti varustatud närviga. Kile all paikneb õhukott, kilet hoitakse spetsiaalsete lihaste abil pingul.
Sihktiivalised ehk ortopterid (Orthoptera) on putukate selts, kuhu kuulub üle 20 000 liigi. Eestist on neid leitud 39 liiki. Kõige rohkem sihktiivalisi esineb troopilistes ja subtroopilistes piirkondades.
Orthoptera (grezieratik, orthos, zuzen eta pteros, hegoa) intsektu Pterygota ordena bat da, aho murtxikatzailearekin. Hegoak dituztenean lehenengo parea koriazeoa da eta atzeko hegoak estaltzen ditu intsektua pausatua dagoenean. Hirugarren hanka parea normalki indartsua eta arantzatsua da eta salto egiteko prestaturik egoten da.
19.000 espezie ezagutzen dira, gehiengoa tropikalak, baina mundu osoan zehar badira. Gehienetan belarjaleak dira, eta batzuk laboreentzako izurriak izan daitezke, baina intsektujaleak ere daude[1]. Ordena honetakoak dira matxinsaltoak, kilkerrak, luhartzak eta otiak.
Askotan entzumen eta soinua egiteko aparatuak dituzte. Entzumen organoak edo tinpanikoak tibiatan agertzen dira edo bestela abdomeneko lehenengo segmentuan. Soinua sortzen duten organoak hanketan egon daitezke.
Orthoptera (grezieratik, orthos, zuzen eta pteros, hegoa) intsektu Pterygota ordena bat da, aho murtxikatzailearekin. Hegoak dituztenean lehenengo parea koriazeoa da eta atzeko hegoak estaltzen ditu intsektua pausatua dagoenean. Hirugarren hanka parea normalki indartsua eta arantzatsua da eta salto egiteko prestaturik egoten da.
19.000 espezie ezagutzen dira, gehiengoa tropikalak, baina mundu osoan zehar badira. Gehienetan belarjaleak dira, eta batzuk laboreentzako izurriak izan daitezke, baina intsektujaleak ere daude. Ordena honetakoak dira matxinsaltoak, kilkerrak, luhartzak eta otiak.
Askotan entzumen eta soinua egiteko aparatuak dituzte. Entzumen organoak edo tinpanikoak tibiatan agertzen dira edo bestela abdomeneko lehenengo segmentuan. Soinua sortzen duten organoak hanketan egon daitezke.
Suorasiipiset (Orthoptera) on hyönteisten lahko, johon kuuluvat muun muassa sirkat, heinäsirkat ja hepokatit. Lahkon useimmille jäsenille on yhteistä voimakkaat hyppyjalat takaraajoina. Lahkoon kuuluu yli 20 000 lajia,[1] joista Suomessa tavataan säännöllisesti 28.[2]
Suorasiipiset käyvät läpi epätäydellisen muodonmuutoksen. Munasta kuoriutuu toukka, mutta toukka ei koteloidu, vaan usean toukkavaiheen kautta alkaa vähitellen muistuttaa yhä enemmän aikuista yksilöä.
Suorasiipisillä on kaksi paria suoria siipiä. Monet lajit tuottavat sirittävää ääntä hieromalla siipiään vastakkain tai takajalkoja vasten.
Eräät maailman suurimmista hyönteisistä kuuluvat suorasiipisiin: niiden vartalo voi olla yli 11 cm pitkä ja siipien kärkiväli 22 cm. Toisaalta lahkoon kuuluu alle puoli senttiä pitkiä lajeja.[1]
Suorasiipiset (Orthoptera) on hyönteisten lahko, johon kuuluvat muun muassa sirkat, heinäsirkat ja hepokatit. Lahkon useimmille jäsenille on yhteistä voimakkaat hyppyjalat takaraajoina. Lahkoon kuuluu yli 20 000 lajia, joista Suomessa tavataan säännöllisesti 28.
Erään heinäsirkkalajin kuusivaiheinen muodonmuutosSuorasiipiset käyvät läpi epätäydellisen muodonmuutoksen. Munasta kuoriutuu toukka, mutta toukka ei koteloidu, vaan usean toukkavaiheen kautta alkaa vähitellen muistuttaa yhä enemmän aikuista yksilöä.
Suorasiipisillä on kaksi paria suoria siipiä. Monet lajit tuottavat sirittävää ääntä hieromalla siipiään vastakkain tai takajalkoja vasten.
Eräät maailman suurimmista hyönteisistä kuuluvat suorasiipisiin: niiden vartalo voi olla yli 11 cm pitkä ja siipien kärkiväli 22 cm. Toisaalta lahkoon kuuluu alle puoli senttiä pitkiä lajeja.
Les orthoptères ou Orthoptera (du grec orthos, droit, et ptéron, aile) sont un ordre de la classe des insectes.
Ces animaux se caractérisent par des ailes alignées par rapport au corps. On estime à 22 000 le nombre d'espèces présentes sur la planète. La grande majorité de ces espèces sont phytophages (se nourrissent de végétaux), bien que plusieurs soient régulièrement prédatrices. Cet ordre est scindé en deux sous-ordres : les ensifères (grillons et sauterelles) et les caelifères (criquets).
Ils se rencontrent sur tous les continents sauf en Antarctique.
Les orthoptères sont caractérisés par des ailes droites. Certaines espèces sont aptères ou pourvues d'ailes fortement réduites, comme les Éphippigères. Ils appartiennent au groupe des insectes Paurométaboles, caractérisés par leur métamorphose incomplète. L'œuf pondu par la femelle livre directement un juvénile, réplique identique de l'adulte, aptère et immature. Il se développera par mues successives jusqu'à atteindre le stade de l'imago (adulte). Les orthoptères se distinguent en ce sens des insectes à métamorphose complète, ou Holométaboles, dont la métamorphose inclut un stade transitoire de nymphe dont la morphologie est très différente de l'imago.
Les deux paires d'ailes, lorsqu'elles sont développées, sont différentes. Les ailes antérieures sont coriaces et recouvrent et protègent la paire postérieure. Nommées tegmina (singulier tegmen), elles ne participent pas au vol. La paire postérieure est membraneuse et est repliée sous la paire antérieure au repos.
La plupart des espèces connues sont phytophages[1]. On peut résumer en disant que les criquets, qui sont regroupés sous le sous-ordre des Caelifera, sont exclusivement phytophages. Concernant les Ensifera (les sauterelles et grillons), ça va dépendre des espèces mais leur régime varie de carnassier à phytophages à moins d'avoir les deux.
Les orthoptères sont capables d'émettre des sons par le mouvement de différentes parties du corps. On parle de stridulations ou de « chant ». Ce sont en général les mâles qui émettent ces sons. La plupart des Ensifères (sauterelles et grillons) chantent en frottant leurs deux ailes antérieures (les tegmina) l'une contre l'autre. Les Caelifères frottent leurs fémurs postérieurs contre les tegmina (élytres).
La faune de France métropolitaine comprend 220 espèces d'orthoptères, dont environ 100 espèces de criquets[2]. La plupart sont communes à l'ensemble de l'Europe et de la Sibérie.
Selon Orthoptera Species File (17 mai 2012)[3] :
Selon ITIS (17 mai 2012)[4] & NCBI (17 mai 2012)[5] :
Les orthoptères ou Orthoptera (du grec orthos, droit, et ptéron, aile) sont un ordre de la classe des insectes.
Ces animaux se caractérisent par des ailes alignées par rapport au corps. On estime à 22 000 le nombre d'espèces présentes sur la planète. La grande majorité de ces espèces sont phytophages (se nourrissent de végétaux), bien que plusieurs soient régulièrement prédatrices. Cet ordre est scindé en deux sous-ordres : les ensifères (grillons et sauterelles) et les caelifères (criquets).
Os ortópteros[1] (Orthoptera) son unha orde de insectos entre os que están os saltóns, grilos, lagostas, wetas, e moitos outros. Existen máis de 27 000 especies de ortópteros e a orde ten distribución mundial.[2] Moitos insectos desta orde son paurometábolos ou con metamorfose incompleta e producen sons (estridulacións) ao fretaren as súas ás unha contra outra ou contra as patas; as ás ou patas teñen ringleiras de saíntes corrugados que orixinan o son. O tímpano ou oído destes animais está localizado na parte frontal da tibia nos grilos, grilos ceboleiros, e tettigónidos, e no primeiro segmento abdominal nos saltóns e lagostas.[3] Estes animais usan vibracións para localizar a outros individuos.
Os saltóns poden pregar as ás, o que sitúa a este grupo de animais dentro do gran grupo dos Neoptera.
O nome deriva do grego ortho, 'recto' e ptera 'con ás'.
Os ortópteros teñen un corpo cilíndrico, con patas posteriores alongadas saltadoras. Teñen mandíbulas para morder e mastigar e grandes ollos compostos, e poden ter ou non ocelos, dependendo da especie. As antenas teñen moitas articulacións e son filiformes, e son de lonxitude variable.[3]
Os segmentos primeiro e terceiro do tórax son máis grandes, mentres que o segundo segmento é moito máis pequeno. Teñen dous pares de ás, que colocan sobre o abdome cando descansan. As ás anteriores, ou tegmina, son máis estreitas que as posteriores e están endurecidas na súa base, mentres que as ás posteriores son membranosas con veas rectas e numerosas veas transversais. Cando están en repouso, as ás posteriores están pregadas como en abano baixo as anteriores. Os dous ou tres segmentos finais do abdome están reducidos, e teñen cercos dun só segmento.[3]
As especies ortopteroides teñen un ciclo vital paurometábolo ou con metamorfose incompleta. Os sons que emiten son xeralmente fundamentais no cortexo, e a maioría das especies teñen cancións peculiares.[4] A maioría dos saltóns poñen os ovos no chan ou sobre a vexetación. Os ovos eclosionan e as ninfas novas lembran os adultos, pero carecen de ás. Con frecuencia teñen tamén unha coloración radicalmente diferente dos adultos. Ao longo de sucesivas mudas, as ninfas desenvolven ás ata a súa muda final a adulto maduro na que as ás están completamente desenvolvidas.[3] O número de mudas varía entre especies; o crecemento é tamén moi variable e pode levar desde unhas poucas semanas a algúns meses dependendo da dispoñibilidade de comida e as condicións climáticas.
A orde de ramificación destes animais coñécese bastante ben.[5] As subordes Caelifera e Ensifera parecen ser monofiléticas e o Rhaphidophoridae son un grupo irmán dos Tettigoniidae. Os Pyrgomorphidae son o grupo máis basal dos Caelifera. Os Myrmecophilidae parecen formar un clado cos Gryllotalpidae en vez de cos Gryllidae. Serán necesarios traballos adicionais para confirmar isto.
Entre as catro subfamilias dos Tettigoniidae, as relacións son {Phaneropterinae + [ Conocephalinae + (Bradyporinae + Tettigoniinae)]}; entre as seis subfamilias de acrídidos as relacións son {Oedipodinae + [ Acridinae + | Gomphocerinae + /Oxyinae + (Calliptaminae + Cyrtacanthacridinae)/|]}.
Caelifera Acridoidea Ensifera TettigoniidaeNesta orde distínguense dúas subordes e 235 subfamilias.
Os ortópteros (Orthoptera) son unha orde de insectos entre os que están os saltóns, grilos, lagostas, wetas, e moitos outros. Existen máis de 27 000 especies de ortópteros e a orde ten distribución mundial. Moitos insectos desta orde son paurometábolos ou con metamorfose incompleta e producen sons (estridulacións) ao fretaren as súas ás unha contra outra ou contra as patas; as ás ou patas teñen ringleiras de saíntes corrugados que orixinan o son. O tímpano ou oído destes animais está localizado na parte frontal da tibia nos grilos, grilos ceboleiros, e tettigónidos, e no primeiro segmento abdominal nos saltóns e lagostas. Estes animais usan vibracións para localizar a outros individuos.
Os saltóns poden pregar as ás, o que sitúa a este grupo de animais dentro do gran grupo dos Neoptera.
Ravnokrilci (Orthoptera) red su srednje velikih do velikih kukaca kojima dugačke i snažne stražnje noge služe za skakanje. Prednja su im krila obično uska a pri mirovanju položena na zadak poput krova. Stražnja krila povećana su analnom lepezom i za mirovanja složena po duljini ispod prednjih krila. Većina ravnokrilaca slabi su letači, a dobro lete samo migratorne šaške.
Glava im je velika, ticala kraća ili dugačka s mnogo jednakih članaka. Mužjaci obično imaju stridulacijske organe kojim se glasaju za toplih ljetnih večeri. Vrste se razlikuju i prema "pjesmama". Za slušanje imaju timpanalne organe na različitim mjestima na tijelu. Ženke obično imaju leglicu.
Gotovo svi ravnokrilci drže se tla, gdje se djelomično hrane biljkama, a djelomično su grabežljivci i love druge kukce.
Ženke nesu jaja u tlo ili na biljke. Ličinke nalikuju odraslima (jedino nemaju krila) a u nekih vrsta su drukčijih boja. Razvijaju se nepotpunom preobrazbom a brzina razvoja u mnogih vrsta ovisi o dostupnosti hrane i vremenskim prilikama.
Poznato je preko 20 000 vrsta, najviše ih živi u tropskim krajevima.
Ravnokrilci (Orthoptera) red su srednje velikih do velikih kukaca kojima dugačke i snažne stražnje noge služe za skakanje. Prednja su im krila obično uska a pri mirovanju položena na zadak poput krova. Stražnja krila povećana su analnom lepezom i za mirovanja složena po duljini ispod prednjih krila. Većina ravnokrilaca slabi su letači, a dobro lete samo migratorne šaške.
Orthoptera adalah suatu ordo serangga (insecta) dengan metamorfosis tidak lengkap (paurometabolous). Ordo ini meliputi berbagai jenis belalang, jengkerik, cave crickets, Jerusalem crickets, katydids, weta, lubber, Acrida, dan locust. Banyak serangga dalam ordo ini mengeluarkan bunyi (dikenal sebagai "stridulation") dengan menggesekkan sayap-sayapnya satu sama lain atau dengan kaki belakang. Sayap dan kaki mempunyai permukaan dengan sederetan tonjolan. Telinga atau tympanum terletak di depan tibia pada jengkerik, mole cricket, dan katydid, sedangkan pada belalang dan locust terletak pada segmen abdominal pertama.[1] Semua organisme ini menggunakan getaran atau vibrasi untuk melacak individu lain.
Belalang dapat melipat sayap, sehingga ditempatkan dalam kelompok Neoptera.
Nama ini diturunkan dari bahasa Yunani ortho artinya lurus dan ptera artinya bersayap.
Orthoptera umumnya mempunyai badan berbentuk silinder/tabung, dengan kaki belakang yang lebih panjang untuk meloncat. Mempunyai bagian mulut mandibulate untuk menggigit dan mengunyah. Matanya besar majemuk, dan dapat mempunyai atau tanpa ocelli, tergantung dari spesies. Antena berbuku banyak dan berbentuk filiform, panjangnya beragam.[1]
Orthoptera meliputi jenis serangga satu-satunya yang dianggap kosher dalam Yudaisme.book of Leviticus forbids all flying insects that walk, but makes an exception for certain locusts. Strangely, the dragonfly and cranefly are not kosher, but they are helpless when unable to fly.-->[2] The Torah states the only kosher flying insects with four walking legs have knees that extend above their feet so that they hop.[3]
Dikenal ada 2 subordo dan 235 subfamilia pada ordo ini.
Orthoptera adalah suatu ordo serangga (insecta) dengan metamorfosis tidak lengkap (paurometabolous). Ordo ini meliputi berbagai jenis belalang, jengkerik, cave crickets, Jerusalem crickets, katydids, weta, lubber, Acrida, dan locust. Banyak serangga dalam ordo ini mengeluarkan bunyi (dikenal sebagai "stridulation") dengan menggesekkan sayap-sayapnya satu sama lain atau dengan kaki belakang. Sayap dan kaki mempunyai permukaan dengan sederetan tonjolan. Telinga atau tympanum terletak di depan tibia pada jengkerik, mole cricket, dan katydid, sedangkan pada belalang dan locust terletak pada segmen abdominal pertama. Semua organisme ini menggunakan getaran atau vibrasi untuk melacak individu lain.
Belalang dapat melipat sayap, sehingga ditempatkan dalam kelompok Neoptera.
Roesel's bush-cricketBeinvængjur (fræðiheiti: Orthoptera) eru ættbálkur útvængja sem hefur tvö pör af vængjum. Þær eru meðal þeirra dýra sem undirgangast ófullkomna myndbreytingu á vaxtarskeiði sínu.
Gli Ortotteri (Orthoptera Latreille, 1793) sono un Ordine di insetti terrestri, raramente subacquatici.
Sono insetti di piccole, medie o anche grandi dimensioni.[1] Comprendono specie alate, meiottere o anche attere. Hanno livree con colorazioni varie, alcune omocromiche con l'ambiente, altre brillantissime, ed esoscheletro piuttosto consistente.
Alcuni sono polimorfici anfipecilici.
Generalmente sono classificati in due Sottordini: Caelifera (Acridoidea), comunemente detti "cavallette" e "locuste", e Ensifera (Tettigonioidea, Grylloidea) in cui sono compresi i cosiddetti "grilli" (Gryllus campestris e Acheta domesticus).
Ampiamente diffusi sulla Terra, gli Ortotteri comprendono un gran numero di specie, quasi 25.000, per la maggior parte concentrate nelle regioni tropicali e in quelle subtropicali, ma più generalmente si rinvengono negli ambienti più disparati, dal livello del mare fino a quote molto elevate. Sono tra i più numericamente presenti anche nelle aree temperate. Il regime alimentare è prevalentemente fitofago, anche se alcune specie sono zoofaghe, generalmente entomofaghe, ed altre onnivore. Sono presenti anche rari casi di cannibalismo. Sono di dimensioni variabili, da pochi millimetri a una quindicina di centimetri e il loro colore varia dal verde al marrone. Se si escludono i flagelli già di biblica memoria, provocati dalle invasioni delle forme gregarie migratrici, questi insetti non arrecano danni apprezzabili alla vegetazione e alle colture.
In Italia vi sono 380 taxa di cui buona parte endemiche, in Europa se ne conoscono più di 1000[2].
Orthoptera deriva dal greco: pteros; ala, e ortho; retto, quest'ultimo fa riferimento al paio d'ali posteriore di questi insetti, che se aperto l'ala si piega a ventaglio formando un angolo retto quasi perfetto, da cui il nome.
Gli ortotteri hanno un capo ipognato o metagnato, da cui parte un paio di antenne di forma e lunghezza varia, provvisto di due occhi composti ben sviluppati e solitamente due o tre ocelli. L'apparato boccale è masticatore, dotato di robuste mandibole denticolate.
Il primo segmento del torace, sul quale si inseriscono le tre paia di zampe e le due paia di ali, è maggiormente sviluppato rispetto agli altri due, mentre l'addome, che è formato da undici segmenti, termina con due cerci e negli esemplari di sesso femminile è presente un ovopositore di forma variabile, che serve per deporre le uova dentro i tessuti vegetali o nel terreno.
Il paio anteriore di zampe può avere funzione cursoria, raptatoria o fossoria. Il paio mediano è cursorio, mentre quello posteriore saltatorio.
Generalmente sono provvisti di due paia di ali, di cui le anteriori leggermente sclerificate con funzione protettiva delle posteriori, membranose e ampie, che durante il riposo sono piegate e protette sotto le tegmine, tuttavia esistono anche ortotteri con ali ridotte o assenti.
La percezione dei suoni avviene attraverso rudimentali organi uditivi, costituiti da fini membrane situate nelle tibie delle zampe anteriori (negli Ensifera) oppure nel primo segmento addominale (nei Caelifera).
La riproduzione è normalmente anfigonica, ma sono anche presenti rari casi di partenogenesi. Dopo l'accoppiamento, le femmine depongono le uova prodotte in quantità limitate dentro i vegetali o riunite entro particolari involucri, detti ooteche, formati dal secreto di apposite ghiandole.
Dall'uovo fuoriesce una preneanide che subito muta e si trasforma in una vera neanide. Lo sviluppo dal primo stadio larvale alla forma adulta avviene attraverso una metamorfosi di tipo incompleto (eterometaboli): questo significa che le forme giovanili, appena uscite dall'uovo, hanno già l'aspetto dell'insetto adulto salvo che per le dimensioni ridotte e per l'assenza di ali.
Le specie italiane generalmente compiono una generazione all'anno: in autunno gli adulti muoiono e l'inverno è superato allo stadio di uovo. Nelle specie il cui ciclo si compie in due anni, l'inverno è trascorso allo stadio giovanile.
Generalmente la dieta alimentare è di tipo vegetale ma vi sono anche onnivori e zoofagi.
Gli Ortotteri sono noti per emettere canti caratteristici per ogni specie, principalmente mediante un apparato stridulante: i suoni vengono prodotti dallo sfregamento tra le nervature delle tegmine o per sfregamento delle tegmine contro i femori posteriori. La stridulazione è generalmente una caratteristica maschile, ma in alcune specie può essere presente anche nelle femmine. Altre modalità di suoni monospecifici sono prodotti tramite percussione del substrato di appoggio con le zampe posteriori, la crepitazione delle ali, la tremulazione del corpo. La funzione principale dei canti è il richiamo sessuale, oltre alla marcatura del territorio.
Uno dei fenomeno più interessanti, e piuttosto diffuso in quest'ordine di insetti, è quello del gregarismo che porta alla ciclica formazione di orde migratrici costituite da un numero sterminato di individui, che divorano completamente tutta la vegetazione al loro passaggio e che per questo ha un'enorme importanza dal punto di vista agrario in quanto distruggono intere coltivazioni.
Molte specie vengono usate per scopi alimentari.
Gli Ortotteri vengono divisi in due sottordini: Ensifera e Caelifera.
Gli Ensifera si distinguono per la presenza di antenne più lunghe di metà corpo (ma quasi sempre più lunghe dell'intero corpo), con più di 30 articoli. Le femmine (tranne in Gryllotalpa) hanno un ovopositore vistoso, spesso a forma di sciabola o stiliforme. Posseggono un apparato sonoro stridulante tegmino-tegminale e un organo uditivo situato nelle tibie anteriori.
I Caelifera invece hanno antenne più corte di metà corpo, con meno di 30 articoli. Le femmine presentano ovopositore corto, non evidente. Posseggono un apparato sonoro tegmino-femorale ed un organo uditivo ai lati del I urite.
Gli Ortotteri (Orthoptera Latreille, 1793) sono un Ordine di insetti terrestri, raramente subacquatici.
Sono insetti di piccole, medie o anche grandi dimensioni. Comprendono specie alate, meiottere o anche attere. Hanno livree con colorazioni varie, alcune omocromiche con l'ambiente, altre brillantissime, ed esoscheletro piuttosto consistente.
Alcuni sono polimorfici anfipecilici.
Generalmente sono classificati in due Sottordini: Caelifera (Acridoidea), comunemente detti "cavallette" e "locuste", e Ensifera (Tettigonioidea, Grylloidea) in cui sono compresi i cosiddetti "grilli" (Gryllus campestris e Acheta domesticus).
Titulus in primo exordio typis crassioribus repetitus
Comprehensio (200 vel plurium litterarum) quae rem apte describat
Nexus extra-Vicipaedianus (sive et fons bibliographicus) qui et titulum et rem ipsam satis corroboret
Nexus interni caerulei ex hac pagina et in hanc paginam ducentes; categoriae caeruleae (quibus absentibus formula {{Dubcat}} ponatur); pagina annexa apud Wikidata (aut formula {{Nexus absunt}})
Cetera hac encyclopaedia digna, velut descriptio (explicationes, historica, exempla); imago necnon titulus suffixus; ceteri nexus externi siqui utiles sint; bibliographia.
Orthoptera sunt ordo insectorum quae circa 20 000 specierum et quinquaginta tres classis sunt per diem tantum vivunt, inter quae gryllus et locusta sunt.
Orthoptera sunt ordo insectorum quae circa 20 000 specierum et quinquaginta tres classis sunt per diem tantum vivunt, inter quae gryllus et locusta sunt.
Tiesiasparniai (lot. Orthoptera) – vabzdžių (Insecta) būrys. Šie vabzdžiai paplitę visame pasaulyje, išskyrus Antarktidą. Gausiausiai randami pusiaujo drėgnuosiuose miškuose, ten aptinkamos ir didžiausios rūšys - Kolumbijoje gyvenančio gigantiškojo žiogo (Tropidacris dux) sparnų mostas siekia 25 cm.
Būriui priklauso stamboki vabzdžiai su ilgu ir iš šonų suplotu kūnu ir turintys gerai išvystytus graužiamuosius burnos organus. Antenos ilgos, siūliškos arba šeriškos. Sparnų dvi poros: priekiniai sukietėję ir virtę antsparniais, užpakaliniai – plėviški ir susiglaudžia vėduokliškai. Kojos gerai išsivysčiusios, o kurklių priekinės rausiamosios. Užpakalinės kojos su ilgomis ir storomis šlaunimis ir ilgomis blauzdomis, todėl gerai šokinėja. Daugumos rūšių patelės turi kiaušdėtę. Beveik visų rūšių patinai, o kai kurių ir patelės geba skleisti garsus striduliacinių organų pagalba ar kitais būdais. Abiejų lyčių turi klausos organus, kurie yra pilvelio I-mo segmento šonuose (skėrių) arba priekinių kojų blauzdose (žiogų, svirplių). Lietuvoje didžiausias - paprastasis kurklys (Gryllotalpa gryllotalpa) siekia 55-60 mm.
Vystymasis – nepilna metamorfozė. Kiaušinėlius deda paketais į žemę arba į augalų audinius. Kai kurios rūšys (žiogai, skėriai) žiemoja kiaušinių stadijoje, o nimfos ir suaugėliai gyvena šiltuoju metų laiku (apie 7 mėnesius). Kitos rūšys, tokios kaip kurkliai bei svirpliai vystosi 2-4 metus nimfos stadijoje, žiemodami žemėje. Lietuvoje per metus išauga viena generacija, šiltuose kraštuose - 2 arba daugiau. Daugumos rūšių patinėliai pateles kviečia svirpdami - žiogai bei svirpliai trina svirpimo organus, esančius antsparniuose vieną į kitą, o skėriai bei skėriukai garsą išgauna užpakalinėmis kojomis trindami į antsparnius.
Dauguma tiesiasparnių - visaėdžiai, tačiau yra tik augalais arba tik gyvūniniu maistu besimaitinančių rūšių. Būryje yra augalų kenkėjų, tačiau labiausiai išplitę šiltuose kraštuose. Daugiausiai žalos padaro skėrys keleivis ir kitos giminingos skėrių rūšys, kurios, skraidydamos milžiniškais būriais (iki kelių milijardų individų) nusiaubia milijonus kvadratinių kilometrų pasėlių. Tačiau taip nutinka retai. Lietuvoje tarp tiesiasparnių žymesnių kenkėjų nėra. Tiesiasparniai aptinkami daugumoje ekosistemų, išskyrus šalčiausias. Lietuvoje saugomos rūšys - besparnis skėriukas, kopinis, margasis tarkšliai.
Pasaulyje yra apie 25 tūkst. rūšių. Lietuvoje šiuo metu aptiktos 45 rūšys: Lietuvos tiesiasparnių sąrašas
Tiesiasparniai skirstomi į du pobūrius:
Tiesiasparniai (lot. Orthoptera) – vabzdžių (Insecta) būrys. Šie vabzdžiai paplitę visame pasaulyje, išskyrus Antarktidą. Gausiausiai randami pusiaujo drėgnuosiuose miškuose, ten aptinkamos ir didžiausios rūšys - Kolumbijoje gyvenančio gigantiškojo žiogo (Tropidacris dux) sparnų mostas siekia 25 cm.
Taisnspārņi (Orthoptera) ir kukaiņu klases (Insecta) kārta, kas pieder pie jaunspārņu infraklases (Neoptera). Šī kārta apvieno vairāk kā 20 000 sienāžu, circeņu, ķireļu un siseņu sugas, kas iedalītas 2 apakškārtās.[1]
Taisnspārņi, it īpaši salīdzinājumā ar kukaiņu vairākumu, ir lieli, retāk vidēji lieli kukaiņi. Kopumā visiem taisnspārņiem ir cilindrisks ķermenis, un to pakaļkāju ciskas ir labi attīstītas un muskuļotas, stilbi pagarināti, tāpēc taisnspārņi spēj labi lekt. Taisnspārņiem ir 2 pāri spārnu, kas sakļautā veidā nosedz ķermeni. Priekšspārni ir slaidi, šaurāki nekā pakaļspārni, tie ir arī stingrāki, īpaši pie spārnu pamatnes, lidošanai gandrīz nederīgi. Pakaļspārni ir plēvveidīgi, kas miera stāvoklī tiek salocīti zem priekšspārniem.[2] Taisnspārņiem ir lielas fasetacis jeb saliktās acis, un atkarībā no sugas var būt vai nebūt vienkāršās actiņas. Visiem starp fasetacīm uz galvas ir 2 taustekļi, kas arī atkarībā no sugas var būt ļoti gari vai samērā īsi.[2] Mutes orgāni - grauzēja tipa. Taisnspārņi pārtiek no augiem, retāk tie ir plēsīgi.
Pamatdarbu par Latvijas taisnspārņu faunu 1943. gadā publicējis K.Princis, kurš apkopojis materiālus no 263 atradnēm. Tajā Latvijai minētas 38 savvaļas sugas, ieskaitot šad tad ieklīstošo klejotājsiseni (Locusta migratorio).
Latvijā sastopamie taisnspārņi pieder abām apakškārtām, kas atšķiras ar taustekļu garumu, posmu skaitu pēdās, dējekļa veidu un sisināšanu. Sienāžu (Tettigonioidea) taustekļi ir ļoti gari, vismaz ķermeņa garumā. Visas pēdas ar 4 posmiem. Dējeklis garš, aptuveni zobenveida. Priekšspārni tiek sakļauti jumtveidā. Dzirdes orgāni uz priekškāju stilbiem (to atveres ir redzamas).[3] Sisina, berzējot priekšspārnu pamatus vienu gar otru. Latvijā konstatētas 9 sugas. Ļoti bieži sastopams (parasti gan tikai dzirdams) parastais dziedātājsienāzis (Tettigonia cantans). Tas ir viens no lielākiem Latvijas taisnspārņiem. Tā ķermeņa garums bez dējekļa līdz 4 cm, krāsa viscauri zaļa. Dažas sugas ir retas un atbilst aizsargājamo dzīvnieku l. kategorijai, taču pagaidām nav ierakstītas Latvijas Sarkanajā grāmatā.
Circeņi (Grylloidea) pēc daudzām pazīmēm ir līdzīgi sienāžiem, bet atšķiras ar mazāku pēdu posmu skaitu (Latvijas sugām visās pēdās 3 posmi), kā arī ar to, ka priekšspārnus uz vēdera novieto plakaniski. Arī circeņi sisina, trinot priekšspārnu pamatus.
Latvijā savvaļā sastopamas 2 sugas un telpās l suga. Telpās agrāk bieži bija sastopams mājas circenis (Gryllus domesticus), bet par tā pašreizējo sastopamību ziņu nav. Savvaļā visai bieži sastopams racējcircenis jeb zemesvēzis (Gryllotalpa gryllotalpa), kas dzīvo augsnē alās. To raksturo par racējkājām pārveidotās priekškājas un dējekļa trūkums. Otra savvaļas suga lauku circenis (Liogryllus campestris) esot bijusi ļoti reti sastopama vēl 19. gadsimtā, taču vairāk kā 100 gadus nav atrasta.
Siseņiem (Acridoidea) taustekļi īsi, augstākais pusķermeņa garumā. Pēdās parasti 3 posmi, retumis 2 (sīksiseņu dzimtā (Tetrigidae)). Dējeklis īss, nav uzkrītoši izvirzīts. Dzirdes orgāns parasti ir un atrodas vēdera pirmā posma sānos. Sisina, trinot pakaļkājas gar priekšspārniem. Visas sugas fitofāgas.
Latvijā savvaļā 27 sugas. Pļavās un līdzīgās vietās ļoti bieži sastopam pļavsiseņus (Chorthippus) un zaļo zālājsiseni (Omocestus viridulus). Tie ir galvenie koncertētāji minētajās vietās vasarā karstā laikā. Ļoti interesanta ir sausās, galvenokārt smilšainās vietās dzīvojošu četru sugu grupa, ko raksturo vairāk vai mazāk krāsaini (sarkani vai zili) pakaļspārni, kas kļūst redzami lidojumā. Šīs sugas uzlūkojamas par siltāka un sausāka laikmeta reliktiem, tāpēc tās ierakstītas Latvijas Sarkanajā grāmatā. Trīs no tām (sarkanspārnu smiltājsisenis (Bryodema tuberculatum), zilspārnu smiltājsisenis (Sphingonotus coerulans), raibspārnu smiltājsisenis (Oediopoda coerulescens)) ir visai retas, bet viena - parkšķis (Psophus stridulus) sastopama samērā bieži.
Taisnspārņu kārta (Orthoptera)
Taisnspārņi (Orthoptera) ir kukaiņu klases (Insecta) kārta, kas pieder pie jaunspārņu infraklases (Neoptera). Šī kārta apvieno vairāk kā 20 000 sienāžu, circeņu, ķireļu un siseņu sugas, kas iedalītas 2 apakškārtās.
Orthoptera ialah order serangga yang mengalami metamorfosis tak lengkap, termasuk belalang, cengkerik dan belalang juta. Banyak serangga dalam order ini menghasilkan bunyi (dikenali sebagai "stridulasi (penggesekan)") dengan menggesek sayap atau kakinya antara satu sama lain, sayap atau kakinya mempunyai bonggol beralun. Timpanum atau rongga telinga tengah terletak di depan tibia pada cengkerik, sesorok, dan katidid, dan pada segmen abdomen pertama pada belalang dan belalang juta.[1] Organisma ini menggunakan getaran untuk mengesan Orthoptera lain.
Orthoptera ialah order serangga yang mengalami metamorfosis tak lengkap, termasuk belalang, cengkerik dan belalang juta. Banyak serangga dalam order ini menghasilkan bunyi (dikenali sebagai "stridulasi (penggesekan)") dengan menggesek sayap atau kakinya antara satu sama lain, sayap atau kakinya mempunyai bonggol beralun. Timpanum atau rongga telinga tengah terletak di depan tibia pada cengkerik, sesorok, dan katidid, dan pada segmen abdomen pertama pada belalang dan belalang juta. Organisma ini menggunakan getaran untuk mengesan Orthoptera lain.
De rechtvleugeligen (Orthoptera) zijn een orde van gevleugelde insecten die bij het grote publiek beter bekend is als de krekels en sprinkhanen. Er zijn ongeveer 25.000 verschillende soorten die verdeeld worden in twee hoofdgroepen; de krekelachtige vormen (Ensifera of langsprietigen) en de sprinkhaanachtige vormen (Caelifera of kortsprietigen).[2] Beide groepen zijn in de meeste gevallen duidelijk te onderscheiden.
De rechtvleugeligen onderscheiden zich uiterlijk van alle andere groepen van insecten door de rechte, lederachtige vleugels, de meestal langwerpige lichaamsbouw en lange voelsprieten en met name de sterk vergrote achterste poten die zijn aangepast om goed te springen. Sommige vertegenwoordigers lijken op soorten uit andere insectenordes en worden hiermee wel verward. Een aantal rechtvleugeligen is moeilijk te onderscheiden van insecten die behoren tot de wantsen (Heteroptera), de kakkerlakken (Blattodea) en de bidsprinkhanen (Mantodea).
Rechtvleugeligen komen wereldwijd voor en leven in de meest uiteenlopende biotopen; van zeer hete woestijnen in Afrika en tropische regenwouden in Zuid-Amerika tot de koude toendra's in het noorden van Azië. Veel soorten zijn omnivoor en eten zowel plantaardig voedsel als kleine ongewervelden, andere soorten zijn strikt herbivoor of juist felle jagers (carnivoor). In tegenstelling tot de meeste insecten zijn rechtvleugeligen strikt landbewonend, geen enkele soort heeft zich aangepast aan het water. In dit artikel worden de krekels en sabelsprinkhanen (Ensifera) aangeduid als de langsprietigen en de sprinkhanen (Caelifera) als de kortsprietigen.
De grootte van sprinkhanen en krekels varieert sterk; de dwergsoorten worden niet langer dan 5 millimeter, de grootste soorten kunnen een lengte van meer dan 15 centimeter bereiken.[3] De grootst bekende soort is de sprinkhaan Macrolyristes corporalis uit Maleisië; deze soort heeft inclusief de antennes een lichaamslengte van 35 centimeter waarvan de antennes 12 cm beslaan, het lichaam is 13 cm en de achterpoten kunnen uitgeklapt een lengte bereiken van 16 cm.[4] Ook de soorten uit het geslacht Siliquofera worden erg groot en kunnen 13 centimeter bereiken. Deze soorten komen voor in Australië. Op Nieuw-Zeeland komen de reuzenweta's voor, een groep langsprietigen uit het geslacht Deinacrida. Deze soorten zijn net als veel andere endemische soorten in Nieuw-Zeeland relatief groot. Ze hebben de ecologische rol van de knaagdieren (zoals muizen) overgenomen.[5] Ze kunnen een lengte van 10 cm bereiken en er is een exemplaar gevangen met een gewicht van 70 gram waarmee ze tot de zwaarste insecten ter wereld behoren. De sprinkhaan Tropidacris dux heeft enorme vleugels en lijkt in vlucht meer op een vogel dan op een insect.
De rechtvleugeligen worden verdeeld in de sprinkhaanachtigen die tot de kortsprietigen (Caelifera) worden gerekend en de krekelachtigen die tot de langsprietigen (Ensifera) behoren. Het onderscheid is ondanks de Nederlandse benaming echter niet gebaseerd op de lengte van de antennes, maar op de bouw van het vrouwelijke geslachtsorgaan. Alle vrouwtjes hebben een zogenaamde legbuis of ovipositor, die geschikt is om de eieren diep in het substraat af te zetten. Bij de sprinkhanen bestaat deze legbuis uit een hoog ontwikkelde, uitstulpbare ovipositor, bij de krekels en sabelsprinkhanen echter bestaat het vrouwelijke eilegapparaat uit een niet-intrekbaar uitsteeksel dat de vorm heeft van een zwaard of sabel. De wetenschappelijke namen van Ensifera en Caelifera betekenen respectievelijk sabeldragend en beiteldragend wat naar het eilegapparaat verwijst.
De meeste soorten zijn groen of bruin van kleur, een aantal soorten heeft gele, rode, paarse of zwarte kleuren. Treksprinkhanen hebben een onopvallende basiskleur maar veranderen drastisch van kleur in het zwermende stadium. Rechtvleugeligen die in struiken en bomen leven -tussen de bladeren- hebben vaak een vlekkentekening terwijl soorten die in graslanden leven -tussen de stengels- vaak een lijnentekening hebben.[6] Alle krekels en sprinkhanen hebben gemeen dat ze een zeer goed ontwikkeld achterste potenpaar bezitten.[7]
Lang- en kortsprietigen verschillen onderling enigszins in lichaamsbouw; krekels zijn meestal neerwaarts afgeplat terwijl sprinkhanen juist zijdelings zijn afgeplat.[8] Langsprietigen zijn daarnaast - de sabelsprinkhanen uitgezonderd - meestal niet groen van kleur maar bruin of zwart.
De rechtvleugeligen zijn te herkennen aan de vrijwel altijd groene tot bruine kleur, de duidelijk sterk vergrote achterpoten en de relatief lange en dunne antennes. Bij de kortsprietigen zijn de antennes uit minder dan 30 geledingen opgebouwd en ze zijn korter dan het lichaam. Bij de langsprietigen is het aantal segmenten groter dan 30 en zijn de antennes draadachtig en veel langer dan het lichaam. Een ander onderscheidend kenmerk is het vermogen tot springen; langsprietigen zijn geen beste springers in vergelijking met de kortsprietigen. Ook hebben langsprietigen een uitwendige legboor, de kortsprietigen hebben een inwendig, telescopisch eilegapparaat.
Er zijn echter ook soorten die een afwijkend uiterlijk hebben, zoals de opmerkelijk gebouwde veenmol. Ook de mierenkrekels zijn door hun vleugelloze, afgeplatte en kleine lichaam gemakkelijk te verwarren met kakkerlakken. Een ander voorbeeld is de sterk afwijkende sabelsprinkhaan Saga pedo uit zuidelijk Europa. Er bestaan binnen de soort alleen vrouwtjes die zich vermenigvuldigen middels maagdelijke voortplanting of parthenogenese. Ze ontwikkelen onbevruchte eitjes die zich langzaam ontwikkelen en genetisch identiek zijn. Bovendien heeft deze soort tot grijporganen omgevormde voorpoten, waarmee prooien worden gevangen. Dit doet denken aan bidsprinkhanen die echter tot een andere orde behoren.
Rechtvleugeligen hebben een kop die direct opvalt door de aanwezigheid van lange voelsprieten. Met name de langsprietigen (Ensifera of krekels en sabelsprinkhanen) hebben antennes die soms twee tot drie keer zo lang zijn als de lichaamslengte. De voelsprieten worden niet alleen gebruikt als tastorgaan maar bevatten ook receptoren om voedsel op te sporen.
Rechtvleugeligen hebben vijf ogen, waarvan er drie op het voorhoofd gepositioneerd zijn en twee aan weerszijden van de kop. De drie oogjes op het voorhoofd zijn slecht ontwikkeld en klein; ze zijn bij veel soorten nauwelijks zichtbaar en ontbreken bij een aantal soorten zelf volledig. Deze zogenaamde ocelli kunnen waarschijnlijk alleen grove lichtverschuivingen waarnemen. De samengestelde facetogen aan de zijkanten van de kop zijn altijd duidelijk zichtbaar, met deze ogen worden voedsel en vijanden waargenomen.
De kaakdelen of mandibels bestaan uit twee paar onderkaken en twee paar bovenkaken die ingericht zijn om te kauwen. Alle sprinkhanen en krekels hebben mandibulaire kaken die gebouwd zijn om bijtende en kauwende bewegingen te maken. Dit is een belangrijk verschil met andere groepen van hemimetabole plantenetende insecten zoals wantsen en cicaden, die stekende en zuigende monddelen hebben. Een aantal soorten krekels heeft echter een zuigsnuit die kan worden uitgestoken bij het drinken en in rust wordt opgeborgen in de mond. Deze zuigsnuit lijkt wat op die van vliegen en is een vorm van convergente evolutie.
Zowel de onder- als de bovenkaken van rechtvleugeligen zijn voorzien van één paar gelede tasters die bij veel soorten duidelijk zichtbaar zijn. De tasters aan de bovenkaken worden de liptasters genoemd, die aan de onderkaken worden aangeduid met kaaktasters.
Het borststuk van de rechtvleugeligen draagt zoals alle insecten de zes poten aan de onderzijde en de vier vleugels aan de bovenzijde. Het wordt aan de bovenzijde vrijwel geheel aan het zicht onttrokken door het halsschild of pronotum. Het halsschild is een sterk gepantserd schild dat aan weerszijden van het lichaam omlaag gekromd is en aan de achterzijde vaak uitsteekt over het achterlijf. Het halsschild groeit uit het eerste (voorste) borstsegment, het tweede borstsegment is bij rechtvleugeligen eveneens goed ontwikkeld maar het derde (achterste) segment is opvallend klein. Hierdoor worden de kwetsbare poot- en vleugelaanhechtingen beschermd.
Aan de vorm en grootte van het halsschild zijn veel soorten te herkennen. Bij de veldsprinkhanen heeft het halsschild vaak opstaande randen aan weerszijden die lijsten worden genoemd. Ze zijn vaak gekleurd en op een bepaalde manier gebogen of geknikt, wat per soort verschilt. Bij de doornsprinkhanen is het halsschild sterk verlengd en neemt de beschermende functie van de achtervleugels over. De achtervleugels zijn gedegenereerd tot kleine, schub-achtige flapjes net onder het basis van het halsschild.
De poot zit met de heup (coxa) vast aan het lichaam; de heup wordt van de dij gescheiden door de heupring of trochanter. De dij (femur) is vaak het langste deel van de poot en is verbonden met de scheen (tibia). Aan het uiteinde van de poot is de uit meerdere geledingen bestaande voet (tars) aanwezig met daaraan een klauwtje. Bij de langsprietigen is aan de bovenzijde van de scheen van de voorpoot de gehooropening zichtbaar, bij de kortsprietigen is deze op het achterlijf aanwezig. Een ander verschil is het aantal geledingen van de voet; bij de langsprietigen heeft deze vier segmenten, bij de kortsprietigen drie segmenten.
De drie paar poten zijn bij de meeste soorten steeds anders van vorm; de voorpoten zijn kort, de middelste poten zijn wat langer en de achterpoten zijn zeer goed ontwikkeld en sterk vergroot. Met de voorste en middelste poten kan alleen worden gelopen, de achterpoten hebben een sterk verbrede dij, wat veroorzaakt wordt door de hierin aanwezige spier die gebruikt wordt om te springen. Deze spier is zo´n duizend keer sterker dan een menselijke spier bij een vergelijkbaar gewicht.[9] De sprong vindt plaats door met de sterke dijspier het kniegewricht, dat grotendeels bestaat uit een sterk veermechanisme, op spanning te brengen. Als het wordt ontspannen wordt de scheen razendsnel in het verlengde gebracht van de dij. De sprinkhaan wordt vervolgens gelanceerd en vouwt de vleugels uit, de sprong kan zo´n tien keer de lichaamslengte beslaan. De knie van de achterpoot is goed ontwikkeld en zo gebouwd dat deze niet 'door kan schieten' en de poot beschadigd raakt maar soms wordt er zoveel kracht gebruikt dat de achterpoot afbreekt.[9] Alle zes de poten hebben bij de rechtvleugeligen steeds twee paar doornachtige uitsteeksels aan de achterzijde van iedere scheen. Met name die aan de achterpoten zijn vergroot wat een goede verankering geeft bij het springen zodat de achterpoten niet wegglijden bij de afzet.
Als een rechtvleugelige in het water terechtkomt, worden de achterpoten gebruikt om te zwemmen, al houden weinig soorten dat lang vol. Sommige soorten, zoals bepaalde doornsprinkhanen, kunnen zich echter goed op het wateroppervlak bewegen en zijn zelfs in staat om onder water te duiken bij gevaar. Naast springen en zwemmen worden de poten ook gebruikt om geluid te produceren, zie onder het kopje Communicatie.
Als een poot verloren gaat in het nimfstadium kan deze volledig worden geregenereerd als er nog verschillende vervellingen moeten worden doorlopen. Als een volwassen exemplaar een poot verliest groeit deze niet meer aan.
Sprinkhanen en krekels hebben in beginsel vier vleugels al zijn deze bij sommige soorten (sterk) gereduceerd of geheel verdwenen. De zichtbare voorvleugels zijn verhard; ze zijn in tegenstelling tot de vliezige en doorzichtige achtervleugels vaak gekleurd. De voorvleugels dienen als beschermende dekvleugels, analoog aan andere insecten zoals wantsen en kevers. De vliezige achtervleugels zijn de vleugels waarmee gevlogen wordt, ze worden in rust geplooid onder de voorvleugel opgevouwen. Net als andere meer ontwikkelde insecten zoals de vliesvleugeligen behoren de rechtvleugeligen hierdoor tot de Neoptera of nieuwvleugeligen.
De vleugels zijn alleen bij volwassen exemplaren ontwikkeld, de nimfen kunnen dus niet vliegen. Bij een aantal soorten zijn de vleugels gedegenereerd tot kleine vleugelstompjes die nauwelijks zichtbaar zijn en sommige soorten zijn geheel vleugelloos. Hierdoor zijn sommige gevleugelde soorten in het nimfstadium op het eerste gezicht te verwarren met volwassen exemplaren met kleine vleugelstompjes. Bij de nimfen echter liggen de achtervleugels nog boven de voorvleugels, wat een duidelijk onderscheid is met de volwassen exemplaren. Het komt ook voor dat binnen één soort zowel langgevleugelde als kortgevleugelde exemplaren voorkomen, wat de determinatie bemoeilijkt. Ieder paar vleugels heeft een andere bouw en functie; de in rust zichtbare vleugels worden de voorvleugels of tegmina genoemd. Ze zijn gekleurd ter camouflage of afschrikking en beschermen het eigenlijke vliezige vliegvleugels. Deze worden de achtervleugels genoemd en zijn bij de meeste soorten veel groter dan de voorvleugels. In rust worden ze in plooien opgevouwen onder de voorvleugels en worden daardoor meestal volledig aan het oog onttrokken.
Ondanks het feit dat de vliezige vliegvleugels bij de langvleugelige soorten soms een groot oppervlak bereiken, vliegen de meeste soorten maar zelden. Veel soorten kunnen hooguit een stuk fladderen na een sprong, waarbij een aantal soorten enkele tientallen meters kunnen afleggen. Dit komt doordat de achtervleugels vooral een stuwende functie hebben en geen opwaartse stuwing creëren, zoals ook voorkomt bij de cicaden. Een voorbeeld van een soort die goed kan fladderen is de grote groene sabelsprinkhaan die ook in Nederland en België voorkomt. Alleen de treksprinkhanen kunnen echte zwermen vormen maar alleen als ze een gedaanteverwisseling ondergaan waarbij onder andere de vleugels langer worden. Toch bewegen ook deze soorten zich voornamelijk springend voort.
Het achterlijf bestaat uit ongeveer tien segmenten, bij de kortsprietigen is de gehooropening aan de basis van het achterlijf geplaatst, direct achter de achterpoten en daardoor moeilijk zichtbaar. Bij de langsprietigen is deze opening in de schenen van de voorpoten gepositioneerd. Zie voor de functie onder het kopje communicatie. Met name de achterste segmenten zijn van belang voor de herkenning van de soort en het geslacht. De achterlijfsaanhangsels of cerci zijn bij de rechtvleugeligen altijd ongesegmenteerd en bestaan uit een enkel deel. De vrouwtjes zijn altijd makkelijk van de mannetjes te onderscheiden omdat ze een legboor hebben, ook wel legbuis of ovipositor, die gebruikt wordt om de eieren af te zetten in een plant of in de bodem. Ook bij de kortsprietigen die geen uitwendige legbuis hebben is het onderscheid te maken door de aanwezigheid van de eilegkleppen van de vrouwtjes. De legbuis van sabelsprinkhanen is ontstaan uit drie gepaarde achterlijfsaanhangsels van het achtste en negende achterlijfssegment die de gonapofysen worden genoemd. De legbuis bestaat uit het bovenste buitenaanhangsel, het onderste buitenaanhangsel en middenin is het bovenste binnenaanhangsel aanwezig. Bij de krekels is deze laatste gonapofyse afwezig.[7]
De zwaard- tot sabelvormige legbuis is ondanks het soms vervaarlijke uiterlijk nooit ontwikkeld tot een angel zoals bij de vliesvleugeligen het geval is. Geen enkele sprinkhaan of krekel kan dus steken.
Rechtvleugeligen gebruiken een vorm van communicatie om elkaar te lokken tijdens de voortplanting; het zogenaamde tjilpen. Rechtvleugeligen kunnen in beginsel allemaal geluiden maken en opvangen door verschillende gespecialiseerde lichaamsaanpassingen. Omdat de geluiden meestal geproduceerd worden door lichaamsdelen langs elkaar te strijken wordt het stridulatie genoemd. Sommige soorten hebben dit vermogen weliswaar verloren maar dragen altijd rudimentaire structuren.
Rechtvleugeligen maken soortspecifieke geluiden zodat ze elkaar kunnen herkennen en niet de verkeerde soort lokken. Bij vrijwel alle soorten zijn het de mannetjes die geluiden maken, maar een aantal soorten kent ook zingende vrouwtjes. Er zijn, afhankelijk van de groep waartoe een soort behoort, een aantal manieren om geluiden te produceren. De meeste soorten strijken (striduleren) de poot tegen de vleugel of de vleugels tegen elkaar wat stridulatie wordt genoemd maar er zijn ook andere methoden, de bekendste zijn:
De geluidsproductie wordt versterkt door rijen knobbeltjes of stekeltjes op de vleugels en/of poten. Veel soorten produceren een voor de mens duidelijk hoorbaar geluid maar bij een aantal soorten is de toonhoogte zo hoog dat het geluid onder het ultrageluid (ultrasoon) valt en niet hoorbaar is voor de mens.
De verschillende melodieën zijn simpel van compositie maar erg divers en kennen een breed scala aan piepende, zoemende, tikkende, ratelende, krassende, raspende of trommelende geluiden. Sommige soorten kennen een iets complexer geluid door verschillende geluiden door elkaar te maken, zoals een zoemend geluid met afwisselend stotterende (herhalende) tikgeluiden. Het zijn vrijwel altijd de mannetjes die de geluiden maken en als ze bezocht worden door een vrouwtje wordt bij de meeste soorten een baltsgeluid gemaakt, wat zachter is en qua compositie duidelijk verschilt met de lokroep. Mannetjes die dicht bij elkaar zitten proberen vaak boven elkaar uit te komen door hardere geluiden te produceren of de zang snel te herhalen. Bij sommige soorten wordt gestriduleerd bij gevaar en dient het geluid om vijanden af te schrikken.[10]
Van veel soorten is bekend dat de frequentie van de tikkende en ratelende geluiden afhankelijk is van de temperatuur. De krekel Oecanthus fultoni kan zelfs worden gebruikt als thermometer door het aantal lokgeluiden te tellen. Door 40 bij dit getal op te tellen verkrijgt men de temperatuur in graden Fahrenheit.[11]
Ratelaar (Chorthippus biguttulus)
Greppelsprinkhaan (Metrioptera roeselii)
Grote groene sabelsprinkhaan (Tettigonia viridissima)
Huiskrekel (Acheta domesticus)
Rechtvleugeligen hebben een voor insecten uitstekend gehoor dankzij de gehoororganen. De gehoororganen staan in verbinding met en zijn ontstaan uit de ademhalingsorganen van het lichaam en waren ooit onderdeel van het tracheeënstelsel. Net als alle insecten ademen rechtvleugeligen niet middels longen maar door een stelsel van dunne buisjes en kamertjes, die de zuurstof in de lucht direct naar de cellen brengen. Twee van deze kamertjes hebben zich tot gehoororganen ontwikkeld.[10]
De zogenaamde tympanische organen (voorzien van een trommelvlies) zijn op een bij dieren wat ongebruikelijke plaats gepositioneerd; namelijk niet in de kop maar op de voorpoten of het achterlijf. Bij de langsprietigen zijn ze vaak redelijk goed te zien aan het scheenbeen van de voorpoot, net onder de knie. Bij de kortsprietigen zijn de openingen aan de voorzijde van het achterlijf gepositioneerd, vlak achter de achterpoot. De gehooropeningen zijn klein en daardoor moeilijk zichtbaar en ze worden bovendien aan het zicht onttrokken door de sterk verbrede dij. De gehooropening bestaat uit een holte waarin trillingsgevoelige receptoren aanwezig zijn die geluidstrillingen omzetten in een signaal naar de 2 gehoorzenuwen, soms is de opening deels afgesloten.
Rechtvleugeligen kunnen frequenties produceren van 6000 tot 100.000 trillingen per seconde, wat ver boven de menselijk gehoorgrens ligt. Veel soorten maken daarnaast geen geluid maar trillingen of maken zulke zwakke geluiden dat deze voor het menselijk oor niet waar te nemen zijn. Bij het in kaart brengen van dergelijke soorten in het veld is daarom een vleermuisdetector nodig.
Zowel mannetjes als vrouwtjes hebben gehooropeningen, de vrouwtjes gebruiken ze om mannetjes op te sporen en de mannetjes kunnen zo rivalen waarnemen. Bij de langsprietigen hebben alle soorten twee gehooropeningen maar ze kunnen deze niet in stereo gebruiken om te bepalen waar het geluid vandaan komt, zoals de meeste dieren die kunnen horen. Dit komt doordat de gehoororganen aan de poten gelegen zijn, aan de bovenzijde van de scheen, en daardoor tijdens het lopen steeds van positie veranderen. Om toch een partner te kunnen vinden is ieder gehoororgaan afzonderlijk in staat om te bepalen waar het geluid vandaan komt.[7] Bij de kortsprietigen zijn de gehoororganen gelegen aan weerszijden van de voorzijde van het achterlijf.[7] Omdat de positie op het lichaam in tegenstelling tot de langsprietigen steeds hetzelfde is, kunnen de kortsprietigen eenvoudig bepalen waar het geluid het sterkst is doordat het ene orgaan altijd sterker wordt geprikkeld dan het andere.
In tropische gebieden zijn rechtvleugeligen het gehele jaar door actief maar soorten die in meer gematigde gebieden voorkomen houden een jaarlijkse winterslaap of brengen de winter in het ei door om pas de volgende lente te verschijnen. In heel warme gebieden wordt tijdens de heetste tijd een diapauze doorgemaakt, een rusttoestand in de ontwikkeling. Deze wordt pas opgeheven als de omstandigheden verbeteren, bijvoorbeeld na een regenbui. De eieren komen dan vaak gesynchroniseerd uit, soms in grote aantallen.
Vrijwel alle soorten zijn goed gecamoufleerd en leven op de bodem of in de planten waar ze naar voedsel zoeken. Alle soorten zijn alleen bij zonnig weer actief en zoeken dan naar voedsel en een partner. Bij regenachtig weer wordt gescholen tussen de planten of op de bodem, krekels schuilen vaak in holletjes.
Een aantal soorten heeft een sterk gespecialiseerde levenswijze, zoals de ondergronds levende veenmollen. Andere soorten leven in grotten en zijn nagenoeg blind. De carolinabladroller is een nachtactieve soort die op bladluizen jaagt en zich overdag verstopt in een blad. De krekel knaagt een snee in het blad en rolt een deel letterlijk om zich heen. Vervolgens wordt het vastgelijmd met spinrag dat wordt geproduceerd door klieren in de kop. Iedere dag wordt zo een nieuwe schuilplaats gebouwd.[10] Een andere bijzondere soort is de mierenkrekel (Myrmecophilus acervorum), die leeft in de nesten van mieren.[8] De krekel komt nooit bovengronds en heeft het vermogen tot stridulatie verloren.
Rechtvleugeligen zijn zonder uitzondering eierleggend. Omdat ze behoren tot de Exopterygota (ook wel: Hemimetabola) kennen ze een onvolledige gedaanteverwisseling. Dit betekent dat de juvenielen niet in één keer drastisch veranderen, zoals bij de kevers of de vlinders die een larvestadium kennen, maar al bij de geboorte op hun ouders lijken en steeds meer van de volwassen kenmerken krijgen.[7] Ze veranderen hierbij in kleine stapjes, die de nimfstadia worden genoemd. Aan het eind van ieder stadium volgt een vervelling (wetenschappelijk: ecdysis) waarna het volgende stadium begint. Na de laatste vervelling verschijnen de vleugels en zijn de geslachtsorganen volledig ontwikkeld waarna het dier volwassen is en kan vliegen en zich kan voortplanten.
Mannetjes en vrouwtjes zijn seksueel sterk dimorf wat zich uit in de kortere antennes bij de vrouwtjes en daarnaast het bezit van een eilegapparaat en een over het algemeen groter lichaam. Een grotere lichaamslengte is gebruikelijk bij vrouwelijke insecten opdat ze meer eitjes kunnen dragen.
Voorafgaand aan de paring voeren rechtvleugelige vaak baltsrituelen uit. Het mannetje van het knopsprietje (Myrmeleotettix maculatus) bijvoorbeeld zwaait ritmisch met zijn antennen en een dergelijk gedrag is bekend van de rosse sprinkhaan (Gomphocerippus rufus).
Tijdens de paring zit het mannetje boven op het vrouwtje zoals bij de meeste insecten. Rechtvleugeligen hebben soms ingewikkelde rituelen voorafgaand aan de bevruchting. Veel kortsprietigen kennen baltsgedrag en bij de krekelachtige sabelsprinkhanen zet het mannetje na de paring een gelei-achtig goedje af op de cloaca van het vrouwtje. Terwijl zij het goedje opeet krijgen de mannelijke geslachtscellen de tijd om zich te nestelen.
Grootte, uiterlijk en ontwikkelingsduur van de eieren variëren per soort; sommige soorten hebben meer ronde eieren en andere meer langwerpige. Het ei kan alle mogelijke kleuren en patronen hebben, de eieren van sommige soorten zijn goed te herkennen. De eieren worden altijd middels een legboor afgezet, zodat ze diep in het substraat worden gebracht. Dit kan de bodem zijn maar veel soorten boren de legboor in plantendelen als stengels en bladeren. De eieren van sommige soorten worden bezocht door parasitaire sluipwespen die op hun beurt de eitjes afzetten in of op het ei van de sprinkhaan. De larve van de sluipwesp eet vervolgens het ei van de sprinkhaan op. Ook sommige keverlarven zoeken naar de eieren van rechtvleugeligen en als ze een eipakket tegenkomen gaat het geheel verloren.
De eieren van veel soorten zijn bestendig en kunnen extreme omstandigheden als kortstondige overstromingen en lichte vorst doorstaan. Veel soorten overwinteren als ei en komen in de lente tevoorschijn.
De juvenielen worden bij de insecten die een volledige gedaanteverwisseling (gedaanteverwisseling) kennen wel larve genoemd, maar bij insecten met een onvolledige gedaanteverwisseling zoals bij de rechtvleugeligen wordt het juveniele stadium met nimf aangeduid. Net als alle hemimatabole insecten doorlopen de nimfen ongeveer vijf tot zes stadia waarna ze volwassen zijn. Ze hebben dan volledig ontwikkelde vleugels en voelsprieten.[7]
Nimfen kunnen nooit vliegen en verspreiden zich dan ook niet ver.
Alleen volwassen exemplaren onderscheiden zich door volledig ontwikkelde vleugels en geslachtsorganen en hebben daarnaast de maximale grootte bereikt omdat ze niet meer vervellen. Bij de meeste soorten zijn de ouderdieren al geruime tijd dood als hun eitjes uitkomen.
Volwassen sprinkhanen en krekels hebben een levensverwachting van enkele weken tot maanden. Slechts weinig soorten zijn meerjarig, een uitzondering zijn de op Nieuw-Zeeland endemische weta's.
Rechtvleugeligen zijn een van de belangrijkste groepen van insecten vanwege het grote soortenaantal en het feit dat ze vaak in grote hoeveelheden voorkomen. Een aantal soorten leeft van planten die een belangrijke rol spelen in de voedselvoorziening van de mens, dergelijke soorten worden daardoor beschouwd als plaaginsecten. Sommige ondergronds levende soorten, zoals de veenmollen, knagen aan plantenwortels en zijn gehaat bij tuinders en beheerders van golfbanen. Sprinkhanen kunnen zich zo explosief vermenigvuldigen dat ze grote gebieden volledig kunnen kaalvreten. Vooral de treksprinkhanen zijn berucht omdat ze door vraat aanzienlijke economische schade kunnen aanrichten en al in de Bijbel worden beschreven als plaag die tot een grote hongersnood kan leiden.
Veel langsprietigen eten wel planten maar zijn meestal niet strikt herbivoor zoals veel kortsprietigen. Ze eten vaak aas of op planten levende insecten en zijn over het algemeen voor mensen nuttige dieren. De sabelsprinkhanen zijn een voorbeeld van rechtvleugeligen die grotendeels of soms zelfs volledig carnivoor zijn, zie ook onder het kopje voedsel.
Sprinkhanen en krekels zijn het belangrijkste basisvoedsel van een groot aantal dieren, vooral reptielen, vogels, insecten en andere geleedpotigen en een aantal zoogdieren. Zie voor dieren die veel krekels eten het kopje vijanden.
Rechtvleugeligen kunnen zowel omnivoor (alleseter), herbivoor (planteneter) als carnivoor (vleeseter) zijn. Dit is vaak afhankelijk van de groep, al zijn er uitzonderingen.
De meeste kortsprietigen zoals de veldsprinkhanen (familie Acrididae) zijn strikt plantenetend en eten meestal planten uit de grassenfamilie. De doorntjes (Tetrigidae) hebben zich gespecialiseerd in het eten van algen en mossen zodat ze in relatief vochtige gebieden voorkomen. Veel sabelsprinkhanen zijn alleseters en jagen op kleine ongewervelden die in planten leven maar nemen ook plantendelen op. Er zijn echter uitzonderingen zoals de greppelsprinkhaan, die herbivoor is en de boomsprinkhaan die juist uitsluitend op kleine diertjes jaagt.[8] De krekels zijn in de regel echte scharrelaars die kleine diertjes en planten eten maar ook ander voedsel als paddenstoelen, detritus en fecaliën van andere dieren. Van sommige soorten is bekend dat het voedselpatroon gedurende het leven verschuift, een voorbeeld is de wrattenbijter. Deze sabelsprinkhaan eet als juveniel voornamelijk dierlijk materiaal, maar gaat naarmate het dier ouder wordt steeds meer plantaardig materiaal eten.
De meeste planteneters hebben een voorkeur voor een bepaalde plant of groep van planten en als deze ontbreken in een gebied komt de soort er niet voor. Slechts weinige planteneters eten veel verschillend plantensoorten. Een voorbeeld is de Noord-Amerikaanse sabelsprinkhaan Anabrus simplex die werkelijk alles eet wat op zijn pad verschijnt, waaronder 250 verschillende wilde planten en daarnaast vrijwel elke geteelde groente en zelfs kleine dieren.[9] Ondanks het feit dat de soort nooit vleugels heeft, kan de krekel omvangrijke zwermen vormen waarbij grote schade wordt aangericht.
Om de prooi goed vast te houden hebben veel carnivore soorten vergrote rijen stekels aan met name de voorpoten. Enkele soorten, zoals de Zuid-Europese soort Saga pedo, hebben zelfs tot grijppoten omgebouwde voorpoten. Dit doet denken aan bidsprinkhanen die echter tot een andere orde van insecten behoren (Mantodea). De kaken van rechtvleugeligen zijn primitief van bouw maar goed ontwikkeld, door zowel bijtende als kauwende bewegingen te maken wordt het voedsel tot een papje verkleind.
Net als veel andere insecten hebben de rechtvleugeligen een breed scala aan vijanden, van vogels, amfibieën, reptielen en zoogdieren tot insecten en andere ongewervelden. Voorbeelden van amfibieën die krekels eten zijn vrijwel alle kikkers en veel grotere soorten salamanders. Insectenetende vogels als de klauwieren eten grote hoeveelheden rechtvleugeligen.
Ongewervelde vijanden zijn met name andere (rovende) sprinkhanen en krekels, bidsprinkhanen en grotere spinnen en schorpioenen. De wespspin (Argiope bruennichi) is zelfs sterk gespecialiseerd op het vangen van rechtvleugeligen; het web is erg sterk om zwaardere prooien te kunnen dragen en wordt bovendien laag bij de grond gebouwd, meestal tussen de grashalmen zodat vooral springende rechtvleugeligen worden gevangen.
De brughagedis, een uniek reptiel dat alleen nog op Nieuw-Zeeland voorkomt, leeft deels van de weta, een langsprietige die eveneens endemisch is op de eilandengroep.
Daarnaast zijn er verschillende parasieten die op rechtvleugeligen leven, waarvan er een aantal zeer gespecialiseerd is. Een bekend en goed onderzocht voorbeeld is de parasitaire haarworm Paragordius tricuspidatus, die specifiek op sprinkhanen en krekels leeft. Als de voortplantingstijd van de worm aanbreekt wordt het zenuwstelsel van de sprinkhaan beïnvloed waardoor de gastheer het water in springt en verdrinkt. De worm verlaat vervolgens zijn slachtoffer en gaat op zoek naar een partner. Als de sprinkhaan voortijdig zijn einde vindt door predatie, slaagt de worm er in een kwart van de gevallen in om zich uit de maag van de predator te bevrijden en kan zo ontsnappen.[12]
Er is ook een schimmel die via het zenuwstelsel het gedrag beïnvloedt: Entomophthora gryllii, behorend tot de Entomophthorales, zorgt ervoor dat de aangetaste sprinkhaan naar de top van een plantenstengel klimt en daar sterft.
Rechtvleugeligen kennen meestal een passieve verdediging door hun onopvallende kleuren waarbij ze vaak volledig wegvallen tegen de ondergrond. Slechts enkele soorten vallen duidelijk op door felle kleuren; dergelijke soorten zijn doorgaans oneetbaar of giftig en hebben zogenaamde schrikkleuren (aposematische kleuren). Veel soorten hebben een verstevigd halsschild ter bescherming. Vooral de doornsprinkhanen zijn goed bepantserd; het halsschild loopt door tot het achterlijf en bedekt de achtervleugels. De voorvleugels zijn bij deze familie gereduceerd tot kleine schubachtige flapjes die aan de zijkant van het lichaam gelegen zijn.
Bij verstoring zal een sprinkhaan wegspringen en soms een stukje fladderen om verder te komen. Vanwege de goede camouflage zijn ze na de landing moeilijk te vinden. Grotere sabelsprinkhanen kunnen niet ver springen en blijven tot het laatste moment zitten en vluchten bij ontdekking naar de bodem. Krekels die op de bodem leven vluchten vaak weg onder objecten of in holletjes. De veldsprinkhanen zijn in absolute afstand de beste springers van het rijk der insecten. Een onvolwassen exemplaar kan al zo'n 50 centimeter afleggen, een volwassen krekel tot 60 cm en een volwassen veldsprinkhaan tot 75 cm. In relatieve afstand -in verhouding tot de lichaamslengte- leggen sprinkhanen en krekels het af tegen andere insecten zoals vlooien en aardvlooien, een groep van kleine kevertjes.[10]
Bij aanraking ledigen veel soorten hun bittere maaginhoud over de verstoorder om af te schrikken waarbij geprobeerd wordt weg te springen. Als een poot wordt vastgehouden kan deze worden afgeworpen zodat het dier kan ontsnappen.
Sommige soorten leven op giftige planten en doordat ze het gif opnemen, worden ze zelf ook giftig voor andere dieren.[13] Dergelijke soorten komen vooral voor in de tropen. De felgekleurde Dictyophorus spumans (zie afbeelding) is een voorbeeld van een dergelijke giftige soort met duidelijke aposematische kleuren. Het gif wordt verkregen uit de giftige planten uit het geslacht Asclepias die worden gegeten. Bij bedreiging wordt plotseling een felgekleurd, giftig schuim geproduceerd uit klieren bij de achterpoten dat dient om af te schrikken.[9]
Enkele soorten maken gebruik van schrikkleuren bij verstoring, zoals de blauw- en de roodvleugelsprinkhaan. Deze soorten zijn onopvallend gekleurd, maar als ze wegspringen komen de felgekleurde vleugels tevoorschijn wat een schrikreactie kan opwekken bij vijanden.
Een aantal rechtvleugeligen gebruikt de stekels op de achterpoten voor de verdediging. Een voorbeeld is de weta uit Nieuw-Zeeland (zie afbeelding). Bij bedreiging worden de achterpoten omhoog gehouden zodat de stekels goed zichtbaar zijn. Als een vijand niet afdruipt worden schoppende bewegingen gemaakt die door de scherpe stekels vervelende wonden kunnen veroorzaken.[9]
Sprinkhanen worden wel beschouwd als bijzondere diertjes door de goede camouflage en de daarmee gepaard gaande onverwachte verschijning. Veel soorten zijn door hun grootte in vergelijking met andere insecten soms indrukwekkend. Ook het getjilp van sprinkhanen en krekels in velden en weiden is kenmerkend, al kan het verward worden met het geluid van cicaden.
De Orthoptera zijn de enige insecten die als koosjer worden beschouwd door de Joden. Hetgeen in de Bijbel geschreven staat, zou uitgelegd kunnen worden als zouden alle Orthoptera koosjer zijn behalve degene die niet kunnen springen, zoals de veenmol. De halakhische autoriteiten beschouwen echter slechts vier in Jemen voorkomende soorten koosjer. De verschillende krekels en sprinkhanen zijn relatief rijk aan eiwitten.
In de westerse wereld is het eten van rechtvleugeligen soms onderdeel van de militaire training, als overlevingsstrategie, maar is verder ongebruikelijk. In grote delen van Afrika en Azië worden rechtvleugeligen gezien als voedsel. Rauw zijn de dieren net als alle insecten vloeibaar van binnen maar eenmaal gekookt, geroosterd of gebakken hebben ze een meer vaste inhoud. Krekels en sprinkhanen zouden een noot-achtige smaak hebben.
Andere commerciële doeleinden waar verschillende krekels en sprinkhanen voor worden gebruikt zijn de diervoederindustrie, waarin vooral huiskrekels maar ook veldkrekels en treksprinkhanen in grote hoeveelheden worden opgekweekt om in gevangenschap gehouden dieren van voedsel te voorzien zoals reptielen en sommige vogels. Rechtvleugeligen worden voor het vangen van bepaalde vissen gebruikt als aas in de hengelsport. Ten slotte worden sommige soorten zelf ook wel in gevangenschap gehouden, vooral soorten die felle kleuren hebben.
Verschillende soorten worden in gevangenschap gehouden voor verschillende doeleinden zoals het kweken als voedsel voor huisdieren. Een aantal soorten wordt echter zelf als huisdier beschouwd en in gevangenschap bestudeerd. Het betreft vaak de wat grotere soorten kortsprietigen zoals de Europese treksprinkhaan (Lucosta migrtatoria). Deze soort wordt vaak op scholen gehouden als huisdier, net als de wandelende tak. Ook de bont gekleurde woestijnsprinkhaan (Schistocera gregaria) is een populaire soort. Ook sommige langsprietigen worden wel gehouden, zoals de veldkrekel (Gryllus bimaculatus). Bij het houden van lang- en kortsprietigen dient rekening gehouden te worden met de verschillen in eisen die door de dieren worden gesteld. Veel langsprietigen zijn bodembewoners die bij lagere temperaturen leven en zich overdag verstoppen en pas 's nachts tevoorschijn komen. De meeste kortsprietigen warmen zich graag op in de zon en houden van hogere temperaturen, ze kunnen slecht tegen kou of tocht. Daarnaast moeten sprinkhanen ruimer worden gehuisvest zodat ze niet te pletter slaan tegen het glas bij het springen. Een uitzondering op bovenstaande zijn de sabelsprinkhanen; deze behoren tot de langsprietigen maar kunnen het best gehouden worden als kortsprietigen.
Kortsprietigen (sprinkhanen) zijn vaak herbivoor en moeten voorzien worden van verse planten als voedsel. Langsprietigen (krekels) zijn vaak alleseters en nemen zowel dierlijk als plantaardig materiaal op. Veel van deze soorten schuwen kannibalisme niet en eten kleinere soortgenoten op. Ook de eitjes moeten uit het terrarium worden verwijderd omdat ze anders niet lang overleven.
Het zoeken naar de verschillende sprinkhanen en krekels in een gebied kan een interessante en leerzame hobby zijn, waarbij het nog niet meevalt de dieren te ontdekken, te vangen of op naam te brengen. Veel soorten zijn op het geluid te vinden en soms zelfs te determineren maar een aantal soorten geeft een te zacht of een te hoog geluid dat voor mensen niet hoorbaar is. Voor deze soorten is een vleermuisdetector noodzakelijk. Dit apparaat dankt zijn naam aan het feit dat vleermuizen kunnen worden opgespoord aan de hand van het ultrasone geluid dat ze maken. Een vleermuisdetector leent zich echter ook uitstekend voor insecten als rechtvleugeligen en cicades. Sommige soorten als de doornsprinkhanen maken zelfs helemaal geen geluid en moeten op zicht gevonden worden.
Bij het in kaart brengen van de verschillende soorten rechtvleugeligen kunnen de dieren het best worden gevangen om ze op naam te brengen. De eenvoudigste methode is gericht te zoeken naar exemplaren in de vegetatie, maar sommige soorten zijn uitstekend gecamoufleerd en alleen zichtbaar als ze zich bewegen -iets wat de insecten dan ook zo min mogelijk doen. Daarom wordt vaak gesleept; met een net wordt de vegetatie uitgekamd waardoor sprinkhanen en andere insecten in het net terechtkomen en kunnen worden bestudeerd. Bodembewoners als krekels en boombewoners als boomsprinkhanen zullen echter niet worden aangetroffen. Om boomsprinkhanen te inventariseren kan op takken worden geklopt waarna de dieren vallen.[8]
Een andere methode is de lichtval, waarbij 's nachts een lichtbron wordt opgezet waar verschillende soorten op af komen. De exemplaren kunnen dan rond de lichtbron worden verzameld. Een andere methode die kan worden gebruikt is de bodemval, waarbij een emmer of jampot in de bodem wordt begraven. Na enige tijd wordt deze op inhoud geïnspecteerd. De bodemvalmethode is met name populair bij het inventariseren van bodembewoners als krekels en is minder geschikt voor sprinkhanen, omdat ze maar zelden over de bodem lopen en bovendien gemakkelijk kunnen ontsnappen.
In België en Nederland komen meer dan 60 soorten voor die met een goede veldgids niet moeilijk uit elkaar te houden zijn. Een aantal van deze soorten is niet inheems maar komt sporadisch voor als dwaalgast. In Nederland zijn 64 soorten waargenomen waarvan er 46 als inheems worden beschouwd.[14] Een voorbeeld is de op de boomsprinkhaan gelijkende zuidelijke boomsprinkhaan, die eigenlijk in zuidelijk Europa leeft. Deze soort is ingevoerd met het transport van planten. Sommige soorten hebben zich gevestigd als exoot. Voorbeelden zijn de huiskrekel die in heel Nederland wordt ingevoerd als voedsel voor in gevangenschap gehouden dieren en de dierentuinkrekel die zich in Artis en het Dierenpark Emmen heeft gevestigd. Zie voor een lijst met alle in en rond België en Nederland levende soorten de lijst van rechtvleugeligen in België en Nederland.
De wetenschappelijke naam Orthoptera betekent letterlijk rechtvleugelig; orthos = recht en pteron = vleugel. De Nederlandse naam sprinkhaan verwijst naar het vermogen te springen en de naam krekel is afgeleid van het Middelnederlandse crēkel, dat verwijst naar het geluid.[15] De Duitse taal gebruikt heuschrecken (hooi-springer) om sprinkhanen aan te duiden, in het Fries worden sprinkhanen met hipper aangeduid. In de Engelse taal wordt de term kathydid gebruikt voor sabelsprinkhanen, wat refereert aan het geluid dat ze maken; cathy-did.[4]
De rechtvleugeligen zijn bekend vanaf het Carboon, zo'n 300 miljoen jaar geleden.[16] Een van de bekendste echte sprinkhaanachtigen is Oedischia uit het Perm, zo'n 280 miljoen jaar geleden. De groep werd oorspronkelijk door Carolus Linnaeus ingedeeld bij de kevers en werd later tot de halfvleugeligen toegewezen, waartoe de wantsen en andere snavelinsecten behoren. De indeling van de rechtvleugeligen is niet onomstreden, zo worden soms de wandelende takken en -bladeren (Phasmatodea) in de orde opgenomen. Onder andere door het ontbreken van ontwikkelde springpoten werden de wandelende takken en -bladeren lange tijd als aparte groep gezien, maar uit onderzoek blijkt dat ze toch meer aan de rechtvleugeligen verwant zijn.
Ook de kakkerlakken en de bidsprinkhanen worden soms tot de rechtvleugeligen gerekend. De oorwormen (Dermaptera) zijn eveneens verwant. De Caelifera en de Ensifera hebben een dusdanige onderlinge verwantschap en meer anciente afsplitsing van eerder genoemde andere groepen dat ze ondanks de verschillen sterker aan elkaar verwant zijn dan aan andere groepen. Volgens veel wetenschappers zijn langsprietigen echter sterker verwant aan de bidsprinkhanen en de kakkerlakken dan aan de kortsprietigen, wat de Orthoptera als groep parafyletisch maakt. De sprinkhanen zijn waarschijnlijk een oude afsplitsing van de krekelachtigen uit het Trias die nog steeds levende verwanten heeft.[2]
De Nederlandse naamgeving van de rechtvleugeligen is soms eveneens verwarrend, de familie sabelsprinkhanen (Tettigoniidae) bijvoorbeeld zijn meer aan de krekelachtige langsprietigen verwant dan aan de sprinkhaanachtige kortsprietigen. Er zijn wel meer insecten die niet als een echte groep kunnen worden beschreven maar verdeeld zijn in twee subgroepen waarbij de ene groep op de andere lijkt in vergelijking met andere insecten maar er toch in belangrijke mate van verschilt. Een voorbeeld is de orde Odonata, die bestaat uit de relatief grof gebouwde libellen en de juist fijngebouwde juffers.
Tot de kortsprietigen behoren onder andere de doorntjes, de veldsprinkhanen en de treksprinkhanen. Bekende groepen van langsprietigen zijn de sabelsprinkhanen, de veenmollen, de boskrekels, de boomsprinkhanen en de sikkelsprinkhanen.
Onderstaand een indeling tot op familieniveau, de uitgestorven groepen zijn weggelaten. De indeling is gebaseerd op de Orthoptera Species File Online en is steeds aan verandering onderhevig; zo werd in 2007 nog een uitgestorven familie Brauckmanniidae benoemd.[17]
Orde: Orthoptera (Rechtvleugeligen)
Referenties
Bronnen
Beluister
(info)De rechtvleugeligen (Orthoptera) zijn een orde van gevleugelde insecten die bij het grote publiek beter bekend is als de krekels en sprinkhanen. Er zijn ongeveer 25.000 verschillende soorten die verdeeld worden in twee hoofdgroepen; de krekelachtige vormen (Ensifera of langsprietigen) en de sprinkhaanachtige vormen (Caelifera of kortsprietigen). Beide groepen zijn in de meeste gevallen duidelijk te onderscheiden.
De rechtvleugeligen onderscheiden zich uiterlijk van alle andere groepen van insecten door de rechte, lederachtige vleugels, de meestal langwerpige lichaamsbouw en lange voelsprieten en met name de sterk vergrote achterste poten die zijn aangepast om goed te springen. Sommige vertegenwoordigers lijken op soorten uit andere insectenordes en worden hiermee wel verward. Een aantal rechtvleugeligen is moeilijk te onderscheiden van insecten die behoren tot de wantsen (Heteroptera), de kakkerlakken (Blattodea) en de bidsprinkhanen (Mantodea).
Rechtvleugeligen komen wereldwijd voor en leven in de meest uiteenlopende biotopen; van zeer hete woestijnen in Afrika en tropische regenwouden in Zuid-Amerika tot de koude toendra's in het noorden van Azië. Veel soorten zijn omnivoor en eten zowel plantaardig voedsel als kleine ongewervelden, andere soorten zijn strikt herbivoor of juist felle jagers (carnivoor). In tegenstelling tot de meeste insecten zijn rechtvleugeligen strikt landbewonend, geen enkele soort heeft zich aangepast aan het water. In dit artikel worden de krekels en sabelsprinkhanen (Ensifera) aangeduid als de langsprietigen en de sprinkhanen (Caelifera) als de kortsprietigen.
Rettvengjer (Orthoptera) er ein orden hemimetabole flygande insekt. Til gruppa høyrer mellom anna grashopper, sirissar og vortebitarar.
Det er beskrive 13 000 artar rettvengjer på verdsbasis. Dei er særs vanlege insekt bortsett frå i kalde strok, i Noreg er det berre registrert 28 artar.
Rettvengjene er dei einaste insekta som er kosher i jødedommen.
Rettvengjer vert kjenneteikna av uvanleg stort protonum, det vil seie ryggskjelettplata på det første mellomkroppssegmentet. Forvengjene har ei læraktig, fortjukka region som ofte vert nytta til kurtise eller kamuflasje, medan bakvengjene er membranøse og vifteliknande. Ofte har rettvengjene store bakbein dei nyttar til å hoppa. Dei høyrer særs godt, og har trommehinner på frambeina og bakkroppen.
Fleire av dei største insekta me kjenner til høyrer til rettvengjene. Store grashopper kan bli opp mot 12 cm lange med eit dobbelt så stort vengjespenn.
Dei fleste rettvengjene er planteetarar eller altetarar, men det finst òg reine predatorar. Mange av artane praktiserer ein kurtise kor dei «spelar» - hannen lagar høge lydar for å trekka til seg hoa. Dette skjer anten ved at han gnir framvengjene mot kvarandre eller gjennom at han gnir bakbeinet mot bakkroppen. Somme artar kan produsera til dels særs høg lyd på denne måten. Det er derimot ingen artar som gnir bakbeina mot kvarandre, som mange trur.
Rettvengjer (Orthoptera) er ein orden hemimetabole flygande insekt. Til gruppa høyrer mellom anna grashopper, sirissar og vortebitarar.
Det er beskrive 13 000 artar rettvengjer på verdsbasis. Dei er særs vanlege insekt bortsett frå i kalde strok, i Noreg er det berre registrert 28 artar.
Rettvengjene er dei einaste insekta som er kosher i jødedommen.
Rettvinger er en gruppe av de «gresshoppelignende insekter» (Orthopteroida). Den er delt inn i to underordener, Vortebitere og sirisser og Gresshopper.
Rettvinger er mellom 1 og 12 cm. De norske artene er noe ikke større enn 6 cm. De største kan ha et vingespenn på over 22 cm.
De fleste artene har vinger som voksne. Det finnes både arter med velutviklede flygevinger, reduserte vinger og noen helt vingeløse.
Bakbeina er velutviklede med et kraftig lår, spesialiserte for å hoppe. De har bitende munndeler, gjerne med kraftige kjever.
De finnes på mange ulike leveområder (habitat). De fleste artene finnes i varmere strøk. Bare et fåtall finnes i Norge.
Rettvinger lever i vegetasjonen, i høyt gress, busker og trær. Mange er varmekjære. De og liker solfylte steder og foretrekker gjerne tørre steder med sparsom vegetasjon og gjerne med sand. Men det finnes unntak, i Norge finnes det gresshopper som lever i fjellet eller på fuktige steder (myr).
De er plantespisere, men noen er rovdyr og kan ta andre mindre dyr.
Rettvinger er for det meste dårlige flygere og flyr sjeldent. Vingene benyttes mest til å sveve med, etter at de først har gjort et høyt hopp. Noen arter kan fly langt, som den Europeisk Europeiske vandregresshoppen. Noen arter kan opptrer i svermer som vandregresshoppene og kan da være fryktede skadedyr på avlinger i landbruket.
Eggene legges både i jorden eller på blad (planter). Noen stikker eggene ned i jorden, noen limer de fast til planter, eller de kan slippe dem mer tilfeldig.
Rettvinger har ufullstendig forvandling, overgang fra nyklekt larve til det voksne kjønnsmodne insektet går gradvis gjennom flere nymfestadier.
Rettvinger har lydframbringende organer og hørselsorganer. De lydframbringende organene hos rettvingene kalles stridulasjonorganer. Hos løvgresshopper sitter disse taggene på vingen og kalles stridulasjonskammer, for å lage lyd gnir de vingene sammen. Markgresshopper har små torner på innsiden av låret og kalles stridulasjonsfiler. Når de gnir baklårene mot en skarp kant på vingen, oppstår sangen.
Hørselsorganet kalles tympanalorgan, og er en rund eller spalteformet åpning. Løvgresshopper og sirisser har de på frambeina, litt høyt oppe på leggen. Ved å snu på seg kan de også rettningsbestemme hvor lyden kommer fra.
Når de lager lyd, kalles denne for sangen, eller at gresshoppen synger. Denne sangen er spesifikk fra art til art, og hensikten er å finne en make for parring. Ved å lytte til sangen kan en skille artene fra hverandre. De fleste eldre mennesker har redusert hørsel, og vanligvis er den blitt såpass dårlig at de ikke oppfatter den høyfrekvente gresshoppe-sangen mer. De kan si at gresshoppene har blitt borte, men det er nok feil.
Det er 28 arter i Norge. Et latinsk familienavn ender med ...idae, og et navn på en overfamilie på ...oidea.
Norsk entomologisk forening har også utgitt en rekke Insekttabeller. Dette er små og billige hefter der en kan bestemme insekter til artsnivå. Et av heftene (se kilde) tar for seg de norske rettvingene (Orthoptera). (se kilde)
Rettvinger er en gruppe av de «gresshoppelignende insekter» (Orthopteroida). Den er delt inn i to underordener, Vortebitere og sirisser og Gresshopper.
Rettvinger (Orthoptera) er gresshopper, vortebitere og sirisser. Vortebitere og sirisser (Ensifera) som kjennetegnes av at de har svært lange antenner, så lang som eller lengre enn kroppen. Løvgresshoppen er en kjent representant fra denne gruppen. Gresshopper (Caelifera) har forholdsvis korte antenner, og generelt, en litt mer kompakt kropp. Markgresshopper er typiske representanter for denne gruppen.Prostoskrzydłe (Orthoptera) – rząd owadów uskrzydlonych w większości ciepło- i słońcolubnych (heliobiontów), rozpowszechnionych na całym świecie, głównie w strefie klimatu tropikalnego i subtropikalnego, potocznie nazywanych konikami polnymi. Charakteryzują się przeobrażeniem niezupełnym, dwiema parami niejednakowych skrzydeł i kryptycznym ubarwieniem. Należą do nich świerszcze, pasikoniki, reliktowe weta oraz – uznawane za jedne z najgroźniejszych szkodników upraw – szarańcze, stąd prostoskrzydłe są czasami nazywane szarańczakami.
Liczą ponad 20 tysięcy gatunków zamieszkujących wszystkie kontynenty, poza Antarktydą. W Europie stwierdzono prawie 1000 gatunków. Z terenów Polski wykazano w literaturze 105 gatunków, z czego 82 gatunki zaliczono do polskiej ortopterofauny[3][4]. W zapisie kopalnym znane są od pensylwanu (karbon)[5].
Dział zoologii zajmujący się prostoskrzydłymi to ortopterologia.
Prostoskrzydłe to owady średniej wielkości i duże, o wydłużonym ciele i charakterystycznym kształcie głowy, najczęściej ustawionej ortognatycznie[4][6] względem osi ciała (prostopadle ku dołowi, płaszczyzna czoła tworzy z główną osią ciała kąt prosty[6]), ale zdarza się opistognatyczne (hipognatyczne), a nawet prognatyczne ustawienie głowy[4].
Głowa jest relatywnie duża, zaopatrzona w kuliste lub półkuliste (rzadziej wydłużone i spłaszczone) oczy złożone oraz zazwyczaj trzy przyoczka. U gatunków żyjących pod ziemią lub w mrowiskach oczy są małe, a u gatunków jaskiniowych – znacznie lub całkowicie zredukowane.
Aparat gębowy typu gryzącego, masywny, z dużą wargą górną, 5-członowym głaszczkiem szczękowym i 3-członowym głaszczkiem wargowym – występuje u larwy i owada dorosłego. Typ aparatu gębowego zwykle ortognatyczny, czasem opistognatyczny lub prognatyczny. Czułki szarańczaków mają różną długość i różną liczbę członów. Przedplecze duże, dobrze rozwinięte pleury tułowia, z wyjątkiem małych pleur przedtułowia.
Przednie skrzydła (tegmen) są węższe od tylnych, przekształcone w sztywne, skórzaste lub pergaminowate pokrywy (skrzydła pokrywowe). Tylne są szersze, błoniaste, składają się wachlarzowato, w czasie spoczynku są ukryte pod skrzydłami pokrywowymi. Przednie skrzydła mogą być zredukowane. Znane są też formy bezskrzydłe.
U większości gatunków odnóża III pary są silnie zmodyfikowane, dobrze rozwinięte i skoczne. Dwie pierwsze pary odnóży są bieżne. U turkuciowatych pierwsza para grzebiąca, przekształcona na kształt łopat służących do kopania w ziemi.
Wiele gatunków ma aparaty strydulacyjne służące do wydawania dźwięków oraz aparaty tympanalne pełniące funkcję narządu słuchu. U samic – z wyjątkiem turkuciowatych – obecne jest duże, wystające pokładełko rzeczywiste, u samców przysadki odwłokowe. Przewód pokarmowy z wolem i przedżołądkiem. Funkcję narządu wydalniczego pełni około 300 cewek Malpighiego.
Najmniejsze gatunki mierzą mniej niż 2 mm (tropikalne mrowiszczaki), a największe – 180 mm długości (południowoamerykańskie Proscopiidae). Rozpiętość skrzydeł u największych osobników sięga 250 mm[4].
Prostoskrzydłe zajmują różnorodne siedliska, głównie o charakterze stepowym, pola, łąki oraz powierzchniowe warstwy gleby. Niektóre żyją w jaskiniach.
Samce tworzą spermatofory, samice składają jaja w pakietach. Umieszczają je w glebie lub w tkankach roślin. Niektóre gatunki rozmnażają się partenogenetycznie. Rozwój z przeobrażeniem niezupełnym – nie występuje stadium poczwarki. W klimacie umiarkowanym zimują jaja.
Większość jest roślinożerna (fitofagi), ale są też gatunki żywiące się pokarmem zwierzęcym (zoofagi) lub szczątkami organicznymi (detrytusofagi).
Rodziny współcześnie żyjących gatunków prostoskrzydłych grupowane są, głównie ze względu na długość czułków, w dwóch podrzędach[7]:
Niektóre prostoskrzydłe są zdolne do wytwarzania tzw. formy stadowej. Te, które w takiej formie migrują stanowią zagrożenie dla upraw na znacznych obszarach. Olbrzymie zgrupowania tych owadów mogą przemieszczać się na znaczne odległości. Do połowy XIX wieku stada migrującej szarańczy wędrownej pustoszyły uprawy w całej Europie. Dopiero objęcie kontrolą ich gniazd lęgowych zapobiegło powstawaniu ich fazy migrującej[4]. W Afryce i w ciepłych strefach Azji stada kilku gatunków szarańczaków, a w Australii Chortoicetes terminifera, nadal budzą poważne obawy farmerów i instytucji rządowych. W celu monitorowania rozwoju niebezpiecznych szkodników powołano m.in. Australian Plague Locust Commission w Australii, Desert Locust Control Organization for Eastern Africa i International Red Locust Control Organisation w Afryce.
Turkuć podjadek był jeszcze pod koniec XX wieku uważany za szkodnika upraw w ogrodach, inspektach, uprawach roślin okopowych i szkółkach. Obecnie nie ma większego znaczenia wobec znacznego spadku liczebności jego populacji.
We współczesnej cywilizacji zachodniej, zwłaszcza europejskiej i północnoamerykańskiej zasadniczo nie spożywa się owadów, mimo że w starożytności owady były częścią europejskiej kuchni.
Szarańczaki są natomiast rozpowszechnione jako pokarm w kuchniach azjatyckich, afrykańskich i południowoamerykańskich, gdzie stanowią ważny składnik diety – pod względem zawartości białka przypominają mięso drobiowe. W Afryce podawane są zwykle po ugotowaniu lub z rusztu, a w Azji są często grillowane.
Prostoskrzydłe są częstym motywem w sztukach Wschodu, zwłaszcza w poezji japońskiej i chińskiej. W kulturze europejskiej, w tym polskiej, pojawiają się motywy nawiązujące do świerszcza (np. Świerszczyk – czasopismo dla dzieci, "Świerszcze" jako nazwa zespołów, piosenka Magdy Umer "Koncert jesienny [na dwa świerszcze i wiatr w kominie]")
Prostoskrzydłe (Orthoptera) – rząd owadów uskrzydlonych w większości ciepło- i słońcolubnych (heliobiontów), rozpowszechnionych na całym świecie, głównie w strefie klimatu tropikalnego i subtropikalnego, potocznie nazywanych konikami polnymi. Charakteryzują się przeobrażeniem niezupełnym, dwiema parami niejednakowych skrzydeł i kryptycznym ubarwieniem. Należą do nich świerszcze, pasikoniki, reliktowe weta oraz – uznawane za jedne z najgroźniejszych szkodników upraw – szarańcze, stąd prostoskrzydłe są czasami nazywane szarańczakami.
Liczą ponad 20 tysięcy gatunków zamieszkujących wszystkie kontynenty, poza Antarktydą. W Europie stwierdzono prawie 1000 gatunków. Z terenów Polski wykazano w literaturze 105 gatunków, z czego 82 gatunki zaliczono do polskiej ortopterofauny. W zapisie kopalnym znane są od pensylwanu (karbon).
Dział zoologii zajmujący się prostoskrzydłymi to ortopterologia.
Os ortópteros (do grego Orthos = plano; Pteron = asas) formam uma ordem de insetos cujos membros incluem os gafanhotos, grilos, esperanças, wetas e paquinhas. O grupo Orthoptera é dividido em duas subordens, Caelifera e Ensifera, que juntas englobam mais de 30 mil espécies. Estes insetos encontram-se espalhados pelo mundo todo, sendo ausentes apenas nas regiões polares.[1] Alguns são de grande importância econômica, como por exemplo na culinária de alguns países. O primeiro registro fóssil de ortópteros data o Carbonífero.[2]
Os insetos da ordem Orthoptera possuem aspectos morfológicos particulares que proporcionam a produção de um som característico, processo esse conhecido como estridulação. Além disso, também são conhecidos por disporem de pernas traseiras bem desenvolvidas e adaptadas para o salto.
O grupo Caelifera compreende, principalmente, os gafanhotos. Os gafanhotos são os principais representantes tanto do grupo Caelifera quanto da ordem Orthoptera. O reconhecimento pode ser feito por meio da observação de suas características morfológicas externas: suas antenas são mais curtas que o corpo, geralmente filiformes (em forma de fio) e com menos de trinta segmentos cada. A forma do corpo é variável para cada espécie, podendo ser comprida, ensiformes (em forma de espada) ou mesmo claviforme (em forma de clave). Os tímpanos se encontram um de cada lado do primeiro segmento abdominal. O ovipositor dos gafanhotos, diferente dos demais, normalmente é inconspícuo. Como dito anteriormente, a terceira perna é bem desenvolvida e adaptada para o salto.
O grupo Ensifera tem como representantes os grilos, as paquinhas e as esperanças. Os grilos possuem antenas filiformes e longas, maiores que o corpo. Possuem ovipositor conspícuo, órgãos auditivos nas pernas anteriores e aparelho estridulatório formado pelas nervuras das asas anteriores. Os grilos têm hábitos noturnos, vivendo em buracos no solo ou em frestas. Quanto à sua importância econômica, podem atacar raízes, folhas e frutos de algodoeiro, arroz, batata, milho, tomate, e outras plantas. As paquinhas apresentam antenas de comprimento moderado e finas na extremidade. Os tímpanos estão presentes nas tíbias das pernas anteriores. O aparelho estridulatório é rudimentar, emitindo ruídos pouco perceptíveis. Dispõem-se de pernas dianteiras modificadas para a escavação, relacionado ao seu hábito de vida subterrâneo. As esperanças possuem antenas longas e maiores que o corpo, de aspectos filiformes e multi-segmentados. Os órgãos timpânicos estão situados nas tíbias anteriores, perto da articulação do joelho, e o ovipositor é ensiforme.[1]A maioria das esperanças tem hábitos noturnos e as que vivem durante o dia encontram-se no interior de um tubo feito com folhas de árvores que elas mesmas cortam e enrolam. A sua denominação foi decorrente de sua coloração esverdeada, e esses animais também são atribuídos a boa sorte. Algumas espécies imitam folhas, tanto em sua coloração como também nas nervuras e manchas, e outras podem apresentar asas com colorações avermelhadas, violáceas ou, até mesmo, amareladas.
O corpo dos insetos em geral é dividido em cabeça, tórax e abdômen, com três pares de patas articuladas, recoberto por uma epicutícula cerosa impermeável.[3] A cabeça dos Orthoptera é vertical em relação ao corpo e apresenta um par de antenas geralmente multi articuladas de tamanho variável, olhos compostos bem desenvolvidos,[3] três ocelos,[1] peças bucais mastigadoras fortes dirigidas para baixo (ou seja, a cabeça é hipognata).[4][3] O primeiro segmento do tórax é largo[3] e o abdômen apresenta 10 segmentos,[1] contendo na placa anal um par de cercos distintos, curtos e articulados.
O aspecto característico da ordem Orthoptera são as pernas: enquanto o primeiro e o segundo par de pernas são semelhantes, as pernas traseiras (o terceiro par) são bem desenvolvidas, ampliadas, musculosas e com fêmures mais robustos que as demais, adaptadas para o salto.[3] Algumas espécies podem possuir longos espinhos nelas.[3] Dependendo do grupo, as pernas podem compreender também os órgãos estridulatórios (produção do som) e/ou os órgãos timpânicos (recepção do som) - estes últimos podendo estar situados, porém, nas laterais do abdômen.[1]
Em formas escavadoras, como as paquinhas, as patas dianteiras são curtas, porém largas, e adaptadas à escavação, relacionado aos seus hábitos de vida subterrâneo.[3] Já nas espécies semi aquáticas, especialmente do gênero Paulinia, apresentam as tíbias das pernas posteriores remiformes (em forma de remo).[1]
Há espécies com ou sem asas, denominadas ápteras.[4] Quando presentes, estão em dois pares: as asas dianteiras são do tipo tégmina,[3] espessas, protegendo o segundo par de asas, podendo ser modificada para a camuflagem e/ou produção de som,[1] além de eventualmente auxiliar no voo. As asas traseiras são largas e membranosas, com muitas nervuras, e em repouso se dispõem longitudinalmente sob as dianteiras, como as dobras de um leque. Estas são as verdadeiras responsáveis pelo voo.[3]
Além da variedade das pernas e asas, pode haver dimorfismo sexual em relação ao tamanho, sendo que as fêmeas são, em geral, maiores que os machos, o que é comum nos insetos. Em Ensifera a discrepância não é tão grande, enquanto que em Caelifera isso já é mais acentuado.[5]
Sua coloração e forma também permite que se camuflem no ambiente. Muitos imitam folhas, galhos, flores e pedras e mimetizam outros insetos, o que difere entre jovens e adultos, assim como entre machos e fêmeas.[1][6] Apesar de a maioria apresentar cores discretas para esconder sua presença, algumas espécies exibem coloração aposemática, com o objetivo de espantar o seu predador.[6]
Em relação à anatomia interna, seus sistemas (respiratório, circulatório, nervoso, digestório, excretor) funcionam de acordo com o padrão geral dos insetos.
A capacidade de voo dos ortópteros é, em geral, limitada, sendo que existem até espécies que a perderam completamente.[3]
Seus hábitos de vida podem variar de muitas formas. Os ortópteros podem viver em diversos habitats, como por exemplo sendo terrestres, semi aquáticos (nadando ou deslizando na água), escavadores ou cavernícolas, com hábitos de vida diurnos ou noturnos.[1][3][6] Eles também podem ser solitários (vivem isolados) ou gregários (vivem em bando e apresentam hábitos migratórios), mesmo em uma mesma espécie.[7]
A alimentação dos ortópteros é muito diversa, podendo ser altamente específica ou bastante ampla. Existem exemplos onívoros, predadores, fungívoros ou herbívoros, que consomem folhagens, raízes, sementes, pólen, néctar. Aqueles que são predadores podem utilizar as pernas anteriores e médias como pinças para capturar suas presas.[6]
Os sons emitidos por ortópteros – processo denominado estridulação – variam no ritmo e no modo de emissão dependendo da espécie. Na maioria das vezes, é o macho que emite os sons, e o objetivo desses insetos com este comportamento pode ser o de atrair a fêmea para a reprodução, assim como marcar seu território ou competir pela fêmea, ou até mesmo usá-lo como alarme quando estão ameaçados ou feridos.[8] A estridulação produzida por cada espécie é característica, de modo que a reprodução não ocorre entre espécies diferentes.[7]
A propagação de som ocorre a partir do atrito entre fileiras de pequenos dentes, denominados fileiras estridulatórias, presentes em diferentes partes do corpo do animal, como as asas e pernas. Comparando os grupos dentro de Orthoptera, o processo pode se dar através de fricção entre as asas anteriores, como ocorre em alguns Ensifera. O som também pode ser resultado de atrito entre essas asas e fileiras estridulatórias presentes nos fêmures, como em Caelifera. Em Acrididae, o som é produzido ao esfregar as fileiras de dentes esclerotizados da lateral do abdômen com os da face interna do fêmur. Já em Acridinae, o som é originado quando as asas posteriores se raspam entre si.[1]
Para amplificar as ondas sonoras, estes animais podem utilizar suas próprias asas como câmaras de ressonância, fazendo com que tomem forma de leque para isso. Há outros métodos de amplificações comuns, como o posicionamento do inseto sobre folhas ou dentro de buracos.
A incapacidade estridulatória de algumas fêmeas pode estar relacionada à ausência de fileiras estridulatórias em seus fêmures. Ocasionalmente, tanto machos quanto fêmeas podem emitir ruídos durante o voo, produzidos pelo atrito da superfície superior da margem costal das asas contra a face interior das tégminas, o que é diferente do processo estridulatório em si.[1]
Ao mesmo tempo que há uma variedade na produção de sons, tal diversidade também está presente nas estruturas de recepção do som. Em Ensifera, o tímpano (órgão auditivo) está localizado na tíbia anterior, enquanto que em Caelifera esta estrutura se encontra no abdômen.[9]
A estrutura do tímpano consiste em uma fina membrana cuticular, uma grande bolsa de ar ligada a esta membrana e sensilas. O conjunto das duas primeiras estruturas formam um “tambor” que, ao ser atingido pelas ondas sonoras, vibra e estimula as sensilas.[3]
Por outro lado, ainda que o som dos ortópteros seja muito característico do grupo, existem também espécies ápteras que não são capazes de produzir ou captar sons, já que os aparelhos estridulatórios e os tímpanos estão ausentes.
Os ortópteros apresentam desenvolvimento hemimetábolo: há fase de ovo, de ninfa (jovem) e de imago (adulto).[6] As ninfas têm aspectos morfológicos e hábitos de vida semelhantes ao adulto, porém difere deste pelo seu tamanho relativamente menor, asas ainda ausentes ou imaturas, órgãos reprodutores não desenvolvidos e menor quantidade de artículos antenais.[1]
A reprodução se dá de modo sexuado, embora também existam espécies que apresentem partenogênese facultativa,[1] que ocorre quando a disponibilidade de machos é baixa. Existe, antes da cópula, um processo de corte envolvido, relacionado à estridulação e vibração do corpo e das antenas.[10] Durante a cópula, a genitália masculina – que fica na parte interna, entre as placas supraanal e subgenital, no abdômen – pode ser colocada para fora para transferência de gametas de modo indireto, através de um espermatóforo.[1] O macho posiciona-se sobre a fêmea e transfere a bolsa de gametas para o gonóporo feminino e, ao final, a fêmea pode se alimentar da cápsula do espermatóforo.[7] O ovipositor feminino é, em geral, grande, composto por três pares de valvas, das quais a interior é geralmente reduzida ou ausente[1] e se localiza na parte terminal do abdômen das fêmeas. A cópula pode durar até dias, com o macho permanecendo sobre a fêmea por todo esse tempo.[1]
Os ovos são postos em diferentes locais e de maneiras distintas de acordo com os diferentes grupos, o que se reflete em sua anatomia. Em Caelifera, as valvas no ovipositor auxiliam no processo de escavação para a postura de ovos dentro do solo. Já em Ensifera, os ovos são postos no interior das folhas ou em suas margens, através de um ovipositor longo, podendo causar galhas.[7][11]
Pode também existir cuidado com a prole por parte da fêmea, que protege os ovos, por exemplo, do macho para que ele não os coma, até que os indivíduos sofram a primeira muda. Isso ocorre em espécies de grilo-toupeira.[7]
Uma das hipóteses para as relações filogenéticas dos grupos de ortópteros está representada abaixo.[12]
Orthoptera EnsiferaAcridoidea etc.
Entre os inimigos naturais de ortópteros estão seus predadores, principalmente outros insetos, aranhas, aves, roedores e outros vertebrados, além de parasitas externos, como ácaros, e internos, como vermes, larvas de insetos e bactérias.[1][7]
Algumas espécies de gafanhotos podem adquirir hábitos de vida gregários e migratórios, formando as chamadas “nuvens” de gafanhotos.[7] Enquanto eles migram para um local onde irão se nutrir e procriar, as plantações que estiverem em suas trajetórias são devoradas rapidamente. Normalmente invadem somente as áreas de monoculturas e pastagens, principalmente gramíneas, podendo ser, então, considerados também como graminívoros. Assim, em outras famílias de plantas o prejuízo que os gafanhotos provocam é menos significativo.[13] Há relatos de “nuvens” invasoras tão grandes que toldaram a luz do sol.[7]
Esse comportamento está relacionado a plasticidade fenotípica dos grupos com este tipo de comportamento.[14] Grandes densidades populacionais são identificadas por estímulos visuais, olfativos e mecânica no par de pernas posteriores,[15] induzindo o aumento nos níveis de serotonina no corpo,[16] a qual está relacionada com a mudança fenotípica e comportamental dos gafanhotos gregários.
Os gafanhotos (Acrididae) estão sendo estudados como fonte de enzimas capazes de metabolizar substâncias lignocelulósicas e produzir, a partir deste processo, etanol, um biocombustível de importância econômica, com maior eficiência do que outros insetos. Em biotecnologia, a lignina é um composto de difícil degradação e estas enzimas aparentam ser efetivas neste processo.[17]
As enzimas em questão são produzidas no trato intestinal por micro-organismos simbiontes e estão relacionadas à digestão de carboidratos de origem vegetal obtidos na alimentação.[18]
O consumo de insetos é praticado por 2 bilhões de pessoas ao redor do mundo, em especial na Ásia, Oceania e América Latina.[19] Os ortópteros compõem 13% das espécies de insetos descritas como comestíveis[20] e são ricos em proteínas.[21] Uma barreira para o acréscimo de insetos na dieta das culturas ocidentais é o estranhamento e aversão causados por essa prática,[22][23] entretanto a criação de insetos, em comparação às criações de animais de corte tradicionais no ocidente, apresenta certas vantagens: emite menos poluentes, consome menos água, tem conversão da alimentação em proteínas mais eficiente, podem utilizar lixo orgânico como alimento e ocupam menos espaço,[19] sendo uma alternativa sustentável à pecuária.
A entomofagia de ortópteros é uma prática muitas vezes associada à costumes em algumas comunidades como a tailandesa, na qual foi introduzida uma peste agrícola (Patanga succincta L.) na alimentação para controle da praga e o inseto foi incorporado como parte da dieta dos locais.[24] Em comunidades judaicas há registro do consumo de gafanhotos, os únicos insetos considerados apropriados para alimentação de acordo com as leis judaicas,[25] em países como Espanha, Iémen e Israel ao longo da história.[26]
Na China, há tradição de uso de grilos para lutas datada há aproximadamente mil anos, durante a dinastia Song, mas a venda de grilos cantantes é anterior a esse período,[27] associado ao desenvolvimento de objetos relacionados a essa prática como recipientes para manter os animais e redes para captura. Houve declínio nesta prática durante a Revolução cultural (1949), porém retomou a popularidade no final da década de 70.[28]
Enquanto apenas os machos são utilizados para a luta, as fêmeas são vendidas como alimento para aves. Os machos são recolhidos assim que o sexo se torna identificável e são vendidos como lutadores. Durante a briga, os animais são instigados a lutar até a morte ou até o dominante ser reconhecível.[27]
Associado a esse costume, são relatados problemas relacionados ao vício em apostas nas lutas, desencorajadas no interior da China e permitidas nas grandes cidades mas mesmo assim frequentes em todo país.[29]
Os membros da família Proscopiidae, pertencentes ao grupo Caelifera, possuem uma morfologia muito diferente das demais. São relativamente raras, encontradas na América do Sul, e ficam isoladas sobre as plantas. Os proscopídeos não possuem asas e mimetizam gravetos e folhas secas. Assemelham-se aos insetos conhecidos popularmente como “bicho-pau”. É possível diferenciá-los analisando dois aspectos principais, o tamanho da antena e a distância entre os três pares de pernas. O verdadeiro “bicho-pau”, da ordem Phasmatodea, tem antenas longas e o segundo par de pernas equidistante das demais. Já o falso “bicho-pau” tem antenas mais curtas e o segundo par de pernas mais próxima do terceiro par em relação ao primeiro.[1]
Na Amazônia há uma espécie de esperança que produz uma estridulação que ressoa como as sílabas de "ta-na-na", sendo chamado, portanto, de “tanana” pelos índios locais. A Chlorocoelus tanana consegue formar uma câmara de ressonância com as asas anteriores que permitem ampliar o som da estridulação.[1]
|acessodata=
requer |url=
(ajuda) |acessodata=
requer |url=
(ajuda) Os ortópteros (do grego Orthos = plano; Pteron = asas) formam uma ordem de insetos cujos membros incluem os gafanhotos, grilos, esperanças, wetas e paquinhas. O grupo Orthoptera é dividido em duas subordens, Caelifera e Ensifera, que juntas englobam mais de 30 mil espécies. Estes insetos encontram-se espalhados pelo mundo todo, sendo ausentes apenas nas regiões polares. Alguns são de grande importância econômica, como por exemplo na culinária de alguns países. O primeiro registro fóssil de ortópteros data o Carbonífero.
Os insetos da ordem Orthoptera possuem aspectos morfológicos particulares que proporcionam a produção de um som característico, processo esse conhecido como estridulação. Além disso, também são conhecidos por disporem de pernas traseiras bem desenvolvidas e adaptadas para o salto.
O grupo Caelifera compreende, principalmente, os gafanhotos. Os gafanhotos são os principais representantes tanto do grupo Caelifera quanto da ordem Orthoptera. O reconhecimento pode ser feito por meio da observação de suas características morfológicas externas: suas antenas são mais curtas que o corpo, geralmente filiformes (em forma de fio) e com menos de trinta segmentos cada. A forma do corpo é variável para cada espécie, podendo ser comprida, ensiformes (em forma de espada) ou mesmo claviforme (em forma de clave). Os tímpanos se encontram um de cada lado do primeiro segmento abdominal. O ovipositor dos gafanhotos, diferente dos demais, normalmente é inconspícuo. Como dito anteriormente, a terceira perna é bem desenvolvida e adaptada para o salto.
O grupo Ensifera tem como representantes os grilos, as paquinhas e as esperanças. Os grilos possuem antenas filiformes e longas, maiores que o corpo. Possuem ovipositor conspícuo, órgãos auditivos nas pernas anteriores e aparelho estridulatório formado pelas nervuras das asas anteriores. Os grilos têm hábitos noturnos, vivendo em buracos no solo ou em frestas. Quanto à sua importância econômica, podem atacar raízes, folhas e frutos de algodoeiro, arroz, batata, milho, tomate, e outras plantas. As paquinhas apresentam antenas de comprimento moderado e finas na extremidade. Os tímpanos estão presentes nas tíbias das pernas anteriores. O aparelho estridulatório é rudimentar, emitindo ruídos pouco perceptíveis. Dispõem-se de pernas dianteiras modificadas para a escavação, relacionado ao seu hábito de vida subterrâneo. As esperanças possuem antenas longas e maiores que o corpo, de aspectos filiformes e multi-segmentados. Os órgãos timpânicos estão situados nas tíbias anteriores, perto da articulação do joelho, e o ovipositor é ensiforme.A maioria das esperanças tem hábitos noturnos e as que vivem durante o dia encontram-se no interior de um tubo feito com folhas de árvores que elas mesmas cortam e enrolam. A sua denominação foi decorrente de sua coloração esverdeada, e esses animais também são atribuídos a boa sorte. Algumas espécies imitam folhas, tanto em sua coloração como também nas nervuras e manchas, e outras podem apresentar asas com colorações avermelhadas, violáceas ou, até mesmo, amareladas.
Ortopterele (Orthoptera) (din greaca orthos = drept; pteron = aripă;) sau saltatoriile (Saltatoria) (din latina saltare = a sări) sunt un ordin de insecte de mărimi mijlocii și mari (10 – 100 mm), foarte comune, ca lăcustele, greierii, chifterițele (coropișnițele). Picioarele sunt lungi, în special cele posterioare care sunt conformate pentru sărit, de unde și numele de Saltatoria. Aripile anterioare sunt drepte (de unde și numele de Orthoptera), înguste, ușor chitinizate (pergamentoase), scorțoase și se numesc tegmine sau elitre. Aripile posterioare sunt late, cu câmpul jugal bine dezvoltat, strânse în falduri longitudinale în lungul corpului în repaus și acoperite de tegmine. Au capul mare, ortognat, și protoracele bine dezvoltat. Antenele sunt filamentoase. Aparatul bucal este de tip masticator. Abdomenul este format din 10 segmente și poartă cerci și uneori stili inserați pe al 9-lea sternit la masculi. Cercii codali nu sunt formați din articole. La adulți există organe timpanale (auditive), pedale sau abdominale, precum și organe stridulante, cu care produc zgomote.
Se cunosc peste 22.000 de specii, larg răspândite pe glob, mai ales în stepă, dar se găsesc și în păduri, în grădini și chiar în casă, în peșteri, unele sunt hipogee (trăiesc sub pământ), chiar și mirmecofile (trăiesc în mușuroaiele de furnici). Au apărut în carbonifer și sunt în plină dezvoltare. Cele mai multe sunt insecte fitofage (ex. greierii, cosașii), unele dăunătoare (lăcustele, coropișnițele ș.a.), câteva sunt prădătoare.
Ordinul cuprinde două subordine: Ensifera și Caelifera, care se deosebesc prin următoarele trăsături caracteristice:
Caracterul Ensifera Caelifera Antena Antenele sunt mai lungi decât jumătatea lungimii corpului, fiind alcătuite din peste 30 de articole. Antenele sunt mai scurte decât jumătatea lungimii corpului, fiind alcătuite din mai puțin de 30 de articole. Organul timpanal (când este prezent) Organul timpanal se află pe tibia anterioară. Organul timpanal se află pe primul segment abdominal Organul stridulant (când este prezent) Organul stridulant este tegmino-terminal. Stridulația se produce prin frecarea tegminei stângi de cea dreaptă. Organul stridulant este termino-metafemural. Stridulația se realizează prin frecarea femurului posterior de tegmină. Oviscaptul (ovipozitorul) Oviscaptul este lung, cu valvele strâns unite, uneori lipsind. Are formă de sabie sau de seceră Oviscaptul este scurt și are valvele neunite. Are formă de ciot. Ouăle Ouăle sunt depuse câte unul, fără să formeze ooteci. Ouăle sunt depuse în ootecă. Năpârlirea Exuvia este de obicei, mâncată Exuvia nu este mâncată
Ortopterele (Orthoptera) (din greaca orthos = drept; pteron = aripă;) sau saltatoriile (Saltatoria) (din latina saltare = a sări) sunt un ordin de insecte de mărimi mijlocii și mari (10 – 100 mm), foarte comune, ca lăcustele, greierii, chifterițele (coropișnițele). Picioarele sunt lungi, în special cele posterioare care sunt conformate pentru sărit, de unde și numele de Saltatoria. Aripile anterioare sunt drepte (de unde și numele de Orthoptera), înguste, ușor chitinizate (pergamentoase), scorțoase și se numesc tegmine sau elitre. Aripile posterioare sunt late, cu câmpul jugal bine dezvoltat, strânse în falduri longitudinale în lungul corpului în repaus și acoperite de tegmine. Au capul mare, ortognat, și protoracele bine dezvoltat. Antenele sunt filamentoase. Aparatul bucal este de tip masticator. Abdomenul este format din 10 segmente și poartă cerci și uneori stili inserați pe al 9-lea sternit la masculi. Cercii codali nu sunt formați din articole. La adulți există organe timpanale (auditive), pedale sau abdominale, precum și organe stridulante, cu care produc zgomote.
Se cunosc peste 22.000 de specii, larg răspândite pe glob, mai ales în stepă, dar se găsesc și în păduri, în grădini și chiar în casă, în peșteri, unele sunt hipogee (trăiesc sub pământ), chiar și mirmecofile (trăiesc în mușuroaiele de furnici). Au apărut în carbonifer și sunt în plină dezvoltare. Cele mai multe sunt insecte fitofage (ex. greierii, cosașii), unele dăunătoare (lăcustele, coropișnițele ș.a.), câteva sunt prădătoare.
Rovnokrídlovce (lat. Orthoptera, Saltatoria) je rad ortopteroidného hmyzu.
Je to malý i veľký hmyz s valcovitým až mierne laterálne splošteným telom.
Zadné nohy sú silné, skákavé, len u odvodených hrabavých foriem môže byť ich skákacia funkcia potlačená.
Na výrazne hypognátnej hlave sú silné hryzavé ústne ústroje a nitkovité, alebo štíhle vretenovité tykadlá. Tykadlá sú tenké, až vlasovité, zložené z veľkého počtu kratučkých článkov. Samice majú znášadlo, ktoré je nápadné hlavne u kobyliek. Stridulačný aparát samcov je alárny, vzácne redukovaný.
Krídla majú rozličnú stavbu i spôsob uloženia v pokoji (viac u nižších taxónov), predné krídla sú však obyčajne viac chitinizované i pigmentované, častá je brachyptéria až aptéria. Veľká väčšina druhov má stridulačný aparát aj sluchové (tympanálne) orgány. Tympanálne orgány sú na predných holeniach.
Vývin je paurometabolia s 5 – 6 instarmi. Na svete žije asi 15 200 druhov, u nás 120.
Rovnokrídlovce:
V niektorých starších systémoch (spravidla ignorujúcich vymreté podtaxóny z tohto taxónu) tvoria podrady Ensifera a Caelifera samostatné rady namiesto Orthoptera.
Rovnokrídlovce (lat. Orthoptera, Saltatoria) je rad ortopteroidného hmyzu.
Kobílice (znanstveno ime Orthoptera, grško ortho - raven, pteron - krilo) so red žuželk z več kot 20.000 opisanimi recentnimi vrstami, ki živijo po vsem svetu, največ pa jih je v tropih. To je raznovrsten red žuželk z nepopolno preobrazbo, ki jih najlažje prepoznamo po zadnjih nogah, prilagojenih za skakanje, velikem zaobljenem ščitku na oprsju, ter navzdol (ortognatno) usmerjenih čeljustih. Red sestavljata dva večja podredova, dolgotipalčnice (Ensifera) in kratkotipalčnice (Caelifera), katerih predstavnike lahko enostavno ločimo po dolžini tipalnic - tipalnice dolgotipalčnic lahko presegajo dolžino preostalega telesa, tipalnice kratkotipalčnic pa pogosto niso daljše od glave. V red sodijo tudi nekatere žuželke, ki jih običajno ne označujemo kot kobilice - murni, bramorji in črički.
So žuželke s srednje velikim do velikim telesom, pogosto varovalne barve (zelene, rjave, rumenkaste), nekateri predstavniki pa so kričečih svarilnih barv. Imajo veliko, ortognatno glavo z navzdol usmerjenim obustnim aparatom, izoblikovanim v grizalo. Na njej so tudi velike sestavljene oči in nitaste tipalnice, poleg njih pa pri večini vrst še dve ali tri očesca. Tipalnice so lahko zelo kratke, lahko pa nekajkrat presegajo dolžino telesa. Za glavo je velik ščitek (pronotum), ki je ob straneh oprsja zaobljen navzdol, kar mu daje obliko sedla. Tako v celoti pokriva vrh in strani predprsja, pri trnovratkah (družina Tetrigidae) pa sega celo do konca zadka. Druga dva člena oprsja nosita dva para kril, od katerih je sprednji nekoliko otrdel in predstavlja zaščito za široka, nežna zadnja krila, ki jih kobilice ob mirovanju zložijo pod njih. Sprednji par kril je raven in ozek, po njih je red dobil znanstveno ime. Med mirovanjem se vzdolž telesa bolj ali manj prekrivajo, segajo v večini primerov čez konec zadka, ob straneh pa so ukrivljena navzdol in deloma prekrivajo bočno stran telesa. Mnogo kobilic ima tudi zmanjšana ali povsem reducirana krila. Noge so dobro razvite; zadnji par je pri večini kobilic močno povečan in služi za skakanje. Na koncu vseh nog so močni kremplji. Na koncu 9-členskega zadka je par različno dolgih cerkov, pri samicah pa tudi dobro razvita leglica.
Imajo nepopolno preobrazbo - ličinke so zelo podobne odraslim živalim, le brez kril in genitalij. Ko se izležejo iz jajčeca so črvaste oblike, vendar je to le prehodna faza - takoj ko pridejo na zrak, prehodni ovoj poči in ven zleze ličinka, ki ima prepoznavno obliko kobilice. Lastnost, po kateri se kobilice ločijo od drugih podobnih skupin žuželk je, da pride pri razvoju kril do zasuka - zasnove za krila so pri zadnjih dveh stadijih ličinke obrnjene tako, da zadnji par kril pokriva sprednjega.
Samica s pomočjo leglice izleže jajčeca posamič ali v majhnih skupinah v zemljo, rastlinsko tkivo ali primerno luknjo v tleh. Ovoj, ki daje ličinkam sprva videz črvička, le-te kmalu odvržejo in postanejo podobne odraslim živalim. Prehranjujejo se z rastlinsko hrano. Levijo se večinoma štiri- do šestkrat, črički pa tudi do desetkrat preden odrastejo.
Odrasle živali se prehranjujejo večinoma s travami, razen čričkov, ki tudi lovijo druge majhne žuželke. Parjenje pri kobilicah je zapleten proces; samci večine vrst kobilic pred samim parjenjem kličejo samico in ji dvorijo s proizvajanjem vrstno specifičnih zvokov. Pogosto je kobilice lažje določati po zvokih kot po telesni zgradbi. Kadar poje več samcev hkrati, lahko samica glede na lastnosti zvočnih signalov (trajanje, jakost) izbira samca - nižji toni in glasnejši zvoki po navadi pomenijo, da je »pevec« večji in močnejši, kar so ugodne lastnosti za potomce. Spolna selekcija gre tako v smeri močnejših zvokov. Druga funkcija oglašanja je vzpostavljanje in vzdrževanje teritorija. Parjenje traja nekaj ur, kmalu po tistem prične samica odlagati jajčeca.
Vrste v območjih z zmernim podnebjem večinoma zaključijo življenjski krog v enem letu, prezimijo jajčeca. Dlje živeče vrste preživijo eno ali dve zimi kot ličinke, redke pa še kakšno zimo kot odrasli.
Med vsemi skupinami žuželk imajo kobilice najbolj razširjene in najbolj raznolike mehanizme produkcije zvoka s stridulacijo - drgnjenjem enega dela telesa ob drugega. Mehanizma se pri dolgotipalčnicah in kratkotipalčnicah razlikujeta - kratkotipalčnice drgnejo nazobčan del zadnjih nog ob otrdela sprednja krila (pokrovke ali elitre), mnogo dolgotipalčnic pa ima krila zakrnela, zato drgnejo pokrovke med seboj; del ene pokrovke je spremenjen v rebrasto strukturo, druga pa ima odebeljeno žilo, ki drgne po rebru in s tem proizvaja zvok. Taki strukturi pravimo cvrčalo. Zvok, ki ga proizvaja takšna struktura, je razmeroma šibak. Za ojačanje imajo te živali posebej oblikovane vreče v sistemu vzdušnic ali spremenjena krila, ki služijo kot resonator. Poseben primer je bramor vrste Scapteriscus acletus, ki si v ta namen izkoplje akustično jamico. Zvoki so večinoma visokih tonov (frekvenc) - žuželke namreč zaradi fizikalnih omejitev ne morejo učinkovito proizvajati zvokov z nizkimi toni.[1] Oglašanje kratkotipalčnic lahko večinoma sliši tudi človek, oglašanje dolgotipalčnic pa je večinoma v ultrazvočnem območju. Zvoki nekaterih čričkov lahko presegajo 100 kHz.[2]
Zvoke spolnih partnerjev slišijo s posebnimi slušnimi organi, ki so pri dolgotipalčnicah okrogle ali ovalne membrane na sprednjih golenih, pri kratkotipalčnicah pa ob strani prvega člena zadka.
Kot red so kozmopolitske - živijo po vsem svetu, razen v polarnih predelih in visokogorju, posamezne vrste pa imajo lahko zelo specifične ekološke zahteve in iz območja izginejo, če se njihov habitat le malo spremeni, zato so pogosto uporabne kot bioindikatorski organizmi. Kratkotipalčnice se prehranjujejo s travami, zato jih večinoma najdemo blizu tal in tudi po prehrani bolj raznolike dolgotipalčnice se pogosto zadržujejo nizko. Bramorji celo preživijo vse življenje v rovih, ki jih izkopljejo pod zemljo, murni imajo v podzemeljskih jamicah skrivališča, jamske kobilice pa dan preživijo v naravnih jamah in pridejo na prosto samo ponoči. Prebivališče in zgradba telesa kobilic sta tesno povezana. Večina kobilic se lahko seli le na kratke razdalje. Ker so po drugi strani evolucijsko zelo prilagodljive, je med kobilicami veliko endemnih vrst, ki so se v preteklosti prilagodile na določene razmere v okolju in ostale ujete na geografsko omejenem območju, ko so se razmere ponovno spremenile. Tudi zato sta v primerjavi z drugimi skupinami žuželk raznolikost in število vrst velika. Danes ločujemo tudi mnogo podvrst, form in populacij posameznih vrst kobilic, kar nakazuje, da procesi nastajanja vrst še vedno potekajo.
Znana lastnost kobilic je tudi združevanje v roje (rojenje), čeprav se v velike roje združuje le okoli 10 vrst kobilic. Vzrok za ta pojav in njegov mehanizem še nista povsem pojasnjena, znano pa je, da se pri nekaterih kobilicah oblika telesa forme, ki roji, razlikuje od tiste, ki ne. Domnevajo, da je ključni faktor pri razvoju roječe forme gostota ličink v prostoru - razvije se pri veliki gostoti in tako pripomore k razširjanju osebkov na območja z manj kompeticije za hrano. Eden od možnih mehanizmov so feromoni, ki jih izločajo ličinke in ob ustrezni koncentraciji sprožijo razvoj roječe oblike. Sprožilec rojenja pa je najverjetneje dotikanje. Roji puščavskih kobilic (Schistocerca gregaria) so največji med vsemi poznanimi žuželkami in lahko prekrijejo površino več sto kvadratnih kilometrov.[3] Domnevajo, da je en tak roj vrste iz rodu Schistocerca pred 3-5 milijoni let prečkal Atlantski ocean in naselil Ameriko ter se od takrat razvil v več kot 50 vrst rodu Schistocerca, ki danes poseljujejo ameriški kontinent (v nasprotju z eno samo vrsto na drugi strani Atlantika).[4]
Mesojede kobilice plenijo druge žuželke, predvsem take z mehkim skeletom, same pa so plen mnogo različnim živalim, od žužkojedih ptic, plazilcev, sesalcev (predvsem malih sesalcev), pajkov idr. Pogosto so na kobilicah vidne majhne rdeče kroglice, to so pršice iz družine Trombiidae, ki zajedajo na njih tako da sesajo njihovo hemolimfo. Nekatere muhe in ose jih plenijo za hrano svojemu potomstvu.
Ob besedi »kobilice« večina ljudi najprej pomisli na roje kobilic selk, osmo od desetih biblijskih katastrof. Kljub temu, da le malo vrst tvori ogromne roje, lahko milijoni kobilic, ki požrejo vse pred seboj, bistveno pripomorejo k pomanjkanju hrane v s pridelkom že tako revnih afriških državah. Nanje se nanaša tudi večina kulturnih referenc, vključno z Biblijo, ki jih omenja kar 98-krat. Po drugi strani pa je mnogo vrst kobilic neposredno uporabnih za prehrano, saj so lahko dostopne in bogate z beljakovinami.
Kobilice so tako podobne posnemalcem, da so nekateri avtorji združevali redova v enoten red ravnokrilcev, vendar drugačen razvoj kril, oblika jajčec in odsotnost slušnih organov pri posnemalcih podpirajo ločevanje v samostojna redova. Razdelitev kobilic v dva monofiletska podredova podpirajo molekularni in morfološki znaki:
V Sloveniji živi mnogo vrst kobilic. Tako so med slovenskimi dolgotipalčnicami poznane skupine cvrčalk (Tettigonioidea), jamskih kobilic (Rhaphidophoridea) z istoimensko družino, ki je tu zastopana z dvema vrstama, in murnov (Grylloidea). Od kratkotipalčnic živijo na Slovenskem predstavniki skupin dolgoovratničark (Tetrigoidea), rovokopk (Tridactyloidea) in poljskih kobilic (Acridoidea).
Ena od najzanimivejših vrst kobilic v Sloveniji je žagarica (Saga pedo), plenilska kobilica z nogami, prilagojenimi za grabljenje. Razširjena je na Krasu in v slovenskem Primorju in zaradi redkosti zaščitena tako na državni, kot na evropski ravni.
Kobílice (znanstveno ime Orthoptera, grško ortho - raven, pteron - krilo) so red žuželk z več kot 20.000 opisanimi recentnimi vrstami, ki živijo po vsem svetu, največ pa jih je v tropih. To je raznovrsten red žuželk z nepopolno preobrazbo, ki jih najlažje prepoznamo po zadnjih nogah, prilagojenih za skakanje, velikem zaobljenem ščitku na oprsju, ter navzdol (ortognatno) usmerjenih čeljustih. Red sestavljata dva večja podredova, dolgotipalčnice (Ensifera) in kratkotipalčnice (Caelifera), katerih predstavnike lahko enostavno ločimo po dolžini tipalnic - tipalnice dolgotipalčnic lahko presegajo dolžino preostalega telesa, tipalnice kratkotipalčnic pa pogosto niso daljše od glave. V red sodijo tudi nekatere žuželke, ki jih običajno ne označujemo kot kobilice - murni, bramorji in črički.
Hopprätvingar (Orthoptera) är en ordning inom insekterna. Den omfattar cirka 24 500 kända arter, varav 37 förekommer i Sverige.[1]
Denna systematik anger överfamiljer och familjer.
En äldre indelning, som man fortfarande kan få se, är i överfamiljerna Tettigonioidea (vårtbitare och grottvårtbitare), Grylloidea (syrsor och mullvadssyrsor) och Caelifera (gräshoppor).
Hopprätvingar är medelstora till ganska stora insekter med en kraftig kroppsbyggnad. Bakbenen är särskilt långa och har hos många arter omvandlats till hoppredskap med starkt förtjockade lår. De har vanligtvis fullt utvecklade vingar, ett främre par tämligen sklerotiserade täckvingar och ett bakre par mjuka flygvingar, men det finns också de som endast har små, tillbakabildade vingar och de som är vinglösa. Känselspröten är smala men kan nå en betydande längd speciellt hos långhornsrätvingarna. Huvudet är nedåtriktat, försett med facettögon och kraftiga, bitande mundelar.
Hopprätvingar förekommer över hela världen, på alla kontinenter utom Antarktis och i många olika slags klimat, från tropiska regnskogar till torra öknar och saknas bara i de allra kallaste trakterna.
Hopprätvingarna kommunicerar med varandra med hjälp av ljud, och har därför både ljudorgan och öron. Sker detta i fortplantningssyfte eller i syfte att hävda revir kallas ljudalstringen för stridulation, något som också brukar kallas för att insekten spelar. Vanligen är det endast hanarna som spelar, men hos en del arter spelar både hanar och honor. Ljudorganet är ett av tre slag.[källa behövs] Det första slaget består av en serie tänder på insidan av baklåret, vilka stryks mot täckvingarnas kant. Denna typ av organ återfinns hos gräshopporna, som dessutom har öronen på främre delen av bakkroppen. Det andra slaget består av skrapor och motsvarande ribbor på täckvingarnas baser; hos vårtbitarna finns det bara en av varje slag, hos syrsorna finns skrapor och ribbor på båda vingbaserna. Syrsor och vårtbitare har öronen på framskenbenen. En del hopprätvingar kan också frambringa ljud genom att gnida bakvingarna mot varandra under flykten, eller genom att gnida käkarna mot varandra.
Vårtbitarna och mullvadssyrsorna lever till större eller mindre del av rov, utom vissa mindre arter av vårtbitare, som är renodlade vegetarianer. De övriga familjerna är växtätare, även om syrsorna och grottvårtbitarna kan äta dött animaliskt avfall.[2]
Alla hopprätvingar har ofullständig förvandling, det vill säga att de inte genomgår något puppstadium. Efter äggets kläckning utvecklas de istället genom ett antal nymfstadier till imago. Nymfen påminner redan från början om den fullbildade insekten, med undantag för att den är mindre och saknar vingar. För varje genomgånget utvecklingsstadium blir sedan nymfen allt mer lik den fullbildade insekten och i de senare stadierna börjar även vinganlagen att framträda.
Honan hos vårtbitare och syrsor har ett långt äggläggningsrör med vilket hon lägger äggen i jorden.
En egenhet hos vissa insekter, bland annat hos gräshopporna och syrsorna, är att det bara finns en typ av könskromosom X. Honorna har den i dubbel upplaga ("XX"), men hanarna bara i enkel ("X0").
Hopprätvingar (Orthoptera) är en ordning inom insekterna. Den omfattar cirka 24 500 kända arter, varav 37 förekommer i Sverige.
Düz kanatlılar (Orthoptera), Böcekler sınıfından bir takım.
Hepsi karada yaşar. Genellikle tropik bölgelerde bulunurlar. 18.000 kadar türü bilinmektedir. Başlarının ucunda çok parçalı iki anten ile yanlarda büyükçe iki petek göz bulunur. Bazılarının baş tepelerinde de 2 veya 3 adet nokta göz mevcuttur. Ağız parçaları kesici, çiğneyicidir. Çoğu bitkisel besinlerle, azı böceklerle beslenir. Ön kanatları dar ve parşömen sertliğindedir. Arka kanatlara örtü vazifesi yaparlar. Arka kanatlar geniş ve zar şeklindedir.
Nemf (yavru) halinde alt kanatlar çok küçüktür. Üst kanatlar altta, alttakiler üsttedir. Birkaç gömlek değişiminden sonra normale dönerler. Arka bacakları iyi gelişmiş olup, sıçramaya yarar. Ses çıkarma ve ses alma organları (timpanal organ) da iyi gelişmiştir. Dişilerin çoğunda yumurta koyma borusu bulunur. Bir çift olan antenleri bazılarında çok uzundur. Gelişimlerinde yarı başkalaşım (hemimetaboli) gösterirler.
Düz kanatlılar (Orthoptera), Böcekler sınıfından bir takım.
Hepsi karada yaşar. Genellikle tropik bölgelerde bulunurlar. 18.000 kadar türü bilinmektedir. Başlarının ucunda çok parçalı iki anten ile yanlarda büyükçe iki petek göz bulunur. Bazılarının baş tepelerinde de 2 veya 3 adet nokta göz mevcuttur. Ağız parçaları kesici, çiğneyicidir. Çoğu bitkisel besinlerle, azı böceklerle beslenir. Ön kanatları dar ve parşömen sertliğindedir. Arka kanatlara örtü vazifesi yaparlar. Arka kanatlar geniş ve zar şeklindedir.
Nemf (yavru) halinde alt kanatlar çok küçüktür. Üst kanatlar altta, alttakiler üsttedir. Birkaç gömlek değişiminden sonra normale dönerler. Arka bacakları iyi gelişmiş olup, sıçramaya yarar. Ses çıkarma ve ses alma organları (timpanal organ) da iyi gelişmiştir. Dişilerin çoğunda yumurta koyma borusu bulunur. Bir çift olan antenleri bazılarında çok uzundur. Gelişimlerinde yarı başkalaşım (hemimetaboli) gösterirler.
та інші види…
Джерела
Bộ Cánh thẳng (danh pháp khoa học: Orthoptera, từ tiếng Hy Lạp orthos = "thẳng" và pteron = "cánh") là một bộ côn trùng với biến thái không hoàn toàn, bao gồm các loài châu chấu, cào cào, dế và muỗm. Nhiều loài côn trùng trong bộ này phát ra các âm thanh dưới dạng các tiếng kêu inh ỏi bằng cách cọ xát cánh vào nhau hay vào chân. Các tai của chúng, nằm ở các chân trước, được kết nối sao cho chúng có thể định vị nhau bằng âm thanh.
Các loài côn trùng cánh thẳng có hai cặp cánh; các cánh trước hẹp hơn các cánh sau và cứng ở phần gốc cánh. Các cánh trước gối lên nhau ở phần lưng bụng khi côn trùng cánh thẳng nghỉ ngơi. Các cánh sau giống như màng mỏng và gập nếp như các lá quạt phía dưới các cánh trước khi nghỉ. Chúng có phần miệng với quai hàm, các mắt kép (phức) lớn, độ dài các râu thay đổi tùy theo loài. Các chân sau to, phù hợp với việc bật nhảy.
Công trùng trong bộ Cánh thẳng có thể gấp cánh lại khi nghỉ ngơi. Đặc trưng đó khiến bộ Cánh thẳng được xếp vào siêu bộ (superorder) Cánh mới (Neoptera).
Các côn trùng cánh thẳng phát triển nhờ biến thái không hoàn toàn. Phần lớn các loài đẻ trứng trong đất hay trên cây. Trứng nở ra thành con non trông tương tự như con trưởng thành nhưng thiếu cánh. Thông qua các lần lột xác kế tiếp nhau thì con non sẽ phát triển lên để trở thành con trưởng thành với đầy đủ cánh. Côn trùng cánh thẳng có khả năng gập được cánh của chúng, một khả năng mà các nhà côn trùng học gọi là côn trùng cánh mới (Neoptera).
Số lượng lần lột xác phụ thuộc vào từng loài; sự phát triển cũng rất biến thiên và có thể là từ vài tuần tới vài tháng, phụ thuộc vào khả năng cung cấp của các nguồn cấp thức ăn cùng các điều kiện thời tiết.
Một vài loài côn trùng trong bộ này là các côn trùng duy nhất được coi là kashrut (thức ăn được phép) của đạo Do Thái. Mặc dù Kinh Thánh có thể được hiểu như là thông báo rằng mọi loài Orthoptera là kashrut, ngoại trừ những loài không nhảy như dế trũi, nhưng các tác giả của luật Halakha lại cho rằng chỉ có 4 loài đã biết tại Yemen mới được coi là kashrut.
Bộ Cánh thẳng (danh pháp khoa học: Orthoptera, từ tiếng Hy Lạp orthos = "thẳng" và pteron = "cánh") là một bộ côn trùng với biến thái không hoàn toàn, bao gồm các loài châu chấu, cào cào, dế và muỗm. Nhiều loài côn trùng trong bộ này phát ra các âm thanh dưới dạng các tiếng kêu inh ỏi bằng cách cọ xát cánh vào nhau hay vào chân. Các tai của chúng, nằm ở các chân trước, được kết nối sao cho chúng có thể định vị nhau bằng âm thanh.
Прямокры́лые, или пры́гающие прямокры́лые (лат. Orthoptera) — отряд новокрылых насекомых с неполным превращением, включающий кузнечиков, сверчков, кобылок (саранчу), трипёрстов и прыгунчиков. По состоянию на 2013 год количество описанных видов оценивалось в 24 481, включая 651 ископаемый вид. Это самый большой отряд в когорте Polyneoptera[1].
Название Orthoptera образовано от др.-греч. ὀρθός — «прямой» и πτερόν — «крыло». Ранее также часто использовалось название Saltatoria, введённое Латрейлем в 1817 году.
Тело прямокрылых может быть самой разнообразной формы, но чаще всего оно удлинённое. Голова относительно крупная, с отвесным или скошенным лбом, с развитыми глазами и глазками (иногда глазки отсутствуют).
Ротовые органы грызущего типа, направлены вниз или вперед (некоторые сверчковые). Усики удлинённые, нитевидные, щетинковидные либо мечевидные, иногда булавовидные или иной формы. Переднеспинка большая, с развитыми боковыми лопастями, сверху прямоугольной формы, не прикрывает голову. Средне- и заднегрудь слиты, их плевральные отделы резко подразделены косыми или отвесными швами на эпистерн (спереди) и эпимер (сзади).
Характерная черта всего отряда — удлинённые задние ноги с сильно утолщёнными бедрами, обеспечивающие способность к прыжку (у некоторых прямокрылых эта способность вторично утрачена). Задние голени сверху по обеим сторонам вооружены большим количеством шипов, на конце несут обычно 4—6 подвижных шпоры. Передние и средние ноги бегательного типа, передние ноги также могут быть копательными или хватательными. Передние голени с органом слуха; у короткоусых прямокрылых он утрачен и вторично развился у саранчовых на первом сегменте брюшка. 1—4-члениковые лапки несут на конце два коготка и часто присоску-аролий между ними. Надкрылья плотные, кожистые, с хорошо развитым жилкованием, несут на себе основные элементы звукового аппарата и их участие в полёте ограниченно. Крылья широкие веерообразные, с многочисленными жилками. Позади X тергита располагается хорошо заметная анальная пластинка, последний стернит (IX у самцов, VII у самок) модифицирован и называется генитальной пластинкой. Придатками вершины брюшка являются церки, а у самки также яйцеклад, который иногда отсутствует.
Одной из примечательных черт подавляющего большинства прямокрылых является наличие звукового аппарата и способность издавать звук, то есть стрекотать. Звуковой аппарат прямокрылых состоит из смычка и скрипки и сводится к двум основным типам.
Звуковой аппарат первичного типа возник у первых настоящих прямокрылых и представлен комплексом изменённых жилок в основании надкрылий. У прямокрылых левое надкрылье всегда покрывает правое, это связано именно со строением первичного звукового аппарата. Изначально смычком служила единственная стридуляционная жилка на левом надкрылье, а скрипкой — вся поверхность основания правого надкрылья. В дальнейшем эволюция привела к появлению зеркальца — замкнутого поля между основаниями жилок M+CuA и A1+A2. На левом надкрылье зеркальце замутнено, тогда как на правом — прозрачное и блестящее. Спереди зеркальце ограничено толстой стридуляционной жилкой — изменённой CuP, которая на левом надкрылье снизу зазубрена. Звук издаётся трением стридуляционной жилки о край правого зеркальца, служащего резонатором. У сверчковых звуковой аппарат подвергся дальнейшему совершенствованию, а надкрылья сильно укоротились. Фактически, вся их роль теперь сводится к издаванию звука.
Акустические аппараты короткоусых прямокрылых разнообразны (перечислим только наиболее распространенные): звук может извлекаться за счет трения выпуклых кутикулярных зазубрин (Acridinae) или живых сенсилл (Gomphocerinae) на внутренней поверхности задних бедер о жилки надкрылий; трения гладкого ребра с внутренней стороны задних бедер о бугорки или выпуклые жилки на надкрыльях (Oedipodinae); трения крыльев о надкрылья в сложенном положении на земле (Pyrgomorphidae, Gomphocerinae, Oedipodinae) или во время полета (Oedipodinae, Pamphagidae); при помощи оригинальных аппаратов, например, орган Краусса (Pamphagidae).
У прямокрылых, которые лишены звукового аппарата и зачастую органов слуха, в связи с чем долгое время считавшихся «глухонемыми», существуют свои способы коммуникации. Так, эумастациды продуцируют вибросигналы за счет тремуляции брюшка, а тетригиды путём сокращением мышц в средних ногах, вибрации от которых передаются через субстрат и регистрируются другими особями. Биоакустика таких групп является молодым и быстроразвивающимся направлением науки.
Отряд подразделяется на два хорошо обособленных современных подотряда — длинноусых (Ensifera) и короткоусых (Caelifera), и один ископаемый — Titanoptera[2][3], иногда выделяемый в отдельный отряд[4]:
Прямокры́лые, или пры́гающие прямокры́лые (лат. Orthoptera) — отряд новокрылых насекомых с неполным превращением, включающий кузнечиков, сверчков, кобылок (саранчу), трипёрстов и прыгунчиков. По состоянию на 2013 год количество описанных видов оценивалось в 24 481, включая 651 ископаемый вид. Это самый большой отряд в когорте Polyneoptera.
直翅目(學名:Orthoptera)包括蝗蟲、螽斯、蟋蟀、蚱蜢、螻蛄等昆蟲,共有約2萬種。前翅是革质,后翅是膜质,静止时成扇状折叠,口器咀嚼式。屬於不完全變態的昆蟲(卵、若蟲、成蟲)。通常有著發達的後腿,善於跳躍。一些直翅目的雄蟲會用翅膀和腿摩擦發出聲音,來吸引雌蟲。
全世界已知18000余种,分隶64科3500属。中国已知800余种,分隶28科。
又名長角亞目,中文同名於另一雙翅目下亞目
直翅目(學名:Orthoptera)包括蝗蟲、螽斯、蟋蟀、蚱蜢、螻蛄等昆蟲,共有約2萬種。前翅是革质,后翅是膜质,静止时成扇状折叠,口器咀嚼式。屬於不完全變態的昆蟲(卵、若蟲、成蟲)。通常有著發達的後腿,善於跳躍。一些直翅目的雄蟲會用翅膀和腿摩擦發出聲音,來吸引雌蟲。
バッタ目(Orthoptera)は、昆虫類の分類群の一つ。バッタ、キリギリス、コオロギ、ケラ、カマドウマなどが属するグループである。直翅目(ちょくしもく)とも呼ばれる。
かつてはカマキリ、ナナフシ、ゴキブリ、ガロアムシまで含んだ大きな目で扱われたが、現在はこれらをそれぞれ独立した目として扱う分類法が一般的である。
熱帯から寒帯まで、全世界の陸上に広く分布する。種類数は判っているだけで約1万5千種類ほどだが、今後も熱帯雨林地帯を中心に多くの新種が発見されると考えられている。うち日本では150種類以上が知られる。
体は前後に細長く、やや左右に平たいものが多い。触角は単純で長く、特に夜行性のグループであるキリギリス亜目はほとんどが体長よりも長い触角をもつ。
脚の中では特に後脚が長く発達し、移動や敵からの逃走の際によく跳躍する。後脚の腿節には筋肉がつき太くなっている。また、各脚の脛には小さな棘の束がいくつもあり、キリギリス亜目の肉食性の強い種類では獲物を脚で抑えこむため棘が長く鋭く発達する傾向がある。
主に植物上で生活する物は趺節-足先に吸着組織を備える。バッタ亜目では爪間盤、キリギリス亜目では褥盤となるが、いずれもガラス・プラスチックなどの滑る面を難なく歩くことが出来る。
後脚の発達の悪い一部の種類では殆ど跳躍を行わない種類(ケラやカヤキリなど)もある。
口には大顎が発達し、食物をかじって食べる。バッタ亜目はほとんど植物食だが、キリギリス亜目では雑食や肉食のものが多く、肉食の強い種類は天敵に捕獲された際に大顎で噛みつくことも多い。キリギリスなどに噛まれると結構痛い。
一部の種類(ササキリ亜科のクサキリ族(クサキリ、クビキリギス、カヤキリ、ヒサゴクサキリなど)、ツユムシ亜科、ウマオイ亜科、クツワムシ亜科、コオロギではカンタン亜科。)はカマキリのように暗いところで複眼が黒っぽく変わる。
成虫には翅があり、これを使って活発に飛ぶものがいる。一方で翅が鱗状に退化したり後翅が抜け落ちたりして、飛ぶ能力を欠くものもいる。
キリギリス亜目ではオスの前翅にやすりのような発音器官と共鳴室を備え、前翅をこすり合わせ大きな音を出して鳴く種類が多い。鳴く種類ではオスの前翅の翅脈が複雑になるが、メスの翅脈は前後に単純に伸びる。バッタ亜目にもナキイナゴやショウリョウバッタなど鳴くものがいるが、これらは前翅と後脚、または前翅と後翅をこすり合わせており、キリギリス亜目とは鳴く仕組みが異なる。鳴き声は他個体との通信手段として用いられる。バッタ亜目では後胸部の側面、キリギリス亜目では前脚脛節のつけ根に耳を持っていて、ここで他個体の鳴き声や物音を聞き取る。鳴き声はオスがメスと出会い配偶行動をとるための手段としての他、個体ごとの移動による過剰な拡散を防いだり、危険を感じて鳴き止む事で他の個体にも危険を知らせている、などの意味がある。
腹部は11個の腹節があるが、最後の第11腹節は退化していて、第9腹節と第10腹節にオスの生殖器やメスの産卵管、尾毛(びもう)が集中する。尾毛は触角よりも太くて短いが、コオロギ類ではかなり長く発達する。これもまた触角と同様に周囲を探る感覚器となっている。
生活史は蛹の時期を経ず、卵 - 幼虫 - 成虫という不完全変態を行う。卵は土中や植物の組織内に産み付けられる。バッタ亜目ではメスが腹部を土中に差しこみ、粘性のある体液を分泌し泡立てて卵嚢を作るのに対し、キリギリス亜目ではメスの腹端に長い産卵管があり、これを土中や植物の組織に突き立てて一粒ずつ産卵する。孵化した幼虫は翅がなく体も小さいが、ほぼ親と同じ体型で、親と同じ食物を摂って成長する。
バッタ目(Orthoptera)は、昆虫類の分類群の一つ。バッタ、キリギリス、コオロギ、ケラ、カマドウマなどが属するグループである。直翅目(ちょくしもく)とも呼ばれる。
かつてはカマキリ、ナナフシ、ゴキブリ、ガロアムシまで含んだ大きな目で扱われたが、現在はこれらをそれぞれ独立した目として扱う分類法が一般的である。
메뚜기목(영어: Orthoptera)은 메뚜기, 여치, 귀뚜라미 등이 속하는 곤충의 분류이다. 직시류(直翅類)라고도 한다. 번데기의 과정이 없이 허물벗기로 성장하는 불완전변태를 한다. 주로 초식성인 것이 많으며, 뒷다리가 발달하여 뛰어오르는 능력이 좋은 것이 특징이다. 청각기나 발음기를 가진 종이 많으며, 수컷은 날개를 비비거나 날개에 뒷다리를 마찰하여 소리를 내기도 한다. 비행하는 경우 뒷날개를 펄럭이며 날아간다.
다음은 2002년 "생명의 나무 프로젝트"(The Tree of Life Web Project)에 제안된 계통 분류이다.[1]
신시류 망시상목 무시귀뚜라미붙이목 메뚜기목