Gorillas is ape van die gelyknamige genus, Gorilla, en is die grootste oorlewende primate. Hulle hou merendeels op die grond, is hoofsaaklik plantvretend en bewoon die woude van Sentraal-Afrika. Die genus word in twee spesies onderverdeel, en in óf vier óf vyf subspesies. Die DNS van gorillas stem besonder baie met die mens s’n ooreen, naamlik tussen 95 en 99%, en naas die sjimpansee en bonobo is hulle is die naaste verwant aan die mens.
Die naam "gorilla" kom van die eerste naam wat in 1847 deur die Amerikaanse dokter en sendeling Thomas Staughton Savage en die natuurnavorser Jeffries Wyman aan die westelike gorilla gegee is, naamlik Troglodytes gorilla.[1] Dit is afgelei van die Griekse Γόριλλαι ("stam harige vroue") wat omstreeks 480 v.C. deur ’n Kartaagse navigator beskryf is nadat hy moontlik die gebied besoek het wat later Sierra Leone sou word.[2]
Die naaste verwante aan die gorilla is die sjimpansee en die mens, en al die Hominidae sowat 7 miljoen jaar van die laaste gemeenskaplike voorsaat afgeskei het.[3] Menslike geenreekse verskil gemiddeld net 1,6% van dié van gorillas.[4] Tot onlangs is die gorilla as ’n enkele spesie met drie subspesies beskou: die westelike laeland-, oostelike laeland- en berggorilla.[5][6] Daar bestaan nou egter konsensus dat daar twee spesies met twee subspesies elk bestaan. Meer onlangs was daar voorstelle dat die een spesie ’n derde subspesie het. Die verskillende spesies en subspesies het ontstaan uit ’n enkele soort gorilla tydens die ystydperk, waarna hulle woudhabitats gekrimp en hulle van mekaar geïsoleerd geraak het.[7]
Primatoloë ondersoek steeds die verband tussen verskillende gorillabevolkings.[5] Die spesies en subspesies wat hier onder genoem word, is dié waaroor die meeste wetenskaplikes saamstem.
Taksonomie van die genus GorillaDie voorgestelde derde subspesie van Gorilla beringei, wat nog nie ’n subspesienaam het nie, is die Bwindi-bevolking van berggorilla, soms genoem die Bwindi-gorilla.
Sommige verskille tussen die gorillas sluit in grootte, haarkleur, lengte, kultuur en gesigbreedte.[7] Daar is vermoedelik meer as 100 000 westelike laelandgorillas in die natuur oor en 4 000 in dieretuine; en 4 000 oostelike laelandgorillas in die natuur en 24 in dieretuine.[7] Berggorillas word die meeste bedreig, met sowat 620 oorblywendes in die natuur en geen in dieretuine nie.[7]
Gorillas loop op hul kneukels, maar soms ook vir kort entjies op twee voete wanneer hulle kos dra of in verdedigende situasies.[8] Mannetjies in die natuur weeg 135 tot 180 kg en is 1,7 tot 1,8 m lank, met ’n armspan van tot 2,6 m; wyfies weeg 68 tot 113 kg en is korter as mannetjies.[9] Gesette gorillas in aanhouding kan tot 270 kg weeg.[10] Gorillas se onderkake steek verder vorentoe as hul bokake en mannetjies het ’n prominente sagittale kam.
Die oostelike gorilla het donkerder hare as die westelike gorilla, en die berggorilla is die donkerste. Laasgenoemde het ook die digste pels. Die westelike laelandgorilla kan bruin of grys wees, met ’n rooierige voorkop. Gorillas in die laelande is skraler as die swaargeboude berggorillas. Die oostelike gorilla het ook ’n langer gesig en breër bors as die westelike gorilla.[11]
Gorillas kom kol-kol voor. Die woongebiede van die twee spesies word geskei deur die Kongorivier en sy sytakke.
Die westelike gorilla word in westelike sentraal-Afrika aangetref en die oostelike gorilla in oostelike sentraal-Afrika. Hoewel hulle oor ’n klein gebied voorkom, word hulle op verskeie hoogtes aangetref. Die berggorilla kom voor op hoogtes van 2 200 tot 4 300 m. Laelandgorillas word in digte woude en moerasse tot so laag as seevlak aangetref. Die westelike laelandgorillas kom voor in lande van westelike Sentraal-Afrika, en die oostelike laelandgorilla in die Demokratiese Republiek van die Kongo naby sy grens met Rwanda.[7]
’n Gorilla se dag word spandeer aan rusperiodes en reis- of vreetperiodes. Diëte wissel tussen spesies: berggorillas vreet meestal blare, stingels, murg en lote, terwyl vrugte ’n klein deel van hul dieet uitmaak.[12] Hul kos kom wydverspreid voor en nie indiwidue of groepe hoef met mekaar te wedywer nie. Hul blyplek strek oor gemiddeld 3 tot 15 km2 en hul bewegings is beperk tot tipies sowat 500 m per dag.[12]
Oostelike laelandgorillas het ’n meer uiteenlopende dieet, wat na gelang van die seisoen wissel. Blare en murg word algemeen gevreet, maar vrugte kan tot 25% van hul dieet uitmaak. Omdat vrugte minder algemeen voorkom, moet dié gorillas verder reis en hul blyplek wissel van 2,7 tot 6,5 km2. Hulle sal ook insekte, veral miere, vreet.[13] Westelike laelandgorillas vreet meer vrugte en kom dus meer wydverspreid voor.[14] Hulle kan tot 1 105 m per dag reis en hul byplekke wissel van 7 tot 14 km2.[14] Hulle vreet ook termiete en miere. Gorillas drink selde water omdat hulle sappige plante vreet wat soms met oggenddou bedek is.[15]
Een moontlike jagter van gorillas is die luiperd. Gorilla-reste is al gevind in luiperdmis, maar dit kan dalk oorblyfsels wees wat hulle gevreet het.[16] Wanneer ’n luiperd, mens of ander gorillas ’n groep aanval, sal een mannetjie die ander verdedig, selfs ten koste van sy eie lewe.[17]
Gorillas kom in troppe voor, wat dikwels bestaan uit een volwasse mannetjie, verskeie wyfies en hul nasate.[18][19][20] Troppe met meer as een mannetjie kom ook voor.[19] ’n Tipiese mannetjie, wat ook ’n silwerrug genoem word, is ouer as twaalf jaar. Die naam kom van die grys hare op die rug wat met volwassenheid gepaard gaan. Hulle het ook groot slagtande. Mannetjies en wyfies is albei geneig om die groep waarin hulle gebore is, te verlaat. Volwasse mannetjies verlaat dikwels die groep en vorm hul eie troppe deur wyfies te lok wat dan ook hul groep verlaat.
Berggorilla-mannetjies bly dikwels in hul geboortegroep en word ondergeskik aan die silwerrug. Wanneer die silwerrug doodgaan, kan die ander mannetjies dominant word en met die wyfies paar. Dié gedrag is nog nie onder oostelike laelandse gorillas opgemerk nie. In ’n trop met een mannetjie sal die wyfie en haar kleintjies ’n nuwe trop soek wanneer die mannetjie vrek.[21][22]
Die silwerrug is die middelpunt van die trop se aandag; hy neem al die besluite, ontlont konflik, bepaal die bewegings van die groep, lei die ander na plekke om kos te vind en neem verantwoordelikheid vir die veiligheid en welsyn van die groep. Jonger, ondergeskikte mannetjies, bekend as swartrûe, dien soms as hulpbeskerming. Swartrûe is gewoonlik tussen 8 en 12 jaar oud[20] en het nie grys hare op die rug nie. Hoewel mannetjies en wyfies sterk bande vorm, kom aggressiewe gedrag tussen hulle soms voor. Die verhouding tussen wyfies verskil; wyfies van dieselfde ma is gewoonlik vriendelik met mekaar, maar ander wyfies is dikwels aggressief teenoor mekaar.[18] Hulle kan baklei om die aandag van die mannetjie en ’n mannetjie kan tussenbeide tree.[23] Mannetjies het swak sosiale bande, maar dié van ’n trop wat net uit mannetjies bestaan is gewoonlik vriendelik met mekaar, versorg mekaar en speel saam,[20] en soms het hulle homoseksuele interaksies.[24]
Wyfies word volwasse op 10 tot 12 jaar (vroeër in aanhouding); mannetjies op 11 tot 13 jaar. Wyfies is agt en ’n half maande dragtig. Berggorillawyfies het op 10 jaar die eerste kleintjie en skenk daarna elke vier jaar die lewe.[25] Mannetjies kan vrugbaar wees voordat hulle volwassenheid bereik. Gorillas paar regdeur die jaar.[26]
Gorillas se kleintjies is kwesbaar en afhanklik en daarom is hul ma's belangrik vir hulle oorlewing.[27] 'n Mannetjie versorg nie die kleintjies nie, maar speel ’n rol om hulle met ander jong gorillas te laat sosialiseer.[28] Die silwerrug ondersteun ook die jong gorillas en beskerm hulle teen aggressiewe gedrag in die trop.[28]
Kleintjies bly in kontak met hul ma's vir die eerste vyf maande en die ma's bly naby die silwerrug vir beskerming.[28] Teen 12 maande beweeg kleintjies weg van die ma en op 18 tot 21 maande bestee hulle al hoe meer tyd weg van die ma af.[29] Hulle bereik ’n jeugdige ouderdom op drie jaar, en op ses jaar slaap hulle in ’n ander nes as die ma.[28]
’n Gorilla se verwagte lewensduur is tussen 35 en 40 jaar, hoewel hulle in dieretuine tot 50 jaar oud kan word.
Gorillas word as hoogs intelligent beskou. ’n Paar individue in aanhouding, soos Koko, het gebaretaal aangeleer. Nes ander grootape kan gorillas lag, treur, sterk familiebande smee, elementêre gereedskap maak en gebruik en oor die verlede en toekoms dink.[30] Sommige navorsers dink selfs hulle het spirituele gevoelens.[7] Hulle het kulture wat die bereiding van kos betref en sal individuele kleurvoorkeure toon.[7]
’n Gorilla se hand het ’n goeie greep en hulle kan eenvoudige gereedskap inspan, soos om tak as ’n knuppel te gebruik. Die volgende waarnemings is in September 2005 gemaak deur ’n span onder Thomas Breuer. ’n Wyfie in ’n park in die Republiek van die Kongo is waargeneem terwyl sy ’n stok gebruik het om die diepte van die water te beproef toe sy ’n moeras oorsteek. Nog ’n wyfie het ’n boomstomp as ’n brug ingespan en ook as ’n stut gebruik terwyl sy visvang. Dit beteken dat al die groot ape een of ander vorm van gereedskap gebruik.[31] In September 2005 is ’n twee en ’n half jaar oue gorilla in ’n wildreservaat in die Republiek van die Kongo gesien waar hy kokosneute met klippe oopkap.[32]
|coauthors= geïgnoreer (help)
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Gorilla.
Wikispecies het meer inligting verwant aan: Gorilla
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
Gorillas is ape van die gelyknamige genus, Gorilla, en is die grootste oorlewende primate. Hulle hou merendeels op die grond, is hoofsaaklik plantvretend en bewoon die woude van Sentraal-Afrika. Die genus word in twee spesies onderverdeel, en in óf vier óf vyf subspesies. Die DNS van gorillas stem besonder baie met die mens s’n ooreen, naamlik tussen 95 en 99%, en naas die sjimpansee en bonobo is hulle is die naaste verwant aan die mens.
Die naam "gorilla" kom van die eerste naam wat in 1847 deur die Amerikaanse dokter en sendeling Thomas Staughton Savage en die natuurnavorser Jeffries Wyman aan die westelike gorilla gegee is, naamlik Troglodytes gorilla. Dit is afgelei van die Griekse Γόριλλαι ("stam harige vroue") wat omstreeks 480 v.C. deur ’n Kartaagse navigator beskryf is nadat hy moontlik die gebied besoek het wat later Sierra Leone sou word.
Los gorilas (xéneru Gorilla) son primates herbívoros qu'habiten los montes d'África central. Ye'l más grande de los primates vivos. El so ADN ye 97% igual al humanu, siendo'l más cercanu a ésti dempués de los dos especies de chimpancé.
El físicu y misioneru estauxunidense Thomas Staughton Savage foi'l primeru en describir el gorila occidental, al que llamó Troglodytes gorilla, en 1847 a partir d'especímenes llograos en Liberia. El nome ye deriváu de la pallabra griega γόριλλαι (gorillai), que designaba a una tribu de muyeres peludes», pero tamién d'homes con piniellu que, portando antorches, asaltaben los barcos y torturaben y violaben a les muyeres que los marineros-yos ufiertáben, descrita por Hannón el Navegante.
Los gorilas muévense xeneralmente a cuatro pates. Les sos estremidaes anteriores son más allargaes que les posteriores y aseméyense a brazos, anque son utilizaes tamién como puntu de sofitu al caminar. Los machos miden ente 1,65 y 1,75 m d'altor, y pesen ente 140 y 200 kg. Les femes pesen aprosimao la metá que los machos. Con too, un gorila gruesu en cautividá algamó los 270 kg. La cadarma facial del gorila conozse como de «quexal protuberante», pos el quexal ye enforma mayor que'l maxilar.
La xestación dura 8 meses y mediu y de normal pasen 3 ó 4 años ente nacencies. Les críes viven coles sos madres 3 ó 4 años. Les femes maurecen cuando tienen ente 10 y 12 años (en cautividá, enantes ); los machos ente los 11 y los 13. La esperanza de vida ye de 30 a 50 años. El Massa, del zoolóxicu de Filadelfia, tien el récor de llonxevidá: morrió a los 54 años.
Los gorilas son mayoritariamente vexetarianos, y comen principalmente frutes, fueyes, biltos, etc., magar pueden llegar a consumir dellos inseutos, lo que representa namái del 1 al 2 por cientu de la so dieta.
Amás, tolos gorilas comparten el mesmu tipu de sangre (B) y, como los humanos, cada gorila tien buelgues dixitales úniques que lu identifiquen.
Hasta apocayá, considerábase una única especie de gorila, con trés subespecies: el gorila occidental, el gorila oriental y el gorila de monte. Agora considérase que'l gorila ta estremáu en dos especies, estremaes de la mesma en dos subespecies caúna. Más apocayá reclamóse la esistencia d'una tercer subespecie n'unu d'estos grupos.
Los científicos siguen estudiando les rellaciones ente distintes formes de gorilas. De siguío apaecen según la clasificación que cunta con mayor consensu científicu:[1]
Propúnxose una tercer subespecie de gorila oriental, que nun recibió una denominación llatina completa: ye la población de gorila de monte de Bwindi; esta forma ye llamada dacuando'l gorila de Bwindi».
Los gorilas son un xéneru en peligru d'estinción, y les sos especies fueron blancu de cazadores furtivos mientres enforma tiempu. Les amenaces a la supervivencia de los gorilas inclúin la destrucción del so hábitat y la cacería. Esta postrera amontóse colos conflictos armaos nos países en qu'habita, y un creciente interés en zones afluentes poles carnes exótiques».
En 2004, una población de dellos cientos de gorilas del parque nacional Odzala (El Congu) foi esencialmente esaniciada pol virus del ébola. Nel añu 2006, un estudiu publicáu na revista Science indicaba que más de 5.000 gorilas morrieren faía poco pola mor del virus del ébola.
Copito de Nieve foi l'únicu casu conocíu de gorila albín que se dio hasta la fecha. Calcúlase que nació escontra 1964, y finó en Barcelona nel 2003.
Un «llombu plateáu »ye un gorila machu adultu, usualmente mayor de 12 años, y llamáu asina pola distintiva llurdiu de pelo plateao que tien nel llombu. Un «llombu plateáu» tien caninos llargos que nacen cola madurez. Los «llombu prietu» son machos sexualmente activos d'hasta 11 años d'edá. Los gorilas son polígamos, y llegóse-yos a ver apariándose de frente.[2]
Los «llombu plateáu» son fuertes y dominantes, dirixentes de grupos de 5 a 30 individuos, y son el so centru d'atención; tomen toles decisiones, medien en conflictos, deciden los movimientos del grupu, lleven a los demás a sitios onde alimentase y tomen la responsabilidá de la seguridá y bientar del grupu.
El machu nuevu entama amodo a abandonar el so grupu cuando cumple los 11 años; entós, va viaxar solu o en compañía d'otros machos mientres un tiempu que va de 2 a 5 años, enantes de ser capaces d'atraer femes y formar un nuevu grupu de mano a criar. Ente que les críes de gorila permanecen cola so madre mientres 3 ó 4 años, los «llombu plateáu» curien de los güérfanos, anque nunca hasta l'estremu de cargalos.
Si ye desafiáu por un machu más nuevu o un foresteru, un «llombu plateáu» va glayar, va cutise'l pechu, va romper cañes, va enseñar los dientes y entós va cargar de frente. Delles vegaes, un machu nuevu puede relevar a otru adultu nel mandu. Si l'individuu dominante muerre por enfermedá, por accidente, lluchando o pola caza de furtivos, el grupu va estremase, y los animales van dir en busca d'un nuevu guía. Bien dacuando, un grupu puede ser tomáu na so totalidá por otru dirixente. Hai un altu riesgu de qu'esti nuevu machu dominante mate a les críes del anterior.
Los gorilas son bien cercanos a los humanos y tán consideraos como altamente intelixentes. Unos pocos individuos en cautividá, como Koko, aprendieron un llinguaxe de signos simplificáu.
Les siguientes observaciones fueron feches pol equipu de Thomas Breuer, de la sociedá pol caltenimientu de la vida selvaxe (Wildlife Conservation Society), en septiembre de 2005:
Los gorilas son conocíos por usar ferramientes n'estáu selvaxe. Una fema de gorila nel parque nacional de Nouabalé-Ndoki (Republica del Congo) foi grabada usando un palu como si midiera la fondura de l'agua d'un banzáu enantes de crucialo. Una segunda fema foi vista usando un tueru d'árbol como ponte y tamién como sofitu mientres pesca. Esto suxure que seique tolos antropomorfos se valgan d'instrumentos.
En setiembre de 2005, un gorila de dos años y mediu de la El Congu foi descubiertu usando roques pa romper un cocu nun santuariu de caza.[3] Ésta foi la primer observación d'esa índole nun gorila, pero, 40 años antes, los chimpancés fueron vistos usando ferramientes n'estáu selvaxe: ye famosa la imaxe del exemplar «pescando» termites. Ye una lleenda común de les xentes natives haber visto gorilas usando palos y roques p'atacar a depredadores o asustar a grandes mamíferos.[precisa cita]. Los antropomorfos tán dotaos d'una mano de semiprecisión que, verdaderamente, déxa-yos valise d'instrumentos simples, que pueden ser armes, como un garrote improvisáu a partir d'una caña convenientemente cayida.
Los gorilas (xéneru Gorilla) son primates herbívoros qu'habiten los montes d'África central. Ye'l más grande de los primates vivos. El so ADN ye 97% igual al humanu, siendo'l más cercanu a ésti dempués de los dos especies de chimpancé.
Qorilla (lat. Gorilla) — müasir primatlar dəstəsinin ən geniş yayılmış nümayəndələrindən olan meymun cinsi. Qərb qorillası nümunəsindən ilk dəfə olaraq 1847-ci ildə amerikan misyoneri Tomas Sevic tərəfindən qeydə alınıb.
Qorilla (lat. Gorilla) — müasir primatlar dəstəsinin ən geniş yayılmış nümayəndələrindən olan meymun cinsi. Qərb qorillası nümunəsindən ilk dəfə olaraq 1847-ci ildə amerikan misyoneri Tomas Sevic tərəfindən qeydə alınıb.
Ar gorilh zo ur marmouz rummataet e-touez ar marmouzien meur. Ar gorilhed eo ar spesad primated brasañ. Bevañ a reont war al leur ha geotdebrerien int dreist-holl. Emaint o vevañ e koadoù kreiz Afrika. Rannet eo ar gorilhed e daou spesad ha pevar pe pemp isspesad. TRN ar gorilhed zo tost-kenañ da hini an dud, eus 95 da 99% hervez ar pezh zo kemeret e kont[1] hag ez int an eil kerent tostañ d'hor spesad goude an daou spesad chimpanzeed.
Metou ar gorilhed zo dindan koadoù trovanel hag istrovanel. Daoust ma n'eo ket ledan an dachenn m'emaint o chom, ar gorilhed a vev en uhelderioù disheñvel-kenañ. Emañ gorilhed ar menezioù oc'h ober o annez e koadoù koumoul ar Menezioù Virunga, etre 2200 ha 4300 m. Gorilhed ar c'hompezennoù a vev e koadoù stank hag e geunioù ken izel ha live ar mor. Emañ gorilhed kompezennoù ar c'hornôg o chom e broioù kreiz Afrika ar c'hornôg ha gorilhed kompezennoù ar reter zo o chom e Republik Demokratel Kongo e-tal he harzoù gant ar Rwanda.[2]
Ar misioner ha mezeg amerikan Thomas Staughton Savage hag an naturour Jeffries Wyman a zeskrivas Gorilhed ar c'hornôg evit ar wezh kentañ (badeziñ a rejont anezheTroglodytes gorilla) e 1847 diwar loened o doa kavet e Liberia.[3] Dont a ra o anv eus ar ger henc'hresianek "Γόριλλαι" (Gorillai), "ur meuriad maouezed blevek"[4] deskrivet gant Hanno ar merdeer, eus Kartada, un ergerzhour a dremenas marteze war aodoù Afrika war-dro 480 kent J.K. el lec'h anvet Sierra Leone diwezhatoc'h.[5]
Daou spesad ha 4 isspesad gorilhed zo :
Ur 5vet isspesad gorilhed beringei zo e koadeier Bwindi en Ouganda, hep anv ofisiel evit poent.
En embannadurioù kozh e vez rummataet ar gorilhed en ur spesad Gorilla gorilla ha 3 isspesad Gorilla g. gorilla, Gorilla g. grauei ha Gorilla g. beringei.
Evel ar chimpanzeed hag an orangoutaned o deus ar gorilhed 48 kromozom. Disheñvel eo o c'hariotip eta diouzh hini an dud (46 kromozom).
Kerent tostañ ar gorilhed eo ar chimpanzeed hag an dud, rak dont a ra an holl Hominidae eus ar memes hendadoù, 7 milion vloaz zo.[6] Genoù an dud n'o deus ken 1.6% a gemm well-wazh diouzh genoù ar gorilhed a glot gante, met muioc'h a gemmoù zo e niver an eilennoù o deus pep gen.[7]
Betek n'eus ket pell zo e kreded ne oa ken ur spesad gorilhed, gant tri isspesad : gorilhed kompezennoù ar c'hornôg, gorilhed kompezennoù ar reter ha gorilhed ar menezioù.[8][9] A-du emañ hiziv ar skiantourien da lâret ez eus daou spesad gant pep a zaou isspesad. Nevez zo ez eus bet lâret e oa un trede isspesad en unan eus ar spesadoù. An holl spesadoù hag an holl isspesadoù a ziskenn diouzh ar memes spesad gorilhed a veve er cc'hoadoù da vare Oadvezh ar skorn, pa grogas o metou da vihanaat ha pa en em gavjont pell an eil re diouzh ar re all.[10]
Kenderc'hel a ra ar brimatologourien da studiañ pizh an darempredoù etre ar poblañsoù gorilhed disheñvel.[11] Ar spesadoù hag an isspesadoù er roll amañ da-heul zo ar re en em gav ar skiantourien ar muiañ a-du diwar o fenn.
a vo kavet e Wikimedia Commons.
Ar gorilh zo ur marmouz rummataet e-touez ar marmouzien meur. Ar gorilhed eo ar spesad primated brasañ. Bevañ a reont war al leur ha geotdebrerien int dreist-holl. Emaint o vevañ e koadoù kreiz Afrika. Rannet eo ar gorilhed e daou spesad ha pevar pe pemp isspesad. TRN ar gorilhed zo tost-kenañ da hini an dud, eus 95 da 99% hervez ar pezh zo kemeret e kont hag ez int an eil kerent tostañ d'hor spesad goude an daou spesad chimpanzeed.
Metou ar gorilhed zo dindan koadoù trovanel hag istrovanel. Daoust ma n'eo ket ledan an dachenn m'emaint o chom, ar gorilhed a vev en uhelderioù disheñvel-kenañ. Emañ gorilhed ar menezioù oc'h ober o annez e koadoù koumoul ar Menezioù Virunga, etre 2200 ha 4300 m. Gorilhed ar c'hompezennoù a vev e koadoù stank hag e geunioù ken izel ha live ar mor. Emañ gorilhed kompezennoù ar c'hornôg o chom e broioù kreiz Afrika ar c'hornôg ha gorilhed kompezennoù ar reter zo o chom e Republik Demokratel Kongo e-tal he harzoù gant ar Rwanda.
El goril·la (Gorilla) és un primat que actualment està en perill d'extinció. Pot arribar a tenir una alçada d'1,80 m. Pesa fins a 275 kg. Són primats herbívors que habiten els boscos de l'Àfrica central. És el més gran dels primats vius. El seu ADN és en un 97%-98% igual a l'humà, sent el més proper a aquest després de les dues espècies de ximpanzé.
El físic i missioner nord-americà Thomas Staughton Savage fou el primer a descriure el goril·la occidental, al que va anomenar Troglodytes gorilla, l'any 1847 a partir d'espècimens obtinguts de Libèria. El nom és derivat de la paraula grega γόριλλαι (górillai), que designava una «tribu de dones peludes», però també d'homes amb cua de cavall que, portant torxes, assaltaven els vaixells i torturaven i violaven les dones que els mariners els oferien, descrita per Hannó el Navegant.
Els goril·les es desplacen generalment de quatre grapes. Les seves extremitats anteriors són més allargades que les posteriors i s'assemblen a braços, encara que són utilitzades també com a punt de suport per caminar. Els mascles mesuren entre 1,65 i 1,75 m d'alçada, i pesen entre 140 i 200 kg. Les femelles pesen aproximadament la meitat que els mascles. Tanmateix, un goril·la obès en captivitat ha aconseguit arribar als 270 kg. L'estructura facial del goril·la es coneix com de «mandíbula protuberant», ja que la mandíbula és molt major que el maxil·lar.
La gestació dura 8 mesos i mig i normalment passen 3 o 4 anys entre naixements. Les cries viuen amb les seves mares 3 o 4 anys. Les femelles maduren quan tenen entre 10 i 12 anys (en captivitat, abans), els mascles entre els 11 i els 13. L'esperança de vida és de 30 a 50 anys. El goril·la Massa, del zoològic de Filadèlfia, té el rècord de longevitat: va morir als 54 anys.
Els goril·les són majoritàriament vegetarians, i mengen principalment fruites, fulles, brots, etc., si bé poden arribar a consumir alguns insectes, el que representa només de l'1 al 2 per cent de la seva dieta.
A més, tots els goril·les comparteixen el mateix tipus de sang (B) i, com els humans, cada goril·la té empremtes digitals úniques que l'identifiquen.
Fins fa poc, es considerava una única espècie de goril·la, amb tres subespècies: el goril·la occidental, el goril·la oriental i el goril·la de muntanya. Ara es considera que el goril·la està dividit en dues espècies, dividides al seu torn en dues subespècies cadascuna. Més recentment s'ha reclamat l'existència d'una tercera subespècie en un d'aquests grups.
Els científics continuen estudiant les relacions entre diferents formes de goril·les. A continuació apareixen segons la classificació que compta amb més consens científic, n'hi ha quatre subespècies:[2]
S'ha proposat una tercera subespècie de goril·la oriental, la qual no ha rebut una denominació llatina completa: és la població de goril·la de muntanya de Bwindi; aquesta forma és anomenada de vegades el «goril·la de Bwindi».
Aquest és un ximpanzé de mida enorme. Igual que el ximpanzé, va baixar de l'arbre i va caure de quatre grapes, però després es va fer molt més gran, segurament per evitar que el cacessin. Hi ha molt pocs depredadors que ataquin mai un goril·la, com no n'hi ha gaires que ataquin un elefant o una balena. Per això serveix fer-te gran a la selva, perquè no se'l mengin.[3]
Els goril·les són un gènere en perill d'extinció, i les seves espècies han estat blanc de caçadors furtius durant molt de temps. Les amenaces a la supervivència dels goril·les inclouen la destrucció del seu hàbitat i la cacera. Aquesta última s'ha incrementat amb els conflictes armats en els països en què habita, i un creixent interès en zones afluents per les «carns exòtiques». La caça furtiva ha acabat gairebé amb els goril·les de muntanya, molt cotitzats per la seva carn i l'ús de parts del seu cos per a rituals o souvenirs. En queden menys de 650 exemplars en llibertat.
L'any 2004 una població de diversos centenars de goril·les del Parc Nacional Odzala (República del Congo) fou essencialment eliminada pel virus de l'ebola. L'any 2006 un estudi publicat a la revista Science indicava que més de 5.000 goril·les havien mort feia poc a causa del virus de l'ebola.
El Floquet de Neu ha estat l'únic cas conegut de goril·la albí que s'ha donat fins ara. Es calcula que va néixer cap a l'any 1964, i va morir a Barcelona l'any 2003.
Un «esquena platejada» és un goril·la mascle adult, usualment major de 12 anys, i anomenat així per la distintiva taca de pèl platejat que té a l'esquena. Un «esquena platejada» té canins llargs que neixen amb la maduresa. Els «esquena negra» són mascles sexualment actius de fins a 11 anys. Els goril·les són polígams, i se'ls ha arribat a veure aparellant-se cara a cara.[4]
Els «esquena platejada» són forts i dominants, dirigents de grups de 5 a 30 individus, i són el seu centre d'atenció, prenen totes les decisions, intervenen en conflictes, decideixen els moviments del grup, porten els altres a llocs on alimentar-se i prenen la responsabilitat de la seguretat i del benestar del grup.
El mascle jove comença lentament a abandonar el seu grup quan compleix els 11 anys, llavors, viatjarà sol o en companyia d'altres mascles durant un temps que va de 2 a 5 anys, abans de ser capaços d'atreure femelles i formar un nou grup per començar a criar. Mentre que les cries de goril·la romanen amb la seva mare durant 3 o 4 anys, els «esquena platejada» tenen cura dels orfes, encara que mai fins a l'extrem de carregar-los.
Si és desafiat per un mascle més jove o un foraster, un «esquena platejada» cridarà, es copejarà el pit, trencarà branques, ensenyarà les dents i llavors carregarà de front. Algunes vegades, un mascle jove pot rellevar un altre adult en el comandament. Si l'individu dominant mor per malaltia, per accident, lluitant o per la caça de furtius, el grup es dividirà, i els animals s'aniran a la recerca d'un nou guia. Molt ocasionalment, un grup pot ser pres en la seva totalitat per un altre dirigent. Hi ha un alt risc que aquest nou mascle dominant mati les cries de l'anterior.
Els goril·les són molt propers als humans i són considerats com altament intel·ligents. Uns pocs individus en captivitat, com Koko, han après un llenguatge de signes simplificat.
Les següents observacions han estat fetes per l'equip de Thomas Breuer, de la societat per la conservació de la vida salvatge (Wildlife Conservation Society), el setembre de l'any 2005:
Els goril·les són coneguts per usar eines en estat salvatge. Una femella de goril·la del Parc Nacional de Nouabalé-Ndoki (República del Congo) ha estat gravada usant un pal com si mesurés la profunditat de l'aigua d'un pantà abans de creuar-lo. Una segona femella ha estat vista usant un tronc d'arbre com a pont i també com a suport mentre pesca. Això suggereix que potser tots els antropomorfs es valguin d'estris.
El setembre del 2005, un goril·la de dos anys i mig de la República del Congo fou descobert usant roques per trencar un coco en un santuari de caça.[5] Aquesta fou la primera observació d'aquesta índole en un goril·la, però 40 anys abans els ximpanzés foren vistos usant eines en estat salvatge: és famosa la imatge de l'exemplar «pescant» tèrmits. És una llegenda comuna de les gents nadiues haver vist goril·les usant pals i roques per atacar depredadors o espantar a grans mamífers. Els antropomorfs estan dotats d'una mà de semiprecisió que, certament, els permet valer d'estris simples, que poden ser armes, com un garrot improvisat a partir d'una branca convenientment caiguda.
El goril·la (Gorilla) és un primat que actualment està en perill d'extinció. Pot arribar a tenir una alçada d'1,80 m. Pesa fins a 275 kg. Són primats herbívors que habiten els boscos de l'Àfrica central. És el més gran dels primats vius. El seu ADN és en un 97%-98% igual a l'humà, sent el més proper a aquest després de les dues espècies de ximpanzé.
Epa sy'n byw yng ngorllewin a chanolbarth Affrica yw Gorilla (genws Gorilla). Mae dwy rywogaeth. y Gorila Gorllewinol (Gorilla gorilla) a'r Gorila Dwyreiniol Gorilla beringei. Hwy yw'r mwyaf o'r epaod, ac maent yn byw ar y llawr gan mwyaf, er eu bod yn medru dringo coed. Maent yn bwyta llysiau yn bennaf, ac yn byw mewn fforestydd.
Epa sy'n byw yng ngorllewin a chanolbarth Affrica yw Gorilla (genws Gorilla). Mae dwy rywogaeth. y Gorila Gorllewinol (Gorilla gorilla) a'r Gorila Dwyreiniol Gorilla beringei. Hwy yw'r mwyaf o'r epaod, ac maent yn byw ar y llawr gan mwyaf, er eu bod yn medru dringo coed. Maent yn bwyta llysiau yn bennaf, ac yn byw mewn fforestydd.
Genws Gorilla Gorila Gorllewinol (Gorilla gorilla) Gorila'r Iseldir Gorllewinol (Gorilla gorilla gorilla) Gorila Afon Cross (Gorilla gorilla diehli) Gorila Dwyreiniol (Gorilla beringei) Gorila Mynydd (Gorilla beringei beringei) Gorila'r Iseldir Dwyreiniol (Gorilla beringei graueri)Gorila (Gorilla) je rod největších žijících primátů. Žijí na zemi a jsou převážně býložravé. Obývají lesy střední Afriky. Gorily se dělí na dva druhy a čtyři poddruhy (podle některých biologů pět poddruhů). DNA gorily je z 98 až 99 % shodná s DNA člověka [1] a po šimpanzích jsou gorily nejbližší příbuzní člověka.
Gorily obývají tropické a subtropické lesy. Ačkoliv se jejich výskyt omezuje jen na několik procent rozlohy Afriky, jejich biotopy pokrývají velký rozsah nadmořských výšek. Gorila východní (horská) žije v pohoří Virunga ve výškách 2225 až 4267 m nad mořem. Gorila západní (nížinná) žije v hustých lesích a mokřinách i v úrovni mořské hladiny.
Americký lékař a misionář Thomas Staughton Savage a přírodovědec Jeffries Wyman poprvé popsali Gorilu západní (nazvali ji Gorilla Troglodytes) v roce 1847 podle exempláře získaného v Libérii [2]. Název byl odvozen od řeckého Gorillai ("kmen chlupatých žen") popsaném kartaginským objevitelem Hannonem Mořeplavcem, který pravděpodobně kolem roku 480 př. n. l. navštívil území dnešní Sierra Leone. [3]
Nejbližším příbuzným gorily jsou šimpanzi a lidé, od nichž se gorily oddělily přibližně před sedmi miliony let. [4] Lidský genom se liší v průměru jen o 1,6 % od odpovídajících genů gorily. Větší rozdíl však spočívá v tom, kolik kopií stejných genů každý genom má. [5]
Do nedávna se gorily řadily do jediného druhu se třemi poddruhy: gorila nížinná západní, gorila nížinná východní a gorila horská. [6] [7] Dnes panuje téměř konsensus, že se gorila dělí na dva druhy a každý z nich na dva poddruhy.
Primatologové pokračují ve výzkumu vztahů mezi různými populacemi goril [6]. Druhy a poddruhy uvedené v tomto článku odpovídají klasifikaci, na které se dnes shoduje většina odborníků.
Někteří biologové rozdělují gorilu východní na tři poddruhy. Nový poddruh zatím má název gorila bwindská a do tohoto nového poddruhu by patřila populace asi 350 horských goril žijících v lesích Bwindi.
Systematika zařazení goril se několikráte pozměnila, vždyť původně zde byl jediný druh se dvěma poddruhy. Navíc nebyly vůbec sjednoceny české názvy, někdy prostě kopírovaly anglické a jindy se objevovaly české. V poslední době se u nás používalo např. toto zatřídění:
V březnu 2010 však publikoval Václav Vančata, doc. RNDr. CSc., evoluční antropolog, paleoantropolog a primatolog, vedoucí Antropologického oddělení a zástupce vedoucího katedry na Katedře biologie a ekologické výchovy Pedagogické fakulty University Karlovy v Praze nové revidované systematické zařazení goril. Došlo se k němu na podkladě přezkoumání starších kosterních pozůstatků z muzejních sbírek a použití nových metod, především v molekulární genetice.
Na definitivní závěry nutno ještě chvíli počkat.
Gorily se pohybují zvláštní chůzí, kdy se opírají o klouby předních končetin. Dospělí samci měří 165–175 cm a váží 140-204,5 kg, byl však v přírodě zaznamenán i jedinec vysoký přes 183 cm a vážící 225 kg. Dospělé samice často váží jen polovinu hmotnosti plně vyvinutého samce. V zajetí někdy obézní gorily přesáhnou 270 kg. [10] Stavba obličeje se vyznačuje podkusem, tj. jejich spodní čelist přesahuje čelist horní.
Oproti gorile západní je gorila východní (zejména gorila horská) zbarvena tmavěji. Gorila horská má rovněž ze všech gorilích poddruhů nejmohutnější srst. Západní nížinná gorila může být zbarvena šedě nebo hnědě, s čelem do červena. Gorila nížinná je v porovnání s mohutnou gorilou horskou hbitější a stavba jejího těla je méně robustní[11].
Téměř všechny gorily mají krevní skupinu B [12]. Podobně jako u člověka má každá gorila jedinečné otisky prstů. [13]
Stříbrohřbetý samec (angl. Silverback) je samec, kterému se přibližně ve 12 letech věku objeví viditelný pruh stříbrné srsti na hřbetu. Tito samci mají výrazné špičáky, které se vyvíjí i během dospělosti. Stříbrohřbetí samci jsou silní jedinci s dominantními sklony a většinou vedou skupinu. Velikost skupin se pohybuje v rozpětí od 5 do 30 jedinců a vůdce skupiny se mezi nimi těší největší pozornosti. Vůdce je zodpovědný za rozhodnutí týkající se celé skupiny, urovnává ve skupině konflikty, určuje přesuny skupiny za potravou a je zodpovědný za bezpečí a prosperitu skupiny.
Černohřbetý samec je sexuálně vyspělý samec do zhruba 11 let věku. Černohřbetí samci vůdci pomáhají v ochraně skupiny. Samci začínají opouštět svou rodnou skupinu kolem svého jedenáctého roku života. Žijí sami nebo ve skupince dalších takových samců obvykle 2-5 let, než jsou schopni zaujmout samice a založit s nimi novou skupinu.
O potomky se starají matky, po 3 až 4 letech své mladé odstavují. Péči o tyto odstavené jedince pak přebírá vůdce skupiny, ale jeho péče nikdy nedosahuje úrovně péče o malá mláďata.
Pokud některý z mladých samců skupiny nebo nějaký cizí samec vyzve stříbrohřbetého samce k boji o vůdčí postavení ve skupině, vůdce vydává hlasité skřeky, buší do hrudníku, láme větve, odhaluje zuby a pak (pokud vyzyvatel neustoupí) zaútočí. Někdy mladší samec uspěje a převezme vedení skupiny od staršího jedince. Pokud vůdce skupiny zahyne kvůli nemoci, nehodě nebo boji, skupina se většinou rozpadne a její členové se rozptýlí a přidávají se k jiným skupinám. Občas celou skupinu převezme jiný samec, ten v tom případě často zabije mláďata předchozího vůdce skupiny.
Jakožto býložravci [14] se gorily živí hlavně ovocem, listy a výhonky. Občas pozřou i nějaký malý hmyz. [15] Největší část dne se gorily věnují konzumací potravy. Jejich mohutné čelistní svaly a silné zuby jim umožňují rozmělňovat tuhé rostliny jako například bambus. Gorily nížinné se krmí hlavně ovocem, zatímco gorily horské spíše bylinami, stonky a kořínky. [11]
Doba březosti trvá asi 8,5 měsíce. Mezi porody uplynou obvykle 3–4 roky a po tuto dobu se matky obvykle o své potomky starají. Samice dospívají mezi 10 a 12 lety (v zajetí dříve), samci okolo 11 až 13 let. Gorily se dožívají 30–50 let, ale existují výjimky. Například v dallaském ZOO se gorila Jenny dožila 55 let. [16] Vůbec nejstarší gorilou byla gorila Colo ze ZOO v americkém Columbusu, která zemřela na v lednu 2017 a dožila se tak 60 let. Tato gorila byla také první gorilou nížinnou narozenou v zajetí (1956).[17]
Gorily občas provozují sex v poloze tváří v tvář. Toto chování bylo dříve známo pouze u člověka a u šimpanze bonobo. [18]
Gorily jsou blízce příbuzné člověku a jsou považovány za velmi inteligentní. Několik jedinců v zajetí, jako například gorila Koko, se naučila část znakového jazyka.
Tým vedený Thomasem Breuerem z Wildlife Conservation Society pozoroval v září 2005, jak gorily používají v přírodě nástroje. V národním parku Nouabalé-Ndoki v Kongu zaznamenali gorilí samici, jak používá klacek ke zjištění hloubky vody při překračování bažiny. Jiná samice používala pahýl stromu jako most a opěru při lovu ryb. Tj. podle našich znalostí všichni lidoopi využívají nástroje. [19]
V září 2005 byla v Kongu pozorována asi dva a půl roku stará gorila, jak používala kámen k rozbíjení palmových ořechů. [20] Ačkoliv to bylo první takové pozorování gorily, u šimpanzů je používání nástrojů známo více než 40 let (šimpanzi používají klacek při vytahování termitů z termitiště). Všichni lidoopi jsou vybaveni schopností uchopit předměty s dostatečnou přesností, aby je mohli používat jako jednoduché nástroje a případně i jako zbraně, pokud příhodnou větev použijí jako kyj.
Slovo "gorila" pochází od kartáginského objevitele Hannona Mořeplavce při výpravě k západnímu africkému pobřeží. Expedice narazila na "hrubé lidi, z nichž většina byly ženy, jejich těla byla zarostlá a která průvodci nazývali Gorilami". [21] Slovo bylo později použito pro pojmenování zoologického druhu, přestože není jisté, zda se Kartaginci setkali opravdu s gorilami nebo s nějakým jiným živočišným druhem či snad s místními lidmi. [6]
Americký lékař a misionář Thomas Staughton Savage získal první vzorky (lebku a další kosti) během pobytu v Libérii[2]. Savage spolu s přírodovědcem Jeffriesem Wymanem vědecky popsali druh Troglodytes gorilla v roce 1847 v Proceedings of the Boston Society of Natural History[22], který je dnes znám pod označením gorila západní. Další druhy a poddruhy gorily byly popsány v několika následujících letech[6].
Prvním člověkem ze západu, který spatřil živou gorilu, byl cestovatel Paul du Chaillu, který procestoval rovníkovou Afriku mezi lety 1856 a 1859. Roku 1861 přivezl mrtvé exempláře do Anglie. [23] [24]
První systematický výzkum se konal až po roce 1920, kdy Carl Akeley z Amerického přírodovědného muzea odcestoval do Afriky, aby gorilu ulovil a vycpal. Při jeho první cestě ho doprovázela spisovatelka Mary Bradleyová s manželem. Po výpravě Bradleyová napsala Po stopách gorily (On the Gorilla Trail). Později se Bradleyová stala zastáncem ochrany goril a napsala na toto téma několik dalších knih, zejména pro děti. Na sklonku 20. let a začátku 30. let 20. století se o další výzkum zasloužil Robert Yerkes a jeho žena Ava, když do Afriky vyslali Harolda Birghama. Roku 1929 Yerkes také vydal knihu o lidoopech.
Po druhě světové válce byl jedním z nejvýznačnějších vědců zabývajících se výzkumem primátů George Schaller. Roku 1959 uspořádal systematický výzkum goril horských ve volné přírodě a publikoval svou práci. K dalšímu významnému pokroku došlo na popud Louise Leakeyho a National Geographic, když Dian Fosseyová provedla mnohem delší a ucelenější výzkum goril horských. Až publikace Fosseyové vyvrátily mnoho mýtů, které se ke gorilám vztahovaly, včetně mýtů o násilí goril.
Oba druhy gorily jsou ohrožené. Gorily byly dlouho cílem pytláků. Dále gorily ohrožuje likvidace jejich biotopu a obchod s divokou zvěří. V roce 2004 doslova vyhubil populaci několika set goril v národním parku Odzala v Kongu virus Ebola. [25] Podle studie z roku 2006 uveřejněné v časopise Science zabila Ebola okolo 5000 goril ve střední Africe. Studie přímo naznačuje, že spolu s komerčním lovem virus ebola přímo ohrožuje přežití goril jako druhu. [26]
O zachování druhu se mimo jiné snaží tyto projekty a organizace: Projekt přežití lidoopů (Great Apes Survival Project, GRASP), což je partnerský projekt Programu OSN pro životní prostředí a organizace UNESCO, dále mezinárodní Smlouva o ochraně goril a jejich biotopu (Agreement on the Conservation of Gorillas and Their Habitats) uzavřená v rámci Úmluvy o ochraně stěhovavých druhů volně žijících živočichů (Convention on the Conservation of Migratory Species of Wild Animals). Tato smlouva, která vstoupila v platnost 1. června 2008 je první právnický instrument zavazující specificky k ochraně goril.
Už od doby, kdy se po roce 1860 staly v západním světě předmětem zájmu, se gorily opakovaně objevují v uměleckých dílech a médiích. Gorily se například objevily ve fiktivních filmech King Kong, v mnoha zpracování příběhů o Tarzanovi a o Barbaru Conanovi, kde se gorily staly protivníky hlavních postav.
Do původní české literatury dorazila gorila v roce 1903:
...
Za ženu vezmu si gorilu.
Myslím, že shodneme se.
a též je bez konfese.
Má srdce divoké jako já
—František Gellner, Konečně je to možná věc, 1903
Obrázky, zvuky či videa k tématu gorila ve Wikimedia Commons
Galerie gorila ve Wikimedia CommonsV tomto článku byl použit překlad textu z článku Gorilla na anglické Wikipedii.
Gorila (Gorilla) je rod největších žijících primátů. Žijí na zemi a jsou převážně býložravé. Obývají lesy střední Afriky. Gorily se dělí na dva druhy a čtyři poddruhy (podle některých biologů pět poddruhů). DNA gorily je z 98 až 99 % shodná s DNA člověka a po šimpanzích jsou gorily nejbližší příbuzní člověka.
Gorily obývají tropické a subtropické lesy. Ačkoliv se jejich výskyt omezuje jen na několik procent rozlohy Afriky, jejich biotopy pokrývají velký rozsah nadmořských výšek. Gorila východní (horská) žije v pohoří Virunga ve výškách 2225 až 4267 m nad mořem. Gorila západní (nížinná) žije v hustých lesích a mokřinách i v úrovni mořské hladiny.
For alternative betydninger, se Gorilla (flertydig). (Se også artikler, som begynder med Gorilla)
Gorillaer (Gorilla) er en slægt af store menneskeaber, og samtidigt de største af primaterne. De er planteædere, og bebor skovene i det centrale Afrika. Gorillaer er truet af udryddelse og er mål for krybskytteri.
Hannerne bliver mellem 1,65 m og 1,75 m høje og vejer mellem 140 kg og 165 kg. Hunnerne vejer omkring det halve af hannerne.
Hunnerne er drægtige i 8½ måned og der går normalt 3-4 år mellem fødslerne. De spæde gorillaer bliver hos moderen i 3-4 år. Hunnen bliver kønsmoden i 10-12 års alderen, hannen i 11-13 års alderen. Gorillaer lever mellem 30 og 50 år.
En gorillaflok ledes af en såkaldt silverback (sølvryg), en stærk han, normalt over 12 år gammel. Silverbacken leder typisk en flok på mellem 5-30 gorillaer og træffer beslutninger omkring sikkerhed, fødesteder o.lign.
Forskere bliver hele tiden bedre til at fastslå slægtskabet mellem forskellige gorillapopulationer bl.a. gennem genteknologi. Den nyeste forskning lister to anerkendte arter med fire underarter.
Gorilla gorilla, Vestlig gorilla
Gorilla beringei, Østlig gorilla
Genteknologi viser også at gorillaen og mennesket er nært beslægtet. De store menneskeabers og menneskets genom er på omkring 20.000 gener, og forskellen mellem generne er ganske lille. Ny dansk forskning viser, at gorillaens gener er 98%, chimpansens 99% og orangutangens 97% de samme som menneskets gener.[1]
For alternative betydninger, se Gorilla (flertydig). (Se også artikler, som begynder med Gorilla) Gorillaer (Gorilla) er en slægt af store menneskeaber, og samtidigt de største af primaterne. De er planteædere, og bebor skovene i det centrale Afrika. Gorillaer er truet af udryddelse og er mål for krybskytteri.
Die Gorillas (Gorilla) sind eine Primatengattung aus der Familie der Menschenaffen (Hominidae). Sie sind die größten lebenden Primaten und die ausgeprägtesten Blätterfresser unter den Menschenaffen. Sie sind durch ihr schwarzgraues Fell und den stämmigen Körperbau charakterisiert und leben in den mittleren Teilen Afrikas. Wurden früher alle Tiere zu einer Art zusammengefasst, so unterscheiden jüngere Systematiken zwei Arten mit jeweils zwei Unterarten: den Westlichen Gorilla (G. gorilla), der in den Westlichen Flachlandgorilla (G. g. gorilla) und den Cross-River-Gorilla (G. g. diehli) aufgeteilt wird, und den Östlichen Gorilla (G. beringei), bei dem zwischen dem Östlichen Flachlandgorilla (G. b. graueri) und dem Berggorilla (G. b. beringei) unterschieden wird.
Gorillas weisen einen robusten, stämmigen Körperbau auf. Sie sind stehend etwa 1,25 bis 1,75 Meter hoch, wobei sie meist die Knie etwas gebeugt halten. Wie alle Menschenaffen sind sie schwanzlos. Beim Gewicht weisen sie einen deutlichen Geschlechtsdimorphismus auf: Während Weibchen 70 bis 90 Kilogramm schwer werden, erreichen Männchen bis zu 200 Kilogramm.[1] Trotz anderslautender Berichte (manche Quellen geben bis zu 275 Kilogramm an[2]) gelten Tiere mit über 200 Kilogramm in freier Natur als Seltenheit. Wohlgenährte Tiere in menschlicher Obhut können dagegen deutlich schwerer werden und bis zu 350 Kilogramm wiegen. Östliche Gorillas sind generell etwas größer und schwerer als Westliche Gorillas, sie haben eine breitere Brust und wirken stämmiger.
Wie bei allen Menschenaffen mit Ausnahme des Menschen sind die Arme deutlich länger als die Beine, die Spannweite der ausgestreckten Arme beträgt 2 bis 2,75 Meter. Gorillas haben sehr breite Hände mit großem Daumen. Auch die Füße sind breit, die Großzehe ist wie bei den meisten Primaten opponierbar. Beim Berggorilla – der am stärksten bodenbewohnenden Unterart – allerdings ist diese weniger abgespreizt und mit den übrigen Zehen bindegewebig verbunden. Wie der Mensch (und auch andere Primaten) hat jeder Gorilla einen unverwechselbaren Fingerabdruck.[3] Wissenschaftler identifizieren die Tiere jedoch vornehmlich anhand von Fotos oder Zeichnungen ihres ebenso einzigartigen „Nasenabdrucks“, das heißt durch die Form der Nase und die Anordnung der Falten darauf.[4]
Die Fellfarbe der Gorillas ist dunkel. Während die Östlichen Gorillas schwarz gefärbt sind, sind die Westlichen Gorillas eher graubraun; bei dieser Art kann die Oberseite des Kopfes auffallend braun gefärbt sein. Das Gesicht, die Ohren, die Handflächen und Fußsohlen sowie bei älteren Männchen die Brust sind unbehaart. Dafür entwickelt sich bei älteren Männchen ein silbergraues Rückenfell, weswegen sie auch als Silberrücken bezeichnet werden. Während bei den Östlichen Gorillas diese Graufärbung auf den Rücken beschränkt bleibt, kann sie sich bei Westlichen Gorillas auch auf die Hüften und die Oberschenkel erstrecken. Bei Berggorillas ist das Fell länger und seidiger als bei den übrigen Populationen, insbesondere an den Armen.
Der Kopf des Gorillas ist durch die verglichen mit anderen Primaten kurze Schnauze charakterisiert; die Nasenlöcher sind groß, die Augen und Ohren hingegen klein. Auffallend sind die ausgeprägten Überaugenwülste, die Schädel der Männchen sind überdies mit einem Scheitelkamm und einem Nuchalkamm (einer Knochenleiste am Nacken) ausgestattet, die als Muskelansatzstellen dienen.
Wie alle Altweltaffen haben Gorillas 32 Zähne, die Zahnformel lautet I2-C1-P2-M3. Die Schneidezähne sind wie bei vielen blätterfressenden Säugetieren relativ klein, die Eckzähne groß und hauerartig und bei Männchen deutlich größer als bei Weibchen. Die Molaren haben höhere Höcker und schärfere Scherkanten als bei den übrigen Menschenaffen, was ebenfalls eine Anpassung an die Blätternahrung darstellt.
Die Augenfarbe ist einheitlich braun, die Iris weist an ihrem Rand einen schwarzen Ring auf.
Der Gorilla lebt im mittleren Afrika und ebenso wie der Gemeine Schimpanse nur nördlich des Kongo-Flusses (im Gegensatz zum Zwergschimpansen, der nur südlich davon lebt). Die Verbreitungsgebiete der zwei Gorilla-Arten liegen jedoch rund 1000 Kilometer voneinander entfernt. Westliche Gorillas leben nahe dem Golf von Guinea, wobei der Cross-River-Gorilla nur ein kleines Gebiet in der Grenzregion zwischen Nigeria und Kamerun bewohnt. Westliche Flachlandgorillas sind vom südlichen Kamerun und dem Westen der Zentralafrikanischen Republik über Äquatorialguinea, Gabun und die Republik Kongo bis in die angolanische Exklave Cabinda verbreitet. Die Population im äußersten Westen der Demokratischen Republik Kongo dürfte ausgestorben sein.
Östliche Gorillas bewohnen die östlichen Regionen der Demokratischen Republik Kongo (Östliche Flachlandgorillas) sowie die Regionen der Virunga-Vulkane und des Bwindi-Waldes im Grenzgebiet zwischen Uganda, Ruanda und der Demokratischen Republik Kongo (Berggorilla).
Gorillas sind ausgesprochene Waldbewohner. Westliche Flachlandgorillas bevorzugen die Tieflandregenwälder und Sumpfgebiete, Cross-River- und Östliche Flachlandgorillas hingegen sind eher in hügeligem Terrain zu finden. Die Berggorillas sind die ausgeprägtesten Bewohner des Berglandes und kommen in Regionen bis in 4000 Metern Seehöhe vor. Verschiedene Populationen bewohnen verschiedene Waldtypen – auch innerhalb der Unterarten, generell sind Östliche Gorillas häufiger in Sekundärwäldern zu finden.
Gorillas können sowohl auf dem Boden als auch in den Bäumen nach Nahrung suchen. Am Boden bewegen sie sich wie die Schimpansen in einem vierfüßigen Knöchelgang fort, das heißt, sie stützen sich auf die zweiten und dritten Fingerglieder. Selten gehen sie auch allein auf den Beinen, dabei legen sie jedoch nur kurze Distanzen zurück. Gorillas sind aber auch relativ gute Kletterer und erklimmen Bäume bis in 40 Meter Höhe. Im Geäst nehmen sie aber im Gegensatz zu Schimpansen und Orang-Utans sehr selten eine suspensorische (an den Armen hängende) Haltung ein. Die Berggorillas hingegen sind mit Ausnahme des Menschen die ausgeprägtesten Bodenbewohner aller Menschenaffen und klettern nur selten auf Bäume.
Obwohl Gorillas nicht schwimmen können, kommen sie im Gamba-Naturschutzgebiet in Gabun häufig an den Strand und wurden auch schon beim Baden im Meer beobachtet.[5] Die sogenannten Bai-Gorillas im Kongo waten auf der Suche nach Nahrung gewohnheitsmäßig durch die Sümpfe der von ihnen besuchten Waldlichtungen und zeigen keine besondere Scheu vor Wasser.[6] Jedoch durchqueren Gorillas keine Gewässer, insbesondere Flüsse, in denen sie nicht aufrecht stehen können.
Wie alle Menschenaffen sind Gorillas tagaktiv, nahezu ihre gesamte Aktivität ist auf die Zeit zwischen 6:00 und 18:00 Uhr beschränkt. Nach der morgendlichen Nahrungsaufnahme legen sie zwischen 10:00 und 14:00 eine Rast ein, um sich dann erneut auf Nahrungssuche zu begeben und einen Schlafplatz vorzubereiten. Die Schlafplätze bestehen aus selbst angefertigten Nestern aus Ästen und Blättern, die entweder am Boden oder im Geäst liegen können. Die Anfertigung der Nester dauert nicht länger als fünf Minuten, und normalerweise wird ein Nest nur für eine Nacht verwendet.
Gorillas leben in Gruppen zusammen, die zwei bis 40 Tiere umfassen können. Die Gruppengröße der Westlichen Gorillas ist mit durchschnittlich vier bis acht Tieren deutlich kleiner als die der Berggorillas mit zehn bis 20 Individuen. Gemeinhin ist in jeder Gruppe nur ein ausgewachsenes Silberrücken-Männchen vorhanden, seltener auch zwei oder drei. In diesem Fall übernimmt ein Männchen die dominante Rolle und ist das einzige, das sich fortpflanzt. Mehrere Weibchen samt ihrem Nachwuchs, und meist auch ein oder mehrere subadulte Männchen („Schwarzrücken“), ergänzen die Gruppe.
Manchmal lässt sich ein „Fission-Fusion-Modell“ („Trennen und Zusammengehen“) beobachten, das heißt, dass sich die Gruppe immer wieder in kleinere Untergruppen aufteilt – etwa zur Nahrungssuche – und dann wieder zusammenkommt. Die Beobachtungen zum Gruppenverhalten sind nicht einheitlich, insgesamt dürften aber die Gruppen stabil sein und der Zusammenhalt enger als etwa bei Schimpansen.
Im Gegensatz zu vielen anderen Primaten verlassen bei den Gorillas nicht nur die Männchen, sondern auch die Weibchen ihre Geburtsgruppe beim Erwachsenwerden. Dadurch sind die Weibchen einer Gruppe meist nicht miteinander verwandt und interagieren auch nur in sehr geringem Ausmaß untereinander. Eine soziale Organisation um eine „Kerngruppe“ nah verwandter Weibchen, wie sie bei vielen anderen Primaten zu beobachten ist, fehlt bei den Gorillas. Männchen, die ihre Geburtsgruppe verlassen haben, wandern meist einige Jahre allein umher und versuchen dann, entweder eine eigene Gruppe zu gründen, indem sie einige Weibchen um sich scharen, oder die Führungsrolle in einer etablierten Gruppe zu übernehmen. Gelingt ihnen das, kommt es oft zum Infantizid, das heißt, das Männchen tötet die von seinem „Vorgänger“ gezeugten Jungtiere. Der Nutzen dieses Verhaltens kann in der Tatsache gesehen werden, dass säugende Weibchen nicht schwanger werden, nach dem Tod des Jungtieres jedoch schnell wieder empfängnisbereit sind.
Im Gegensatz zu den Männchen bleiben die Weibchen nach dem Verlassen ihrer Geburtsgruppe nicht lang allein, sondern versuchen sich rasch einer bestehenden Gruppe oder einem jungen Männchen anzuschließen. Es kann aber vorkommen, dass die Weibchen einer etablierten Gruppe sich zusammenschließen, um ein neu hinzugekommenes Weibchen wieder zu vertreiben.
Die Größe der Streifgebiete ist variabel, bei Flachlandgorillas sind sie jedoch mit 500 bis 3200 Hektar größer als bei den Berggorillas mit 400 bis 800 Hektar. Das Revierverhalten ist wenig entwickelt, die Streifgebiete überlappen sich häufig. Möglicherweise haben die Gruppen aber Kernreviere, die von anderen Gruppen nicht betreten werden.
Oft suchen mehrere Gruppen an den gleichen Stellen nach Nahrung, jedoch nicht gleichzeitig. Meist vermeiden die Gruppen den direkten Kontakt miteinander und gehen sich aus dem Weg; anderen Beobachtungen zufolge kann es bei der Begegnung zweier Gruppen auch zum zeitweiligen Zusammenschluss oder zu Feindseligkeit kommen. Diese wird durch Gebrüll, durch Gestik oder durch Kraftdemonstrationen ausgetragen, handgreifliche Auseinandersetzungen vermeiden Gorillas allerdings in der Regel.
Gorillas kommunizieren miteinander durch Laute, Gesichtsausdrücke, Körperhaltungen und Kraftdemonstrationen.
Sie kennen eine Reihe von Lauten, die zur Lokation von Gruppenmitgliedern und fremden Gruppen sowie als Ausdruck der Aggression verwendet werden. Dazu zählen Rülpslaute, die der Kontaktaufnahme mit anderen Gruppenmitgliedern dienen, laute, über einen Kilometer weit hörbare „U!“-Rufe („hoots“), die die Dominanz des Männchens ausdrücken oder den Kontakt zwischen einzelnen Gruppen ermöglichen, sowie Grunz- und Knurrlaute, die Aggression ausdrücken. Diese Stimmung kann beispielsweise auch mit geöffnetem Mund und gefletschten Zähnen signalisiert werden. Hingegen zeugt ein gedämpftes, langgezogenes Grunzen (einem menschlichen Räuspern nicht unähnlich) von Entspannung und Wohlbehagen, das von Rangern und Touristen zur Signalisierung ihrer friedlichen Absichten gern imitiert wird.
Bekanntestes kommunikatives Verhalten der Gorillas ist das Trommeln auf die Brust. Früher hielt man es für ein rein männliches Verhalten, das dem Imponiergehabe dient und andere Männchen einschüchtern sollte. Dieses Verhalten wird aber von Tieren beiderlei Geschlechts und aller Altersklassen praktiziert und dient vermutlich verschiedenen Funktionen, wie etwa der Angabe des Standorts oder als Begrüßungsritual.
Verhaltensmuster, die der Einschüchterung dienen, umfassen neben lautem Gebrüll auch das Laufen auf zwei Beinen, das Schütteln von Ästen, das Ausreißen und Wegschleudern von Pflanzen (meist in Richtung des vermeintlichen Gegners) und das Schlagen auf den Boden.
Bis vor kurzem war kein Werkzeuggebrauch bei freilebenden Gorillas bekannt. Im Jahr 2005 wurden allerdings erstmals Tiere fotografiert, die mit Hilfe eines Stockes die Tiefe eines Gewässers ausloteten, bevor sie es durchquerten, und die ein Holzstück als Brücke auf sumpfiges Gelände legten, um es leichter passieren zu können.[7] In unmittelbarem Zusammenhang mit dem Nahrungserwerb ist aber weiterhin kein Werkzeuggebrauch bei Gorillas bekannt. Ihre große Kraft, mit der sie auch dicke Äste abbrechen können, und ihre hauptsächlich auf Blättern und Früchten basierende Ernährung dürften solche Methoden, wie sie bei anderen Menschenaffen zu beobachten sind, unnötig machen.
Gorillas benutzen ebenso wie Schimpansen stachelige, gerbstoffhaltige Blätter, um sich von lästigen Darmparasiten zu befreien. Sie fressen eine größere Zahl dieser Blätter unzerkaut, so dass diese die Parasiten von den Darmwänden abschaben.[8]
Erwachsene Gorillas haben keine natürlichen Feinde; Jungtiere fallen gelegentlich Leoparden zum Opfer. Teile ihres Verbreitungsgebietes können sich mit dem des Gemeinen Schimpansen überlappen (Sympatrie). Ähnliche Lebensweisen und Ernährungsmuster könnten zu einer Nahrungskonkurrenz führen, Beobachtungen dazu gibt es aber nur wenige[9]. Die größte Bedrohung für die Gorillas geht aufgrund der Lebensraumzerstörung und der Bejagung vom Menschen aus (siehe Bedrohung).
Von allen Menschenaffen sind Gorillas die ausgeprägtesten Pflanzenfresser. Ihre Hauptnahrung sind Blätter, je nach Art und Jahreszeit nehmen sie in unterschiedlichem Ausmaß auch Früchte zu sich. Aufgrund ihrer Körpergröße und des geringen Brennwerts ihrer Nahrung müssen Gorillas viel Zeit ihrer aktiven Perioden fressend verbringen.
Berggorillas ernähren sich zum Großteil von Blättern und Mark; Früchte werden hingegen kaum verzehrt. Die beiden Flachlandgorilla-Populationen hingegen ergänzen ihren Speiseplan mit Früchten, je nach Jahreszeit können diese bis zu 50 % der Nahrung ausmachen. Aus diesem Grund klettern Flachlandgorillas auch öfter auf Bäume, während Berggorillas ausgeprägte Bodenbewohner sind.
Unklar ist, in welchem Ausmaß Insekten und andere Kleintiere verzehrt werden. In freier Natur wurde das Fressen von Fleisch nur selten beobachtet, es gibt aber Berichte, wonach Westliche Flachlandgorillas Termitenhügel aufbrachen und die Insekten verzehrten. Möglicherweise nehmen Gorillas auch unbeabsichtigt Kleintiere zu sich, wenn diese sich auf den von ihnen verzehrten Blättern befinden.
Gorillas trinken nur selten Wasser. Sie stillen ihren Bedarf an Flüssigkeit allein durch das Verzehren großer Mengen pflanzlicher Nahrung – bei erwachsenen Männchen durchschnittlich 25 Kilogramm pro Tag.[10]
Die täglichen Streifzüge, die die Gorillas bei der Nahrungssuche zurücklegen, sind verglichen mit denen anderer Primaten kurz. Am kürzesten sind diese bei Berggorillas mit durchschnittlich 0,4 Kilometern, was zum einen am meist üppigen Angebot an Blättern und zum anderen am geringen Nährwert dieser Nahrung liegt, was die Tiere mit langen Ruhephasen wettmachen. Die täglichen Streifzüge der Flachlandgorillas sind mit 0,5 bis 1,2 Kilometern aufgrund der abwechslungsreicheren Nahrung deutlich länger.
Das Paarungsverhalten der Gorillas ist vom Ansatz her polygyn, d. h. nur das dominante Männchen pflanzt sich mit den Weibchen der Gruppe fort. Allerdings kommt es aus verschiedenen Gründen immer wieder zu Ausnahmen von dieser Regel (siehe Paarungsverhalten). Die Paarung ist saisonal nicht eingeschränkt, kann also das ganze Jahr über erfolgen. Die Länge des Sexualzyklus des Weibchens beträgt 27 bis 28 Tage. Die Tragzeit beträgt etwa 8½ bis 9 Monate und ist somit zusammen mit der des Menschen die längste aller Primaten.
Meist kommt ein einzelnes Jungtier zur Welt, Zwillinge sind selten. Neugeborene wiegen rund 2 Kilogramm, mit drei Monaten können sie krabbeln und reiten danach mehrere Jahre auf dem Rücken der Mutter. Nach drei bis vier Jahren werden sie entwöhnt. Das Geburtsintervall liegt dementsprechend bei 3,5 bis 4,5 Jahren – außer wenn das Jungtier früher stirbt. Beobachtungen zufolge liegt die Sterblichkeitsrate bei Jungtieren bei 42 %, insbesondere im ersten Lebensjahr ist sie hoch. Im Laufe seines Lebens bringt das Weibchen durchschnittlich zwei bis drei überlebende Jungtiere zur Welt.[11]
Weibchen erreichen die Geschlechtsreife mit sechs bis acht und Männchen mit zehn Jahren. Aufgrund der Sozialstruktur erfolgt die erste Paarung jedoch meist erst einige Jahre später: bei Weibchen mit neun bis zehn und bei Männchen mit 15 Jahren.
Die Lebenserwartung der Tiere liegt bei 35 bis 40 Jahren, in menschlicher Obhut können Gorillas jedoch älter als 50 werden. Massa († 1984) im Zoo von Philadelphia war mit 54 Jahren lange der älteste bekannte Gorilla weltweit,[12] danach Jenny († 2008) im Zoo von Dallas mit 55 Jahren.[13] Bis Januar 2017 galt Colo (* 22. Dezember 1956; † 17. Januar 2017) im Zoo von Columbus als das älteste noch lebende Tier.[14] Sie war zudem der erste jemals in Gefangenschaft geborene Gorilla. Am 20. August 2018 wurde im Tiergarten Nürnberg der Gorilla Fritz im Alter von vermutlich 55 Jahren eingeschläfert, der 1963 im Kameruner Dschungel geboren und als Baby gefangen wurde.[15]
Der karthagische Seefahrer Hanno († 440 v. Chr.) brachte von seiner Afrikareise die Felle von drei „wilden Frauen“ mit, die von den afrikanischen Dolmetschern als Γοριλλαι Gorillai bezeichnet wurden.[16] Es ist aber unklar, wo Hanno die Wesen genau erlegte und ob es sich dabei wirklich um Gorillas handelte, oder um Schimpansen oder gar Angehörige eines Pygmäenvolks.
Abgesehen von einem Bericht des englischen Seefahrers Andrew Battell aus dem 16. Jahrhundert erhielt die westliche Welt erst im 19. Jahrhundert Kenntnis von diesen Tieren. Der Name „Gorilla“ wurde diesen Tieren zuerst von dem US-amerikanischen Missionar, Arzt und Naturforscher Thomas Staughton Savage (1804–1880) in Anlehnung an den Bericht Hannos zugeteilt, unter Mitwirkung des amerikanischen Naturwissenschaftlers und Anatomen Jeffries Wyman (1814–1874). Savage, der in Gabun einige erlegte Exemplare des westlichen Flachlandgorillas erhalten hatte, beschrieb 1847 zusammen mit Wyman diese großen Affen als neue Art; als erste wissenschaftliche Artbezeichnung wurde Troglodytes gorilla eingeführt (Troglodytes war damals die Gattungsbezeichnung der Schimpansen).[17] Isidore Geoffroy Saint-Hilaire prägte dann 1852 den bis heutige gültigen Gattungsnamen Gorilla.
Der Afrikaforscher Paul Belloni Du Chaillu (1835–1903) bewirkte durch seine Unternehmungen und seine Publikationen, dass gegen Ende des 19. Jahrhunderts das Interesse an Gorillas in den USA und auch in Europa rasant zunahm. Der erste in Europa eingehend wissenschaftlich untersuchte, lebende Gorilla, genannt M'Pungu, wurde 1876/77 im Berliner Aquarium Unter den Linden zur Schau gestellt. Eines der bekanntesten Motive ist die Filmfigur „King Kong“, ein riesenhafter Gorilla, die seit dem ersten Film King Kong und die weiße Frau 1933 in zahlreichen Adaptionen und Remakes in der Film- und Fernsehgeschichte wiederkehrt. Nicht nur von den Ausmaßen, sondern auch vom Verhalten hat diese Figur, wie auch viele andere Gorillafiguren aus Büchern, Comics oder Filmen mit den realen Gorillas allerdings kaum etwas gemein. Das lag daran, dass die Lebensweise und das Sozialverhalten dieser Tiere lange Zeit kaum bekannt war.
Zunächst standen – wie bei vielen Säugetieren – morphologische Studien im Vordergrund. Paul Matschie vermutete 1903, dass es sich bei einem auf den Virunga-Vulkanen erlegten Tier um eine eigene Art (Berggorilla) handeln könnte. Er beschrieb aber noch einige weitere Arten, durch die Arbeiten von Ernst Schwarz und Harold Coolidge in den 1930er Jahren wurde die bis zum Ende des 20. Jahrhunderts gültige Systematik mit einer einzigen Art und mehreren Unterarten festgelegt. Erst zu Beginn des 21. Jahrhunderts setzte sich anhand morphologischer und auch molekularer Studien die Ansicht durch, dass es zwei Arten von Gorillas gibt.[18] (Siehe dazu Innere Systematik.)
Die Lebensweise der Gorillas rückte erst nach dem Zweiten Weltkrieg in den Blickpunkt der Forschung. Der US-Amerikaner George Schaller (* 1933) war der erste Forscher, der freilebende Gorillas ab 1959 ausführlich untersuchte. 1967 begann die jahrzehntelange Forschungsarbeit von Dian Fossey (1932–1985) – unterstützt durch Louis Leakey – bei den Berggorillas auf den Virunga-Vulkanen. Ihr Leben und ihre Ermordung wurden durch die Verfilmung Gorillas im Nebel einer breiteren Öffentlichkeit bekannt. Feldstudien bei Westlichen Flachlandgorillas begannen erst in den 1980er Jahren; bekanntestes Projekt ist die Tätigkeit von Caroline Tutin und Michael Fernandez im Lopé-Nationalpark in Gabun.
Wie bei anderen Menschenaffen wird auch bei Gorillas versucht, ihre Kommunikationsfähigkeit und Intelligenz in Laborversuchen zu erforschen. Zu den bekanntesten dieser Untersuchungen zählen die Versuche, dem Weibchen Koko die amerikanische Gebärdensprache beizubringen.[19]
Beide Gorillaarten sind bedroht, wenn auch in unterschiedlichem Ausmaß. Ein Grund für die Gefährdung liegt in der Zerstörung ihres Lebensraumes durch die Rodung der Wälder. Hinzu kommen bürgerkriegsähnliche Zustände in Teilen ihres Verbreitungsgebietes, welche die nötigen Schutzmaßnahmen erschweren und eine effiziente Überwachung von Schutzgebieten nahezu unmöglich machen. Ein weiterer Grund stellt die Bejagung wegen ihres Fleisches („Bushmeat“) dar, die immer noch durchgeführt wird. Auch Krankheiten ziehen die bereits angegriffenen Populationen weiter in Mitleidenschaft, insbesondere Ebola.[20] Die Gesamtpopulation der Gorillas wird auf rund 365.000 Tiere geschätzt, die sich allerdings sehr unterschiedlich auf die einzelnen Populationen verteilen.[21]
Diese Population des Westlichen Flachlandgorillas bewohnt ein großes, vergleichsweise dünn besiedeltes Gebiet, in welchem auch einige Nationalparks eingerichtet wurden. Darüber hinaus sind nahezu alle in Zoos gehaltenen Gorillas Westliche Flachlandgorillas, wo nach jahrzehntelangen Schwierigkeiten heute auch die Nachzucht regelmäßig gelingt.
Gorillas sind seit 1975 im Washingtoner Artenschutzübereinkommen im Anhang I gelistet. Somit ist der internationale kommerzielle Handel mit den Tieren oder ihren Teilen verboten.[28] 2008 trat das Abkommen zur Erhaltung der Gorillas und ihrer Lebensräume in Kraft. Das Abkommen wurde bislang von der Zentralafrikanischen Republik, der Republik Kongo, Nigeria, der Demokratischen Republik Kongo, Ruanda und Gabun unterzeichnet.
Um auf die Bedrohung dieser Menschaffenarten aufmerksam zu machen rief die UN das Jahr 2009 als Internationales Jahr des Gorillas aus.[29]
Gorillas bilden zusammen mit Orang-Utans, Schimpansen (Gemeiner Schimpanse und Bonobo) sowie dem Menschen die Familie der Menschenaffen (Hominidae). Zwar haben Gorillas eine Reihe von morphologischen Gemeinsamkeiten mit den Schimpansen, dabei dürfte es sich aber um Synapomorphien (gemeinsame abgeleitete Merkmale) aller afrikanischen Menschenaffen handeln, die beim Menschen verloren gegangen sind. Genetische Studien deuten darauf hin, dass Schimpansen enger mit den Menschen als mit den Gorillas verwandt sind. Das kommt im Kladogramm (s. Abb.) zum Ausdruck.
Der um das Jahr 2000 von einigen Forschern formulierte Vorschlag, die Gorillas und die Schimpansen aufgrund der nur geringfügigen genetischen Unterschiede zwischen diesen und den Menschen der Gattung Homo zuzuordnen,[30] fand in den folgenden Jahren keinen Eingang in die international angesehenen systematischen Werke.
Wann die zu den Gorillas führende Entwicklungslinie sich von der zu den Schimpansen und Menschen führenden Linie trennte, ist bislang nicht eindeutig geklärt: Der mutmaßliche Gorilla-Vorfahr Chororapithecus wurde zwar auf rund 8 Millionen Jahre datiert,[31] anhand von DNA-Analysen wurde die Auftrennung allerdings in die Zeit vor 6,5 Millionen Jahren datiert.[32][33] Die Abtrennung von Westlichem Gorilla und Östlichem Gorilla ereignete sich vor rund 1,6 bis 0,9 Millionen Jahren, die Abtrennung des Westlichen Flachlandgorillas vom Cross-River-Gorilla vor rund 17.800 Jahren.[34]
Die Sequenzierung des Gorilla-Genoms und der Vergleich mit dem des Menschen und des Schimpansen ergab, dass an je etwa 15 % der 1-Mbp-Abschnitte der Mensch dem Gorilla ähnlicher ist als dem Schimpansen bzw. der Schimpanse dem Gorilla ähnlicher ist als dem Menschen, zusammen 30 %. Im Mittel ist das Ergebnis jedoch eindeutig: Der mittlere Unterschied („mean nucleotid divergences“) beträgt 1,75 % zwischen Gorilla und Mensch und 1,37 % zwischen Mensch und Schimpanse. Demnach ist der Mensch näher mit dem Schimpansen verwandt als mit dem Gorilla.[33]
2017 wurden DNA-Sequenzen im Kern-Genom (nukleäre DNA) näher untersucht, die als Relikte vormals aus dem mitochondrialen Genom (mtDNA) übernommener Sequenzen (sogenannte nukleäre mt-Sequenzen, NUMT)[35] in Form funktionsloser Pseudogene beim Menschen vorliegen und ähnlich auch beim Schimpanse und beim Gorilla zu finden sind. Der Vergleich dieser NUMT-Versionen untereinander sowie jeweils mit der mtDNA dieser drei Spezies zeigt Zweierlei: Das NUMT-Pseudogen entstand etwa zur Zeit der Trennung der Linien zum Gorilla und zu Mensch/Schimpanse, und es ist deutlich verschieden von allen drei mtDNAs, entsprechend einer Fortentwicklung über etwa 4,5 Millionen Jahre.[36] Mit diesem Befund sind zwei Szenarien kompatibel, die beide eine vierte, inzwischen ausgestorbene hominine Spezies postulieren sowie mehrfache Hybridisierung zwischen Spezies, die sich bereits über mehrere Millionen Jahre auseinanderentwickelt hatten.[36]
Eine Hybridisierung zwischen der Linie zum Gorilla mit der zu Mensch/Schimpanse mit anschließender Introgression in letzterer Linie (obige 30 %) wurde sogar als ursächlich angesehen[37] für die Aufspaltung Schimpanse–Mensch und einzelne Gorilla-Merkmale in menschlichen Linien.
Traditionell wurden alle Gorillas zu einer Art zusammengefasst und drei Unterarten unterschieden, der Westliche Flachlandgorilla, der Östliche Flachlandgorilla und der Berggorilla.
Aufgrund von Unterschieden im Körperbau und in der Lebensweise geht man heute von zwei Arten mit je zwei Unterarten aus:
Die Population des Bwindi-Waldes („Bwindigorillas“), die traditionell dem Berggorilla zugerechnet wird, könnte allerdings eine eigene, bislang nicht wissenschaftlich beschriebene Unterart des Östlichen Gorillas darstellen.
Die Gorillas (Gorilla) sind eine Primatengattung aus der Familie der Menschenaffen (Hominidae). Sie sind die größten lebenden Primaten und die ausgeprägtesten Blätterfresser unter den Menschenaffen. Sie sind durch ihr schwarzgraues Fell und den stämmigen Körperbau charakterisiert und leben in den mittleren Teilen Afrikas. Wurden früher alle Tiere zu einer Art zusammengefasst, so unterscheiden jüngere Systematiken zwei Arten mit jeweils zwei Unterarten: den Westlichen Gorilla (G. gorilla), der in den Westlichen Flachlandgorilla (G. g. gorilla) und den Cross-River-Gorilla (G. g. diehli) aufgeteilt wird, und den Östlichen Gorilla (G. beringei), bei dem zwischen dem Östlichen Flachlandgorilla (G. b. graueri) und dem Berggorilla (G. b. beringei) unterschieden wird.
Duâi-sĭng-sĭng (大猩猩) sê siŏh cṳ̄ng siăh nèng gì lìng-diōng-mŭk dông-ŭk, gâe̤ng ìng-lôi gì chĭng-nguòng-séng bī-gáu duâi.
Se seòrsa mhamal a tha ann an goiriola[1][2][3] (iolra: goiriolathan) (Laideann: gorilla gorilla, Beurla: gorilla). Tha iad nan apaichean, agus gu math faisg ri cinne-daonna. Tha iad gu math làidir. Is ann à Afraga a tha iad.
Se seòrsa mhamal a tha ann an goiriola (iolra: goiriolathan) (Laideann: gorilla gorilla, Beurla: gorilla). Tha iad nan apaichean, agus gu math faisg ri cinne-daonna. Tha iad gu math làidir. Is ann à Afraga a tha iad.
Gorila nyaéta sato primata pangbadagna, sakulawarga jeung monyét, kera sarta manusa. Sabuntut gorila jalu dewasa bisa ngahontal luhur leuwih ti 6 méter sarta beurat kira-kira 300 nepi ka 500 pound. Manéhna bisa merentangkan lenganna nepi ka 8 méter. sarta kakuatan sabuntut gorila sarua kalayan 4 nepi ka 8 jelema manusa anu kuat. Gorila awéwé dewasa ukuranana kira-kira satengah ukuran gorila jalu.[1]
Dibandingkeun jeung awak manusa, gorila miboga leungeun sarta suku anu panjang, di mana leungeunna leuwih panjang ti suku. Gorila anu badag lolobana awakna miboga bulu, iwal jari-jemari, beungeut, kélék, telapak suku sarta telapak leungeun. Sirah gorila badag, panonna leutik sarta boga warna coklat. Gorila henteu miboga buntut. Saban buntut gorila miboga irung anu unik, kawas manusa anu miboga sidik ramo anu unik. Huntu gorila dewasa jumlahna 32. Panca indra gorila ampir sarupa kalayan manusa. Awak gorila jalu ampir dua kali badagna dibandingkeun gorila awéwé. Gorila lolobana dahar tutuwuhan. Saban poé gorila perlu kira-kira 25 kilogram kadaharan anu teriri ti dangdaunnan, kekembangan, siki-sikian, watang sarta tangkai tangkal, sarta kuncup kembang. Sakapeung, gorila ogé dahar sireum sarta sajenis rinyuh. ku sabab meunang cairan cukup ti kadaharanana, gorila pohara jarang nginum.[2]
Gorila iku siji kethèk kang urip ing lemah lan hèrbivor kang urip ing alas ing Afrika Tengah. Gènus Gorila iku kabagi ing rong spèsiès: gorila wétan lan gorila kulon. Loro-loroné iku kaancem cures, lan ana papat utawa lima subspèsiès. Gorila iku primata kang gedhé dhéwé kang isih ana. DNA gorila iku mèmper DNAné manungsa, kamèmperané antara 95-99%, iku magepokan apa kang diitung, lan gorila iku saduluré manungsa kang raket dhéwé sawisé simpansé lan bonobo.
Habitat alami gorila iku alas tropis lan subtropis ing Afrika lan saiki akèh kaancem wong kang mbeburu gorila kanggo dipangan dagingé.
Gorila nyaéta sato primata pangbadagna, sakulawarga jeung monyét, kera sarta manusa. Sabuntut gorila jalu dewasa bisa ngahontal luhur leuwih ti 6 méter sarta beurat kira-kira 300 nepi ka 500 pound. Manéhna bisa merentangkan lenganna nepi ka 8 méter. sarta kakuatan sabuntut gorila sarua kalayan 4 nepi ka 8 jelema manusa anu kuat. Gorila awéwé dewasa ukuranana kira-kira satengah ukuran gorila jalu.
Gorile pripadaju rodu Gorilla, porodice Hominidae (čovjekoliki majmuni) – najkrupnijim živućim primatima (red: Primates). Prema ranijim biosistematikama ovi „veliki majmuni“ su klasificirani u jednu istu vrstu, dok ih noviji izvori dijele na dvije, od kojih svaka ima po dvije podvrste:
DNK gorila je vrlo slična onoj ljudskoj – 95-99% ovisno o tome šta se analizira, a oni su sljedeći najbliži srodnici današnjim ljudima nakon šimpanzi (uključujući bonoboe – Pan paniscus).[1][2]
Gorile su robustne građe i pokriveni dlakom, izuzimajući lice i uške. Nadočni lukovi su izrazito naglašeni i frontalno izbočeni. U spravnom položaju, gorile mogu doseći visinu i do 1,75 m, ali stvarna dužina tijela im je nešto veća, jer su im koljena uvijek malo povijena. Raspon ruku nadmašuje dužinu tijela i iznosi do 2,75 m. Međuspolne razlike u težini su uočljive i značajne. Ženke obično teže između 70 i 90 kg, a mužjaci dosežu i do 275 kg. Dobro hranjene gorile u zatočeništvu mogu težiti čak i do 350 kg.
Krzno im je uglavnom crno, a kod starijih mužja na leđima postaje srebreno-sivkasto. Po tom obilježju se opisuje i kao "srebrenoleđi" mužjak. Dlaka planinskih gorila je svilenkasta i duža od dlake nizijskih gorila. Kao i svi čovjekoliki majmuni, ni gorila nema rep. Gorile su robustno građeni, a lice i uške nemaju dlaku. Luk iznad očiju im je vrlo izražen.[3]
Prirodna staništa gorila su u tropskim ili suptropskim šumama Afrike. Iako njihov areal pokriva relativno mali dio Afrike, one pokrivaju širok spektar nadmorskih visina. Planinski gorila nastanjuje Albertine Rift planinske šume u rasponu od 2.200-4.300 metara n/v, a nizijski žive u gustim šumama i močvarnim niskim zajednicama trske,do razine mora.
Zapadni nizijski gorila (Gorilla gorilla gorilla) živi na području između jugoistoka Nigerije preko Ekvatorske Gvineje i Gabona do Republike Kongo. Areal istočnog nizijskog gorile je u istočnom dijelu Demokratske Republike Kongo. Planinske gorile nastanjuju padine visokih vulkana Virunga i brda Bwindi u graničnoj oblasti Ugande, Ruande i Demokratske Republike Konga (bivši Zair).
Gorile su aktivne danju. Dok nizijske gorile žive u primarnim tropskim kišnim šumama, brdsko-planinske su uglavnom na tlu u sekundarnih šumskih sastojina. Nizijske gorile, uključujući i teške mužjake, u potrazi za hranom, penju se i na visoko drveće, nerijetko i do 20 m visine. Na tlu se kreću na sva četiri ekstremiteta, oslanjajući se na srednje članke prstiju prednih ekstremiteta i ostavljaju prepoznatljive tragove. Za noćno spavanje prave gnijezda od granja i lišća i to svake večeri novo, pri čemu to postižu čak za jedva nešto duže od pet minuta. Planinski gnijezda prave na tlu, a nizijski na stablima.
Gorile žive u manjim skupinama koje obično čine jedan mužjak i „harem“ od nekoliko ženki s podmlatkom. Grupe s dva ili više mužjaka se rijetko susreću. Prosječna velićina grupe je oko 10 do 15 jedinki, ali sreću se i one od samo dvije pa do 30 individua. Ako je u nekoj grupi više mužjaka, samo jedan ima ulogu vođe i jedino on, po hijerarhiji, ostvaruje parenje. Ponekad, međutim, dolazi do borbe između mužjaka za položaj vođe i prilike za rasplod. Ako novi mužjak pobijedi, ubija svu djecu svog prethodnika. Biološki smisao tog infanticida može biti u činjenici da ženke koje doje ne mogu ostati skotne, ali nakon gubitka mladunca vrlo brzo su ponovo plodne. Time moćniji mužjaci ugrađuju više gena u genski fond naredne generacije. Grupe gorila su vrlo fleksibilne, pa se dijele i spajaju. Najčešće se razdvajanju samo privremeno, u potrazi za hranom. Za razliku od ostalih primata, grupu napuštaju i mužjaci i ženke, koji mogu formirati nove grupe. Međutim, već osnovane grupe vrlo su dugotrajne.[4]
Kod gorila nije izražena teritorijalnost. Na istom području, hranu može prikupljati više grupa, koje obično izbjegavaju direktne kontakte. Pošto im je lišće osnovna hrana, potrage nisu ni duge niti široke. Lišća ima dovoljno pa su, zbog njegove niske energetske vrijednost, prisiljeni na duga razdoblja mirovanja. Gorile se oglašavaju različitim tonovima vrištanja i mumljanja, što je u funkciji označavanja lokacije članovima svoje grupe, ali i opominjanja drugih grupa o svom položaju. Mogu ispoljavati i agresivnost, pri čemu im je znakovito "bubnjanje" šakama po grudima. Ranije se vjerovalo da to rade samo stariji mužjaci, dok je to kasnije uočeno i kod svih članova grupe. Vjeruje se ta takvo ponašanje služi za označavanje aktuelne pozicije ili kao ritualizirano pozdravljanje.[5][6]
Od svih čovjekolikih majmuna gorile su najizrazitiji biljožderi. Glavna hrana im je lišće, a ovisno o sezoni, voće jedu u različitim količinama. Ovakve hrane odrasloj životinji dnevno treba oko 25 kg. Dodatak hrani su samo insekti, obično nehotice i nesvjesno, ako se nađu na lisnatoj hrani. Pošto su masivni, veći dio aktivnog razdoblja provode u potrazi za jelom i hraneći se.
Slično šimpanzima, i gorile jedu trpko bodljikavo lišće da se riješe uznemirujućih crijevnih parazita. Velike količine tog lišća ostaju nesažvakane, što struganje sa crijeva čini djelotvornijim.
U prirodi, gorile nemaju određenu sezonu razmnožavanja. Svakih 3,5 do 4,5 godine, ženka koti najčešće samo jedno mladunče. Bremenitost traje oko 8,5 do 9 mjeseci, što je, uz ljude, najduže vrijeme plodonošenja. Težina novorođenčadi je oko 2 kg, ali se brže razvijaju od nekih drugih primata, primjerice čovjeka. Nakon tri mjeseca već pužu, a zatim više godina ženke doslovno nose na leđima svoje mladunce koji ih "jašu". Pri životnoj dobi između dvije i četiri godine, prestaju sisati; spolnu zrelost ženke dosežu u osmoj, a mužjaci u desetoj godini. Prosječni životni vijek u prirodi im je oko 50, a u zarobljeništvu mogu doseći i 54 godine.
Gorile pripadaju rodu Gorilla, porodice Hominidae (čovjekoliki majmuni) – najkrupnijim živućim primatima (red: Primates). Prema ranijim biosistematikama ovi „veliki majmuni“ su klasificirani u jednu istu vrstu, dok ih noviji izvori dijele na dvije, od kojih svaka ima po dvije podvrste:
zapadni gorila (G. gorilla) zapadni nizijski gorila (G. g. gorilla) gorila sa Cross Rivera (G. g. diehli) istočni gorila (G. beringei) istočni nizijski gorila (G. b. graueri) planinski gorila (G. b. beringei)DNK gorila je vrlo slična onoj ljudskoj – 95-99% ovisno o tome šta se analizira, a oni su sljedeći najbliži srodnici današnjim ljudima nakon šimpanzi (uključujući bonoboe – Pan paniscus).
Los gorillas forman lo genre mai grand dels primats. Amb uèit autres genres de monin, fan partida de la superfamilha dels Hominidae.
L'ADN dels gorillas es de 98% a 99% identic a lo de l'Òme. Son los parents vius pus pròches de l'Òme aprèp los Chimpanzés.
Los gorillas vivon dins las selva tropicalas o subtropicalas d'Africa dins de nautor fòrça variadas. Lo gorilla de las montanhas viu dins las selva dels nívols de las Montanhas de las Virunga, anant de 2200 a 4300 mètres. Los gorillas de plana vivon dins las selvas densas e las paluns de las planas.
Se pòt distinguir doas espècias, l'una vivent a l'Èst e l'autre a l'Oèst d'Africa, e quatre sosespècias segon lo luòc de vida :
La classificacion filogenetica permet de posicionar, d'un biais precís, lo genre Gorilla entre los autres genres de nonins[1]:
Superfamilha dels Ominids
└─o Catarrhini (monins del Monde Ancian) ├─o Cercopithecidae └─o Hominoidea ├─o Hylobatidae (Gibbons) └─o Hominidae ├─o Ponginae (Orangotans) │ ├─o Ouranopithecus (atudat) │ └─o Pongini └─o ├─o Dryopithecinae (atudat) └─o Homininae ├─o Gorillini (Gorillas) └─o Hominini ├─o Panina (Chimpanzés) └─o Hominina ├─o Australopithecus (atudat) └─o Homo (umans)
Lor airal de reparticion se partega sus dos massius forestièrs geograficament distanciats de qualques mil quilomètres, l'un se situa a l'èst de l'Africa centrala, l'autre a l'oèst.
Lo blòc forestièr oèst african abriga la sosespècia la pus abondanta (Gorilla gorilla gorilla o waren). Sa populacion es estimada entre 40 000 e 80 000 individús, repartits entre Cameron, la Guinèa Eqüatoriala, Gabon, la Republica de Còngo e la Republica Centreafricana. Una populacion relica (Gorilla gorilla diehli) de qualques 250 individús subsistís dins la partida sud de Nigèria a la frontièra amb Cameron.
Le blòc èst african abriga las doas autras sosespècias. Los 12 000 gorillas de las planas orientalas (Gorilla beringei graueri) se repartisson en plusors populacions isoladas a l'èst de la Republica Democratica de Còngo, dins los abitats variables anant de las planas a las selvas de nautor (fins a 3300 mètres). Los gorillas de montanha (Gorilla beringei beringei), que subsistisson uns 600 individús, vivon dins la Selva de Bwindi en Oganda.
Lo gorila es aprèp lo chimpanzé, del ponch de vista genetic, l’animal pus pròche de l’uman. Aquela parentat foguèt confirmada per las similituds entre los cromosòmas e los gropes sanguins. Nòstre genòma diferís de 2 % solament d'aquel del gorilla.
Quilhats, los gorillas an una talha de 1,75 mètre, mas son en fach un pauc pus grands car an los genolhs flechits. L'envergadura dels braces despassa la longor del còrs e pòt aténher 2,75 mètres.
Existís una granda diferéncia de massa entre los sèxes : las femèlas pesan de 90 a 150 quilogramas e los mascles fins a 275. En captivitat, particularament ben noirits, atenhon 350 quilogramas.
Lo pelatge depend del sèxe e de l’edat. Pels mascles los pus vièlhs se desvolopant sus l'esquina una forradura gris argentat, d'aquò lor ven de'esquina d'argent. Lo pelatge dels gorillas de montanha es particularament long e sedós.
Coma totes los antropoïdes, los gorillas an pas cap de coa. Lor anatomia es poderosa, la cara e las aurelhas son glabras e presentan de tòrs supraorbitaris marcats.
Los gorillas abitan las selvas e son actius de jorn. Mentre qu'aqueles dels païses plats preferisson las selvas tropicalas umidas, los gorillas de las montanhas vivon puslèu dins las selvas segondàrias. Los gorillas de las montanhas vivon gaireben totjorn al sòl. Los gorillas dels païses plats penjan sovent dins los arbres cercant d'aliments, tanben los mascles pesats penjan dins d'arbres nauts fins a vint mètres. Sul sòl, los gorillas van de quatre patas apujant sus las falanjas de lors mans e pas sus las palmas coma d'autres monins pus francament quadrupèdes. Cada nuèit, per repausar, bastisson un niu de fuèlhas en mens de cinc minutas. Los gorillas de montanha fan lors nis sul sòl e los gorillas dels païses plats dins los arbres.
Los gorillas vivon en grope capitat per un mascle adulte nomenat «espina d'argent». La composicion dels gropes vària de dos a trenta individús, entre 10 e 15 en mejana. En general cada grope se compausa d'un mascle adulte (espina d'argent), d'un o de mai mascles pus joves (mascles d'espina negras), de plusors femèlas adultas (cinc o sièis) e de qualques pichons. Quand i a mai d'un mascle dins un grope, sol lo mascle dominant pòt s'apariar.
Lo comportament dels gropes es variable, las separacions temporàrias per la recerca d'aliment son frequentas. Al contrari de fòrça autres genres de primats son pus sovent las femèlas que daissan lo grope per ne trobar un autre. Los gropes duran generalament longtemps, a vegadas arriban de batalhas entre mascles per determinar qual capitarà lo grope. Quand un novèl mascle ganha, tua la descendéncia del vencit. En efièch las femèlas qu'alachan pòdon pas concebre e, aprèp la mòrt de lors pichons, son lèu prèstas a s'apariar tornamai.
L'instint territorial es pauc desvolopat, plusors gropes cèrcan d'aliments dins lo meteis luòc e s'evitan los uns e los autres. Coma lor noiridura se compausa subretot de fuèlhas, cal pas anar fòrt luènh per ne trobar, en primièr perque las fuèlhas abondan, e mai perque son pauc nutritivas, aquò obliga a de longs periòdes de repaus. Las gorillas fan tota una seria de sons, de crits e de gronhaments qu'utilizan per reconeissença los membres de lor grop e los estrangièrs e tanben coma mejan d'intimidacion. Se coneis ben lor biais de se tustar lo pitre. Se pensava avans aquel comportament reservat pels mascles mai vièlhs, en fach o fan totes. Servís benlèu per se senhalar, o d'un ritual de benvenguda. Al començament de 2009, un dels pus grands estudis jamai fachs suls grands monins, menat per de scientifics de l'Universitat de Sant Andrews en Escòcia, indica qu'existís un lengatge comun pels totes los gorillas basat sur 102 signes.
Los gorillas se noirisson en granda partida de vegetals : fruches subretot, brots, tijas, fuèlhas, mas qualques còps d'insèctes (termits)[2].
Totas las espècias de gorillas son inscrichas sus l'annèxe I de la CITES e son declarats coma en dangièr d'escantiment e quitament en dangièr critic pel Gorilla gorilla par l'UICN[3]. Le PNUE (programa de las Nacions Unidas per l'environament) balha las estimacions seguentas en 2003 :
Gorilla comun :
Gorilla de montanha :
Lo gorilla de las planas de l'oèst (Gorilla gorilla gorilla), pus pichon que lo gorilla de las montanhas, es reconegut sul plan internacional coma espècia en dangièr (estatut UICN). Divèrsas rasons explican sa situacion :
E mai, s'apond l'aparicion de la fèbre emorragica provocada al virús Ebola e d'autras patologias. Dempuèi novembre de 2000 a la Republica de Còngo e en Gabon, l'aparicion del virús Ebola faguèt qualques centenas de victimas.
Los darrièrs comptatges fan part de la disparicion de prèp de 5000 gorillas aprèp aquela epidèmia.[4]
Gorilla (Gorilla gorilla) al Zoo de la Palmyre.
Una femèla e son nenon, al Volcanoes National Park.
Gorilla (Gorilla gorilla) al Zoo de la Palmyre.
Regard.
Un espatla d'argent.
Gorillas are ground-dwellin, predominantly herbivorous apes that inhaibit the forests o central Africae. The eponymous genus Gorilla is dividit intae twa species: the eastren gorillas an the wastren gorillas (baith creetically endangered), an either fower or five subspecies. Thay are the lairgest livin primates. The DNA o gorillas is heichly seemilar tae that o humans, frae 95–99% dependin on what is coontit, an thay are the next closest livin relatives tae humans efter the chimpanzees an bonobos.
Gorillas' naitural haibitats cover tropical or subtropical forests in Africae. Awtho thair range covers a smaw percentage o Africae, gorillas cover a wide range o elevations. The moontain gorilla inhaibits the Albertine Rift montane clood forests o the Virunga Volcanoes, rangin in altitude frae 2,200–4,300 metres (7,200–14,100 ft). Lawland gorillas live in dense forests an lawland swamps an mairshes as law as sea level, wi wastren lawland gorillas livin in Central Wast African kintras an eastren lawland gorillas livin in the Democratic Republic o the Congo near its border wi Rwanda.[2]
Gorilla es un taxon.
Gorillas es le plus grande primate. Ille es un herbivore que inhabita le forestes del Africa. Gorillas es divide in duo species e 4 o 5 subspecies. Le ADN de gorillas es 98%–99% identic de human,[2] e illes es le plus vicinitate de hominees dopo de le due chimpanze species.
Gorillas vive in tropical o subtropical forestes. Le Gorilla Montan inhabite le montan forestes de Albertine Rift de Volcanes de Virunga, rangiar in altitude de 2225 to 4267 m. Le Gorillas del campo vive in forests dense de palude basse Que le nivello del mar.
Le nomine es derivate de le parole grec Gorillai (un "tribe de feminas capillute") descriso de Hanno le Navigator, un Carthaginian navigator e un possible visitor (circa 480 BC) de le area que devenite Sierra Leone.[3]
Le proxime relatives de gorillas es le chimpanzes e le homes, de que gorillas divergeva 7 million annos retro.[4]
Genes human differe 1.6% per media de le correspondente genes de gorilla in sequentia, ma existe multe differentias in cunata multe copias qualcun gene ha.[5]
Primatologistas continua a explorar le relation inter varie populationes de gorillas.[6] Le species e subspecies listate:
Gorillas es close relative de humanes e es considerate multe intelligent. In captiviate, un individos come Koko, ha aprendite le lingua de signos (vide lingua de animales pro discussion).
Le species de gorilla es un specie in periculo de extinction. Conservation effortes include le Great Apes Survival Project, un partneriato intro Nationes Unite Programme de Ambiente e United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization, e tamben un international tratato, le Agreement on the Conservation of Gorillas and Their Habitats, de UNEP Convention on Migratory Species. Le Gorilla Agreement es el primo instrument legal exclusivo pro Gorilla conservation e es in effecto de 1 June 2008.
Gorilla (Gorilla) — pongidlar oilasiga mansub odamsimon maymun, erkagining boʻyi 1,8—2,0 m, yagʻrinining kengligi 1 m ga yaqin, ogʻirligi 200— 250 kg va undan koʻproq. Urgʻochisi erkagidan deyarli 2 baravar kichikroq. Gavdasi yoʻgʻon, burni keng , boʻyni qisqa, yagʻrindor, muskullari yaxshi rivojlangan, kuchli hayvon. Juni va terisi qora, orqa oyoqlari oldingilariga nisbatan kalta. Boshi katta, peshonasi past, yuzi oldinga turtib chiqqan, jagʻlari ogʻir, tishlari yirik. Koʻzi va quloqlari uncha katta emas. Gʻarbiy va markaziy Afrikaning qalin, oʻtib boʻlmas ekvatorial oʻrmonlarida kichikroq toʻda boʻlib yashaydi. Toʻda boshida erkak yoʻlboshchisi turadi. Faqat oʻsimlik bilan ozikdanadi. Tunash uchun daraxt ostiga yoki yerdan uncha baland boʻlmagan joyda uya quradi. Erkaklari 6—7 yoshda jinsiy voyaga yetadi. 3—5 yilda bitta bola tugʻadi. Egizak yoki albinoslar tugʻilishi ham maʼlum. Tutqinlikda ham koʻpayadi. Yashash joyining buzilishi (oʻrmonlarning kesilib, haydalishi) va brakonyerlik tufayli soni tobora kamayib bormoqda. G.ni muhofaza qilish maqsadida 7 ta milliy bogʻ (Jumladan Virungada, Zair, 1925) tashkil etilgan. G. Xalqaro Qizil kitobga kiritilgan.
Gorilla is e geslach vaan twie ing verwante minsape: de westeleke gorilla (Gorilla gorilla) en d'n oosteleke gorilla (Gorilla beringei). Ze zien in versjèllende oondersoorte verdeild. 't Zien forse bieste mèt hun leefgebeed in centraal Afrika, noordelek vaan de chimpansees. 't Uterlek vaan de bieste weurt dèks es impressief besjreve, um hun krach en hunnen umvaank. 't Lichaamskleid is zwart; 't alfamenneke heet 'ne zèlvere rögk (daonao ouch lètterlek zèlverrögk geneump).
In de populair cultuur weurt de gorilla dèks es blooddeursteg en geveuleg tegeliek geportretteerd; 't prototyp is King Kong oet de bekinde Tarzan-filme vaan de jaore daarteg. Feitelek zien gorilla's vegetariërs.
Gorillas are ground-dwellin, predominantly herbivorous apes that inhaibit the forests o central Africae. The eponymous genus Gorilla is dividit intae twa species: the eastren gorillas an the wastren gorillas (baith creetically endangered), an either fower or five subspecies. Thay are the lairgest livin primates. The DNA o gorillas is heichly seemilar tae that o humans, frae 95–99% dependin on what is coontit, an thay are the next closest livin relatives tae humans efter the chimpanzees an bonobos.
Gorillas' naitural haibitats cover tropical or subtropical forests in Africae. Awtho thair range covers a smaw percentage o Africae, gorillas cover a wide range o elevations. The moontain gorilla inhaibits the Albertine Rift montane clood forests o the Virunga Volcanoes, rangin in altitude frae 2,200–4,300 metres (7,200–14,100 ft). Lawland gorillas live in dense forests an lawland swamps an mairshes as law as sea level, wi wastren lawland gorillas livin in Central Wast African kintras an eastren lawland gorillas livin in the Democratic Republic o the Congo near its border wi Rwanda.
Gorilla (Gorilla) — pongidlar oilasiga mansub odamsimon maymun, erkagining boʻyi 1,8—2,0 m, yagʻrinining kengligi 1 m ga yaqin, ogʻirligi 200— 250 kg va undan koʻproq. Urgʻochisi erkagidan deyarli 2 baravar kichikroq. Gavdasi yoʻgʻon, burni keng , boʻyni qisqa, yagʻrindor, muskullari yaxshi rivojlangan, kuchli hayvon. Juni va terisi qora, orqa oyoqlari oldingilariga nisbatan kalta. Boshi katta, peshonasi past, yuzi oldinga turtib chiqqan, jagʻlari ogʻir, tishlari yirik. Koʻzi va quloqlari uncha katta emas. Gʻarbiy va markaziy Afrikaning qalin, oʻtib boʻlmas ekvatorial oʻrmonlarida kichikroq toʻda boʻlib yashaydi. Toʻda boshida erkak yoʻlboshchisi turadi. Faqat oʻsimlik bilan ozikdanadi. Tunash uchun daraxt ostiga yoki yerdan uncha baland boʻlmagan joyda uya quradi. Erkaklari 6—7 yoshda jinsiy voyaga yetadi. 3—5 yilda bitta bola tugʻadi. Egizak yoki albinoslar tugʻilishi ham maʼlum. Tutqinlikda ham koʻpayadi. Yashash joyining buzilishi (oʻrmonlarning kesilib, haydalishi) va brakonyerlik tufayli soni tobora kamayib bormoqda. G.ni muhofaza qilish maqsadida 7 ta milliy bogʻ (Jumladan Virungada, Zair, 1925) tashkil etilgan. G. Xalqaro Qizil kitobga kiritilgan.
Los gorillas forman lo genre mai grand dels primats. Amb uèit autres genres de monin, fan partida de la superfamilha dels Hominidae.
L'ADN dels gorillas es de 98% a 99% identic a lo de l'Òme. Son los parents vius pus pròches de l'Òme aprèp los Chimpanzés.
Los gorillas vivon dins las selva tropicalas o subtropicalas d'Africa dins de nautor fòrça variadas. Lo gorilla de las montanhas viu dins las selva dels nívols de las Montanhas de las Virunga, anant de 2200 a 4300 mètres. Los gorillas de plana vivon dins las selvas densas e las paluns de las planas.
Ju Gorilla is n Oape, die in de Middel fon äquatorisk Afrikoa tou fienden is.
wäästelk flaklound Gorilla
Cross-River Gorilla
Bierich Gorilla
aastelk flaklound Gorilla
D Gorilla si e Gattig vo Primate us dr Familie vo de Menschenaffe (Hominidae). Si si die grösste lääbige Primate und vo alle Menschenaffe si si am mäiste uf s Frässe vo Bletter spezialisiert. Charakteristisch für d Gorilla isch iir schwarzgraus Fäll und dr kompakt Körperbau. Si lääben in de middlere Regioone vo Afrika und si vom Usstärbe bedroot. Früener het mä no alli Dier zu äinere Art zämmegfasst, hüte underschäidet mä zwäi Arte und jedi vo deene het zwäi Underarte: dr Westlig Gorilla (G. gorilla), wo in e Westlig Flachlandgorilla (G. g. gorilla) und dr Cross-River-Gorilla (G. g. diehli) iidäilt wird; und dr Östlig Gorilla (G. beringei), wo mä bin em zwüschen em Östlige Flachlandgorilla (G. b. graueri) und em Bärggorilla (G. b. beringei) underscheidet.
Dr Körperbau vo de Gorillas isch robust und stämmig. Wenn si stöön si si zwüsche 1,25 bis 1,75 Meter hooch. Bim Stoo si d Chnöi sälte ganz duuregstreckt. Wie alli Menschenaffe häi si kä Schwanz. Bim Gwicht git s e dütlige Gschlächtsdimorfismus: Wäärend Wiibli 70 bis 90 Kilogramm schwer wärde, isch s Gwicht bi de Männli in dr Natur bis zu 200 Kilogramm[1] in Zolli bis zu 350 Kilogramm. Die Östlige Gorilla si im Durchschnitt e chli gröösser und schwerer as die Westlige, si häi e bräiteri Brust und gseen stämmiger us.
Wie bi alle Menschenaffe usser em Mensch si d Erm dütlig lenger as d Bäi, d Spannwiti vo de usgstreckte Erm isch zwüsche 2 und 2,75 Meter. Gorilla häi seer bräiti Händ mit groosse Duume. Au d Füess si bräit, dr groossi Zeeche isch wie bi de mäiste Primate opponierbar. Bim Bärggorilla, dr Underart wo am mäiste uf em Boode läbt, isch dr grooss Zeeche weniger abgspräizt und mit Bindgwääb mit de andere Zeeche verbunde. Wie dr Mensch (und au anderi Primate) het jede Gorilla en unverwäggselbare Fingerabdruck.[2] Wüsseschaftler identifiziere d Dier aber vor Allem dank Fotene oder Zäichnige vo iirem Naasenabdruck, wo grad so äinzigartig isch.[3]
D Farb vom Fäll vo de Gorilla isch dunkel. Wäärend die Östlige Gorilla schwarz si, si die Westlige eender graubruun und d Oobersite vo iirem Chopf cha uffallend bruun si. S Gsicht, d Oore, d Handflechene und d Fuesssoole und bi eltere Männli d Brust häi käni Hoor. Drfür entwicklet sich bi eltere Männli e silbergraus Ruggefäll, und wäge däm säit men e Silberrugge. Wäärend bi de Östlige Gorilla nume dr Rugge grau wird, chönne bi de Westlige au d Hüften und d Oberschänkel sich eso verfärbe. Bi Bärggorilla isch s Fäll lenger und siidiger als bi de übrige Populazioone, bsundrigs an de Ärm.
Dr Chopf vom Gorilla het im Vergliich mit andere Primate e churzi Schnauze; d Naaselöcher si grooss, d Augen und Oore hingege chlii. Uffallend si die stark usbrägte Wülst über de Auge, am Schäädel vo de Männli het s au no e Scheitelkamm und e Nuchalkamm (e Chnocheläiste am Ägge), wo d Muskle aasetze.
Wie alli Altwältaffe häi d Gorilla 32 Zeen, d Zaanformle isch I2-C1-P2-M3. D Schniidzeen si wie bi vile Süüger, wo Bletter frässe, relativ chlii, d Eggzeen grooss und wie Hauer und bi Männli dütlig gröösser als bi Wiibli. D Molare häi hööcheri Höcker und scherferi Scherkante als bi de übrige Menschenaffe, was au en Aabassig an s Frässe vo Bletter isch.
D Augefarb isch ganz bruun, um d Iris goot an iirem Rand e schwarze Ring.
D Gorilla si e Gattig vo Primate us dr Familie vo de Menschenaffe (Hominidae). Si si die grösste lääbige Primate und vo alle Menschenaffe si si am mäiste uf s Frässe vo Bletter spezialisiert. Charakteristisch für d Gorilla isch iir schwarzgraus Fäll und dr kompakt Körperbau. Si lääben in de middlere Regioone vo Afrika und si vom Usstärbe bedroot. Früener het mä no alli Dier zu äinere Art zämmegfasst, hüte underschäidet mä zwäi Arte und jedi vo deene het zwäi Underarte: dr Westlig Gorilla (G. gorilla), wo in e Westlig Flachlandgorilla (G. g. gorilla) und dr Cross-River-Gorilla (G. g. diehli) iidäilt wird; und dr Östlig Gorilla (G. beringei), wo mä bin em zwüschen em Östlige Flachlandgorilla (G. b. graueri) und em Bärggorilla (G. b. beringei) underscheidet.
Gorillur (frøðiheiti - Gorilla gorilla) verður um 2 m høgar og eru tær størstu mannapurnar. Tær eru seinførar og - fáa tær frið - vinaligir skapningar, og tær gera lítið annað enn hvíla seg og eta bløð, leggir og sprotar. Gorillur liva í smáum flokkum, ið fara spakuliga gjøgnum skógin, meðan tær eta ein part, men ikki alla føðina, ið er har um leiðir, og so leita tær eftir nýggjum matkova. Gorillur liva í ættbólkum og eru saman um at verja lendi sítt og ungar sínar. Apur og gorillur eru tey djór, ið líkjast okkum mest.
Láglendis gorillan er eitt friðarligt súgdjór, og tað, sum ljóðar sum eitt ræðandi ýl, er í veruleikanum bara eitt fjáltrandi geisp. Verður ein gorilluflokkur hóttur, royna gorillurnar at sleppa undan vandanum, tær flýggja inn í tjúkka skógin. Hetta verður nevnt "tigandi afturtøka". Kalldýrið verjir bólkin. Verjutekini eru til dømis ýl og at sláa seg fyri bringuna.
Gorillur eru plantuátarar og blíva normalt uml. 30 ára gamla. Gorillur liva í skógunum í Afrika: Londinum Gabon, Kongo, Ekvatorguinea, Kamerun, Nigeria, Miðafrikalýðveldið, Fólkaræðiliga Lýðveldið Kongo, Ruanda og Uganda.
Gorillur (frøðiheiti - Gorilla gorilla) verður um 2 m høgar og eru tær størstu mannapurnar. Tær eru seinførar og - fáa tær frið - vinaligir skapningar, og tær gera lítið annað enn hvíla seg og eta bløð, leggir og sprotar. Gorillur liva í smáum flokkum, ið fara spakuliga gjøgnum skógin, meðan tær eta ein part, men ikki alla føðina, ið er har um leiðir, og so leita tær eftir nýggjum matkova. Gorillur liva í ættbólkum og eru saman um at verja lendi sítt og ungar sínar. Apur og gorillur eru tey djór, ið líkjast okkum mest.
Láglendis gorillan er eitt friðarligt súgdjór, og tað, sum ljóðar sum eitt ræðandi ýl, er í veruleikanum bara eitt fjáltrandi geisp. Verður ein gorilluflokkur hóttur, royna gorillurnar at sleppa undan vandanum, tær flýggja inn í tjúkka skógin. Hetta verður nevnt "tigandi afturtøka". Kalldýrið verjir bólkin. Verjutekini eru til dømis ýl og at sláa seg fyri bringuna.
Gorillur eru plantuátarar og blíva normalt uml. 30 ára gamla. Gorillur liva í skógunum í Afrika: Londinum Gabon, Kongo, Ekvatorguinea, Kamerun, Nigeria, Miðafrikalýðveldið, Fólkaræðiliga Lýðveldið Kongo, Ruanda og Uganda.
La gorilo, la maxim granda primato, esas nomo por omna membri e speci di familio di herbivora simii qui vivas sur sulo di granda foresti di centr-Afrika. 95% til 99% di gorila DNA esas identa a la homa DNA. Esas du speci di gorilo, kun po du subspeci.
Gorili habitas en foresti subtropik e tropika di West- e Centr-Afrika.
Omna gorili havas sanga tipo B. Gorilo esas dek foye plu forta ke muskula homo.
Ang gorilya[2], ang pinakamalaki sa mga nabubuhay na mga primata, ay mga nabubuhay sa lupang mga herbiboro na naninirahan sa mga gubat n Aprika. Nahahati ang mga gorilya sa dalawang mga uri at sa pinagtatalunan pang (simula 2008) mga apat o limang sub-uri. Mga 98% hanggang 99% bahagdang kahawig ng sa isang tao ang DNA ng mga gorilya,[3] at sila ang susunod na pinakamalapit na nabubuhay na kamag-anak ng mga tao pagkaraan ng dalawang uri ng mga tsimpansi.
Namumuhay ang mga gorilya sa mga tropikal at subtropikal na mga kagubatan. Bagaman lumalakip ang kanilang nasasakupan sa isang maliit na bahagdan ng Aprika, laganap ang mga gorilya sa isang malawak na sakop sa mga matataas na lugar. Naninirahan ang mga gorilyang bundok sa mga mauulap na kagubatan ng kabundukan ng Awang na Albertino ng mga Bulkan ng Virunga, na may mga taas mula 2,225 hanggang 4,267 m (7300-14000 talampakan). Nabubuhay ang mga Pangmababang-lupaing mga gorilya sa mga masinsing kagubatan at mga latian sa mga mababang lupain na umaabot sa kababaan ng antas ng dagat.
Ang lathalaing ito na tungkol sa Mamalya ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa nito.
Ang gorilya, ang pinakamalaki sa mga nabubuhay na mga primata, ay mga nabubuhay sa lupang mga herbiboro na naninirahan sa mga gubat n Aprika. Nahahati ang mga gorilya sa dalawang mga uri at sa pinagtatalunan pang (simula 2008) mga apat o limang sub-uri. Mga 98% hanggang 99% bahagdang kahawig ng sa isang tao ang DNA ng mga gorilya, at sila ang susunod na pinakamalapit na nabubuhay na kamag-anak ng mga tao pagkaraan ng dalawang uri ng mga tsimpansi.
Namumuhay ang mga gorilya sa mga tropikal at subtropikal na mga kagubatan. Bagaman lumalakip ang kanilang nasasakupan sa isang maliit na bahagdan ng Aprika, laganap ang mga gorilya sa isang malawak na sakop sa mga matataas na lugar. Naninirahan ang mga gorilyang bundok sa mga mauulap na kagubatan ng kabundukan ng Awang na Albertino ng mga Bulkan ng Virunga, na may mga taas mula 2,225 hanggang 4,267 m (7300-14000 talampakan). Nabubuhay ang mga Pangmababang-lupaing mga gorilya sa mga masinsing kagubatan at mga latian sa mga mababang lupain na umaabot sa kababaan ng antas ng dagat.
Gurila (genus Gorilla) nisqakunaqa huk yura mikhuq hatun k'usillukunam, Afrikapi kawsaq. Iskaynintin rikch'aqmi:
Wikispecies nisqaqa qillqasqa p'anqayuqmi kay hawa: Gurila
Gurila (genus Gorilla) nisqakunaqa huk yura mikhuq hatun k'usillukunam, Afrikapi kawsaq. Iskaynintin rikch'aqmi:
Kunti gurila (Gorilla gorilla) Anti gurila (Gorilla beringei)Lu scimiuni è l'ùnica speci dû gèniri Gorilla gorilla (dâ famigghia dî Pongidi), la cchiù granni dî scimi antropomorfi, grigaria, arvurìcula e viggitariana.
E' na scimia àuta puru cchiù di l'omu, cu vrazza longhi e ribbusti e pilu scuru, diffusa nta l'Àfrica equaturiali.
Umi ka'iguasu (jueheguaty Gorilla) ha'e ka'i juehegua ho'úva ka'a ha ka'avo, oikovéva umi ka'aguy Mbyte Afrika pegua, ha'e niko ka'i tuichavéva opa yvy apére.
Imba'ekuaa, oguata irundy ipóre hákatu ikatu oguara mokõi ipy. Umi kuimba'e ijyvatekue ha'e 1,65 gotyo 1,75 metro ha ipohyikue 140 gotyo 200 kilogramo. Umi kuña pohyikue ha'e niko kuimba'e pohyikue imbytére.
Ka'iguasu ho'u ningo yva, ka'avo, yvyra togue ha yvyra ra'y, hákatu oikotevẽrõ, ka'iguasu ho'u avei tymbachu'i, yso ha ambue mymba michĩ.
Umi ka'iguasu (jueheguaty Gorilla) ha'e ka'i juehegua ho'úva ka'a ha ka'avo, oikovéva umi ka'aguy Mbyte Afrika pegua, ha'e niko ka'i tuichavéva opa yvy apére.
Imba'ekuaa, oguata irundy ipóre hákatu ikatu oguara mokõi ipy. Umi kuimba'e ijyvatekue ha'e 1,65 gotyo 1,75 metro ha ipohyikue 140 gotyo 200 kilogramo. Umi kuña pohyikue ha'e niko kuimba'e pohyikue imbytére.
Ka'iguasu ho'u ningo yva, ka'avo, yvyra togue ha yvyra ra'y, hákatu oikotevẽrõ, ka'iguasu ho'u avei tymbachu'i, yso ha ambue mymba michĩ.
Ngagi ni wanyama wakubwa wa jenasi Gorilla katika familia Hominidae. Ngagi wanaishi katika maeneo ya tropiki ya Afrika.
Ngagi-milima (dume)
Ngagi wa Uwanda wa Chini Mashariki (dume)
Ngagi wa Nijeria
Ngagi wa Uwanda wa Chini Magharibi (dume mzee)
Ngagi wa kike akivuka maji na kutumia fimbo kujishika
Ngagi ni wanyama wakubwa wa jenasi Gorilla katika familia Hominidae. Ngagi wanaishi katika maeneo ya tropiki ya Afrika.
Tōa-seng-seng, Latin-miâ hō-chòe Gorilla, sī Hominidae-kho ê chi̍t-ê sio̍k, ū nn̄g-ê bu̍t-chéng, iā-chiū-sī Gorilla gorilla kap Gorilla beringei, seng-o̍ah tī hui-chiu ê sim-lîm.
Tōa-seng-seng, Latin-miâ hō-chòe Gorilla, sī Hominidae-kho ê chi̍t-ê sio̍k, ū nn̄g-ê bu̍t-chéng, iā-chiū-sī Gorilla gorilla kap Gorilla beringei, seng-o̍ah tī hui-chiu ê sim-lîm.
Ο Γορίλας (επιστημονική ονομασία: Gorilla) είναι γένος μεγαλόσωμων ανθρωπιδών. Πρόκειται για το μεγαλύτερο από όλα τα πρωτεύοντα που ζουν σήμερα.
Διαβιεί αποκλειστικά στα υγρά τροπικά δάση της Δυτικής και Κεντρικής Αφρικής, μεταξύ άλλων στην Γκαμπόν, στο Καμερούν και στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό. Διακρίνονται δύο είδη, ανάλογα με την περιοχή εξάπλωσης, ο Δυτικός γορίλας (Gorilla gorilla - Γορίλας ο γορίλας), και ο Ανατολικός γορίλας (Γορίλας του Μπέρινγκε - Gorilla beringei). Σε κάθε είδος διακρίνονται δυο υποείδη, ανάλογα με τον τόπο διαβίωσης, στις δασώδεις πεδιάδες («πεδινοί» γορίλες) ή σε μεγαλύτερα υψόμετρα μέχρι και 4.000 μέτρα («ορεινοί» γορίλες).
Η εμφάνιση του γορίλα είναι εντυπωσιακή λόγω του όγκου του σώματός του. Τα αρσενικά έχουν ύψος 1,80 μέτρα και ζυγίζουν συνήθως 160 κιλά, αλλά μπορούν να φτάσουν και σε βάρος 300 κιλών. Τα θηλυκά είναι μικρότερα, με βάρος γύρω στα 70 κιλά. Ο γορίλας έχει μικρά αφτιά, κολλητά στο κρανίο, πεπλατυσμένη μύτη με μεγάλα ρουθούνια, ενώ τα μάτια του βρίσκονται βαθιά στις οφθαλμικές κόγχες, σε κοντινή απόσταση μεταξύ τους. Το σώμα του καλύπτεται με μαυριδερό τρίχωμα, το οποίο γίνεται ασημόχρωμο στη ράχη των ενήλικων αρσενικών. Τα ενήλικα αρσενικά έχουν επίσης ιδιαίτερα ανεπτυγμένους κυνόδοντες και φέρουν στο κρανίο μια οστέινη απόφυση, το βρεγματικό έπαρμα, πάνω στο οποίο προσφύονται οι μεγάλοι μασητήριοι μυς των γνάθων. Φέρει πυκνό τρίχωμα στο κεφάλι, που κατεβαίνει στις πλευρές του ρύγχους και φτάνει στον λαιμό, ενώ το πρόσωπο και το στήθος του είναι άτριχα.
Οι γορίλες είναι εδαφόβιοι και περπατούν στηριζόμενοι στις αρθρώσεις των δαχτύλων τους, επειδή τα μπροστινά άκρα είναι μεγαλύτερα από τα πίσω, με τη ράχη τους ελαφρά ανασηκωμένη. Ζουν σε μικρές κοινωνικές ομάδες, κατά μέσον όρο 15 ατόμων, οι οποίες αποτελούνται συνήθως από ένα ενήλικο αρσενικό, μερικά θηλυκά και τους ανήλικους απογόνους τους. Περιοδικά μπορεί να υπάρχουν στην ομάδα και νεαρά αρσενικά άτομα, τα οποία όμως δεν ζευγαρώνουν με τα θηλυκά. Ο γηραιότερος αρσενικός με την ασημένια ράχη είναι ο αρχηγός, που καθοδηγεί την ομάδα.
Κατά τη διάρκεια της ημέρας, μετακινούνται στο δάσος αναζητώντας φρούτα, σαρκώδεις βλαστούς και φύλλα, απαραίτητα για τη διατροφή τους. Το βράδυ ετοιμάζουν πρόχειρα καλύμματα από φύλλα και κλαδιά. Τα ενήλικα αναπαύονται ξαπλωμένα στο έδαφος, ενώ τα μικρά και μερικά θηλυκά κοιμούνται σε φωλιές, που κατασκευάζουν ανάμεσα στα κλαδιά των δέντρων. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο γορίλας αρχίζει να χτυπά με τις γροθιές του το στήθος του, που ηχεί σαν τύμπανο, ενώ συγχρόνως βγάζει υπόκωφες κραυγές και ισχυρά μουγκρητά. Η συμπεριφορά αυτή εκ μέρους των αρσενικών, πιθανόν να αποτελεί επίδειξη δύναμης ή να αποσκοπεί στον εκφοβισμό των εχθρών. Παρά την εκφοβιστική αυτή πτυχή, οι γορίλες είναι γενικά ακίνδυνα ζώα.
Σήμερα ο γορίλας θεωρείται είδος υπό απειλή εξαφάνισης, λόγω των εκτεταμένων καταστροφών του βιοτόπου του και του εντατικού κυνηγιού του από τον άνθρωπο. Στις 24 Νοεμβρίου του 2003, πέθανε ο μοναδικός λευκός γορίλας στον κόσμο, στο ζωολογικό κήπο της Βαρκελώνης. Ένας άλλος σημαντικός γορίλας, ο Τάιτους, πέθανε στην αιχμαλωσία στη Ρουάντα, σε ηλικία 35 ετών, το Σεπτέμβριο του 2009.
Ο Γορίλας (επιστημονική ονομασία: Gorilla) είναι γένος μεγαλόσωμων ανθρωπιδών. Πρόκειται για το μεγαλύτερο από όλα τα πρωτεύοντα που ζουν σήμερα.
Горилла (латин кылын Gorilla) – Hominidae семьяысь Африкалэн бадӟым маймыл.
Горилла (латин кылын Gorilla) – Hominidae семьяысь Африкалэн бадӟым маймыл.
Гориллалар (лат. Gorilla) — кишисымак маймылдардын бир уруусу, булардын кыйла түрү бар: Чыгыш тоо горилласы (G. gorilla beringei), Чыгыш ой горилласы (G. gorilla manyema), Батыш жээк горилласы (G. gorilla gorilla), кадимки горилла (G. gorilla).
Гори́ллалар (лат. Gorilla) — приматтар вәкилдерен берлештергән маймылдар ырыуы.
Гориллалар — кеше һымаҡ маймылдар араһында иң эреһе. Алғы ослоҡтары ныҡ оҙон, артҡы ослоҡтары ҡыҫҡа була. Был маймылдар ҙур ауыр кәүҙәле, киң яурында һәм тәне ҡыҫҡа ҡуйы ҡара йөн менән ҡапланған. Гориллалар ергә эйелеп алғы ослоҡтары бармаҡтары һыртына таянып йөрөйҙәр. Күпселек ваҡытын ерҙә үткәрәләр. Екваториаль Африкала йәшәйҙәр. Һутлы емештәр, сәтләүек, тамыр менән туклана.
Гориллалар (лат. Gorilla) — кишисымак маймылдардын бир уруусу, булардын кыйла түрү бар: Чыгыш тоо горилласы (G. gorilla beringei), Чыгыш ой горилласы (G. gorilla manyema), Батыш жээк горилласы (G. gorilla gorilla), кадимки горилла (G. gorilla).
Гори́ллалар (лат. Gorilla) — приматтар вәкилдерен берлештергән маймылдар ырыуы.
Гориллалар — кеше һымаҡ маймылдар араһында иң эреһе. Алғы ослоҡтары ныҡ оҙон, артҡы ослоҡтары ҡыҫҡа була. Был маймылдар ҙур ауыр кәүҙәле, киң яурында һәм тәне ҡыҫҡа ҡуйы ҡара йөн менән ҡапланған. Гориллалар ергә эйелеп алғы ослоҡтары бармаҡтары һыртына таянып йөрөйҙәр. Күпселек ваҡытын ерҙә үткәрәләр. Екваториаль Африкала йәшәйҙәр. Һутлы емештәр, сәтләүек, тамыр менән туклана.
Iалаьматмаймал (лаьт: Gorilla, эрс: Горилла) — Адамамаймалa (Hominidae) дезала, тӀакхета маймал да.
Кхийна борша дегlадар 1,65 — 1,75 эрш хул. Вешта 2 эрш кхоaчал зийна хиннад цу тайпар оaкхар, амма цул доккхагlа да аьнна хеташ дац. Борша дийната баламий шерал 1 эрш хилал да. Борша дозал юкъашха 135—250 кила хул е дукхагlа. Iалаьматмаймалий сеш шозза зlамагlа хул.
lалаьматмаймала даара бух баьцовгlа даар чулоац. Баьцовгlа даара юкъера эггара хьакъоастлуш дола баьцаш да: галибуц, акха апиовла, нитташ. Дийнаташт юкъера сагалматаш хул цара дуаш даара юкъе эггара зlамагlа дакъа дlалоацаш дола.
Иззамо тайп-тайпара минералaш хул цара юаш, масала массехк бесса топпар. lалаьматмаймалашта хий мела вlалла эшаш хулац, шортта мутт йоала баьцовгlаш тоlал хий чулоац царна эшаш дола. Вешта хийнах ларлуш хул цу тайпар оакхар, догlа a тlаэцаш дац цo.
lалама юкъе lалаьматмаймалаш экваториала хьунаш йолча лела, малхбузехьари юкъери Аьприке, лоамера lалаьматмаймалаш Виранг яха цlитувсалоамий босешка лела lама да, хьунашца хьалайиза йола. Зlамига тоабашца декъалуш да уж, борша-лоархlашки цхьайола сеши цара бераши (берригаш 5 — 30 хилал) чулоацаш.
lалаьматмайлаш дукха дикагlа довзаш да, зlамига маймалаш мо а доацаш. Уж лаьтта тlа лелаш хилара, аттагlа хул царна тlехьа хьежа а бlарглакха а.
Таханар ханашк lалаьматмаймала фу Адамамаймалa (Hominidae) дезала чура хьадоагlаш мо лоархl.
गोरिल्ला मानवनुमा परिवार का सबसे बड़ा सदस्य है। यह एक शाकाहारी पशु है। गोरिल्ला मध्य अफ़्रीका में पाया जाता है। गोरिल्ला का डी एन ए मनुष्य से ९८-९९% मेल खाता है।यह चिंपाजी और बोनोबोस के बाद मनुष्यों के निकटतम रिश्तेदार हैं।यह उंचाई पर भी रहते हैं।गोरिल्ला विरुंगा ज्वालामुखी के अल्बर्टिन रिफ्ट मोंटेन क्लाउड वन में रहता है, जो 2,200-4,300 मीटर ऊंचाई पर है।
गोरिल्ला शब्द का प्रयोग 500 ईं पूर्व पश्चििमी अफ्रिका के अंदर सिएरा लियोन ने किया था । उसके अभियान के सदस्यों पर काले बालों वाली महिलाओं ने आक्रमण कर दिया था । उसको उसने गोरिल्ला कहा था ।
गोरिल्ला के निकटतम रिश्तेदार होमिनिना जेनेरा, चिम्पांजी और इंसान हैं जोकि 7 मिलियन वर्ष पूर्व इनसे अलग हो गए थे । पहले गोरिल्ला एक जाति माना जाता था । जिसके अंदर तीनउपजातियां थी ।पश्चिमी लोलैंड गोरिला, पूर्वी निचला भूमि गोरिला और पर्वत गोरिला । लेकिन अब गोरिल्ला को दो जातियों के अंदर विभाजित किया गया है।
हिमयुग के दौरान गोरिल्ला की अनेक प्रजातियां विकसित हुई । लेकिन अब वे नष्ट हो चुकी हैं।
गोरिल्ला घोसला भी बनाते हैं। वे पतों को एकत्रित कर घोसला बनाते हैं। और इसके लिए वे शाखाओं की मदद लेते हैं। लेंकिन गोरिल्ला के छोटे बच्चे जमीन पर ही सोते हैं। और जब वे कुछ बड़े हो जाते हैं तो घोसलों के अंदर रहने लग जाते हैं।
गोरिल्ला शायद ही पानी पीता है। वे पानी की पूर्ति फलों के माध्यम से करते हैं। लेकिन कई जगह पर गोरिल्ला को पानी पीते हुए भी देखा गया है।माउंटेन गोरिल्ला ज्यादातर पत्ते, उपजी, पिथ, आदि खाते हैं।वे फलों को आहार के रूप मे भी खाते हैं।र्वी लोलैंड गोरिल्ला पतियां खाते हैं। और 25 प्रतिशत फल भी खा लेते हैं। यह कीड़ों को भी खा लेता है।
गोरिल्ला मानवनुमा परिवार का सबसे बड़ा सदस्य है। यह एक शाकाहारी पशु है। गोरिल्ला मध्य अफ़्रीका में पाया जाता है। गोरिल्ला का डी एन ए मनुष्य से ९८-९९% मेल खाता है।यह चिंपाजी और बोनोबोस के बाद मनुष्यों के निकटतम रिश्तेदार हैं।यह उंचाई पर भी रहते हैं।गोरिल्ला विरुंगा ज्वालामुखी के अल्बर्टिन रिफ्ट मोंटेन क्लाउड वन में रहता है, जो 2,200-4,300 मीटर ऊंचाई पर है।
गोरिल्ला शब्द का प्रयोग 500 ईं पूर्व पश्चििमी अफ्रिका के अंदर सिएरा लियोन ने किया था । उसके अभियान के सदस्यों पर काले बालों वाली महिलाओं ने आक्रमण कर दिया था । उसको उसने गोरिल्ला कहा था ।
கொரில்லா (Gorilla gorilla), மனிதர்களுக்கு நெருங்கிய இனமான, ஆப்பிரிக்காவில் வாழும் வாலில்லாப் பெரிய மனிதக் குரங்கு இனமாகும். மனிதர்களும் கொரில்லாக்களும் சிம்ப்பன்சி போன்ற இன்னும் ஒருசில விலங்குகளும் முதனி எனப்படும் பேரினத்தைச் சேர்ந்தவை. முதனிகளில் யாவற்றினும் மிகப் பெரியது கொரில்லா தான். இது சுமார் 1.7 மீ (5 அடி 6 அங்குலம்) உயரம் இருக்கும். கை முட்டிகளால் ஊன்றி நடக்கும். ஆண் கொரில்லாக்கள் 150 கிலோ கிராம் (330 பவுண்டு) எடை இருக்கும். பெண் கொரில்லாக்கள் ஆண்களில் பாதி எடை இருக்கும்.
பார்ப்பதற்கு கருப்பாய் பெரிய உருவமாய் இருப்பினும், இவை இலை தழை பழம், கிழங்கு உண்ணிகள்; என்றாலும் சிறிதளவு பூச்சிகளையும் உண்ணும் (உணவில் 1-2% பூச்சிகள் என்பர்); வாழ்நாள் 30-50 ஆண்டுகள். பெண் கொரில்லாக்கள் கருவுற்று இருக்கும் காலம் 8.5 மாதங்கள். இவை 3-4 ஆண்டுகளுக்கு ஒருமுறைதான் கருவுருகின்றன. பெரும்பாலும் எல்லா கொரில்லாக்களும் B இரத்த வகையைச் சார்ந்தது என்று அறிந்திருக்கிறார்கள். இதனுடைய டி.என்.ஏ 95-99% மனிதர்களுடன் ஒத்திருப்பதால்[2] இவை சிம்ப்பன்சிக்கு அடுத்தாற்போல மனிதனுடன் நெருக்கமான உயிரினம் என்பார்கள்.
கொரில்லா (Gorilla gorilla), மனிதர்களுக்கு நெருங்கிய இனமான, ஆப்பிரிக்காவில் வாழும் வாலில்லாப் பெரிய மனிதக் குரங்கு இனமாகும். மனிதர்களும் கொரில்லாக்களும் சிம்ப்பன்சி போன்ற இன்னும் ஒருசில விலங்குகளும் முதனி எனப்படும் பேரினத்தைச் சேர்ந்தவை. முதனிகளில் யாவற்றினும் மிகப் பெரியது கொரில்லா தான். இது சுமார் 1.7 மீ (5 அடி 6 அங்குலம்) உயரம் இருக்கும். கை முட்டிகளால் ஊன்றி நடக்கும். ஆண் கொரில்லாக்கள் 150 கிலோ கிராம் (330 பவுண்டு) எடை இருக்கும். பெண் கொரில்லாக்கள் ஆண்களில் பாதி எடை இருக்கும்.
பார்ப்பதற்கு கருப்பாய் பெரிய உருவமாய் இருப்பினும், இவை இலை தழை பழம், கிழங்கு உண்ணிகள்; என்றாலும் சிறிதளவு பூச்சிகளையும் உண்ணும் (உணவில் 1-2% பூச்சிகள் என்பர்); வாழ்நாள் 30-50 ஆண்டுகள். பெண் கொரில்லாக்கள் கருவுற்று இருக்கும் காலம் 8.5 மாதங்கள். இவை 3-4 ஆண்டுகளுக்கு ஒருமுறைதான் கருவுருகின்றன. பெரும்பாலும் எல்லா கொரில்லாக்களும் B இரத்த வகையைச் சார்ந்தது என்று அறிந்திருக்கிறார்கள். இதனுடைய டி.என்.ஏ 95-99% மனிதர்களுடன் ஒத்திருப்பதால் இவை சிம்ப்பன்சிக்கு அடுத்தாற்போல மனிதனுடன் நெருக்கமான உயிரினம் என்பார்கள்.
గొరిల్లా (ఆంగ్లం Gorilla) ఒక విధమైన క్షీరదాలు.
ಪಶ್ಚಿಮ ಗೊರಿಲ್ಲ.png)
ಗೊರಿಲ್ಲಗಳ ಹಂಚಿಕೆ ಸಮಾನಾರ್ಥಕಗಳು *ಸುಡೊಗೊರಿಲ್ಲ, ಇಲಿಯಟ್, ೧೯೧೩ ಗೊರಿಲ್ಲ[೨] ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ವಾಸಿಸುವ ಕೇಂದ್ರ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಅರಣ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಬದುಕಿರುವ ಬಹುತೇಕ ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಜೀವಿ. ಗೊರಿಲ್ಲವನ್ನು ಪಶ್ಚಿಮ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳೆಂದು ಎರಡು ಪ್ರಭೇದಗಳಾಗಿ, ಮತ್ತು ಆ ಪ್ರಭೇದಗಳನ್ನು ನಾಲ್ಕು ಅಥವಾ ಐದು ಉಪಪ್ರಭೇದಗಳಾಗಿ ವಿಭಸಲಾಗಿದೆ. ಅವು ಜೀವಂತ ಇರುವ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರೈಮೇಟ್ಗಳು. ಅವುಗಳ ಡಿಎನ್ಎ ಮಾನವರದನ್ನು ಹೋಲುತ್ತಿದ್ದು, ಈ ಹೋಲಿಕೆಯ ಪ್ರಮಾಣ ನೀವು ಹೇಗೆ ಎಣಿಸುತ್ತೀರ ಎಂಬುದರ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಶೇ ೯೫ ರಿಂದ ೯೯ರಷ್ಟು ಇದೆ. ಗೊರಿಲ್ಲ ಇಂದು ಬದುಕಿರುವ ಚಿಂಪಾಜಿ ಮತ್ತು ಬೊನೊಬೊ ನಂತರ ಮಾನವರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಹತ್ತಿರ ಸಂಬಂಧಿಯಾದ ಜೀವಿ.
ಗೊರಿಲ್ಲಗಳ ಸಹಜ ವಾಸಿಸುವ ಪ್ರದೇಶ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಉಷ್ಣ ಮತ್ತು ಉಪಉಷ್ಣ ವಲಯಗಳಿಗೆ ವ್ಯಾಪಿಸಿದೆ. ಇವು ಜೀವಿಸುವ ಪ್ರದೇಶವು ಆಫ್ರಿಕಾದ ಸಣ್ಣ ಭಾಗವಾದರೂ ಇವು ಹಲವು ಎತ್ತರದ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ವ್ಯಾಪಿಸಿವೆ. ಬೆಟ್ಟದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ೨೨೦೦ ರಿಂದ ೪೩೦೦ ಮೀಟರ್ (೭೨೦೦ ರಿಂದ ೧೪,೧೦೦ ಅಡಿ) ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಪೂರ್ವ ಆಫ್ರಿಕಾದ ವಿರುಂಗ ಅಗ್ನಿಪರ್ವತಗಳ ಮೋಡ ಅರಣ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ. ತಗ್ಗುಪ್ರದೇಶದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ಒತ್ತಾದ ಅರಣ್ಯಗಳು, ನೀರೂರುವ ತಗ್ಗುಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಚೌಗು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದ ಎತ್ತರದ ಭೂಮಿಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ. ಪಶ್ಚಿಮದ ತಗ್ಗುಪ್ರದೇಶದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ಕೇಂದ್ರ ಪಶ್ಚಿಮ ಆಫ್ರಿಕಾದ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸಿದರೆ ಪೂರ್ವ ತಗ್ಗುಪ್ರದೇಶದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ರುವಾಂಡದ ಗಡಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಕಾಂಗೂದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ.[೩].
ಗೊರಿಲ್ಲದ ತನ್ನ ಹತ್ತಿರ ಸಂಬಂಧಿಗಳಾದ ಗೊರಿಲ್ಲದಂತೆ ಹೊಮಿನಿನೆ ಉಪಕುಂಟುಬಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಚಿಂಪಾಜಿ ಮತ್ತು ಮಾನವರ ಸಾಮಾನ್ಯ ಪೂರ್ವಜರಿಂದ ಸುಮಾರು ೭ ದಶಲಕ್ಷ ವರುಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಕವಲೊಡೆಯಿತು ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ.[೪] ಮಾನವ ವಂಶವಾಹಿಗಳ ಅನುಕ್ರಮ ಸಂಬಂಧಿತ ಗೊರಿಲ್ಲ ವಂಶವಾಹಿ ಅನುಕ್ರಮದಿಂದ ಸರಾಸರಿ ಶೇ ೧.೬ರಷ್ಟು ಮಾತ್ರವೇ ಭಿನ್ನವಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಪ್ರತಿ ವಂಶವಾಹಿಯ ಎಷ್ಟು ನಕಲುಗಳಿವೆ ಎನ್ನುವುದರ ಮೇಲೆ ಸಹ ಭಿನ್ನವಾಗುತ್ತದೆ.[೫] ಇತ್ತೀಚಿನವರೆಗೂ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ಪ್ರಭೇದವಿದ್ದು ಮೂರು ಉಪಪ್ರಭೇದಗಳು- ಪೂರ್ವ ತಗ್ಗುಪ್ರದೇಶದ ಗೊರಿಲ್ಲ, ಪಶ್ಚಿಮ ತಗ್ಗುಪ್ರದೇಶದ ಗೊರಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಬೆಟ್ಟದ ಗೊರಿಲ್ಲ ಇವೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿತ್ತು.[೬][೭] ಆದರೆ ಇಂದು ಎರಡು ಪ್ರಭೇದಗಳಿವೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿ ಪ್ರಭೇದದಲ್ಲಿಯೂ ಎರಡು ಉಪಪ್ರಭೇದಗಳಿವೆ ಎನ್ನುವದರ ಬಗೆಗೆ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ತೀರ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಒಂದು ಪ್ರಭೇದದಲ್ಲಿ ಎರಡರ ಬದಲು ಮೂರು ಉಪಪ್ರಭೇದಗಳಿವೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಒಂದೇ ಗೊರಿಲ್ಲದಿಂದ ಹಿಮಯುಗ ಕಾಲಮಾನದಲ್ಲಿ ಅರಣ್ಯದ ಕುಗ್ಗುವಿಕೆಯ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಪ್ರಭೇದಗಳು ಮತ್ತು ಉಪಪ್ರಭೇದಗಳೂ ಉಂಟಾಗಿವೆ.[೩] ಈ ಕೆಳಗೆ ಪಟ್ಟಿಮಾಡಿದ ಪ್ರಭೇದ ಮತ್ತು ಉಪಪ್ರಭೇದಗಳ ಬಗೆಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.ಉಲ್ಲೇಖದ ಅಗತ್ಯವಿದೆ
ಗೊರಿಲ್ಲ ಬೆಂರಿಗೆಯ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲಾದ, ವಿದ್ಯುಕ್ತವಾಗಿ ಹೆಸರು ಪಡೆಯದ, ಮೂರನೆಯ ಉಪಪ್ರಭೇದ ಬೆಟ್ಟದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳ ಬ್ವಿಂಡಿ ಗುಂಪು, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇದನ್ನು ಬ್ವಿಂಡಿ ಗೊರಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸಹ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಗೊರಿಲ್ಲಗಳನ್ನು ವರ್ಗೀಕರಿಸುವ ಕೆಲವೊಂದು ಗುಣಗಳಲ್ಲಿ ಕೂದಲಿನ ಬಣ್ಣ, ಉದ್ದ, ಮುಖದ ಅಗಲ ಸೇರಿವೆ.[೩] ವನ್ಯ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ೧,೦೦,೦೦೦ ಪಶ್ಚಿಮದ ತಗ್ಗುಪ್ರದೇಶದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳಿವೆ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಮೃಗಾಲಯಗಳಲ್ಲಿರುವುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ೪,೦೦೦. ಪೂರ್ವ ತಗ್ಗುಪ್ರದೇಶದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳ ವನ್ಯ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿನ ಸಂಖ್ಯೆ ೪,೦೦೦ ಮತ್ತು ಮೃಗಾಲಯಗಳಲ್ಲಿರುವ ಸಂಖ್ಯೆ ೨೪.[೩] ಬೆಟ್ಟದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ಅಪಾಯದಲ್ಲಿದ್ದು ವನ್ಯ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಅವುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ೬೨೦ ಮತ್ತು ಮೃಗಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಅವು ಇಲ್ಲ.[೩]
ತಗ್ಗುಪ್ರದೇಶದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ತಳಿವಿಜ್ಞಾನ ಪಶ್ಚಿಮ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವ ತಗ್ಗುಪ್ರದೇಶದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ಸುಮಾರು ೨೬೧ ಸಾವಿರ ವರುಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಕವಲೊಡೆದವು ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.[೯]
ಗೊರಿಲ್ಲ ಮುಂಗಾಲಿನ ಗೆಣ್ಣುಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನಾಲ್ಕು ಕಾಲುಗಳ ನಡಿಗೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಆಹಾರ ಕೊಂಡುಯ್ಯುವಾಗ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣೆಯ ಸಂದಂರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ದೂರವನ್ನು ಎರಡು ಕಾಲ ಮೇಲೆ ನಡೆಯಬಲ್ಲದು ಸಹ.[೧೦] ವನ್ಯ ವಯಸ್ಕ ಗಂಡು ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ೧೩೦ ರಿಂದ ೧೮೦ ಕಿಲೊಗ್ರಾಂ ತೂಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ವಯಸ್ಕ ಹೆಣ್ಣು ಗೊರಿಲ್ಲಗಳ ತೂಕ ಅದರ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಇದ್ದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ೭೦ ರಿಂದ ೧೧೫ ಕಿಲೊಗ್ರಾಂ ಇರುತ್ತದೆ. ವಯಸ್ಕ ಗಂಡುಗಳ ಎತ್ತರ ೧.೭ ರಿಂದ ೧.೮ ಮೀಟರ್ಗಳು (೫.೭ ರಿಂದ ೫.೧೧ ಅಡಿಗಳು) ಇದ್ದು ಕೈಗಳನ್ನು ಅಗಲ ಮಾಡಿದರೆ ೨.೩ ರಿಂದ ೨.೬ ಮೀಟರ್ (೭ ಅಡಿ ೭ ಇಂಚಿನಿಂದ ೮ ಅಡಿ ೬ ಇಂಚು) ಹರಡುತ್ತದೆ. ಹೆಣ್ಣುಗಳು ಕಡಿಮೆ ಎತ್ತರ ಇರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಕೈ ಹರಡುವಿಕೆಯ ಅಗಲವೂ ಕಡಿಮೆ.[೧೧] ವಯಸ್ಕ ಗಂಡುಗಳ ಬೆನ್ನೆನ ಮೇಲೆ ಬೆಳ್ಳಿಯ ಕೂದಲು ಪಿರುದೆಗಳ ವರೆಗೂ ಇರುತ್ತದೆ, ಹೀಗಾಗಿ ಅವನ್ನು ಬೆಳ್ಳಿಬೆನ್ನು (ಸಿಲ್ವರ್ಬ್ಯಾಕ್) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ವನ್ಯ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಬೆಳ್ಳಿಬೆನ್ನುಗಳ ಎತ್ತರ ೧.೮ ಮೀ (೫ ಅಡಿ ೧೧ ಇಂಚು) ಮತ್ತು ತೂಕ ೨೩೦ ಕೆಜಿ ಮೀರಿದ್ದು ದಾಖಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಮೃಗಾಲದಲ್ಲಿರುವ ಬೊಜ್ಜಮೈನ ಕೆಲವು ೨೭೦ ಕೆಜಿ ತೂಗುದಿದೂ ಇದೆ.[೧೨]
ಪೂರ್ವ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ಪಶ್ಚಿಮದವಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಕಪ್ಪು ಮತ್ತು ಬೆಟ್ಟದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ಎಲ್ಲ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳಲ್ಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಪ್ಪು. ಬೆಟ್ಟದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ದಪ್ಪ ಕೂದಲುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಪಶ್ಚಿಮದ ತಗ್ಗುಪ್ರದೇಶದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ಕೆಂಪು ಮುಂದಲೆಯೊಂದಿಗೆ ಕಂದು ಅಥವಾ ಬೂದು ಬಣ್ಣದವೂ ಆಗಿರ ಬಹುದು. ಅಲ್ಲದೆ ತಗ್ಗುಪ್ರದೇಶದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ಬೆಟ್ಟದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಹೆಚ್ಚು ತೆಳು ಮತ್ತು ಚುರುಕು. ಪೂರ್ವದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ಪಶ್ಚಿಮದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಉದ್ದನೆಯ ಮುಖ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಅಗಲವಾದ ಎದೆ ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ.[೧೩] ಮಾನವರಲ್ಲಿದ್ದಂತೆ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಗೊರಿಲ್ಲಕ್ಕೂ ಬೆರಳಗುರುತು (ಫಿಂಗರ್ ಪ್ರಿಂಟ್) ಇರುತ್ತದೆ.[೧೪][೧೫]
ಎರಡು ಗೊರಿಲ್ಲ ಪ್ರಭೇದಗಳು ಕಾಂಗೊ ನದಿ ಮತ್ತು ಅದರ ಉಪನದಿಗಳಿಂದ ಬೇರ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಪಶ್ಚಿಮ ಗೊರಿಲ್ಲ ಪಶ್ಚಿಮ ಕೇಂದ್ರ ಅರಣ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸಿದರೆ ಪೂರ್ವ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ಪೂರ್ವ ಕೇಂದ್ರ ಆಫ್ರಿಕಾದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ. ಗೊರಿಲ್ಲಗಳ ವಾಸವು ಮಲೆನಾಡಿನ ಅರಣ್ಯಗಳಿಂದ ಚೌಗು ಪ್ರದೇಶಗಳವರೆಗೂ ಇದೆ. ಪೂರ್ವ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ಮಲೆನಾಡು (ಗುಡ್ಡಗಾಡಿನ) ಮತ್ತು ಅರೆಮಲೆನಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ ೬೫೦ ರಿಂದ ೪೦೦೦ ಮೀಟರ್ (೨೧೩೦ ರಿಂದ ೧೩,೧೨೦ ಅಡಿಗಳು) ಎತ್ತರದ ವರೆಗೂ ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ.[೧೬] ಬೆಟ್ಟದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ಈ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಮೇಲಿನ ಎತ್ತರದ ಮಲೆನಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ಬದುಕಿದರೆ ಪೂರ್ವದ ತಗ್ಗುಪ್ರದೇಶದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ಅರೆ ಮಲೆನಾಡಿನ ಅರಣ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಈ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಕೆಳ ಮಟ್ಟದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ. ಇದಲ್ಲದೆ ಪೂರ್ವದ ತಗ್ಗುಪ್ರದೇಶದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ಮಲೆನಾಡಿನ ಬೊಂಬು ಅರಣ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ತಗ್ಗುಪ್ರದೇಶದ ಅರಣ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ೬೦೦ ರಿಂದ ೩೩೦೮ ಮೀಟರ್ (೧೯೬೯ ರಿಂದ ೧೦,೮೫೩ ಅಡಿ) ಎತ್ತರಗಳಲ್ಲಿ ಬದುಕುತ್ತವೆ.[೧೭] ಪಶ್ಚಿಮದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ಚೌಗು ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ತಗ್ಗುಪ್ರದೇಶದ ಅರಣ್ಯಗಳು ಇರುವ ೧,೬೦೦ ಮೀಟರ್ (೫,೨೦೦ ಅಡಿ) ಎತ್ತರದ ವರೆಗೂ ಬದುಕುತ್ತವೆ.[೧೬] ನದಿ ದಾಟು ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ಕೆಳಮಟ್ಟದ ಮತ್ತು ಅರೆಮಲೆನಾಡು ಪ್ರದೇಶ ಎತ್ತರದ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ೧೫೦ ರಿಂದ ೧,೬೦೦ ಮೀಟರ್ (೪೯೦ ರಿಂದ ೫,೨೫೦ ಅಡಿ) ಎತ್ತರಗಳಲ್ಲಿ ಬದುಕುತ್ತವೆ.
ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ೨ ರಿಂದ ೫ ಅಡಿ ವ್ಯಾಸದ ಗೂಡುಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ (ಹಗಲಿನ ವೇಳೆಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಸಹ) ಅದರಲ್ಲಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪಡೆಯುತ್ತವೆ. ಗೂಡು ಎಂದರೆ ಟೊಂಗೆಗಳು ಮತ್ತು ಎಲೆಗಳ ಸಂಗ್ರಹ. ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು, ಚಿಂಪಾಜಿ ಮತ್ತು ಒರಂಗುಟಾನ್ಗಳಂತಲ್ಲದೆ, ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಗೂಡಿನಲ್ಲಿ ಮಲಗುತ್ತವೆ. ಮರಿಗಳು ತಾಯಿಯ ಗೂಡಿನಲ್ಲಿ ಮಲಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಮೂರು ವರುಷಗಳಾದಾಗ ತಮ್ಮದೇ ಗೂಡು ಕಟ್ಟುತ್ತವೆ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ತಾಯಿಯ ಗೂಡಿಗೆ ಹತ್ತಿರ ಗೂಡು ಕಟ್ಟುತ್ತವೆ.[೧೮] ಗೊರಿಲ್ಲ ಗೂಡು ಕಟ್ಟುವಿಕೆಯನ್ನು ಪ್ರಾಣಿ ರಚನೆಯಂದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ರೀತಿಯ ಪರಿಕರ (ಉಪಕರಣ) ಬಳಕೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.[೧೯]
ಬೆಟ್ಟದ ಗೊರಿಲ್ಲ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ಎಲೆ, ಕಾಂಡ, ಕಾಂಡದ ತಿರುಳುಗಳನ್ನು ತಿನ್ನುತ್ತದೆ. ಹಣ್ಣುಗಳ ಇದರ ಆಹಾರದ ಸಣ್ಣ ಭಾಗ ಮಾತ್ರ.[೨೦] ಇದರ ಆಹಾರ ಸುಲಭವಾಗಿ ಸಿಗುತ್ತಿದ್ದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಂದು ಇನ್ನೊಂದರೊಂದಿಗೆ ಅಥವಾ ಗುಂಪು ಗುಂಪುಗಳ ನಡುವೆ ಸ್ಪರ್ಧೆ ಏರ್ಪಡುವುದಿಲ್ಲ. ಪೂರ್ವದ ತಗ್ಗುಪ್ರದೇಶದ ಗೊರಿಲ್ಲ ಹೆಚ್ಚು ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಆಹಾರ ಸೇವಿಸುತ್ತಿದ್ದು ಇದು ಕಾಲಮಾನಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. ಎಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಕಾಂಡದ ನಡುವಿನ ತಿರುಳು ಇವುಗಳ ಪ್ರಮುಖ ಆಹಾರವಾದಗಲೂ ಹಣ್ಣುಗಳು ಅದರ ಆಹಾರದ ಶೇ ೨೫ ರಷ್ಟು ಆಗಬಲ್ಲದು. ಇವು ಕೀಟಗಳನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಇರುವೆಗಳನ್ನು ತಿನ್ನುತ್ತವೆ. ಪಶ್ಚಿಮದ ತಗ್ಗುಪ್ರದೇಶದ ಗೊರಿಲ್ಲ ಆಹಾರದಲ್ಲಿ ಹಣ್ಣುಗಳ ಭಾಗ ಹೆಚ್ಚು. ಅವುಗಳಿಗೆ ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಬೆಳೆಯುವ ಸಸ್ಯ ಲಭ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಆದರೆ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ನೀರಿನೊಳಗೆ ಬೆಳೆಯು ಸಸ್ಯಗಳು ದೊರೆಯುತ್ತವೆ. ಅವು ಗೆದ್ದಲು ಮತ್ತು ಇರುವೆಗಳನ್ನೂ ತಿನ್ನುತ್ತವೆ. ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ನೀರು ಕುಡಿಯುವುದು ವಿರಳ. ಅವು ತಿನ್ನುವ ಸಸ್ಯಹಾರದಲ್ಲಿ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ನೀರಿನ ಅಂಶವಿರುತ್ತದೆ ಅಲ್ಲದೆ ಅವು ಇಬ್ಬನಿಯನ್ನು ಅವಲಂಭಿಸುತ್ತವೆ.[೨೧] ಆದರೆ ಬೆಟ್ಟದ ಗೊರಿಲ್ಲ ಹಾಗೂ ತಗ್ಗುಪ್ರದೇಶದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ನೀರು ಕುಡಿದುದನ್ನು ಅವಲೋಕಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ಟ್ರೂಪ್ಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ಗುಂಪುಗಳಲ್ಲಿ ಬದುಕುತ್ತವೆ. ಟ್ರೂಪ್ನಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಯಸ್ಕ ಗಂಡು ಅಥವಾ ಬೆಳ್ಳಿಬೆನ್ನು ಮತ್ತು ಒಂದಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಹೆಣ್ಣು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಮರಿಗಳೂ ಇರುತ್ತವೆ.[೨೨][೨೩][೨೪] ಆದರೆ ಒಂದಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಗಂಡುಗಳಿರುವ ಟ್ರೂಪ್ಗಳೂ ಇರುತ್ತವೆ. ಮಾದರಿ ಬೆಳ್ಳಿಬೆನ್ನು ಹನ್ನೆರಡು ವರುಷ ದಾಟಿದ ವಯಸ್ಕ ಗಂಡು ಮತ್ತು ಇದರ ಬೆನ್ನಿನ ಮೇಲೆ ಬೆಳ್ಳಿಯ ಕೂದಲು ಹಾಗೂ ಆ ವಯಸ್ಸಿಗೆ ಬೆಳೆಯುವ ದೊಡ್ಡ ಕೋರೆಹಲ್ಲೂ ಇರುತ್ತವೆ. ಗಂಡು ಮತ್ತು ಹೆಣ್ಣುಗಳೆರಡೂ ಮೂಲಗುಂಪಿನಿದ ಸಿಡಿದು ಹೋಗುವ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ತೋರುತ್ತವೆ. ಬೆಟ್ಟದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳಲ್ಲಿ ಗಂಡಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಹೆಣ್ಣುಗಳು ಮೂಲಗುಂಪಿನಿಂದ ಬೇರೆಯಾಗುವ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ತೋರುತ್ತವೆ.[೨೨][೨೫] ಬೆಳೆದ ಗಂಡುಗಳು ಮೂಲಗುಂಪಿನಿಂದ ಹೊರ ಬಂದು ವಲಸೆ ಬರುವ ಹೆಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಬೆಟ್ಟದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಗಂಡು ಗುಂಪಿನಲ್ಲೇ ಉಳಿದು ಬೆಳ್ಳಿಬೆನ್ನಿನ ಕೆಳಗೆ ಬದುಕ ಬಹುದು. ಬೆಳ್ಳಿಬೆನ್ನು ಸತ್ತರೆ ಆ ಗಂಡು ಪ್ರಭಲವಾಗಿ ಹೆಣ್ಣುಗಳೊಂದಿಗೆ ಸೇರಬಹುದು. ಈ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಪೂರ್ವದ ತಗ್ಗುಪ್ರದೇಶದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವುದಿಲ್ಲ. ಒಂದೇ ಗಂಡಿರುವ ಟ್ರೂಪ್ಗಳು ಅದರಲ್ಲಿನ ಬೆಳ್ಳಿಬೆನ್ನು ಸತ್ತರೆ ವಿಘಟನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಹೆಣ್ಣು ಸದಸ್ಯರು ಮತ್ತು ಮರಿಗಳು ಹೊಸ ಗುಂಪು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.[೨೫][೨೬] ಬೆಳ್ಳಿಬೆನ್ನು ರಕ್ಷಣೆಗಿಲ್ಲದೆ ಮರಿಗಳು ಶಿಶುಹತ್ಯೆಗೆ ಗುರಿಯಾಗಬಹುದು. ಹೊಸ ಟ್ರೂಪ್ ಸೇರುವುದು ಇದರ ವಿರುದ್ಧದ ರಕ್ಷಣೆಯಾಗಿರ ಬಹುದು.[೨೫][೨೭] ಬೆಳ್ಳಿಬೆನ್ನು ಸಾವಿನೊಂದಿಗೆ ಟ್ರೂಪ್ ವಿಘಟನೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದರೂ, ಪಶ್ಚಿಮ ತಗ್ಗುಪ್ರದೇಶದ ಗೊರಿಲ್ಲದ ಹೆಣ್ಣುಗಳು ಹೊಸ ಬೆಳ್ಳಿಬೆನ್ನು ಆ ಗುಂಪಿಗೆ ವರ್ಗಾವಣೆಯಾಗುವವರೆಗೂ ಜೊತೆಯಾಗಿ ಇದ್ದ ಉದಾಹರಣೆ ದಾಖಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಚಿರತೆಯಿಂದ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಆಗಿರಲು ಸಾಧ್ಯ.[೨೬]
ಬೆಳ್ಳಿಬೆನ್ನು ಟ್ರೂಪ್ನ ಆಕರ್ಷಣೆಯ ಕೇಂದ್ರ. ಇದು ಹೊಡೆದಾಟಗಳಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆ, ಗುಂಪಿನ ಚಲನೆಯ ದಿಕ್ಕಿನ ಬಗೆಗಿನ ನಿರ್ದಾರ, ಆಹಾರದ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಗುಂಪನ್ನು ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುವುದು ಮತ್ತು ಗುಂಪಿನ ಒಟ್ಟಾರೆಯ ರಕ್ಷಣೆಯ ಭಾರ ಎಲ್ಲವೂ ಬೆಳ್ಳಿಬೆನ್ನಿನ ನಿರ್ದಾರವೇ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ವಯಸ್ಸಾಗದ ಗಂಡುಗಳನ್ನು ಕಪ್ಪುಬೆನ್ನು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದ್ದು ಅವುಗಳ ವಯಸ್ಸು ೮ ರಿಂದ ೧೨ರ ನಡುವೆ ಇರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳಿಗೆ ಇನ್ನೂ ಬೆಳ್ಳಿಯ ಕೂದಲುಗಳು ಬಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ.[೨೪] ಇವು ಬೆಳ್ಳಿಬೆನ್ನಿನ ಕೆಳಗೆ ಇದ್ದು ಎರಡನೆಯ ರಕ್ಷಣೆಯಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಬೆಳ್ಳಿಬೆನ್ನು ಮತ್ತು ಹೆಣ್ಣುಗಳ ನಡುವಿನ ಬಂಧನವು ಗೊರಿಲ್ಲ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜೀವಿನದ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶ.
ಗೊರಿಲ್ಲಗಳಿಗೆ ಕಂಟಕವಾದ ಪರಭಕ್ಷಕ ಚಿರತೆ. ಮಾನವರು, ಚಿರತೆಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳಿಂದ ಆಕ್ರಮಣವಾದಾಗ ಬೆಳ್ಳಿಬೆನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ತನ್ನ ಜೀವವನ್ನು ಪಣಕ್ಕಿಟ್ಟು ರಕ್ಷಿಸ ಬಲ್ಲದು. ಜಾರ್ಜ್ ಸ್ಕಲ್ಲರ್ ಒಂದು “ಬೆಳ್ಳಿಬೆನ್ನು ಗೊರಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಚಿರತೆ ಒದ್ದಕ್ಕೊಂದು ಮಾಡಿದ ಗಾಯಗಳಿಂದ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದನ್ನು” ವರದಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.[೨೮]
ಹೆಣ್ಣುಗಳು ೧೦-೧೨ ವರುಷಕ್ಕೆ ಪ್ರಾಯಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತವೆ (ಬಂದನದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಇನ್ನೂ ಬೇಗ) ಮತ್ತು ಗಂಡುಗಳು ೧೧ ರಿಂದ ೧೩ ವರುಷಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಯಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತವೆ. ರುತು ಚಕ್ರದ ಅವಧಿ ೩೦ ರಿಂದ ೩೩ ದಿನಗಳು. ಗರ್ಭದಾರಣೆ ಎಂಟೂವರೆ ತಿಂಗಳುಗಳು ಇರುತ್ತದೆ. ಬೆಟ್ಟದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ಮೊದಲ ಹೆರಿಗೆ ಅವು ೧೦ ವರುಷದವಿದ್ದಾಗ ಆಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಎರಡು ಹೆರಿಗೆಗಳ ನಡುವೆ ನಾಲ್ಕು ವರುಷಗಳ ಬಿಡುವು ಇರುತ್ತದೆ.[೨೯] ಗೊರಿಲ್ಲಗಳಲ್ಲಿ ಗಂಡು ಹೆಣ್ಣು ಸೇರುವ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕಾಲವೆಂದು ಇಲ್ಲ.[೩೦]
ಆಗತಾನೆ ಹುಟ್ಟಿದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ಬಲಹೀನವಾಗಿದ್ದು ತಾಯಿಯ ಆರೈಕೆಯ ಮೇಲೆ ಜೀವಿಸುತ್ತವೆ.[೨೭] ಗಂಡು ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ಮರಿಯ ಪೋಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಲ್ಲ ಆದರೆ ಅವು ಇತರ ಮರಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಬೆರಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ.[೩೧] ಬೆಳ್ಳಿಬೆನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತನ್ನ ಟ್ರೂಪಿನ ಮರಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಬೆಂಬಲದ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದ್ದು ಅವುಗಳನ್ನು ಗುಂಪಿನೊಳಗಿನ ಆಕ್ರಮಣದಿಂದ ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.[೩೧] ಮರಿಗಳು ನಿಧಾನವಾಗಿ ತಾಯಿಯಿಂದ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗುತ್ತವೆ. ಮೊದಲ ಐದು ತಿಂಗಳು ಮರಿಗಳು ತಾಯಿಯೊಂದಿಗೆ ಇರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ತಾಯಿ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಬೆಳ್ಳಿಬೆನ್ನಿನೊಂದಿಗೆ ಇರುತ್ತದೆ.[೩೧] ಐದು ತಿಂಗಳ ನಂತರ ಮರಿಗಳು ತಾಯಿಯಿಂದ ದೂರ ಹೋಗ ತೊಡಗುತ್ತವೆ ಆದರೆ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪಸಮಯ ಮಾತ್ರ. ೧೨ ತಿಂಗಳ ಮರಿಗಳು ತಾಯಿಯಿಂದ ಸುಮಾರು ಐದು ಮೀಟರ್ (೧೬.೪ ಅಡಿ) ದೂರ ಹೋಗುತ್ತವೆ. ೩೦ ತಿಂಗಳ ಮರಿಗಳು ತಮ್ಮ ಅರ್ಧ ಸಮಯವನ್ನು ಮಾತ್ರ ತಾಯಿಯೊಂದಿಗೆ ಕಳೆಯುತ್ತವೆ. ಮೂರರಿಂದ ಆರು ವರುಷಗಳ ವರೆಗೆ ಅವು ಎಳೆಯ ಹರೆಯದಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ. ಈ ಕಾಲಮಾನದಲ್ಲಿ ಮೊಲೆ ಹಾಲು ಬಿಡಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಬೇರೆ ಗೂಡುಗಳಲ್ಲಿ ಮಲಗುವುದು ನಡೆಯುತ್ತದೆ.[೩೧] ಹೆಣ್ಣುಗಳಲ್ಲಿ ಮರಿ ಮೊಲೆ ಹಾಲು ಬಿಟ್ಟ ನಂತರ ಮತ್ತೆ ಅಂಡೋತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಗರ್ಭಧರಿಸುತ್ತವೆ.[೩೧][೩೨]
ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬದುಕುವ ಅವಧಿ ೩೫ ರಿಂದ ೪೦ ವರುಷಗಳು ಆದರೆ ಮೃಗಾಲಯಗಳಲ್ಲಿನ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ೫೦ ವರುಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಬದುಕಿರ ಬಲ್ಲವು.
ಇಪ್ಪತ್ತೈದು ಭಿನ್ನ ಉಚ್ಚಾರಣೆಗಳನ್ನು ಗೊರಿಲ್ಲಗಳಲ್ಲಿ ಗಮನಿಸಲಾಗಿದ್ದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇವನ್ನು ದಟ್ಟ ಸಸ್ಯಗಳಲ್ಲಿರುವಾಗ ಗುಂಪಿನ ನಡುವಿನ ಸಂವಹನಕ್ಕೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಶಬ್ಧಗಳನ್ನು ಗುರುಗುಟ್ಟುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಬೊಗಳುವಿಕೆ ಎಂದು ವಿಭಜಿಸಲಾಗಿದ್ದು ಗುಂಪು ಚಲನೆಯಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಸದಸ್ಯರ ಇರುವಿಕೆಯನ್ನು ತಿಳಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತವೆ.[೩೩] ಇವುಗಳನ್ನು ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ ಶಿಸ್ತು ಅಗತ್ಯವಾದಾಗಿನ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿಯೂ ಬಳಸ ಬಹುದು. ಕಿರುಚುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಘರ್ಜನೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆಗಳಾಗಿದ್ದು ಬಹಳಷ್ಟು ಸಲ ಬೆಳ್ಳಿಬೆನ್ನು ಇವನ್ನು ಹೊರಡಿಸುತ್ತದೆ. ಆಳವಾದ, ಗುಡಿಗಿನಂತ ತೇಗು ತೃಪ್ತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇವನ್ನು ಮೇಯುವಾಗ ಮತ್ತು ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹೊರಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸ್ಥಿರ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ಆಕ್ರಮಣ ವಿರಳವಾದುದು ಆದರೆ ಎರಡು ಬೆಟ್ಟದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳ ಮುಖಾಮುಖಿಯಾದರೆ ಎರಡು ಬೆಳ್ಳಿಬೆನ್ನುಗಳು ಸಾಯುವ ವರೆಗೂ ಹೊರಾಡ ಬಹುದು.[೩೪] ಹೀಗಾಗಿ ಹಲವು ಸಲ ಘರ್ಷಣೆ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಭೌತಿಕ ಘರ್ಷಣೆಗಿಳಿಯದೆ ಬೆದರಿಕೆಯನ್ನು ತೋರುವುದರ ಮೂಲಕ ಮುಗಿಸ ಬಹುದು. ಇದಕ್ಕೆ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವಾದ ಹೆಜ್ಜೆಗಳಿವೆ.
ಗೊರಿಲ್ಲಗಳನ್ನು ಬುದ್ಧಿವಂತ ಪ್ರಾಣಿಗಳೆಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಂಧನದಲ್ಲಿರುವ ಕೊಕೊನಂತಹ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳಿಗೆ ಸಂಕೇತ ಭಾಷೆಯ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಕಲಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇತರ ದೊಡ್ಡ ವಾನರಗಳಂತೆ ನಗ ಬಲ್ಲವು, ದುಃಖ ಪಡಬಲ್ಲವು ಮತ್ತು ಅವುಗಳಿಗೆ “ಭಾವುಕ ಜೀವನ ಇದೆ”. ಅವು ಗಟ್ಟಿಯಾದ ಕುಟುಂಬ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಹೊಂದ ಬಲ್ಲವು, ಪರಿಕರಗಳನ್ನು ಮಾಡಬಲ್ಲವು ಮತ್ತು ಹಿಂದಿನ ಮತ್ತು ಮುಂದಿನದರ ಬಗೆಗೆ ಚಿಂತಿಸ ಬಲ್ಲವು.[೩೫] ಕೆಲವು ಸಂಶೋಧಕರು ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಭಾವನೆ ಅಥವಾ ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ.[೩]
ಥಾಮಸ್ ಬ್ರೆಯುಯರ್ ಮತ್ತು ಅವರ ತಂಡ ಮಾಡಿದ ಅವಲೋಕನಗಳ ನಂತರ ಗೊರಿಲ್ಲ ವನ್ಯ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಪರಿಕರ ಬಳಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಒಪ್ಪಿತವಾಗಿದೆ. ಕಾಂಗೊ ಗಣರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉಧ್ಯಾವನದಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಗೊರಿಲ್ಲ ಒಂದು ಚೌಗು ಪ್ರದೇಶವೊಂದನ್ನು ದಾಟುವಾಗ ನೀರಿನ ಆಳವನ್ನು ಅಂದಾಜಿಸುತ್ತಿರುವಂತೆ ಕೋಲೊಂದನ್ನು ಬಳಸಿದುದನ್ನು ದಾಖಲಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇನ್ನೊಂದು ಹೆಣ್ಣು ಗೊರಿಲ್ಲ ಮರದ ತುಂಡನ್ನು ಸೇತುವೆಯಾಗಿಯೂ ಮತ್ತು ನೀರಿನಲ್ಲಿನ ಸಸ್ಯವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಬಳಸಿತು. ಇದರ ಅರ್ಥವೆಂದರೆ ಎಲ್ಲಾ ದೊಡ್ಡ ವಾನರಗಳೂ ಪರಿಕರ ಬಳಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ತಿಳಿದಂತಾಯಿತು.[೩೬]
ಸೆಪ್ಟಂಬರ್ ೨೦೦೫ರಲ್ಲಿ ಕಾಂಗೋ ಗಣರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿನ ಎರಡೂವರೆ ವರುಷದ ಗೊರಿಲ್ಲ ಕರಟಕಾಯಿಯೊಂದನ್ನು ತೆರೆಯಲು ಕಲ್ಲುಗಳನ್ನು ಬಳಕೆ ಮಾಡಿದ್ದು ಗಮನಿಸಲಾಗಿದೆ.[೩೭] ನಾಲ್ವತ್ತು ವರುಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಚಿಂಪಾಜಿ ಗೆದ್ದಲುಗಳನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯಲು ಕಡ್ಡಿಯನ್ನು ಬಳಸುವುದು ತಿಳಿದು ಬಂದಿತಾದರೂ ಗೊರಿಲ್ಲ ಪರಿಕರಗಳ ಬಗೆಗಿನ ಮೊದಲ ಪುರಾವೆ ಇದು.
ಗೊರಿಲ್ಲ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ವಾಸಿಸುವ ಕೇಂದ್ರ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಅರಣ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಬದುಕಿರುವ ಬಹುತೇಕ ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಜೀವಿ. ಗೊರಿಲ್ಲವನ್ನು ಪಶ್ಚಿಮ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳೆಂದು ಎರಡು ಪ್ರಭೇದಗಳಾಗಿ, ಮತ್ತು ಆ ಪ್ರಭೇದಗಳನ್ನು ನಾಲ್ಕು ಅಥವಾ ಐದು ಉಪಪ್ರಭೇದಗಳಾಗಿ ವಿಭಸಲಾಗಿದೆ. ಅವು ಜೀವಂತ ಇರುವ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರೈಮೇಟ್ಗಳು. ಅವುಗಳ ಡಿಎನ್ಎ ಮಾನವರದನ್ನು ಹೋಲುತ್ತಿದ್ದು, ಈ ಹೋಲಿಕೆಯ ಪ್ರಮಾಣ ನೀವು ಹೇಗೆ ಎಣಿಸುತ್ತೀರ ಎಂಬುದರ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಶೇ ೯೫ ರಿಂದ ೯೯ರಷ್ಟು ಇದೆ. ಗೊರಿಲ್ಲ ಇಂದು ಬದುಕಿರುವ ಚಿಂಪಾಜಿ ಮತ್ತು ಬೊನೊಬೊ ನಂತರ ಮಾನವರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಹತ್ತಿರ ಸಂಬಂಧಿಯಾದ ಜೀವಿ.
ಗೊರಿಲ್ಲಗಳ ಸಹಜ ವಾಸಿಸುವ ಪ್ರದೇಶ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಉಷ್ಣ ಮತ್ತು ಉಪಉಷ್ಣ ವಲಯಗಳಿಗೆ ವ್ಯಾಪಿಸಿದೆ. ಇವು ಜೀವಿಸುವ ಪ್ರದೇಶವು ಆಫ್ರಿಕಾದ ಸಣ್ಣ ಭಾಗವಾದರೂ ಇವು ಹಲವು ಎತ್ತರದ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ವ್ಯಾಪಿಸಿವೆ. ಬೆಟ್ಟದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ೨೨೦೦ ರಿಂದ ೪೩೦೦ ಮೀಟರ್ (೭೨೦೦ ರಿಂದ ೧೪,೧೦೦ ಅಡಿ) ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಪೂರ್ವ ಆಫ್ರಿಕಾದ ವಿರುಂಗ ಅಗ್ನಿಪರ್ವತಗಳ ಮೋಡ ಅರಣ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ. ತಗ್ಗುಪ್ರದೇಶದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ಒತ್ತಾದ ಅರಣ್ಯಗಳು, ನೀರೂರುವ ತಗ್ಗುಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಚೌಗು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದ ಎತ್ತರದ ಭೂಮಿಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ. ಪಶ್ಚಿಮದ ತಗ್ಗುಪ್ರದೇಶದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ಕೇಂದ್ರ ಪಶ್ಚಿಮ ಆಫ್ರಿಕಾದ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸಿದರೆ ಪೂರ್ವ ತಗ್ಗುಪ್ರದೇಶದ ಗೊರಿಲ್ಲಗಳು ರುವಾಂಡದ ಗಡಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಕಾಂಗೂದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ..
ገመሬ (ጎሪላ) አፍሪካ ውስጥ የሚገኝ አጥቢ እንስሳ ነው።
ገመሬ በጣም ትልቅ የጦጣ አይነት ነው።
በኢትዮጵያ አነጋገር ደግሞ «ገመሬ» ማለት የዝንጀሮች አለቃ ዝንጀሮ ሊሆን ይችላል።
በ478 ዓክልበ. የቀርታግና ንጉሥና መርከበኛ ተጓዥ 2 ሓኖ እስከ ጋቦን ድረስ እንደ ጎበኘ ይታስባል፤ እሱም እንደ ዘገበው በዚያ በአንድ ደሴት በግሪክ «ጎሪላይ» የተባለ በፍጹም ጠጉራምና አውሬ ጎሣ እንዳገኘ ጻፈ፤ ቆዳዎችንም ይዘው ወደ ቀርታግና ተመለሱ። እነኚህ የሰው ልጆች ሳይሆኑ ጦጣዎች እንደ ነበሩ ስለሚታመን፣ ዘመናዊው የጦጣ ወገን ስም «ጎሪላ» (Gorilla) ከዚህ ታሪክ የተወሰደ ነው።
የገመሬ ወገን ሁለት ዝርዮች አሉት፣ በየዝርያውም ሁለት ሁለት ንዑስ ዝርያዎች አሉ። የገመሬ ወገን አባላት፦
እንደ ሌሎች ጦጣ አይነቶች ሳይሆን፣ ገመሬ በመሬት ይውላል ይተኛልና ከፍራፍሬ ይልቅ በብዛት ቅጠላቅጠልን፣ ግንደ ብሌንም ይበላል። ደግሞ ምስጥና ጉንዳን ይበላል። ገመሬዎች ሁሉ ከሌላ ጦጣ አይነቶች ይልቅ እጅግ ቦርጫም ናቸው። የሚበሉት ሓመልማል ብዛት ስለሚበቃቸው፣ ብዙ ውሃ አይጠጡም። ገመሬን የሚበላው ዋና ነጣቂ ግሥላ ነው።
ያደገው ወንድ ጎሪላ አለቃ የብር ቀለም ጀርባ ስላለው «ብር-ጀርባ» ይባላል። ባብዛኛው ጊዜ ገመሬዎች ሰላማዊ ናቸው፣ አንድ ገመሬ ሲቆጣ አትክልት ይጥላልና ደረቱን ይደብድባል። አልፎ አልፎ ግን ብር-ጀርባዎች ለቡድኑ አለቃነት እርስ በርስ እስከ መግደል ድረስ ይታገላሉ።
በጣም ትንሽ የእጅ ምልክት ቋንቋ ለመማር በቂ ብልሃት እንዳላቸው ተመራማሪዎች አሳውቀዋል።
Ebobo (Gorilla) ........
Gorille (Gorilla gorilla) au Zoo de la Palmyre.
Une femelle et son petit, au Volcanoes National Park.
Gorille (Gorilla gorilla) au Zoo de la Palmyre.
Regard.
Un dos argenté.
Goriila waa nooc ka mid daayeerka kaas oo aad u weyn,
Yma Gorilles genus a apa, yn brassa losowegorek a drig yn koswigow kanol Afrika. An genus Gorilla yw rynnys yn dew eghen: gorilla a'n est ha'n gorilla a'n west, an dhew peryllus yn feur, ha peswar po pymp is-eghen. Ymons i an brassa primatys usi yn few. DNA a'n gorilles yw haval orth DNA denel, 95 to 99% herwydh an pyth yw komprehendys, hag ymons i an neshevin nessa dhe mabden wosa an chympansi ha'n bonobo.
Yma Gorilles genus a apa, yn brassa losowegorek a drig yn koswigow kanol Afrika. An genus Gorilla yw rynnys yn dew eghen: gorilla a'n est ha'n gorilla a'n west, an dhew peryllus yn feur, ha peswar po pymp is-eghen. Ymons i an brassa primatys usi yn few. DNA a'n gorilles yw haval orth DNA denel, 95 to 99% herwydh an pyth yw komprehendys, hag ymons i an neshevin nessa dhe mabden wosa an chympansi ha'n bonobo.
Ingagi (izina ry’ubumenyi mu kilatini Gorilla)
Kwiga iby’inguge ni ugusesengura ubuzima bw’inguge. Iri ni ishami ry’ibinyabuzima rikaba rifitanye isano rya bugufi n’ibijyanye no kwiga imiterere y’ikiremwa-muntu. Ubu ni ubumenyi bw’inguge ku muntu w’iki gihe (genus Homo) cyane cyane umuntu wo mu gihe tugezemo (Homo sapiens). Ubwo bumenyi bubumbira hamwe kwiga ibisamuntu, birimo abakurambere ba muntu hamwe n’ubundi bwoko bw’inguge zo muri Afurika. Ubumenyi bwo kwiga inguge bugezweho ni ubuhanga buhambaye. Ubwo bumenyi buhera ku kwiga imiterere y’abakurambere b’inguge hamwe, aho zikunze kwibera, ibijyanye n’imitekerereze yazo n’imivugire yazo. Ibi byafashije cyane mu kurushaho ku kumenya ibanze ry’imyifatire y’umuntu n’ibijyanye n’iyo myifatire ku bakurambere ba muntu.[1]
Amoko menshi y’ inguge hari byinshi ahuriyeho n’ abantu ariko ingagi zo ni akarusho! Ibirenge n’intoki byazo biteye nk’iby'abantu kurusha ubundi bwoko bwose bw’inguge ; ingagi zimara igihe kinini ku butaka kurusha izindi nguge zose, niyo mpamvu ibirenge byazo bishobora kugenda nta kibazo. Ibi ubibonera cyane ku ngagi zo mu birunga.[2]
Umubare munini w’izo ngagi uba mu gace k’Afurika yo hagati mu karere k’ibirunga byo mu Rwanda, Repubulika iharanira demokarasi ya Kongo na Uganda. Abayobozi b’ibi bihugu bafatanije n’imiryango iharanira gusigasira urusobe rw’ibinyabuzima bakaba barakoze ibarura ryasanze muri 2011 hazaba hari ingagi zigera kuri 480 mu gihe muri 2003 zanganaga na 380. Iyi mibare ikaba ituma ku isi yose ubu habarirwa ingagi zigera kuri 786. Uyu mubare nk’uko ubuyobozi bw’i’bihugu bibamo ingagi bubivuga ukaba wariyongereye bitewe n’ingamba zafashwe zo kurwanya abahiga inyamaswa. Ibi bikiyongera no ku kurwanya itwika ry’amashyamba.[3]
Ingagi (izina ry’ubumenyi mu kilatini Gorilla)
Kwiga iby’inguge ni ugusesengura ubuzima bw’inguge. Iri ni ishami ry’ibinyabuzima rikaba rifitanye isano rya bugufi n’ibijyanye no kwiga imiterere y’ikiremwa-muntu. Ubu ni ubumenyi bw’inguge ku muntu w’iki gihe (genus Homo) cyane cyane umuntu wo mu gihe tugezemo (Homo sapiens). Ubwo bumenyi bubumbira hamwe kwiga ibisamuntu, birimo abakurambere ba muntu hamwe n’ubundi bwoko bw’inguge zo muri Afurika. Ubumenyi bwo kwiga inguge bugezweho ni ubuhanga buhambaye. Ubwo bumenyi buhera ku kwiga imiterere y’abakurambere b’inguge hamwe, aho zikunze kwibera, ibijyanye n’imitekerereze yazo n’imivugire yazo. Ibi byafashije cyane mu kurushaho ku kumenya ibanze ry’imyifatire y’umuntu n’ibijyanye n’iyo myifatire ku bakurambere ba muntu.
Amoko menshi y’ inguge hari byinshi ahuriyeho n’ abantu ariko ingagi zo ni akarusho! Ibirenge n’intoki byazo biteye nk’iby'abantu kurusha ubundi bwoko bwose bw’inguge ; ingagi zimara igihe kinini ku butaka kurusha izindi nguge zose, niyo mpamvu ibirenge byazo bishobora kugenda nta kibazo. Ibi ubibonera cyane ku ngagi zo mu birunga.
Горилла (лат. Gorilla) — маймалийн тайп, хӀинца йолу приматийн тобан уггар дакххй маймалш. Дуьххьара малхбузен гориллах лаьцна яздина Америкера Томас Сэвиджас (Thomas S. Savage 1847 шарахь, Ганнонех лаьцна язйинчу статяхь).
Горилла (лат. Gorilla) — маймалийн тайп, хӀинца йолу приматийн тобан уггар дакххй маймалш. Дуьххьара малхбузен гориллах лаьцна яздина Америкера Томас Сэвиджас (Thomas S. Savage 1847 шарахь, Ганнонех лаьцна язйинчу статяхь).
Gorillas are herbivorous, predominantly ground-dwelling great apes that inhabit the tropical forests of equatorial Africa. The genus Gorilla is divided into two species: the eastern gorilla and the western gorilla, and either four or five subspecies. The DNA of gorillas is highly similar to that of humans, from 95 to 99% depending on what is included, and they are the next closest living relatives to humans after chimpanzees and bonobos.
Gorillas are the largest living primates, reaching heights between 1.25 and 1.8 metres, weights between 100 and 270 kg, and arm spans up to 2.6 metres, depending on species and sex. They tend to live in troops, with the leader being called a silverback. The Eastern gorilla is distinguished from the Western by darker fur colour and some other minor morphological differences. Gorillas tend to live 35–40 years in the wild.
Gorillas' natural habitats cover tropical or subtropical forest in Sub-Saharan Africa. Although their range covers a small percentage of Sub-Saharan Africa, gorillas cover a wide range of elevations. The mountain gorilla inhabits the Albertine Rift montane cloud forests of the Virunga Volcanoes, ranging in altitude from 2,200 to 4,300 metres (7,200 to 14,100 ft). Lowland gorillas live in dense forests and lowland swamps and marshes as low as sea level, with western lowland gorillas living in Central West African countries and eastern lowland gorillas living in the Democratic Republic of the Congo near its border with Rwanda.
There are thought to be around 316,000 western gorillas in the wild, and 5,000 eastern gorillas. Both species are classified as Critically Endangered by the IUCN; all subspecies are classified as Critically Endangered with the exception of the mountain gorilla, which is classified as Endangered. There are many threats to their survival, such as poaching, habitat destruction, and disease, which threaten the survival of the species. However, conservation efforts have been successful in some areas where they live.
The word gorilla comes from the history of Hanno the Navigator (c. 500 BC), a Carthaginian explorer on an expedition to the west African coast to the area that later became Sierra Leone.[1][2] Members of the expedition encountered "savage people, the greater part of whom were women, whose bodies were hairy, and whom our interpreters called Gorillae".[3][4] It is unknown whether what the explorers encountered were what we now call gorillas, another species of ape or monkeys, or humans.[5] Skins of gorillai women, brought back by Hanno, are reputed to have been kept at Carthage until Rome destroyed the city 350 years later at the end of the Punic Wars, 146 BC.
The American physician and missionary Thomas Staughton Savage and naturalist Jeffries Wyman first described the western gorilla in 1847 from specimens obtained in Liberia.[6] They called it Troglodytes gorilla, using the then-current name of the chimpanzee genus. The species name was derived from Ancient Greek Γόριλλαι (gorillai) 'tribe of hairy women',[7] as described by Hanno.
The closest relatives of gorillas are the other two Homininae genera, chimpanzees and humans, all of them having diverged from a common ancestor about 7 million years ago.[8] Human gene sequences differ only 1.6% on average from the sequences of corresponding gorilla genes, but there is further difference in how many copies each gene has.[9] Until recently, gorillas were considered to be a single species, with three subspecies: the western lowland gorilla, the eastern lowland gorilla and the mountain gorilla.[5][10] There is now agreement that there are two species, each with two subspecies.[11] More recently, a third subspecies has been claimed to exist in one of the species. The separate species and subspecies developed from a single type of gorilla during the Ice Age, when their forest habitats shrank and became isolated from each other.[12]
Primatologists continue to explore the relationships between various gorilla populations.[5] The species and subspecies listed here are the ones upon which most scientists agree.[13][11]
The proposed third subspecies of Gorilla beringei, which has not yet received a trinomen, is the Bwindi population of the mountain gorilla, sometimes called the Bwindi gorilla.
Some variations that distinguish the classifications of gorilla include varying density, size, hair colour, length, culture, and facial widths.[12] Population genetics of the lowland gorillas suggest that the western and eastern lowland populations diverged around 261 thousand years ago.[15]
Wild male gorillas weigh 136 to 227 kg (300 to 500 lb), while adult females weigh 68–113 kg (150–250 lb).[16][17] Adult males are 1.4 to 1.8 m (4 ft 7 in to 5 ft 11 in) tall, with an arm span that stretches from 2.3 to 2.6 m (7 ft 7 in to 8 ft 6 in). Female gorillas are shorter at 1.25 to 1.5 m (4 ft 1 in to 4 ft 11 in), with smaller arm spans.[18][19][20][21] Colin Groves (1970) calculated the average weight of 42 wild adult male gorillas at 144 kg, while Smith and Jungers (1997) found the average weight of 19 wild adult male gorillas to be 169 kg.[22][23] Adult male gorillas are known as silverbacks due to the characteristic silver hair on their backs reaching to the hips. The tallest gorilla recorded was a 1.95 m (6 ft 5 in) silverback with an arm span of 2.7 m (8 ft 10 in), a chest of 1.98 m (6 ft 6 in), and a weight of 219 kg (483 lb), shot in Alimbongo, northern Kivu in May 1938.[21] The heaviest gorilla recorded was a 1.83 m (6 ft 0 in) silverback shot in Ambam, Cameroon, which weighed 267 kg (589 lb).[21] Males in captivity can be overweight and reach weights up to 310 kg (683 lb).[21]
The eastern gorilla is more darkly coloured than the western gorilla, with the mountain gorilla being the darkest of all. The mountain gorilla also has the thickest hair. The western lowland gorilla can be brown or greyish with a reddish forehead. In addition, gorillas that live in lowland forest are more slender and agile than the more bulky mountain gorillas. The eastern gorilla also has a longer face and broader chest than the western gorilla.[24] Like humans, gorillas have individual fingerprints.[25][26] Their eye colour is dark brown, framed by a black ring around the iris. Gorilla facial structure is described as mandibular prognathism, that is, the mandible protrudes farther out than the maxilla. Adult males also have a prominent sagittal crest.
Gorillas move around by knuckle-walking, although they sometimes walk upright for short distances, typically while carrying food or in defensive situations. A 2018 study investigating the hand posture of 77 mountain gorillas at Bwindi Impenetrable National Park (8% of the population) found that knuckle walking was done only 60% of the time, and they also supported their weight on their fists, the backs of their hands/feet, and on their palms/soles (with the digits flexed). Such a range of hand postures was previously thought to have been used by only orangutans.[27] Studies of gorilla handedness have yielded varying results, with some arguing for no preference for either hand, and others right-hand dominance for the general population.[28]
Studies have shown gorilla blood is not reactive to anti-A and anti-B monoclonal antibodies, which would, in humans, indicate type O blood. Due to novel sequences, though, it is different enough to not conform with the human ABO blood group system, into which the other great apes fit.[29]
A gorilla's lifespan is normally between 35 and 40 years, although zoo gorillas may live for 50 years or more. Colo, a female western gorilla at the Columbus Zoo and Aquarium, was the oldest known gorilla at 60 years of age when she died on 17 January 2017.[30] Another gorilla, Ozzie, was 61 years old at the time of his death in January 2022.[31]
Gorillas have a patchy distribution. The range of the two species is separated by the Congo River and its tributaries. The western gorilla lives in west central Africa, while the eastern gorilla lives in east central Africa. Between the species, and even within the species, gorillas live in a variety of habitats and elevations. Gorilla habitat ranges from montane forest to swampland. Eastern gorillas inhabit montane and submontane forests between 650 and 4,000 m (2,130 and 13,120 ft) above sea level.[32]
Mountain gorillas live in montane forests at the higher end of the elevation range, while eastern lowland gorillas live in submontane forests at the lower end. In addition, eastern lowland gorillas live in montane bamboo forests, as well as lowland forests ranging from 600–3,308 m (1,969–10,853 ft) in elevation.[33] Western gorillas live in both lowland swamp forests and montane forests, at elevations ranging from sea level to 1,600 m (5,200 ft).[32] Western lowland gorillas live in swamp and lowland forests ranging up to 1,600 m (5,200 ft), and Cross River gorillas live in low-lying and submontane forests ranging from 150–1,600 m (490–5,250 ft).
A gorilla's day is divided between rest periods and travel or feeding periods. Diets differ between and within species. Mountain gorillas mostly eat foliage, such as leaves, stems, pith, and shoots, while fruit makes up a very small part of their diets.[34] Mountain gorilla food is widely distributed and neither individuals nor groups have to compete with one another. Their home ranges vary from 3 to 15 km2 (1.2 to 5.8 sq mi), and their movements range around 500 m (0.31 mi) or less on an average day.[34] Despite eating a few species in each habitat, mountain gorillas have flexible diets and can live in a variety of habitats.[34]
Eastern lowland gorillas have more diverse diets, which vary seasonally. Leaves and pith are commonly eaten, but fruits can make up as much as 25% of their diets. Since fruit is less available, lowland gorillas must travel farther each day, and their home ranges vary from 2.7 to 6.5 km2 (1.0 to 2.5 sq mi), with day ranges 154–2,280 m (0.096–1.417 mi). Eastern lowland gorillas will also eat insects, preferably ants.[35] Western lowland gorillas depend on fruits more than the others and they are more dispersed across their range.[36] They travel even farther than the other gorilla subspecies, at 1,105 m (0.687 mi) per day on average, and have larger home ranges of 7–14 km2 (2.7–5.4 sq mi).[36] Western lowland gorillas have less access to terrestrial herbs, although they can access aquatic herbs in some areas. Termites and ants are also eaten.
Gorillas rarely drink water "because they consume succulent vegetation that is comprised of almost half water as well as morning dew",[37] although both mountain and lowland gorillas have been observed drinking.
Gorillas construct nests for daytime and night use. Nests tend to be simple aggregations of branches and leaves about 2 to 5 ft (0.61 to 1.52 m) in diameter and are constructed by individuals. Gorillas, unlike chimpanzees or orangutans, tend to sleep in nests on the ground. The young nest with their mothers, but construct nests after three years of age, initially close to those of their mothers.[38] Gorilla nests are distributed arbitrarily and use of tree species for site and construction appears to be opportunistic.[39] Nest-building by great apes is now considered to be not just animal architecture, but as an important instance of tool use.[39]
Gorillas make a new nest to sleep on daily and do not use the previous one. This even if remaining in the same place. Usually, they are made an hour before dusk, to be ready to sleep when night falls. Gorillas sleep longer than humans, an average of 12 hours per day.[40]
One possible predator of gorillas is the leopard. Gorilla remains have been found in leopard scat, but this may be the result of scavenging.[41] When the group is attacked by humans, leopards, or other gorillas, an individual silverback will protect the group, even at the cost of his own life.[42] Gorillas do not appear to directly compete with chimpanzees in areas where they overlap. When fruit is abundant, gorilla and chimpanzee diets converge, but when fruit is scarce gorillas resort to vegetation.[43] The two apes may also feed on different species, whether fruit or insects.[44][45][46] Gorillas and chimpanzees may ignore or avoid each other when feeding on the same tree,[43][47] but they have also been documented to form social bonds.[48] Conversely, coalitions of chimpanzees have been observed attacking families of gorillas including silverbacks and killing infants.[49]
Gorillas live in groups called troops. Troops tend to be made of one adult male or silverback, with a harem of multiple adult females and their offspring.[50][51][52] However, multiple-male troops also exist.[51] A silverback is typically more than 12 years of age, and is named for the distinctive patch of silver hair on his back, which comes with maturity. Silverbacks have large canine teeth that also come with maturity. Both males and females tend to emigrate from their natal groups. For mountain gorillas, females disperse from their natal troops more than males.[50][53] Mountain gorillas and western lowland gorillas also commonly transfer to second new groups.[50]
Mature males also tend to leave their groups and establish their own troops by attracting emigrating females. However, male mountain gorillas sometimes stay in their natal troops and become subordinate to the silverback. If the silverback dies, these males may be able to become dominant or mate with the females. This behaviour has not been observed in eastern lowland gorillas. In a single male group, when the silverback dies, the females and their offspring disperse and find a new troop.[53][54] Without a silverback to protect them, the infants will likely fall victim to infanticide. Joining a new group is likely to be a tactic against this.[53][55] However, while gorilla troops usually disband after the silverback dies, female eastern lowlands gorillas and their offspring have been recorded staying together until a new silverback transfers into the group. This likely serves as protection from leopards.[54]
The silverback is the centre of the troop's attention, making all the decisions, mediating conflicts, determining the movements of the group, leading the others to feeding sites, and taking responsibility for the safety and well-being of the troop. Younger males subordinate to the silverback, known as blackbacks, may serve as backup protection. Blackbacks are aged between 8 and 12 years[52] and lack the silver back hair. The bond that a silverback has with his females forms the core of gorilla social life. Bonds between them are maintained by grooming and staying close together.[56] Females form strong relationships with males to gain mating opportunities and protection from predators and infanticidal outside males.[57] However, aggressive behaviours between males and females do occur, but rarely lead to serious injury. Relationships between females may vary. Maternally related females in a troop tend to be friendly towards each other and associate closely. Otherwise, females have few friendly encounters and commonly act aggressively towards each other.[50]
Females may fight for social access to males and a male may intervene.[56] Male gorillas have weak social bonds, particularly in multiple-male groups with apparent dominance hierarchies and strong competition for mates. Males in all-male groups, though, tend to have friendly interactions and socialise through play, grooming, and staying together,[52] and occasionally they even engage in homosexual interactions.[58] Severe aggression is rare in stable groups, but when two mountain gorilla groups meet the two silverbacks can sometimes engage in a fight to the death, using their canines to cause deep, gaping injuries.[59]
Females mature at 10–12 years (earlier in captivity), and males at 11–13 years. A female's first ovulatory cycle occurs when she is six years of age, and is followed by a two-year period of adolescent infertility.[60] The estrous cycle lasts 30–33 days, with outward ovulation signs subtle compared to those of chimpanzees. The gestation period lasts 8.5 months. Female mountain gorillas first give birth at 10 years of age and have four-year interbirth intervals.[60] Males can be fertile before reaching adulthood. Gorillas mate year round.[61]
Females will purse their lips and slowly approach a male while making eye contact. This serves to urge the male to mount her. If the male does not respond, then she will try to attract his attention by reaching towards him or slapping the ground.[62] In multiple-male groups, solicitation indicates female preference, but females can be forced to mate with multiple males.[62] Males incite copulation by approaching a female and displaying at her or touching her and giving a "train grunt".[61] Recently, gorillas have been observed engaging in face-to-face sex, a trait once considered unique to humans and bonobos.[63]
Gorilla infants are vulnerable and dependent, thus mothers, their primary caregivers, are important to their survival.[55] Male gorillas are not active in caring for the young, but they do play a role in socialising them to other youngsters.[64] The silverback has a largely supportive relationship with the infants in his troop and shields them from aggression within the group.[64] Infants remain in contact with their mothers for the first five months and mothers stay near the silverback for protection.[64] Infants suckle at least once per hour and sleep with their mothers in the same nest.[65]
Infants begin to break contact with their mothers after five months, but only for a brief period each time. By 12 months old, infants move up to five m (16 ft) from their mothers. At around 18–21 months, the distance between mother and offspring increases and they regularly spend time away from each other.[66] In addition, nursing decreases to once every two hours.[65] Infants spend only half of their time with their mothers by 30 months. They enter their juvenile period at their third year, and this lasts until their sixth year. At this time, gorillas are weaned and they sleep in a separate nest from their mothers.[64] After their offspring are weaned, females begin to ovulate and soon become pregnant again.[64][65] The presence of play partners, including the silverback, minimizes conflicts in weaning between mother and offspring.[66]
Twenty-five distinct vocalisations are recognised, many of which are used primarily for group communication within dense vegetation. Sounds classified as grunts and barks are heard most frequently while traveling, and indicate the whereabouts of individual group members.[67] They may also be used during social interactions when discipline is required. Screams and roars signal alarm or warning, and are produced most often by silverbacks. Deep, rumbling belches suggest contentment and are heard frequently during feeding and resting periods. They are the most common form of intragroup communication.[59]
For this reason, conflicts are most often resolved by displays and other threat behaviours that are intended to intimidate without becoming physical. As a result, fights do not occur very frequently. The ritualized charge display is unique to gorillas. The entire sequence has nine steps: (1) progressively quickening hooting, (2) symbolic feeding, (3) rising bipedally, (4) throwing vegetation, (5) chest-beating with cupped hands, (6) one leg kick, (7) sideways running, two-legged to four-legged, (8) slapping and tearing vegetation, and (9) thumping the ground with palms to end display.[68]
A gorilla's chest-beat may vary in frequency depending on its size. Smaller ones tend to have higher frequencies, while larger ones tend to be lower. They also do it the most when females are ready to mate.[69]
Gorillas are considered highly intelligent. A few individuals in captivity, such as Koko, have been taught a subset of sign language. Like the other great apes, gorillas can laugh, grieve, have "rich emotional lives", develop strong family bonds, make and use tools, and think about the past and future.[70] Some researchers believe gorillas have spiritual feelings or religious sentiments.[12] They have been shown to have cultures in different areas revolving around different methods of food preparation, and will show individual colour preferences.[12]
The following observations were made by a team led by Thomas Breuer of the Wildlife Conservation Society in September 2005. Gorillas are now known to use tools in the wild. A female gorilla in the Nouabalé-Ndoki National Park in the Republic of Congo was recorded using a stick as if to gauge the depth of water whilst crossing a swamp. A second female was seen using a tree stump as a bridge and also as a support whilst fishing in the swamp. This means all of the great apes are now known to use tools.[71]
In September 2005, a two-and-a-half-year-old gorilla in the Republic of Congo was discovered using rocks to smash open palm nuts inside a game sanctuary.[72] While this was the first such observation for a gorilla, over 40 years previously, chimpanzees had been seen using tools in the wild 'fishing' for termites. Nonhuman great apes are endowed with semiprecision grips, and have been able to use both simple tools and even weapons, such as improvising a club from a convenient fallen branch.
American physician and missionary Thomas Staughton Savage obtained the first specimens (the skull and other bones) during his time in Liberia.[6] The first scientific description of gorillas dates back to an article by Savage and the naturalist Jeffries Wyman in 1847 in Proceedings of the Boston Society of Natural History,[73][74] where Troglodytes gorilla is described, now known as the western gorilla. Other species of gorilla were described in the next few years.[5]
The explorer Paul Du Chaillu was the first westerner to see a live gorilla during his travel through western equatorial Africa from 1856 to 1859. He brought dead specimens to the UK in 1861.[75][76][77]
The first systematic study was not conducted until the 1920s, when Carl Akeley of the American Museum of Natural History traveled to Africa to hunt for an animal to be shot and stuffed. On his first trip, he was accompanied by his friends Mary Bradley, a mystery writer, her husband, and their young daughter Alice, who would later write science fiction under the pseudonym James Tiptree Jr. After their trip, Mary Bradley wrote On the Gorilla Trail. She later became an advocate for the conservation of gorillas, and wrote several more books (mainly for children). In the late 1920s and early 1930s, Robert Yerkes and his wife Ava helped further the study of gorillas when they sent Harold Bigham to Africa. Yerkes also wrote a book in 1929 about the great apes.
After World War II, George Schaller was one of the first researchers to go into the field and study primates. In 1959, he conducted a systematic study of the mountain gorilla in the wild and published his work. Years later, at the behest of Louis Leakey and the National Geographic, Dian Fossey conducted a much longer and more comprehensive study of the mountain gorilla. When she published her work, many misconceptions and myths about gorillas were finally disproved, including the myth that gorillas are violent.
Western lowland gorillas (G. g. gorilla) are believed to be one of the zoonotic origins of HIV/AIDS. The SIVgor Simian immunodeficiency virus that infects them is similar to a certain strain of HIV-1.[78][79][80][81]
The gorilla became the next-to-last great ape genus to have its genome sequenced. The first gorilla genome was generated with short read and Sanger sequencing using DNA from a female western lowland gorilla named Kamilah. This gave scientists further insight into the evolution and origin of humans. Despite the chimpanzees being the closest extant relatives of humans, 15% of the human genome was found to be more like that of the gorilla.[82] In addition, 30% of the gorilla genome "is closer to human or chimpanzee than the latter are to each other; this is rarer around coding genes, indicating pervasive selection throughout great ape evolution, and has functional consequences in gene expression."[83] Analysis of the gorilla genome has cast doubt on the idea that the rapid evolution of hearing genes gave rise to language in humans, as it also occurred in gorillas.[84]
Gorillas became highly prized by western zoos since the 19th century, though the earliest attempts to keep them in captive facilities ended in their early death. In the late 1920s the care of captive gorillas significantly improved.[85] Colo (December 22, 1956 – January 17, 2017) of the Columbus Zoo and Aquarium was the first gorilla to be born in captivity.[86]
Captive gorillas exhibit stereotypic behaviors, including eating disorders – such as regurgitation, reingestion and coprophagy – self-injurious or conspecific aggression, pacing, rocking, sucking of fingers or lip smacking, and overgrooming.[87] Negative vigilance of visitor behaviors have been identified as starting, posturing and charging at visitors.[88] Groups of bachelor gorillas containing young silverbacks have significantly higher levels of aggression and wounding rates than mixed age and sex groups.[89][90]
The use of both internal and external privacy screens on exhibit windows has been shown to alleviate stresses from visual effects of high crowd densities, leading to decreased stereotypic behaviors in the gorillas.[88] Playing naturalistic auditory stimuli as opposed to classical music, rock music, or no auditory enrichment (which allows for crowd noise, machinery, etc. to be heard) has been noted to reduce stress behavior as well.[91] Enrichment modifications to feed and foraging, where clover-hay is added to an exhibit floor, decrease stereotypic activities while simultaneously increasing positive food-related behaviors.[88]
Recent research on captive gorilla welfare emphasizes a need to shift to individual assessments instead of a one-size-fits-all group approach to understanding how welfare increases or decreases based on a variety of factors.[90] Individual characteristics such as age, sex, personality and individual histories are essential in understanding that stressors will affect each individual gorilla and their welfare differently.[88][90]
All species (and subspecies) of gorilla are listed as endangered or critically endangered on the IUCN Red List.[92][93] All gorillas are listed in Appendix I of the Convention on International Trade in Endangered Species (CITES), meaning that international export/import of the species, including in parts and derivatives, is regulated.[94] Around 316,000 western lowland gorillas are thought to exist in the wild,[95] 4,000 in zoos, thanks to conservation; eastern lowland gorillas have a population of under 5,000 in the wild and 24 in zoos. Mountain gorillas are the most severely endangered, with an estimated population of about 880 left in the wild and none in zoos.[12][92] Threats to gorilla survival include habitat destruction and poaching for the bushmeat trade. Gorillas are closely related to humans, and are susceptible to diseases that humans also get infected by. In 2004, a population of several hundred gorillas in the Odzala National Park, Republic of Congo was essentially wiped out by the Ebola virus.[96] A 2006 study published in Science concluded more than 5,000 gorillas may have died in recent outbreaks of the Ebola virus in central Africa. The researchers indicated in conjunction with commercial hunting of these apes, the virus creates "a recipe for rapid ecological extinction".[97] In captivity, its also been observed that gorillas can also be infected with COVID-19.[98]
Conservation efforts include the Great Apes Survival Project, a partnership between the United Nations Environment Programme and the UNESCO, and also an international treaty, the Agreement on the Conservation of Gorillas and Their Habitats, concluded under UNEP-administered Convention on Migratory Species. The Gorilla Agreement is the first legally binding instrument exclusively targeting gorilla conservation; it came into effect on 1 June 2008. Governments of countries where gorillas live placed a ban on their killing and trading, but weak law enforcement still poses a threat to them, since the governments rarely apprehend poachers, traders and consumers that rely on gorillas for profit.[99]
In Cameroon's Lebialem highlands, folk stories connect people and gorillas via totems; a gorilla's death means the connected person will die also. This creates a local conservation ethic.[100] Many different indigenous peoples interact with wild gorillas.[100] Some have detailed knowledge; the Baka have words to distinguish at least ten types of gorilla individuals, by sex, age, and relationships.[100] In 1861, alongside tales of hunting enormous gorillas, the traveller and anthropologist Paul Du Chaillu reported the Cameroonian story that a pregnant woman who sees a gorilla will give birth to one.[100][101]
In 1911, the anthropologist Albert Jenks noted the Bulu people's knowledge of gorilla behaviour and ecology, and their gorilla stories. In one such story, "The Gorilla and the Child", a gorilla speaks to people, seeking help and trust, and stealing a baby; a man accidentally kills the baby while attacking the gorilla.[100] Even far from where gorillas live, savannah tribes pursue "cult-like worship" of the apes.[100][102] Some beliefs are widespread among indigenous peoples. The Fang name for gorilla is ngi while the Bulu name is njamong; the root ngi means fire, denoting a positive energy. From the Central African Republic to Cameroon and Gabon, stories of reincarnations as gorillas, totems, and transformations similar to those recorded by Du Chaillu are still told in the 21st century.[100]
Since gaining international attention, gorillas have been a recurring element of many aspects of popular culture and media.[103] They were usually portrayed as murderous and aggressive. Inspired by Emmanuel Frémiet's Gorilla Carrying off a Woman, gorillas have been depicted kidnapping human women.[104] This theme was used in films such as Ingagi (1930) and most notably King Kong (1933).[105] The comedic play The Gorilla, which debuted in 1925, featured an escaped gorilla taking a woman from her house.[106] Several films would use the "escaped gorilla" trope including The Strange Case of Doctor Rx (1942), The Gorilla Man (1943), Gorilla at Large (1954) and the Disney cartoons The Gorilla Mystery (1930) and Donald Duck and the Gorilla (1944).[107]
Gorillas have been used as opponents to jungle-themed heroes such as Tarzan and Sheena, Queen of the Jungle,[108] as well as superheroes. The DC comics supervillain Gorilla Grodd is an enemy of the Flash.[109] Gorillas also serve as antagonists in the 1968 film Planet of the Apes.[110] More positive and sympathetic portrayals of gorillas include the films Son of Kong (1933), Mighty Joe Young (1949), Gorillas in the Mist (1988) and Instinct (1999) and the 1992 novel Ishmael.[111] Gorillas have been featured in video games as well, notably Donkey Kong.[109]
.png)
,_Zoo_Hannover.jpg)
.png)
.png)
.png)
.png)
.jpg)
.jpg)
{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link) Gorillas are herbivorous, predominantly ground-dwelling great apes that inhabit the tropical forests of equatorial Africa. The genus Gorilla is divided into two species: the eastern gorilla and the western gorilla, and either four or five subspecies. The DNA of gorillas is highly similar to that of humans, from 95 to 99% depending on what is included, and they are the next closest living relatives to humans after chimpanzees and bonobos.
Gorillas are the largest living primates, reaching heights between 1.25 and 1.8 metres, weights between 100 and 270 kg, and arm spans up to 2.6 metres, depending on species and sex. They tend to live in troops, with the leader being called a silverback. The Eastern gorilla is distinguished from the Western by darker fur colour and some other minor morphological differences. Gorillas tend to live 35–40 years in the wild.
Gorillas' natural habitats cover tropical or subtropical forest in Sub-Saharan Africa. Although their range covers a small percentage of Sub-Saharan Africa, gorillas cover a wide range of elevations. The mountain gorilla inhabits the Albertine Rift montane cloud forests of the Virunga Volcanoes, ranging in altitude from 2,200 to 4,300 metres (7,200 to 14,100 ft). Lowland gorillas live in dense forests and lowland swamps and marshes as low as sea level, with western lowland gorillas living in Central West African countries and eastern lowland gorillas living in the Democratic Republic of the Congo near its border with Rwanda.
There are thought to be around 316,000 western gorillas in the wild, and 5,000 eastern gorillas. Both species are classified as Critically Endangered by the IUCN; all subspecies are classified as Critically Endangered with the exception of the mountain gorilla, which is classified as Endangered. There are many threats to their survival, such as poaching, habitat destruction, and disease, which threaten the survival of the species. However, conservation efforts have been successful in some areas where they live.
Gorilo[1] (Gorilla) estas genro de primatoj, membro de la familio homedoj. La gorilo estas la plej granda primato kaj, krom la ĉimpanzo, la plej proksima bestparenco al homo.
Tiu afrotropisa specio havas du speciojn kun po du subspecioj:
La okcidenta gorilo loĝas ĉefe en Kameruno, Sudorienta Niĝerio kaj Okcidenta Kongo. Proksimume 100 000 vivas. Ĝia felo estas brun-nigra. Ĝi estas la sola gorilo, kiun oni povas rigardi en bestoĝardenoj.
La orienta gorilo, kiu loĝas en Orienta Kongo, Ruando kaj Ugando havas malhelan nigran felon. Ĉi tiu gorilo estas endanĝerita kaj nur 12 000 ankoraŭ vivas.
La monta gorilo, kiu loĝas en la samaj landoj kiel la lasta sed oni nur povas trovi ilin ĉe alteco inter 10 000 kaj 14 000 futoj. Kvankam ili estas ege endanĝeritaj kun nur 350 vivantaj, oni scias pli pri ĉi tiuj bestoj ol la plej abundaj okcidentaj goriloj. La kialo estas pro la esplorado de Dian Fossey, kiu dum multaj jaroj, studis la gorilojn kaj eĉ loĝis apud ili. Oni faris filmon "Goriloj en la nebuletoj" pri ŝia laboro. Bedaŭrinde la regiono estas tre danĝera kaj multe suferis pro diversaj militoj. La gerilistoj mortigis gorilojn- aŭ por manĝi ilin aŭ por vendi la kapojn al aĉaj kolektantoj en la Okcidento. Ili ankaŭ murdis Dian Fossey mem en ŝia domo 1985.
La montara gorilo vivas en grupo da ĉirkaŭ 15 kun la plej forta virbesto kiel estro. En tiu speco inter la aĝoj ses kaj dek jaroj la maskloj estas uniforme nigraj kaj nomiĝas nigradorsuloj. Poste ili kreskigas areon de griza aŭ arĝenta hararo sur la dorso, kaj tiam ili nomiĝas arĝentodorsuloj. Ĝi povas esti alta 6 futojn, pezas pli ol 420 funtojn kaj vivas eble dum 40 jaroj. La gorilaro faras ĉiunokte neston el interplektitaj branĉoj.
Dum longa tempo oni opiniis ke gorilo estas tre danĝera kaj atakema besto. En Hollywoodaj filmoj, ekzemple Tarzan kaj aparte King Kong, la gorilo estas terura monstro. En multaj lingvoj "gorilo" signifas "besteca homo". Goriloj estas ja mildaj vegeteranoj.
Gorilo (Gorilla) estas genro de primatoj, membro de la familio homedoj. La gorilo estas la plej granda primato kaj, krom la ĉimpanzo, la plej proksima bestparenco al homo.
Tiu afrotropisa specio havas du speciojn kun po du subspecioj:
La Okcidenta gorilo (Gorilla gorilla) (kun du subspecioj nome Okcidenta gorilo de malaltaj teroj kaj Krosrivera gorilo (G. g. diehli) La Orienta gorilo (Gorilla beringei) (en tiu grupo aparte la Monta gorilo kaj la Orienta gorilo de malaltaj teroj)La okcidenta gorilo loĝas ĉefe en Kameruno, Sudorienta Niĝerio kaj Okcidenta Kongo. Proksimume 100 000 vivas. Ĝia felo estas brun-nigra. Ĝi estas la sola gorilo, kiun oni povas rigardi en bestoĝardenoj.
La orienta gorilo, kiu loĝas en Orienta Kongo, Ruando kaj Ugando havas malhelan nigran felon. Ĉi tiu gorilo estas endanĝerita kaj nur 12 000 ankoraŭ vivas.
La monta gorilo, kiu loĝas en la samaj landoj kiel la lasta sed oni nur povas trovi ilin ĉe alteco inter 10 000 kaj 14 000 futoj. Kvankam ili estas ege endanĝeritaj kun nur 350 vivantaj, oni scias pli pri ĉi tiuj bestoj ol la plej abundaj okcidentaj goriloj. La kialo estas pro la esplorado de Dian Fossey, kiu dum multaj jaroj, studis la gorilojn kaj eĉ loĝis apud ili. Oni faris filmon "Goriloj en la nebuletoj" pri ŝia laboro. Bedaŭrinde la regiono estas tre danĝera kaj multe suferis pro diversaj militoj. La gerilistoj mortigis gorilojn- aŭ por manĝi ilin aŭ por vendi la kapojn al aĉaj kolektantoj en la Okcidento. Ili ankaŭ murdis Dian Fossey mem en ŝia domo 1985.
La montara gorilo vivas en grupo da ĉirkaŭ 15 kun la plej forta virbesto kiel estro. En tiu speco inter la aĝoj ses kaj dek jaroj la maskloj estas uniforme nigraj kaj nomiĝas nigradorsuloj. Poste ili kreskigas areon de griza aŭ arĝenta hararo sur la dorso, kaj tiam ili nomiĝas arĝentodorsuloj. Ĝi povas esti alta 6 futojn, pezas pli ol 420 funtojn kaj vivas eble dum 40 jaroj. La gorilaro faras ĉiunokte neston el interplektitaj branĉoj.
Dum longa tempo oni opiniis ke gorilo estas tre danĝera kaj atakema besto. En Hollywoodaj filmoj, ekzemple Tarzan kaj aparte King Kong, la gorilo estas terura monstro. En multaj lingvoj "gorilo" signifas "besteca homo". Goriloj estas ja mildaj vegeteranoj.
Los gorilas (género Gorilla) son primates herbívoros que habitan los bosques de África central. Son los más grandes de los primates vivos. El género se compone de dos especies: el gorila occidental (Gorilla gorilla) y el oriental (Gorilla beringei), con dos subespecies cada una. Su ADN está compuesto de 3 041 976 159 pares de bases que codifican 20 962 genes proteicos compuestos de 237 216 exones.[2] Su ADN es un 97-98 % igual al humano, siendo el más cercano a este después de las dos especies de chimpancé.
El físico y misionero estadounidense Thomas Staughton Savage fue el primero en describir el gorila occidental, al que llamó Troglodytes gorilla,[3] en 1847 a partir de especímenes obtenidos en Liberia.[4] El nombre es derivado de la palabra griega γόριλλαι (gorillai),[5] que designaba a una «tribu de mujeres peludas»,[6] pero también de hombres con cola de caballo que, portando antorchas, asaltaban los barcos, torturaban y violaban a las mujeres que los marineros les ofrecían, descrita por Hannón el Navegante.
Los gorilas se desplazan generalmente a cuatro patas. Sus extremidades anteriores son más alargadas que las posteriores y se asemejan a brazos, aunque son utilizadas también como punto de apoyo al caminar. Los machos miden entre 1,65 y 1,75 m de altura, y pesan entre 140 y 200 kg. En algunos casos los machos llegan a medir más de dos metros, como Kumbuka, un gorila de un zoológico de Londres que mide 2,13 m[7] y pesa alrededor de 200 kg[8], La hembra pesa aproximadamente la mitad que el macho. Aun así, un gorila obeso en cautividad ha alcanzado los 285 kg. La estructura facial del gorila se conoce como de «mandíbula protuberante», pues la mandíbula es mucho mayor que el maxilar.
La gestación dura ocho meses y medio, y normalmente pasan tres o cuatro años entre nacimientos. Las crías viven con sus madres otros tres o cuatro años. Las hembras maduran cuando tienen entre diez y doce años (en cautividad, antes); los machos, entre los once y los trece. La esperanza de vida es de 30 a 50 años, aunque un gorila llamado Massa del zoológico de Filadelfia tiene el récord de longevidad: murió a los 54 años.
Los gorilas son mayoritariamente herbívoros: comen principalmente frutas, hojas, brotes, etc., si bien pueden llegar a consumir algunos insectos, lo que representa solo del uno al dos por ciento de su dieta.
Además, todos los gorilas comparten el mismo tipo de sangre (B). Como los humanos, cada gorila tiene huellas dactilares únicas que lo identifican.
Hasta hace poco se consideraba una única especie de gorila, con tres subespecies: el gorila occidental, el gorila oriental y el gorila de montaña. Ahora se considera que el gorila está dividido en dos especies, divididas a su vez en dos subespecies cada una. Más recientemente se ha reclamado la existencia de una tercera subespecie en uno de estos grupos.
Los científicos continúan estudiando las relaciones entre las distintas formas de gorila. A continuación aparecen según la clasificación que cuenta con mayor consenso científico:[9]
Se ha propuesto una tercera subespecie de gorila oriental, la cual no ha recibido una denominación latina completa: es la población de gorila de montaña de Bwindi; esta forma es llamada a veces el «gorila de Bwindi».
Mediante el sistema CoalHMM, se pretende analizar cuándo se separaron las dos especies de gorilas (gorila occidental y gorila oriental).[10] Para ello se analizó el genoma de dos individuos de la especie Gorilla gorilla y un ejemplar de Gorilla beringei. Según la estimación (reloj molecular), las poblaciones de gorilas se separaron hace 1,75 millones de años.
Posteriormente se analizó el ratio de homocigosis/heterocigosis, observándose que la población diez veces más reducida, la de Gorila beringei, tiene mayor ratio de homocigosis/heterocigosis; por ello, se afirma que tienen una variabilidad genética menor.
Entre las diferencias entre las especies se observan 1615 SNP en 1326 genes; siete de ellos con más de cuatro aminoácidos implicados, que afectan sobre todo a proteínas de la respuesta inmune (EMR3) y los genes olfatorios.[11]
Basándose en el alineamiento genómico entre gorilas, humanos y chimpancés con CoalHMM, se ha tratado de identificar hace cuántos millones de años se encontraban los últimos antecesores comunes de estos tres géneros (THCG) y el antecesor común entre chimpancé y humano (THC). Así, introduciendo una tasa de mutación de 10-9 mutaciones por pares de bases por año, nos indica que THCG= 5.95 millones de años y THC= 3,7 millones de años. Utilizaron estos ratios basándose en otros trabajos de reciente predicción evolutiva.[12][13] Los datos obtenidos que no se correlacionaron con la realidad fósil; por ello, haciendo unos ajustes del sistema, deciden disminuir la tasa de mutación. El sistema CoalHMM no tiene en cuenta factores como la variación en las poblaciones de individuos a lo largo de la evolución (tiene en cuenta una cantidad constante), o el intercambio entre poblaciones que quedaron aisladas;[14][15] además, estudios genéticos de la evolución en humanos indican una incidencia de mutaciones menor que 10-9 mutaciones por pares de bases por año.[16] Por estos motivos, se introduce una tasa de mutaciones de 0.5-0.6 * 10-9 mutaciones por pares de bases por año, obteniendo como resultado que THCG= 8.5-12 millones de años y THC= 5,5-7 millones de años, que coinciden con los registros fósiles que sitúan la THCG= 12-15 millones de años. No obstante es necesario un aumento en la secuenciación génica de gorilas para estar seguros de este dato.
En el análisis genético se encontraron seis exones únicos en humanos, cinco en chimpancés y nueve en gorilas. La mayoría se asociaron con genes de evolución rápida como proteínas de los receptores olfativos, respuestas inmunes o fertilidad masculina.
Los genes con ratios de mayor evolución para los homínidos están relacionados con los genes de la audición y el desarrollo cerebral. Por ejemplo, RNF213 es un gen con alta tasa de evolución y está relacionado con el desarrollo de una enfermedad, estenosis vascular en el cerebro; se conoce como enfermedad de maya moya.[17]
Según los datos hay una mayor evolución paralela entre humano y chimpancé que entre humano y gorila. Sin embargo, hay una mayor cantidad de mutaciones en genes del desarrollo cerebral en gorilas y humanos comparados con los chimpancés.
Los genes más acelerados en el gorila están relacionados con las almohadillas en los nudillos de la mano, folículo piloso, oreja, gónadas y desarrollo cerebral. Las mutaciones propias del gorila están más relacionadas con mutaciones parecidas a las de los humanos, más que a las de los chimpancés. Destaca la evolución en los genes de la audición, que son más similares entre gorilas y humanos.[18] Obsérvese en el lateral la comparativa de la oreja entre las diferentes especies.
Cabe destacar que 84 genes de los gorilas están acortados por un codón prematuro de finalización en comparación con los humanos. Por otro lado sorprende el dato de que muchas proteinopatias en humanos solo expresan ese genotipo en gorilas; por ejemplo la demencia asociada a la variante Arg153His en el factor PGRN o la cardiomiopatía asociada a la variante Arg153His en el disco Z del músculo en la proteína TCAP.[19]
Los gorilas son un género en peligro de extinción, y sus especies han sido blanco de cazadores furtivos durante mucho tiempo. Las amenazas a la supervivencia de los gorilas incluyen la destrucción de su hábitat y la cacería. Esta última se ha incrementado con los conflictos armados en los países en que habita,[20] y un creciente interés en zonas afluentes por las «carnes exóticas».
En 2004, una población de varios cientos de gorilas del parque nacional Odzala (República del Congo) fue esencialmente eliminada por el virus del ébola. En 2006, un estudio publicado en la revista Science indicaba que más de 5000 gorilas habían muerto hacía poco a causa del virus del ébola.[21]
Copito de Nieve ha sido el único caso conocido de gorila albino que se ha dado hasta la fecha. Se calcula que nació hacia 1964, y falleció en Barcelona en 2003.
Un «espalda plateada» es un gorila macho adulto, usualmente mayor de doce años, y llamado así por la distintiva mancha de pelo plateado que tiene en la espalda. Un «espalda plateada» tiene caninos largos que nacen con la madurez. Los «espalda negra» son machos sexualmente activos de hasta once años de edad. Los gorilas son polígamos, y se les ha llegado a ver apareándose cara a cara.[22]
Los «espalda plateada» son fuertes y dominantes, dirigentes de grupos de 5 a 30 individuos, y son su centro de atención; toman todas las decisiones, median en conflictos, deciden los movimientos del grupo, llevan a los demás a sitios donde alimentarse y toman la responsabilidad de la seguridad y bienestar del grupo. Un macho tiene la fuerza de varios hombres.
El macho joven comienza lentamente a abandonar su grupo cuando cumple los once años; entonces, viajará solo o en compañía de otros machos durante un tiempo que va de dos a cinco años, antes de ser capaz de atraer hembras y formar un nuevo grupo para empezar a criar. Mientras que las crías de gorila permanecen con su madre durante tres o cuatro años, los «espalda plateada» cuidan de los huérfanos, aunque nunca hasta el extremo de cargarlos.
Si es desafiado por un macho más joven o un forastero, un «espalda plateada» gritará, se golpeará el pecho, romperá ramas, enseñará los dientes y entonces cargará de frente. Algunas veces, un macho joven puede relevar a otro adulto en el mando. Si el individuo dominante muere por enfermedad, por accidente, luchando o por la caza de furtivos, el grupo se dividirá, y los animales se irán en busca de un nuevo guía. Muy ocasionalmente, un grupo puede ser tomado en su totalidad por otro dirigente. Hay un alto riesgo de que este nuevo macho dominante mate a las crías del anterior.
Los gorilas son muy cercanos a los humanos y están considerados como altamente inteligentes. Unos pocos individuos en cautividad, como Koko, han aprendido un lenguaje de signos simplificado.
Las siguientes observaciones han sido hechas por el equipo de Thomas Breuer, de la sociedad por la conservación de la vida salvaje (Wildlife Conservation Society), en septiembre del 2005:
Los gorilas son conocidos por usar herramientas en estado salvaje. Una hembra de gorila en el parque nacional de Nouabalé-Ndoki (República del Congo) ha sido grabada usando un palo como si midiera la profundidad del agua de un pantano antes de cruzarlo. Una segunda hembra ha sido vista usando un tronco de árbol como puente y también como apoyo mientras pesca. Esto sugiere que tal vez todos los antropomorfos se valgan de utensilios.
En septiembre del 2005, un gorila de dos años y medio de la República del Congo fue descubierto usando rocas para romper un coco en un santuario de caza.[23] Esta fue la primera observación de esa índole en un gorila, pero, 40 años antes, los chimpancés fueron vistos usando herramientas en estado salvaje: es famosa la imagen del ejemplar «pescando» termitas. Es una leyenda común de las gentes nativas haber visto gorilas usando palos y rocas para atacar a depredadores o asustar a grandes mamíferos.[cita requerida] Los antropomorfos están dotados de una mano de semiprecisión que, ciertamente, les permite valerse de utensilios simples, que pueden ser armas, como un garrote improvisado a partir de una rama convenientemente caída.
|coautores= (ayuda) |coautores= (ayuda) |coautores= (ayuda) |coautores= (ayuda) Los gorilas (género Gorilla) son primates herbívoros que habitan los bosques de África central. Son los más grandes de los primates vivos. El género se compone de dos especies: el gorila occidental (Gorilla gorilla) y el oriental (Gorilla beringei), con dos subespecies cada una. Su ADN está compuesto de 3 041 976 159 pares de bases que codifican 20 962 genes proteicos compuestos de 237 216 exones. Su ADN es un 97-98 % igual al humano, siendo el más cercano a este después de las dos especies de chimpancé.
Gorilla (Gorilla) on inimlaste sugukonda kuuluv perekond inimahve.
Gorilla perekond jaguneb kaheks liigiks (mägigorilla, tasandikugorilla) ja mitmeks alamliigiks.
Gorillad elavad Kesk-Aafrika troopilistes ja subtroopilistes metsades.
Gorilla on kõige suurem ahv. Isasloom kaalub kuni 250 kg ja pikkust võib tal olla 1,8 m.
Kui gorilla on ärritunud, tõuseb ta tagajalgadele püsti ja endale rusikatega vastu rinda tagudes huilgab täiest kõrist, et vastasele muljet avaldada.
Inimestega kohtudes pöördub ta pigem tagasi, välja arvatud siis, kui tunnetab ohtu.
Gorillade elu koosneb puhkamisest, liikumisest, söömisest, magamisest ja öisest ning päevasest pesa ehitamisest (gorillad kasutavad harva sama puhke- või ööbimiskohta järjest).
Erinevalt teistest ahvidest ronib gorilla harva puu otsa, enamasti kõnnib ta neljakäpukil maas.
Gorillad elavad väikeste karjadena (5–30 isendit), mille moodustavad suur juhtisane (halli vöödiga piki selga) mõned nooremad isased, emased ja nende järeltulijad.[1]
Suurema osa päevast veedab gorilla toiduks sobivaid palu otsides või päiksepaistel lesides. Igal õhtul teeb ta endale magamiseks oksakubust pesa, enamasti otse maapinnale.
Gorillade seltsingutes valitsevad enamasti rahumeelsed suhted – hõbedase seljaga juhtisane kaitseb ja juhib kaaslasi toiduotsinguil ja alustab pesaehitust öiseks magamiseks.
Nad on herbivoorid, toituvad puuviljadest, lehtedest, õitest, juurikatest, bambusevõrsetest ja idudest.
Mägigorillad (G.g. diehli) on tõsises hävimisohus. Vabas looduses elab neid 200–300 isendit, loomaaedades mitte ühtegi. Tänapäeval on gorillad kaitse all, kuid salakütid tapavad neid siiski üsna suurel arvul.
IUCNi Punase Nimestiku järgi (2012) on G.gorilla ja G.g.gorilla äärmiselt ohustatud liigid.
Gorillasid ohustab ka Ebola viirus, põhjustades nende haigestumist ahvide Ebola viirushaigusse. Arvatakse, et Ebola kandus inimestele üle gorillade karkasside töötlemisel ja nende liha söömise kaudu.
Gorila (Gorilla) bizirik dagoen primate motarik handiena da, gaur egun Erdialdeko Afrikako oihanetan hedatzen dena. Bi espezietan eta 4 azpiespezietan (espezie bakoitzak bina azpiespezie) banatuta daude.
Euren DNAren % 98-99 gizakienaren bera da. Oso handia da: 1,80 m inguru luze eta 200 kg izatera hel daiteke. Besoak hankak baino luzeagoak ditu eta sudurra motza eta zapala. Lepo labur-gihartsua du, bularra sendoa eta besoak eta hankak oso trinkoak. Emea 250-270 egun egoten da ernari eta ume bakarra egiten du ernaldiko. Bi gorila mota bereizten dira: mendebaldeko gorila (Gorilla gorilla) eta ekialdeko gorila (Gorilla beringei).[1]
Homo
Pan
Gorilla
Pongo
Hylobatidae
Gorila (Gorilla) bizirik dagoen primate motarik handiena da, gaur egun Erdialdeko Afrikako oihanetan hedatzen dena. Bi espezietan eta 4 azpiespezietan (espezie bakoitzak bina azpiespezie) banatuta daude.
Euren DNAren % 98-99 gizakienaren bera da. Oso handia da: 1,80 m inguru luze eta 200 kg izatera hel daiteke. Besoak hankak baino luzeagoak ditu eta sudurra motza eta zapala. Lepo labur-gihartsua du, bularra sendoa eta besoak eta hankak oso trinkoak. Emea 250-270 egun egoten da ernari eta ume bakarra egiten du ernaldiko. Bi gorila mota bereizten dira: mendebaldeko gorila (Gorilla gorilla) eta ekialdeko gorila (Gorilla beringei).
Gorillat (Gorilla) on Afrikassa elävä kädellisten suku, joka kuuluu isojen ihmisapinoiden heimoon (Hominidae).
Gorillat (Gorilla) on Afrikassa elävä kädellisten suku, joka kuuluu isojen ihmisapinoiden heimoon (Hominidae).
Gorilla
Gorilla, les Gorilles, est un genre de singes appartenant à la famille des Hominidés.
Les gorilles sont les plus grands des hominoïdes. Les mâles, en particulier, peuvent développer une force physique colossale.
Les gorilles vivent en groupes dans les forêts tropicales ou subtropicales, où ils se nourrissent de végétaux et parfois d'insectes. Leur présence couvre un faible pourcentage de l'Afrique et ce sont des espèces menacées de disparition. On les trouve à des altitudes très variées. Les gorilles des montagnes vivent dans les forêts de nuage des montagnes des Virunga, d'une altitude allant de 2 200 à 4 300 m. Les gorilles des plaines de l'Ouest vivent quant à eux dans les forêts denses et les marécages des plaines.
Selon le Littré, le mot « gorille » fait son apparition dans le récit grec du périple de Hannon, datant du VIe siècle av. J.-C. ou VIIe siècle av. J.-C. Ce mot qualifiait des femmes velues que les Carthaginois disent avoir trouvées sur la côte de l'Afrique, puis appliqué bien plus tard à ces primates lors de leurs découvertes par les occidentaux[1].
Le site du CNRTL fait remonter ce terme à l'Académie royale des inscriptions et belles-lettres, dans une brochure datant de 1759, définissant les gorilles « êtres velus rencontrés par le navigateur carthaginois Hannon en Afrique »[2].
Le gorille est, après le bonobo et le chimpanzé, l’animal le plus proche de l’humain du point de vue génétique. Cette parenté a été confirmée par les similitudes entre les chromosomes et les groupes sanguins. Le génome humain ne diffère que de 1,57 % de celui du gorille.
Redressés, les gorilles atteignent une taille de 1,70 m, mais ils sont en fait un peu plus grands car ils ont les genoux fléchis. L’envergure des bras dépasse la longueur du corps et peut atteindre 2,75 m.
Il existe une grande différence de masse entre les sexes : les femelles pèsent de 90 à 150 kg et les mâles jusqu'à 275 kg chez les gorilles de montagne.
Le pelage dépend du sexe et de l’âge. Chez les mâles les plus âgés se développe sur le dos une fourrure gris argenté, d'où leur nom de « dos argentés ». Le pelage des gorilles de montagne est particulièrement long et soyeux.
Comme tous les hominoïdes, les gorilles sont dépourvus de queue. Leur anatomie est puissante, le visage et les oreilles sont glabres. La face présente un torus sus-orbitaire marqué.
Les gorilles habitent les forêts denses où ils sont actifs le jour. Tandis que les gorilles des pays plats préfèrent les forêts tropicales humides, les gorilles des montagnes vivent plutôt dans les forêts secondaires. Les gorilles des montagnes se tiennent la plupart du temps au sol. Les gorilles des pays plats grimpent souvent dans les arbres à la recherche de nourriture, même les mâles lourds montent fréquemment dans des arbres dont la hauteur peut atteindre vingt mètres. À terre, les gorilles marchent à quatre pattes en s'appuyant sur les phalanges de leurs mains et non sur les paumes comme d'autres singes plus franchement quadrupèdes (voir Locomotion sur les articulations). Chaque nuit, pour se reposer, ils construisent un nid de feuilles en à peine cinq minutes. Les gorilles de montagne ont leurs nids à terre la plupart du temps, les gorilles des pays plats dans les arbres[5].
Les gorilles vivent en groupe dans des harems (en) polygynes avec à leur tête un mâle adulte appelé « dos argenté »[6]. La composition des groupes varie de deux à trente individus, la moyenne se situant entre 10 et 15. En général chaque groupe se compose d'un mâle adulte (mâle à dos d'argent), d'un ou de plusieurs mâles plus jeunes (mâles à dos noirs), de plusieurs femelles adultes (cinq à six) et de quelques petits. Lorsqu'il y a plusieurs mâles dans un groupe, seul le mâle dominant peut s'accoupler.
Le comportement des groupes est variable, les séparations temporaires pour la recherche de nourriture sont fréquentes. Contrairement à beaucoup d'autres genres de primates ce sont le plus souvent les femelles qui quittent le groupe pour en trouver un autre. Les groupes durent généralement longtemps, parfois surviennent des luttes entre mâles pour savoir qui dirigera le groupe. Si un nouveau mâle gagne, il tue la descendance du vaincu. On peut voir dans cet infanticide un profit biologique du fait que les femelles qui allaitent ne peuvent pas concevoir et, après la mort de leur petit, sont rapidement prêtes à copuler de nouveau[7].
L'instinct territorial est peu développé, plusieurs groupes cherchent leur nourriture aux mêmes endroits mais en s'évitant les uns les autres. Comme leur nourriture se compose surtout de feuilles, ils n'ont pas à aller bien loin pour la trouver, d'abord parce que les feuilles abondent, ensuite parce qu'elles sont peu nutritives et souvent difficiles à digérer, ce qui les oblige à de longues périodes de repos. Les gorilles disposent d'une série de sons, de cris, d'attitudes et de grognements qu'ils utilisent pour reconnaître les membres de leur groupe et les étrangers et aussi comme moyen d'intimidation. On connaît bien leur façon de se frapper la poitrine. On croyait autrefois ce comportement réservé aux mâles plus âgés, on le retrouve en fait chez tous les individus. Il sert probablement à signaler sa position, ou il s'agit d'un rituel de bienvenue. Début 2009, l'une des plus vastes études jamais faites sur les grands singes, menée par des scientifiques de l'université de St Andrews en Écosse, indique l'existence d'un langage commun chez tous les gorilles basé sur 102 signes[8],[9].
On a longtemps cru que les gorilles échouaient au test du miroir, puis il a été suggéré que c'était parce que les adultes évitent habituellement de se regarder les uns les autres en face à face (devant un grand miroir placé dans leur environnement, auquel ils peuvent librement accéder, à la différence des chimpanzés[10], les gorilles semblent pratiquement ne jamais se regarder de face[11]). Le test a alors été réalisé en remplaçant le miroir par une caméra et un écran vidéo[réf. nécessaire] ce qui a montré que le gorille se reconnaissait. Les enfants humains sont susceptibles de réussir le test à partir de 18 mois[12],[13].
Les gorilles comme les chimpanzés consomment des feuilles épineuses, riches en tanin, pour se débarrasser des parasites intestinaux qui les gênent. Ils en avalent une quantité assez grande sans les mâcher, si bien qu'elles grattent les parois intestinales et en délogent les vers. Ces grands singes pratiquent dans leurs propres zones d'habitat naturel, à l'instar des humains de la région, la consommation d’argiles pour guérir les gastro-entérites[14].
Les gorilles se nourrissent principalement de végétaux : fruits en grande partie, pousses, tiges, feuilles, mais parfois aussi d'insectes (termites et autres). Grâce à ce régime alimentaire et leurs nombreux déplacements, les gorilles participent à la régénération des forêts. En ingérant une grande quantité de graines et en les rejetant dans les trouées forestières, les gorilles participent activement à la régénération forestière[15].
On a longtemps pensé que les gorilles étaient les moins doués de la famille des grands singes et qu'ils ne savaient pas utiliser d'outils. On a observé récemment que les gorilles des plaines de l'ouest utilisent des bâtons avec lesquels ils sondent les marécages et les cours d'eau avant de les traverser[16].
Leur aire de répartition se partage sur deux massifs forestiers géographiquement distants de quelque mille kilomètres, l'un est situé à l'est de l'Afrique centrale, l'autre à l'ouest de celle-ci.
Le bloc forestier ouest-africain abrite la sous-espèce la plus abondante (Gorilla gorilla gorilla ou waren).
Sa population est estimée entre 40 000 et 80 000 individus, répartis sur le Cameroun, la Guinée équatoriale, le Gabon, le Congo-Brazzaville et la République centrafricaine. Une population relique (Gorilla gorilla diehli) de quelque 250 individus subsiste dans la partie sud du Nigeria à la frontière avec le Cameroun.
Le bloc est-africain abrite les deux autres sous-espèces. Les quelque 12 000 gorilles des plaines orientales (Gorilla beringei graueri) se répartissent en plusieurs populations isolées à l'est de l'actuelle République démocratique du Congo, dans des habitats variables allant des plaines aux forêts de haute altitude (jusqu'à 3 300 mètres).
Les gorilles de montagne (Gorilla beringei beringei), dont il subsiste environ 600 individus, vivent dans la forêt de Bwindi en Ouganda.
Alors qu'il était venu en Afrique pour retrouver son père (Claude-Alexis Eugène Duchaillut, initiateur du Comptoir nantais du Gabon afin d'y développer la culture de la canne à sucre, du café et exploiter la forêt équatoriale), l'aventurier puis explorateur franco-américain, Paul du Chaillu est le premier occidental à observer et étudier des gorilles vivants dans leur milieu naturel, lors de son premier voyage à travers l'Afrique équatoriale occidentale effectué de 1856 à 1859[17].
La publication en 1861 du récit de ses Explorations donne lieu à un ensemble de polémiques, tant vis-à-vis de du Chaillu qu'entre scientifiques, collectivement appelées les « guerres du gorille »[18].
Dans son livre, du Chaillu présente de façon dramatique sa rencontre avec un gorille[19] :
« Devant nous se tenait un immense gorille mâle [...] presque six pieds de haut, un corps immense, une gigantesque poitrine, de grands bras musculeux, de grands yeux d'un gris profond, une expression diabolique sur le visage, semblant sorti d'une vision de cauchemar, tel se tenait devant nous le roi de la forêt africaine [...] Ses yeux commencèrent à briller d'une lueur furieuse, tandis que nous restions immobiles, sur la défensive [...] Il me faisait penser à rien de moins qu'à une créature sortie d'un rêve infernal, un être d'un ordre hideux, mi-homme, mi-bête [...] Et là, tandis qu'il hurlait et se frappait la poitrine avec rage, nous tirâmes et le tuâmes. »
Le 18 août 1864, il expédie en Angleterre toutes les collections qu'il a amassées durant ses différentes excursions et qui comprennent notamment six peaux et sept squelettes de gorilles, ainsi qu'une peau et deux squelettes de chimpanzés.
En 1867, du Chaillu réside à Twickenham où il rédige L'Afrique sauvage (A Journey to Ashango-Land : and further penetration into equatorial Africa) qui est publié à Londres chez Murray et est traduit en français l'année suivante chez Michel Lévy Frères.
Phylogénie des genres actuels d'hominidés, d'après Shoshani et al. (1996)[20] et Springer et al. (2012)[21] :
Hominidae PonginaePongo (Orang-outan)
Gorilla (Gorille)
Pan (Chimpanzé)
Ce sont les singes les plus proches de l'Homme après les Bonobo et les Chimpanzés, puisque l'ADN des gorilles ne diffère que de 1,75 % par rapport à celui des humains[22].
On distingue deux espèces, l'une vivant dans l’Est et l'autre dans l’Ouest de l'Afrique, et quatre sous-espèces[23] :
Gorille des plaines de l'ouest, femelle et petit.
Gorille des plaines de l'ouest, mâle.
Gorille de la rivière Cross, femelle.
Gorille des montagnes, mâle dominant d'une famille du Parc national des volcans.
Gorille des montagnes, femelle et son petit.
Gorille des montagnes, mâle.
Gorille des plaines de l'est, mâle.
Les espèces fossiles de la tribu des Gorillini restent encore quasiment inconnues.
L'espèce Chororapithecus abyssinicus a été définie en 2007 par une équipe japonaise qui a découvert en Éthiopie 9 dents fossiles, datées au départ de 10,5 à 10 millions d'années. Ces dents ont été jugées proches de celles du gorille actuel, ce qui a encouragé les auteurs de la découverte à classer cette espèce dans la tribu des Gorillini. En l'absence de restes fossiles plus importants, son statut demeure néanmoins incertain[24]. En février 2016, une nouvelle étude géologique de la formation Chorora, où les dents fossiles ont été trouvées, a révisé leur datation à 8 Ma[25].
Les espèces de gorilles sont toutes les deux classées « en danger critique d'extinction » sur la liste rouge de l'Union internationale pour la conservation de la nature (UICN).
Le gorille de la rivière Cross, le gorille des montagnes et le gorille des plaines de l'Est sont les trois de quatre sous-espèces de gorilles qui ont été incluses entre 2000 et 2020 dans la liste des 25 espèces de primates les plus menacées au monde.
Le gorille des plaines de l'ouest (Gorilla gorilla gorilla), plus petit que le gorille des montagnes, est reconnu sur le plan international comme espèce en danger (statut UICN). Plusieurs raisons expliquent sa situation :
À cela, s'ajoute l'apparition de la maladie à virus Ebola et d'autres pathologies. Depuis novembre 2000 au Congo-Brazzaville et au Gabon, l'apparition du virus Ebola a fait plusieurs centaines de victimes parmi les grands singes. Des estimations faisaient état en 2006 de la disparition de près de 5 000 gorilles à la suite de cette épidémie[32].
Réunis en mars 2010 au Qatar, les experts de la conservation révélaient que les gorilles pourraient disparaître des vastes régions du bassin du Congo d'ici à 2020. « Sauf le gorille des montagnes », précisait Ian Redmond, spécialiste des grands singes aux Nations unies. De fait, au Rwanda, cette population a augmenté de 28 % depuis les dix dernières années.
Au moins trois des huit gorilles du zoo de San Diego ont été, en janvier 2021, testés positifs au SARS-CoV-2, confirmant que l'espèce peut faire partie des animaux vulnérables à la COVID-19[33]
Le World Wildlife Fund (WWF) est un acteur actif depuis les années 1960, ayant contribué à la protection des habitats, au renfoncement des frontières à l’égard du marché noir des ossements de primates, puis à la promotion de la conservation du gorille auprès des communautés. Parmi la multitude d’actions entreprises, cet organisme a, entre autres, permis la mise en place de l’Accord gorilla en 2007[34]. L’entièreté des pays hébergeant des populations d’espèces de gorilles, à petite ou grande échelle, a été incluse dans cet accord, ayant pour but premier de conserver des habitats stricts et augmenter la surveillance à l’égard de ces primates[35].
Le TRAFFIC, un programme issu du WWF, est une autre référence importante, en ce qui concerne la conservation des gorilles. Les trois objectifs principaux du TRAFFIC : réduire le braconnage, le trafic illégal et la forte demande dans les pays de la Chine, Thaïlande et Vietnam. En association avec son créateur, ils créent le Wildlife Crime Initiative (WCI) en 2014, visant spécialement à combattre le braconnage des espèces en voie de disparition dans le contient d’Asie et d’Afrique, dont ceux des gorilles[36].
La pandémie de COVID-19 a également touché les populations de gorille, particulièrement les gorilles des montagnes, se trouvant dans la forêt de Bwindi et les montagnes des Virunga. Le Fonds d’intervention d’urgence (RRF) de l’UNESCO est une réponse pour contrer cette menace : il permettra une surveillance accrue de la santé des gorilles et de l’équipement sanitaire adéquat pour le personnel entrant en contact avec les gorilles.[37].
Toutes les espèces de gorilles sont inscrites sur l'annexe I de la CITES.
De nombreux livres, romans et films ont popularisé l'image du gorille, entretenant parfois des clichés sur l'animal. Au niveau cinématographique, bien que le gorille soit souvent présenté comme un singe fruste et brutal, la série de films la plus célèbre reste La Planète des singes, tiré du roman du français Pierre Boulle, où ces animaux partagent la vedette avec les chimpanzés et les orang-outans.
On peut également évoquer le personnage de King Kong, sorte de gorille géant marchant le plus souvent en position debout dans la plupart de la série de films évoquant ce monstre, ce qui ne correspond pas cependant à la façon dont le gorille se déplace dans la réalité (excepté dans la version du réalisateur Peter Jackson, produite en 2005 où le personnage est représenté le plus souvent à quatre pattes).
Un festival de cirque dénommé « Gare au gorille » est organisé, chaque année à Pleumeur-Bodou en Bretagne. La 6e édition s'est déroulée le 30 mai 2019[38]
Dans un genre différent, l'éthologue, zoologiste et primatologue américaine, Dian Fossey, spécialisée dans l'étude du comportement des gorilles de l'Est a beaucoup œuvré pour rendre au gorille, sa vraie image[39]. Elle est l'auteur de plusieurs ouvrages écrits dont un livre de mémoire dénommé Gorilles dans la brume, qui a fait l'objet d'une adaptation cinématographique.
Outre les bandes dessinées francophones classiques (dont une liste non exhaustive a été établie ci-dessous), les auteurs de bandes dessinées dites « tarzanides », se déroulant dans des jungles improbables, ont beaucoup utilisé le personnage du gorille tantôt menaçant et vindicatif, tantôt sage et débonnaire, comme dans les aventures de Tarzan (et ses amis les manganis, sorte de gorilles évolués), Akim (avec le gorille Kar), Sheena, reine de la jungle, Rulah, Ka-Zar, etc.
« Le gorille est un luron
supérieur à l'homme dans l'étreinte, bien des femmes vous le diront »
La liste non exhaustive, ci-dessous, ne présente que les films dont le titre contient le mot « gorille » ou présentant des gorilles dans leur état naturel (indiqués en caractères gras).
avec Lino Ventura dans le rôle-titre, dans le premier film et Roger Hanin dans les deux suivants Et voilà de nombreux films fantastiques présentant un des plus célèbres gorilles, le gorille géant King Kong :
Et une série télévisée, parodie de Kim Jong II : Kim Kong, réalisée par Simon Jablonka et Alexis Le Sec, diffusée sur Arte en septembre 2017.
Gorilla
Gorilla, les Gorilles, est un genre de singes appartenant à la famille des Hominidés.
Les gorilles sont les plus grands des hominoïdes. Les mâles, en particulier, peuvent développer une force physique colossale.
Les gorilles vivent en groupes dans les forêts tropicales ou subtropicales, où ils se nourrissent de végétaux et parfois d'insectes. Leur présence couvre un faible pourcentage de l'Afrique et ce sont des espèces menacées de disparition. On les trouve à des altitudes très variées. Les gorilles des montagnes vivent dans les forêts de nuage des montagnes des Virunga, d'une altitude allant de 2 200 à 4 300 m. Les gorilles des plaines de l'Ouest vivent quant à eux dans les forêts denses et les marécages des plaines.
Is ainmhí mór é an goraille. Mamach atá ann. Is é an goraille an príomhach is mó ar domhan sa lá atá inniu ann. Tá na goraillí le fáíl san Afraic, sna dufairí i lár na hilchríche. Tá idir an dá speiceas faoi bhagairt. De ghnáth bíonn na fireannaigh 165–175 ceintiméadar ar airde agus bíonn na baineannaigh tuairim is 1.4 méadar ar airde.
Os gorilas[1] constitúense como o epónimo do genus Gorilla, sendo os maiores primates existentes por tamaño. Son animais herbívoros que habitan as selvas tropicais de África central. O xénero está dividido en dúas especies, e de catro a cinco subespecies segundo os zoólogos. O ADN dos gorilas é moi semellante a o do ser humano, cunha coincidencia do 95–99%. Isto fai dos gorilas un dos primates vivos máis próximos do ser humano, despois dos bonobos e os chimpancés.[2]
O hábitat natural dos gorilas é o bosque chuvioso de zonas tropicais e subtropicais. Malia que a súa área de distribución abrangue unha pequena porcentaxe de África, os gorilas distribúense nunha gran variedade de altitudes. Os Gorilla beringei beringei habitan bosques entre os 2.225 e os 4.267 m, mentres que pola súa banda, o Gorilla gorilla mora en selvas densas e pantanos das terras baixas até o nivel do mar.
O físico e misioneiro americano Thomas Staughton Savage e o naturalista Jeffries Wyman foron os primeiros en describir o Gorilla gorilla, que eles chamaron Troglodytes gorilla en 1847 a partir de espécimes obtidos de Liberia.[3] O nome foi derivado do grego Γόριλλαι (Gorillai), que significa "tribo de mulleres peludas" [4]. Este nome foi dado polo cartaxinés Hannón o Navegante, quen posibelmente visitou a área que hoxe se coñece como Serra Leoa cara o ano -480.[5]
Até hai pouco, considerábase que o gorila era unha única especie con tres subespecies: o Gorilla gorilla, o Gorilla beringei e o Gorilla beringei beringei. Na actualidade, o gorila está dividido en dúas especies, divididas á súa vez en dúas subespecies cada unha. Máis recentemente, tense afirmado a existencia dunha terceira subespecie de Gorilla beringei, a cal non recibiu unha denominación latina completa. Coñécese como Gorilla beringei beringei de Bwindi.
Debido á falta de consenso, os científicos continúan estudando as relacións entre as diferentes especies de gorila. Deseguido aparece a clasificación coas catro subespecies, que é a que conta co maior consenso científico:[6]
Os gorilas desprázanse xeralmente a catro patas. As súas extremidades anteriores son máis longas que as posteriores e aseméllanse a brazos, aínda que son utilizadas tamén como punto de apoio ao camiñar. Os machos miden entre 1,65 e 2 m de altura, e pesan entre 170 e 250 kg. As femias pesan arredor da metade do que os machos.
O gorila é unha especie en perigo e foi branco de cazadores furtivos durante longos períodos de tempo. As ameazas á supervivencia dos gorilas inclúen a destrución do seu hábitat e a cacería. Esta última incrementouse cos conflitos armados nos países en que habita, e tamén por un crecente interese polas "carnes exóticas". Na actualidade, estímase que hai arredor de 100.000 Gorilla gorilla gorilla en liberdade e 4.000 en zoos. Pola súa banda, o Gorilla beringei graueri ronda os 4.000 individuos en liberdade e 24 en catividade. En novembro de 2012, estimábase que a poboación total de Gorilla beringei beringei ascendía a 880. A pesar de que o seu número está medrando lentamente con respecto a anos anteriores, o Gorilla beringei beringei segue a considerarse como unha especie en perigo crítico de extinción.[7]
Folerpa de Neve foi o único caso de gorila albino que se coñece até o momento presente. Calcúlase que naceu sobre 1964 e faleceu en Barcelona en 2003.
Os gorilas constitúense como o epónimo do genus Gorilla, sendo os maiores primates existentes por tamaño. Son animais herbívoros que habitan as selvas tropicais de África central. O xénero está dividido en dúas especies, e de catro a cinco subespecies segundo os zoólogos. O ADN dos gorilas é moi semellante a o do ser humano, cunha coincidencia do 95–99%. Isto fai dos gorilas un dos primates vivos máis próximos do ser humano, despois dos bonobos e os chimpancés.
O hábitat natural dos gorilas é o bosque chuvioso de zonas tropicais e subtropicais. Malia que a súa área de distribución abrangue unha pequena porcentaxe de África, os gorilas distribúense nunha gran variedade de altitudes. Os Gorilla beringei beringei habitan bosques entre os 2.225 e os 4.267 m, mentres que pola súa banda, o Gorilla gorilla mora en selvas densas e pantanos das terras baixas até o nivel do mar.
Gorile (rod Gorilla) su primati iz porodice čovjekolikih majmuna (Hominidae) i najveći su živući primati. Dok su starije sistematike smatrale da su sve gorile jedna vrsta, suvremena sistematika ih dijeli na dvije vrste od kojih svaka ima po dvije podvrste:
Gorile su stanovnici tropskih kišnih šuma i brdskih kišnih šuma u središnjem dijelu Afrike. Zapadni nizinski gorila (Gorilla gorilla gorilla) živi na području koje se prostire od jugoistoka Nigerije preko Ekvatorske Gvineje i Gabona do Republike Kongo. Istočni nizinski gorila nastanjuje istočni dio Demokratske Republike Kongo. Brdski gorile žive na obroncima vulkana Virunga i brdima Bwindi u graničnom području između Ugande, Ruande i Demokratske Republike Konga exZaira.
Uspravljeni, gorile mogu doseći visinu do 1,75 m, no stvarna dužina tijela im je nešto veća, jer stoje uvijek malo povijenih koljena. Raspon ruku im nadmašuje dužinu tijela i iznosi do 2,75 m. Između spolova postoje značajne razlike u težini. Dok su ženke teške između 70 i 90 kg, mužjaci znaju težiti i do 275 kg, dok dobro hranjeni gorile u zatočeništvu mogu imati čak i 350 kg.
Boja krzna je uglavnom crna, a s godinama se kod starijih mužjaka krzno na leđima oboji srebrno sivkasto. Po tom obilježju ih se često naziva i "srebrnoleđi" mužjak. Krzno brdskih gorila ima duže svilenkaste dlake od dlake nizinskih gorila. Kao i svi čovjekoliki majmuni, ni gorila nema rep. Gorile su robustno građeni, a lice i uške nemaju dlaku. Luk iznad očiju im je vrlo izražen.
Gorile su dnevne šumske životinje. Nizinski gorile žive u tropskim kišnim šumama, dok brdski gorile žive uglavnom u sekundarnim šumama. Brdski gorile žive na tlu, dok se nizinski gorile, čak i teški mužjaci, često u potrazi za hranom penju na drveće i do 20 m visoko. Na tlu se kreću na sva četiri ekstremiteta, oslanjajući se pri tome na srednje članke prstiju prednih ekstremiteta. Navečer si za spavanje grade gnijezda od granja i lišća, svako veče novo, što traje jedva nešto duže od 5 minuta. Ta gnijezda brdski gorile grade na tlu, a nizinski na stablima. Osnovni oblik zajedničkog življenja gorila je grupa od jednog mužjaka i nekoliko ženki s podmlatkom. Međutim, ponekad se sreću i grupe s dva ili više mužjaka. Prosječno velika grupa broji oko 10 do 15 jedinki, ali sreću se i grupe od dvije jedinke, ali i takve sa 30. Ako u grupi živi više od jednog mužjaka, samo jedan ima ulogu vođe i jedino on ima pravo na parenje.
Grupe se ponašaju vrlo fleksibilno. Često se privremeno razdvajaju u potrazi za hranom. Za razliku od ostalih vrsta primata, grupu napuštaju i mužjaci i ženke, i stvaraju nove grupe. Jednom osnovane, grupe su vrlo dugovječne, a ponekad dolazi do borbe između mužjaka za položaj vođe. Ako pobijedi novi mužjak, ubija svu djecu svog prethodnika. Biološka korist tog infanticida može biti činjenica da ženke koje doje ne mogu ostati skotne, ali nakon smrti mladunca su vrlo brzo ponovo plodne.
Teritorijalno ponašanje nije izraženo. Više grupa može tražiti hranu na istom području, ali izbjegavaju direktan međusobni kontakt. Kako im se hrana sastoji uglavnom od lišća, potrage nisu duge niti daleke. S jedne strane jer lišća ima dovoljno, a s druge jer je prehrambena vrijednost lišća vrlo niska, pa su prisiljeni na duga razdoblja mirovanja. Gorile vladaju nizom glasova, vrištavih i mumljavih, koji služe za javljanje položaja članovima svoje grupe, ali i obavještavanju drugih grupa o svom položaju, no mogu izražavati i agresivnost. Za gorile je tipično "bubnjanje" šakama po grudima. Ranije se vjerovalo da to rade samo stariji mužjaci, dok je danas poznato, da to prakticiraju svi članovi društva gorila. To vjerojatno služi kao označavanje mjesta gdje se nalaze ili kao ritualizirani pozdrav.
Poput čimpanza, i gorile jedu bodljikavo lišće koje sadrži trpke tvari da se riješe neugodnih crijevnih parazita. Velike količine tog lišća gutaju nesažvakane, kako bi sa crijeva "ostrugali" parazite.
Od svih čovjekolikih majmuna gorile su najizraženiji biljožderi. Njihova glavna hrana je lišće, a ovisno o sezoni, voće jedu u vrlo različitim količinama. Odrasla životinja treba oko 25 kg dnevno. Životinjski dodatak hrani su samo kukci a i to najčešće nehotice i nesvjesno, kad se oni nađu na lišću kojeg gorila pojede. Obzirom da su veliki, veći dio svog aktivnog razdoblja provode hraneći se.
Gorile u prirodi nemaju određeno razdoblje razmnožavanja. Ženka svakih 3,5 do 4,5 godine koti najčešće samo jednog mladunca. Skotnost traje oko 8,5 do 9 mjeseci pa tako uz ljude imaju najduže vrijeme trudnoće. Mladunčad se rađa teška oko 2 kg, ali se brže razvija od, recimo, ljudskih beba. S tri mjeseca već pužu, a nakon toga više godina "jašu" na majčinim leđima. U dobi između dvije i četiri godine prestaju sisati, a spolnu zrelost dosežu ženke u osmoj, a mužjaci u desetoj godini. Očekivani životni vijek im je oko 50 godina (kad su na skrbi ljudima, mogu doživjeti i 54 godine).
Vjerojatno prvo spominjanje gorila potiče od jednog admirala Kartage, Hanna, no njegov je prevodioc time opisao jedno pigmejsko pleme niskog rasta. Tek 1847. je prvi put opisao jedan američki misionar i novu vrstu tada, po kartaškom admiralu, nazvao Hanno.
Sve tri podvrste gorila su uvrštene na crvenu listu IUCNa. Procjenjuje se, da u prirodi živi još oko 100.000 do 150.000 jedinki.
Najbrojniji su zapadni nizinski gorile, čija populacija se procjenjuje na oko 90.000 do 100.000 jedinki. Istočnih nizinskih gorila danas živi u prirodi još najviše 15.000, dok je najugroženiji brdski gorila. Još samo 400 do 700 jedinki živi na obroncima Virunga vulkana i Bwindi planina na granici između Ugande, Ruande, Zaira Demokratske Republike Konga.
Odrasli gorile nemaju prirodnih neprijatelja, samo ponekad uspije leopardu da ugrabi nekog mladunca. najveća opasnost za životinje je krčenje šuma čime se neprekidno smanjuje njihov životni prostor. Uz to, građanski rat u Demokratskoj Republici Kongo je jako otežao provođenje mjera zaštite ove vrste.
Brojni zoološki vrtovi imaju gorile, no to su uvijek samo nizinski gorile. Nakon desetljeća poteškoća, danas uspijeva razmnožavanje gorila koji žive u zatočeništvu. Najpoznatiji zoo-gorila je bio jedan albino mužjak u zoološkom vrtu Barcelone koji je uginuo 2003. a bio je jedina poznata albino gorila. Najpoznatiji znanstvenik koji se bavio proučavanjem gorila bila je Dian Fossey.
Pripitomljenih gorila nema mnogo zato što ih je vrlo teško pripitomiti.Da bi gorila bila pitoma od rođenja mora biti uz čovjeka.Pošto su po svojo prirodi divlje životinje čovjek ne mora očekivati velike rezultate u promjeni ponašanja.Ako ih od malena učimo da se po kući ne smije skakati oni će ju to poslušati.Što će ju biti starije to će im trebati više hrane.Ako im ne osiguramo dovoljno hrane oni će ju biti neposlušni i divlji zbog gladi.Kako odrastaju postaju sve veće,pa ih je sve teže držati u kući.Odrasla gorila ne može biti u kući zbog svoje veličine i zbog toga što su starije pa im je potrebno puno više prostora za život i kretanje. Želja za slobodom je sve veća. Zato mnogi ljudi odrasle gorile stavljaju u zoo-vrtove, ili ih vraćaju u divljinu.
Gorile (rod Gorilla) su primati iz porodice čovjekolikih majmuna (Hominidae) i najveći su živući primati. Dok su starije sistematike smatrale da su sve gorile jedna vrsta, suvremena sistematika ih dijeli na dvije vrste od kojih svaka ima po dvije podvrste:
zapadni gorila(G. gorilla) zapadni nizinski gorila (G. g. gorilla) Cross River gorila (G. g. diehli) istočni gorila (G. beringei) istočni nizinski gorila (G. b. graueri) brdski gorila (G. b. beringei)Gorila adalah jenis primata yang terbesar. Makanan gorila terdiri dari sayur-sayuran, walaupun kadang juga makan serangga. Karena itu gorila dapat digolongkan sebagai binatang omnivora. Gorila berasal dari hutan tropis di Afrika. 97-98% DNA gorila identik dengan DNA manusia. Gorila adalah spesies kedua setelah simpanse yang terdekat dengan manusia. Ada dua spesies dalam genus gorila, yaitu gorila timur (eastern gorila) dan gorila barat (western gorila).
Dibandingkan bentuk tubuh manusia, gorilla mempunyai tangan dan kaki yang panjang, dimana tangannya lebih panjang dari kaki. Dada gorila besar dan sebagian besar tubuhnya berbulu, kecuali jari-jemari, wajah, ketiak, telapak kaki dan telapak tangan. Kepala gorila besar, matanya kecil dan berwarna kecoklatan. Gorila tidak mempunyai ekor. Setiap ekor gorila mempunyai hidung yang unik, seperti manusia yang mempunyai sidik jari yang unik. Gigi gorila dewasa berjumlah 32.
Panca indra gorila hampir serupa dengan manusia. Tubuh gorila jantan hampir dua kali besarnya dibandingkan gorila betina. Gorila kebanyakan makan tumbuh-tumbuhan. Setiap hari gorila butuh sekitar 25 kilogram makanan yang terdiri dari daun-daunan, bunga-bunga, biji-bijian, batang dan tangkai pohon, dan kuncup bunga. Kadang-kadang, gorila juga makan semut dan sejenis rayap. Karena mendapat cairan cukup dari makanannya, gorila sangat jarang minum.
Gorila adalah binatang yang mempunyai tingkat kepandaian tinggi. Beberapa penyelidikan menunjukkan bahwa gorila bisa berkomunikasi dengan menggunakan bahasa sandi. Contohnya adalah gorila Koko dan Michael. Gorila adalah binatang yang pemalu dan sosial. Gorila biasanya hidup di dalam keluarga yang terdiri dar 6 sampai 7 gorila. Suatu keluarga gorila terdiri dari dominan gorila (sering juga disebut ‘silverback’ gorila, karena punggungnya yang berwarna keperakan), dua atau lebih gorila betina dan sisanya anak-anak gorila.
Bila anak gorila dewasa, mereka biasanya pergi untuk mencari keluarga gorila yang lain. Setiap malam sebelum tidur, gorila membuat sarang tempat tidur yang terdiri dari daun-daunan, tangkai, ataupun rumput. Ilmuwan yang mempelajari gorila dengan gampang bisa menduga jumlah anggota keluarga gorila dengan menghitung jumlah sarang tempat tidurnya.
Gorila bisa hidup sampai 50 tahun di kebun binatang. Di alam liar, gorila biasanya mencapai usai 35 tahun. Gorila bisa melakukan reproduksi saat berusia 10-12 tahun. Gorila betina mengandung sekitar 8 sampai 9.5 bulan dan bisa melahirkan tiga gorila selama hidupnya. Bayi gorila bisa merangkak di usia sekitar 2 bulan dan bisa berjalan di usia 9 bulan (jauh lebih awal dari bayi manusia).
Ilmuwan memperkirakan ada tinggal sekitar 50.000 gorila di alam liar Afrika. Sebagian besar dari dari jumlah ini adalah gorila dataran barat. Gorila dataran timur hanya tinggal sekitar 2.500. Gorila pegunungan berjumlah 600 ekor dan berada dalam ancaman kepunahan.
Gorila adalah jenis primata yang terbesar. Makanan gorila terdiri dari sayur-sayuran, walaupun kadang juga makan serangga. Karena itu gorila dapat digolongkan sebagai binatang omnivora. Gorila berasal dari hutan tropis di Afrika. 97-98% DNA gorila identik dengan DNA manusia. Gorila adalah spesies kedua setelah simpanse yang terdekat dengan manusia. Ada dua spesies dalam genus gorila, yaitu gorila timur (eastern gorila) dan gorila barat (western gorila).
Górillur eru ættkvísl jurtaætuapa sem lifa á skógarbotni í Mið-Afríku. Ættkvíslin inniheldur tvær tegundir og annaðhvort fjórar eða fimm undirtegundir. DNA górilla og manna er mjög svipað, talið er að 95–99% af því sé það sama, en það ræðst af aðferðinni sem notuð er til að greina það. Af mannöpum eru górillur skyldastar mönnum, að simpönsum frátöldum.
Górillur lifa í hitabeltinu og heitttempruðum svæðum.
Plöntur, ávextir og tegundir af hryggleysingjum.
Kvenkyns górilla verður kynþroska um átta ára aldur en karlkyns um fimmtán ára aldurinn.
Górillur sofa aldrei á sama staðnum en þær búa sér til hreiður úr laufum og trjám. Leiðtogi hópsins býr sér fyrst til hreiður og síðan gera aðrir meðlimir sér hreiður í kringum hann.
Meðalaldur górilla í náttúrunni er 35 til 40 ár. En górillur sem lifa í dýragörðum geta orðið meira en 50 ára gamlar.
Koko er kvenkyns górilla sem var kennt að nota táknmál þegar hún var eins árs til þess að tjá sig og að sögn þjálfara hennar kann hún meira en 1000 tákn á táknmáli og skilur meira en 2000 orð sem sögð eru við hana.
Þó að dýr eins og hlébarðar og krókódílar éti stundum górilluunga sem fara frá hjörðinni er ekki hægt að segja að górillur eigi sér neina náttúrulega óvini. Mesta hættan sem steðjar að górillum er mannfólkið. Górillur eru veiddar og drepnar og ungar þeirra seldir sem gæludýr.
Górillur eru ættkvísl jurtaætuapa sem lifa á skógarbotni í Mið-Afríku. Ættkvíslin inniheldur tvær tegundir og annaðhvort fjórar eða fimm undirtegundir. DNA górilla og manna er mjög svipað, talið er að 95–99% af því sé það sama, en það ræðst af aðferðinni sem notuð er til að greina það. Af mannöpum eru górillur skyldastar mönnum, að simpönsum frátöldum.
I gorilla (Gorilla I. Geoffroy, 1852) sono un genere di primati della famiglia delle scimmie antropomorfe (Hominidae). Caratterizzati da una pelliccia grigio-nerastra e dalla corporatura tozza, vivono nelle regioni centrali dell'Africa. In passato, tutti i gorilla venivano raggruppati in un'unica specie, ma le classificazioni più recenti ne riconoscono due, con due sottospecie ciascuna: il gorilla occidentale (G. gorilla), con il gorilla di pianura occidentale (G. g. gorilla) e il gorilla del Cross River (G. g. diehli), e il gorilla orientale (G. beringei), con il gorilla di pianura orientale (G. b. graueri) e il gorilla di montagna (G. b. beringei).
I gorilla hanno una corporatura robusta e tozza. Ritti in piedi raggiungono un'altezza compresa tra 1,25 e 1,75 metri, ma di solito tengono le ginocchia leggermente piegate. Come tutte le scimmie antropomorfe, sono privi di coda. Per quanto riguarda il peso, mostrano un evidente dimorfismo sessuale: mentre le femmine pesano tra i 70 e i 90 chilogrammi, i maschi possono arrivare fino a 200 chilogrammi[1]. Nonostante i dati contrastanti (alcune fonti indicano un peso che può raggiungere i 275 chilogrammi[2]), gli esemplari di peso superiore a 200 chilogrammi sono considerati una rarità in natura. D'altra parte, esemplari ben nutriti che vivono in cattività possono diventare notevolmente più pesanti e raggiungere anche i 350 chilogrammi. I gorilla orientali sono in genere leggermente più grandi e pesanti di quelli occidentali, hanno un torace più ampio e sembrano più tozzi.
Come in tutte le scimmie antropomorfe ad eccezione degli esseri umani, le braccia sono notevolmente più lunghe delle gambe; l'apertura delle braccia tese è compresa tra 2 e 2,75 metri. I gorilla hanno mani molto larghe dotate di grandi pollici. Anche i piedi sono larghi e l'alluce può essere opponibile, come nella maggior parte dei primati. Tuttavia, nel gorilla di montagna - la sottospecie che trascorre la maggior parte del tempo sul terreno - quest'ultimo è più piccolo e collegato alle restanti dita dei piedi da tessuto connettivo. Come l'uomo (e anche altri primati), ogni gorilla ha un'impronta digitale distintiva[3]. Gli studiosi identificano i vari esemplari principalmente sulla base di foto o disegni della loro altrettanto unica «impronta nasale», costituita dalla forma del naso e dalla disposizione delle pieghe su di esso[4].
La pelliccia dei gorilla è di colore scuro. Mentre i gorilla orientali sono di colore nero, quelli occidentali sono più grigio-brunastri: in questa specie la sommità del capo può essere di un vistoso colore marrone. La faccia, le orecchie, i palmi e le piante dei piedi e, nei maschi più anziani, il petto sono glabri. D'altra parte, i maschi più anziani sviluppano una pelliccia grigio-argentea sul dorso, motivo per cui sono anche conosciuti come silverback. Mentre nei gorilla orientali questa colorazione grigia è limitata al dorso, nei gorilla occidentali può anche estendersi fino ai fianchi e alle cosce. I gorilla di montagna hanno una pelliccia più lunga e sericea rispetto alle altre popolazioni, specialmente sulle braccia.
La testa del gorilla è caratterizzata da un muso corto rispetto ad altri primati; le narici sono grandi, ma gli occhi e le orecchie sono piccoli. Molto sviluppati sono i rigonfiamenti sopra gli occhi; il cranio dei maschi presenta anche una cresta sagittale e una cresta nucale (una cresta ossea sul collo), che fungono da punti di attacco dei muscoli.
Come tutte le scimmie del Vecchio Mondo, i gorilla hanno 32 denti, con formula dentaria I2-C1-P2-M3. Gli incisivi, come in molti mammiferi che si nutrono di foglie, sono relativamente piccoli, mentre i canini sono grandi e simili a zanne e notevolmente più grandi nei maschi che nelle femmine. I molari hanno cuspidi più alte e margini di taglio più affilati rispetto a quelli delle altre scimmie antropomorfe, ulteriore caratteristica a una dieta folivora.
Gli occhi sono di colore marrone uniforme; l'iride presenta un anello nero sul bordo.
Il gorilla vive nell'Africa centrale e, come lo scimpanzé comune, si incontra solo a nord del fiume Congo (al contrario del bonobo, che vive solo a sud di esso). Tuttavia, gli areali delle due specie di gorilla distano tra loro circa 1000 chilometri. I gorilla occidentali vivono vicino al golfo di Guinea: il gorilla del Cross River abita solo una piccola area nella regione di confine tra Nigeria e Camerun. I gorilla di pianura occidentali sono diffusi dal Camerun meridionale e dall'ovest della Repubblica Centrafricana, attraverso la Guinea Equatoriale, il Gabon e la Repubblica del Congo, fino all'exclave angolana di Cabinda. Si ritiene che la popolazione stanziata nell'estremità occidentale della Repubblica Democratica del Congo sia estinta.
I gorilla orientali abitano le regioni orientali della Repubblica Democratica del Congo (gorilla di pianura orientale) e la regione dei vulcani Virunga e la foresta di Bwindi nella zona di confine tra Uganda, Ruanda e Repubblica Democratica del Congo (gorilla di montagna).
I gorilla sono tipici abitanti delle foreste. I gorilla di pianura occidentali preferiscono le foreste pluviali e le zone umide di pianura, mentre i gorilla di pianura orientali e quelli del Cross River tendono a vivere in regioni collinari. I gorilla di montagna sono abitanti caratteristici della regione montuosa e si incontrano fino a 4000 metri di altitudine. Le varie popolazioni - anche all'interno della stessa sottospecie - abitano tipi diversi di foresta, ma in linea di massima i gorilla orientali si trovano più spesso nelle foreste secondarie.
I gorilla possono andare in cerca di cibo sia a terra che sugli alberi. A terra, come gli scimpanzé, si muovono a quattro zampe camminando sulle nocche, cioè gravando il peso del corpo sulla seconda e terza falange. Camminano raramente stando in piedi, coprendo solo brevi distanze. I gorilla sono anche arrampicatori relativamente abili e salgono sugli alberi fino a 40 metri di altezza. A differenza degli scimpanzé e degli oranghi, tuttavia, solo raramente si affidano alla brachiazione per spostarsi tra i rami. I gorilla di montagna, d'altra parte, sono le scimmie antropomorfe più terricole e solo raramente si arrampicano sugli alberi.
Sebbene i gorilla non sappiano nuotare, si recano spesso sulla spiaggia nella riserva naturale di Gamba in Gabon e sono stati visti anche fare il bagno in mare[5]. In Congo, i cosiddetti «gorilla dei bai» guadano abitualmente le paludi delle radure che visitano alla ricerca di cibo e non temono particolarmente l'acqua[6]. Tuttavia, i gorilla non attraversano mai i corsi d'acqua, specialmente i fiumi, dove non possono stare in piedi.
Come tutte le scimmie antropomorfe, i gorilla sono diurni e quasi tutta la loro attività è limitata al periodo compreso tra le 6:00 e le 18:00. Dopo aver mangiato al mattino, fanno una pausa tra le 10:00 e le 14:00 per poi andare di nuovo in cerca di cibo e preparare un posto dove dormire. I giacigli sono costituiti da nidi fatti di rami e foglie, che possono essere situati sia a terra che tra i rami. La costruzione del giaciglio non richiede più di cinque minuti e di solito questo viene utilizzato solo per una notte.
I gorilla vivono in gruppi che possono comprendere da due a 40 individui. Le dimensioni dei gruppi di gorilla occidentali, formati in media da quattro-otto animali, sono nettamente inferiori a quelli dei gorilla di montagna, che vanno da dieci a 20 individui. Di solito in ogni gruppo c'è un solo maschio adulto silverback, raramente due o tre. Anche in questo caso, comunque, solo un maschio assume il ruolo dominante ed è l'unico a riprodursi. Diverse femmine con la prole, e di solito uno o più maschi subadulti (blackback), completano il gruppo.
In alcuni casi il gruppo può suddividersi ripetutamente in sottogruppi più piccoli - ad esempio per andare in cerca di cibo - e poi si riunisce di nuovo. I risultati delle osservazioni comportamentali non sono unanimi, ma in linea di massima sembra che i gruppi siano stabili e che al loro interno vi sia maggiore coesione che non, ad esempio, nei gruppi di scimpanzé.
A differenza di molti altri primati, tra i gorilla non solo i maschi, ma anche le femmine, una volta cresciute, lasciano il gruppo dove sono nate. Di conseguenza, le femmine di un gruppo di solito non sono imparentate tra loro e interagiscono solo in misura molto limitata. I gruppi di gorilla non presentano un'organizzazione sociale che si crea attorno a un «nucleo centrale» di femmine strettamente imparentate, come si può osservare in molti altri primati. I maschi che hanno lasciato il gruppo natale di solito vagano da soli per alcuni anni e poi cercano di fondare un gruppo proprio radunando alcune femmine o assumendo il ruolo di leader in un gruppo già consolidato. Nel caso vi riescano, si possono verificare spesso casi di infanticidio, con il maschio subentrante che uccide i piccoli generati dal suo «predecessore». Tale comportamento si spiega con il fatto che le femmine che allattano non rimangono incinte, ma sono rapidamente pronte a concepire di nuovo dopo la morte del piccolo.
A differenza dei maschi, le femmine non rimangono sole a lungo dopo aver lasciato il loro gruppo di origine, ma cercano piuttosto di unirsi rapidamente a un gruppo esistente o a un giovane maschio. Tuttavia, può capitare che le femmine di un gruppo consolidato si coalizzino per scacciare una femmina appena arrivata.
Le dimensioni dei territori, o meglio degli home range, è variabile, ma generalmente quelli dei gorilla di pianura (500-3200 ettari) sono più grandi di quelli dei gorilla di montagna (400-800 ettari). I gorilla non sono animali molto territoriali e spesso le aree di foraggiamento si sovrappongono. Tuttavia, all'interno di un territorio possono esservi delle aree principali non accessibili ai membri di altri gruppi.
Spesso più gruppi vanno in cerca di cibo nello stesso luogo, ma non nello stesso momento. Di solito i gruppi evitano il contatto diretto tra loro e si evitano a vicenda; altre osservazioni hanno mostrato che quando due gruppi si incontrano possono anche fondersi temporaneamente o diventare ostili. In quest'ultimo caso le ostilità vengono dimostrate da ruggiti, posture o dimostrazioni di forza, ma i gorilla di solito evitano gli scontri fisici.
I gorilla comunicano tra loro attraverso suoni, espressioni facciali, posture e dimostrazioni di forza.
Conosciamo un certo numero di suoni che vengono utilizzati per localizzare i membri del gruppo e i gruppi estranei e per esprimere aggressività. Tra questi ricordiamo dei rumori simili a rutti, che vengono utilizzati per stabilire un contatto con altri membri del gruppo, forti «U!» («fischi») udibili anche a più di un chilometro, che manifestano il dominio del maschio o consentono il contatto tra i singoli gruppi, nonché grugniti e ringhi che esprimono aggressività. Questo stato d'animo può anche essere segnalato aprendo la bocca e mettendo in mostra i denti. D'altra parte, un grugnito soffocato e prolungato (non dissimile dal suono emesso da un uomo che si schiarisce la gola) indica una condizione di rilassamento e benessere, che ranger e turisti amano imitare per segnalare le loro intenzioni pacifiche.
Il comportamento comunicativo più noto dei gorilla è il battersi il petto. Era considerato un comportamento prettamente maschile, che serve per mettersi in mostra e intimidire gli altri maschi, ma è stato scoperto che viene praticato da animali di entrambi i sessi e di tutte le età e presumibilmente serve a varie funzioni, come indicare una determinata posizione o come rituale di saluto.
Tra gli atteggiamenti che servono a intimidire vi sono, oltre a un forte ruggito, camminare su due gambe, scuotere rami, strappare e gettare via pezzi di piante (principalmente in direzione del presunto avversario) e colpire il suolo.
Fino a poco tempo fa non eravamo a conoscenza dell'utilizzo di strumenti da parte dei gorilla in natura. Nel 2005, tuttavia, furono fotografati per la prima volta degli esemplari che usavano un bastone per sondare la profondità di uno specchio d'acqua prima di attraversarlo e posizionavano un pezzo di legno a mo' di ponte su un terreno paludoso per facilitarne l'attraversamento[7]. Non è ancora noto, comunque, l'uso di strumenti in connessione diretta con l'acquisizione del cibo. La loro grande potenza, grazie alla quale possono spezzare anche grossi rami, e la loro dieta, costituita principalmente da foglie e frutti, dovrebbero pertanto rendere superflui i metodi di procacciamento del cibo che prevedono l'impiego di utensili osservati presso altre scimmie antropomorfe.
Come gli scimpanzé, i gorilla usano foglie spinose che contengono tannini per liberarsi dai fastidiosi parassiti intestinali. Mangiano un gran numero di queste foglie intere, in modo da raschiare via i parassiti dalle pareti dell'intestino[8].
I gorilla adulti non hanno predatori naturali, ma gli esemplari giovani di tanto in tanto cadono preda dei leopardi. Alcune zone del loro areale si sovrappongono a quello dello scimpanzé comune (simpatria). Stili di vita e schemi alimentari simili potrebbero portare a una certa competizione alimentare, ma esistono poche osservazioni a riguardo[9]. La più grande minaccia per i gorilla, tuttavia, viene dagli esseri umani, che ne distruggono l'habitat e danno loro la caccia (vedi Minacce).
Tra tutte le scimmie antropomorfe, i gorilla sono quelli dall'alimentazione più spiccatamente vegetariana. La loro dieta è costituita soprattutto da foglie, ma a seconda della specie e della stagione mangiano anche frutta in quantità variabile. A causa delle loro dimensioni e del basso potere nutritivo della loro dieta, i gorilla devono trascorrere gran parte del loro periodo di attività mangiando.
I gorilla di montagna si nutrono principalmente di foglie e midollo; i frutti, invece, vengono consumati raramente. Le due popolazioni di gorilla di pianura, invece, integrano la loro dieta con frutta, che può costituire fino al 50% del loro regime alimentare, a seconda della stagione. Anche per questo motivo i gorilla di pianura si arrampicano più spesso sugli alberi, mentre i gorilla di montagna sono più terricoli.
I gorilla bevono raramente. Soddisfano il loro bisogno di liquidi semplicemente consumando grandi quantità di sostanze di origine vegetale - 25 chilogrammi al giorno in media nei maschi adulti[10].
Gli spostamenti quotidiani che i gorilla effettuano in cerca di cibo sono brevi rispetto a quelli di altri primati. Particolarmente brevi sono quelli dei gorilla di montagna, 0,4 chilometri in media, grazie soprattutto all'abbondanza di foglie dell'ambiente in cui vivono e al basso valore nutritivo di questo alimento, cui gli animali compensano con lunghi periodi di riposo. Invece gli spostamenti quotidiani dei gorilla di pianura, che hanno una dieta più varia, sono più lunghi, da 0,5 a 1,2 chilometri.
I gorilla sono animali poliginici: solo al maschio dominante è consentito accoppiarsi con le femmine del gruppo. Tuttavia, possono esservi anche delle eccezioni. L'accoppiamento non è soggetto a restrizioni stagionali, quindi può avvenire in ogni periodo dell'anno. Il ciclo estrale della femmina è di 27-28 giorni. Il periodo di gestazione è di circa 8½-9 mesi ed è quindi, insieme a quello dell'uomo, il più lungo tra quelli di tutti i primati.
Di solito nasce un unico piccolo; i parti gemellari sono rari. I neonati pesano circa 2 chilogrammi; a partire dall'età di tre mesi sono in grado di gattonare e poi di cavalcare sulla schiena della madre, cosa che faranno per diversi anni. Vengono svezzati dopo tre o quattro anni. L'intervallo tra una nascita e l'altra varia, pertanto, da 3,5 a 4,5 anni - a meno che il piccolo non muoia prima. Le osservazioni hanno dimostrato che il tasso di mortalità dei giovani è del 42%, ed è particolarmente elevato nel primo anno di vita. Nel corso della sua vita, la femmina partorisce in media due o tre piccoli che riescono a raggiungere l'età adulta[11].
Le femmine raggiungono la maturità sessuale tra i sei e gli otto anni e i maschi dopo i dieci. A causa della struttura sociale, tuttavia, il primo accoppiamento avviene solitamente qualche anno dopo: nelle femmine tra i nove e i dieci anni e nei maschi dopo i 15.
L'aspettativa di vita dei gorilla è di 35-40 anni, ma in cattività possono vivere fino a 50 anni. Massa († 1984) dello zoo di Philadelphia, morto all'età di 54 anni, era il più vecchio esemplare conosciuto[12], poi superato da Jenny († 2008) dello zoo di Dallas, che raggiunse i 55 anni[13]. L'esemplare più longevo conosciuto è Colo (22 dicembre 1956 - 17 gennaio 2017), una femmina dello zoo di Columbus[14] che era stata anche la prima gorilla nata in cattività. Il 20 agosto 2018, allo zoo di Norimberga, è stato soppresso Fritz, che probabilmente aveva 55 anni; nato nella giungla del Camerun nel 1963, era stato catturato in tenera età[15].
Di ritorno dall'Africa, il navigatore cartaginese Annone († 440 a.C.) riportò le pelli di tre «donne selvagge», che gli interpreti africani chiamavano Γοριλλαι (Gorillai)[16]. Tuttavia, non è chiaro esattamente dove Annone abbia ucciso queste creature, né se fossero davvero gorilla, scimpanzé o addirittura membri di una tribù di pigmei.
Tralasciando la testimonianza del navigatore inglese Andrew Battel del XVI secolo, il mondo occidentale venne a conoscenza di questi animali solamente nel XIX secolo. Vennero chiamati per la prima volta «gorilla», sulla base del racconto di Annone, dal missionario, medico e naturalista americano Thomas Staughton Savage (1804-1880), assistito nelle sue ricerche dal connazionale Jeffries Wyman (1814-1874), naturalista e anatomista. Savage, che aveva ricevuto alcuni esemplari di gorilla di pianura occidentale abbattuti in Gabon, descrisse queste grandi scimmie come una nuova specie assieme a Wyman nel 1847, attribuendole il nome Troglodytes gorilla (Troglodytes era il nome del genere cui veniva assegnato all'epoca lo scimpanzé)[17]. Isidore Geoffroy Saint-Hilaire istituì poi il genere Gorilla, valido ancora oggi, nel 1852.
Verso la fine del XIX secolo, le imprese e le pubblicazioni dell'esploratore Paul Belloni Du Chaillu (1835-1903) fecero conoscere al grande pubblico i gorilla negli Stati Uniti e anche in Europa. Il primo esemplare vivente giunto in Europa che poté essere studiato dettagliatamente dagli scienziati, chiamato M'Pungu, venne esposto all'Aquarium Unter der Linden di Berlino nel 1876-77. Tuttavia, per lungo tempo, uno dei gorilla più noti al pubblico fu «King Kong», la gigantesca creatura protagonista di numerosi film, adattamenti per la televisione e remake, comparso per la prima volta nell'omonimo film del 1933. Questo personaggio, così come molti altri gorilla che compaiono in libri, fumetti o film, ha poco in comune con i veri gorilla, non solo per quanto riguarda le dimensioni, ma soprattutto per quanto concerne il comportamento: lo stile di vita e il comportamento sociale di questi animali, infatti, rimasero sconosciuti per molto tempo.
Così come per molti mammiferi, l'attenzione degli studiosi era rivolta inizialmente alla morfologia dell'animale. Nel 1903 Paul Matschie ipotizzò che un esemplare ucciso sui vulcani Virunga potesse trattarsi di una specie separata (il gorilla di montagna). Oltre a questa lo zoologo descrisse altre specie; tuttavia, in seguito alle ricerche effettuate negli anni '30 da Ernst Schwarz e Harold Coolidge, si stabilì che esistesse una singola specie con diverse sottospecie, classificazione che fu ritenuta valida fino alla fine del XX secolo. Solo all'inizio del XXI secolo, sulla base di studi morfologici e molecolari, prevalse l'opinione che vi fossero due specie distinte di gorilla[18]. (Vedi Sottospecie.)
Lo studio del comportamento dei gorilla iniziò ad essere preso in considerazione solo dopo la seconda guerra mondiale. Il primo ricercatore a indagare approfonditamente le abitudini dei gorilla selvatici fu, a partire dal 1959, l'americano George Schaller (1933-). Nel 1967 Dian Fossey, sostenuta da Louis Leakey, iniziò le sue ricerche sui gorilla di montagna dei vulcani Virunga. La sua vita e il suo assassinio divennero noti al vasto pubblico grazie al film Gorilla nella nebbia. Per quanto riguarda il gorilla di pianura occidentale, i primi studi sul campo furono effettuati solamente negli anni '80; tra quelli maggiormente degni di nota, ricordiamo il lavoro svolto da Caroline Tutin e Michael Fernandez nel parco nazionale di Lopé in Gabon.
Come per altre scimmie antropomorfe, anche con i gorilla sono stati fatti studi per valutare le loro capacità comunicative e la loro intelligenza con test di laboratorio. Uno dei più noti di questi studi è stato il tentativo di insegnare alla femmina Koko la lingua dei segni americana[19].
Le specie di gorilla sono entrambe minacciate, sebbene in misura diversa. La loro sopravvivenza è minacciata soprattutto dalla distruzione dell'habitat provocata dal disboscamento delle foreste in cui vivono. Inoltre, alcune zone del loro areale sono devastate dalla guerra civile e pertanto è difficile garantire a questi animali le misure di protezione necessarie ed è quasi impossibile sorvegliare in maniera efficiente le aree protette. Un altro fattore di minaccia è costituito dalla caccia per la loro carne (bushmeat), che viene tuttora praticata nonostante entrambe le specie siano protette. A peggiorare ancora la situazione contribuiscono anche le malattie, in particolare l'Ebola, che continuano ad abbattersi sulle popolazioni che erano già state colpite in passato[20]. La popolazione complessiva di gorilla viene stimata in circa 365.000 esemplari, ripartiti in modo molto diverso tra le singole popolazioni[21].
I gorilla figurano nell'appendice I della Convenzione di Washington sulle specie minacciate di estinzione dal 1975. È pertanto vietato lo sfruttamento commerciale di questi animali o di parti del loro corpo[5]. Nel 2008 è entrato in vigore l'Accordo per la conservazione dei gorilla e dei loro habitat, che finora è stato firmato da Repubblica Centrafricana, Repubblica del Congo, Nigeria, Repubblica Democratica del Congo, Ruanda e Gabon.
Per attirare maggiore attenzione sulle condizioni di queste scimmie antropomorfe, l'ONU ha dichiarato il 2009 Anno Internazionale del Gorilla[27].
I gorilla, insieme agli oranghi, agli scimpanzé (scimpanzé comuni e bonobo) e all'uomo, formano la famiglia degli Ominidi (Hominidae). Sebbene i gorilla presentino una serie di somiglianze morfologiche con gli scimpanzé, si tratta probabilmente di sinapomorfie (caratteristiche derivate da un antenato comune) proprie di tutti gli Ominidi africani che sono andate perse nell'uomo. Gli studi genetici indicano infatti che gli scimpanzé sono più strettamente imparentati con gli esseri umani che con i gorilla, come è visibile nel cladogramma (vedi fig.).
La proposta formulata da alcuni ricercatori intorno all'anno 2000 di assegnare gorilla e scimpanzé al genere Homo sulla base della vicinanza genetica all'uomo[28] non è mai stata accettata nelle maggiori pubblicazioni tassonomiche internazionali redatte negli anni successivi.
Non è ancora stato chiarito quando la linea evolutiva cui appartengono i gorilla si sia separata da quella che avrebbe portato agli scimpanzé e all'uomo: il presunto antenato del gorilla, Chororapithecus, è stato datato a circa 8 milioni di anni fa[29], ma in base alle analisi del DNA la separazione dovrebbe essere avvenuta 6,5 milioni di anni fa[30][31]. La separazione tra gorilla occidentale e gorilla orientale ebbe luogo tra 1,6 e 0,9 milioni di anni fa, quella tra gorilla di pianura e gorilla del Cross River circa 17.800 anni fa[32][33].
Il sequenziamento del genoma del gorilla e il confronto con quello di esseri umani e scimpanzé hanno dimostrato che in una coppia di basi gli esseri umani sono più simili al gorilla rispetto agli scimpanzé per il 15% e gli scimpanzé sono più simili ai gorilla che agli esseri umani per il 30%. In media, però, il risultato è chiaro: la divergenza media (mean nucleotid divergences) è dell'1,75% tra gorilla e uomo e dell'1,37% tra uomo e scimpanzé. Di conseguenza, gli esseri umani sono più strettamente imparentati con lo scimpanzé che con il gorilla[31].
Nel 2017 sono stati esaminati più in dettaglio i frammenti di DNA mitocondriale (mtDNA) incorporati nel genoma nucleare sotto forma di sequenze non codificanti, denominati pseudogeni mitocondriali nucleari (NUMT) o «mtDNA fossile»[34], privi di funzione sia nell'uomo che negli scimpanzé e nei gorilla. Il confronto delle sequenze di NUMT condivise da esseri umani, scimpanzé e gorilla con il loro mtDNA ha mostrato due cose: gli pseudogeni NUMT si crearono nel periodo in cui le linee evolutive del gorilla e dell'uomo/scimpanzé si separarono, e sono chiaramente diversi da tutti e tre gli mtDNA, il che corrisponde a un'evoluzione avvenuta nel corso di circa 4,5 milioni di anni[35]. Per spiegare questa scoperta gli studiosi hanno ipotizzato due possibili scenari: l'esistenza di una quarta specie di ominide, oggi estinta, o la ripetuta ibridazione tra specie che si erano già separate tra loro da diversi milioni di anni[35].
Una possibile ibridazione tra la linea evolutiva del gorilla e quella dell'uomo/scimpanzé con successiva introgressione in quest'ultima (superiore al 30%)[36] è stata addirittura considerata la causa della separazione tra esseri umani e scimpanzé e della presenza di tratti fisici simili a quelli del gorilla in alcune forme della linea evolutiva umana.
Tradizionalmente tutti i gorilla venivano raggruppati in un'unica specie e si distinguevano tre sottospecie, il gorilla di pianura occidentale, il gorilla di pianura orientale e il gorilla di montagna.
A causa di differenze sia morfologiche che comportamentali, oggi vengono riconosciute due specie, con due sottospecie ciascuna:
La popolazione che vive nella foresta di Bwindi («gorilla di Bwindi»), tradizionalmente assegnata al gorilla di montagna, potrebbe tuttavia rappresentare una sottospecie separata del gorilla orientale, non ancora descritta scientificamente.
I gorilla (Gorilla I. Geoffroy, 1852) sono un genere di primati della famiglia delle scimmie antropomorfe (Hominidae). Caratterizzati da una pelliccia grigio-nerastra e dalla corporatura tozza, vivono nelle regioni centrali dell'Africa. In passato, tutti i gorilla venivano raggruppati in un'unica specie, ma le classificazioni più recenti ne riconoscono due, con due sottospecie ciascuna: il gorilla occidentale (G. gorilla), con il gorilla di pianura occidentale (G. g. gorilla) e il gorilla del Cross River (G. g. diehli), e il gorilla orientale (G. beringei), con il gorilla di pianura orientale (G. b. graueri) e il gorilla di montagna (G. b. beringei).
Gorilla est magnum hominoideum terrestre plerumque herbivorum, quod silvas Africae mediae habitat. Generi sunt duae species: Gorilla beringei et Gorilla gorilla (ambobus in periculo habitis), et quattuor vel quinque subspecies.
Gorilla est magnum hominoideum terrestre plerumque herbivorum, quod silvas Africae mediae habitat. Generi sunt duae species: Gorilla beringei et Gorilla gorilla (ambobus in periculo habitis), et quattuor vel quinque subspecies.
Gorilos (lot. Gorilla) – hominidų (Hominidae) šeimos primatų gentis paplitusi centrinės Afrikos miškuose. Ši gentis dalinama į dvi rūšis – kalnų ir lygumų gorilas. Tai yra didžiausi dabar Žemėje gyvenantys primatai. Gorilų DNR yra labai panašus į žmogaus, įvairiais skaičiavimais šis rodiklis siekia 90-95 %. Gorilos yra trečias artimiausias žmogaus giminaitis po šimpanzių ir mažųjų šimpanzių.
Natūraliai gorilos gyvena tropikų ir subtropikų Afrikos miškuose. Dalis jų gyvena ir aukštikalnėse, tarkim 2-4 km aukštyje Virungos kalnuose.
Šių gyvūnų pavadinimas kildinamas nuo Hano Jūrininko istorijų laikų (V amžius pr. m. e.). Jo kelionių vakariniais Afrikos krantais šalia dabartinės Siera Leonės metu jis su savo komanda išvydo „laukinius žmones, iš kurių didžiąją dalį sudarė moterys, visiškai plaukuoti ir komandos narių pavadinti „Gorillae“.[1] Vėliau šis terminas buvo skirtas visai rūšiai, nors nėra aišku, ar šie padarai buvo tikrai gorilos, kitos beždžionės ar net žmonės.[2] Pats terminas iš graikų kalbos Γόριλλαι verčiamas kaip „plaukuotųjų moterų gentis“.[3]
Įprastai gorilos gyvena 35-40 metų, zoologijos soduose – 50 ir daugiau metų. Kolumbo zoologijos sode gyveno seniausia žinoma gorila Colo – 2015 m. gruodžio 22 d. jai suėjo 59 metai.[4] Mirė 2017 m. sausio 17 d. miegodama, sulaukusi 60 metų.[5]
Gorilos (lot. Gorilla) – hominidų (Hominidae) šeimos primatų gentis paplitusi centrinės Afrikos miškuose. Ši gentis dalinama į dvi rūšis – kalnų ir lygumų gorilas. Tai yra didžiausi dabar Žemėje gyvenantys primatai. Gorilų DNR yra labai panašus į žmogaus, įvairiais skaičiavimais šis rodiklis siekia 90-95 %. Gorilos yra trečias artimiausias žmogaus giminaitis po šimpanzių ir mažųjų šimpanzių.
Natūraliai gorilos gyvena tropikų ir subtropikų Afrikos miškuose. Dalis jų gyvena ir aukštikalnėse, tarkim 2-4 km aukštyje Virungos kalnuose.
Šių gyvūnų pavadinimas kildinamas nuo Hano Jūrininko istorijų laikų (V amžius pr. m. e.). Jo kelionių vakariniais Afrikos krantais šalia dabartinės Siera Leonės metu jis su savo komanda išvydo „laukinius žmones, iš kurių didžiąją dalį sudarė moterys, visiškai plaukuoti ir komandos narių pavadinti „Gorillae“. Vėliau šis terminas buvo skirtas visai rūšiai, nors nėra aišku, ar šie padarai buvo tikrai gorilos, kitos beždžionės ar net žmonės. Pats terminas iš graikų kalbos Γόριλλαι verčiamas kaip „plaukuotųjų moterų gentis“.
Įprastai gorilos gyvena 35-40 metų, zoologijos soduose – 50 ir daugiau metų. Kolumbo zoologijos sode gyveno seniausia žinoma gorila Colo – 2015 m. gruodžio 22 d. jai suėjo 59 metai. Mirė 2017 m. sausio 17 d. miegodama, sulaukusi 60 metų.
Gorillas, gorillu ģints (Gorilla) ir viena no cilvēkpērtiķu (Hominidae) ģintīm, kas pieder gorillu ciltij (Gorillini). Gorillu ciltī ir tikai viena ģints, kurā ir 2 sugas. Joprojām sistemātiķu starpā nav vienprātības, vai ir 5 vai 4 pasugas. Gorillu DNS ir ļoti līdzīgs cilvēka DNS. Līdzība ir no 95% līdz vairāk nekā 98,5%, atkarībā no tā, kas tiek salīdzināts.[1] Gorilla cilvēkam ir nākamais tuvākais radinieks uzreiz pēc 2 šimpanzes sugām.
Gorillas ir Āfrikas centrālās daļas tropu un subtropu mežu iemītnieks.[2] Lai arī reģions, kur mūsdienās gorillas ir sastopamas, ir ļoti neliels, tās ir sastopamas ļoti dažādā augstumā, salīdzinot ar jūras līmeni. Kalnu gorilla (Gorilla beringei beringei) mājo kalnos 2200—4300 metrus virs jūras līmeņa, bet zemieņu gorillas mājo biezos ieleju mežos un purvos.[3]
Gorillas ir lielākie dzīvnieki primātu kārtā. Tēviņš ir 1,65—1,75 metrus augsts un sver 140—200 kg. Ļoti liels tēviņš var sasniegt 1,8 metru augstumu un 230 kg svaru. Mātīte ir apmēram 1,4 metrus augsta un sver 100 kg. Nebrīvē gorillas izaug smagāki. Tēviņš nebrīves apstākļos var sasniegt 270 kg svaru. Salīdzinoši zemieņu gorillas ir slaidākas un veiklākas nekā kalnos dzīvojošās.[4]
Austrumu gorillas ir tumšākas nekā rietumu gorillas, bet vistumšākās ir kalnu gorillas. Kalnu gorillai ir arī visbiezākais kažoks. Rietumu piekrastes gorillas apspalvojums var būt brūns vai pelēks ar sarkanbrūnu pieres apspalvojumu. Tēviņi, sasniedzot 12 gadu vecumu, kļūst nobrieduši. Tā apspalvojums uz muguras kļūst sidrabaini pelēks, un tam ir izauguši gari, spēcīgi ilkņi. Tēviņam līdz 11 gadu vecumam mugura ir melna.
Gandrīz visām gorillām ir B asins grupa.[5] un tāpat kā cilvēkiem tām ir individuāli pirkstu nospiedumi.[6]
Lai arī gorillām ir kājas un rokas, tie staigā uz visām četrām ekstremitātēm, rokas atbalstot uz pirkstu kauliņiem. Īsas distances gorilla var staigā arī uz divām kājām, īpaši gadījumos, ja rokās kaut kas tiek nests.[3]
Gorillu dzīve noris nelielās grupās, kurās ir 5—30 īpatņi. Grupu vada pieaudzis, spēcīgs tēviņš, kura mugura ir kļuvusi jau sidrabaini pelēka. Tā ir viena no galvenajām pazīmēm nobriedušam, dominantam tēviņam. Tas pieņem visus lēmumus, kas saistīti ar grupas dzīvi: nosakot virzienu, kurā grupa pārvietosies, meklējot barību un ūdeni; ieviešot kārtību savstarpējās attiecībās, izšķirot viņaprāt nevajadzīgus ķīviņus; un galvenais rūpējoties par grupas drošību un labsajūtu. Jaunāki tēviņi palīdz dominantajam tēviņam gādāt par grupas drošību un kārtību. Pieaugušas mātītes pamatā ir katra par sevi, neveidojot ciešas attiecības ar citām grupas mātītēm.
Jaunie tēviņi, sasniedzot 11 gadu vecumu, sāk pamest savu ģimenes baru.[7] Reizēm kāds tēviņš paliek tēva grupā līdz brieduma gadiem un pārmanto grupas vadību.[8] Arī jaunās mātītes, sasniedzot dzimumbriedumu, pamet ģimeni. Kad mātīte atstāj tēva baru, tā meklē tēviņu ar pelēku muguru. Tomēr, meklējot jauno ģimeni, mātīte baru var nomainīt vairākas reizes. Tā cenšas izvēlēties spēcīgu un agresīvu tēviņu, kas var nodrošināt drošību un labākās barošanās vietas. Kad mātītei piedzimst mazulis, tā baru vairs nemaina un kļūst par ģimenes locekli uz mūžu.[9]
Mazuļi turas cieši pie savām mātēm 3—4 gadus. Ja kāds mazulis zaudē māti, par to rūpes uzņemas tēvs — bara līderis, tomēr tas nekad nenēsā mazuli kā to dara mātītes. Ja baram tuvojas svešs tēviņš vai kāds bara jaunais tēviņš izaicina līderi, dominantais tēviņš pieceļas kājās, sit ar rokām pret krūtīm, skaļi kliedz, lauž koku zarus, rāda zobus un tad, ja nepieciešams, uzbrūk. Ja dominantais tēviņš iet bojā, grupa izirst un katrs dodas uz savu pusi, meklējot jaunu baru. Ļoti bieži jaunatrastais dominantais tēviņš nogalina mazuļus, kas ir zīdaiņa vecumā.[9]
Gorillām piemīt augsts intelekts. Piemēram, nebrīvē augušajam gorillu tēviņam Koko tika iemācīta zīmju valoda, lai varētu ar to sazināties. Gorillas spēj smieties, skumt, tiem ir dažādas emocionālas reakcijas un tie veido spēcīgas ģimenes attiecības. Tie spēj izgatavot vienkāršus darba rīkus un spēj domāt par pagātni un nākotni.[10] Daži zinātnieki uzskata, ka gorillām piemīt garīgums un reliģiska rakstura sentiments.[3] Gorillām piemīt individualitāte barības sagatavošanā ēšanai, kā arī krāsu izvēlē.[3]
Savvaļā 2005. gadā tika novērots, kā kāda gorillu mātīte šķērsoja purvu ar koka nūju rokās. Pirms tā izvēlējās vietu iešanai, gorilla ar nūju izmērīja ūdens dziļumu.[11] Šī paša gada septembrī tika novērots, kā pusgadu veca gorilla ar akmeni pāršķeļ kokosrieksta čaumalu, lai piekļūtu tā kodolam.[12] Līdz 2005. gadam valdīja uzskats, ka tikai šimpanzes lieto darba rīkus barības iegūšanai.
Gorillas uzturas uz zemes un pamatā barojas ar augu izcelsmes barību. Tās ēd augļus, koku un krūmu lapas un jaunos dzinumus. Reizēm gorillas apēd kādu kukaini, piemēram, skudras un termītus gorillas ēd tāpat kā šimpanzes.[13] Lielākā dienas daļa paiet ēdot. Gorillu lielie un spēcīgie zobi tām ļauj nokost un sakošļāt samērā cietas šķiedras, kā, piemēram, bambusu. Zemieņu gorillas pamatā barojas ar augļiem, kamēr kalnu gorillas pamatā pārtiek no augiem, to stiebriem un saknēm.[4]
Grūsnības periods gorillām ir 8,5 mēneši. No vienas dzimšanas līdz nākamai paiet 3—4 gadi. Mazuļi paliek kopā ar māti līdz nākamā mazuļa dzimšanai. Dzimumbriedumu mātītes sasniedz 10—12 gadu vecumā, nebrīvē tas notiek ātrāk. Tēviņi dzimumbriedumu sasniedz 11—13 gadu vecumā. Dzīves ilgums ir 30—50 gadi, lai gan daži indivīdi nebrīvē nodzīvo ilgāk. Visvecākā zināma gorilla sasniedza 55 gadu vecumu.[14] Pēdējā laika pētījumi ir atklājuši, ka gorillas pārojas arī tādā veidā, kad seja ir vērsta vienam pret otru. Līdz šim valdīja uzskats, ka tā ir unikāla cilvēku un bonobo īpašība.[15]
Gorillas, gorillu ģints (Gorilla) ir viena no cilvēkpērtiķu (Hominidae) ģintīm, kas pieder gorillu ciltij (Gorillini). Gorillu ciltī ir tikai viena ģints, kurā ir 2 sugas. Joprojām sistemātiķu starpā nav vienprātības, vai ir 5 vai 4 pasugas. Gorillu DNS ir ļoti līdzīgs cilvēka DNS. Līdzība ir no 95% līdz vairāk nekā 98,5%, atkarībā no tā, kas tiek salīdzināts. Gorilla cilvēkam ir nākamais tuvākais radinieks uzreiz pēc 2 šimpanzes sugām.
Gorillas ir Āfrikas centrālās daļas tropu un subtropu mežu iemītnieks. Lai arī reģions, kur mūsdienās gorillas ir sastopamas, ir ļoti neliels, tās ir sastopamas ļoti dažādā augstumā, salīdzinot ar jūras līmeni. Kalnu gorilla (Gorilla beringei beringei) mājo kalnos 2200—4300 metrus virs jūras līmeņa, bet zemieņu gorillas mājo biezos ieleju mežos un purvos.
Gorila (Inggeris: Gorilla) merupakan spesis primat masih hidup yang terbesar di Dunia. Gorila adalah primat herbivor yang tinggal di hutan-hutan di Afrika tengah. Gorila dibahagikan kepada dua spesis iaitu Gorila Timur (Gorilla beringei) dan Gorila Barat (Gorilla gorilla) dan mempunyai 4 hingga 5 subspesis. DNA gorila sangat menyerupai Manusia, kira-kira dalam 95-99% dan merupakan saudara evolusi terdekat Manusia selepas Cimpanzi[1].
Perkataan "Gorilla" dikatakan berasal dari perkataan Yunani Γόριλλαι (Gorillai) yang bermaksud "Suku wanita yang berbulu"[2].
Gorila (Inggeris: Gorilla) merupakan spesis primat masih hidup yang terbesar di Dunia. Gorila adalah primat herbivor yang tinggal di hutan-hutan di Afrika tengah. Gorila dibahagikan kepada dua spesis iaitu Gorila Timur (Gorilla beringei) dan Gorila Barat (Gorilla gorilla) dan mempunyai 4 hingga 5 subspesis. DNA gorila sangat menyerupai Manusia, kira-kira dalam 95-99% dan merupakan saudara evolusi terdekat Manusia selepas Cimpanzi.
De gorilla's (Gorilla) zijn een geslacht van Afrikaanse mensapen die tot de orde primaten (Primates) behoren, met twee soorten. Het zijn de grootste nog levende primaten.
Het woord "gorilla" is afkomstig uit een beschrijving van Hanno de Zeevaarder, een Carthageense ontdekkingsreiziger. In de 5e eeuw v.Chr. was hij de aanvoerder van een vloot schepen, die een ontdekkingstocht maakten langs de Atlantische kust van Afrika. Rond het gedeelte van de West-Afrikaanse kust dat tegenwoordig onderdeel is van Sierra Leone troffen zijn mannen het volgende aan:
In een uithoek [...] lag een eiland dat leek op het eerste, met een meer erop en daarin weer een eiland, vol wilden. In ruime meerderheid waren dat vrouwen met behaarde lijven. Onze tolken noemden ze 'Gorilla's'. We achtervolgden ze, maar konden geen mannen te pakken krijgen. Ze wisten allemaal te ontkomen, doordat ze goede klimmers waren en zich weerden met (...). Drie vrouwen kregen we te pakken, maar die begonnen te bijten en te krabben en wilden niet meekomen. We hebben ze evenwel gedood en gevild en hun huiden meegebracht naar Carthago.
— Hanno de Zeevaarder[1] De Amerikaanse dokter en missionaris Thomas Staughton Savage en natuurvorser Jeffries Wyman waren in 1847 de eersten die de westelijke gorilla wetenschappelijk beschreven, aan de hand van exemplaren uit Liberia. Ze noemden de soort Troglodytes gorilla (tegenwoordig Gorilla gorilla), naar het Oudgriekse woord Γόριλλαι (gorillai), afkomstig uit de beschrijving van Hanno. Het is niet bekend of de soort die Hanno en zijn Carthagers zagen echt gorilla's waren, of chimpansees.
De gorilla is een herbivoor die leeft in de Centraal- en West-Afrikaanse regenwouden. Gorilla's leven voornamelijk op de bosbodem. Het mannetje heeft een hoogte van tussen de 1,65 m en 1,90 m, en weegt tussen de 140 en 210 kg. Vrouwelijke gorilla's wegen ongeveer de helft. In tegenstelling tot chimpansees maken gorilla's nauwelijks gebruik van gereedschap. Er zijn drie gevallen bekend waarin een gorilla een hulpmiddel gebruikte: een gebruikte een stok om de diepte van een modderige rivier te bepalen, een ander gebruikte een boomstam als brug en nog een ander gebruikte een bamboestok als ladder voor haar jong.[2]
Gorilla's zijn bedreigde diersoorten, voornamelijk doordat ze al lange tijd het slachtoffer zijn van stropers.
Traditioneel werden er drie ondersoorten van de gorilla onderscheiden, maar genetisch onderzoek heeft recentelijk een nieuwe indeling opgeleverd met twee soorten en in totaal vier ondersoorten. Vroeger werden alle gorilla's als ondersoorten van G. gorilla gezien. De Cross Rivergorilla werd niet als aparte ondersoort gezien.
In 2012 werd een analyse van het volledige genoom van een vrouwelijke westelijke laaglandgorilla gepubliceerd. In de studie werden onder meer vergelijkingen gemaakt tussen deze gorilla en twee andere westelijke laaglandgorilla en één oostelijke gorilla om een beeld te krijgen over het geslacht Gorilla. Uit de gegevens blijkt dat de gorilla's en de lijn chimpansee-mens circa 10 miljoen jaar geleden uiteengingen. Chimpansees en mensen splitsten vier miljoen jaar later. De twee gorillasoorten, de oostelijke en westelijke, gingen ongeveer 0,5 miljoen jaar geleden uiteen, maar ook daarna vond er nog enige uitwisseling van genen tussen de twee soorten plaats. Hoewel mensen en chimpansees genetisch dichter bij elkaar staan, lijkt 15% van de menselijke genen meer op die van gorilla's dan op die van chimpansees. Ook chimpansees hebben voor 15% meer genetische gelijkenis met gorilla's dan met mensen. In beide gevallen gaat het dan vooral over het niet-coderende gedeelte, wat de genexpressie beïnvloedt. Het genoom van mensen en gorilla's verschilt ongeveer 1,75%.[3][4][5][6]
De gorilla's (Gorilla) zijn een geslacht van Afrikaanse mensapen die tot de orde primaten (Primates) behoren, met twee soorten. Het zijn de grootste nog levende primaten.
Gorilla er ei slekt som inneheld dei to største primatartane. Båe artar lever i skoglende i Afrika, og er nesten utelukkande planteetarar (til skilnad frå menneske og sjimpanse). Nest etter sjimpansane er gorillaene dei dyra som har størsteparten av DNA-et sitt felles med menneske (97-98 %).
Gorillaene lever i tropiske og subtropiske strok i Afrika, frå havnivå til 4 000 moh.
Slekta Gorilla er i familien Hominidae, som òg inneheld orangutangar og sjimpansar.
Gorillaene pla vore klassifisert i tre artar: fjellgorilla, vestleg låglandsgorilla, austleg låglandsgorilla. Den innbyrdes klassifiseringa er ikkje fullstendig sikker, men i dag er det ålmenn semje om at det finst to artar, og at kvar av desse er delt i to underartar.
Fjellgorillaen finst i to skilde populasjonar. Den eine, i Bwindi Impenetrable National Park i Uganda har morfologiske skilnader frå hin populasjon, og somme meiner desse er ein eigen art.
Gorillaer er dei største primatane. Hannen vert hjå somme artar opptil 1,75 m høg, og kan vega meir enn 200 kg. Hoa er som regel noko mindre, ca. 1,40 m høg, og opp til 100 kg. Pelsen deira er svart, men hjå vestgorillaer er pelsen på hovudet meir raudleg. Hannen utviklar etter kvart ein sylvfarga flekk på ryggen. Hjå vestgorillaer strekkjer denne seg ofte ned bakbeina.
I motsetnad til menneske stikk underkjeven lenger ut enn overkjeven. Tennene er veleigna til å eta harde plantar, som bambus.
Gorillaer går på beina og armane, og stør seg på knokane.
Gorillaer et i hovudsak plantar, men nokre insekt. Dei et røter, veden, blada, blomane og av og til frukta. Ender og gong et dei si eiga avføring. Kvifor dei gjer det er ikkje visst, men ein mogleg grunn er å halda på viktige næringsstoff. Låglandsartane et meir frukt, høglandsartane et meir blad og ved.
Gorillaer er flokkdyr, og lever i flokkar på 5-30 dyr. Den vanlegaste flokkstrukturen er éin dominerande hann (sylvrygg) med fleire hoer. Ein del flokkar har meir enn éin hann. Hannar som ikkje finn seg ein flokk, lever anten åleine eller i flokkar av hannar. Leiarhannar som er truga ter seg aggressivt, med skrik og mykje rørsle. Til slutt rasar dei fram til åtak. Om ein flokk misser leiarhannen, bryt han som regel opp, men ein sjeldan gong tek ein av dei mindre dominante hannane over.
Hannar forlèt flokken sin når dei er om lag 11 år gamle, og det tek dei som oftast 2 til 5 år før dei greier å danna seg sin eigen flokk. Hoer forlèt gjerne flokken noko yngre, om dei ikkje vert att i flokken.
Leiarhannen tek seg som regel av foreldrelause ungar i flokken.
Gorillaer er veldig intelligente, og nyttar enkle reiskapar. Dei nyttar steinar til å opna skjel, og greiner til fiske. Gorillaer i fangenskap kan lærast enkelt teiknspråk.
Hoa er som regel paringsklår når ho er mellom 9 og 11 år. Kullet er på 1. Drekta varer i om lag 9 månader, og det går ca. 3-5 år mellom kvar unge. Hoa er paringsklår om lag 3 dagar i ein syklus, og syklusen varer ca. 28 dagar.
Gorillaer vert opp til 50 år gamle.
Alle fire underartar er utryddingstruga. Gorillaer er sopass like menneske at dei får same sjukdomar. Turistar som kjem for sjå gorillaene, bringar med seg sjukdomar som er uskadelege for menneske, men døyelege for gorillaer. Gorillaene lever i område i Den demokratiske republikken Kongo som er ramma av svolt. Mesteparten av menneska i områda lever på svoltegrensa, og skogane gorillaene lever i, vert hogde ned og gjorde til jordbruksland. Vestleg låglandsgorilla, fjellgorilla og Cross River-gorilla er sterkt utryddingstruga. Ein reknar med at det finst om lag 100 000 vestlege låglandsgorillaer, 3 000 austlege låglandsgorillaer, ca. 700 fjellgorillaer og mindre enn 300 Cross River-gorillaer.
Gorilla er ei slekt som inneheld dei to største primatartane. Båe artar lever i skoglende i Afrika, og er nesten utelukkande planteetarar (til skilnad frå menneske og sjimpanse). Nest etter sjimpansane er gorillaene dei dyra som har størsteparten av DNA-et sitt felles med menneske (97-98 %).
Gorillaene lever i tropiske og subtropiske strok i Afrika, frå havnivå til 4 000 moh.
Gorillaer (Gorilla) er en slekt i familien med store aper (Hominidae). Gorillaene, som er endemiske for Afrika sør for Sahel, er de største av alle primater. Slekten inkluderer to arter og tilsammen fira taxa.
Den amerikanske legen og misjonæren Thomas Staughton Savage var den første til å beskrive gorillaen i 1847. Navnet kommer fra det greske ordet Gorillai, («stamme av hårete kvinner») som ble beskrevet av Hanno sjøfareren, en karthagensk sjøfarer som rundt 480 f.Kr. kan ha besøkt det som i dag er Sierra Leone.
Hannene blir mellom 1,65 m og 1,75 m høye og veier mellom 140 kg og 165 kg. Hunnene veier omkring det halve av hannene. Hannene blir forplantningsdyktige når de er ni år, mens hunnene blir det når de er syv år. Hendene er brede med korte fingre. Føttene er tilpasset til å gå nede på bakken.
Gorillaen er planteeter. Den spiser blader og forskjellige plantedeler.
En gorillaflokk ledes av en såkalt sølvrygg, en sterk hann, normalt over 12 år gammel. Sølvryggen leder typisk en flokk på mellom 5-30 gorillaer og treffer beslutninger omkring sikkerhet, fødesteder og lignende.
En vill gorilla blir vanligvis omkring 30 år, mens en i fangenskap kan bli opptil 40 år.
Inndelingen under følger Goodman et al. (1990)[1] og Groves (2005).[2] Slektskapsforholdene mellom menneskeapene er, gjengitt i hierarkisk skrivemåte og supplert med en evolusjonær tidsskala.
Gorillaer (Gorilla) er en slekt i familien med store aper (Hominidae). Gorillaene, som er endemiske for Afrika sør for Sahel, er de største av alle primater. Slekten inkluderer to arter og tilsammen fira taxa.
Multimedia w Wikimedia Commons 
Hasło w Wikisłowniku Goryl (Gorilla) – rodzaj największych spośród współcześnie żyjących małp naczelnych, zaliczany do człowiekowatych. Preferuje naziemny tryb życia, jest zwierzęciem roślinożernym, zamieszkuje lasy tropikalne w Afryce. Dzielone są na dwa gatunki i według nadal trwającej debaty (2007) do czterech lub pięciu podgatunków.
Zamieszkują lasy strefy równikowej w Afryce Środkowej, w dwóch obszarach wyraźnie oddzielonych przez rzekę Kongo. Wschodni obszar – położony w centralnej części kontynentu – obejmuje wschodnią część Demokratycznej Republiki Konga, Ugandę i Rwandę. Zachodni obszar występowania goryli to Nigeria, Kamerun, Republika Środkowoafrykańska, Gwinea Równikowa, Gabon, Kongo, Angola i zachodnie krańce Demokratycznej Republiki Konga.
Poszczególne populacje goryli zamieszkują różnorodne siedliska od bagien i terenów nizinnych po górskie lasy na wysokości 1600 m n.p.m. (goryle nizinne) i 2200-4200 m n.p.m. (goryle górskie).
Zamieszkuje lasy tropikalne.
Pierwszy naukowy opis goryla na podstawie osobników pozyskanych w Liberii (goryl zachodni) sporządził w 1847 roku amerykański lekarz i misjonarz Thomas S. Savage nadając mu nazwę Troglodytes gorilla. Nazwa gatunkowa pochodziła od greckiego słowa Gorillai ("plemię owłosionych kobiet") nazwane przez Hannona, kartagińskiego żeglarza, który przypuszczalnie przybył (około 480 p.n.e.) na obszar dzisiejszego Sierra Leone[1].
W 1852 I. Geoffroy Saint-Hilaire przeniósł gatunek do nowego rodzaju Gorilla. Od 1993 klasyfikacja systematyczna goryli ulegała znacznym zmianom. Początkowo dla gatunku Gorilla gorilla wyróżniano dwa podgatunki: Gorilla gorilla gorilla i Gorilla gorilla beringei określane odpowiednio jako goryl nizinny i goryl górski. Dalsze badania prowadzone systematycznie od 1959. wykazały, że oddzielone od siebie odległością ok. 1000 km populacje określane jako zachodnia i wschodnia różnią się znacznie nie tylko od siebie, ale również wewnątrz siebie. Różnice geograficzne i morfologiczne spowodowały wydzielenie dwóch odrębnych gatunków, a wśród nich czterech podgatunków nazwanych odpowiednio do lokalizacji geograficznej i zajmowanego siedliska:
Prawdopodobnie taka klasyfikacja nie utrzyma się długo, ponieważ prymatolodzy badający populacje goryli górskich sugerują potrzebę wydzielenia trzeciego podgatunku występującego w Bwindi Impenetrable National Park w Ugandzie.
Dorosły srebrnogrzbiety samiec osiąga przeciętnie 1,65-1,75 m wzrostu i masę 160-200 kg, samica jest zwykle o połowę mniejsza, osiąga średnio ok. 1,4 m wysokość i masę 60-100 kg. Okazjonalnie samce osiągają ponad 183 cm wysokości i 225 kg wagi (rekord na wolności). Jednak w niewoli notowano samce o wadze 270 kg.[3] Goryle mają silnie prognatyczną część twarzową, ich żuchwa wystaje dalej na zewnątrz niż szczęka.
Ciąża trwa 8,5 miesiąca, a odstęp między kolejnymi ciążami to zazwyczaj ok. 3 do 4 lat. Młode pozostaje przy matce przez 3-4 lata. Samice osiągają dojrzałość pomiędzy 10 a 12 rokiem życia (wcześniej w niewoli); z kolei samce później 11–13 lat. W naturalnych warunkach żyją 30-40 lat a w niewoli do 50 lat. W Filadelfijskim zoo goryl Massa ustanowił rekord długowieczności – żył 54 lata[4].
Chociaż goryl swoją budową jest przystosowany do życia nadrzewnego, tylko młode lekkie osobniki spędzają większość czasu na drzewach. Dorosłe prowadzą głównie naziemny tryb życia. Poruszają się po ziemi, opierając się na kostkach wierzchu dłoni. Przez krótki czas mogą przyjmować postawę dwunożną.
Prawie wszystkie goryle mają tę samą grupę krwi (B)[5], tak jak ludzie, mają indywidualne odciski palca[6].
Prowadzą spokojny tryb życia spędzając większość czasu w grupach rodzinnych, które przemieszczają się po terytorium o powierzchni 5-30 km². Noc spędzają w legowisku z liści i gałęzi. Żerują rano i po południu, odpoczywając w nocy i około południa. Tryb życia i dieta różnią się u poszczególnych podgatunków. Goryle potrafią wykorzystywać kamienie jako proste narzędzia służące do rozbijania łupin orzechów.
Goryle są zwierzętami roślinożernymi[7][8], zjadają owoce, liście, pędy, kiełki, korzenie, korę oraz sporadycznie – owady, które składają się na 1–2% ich diety[9]. Występuje u nich koprofagia pozwalająca na zwiększenie wykorzystania pokarmu. W odchodach goryli odnaleziono ślady DNA dujkerów i małp, co wskazuje, że goryle od czasu do czasu mogą żywić się również kręgowcami. Hipoteza ta pozostaje jednak spekulacją, ponieważ dotąd nie zaobserwowano takiego zachowania[10].
Obydwa gatunki goryla są gatunkami zagrożonymi wyginięciem, przy czym zagrożenie dla G. b. beringei, G. b. diehli i populacji Bwindi uznano za krytyczne.
Goryl jest w stanie podnieść ciężar o masie 980 kg[11].
W Port Lympne Wild Animal Park w Kent, w Anglii, żyje goryl Ambam, który nauczył się chodzenia w postawie wyprostowanej[12].
Gorylem w przenośni nazywany jest ochroniarz.
Goryl (Gorilla) – rodzaj największych spośród współcześnie żyjących małp naczelnych, zaliczany do człowiekowatych. Preferuje naziemny tryb życia, jest zwierzęciem roślinożernym, zamieszkuje lasy tropikalne w Afryce. Dzielone są na dwa gatunki i według nadal trwającej debaty (2007) do czterech lub pięciu podgatunków.
Os gorilas são mamíferos primatas pertencentes ao gênero Gorilla, endêmicos das florestas tropicais do centro da África. O fato de compartilharem entre 98 a 99% do DNA com os seres humanos faz dos gorilas um dos parentes vivos mais próximos, logo depois dos bonobos e chimpanzés.[2] O gorila é o maior dos primatas atualmente existentes.
Os gorilas vivem em florestas tropicais. Apesar da sua área de distribuição abranger apenas uma pequena percentagem da África, os gorilas distribuem-se por numa grande variedade de altitudes. Os gorilas-de-montanha (Gorilla beringei beringei) habitam as florestas montanhosas do Albertine Rift, existindo entre os 2.225 até aos 4.267 m. Os gorilas-do-ocidente moram em florestas densas e pântanos das terras baixas e marisma até ao nível do mar.
O médico e missionário estadunidense Thomas S. Savage descreveu o gorila-do-ocidente pela primeira vez (na altura como o nome Troglodytes gorilla) em 1847 a partir de espécies obtidas na Libéria.
O nome deriva da palavra grega transliterada Gorillai (uma "tribo de mulheres peludas") descrita por Hannon, o Navegador, um navegador cartaginês e possível visitante (cerca de 480 a.C.) à área da atual Serra Leoa.[3] Na sua viagem, Hannon encontra o que considera serem pessoas selvagens e peludas numa ilha da costa ocidental africana. Três fêmeas foram capturadas e as suas peles levadas para Cartago.
Um gorila adulto mede entre 1,4 e 2 metros de altura quando de pé, o macho pesa entre 140 e 230 kg, embora possam atingir os 300 kg quando em cativeiro, e a fêmea que é bem menor pesa entre 70 e 110 kg.[4] O gorila é o maior primata vivo que existe. Estima-se que seja capaz de levantar até duas toneladas com os dois membros superiores.
Os gorilas, geralmente, se locomovem de quatro. As suas extremidades anteriores são mais longas que as posteriores, e são utilizadas também como apoio ao caminhar e para escalar.
Um gorila chamado Ambam ficou conhecido como Gorilla Erectus. Ele alcançou fama internacional por um comportamento muito raro. Isto é, ele consegue andar ereto por um período anormalmente longo. Gorilas movem-se eretos apenas para um certo grau e, em casos excepcionais. Ambam no entanto, consegue caminhar ereto sobre suas pernas normalmente quando/e em função de seus braços estarem ocupados (como por exemplo no transporte de alimentos). De acordo com o zoológico, ele mostra esse comportamento voluntariamente e não foi treinado para fazê-lo. Uma possível explicação para a postura ereta seria obter desta forma melhor visão do cuidador quando este trouxer alimentos, bem como a vista panorâmica dos alimentos espalhados pelo zoológico.[5]
A gestação dura oito meses e meio e normalmente a próxima gestação só ocorre três ou quatro anos depois o nascimento, tempo este que os filhotes convivem com a mãe. A maturidade sexual é atingida entre 10 e 12 anos pelas fêmeas e entre 11 e 13 anos pelos machos, podendo ser modificados estes anos com a vivência nos cativeiros. E a esperança de vida é de aproximadamente 40 anos, o recorde nesta categoria está com um gorila dum zoológico da Filadélfia que morreu aos 54 anos.
Sua dieta alimentar é, em grande parte, herbívora, uma vez que alimentam-se de frutas, folhas, brotos, mas também os insetos compõem menos de 2% do seu cardápio.
Todos os gorilas compartilham o mesmo tipo sanguíneo, o tipo B, e assim como os humanos, cada indivíduo possui uma impressão digital única.
Ambas espécies de gorila estão em perigo de extinção, e têm sido sujeitas a intensa caça furtiva. Ameaças à sobrevivência dos gorilas incluem destruição de habitat e ao mercado de carne de caça. Em 2004, uma população de algumas centenas de gorilas no Odzala National Park, na República do Congo foi essencialmente devastada pelo vírus ébola.[6] Um estudo de 2006 publicado na revista Science concluiu que mais de 5000 gorilas podem ter morrido devido a surtos recentes do Ébola na África central. Os investigadores indicaram que isto em conjunção com a caça comercial cria uma "receita para uma extinção ecológica rápida.".[7] Esforços de conservação incluem o Great Apes Survival Project, uma parceria entre a Organização das Nações Unidas para o Meio Ambiente e a UNESCO; e ainda um tratado internacional, chamado Gorilla agreement em inglês, concluído sob o auspício da Convenção sobre Espécies Migratórias. O Gorila Agreement é o primeiro instrumento legal apontado exclusivamente à conservação do gorila e entrou em funcionamento em 1 de Junho de 2008.
Em Agosto de 2008, um estudo da Wildlife Conservation Society, anunciou a existência de uma população previamente desconhecida nas florestas do Congo, o que duplicou o número de gorilas conhecidos na natureza para cerca de 125.000.[8]
Do mesmo modo que a ciência, os estudos taxonômicos acerca dos gorilas não estão estabelecidos definitivamente. Isso pode ser percebido com o fato de até recentemente ser considerada a existência de três espécies de gorila: o gorila-do-ocidente das terras baixas, o gorila-do-oriente das terras baixas e o gorila-das-montanhas. Atualmente há consenso que há duas espécies com duas subespécies cada. Entretanto, correntes mais recentes afirmam a existência de mais uma subespécie, a qual pertenceria a Gorilla beringei, localizada na população de gorilas das montanhas de Bwindi, que é, por vezes, chamado de gorila-de-indi.
Os taxonomistas e primatologistas, além doutros cientistas da área, continuam estudando as relações entre as espécies de gorilas,[9] e de acordo com o consenso atual e sua publicação mais recente (Primate Taxonomy, Colin Groves 2001 ISBN 1-56098-872-X) lista duas espécies reconhecidas, cada qual com duas subespécies:
Os parentes mais próximos dos gorilas são chimpanzés e humanos, que se separaram dos gorilas por volta de 7 milhões de anos.[10]
Genes humanos diferem na sua sequência em apenas 1,6% em média dos genes de gorila correspondentes, mas há diferenças adicionais no número de cópias que cada gene tem.[11]
Os gorilas são aparentados aos humanos e são considerados altamente inteligentes. Alguns indivíduos em cativeiro, tais como a Koko, aprenderam alguns sinais da linguagem gestual.
Em pesquisa publicada na Biology Letters, foi descrito um comportamento entre gorilas filmados em um zoológico semelhante ao de crianças brincando de pega-pega.[12]
As seguintes observações foram feitas por uma equipa liderada por Thomas Breuer da Wildlife Conservation Society em Setembro de 2005. Os gorilas são conhecidos por usarem ferramentas na natureza. Uma gorila fêmea do Nouabalé-Ndoki National Park na República do Congo foi gravada a usar um pau para determinar a profundidade da água enquanto atravessava um pântano. Uma segunda fêmea foi vista a usar um toco de árvore como uma ponte e também para a suportar enquanto pescava no pântano. Isto quer dizer que todos os hominídeos são agora conhecidos por usar ferramentas.[13]
Em Setembro de 2006, um gorila com dois anos e meio da República do Congo foi descoberto por usar pedras para abrir frutos de palmeira dentro de um santuário de caça.[14] Enquanto que esta foi a primeira observação do gênero para um gorila, há quarenta anos atrás os chimpanzés já tinham sido observados a usar ferramentas na natureza, a 'pescar' térmitas. Os hominídeos não-humanos são dotados de um "agarrar" semi-preciso, e são capazes certamente de usar quer ferramentas simples como até armas, improvisando um porrete a partir de um ramo caído.
Os gorilas vivem na zona equatorial da África, e as duas espécies estão separadas por 750 km de distância.[15]
O gorila-ocidental vive numa área de cerca de 710.000 km² que compreende partes da Nigéria, Camarões, República Centro-Africana, Guiné Equatorial, Gabão, República do Congo, Angola e a extremidade ocidental da República Democrática do Congo. Enquanto que o gorila-oriental habita uma zona restrita com cerca de 112.000 km² que compreende a extremidade oriental da República Democrática do Congo, da Uganda e Ruanda.[15]
Os gorilas são e foram bastante representados e lembrados em produções artísticas, entre elas as mais conhecidas são os filmes de King Kong, além de exemplos como Planeta dos macacos,Tarzan, Scorporilla (uma mistura de Escorpião e Gorila que aparece nos jogos Crash of the Titans e Crash Bandicoot: Mind Over Mutant) e Donkey Kong.
.png)
.jpg)
.jpg)
_(7670344022).jpg)
,_Zoo_Hannover.jpg)
.png)
|ano= (ajuda) |coautores= (ajuda) |coautores= (ajuda) Os gorilas são mamíferos primatas pertencentes ao gênero Gorilla, endêmicos das florestas tropicais do centro da África. O fato de compartilharem entre 98 a 99% do DNA com os seres humanos faz dos gorilas um dos parentes vivos mais próximos, logo depois dos bonobos e chimpanzés. O gorila é o maior dos primatas atualmente existentes.
Os gorilas vivem em florestas tropicais. Apesar da sua área de distribuição abranger apenas uma pequena percentagem da África, os gorilas distribuem-se por numa grande variedade de altitudes. Os gorilas-de-montanha (Gorilla beringei beringei) habitam as florestas montanhosas do Albertine Rift, existindo entre os 2.225 até aos 4.267 m. Os gorilas-do-ocidente moram em florestas densas e pântanos das terras baixas e marisma até ao nível do mar.
Gorilele (lat. Gorilla) sunt mamifere extante în pădurile tropicale ale Africii Centrale. Împart cu oamenii 98-99% din ADN și sunt verii noștri cei mai apropiați după bonobo și cimpanzei. În prezent sunt cele mai mari primate. Trăiesc în păduri tropicale și sunt în general erbivore. Trăiesc la diverse altitudini, gorilele de munte (Gorilla beringei beringei) trăind în Riftul Albertin între 2225 și 4267 m. Gorilele orientale (Gorilla gorilla) trăiesc în păduri dese și mlaștini chiar până la nivelul mării.
Fizicianul și misionarul american Thomas Staughton Savage și naturalistul Jeffries Wyman au descris pentru prima dată gorila vestică în 1847 de la specimene obținute în Liberia. Numele provine din grecescul „Γόριλλαι” (Gorillai), un „trib de femei păroase” descrise de Hanno , un navigator din Cartagina și posibil vizitator (în jurul anului 480 î.Hr.) al zonei care va deveni Sierra Leone.
Gorilele se deplasează susținându-și greutatea în pumni, deși acestea adoptă o poziție bipedă pe distanțe scurte când cară mâncare sau în poziții defensive. Masculii ajung la 165–175 centimetri, și cântăresc 140–200 kg iar femelele ajung la 147 centimetri și 100 kg.
Gorilele au o caracteristică facială numită prognatism mandibular, respectiv mandibula iese în afară mai mult decât maxilarul.
Gorilla beringei este mai întunecată decât Gorilla gorilla, Gorilla beringei beringei fiind cea mai întunecată dintre toate, cu cea mai deasă blană. Gorilla gorilla are blană maro sau gri, cu o tentă roșcată pe frunte.
Conform unor studii genetice, rezultă că acum 10 milioane de ani, gorilele s-au desprins din trunchiul comun care cuprindea strămoșii cimpenzeilor și ai oamenilor, iar acum 4 milioane de ani, cimpanzeii și oamenii s-au despărțit și ei, fiecare dintre cele două specii pornind o cale evolutivă proprie.[4]
Multimedia
Gorilele (lat. Gorilla) sunt mamifere extante în pădurile tropicale ale Africii Centrale. Împart cu oamenii 98-99% din ADN și sunt verii noștri cei mai apropiați după bonobo și cimpanzei. În prezent sunt cele mai mari primate. Trăiesc în păduri tropicale și sunt în general erbivore. Trăiesc la diverse altitudini, gorilele de munte (Gorilla beringei beringei) trăind în Riftul Albertin între 2225 și 4267 m. Gorilele orientale (Gorilla gorilla) trăiesc în păduri dese și mlaștini chiar până la nivelul mării.
O iných významoch výrazu Gorila pozri Gorila (rozlišovacia stránka).Gorila (lat. Gorilla) je rod primátov (presnejšie hominoidovcov).
Zaradenie do čeľade/podčeľade nie je ustálené. Rod gorila sa môže zaradiť:
Ojedinele sa gorila neklasifikuje ako samostatný rod, ale ako súčasť rodu človek (Homo) [4] (pozri aj článok človek (Homo)).
Je to najväčší druh primátov. Dnes žije v Afrike. Je blízkym príbuzným človeka a tiež najväčším a najsilnejším ľudoopom na svete. Voľne žijúci dospelý samec váži až trikrát toľko ako človek, samice sú však menšie. Tieto veľké ľudoopice zvyčajne chodia po štyroch. Mláďatá sa šplhajú aj po stromoch. Gorily žijú v rodinnom spoločenstve, ktoré tvorí dominantný samec, niekoľko samíc a mláďatá. Tlupa pomaly putuje rozľahlým lesom aj niekoľko kilometrov a popritom požierajú rastlinnú potravu. Mimo ohrozenia sú to mierumilovné tvory, ale v prípade ohrozenia môže samec napadnúť aj leoparda či človeka, ale nikdy bez príčiny! Horské gorily dovolia človeku si aj sadnúť v ich blízkosti, ak sa presvedčia, že im nehrozí nebezpečenstvo.
Posledný spoločný predok človeka a gorily žil pred 6,2 – 8,4 (Chen 2001, Wildman 2003, Bailey 1992)/ 14,4 (Arnason 1996) / 5,8 – 6,2 (Adachi 1995) miliónmi rokov.
Typický starý systém (1967 až cca. do konca 90. rokov)[5][6]:
rod Gorila (Gorilla):
Typický nový systém (od cca. 1996/2001)[6][17][18][19]:
rod Gorila (Gorilla):
Variantom tohto nového systému je systém, v ktorom je gorila Grauerova presunutá pod gorilu západnú, kde jej vedecké meno potom samozrejme znie Gorilla gorilla graueri (okrem toho je Gorilla beringei bwindi zaradená ako súčasť poddruhu Gorilla beringei beringei).[22][23]
Viacerí bádatelia s rozdelením gorily na dva druhy nesúhlasia a držia sa starého systému, čiže uznávajú len jeden druh gorily a spravidla len 3 poddruhy.[24]
K slovenským názvom treba poznamenať, že – ako hore vidno – ten istý (prominentný) autor P. Lupták v roku 2002 (v knihe Zviera) nazval druhy gorily "gorila nížinná" a "gorila horská", zatiaľ čo o rok neskôr (v knihe Slovenské mená cicavcov sveta) už tie isté druhy gorily nazval "gorila západná" a "gorila východná" a názvy "gorila nížinná" a "gorila horská" použil pre niektoré poddruhy týchto druhov.
O iných významoch výrazu Gorila pozri Gorila (rozlišovacia stránka). Gorila (lat. Gorilla) je rod primátov (presnejšie hominoidovcov).
Gorillor (Gorilla) är ett släkte marklevande växtätande primater i Afrika. De är den största arten primater, med lika lång kropp som en människa men axelbredare och avsevärt tyngre. Gorillorna är människans närmast levande släkting efter schimpanserna.
I slutet av 1800-talet började man dela upp gorillan i två arter, dels de som levde i det låglänta Västafrika, och dels dem som levde i det bergiga Östafrika. Man kallade dem för västliga resp östliga gorillor. Men under lång tid under 1900-talet betraktades alla gorillor som samma art, Gorilla gorilla.[1]
Genetiska studier har visat att uppdelningen i två arter är korrekt: Västlig gorilla (Gorilla gorilla) och östlig gorilla (Gorilla beringei), som var och en är indelad i två underarter. Ibland skiljer man på låglandsgorilla med både västlig och östlig låglandsgorilla och bergsgorilla, en underart till den östliga gorillan. Dessa beteckningar har viss ekologisk relevans, men beteckningen "låglandsgorilla" buntar ihop underarter som inte är närmare släkt med varann.
För 100 år sedan var gorillan spridd över ekvatoriala Västafrika, skogsområden i Kamerun, Gabon, Kongo-Brazzaville och Kongo-Kinshasa. Österut förekom den ända till gränsområdet mot Tanzania. "Bergsgorillan", G b beringei, lever idag i Virungabergen mellan Rwanda och Uganda.[2] Det finns endast 750 levande bergsgorillor så den anses hotad av utrotning.[3] För G b graueri som lever i östra delen av Demokratiska Republiken Kongo är situation inte fullt så kritisk.[3] Däremot är den västliga gorillan, som främst lever i Gabon och Kamerun, klassad som akut utrotningshotad, eftersom den snabbt minskar i antal på grund av jakt och sjukdomar, särskilt ebolafeber.[4]
Hane västlig gorilla (G. g. gorilla)
Östlig gorilla (G. g. diehli)
Den fullvuxne hannen blir runt 1,65-1,80 m lång och väger 135-180 kg. Gorillor i fångenskap blir emellertid ofta mycket tyngre än så, eftersom de inte får så mycket motion. Skulderbredden uppges till 95 cm. Honan är ungefär hälften så stor som hannen. Gorillornas livslängd uppgår till cirka 30-50 år. Tänderna är kraftigt utvecklade, och hörntänderna hos hannen bildar starka betar. Den som tuggmuskel viktiga temporalismuskeln sträcker sig långt upp på hjässan och har hos den gamle hannen givit anledning till utbildande av en stor hjässkam (crista sagittalis) på kraniet. Käkpartiet är liksom hos andra apor i jämförelse med förhållandet hos människan starkt framåtskjutande; dock framträder detta drag ej hos ungen, utan först hos äldre individer, varför gorillaungens kranium mera liknar människans.
Näsan är platt med vida näsborrar och öronen är små. Ansiktet och öronen är liksom händernas och fötternas undersida nakna och av skiffersvart färg, övriga delar av kroppen är täckta av en mer eller mindre tät, något stripig hårbeklädnad, som till färgen är gråaktig med rödbrun inblandning. Armarna är i förhållande till de bakre extremiteterna kraftigt utvecklade. Händerna och fötterna är stora. Såväl tummen som stortån är förenade med hudveck; båda kan sättas mot fotsulan respektive handflatan. När gorillan går på alla fyra, stöder den på hela fotsulan, men på den knutna handens knogar, som därför är försedda med hårda valkar. Dock går den med lätthet på bakbenen.
Honan är dräktig i 8 1/2 månad och får en unge med cirka 3-4 års mellanrum, vilket också är så länge som ungen följer honan. Honorna blir könsmogna vid cirka 7-8 år och hannarna vid 11-12 år. Gorillorna är huvudsakligen växtätare och äter frukt, löv och växtskott. Insekter utgör någon procent av dieten.
Gorillan för ett kringströvande liv. Den förekommer enstaka och i mindre sällskap under ledning av någon gammal hane som vakar över gruppen. För natten reder gorillorna ett näste av trädgrenar, i vilket honan och ungarna vilar, medan den gamle hannen sover sittande på marken vid trädets fot. Ibland finns i gruppen flera fullvuxna individer av såväl han- som honkön, i andra fall är den gamle åtföljd endast av en hona med ungar. Möjligen uppträder hos gorillan monogami omväxlande med polygami, men i bägge fallen med beständiga äktenskap.
Man vet inte om gorillan, utan att vara retad eller sårad, anfaller människor. I regel tycks den gå ur vägen för dem. Många berättelser om gorillans farlighet är överdrivna. Anfaller den gör den det gående på alla fyra eller hoppande. Vid anfallet tycks den dock ibland resa sig och försöka krossa sin motståndare genom en omfamning med de starka armarna, annars är hörntänderna anfallsvapnet. Att gorillor rövar bort kvinnor och barn är en myt.
Gorilla är ursprungligen ett afrikanskt ord för en människoliknande varelse, enligt SAOB.
"Gorillor" omtalas redan 500 f.Kr. i Hanno Sjöfararens rapport om en upptäcktsfärd till Afrika i syfte att anlägga kolonier där. Hanno skriver att på en plats som kan ha varit dagens Sierra Leone (eller Kamerun eller rentav Marocko) påträffade de människoliknande varelser: "Flertalet var kvinnor med hårig kropp, och tolkarna kallade dem Γοριλλαι (Gorillai, grekiska för "håriga kvinnor"). Männen kunde vi inte få fatt, då vi förföljde dem; de undkom oss lätt, eftersom de klättrade över avgrunder och försvarade sig med klippstycken. Vi infångade tre kvinnor, men vi kunde ej föra dem med oss, eftersom de bet och klöstes. Därför måste vi döda dem; vi flådde dem och skickade skinnen till Kartago." Dock finns Hannos berättelse ej bevarat i den puniska originaltexten, utan bara som en grekisk kopia gjord flera hundra år senare, och det går idag knappast att säga med någon säkerhet vad Hannos "gorillor" egentligen var för art.[5] Det mest sannolika var att kartagerna träffat på schimpanser
För västvärlden blev släktet känt 1846 då gorillor observerades av den amerikanske missionären Wilson. Släktet beskrevs vetenskapligt 1853 av Isidore Geoffroy Saint-Hilaire. Den förste europé som observerade gorillor i naturen och även sköt en gorilla var von Koppenfels 1874. Till Europa överfördes den första levande gorillan redan 1861, men förevisades som schimpans i England. Stort uppseende väckte en ung gorilla, som 1876 kom till akvariet i Berlin och levde där i över 16 månader. De tidiga uppvisningsgorillorna i Europa var i allmänhet ungar som dog efter högst ett år. Ett undantag vid denna tid var en hona, som vid 4 års ålder kom till zoologiska trädgården i Breslau och levde där 7 år. Hos henne inträffade tandömsningen vid 8 års ålder. Hon levde mest på vegetarisk mat, andra gorillor i fångenskap vid den här tiden hade huvudsakligen fått kött.
Den första gorillan som föddes i fångenskap var Colo, en västlig gorilla.
Den här artikeln är helt eller delvis baserad på material från Nordisk familjebok, Gorillan, 1904–1926.Gorillor (Gorilla) är ett släkte marklevande växtätande primater i Afrika. De är den största arten primater, med lika lång kropp som en människa men axelbredare och avsevärt tyngre. Gorillorna är människans närmast levande släkting efter schimpanserna.
Goril (Gorilla gorilla) , yaşayan en büyük insansı ve primat türüdür. Diğer çoğu primatın aksine yerde yaşar. Otçuldur ve Ekvator Afrikası'nın yağmur ormanlarında yaşar. Gorilin üç alttürü vardır. Goril DNA'sının 95%'i insan DNA'sı ile benzerlik gösterir.[1] Bu da onu şempanzeden (bonobo dahil) sonra insanın yaşayan ikinci en yakın akrabası yapar.[2]
Primatların en irisi olan goril, güçlü, sert göğüslü ve çıkık karınlı bir hayvandır. Derisi ve kılları siyahtır. İri burun delikleri ve kabarık bir kaş hattı vardır. Gövdesi çok iridir.
Erkek goril 180–200 cm boyunda ve 200 kg ağırlığındadır. Nadiren 300 kg ağırlığa ve 250 cm boy uzunluğuna ulaşır. Dişisi daha küçük olup, ağırlığı en fazla 100 kg. olur. Dağ gorili, ova goriline göre daha büyüktür. Sürü halinde yaşarlar. Kolları dizlerine kadar gelir. Göğüs kafesi çok gelişmiş, gözleri yuvalarına gömük ve burnu basıktır. Dişleri çok keskindir. Ova gorilinin alnı kızıl kahverengi tüylerle kaplı iken dağ gorilinin alnı siyahtır. Bütün alttürlerin erkeğinin sırtı gümüş beyazı, kalan tüyleri siyahtır. Rahatsız edilmedikçe insana saldırmaz. Fakat tehlikeli bir hayvan olarak bilinir.
Goril yumruklarına basarak yürür. İşaret parmağı ile kavuşan baş parmakları sayesinde nesneleri rahatça kavrar. Ağaç üzerinde dolaşırken tutunacağı dalın vücut ağırlığını çekip çekemeyeceğini uzun kollarıyla deneyip anlamadan üzerine atlamaz ve yavrularına çok bağımlıdır
Goril genellikle sakin ve çok az gıda ile doyduğu zaman bile kendini rahat hisseden bir hayvandır. Tek doğal düşmanı leopardır. Hemcinsleri ile kavga etmez. Goriller genelde küçük aile grupları halinde yaşarlar. Grup, erkek bir lider, 4-5 dişi ile yavrulardan meydana gelir. Grup lideri en az on yaşında olur. Gümüş beyazı sırtı sayesinde hemen tanınır. Zaten bu sebepten dolayı erkek gorillere "gümüşsırt" denir. Grubun hareketi lider tarafından yönetilir. Erkek goril, bazen sürüsünde otoriteyi sağlamak için iki ayağı üzerine dikilerek kızgın vaziyette göğsünü yumruklar. Yan yan yürüyerek sinirli kükremeleriyle çevresine gözdağı verir.
Goriller, filiz, yaprak ve meyvelerle beslenirler. Beslenmek için gündüzleri her yerde dolaşırlar.Göçebe olanları her gece bir yerde kamp kurar. Dişi ve yavrular ağaçların orta yükseklikteki dallarında yuva kurarak orada yatarlar. İri gövdeli erkekler ise, ağaç dibinde dallardan yaptıkları basit yataklarda sırtlarını ağaca yaslamak suretiyle oturarak uyurlar. Goriller yuvalarını her gün yeniden tertipleyerek döşerler.
Goriller sadece Afrika'da yaşarlar. Dağ gorillerinin başında uzun bir saç perçemi bulunur. Ova gorillerinde bu yoktur. Gorillerin nesli, kaçak avcılar yüzünden tükenme tehlikesiyle karşı karşıyadır. Dağ gorilinin nesli tükenmek üzere olup sadece Ruanda, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Uganda'da yaşar. Doğada sadece 280-300 dağ gorili kalmıştır. Ova gorili ise, Kongo, Gabon, Kamerun, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Orta Afrika Cumhuriyetinde yaşar. Ova gorilinden ise doğada 15.000-30.000 adet kalmıştır. Rakamlar tahminidir.
Goril (Gorilla gorilla) , yaşayan en büyük insansı ve primat türüdür. Diğer çoğu primatın aksine yerde yaşar. Otçuldur ve Ekvator Afrikası'nın yağmur ormanlarında yaşar. Gorilin üç alttürü vardır. Goril DNA'sının 95%'i insan DNA'sı ile benzerlik gösterir. Bu da onu şempanzeden (bonobo dahil) sonra insanın yaşayan ikinci en yakın akrabası yapar.
Зріст дорослих самців може варіювати від 1,65 до 1,75 м (за іншими даними — до 2 м) при ширині плечей близько 1 м. Вага самців в середньому 140–170 кг, але може перевищувати й 200 кг. Самиці важать приблизно вдвічі менше. Будова тіла горил масивна, сильно розвинена мускулатура; ці тварини володіють величезною силою. Волосся й шкіра чорні, у дорослих самців на спині з'являється поперечна срібляста смуга. Задні кінцівки набагато коротші від передніх, тому горили пересуваються спираючись на кулаки передніх кінцівок. Голова велика, з низьким лобом, масивною виступаючою вперед щелепою і могутнім надочноямковим валом. Об'єм мозку — близько 600 см³.
Статева зрілість у самиць наступає в 10—12 років, у самців в 11—13 (у неволі раніше). Раз на 3—5 років народжують одне дитинча, яке залишається з матір'ю до появи наступного. Вагітність триває 8,5 місяців. Живуть горили до 30—50 років.
У природі горили мешкають в екваторіальних лісах Західної і Центральної Африки, гірські горили — по схилах вулканічних гір Вірунга, вкритих лісом. Тримаються невеликими групами, що складаються з самця-ватажка, декількох самиць, їх дитинчат. Харчуються рослинною їжею, хоча при нагоді не уникають і тваринної. У неволі молоді горили швидко звикають до будь-якої людської їжі. Всупереч поширеній думці, горили спокійні і миролюбні тварини, що частково пояснюється вегетаріанським способом життя. При зустрічі самця-ватажка і самця-одинака, який не проти оволодіти гаремом, справа найчастіше обмежується демонстрацією сили і до бійки доходить рідко. На інших тварин ніколи не нападають, хоча, звичайно, при необхідності захищаються[1].
Горили досить добре переносять неволю, розмножуються. Чисельність горил невисока і продовжує скорочуватися головним чином через знищення лісів, а також через полювання та браконьєрство.
Сьогодні рід горил відносять до родини гомінід, яка включає і людину. Згідно з останніми дослідженнями[2] рід горил включає два види з двома підвидами у кожному:
Західна горила Gorilla gorilla
Східна горила Gorilla beringei
Згідно з давнішою класифікацією горил відносили до родини понгид і виділяли один вид горила звичайна Gorilla gorilla з трьома підвидами:
Khỉ đột (danh pháp khoa học: Gorilla) là một chi linh trưởng thuộc họ người, động vật ăn cỏ sống trong rừng rậm châu Phi, là giống lớn nhất trong bộ linh trưởng còn tồn tại. Khỉ đột được chia thành hai loài (có thể có 4 đến 5 phân loài nữa). DNA của khỉ đột giống của con người 98% -99%. Chúng có họ hàng rất gần gũi với con người chỉ sau 2 loài tinh tinh. Loài linh trưởng này có thân hình đồ sộ. Khỉ đột cao từ 1,7–2 m khi đứng thẳng và nặng từ 180–200 kg. Loài vật này thường đi bằng bốn chân dù chúng có thể đứng bằng hai chân. Gorilla sống ở những khu rừng nhiệt đới và cận nhiệt đới của châu Phi.
Họ hàng gần nhất của khỉ đột là hai loài tinh tinh và con người, tất cả các loài thuộc họ Người đã tách ra từ một tổ tiên chung khoảng 7 triệu năm trước.[2] Chuỗi gen con người chỉ khác biệt trung bình 1.6% so với chuỗi gen tương ứng của khỉ đột.[3] Cho đến gần đây, khỉ đột được coi là một loài duy nhất, với ba phân loài: khỉ đột đồng bằng phía tây, khỉ đột đồng bằng phía đông và khỉ đột núi.[4][5] Hiện nay có hai loài khỉ đột với mỗi loài hai phân loài. Các loài và phân loài khác nhau phát triển từ một loài khỉ đột duy nhất vào kỷ băng hà.[6]
Các nhà linh trưởng học đang tiếp tục nghiên cứu mối quan hệ giữa các quần thể khỉ đột khác nhau.[4] Các loài và phân loài dưới đây được hầu hết các nhà khoa học đồng ý.[cần dẫn nguồn]
Phân loại chi Gorilla[1] Phát sinh loài của liên họ Hominoidea[7](Fig. 4)Hominoidea
người (chi Homo)
tinh tinh (chi Pan)
khỉ đột (chi Gorilla)
đười ươi (chi Pongo)
vượn tay dài (họ Hylobatidae)
Gorilla beringei đôi khi được cho là có phân loài thứ ba, không được đặt danh pháp ba phần, chúng là những cá thể khỉ đột núi ở Bwindi, đôi khi được gọi là khỉ đột Bwindi.
Một vài đặc điểm để phân biệt khỉ đột gồm kích thước, màu lông, chiều dài, tính xã hội và độ rộng mặt.[6] Hiện nay, hơn 100,000 cá thể khỉ đột đồng bằng phía tây được cho là tồn tại trong thiên nhiên, với 4,000 trong vườn thú; Khỉ đột đồng bằng phía đông với 4,000 trong thiên nhiên, 24 trong vườn thú.[6] Khỉ đột núi có khả năng tuyệt chủng cao nhất, ước tính khoảng 620 cá thể còn lại trong thiên nhiên và không có trong các vườn thú.[6]
Gorilla thường sống dưới mặt đất, đi bằng bốn chân và chỉ đi bằng hai chân khi chuẩn bị đánh nhau. Về đêm, chúng có thể ngủ trên cây. Gorilla dù có thân hình to lớn những có thể leo cây khá tốt.
Khỉ đột di chuyển bằng đốt ngón tay, mặc dù đôi khi chúng có thể đứng thẳng khi mang theo thức ăn hay trong tình trạng phòng ngự.[8] Khỉ đột trưởng thành hoang dã nặng 135 đến 180 kg (298 đến 397 lb) trong khi con cái thường chỉ nặng bằng nửa con đực 68–113 kg (150–249 lb). Con đực trưởng thành cao 1,7 đến 1,8 m (5,6 đến 5,9 ft), với sải tay 2,3 đến 2,6 m (7,5 đến 8,5 ft). Con cái có sải tay ngắn hơn.[9] Khỉ đột đực trưởng thành được biết đến như "lưng bạc" do vùng lông màu bạc trên lưng của nó. Đôi khi, một con lưng bạc lớn hơn 1,8 mét (5 ft 11 in)[Chuyển đổi: Số không hợp lệ] và 230 kg (510 lb) được ghi nhận trong hoang dã. Những con khỉ đột béo phì trong tình trạng nuôi nhốt 270 kg (600 lb).[10]
Khỉ đột sống ở những khu rừng nhiệt đới và cận nhiệt đới của châu Phi. Hai loài khỉ đột hiện nay là Khỉ đột núi rất quý hiếm sống trong rừng trên núi Albertine Rift cao 2225 đến 4267 m, thuộc dãy Virunga phía đông châu Phi. Loài thứ 2 là Khỉ đột đồng bằng sống tại những khu rừng rậm rạp, đầm lầy và các vùng ngập nước xấp xỉ mực nước biển.
Thức ăn chủ yếu của chúng là các loại thực vật như cây mọng nước, chồi non,... Gorilla thường sống trong rừng rậm, nơi có nhiều cây cối và đó là nguồn thực phẩm quan trọng của chúng. Tuy có thân hình to lớn và dữ tợn nhưng thực tế các con khỉ gorilla chủ yếu lại ăn thực vật và ít khi gây hại cho những con thú khác.[11]
Khỉ đột sống theo đàn dưới sự chỉ huy của một con đực to khỏe nhất. Nhiệm vụ của con đực là lãnh đạo và bảo vệ cả đàn khỏi bị thú dữ tấn công. Kẻ thù nguy hiểm nhất của khỉ đột là loài báo hoa mai rất hung dữ. Khi bị đe dọa, con đực sẽ đứng thẳng người và dùng 2 tay đấm thình thịch vào bụng để cảnh báo trước khi chiến đấu. Khỉ đột được biết đến như một dã thú đầy sức mạnh với ngoại hình to lớn, khỏe hơn nhiều so với người, đôi tay mạnh mẽ, và thông minh và một cú đấm của khỉ đột có thể khiến mọi vật đối diện phải biến dạng. Dù có thân hình to lớn đồ sộ, Gorilla có tốc độ chạy ở mức trung bình, khoảng 40 km/h.[12]
Tất cả các loài (và các loài phụ) của khỉ đột được liệt kê là cực kỳ nguy cấp trong Danh sách đỏ của IUCN.Bây giờ, hơn 100.000 con khỉ đột vùng thấp phía tây được cho là tồn tại trong tự nhiên, với 4.000 trong các sở thú; khỉ đột vùng thấp phía đông có dân số dưới 5.000 trong tự nhiên và 24 ở các sở thú. Khỉ đột núi là loài có nguy cơ tuyệt chủng cao nhất, với dân số ước tính khoảng 880 con còn lại trong tự nhiên và không có loài nào trong vườn thú. [2] [70] Các mối đe dọa đối với sự sống sót của khỉ đột bao gồm phá hủy môi trường sống và săn trộm để buôn bán thịt rừng. Năm 2004, một quần thể vài trăm con khỉ đột ở Công viên Quốc gia Odzala, Cộng hòa Congovề cơ bản đã bị virus Ebola xóa sổ. [71] Một nghiên cứu năm 2006 được công bố trên Science đã kết luận hơn 5.000 con khỉ đột có thể đã chết trong những đợt bùng phát gần đây của virus Ebola ở miền trung châu Phi. Các nhà nghiên cứu chỉ ra cùng với việc săn bắt những con vượn này, virus tạo ra "một công thức tuyệt chủng sinh thái nhanh chóng ". [72] Những nỗ lực bảo tồn bao gồm Dự án Sinh tồn Vượn lớn, sự hợp tác giữa Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc và UNESCO, và cũng là một điều ước quốc tế, Hiệp định về Bảo tồn Khỉ đột và Môi trường sống của chúng, được ký kết dưới sự quản lý của UNEPCông ước về các loài di cư. Các Hiệp định Gorilla là công cụ ràng buộc pháp lý đầu tiên độc quyền nhắm mục tiêu bảo tồn khỉ đột; nó có hiệu lực vào ngày 1 tháng 6 năm 2008.
Commons ponúka multimediálne súbory na tému 
Wikidruhy ponúkajú informácie na tému 
.jpg)
|author-separator= bị phản đối (trợ giúp) Khỉ đột (danh pháp khoa học: Gorilla) là một chi linh trưởng thuộc họ người, động vật ăn cỏ sống trong rừng rậm châu Phi, là giống lớn nhất trong bộ linh trưởng còn tồn tại. Khỉ đột được chia thành hai loài (có thể có 4 đến 5 phân loài nữa). DNA của khỉ đột giống của con người 98% -99%. Chúng có họ hàng rất gần gũi với con người chỉ sau 2 loài tinh tinh. Loài linh trưởng này có thân hình đồ sộ. Khỉ đột cao từ 1,7–2 m khi đứng thẳng và nặng từ 180–200 kg. Loài vật này thường đi bằng bốn chân dù chúng có thể đứng bằng hai chân. Gorilla sống ở những khu rừng nhiệt đới và cận nhiệt đới của châu Phi.
Гори́ллы (лат. Gorilla) — род обезьян, включающий самых крупных современных представителей отряда приматов. Впервые описан на примере западной гориллы в 1847 году американским миссионером Томасом Севиджем (англ. Thomas S. Savage)[3].
Рост взрослых самцов колеблется от 1,65 до 1,75 м. Встречались особи ростом 2 м; считается, что более высокого роста эти приматы не достигают. Однако известный советский зоолог Игорь Акимушкин утверждал, что рост самого крупного самца горной гориллы, убитого охотниками в начале XX века, составлял 2,32 м. Ширина плеч у самца гориллы — около метра. Масса самцов в среднем более 150 кг[4]. Самки весят примерно в 2 раза меньше. Сложение горилл массивное, сильно развита мускулатура; обладают огромной силой. Шерсть тёмная, у взрослых самцов на спине появляется серебристая полоса, выступающее надбровье, длина передних конечностей относится к длине задних как 6:5, сильные кисти и мощные стопы. Гориллы могут вставать и ходить на задних ногах, но обычно передвигаются на четвереньках. При этом гориллы, равно как и шимпанзе, при ходьбе опираются не на ладони и подушечки пальцев передних конечностей, как это делают другие животные, а на внешнюю сторону согнутых пальцев (кулака). Такой способ ходьбы позволяет сохранить на внутренней стороне кисти достаточно тонкую чувствительную кожу. Голова крупная, с низким лбом, массивной выступающей вперёд челюстью и мощным надглазничным валиком. Объём мозга — примерно 600 см3. Кариотип насчитывает 48 хромосом.
Основу питания горилл составляет растительная пища. Из употребляемых растений можно выделить дикий сельдерей, подмаренник, крапиву, побеги бамбука, синие плоды пигеума. Плоды и орехи выступают дополнением к основному рациону, животная же пища (главным образом насекомые) составляет в меню небольшую долю.
Гориллы также используют в питании различные минеральные добавки: поедают, например, некоторые разновидности глины, компенсируя тем самым недостаток солей в пище. Пить гориллам почти не приходится: сочная зелень и без того содержит достаточно влаги. Водоёмов и вообще воды по возможности избегают, а дождь недолюбливают.
Половая зрелость у самок наступает в 10—12 лет, у самцов — в 11—13 (в неволе раньше). Раз в 3—5 лет самка рождает одного детёныша, который остаётся с матерью до появления следующего. Беременность длится от 250 до 290 суток (обычно 8,5 месяцев). Новорождённый весит около 2 кг. Живут гориллы до 30—50 лет.
В природе гориллы обитают в экваториальных лесах западной и центральной Африки, горные гориллы — по склонам вулканических гор Вирунга, покрытых лесом. Держатся небольшими группами, состоящими из самца-вожака, нескольких самок и их детёнышей (всего от 5 до 30 особей). Питаются растительной пищей. Их массивные челюсти и мощная жевательная мускулатура позволяют справиться с любым видом растительного корма: корой, древесиной, стеблями, корнями, а также листьями и плодами. В неволе молодые гориллы быстро привыкают есть всякую человеческую пищу. Вопреки распространённому мнению, гориллы спокойные и миролюбивые животные (что отчасти объясняется вегетарианским образом жизни и почти постоянным поиском и употреблением пищи). При встрече самца-вожака и самца-одиночки, который не прочь завладеть гаремом, дело чаще всего ограничивается демонстрацией силы и до драки доходит редко. На других животных никогда не нападают, хотя, конечно, при необходимости защищаются.
Гориллы достаточно хорошо переносят неволю, размножаются. Численность горилл невысока и продолжает сокращаться главным образом из-за уничтожения мест обитания (вырубки лесов), а также из-за браконьерской охоты, большей частью ради мяса (англ.)русск. (которое и раньше входило в меню различных народов континента)[5].
Первую часть дня гориллы занимаются кормёжкой. Затем следует неторопливая прогулка по лесу. В самое жаркое время дня активность группы падает. Одни гориллы строят для полуденного отдыха гнёзда, другие просто ложатся на землю.
Обычно во время сиесты матери приводят в порядок шёрстку своих детёнышей, взрослые и подростки обыскивают или чистят кожу друг у друга, но с меньшим энтузиазмом и аккуратностью, чем это делают остальные приматы.
Первыми к ночи начинает сооружать гнездо самец, его примеру следуют остальные члены сообщества. Из-за огромного веса самец строит гнездо на земле из сложенных веток и согнутых внутрь под разным углом стеблей травы. Иногда самки и подростки устраивают ночлег на деревьях. С наступлением темноты всякая деятельность прекращается, и группа ложится спать.
Чтобы снять напряжение, возникающее в ответ на какие-то тревожные сигналы, и продемонстрировать свою власть над остальными членами группы, самец производит ритуал угрожающего поведения. Сначала слышится негромкое уханье, которое постепенно переходит в истошный вопль. Поднявшись на ноги и сгорбив плечи, горилла бьёт себя в грудь согнутыми ладонями. Разбежавшись на двух ногах, а затем опустившись на все четыре, животное с треском продирается сквозь кустарник, круша всё на своем пути. В завершение горилла начинает стучать по земле ладонями. Тем не менее, взрослый самец не причиняет никому вреда.
У всех горилл самка выступает в роли заботливой любящей матери, а самец — терпеливого отца. Беременность длится 8,5 месяцев. Детёныш полностью зависит от матери, которая кормит его, носит на себе, защищает и эмоционально поддерживает вплоть до трёхлетнего возраста, когда он становится самостоятельным членом группы.
Группу горилл возглавляет самый взрослый и самый сильный самец, который определяет распорядок дня, где искать пищу или выбирать место для ночлега. Для утверждения своего авторитета вожак исполняет устрашающий «танец», который представляет собой не более чем угрозу: даже разбушевавшийся самец почти всегда воздерживается от настоящего нападения. Даже в редких случаях нападения на человека гориллы ограничиваются лишь единичными укусами[6].
В семьях горилл ссоры происходят в основном между самками. При нападении на семейную группу горилл защиту обеспечивают самцы. Агрессия сводится чаще всего к демонстрации силы и запугиванию: горилла бросается на врага и резко останавливается перед ним, нередко поднимается с четверенек на ноги и бьёт себя в грудь. Если враг бросается бежать, то горилла догоняет его и кусает. У некоторых африканских племён самыми постыдными ранами считаются укусы горилл: это значит, что человек убегал, а значит, он — трус[7]. Европейские охотники, видя мчащуюся на них обезьяну, стреляли в неё, а потом рассказывали соотечественникам истории о страшном животном горилле, которое без причины нападает на людей и убивает их. Это описание «гориллы-чудовища» иногда встречается в художественной литературе и кинематографе. До начала XX века такое представление о горилле было широко распространено. Однако не следует недооценивать значимость такой боевой единицы, как разъярённый самец гориллы. Чего стоит один лишь такой факт, что леопарды — а эти кошки отличаются особой дерзостью, ловкостью и силой, — избегают схваток с самцами горилл. В руках самца гориллы таится огромная мощь (примерно в 8 раз бо́льшая, чем у среднего человека), а клыки, достигающие длины 5 см, способны наносить страшные раны.
Вплоть до XIX века от различных исследователей и военных поступали разрозненные сведения о встречах с гориллами, но они подвергались критике или игнорировались как байки, таким образом долгое время горилла считалась своего рода мифическим существом.[8]
О гориллах мы сейчас знаем гораздо больше, чем о других обезьянах. За ними легче наблюдать, ведь они живут на земле, а не в кронах деревьев. Наука получила о них достоверные данные благодаря работам двух выдающихся американских исследователей: Джорджа Шаллера, два года прожившего в африканских джунглях, и Дайан Фосси, тринадцать лет проведшей в обществе диких горилл и трагически погибшей от рук неустановленных лиц. Эта женщина сумела внушить к себе такое доверие, что обезьяны безбоязненно вступали с ней в непосредственный контакт и позволяли общаться с малышами.
Учёные, изучающие горилл в природе, выявили у них по меньшей мере 16 различных звуковых сигналов[9].
В Стэнфордском университете проводился «проект Коко», в ходе которого самку гориллы удалось научить многим словам амслена. Горилла оказалась способна довольно адекватно общаться с человеком.
Время жизни Y-хромосомного Адама у горилл — ок. 100 тысяч лет назад[10].
В нынешнее время род горилл относят к семейству гоминид, которое включает и человека. Согласно последним исследованиям (Primate Taxonomy, Colin Groves, 2001. — ISBN 1-56098-872-X) род горилл включает два вида с двумя подвидами каждый[11]:
Согласно более ранней классификации горилл относят к семейству понгид и выделяют один вид с тремя подвидами:
Гори́ллы (лат. Gorilla) — род обезьян, включающий самых крупных современных представителей отряда приматов. Впервые описан на примере западной гориллы в 1847 году американским миссионером Томасом Севиджем (англ. Thomas S. Savage).
大猩猩是灵长目人科大猩猩属类人猿的总称。大猩猩是灵长目中最大和最聰明（除了人和黑猩猩）的动物，它们生存于非洲大陸赤道附近丛林中，食素。至2006年为止依然有大猩猩分一种还是两种的争论，种以下它分四至五个亚种。大猩猩92%至98%的脱氧核糖核酸（DNA）排列与人一样，因此它是继大猩猩屬的两个种后与人类最接近的现存的动物，於1000萬年前在演化的道路上分道揚鑣。
大猩猩有东西两大栖息地域。西部的栖息地位于刚果、加蓬、喀麦隆、中非共和国、赤道几内亚、尼日利亚，通称西部低地大猩猩。东部栖息地位于刚果民主共和国东部、乌干达、卢旺达，通称为东部山地大猩猩。西部低地大猩猩主要生活在刚果民主共和国低地的热带雨林中。東部山地大猩猩主要生活在刚果民主共和国、乌干达和卢旺达交界的维魯加山脉和布溫迪山脉中。
直立的大猩猩可达1.75米高，因为大猩猩的膝盖无法真正伸直，所以其实际身长比这个高度还要长一些。大猩猩的臂幅比它的身长长得多，可达2.75米。雌性和雄性大猩猩的体重区别比较大，雌性大猩猩约重70至90千克之间，雄性大猩猩平均可达175千克，但关养的雄性大猩猩大个体甚至可达300千克。
大猩猩的体型雄壮，面部和耳上无毛，眼上的额头往往很高。下颚骨比颧骨突出。
大猩猩的毛色大多是黑色的。年长（一般12岁以上）的雄性大猩猩的背毛色变成银灰色，因此它们也被称为“银背”，银背的犬齿尤其突出。山地大猩猩的毛尤其长，并有丝绸光泽。
几乎所有的大猩猩的血型都是B型的。大猩猩和人一样有各不相同的指纹。
大猩猩是白日活动的森林动物。低地大猩猩喜欢热带雨林，而山地大猩猩则更喜欢山林。山地大猩猩主要栖息在地面上，而低地大猩猩则主要生活在树上，即使很重的公猩猩也往往爬在20米高的树上寻找食物。大猩猩前肢握拳支撑身体行进，这一行走方式被称为猩猩步，这样行走是它们兩肢着地，前肢打胸。晚上睡觉时牠们用树叶做窝，每天晚上牠们做新的窝，一般筑窝的过程不超过五分钟。山地大猩猩的窝一般在地面上，低地大猩猩的窝主要在树上。
通常一个大猩猩的群体以一头雄兽为中心，数头雌性和幼仔组成。有些情况下一个群中会有两头或多头雄兽，在这种情况下只有一头雄兽（往往一头银背）为首，只有它有与雌兽交配的权利，其它雄兽一般为比较年轻的黑背。群的大小从两头至30头不等，平均为10至15头。领头的雄兽有解决群内冲突、决定群的行止和行动方向、保障群的安全等的任务。
大猩猩的群非常灵活，一个群往往会在找食物时分开。与其它灵长目动物不同的是雌性的和雄性的大猩猩均可能离开牠们出生的群参加其它的群。雄兽约11岁后首先离开它们出生的群，此后它单独或者与其它雄兽一起生活。它们在二至五年后能够吸引雌兽组成新的群。
一般一个群可以延续很长时间。有时群内会爆发争夺首领地位的斗争。挑战的可能是群内的一头年轻的雄兽或者外来的雄兽。受挑战的雄兽会尖叫、敲击胸部、折断树枝，然后冲向挑战的雄兽。假如是挑战者战胜了原来的首领的话它一般会将它的前任的幼兽杀死。原因可能是正在哺乳的雌兽不交配，但是幼兽被杀死后不久她就又可以交配了。
假如一个群中原来领头的雄兽病死或者意外死亡的话这个群很可能分裂。群的成员会去寻找其它的群。
大猩猩的地盘性不是非常明显。许多群在同一地区寻找食物，不过一般它们避免直接接触。由于大猩猩的主要食物是叶子，因此它们寻找食物的途径相当短。原因是第一当地叶子非常多，第二叶子的营养量比较低，因此牠们不得不经常休息。
大猩猩有不同的叫声。它们使用这些不同的叫声来确定自己群内的成员和其它的群的位置，以及来作为威胁的声音。著名的有敲击胸脯。不光年长的雄兽敲击胸部，所有的大猩猩都会敲击胸部。估计这个行为被用来表示自己的位置或者用来欢迎对方。
大猩猩与黑猩猩一样使用带刺的、含鞣酸的叶子来消灭肠胃中的寄生虫。它们不咀嚼地吃这些叶子。这些叶子可以将肠中的虫带出。
大猩猩是素食动物，它们是所有人猿中最纯粹的素食动物。它们的主要食物是果实、叶子和根，其中叶子占主要部分。昆虫占它们食物的1%至2%。一般被吃掉的昆虫是植物上的昆虫，被漫不经心吃掉的。成年的大猩猩每天平均需要25千克食物，它们大多数醒着的时候是在进食。由于牠們大量進食各種植性食物，產生大量氣體，使牠們的肚子往往鼓起。
大猩猩是一夫多妻制，母猩猩的发情期很短，繁殖期不固定，是灵长目中除人类外孕期最长的。妊娠期9个月，达到255天，每产1仔，7-10岁性成熟，寿命40-50年。大猩猩两次生产之间的间隔典型为三至四年。新生儿体重约2公斤，但是比人的婴儿发展要快，三个月后它们就可以爬。幼兽一般跟随母亲三至四年，在这段时间里群里的领头雄兽也会照顾幼兽，但是它们不会去抱幼兽。雌兽一般在8至10年后性成熟（关养的雌兽早一些），雄性一般在9至11岁性成熟。一般大猩猩可以活30至50年。
最早描写大猩猩的是1847年美国传教士和自然学者托马斯·塞维奇（Thomas Staughton Savage）。
所有的大猩猩亚种均被列入世界自然保護聯盟的红色名录中。估计现在还有10至15万野生的大猩猩。其中数量最多的是西部低地大猩猩，其数量估计在9至10万左右。东部低地大猩猩最多还有1.5万只。最受威胁的是山地大猩猩，其数量估计只有400至700只。
成熟的大猩猩没有天敌，幼兽有时会被豹袭击。对大猩猩最大的威胁来自于人类。人类开荒破坏大猩猩的生存环境。过去很长时间里大猩猩常常是偷猎的目标。此外刚果民主共和国的内战使得保护大猩猩的工作非常困难。大猩猩也被捕杀作为林肉。2004年刚果共和国境内奥扎拉国家公园中上百大猩猩感染埃博拉病毒死亡。[1]
今天大猩猩也可以在动物园里繁殖，许多动物园里有大猩猩，但绝大多数是低地大猩猩，例如最著名是一只串有白化症、名叫“小雪花（英语：Snowflake (gorilla)）”的西部低地大猩猩，2003年病死在巴塞罗那动物园中。著名的大猩猩研究者有戴安·弗西等。
传统上大猩猩本身是一个种，並分了三个亚种：西部低地大猩猩（G. g. gorilla）、东部低地大猩猩（G. g. graueri）和山地大猩猩（G. g. beringei）。近年来一些学者将大猩猩属分为两个种：西部大猩猩（G. gorilla）和东部大猩猩（G. beringei）；西部大猩猩又分两个亚种：西部低地大猩猩（Gorilla gorilla gorilla）和克罗斯河大猩猩（Gorilla gorilla diehli），东部大猩猩也分两个亚种：东部低地大猩猩（Gorilla beringei graueri）和山地大猩猩（Gorilla beringei beringei）。有人甚至认为大猩猩共有五个亚种（布恩迪山脉的山地大猩猩）。至今为止这些争论没有定论。各个大猩猩群之间的亲属关系依然是研究对象。[2]
大猩猩最近的近亲是黑猩猩和人。与其他大猿一样，大猩猩有48條染色體〔24對），比人类多一对。由于大猩猩与人之间的基因区别非常小，有些学者认为它们应该与人同属一个属。但是这个建议没有获得多少响应。
一般认为大猩猩的智慧非常高。有些驯养的大猩猩如可可甚至会使用手语。
野生大猩猩被观察到使用工具，比如在渡过一个沼泽时使用树枝探测水深，或者使用石头砸开核桃。和在石器時代的人類沒有太大的分別。[3]
从1930年代开始电影里就不断出现巨型大猩猩的形象，在电影如《金刚》、《泰山》等中均有巨型大猩猩作为主角。漫画里也常有大猩猩出现。
扮装大猩猩的衣服也很普及，许多运动队使用大猩猩作为吉祥物。
日本任天堂公司製作的大金剛系列電子遊戲，其主角是隻名為大金剛的虛構大猩猩。
大猩猩是灵长目人科大猩猩属类人猿的总称。大猩猩是灵长目中最大和最聰明（除了人和黑猩猩）的动物，它们生存于非洲大陸赤道附近丛林中，食素。至2006年为止依然有大猩猩分一种还是两种的争论，种以下它分四至五个亚种。大猩猩92%至98%的脱氧核糖核酸（DNA）排列与人一样，因此它是继大猩猩屬的两个种后与人类最接近的现存的动物，於1000萬年前在演化的道路上分道揚鑣。
「ゴリラ」のその他の用法については「ゴリラ (曖昧さ回避)」をご覧ください。 
.png)
ゴリラは霊長目ヒト科ゴリラ属（Gorilla）に分類される構成種の総称。
アンゴラ（カビンダ）、ウガンダ、ガボン、カメルーン南部、コンゴ共和国、コンゴ民主共和国東部、赤道ギニア、中央アフリカ共和国南部、ナイジェリア東部、ルワンダ[2][3][4]
体長オス170 - 180センチメートル、メス150 - 160センチメートル[3]。体重オス150 - 180キログラム、メス80 - 100キログラム[3]。毛衣は黒や暗灰褐色[2]。
出産直後の幼獣は体重1.8キログラム[3]。オスは生後13年で背の体毛が鞍状に白くなり、シルバーバックと通称される[2]。生後18年で後頭部が突出する[3]。 ゴリラは血液型を有するが、これはABO式血液型などのヒトの血液型と比較できるものではない[5][6][7]。
本属の構成種の和名として大猩猩（おおしょうじょう、だいしょうじょう）が使用されたこともある[2]。猩猩は元は架空の動物の名前であるが、オランウータンの漢名とされていた。過去には本属をチンパンジー属に含める説もあった[2]。
以前はゴリラ1種から構成され、1923年に頭骨の比較から西部個体群（基亜種ローランドゴリラG. g. gorilla）と東部個体群（亜種マウンテンゴリラG. g. beringei）の2亜種に分けられた[4]。1961年に下顎骨の比較から亜種を独立種2種に分割し、マウンテンゴリラから東部低地個体群（亜種ヒガシローランドゴリラG. b. graueri）を分割する説もあった[4]。一方で1971年には近年まで主流とされた1種3亜種とする説が提唱され、亜種ヒガシローランドゴリラがニシローランドゴリラとマウンテンゴリラの中間型と考えられていた[4]。ミトコンドリアDNAのCOII遺伝子やDループ領域の分子系統解析から、西部個体群（基亜種ニシローランドゴリラと亜種クロスリバーゴリラ）と東部個体群（基亜種マウンテンゴリラと亜種ヒガシローランドゴリラ）との遺伝的距離がチンパンジー属の種間距離に匹敵するとして以下の2種に分ける説もある[4][8][9]。ミトコンドリアDNAの解析からニシゴリラとヒガシゴリラが分化したのは2,500,000年前と推定されている[8]。
分類・英名はMSW3（Groves, 2005）、和名は山極（2015）に従う[1][4]。
約1000万年前にヒト族へと続く系統からゴリラ属が分かれたと推定されている[10]。
本属に関する生物学的知見は、食用や害獣として狩猟されることが少ないために人間に対する警戒心が薄く直接観察しやすかったこと・下生えが密生した環境に生息するため草が倒れた痕跡で追跡しやすかったこと・ほとんど樹上に登らないこと・アフリカで最も古い国立公園であるヴィルンガ国立公園に生息し保護が早くから進められていたことなどの理由から、近年までヒガシゴリラの基亜種（以下マウンテンゴリラ）を中心とした知見に基づいていた[11]。
多湿林に生息する[3]。ガボン（国土の80 %以上を熱帯雨林が占める）ではニシゴリラの基亜種（以下ニシローランドゴリラ）が国内のサバンナを除く環境すなわち海岸の低木林・一次林・二次林にも生息することが判明している[12]。生息密度は主に1平方キロメートルあたり1頭だが、コンゴのニシローランドゴリラ個体群では湿地での個体密度が1平方キロメートルあたり5頭に達することもある[12]。 昼行性で、夜間になると日ごとに違う寝床を作り休む[3]。10 - 50平方キロメートルの行動圏内で生活し、1日あたり0.5 - 2キロメートルを移動する[3]。
亜種や地域によって変化があるものの社会構造は端的にいえば単独のオス・オス1頭とメス複数頭からなる群れ・複数の雌雄が含まれる群れからなる[13]。オスが成体になっても群れに残る傾向があるマウンテンゴリラを除くと、複数の雌雄が含まれる群れを形成することは少ない[13]。オスの幼獣が産まれて成長すれば複数の雌雄が含まれる群れとなるが、通常は父親が後から産まれたオスが群れのメスと交尾しようとすると威嚇し交尾を抑制するために後から産まれたオスは群れから離脱してしまい、オス1頭とメス複数頭からなる群れに戻る[13]。群れのオスが死亡した場合は、後から産まれたオスが群れを引き継ぐこともある[13]。群れの大きさは低地では20頭以下、高地では30頭以上の群れを形成することもある[13]。例として亜種ヒガシローランドゴリラでも低地個体群と高地個体群では群れの大きさが異なる[13]。
食性は植物食傾向の強い雑食で、果実、植物の葉、アリやシロアリなどの昆虫などを食べる[3]。低地では種にかかわらず果実食傾向が強く、果実が豊富な環境では果実を主に食べ、食べる果実の種数がチンパンジーと同程度に達することもある[14]。本属とチンパンジーが同所的に分布するガボンの調査例ではゴリラの食性の57 %（果実では79 %）がチンパンジーと重複する[14]。マウンテンゴリラは季節によって果実なども食べるが、乾季に食物が少なくなると植物の葉、芽、樹皮、根などの繊維質植物を食べる[3]。低地ではアリを日常的に食べ、糞の内容物の調査では糞中からアリの破片（コンゴ共和国24 %、カフジ＝ビエガ国立公園およびロペ30 %、中央アフリカ43 %）が発見された例もある[14]。食べるアリの種類や、平手で地面をたたく・平手で樹上の巣を壊す・手の上に巣を乗せアリを叩き落とす・アリの群れに手を突っ込んで舐めるなどといった採食方法などは地域差がある[14]。シロアリが生息しない高地に分布するヒガシゴリラは植物についているダニやクモを無作為に食べることで動物質を補っていると考えられている[12]。マウンテンゴリラは自分の糞も含めた糞食を行い、腸内細菌の摂取や未消化の食物を再吸収していると考えられている[12]。
捕食者としてヒョウが挙げられる[13]。ヴィルンガ山地のキソロでのシルバーバックの個体がヒョウに殺されたという報告例・コンゴ共和国のン・ドキでのヒョウの糞の内容物の調査からオスの骨の発見例・中央アフリカのザンガ・サンガ国立公園でのヒョウに襲われた報告例などがある[13]。カフジ＝ビエガ国立公園のヒガシローランドゴリラの個体群ではオスが死亡した群れでメスや幼獣が主に地表に作っていた寝床（68.8 %）を樹上に作るようになった（地表の寝床の割合が22.9 %まで減少）報告例があり、この群れはオスが合流すると60 %の割合で再び地表に寝床を作るようになった[13]。これはオスがいなくなったことで捕食者を避けようとしたためだと考えられている（カフジ＝ビエガ国立公園にはヒョウはいないが、1970年代までは目撃例があったとされる）[13]。
繁殖様式は胎生。妊娠期間は平均256日[3]。出産間隔は3 - 4年[3]。寿命は40 - 50年で、53年の飼育記録がある[3]。
前肢を握り拳の状態にして地面を突くナックルウォーキングと呼ばれる四足歩行をする。
発見以来、長年に渡って凶暴な動物であると誤解されてきたが[注釈 1]、研究が進むと、交尾の時期を除けば実は温和で繊細な性質を持っていることが明らかになった。海外の動物園で、ゴリラの檻に誤って子供が落ちた際、失神した子供をメスのゴリラが抱きかかえ、他のオスのゴリラを近づけないように飼育員に引き渡した姿がテレビで紹介されたこともある。自分から攻撃を仕掛けることはほとんど無いとされ、人間の姿を見て興奮した群れのオスゴリラをシルバーバックが諌めるという行動も確認されている[15]。群れの間では多様な音声を用いたコミュニケーションを行い、餌を食べる時などに鼻歌のような声を出しているのが確認されている。
ゴリラは警戒心が強く、神経性の下痢にかかりやすい、心臓の負担から死にいたるなど、ストレスに非常に弱いことも明らかになっている。特に交尾の時期には、オスがメスを殺すことがあり、動物園での繁殖には細心の注意が必要とされる[16]
マウンテンゴリラでは、息子が成長しても群れに残って複雄群となることもある。群れ同士は敵対的だが、縄張りを持たず、お互い避け合うことが知られている。交尾は一年を通じて行われ、発情期による「交尾の季節」は存在しない。ゴリラのメスには、チンパンジーに見られるような性皮の腫脹がないため、外見では発情しているかどうかは分からない。外敵を威嚇する際には、二足で立ち上がって両手で胸を叩き、ポコポコポコと高く響く音を立てるドラミングと呼ばれる行動[注釈 2]をとる。落ちている枝を折って見せるのも威嚇の一種だと考えられている。
自然界での脅威は人間による密猟や環境破壊の他、分布域が重なるヒョウに捕食されることも確認されている[注釈 3]。ガギスバーグは、ゴリラを襲おうとしたヒョウが逆に殺されたという現地人による観察例を報告しているが、ゴリラの研究者として有名なシャラーは、シルバーバック1例を含む（その他は全て雌と子供）ゴリラがヒョウに捕食された実例を報告している。動物学者の小原秀雄は、ゴリラを含む類人猿は知能が高いので恐怖や痛みに極めて敏感であり、ヒョウなどの捕食動物には不得手であると述べている[注釈 4]。
カルタゴの航海者ハンノが紀元前6世紀にアフリカ西海岸を周航した際に遭遇した野人の集団の呼称が「ゴリラ」だったとされるが、現地語ではゴリラという呼称は確認されていない[2]。この野人が本属であることも疑問視されている[2]。
森林伐採や採掘による生息地の破壊、食用（ブッシュミート）の乱獲、内戦、感染症などにより生息数は減少している[3][17]。森林伐採により交通網が発達し奥地へ侵入しやすくなるとともに輸送コストも安くなったこと・経済活動の破綻により都市部の失業者が森林のある地域へ大量に移入したこと・内戦により銃器が流出し狩猟に用いられるようになったことなどの理由で食用の乱獲は増大している[17]。 生息地は保護区に指定されている地域もあるが、密猟されることもある[3]。カフジ＝ビエガ国立公園の一例では密猟の原因は食用だけでなく国立公園設置のための強制退去・狩猟民族の農耕への転換および不況による失業・アフリカゾウなどの保護動物による農作物への食害・法改正による農地の取り上げなどに対し十分な補填や対策が行われていないなどの遺恨もあるとされ、国立公園の価値を損なうためにエコ・ツーリズム用に人に馴れていた（人付け）群れが優先的に狙われた例もある[17]。カフジ＝ビエガ国立公園では密猟者の罪状を不問とする代わりにパトロールやツアーガイドを行う国立公園の職員として雇用・地元のNGOポレポレ基金による観光客の誘致・国立公園が独占していた利益の地元への還元・保護への啓蒙活動などの試みが進められている[17]。 コンゴやガボンではエボラ出血熱によっても生息数が減少し、ガボンのミンケベ保護区では1994年以降、コンゴのロッシィサンクチュアリでは2002 - 2003年などに大量死亡例や流行があったと推定されている[17][18]。ウガンダのブウィンディ原生国立公園では1996年に人付けされた4頭の群れが疥癬に感染し幼獣が死亡し、2000 - 2001年にも同様の感染が確認された[17][18]。ルワンダのヴィルンガ国立公園で1988年に人付けされた群れで麻疹（エコツーリズムで人付けされていた4つの群れのうち3つの群れ、研究観察中の3つの群れのうち1つの群れで感染。感染率は81%に達した）による6頭の死亡例[18]、1990年に気管支肺炎（1988 - 1990年に人間由来で感染したと推定）による2頭の死亡例、1994年以降にゴリラでは発見例のない腸内寄生虫が発見され内戦による難民の排泄物に由来すると考えられている[17]。人間からの感染だけでなく人間への感染も問題となっており、カメルーンでは1997年にエボラ出血熱に似た感染症により14人が死亡したが、これは森で採取した本属の死骸を食べたことが原因とされる[17]。
飼育施設などで飼育されることもある。コロンバス動物園が世界で初めて飼育下繁殖に成功した[9]。日本では1954年に初めて輸入されて以降、2005年現在ではニシローランドゴリラのみ飼育されている[9]。1961年にマウンテンゴリラが2頭輸入されているが、2頭とも数日で死亡している[9]。日本では1970年に京都市動物園が初めて飼育下繁殖に成功した[9]。1988年に「ゴリラ繁殖検討委員会」が設置され、1994年から各地の飼育施設で分散飼育されていた個体を1か所に集めて群れを形成し飼育下繁殖させる試み（ブリーディングローン）が恩賜上野動物園で進められている[9]。
日本では2017年現在ゴリルラ属（ゴリラ属）単位で特定動物に指定されている[19]。
ヒガシゴリラ
G. beringei
고릴라(학명: Gorilla)는 사람과에 속하는 유인원으로 사하라 사막 이남의 중부 아프리카에 서식하고 있다. 동부고릴라와 서부고릴라로 나뉘어 있고, 동부 고릴라는 다시 산지고릴라와 저지고릴라 등이 있다.
영장목 중 가장 큰 종으로 수컷이 암컷보다 약간 크다. 신장(뒷발로 섰을 때의 높이) 2-2.3m, 두 팔을 벌렸을 때의 너비 약 3m, 몸무게 150-290kg이다. 팔은 짧아서 바로섰을 때 뒷발 무릎에도 못미친다. 엄지발가락이 크고 비교적 앞쪽에 위치하는데 사람의 발가락을 닮았다. 얼굴은 검고 코는 펑퍼짐한 납작코이며, 콧구멍은 크고 눈 위에 두툼한 뼈가 튀어나와서 사납게 보인다. 나이 든 수컷은 정수리가 헬멧을 쓴 것처럼 높아진다. 얼굴·가슴·손바닥·발바닥을 제외하고는 온몸이 검은색이나 갈색 털로 덮여 있다.
혈액형은 산악고릴라는 B형, 저지고릴라는 A형으로 알려져 있고 염색체는 48개이다. 열다섯 마리 이상의 가족무리를 이루며, 낮에는 삼림보다 약간 열린 곳에서 지내다가 저녁이 되면 삼림이나 덤불 속의 높이 1.8m 가량의 나무 위에 나뭇가지 등으로 잠자리를 만드는데 늙은 수컷은 나무 밑에서 잔다. 이 잠자리는 한 번 이상 쓰지 않는다. 무리의 우두머리는 등이 흰데 이것을 보고 영어에서는 화이트 백드 고릴라(White Backed Gorilla)라고 한다. 먹이는 버섯·셀러리·죽순나무의 연한 잎·양치류 등 섬유가 많은 식물질이며, 먹이를 손으로 집어서 먹는다. 물은 입술을 대고 마신다.
어린 것일수록 나무를 잘 타나 어른이 되면 몸이 무거워지고 민첩하지 못해 나무도 잘 오르지 못한다. 흥분하면 뒷발로 서서 이빨을 드러내고 가슴을 손바닥으로 두드리며 '펑펑' 하는 소리를 낸다. 어둑어둑해지면 잠자리를 만드는데, 큰놈은 자신의 잠자리를 스스로 만들지만, 어린 새끼는 어미의 잠자리로 기어든다. 임신기간은 약 9개월로 한배에 한 마리를 낳는다. 갓 태어난 새끼는 아무것도 할 수 없고, 새끼의 무게는 약 2kg이며, 수컷은 생후 7-8년, 암컷은 6-7년 만에 성숙한다. 처음에는 어미가 새끼를 조심스럽게 안고 다니지만, 4개월이 지나면 제 힘으로 어미에게 매달린다. 그 후에 새끼는 어미의 등에 타기도 하고 3개월이 되면 기어다니고 6개월이 되면 걸을 수 있다. 3년까지는 어미의 등에 업혀다닌다.
중앙아프리카 우림 지대에 산다. 고릴라 속에는 두 종이 있으며, 각 종은 두 개의 아종으로 나뉜다. 고릴라의 DNA는 인간의 것과 97%–98% 일치하고,[1] 2종의 침팬지 다음으로 인간과 가장 유사하다.
현생 고릴라속의 두 종 다 오랜 서식지 파괴와 밀렵으로 인해 멸종위기에 놓여 있다. 모든 고릴라의 혈액형은 A형 또는 B형이며, 염색체는 48쌍이다.
한때 1천만 년 전~8백만 년 전 사이에 인간과 분기되었을 것으로 추정되었으나 2007년 8월 에티오피아에서 원시적인 형태의 고릴라 화석인 초로라피테쿠스가 발견됨으로써 인간과 침팬지의 공통조상에서 보다 앞서 갈려나가 독자적으로 진화한 것으로 확인되고 있다.
인간을 제외하고는 고릴라가 무서워하는 동물은 표범뿐이다.
