Lily Family

Liliowate (Liliaceae Juss.) – rodzina roślin należąca do klasy jednoliściennych. Wszystkie rodzaje i gatunki można spotkać tylko na półkuli północnej. Wyróżniają się one posiadaniem cebuli właściwej, rzadziej kłącza. W wyniku badań filogenetycznych znacznie przebudowana została systematyka tej rodziny. Kiedyś do liliowatych zaliczano liczne rośliny kłączowe i czasami drzewiaste jak np. dracena czy jukka, np. w systemie Cronquista (1981) należało tu 280 rodzajów i 4,8 tysiąca gatunków. Dawne szerokie ujęcie obejmowało nie powiązane filogenetycznie rośliny, z liliowatych wyodrębniono więc szereg rodzin rozdzielonych między dwa rzędy – liliowców i szparagowców^[1].

Morfologia

Geofity obejmujące dwie grupy różniące się morfologią i ekologią. Liliowate preferujące siedliska otwarte (światłolubne) (podrodzina Lilioideae) to rośliny cebulowe, ze zwykle okazałymi kwiatami, z liśćmi mocno wydłużonymi, owocami są torebki. Gatunki leśne (podrodzina Streptopoideae) to zwykle rośliny kłączowe, z kwiatami niepozornymi, owocami są jagody. Cecha wspólną jest 6 wolnych listków okwiatu, z pylnikami osadzonymi po zewnętrznej stronie nitki, z zalążnią górną^[1].

Systematyka

Pozycja systematyczna i relacje filogenetyczne w obrębie liliowców według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)^[1]

Klad siostrzany dla linii obejmującej rodziny kolcoroślowate Smilacaceae, Philesiaceae i Rhipogonaceae. Należy do rzędu liliowców w obrębie jednoliściennych.

liliowce

korsjowate Corsiaceae

Campynemataceae

Petermanniaceae

zimowitowate Colchicaceae

krasnolicowate Alstroemeriaceae

melantkowate Melanthiaceae

liliowate Liliaceae

kolcoroślowate Smilacaceae

Philesiaceae

Rhipogonaceae

Podział według Angiosperm Phylogeny Website^[1][2]

• podrodzina Lilioideae Eaton
  • Amana Honda
  • Cardiocrinum (Endl.) Lindl. – kardiokrynum
  • Clintonia Raf.
  • Erythronium L. – psiząb
  • Fritillaria L. – szachownica
  • Gagea Salisb. – złoć
  • Lilium L. – lilia
  • Lloydia Salisb. ex Rchb. – lilijka
  • Medeola Gronov. ex L. – medeola
  • Nomocharis Franch.
  • Notholirion Wall. ex Boiss.
  • Tulipa – tulipan
• podrodzina Calochortoideae Dumortier
  • Calochortus Pursh – trójednik
  • Tricyrtis Wall. – trójsklepka
• podrodzina Streptopoideae
  • Prosartes D.Don.
  • Scoliopus Torr.
  • Streptopus Michx. – liczydło

Pozycja w systemie Reveala (1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa jednoliścienne (Liliopsida Brongn.), podklasa liliowe (Liliidae J.H. Schaffn.), nadrząd Lilianae Takht., rząd liliowce (Liliales Perleb), podrząd Liliineae Rchb., rodzina liliowate (Liliaceae Juss.)^[3]

Przypisy