Dromedary

Die dromedaris, of Arabiese kameel (Camelus dromedarius), is 'n groot, gelyktonige hoefdier, inheems aan Noord-Afrika, Wes-Asië en die bekendste lid van die kameelfamilie.

Dromedarisse is duisende jare gelede vir die eerste keer in Sentraal- of Suid-Arabië mak gemaak. Daar is verdeeldheid onder deskundiges wat die datum betref; sommige glo dat dit ongeveer 4000 v.C. was en ander so onlangs as 1400 v.C. Tans is daar amper 13 miljoen mak dromedarisse, meestal in die gebied vanaf Indië tot Noord-Afrika. Buiten die ongeveer 700 000 wilde dromedarisse in Australië, is daar geen oorlewendes in die natuur nie.

Die enigste ander oorlewende kameelspesie is die Baktriese kameel. Hulle is omtrent 2500 v.C., lank na die dromedaris, in Asië mak gemaak. Die Baktriese kameel is 'n bonkige, geharde dier en slaag daarin om in die skroeiende woestynhitte van Noord-Iran tot in die ysige koue van Tibet te oorleef.

Die dromedaris is groter en vinniger, en met 'n ruiter kan hy 12 - 15 km/h handhaaf, vergeleke met die Baktriese kameel wat maar teen 4,5 km/h beweeg. [1], [2].

Kamele is inheems aan die Sahara-streek, maar het aan die begin van die laaste millennium v.C. in die natuur uitgesterf. Makgemaakte diere is in die streek ingebring deur die Persiese inval in Egipte deur Kambuses. Hierdie kamele is hoofsaaklik in Noord-Afrika gebruik en die Romeine het 'n afdeling berede soldate met kamele gebruik om die rand van die woestyn te patrolleer. Die Persiese kamele was nie besonder geskik om oor die Sahara handel te dryf nie. Die enkele reise oor die woestyn is met perdekoetse uitgevoer.

Die sterker en meer bestendige Baktriese kamele het gedurende die vierde eeu Afrika binnegekom. Dit was eers na die Islamitiese inval dat hierdie kamele algemeen begin raak het. Hoewel die inval hoofsaaklik te perd gedoen is, het die nuwe verbintenisse met die Midde-Ooste dit moontlik gemaak dat groot hoeveelhede kamele ingevoer is. Hierdie kamele was baie geskik vir lang woestyntogte en kon swaar vragte dra. Vir die eerste keer het handeldryf oor die Sahara 'n werklikheid geword.

Manlike dromedarisse het 'n sagte verhemelte wat hulle kan opblaas om 'n donkerpienk sak te vorm, wat 'n doula genoem word. Dit hang by die kante van die bek uit en die doel daarvan is om vroulike diere gedurende die paringseisoen aan te lok.

Die draagtyd van die dromedaris duur ongeveer 12 maande. Gewoonlik word daar 'n enkele kalf gebore wat 18 maande lank soog. Wyfies is na 3 tot 4 jaar geslagsryp, en mannetjies na 5 tot 6 jaar. Die gemiddelde leeftyd in gevangenskap is omtrent 25 jaar, met sommige diere wat tot 50 jaar oud kan word.

Volwassenes word tot 3 meter lank met 'n hoogte van 2 tot 2,2 meter, met 'n gewig van 450 tot 680 kg.

Moderne mak dromedarisse word aangehou vir melk en vleis en om as pak- en rydiere gebruik te word. Anders as perde, kniel dromedarisse om passasiers en bagasie op te laai. By baie van die Egiptiese toeristebestemmings in die woestyn, kan berede polisiemanne op dromedarisse gesien word.

Aantekening

Vertaal van die ooreenstemmende artikel in die Engelse Wikipedia.

Eksterne skakels

• Dromedary and Bactrian camel hybrids (cross-breeding)
• A-Z of the Arabian Camel

.

El dromedariu o camellu arábigu (Camelus dromedarius) ye una especie de mamíferu artiodáctilu de la familia Camelidae.^[1] Ye similar al camellu bactriano (Camelus ferus), del que s'estrema pola so pelame xeneralmente más curtiu, cuerpu menos robustu y presencia d'una gorrumba en llugar de dos. Nun se reconocen subespecies.^[1]

Carauterístiques

Como'l so primu asiáticu, ye un tilópodo ensin cuernos, colos furos nasales formando abertures oblicues, el llabiu cimeru estremáu y movible por separáu y estensible, con pezuñes, l'abdome eleváu y pates llargues y delgaes. La so anatomía amuesa tou tipu d'adaptaciones a la vida nos desiertos templáu y arenosu onde vive: les rodíes y todíos tienen callosidades que les faen más resistentes al ardor del sable cuando se sientan, les sos pestañes llargu y finu caltienen los güeyos a salvo de que-yos ente sable, y na gorrumba caltienen un depósitu de grasa del que pueden nutrise ya inclusive xenerar enagua si ye necesariu. La so capacidá de resistencia ante la deshidratación facer unos animales bien pervalibles nel desiertu. El dromedariu puede llegar a beber hasta 150 llitros d'agua en bien pocu tiempu.

Distribución y hestoria

Los dromedarios son orixinarios de la península arábiga, anque fueron introducíos pol home n'ensame de llugares, y nun son raros los casos en qu'estos animales escaparon y formaron poblaciones semisalvajes. A manera d'exemplu pueden citase los camellos del Sáḥara, introducíos per primer vegada na dómina romana, y los d'Australia, que llegaron ellí mientres les esploraciones ingleses del sieglu XVIII, a partir d'exemplares tresportaos dende les Islles Canaries.^{[ensin referencies]} L'usu d'esti animal como motor de trabayu nes xeres agrícoles foi común en dichu archipiélagu hasta la recién industrialización, xenerándose términos propios como guelfo, pa definir a la cría del dromedariu.

Na Dinastía VI d'Exiptu ta datáu un grabáu d'Asuán, cola imaxe d'un dromedariu y el so caballeru, desmintiendo la llegada d'esti animal al desiertu del Sáḥara, procedente d'Oriente, en dómina cristiana.^[2]

Caltiénense numberoses referencies lliteraries, epigráficas y papirológicas de la presencia de los dromedarii nos exércitos romanos, y envalórase que la primer unidá que cuntó con ellos formóse en dómina del emperador Traxanu,^[3] anque los mesmos romanos conocíen el so usu per parte d'aliaos y enemigos dende faía enforma tiempu.^[3]

Introducción n'Australia

El dromedariu foi introducíu pol home n'Australia mientres el sieglu XIX.

La mayor parte de los exemplares de la islla provienen de les islles Canaries (Lanzarote y Fuerteventura).^[4] Fueron importaos pa funciones de transporte antes de l'apaición del motor a esplosión.

Cola introducción de camiones y automóviles nos años 1920, el dromedariu perdió'l so llugar na economía australiana, y un gran númberu d'exemplares fueron abandonaos nel desiertu.^[5]

La población de dromedarios australianos haise naturalizáu, y aumenta de manera xeométrica, doblando la población cada 8 a 12 años. Anguaño, les fontes del gobiernu australianu envaloren la población nun millón de cabeces.^[6]

Referencies

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Camelus dromedarius.

Birhürgüclü dəvə (lat. Camelus dromedarius) - dəvə cinsinə aid heyvan növü.

Təbii halda birhürgüclü dəvələrə rast gəlinməsi mümkün deyil,

Mənbə

Məməlilər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

An dremedal (Camelus dromedarius) a zo ur bronneg bras, moarvat a-orin eus Arabia. Ul loen doñvaet eo ha kavet e vez kalz er-maez eus e diriad orin, dreist-holl en Afrika an Norzh.

El dromedari (Camelus dromedarius) és un gran ungulat nadiu del nord d'Àfrica i de l'oest d'Àsia i el més conegut dels camèlids.

Hàbitat

Els dromedaris són originaris de zones àrides des del Pròxim Orient, nord de l'Índia i les parts més seques d'Àfrica principalment el desert del Sàhara. Van ser introduïts a Etiòpia i més tard a Austràlia central, en aquest darrer lloc s'ha assilvestrat. Als Estats Units també n'hi havia d'assilvestrats fins a l'any 1905. Actualment i des de fa uns 2.000 anys, no hi ha dromedaris en estat pròpiament salvatge. La seva domesticació data d'uns 4.000 anys enrere (3.100 anys al nord de l'Àfrica) i la primera evidència sobre això s'ha trobat arqueològicament a Abu Dhabi Es creu que el focus original de dispersió de l'espècie és del sud d'Àsia a la península d'Aràbia. Són sensibles al fred i la humitat per la qual cosa les introduccions fora de climes càlids i secs han fracassat.^[1]

Descripció

Els adult viuen de 40 a 50 anys (en captivitat) i pesen de 300 a 690 kg. El color dels dromedaris acostuma a ser marró-caramel o marró-sorrenc però poden variar de quasi negre a quasi blancs. També hi ha dromedaris de pelatge fosc tacat de blanc.^[2] Els dromedaris tenen un coll llarg i corbat un pit estret i profund i, sobretot, un únic gep. El gep té greix i teixits fibrosos i actua com a reserva. La mida del gep varia segons la salut i l'estat nutritiu de l'animal. Els llavis del dromedari estan adaptats a alimentar-se de vegetals durs i espinosos. Els peus tenen forma de coixí i estan adaptatts per caminar sobre l'arena però es poden ferir sobre pedres punxagudes. Els mascles pesen un 10% més que les femelles i són uns 10 cm més alts. L'alçada dels adults és d'1,8 a 2 m. Tenen una doble filera de parpelles que protegeix els seus ulls de la sorra i la pols i, com els camells bactrians, poden tancar els narius en cas de necessitat.

Per conservar l'aigua el dromedari pot deixar fluctuar la temperatura del seu cos durant el dia des de 34 °C a 42 °C sense necessitat de suar. Mentre que altres mamífers el màxim de pèrdua d'aigua que poden tolerar està en el 15% el dromedari pot arribar al 30%. A més els dromedaris es poden rehidratar ràpidament i també com els camells bactrians, poden beure 100 litres d'aigua en tan sols 10 minuts, cosa que seria mortal per a altres animals.^[3]

Reproducció

Les femelles de dromedari arriben a la maduresa sexual al voltant dels 3 anys mentre que els mascles ho fan als 6 anys. L'acoblament ocorre a l'hivern durant les escasses pluges del desert, la gestació transcorre durant 15 mesos i les cries neixen amb un pes d'uns 37 kg. Encara que ja caminen el dia que han nascut, les cries no són independents fins passats de 12 a 24 mesos.

Alimentació

Són hervíbors remugants, primordialment mengen plantes amb espines, herbes seques i arbusts halòfits però poden menjar qualsevol cosa que creixi en el desert. Els dromedaris necessiten de 6 a 8 vegades més sal que altres animals per tal d'absorbir i emmagatzemar aigua, per tant un terç de la seva ingestió de plantes ha d'estar composta per plantes halòfites. Els dromedaris mengen vegetació que creix fins a una alçada de 3,5 m.

Importància econòmica

Des de la seva domesticació han estat animals de càrrega (també s'han fet servir per a la guerra) i han donat carn, llet, llana, cuir i combustible (del fem sec).^[4]

Referències

A Wikimedia Commons hi ha contingut multimèdia relatiu a: Dromedari

Velbloud jednohrbý, označovaný často jako dromedár nebo dromedář (Camelus dromedarius) je velký savec z čeledi velbloudovití, který je v přírodě už vyhuben a žije jen ve zdomácnělé formě. Zde slouží k přenášení těžkých nákladů, nebo jako dopravní prostředek.

Rozšíření

Před zdomácňováním, které začalo už asi 4000 let př.n.l, žil dromedár zřejmě v severní Africe a Arábii. Dnes je dromedár významné hospodářské zvíře a chová se na původním území výskytu, v Přední a Malé Asii až po Indii. Divoce se dnes vyskytuje pouze v Austrálii, kde byli dromedáři uměle vysazeni lidmi.

Jeho přirozeným biotopem byly polopouště a suché stepi, pouště a planiny.

Popis

Velbloud jednohrbý je velké zvíře s dlouhýma nohama dlouhé 2,2 až 3,4 m a vážící 450-550 kg. Má krémově světle hnědou hrubou srst nejdelší na temeni, krku, hrdle a hrbu a ocas měřící 50 cm. Na očích má dvouvrstvé řasy, které ho ochraňují před vniknutím písku do očí.

Typickým znakem dromedára je jeden hrb na hřbetě, který pohlcuje teplo a chrání tak zvíře před sluncem. Kromě toho obsahuje zásobní tuk, jehož odbouráváním se uvolňuje energie a voda.

Ekologie

K životu v horkém, suchém podnebí je velbloud vybaven různými adaptacemi. Nejnápadnější z nich je schopnost přečkat dlouhé období bez pití, která souvisí se schopností vázat v organismu vodu. Velbloud ovšem nezadržuje vodu v hrbu (jak si dříve lidé mysleli), ale ve výstelce žaludku. Ledviny jsou schopné koncentrovat moč a snižovat tak ztrátu vody. Další vlhkost je absorbována z trusu. Kromě toho klesá velbloudům v noci tělesná teplota a během dne zvolna stoupá, takže se zvířata nemusejí potit, aby se ochladila.

Během dlouhého období bez vody může velbloud jednohrbý ztratit až 27 % tělesné hmotnosti bez vážných následků. Tuto ztrátu dokáže rychle vyrovnat během asi 10 minut tím, že vypije velké množství vody.

Velbloudi jednohrbí se živí trávou a dalšími dostupnými rostlinami (dokonce i trnitými), nebo ožírají kosti a vyschlé zdechliny. Dokáží žít v oblastech s řídkým, tuhým porostem. Žijí v malých stádech tvořených z několika samic, mláďat a jednoho samce, který stádo ochraňuje pliváním a kousáním.

Rozmnožování

Rozmnožování dromedárů se odehrává jen jednou ročně – v období, kdy je dostatek potravy. Jelikož jsou ale samci dosti agresivní, není velkou výjimkou úmrtí protivníka na četná pokousání. Velbloudovití se páří vleže. Jeden samec vystačí obvykle na 8 až 10 samic a páření může trvat 10 až 20 minut. Přitom vydává samec velice hlasitý řev.^[zdroj?]

Po 365 až 440 dnech březosti se samice oddělí od stáda a rodí vstoje jediné mládě. Jakmile je schopné pohybu, což je asi za den, připojí se i s matkou ke stádu. Ačkoli mládě saje téměř rok, záhy po narození oždibuje rostliny a ve 2 měsících se jimi pravidelně přikrmuje. Samice je s mládětem v kontaktu pomocí hlasových projevů a ztracené mládě se ozývá naříkavým voláním. Samci dospívají ve věku 4 až 5 let, samice již ve 3 až 4 letech.

Odkazy

Související články

• Velbloudí srst

Externí odkazy

• Obrázky, zvuky či videa k tématu velbloud jednohrbý ve Wikimedia Commons
• Galerie velbloud jednohrbý ve Wikimedia Commons
• Dromedár na BioLibu.cz
• eZoo.cz
• Animality.cz

Dromedaren (Camelus dromedarius) tilhører familien Camelidae (med kameler og lamaer), men skelnes fra kamelen på at den kun har én pukkel mod kamelens to. Dromedaren levede oprindeligt vildt i Sahara og på den Arabiske Halvø. Den kaldes derfor også for "Arabian camel" på engelsk^[1]. I dag findes der ikke oprindelige vildtlevende bestande mere.

Biologi

Dromedaren kan blive 2,30 meter høj, kan veje op til 650 kg og blive 28-30 år gammel.

Den er drøvtygger, så den fordøjer sin mad i flere omgange i forskellige maver. Dromedarens pukkel bruges til at oplagre vand og fedt. En dromedar kan fx sagtens drikke over 100 liter vand på en dag.

Dromedaren er drægtig i 13 måneder.

Kultur

Dromedarer var meget vigtige for handelen i Sahara-ørkenen. Transporten blev gennemført med karavaner af dromedarer, som blev opfedet i et vist antal måneder enten i Maghreblandene eller i Sahelområdet, før de blev samlet til en karavane. Ifølge den vidt berejste Ibn Battuta (*1304 – †1368), der fulgte én af karavanerne, bestod de gennemsnitligt af ca. 1000 dromedarer, men nogle kunne være så store som 12.000.

Sproglig note

Det engelske ord camel bruges både om (topuklede) kameler og dromedarer hvilket kan føre til misforståelser. Det er ikke kameler, men dromedarer der er afbildet på Camel-cigaretpakker, og på omslaget af "The Camel Book" (uofficielt kaldenavn for bogen "Programming Perl" af Wall, Christiansen & Schwartz).

Se også

• Wikimedia Commons har flere filer relateret til Dromedar

Kilde

Das Dromedar (Camelus dromedarius), auch als Einhöckriges oder Arabisches Kamel bezeichnet, ist eine Säugetierart aus der Gattung der Altweltkamele innerhalb der Familie der Kamele (Camelidae). Es ist als Last- und Reittier in weiten Teilen Asiens und Afrikas verbreitet, in seiner Wildform jedoch ausgestorben. Nachkommen von freigelassenen oder entlaufenen Tieren leben heute noch in großer Zahl verwildert in den Zentralregionen Australiens. Der Name kommt aus dem griechischen δρομάς (dromás), was „laufend“ bedeutet.

Merkmale

Allgemeines

• Anatomie
• Skelett eines Dromedars

• Dromedarfuß

• Dromedarherz

Dromedare sind an ihrem einzelnen Höcker sofort vom Trampeltier, dem zweihöckrigen Kamel, unterscheidbar. Sie erreichen eine Kopf-Rumpf-Länge von 2,3 bis 3,4 Metern, eine Schulterhöhe von 1,8 bis 2,3 Metern und ein Gewicht von 300 bis 700 Kilogramm. Der Schwanz ist mit rund 50 Zentimetern relativ kurz. Das Fell ist meist sandfarben, es kommen jedoch auch andere Farbschläge von weiß bis extrem dunkelbraun vor. Scheitel, Nacken, Hals und Rumpf sind mit längerem Haar bedeckt. Diese Tiere haben einen langen Hals, auf dem ein langgezogener Kopf sitzt. Die Oberlippe ist gespalten und die verschließbaren Nasenlöcher sind schlitzförmig. Die Lider tragen sehr lange Wimpern. Diverse Hornschwielen befinden sich auf dem Brustbein, an Ellenbogen, Handwurzel, Ferse und Knie. Die Füße haben, wie bei allen Kamelen (auch Lama, Alpaka, Vikunja, Guanako in Südamerika), zwei Zehen, die anstatt mit Hufen mit schwieligen Polstern versehen sind. Der Magen setzt sich wie bei allen Kamelen aus mehreren Kammern zusammen, was das Verdauen der Pflanzennahrung erleichtert.

Das Herz wiegt etwa 5 kg; es hat zwei Ventrikel mit der Spitze nach links gekrümmt. Die Pulsfrequenz beträgt 50 Schläge pro Minute.^[1] Dromedare haben (wie alle Kamele) als einzige Säugetiere ovale rote Blutkörperchen.^[2] Der pH-Wert des Blutes variiert von 7,1 bis 7,6 (zum Vergleich: der pH-Wert von menschlichem Blut liegt normalerweise zwischen 7,36 und 7,44). Der individuelle Zustand der Hydratation, das Geschlecht und die Zeit des Jahres können die Blutwerte beeinflussen.^[3] Die Lungen haben keine Lappen.^[4] Ein dehydriertes Kamel hat eine niedrigere Atemfrequenz.^[5] Jede Niere hat eine Kapazität von 858 cm³ und kann Urin mit hohen Chloridkonzentrationen produzieren. Wie das Pferd hat das Dromedar keine Gallenblase. Die grauviolette, halbmondförmige Milz wiegt weniger als 500 g.^[2] Die annähernd dreieckige, vierkammerige Leber wiegt 6,5 kg; ihre Abmessung beträgt rund 60 cm in der Länge, 42 cm in der Breite an der Basis und 18 cm Breite an der Spitze.^[6]

Anpassung an den trockenen Lebensraum

Ihre Anpassung an trockenes Klima ermöglicht es Dromedaren, in wüstenhaften Gebieten zu leben. Sie haben die Fähigkeit, lange ohne Wasser auszukommen, da sie viel Wasser im Körper speichern können. Der Rückenhöcker enthält Fettvorräte, die das Tier bei Futtermangel verbrennen kann, um Energie zu gewinnen. Zwar legt das Dromedar in seinem Höcker keinen Wasservorrat an, jedoch bedarfsweise in seinem Magen. Die Nieren resorbieren einen Großteil der Flüssigkeit, indem sie den Urin stark konzentrieren. Auch dem Kot wird vor der Ausscheidung die meiste Flüssigkeit entzogen.

Die Körpertemperatur von Dromedaren sinkt während der Nacht sehr stark ab, so dass tagsüber der Körper sich nur langsam aufwärmt und das Tier lange Zeit nicht zu schwitzen braucht. Während einer Trockenperiode kann ein Dromedar bis zu 25 % seines Körpergewichts verlieren, ohne zu verdursten. In zehn Minuten kann es durch Wasseraufnahme sein durch Schwitzen verlorenes Körpergewicht wieder erreichen.

Die Anpassung der Nieren, die Mechanismen zur Regulierung der Körpertemperatur und die Resorption von Wasserdampf aus der Atemluft mit Hilfe der Nasenschleimhäute wurden insbesondere von Knut Schmidt-Nielsen erforscht.

Verbreitung

Das Dromedar ist in ganz Nordafrika, am Horn von Afrika und in Asien von Vorderasien mit Anatolien bis in den Nordwesten Indiens als Haustier verbreitet. Die südliche Verbreitungsgrenze bildet in der Sahelzone von Senegal bis Sudan etwa der 13.–15. Grad nördlicher Breite, in Ostafrika (Somalia und Kenia) der 2. Grad südlicher Breite; die nördliche Grenze liegt in Turkestan, wo es teilweise neben dem zweihöckrigen Trampeltier vorkommt.^[6]

Dromedare wurden auch auf dem Balkan, in Namibia und auf den Kanarischen Inseln eingeführt.

Nachdem die Dromedare in Australien Mitte des 19. Jahrhunderts aus Indien eingeführt worden waren, um sie für die Erschließung des Binnenlands zu nutzen, wurden sie von etwa 1840 bis 1907 als Nutztiere verwendet. Die Nachkommen von freigelassenen oder entlaufenen Tieren leben bis heute dort verwildert in den Zentralregionen. Diese Population ist die einzige freilebende Dromedarpopulation der Welt; in dem 2010 verabschiedeten „Nationalen Aktionsplan zu wildlebenden Kamelen“ gingen die Autoren von mehr als einer Million Tiere aus.^[7] Einer Schätzung von 2013 zufolge ist die Zahl der Dromedare jedoch lange nicht so groß, wie bisher angenommen. Sie belief sich nach Umsetzung eines „Programms zur Kamelkontrolle“, in dessen Verlauf innerhalb von vier Jahren 160.000 Dromedare abgeschossen wurden, und nach einer Dürre, während der sich deren Zahl um weitere 100.000 Tiere reduzierte, auf lediglich etwa 300.000 Tiere.^[8] Dennoch stellen die Dromedare, deren Population sich unkontrolliert alle acht bis zehn Jahre verdoppeln würde, in zunehmendem Maße ein Problem dar. Während der Buschbrände in Australien 2019/2020 drangen riesige Herden auf der Suche nach Wasser und Nahrung bis in Gemeinden der Ureinwohner vor. Sie hätten das Trinkwasser verschmutzt und die knappen Lebensmittelvorräte geplündert, hieß es seitens des Umweltministeriums des Bundesstaates South Australia. Wegen der anhaltenden extremen Dürre wurde deshalb mit der Zwangstötung von bis zu 10.000 Kamelen begonnen – zum „Schutz von Mensch und Tier“, wie es hieß.^[9][10][11]

Auch im Südwesten der USA gab es aus denselben Gründen wie in Australien eine wildlebende Population, die jedoch Anfang des 20. Jahrhunderts ausgerottet wurde.

Lebensweise

Sozialverhalten

Dromedare sind tagaktiv. Freilebende Tiere leben meist in Haremsgruppen, die sich aus einem Männchen (Hengst), mehreren Weibchen (Stuten) und dem dazugehörenden Nachwuchs (Fohlen) zusammensetzen. Heranwachsende Männchen schließen sich oft zu Junggesellengruppen zusammen, diese sind aber nicht sehr langlebig. Manchmal kommt es zwischen Männchen zu Kämpfen um die Führungsrolle in einer Gruppe, die durch Bisse und Fußtritte ausgetragen werden.

Nahrung

Diese Tiere sind wie alle Kamele Pflanzenfresser, die alle Arten von Pflanzen zu sich nehmen können – sogar dornige und salzige. Die Nahrung wird wenig zerkaut verschluckt und gelangt zunächst in den Vormagen, um nach dem Wiederkäuen endgültig verdaut zu werden. Dieser Vorgang ähnelt dem der Wiederkäuer (Ruminantia), zu denen die Kamele zoologisch allerdings nicht gerechnet werden. Das Verdauungssystem der Kamele dürfte sich unabhängig von dem der Wiederkäuer entwickelt haben, was sich unter anderem darin zeigt, dass die Vormägen mit Drüsen versehen sind. In absoluten Notsituationen fressen die Tiere jedoch auch Knochen, Häute oder Fleisch und unverdauliche Stoffe.

Fortpflanzung

Die Paarung erfolgt oft im Winter, hängt aber mit der Regenzeit zusammen. Die Tragezeit beträgt rund 360 bis 440 Tage, üblicherweise kommt ein einzelnes Jungtier zur Welt, Zwillinge sind selten. Neugeborene sind Nestflüchter und können nach einem Tag bereits selbstständig laufen. Rund ein bis zwei Jahre kümmert sich die Mutter um den Nachwuchs, das Absetzen erfolgt nach einem bis eineinhalb Jahren. Zwei Jahre nach der Geburt kann das Weibchen erneut werfen.

Die Geschlechtsreife tritt bei Weibchen mit drei Jahren, bei Männchen mit vier bis sechs Jahren ein. Die Lebenserwartung wird auf 40 bis 50 Jahre geschätzt.

Dromedare und Menschen

Wilde Dromedare

Die wilde Stammform des domestizierten Dromedars ist schon im Altertum ausgestorben. Frühere Vermutungen, das Dromedar wäre erst als domestizierte Form aus Vorfahren entstanden, die dem östlicher verbreiteten zweihöckrigen Kamel oder Trampeltier ähnelten, sind heute anhand von morphologischen^[12] und genetischen^[13] Daten widerlegt. Die beiden Stammlinien der Altweltkamele haben sich vermutlich vor fünf bis acht Millionen Jahren, und damit fast zeitgleich mit deren Einwanderung in die Alte Welt, genetisch voneinander getrennt,^[14] obwohl beide Arten heute noch miteinander kreuzbar sind. Die wilde Stammform des Dromedars, teilweise als Art Camelus thomasi Pomel (1893) bezeichnet, war ursprünglich in Südwestasien und Nordafrika verbreitet, ist aber in Afrika im Pleistozän ausgestorben.^[15] Im 2. Jahrtausend v. Chr. bewohnte die Art wohl nur noch ein kleines Areal in den südwestlichen Küstenregionen der Arabischen Halbinsel. Hier wurden die Tiere zunächst stark bejagt, wie sich an Knochenfunden in archäologischen Ausgrabungsstätten ablesen lässt.

Domestizierte Dromedare

Das Dromedar wurde vermutlich Ende des 2. Jahrtausends v. Chr. auf der Arabischen Halbinsel domestiziert.^[13] Die älteste mesopotamische Königsinschrift, in der das Kamel erwähnt wird, stammt von etwa 1060 v. Chr.^[16] Ab dem späten 2. Jahrtausend ändert sich die archäologische Fundsituation: Mehr Knochenmaterial in Siedlungen, weniger in abseits gelegenen Jagdstationen, die Tiere wurden zudem etwas kleiner und wurden künstlerisch in Haustierfunktion abgebildet, zusammengenommen wird dies als Nachweis der Domestizierung in diesem Raum zu dieser Zeit angesehen. Den genetischen Daten zufolge wurden aber noch lange Zeit Wildfänge in den frühen Zuchtstamm eingekreuzt.^[13] Zurück nach Nordafrika eingeführt wurde die – nun domestizierte – Art in relevanten Mengen erst im 1. Jahrtausend n. Chr. Dromedare könnten ursprünglich hauptsächlich als Milchlieferanten domestiziert worden sein. In Somalia überwiegt diese Nutzung bis heute.^[17] Die Nutzung als Fleisch- und Lederquelle sowie eine Verwendung der Wolle entwickelten sich etwas später. Sogar ihr Mist dient, getrocknet, in der rohstoffarmen Umgebung als Brennmaterial. Bis etwa 1500 v. Chr. wurde fast ausschließlich der Esel als Transporttier im Verbreitungsgebiet der Dromedare genutzt. Die Nutzung als Lasttier setzte zunächst die Entwicklung eines geeigneten Sattels voraus. Dieser musste die Last auch bei den wiegenden Bewegungen des Tieres im Passgang halten und gleichmäßig auf dem Rücken verteilen. Zwischen 1300 und 100 v. Chr. entwickelten nomadisch lebende arabische Ethnien einen für das Dromedar angepassten Tragesattel, der es erlaubt, durchschnittlich etwa 250 Kilogramm auf dem Tier zu transportieren. Diese Sattelform ist seit mehr als 2000 Jahren nahezu unverändert in Gebrauch.^[18]

Bei den Reitsätteln werden die schweren arabischen Höckersättel, deren Holzgestell über den gesamten Höcker gelegt wird, von den am Nordrand der Sahara verbreiteten leichteren Schultersätteln unterschieden. Bei diesem auf eine Entwicklung der Berber zurückgehenden Typ sitzt der Reiter nicht mit herunterhängenden Beinen auf, sondern vor dem Höcker, wo er seine Füße am Hals abstützen kann. Der mauretanische Männerreitsattel Rahla ist ein Beispiel. In Tunesien sitzt der Reiter hinter dem Höcker.

Das Dromedar verbreitete sich als Haustier erst recht spät in Nordafrika. Seit der Zeitenwende dehnt sich sein Verbreitungsgebiet jedoch auch aufgrund der zunehmenden Desertifikation stetig aus, oft auf Kosten von Hausrindern. Heute gibt es verschiedene Rassen, die meist entweder als Reittiere oder robuste Tragtiere gezüchtet werden. Man unterscheidet Reit-, Renn-, Last-, Berg- und Flachlanddromedare sowie Zwischenformen. Teilweise werden auch Hybride mit dem Trampeltier erzeugt, die aufgrund von Heterosis-Effekten größer und schwerer sind; sie eignen sich aber nicht für die Weiterzucht, werden also als Gebrauchskreuzungen immer wieder neu erzeugt.

Das Dromedar ist der wichtigste Begleiter der nomadisierenden Beduinen in der Sahara und in den arabischen Wüstengebieten. Es ist sowohl Last- als auch Reittier und dient den Beduinen als Lieferant von Wolle, Milch und Fleisch. Durch seine Genügsamkeit ermöglichte es die Einrichtung von Handelswegen durch unwegsame Wüstengegenden (z. B. der Weihrauchstraße von Südarabien an das Mittelmeer) und trug somit wesentlich zum wirtschaftlichen Wohlstand jener Zeit bei.

Die militärische Nutzung von Dromedaren als Reittier ist zumindest seit dem 9. Jahrhundert v. Chr. belegt. Bis heute werden die Tiere für diesen Zweck eingesetzt.

Siehe dazu den Hauptartikel Kamelreiter.

Arabische Kamele können gut schwimmen.^[20][21] Belegt ist, wie Menschen im Oman arabische Kamele zur Steigerung der Fitness vor Kamelrennen im Meer schwimmen ließen. Berichtet wurde außerdem, dass einige Tiere die über 10 Kilometer breite Meerenge zwischen dem Festland von Oman und der Insel Masira überqueren.^[20]

Charakteristik

Ilija Trojanow charakterisiert in seinem Buch Der Weltensammler dieses domestizierte und als Last- und Reittier in weiten Teilen Asiens und Afrikas verwendete Kamel:

Anders beschreibt Alexander William Kinglake das Wesen einer Dromedarstute in seinem Reisebericht Eothen:

Literatur

• Ronald M. Nowak: Walker’s mammals of the world. 6. Auflage. Johns Hopkins University Press, Baltimore 1999, ISBN 0-8018-5789-9 (englisch).
• E. Mukasa-Mugerwa: The Camel (Camelus Dromedarus): A Bibliographical Review. International Livestock Centre for Africa, Addis Abeba 1981, ISBN 92-9053-013-8.
• Faisal Almathen, Pauline Charruau, Elmira Mohandesan, Joram M. Mwacharo, Pablo Orozco-ter Wengel, Daniel Pitt, Abdussamad M. Abdussamad, Margarethe Uerpmann, Hans-Peter Uerpmann, Bea De Cupere, Peter Magee, Majed A. Alnaqeeb, Bashir Salim, Abdul Raziq, Tadelle Dessie, Omer M. Abdelhadi, Mohammad H. Banabazi, Marzook Al-Eknah, Chris Walzer, Bernard Faye, Michael Hofreiter, Joris Peters, Olivier Hanotte, Pamela A. Burger: Ancient and modern DNA reveal dynamics of domestication and cross-continental dispersal of the dromedary. In: PNAS. 113 (24), 2016, S. 6707–6712, doi:10.1073/pnas.1519508113.
• Ilse U. Köhler-Rollefson: Camelus dromedarius. In: Mammalian Species. 375, 1991, S. 1–8, doi:10.2307/3504297.
• Heike Bentheimer: Das Geschenk Gottes. In: Marokko: Tradition und Kultur im Land der Berber. Hrsg.: Bernd Schwenkros u. Detlef von Oppeln, Trescher Verlag, Berlin 2016, ISBN 978-3-89794-324-7, S. 32 (Leseprobe von Google Books).

Einzelnachweise

1. ↑ A. H. Hegazi: The liver of the camel as revealed by macroscopic and microscopic examinations. In: American Journal of Veterinary Research. 15, Nr. 56, 1954, S. 444–6.
2. ↑ ^{a b} A. H. Hegazi: The spleen of the camel compared with other domesticated animals and its microscopic examination. In: Journal of the American Veterinary Medical Association. 122, Nr. 912, 1953, S. 182–4.
3. ↑ M. Z. Barakat, M. Abdel-Fattah: Seasonal and sexual variations of certain constituents of normal camel blood. In: Zentralblatt für Veterinärmedizin Reihe A. 18, Nr. 2, 1971, S. 174–8. doi:10.1111/j.1439-0442.1971.tb00852.x.
4. ↑ A. S. Leese: "Tips" on camels for veterinary surgeons on active service. Bailliere, Tindall And Cox, London, UK 1918, S. 1–56.
5. ↑ K. Schmidt-Nielsen, E. C. Jr. Crawford, A.E. Newsome, K. S. Rawson, H.T. Hammel: Metabolic rate of camels: effect of body temperature and dehydration. In: American Journal of Physiology. 212, 1967, S. 341–6.
6. ↑ ^{a b} I. U. Kohler-Rollefson: Camelus dromedarius. Mammalian Species 375, 1991, S. 1–8 ([1])
7. ↑ Informationen auf der Website des Northern Territory Government (Memento des Originals vom 9. Februar 2015 im Internet Archive) Info: Der Archivlink wurde automatisch eingesetzt und noch nicht geprüft. Bitte prüfe Original- und Archivlink gemäß Anleitung und entferne dann diesen Hinweis.@1@2Vorlage:Webachiv/IABot/lrm.nt.gov.au (abgerufen am 8. Februar 2015).
8. ↑ Spiegel online: Plage in Australien: Scharfschützen erlegten 160.000 Kamele (abgerufen am 21. November 2013).
9. ↑ Bericht über Abschüsse von wilden Kamelen auf ORF.at (Memento des Originals vom 16. Dezember 2009 im Internet Archive) Info: Der Archivlink wurde automatisch eingesetzt und noch nicht geprüft. Bitte prüfe Original- und Archivlink gemäß Anleitung und entferne dann diesen Hinweis.@1@2Vorlage:Webachiv/IABot/www.orf.at (abgerufen am 13. Dezember 2009).
10. ↑ Dürre und Buschfeuer - Australien lässt Tausende Kamele abschießen. In: Website der Deutschen Welle. 8. Januar 2020, abgerufen am 13. Januar 2020.
11. ↑ DER SPIEGEL: Dürre: Scharfschützen sollen in Australien 10.000 Kamele töten - DER SPIEGEL - Wissenschaft. Abgerufen am 8. Januar 2020.
12. ↑ Pietro Martini, Peter Schmid, Loïc Costeur: Comparative Morphometry of Bactrian Camel and Dromedary. In: Journal of Mammalian Evolution. (online before print), 2017, doi:10.1007/s10914-017-9386-9
13. ↑ ^{a b c} Faisal Almathen, Pauline Charruau, Elmira Mohandesan, Joram M. Mwacharo, Pablo Orozco-ter Wengel, Daniel Pitt, Abdussamad M. Abdussamad, Margarethe Uerpmann, Hans-Peter Uerpmann, Bea De Cupere, Peter Magee, Majed A. Alnaqeeb, Bashir Salim, Abdul Raziq, Tadelle Dessie, Omer M. Abdelhadi, Mohammad H. Banabazi, Marzook Al-Eknah, Chris Walzer, Bernard Faye, Michael Hofreiter, Joris Peters, Olivier Hanotte, Pamela A. Burger: Ancient and modern DNA reveal dynamics of domestication and cross-continental dispersal of the dromedary. In: PNAS Proceedings of the National Academy of Sciences USA. 113 (24), 2016, 6707–6712, doi:10.1073/pnas.1519508113.
14. ↑ Pamela Anna Burger: The history of Old World camelids in the light of molecular genetics. In: Tropical Animal Health and Production. 48 (5), 2016, 905–913. doi:10.1007/s11250-016-1032-7 (open access).
15. ↑ J. Peters: Camelus thomasi Pomel, 1893, a possible ancestor of the one-humped camel? In: Zeitschrift für Säugetierkunde. 6, 1998, 372–376.
16. ↑ Michael Herles: Kamele in assyrischen Quellen – Ein Exot wird zur Selbstverständlichkeit. In: Ute Pietruschka, Michael P. Streck (Hrsg.): Symbolische Repräsentation und Wirklichkeit nomadischen Lebens. (= Nomaden und Sesshafte, Band 12) Dr. Ludwig Reichert, Wiesbaden 2010, S. 127.
17. ↑ William Bernstein: A Splendid Exchange – How Trade shaped the World. Atlantic Books, London 2009, ISBN 978-1-84354-803-4, S. 56.
18. ↑ William Bernstein: A Splendid Exchange – How Trade shaped the World. Atlantic Books, London 2009, ISBN 978-1-84354-803-4, S. 56 f.
19. ↑ Holger Schulz:: Dromedare – Die einhöckrigen Kamele Arabiens und Afrikas. Reportage. In: Die faszinierende Welt der Tiere. 19. April 2009, abgerufen am 18. Januar 2020.
20. ↑ ^{a b} Video: Camels go for a swim in Oman. In: timesofoman.com. Abgerufen am 29. November 2021 (englisch).
21. ↑ Hakai Magazine: Where Camels Take to the Sea. Abgerufen am 29. November 2021 (englisch).
22. ↑ Ilja Trojanow: Der Weltensammler. München 2007, ISBN 978-3-423-13581-8, S. 292 f.
23. ↑ Alexander William Kinglake: Eothen. London 1864. S. 190; dt. Übersetzung 2017 von Bernhard Rubenbauer: Eothen - Im Osmanischen Reich. ISBN 978-3-73940-078-5.

Alɣem neɣ Alɣem aserɣin (Assaɣ usnan: Camelus dromedarius) d tawsit n iɣersiwen yeṭṭafaren tawacult n tleɣmatin deg tfesna n tsenfednin, Ar tura ur yittwassen uẓar neɣ tamurt taẓaṛant n welɣem maca llan imusnawen id yeqqaren d akken-it yekka-d seg tzunegzirt taserɣint

Ass-a, Tilmas timegrudin ttidirent deg usamar alemmas d Tefrikt ugafa d ugafa n Lhend

Alɣem d aɣersiw yettusexdem s waṭas i yinig deg tniri ɣef anect-a llan wid is yessemman Aɣerrabu n tinri

Aglam

Addud n uwtem n welɣem amawaṭ d win yettawṭen ar 1.8 m ar 2 m ma d azuk-is gar n 400 ar 600 kg, Ma d tiwetmin addud-is yettawaṭ gar n 1,7 m ar 1,9 m ma d azuk-is s ddaw n uwtem s 10%

Alɣem yettwassen s yiri-ynes ɣezzifen yemmugen am uneccab, d yidmer-is aqlayan ukriz (adeyqan) d umeddis-is yellan sufell n uzagur-is yeččuren d tassemt dgi iy teffer učči i wakuden n ussar (lewqat n lḥaja)

Tikeli d unsay

Agrad n welɣem

Ẓeṛ daɣen

Ang dromedaryo (Ingles: Dromedary; Camelus dromedarius) isang mamalyang unggulado na magkakapantay ang kubang na kabilang sa pamilya Camelidae saring Camelus. May isang kabukutan o bukol sa likod ang mga kamelyong arabo, habang dalawa naman ang mga kabukutan sa likod ng mga baktriyanong kamelyo.

Lo dromadari (Camelus dromedarius) es un grand ongulat originari del nòrd d'Africa e de l'oèst d'Asia, e lo pus conegut dels camelids.

Qualques imatges

'S e seòrsa mhamal a tha ann an dromadair (Laideann: Camelus dromedarius). 'S e càmhal a tha ann, à Afraga-a-tuath. Tha aon chromag air.^[1]

Iomraidhean

1. ↑ Bucknell

Dromader (Camelus dromedarius) – to je ôrt wiôldżégò suska z rodzëznë kamélowatëch (Camelidae). Dzëkò òn wierã żił w Africe i Azëji.

Dromadè se yon gwo bèt.

Gade tou : Chamo

Tradiksyon

• Lòt kreyòl:
• Franse: Dromadaire
• Angle: Dromedary
• Alman: Dromedar
• Panyòl: dromedario

Istwa

Istwa mo sa

Referans

Kèk lyen

Dromedar (Camelus dromedarius), bir oʻrkachli tuya — tuyaning bir turi. Oʻrkachining bittaligi bilan baqtriya tuyasidan farq qiladi (qarang Baqtrian). Jussasi ikki oʻrkachli toʻyalarga qaraganda kichikroq. Boʻyi 210 sm ga boradi, rangi qizgʻish-kulrang. Boʻgʻozlik davri 13 oy, 2—4 kg jun qirqib olinadi (qarang Tuya).

Adabiyot

• OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

S Dromedar (Camelus dromedarius), au as Äihöckrigs oder Arabischs Kamel bezäichnet, isch e Süügerart us dr Gattig vo de Altwältkamel innerhalb vo dr Familie vo de Kamel (Camelidae). Es isch as Last- und Ritdier in wite Däil vo Asie und Afrika verbräitet, in sinere Wildform isch s aber usgstorbe. Dr Naame chunnt us em Griechische δρομάς (dromás), was „das wo lauft“ bedütet.

Litratuur

• Ronald M. Nowak: Walker’s mammals of the world. 6. Auflage. Johns Hopkins University Press, Baltimore, ISBN 0-8018-5789-9.
• E. Mukasa-Mugerwa: The Camel (Camelus Dromedarus): A Bibliographical Review. International Livestock Centre for Africa, Addis Abeba 1982. Online

Le dromedario (Camelus dromedarius) es un animal simile al camelo, sed se differentia per su pilo generalmente plus curte, corpore minus robuste et presentia de un sol gibbo in vice de duo.

Le dromedarios proveni del peninsula arabe, ma ha essite introducite per humanos in plure locos, e in altere casos iste animales ha escappate e ha formate populationes semisalvage . Per exemplo on pote citar le animales que habita in le Sahara, introducite pro le prime le vice in le epocha roman, e illos de Australia, que arrivava ibi durante le explorationes del angleses in le 18ve seculo.

Nomines

Le nomine dromedario veni del grec dromos, cursa.

Classification

Supertaxones

• regno = Animalia
• phylo = Chordata
• classe = Mammalia
• ordine = Artiodactyla
• familia = Camelidae
• genere = Camelus

Nen dromedaris in een deer uut de Sahara. Hee hef ene bulte op de rugge, anders as den kameel den twee bulten hef.

Dromedaro (Camelus dromedarius) esas granda mamifero di genero Camelus un-giba (Baktria kamelo havas duopla bosi). Probable havis origino en Araba peninsulo, e livas en nordo di Afrika e Mez-Oriento. Dum komenco di 19ma yarcento dromedari esis importacita per Australia for helpar la koloniigo di teritorio.

The dromedary (/ˈdrɒmədɛri/ or /-ədri/) an aa cried the Arabian camel or the Indian camel (Camelus dromedarius) is a lairge, even-taed ungulate wi ane hump on its back.

References

Lu drumidariu è na speci di camiddu chi havi sulu nu immu. Fa parti dû gèniri Camelus. Vivi 'n Africa dû nord e Mediu orienti.

Η Αραβική καμήλα (ή Καμήλα η δρομάδα ή απλώς Δρομάδα) είναι αρτιοδάκτυλο θηλαστικό της οικογενείας των Καμηλιδών. Η επιστημονική ονομασία του είδους είναι Camelus dromedarius και αποτελείται -σχεδόν αποκλειστικά- από εξημερωμένα άτομα, τα οποία απαντούν στην Αφρική, την Ασία και την Αυστραλία.

Τα ιδιαίτερα μορφολογικά και φυσιολογικά χαρακτηριστικά της Αραβικής καμήλας είχαν αποτελέσει, ανέκαθεν, αντικείμενο πολυετών ερευνών. Σήμερα, εκτός από κάποιους πληθυσμούς που εισήχθησαν στην Αυστραλία και διαβιούν σε άγρια κατάσταση, η αραβική καμήλα είναι το κατ΄εξοχήν εξημερωμένο ζώο εργασίας και φορτίου σε εκτεταμένες περιοχές ανά την υφήλιο και, ακόμη και αν θεωρηθεί ότι υπάρχουν πολλά άλλα ζώα επιφορτισμένα με αυτά τα καθήκοντα, ουδέν εξ αυτών διαθέτει την ικανότητα να επιβιώνει στις σκληρές συνθήκες των ερημικών οικοσυστημάτων στα οποία αυτή απαντά.

Ονοματολογία

Η επιστημονική ονομασία του γένους, Camelus, παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον, προέρχεται από ρίζα που χάνεται στα βάθη της ιστορίας, και είναι πολύ δύσκολο να προσδιορισθεί με ακρίβεια. Η πιθανότερη εκδοχή είναι ότι έχει σημιτική προέλευση και μέσω των κλάδων των Ανατολικών (Ακκαδική), και Βορειοδυτικών γλωσσών (Χαναανική), πέρασε στην αρχαία Ελληνική και την Λατινική, από όπου την δανείστηκαν όλες οι σημερινές γλώσσες.

Οι Βαβυλώνιοι και οι Ασσύριοι ήταν οι πρώτοι που αναφέρθηκαν στον όρο gammalu, με τους Εβραίους να αναφέρονται στην παραπλήσια λέξη gâmâl γ(κ)αμάλ, όπως μαρτυρείται στην Βίβλο (π.χ. Γεν. 24: 64, 31:34, κ.α.), αλλά και στον Ησύχιο. Αργότερα, καταγράφεται και η αραβική jimal. ^[3][4][5]

• Η ετυμολογική σημασία της πρωταρχικής λέξης από την οποία προέρχεται ο σημερινός όρος, είναι τόσο μεγάλη, που αποτελεί και την ρίζα του γράμματος γάμμα (Γ) του ελληνικού αλφαβήτου. Μάλιστα, η αρχική γραφή του Γ μάλλον ήταν σχηματοποιημένη εικόνα του ζώου. ^[i]

Η επιστημονική ονομασία του είδους, C. dromedarius, έχει ελληνική προέλευση, εκ του δρομάς (ο, η) «αυτός που τρέχει ή κινείται γρήγορα». ^[6] Τον όρο δανείστηκε η λατινική γλώσσα εκ του οποίου προήλθαν και οι αντίστοιχοι όροι σε διάφορες ευρωπαϊκές γλώσσες (αγγλ. dromedary, γαλλ. dromedaire, ιταλ. και ισπ. dromedario, γερμ. Dromedar, κ.λ.π.). Η λέξη παραπέμπει στην -γρήγορη και άνετη- κίνηση του θηλαστικού στο αντίξοο περιβάλλον όπου ζει.

Η σύγχρονη λέξη καμήλα προέρχεται από την αρχαία κάμηλος που ήταν σε ευρύτατη χρήση και απαντά σε πλήθος κειμένων της ελληνικής γραμματείας: (αι δε κάμηλοι ίδιον έχουσι...τον καλούμενον ύβον επί τω νώτω (Αριστοτ.), τη δε καμήλω έπεσθαι τον πεζόν στρατόν εκέλευε (Ηρόδ.), κ.α.). Μάλιστα, επειδή -όπως προαναφέρθηκε- ο αρχικός όρος ήταν γ(κ)αμάλ (γ(κ)αμάλ: η κάμηλος παρά Χαλδαίοις (Ησύχ.)), το -η- του επιθήματος -ηλος ετράπη εκ του πρωταρχικού -α στην ιωνική/αττική διάλεκτο. ^[7]

Ο νεοελληνικός τύπος γκαμήλα σχηματίστηκε μέσω ηχηροποίησης του -κ σε -γκ λόγω της αιτιατικής πτώσης: τη(ν κ)αμήλα> τη (γκ)αμήλα. Η λέξη αποτελεί σημαντικό α’ ή β’ συνθετικό σε πολλές ελληνικές λέξεις, μερικές από τις οποίες με πρωτογενή σημασία, π.χ. καμηλέμπορος, καμηλιέρης, καμηλοπάρδαλη, κ.α., αλλά και στρουθοκάμηλος, προβατοκάμηλος, κ.α. ^[8]

Η σύγχρονη ονομασία για το είδος αραβική καμήλα παραπέμπει σε μία από τις κυριότερες περιοχές όπου ζει ως εξημερωμένο το θηλαστικό και είναι ισοδύναμος όρος με τις, επίσης, ευρέως χρησιμοποιούμενες ονομασίες κάμηλος/καμήλα η δρομάς και δρομάς/δρομάδα. ^[ii] Υπάρχει και η ονομασία ινδική καμήλα που, όμως, δεν χρησιμοποιείται σχεδόν ποτέ στην -ελληνική- βιβλιογραφία.

Συστηματική Ταξινομική

Η αραβική καμήλα αποτελεί μονοτυπικό είδος εντός του γένους Camelus, δηλαδή δεν περιλαμβάνει υποείδη. Περιγράφηκε από τον Λινναίο στο περίφημο έργο του Systema Naturae, το 1758 (10th ed. 1:65). ^[9] Ωστόσο, το θηλαστικό ήταν πολύ γνωστό και οικείο κατά την αρχαιότητα και, η πρώτη -άτυπη- περιγραφή ανήκει στον Αριστοτέλη, ο οποίος μάλιστα διέκρινε την αραβική καμήλα από την βακτριανή, από το κυριότερο χαρακτηριστικό της, τον έναν (1) ύβο, αντί για τους δύο (2) της ασιατικής, όπως αναφέρεται στο έργο του «Ιστορίαι Ζώων». Μάλιστα, αποκαλούσε το ζώο με το σημερινό της όνομα: «καμήλα των Αράβων». ^[10]

Ο Βρετανός κτηνίατρος Άρνολντ Λιζ (Arnold Leese, 1878-1956), ειδικός στις μελέτες του πάνω στις καμήλες, είχε ταξινομήσει αδρά τις αραβικές καμήλες βάσει των ενδιαιτημάτων τους, σε τρεις ομάδες: καμήλες των λόφων, καμήλες των πεδιάδων και καμήλες που διαβιούν μεταξύ των λόφων και των πεδιάδων. Σήμερα, επειδή η αραβική καμήλα μπορεί να διασταυρωθεί με επιτυχία με την βακτριανή, μερικοί ερευνητές θεωρούν ότι έπρεπε να υπάρχει μόνον ένα (1) είδος με δύο ποικιλίες (varieties), βάσει των γονίμων υβριδίων. ^[11]

Ωστόσο, μιτοχονδριακή ανάλυση δείχνει ότι τα δύο taxa διαχωρίζονται κατά 10,3%. Μερικά στοιχεία, επίσης, υποδεικνύουν την έναρξη της ειδογένεσης εντός του γένους Camelus, στο Πρώιμο Πλειόκαινο. ^[12] Η αραβική καμήλα έχει 74 χρωμοσώματα, όσα και οι άλλες καμηλίδες, χωρίς διαφορές στον καρυότυπο.^[11] Εδώ και 1.000 χρόνια, περίπου, η αραβική και η βακτριανή καμήλα έχουν διασταυρωθεί με επιτυχία για να σχηματίσουν υβρίδια. Αυτά, χαρακτηρίζονται είτε από έναν (1) μακρύ και ελαφρώς μονόπλευρο ύβο (καμπούρα), ή δύο (2) ύβους, έναν μικρό και έναν μεγάλο. Μάλιστα, τα υβρίδια είναι μεγαλύτερα και ισχυρότερα από τους γονείς τους, ικανά να φέρουν περισσότερο φορτίο και επομένως είναι πιο χρήσιμα. Οι διασταυρώσεις αυτές συμβαίνουν ιδιαίτερα σε εκείνες τις περιοχές, όπου τα δύο είδη είναι συμπατρικά (Τουρκμενιστάν, Ιράν, Αφγανιστάν). ^[13] Άλλη επιτυχημένη διασταύρωση συμβαίνει μεταξύ, ενός πρώτης γενιάς υβριδικού θηλυκού και μιας αρσενικής βακτριανής καμήλας. ^[14]

Ιστορία

Το Βιβλίο της Γένεσης αναφέρει ότι η αραβική καμήλα είχε χρησιμοποιηθεί από νομαδικές φυλές από την 2η χιλιετία π.Χ., αλλά επειδή γράφηκε σε μεταγενέστερο χρόνο, οι πληροφορίες αυτές δεν μπορούν να επιβεβαιωθούν.^[3] Λόγιοι, τοποθετούν την εξάπλωσή της, στον 1ο αιώνα μ.Χ., πριν την άφιξη των Ρωμαίων. ^[15] Η περσική εισβολή του Καμβύση το 525 π.Χ. στην Αίγυπτο έφερε τα πρώτα εξημερωμένα ζώα στην περιοχή. Οι καμήλες από την Περσία, ωστόσο, δεν ήταν ιδιαίτερα επιφορτισμένες για το εμπόριο ή τα ταξίδια στη Σαχάρα, διότι οι -σπάνιες- διαδρομές που γίνονταν σε όλη την έρημο, πραγματοποιούνταν πάνω σε ιππήλατα άρματα. ^[16]

Οι δρομάδες έγιναν κοινές μετά την Ισλαμική κατάκτηση της Βόρειας Αφρικής. Ενώ η εισβολή είχε επιτευχθεί σε μεγάλο βαθμό με άλογα, οι νέες διασυνδέσεις με τη Μέση Ανατολή επέτρεψαν την μαζική εισαγωγή καμηλών. Αυτές οι καμήλες ήσαν καλά προσαρμοσμένες για μεγάλα ταξίδια στην έρημο, ενώ μπορούσαν να μεταφέρουν μεγάλα φορτία, επιτρέποντας σημαντικές συναλλαγές στη Σαχάρα, για πρώτη φορά. ^[17][18] Στη Λιβύη, που χρησιμοποιήθηκαν για μεταφορές στο εσωτερικό της χώρας, το γάλα και το κρέας τους αποτελούσε την βασική τοπική διατροφή. ^[19]

Στα μέσα του 6ου αιώνα π.Χ,, η καμήλα χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στον πόλεμο, όταν ο βασιλιάς των Αχαιμενιδών, Κύρος ο Μέγας, έκανε χρήση αυτών των ζώων στους πολέμους εναντίον του Κροίσου της Λυδίας, το 547 π.Χ.. Από τότε, οι Πέρσες, οι Σελευκίδες, ο Μέγας Αλέξανδρος, οι Πάρθοι και οι Σασανίδες χρησιμοποιήσαν δρομάδες στον πόλεμο. Είχαν, επίσης, χρησιμοποιηθεί για τον ίδιο λόγο στις ανατολικές επαρχίες της Αιγύπτου, την Αραβία, την Ιουδαία, τη Συρία, την Καππαδοκία, και τη Μεσοποταμία.^[3] Οι Ρωμαίοι, μάλιστα, διέθεταν ειδικό στρατιωτικό σώμα από αραβικές καμήλες με τους αναβάτες τους, οι οποίοι ονομάζονταν δρομεδάριοι. Η εξημέρωση των δρομάδων φαίνεται ότι ξεκίνησε στην κεντρική και νότια Αραβία, 4.000 χρόνια πριν, περίπου. Από εκεί διαδόθηκαν στην Εγγύς Ανατολή και στην Αφρική. ^[20]

Γεωγραφική κατανομή και βιότοπος

Οι σημερινοί, εξημερωμένοι πληθυσμοί της αραβικής καμήλας κατανέμονται στις άνυδρες και ημι-άνυδρες περιοχές της Αφρικής και της Ασίας. Όλες οι καμήλες της Αφρικής είναι αραβικές, ενώ στην Ασία υπάρχουν πολλές βακτριανές, ιδιαίτερα στο ανατολικό τμήμα της ηπείρου. Το 84% των δρομάδων της Αφρικής ζουν στην Σομαλία, το Σουδάν (Β. και Ν.), την Αιθιοπία, το Τζιμπουτί και την Κένυα, με τους μεγαλύτερους πληθυσμούς στις δύο πρώτες χώρες. ^[14] Το ποσοστό αυτό αντιπροσωπεύει το 60% του παγκόσμιου πληθυσμού.^[11] Το νότιο όριο των αραβικών καμηλών της Αφρικής καθορίζεται από την υγρασία της ατμόσφαιρας και από την εξάπλωση της μύγας τσε-τσε, που προκαλεί τρυπανοσωμίαση των ζώων (nagana), περίπου στις 15°Β (από Σενεγάλη προς Νιγηρία) και στους 13°Β (στο Τσαντ και το Σουδάν). Μόνο στο Κέρας της Αφρικής κατεβαίνουν μέχρι τις 2°Ν.

Στην Ασία, οι αραβικές καμήλες καταλαμβάνουν μιαν ευρεία ζώνη, που αρχίζει δυτικά από την Τουρκία και μέσω Εγγύς Ανατολής, Μέσης Ανατολής και Αραβικής Χερσονήσου, φθάνει ανατολικά μέχρι την Δ. Ινδία.^[14]

Αραβικές καμήλες υπάρχουν και στα Κανάρια, όπου είχαν εισαχθεί από το 1460, ενώ κατεβλήθησαν προσπάθειες εισαγωγής τους και σε Ισπανία, Γαλλία και Ιταλία, χωρίς επιτυχία. Στην Αμερική, τόσο στη Νότιο (Περού, Βολιβία, Βραζιλία, Κολομβία), όσο και την Κεντρική (Καραϊβική) και στις ΗΠΑ είχαν γίνει εισαγωγές αραβικών καμηλών από τον 17ο μέχρι τον 19ο αιώνα αλλά χωρίς επιτυχία, επίσης.^[14] Στις ΝΔ. ΗΠΑ η εισαγωγή αραβικών καμηλών έγινε στα μέσα του 19ου αιώνα, με σκοπό την χρήση τους ως μεταφορικά μέσα, αλλά και για το κρέας τους, ωστόσο η κατασκευή των μεγάλων αυτοκινητοδρόμων, κατέστησε το εγχείρημα ανώφελο. ^[21]

• Ο καθηγητής και ερευνητής Ρ. Μπούλιτ (Richard Bulliet, 1934-) υποστηρίζει ότι οι οι αραβικές καμήλες εγκαθίστανται εκεί όπου δεν εγκαθίστανται οι βακτριανές και, αντιστρόφως. Αυτό, πάντοτε κατά την άποψή του, συμβαίνει, διότι οι νομάδες των ερήμων της Συρίας και της Αραβικής Χερσονήσου εκτιμούν περισσότερο την αραβική καμήλα, ενώ οι ασιάτες νομάδες προτιμούν την βακτριανή συγγενή της.^[11]

Στην Αυστραλία

Η αραβική καμήλα απαντά σε άγρια κατάσταση μόνον σε μερικές περιοχές της Αυστραλίας, όπου είχε εισαχθεί από το 1860. Τότε, στην αποστολή Μπερκ-Ουίλς (Burk-Wills) είχαν μεταφερθεί 15 μόνον καμήλες για να σηκώνουν τα βαριά φορτία της αποστολής. Όμως, μεταξύ 1870-1900, τουλάχιστον 15.000 ζώα μεταφέρθηκαν στο νησί, τόσο αραβικές όσο και βακτριανές καμήλες. Μετά την πάροδο πολλών ετών και την ανάπτυξη των συγκοινωνιών, οι καμήλες δεν χρησιμοποιούνταν πλέον και επειδή κόστιζε ο «επαναπατρισμός» τους, κάποιοι καμηλιέρηδες απελευθέρωσαν γύρω στο 1930 αρκετές, οι οποίες πολλαπλασιάστηκαν και αποτέλεσαν τον πυρήνα για τους σημερινούς άγριους πληθυσμούς.

Το 2008 ο αριθμός τους εκτιμήθηκε σε περισσότερα από 1.000.000 άτομα, με την πιθανότητα διπλασιασμού τους κάθε 8-10 χρόνια. ^[22] Οι επιπτώσεις ήταν πολύ σοβαρές, ιδιαίτερα στα υδατικά αποθέματα, αλλά και στα δίκτυα και την τοπική βλάστηση. Τότε, αποφασίστηκε από το Σχέδιο Διαχείρισης της Αυστραλιανής Άγριας Καμήλας, που ιδρύθηκε το 2009, η αναγκαστική σφαγή χιλιάδων ατόμων για να ελεγχθεί η ανεξέλεγκτη αύξηση του πληθυσμού τους. ^[23] Το 2019, η τεράστια οικολογική καταστροφή που προκλήθηκε από τις πυρκαγιές, σε όλη σχεδόν την Αυστραλία, έχει θέσει επί τάπητος το θέμα περί επιλεκτικής θανάτωσης χιλιάδων καμηλών, επειδή καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες νερού το οποίο κρίνεται άκρως απαραίτητο υπό τις συγκεκριμένες συνθήκες. ^[24]

Μορφολογία

Η αραβική καμήλα είναι άμεσα αναγνωρίσιμη από τον μοναδικό -εμφανή- ύβο (καμπούρα) της, σε αντίθεση με την βακτριανή η οποία διαθέτει δύο ύβους. Ο ύβος αποτελείται από λίπος και ινώδη ιστό και το μέγεθός του εξαρτάται από την διατροφική κατάσταση του ζώου (σε συνθήκες λοιμού, σχεδόν εξαφανίζεται). Η συγκέντρωση των αποθεμάτων λίπους σε μία περιοχή του σώματος και όχι στον υποδόριο ιστό, διευκολύνει την απαγωγή της θερμότητας από το σώμα (βλ. και Φυσιολογία). ^[25]

Στην πραγματικότητα η αραβική καμήλα δημιουργεί στο σώμα της δύο ύβους, εκ των οποίων μόνον ο ένας -ο οπίσθιος- αναπτύσσεται πλήρως. Ο υποανεπτυγμένος εμπρόσθιος ύβος βρίσκεται περίπου στο ύψος των ώμων και χρησιμεύει -όπως ο κύριος ύβος- για την αποθήκευση λίπους. Ο μικρός αυτός ύβος είναι ορατός όταν κάποιος παρατηρήσει με προσοχή την περιοχή των ώμων. ^[26]

Εκτός από τον ύβο, το σώμα της δρομάδας χαρακτηρίζεται από τον μακρύ και κυρτό λαιμό, το στενό αλλά βαθύ στήθος, τα λεπτά, μακριά άκρα και, τα σχεδόν τετραγωνισμένα πόδια με πλατιά πέλματα και δύο (2) δακτύλους που μοιάζουν με δερμάτινα «μαξιλαράκια». Το κεφάλι είναι μικρό σε σχέση με το σώμα, ενώ οι οφθαλμοί είναι μεγάλοι και προστατεύονται από διπλή σειρά πολύ πυκνών, μακριών βλεφαρίδων. Πάνω από τα μάτια βρίσκονται προεξέχοντα υπερόφρυα τόξα (supraorbital ridges) που καλύπτονται από πυκνά, «θαμνώδη» φρύδια. Τα αυτιά είναι κοντά και στρογγυλεμένα, και τα ρουθούνια είναι σχισμοειδή. Το άνω χείλος διαιρείται από μέση ραφή σε δύο διακριτά μέρη, τα οποία κινούνται ανεξάρτητα το ένα από το άλλο, ενώ το κάτω χείλος είναι κρεμάμενο. Η ουρά είναι μακριά και φουντωτή.

Το τρίχωμα μπορεί να κυμαίνεται από σκούρο καφέ μέχρι πολύ ανοικτότερο μπεζ χρώμα της άμμου, αλλά έχουν εμφανισθεί και άτομα σχεδόν μαύρα έως σχεδόν λευκά. Η τριχοφυΐα περιλαμβάνει αρκετές τούφες από σκληρές τρίχες στον λαιμό, την καμπούρα, και τους ώμους.

Στην αραβική καμήλα εμφανίζεται φυλετικός διμορφισμός, καθώς και τα δύο φύλα είναι αρκετά διαφορετικά σε μέγεθος, σε βάρος, αλλά και σε κάποια επί μέρους μορφολογικά στοιχεία.

Επί μέρους ανατομικά στοιχεία

Το κρανίο της αραβικής καμήλας χαρακτηρίζεται από την ανεπτυγμένη οβελιαία ακρολοφία (saggital crest), δομή που βρίσκεται σε λίγους αρτίγονους οργανισμούς (μεγάλα πρωτεύοντα, κάποια ερπετά, κ.α.), ενώ υπήρχε και σε πρώιμα ανθρωποειδή (Australopithecus robustus) και δεινοσαύρους. Χαρακτηρίζει τους οργανισμούς με μεγάλες γνάθους και καλά ανεπτυγμένους μασητήρες μυς. ^[27] Η σπονδυλική στήλη αποτελείται από 44-50 σπονδύλους και έχει μέσο μήκος 214 εκατοστά, περίπου. Καταλήγει στην άρθρωση μεταξύ των 2ου και 3ου οσφυϊκών σπονδύλων.

Δεν υπάρχουν αδένες στο πρόσωπο, αλλά στις πλευρές του λαιμού σε απόσταση 5-6 εκατ. από την αυχενική ακρολοφία (nuchal crest) υπάρχουν τροποποιημένοι «ιδρωτοποιοί» αδένες οι οποίοι εκκρίνουν ένα καφετί, δύσοσμο υγρό κατά τη διάρκεια του οργασμού (rut). Μάλιστα, αυτοί οι αδένες αυξάνονται σε μέγεθος με την πάροδο της ηλικίας. Υπάρχουν 4 πλευρικά συμπιεσμένοι μαστοί, με τετράχωρους μαστικούς αδένες κωνικού σχήματος, οι οποίοι μπορούν να παράγουν γάλα ακόμη και υπό συνθήκες αφυδάτωσης.

Η άνω γνάθος διαθέτει 16 οδόντες, εκ των οποίων οι κυνόδοντες είναι πολύ ισχυροί, προεξέχοντες και, μπορούν να φθάσουν σε μήκος τα 4 εκατοστά. Η κάτω γνάθος διαθέτει 18 οδόντες, με μικρότερους κυνόδοντες. Όλοι οι οδόντες τίθενται σε λειτουργία μετά τα 8 χρόνια της ηλικίας του ζώου. Ο άνω μέσος και οι εσωτερικοί κοπτήρες αντικαθίστανται με τα χρόνια από σκληρό οδοντικό «μαξιλαράκι». Ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά δομικά στοιχεία είναι η ιδιόμορφη μαλακή υπερώα του αρσενικού, που ονομάζεται dulaa στα αραβικά, που μπορεί να φουσκώνει και να γίνεται σαν βαθύς ροζ σάκος. Αυτή η δομή, φθάνει τα 18 εκ. σε μήκος και συχνά συγχέεται με τη γλώσσα του ζώου, καθώς κρέμεται από την πλευρά του στόματος του αρσενικού για να προσελκύει τα θηλυκά κατά την περίοδο του ζευγαρώματος (βλ. Αναπαραγωγή). Η μακριά επιγλωττίδα καλύπτει εν μέρει το οπίσθιο τμήμα αυτής της μαλακής υπερώας.

Οι τρίχες του σώματος αποτελούνται από δέσμες δύο ειδών, μία (1) δέσμη με λίγες, καλυπτήριες τρίχες και μία (1) δέσμη με μάλλινες τρίχες, που είναι και περισσότερες. Κάθε καλυπτήρια τρίχα έχει διαφορετικό θυλάκιο έκφυσης και συνδέεται με δακτύλιο σμηγματογόνων αδένων, έναν (1) σωληνωτό ιδρωτοποιό αδένα και έναν (1) ανορθωτήρα μυ. ^[28][29] Το δέρμα μετασχηματίζεται σε κεράτινους τύλους (κάλους) στο στέρνο, στα γόνατα, στα καρπικά και ταρσικά οστά. Το συνολικό πάχος του (επιδερμίδα + χόριο) είναι 2,2 έως 4,7 χιλιοστά, περίπου. ^[30]

Η καρδιά έχει μάζα 5 κιλών, με το μυτερό της άκρο να έχει κλίση προς τα αριστερά. Ο φυσιολογικός αριθμός παλμών είναι 50 ανά λεπτό, περίπου, με τον όγκο παλμού να φθάνει τα 93 κυβικά εκατοστά. Το φυσιολογικό ΡΗ αίματος είναι 7,1-7,6, ενώ τα ερυθρά αιμοσφαίρια έχουν σχήμα οβάλ. Το στομάχι δεν είναι ομόλογο με των άλλων μυρηκαστικών και εμπεριέχει αριθμό μικρών θαλάμων, άγνωστης λειτουργίας –σίγουρα όχι για αποθήκευση ύδατος. Το ήπαρ είναι 4-λοβο, τριγωνικό, διαστάσεων 60 Χ 42 εκ. και μάζας 6,5 κιλών. Χοληδόχος κύστη δεν υφίσταται, ενώ κάθε νεφρός έχει όγκο 853 κυβικά εκ.

Βιομετρικά στοιχεία

• Μήκος σώματος: 2,30 έως 3,40 μέτρα (χωρίς την ουρά)
• Ύψος μέχρι τον ώμο: ♂ 1,80 έως 2,10 μέτρα, ♀ 1,70 έως 1,90 μέτρα
• Ύψος ύβου: 20 έως 25 εκατοστά
• Μήκος ουράς: 45 έως 50 εκατοστά
• Διαστάσεις ποδιών (μήκος Χ πλάτος): 18 Χ 19 εκ. (εμπρόσθια), 16 Χ 17 εκ. (οπίσθια)
• Βάρος: ♂ 400 έως 600 (-700) (-1000 σπάνια) κιλά, ♀ 300 έως 540 κιλά
• Οδοντικός τύπος: 1.1.3.3 3.1.2.3 {displaystyle { frac {1.1.3.3}{3.1.2.3}}} .

Τροφή

Οι αραβικές καμήλες είναι αποκλειστικά φυτοφάγα θηλαστικά, με τα θαμνώδη και ποώδη φυτά να αποτελούν μέχρι και το 70% της διατροφής τους, κατά τη διάρκεια του χειμώνα και μέχρι το 90%, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Το υπόλοιπο ποσοστό αποτελείται από μονοκοτυλήδονα αγρωστώδη (Graminae) και σαρκώδη φυτά, τα οποία αποσπώνται από το έδαφος με χαρακτηριστικό «ρουφηχτό» τρόπο (vacuum way). ^[31] Ωστόσο, σε εξαιρετικές περιπτώσεις ανυπαρξίας φυτικής ύλης, οι δρομάδες μπορούν να φάνε ακόμη και ψάρια ή κόκκαλα. ^[32]

Πάνω από 330 είδη έχουν καταγραφεί στο διαιτολόγιο των δρομάδων, με κύρια τα Aristida pungens, Acacia (Vachellia) tortilis, Panicum turgidum, Launaea arborescens και Balanites aegyptiaca στην περιοχή της Σαχάρας. Στην Αυστραλία προτιμώνται τα είδη Trichodesma zeylanicum και Euphorbia tannensis με το πρώτο, μάλιστα, να αποκαλείται και «θάμνος της καμήλας» (camel bush). Στην Ινδία περιλαμβάνονται τα Vigna aconitifolia, Vigna mungo, Cyanopsis tetragonoloba, Melilotus parviflora, Eruca sativa (ρόκα), Trifolium spp. και Brassica campestris.^[31] Όταν μασάνε αγκαθωτά φυτά, λ.χ. κλαδιά από ακακίες, οι δρομάδες κρατούν το στόμα τους ανοικτό. Οι μακριές βλεφαρίδες, τα πυκνά φρύδια και τα ρουθούνια που έχουν τη δυνατότητα να κλείνουν, βοηθούν πολύ στην αποφυγή τραυματισμών από τους αγκαθωτούς θάμνους. ^[33]

• Ανεξαρτήτως περιοχής, οι αραβικές καμήλες προτιμούν τις ακακίες (Acacia spp. ) και τα αλόφυτα των γενών Atriplex, Nucularia, Anabasis και Salsola.^[31]

Η διατροφή των δρομάδων με φυτά που περιέχουν υψηλά ποσά NaCl (αλατιού) είναι απολύτως απαραίτητη στις συνθήκες όπου ζούν, με την έντονη εξάτμιση των σωματικών υγρών. Μάλιστα, οι ανάγκες τους σε αλάτι είναι 6-8 φορές μεγαλύτερες από εκείνες των άλλων μεγάλων ζώων. Γι’ αυτό τον λόγο, εάν δεν υπάρχουν αλόφυτα στη διατροφή τους, είναι αναγκαία η προσθήκη 45-60 γραμ. αλατιού στο νερό που πίνουν. Η σοβαρή έλλειψη αλατιού οδηγεί σε κράμπες ή και σε δερματική νέκρωση.^[14]

Αντίθετα με ό, τι πιστεύεται, οι αραβικές καμήλες τρώνε λίγο σε σχέση με την σωματική τους μάζα. Περίπου 5-10 κιλά τροφής είναι αρκετά για μια καμήλα που μεταφέρει 120 κιλά φορτίου για 30 χιλιόμετρα. Επίσης, οι δρομάδες μπορούν να επιβιώσουν για μικρό χρονικό διάστημα με, μόλις, 2 κιλά τροφής την ημέρα. Σε συνθήκες έντονης δυσκολίας στην ανεύρεση τροφής, μπορούν να μειώσουν τις διατροφικές τους ανάγκες, τρώγοντας πολύ λιγότερες ποσότητες και αποθηκεύοντας ενέργεια στον ύβο τους.^[14]

Κίνηση

Σε αντίθεση με πολλά άλλα ζώα, οι καμήλες βαδίζουν σε δύο «χρόνους», με τα δύο κάτω άκρα της κάθε πλευράς να κινούνται ταυτόχρονα σε κάθε «χρόνο». Αυτή η κίνηση, που παρατηρείται και στις καμηλοπαρδάλεις, προκαλεί χαρακτηριστική «χορευτική» ταλάντωση του σώματος κατά την βάδιση, η οποία μπορεί να προκαλεί αίσθημα ανασφάλειας στον αναβάτη.

• Ο χαρακτηριστικός «λικνιστός» τρόπος με τον οποίο βαδίζουν οι δρομάδες είναι ο κύριος λόγος που έχουν αποκληθεί «πλοία της ερήμου» και, όχι το ότι απλώς διασχίζουν τις ερημικές εκτάσεις.^[14]

Τα πόδια διαθέτουν μαλακά πέλματα και είναι άριστα προσαρμοσμένα για κίνηση στην άμμο. Λόγω του βάρους τους, ιδιαίτερα όταν μεταφέρεται φορτίο, τα πέλματα ανοίγουν με ελαστικό τρόπο κατά τη βάδιση. Naumann Όμως, είναι παντελώς ακατάλληλα για κίνηση σε γλιστερό ή λασπώδες έδαφος, ενώ εύκολα μπορούν να τραυματιστούν σε έδαφος με κοφτερές πέτρες. Οι δρομάδες, όπως και οι βακτριανές καμήλες είναι δακτυλοβάμονα (digitigrade) αρτιοδάκτυλα.^[14]

Φυσιολογία και προσαρμογές

Η φυσιολογία της αραβικής καμήλας είναι τέτοια, ώστε να προσαρμόζεται στις αντίξοες συνθήκες (υψηλές θερμοκρασίες, άμμος) που επικρατούν στα άνυδρα οικοσυστήματα της κατανομής της, σε αντίθεση με τις ψυχρές περιοχές όπου ζει η βακτριανή συγγενής της.

Η ικανότητα της δρομάδας να αντέχει τις υψηλές θερμοκρασίες και την ξηρασία, είναι μοναδική στο ζωικό βασίλειο και δεν εξαρτάται τόσο από την αποθήκευση ύδατος, όσο από τις επί μέρους φυσιολογικές της «ιδιαιτερότητες» που σκοπό έχουν την εξοικονόμησή του. Δηλαδή, όσο νερό και να πιεί ένας άλλος οργανισμός θα εξαντληθεί αμέσως στις αντίξοες ερημικές συνθήκες, κάτι που δεν συμβαίνει με την καμήλα.

Οι αραβικές καμήλες δεν ιδρώνουν μέχρις ότου φθάσουν στα ανώτατα όρια της θερμοχωρητικότητάς τους, που σημαίνει 42°C θερμοκρασία σώματος. ^[34] Η θερμορυθμιστική ικανότητά τους έχει εύρος 6° (34,1°-41,7° C), με το μέγιστο κατά το απόγευμα και το ελάχιστο κατά τις πρωινές ώρες. Αυτή η προσαρμογή, μειώνει στο ελάχιστο την ροή θερμικής ενέργειας από το περιβάλλον προς το σώμα του ζώου, οπότε περιορίζεται η απώλεια ύδατος με την εφίδρωση. Όταν οι καμήλες έχουν πιει νερό πρόσφατα, αυτό το εύρος περιορίζεται στους 2°, διότι δεν υπάρχει άμεση ανάγκη εξοικονόμησης νερού. Το κοντό τρίχωμα των δρομάδων (σε αντίθεση με το μακρύ των βακτριανών καμηλών) βοηθάει πολύ στην εξάτμιση ύδατος, γι’ αυτό και τα ζώα προτιμάται να κουρεύονται. Ακόμη και η, κατά ομάδες, ανάπαυσή τους κατά την διάρκεια των θερμών ωρών της ημέρας μειώνει την ανάκλαση του φωτός και την διάχυση θερμότητας από το έδαφος. ^[35]

Η ικανότητα των δρομάδων σε συνθήκες αφυδάτωσης είναι υπερδιπλάσια από εκείνη των περισσοτέρων άλλων θηλαστικών. Στις συνήθεις θερμοκρασίες των 30-40° C των περιοχών όπου ζουν, δεν έχουν ανάγκη να πιούν νερό, παρά κάθε 10-15 ημέρες και σε υψηλότερες θερμοκρασίες, κάθε 4-7 ημέρες. Μπορούν να αντέξουν απώλεια ύδατος μεγαλύτερη του 30% της σωματικής τους μάζας, κάτι που θα ήταν θανατηφόρο για τα άλλα θηλαστικά, των οποίων η ίδια ικανότητα δεν ξεπερνά το 15% της μάζας σώματός τους. Το απαραίτητο νερό για την συνέχιση των ζωικών λειτουργιών στις καμήλες, δεν αντλείται από το πλάσμα, αλλά από το μεσοκυττάριο υγρό. ^[36] Επίσης, τα ερυθρά τους αιμοσφαίρια εμφανίζουν ισχυρότατη αντίσταση στην υψηλή ωσμωτική πίεση που ασκείται στα τοιχώματά τους, φθάνοντας μέχρι το 240% του αρχικού τους μεγέθους, χωρίς να υδρολύονται (!)

Επειδή υπάρχει τόση απώλεια νερού, η αραβική καμήλα με την πρώτη ευκαιρία που θα της δοθεί, καταναλώνει πολύ μεγάλες ποσότητες μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα. Ανακτούν έως και 30% του σωματικού τους βάρους σε νερό, περίπου 20-30 λίτρα ύδατος ανά λεπτό της ώρας. Επίσης, σε συνθήκες έντονης λειψυδρίας μπορούν να πιουν υφάλμυρο ή ακόμη και θαλασσινό νερό.^[37][38]

Η ικανότητα των δρομάδων να αποθηκεύουν ενέργεια μέσω του ύβου (καμπούρα) τους είναι μοναδική και μπορεί να φθάσει μέχρι τα 36 κιλά. Η χρήση αυτών των ενεργειακών αποθεμάτων πραγματοποιείται, όταν δεν υπάρχει διαθέσιμη τροφή, γι’ αυτό και ένας συρρικνωμένος ύβος είναι σημάδι ασιτίας.

Η θερμοκρασία του εγκεφάλου είναι κρίσιμη, γι’ αυτό πρέπει να διατηρείται σε σταθερά επίπεδα. Για να επιτευχθεί αυτό, οι δρομάδες διαθέτουν ένα δίκτυο αιμοφόρων αγγείων που αποκαλείται θαυμαστό δίκτυο (rete mirabile). Αυτό, αποτελείται από αρτηρίες και φλέβες τοποθετημένες πολύ κοντά η μία στην άλλην και απαντά σε κάποια σπονδυλόζωα όλων των συνομοταξιών. Στο αγγειογράφημα η περιοχή αυτή εμφανίζεται ως ομογενής περιοχή χωρίς να ξεχωρίζουν τα επί μέρους αγγεία. Το αίμα ρέει προς αντίθετες κατευθύνσεις και εύκολα ανταλλάσσονται θερμότητα, ιόντα, ή αέρια μεταξύ των αγγειακών τοιχωμάτων έτσι, ώστε στα δύο ρεύματα αίματος να διατηρείται συνεχής ανισορροπία (gradient) σε σχέση με τα παραπάνω μεγέθη. Αυτή η ανισορροπία αναγκάζει την περιοχή να βρίσκεται σε συνεχή λειτουργία, σε αντίθεση με την ισορροπία που επέρχεται όταν τα δύο ρευστά τρέχουν παράλληλα (countercurrent exchange) και υπακούει σε νόμους που υπάγονται στο πεδίο της υδροδυναμικής. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι εγκεφαλικές περιοχές της καμήλας ψύχονται συνεχώς. ^[39]

Τα παραγόμενα ούρα μπορεί να περιέχουν NaCl (χλωριούχο νάτριο) έως και 1000 mEq/lt. Σε πειράματα, διψασμένες καμήλες μπορούσαν να πιουν νερό με πυκνότητα σε NaCl μεγαλύτερη εκείνης του θαλασσινού (3,5-5,5%). ^[40] Τα αφυδατωμένα άτομα εμφανίζουν έως και 73% μείωση στην επαναπορρόφηση Νa από τα νεφρικά σωληνάρια, αυξάνοντας την απέκκριση Na μέχρι και 42%.^[34] Η ουρία απεκκρίνεται σε επίπεδα κάτω του 1 γρ./ημέρα, ενώ μπορεί να ανακυκλωθεί από τους νεφρούς προς το στομάχι, για ανάγκες πρωτεϊνοσύνθεσης και ανακύκλωσης ύδατος. ^[34][41]

Τα ρουθούνια περιβάλλονται από ειδικούς σφιγκτήρες μυς και μπορούν να κλείνουν ερμητικά, παρεμποδίζοντας την είσοδο νερού ή/και σκόνης. Οι ρινικές κοιλότητες συνδέονται με ζεύγος «τυφλών» σάκων, οι οποίοι παράγουν ειδικό ρινικό υγρό, καθώς και με ζεύγος πλευρικών ρινικών αδένων που υγραίνουν τον αναπνεόμενο αέρα. Η τραχεία έχει μήκος 13-15 εκ. και διάμετρο 2-2,5 εκ. και οι πνεύμονες δεν είναι λοβωτοί. Οι αναπνευστικές κινήσεις μειώνονται στο αφυδατωμένο ζώο.^[14]

Οι ωοθήκες έχουν κοκκινωπό χρώμα και είναι κυκλικές και πεπλατυσμένες. Περικλείονται σε κωνικό θύλακο και έχουν διαστάσεις 4 Χ 2,5 Χ 0,5 εκ,. κατά την διάρκεια του μη-οίστρου. Οι σάλπιγγες είναι 25-28 εκατοστά σε μήκος και η μήτρα είναι δίκερη-καρδιοειδής (bicerous). Το όσχεο βρίσκεται ψηλά στο περίνεο με όρχεις σε ξεχωριστoύς σάκους 7-10 εκ. σε μήκος, 4,5 εκ. πάχος και 5 εκ. πλάτος. Ο δεξιός όρχις είναι συχνά μικρότερος από τον αριστερό και κατά τη διάρκεια του οίστρου, η μάζα τους φθάνει τα 165-253 γρ. συνολικά, ενώ το πέος που καλύπτεται από τριγωνικό άνοιγμα βαλάνου (penile sheath), μπορεί να φθάσει τα 60 εκ. σε μήκος.^[14]

Ηθολογία

Το καλοκαίρι, οι δρομάδες συνήθως αναπαύονται τις θερμές ώρες της ημέρας σε στενά συγκροτούμενες ομάδες. Σε γενικές γραμμές, τα κοπάδια αποτελούνται από περίπου 20 άτομα, με επικεφαλής ένα κυρίαρχο αρσενικό και πολλά θηλυκά. Ωστόσο, ακόμη και τα θηλυκά μπορούν να οδηγούν την ομάδα, κατά βάρδιες. ^[14] Μερικά αρσενικά, είτε σχηματίζουν «εργένικες» ομάδες ή περιφέρονται μόνα τους. Πάντως, οι σχηματισμένες ομάδες δεν είναι ιδιαίτερα εδαφικές, και μπορεί να αποτελούνται από εκατοντάδες ζώα, που συγκεντρώνονται όλα μαζί, ιδιαίτερα όταν ψάχνουν για νερό. ^[42] Προτιμούν να κινούνται σε μία (1) γραμμή, το ένα ζώο πίσω από το άλλο.

Κάποια ειδικά χαρακτηριστικά της συμπεριφοράς τους περιλαμβάνουν «επιθέσεις» σε άλλες καμήλες, χωρίς να τις δαγκώνουν αλλά, δείχνοντας τη δυσαρέσκειά τους κτυπώντας τα πόδια στο έδαφος, τρέχοντας, ή μερικές φορές κάνοντας εμετό (cud) μυρηκασμένο φαγητό, όταν ενοχληθούν. Τους αρέσει να ξύνουν μέρη του σώματός τους με τα εμπρός ή τα πίσω πόδια ή με τους κάτω κοπτήρες. Επίσης, έχουν παρατηρηθεί να τρίβονται σε κορμούς δένδρων και να κυλιούνται στην άμμο. Συνηθίζουν να «μαρκάρουν» τον χώρο τους με ούρα, ενώ όταν αφοδεύουν δεν υιοθετούν κάποια ειδική στάση του σώματος.^[14]

Οι κύριες φωνήσεις τους περιλαμβάνουν ένα βέλασμα σαν του προβάτου που χρησιμοποιείται για τον εντοπισμό ατόμων και, το χαρακτηριστικό γουργούρισμα των αρσενικών κατά τον οίστρο (βλ. Αναπαραγωγή). Ωστόσο, βγάζουν και άλλες φωνές όπως έναν οδοντικό συριγμό που αρθρώνουν τα αρσενικά και χρησιμοποιείται για τον εκφοβισμό, μεταξύ τους. Συνήθως δεν είναι επιθετικά ζώα, με την εξαίρεση των αρσενικών στην περίοδο του οίστρου. Τα αρσενικά της αγέλης εμποδίζουν τα θηλυκά τους από την αλληλεπίδραση με άλλα εργένικα αρσενικά στεκόμενα ακίνητα ή βαδίζοντας ανάμεσά τους. Οι αραβικές καμήλες φαίνεται να θυμούνται τα μέρη όπου γεννήθηκαν, ιδίως τα θηλυκά.

Αναπαραγωγή

Ωορρηξία

Τα θηλυκά φθάνουν στη σεξουαλική ωριμότητα περίπου σε ηλικία 3 ετών και ζευγαρώνουν γύρω στην ηλικία των 4-5 ετών. Τα αρσενικά αρχίζουν να ζευγαρώνουν από τα 3 τους χρόνια, αλλά δεν είναι σεξουαλικά ώριμα μέχρι την ηλικία των 6 ετών. Το ζευγάρωμα πραγματοποιείται κατά την διάρκεια του χειμώνα, αλλά κορυφώνεται στην περίοδο των βροχών. Η έναρξη της περιόδου αναπαραγωγής πιστεύεται ότι ενεργοποιείται από τη διατροφική κατάσταση της καμήλας και από την διάρκεια της ημέρας.

Οι αραβικές καμήλες ανήκουν σε εκείνα τα θηλαστικά των οποίων η ωορρηξία «πυροδοτείται» από εξωτερικούς, περιστασιακούς παράγοντες και όχι από εσωτερικό φυσιολογικό κύκλο (induced ovulators). ^[43] Εάν δεν υπάρξει γονιμοποίηση, το ωοθυλάκιο το οποίο αναπτύσσεται κατά τη διάρκεια του οίστρου, συνήθως υποχωρεί μέσα σε λίγες ημέρες. ^[44] Σε μελέτη που εκπονήθηκε, 35 πλήρεις κύκλοι οίστρου παρατηρήθηκαν σε πέντε μη έγκυα θηλυκά σε περίοδο 15 μηνών. Οι κύκλοι είχαν διάρκεια περίπου 28 ημερών, κατά τις οποίες τα ωοθυλάκια ωρίμαζαν σε 6 ημέρες, διατηρούσαν το μέγεθός τους για 13 ημέρες, και επέστρεφαν στο αρχικό τους μέγεθος σε 8 ημέρες. ^[45] Σε άλλη μελέτη δείχθηκε ότι, η ωορρηξία μπορεί να επάγεται καλύτερα όταν το ωοθυλάκιο φθάνει σε μέγεθος από 0.9-1.9 εκ. ^[46]

Ζευγάρωμα

Κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου, τα αρσενικά ψεκάζουν τα ούρα τους στις ουρές τους και τα διασπείρουν στις πλησιέστερες περιοχές του σώματος, κυρίως στους γλουτούς και την ράχη. Όμως, το κύριο χαρακτηριστικό τους, στην περίοδο του οίστρου, είναι η συνήθειά τους να βγάζουν την μαλακή υπερώα (βλ. Μορφολογία) έξω από το στόμα, η οποία λανθασμένα συγχέεται με την γλώσσα τους. Εκκρίνουν άφθονο σάλιο που μετατρέπεται σε αφρό και καλύπτει το στόμα, καθώς αρθρώνουν έντονα γουργουρίσματα. ^[47] Τα αρσενικά απειλούν το ένα το άλλο για την κυριαρχία πάνω στο θηλυκό, προσπαθώντας να σταθούν ψηλότερα και βγάζοντας χαρακτηριστικές κραυγές ή χαμηλής συχνότητας θορύβους και εκτελώντας μια σειρά από κινήσεις του κεφαλιού όπως χαμήλωμα, ανύψωση και κάμψη του λαιμού προς τα πίσω. Ένα αρσενικό προσπαθεί να επιβληθεί στα άλλα αρσενικά δαγκώνοντας τις κνήμες του και βάζοντας το κεφάλι του αντιπάλου ανάμεσα στα σαγόνια του. ^[48] Η συνεύρεση διαρκεί 7-35 λεπτά, κατά μέσον όρο 11-15 λεπτά και επιτελείται με το θηλυκό σε καθιστή θέση στην οποία ωθείται από το αρσενικό, κάτι που είναι σπάνιο στα αρτιοδάκτυλα.^[11]

Μελέτη του 1980 έδειξε ότι, τα επίπεδα ανδρογόνων στο αίμα των αρσενικών επηρέαζαν την συμπεριφορά τους. Μεταξύ Ιανουαρίου και Απριλίου, όταν τα επίπεδα είναι υψηλά λόγω του οίστρου, είναι πολύ δύσκολο να ελεγχθεί η επιθετική συμπεριφορά τους, κάτι που δυσκολεύει πολύ τους οδηγούς καραβανιών. ^[49]

Γέννα

Ένα (1) μικρό γεννιέται μετά από μια περίοδο κύησης 15 μηνών, το οποίο μπορεί να βαδίζει ήδη από το τέλος της 1ης ημέρας. Η μητέρα του το μεγαλώνει και το προσέχει για ένα έως δύο χρόνια. ^[50] Σε μελέτη που έγινε για να διαπιστωθεί, εάν το μικρό μιας δρομάδας θα μπορούσε να μεγαλώσει με υποκατάστατα γάλακτος και όχι με το μητρικό γάλα, τα αποτελέσματα ήσαν απολύτως θετικά. ^[51]

Χρησιμότητα

Η προσφορά των αραβικών καμηλών στον άνθρωπο είναι ανεκτίμητη, διότι δεν έχει να κάνει απλώς με τα προϊόντα που παρέχουν ως κτηνοτροφικά ζώα ή την βοήθειά τους ως ζώα φορτίου, αλλά κυρίως με το ότι γύρω από αυτές διαδραματίστηκαν σειρά γεγονότων που έπαιξαν ρόλο στην ροή της Ιστορίας, συνολικά. Η παρουσία τους στις αφιλόξενες ερημικές περιοχές είναι καταλυτική και, χωρίς αυτές, η επιβίωση των ανθρώπων θα ήταν εξαιρετικά δύσκολη, η δε μετακίνησή τους, πιθανόν αδύνατη.

Οι δρομάδες χρησιμοποιούνται ως υποζύγια στις περισσότερες περιοχές όπου απαντούν εξημερωμένες. Σε αντίθεση με τα άλογα, γονατίζουν για την φόρτωση επιβατών και αποσκευών. Μια καμήλα μπορεί να μεταφέρει, κατ' εκτίμησιν, 159 με 295 κιλά για 24 χλμ. και για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τα ζώα εκπαιδεύονται για να φέρουν φορτία από ηλικία 5 ετών, αλλά δεν πρέπει να βαρύνονται με μεγάλο φορτίο μέχρι να γίνουν 6 ετών. Οι δρομάδες υπερτερούν των βοοειδών στο συγκεκριμένο καθήκον, διότι είναι πιο εύκολο να εκπαιδευθούν, είναι πιο ανθεκτικές, ενώ μπορούν να χρησιμοποιηθούν και στην έλξη κάρων, αρότρων, και τροχών άντλησης υδάτων άρδευσης. Μια καμήλα μπορεί να «οργώνει» με ταχύτητα 2,5 χλμ/ ώρα, αλλά δεν θα πρέπει να εργάζεται για περισσότερες από 6 ώρες την ημέρα.

Γάλα

Το γάλα της δρομάδας αποτελεί βασική τροφή για τις φυλές νομάδων της ερήμου. Η σύνθεσή του είναι: λακτόζη 3,4-5,8%, πρωτεΐνες 2,0-4,5%, λίπη 2,0-4,5%, μη λιπαρά συστατικά, 8,9-10,1%, τέφρα 0,6-0,9%, νερό 85,6-88,5%. ^[52] Οι ποσότητες νατρίου, καλίου, ψευδαργύρου, σιδήρου, χαλκού, μαγγανίου, νιασίνης και βιταμίνης C είναι υψηλότερες από τις αντίστοιχες στο αγελαδινό γάλα, ενώ τα επίπεδα της θειαμίνης, ριβοφλαβίνης, φολικού οξέος, βιταμίνης Β12, παντοθενικού οξέος, βιταμίνης Α, λυσίνης και τρυπτοφάνης είναι χαμηλότερες. Τα ποσοστά των λιπαρών οξέων στο λίπος του γάλακτος είναι 26,7% παλμιτικό οξύ, 25,5% ελαϊκό οξύ, 11,4% μυριστικό οξύ και 11% παλμιτελαϊκό οξύ. ^[53] Το καμηλίσιο γάλα έχει μεγαλύτερη σταθερότητα σε σύγκριση με το αγελαδινό, στις υψηλές θερμοκρασίες. ^[54]

Η καθημερινή απόδοση κυμαίνεται γενικά από 3,5 έως 35 κιλά (1,3 έως 7,8% του σωματικού βάρους). ^[55] Το ποσό γάλακτος και η συχνότητα άμελξης στις δρομάδες ποικίλλει γεωγραφικά και εξαρτάται από την διατροφή και τις συνθήκες διαβίωσης τους. Για παράδειγμα, οι σομαλικές καμήλες του Άνταλ μπορούν να αποδώσουν 10, 4 κιλά το πολύ την ημέρα, ενώ η πακιστανική καμήλα, θεωρείται η καλύτερη και μπορεί να αποδώσει 9,1 έως 14,1 κιλά γάλακτος, καθημερινά. Οι δρομάδες στο Murrah (Αραβία) μπορούν να αρμέγονται μόνον μία (1) φορά την ημέρα, ενώ εκείνες στο Αφάρ (Αιθιοπία) 6-7 φορές την ημέρα. Η γαλουχία μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με την φυλή, και τους γενικότερους παράγοντες όπως την περιοχή, τη διατροφή, και το στάδιο θηλασμού της μητέρας.^[11]

Το γάλα της δρομάδας μελετήθηκε για να βρεθεί η ικανότητά του να σχηματίζει τυρόπηγμα, στο οποίο υπάρχουν καταλύτες. Η πήξη δεν κατέληγε σε «πραγματικό» τυρόπηγμα και είχε pΗ 4,4. Ήταν πολύ διαφορετικό από εκείνο του αγελαδινού γάλακτος, και είχε εύθραυστη και ετερογενή δομή, ίσως αποτελούμενο από νιφάδες καζεΐνης. ^[56] Ωστόσο, σήμερα, παράγεται τυρί από το γάλα της δρομάδας, ακόμη και σκληρό, καθώς και άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα. Το 1987 ένα ειδικό εργοστάσιο έχει εγκατασταθεί στην Νουακσότ που παστεριώνει και παράγει τυρί από καμηλίσιο γάλα. ^[57]

Κρέας

Το κρέας της αραβικής καμήλας είναι καλή πηγή τροφής, αποτελούμενο από 78% νερό, 19% πρωτεΐνες, 3% λιπαρά, και 1,2% τέφρα. Το σφάγιο αποτελείται από 57% μυς, 26% οστά και 17% λίπος. Καμήλες 7-8 ετών μπορούν να δώσουν σφάγιο βάρους 125 έως 400 κιλών. Το κρέας έχει χρώμα κόκκινο σαν βατόμουρο έως σκούρο καφέ ή βυσσινί, ενώ το λίπος είναι λευκό. Η γεύση του μοιάζει με του βοδινού και έχει την ίδια υφή. ^[58]

Μελέτη της σύνθεσης των λιπαρών οξέων σε ωμό κρέας από τα πίσω πόδια 7 νεαρών αρσενικών (1 -3 ετών) έδωσε, 51,5% κορεσμένα, 29,9% μονοακόρεστα και 18,6% πολυακόρεστα. Οι ποσοστώσεις λιπαρών οξέων στο κρέας ήταν παλμιτικό οξύ (26,0%), ελαϊκό οξύ (18,9%), και λινελαϊκό οξύ (12,1%). Στον ύβο (καμπούρα), το παλμιτικό οξύ ήταν 34,4%, ακολουθούμενο από το ελαϊκό (28,2%), το μυριστικό (10,3%) και το στεατικό οξύ (10%). ^[59]

Έκθεση του 2005, που εκδόθηκε από κοινού, από το Υπουργείο Υγείας της Σαουδικής Αραβίας και τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των Ηνωμένων Πολιτειών, ανέφερε πέντε περιπτώσεις βουβωνικής πανώλης σε ανθρώπους, που κατανάλωσαν ωμό συκώτι καμήλας. Τέσσερις από τους πέντε ασθενείς είχαν σοβαρή φαρυγγίτιδα και υπογνάθια λεμφαδενίτιδα. Υπεύθυνος ήταν ο κοκκοβάκιλλος Yersinia pestis, ο οποίος απομονώθηκε από τον μυελό των οστών της καμήλας, καθώς και από ποντικούς Meriones libycus και ψύλλους Xenopsylla cheopis που υπήρχαν στο μαντρί της καμήλας. ^[60]

Μαλλί

Το τρίχωμα της καμήλας είναι ανθεκτικό και ελαφρύ και χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη για την κατασκευή ενδυμάτων αλλά και σκηνών Βεδουίνων. Το μαλλί αποκόπτεται χρησιμοποιώντας ψαλίδι, ή μερικές φορές απλά αποσπάται με το χέρι, αλλά μετά το σώμα της καμήλας αλείφεται με λάδι. Την ίδια χρήση έχει και το τρίχωμα των νεαρών καμηλών, κάτω των 2 ετών.^[11]

Παράσιτα και ασθένειες

Οι δρομάδες είναι επιρρεπείς στην τρυπανοσωμίαση, μια παρασιτική ασθένεια που προκαλείται από διάφορα είδη του γένους Trypanosoma και μεταδίδεται από τη μύγα τσε-τσε. Τα κύρια συμπτώματα είναι επαναλαμβανόμενος πυρετός, αναιμία και αδυναμία, που συνήθως καταλήγει με τον θάνατο των ζώων.^[14] Η βρουκέλλωση είναι μια άλλη ασθένεια των δρομάδων. Σε μελέτη βρέθηκε ότι, ο επιπολασμός της νόσου ήταν συνήθως χαμηλός (2-5%) σε νομαδικά ή χαλαρά περιορισμένα ζώα, ενώ ήταν υψηλός (8-15%) σε εκείνα που φυλάσσονταν στενά. Η βρουκέλλωση προκαλείται από διάφορους βιότυπους της Brucella abortus και Brucella melitensis . ^[61]

Άλλα εσωτερικά παράσιτα περιλαμβάνουν τον τρηματώδη πλατυέλμινθα Fasciola gigantica, δύο τύπους κηστωδών σκωλήκων (ταινίες), και διάφορους νηματώδεις σκώληκες. Από τα εξωτερικά παράσιτα, κάποια ακάρεα Sarcoptes προκαλούν ψώρα στα ζώα.^[14]

Οι ψύλλοι και οι κρότωνες (τσιμπούρια) είναι κοινές και διαδεδομένες αιτίες σωματικού ερεθισμού. Σε μελέτη στην Αίγυπτο, 2.545 τσιμπούρια (1491 ενήλικες και 1054 νύμφες) συλλέχθηκαν από τα σώματα αραβικών καμηλών. Το εύρος του αριθμού των κροτώνων ανά καμήλα ήταν ευρύ (6 έως 173), με κάποιο είδος του γένους Hyalomma να κυριαρχεί (95,6%). ^[62] Oι προνύμφες του εντόμου Cephalopsis titillator μπορούν να προκαλέσουν αύξηση της ενδοεγκεφαλικής πίεσης και νευρικές διαταραχές, οι οποίες μπορεί να αποβούν μοιραίες. Ασθένειες που μπορεί να επηρεάσουν την παραγωγικότητα της δρομάδας είναι πυογόνες ασθένειες και λοιμώξεις από Corynebacterium και Streptococcus. Πνευμονικές διαταραχές προκαλούνται από την Pasteurella (όπως αιμορραγική σηψαιμία) και την Rickettsia. Επίσης, τα ζώα μορεί να προσβληθούν από ευλογιά, άνθρακα και δερματική νέκρωση, ενώ πολλές φορές πάσχουν από διατροφική ανεπάρκεια σε αλάτι.^[14]

Σημειώσεις

i. ^{^} Το τρίτο γράμμα του ελληνικού αλφαβήτου προήλθε από το βορειοσημιτικό γράμμα gimel «γκίμελ» που σήμαινε την καμήλα, τόσο φωνητικά όσο και σχηματικά, με παρόμοιους όρους το εβραϊκό gamal «γκάμαλ» και το αραμαϊκό gamla «γκάμλα». Από την προφορά του αρχικού gimel, συγκεκριμένα από το g-, προήλθε η αρχική προφορά του ελληνικού «γάμμα», ως γκ και όχι ως γ. ^[63][64]

ii. ^{^} Στο παρόν λήμμα προτιμάται ο όρος αραβική καμήλα κυρίως ως λεκτική αντιδιαστολή με το συγγενικό είδος βακτριανή καμήλα που ζει στη Κ. Ασία.

Παραπομπές

Πηγές

• Abbas, B.; Agab, H. (10 September 2002). "A review of camel brucellosis". Preventive Veterinary Medicine 55 (1): 47–56. doi:10.1016/S0167-5877(02)00055-7.
• Attia, H.; Kherouatou, N.; Dhouib, A. (2001). "Dromedary milk lactic acid fermentation: microbiological and rheological characteristics". Journal of Industrial Microbiology and Biotechnology 26 (5): 263–70. doi:10.1038/sj.jim.7000111.
• Bonnet, P. (1998). Dromadaires et chameaux, animaux laitiers: actes du colloque (Dromedaries and Camels, Milking Animals) (in In French and English). CIRAD. p. 195. ISBN 2-87614-307-0.
• Bromiley, G. W. (1979). The International Standard Bible Wncyclopedia, Volume One: A-D. W.B. Eerdmans. ISBN 0-8028-3781-6.
• Bulliet, R. W. 1975 The camel and the wheel. Harvard University Press, Cambridge Massachussets, 327 pp.
• Chen, B.X., Yuen, Z.X. and Pan, G.W. (1985). "Semen-induced ovulation in the bactrian camel (Camelus bactrianus).". J. Reprod. Fert. 74 (2): 335–339.
• Dowling D. & Nay T., 1962: Hair follicles and sweat glands of the Camel (Camelus dromedarius) . Nature 195: 578-580
• Elias, E.; Cohen, D.; Steimetz, E. (1986). "A preliminary note on the use of milk substitutes in the early weaning of dromedary camels". Comparative Biochemistry and Physiology Part A: Physiology 85 (1): 117–9. doi:10.1016/0300-9629(86)90471-8.
• Farah, Z.; Atkins, D. (May 1992). "Heat coagulation of camel milk". Journal of Dairy Research 59 (2): 229. doi:10.1017/S002202990003048X.
• Gellner, A. M. K. (1994). Nomads and the Outside World (2nd ed.). University of Wisconsin Press. p. 108. ISBN 0-299-14284-1
• Ghobrial L. I., 1970: A comparative study of the integument of the camel, Dorcas gazelle and jerboa in relation to desert life. Journal of Zoology, 160: 509-521
• Groves, C.; Grubb, P. (2011). Ungulate Taxonomy. Johns Hopkins University Press. p. 32. ISBN 1-4214-0093-6.
• Harris, N. (2003). Atlas of the World's Deserts. Fitzroy Dearborn. p. 223. ISBN 0-203-49166-1
• Kadim, I.T.; Mahgoub, O.; Purchas, R.W. (1 November 2008). "A review of the growth, and of the carcass and meat quality characteristics of the one-humped camel (Camelus dromedarius)". Meat Science 80 (3): 555–69
• Kaegi, W. E. (2010). Muslim Expansion and Byzantine Collapse in North Africa (1 ed.). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-19677-2.
• Knoess, K. H. (1980). "Milk production of the dromedary". Provisional Report, International Foundation for Science (6): 201–14.
• Knoess, K. H., 1984: The milk dromedary, pp. 176-8, in the camelid, an all purpose animal, by W. R. Cockrill ed.
• Kohler-Rollefson, I. U. (12 April 1991). "Camelus dromedarius". Mammalian Species (The American Society of Mammalogists) (375): 1–8.
• Lawless, R. I.; Findlay, A. M. (1984). North Africa: Contemporary Politics and Economic Development (1 ed.). Croom Helm. p. 128. ISBN 0-7099-1609-4.
• Lee, D. G. & Schmidt-Nielsen, K., 1962: The skin, sweat glands and hair follicles of the camel (Camelus dromedarius). Anatomical record, 143:71-77
• Lendering, J. (2004). "Camels and dromedaries". Livius.org. Retrieved 5 August 2012.
• Maloiy, G. M. O. 1972: Renal salt and water excretion in the came (Camelus dromedarius), pp. 243-59. Academic press, London
• McFarlane, W. V., 1977: Survival in an arid land. Desert mouse and the camel. Australian Natural History, 19: 18-23
• Mukasa-Mugerwa, E. (1981). The Camel (Camelus dromedarius): A Bibliographical Review. International Livestock Centre for Africa. pp. 4–11
• Musa, B.; Abusineina, M. (16 December 1978). "The oestrous cycle of the camel (Camelus dromedarius)". Veterinary Record 103 (25): 556–7. doi:10.1136/vr.103.25.556.
• Naumann, R. "Camelus dromedarius". University of Michigan Museum of Zoology. Animal Diversity Web
• Newman, D. M. R. 1984: The feeds and feeding habits of Old and New World camels, pp. 250-292, in the Camelid, an all purpose animal. The Scandinavian Institute of African Studies, Uppsala 1:1-544
• Nowak, R. M. (1999). "Camels". Walker's Mammals of the World 2 (6th ed.). Johns Hopkins University Press. pp. 1078–81. ISBN 0-8018-5789
• Perk, K. 1963: The camel’s erythrocyte. Nature 200:272
• Peters, J (November 1997). "The dromedary: ancestry, history of domestication and medical treatment in early historic times". Tierarztliche Praxis. Ausgabe G, Grosstiere/Nutztiere 25 (6): 559–65. PMID 9451759
• Rawdah, T. N.; El-Faer, M. Z.; Koreish, S. A. (1994). "Fatty acid composition of the meat and fat of the one-humped camel (Camelus dromedarius)". Meat Science 37 (1): 149–55. doi:10.1016/0309-1740(94)90151-1.
• Saeed, A. A. B.; Al-Hamdan, N.A.; Fontaine, R.E. (September 2005). "Plague from eating raw camel liver". Emerging Infect Dis. 11 (9): 1456–7. doi:10.3201/eid1109.050081. PMC 3310619. PMID 16229781.
• Sambraus, H.H. (June 1994). "Biological function of morphologic peculiarities of the dromedary". Tierarztliche Praxis 22 (3): 291–3. PMID 8048041
• Sawaya, W. N.; Khalil, J. K.; Al-Shalhat, A.; Al-Mohammad, H. (1 May 1984). "Chemical composition and nutritional quality of camel milk". Journal of Food Science 49 (3): 744–7. doi:10.1111/j.1365-2621.1984.tb13200.x.
• Schmidt-Nielsen, K. 1964: Desert animals: physiological problems of heat and water. Clarendon press, Oxford, 277 pp.
• Skidmore, J. A. (July–September 2005). "Reproduction in dromedary camels: an update". Animal Reproduction 2 (3): 161–71.
• Skidmore, J. A.; Billah, M.; Allen, W. R. (1 March 1996). "The ovarian follicular wave pattern and induction of ovulation in the mated and non-mated one-humped camel (Camelus dromedarius)". Reproduction 106 (2): 185–92. doi:10.1530/jrf.0.1060185. PMID 8699400.
• Straten, M.; Jongejan, F. (August 1993). "Ticks (Acari: Ixodidae) infesting the Arabian Camel (Camelus dromedarius) in the Sinai, Egypt with a note on the acaricidal efficacy of ivermectin". Experimental and Applied Acarology 17 (8): 605–16. doi:10.1007/BF00053490. PMID 7628237
• http://www.ultimateungulate.com/artiodactyla/camelus_dromedarius.html
• Wilson & Reeder’s: Mammal Species of the World (MSW), 3rd edition
• Yagil, R. 1985: The desert camel, Karger, Basel, 163 pp.
• Yagil, R.; Etzion, Z. (1 January 1980). "Hormonal and behavioral patterns in the male camel (Camelus dromedarius)". Reproduction 58 (1): 61–5. doi:10.1530/jrf.0.0580061. PMID 7359491.

Бер үркәсле дөйә (лат. Camelus dromedarius), йәки дромеда́р (дромаде́р), йәки ғәрәбиән — һөтимәрҙәр төрө , дөйәләр (Camelidae)ғаиләһе вәкилдәренең береһе, сүлдә һәм далала йәшәүсе хайуан.

Борон иҫәпһеҙ-һанһыҙ ҡырағай дромадер көтөүҙәре Төньяҡ Африка һәм Яҡын Көнсығыш сүлдәрендә күсенеп йөрөгән, әммә беҙҙең көндәрҙә эйәләштерелгән хайуандарҙы ғына осратырға мөмкин. Күп кенә төбәктәрҙә дромедар хәҙерге донъяла киң таралған. Хәҙерге заманда Азия һәм Африканың күп кенә төбәктәрендә дромедар киң таралған , уларҙы һыбай йөрөгәндә йәки йөк ташығанда файҙаланалар.

Ике үркәсле бактриандан айырмалы, дромедарҙың ҡырағай төрҙәре һаҡланмаған. Австралияла^[7] ғына XIX —XX быуаттарҙа килтерелгән, әммә ҡырағайланған дромадерҙарҙың тоҡомдары осрай.

Атамаһы

«Дромадер» атамаһы грекса δρομάς («юртыусы») һүҙенән барлыҡҡа килгән. «Ғәрәбиән» тигәне иһә Ғәрәбстанда был малды эйәләштергән халыҡ исеменән алынған.

Тышҡы билдәләре

Дөйөм тасуирлама

Бактриандан айырмалы рәүештә, дромедар - бер үркәсле генә һәм кәүҙәһе унан күпкә бәләкәй: уларҙың оҙонлоғо 2,3 метрҙан 3,4 м тиклем тәшкил итә, бейеклеге түбәһенән алғанда 1,8 - ҙән 2,3 метрға етә. Ауырлығы — 300-ҙән 700 кг-ға тиклем тиклем тәшкил итә. Ҡойроғо сағыштырмаса ҡыҫҡа, 50 см самаһы. Дромадер төҙөк кәүҙәле, аяғы оҙон, ә төҫө көлһыу -һары. Муйыны оҙон, башы оҙонса. Өҫкө ирене икегә бүленгән. Танау тишеге тар ғына, кәрәк сағында яба ала. Керпеге оҙон. табанында, тәнендә күп һанда һөйәлдәре була. Тояҡ урынына ике бармаҡты ҡаплаған мендәр кеүек һөйәл. Ашҡаҙаны - бер нисә бүлкәтле, ҡатлансыҡлы.

Ҡоро климатҡа яраҡлашыуы

Дромадер организмы һыуҙы күп юғалтмауға яраҡлашҡан. Йөн япмаһы ныҡ тығыҙ, тир биҙҙәре әҙ, шуға күрә тәненән һыу күп сыҡмай. Ул эҫелек 40 градусҡа еткәндә генә тирләй башлай. хайуандар ғына потеть-эҫелек, эшсәнлеге. Тән температураһы төндә ныҡ төшә, көндөҙ яй күтәрелә, был да ныҡ һыуһыҙланмаҫҡа мөмкинлек бирә.

Дромадер бер нисә аҙна, ә йөк аҫылмаған булһа бер нисә ай һыуһыҙ түҙә ала. Дөйә тәнендәге һыуҙы 40 процент күләмендә юғалта ала, әммә бик тиҙ компенсация яһай, ул 10 минут эсендә 1 гектолитр (100 литр) һыу эсеп бөтөргә һәләтле. Дромадер рационының нигеҙен ҡоро, йыш ҡына сәнскеле үҫемлек тәшкил итә.

Үркәсендә майзапасы бар, ул организмға яйлап энергия биреп тора. Һыуҙы дөйә үркәсендә түгел, ә ашҡаҙанында һаҡлай. Дөйәнең бөйөрө һыуҙы бик ентекле һаҡлай, һейҙеге ныҡ концентрациялы, ә тиҙәге ҡоп-ҡоро булып сыға.

Ҡоролоҡ мәлендә дөйә үҙ ауырлығының 25 процентына тиклем юғалта, әммә тере ҡала.

Эҫегә яҡшы яраҡлашһа ла, дромадер һыуыҡтарҙы ауыр кисерә, сөнки йөнө ҡыҫҡа һәм бактриандыҡынан һирәк.

Туҡланыуы

Барлыҡ дөйәләр кеүек үк, бер үркәсле дөйә лә үҫемлек менән туҡлана. Сәнскеле, тоҙло төрҙәрен дә ашай.Сәйнәп тә тормай тиерлек йота. Көйшәүсе хайуандар затынан булмаһа ла, ашҡаҙаны эшмәкәрлеге уларҙыҡына оҡшаған һәм эшкәртеүсе биҙҙәре бик күп.

Үрсеүе

Дөйәләр ҡыш, ямғырҙар ваҡытында парлаша. Инә дөйә толҡаһын 360 - 440 көн йөрөтә,ҡағиҙә булараҡ, ул бер бута (бала) килтерә. Инәһе балаһын бер-ике йыл янында йөрөтә, ярты йыллап имеҙә. Ике йылдан ул яңынан ҡасып, быуаҙайыуы мөмкин.

Енси өлгөрөш - орғасыларҙа 3 йыл, иркәктәрҙә - 4-6 йыл. Дөйәләр 40 - 50 йыл йәшәй.

Дөйә менән ламаны яһалма ҡасырып, кама тигән гибрид үрсетәләр.

Иҫкәрмәләр

Әҙәбиәт

• Ronald M. Nowak: Walker’s Mammals of the World. Johns Hopkins University Press, 1999 ISBN 0-8018-5789-9

Һылтанмалар

• Интерактивный лексикон зверей — Дромедар
• Факты о дромедаре

Едногрба камила (науч. Camelus dromedarius), наречена и дромедар^[2] или арапска камила — вид цицач од семејството на камилите (Camelidae).

Камилата прв ја опишал Аристотел, а биномниот (научен) назив ѝ го дал Карл Лине во Систем на природата (1758). Најрани предци на овие животни се членовите на изумрениот род Protylopus од еоценот. Мажјаците се високи 1,8–2 м и тешки 400–600 кг, додека пак женките се високи 1,7–1,9 м и тежат 300-540 кг. По боја се движат од светла до темна кафеава. Забележливата грпка е висока 20 см и составена од масти сврзани со влакнесто ткиво.

Животното може да се види во Зоолошката градина во Скопје.^[3]

Физиономија

Телото на повеќе начини им е приспособено на животтот во пустински услови. За да се заштитат од песочните бури, на лицето имаат густи веѓи, два реда долги трепки и ноздри што се затвораат. Во ушите имаат заштитни влакна, од истите причини.^[4] Кога немаат пристап до вода, проблемот го решаваат со промена на телесната температура во износ од 6 °C, и тоа 34° наутро до 40° напладне. Со ова, камилите го намалуваат дотекот на топлина од околината, а со тоа и потењето. Бубрезезите им се исто така прилагодени на условите, и можат да поднесат загуба на вода во количество дури 30% од телесната маса (за споредба, губитокот на 15% кај другите животни доведува до смрт).^[5] Се парат зиме, кога е влажната сезона. Бременоста трае 15 месеци и се раѓа едно младо, кое мајката го дои 2 години.

Исхрана и поведение

Се хранат со лисје и пустинска растителност како трнливите растенија, на кои устата има голема отпорност. Активни се дење, а на квечерина се одмораат во групи. Стадото се состои од околу 20 единки, предводено од „началник“ и меѓусебно општат со низа разни огласувања. Некои мажјаци образуваат „ергенски“ групи. Не покажуваат знаци на територијалност, а стадата се здружуваат заедно кога се во неволја. Во дивината, непријатели на камилата се волкот и лавот, а во минатото — и тигарот.

Потекло и застапеност

Местото на потекло на едногрбата камила не е сосема утврдено, но се смета дека првпат е припитомена во Сомалија и на Арапски Полуостров пред околу 4000 години.^[6] Домашните камили се застапени ширум Африканскиот Рог, Северна Африка, Јужна Азија и Блискиот Исток и вкупно бројат 13 милиони грла. Човекот ја користи како товарно животно и за превоз во услови каде другите животни не можат да опстанат. Влакното на камилите е многу ценето за ткаенини, а изметот наоѓа примена како ѓубриво и гориво.

Поврзано

• Двогрба камила
• Камили
• Мозлоноги

Наводи

Икпӱгыран тӱе але Дромедар / Дромадер (лат. Camelus dromedarius ) – кечывалвел-касвел Азийыште да Йӱдвел Африккыште тӱе-влак (Camelidae) йамагат гыч ик пӱгыран изи тӱе.

The dromedary (Camelus dromedarius UK: /ˈdrʌmɪdəri, ˈdrɒm-/ or US: /-ˌdɛri/;^[2][3]), also known as the dromedary camel, Arabian camel,^[4] or one-humped camel, is a large even-toed ungulate, of the genus Camelus, with one hump on its back.

It is the tallest of the three species of camel; adult males stand 2.2–3.6 m (7 ft 3 in – 11 ft 10 in) at the shoulder, while females are 1.7–1.9 m (5 ft 7 in – 6 ft 3 in) tall. Males typically weigh between 400 and 690 kg (880 and 1,520 lb), and females weigh between 300 and 540 kg (660 and 1,190 lb).

The species' distinctive features include its long, curved neck, narrow chest, a single hump (compared with two on the Bactrian camel and wild Bactrian camel), and long hairs on the throat, shoulders and hump. The coat is generally a shade of brown. The hump, 20 cm (7+7⁄8 in) tall or more, is made of fat bound together by fibrous tissue.

Dromedaries are mainly active during daylight hours. They form herds of about 20 individuals, which are led by a dominant male. They feed on foliage and desert vegetation; several adaptations, such as the ability to tolerate losing more than 30% of its total water content, allow it to thrive in its desert habitat. Mating occurs annually and peaks in the rainy season; females bear a single calf after a gestation of 15 months.

The dromedary has not occurred naturally in the wild for nearly 2,000 years. It was probably first domesticated in the Arabian Peninsula about 4,000 years ago, or in Somalia where there are paintings in Laas Geel that figure it from 5,000 to 9,000 years ago. In the wild, the dromedary inhabited arid regions, including the Sahara Desert. The domesticated dromedary is generally found in the semi-arid to arid regions of the Old World, mainly in Africa and the Arabian Peninsula, and a significant feral population occurs in Australia. Products of the dromedary, including its meat and milk, support several North African tribes; it is also commonly used for riding and as a pack animal.

Etymology

The common name "dromedary" comes from the Old French dromedaire or the Late Latin dromedarius. These originated from the Greek word dromas, δρομάς (ο, η) (GEN (γενική) dromados, δρομάδος), meaning "running" or "runner",^[5][6] used in Greek in the combination δρομάς κάμηλος (dromas kamelos), literally "running camel", to refer to the dromedary.^[5][7] The first recorded use in English of the name "dromedary" occurred in the 14th century.^[8] The dromedary possibly originated in Arabia or Somalia and is therefore sometimes referred to as the Arabian or East African camel.^[9] The word "camel" generally refers either to the dromedary or the congeneric Bactrian; the word came into English via Old Norman, from the Latin word camēlus, from Ancient Greek κάμηλος (kámēlos),^[10] ultimately from a Semitic source akin to Hebrew גמל (gamál) and Arabic جمل‎ (jamal).^[11]

Taxonomy and classification

Lamini

Alpaca

Vicuña

Llama

Guanaco

Camelini

Dromedary

Wild Bactrian camel

Bactrian camel

Phylogenetic relationships of the dromedary from combined analysis of all molecular data^[12]

The dromedary shares the genus Camelus with the Bactrian camel (C. bactrianus) and the wild Bactrian camel (C. ferus). The dromedary belongs to the family Camelidae.^[1][13] The ancient Greek philosopher Aristotle (4th century BC) was the first to describe the species of Camelus. He named two species in his History of Animals; the one-humped Arabian camel and the two-humped Bactrian camel.^[14][15] The dromedary was given its current binomial name Camelus dromedarius by Swedish zoologist Carl Linnaeus in his 1758 publication Systema Naturae.^[16] In 1927, British veterinarian Arnold Leese classified dromedaries by their basic habitats; the hill camels are small, muscular animals and efficient beasts of burden; the larger plains camels could be further divided into the desert type that can bear light burdens and are apt for riding, and the riverine type – slow animals that can bear heavy burdens; and those intermediate between these two types.^[17]

In 2007, Peng Cui of the Chinese Academy of Sciences and colleagues carried out a phylogenetic study of the evolutionary relationships between the two tribes of Camelidae; Camelini – consisting of the three Camelus species (the study considered the wild Bactrian camel as a subspecies of the Bactrian camel) – and Lamini, which consists of the alpaca (Vicugna pacos), the guanaco (Lama guanicoe), the llama (L. glama) and the vicuña (V. vicugna). The study showed the two tribes had diverged 25 million years ago (early Miocene), earlier than previously estimated from North American fossils.

The dromedary and the Bactrian camel often interbreed to produce fertile offspring. Where the ranges of the species overlap, such as in northern Punjab, Persia, and Afghanistan, the phenotypic differences between them tend to decrease as a result of extensive crossbreeding. The fertility of their hybrid has given rise to speculation that the dromedary and the Bactrian camel should be merged into a single species with two varieties.^[17] However, a 1994 analysis of the mitochondrial cytochrome b gene showed the species display 10.3% divergence in their sequences.^[18]

Genetics and hybrids

The dromedary has 74 diploid chromosomes, the same as other camelids. The autosomes consist of five pairs of small to medium-sized metacentrics and submetacentrics.^[19] The X chromosome is the largest in the metacentric and submetacentric group.^[20] There are 31 pairs of acrocentrics.^[19] The dromedary's karyotype is similar to that of the Bactrian camel.^[21]

Camel hybridization began in the first millennium BC.^[22] For about a thousand years, Bactrian camels and dromedaries have been successfully bred in regions where they are sympatric to form hybrids with either a long, slightly lopsided hump or two humps – one small and one large. These hybrids are larger and stronger than their parents – they can bear greater loads.^[20][22] A cross between a first generation female hybrid and a male Bactrian camel can also produce a hybrid. Hybrids from other combinations tend to be bad-tempered or runts.^[23]

Evolution

The extinct Protylopus, which occurred in North America during the upper Eocene, is the oldest and the smallest-known camel.^[24] During the transition from Pliocene to Pleistocene, several mammals faced extinction. This period marked the successful radiation of the Camelus species, which migrated over the Bering Strait and dispersed widely into Asia, eastern Europe and Africa.^[25][26] By the Pleistocene, ancestors of the dromedary occurred in the Middle East and northern Africa.^[27]

The modern dromedary probably evolved in the hotter, arid regions of western Asia from the Bactrian camel, which in turn was closely related to the earliest Old World camels.^[26] This hypothesis is supported by the fact that the dromedary foetus has two humps, while in the adult male an anterior vestigial hump is present.^[17] A jawbone of a dromedary that dated from 8,200 BC was found in Saudi Arabia on the southern coast of the Red Sea.^[9][28]

In 1975, Richard Bulliet of Columbia University wrote that the dromedary exists in large numbers in areas from which the Bactrian camel has disappeared; the converse is also true to a great extent. He said this substitution could have taken place because of the heavy dependence on the milk, meat and wool of the dromedary by Syrian and Arabian nomads, while the Asiatic people domesticated the Bactrian camel but did not have to depend upon its products.^[29]

Characteristics

The dromedary is the tallest of the three camel species. Adult males range in height between 1.8 and 2.4 m (5.9 and 7.9 ft) at the shoulder;^[30][31] females range between 1.7 and 1.9 m (5.6 and 6.2 ft). Males typically weigh between 400 and 690 kg (880 and 1,520 lb);^[31] females range between 300 and 540 kg (660 and 1,190 lb). The distinctive features are its long, curved neck, narrow chest and single hump (the Bactrian camel has two), thick, double-layered eyelashes and bushy eyebrows.^[20] They have sharp vision and a good sense of smell.^[9] The male has a soft palate (dulaa in Arabic) nearly 18 cm (7.1 in) long, which he inflates to produce a deep pink sac. The palate, which is often mistaken for the tongue, dangles from one side of the mouth and is used to attract females during the mating season.^[32]

The coat is generally brown but can range from black to nearly white.^[20] Leese reported piebald dromedaries in Kordofan and Darfur in Sudan.^[33] Piebald coloration in some camels is thought to be caused by the KIT^W1 allele of the KIT gene, though there is likely at least one other mutation that also causes white spotting.^[34] The hair is long and concentrated on the throat, shoulders and the hump. The large eyes are protected by prominent supraorbital ridges; the ears are small and rounded. The hump is at least 20 cm (7.9 in) high.^[20] The dromedary has long, powerful legs with two toes on each foot. The feet resemble flat, leathery pads.^[35] Like the giraffe, dromedaries move both legs on one side of the body at the same time.^[36]

Compared with the Bactrian camel, the dromedary has a lighter build, longer limbs, shorter hairs, a harder palate and an insignificant or absent ethmoidal fissure.^[37] Unlike the camelids of the genus Lama, the dromedary has a hump, and in comparison has a longer tail, smaller ears, squarer feet, and a greater height at the shoulder. The dromedary has four teats instead of the two in the Lama species.^[20]

Anatomy

The cranium of the dromedary consists of a postorbital bar, a tympanic bulla filled with spongiosa, a well-defined sagittal crest, a long facial part and an indented nasal bone.^[38] Typically, there are eight sternal and four non-sternal pairs of ribs.^[33] The spinal cord is nearly 214 cm (84 in) long; it terminates in the second and third sacral vertebra.^[39] The fibula is reduced to a malleolar bone. The dromedary is a digitigrade animal; it walks on its toes, which are known as digits. It lacks the second and fifth digits.^[40] The front feet are 19 cm (7.5 in) wide and 18 cm (7.1 in) long; they are larger than the hind feet, which measure 17 cm (6.7 in) wide and 16 cm (6.3 in) long.^[35]

The dromedary has 22 milk teeth, which are eventually replaced by 34 permanent teeth. The dental formula for permanent dentition is 1.1.3.33.1.2.3, and 1.1.33.1.2 for milk dentition.^[41] In the juvenile, the lower first molars develop by 12 to 15 months and the permanent lower incisors appear at 4.5 to 6.5 years of age. All teeth are in use by 8 years.^[42] The lenses of the eyes contain crystallin, which constitutes 8 to 13% of the protein present there.^[43]

The skin is black; the epidermis is 0.038–0.064 mm (0.0015–0.0025 in) thick and the dermis is 2.2–4.7 mm (0.087–0.185 in) thick.^[44] The hump is composed of fat bound together by fibrous tissue.^[20] There are no glands on the face; males have glands that appear to be modified apocrine sweat glands that secrete pungent, coffee-coloured fluid during the rut, located on either side of the neck midline. The glands generally grow heavier during the rut, and range from 20 to 115 g (0.71 to 4.06 oz).^[45] Each cover hair is associated with an arrector pilli muscle, a hair follicle, a ring of sebaceous glands and a sweat gland.^[32][46] Females have cone-shaped, four-chambered mammary glands that are 2.4 cm (0.94 in) long with a base diameter of 1.5 cm (0.59 in).^[47] These glands can produce milk with up to 90% water content even if the mother is at risk of dehydration.^[20]

The heart weighs around 5 kg (11 lb); it has two ventricles with the tip curving to the left. The pulse rate is 50 beats per minute.^[48] The dromedary is the only mammal with oval red blood corpuscles, which facilitates blood flow during dehydration.^[49] The pH of the blood varies from 7.1 to 7.6 (slightly alkaline). The individual's state of hydration and sex and the time of year can influence blood values.^[50] The lungs lack lobes.^[33] A dehydrated camel has a lower breathing rate.^[51] Each kidney has a capacity of 858 cm³ (52.4 cu in), and can produce urine with high chloride concentrations. Like the horse, the dromedary has no gall bladder. The grayish violet, crescent-like spleen weighs less than 500 g (18 oz).^[49] The triangular, four-chambered liver weighs 6.5 kg (14 lb); its dimensions are 60 cm × 42 cm × 18 cm (24 in × 17 in × 7 in).^[20]

Reproductive system

The ovaries are reddish, circular and flattened.^[52] They are enclosed in a conical bursa and have the dimensions 4×2.5×0.5 cm (1.57×0.98×0.20 in) during anestrus. The oviducts are 25–28 cm (9.8–11.0 in) long. The uterus is bicornuate. The vagina is 3–3.5 cm (1.2–1.4 in) long and has well-developed Bartholin's glands.^[25] The vulva is 3–5 cm (1.2–2.0 in) deep and has a small clitoris.^[41] The placenta is diffuse and epitheliochorial, with a crescent-like chorion.^[53]

The penis is covered by a triangular penile sheath that opens backwards; it is about 60 cm (24 in) long.^[54] The scrotum is located high in the perineum with the testicles in separate sacs. Testicles are 7–10 cm (2.8–3.9 in) long, 4.5 cm (1.8 in) deep and 5 cm (2.0 in) wide.^[20] The right testicle is often smaller than the left.^[17] The typical mass of either testicle is less than 140 g (0.31 lb); during the rut the mass increases from 165 to 253 g (0.364 to 0.558 lb).^[20] The Cowper's gland is white, almond-shaped and lacks seminal vesicles; the prostate gland is dark yellow, disc-shaped and divided into two lobes.^[54] The camel epididymis interstitium revealed several blood vessels harboring special regulatory devices such as the spiral arteries, spiral veins, and throttle arterioles.^[55]

Health and diseases

The dromedary generally suffers from fewer diseases than other domestic livestock such as goats and cattle.^[56] Temperature fluctuations occur throughout the day in a healthy dromedary – the temperature falls to its minimum at dawn, rises until sunset and falls during the night.^[57] Nervous camels may vomit if they are carelessly handled; this does not always indicate a disorder. Rutting males may develop nausea.^[17]

The dromedary is prone to trypanosomiasis, a disease caused by a parasite transmitted by the tsetse fly. The main symptoms are recurring fever, anaemia and weakness; the disease is typically fatal for the camel.^[58] Brucellosis is another prominent malady. In an observational study, the seroprevalence of this disease was generally low (2 to 5%) in nomadic or moderately free dromedaries, but it was higher (8 to 15%) in denser populations. Brucellosis is caused by different biotypes of Brucella abortus and B. melitensis.^[59] Other internal parasites include Fasciola gigantica (trematode), two types of cestode (tapeworm) and various nematodes (roundworms). Among external parasites, Sarcoptes species cause sarcoptic mange.^[20] In a 2000 study in Jordan, 83% of the 32 camels studied tested positive for sarcoptic mange.^[60] In another study, dromedaries were found to have natural antibodies against the rinderpest and ovine rinderpest viruses.^[61]

In 2013, a seroepidemiological study (a study investigating the patterns, causes and effects of a disease on a specific population on the basis of serologic tests) in Egypt was the first to show the dromedary might be a host for the Middle East respiratory syndrome coronavirus (MERS-CoV).^[62] A 2013–14 study of dromedaries in Saudi Arabia concluded the unusual genetic stability of MERS-CoV coupled with its high seroprevalence in the dromedary makes this camel a highly probable host for the virus. The full genome sequence of MERS-CoV from dromedaries in this study showed a 99.9% match to the genomes of human clade B MERS-CoV.^[63] Another study in Saudi Arabia showed the presence of MERS-CoV in 90% of the evaluated dromedaries and suggested that camels could be the animal source of MERS-CoV.^[64]

Fleas and ticks are common causes of physical irritation. Hyalomma dromedarii is especially adapted to arid conditions, changing its moulting process to complete more or all of its life cycle on a single host if stressed, and having an unusually wide host range. The larvae are not well understood but their questing phase is assumed to occur during the winter, which is also when rain arrives. The nymphs infest the host mostly in January, then the adults May to September.^[65] In a study in Egypt, H. dromedarii was dominant in dromedaries, comprising 95.6% of the adult ticks isolated from the camels. In Israel, the number of ticks per camel ranged from 20 to 105. Nine camels in the date palm plantations in Arava Valley were injected with ivermectin, which is not effective against Hyalomma tick infestations.^[66] Larvae of the camel nasal fly Cephalopsis titillator can cause possibly fatal brain compression and nervous disorders. Illnesses that can affect dromedary productivity are pyogenic diseases and wound infections caused by Corynebacterium and Streptococcus, pulmonary disorders caused by Pasteurella such as hemorrhagic septicemia and Rickettsia species, camelpox, anthrax, and cutaneous necrosis caused by Streptothrix and deficiency of salt in the diet.^[20]

Ecology

The dromedary is diurnal (active mainly during daylight); free-ranging herds feed and roam throughout the day, though they rest during the hottest hours around noon. The night is mainly spent resting. Dromedaries form cohesive groups of about 20 individuals, which consist of several females led by a dominant male. Females may also lead in turns.^[20] Some males either form bachelor groups or roam alone.^[68] Herds may congregate to form associations of hundreds of camels during migrations at the time of natural disasters. The males of the herd prevent female members from interacting with bachelor males by standing or walking between them and sometimes driving the bachelor males away. In Australia, short-term home ranges of feral dromedaries cover 50 to 150 km² (19 to 58 sq mi); annual home ranges can spread over several thousand square kilometres.^[20]

Special behavioral features of the dromedary include snapping at others without biting them and showing displeasure by stamping their feet. They are generally non-aggressive, with the exception of rutting males. They appear to remember their homes; females, in particular, remember the places they first gave birth or suckled their offspring.^[20] Males become aggressive in the mating season, and sometimes wrestle. A 1980 study showed androgen levels in males influences their behavior. Between January and April when these levels are high during the rut, they become difficult to manage, blow out the palate from the mouth, vocalize and throw urine over their backs.^[69] Camels scratch parts of their bodies with their legs or with their lower incisors. They may also rub against tree bark and roll in the sand.^[20]

Free-ranging dromedaries face large predators typical of their regional distribution, which includes wolves, lions^[67] and tigers.^[35]

Diet

The dromedary's diet consists mostly of foliage, dry grasses and desert vegetation – mostly thorny plants.^[70] A study said the typical diet of the dromedary is dwarf shrubs (47.5%), trees (29.9%), grasses (11.2%), other herbs (0.2%) and vines (11%).^[71] The dromedary is primarily a browser; forbs and shrubs comprise 70% of its diet in summer and 90% of its diet in winter. The dromedary may also graze on tall, young, succulent grasses.^[72]

In the Sahara, 332 plant species have been recorded as food plants of the dromedary. These include Aristida pungens, Acacia tortilis, Panicum turgidum, Launaea arborescens and Balanites aegyptiaca.^[35] The dromedary eats Acacia, Atriplex and Salsola when they are available.^[72] Feral dromedaries in Australia prefer Trichodesma zeylanicum and Euphorbia tannensis. In India, dromedaries are fed with forage plants such as Vigna aconitifolia, V. mungo, Cyamopsis tetragonolaba, Melilotus parviflora, Eruca sativa, Trifolium species and Brassica campestris.^[72] Dromedaries keep their mouths open while chewing thorny food. They use their lips to grasp the food and chew each bite 40 to 50 times. Its long eyelashes, eyebrows, lockable nostrils, caudal opening of the prepuce and a relatively small vulva help the camel avoid injuries, especially while feeding.^[70] They graze for 8–12 hours per day and ruminate for an equal amount of time.^[20]

Biology

Adaptations

The dromedary is specially adapted to its desert habitat; these adaptations are aimed at conserving water and regulating body temperature. The bushy eyebrows and the double row of eyelashes prevent sand and dust from entering the eyes during strong windstorms, and shield them from the sun's glare.^[73] The dromedary is able to close its nostrils voluntarily; this assists in water conservation.^[67] The dromedary can conserve water by reducing perspiration by fluctuating the body temperature throughout the day from 31 to 41.7 °C (87.8 to 107.1 °F). The kidneys are specialized to minimize water loss through excretion. Groups of camels avoid excess heat from the environment by pressing against each other. The dromedary can tolerate greater than 30% water loss, which is generally impossible for other mammals. In temperatures between 30 and 40 °C (86 and 104 °F), it needs water every 10 to 15 days. In the hottest temperatures, the dromedary takes water every four to seven days. This camel has a quick rate of rehydration and can drink at 10–20 L (2.2–4.4 imp gal) per minute.^[20] The dromedary has a rete mirabile, a complex of arteries and veins lying very close to each other which uses countercurrent blood flow to cool blood flowing to the brain. This effectively controls the temperature of the brain.^[74]

The hump stores up to 80 lb (36 kg) of fat, which the camel can break down into energy to meet its needs when resources are scarce; the hump also helps dissipate body heat.^[75] When this tissue is metabolized, through fat metabolization, it releases energy while causing water to evaporate from the lungs during respiration (as oxygen is required for the metabolic process): overall, there is a net decrease in water.^[76][77] If the hump is small, the animal can show signs of starvation. In a 2005 study, the mean volume of adipose tissues (in the external part of the hump that have cells to store lipids) is related to the dromedary's unique mechanism of food and water storage.^[78] In case of starvation, they can even eat fish and bones, and drink brackish and salty water.^[9] The hair is longer on the throat, hump and shoulders. Though the padded hooves effectively support the camel's weight on the ground,^[79] they are not suitable for walking on slippery and muddy surfaces.^[20]

Reproduction

Camels have a slow growth rate and reach sexual maturity slower than sheep or goat.^[80] The age of sexual maturity varies geographically and depends on the individual, as does the reproductive period. Both sexes might mature by three to five years of age, though successful breeding could take longer. Camels are described as atypical seasonal breeders; they exhibit spermatogenesis throughout the whole year with a reduction in spermatogenesis during the nonbreeding season compared to that in the breeding season (Zayed et al., 1995). The breeding season in Egypt is during spring; the spring months.^[81] Mating occurs once a year, and peaks in the rainy season. The mating season lasts three to five months, but may last a year for older animals.^[17][82]

During the reproductive season, males splash their urine on their tails and nether regions. To attract females they extrude their soft palate – a trait unique to the dromedary.^[83] As the male gurgles, copious quantities of saliva turns to foam and covers the mouth. Males threaten each other for dominance over the female by trying to stand taller than the other, making low noises and a series of head movements including lowering, lifting and bending their necks backward. Males try to defeat other males by biting the opponent's legs and taking the head between his jaws.^[45] Copulation begins with foreplay; the male smells the female's genitalia and often bites her there or around her hump.^[84] The male forces the female to sit, then grasps her with his forelegs. Camelmen often aid the male insert his penis into the female's vulva.^[85] The male dromedary's ability to penetrate the female on his own is disputed, though feral populations in Australia reproduce naturally.^[17] Copulation takes from 7 to 35 minutes, averaging 11 to 15 minutes. Normally, three to four ejaculations occur.^[17] The semen of a Bikaneri dromedary is white and viscous, with a pH of around 7.8.^[84]

A single calf is born after a gestation period of 15 months. Calves move freely by the end of their first day. Nursing and maternal care continue for one to two years. In a study to find whether young could exist on milk substitutes, two male, month-old camels were separated from their mothers and were fed on milk substitutes prepared commercially for lambs, and they grew to normal weights for male calves after 30 days.^[86] Lactational yield can vary with species, breed, individual, region, diet, management conditions and lactating stage.^[87] The largest quantity of milk is produced during the early period of lactation.^[17] The lactation period can vary between nine and eighteen months.^[88]

Dromedaries are induced ovulators.^[89] Oestrus may be cued by the nutritional status of the camel and the length of day.^[90] If mating does not occur, the follicle, which grows during oestrus, usually regresses within a few days.^[91] In one study, 35 complete oestrous cycles were observed in five nonpregnant females over 15 months. The cycles were about 28 days long; follicles matured in six days, maintained their size for 13 days, and returned to their original size in eight days.^[92] In another study, ovulation could be best induced when the follicle reaches a size of 0.9–1.9 cm (0.35–0.75 in).^[93] In another study, pregnancy in females could be recognized as early as 40 to 45 days of gestation by the swelling of the left uterine horn, where 99.5% of pregnancies were located.^[94]

Range

Its range included hot, arid regions of northern Africa, Ethiopia, the Near East, and western and central Asia.^[95] The dromedary typically thrives in areas with a long dry season and a short wet season.^[96] They are sensitive to cold and humidity,^[41] though some breeds can thrive in humid conditions.^[96]

The dromedary may have been first domesticated in Somalia or the Arabian Peninsula about 4,000 years ago.^[97] In the ninth or tenth century BC, the dromedary became popular in the Near East. The Persian invasion of Egypt under Cambyses in 525 BC introduced domesticated camels to the area. The Persian camels were not well-suited to trading or travel over the Sahara; journeys across the desert were made on chariots pulled by horses.^[98][99] The dromedary was introduced into Egypt from south-western Asia (Arabia and Persia).^[58][100] The popularity of dromedaries increased after the Islamic conquest of North Africa. While the invasion was accomplished largely on horseback, new links to the Middle East allowed camels to be imported en masse. These camels were well-suited to long desert journeys and could carry a great deal of cargo, allowing substantial trans-Saharan trade for the first time.^[101][102] In Libya, dromedaries were used for transport and their milk and meat constituted the local diet.^[103]

Dromedaries were also shipped from south-western Asia to Spain, Italy, Turkey, France, Canary Islands, the Americas and Australia.^[17] Dromedaries were introduced into Spain in 1020 AD and to Sicily in 1059 AD.^[104] Camels were exported to the Canary Islands in 1405 during the European colonisation of the area, and are still extant there, especially in Lanzarote and to the south of Fuerteventura.^[104] Attempts to introduce dromedaries into the Caribbean, Colombia, Peru, Bolivia and Brazil were made between the 17th and 19th centuries; some were imported to the western United States in the 1850s and some to Namibia in the early 1900s, but presently they exist in small numbers or are absent in these areas.^[33]

In 1840, about six camels were shipped from Tenerife to Adelaide, but only one survived the journey to arrive on 12 October that year. The animal, a male called Harry, was owned by the explorer John Ainsworth Horrocks. Harry was ill-tempered but was included in an expedition the following year because he could carry heavy loads. The next major group of camels were imported into Australia in 1860, and between 1860 and 1907 10 to 12 thousand were imported. These were used mainly for riding and transport.^[105][106]

Current distribution of captive animals

In the early 21st century, the domesticated dromedary is found in the semi-arid to arid regions of the Old World.^[96]

Africa

Africa has more than 80% of the world's total dromedary population; it occurs in almost every desert zone in the northern part of the continent. The Sahel marks the southern extreme of its range, where the annual rainfall is around 550 mm (22 in). The Horn of Africa has nearly 35% of the world's dromedaries;^[96] most of the region's stock is in Somalia, followed by Sudan, Eritrea, and Ethiopia (as of the early 2000s).^[107] According to the Yearbook of the Food and Agriculture Organization (FAO) for 1984, eastern Africa had about 10 million dromedaries, the largest population of Africa. Western Africa followed with 2.14 million, while northern Africa had nearly 0.76 million.^[108] Populations in Africa increased by 16% from 1994 to 2005.^[107][109]

Asia

In Asia, nearly 70% of the population occurs in India and Pakistan. The combined population of the dromedary and the Bactrian camel decreased by around 21% between 1994 and 2004.^[110] The dromedary is sympatric with the Bactrian camel in Afghanistan, Pakistan, and central and southwestern Asia.^[111] India has a dromedary population of less than one million, with most (0.67 million) in the state of Rajasthan.^[107] Populations in Pakistan decreased from 1.1 million in 1994 to 0.8 million in 2005 – a 29% decline.^[110] According to the FAO, the dromedary population in six countries of the Persian Gulf was nearly 0.67 million in 2003. In the Persian Gulf region the dromedary is locally classified into breeds including Al-Majahem, Al-Hamrah, Al-Safrah, Al-Zarkah and Al-Shakha, based on coat colour. The UAE has three prominent breeds: Racing camel, Al-Arabiat and Al-Kazmiat.^[112]

Feral population

Feral dromedary populations occur in Australia, where they were introduced in 1840.^[113] The total dromedary population in Australia was 500,000 in 2005. Nearly 99% of the populations are feral, and they have annual growth rate of 10%.^[107] Most of the Australian feral camels are dromedaries, with only a few Bactrian camels. Most of the dromedaries occur in Western Australia, with smaller populations in the Northern Territory, Western Queensland and northern South Australia.^[107]

Relationship with humans

The strength and docility of the dromedary make it popular as a domesticated animal.^[17] According to Richard Bulliet, they can be used for a wide variety of purposes: riding, transport, ploughing, and trading and as a source of milk, meat, wool and leather.^[29] The main attraction of the dromedary for nomadic desert-dwellers is the wide variety of resources they provide, which are crucial for their survival. It is important for several Bedouin pastoralist tribes of northern Arabia, such as the Ruwallah, the Rashaida, the Bani Sakhr and the Mutayr.^[114]

Camel urine and camel milk are used for medicinal purposes.^[115]

Riding camels

Although the role of the camel is diminishing with the advent of technology and modern means of transport, it is still an efficient mode of communication in remote and less-developed areas. The dromedary has been used in warfare since the 6th century BC.^[116] It is particularly prized for its capability to outrun horses in the deserts.^[117] Record of its use during the time of Alexander the Great indicate that the animal could cover up to 50 miles per day for a week and they could go for up to a month without water.^[118] An account by Aurelian also cited that, in her escape to Euphrates, Zenobia used a dromedary to outrun her pursuers after she was defeated at Palmyra.^[119]

The dromedary also remains popular for racing, particularly in the Arab world.^[17] Riding camels of Arabia, Egypt and the Sahara are locally known as the Dilool, the Hageen, and the Mehara respectively; several local breeds are included within these groups.^[33]

The ideal riding camel is strong, slender and long-legged with thin, supple skin. The special adaptations of the dromedary's feet allow it to walk with ease on sandy and rough terrain and on cold surfaces.^[120] The camels of the Bejas of Sudan and the Hedareb, Bilen, and the Tigre people of Eritrea^[100] and the Anafi camel bred in Sudan are common breeds used as riding camels.^[17]

According to Leese, the dromedary walks with four speeds or gaits: walk, jog, fast run and canter. The first is the typical speed of walking, around 4 km/h (2.5 mph). Jog is the most common speed, nearly 8–12 km/h (5.0–7.5 mph) on level ground. He estimated a speed of 14–19 km/h (8.7–11.8 mph) during a fast run, by observing northern African and Arabian dromedaries. He gave no speed range to describe the canter, but implied it was a type of gallop that if induced could exhaust the camel and the rider. Canter could be used only for short periods of time, for example in races.^[121]

The ideal age to start training dromedaries for riding is three years,^[45] although they may be stubborn and unruly.^[122] At first the camel's head is controlled, and it is later trained to respond to sitting and standing commands, and to allow mounting.^[33] At this stage a camel will often try to escape when a trainer tries to mount it.^[17] The next stage involves training it to respond to reins. The animal must be given loads gradually and not forced to carry heavy loads before the age of six.^[33] Riding camels should not be struck on their necks, rather they should be struck behind the right leg of the rider.^[45] Leese described two types of saddles generally used in camel riding: the Arabian markloofa used by single riders and the Indian pakra used when two riders mount the same camel.^[33]

Baggage and draught camels

The baggage camel should be robust and heavy. Studies have recommended the camel should have either a small or a large head with a narrow aquiline nose, prominent eyes and large lips. The neck should be medium to long so the head is held high. The chest should be deep and the hump should be well-developed with sufficient space behind it to accommodate the saddle. The hindlegs should be heavy, muscular and sturdy.^[123] The dromedary can be trained to carry baggage from the age of five years, but must not be given heavy loads before the age of six.^[124] The hawia is a typical baggage saddle from Sudan.^[123] The methods of training the baggage camels are similar to those for riding camels.^[17]

Draught camels are used for several purposes including ploughing, processing in oil mills and pulling carts. There is no clear description for the ideal draught camel, though its strength, its ability to survive without water and the flatness of its feet could be indicators.^[17] It may be used for ploughing in pairs or in groups with buffaloes or bullocks.^[33] The draught camel can plough at around 2.5 km/h (1.6 mph), and should not be used for more than six hours a day – four hours in the morning and two in the afternoon.^[122] The camel is not easily exhausted unless diseased or undernourished, and has remarkable endurance and hardiness.^[26]

Dairy products

Camel milk is a staple food of nomadic tribes living in deserts. It consists of 11.7% solids, 3% protein, 3.6% fat, 0.8% ash, 4.4% lactose and 0.13% acidity (pH 6.5).^[125] The quantities of sodium, potassium, zinc, iron, copper, manganese, niacin and vitamin C were relatively higher than the amounts in cow milk. However, the levels of thiamin, riboflavin, folacin, vitamin B₁₂, pantothenic acid, vitamin A, lysine, and tryptophan were lower than those in cow milk. The molar percentages of the fatty acids in milk fat were 26.7% for palmitic acid, 25.5% oleic acid, 11.4% myristic acid and 11% palmitoleic acid.^[125] Camel milk has higher thermal stability compared with cow milk,^[126] but it does not compare favourably with sheep milk.^[17]

Daily milk yield generally varies from 3.5 to 35 kg (7.7 to 77.2 lb) and from 1.3% to 7.8% of the body weight.^[127] Milk yield varies geographically and depends upon the animals' diet and living conditions.^[17] At the peak of lactation, a healthy female would typically provide 9 kg (20 lb) milk per day.^[26] Leese estimated a lactating female would yield 4 to 9 L (0.88 to 1.98 imp gal) besides the amount ingested by the calf.^[33] The Pakistani dromedary, which is considered a better milker and bigger, can yield 9.1–14.1 kg (20–31 lb) when well-fed.^[128] Dromedaries in Somalia may be milked between two and four times a day,^[88] while those in Afar, Ethiopia, may be milked up to seven times a day.^[129]

The acidity of dromedary milk stored at 30 °C (86 °F) increases at a slower rate than that of cow milk.^[20] Though the preparation of butter from dromedary milk is difficult, it is produced in small amounts by nomads, optimized at 22.5% fat in the cream.^[130] In 2001, the ability of dromedary milk to form curd was studied; coagulation did not show curd formation, and had a pH of 4.4. It was much different from curd produced from cow milk, and had a fragile, heterogeneous composition probably composed of casein flakes.^[131] Nevertheless, cheese and other dairy products can be made from camel milk. A study found bovine calf rennet could be used to coagulate dromedary milk.^[132] A special factory has been set up in Nouakchott to pasteurise and make cheese from camel milk.^[133] Mystical beliefs surround the use of camel milk in some places; for example, it may be used as an aphrodisiac in Ethiopia.^[134]

Meat

The meat of a five-year-old dromedary has a typical composition of 76% water, 22% protein, 1% fat, and 1% ash.^[90] The carcass, weighing 141–310 kg (311–683 lb) for a five-year-old dromedary,^[90] is composed of nearly 57% muscle, 26% bone and 17% fat.^[135] A seven-to-eight-year-old camel can produce a carcass of 125–400 kg (276–882 lb). The meat is bright red to a dark brown or maroon, while the fat is white. It has the taste and texture of beef.^[135] A study of the meat of Iranian dromedaries showed its high glycogen content, which makes it taste sweet like horse meat. The carcasses of well-fed camels were found to be covered with a thin layer of good quality fat.^[136] In a study of the fatty acid composition of raw meat taken from the hind legs of seven one-to-three years old males, 51.5% of the fatty acids were saturated, 29.9% mono-unsaturated, and 18.6% polyunsaturated. The major fatty acids in the meat were palmitic acid (26.0%), oleic acid (18.9%) and linoleic acid (12.1%). In the hump, palmitic acid was dominant (34.4%), followed by oleic acid (28.2%), myristic acid (10.3%) and stearic acid (10%).^[137]

Dromedary slaughter is more difficult than the slaughter of other domestic livestock such as cattle because of the size of the animal and the significant manual work involved. More males than females are slaughtered.^[138] Though less affected by mishandling than other livestock, the pre-slaughter handling of the dromedary plays a crucial role in determining the quality of meat obtained; mishandling can often disfigure the hump.^[139] The animal is stunned, seated in a crouching position with the head in a caudal position and slaughtered.^[138] The dressing percentage – the percentage of the mass of the animal that forms the carcass – is 55–70%,^[90] more than the 45–50% of cattle.^[17] Camel meat is often eaten by African camel herders, who use it only during severe food scarcity or for rituals.^[17] Camel meat is processed into food items such as burgers, patties, sausages and shawarma.^[135] Dromedaries can be slaughtered between four and ten years of age. As the animal ages, the meat grows tougher and deteriorates in taste and quality.^[17] In Somalian and Djiboutian culture, the dromedary is a staple food and can be found in many recipes and dishes.

A 2005 report issued jointly by the Ministry of Health (Saudi Arabia) and the United States Centers for Disease Control and Prevention details five cases of bubonic plague in humans resulting from the ingestion of raw camel liver. Four of the five patients had severe pharyngitis and submandibular lymphadenitis. Yersinia pestis was isolated from the camel's bone marrow, from the jird (Meriones libycus) and from fleas (Xenopsylla cheopis) captured at the camel's corral.^[140]

Camel hair, wool and hides

Camels in hot climates generally do not develop long coats. Camel hair is light, and has low thermal conductivity and durability, and is thus suitable for manufacturing warm clothes, blankets, tents, and rugs.^[17] Hair of highest quality is typically obtained from juvenile or wild camels.^[45] In India, camels are clipped usually in spring and around 1–1.5 kg (2.2–3.3 lb) hair is produced per clipping. In colder regions one clipping can yield as much as 5.4 kg (12 lb).^[45][122] A dromedary can produce 1 kg (2.2 lb) wool per year, whereas a Bactrian camel has an annual yield of nearly 5–12 kg (11–26 lb).^[56] Dromedaries under the age of two years have a fine undercoat that tends to fall off and should be cropped by hand.^[129] Little information about camel hides has been collected but they are usually of inferior quality and are less preferred for manufacturing leather.^[17]

See also

• Camel urine
• List of animals with humps

References