Un dinosauro (Dinosauria Owen, 1842) esse un gruppo diverse de animales que esseva le vertebrato terrestre dominante durante 160 milliones de annos, ab le periodo Triassic (c. 230 milliones de annos passate) usque le fin del periodo Cretacee (c. 65 milliones de annos passate), quando le Extinction massive cretacee causava le extinction del majoritate del species de dinosauros al fin del era mesozoic. Le historia fossile indica que aves evolveva in le gruppo theropodic de dinosauros in le periodo jurrasic. Un aves superviveva le extinction massive cretacee, includente le ancestres del aves moderne; ita, in systemas de classification moderne del species de vita, aves esse considerate un typo de dinosauro, le sol gruppo jam extante.
Dinosauros esse un gruppo diverse. Aves, con plus que 9 mil species, esse le gruppo vertebrate plus diverse (ultra pisce perciforme). Paleontologistas ha identificate plus que 500 generes e plus que 1 mil de species de dinosauros non-ave. Dinosauros esse representate in cata continente con species existante e fossiles. Dinosauros pote esser herbivore o carnivore. Plure dinosauros, includiente aves, ha essite bipedal, ma plure gruppos extincte esseva quadrupedal, e alteres poteva cambiar inter iste posturas. Plure species habe structuras elaborate fastose, como cornos o crestas; alcun gruppos disvellopava structuras plus complexe, como armatura ossose. Dinosauros ave ha essite le vertebrate volante dominate post que le extinction del pterosauros, e le evidencia ha suggerite que cata specie ancian de dinosauro creava nidos e poneva ovos como le species moderne de aves. Ben que dinosauros esse sapite pro esser grande, le majoritate de dinosauros mesozoric esseva le dimension de humanos o plus parve.
Le parola anglese "dinosaur" esseva create in 1842 per paleontologista anglese Richard Owen, ab le parolas grec δεινός (deinos) "terribile, potente, meravilliose" e σαῦρος (sauros), "lacerta". In le medie prime del seculo 20, le communitate scientific credeva que dinosauros esseva animales que esseva animales torpide non intelligente. Le majoritate del recerca conducite post que le annos 1970, nonobstante, ha indicate que dinosauros esseva animales active con metabolismos elevate e con plure adaptationes pro interaction social.
Hodie, dinosauros forma parte del cultura mundial. Post que le prime fossiles de dinosauros esseva discoperite in le seculo 19, fossiles montate (real o artificial) ha essite attractiones major in museos por cata parte del mundo. Dinosauros ha essite presentate in libros e films como Jurassic Park, e discoperaturas nove esse reporate rapidemente per le media.
