Coffea arabica L.

Multimedia w Wikimedia Commons Hasło w Wikisłowniku

Kawa arabska (Coffea arabica L.) – gatunek roślin z rodziny marzanowatych, zwany też kawowym drzewem lub kawowym krzewem. Pochodzi z Abisynii, Mozambiku i obszaru Wielkich Jezior afrykańskich^[2].

Morfologia

Pokrój

Krzew dorastający do wysokości 5 m.

Liście

Ulistnienie nakrzyżległe, liście skórzaste, zimozielone, lancetowate, o długości 7-10 cm.

Kwiaty

Nieduże, pachnące. Mają białą zrosłopłatkową koronę z 5 ząbkami.

Owoc

Ciemnoczerwony, mięsisty pestkowiec zawierający dwa spłaszczone z jednej strony nasiona^[2].

Zastosowanie

• Roślina uprawna: Dostarcza ok. 80-90% światowej produkcji kawy^[2]. Najczęściej uprawiana (na plantacjach) w strefie międzyzwrotnikowej Afryki, Ameryki Pd., na Cejlonie, Jawie i Sumatrze^[2]. Kwitnie i owocuje prawie przez cały rok. Zewnętrzne części owocu usuwa się poprzez poddanie owoców fermentacji, a następnie wypłukanie nadgniłej, miękkiej owocni. Wysuszone pestki mają barwę szarozieloną i w tej postaci są wysyłane do krajów przeznaczenia. Palenia ziarna kawowego dokonuje się bezpośrednio przed sprzedażą. Podczas prażenia powstają w nasionach substancje nadające im charakterystyczny smak. Zawartość kofeiny w prażonych ziarnach wynosi ok. 1,5%^[2].
• Ze względu na swoje błyszczące liście, białe i wonne kwiaty oraz barwne owoce, bywa uprawiana w doniczkach jako roślina ozdobna.

Zmienność

Występuje w wielu odmianach^[3]:

• Coffea arabica L. var. arabica
• Coffea arabica L. var. goiaba Taschdjian
• Coffea arabica L. var. laurina P. J. S. Cramer
• Coffea arabica L. var. maragogipe A. Fern. ex A. Froehner
• Coffea arabica L. var. mirta P. J. S. Cramer
• Coffea arabica L. var. mokka P. J. S. Cramer – kawa mokka
• Coffea arabica L. var. polysperma P. J. S. Cramer

Uprawa

Jako roślina pokojowa jest łatwa w uprawie. Wymaga stanowiska jasnego, bez bezpośredniego promieniowania słonecznego (brązowienie liści). Strefy mrozoodporności 10-12^[4]. Roślina wymaga umiarkowanego podlewania, po dokładnym przeschnięciu powierzchni ziemi. Rozmnaża się za pomocą nasion lub z sadzonek^[4].
Największe zbiory kawy na świecie w 1993 roku:

Lp Kraj tys. ton % 1 Brazylia 1362 24,1 2 Kolumbia 888 15,7 3 Indonezja 470 8,3 4 Etiopia 220 3,9 5 Wyb. Kości Słoniowej 192 3,4 6 Gwatemala 191 3,4 7 Meksyk 184 3,3 8 Uganda 180 3,2 9 Indie 165 2,9 10 Salwador 147 2,6 ŚWIAT 5651 100,0

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Czym się różni arrabica od robusta?
• Arrabica Coffe PLant (ang.).