dcsimg

Azərbaycan kərtənkələsi ( الأذرية )

المقدمة من wikipedia AZ

Azərbaycan kərtənkələsi[1] (lat. Darevskia raddei) — ölçü baxımından kiçik olan kərtənkələ növü. Qayalıq kərtənkələləri[2] [3] cinsinə daxildir.

Xariçi görünüş

Xüsusiyyətləri

Kələzin uzunluğu 76 mm, quyruğu bədənindən iki dəfə uzundur. Onun başı aşkarcasına batıq formadadır. Yaxalığı isə dişvari formada qabarıqdır. Bədənində yerləşən pulçuqları hamar və qabarıqdır. Boğaz nahiyəsi boyunca 20-29 pulсuğa malik olur. Kələzin bədəni boyunca isə ortalama 48-62 pulcuğa sahib olur. Ön ərtaflarda olan pulcuqlar bel nahiyyəsindən kiçik olur.

Rəngi

Kələzin bədəninin yuxarı hissəsi açıq-qəhvəyi, qum rəngi və ya tünd-qonur bəzən isə demək olarki qara olur. Kərtənkələnin bel nahiyyəsini eni boyunca dördbucaqlı xalı tutur ki, onun üzəsi isə qara nöqtələr vardır. Kələzin böyür hissələrində tund 3-4 halqa vardır. Onların daxilindən ağ zolaqlar keçir. Qarın nahiyyəsi ağımtıl, mavi və bəzənsə yaşıl rəngə çalır. Erkəklərdə çütləşmə zamanı göz kənarları açıq göy və ya bənövşəyi rəng alır.

Həyat tərzi

Qidalanlası

Bu növün qidasının əsasını: Sərtqanadlılar, Zərqanadlılar, İkiqanadlılar, Kəpənəklər, digər Cücülər, həmcinin Hörümçəklər, Çoxayaqlılar, Molyusklar və Soxulcanlar

Çoxalması

Dişilər iyun ayının ortasından iyul ayının əvvəllərinə qədər yumurta qoyurlar. Dağlıq ərazilərdə isə bu hadisə iyulun ortalarından avqustun əvvələrinə qədər davam edir. Dişilər bu vaxt ərzində 2-dən 5-ə qədər yumurta qoya bilirlər. Çox vaxt 4 yumurta qoyur. İnkubasiya dövrü 55 gün davam edir. Əsasən iyulun sonları və ya sentyabrın əvvəllərində balalar yumurtadan çıxırlar. Balalar 24–27 mm uzunluğa malik olurlar.

Arealı

Azərbaycan kərtənkələsi əsasən Kiçik Qafqaz dağları ərazisində daha geniş yayılmışdır. Azərbaycanın quraq dağlıq razilərində, Kürün yuxarı axarlarında və Gürçüstanın cənub hissələrində yayılmışdır. Bu növə Qafqazdan kənar ərazilərində əsasən Türkiyənin şimal-şərq və İranın (Cənubi Azərbaycan) şimal-qərbi ərazilərində də rast gəlinir. Bu növə daxil olan kərtənkələlər əsasən digər Qayalıq kərtənkələləri kimi qayalıqlarda və daşlıq ərazilərdə rast gəlinir. Dağ çayları yaxınlıqlarında və Dağ meşələri bölgələrində də təsadüf edilir. Yüksəklikdən asılı olaraq fevralın sonları martın əvvəllərindən başlayaraq, sentyabr və ya noyabr aylarına qədər aktiv həyat sürürlər. Əlverişli yerlərdə kələzlərin sayı 1 km yol boyunca 40-60 baş təşkil edir.

Növün təsnifatı

Bu növ üç yarımnövə bölünür ki, onlarında 2-si Ön Qafqaz ərazisində yaşayır:

  • 1. Lacerta raddei raddei Boettger, 1892 — Kiçik Qafqazın dağlıq ərazilərində əsasən Azərbaycan, az miqdarda isə Ermənistan ərazilərində müşahidə edilir (Kiçik Qafqazın cənub aşırımları istisnadır).
  • 2. Lacerta raddei nairensis Darevsky, 1967 — Şərqi Türkiyə, Kür çayının yuxarı axarları və Gürcüstanın cənub hissəsi.

İstinadlar

  1. VIVOS VOCO: İ. S. Darevski, V. V. Qreçko, L.A.Kupriyanova, «Erkəksiz çoxalan kərtənkələlər»
  2. Darevsky,I.S. (1992) Evolution and ecology of parthenogenesis in reptiles. In: Adler,K. (ed.): Herpetology: Current research on the biology of Amphibians and Reptiles., Proc. First World Congress Herpetol. (Oxford, Ohio): 21-39
  3. Engelmann,W.E. et al. (1993) Lurche und Kriechtiere Europas., Neumann Verlag (Radebeul, Germany), 440 pp.

Xarici keçidlər

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Vikipediya müəllifləri və redaktorları
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia AZ

Azərbaycan kərtənkələsi: Brief Summary ( الأذرية )

المقدمة من wikipedia AZ

Azərbaycan kərtənkələsi (lat. Darevskia raddei) — ölçü baxımından kiçik olan kərtənkələ növü. Qayalıq kərtənkələləri cinsinə daxildir.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Vikipediya müəllifləri və redaktorları
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia AZ

Darevskia raddei ( الإنجليزية )

المقدمة من wikipedia EN

Darevskia raddei, known commonly as the Azerbaijan lizard, is a species of lizard in the family Lacertidae. The species is endemic to Eurasia. There are three subspecies.

Etymology

The specific name, raddei, is in honor of German naturalist Gustav Radde.[2]

Geographic range

D. raddei is found in Armenia, Azerbaijan, Georgia, Iran, and Turkey.[3]

Habitat

D. raddei is found at altitudes of 600–2,500 m (2,000–8,200 ft) in a variety of habitats including forest, shrubland, grassland and rocky areas.[1]

Subspecies

Three subspecies are recognized as being valid, including the nominotypical subspecies.[3]

Nota bene: A trinomial authority in parentheses indicates that the subspecies was originally described in a genus other than Darevskia.

References

  1. ^ a b Tuniyev B, Ananjeva NB, Agasyan A, Orlov NL, Tuniyev S (2009). "Darevskia raddei (errata version published in 2017)". The IUCN Red List of Threatened Species 2009: e.T164753A114557658. https://doi.org/10.2305/IUCN.UK.2009.RLTS.T164753A5923254.en. Downloaded on 26 May 2019.
  2. ^ Beolens, Bo; Watkins, Michael; Grayson, Michael (2011). The Eponym Dictionary of Reptiles. Baltimore: Johns Hopkins University Press. xiii + 296 pp. ISBN 978-1-4214-0135-5. (Darevskia raddei, p. 215).
  3. ^ a b Darevskia raddei at the Reptarium.cz Reptile Database. Accessed 26 May 2019.
ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Wikipedia authors and editors
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia EN

Darevskia raddei: Brief Summary ( الإنجليزية )

المقدمة من wikipedia EN

Darevskia raddei, known commonly as the Azerbaijan lizard, is a species of lizard in the family Lacertidae. The species is endemic to Eurasia. There are three subspecies.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Wikipedia authors and editors
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia EN

Darevskia raddei ( الإستونية )

المقدمة من wikipedia ET

Darevskia raddei on sisaliku liik.

Klassifikatsioon

Sisaliku liigil Darevskia raddei klassifitseeritakse roomajate andmebaasis järgmised alamliigid[1]:

Levila

Nad on levinud Iraanis, Gruusias, Türgis ja Armeenias.

Armeenias leidub selle liigi alamliike Darevskia raddei raddei ja Darevskia raddei nairensis Jerevanis, Širaki, Aragatsotni, Kotajkhi, Ararati, Gegharkhunikhi, Vajotsh Dzori ja Sjunikhi maakonnas[2]

Viited

  1. Peter Uetz & Jakob Hallermann, Darevskia raddei Roomajate andmebaas veebiversioon (vaadatud 19.12.2013) (inglise keeles)
  2. TADEVOSYAN'S HERPETOLOGICAL RESOURCES (THR), Veebiversioon (vaadatud 19.12.2013) (inglise keeles)

Välislingid

Selles artiklis on kasutatud prantsuskeelset artiklit fr:Darevskia raddei seisuga 19.12.2013.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Vikipeedia autorid ja toimetajad
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia ET

Darevskia raddei: Brief Summary ( الإستونية )

المقدمة من wikipedia ET

Darevskia raddei on sisaliku liik.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Vikipeedia autorid ja toimetajad
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia ET

Darevskia raddei ( الباسكية )

المقدمة من wikipedia EU

Darevskia raddei Darevskia generoko animalia da. Narrastien barruko Lacertidae familian sailkatuta dago.

Erreferentziak

  1. (Ingelesez)IUCN 2012. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2. www.iucnredlist.org. 2012ko urriaren 20an eskuratua.
  2. The Species 2000 and ITIS Catalogue of Life

Ikus, gainera

(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("Gadget "ErrefAurrebista" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://eu.wikipedia.org/wiki/Berezi:Gadgetaku003E.");});
ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Wikipediako egileak eta editoreak
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia EU

Darevskia raddei: Brief Summary ( الباسكية )

المقدمة من wikipedia EU

Darevskia raddei Darevskia generoko animalia da. Narrastien barruko Lacertidae familian sailkatuta dago.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Wikipediako egileak eta editoreak
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia EU

Darevskia raddei ( الفرنسية )

المقدمة من wikipedia FR

Darevskia raddei est une espèce de sauriens de la famille des Lacertidae[1].

Répartition

Cette espèce se rencontre dans le nord-ouest de l'Iran, en Azerbaïdjan, Arménie, en Géorgie et dans le nord-est de la Turquie[1].

Liste des sous-espèces

Selon Reptarium Reptile Database (24 janvier 2014)[2] :

Étymologie

Cette espèce est nommée en l'honneur de Gustav Radde[3]. La sous-espèce Darevskia raddei chaldoranensis, composé de chaldoran et du suffixe latin -ensis, « qui vit dans, qui habite », est nommée en référence au lieu de sa découverte, la ville de Chaldoran[1].

Publications originales

  • Boettger, 1892 : Kriechthiere der Kaukasusländer, gesammelt durch die Radde-Valentin’sche Expedition nach dem Karabagh und durch die Herren Dr. J. Valentin un P. Reibisch. Bericht über die Senckenbergische Naturforschende Gesellschaft in Frankfurt am Main, vol. 1892, p. 131-150.
  • Darevsky, 1967 : Skal'nye yashcheritzi Kaukaza (Rock lizards of the Caucasus. Systematics, ecology and phylogeny of a polymorphic group of Caucasian lizards from the subgenera Archaeolacerta). Akademiya Nauk SSSR Zoologicheskii Institut, Nauka Leningrad, vol. 1967, p. 3-214.
  • Eiselt, Schmidtler & Darevsky, 1993 : Untersuchungen an Felseidechsen (Lacerta saxicola Komplex) in der östlichen Türkei. 2. Eine nue Unterart der Lacerta raddei Boettger, 1892 (Squamata: Sauria: Lacertidae). Herpetozoa, vol. 6, no 1/2, p. 65-70.
  • Rastegar-Pouyani, Karamiani, Oraei, Khosrawani & Rastegar-Pouyani, 2011 : A New Subspecies of Darevskia raddei (Boettger, 1892) (Sauria: Lacertidae) from the West Azerbaijan Province, Iran. Asian Herpetological Research, vol. 2, no 4, p. 216–222 (texte intégral).

Notes et références

  1. a b et c Reptarium Reptile Database, consulté lors d'une mise à jour du lien externe
  2. Reptarium Reptile Database, consulté le 24 janvier 2014
  3. Beolens, Watkins & Grayson, 2009 : The Eponym Dictionary of Reptiles. Johns Hopkins University Press, p. 1-296
ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Auteurs et éditeurs de Wikipedia
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia FR

Darevskia raddei: Brief Summary ( الفرنسية )

المقدمة من wikipedia FR

Darevskia raddei est une espèce de sauriens de la famille des Lacertidae.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Auteurs et éditeurs de Wikipedia
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia FR

Darevskia raddei ( الرومانية، المولدوفية )

المقدمة من wikipedia RO

Darevskia raddei[4] este o specie de șopârle din genul Darevskia, familia Lacertidae, ordinul Squamata, descrisă de Thomas Marshall Uzzell, Jr. și Darevsky 1973.[5][6] A fost clasificată de IUCN ca specie cu risc scăzut.[1]

Subspecii

Această specie cuprinde următoarele subspecii:[5]

  • D. r. nairensis
  • D. r. raddei
  • D. r. vanensis

Referințe

  1. ^ a b Darevskia raddei. Lista roșie a speciilor periclitate IUCN. Versiunea 2012.2. International Union for Conservation of Nature. 2009. Accesat în 24 octombrie 2012.
  2. ^ Engelmann,W.E. et al. (1993) Lurche und Kriechtiere Europas., Neumann Verlag (Radebeul, Germany), 440 pp.
  3. ^ Darevsky,I.S. (1992) Evolution and ecology of parthenogenesis in reptiles. In: Adler,K. (ed.): Herpetology: Current research on the biology of Amphibians and Reptiles., Proc. First World Congress Herpetol. (Oxford, Ohio): 21-39
  4. ^ a b Uzzell, T. & I.S. DAREVSKY (1973) The relationship of Lacerta portschinskii and Lacerta raddei (Sauria, Lacertidae)., Herpetologica 29: 1-6
  5. ^ a b Bisby F.A., Roskov Y.R., Orrell T.M., Nicolson D., Paglinawan L.E., Bailly N., Kirk P.M., Bourgoin T., Baillargeon G., Ouvrard D. (red.) (2011). „Species 2000 & ITIS Catalogue of Life: 2011 Annual Checklist”. Species 2000: Reading, UK. Accesat în 24 september 2012. Verificați datele pentru: |access-date= (ajutor)Mentenanță CS1: Nume multiple: lista autorilor (link)
  6. ^ TIGR Reptile Database . Uetz P. , 2007-10-02
Stub icon Acest articol referitor la o reptilă este un ciot. Puteți ajuta Wikipedia prin completarea sa.
Acest infocasetă: v d mvizualizare discuție modificare
ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Wikipedia autori și editori
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia RO

Darevskia raddei: Brief Summary ( الرومانية، المولدوفية )

المقدمة من wikipedia RO

Darevskia raddei este o specie de șopârle din genul Darevskia, familia Lacertidae, ordinul Squamata, descrisă de Thomas Marshall Uzzell, Jr. și Darevsky 1973. A fost clasificată de IUCN ca specie cu risc scăzut.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Wikipedia autori și editori
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia RO

Darevskia raddei ( الفيتنامية )

المقدمة من wikipedia VI

Darevskia raddei là một loài thằn lằn trong họ Lacertidae. Loài này được Boettger mô tả khoa học đầu tiên năm 1892.[1]

Tham khảo

  1. ^ Darevskia raddei. The Reptile Database. Truy cập ngày 31 tháng 5 năm 2013.


Hình tượng sơ khai Bài viết liên quan đến bộ bò sát có vảy này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.
ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Wikipedia tác giả và biên tập viên
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia VI

Darevskia raddei: Brief Summary ( الفيتنامية )

المقدمة من wikipedia VI

Darevskia raddei là một loài thằn lằn trong họ Lacertidae. Loài này được Boettger mô tả khoa học đầu tiên năm 1892.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Wikipedia tác giả và biên tập viên
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia VI