Azərbaycan kərtənkələsi[1] (lat. Darevskia raddei) — ölçü baxımından kiçik olan kərtənkələ növü. Qayalıq kərtənkələləri[2] [3] cinsinə daxildir.
Kələzin uzunluğu 76 mm, quyruğu bədənindən iki dəfə uzundur. Onun başı aşkarcasına batıq formadadır. Yaxalığı isə dişvari formada qabarıqdır. Bədənində yerləşən pulçuqları hamar və qabarıqdır. Boğaz nahiyəsi boyunca 20-29 pulсuğa malik olur. Kələzin bədəni boyunca isə ortalama 48-62 pulcuğa sahib olur. Ön ərtaflarda olan pulcuqlar bel nahiyyəsindən kiçik olur.
Kələzin bədəninin yuxarı hissəsi açıq-qəhvəyi, qum rəngi və ya tünd-qonur bəzən isə demək olarki qara olur. Kərtənkələnin bel nahiyyəsini eni boyunca dördbucaqlı xalı tutur ki, onun üzəsi isə qara nöqtələr vardır. Kələzin böyür hissələrində tund 3-4 halqa vardır. Onların daxilindən ağ zolaqlar keçir. Qarın nahiyyəsi ağımtıl, mavi və bəzənsə yaşıl rəngə çalır. Erkəklərdə çütləşmə zamanı göz kənarları açıq göy və ya bənövşəyi rəng alır.
Bu növün qidasının əsasını: Sərtqanadlılar, Zərqanadlılar, İkiqanadlılar, Kəpənəklər, digər Cücülər, həmcinin Hörümçəklər, Çoxayaqlılar, Molyusklar və Soxulcanlar
Dişilər iyun ayının ortasından iyul ayının əvvəllərinə qədər yumurta qoyurlar. Dağlıq ərazilərdə isə bu hadisə iyulun ortalarından avqustun əvvələrinə qədər davam edir. Dişilər bu vaxt ərzində 2-dən 5-ə qədər yumurta qoya bilirlər. Çox vaxt 4 yumurta qoyur. İnkubasiya dövrü 55 gün davam edir. Əsasən iyulun sonları və ya sentyabrın əvvəllərində balalar yumurtadan çıxırlar. Balalar 24–27 mm uzunluğa malik olurlar.
Azərbaycan kərtənkələsi əsasən Kiçik Qafqaz dağları ərazisində daha geniş yayılmışdır. Azərbaycanın quraq dağlıq razilərində, Kürün yuxarı axarlarında və Gürçüstanın cənub hissələrində yayılmışdır. Bu növə Qafqazdan kənar ərazilərində əsasən Türkiyənin şimal-şərq və İranın (Cənubi Azərbaycan) şimal-qərbi ərazilərində də rast gəlinir. Bu növə daxil olan kərtənkələlər əsasən digər Qayalıq kərtənkələləri kimi qayalıqlarda və daşlıq ərazilərdə rast gəlinir. Dağ çayları yaxınlıqlarında və Dağ meşələri bölgələrində də təsadüf edilir. Yüksəklikdən asılı olaraq fevralın sonları martın əvvəllərindən başlayaraq, sentyabr və ya noyabr aylarına qədər aktiv həyat sürürlər. Əlverişli yerlərdə kələzlərin sayı 1 km yol boyunca 40-60 baş təşkil edir.
Bu növ üç yarımnövə bölünür ki, onlarında 2-si Ön Qafqaz ərazisində yaşayır:
Azərbaycan kərtənkələsi (lat. Darevskia raddei) — ölçü baxımından kiçik olan kərtənkələ növü. Qayalıq kərtənkələləri cinsinə daxildir.
Darevskia raddei, known commonly as the Azerbaijan lizard, is a species of lizard in the family Lacertidae. The species is endemic to Eurasia. There are three subspecies.
The specific name, raddei, is in honor of German naturalist Gustav Radde.[2]
D. raddei is found in Armenia, Azerbaijan, Georgia, Iran, and Turkey.[3]
D. raddei is found at altitudes of 600–2,500 m (2,000–8,200 ft) in a variety of habitats including forest, shrubland, grassland and rocky areas.[1]
Three subspecies are recognized as being valid, including the nominotypical subspecies.[3]
Nota bene: A trinomial authority in parentheses indicates that the subspecies was originally described in a genus other than Darevskia.
Darevskia raddei, known commonly as the Azerbaijan lizard, is a species of lizard in the family Lacertidae. The species is endemic to Eurasia. There are three subspecies.
Darevskia raddei on sisaliku liik.
Sisaliku liigil Darevskia raddei klassifitseeritakse roomajate andmebaasis järgmised alamliigid[1]:
Nad on levinud Iraanis, Gruusias, Türgis ja Armeenias.
Armeenias leidub selle liigi alamliike Darevskia raddei raddei ja Darevskia raddei nairensis Jerevanis, Širaki, Aragatsotni, Kotajkhi, Ararati, Gegharkhunikhi, Vajotsh Dzori ja Sjunikhi maakonnas[2]
Selles artiklis on kasutatud prantsuskeelset artiklit fr:Darevskia raddei seisuga 19.12.2013.
Darevskia raddei Darevskia generoko animalia da. Narrastien barruko Lacertidae familian sailkatuta dago.
Darevskia raddei Darevskia generoko animalia da. Narrastien barruko Lacertidae familian sailkatuta dago.
Darevskia raddei est une espèce de sauriens de la famille des Lacertidae[1].
Cette espèce se rencontre dans le nord-ouest de l'Iran, en Azerbaïdjan, Arménie, en Géorgie et dans le nord-est de la Turquie[1].
Selon Reptarium Reptile Database (24 janvier 2014)[2] :
Cette espèce est nommée en l'honneur de Gustav Radde[3]. La sous-espèce Darevskia raddei chaldoranensis, composé de chaldoran et du suffixe latin -ensis, « qui vit dans, qui habite », est nommée en référence au lieu de sa découverte, la ville de Chaldoran[1].
Darevskia raddei est une espèce de sauriens de la famille des Lacertidae.
Darevskia raddei[4] este o specie de șopârle din genul Darevskia, familia Lacertidae, ordinul Squamata, descrisă de Thomas Marshall Uzzell, Jr. și Darevsky 1973.[5][6] A fost clasificată de IUCN ca specie cu risc scăzut.[1]
Această specie cuprinde următoarele subspecii:[5]
|access-date=
(ajutor)Mentenanță CS1: Nume multiple: lista autorilor (link) Darevskia raddei este o specie de șopârle din genul Darevskia, familia Lacertidae, ordinul Squamata, descrisă de Thomas Marshall Uzzell, Jr. și Darevsky 1973. A fost clasificată de IUCN ca specie cu risc scăzut.
Darevskia raddei là một loài thằn lằn trong họ Lacertidae. Loài này được Boettger mô tả khoa học đầu tiên năm 1892.[1]
Darevskia raddei là một loài thằn lằn trong họ Lacertidae. Loài này được Boettger mô tả khoa học đầu tiên năm 1892.