الأسماء في صفحات التنقل
In areas where large carnivore populations have not been significantly reduced by humans, predation represents an important cause of mortality for cervids. For many species, predation is the primary means of controlling population densities. For many cervids, predation on calves is especially important in limiting population size, and much of this predation is accomplished by smaller carnivores (e.g., Canada lynx, caracal, and coyote). It is difficult, however, to estimate the natural effect of predation on cervids, as predator populations in many locations have been significantly reduced or eliminated by humans. To avoid predation, gregarious species foraging in open habitats group together to face potential threats. Solitary species avoid predators by foraging in or near the protective cover of woodland or brush habitat. The young of most cervids have spots or stripes on their pelage, which helps camouflage them in dense vegetation. All species give a harsh bark, which serves as an alarm to conspecifics. Pronking (i.e., continuously jumping high into the air) and tail-flaring is a known response to predators at close range, as well as when individuals are startled. Cervids also have acute senses of sight, hearing, and smell, which helps them avoid potential predators.
Known Predators:
Anti-predator Adaptations: cryptic
There is a great deal of physical diversity within the family Cervidae. Moose, the largest extant member of the family, can reach up to 1800 lbs and the smallest, northern pudu, reach a maximum size of roughly 20 lbs. Typically members have compact torsos and very powerful elongated legs that are well suited for woody or rocky terrain. With the exception of Chinese water deer, all male cervids have deciduous antlers and caribou are the only species in which both males and females have antlers. Deer are primarily browsers (foraging on broad leaf plant material), and their low- (brachydont) to medium-crowned (mesodont) selenodont cheek teeth are highly specialized for browsing. Cervids lack upper incisors and instead have a hard palate. The anterior portion of the palate is covered with a hardened tissue against which the lower incisors and canines occlude. They have a 0/3, 0-1/1, 3/3, 3/3 dental formula. Other notable features of cervids include the lack of a sagittal crest and the presence of a postorbital bar.
Antlers grow from pedicels, boney supporting structures that grow on the lateral regions of the frontal bones. In temperate-zone cervids, antlers begin growing in the spring as skin-covered projections from the pedicels. The dermal covering, or "velvet," is rich in blood vessels and nerves. When antlers reach full size, the velvet dies and is rubbed off as the animal thrashes its antlers against vegetation. Antlers are used during male-male competition for mates during breeding season, and are shed soon afterwards. Typically, only males bear antlers however, both genders bear antlers in caribou. Antlers vary from simple spikes, such as those in munjacs, to enormous, complexly branched structures, such as those in moose. Antler structure changes depending on species and the age of the individual bearing them. Males of the genus Muntiacuc have both antlers and long, fang-like upper canines that are used in social displays. Although Chinese water deer are the only species without antlers, they have elongated upper canines that are used to attract mates. Antlers typically emerge at one year of age.
Other Physical Features: endothermic ; homoiothermic; bilateral symmetry
Sexual Dimorphism: male larger; sexes shaped differently; ornamentation
The lifespan of most cervid ranges from 11 to 12 years, however, many are killed before their fifth birthday due to various causes including hunting, predation, or motor vehicle collisions. In most species, males have shorter lifespans than females and this is likely a result of intrasexual competition for mates and the solitary nature of most sexually dimorphic males, resulting in increased risk of predation. However, recent studies show that sex-biased mortality rates are tightly linked to local environmental conditions. Captive deer tend to outlive their wild counterparts as they are subjected to little or no predation and have access to an abundant supply of food. The lifespan of cervids decreases as the number of deer exceeds the local environments carrying capacity. In this case, young and old cervids tend to suffer from starvation, as stronger, middle-aged deer outcompete them for forage.
Cervids live in a variety of habitats, ranging from the frozen tundra of northern Canada and Greenland to the equatorial rain forests of India, which has the largest number of deer species in the world. They inhabit deciduous forests, wetlands, grasslands, arid scrublands, rain forests, and are particularly well suited for boreal and alpine ecosystems. Many species are particularly fond of forest-grassland ecotones and are known to reside a variety of urban and suburban settings.
Habitat Regions: temperate ; tropical ; polar ; terrestrial
Terrestrial Biomes: tundra ; taiga ; desert or dune ; savanna or grassland ; chaparral ; forest ; rainforest ; scrub forest ; mountains
Wetlands: marsh ; swamp ; bog
Other Habitat Features: urban ; suburban ; agricultural
Cervids use three main types of communication: vocal, chemical, and visual. Vocal communication is used primarily during times of fear or excitement. The most common form of vocal communication is barking, which is typically used in response to a disturbance, such as visual contact with a predator or a disturbing noise. Barking is also used as an expression of victory after a competitive interaction between two males. Cervids also communicate through a variety of hormone and pheromone signals. For example, male cervids demarcate territory with glandular secretions rubbing their face, head, neck, and sides against trees, shrubs, or tall grasses. Cervids also use visual communication, known as scraping. Scraping is primarily used during mating season by males to advertise their presence and availability to females. To create a scape, males paw the ground with the forelimbs, producing patches of bare ground about 0.5 m to 1.0 m in width. Typically, scrapes are marked with a secretion from the interdigital glands located between their hooves. In response to a potential threat, some species stand with their body tensed and rigid, while leaning slightly forward, which signals the potential threat to conspecifics.
Communication Channels: visual ; acoustic ; chemical
Other Communication Modes: pheromones ; scent marks
Perception Channels: visual ; tactile ; acoustic ; chemical
The IUCN's Red List of Threatened Species lists 55 species of Cervidae, 2 of which are listed as extinct and 1 is considered critically endangered. Of the remaining 52 species, 8 are endangered, 16 are vulnerable, and 17 are listed as "least concern". The remaining 10 species are listed as "data deficient". Many more local deer population are on the cusp of extirpation, which could lead to inbreeding in adjacent populations. According to the IUCN, major threats of extinction for cervids includes over exploitation due to hunting, habitat loss (e.g., logging, conversion to agriculture, and landscape development), and resource competition with domestic and invasive animals. In addition, climate change has begun to contract species ranges and forced some species of cervid to move poleward. For example, moose, which are an important ecological component of the boreal ecosystem, are notoriously heat intolerant and are at the southern edge of their circumpolar distribution in the north central United States. Since the mid to late 1980's, demographic studies of this species have revealed sharp population declines at its southernmost distribution in response to increasing temperatures. In addition, climate change has allowed more southerly species to move poleward, which increases competition and disease transmission at range interfaces of various species (e.g., white-tailed deer and moose). Finally, cervids are an important food source for a number of different carnivores. As cervid populations decline, so too will those animals that depend on them. CITES (the Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora) lists 25 species of cervid under appendix I.
The family Cervidae, commonly referred to as "the deer family", consists of 23 genera containing 47 species, and includes three subfamilies: Capriolinae (brocket deer, caribou, deer, moose, and relatives), Cervinae elk, muntjacs, and tufted deer), and Hydropotinae, which contains only one extant species, Chinese water deer. However, classification of cervids has been controversial and a single well-supported phylogenetic and taxonomic history has yet to be established. Cervids range in mass from 20 lbs to 1800 lbs, and all but one species, Chinese water deer, have antlers. With the exception of caribou, only males have antlers and some species with smaller antlers have enlarged upper canines. In addition to sexually dimorphic ornamentation, most deer species are size-dimorphic as well with males commonly being 25% larger than their female counterparts. Cervids have a large number of morphological synapomorphies (e.g., characteristics that are shared within a taxonomic group), and range in color from dark to very light brown; however, young are commonly born with cryptic coloration, such as white spots, that helps camouflage them from potential predators. Cervids can be found in a wide range of habitats, from extremely cold to the tropics. They have been introduced nearly world wide, but are native throughout most of the New World, Europe, Asia and northwestern Africa, with Eurasia exhibiting the greatest species diversity. Although most cervids live in herds, some species, such as South American marsh deer, are solitary. The majority of species have social hierarchies that have a positive correlation with body size (e.g., large males are dominant to small males).
Many species of cervid are viewed as agricultural pests, especially in areas where they have become overpopulated due to habitat alterations and lack of natural predators. The effects of deer on crops can be devastating. Most cervid species are forest dwellers and as a result, they can cause damage to timber by browsing, bark-stripping, and velvet cleaning. In addition, deer-vehicle collisions result in significant harm to the health and personal property of those involved. Many cervids carry diseases that can be transmitted to domestic livestock and certain species, including white-tailed deer, elk, and Javan rusa, have been introduced outside of their geographic ranges, causing significant harm to native plant and animal communities.
Negative Impacts: crop pest; causes or carries domestic animal disease
Humans have a long history of exploiting both native and exotic deer species, having hunted them in every geographic region in which they occur. They are often hunted for their meat, hides, antlers, velvet, and other products. As humans began to rely more on agriculture, their dependence on deer species as a food source decreased. However, in areas where climate prohibits wide-scale agriculture, such as in the Arctic, deer species such as caribou are still relied upon for food, clothing, and other resources. In the past, caribou have even been domesticated by nomadic peoples in the high Arctic. Today, many cervid species are hunted for sport rather than necessity. Several species have also been domesticated as harness animals, including caribou and elk. Finally, cervids play an important role in the global ecotourism movement as various species of deer are readily observable throughout much of their native habitat.
Positive Impacts: food ; body parts are source of valuable material; ecotourism
Cervids are an important food source for many predators throughout their geographic range. For example, one study showed that over 80% of the feces of gray wolves in Algonquin Park in Canada contained the remains of white-tailed deer. Cervids are host to a variety of endoparasites, including parasitic flatworms (Cestoda and Trematoda) and many species of roundworm (Nematoda) spend at least part of their lifecycle in the tissues of cervid hosts. Cervids are also vulnerable to various forms of parasitic arthropods including ticks (Ixodoidea), lice (Phthiraptera), mites (Psoroptes and Sarcoptes), keds (Hippoboscidae), fleas (Siphonaptera), mosquitoes (Culicidae), and flies (Diptera). In addition, cervids compete with other species for food and other resources, which can effectually limit both inter- and intraspecific population growth.
Cervids play an integral role in the structure and function of the ecosystems in which they reside, and some species have been shown to alter the density and composition of local plant communities. For example, on Isle Royale National Park, MI, moose (Alces alces) have been shown to alter the density and composition of foraged aquatic plant communities, and fecal nitrogen transferred from aquatic to terrestrial habitats via the ingestion of aquatic macrophytes increases terrestrial nitrogen availability in summer core areas. Foraging by cervids has been shown to have a significant impact on plant succession, and plant diversity is greater in areas subjected to foraging. As a result, foraging might lead to shifts from one plant community type to another (e.g., hardwoods to conifers). In addition, moderate levels of foraging by cervids may increase habitat suitability for conspecifics. For example, litter from foraged plants decomposes more quickly than non-browsed, thus increasing nutrient availability to the surrounding plant community. Moreover, nutrient inputs from urine and feces have been shown to contribute to longer stem growth and larger leaves in the surrounding plant community, which are preferentially fed upon during subsequent foraging bouts. Finally, research has shown that the decomposition of cervid carcasses can result in elevated soil macronutrients and leaf nitrogen for a minimum of two years.
Although cervids can be host to numerous species of pathogenic bacteria and protozoa, in conjunction with anaerobic fungi, similar classes of microorganisms are one of the major reasons that cervids are as abundant and diverse as they are today. Bacteria comprise between 60 and 90% of the microbial community present in the ruminant's gastrointestinal (GI) tract and help break down cellulose. Ciliated protozoa, which makes up 10 to 40% of the microbe community within the rumen, help break down cellulose, while also feeding on starches, proteins and bacteria. The presence of anaerobic fungi in the rumen has only been known since the early 1970's. These fungi make up between 5 to 10% of the rumen's microbial abundance and are thought to help break down the cell wall of ingested plant material. Bacteria and protozoa that pass from the upper to the lower regions of the GI tract represent a significant portion of the dietary nitrogen required by their host.
Ecosystem Impact: disperses seeds
Mutualist Species:
Commensal/Parasitic Species:
All cervids are obligate herbivores with diets including grass, small shrubs, and leaves. In addition to the true stomach, or abomasum, cervids have 3 additional chambers, or false stomachs, in which bacterial fermentation takes place. In ruminants, the digestion of high-fiber, poor-quality food occurs via four different pathways. First, gastric fermentation extracts lipids, proteins, and carbohydrates, which are then absorbed and distributed throughout the body via the intestines. Second, large undigested food particles form into a bolus, or ball of cud, which is regurgitated and re-chewed to help break down the cell wall of ingested plant material. Third, cellulose digestion via bacterial fermentation results in high nitrogen microbes that are occasionally flushed into the intestine, which are subsequently digested by their host. These high-nitrogen microbes serve as an important protein source. Finally, cervids can store large amounts of forage in their stomachs for later digestion. All cervids chew their cud, have three or four-chambered stomachs, and support microorganisms that breakdown cellulose. Unlike many other ruminants, cervids selectively forage on easily digestible vegetation rather than consuming all available food.
Foraging Behavior: stores or caches food
Primary Diet: herbivore (Folivore , Lignivore)
Cervids are widely distributed and are native to all continents except Australia, Antarctica, and most of Africa, which contains only a single sub-species of native deer, Barbary red deer. Cervids have been introduced nearly worldwide and there are now 6 introduced species of deer in Australia and New Zealand that have been established since the mid 1800s.
Biogeographic Regions: nearctic (Native ); palearctic (Native ); oriental (Native ); ethiopian (Native ); neotropical (Native ); australian (Introduced ); oceanic islands (Introduced )
Although most cervids are polygynous, some species are monogamous (e.g., European Roe deer). The breeding season of most cervids is short, with females coming into estrus in synchrony. In some species, males establish territories, which encompass those of one or more females. Males may then mate with those females who have territories within his own. In some cervids, females may form small groups known as harems, which are guarded and maintained by males, and in other species males simply travel between herds looking for estrus females. Sexual segregation is not uncommon in cervids; however, in some species permanent mixed-sex groups result in male-male competition for potential mates. In sexually segregating species, males join females only to copulate, leaving at the end of breeding season. Males establish dominance hierarchies among themselves, with the most dominant males achieving the most copulations. Males may hold dominance over a harem or territory and are often challenged by rival males. Male cervids significantly decrease forage intake during breeding season, which, in conjunction with being continually challenged by rivals males, ensures that dominance by any one individual is short lived. Antler growth is dependent on individual nutrition and evidence suggests that the size and symmetry of male antlers serves as an indicator of mate quality for females.
Mating System: monogamous ; polygynous
Cervids living in temperate zones typically breed during late autumn or early winter. Seasonal breeders at lower latitudes, such as the chital, breed from late spring into early summer (e.g., April or May). Conception usually occurs during the first estrus cycle of the breeding season, and those that do not conceive will re-enter estrus every 18 days until they become pregnant. Species living in tropical climates, such as grey brocket deer, often do not have a fixed breeding season, and females may come in to estrus multiple times throughout the year. Gestation in cervids ranges from 180 days in Chinese water deer to 240 days for elk, with larger species tending to have longer gestational periods. Roe deer are the only cervid known to have delayed implantation. Cervids typically have from 1 to 3 offspring, and often, not all fetuses are carried to term, as the number of offspring born each year is dependent on population density and resource abundance. Age at weaning varies among species, with smaller species nursing for only 2 to 3 months and larger species nursing for much longer. For example Bornean yellow muntjacs are weaned by about 2 months of age and North American moose are weaned by about 5 months, however, erratic nursing may continue for up to 7 months after birth.
Body weight is more importance in determining sexual maturity in cervids than actual age; therefore, an individual's reproductive activity is dependent on environmental conditions and resource quality and abundance. Due to the energetic costs of lactation, this is especially true for females. In males, testes begin producing hormones at the end of the first year, and consequently, antler growth occurs during the end of the first year or the beginning of the second. However, because male-male competition plays a dominant role in cervid mating behavior, most males do not mate until they can outcompete rivals for access to females.
Although some cervids are solitary, most are gregarious and live in herds that vary in size from a few individuals to more than 100,000 (e.g., caribou. Average group size depends on the demographic composition (i.e., sex and age) of the immediate population, the degree of inter- and intraspecific competition, and resource quality and abundance. Habitat segregation in cervids tends to peak during calving and significantly decreases soon afterward. Most species are polygynous, and males use their antlers in combat to obtain and defend females. Sexual-size dimorphism is common in cervids. Males are larger than females in most species, and sexual dimorphism is more pronounced in the most highly polygynous species. Cervids have a number of glands on their feet, legs, and faces that are used during intraspecific communication. Males of many cervid species significantly decrease forage intake during mating season, and evidence suggests that feeding cessation in males is linked to various physiological processes associated with chemical communication during the breeding season.
Key Reproductive Features: iteroparous ; seasonal breeding ; year-round breeding ; gonochoric/gonochoristic/dioecious (sexes separate); sexual ; viviparous
As with many artiodactyls, cervids can be classified as either hiders or followers. Altricially born cervids are highly vulnerable to predation for the first few weeks of life. As a result, mothers hide their young in the surrounding vegetation as they forage nearby. Hider mothers periodically return to their young throughout the day to nurse and clean their calves. Females that give birth to multiple offspring hide each individual in separate locations, presumably to decrease the chance of losing multiple young to a predator. Once young become strong enough to escape potential predators they join their mother during foraging bouts. Some species are precocially born and are able to run only a few hours after birth (e.g., Rangifer tarandus). These species are often referred to as followers.
Lactation is one of the most energetically expensive activities possible for female mammals and lactating cervids are often not able to consume enough food to maintain their body weight, especially during the first weeks of lactation. Typically, young are weaned earlier in smaller species; however, sporadic nursing may occur for up to 7 months after birth. Young cervids may stay with their mother until she is about to give birth to the subsequent season’s offspring. In many species, females stay within their mother’s range after maturation, while males are forced to disperse. In most species, males do not provide any parental care to their offspring.
Parental Investment: female parental care ; pre-hatching/birth (Provisioning: Female, Protecting: Female); pre-weaning/fledging (Provisioning: Female, Protecting: Female); pre-independence (Provisioning: Female, Protecting: Female); post-independence association with parents
Diversity of Living Deer
The artiodactyl family Cervidae (deer) has a rich fossil record going back to the early Miocene, around 20 million years ago, and includes several species of very large deer that persisted through the Pleistocene. The cervids still with us today include a number of well known and widespread species, as well as some very poorly known and endangered species.Mattioli (2011) recognized 53 cervid living species placed in 18 genera. He noted, however, that cervid taxonomy is still evolving and that a list of living cervid species 30 years earlier would likely have included only around 34 species. This change is due to the availability of new taxonomic data (notably, DNA sequence data) and approaches, as well as the discovery of entirely new forms. Many taxonomic discoveries likely still lie ahead.
There are two distinct subfamilies within the Cervidae:
1) Subfamily Cervinae (8 genera with 30 species). This subfamily includes two tribes, Muntiacini and Cervini.
a) Tribe Muntiacini. This tribe includes two genera, Elaphodus (with just the single species E. cephalophus, the Tufted Deer) and Muntiacus (muntjacs, 11 spp.), both of which are composed of deer that are relatively small and stocky with males whose antlers are fairly short and simple. Muntiacini are well known for having karyotypes with very few chromosomes.
b) Tribe Cervini. This tribe includes six genera: Axis (4 spp.), Dama (2 spp.), Rusa (4 spp.), Cervus (5 spp.), Elaphurus (1 spp.) and Rucervus (2 spp.). Axis and Rusa deer have three-pointed antlers. Dama (fallow deer) have palmate antlers. Cervus have more complex, four-to-six-pointed antlers. Elaphurus has unusual antlers with a foreshaft and hindshaft. Rucervus is composed of graminivorous deer with specialized molars.
2) Subfamily Capreolinae (or Odocoileinae) (10 genera with 23 species).Nearly all deer in the Capreolinae exhibit a precocious development of the first set of antlers and their permanent dentition is in place by 18 months. This subfamily includes three tribes: Capreolini, Alceini, and Odocoileini.
a) Tribe Capreolini. This tribe includes the Chinese Water Deer (1 species, Hydropotes inermis), which are unusual antlerless deer in which males have long upper canines, and roe deer (Capreolus, 2 spp.).
b) Tribe Alceini. This tribe includes only the Moose (Alces alces).
c) Tribe Odocoileini. This tribe includes the Caribou or Reindeer (Rangifer tarandus) and all the New World deer (known as the neocervines). There are six genera of New World deer: Odocoileus (2 species), Blastocerus (only Marsh Deer, B. dichotomus), Ozotoceros (only Pampas Deer, O. bezoarticus), Hippocamelus (2 species), Pudu (2 species), Mazama (brocket deer, 10 species; some genetic evidence suggests that Mazama should be split into two genera). In many species in this tribe, there is a time lag of a month or two between the shedding of antlers and their regrowth. Some species are multiparous, i.e., females can give birth to more than one offspring per litter. In White-tailed Deer, first-time breeders, as well as does in the tropics, usually produce singletons, whereas adults in temperate regions typically have twins. With the exception of the Caribou, deer fawns are "hiders" rather than "followers", remaining concealed in vegetation for the first few days, or even weeks, of life (in contrast, newborn Caribou can stand an hour after birth and follow their mothers after 5 to 7 hours). Newborn deer of most species have a spotted coat, which may help them remain unnoticed in vegetation.
Some species formerly considered to belong in the Cervidae are now recognized not to fall within this group based on new genetic and other data, e.g., the musk-deer (now placed in their own family, Moschidae). Some deer once thought to have retained various traits from ancient lineages, such as the antlerless Chinese Water Deer, are now recognized as members of recent lineages in which these apparently "retained" traits, such as lack of antlers, were actually secondarily derived.
Ecology and Behavior
The extant cervids vary considerably in body size, ranging from the 5.5 kg Northern Pudu (Pudu mephistophiles) to the 770 kg Moose. In some species, males and females are the same size (e.g., Red Muntjac, Muntiacus muntjac), but most cervids show some degree of sexual size dimorphism. In Chinese Water Deer and Fea's Munjac (Muntiacus feae), females are slightly heavier than males, but in most cases males are larger. In some Caribou populations, the mean body weight of males can be twice that of females. In addition to size dimorphism, other sex-specific characteristics seen in some cervid species include differences in antlers, neck manes, dewlaps, and nuptial coats. Sexual dimorphism tends to be more pronounced in more strongly polygynous species, in which a male tends to monopolize a group of females. In Chital (Axis axis), Western Red Deer (Cervus elaphus), Common Fallow Deer (Dama dama), and Barasingha (Rucervus duvaucelii), males are on average 70-90% heavier than females. In Wapiti (Cervus canadensis) of Siberia and North America, males weigh 30-40% more than females. Some cervid species exhibit a high degree of geographic variation in body size. In White-tailed Deer, for example, body size ranges from 100-130 kg in Canada to 30-35 kg on some islands in the Florida Keys (U.S.A.) and in South America. In Western Red Deer, there are ecotypes adapted to different regional habitats with adult stags ranging in size from 110 kg to 300 kg. Other types of geographic variation occur as well. For example, during the last glacial maximum, 18,000 years ago, Mule Deer populations in western North America were separated and diverged, with those now in the Pacific Northwest, known as "Black-tailed Deer", having a tail that is black above, whereas other Mule Deer have a conspicuous white rump patch and a white tail with a black tip. Mule Deer run with a four-footed bounding gait known as "stotting" and can briefly reach a speed of 40km/h. Their large ears are around two thirds the length of the face.
Among the most distinctive characteristics seen in cervids is the presence of antlers. These paired cranial appendages are outgrowths of the frontal bone that grow and are shed each year (these are quite distinct from the horns of Bovidae, which are permanent appendages consisting of a bony core covered by a hollow keratinized sheath). In most deer species, only males grow antlers and the annual antler cycle is closely tied to the testosterone cycle. The only known exception is the Caribou, in which a large fraction of females develop antlers each year (although males shed their antlers from November to January whereas female antlers are retained through the winter and shed from March to May, during the calving period). Chinese Water Deer never grow antlers, although phylogenetic evidence suggests that their ancestors did.
Deer occur in a wide range of habitats, including forests, woodlands, and wood edges. The broad habitat use of some species can result in very large geographic ranges. For example, White-tailed Deer are found from the tropical forests of South America to the boreal forests of Canada. Other deer species showing broad geographic and habitat ranges include Western Red Deer, Hog Deer (Axis porcinus), and Chital. Some species (muntjacs, brockets) spend most of their time in dense vegetation; a few species are found only in open habitats; Barasingha, Brow-antlered Deer (Rucervus eldii), Pere David's Deer (Elaphurus davidianus), and Chinese Water Deer live in the tall grassy vegetation around marshes. Caribou are found in circumpolar barren tundras and high Arctic deserts. Several high-elevation species (White-lipped Deer [Cervus albirostris]; huemuls [Hippocamelus]; Central Asian Red Deer [Cervus wallichii]; pudus [Pudu]; and the three South American dwarf deer, the Little Red Brocket [Mazama rufina], Common Dwarf Brocket [Mazama chuny], and Merida Brocket [Mazama bricenii) spend most of their time above the treeline on summit meadows and scrublands, sometimes up to 5100 m above sea level. Living at high elevations requires special adaptations to cope with limited oxygen availability, intense solar radiation, and low temperatures.
Deer first reached South America via the Panamanian Land Bridge around 2.5 million years ago. Some of the deer that evolved in South America are quite specialized. For example, Marsh Deer (the largest deer in South America) are found in swamps and other wetlands, usually with water around a half meter deep. Their legs are long for wading and, like most deer, they swim well. Pampas Deer are the only deer specialized to live in savannas and prairies. As is the case for most deer species living in open habitats, the size dimorphism between males and females is not very great.
Many cervids, especially medium- and large-sized species, have a well developed vocal repertoire. Olfactory communication is also very important. Every species has at least three different kinds of scent glands. Glands between the pads of Pampas Deer hooves produce a substance with an onion-like smell which can be detected over long distances.
Deer must fill their rumens every few hours, so feeding dominates their time budget. Many deer are browsers and some species (such as many brockets) are largely frugivorous (fruit-eating). Some deer are predominantly grazers (e.g., Pere David's Deer, Barasingha, and Brow-antlered Deer, all characteristic of wet grasslands). Wapiti of Siberia and North America and White-lipped Deer, which have colonized dry grasslands, are mainly grazers but include leaves and twigs in their diet. Common Fallow Deer and Sika Deer (Cervus nippon) have a relatively large rumen and are able to feed on coarse plants, but may switch to a browsing diet when necessary.
In all deer, parental care is provided exclusively by the female.
Deer and Humans
Humans have always hunted deer in Europe, Asia, and the Americas. Subsistence hunting of deer is still still significant in Southeast Asia and South America. Deer are hunted for meat as well as for their skins (for clothing ) and antlers (for tools).
Around the globe, deer species have often been translocated by humans. For example, Persian Fallow Deer (Dama mesopotamica) were brought from Lebanon to Cyprus in the 9th millenium BC, the Portugese are believed to have introduced Hog Deer to Sri Lanka in the 16th century, and Dutch sailors and traders likely brought Javan Deer (Rusa timorensis) to Mauritius in the 17th century. In the 1920s and 1930s, Caribou were released on the sub-Antarctic islands of South Georgia and Kerguelen to provide meat for the crews of whaling vessels. Australia now has six established species of non-native deer and New Zealand has nine. The Western Red Deer was transported to Sardinia around 8000 years ago, probably from the Italian Peninsula. Some species, such as Common Fallow Deer and Javan Deer, have been moved around so much by humans that it is now difficult to identify the native range. In addition to being moved to new regions to establish populations for hunting, live deer have been collected as novelties and these deer have sometimes escaped and established populations. Thus, for example, there are now feral populations in Great Britain of Sika Deer, Reeve's Muntjac (Muntiacus reevesi), and Chinese Water Deer. Since the late 1970s, deer farming has become common in China, Korea, Taiwan, Europe (especially Great Britain), Australia, and New Zealand, with the meat going mainly to European markets and velvet to Asia.
The only deer species that has been successfully domesticated is the Reindeer (domesticated Caribou), with Reindeer husbandry dating back several thousand years. Attempts were made to tame Moose in the former Soviet Union during the 20th century.
Although some deer species have been very well studied (e.g., Western Red Deer, Wapiti, Western Roe Deer, Moose, Caribou, White-tailed Deer, Mule Deer), others are very poorly known (e.g., some Southeast Asian muntjacs, South American brockets, pudus, and Philippine Brown Deer [Rusa marianna]).
Conservation Status of Deer
Although populations of several deer species in some western countries are excessive given the available habitat, on a global scale many deer species are threatened by habitat loss and hunting (for food, traditional medicine, and other uses), conflicts with domestic livestock, and other causes. Only one deer species is known to have gone extinct since 1600, Schomburgk's Deer (Rucervus schomburgki), which was known only from seasonally flooded swampy plains in central Thailand. This species went extinct as a result of habitat destruction (following the extensive conversion to rice production in the late 19th century) and persecution in the early 20th century). A number of deer are listed as Endangered or Vulnerable by IUCN. The only species listed as Critically Endangered (as of 2011) is Bawean Deer (Axis kuhlii), found only on Bawean Island between Java and Borneo. However, two other island species are listed as Endangered: Calamian Deer (Axis calamienensis,found on three main islands of the Calamian Islands in the Philippines) and the Philippine Spotted Deer (Rusa alfredi, restricted to two islands of the Western Visayas). Persian Fallow Deer, Giant Muntjac (Muntiacus vuquangensis), Hog deer, Brow-antlered Deer, and South Andean Huemul (Hippocamelus bisulcus) are also Endangered. Another 16 species are listed as Vulnerable (many of these are island species or species with very fragmented distributions). Tufted Deer (from China) and Pampas Deer (from South America) are listed as Near Threatened. Even some species listed as Least Concern are rapidly decreasing due to overhunting and deforestation (e.g., Common Brown Brocket [Mazama gouazoubira] and Amazonian Brown Brocket [Mazama nemorivaga] in the tropics and Eastern Roe Deer [Capreolus pygargus] in temperate and boreal regions). Many large populations of Caribou may be exhibiting long-term declines (apparently as a consequence of ecological changes resulting from a warming climate). Recovery efforts for some species, such as Pere David's Deer and Persian Fallow Deer, have achieved significant success through captive breeding, although populations remain vulnerable and Persian Fallow Deer is still listed by IUCN as Endangered. Hybridization with introduced species poses a threat to some species (e.g., introduced Sika breeding with native Western Red Deer in the British Isles).
(Mattioli 2011 and referenes therein)
Die Hertagtiges is herkouende soogdiere van die familie Cervidae. Spesies sluit in die rendier (kariboe), witsterthert, Amerikaanse elk, Amerikaanse eland, edelhert, damhert en reebok. Hulle word ook herte of takbokke genoem. Ramme van feitlik alle spesies skud jaarliks hul gewei (horings) af en groei nuwes.
Die familie word onderverdeel in twee subfamilies, Capreolinae en Cervinae, wat elk weer in twee tribusse verdeel word.
Herte woon in ’n verskeidenheid biome, van toendra tot tropiese reënwoude. Hoewel hulle dikwels met woude verbind word, woon baie spesies in oorgangsgebiede tussen woude en steppe of grasveld. Die meeste groot spesies hou in gematigde, gemengde en bladwisselende woude, bergwoude, tropiese droë woude en savanne (oop spasies). Om in oop spasies in woude na kos te soek, strek eintlik tot voordeel van die hert omdat dit so die soorte gras, onkruid en kruie ontbloot waarvan hulle hou. Voldoende woud- en struikbedekking is egter steeds nodig vir bevolkings om te groei en floreer.
Herte kom algemeen voor, op al die kontinente buiten Antarktika en Australië, hoewel Afrika net een inheemse hert het: die Barbaryse hert, ’n subspesie van die edelhert wat in die Atlasgebergte in die noordweste van die kontinent voorkom. Damherte is egter in Suid-Afrika ingebring. Klein spesies spiesherte en suidelike poedoes van Sentraal- en Suid-Amerika asook muntjaks van Asië hou gewoonlik in digte woude en word selde in oop spasies gesien. Van die spesies is baie gespesialiseerd en kom net in berge, grasvelde, moerasse of streke om woestyne voor. Sommiges, soos die rendier en Amerikaanse eland, kom net in die noordelike gebiede van Noord-Amerika en Eurasië voor.
Herte weeg gewoonlik tussen 30 en 300 kg. Die kleinste spesie, die noordelike poedoe, weeg sowat 10 kg en die grootste, die Amerikaanse eland, 431 kg. Hulle het gewoonlik soepel, kompakte lywe en lang, sterk bene vir loop in bosgebiede. Hulle is ook uitstekende springers en swemmers. Hulle is herkouers en het vier maagkamers. Hul tande is aangepas om plante te vreet en hulle het dus nie boonste snytande nie; hulle het in die plek daarvan ’n harde kussing aan die voorkant van die bokaak. Sommige herte, soos dié van die eiland Rum in Skotland,[1] eet wel vleis as dit beskikbaar is.[2]
Sommige spesies het vergrote hoektande bo wat skerp slagtande vorm, terwyl ander glad nie oogtande het nie. Herte se kiestande help hulle om ’n groot verskeidenheid plante fyn te maal.[3]
Herte het ’n lewer, maar geen galblaas nie. Hulle het ook ’n tapetum lucidum, ’n weefsellaag in die oog, wat hulle uitstekende nagsig gee.
Buiten die Chinese waterhert, wat slagtande het, het alle manlike herte gewei (horings). Net by die rendiere het ooie ook gewei. Dit is ’n beenagtige struktuur wat uit die hert se skedel groei en bedek word deur ’n fluweelagtige buitenste laag. Net voor die paarseisoen vryf die hert die fluweellaag af. Ná die paarseisoen val die gewei af.
Tydens die paarseisoen gebruik ramme hul gewei om met mekaar te baklei om die aandag van die ooie in ’n trop. Die twee ramme omsirkel mekaar, buig hul nekke af en storm. Die geweie raak ineengestrengel en die ramme veg so sonder om beserings aan die gesig te veroorsaak.[4]
Die gewei kan ook ’n teken van dominansie wees. Ramme met groter gewei relatief tot hul liggaamsgrootte is geneig om ’n groter weerstand teen patogene (kieme) te hê[5] asook ’n groter voortplantingsvermoë.[6]
Die gewei verskil grootliks van spesie tot spesie.
Kleure verskil van spesie tot spesie en selfs binne spesifieke spesies. Hulle kan wit, donkerder of bont wees. Die grootste bevolking wit herte kom in Seneca County, New York, voor. Die kleur is die gevolg van ’n resessiewe geen.
’n Trop wit damherte kom naby die nasionale laboratoriums Argonne in Noord-Illinois voor.[7]
Witstertherte is bruin met wit vlekke wanneer hulle gebore word. Soms het hulle ’n grys kleur, wat hulle vuil laat lyk. In die middel van hul tweede jaar word hulle spierwit, en hulle word dikwels aangesien vir albino's.
Herte eet hoofsaaklik blare. Hulle het klein mage in vergelyking met ander herkouers, maar het ’n groot hoeveelheid minerale soos kalsium en fosfaat nodig om die groei van die gewei te bevorder. Anders as skape en beeste wat groot hoeveelhede laeveselkos eet wat vinnig deur die spysverteringstelsel beweeg, eet herte maklik verteerbare lote, jong blare, vars gras, sagte takke, vrugte, fungi en korsmos.
Byna alle herte is enkelouers; net die ma sien om na die lammers. Hulle het gewoonlik een of twee (selde drie) lammers ná ’n dragtigheidsperiode van tot 10 maande vir die Europese reebok. Die meeste lammers word gebore met wit vlekke op hul pels, maar hulle verloor gewoonlik die wit vlekke aan die einde van hul eerste winter. Binne die eerste 20 minute van ’n lam se lewe neem hy sy eerste treë. Sy ma lek hom skoon sodat hy feitlik geen reuk het wat ’n roofdier kan bespeur nie.[8] Die lam bly in die gras totdat hy sowat ’n week oud is en sterk genoeg is om saam met sy ma te loop. Hulle bly vir sowat ’n jaar bymekaar. ’n Mannetjie verlaat gewoonlik sy ma en sien haar nooit weer nie, maar wyfies kom soms terug saam met hul eie lammers en vorm klein troppe.
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Hertagtiges.
Wikispecies het meer inligting verwant aan: Hertagtiges
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
Die Hertagtiges is herkouende soogdiere van die familie Cervidae. Spesies sluit in die rendier (kariboe), witsterthert, Amerikaanse elk, Amerikaanse eland, edelhert, damhert en reebok. Hulle word ook herte of takbokke genoem. Ramme van feitlik alle spesies skud jaarliks hul gewei (horings) af en groei nuwes.
Die familie word onderverdeel in twee subfamilies, Capreolinae en Cervinae, wat elk weer in twee tribusse verdeel word.
Los cérvidos (Cervidae) son una familia de mamíferos rumiantes qu'inclúi los venaos o venados. El so tamañu ye variable, siendo'l alce el mayor (hasta 450 kg), y el venadito o pudú suramericanu, el menor, con unos 8 o 10 kg.
Tienen pates delgaes, pezuñes partíes en dos y llongures pescuezos con cabeces llargues y fines, aptes pal esgamoto o'l llendo, salvo delles adaptaciones concretes en delles especies como ye'l casu de los alces, que pastien vexetales acuáticos, o los renos, de hocicos peludos y anchos aptos pa esgamotar liquenes nes zones ártiques. Son espodaos herbívoros, magar les especies más grandes tienen una configuración similar a un caballu, ente que les más pequeñes resulten más gordoses pa poder movese con facilidá pol sotobosque.
Tienen el pelo llisu o motudu na mayoría de les especies, salvu dalgunes que'l so pelame ye poco precisu como asocede colos renos, y son los únicos mamíferos a los que-yos crecen estiles o cuernes nueves cada añu, formaes por güesu muertu. Na mayoría de les especies qu'entienden la familia, solo desenvolver los machos a partir del primer añu d'edá, aumentando de tamañu y complexidá a midida que l'individuu va maureciendo; los machos la utilizen mientres la dómina de apareamientu, cuando compiten poles femes, ente que les femes que sí son cornines al paecer usar como elementu de defensa pa les sos críes, una y bones el periodu de muda nun coincide col de los machos.
Los estiles empiecen a formase a partir de dos protuberancia del craniu. Al crecer, anubrir un terciopelu llamáu «borra» que tien gran cantidá de vasos sanguíneos p'alimentar el güesu que crez so elles. Cuando los estiles crecen, añu tres d'añu vanse ramificando cada vez más hasta adquirir el porte d'un individuu adultu bien formáu. Finalmente, la borra cai, ayudada pol so dueñu que suel dexala engabitada en matojos o cañes qu'usó pa tascase; esta borra ye consumida por pequeños carnívoros distribuyíos pol hábitat del venáu yá que tien gran cantidá de minerales y otres sustances alimenticies, especialmente nos estremos de la cuerna, considerada un manxar pol pueblu Inuit. Una vegada que l'estil ta formada, apaez el cuernu nuevu llistu pal so usu, de primeres de color claru pero escurezse rápido al contautar col aire.
Na subfamilia Hydropotinae (venaos d'agua) dambos sexos escarecen d'estiles, pero los dientes caninos superiores, especialmente nos machos, son bastante llongures, llixeramente curvados a manera de caniles. Los miembros ye esta subfamilia son los más antiguos del grupu, polo que s'interpreta que los estiles ramificaos son una adaptación posterior, surdida cuando los cérvidos crecieron en tamañu y empezaron a habitar llugares menos forestales onde les sos cuernes nun fueren un problema pa movese.
Habiten en delles zones del mundu, polo que-y los puede atópase n'Europa, Asia, América, norte d'África y delles zones ártiques. Foi introducíu pol home en Nueva Zelanda y Australia.
La mayoría de los venaos tien una glándula cerca del güeyu que contién feromones, sustances que los sirven pa marcar el so territoriu. Los machos utilicen esta sustanza cuando s'atopen cafiantes pola presencia d'otros machos.
La mayoría de les especies de venaos viven en grupos familiares alredor d'una fema (otres especies taxonómicamente cercanes, como los venaos almizcleros, familia Moschidae, viven en pareya).
Alimentar de fueyes, cañes y biltos de plantes. El periodu de xestación de les femes varia ente 160 díes a 10 meses según la especie; paren una o dos críes al añu que reciben el nome de cervatos o gabatos.
Según la publicación Mammal Species of the World la familia ta conformada por trés subfamilies, estremaes en 20 xéneros y 48 especies esistentes.[1] Inclúyense amás delles subfamilies y xéneros estinguíos:
.
Los cérvidos (Cervidae) son una familia de mamíferos rumiantes qu'inclúi los venaos o venados. El so tamañu ye variable, siendo'l alce el mayor (hasta 450 kg), y el venadito o pudú suramericanu, el menor, con unos 8 o 10 kg.
Marallar (lat. Cervidae) — cütdırnaqlılar dəstəsiə aid fəsilə. 40 növə malikdir. Avrasiya, Şimali Amerika, Cənubi Amerikada yayılıb, eləcə də insanlar tərəfindən Avstraliya və Yeni Zelandiyaya gətirilib.
Azərbaycan forklorunda adı ən çox hallanan heyvanlar arasında maral sözsüz ki, birincilər sırasındadır. Lap qədim dövrlərdən indiyə kimi həmişə insanın bu "dağlar və meşələr gözəli"nə xüsusi marağı olub. Ona görə də məişət və təsərrüfat fəaliyyətində maraldan zaman-zaman istifadə ediblər. Maralın qidalığına görə əti və südü, sənaye əhəmiyyətinə görə isə dərisi və buynuzu əvəzsiz sayılıb. Maral estetik baxımdan və mənəvi tələbatı ödəmək cəhətdən müqayisəolunmazdır. Gözəl təbiət müşahidəçisi, yazıçı-ekoloq Zaman Novruz onu bu cəhətdən belə ifadə edirdi: "Təbiətcə çox da sakit olmayan maralın görkəmindəki zəriflik, baxışlarındakı mehribanlıq, cəlbedicilik, duruşundakı vüqar, əzəmət və incəlik onu gözəllik rəmzi kimi dilə-dişə salmış, adı nağıllara, dastanlara, şeirlərə düşmüş, neçə-neçə maral ünvanlı əfsanə yaranmışdır".
Maral (cervidae) məməlilər sinfinin cütdırnaqlılar dəstəsinə mənsub otyeyən heyvandır. Hündür ayaqlara, qısa quyruğa, yaraşıqlı görkəmə malik olan maralın qulaqları uzun və hərəkətlidir. 40 növü əhatə edən 17 cinsi məlumdur. Əsas yayılma yerləri Avropa, Asiya, Cənubi və Şimali Amerika, Afrikadır. Adətən sürülər şəklində gəzib dolanırlar. Qidalarını ot, kol, ağac və digər bitki qrupları təşkil edir. Bəzi növləri hətta xırda heyvanlarla da qidalanır. Marallarda da mövsümlə əlaqədar bir çox heyvanlarda olduğu kimi tüləmə (tük dəyişmə) baş verir. Eləcə də buynuzdəyişmə müşahidə edilir. Adətən buynuzdəyişmə erkək fərdlərdə olur, lakin şimal marallarının dişləri də buynuzlarını töküb, yenisini əmələ gətirirlər. Bədənin rəngi əksər halda qonura çalır. Cavan heyvanda xallar var. Bəzi yaşlı fərdlərdə də belə xallara rast gəlinir. "Xallı maral" ifadəsi buradan əmələ gəlib.
Çoxalmalarına gəlincə, maral cinsi yetişgənliyə 1,5 yaşlarında çatır. Növdən və cinsdən asılı olaraq bu rəqəm 2-4 arasında dəyişə bilər. Hövrəgəlmə və cütləşmə maralların cinsi həyatında xüsusi mərhələ təşkil edir. Erkək dişini cəlb etmək məqsədilə müxtəlif rituallar keçirir: hündürdən mələmə, kəllə-kəlləyə döyüş və gücsınamalar gələcək nəslin sağlamlığı üçün çox vacibdir. Özünübəyəndirmə turnesi bu heyvanlarda çox ciddi və maraqlı keçir. Marallarda boğazlıq dövrü 280 gün çəkir və may ayının sonu - iyun ayının əvvəllərində 1-2 bala doğurlar. Hələ boğazkən sürüdən ayrılan maral, yeni doğulmuş balası tam ayaqüstə dura bilənə qədər qruplara qoşulmur. Erkəklər isə funksiyasını yerinə yetirdikdən (cütləşmədən) az sonra dişi fərdi sərbəst buraxıb təkbaşına yaşayırlar. Körpənin qayğısını çəkmək və böyütmək ana maralın üzərinə düşür.
İlk günləri körpə maral yatmaqla keçirir, yalnız anasını əmdikdə ayaq üstə qalxır. Parlaq dərisi bu zaman onu düşməndən mühafizə edir. Ana maral mühafizəni daha yaxşı təmin etmək üçün körpəsindən bir qayda olaraq 100-200 metr aralıda gəzir. Belədə yırtıcı nə balanı, nə də balasına daldada göz qoyan ananı görmür. Maral çalışır ki, körpəni əmizdirmək məqamında düşmən onun yerini bilməsin. Təxminən bir həftədən sonra balaca maral anasının arxasınca yeriməyə başlayır və gün ərzində 4-6 dəfə süd əmir. Bir aylığında artıq ot yeyə bilir. Buna baxmayaraq, südlə qidalanmanı bir yaşınadək davam etdirir.
Maral sürü halında yaşayan heyvandır. Balaların böyüyərək sürüyə qoşulması onu sayca artırır. Beləliklə, müxtəlif səbəblərdən çıxdaş olmuş maralların yerini yeni nəsil tutur. Sürünün sayı və tərkibi fəsillərdən asılıdır. Adətən, yaz-yay dövründə 25-30 başdan ibarət iri sürülərə rast gəlinir. Qalan vaxtı marallar kiçik qruplar şəklində yaşayırlar. Bəzi hallarda cavanlarla dişilər eyni sürüdə olur. Yuxarıda maralların cütləşmə dövrünün maraqlı və ağrılı keçdiyini qeyd etmişdik. Doğrudan da bu dövr maralların həyatında qeyri-adi hadisə kimi görünür. Həmin vaxt erkək maral olduqca çılğın və ehtiraslı olur. Lakin hərəktlərini nizamlamağı bacarır. Yeməyini məhdudlaşdırır. Əsas gücünü dişi fərdi cəlb etməyə yönəldir. Boru səsini xatırladan nəriltilə dişiləri ətrafına toplamağa çalışır. Buynuzunu arxaya - belinə qədər əyərək bu dövrə xas rituallar edir. Erkək nə qədər güclü və davamlı səs çıxararsa (mələyə bilirsə), deməli, dişini daha tez maraqlandıra bilər. Ona görə də cütləşmənin ən qızğın anlarında erkək maral bütün günü mələyir. Səsləri ancaq gündüz azacıq susurlar. Aydın eşidilsin deyə meşə talalarına, seyrək meşəliyə və alp çəmənliklərinə gedirlər. Əgər "səslə" mübarizə nəticəsiz qalarsa, onda Zaman Noruzovun qeyd etdiyi kimi, "bəxtlərini meydanda sınamalı olurlar". Kəllə-kəlləyə gələn erkək maralların buynuz zərbəsi o qədər güclü olur ki, səsi hətta bir kilometr məsafədən eşidilir. Əgər güclər nisbəti eynidirsə, döyüşü dayandırırlar. Z.Novruz bunu bir-birinə hörmət əlaməti kimi "sülh təklifi" adlandırır. Bundan sonra sülh bağlayan maralların hər biri özlərinə yeni və daha zəif, gücsüz rəqib axtarırlar. Axtarış öz gücünü kənardakılara nümayiş etdirməklə başlayır: ayağını yerə döyür, buynuzunu ağaclara çırpır, budaqları sındırır və nərə çəkərək rəqibini açıq döyüşə çağırır. Çağırışa gələn dişi marallar döyüşü diqətlə izləyir və güclü rəqibi həvəslə seyr edirlər. Güclü rəqib isə sanki qüvvəsini nümayiş etdirirmiş kimi müəyyən jestlər edir. Bu jestlər həm də döyüşə hazırlaşan erkəklərin gözünü qırmaq üçün mesajdır. Yəni, "mən onsuz da səni məhv edəcəyəm". Həqiqətən də rəqib zəifdirsə, vay onun gününə. Möhkəmcə əzişdirilir və hətta ciddi xəsarət alır. Kənardakı rəqib erkəkləri işgəncənin ağırlığı qorxudur və onlar meydandan qaçıb uzaqlaşırlar. Güclü, qalib marala da elə bu gərəkdir. Bayaqdan döyüşü həvəs və həyəcanla seyr edən dişilərdə qalib marala qarşı hədsiz dərəcədə maraq yaransa da, o, yalnız özünün istəklərinə uyğun olanları cəmləyib ötkəm bir tərzdə, təmkinlə və aram-aram meydandan çıxır. Belə maral başına topladığı "hərəm"lərini subay erkəklərin gözündən yayındırır və özü də təcavüzkar əməllərindən əl çəkir.
Maralların təbiətdə düşməni çoxdur. Onların ən təhlükəlisi pələng, bəbir və ayıdır. Vaşaq isə maral balalarının qənimidir. Yeni doğulmuş körpələrə tülkü, vəhşi pişik, yenot da hücum çəkir. Maralın qorxulu düşmənləri arasında canavarın adını xüsusi qeyd etmək lazımdır. Maral canını canavardan qurtarmaq üçün özünü yaxınlıqdakı su hövzələrinə vurur, yaxud qayalara çıxır. Ancaq əlacsız qaldıqda özünümüdafiəyə qalxır, ön ayaqları və buynuzları ilə rəqibini geri çəkilməyə məcbur etsə də, bu, həmişə mümkün olmur. Odur ki, maral daha etibarlı variant kimi sığınacaqlardan istifadəyə cəhd edir.
Maralın qidasını gəzib dolandığı ərazidəki müxtəlif bitkilər təşkil edir. Payız-qış aylarında yerə tökülmüş yarpaqlar, kolların və ağacların yumşaq budaqları, ot bitkiləri, meyvə və toxumlar, ağac-kol bitkilərinin yaşıl yarpaqları (cökə, ağcaqayın, palıd, şabalıd, şam, böyürtkən və s.) maralın həvəslə yediyi qida məhsullarıdır. Qidanın 70 faizini ot, 20 faizini ağac və kol, qalanını isə başqa bitki qruparı təşkil edir. Ümumiyyətlə, maral da başqa heyvanlar kimi qida ilə zəngin ərazidə yaşamağa üstünlük verir. Ona görə də meşə və dağlara, talalara, hətta bataqlıqlara - harda yem ehtiyatı boldursa, ora can atırlar. Bu isə çox vaxt onları əsas düşmənləri sayılan insanla üz-üzə qoyur. Buynuzlarına, ətinə və dərisinə artan tələbat maralı səksəkəli yaşamağa məcbur edir. Saylarının sürətlə azalmasının başlıca səbəbi də elə budur. Yaraşıqlı buynuzu təhlükə anlarında maralın ələ keçməsinə, meşədəki ağaclara ilişməsinə şərait yaradır. Buynuz maralın baş hissəsinə xüsusi görkəm verir. Əsasən erkək fərdlərdə, bəzən isə dişilərdə də olur. Hər il tökülür və yenisilə əvəz olunur. Maralın buynuzu başqalarından özünəməxsusluğu ilə seçilir. Yüngül və davamlı alın sümüyündə əmələ gəlir (bitir). Başqa sözlə, maral buynuzu sadəcə sümük çıxıntısıdır. Köhnə buynuz töküləndən sonra onun uzandığı sümüyün üstündə qığırdaqdan ibarət "papaq" əmələ gəlir ki, o da qısa və sıx tüklü dəri ilə örtülür. Cavan buynuzlar kənar təsirlərə çox həssasdır. Çünki bütün buynuz boyu qan damarları və sinir şaxələri uzanır. Tədricən buynuzda aşağıdan yuxarıyacan sümükləşmə gedir. Buynuzun üst kələ-kötür qatı, fırlı hissələri burda mövcud olmuş damarın izləridir. Birinci il mütəmadi olaraq nazik milşəkilli, ikinci il isə atıq yetkin formada çəngələoxşar buynuzlar çıxır. İlbəil buynuzun ümumi kütləsi və budaqlanmanın - çıxıntının sayı artır. Qocalmış heyvanda buynuz çıxıntıları (budaqlanma) dayandığına görə maralın yaşını müəyyənləşdirmək olmur. Buynuzun ölçüsü və çıxıntıların sayı orqanizmin xüsusiyyətindən, qidalanmadan və s. səbəblərdən asılıdır.
Marallarda gözətrafı vəzlər yaxşı inkişaf edib. Dərilərinin rəngi müxtəlifdir. Lakin əksər növlərdə cavan marallar xallı olur. Bir qayda olaraq, bütün maralların quyruqətrafı nahiyyəsində açıqrəngli xallar var. Buna da "güzgü" deyirlər. "Güzgü" budların arxa səthində yerləşir.
Maral ildə iki dəfə tükünü dəyişir. Arxa ətrafı qabaq ayaqlarından bir qədər uzundur. Cavanlardan fərqli olaraq yaşlı maral yay aylarında xallı və ya ilboyu eyni rəngdə olur. Tüklərindəki ürəkşəkilli qat qışda daha yaxşı görünür. Bədən ölçüləri baxımından çox müxtəlifdir.
İndi isə maralların bizə bəlli olan və olmayan bir neçə növü ilə tanış olaq. Şimal maralı - marallardan ən maraqlısı hesab olunur. Belə ki, sərt iqlim şəraitinə əla uyğunlaşmağı bacaran şimal maralı qışda qarın üstündə təhlükə qorxusu keçirmədən asanlıqla hərəkət edir. Dırnaqlarının enli olması onu nəinki qarda batmaq təhlükəsindən qoruyur, hətta bataqlıqda belə sərbəst hərəkətinə yardımçı olur.
Şimal maralı çovğuna düşdükdə də vəziyyətdən çıxış yolu tapır. Yüzlərlə başdan ibarət maral sürüsü bir-birlərinə möhkəm qısılaraq hərəkət edir ki, bu da onları üşüməyə qoymur. Çovğun zamanı geri qalmış maral, sürüdəki maralların baldır damarlarının sümüyə sürtünüb çıxardıqları bərk şaqqıltı səsinə yoldaşlarını tapıb onlara qoşulur. Beləliklə, soyuqdan tələf olmaq qorxusu aradan qalxır. Şimal marallarının tük örtüyünün quruluşu da onları donmaqdan qoruyur. Bütün heyvanlarda tük dib tərəfdən uca doğru nazikləşdiyi halda, bunlarda əksinədir. Tükün dib hissəsi nazik, ucu isə qalındır. Ona görə də şiddətli küləklər əsdikdə də bu tüklər bir-birinə söykənərək heyvanı soyuqdan qoruyur. Maralın yunu eyni zamanda xilasetmə kəməri rolunu oynayır; içərisi boş olduğundan heyvan suda yaxşı üzür. Yaz və payız mövsümündə miqrassiya zamanı rast gəldikləri enli çayları rahat üzüb keçmələrində də tükün spesfik quruluşu köməyə gəlir. Şimal maralının özünəməxsusluğu həm də ondadır ki, digər növ maralların yalnız erkəyində buynuz olduğu halda, bunların dişi fərdində də buynuz var. Qida obyektinə görə də seçilirlər. Yemlərini əsasən "maral mamırı" adlanan island işbyələri təşkil edir. Əhli növ kimi qədim zamanlardan bəri şimal xalqlarının istifadəsində olan marallar nəqliyyat, qida və sənaye obyekti kimi mühüm əhəmiyyət daşıyıblar. Məsələn, uzun illər itlərlə bərabər, maralar qoşqu vasitəsi kimi istifadə edilib, dadlı ətinə, isti xəzinə və möhkəm gönünə görə yüksək qiymətləndirilib. Xizəyə qoşulmuş maral saatda 10 km sürətlə hərəkət etməklə 100 kq yükü mənzil başına çatdıra bilir. Təsərrüfat əhəmiyyətinə, yəni qoyunu, ipəyi və atı yaxşı əvəz edə bildiklərinə görə şimalda onları əhali ev heyvanı kimi bəsləyib artırırlar. Qaçış sürəti yüksək olan həssas və ehtiyatlı çöl maralını isə ovlamaq o qədər də asan deyil. Qafqaz maralı - Bunlara nəcib maral da deyirlər. Bədəninin uzunluğu 250-265 sm, süysününün hündürlüyü 135-155 sm, çəkisi 300-340 kq-dır. Nəcib maralın yayılma arealı çox genişdir: Qərbi Avropa, Cənubi Skandinaviya, habelə Şimali Afrika və Amerika, Asiya ölkələri... Avstraliya, Yeni Zelandiya, Argentina və Çilidə iqlimləşdirilib. Nəcib maral Qafqazda da geniş yayılıb. Verşaginə (1942) görə, 60 il əvvəl Dağlıq Qarabağ meşələrində və ondan qərbdə yaşayan nəcib maral sonradan yoxa çıxıb. Sonuncu maralın Astara yaxınlığında (Talışda) 1922-ci ildə öldürüldüyü bildirilir. Mənbələrdə qeyd edilir ki, yerli Qafqaz maralları Azərbaycan ərazisində çox olub və ehtimal ki, Şamaxıdan şərqdə yerləşən meşələrdə yaşayıb. Lakin meşələrin sürətli məhvi onların areallarının xeyli daralması, beləliklə, yerli nəcib maralların Kür-Araz boyunca Tuqay, habelə Kiçik Qafqaz və Talışın dağ meşələrinə çəkilmələri ilə nəticələnib. Hazırda ölkəmizin qoruqlarındakı Qafqaz maralı sonradan respublikamıza gətirilərək iqlimləşdirilmiş heyvanlardır. Yerli marallar isə uzunmüddətli qaydasız ov və laqeydlik üzündən bir növ kimi Azərbaycan təbiətindən silinib. İqlimləşdirilmiş nəcib marallar əsasən dövlət qoruqlarında cəmləşib. Ədəbiyyat materiallarında onlardan 800 başa yaxının Zaqatala, 200 başa yaxının İsmayıllı, 80-90 başının isə İlusu qoruğu və Şəki yasaqlığında olduğu qeyd edilir. Ümumiyyətlə, nəcib maralın yayılma sahəsi Böyük Qafqazın cənub yamacları, Altıağac meşə massivi, həmçinin Kiçik Qafqazdır. Az hallarda isə Qarayazı və Göygöl qoruqlarında rast gəlinir. Xallı maral - Bu marallar respublikamıza Ussuri meşələrindən gətirilib və bir müddət Altıağacda volyer şəraitində saxlanılıb. Hirkan Dövlət Qoruğu yaradıldıqdan (1969) sonra isə ora göçürülüb. Z.Novruz köçürmə əməliyyatını uğursuz və səhv addım kimi qiymətləndirərək məhz həmin prosesdə kobud yanaşma ilə əlaqədar çoxlu sayda maralın tələf olduğunu xüsusi vurğulayır: "Hər bir heyvanı 6-7 nəfər qovub tutaraq qulaqlarından, qıçlarından necə gəldi yapışıb avtomaşınlara tullayırdılar. Heyvanların gözləri qarşısında dəhşətli mənzərə yaranmışdı. Bu mənzərəni görən güclü marallar özlərini hara gəldi çırparaq məhv edirdilər.... Yerli şəraitə bələd olmayan yad marallar canavara, ayıya yem oldular".
Xallı maralın vətəni Şərqi Çin, Koreya yarımadası, Ussuriya vilayəti və Uzaq Şərqin cənub hissəsidir. 12-15 başdan ibarət sürü əmələ gətirirlər ki, onların da tutduğu ərazi 800-900 ha yaxındır. Xallı maral çox yaxşı üzməyi bacaran (10 km) heyvandır. Bədəni qəşəng, biçimli və mütənasibdir.
Bu marallar dərman məqsədilə təsərrüfatda saxlanılır. Cavan, sümükləşməmiş buynuzlardan alınan pantokrin tonuslayıcı vasitə kimi tibbdə geniş istifadə olunur. Həmin niyyətlə 1952-ci ildə Azərbaycana 13 baş xallı maral gətirilib. Maralçılıq təsərrüfatının yaradılması nəzərdə tutulurdu. Ona görə də əvvəllər Altıağacda saxlandı, sonra sərbəst buraxıldı. Sayları artdıqca ölkəmizin əlverişli dağ-meşə ərazilərinə yaymaq planlaşdırıldı: xüsusilə Kiçik Qafqazın meşə massivlərinə, həmçinin Göygöl ətrafına, Qusar və Quba rayonlarına, Talış (Hirkan qoruğu) meşələrinə. İndi yalnız təbii şəraitdə Böyük Qafqazda, qoruq şəraitində isə Lənkəran ovalığında (Hirkan) yaşayırlar. Sonuncuda 50-60 baş olduğu ehtimal edilir.
Barasinqa - dünyada ən yaraşıqlı marallardan biri sayılır. Kəhrabayı-sarı, yaxud qırmızı-qonur rəngə malikdir. Cod və islanmayan tükləri, bataqlıqda yaxşı hərəkət etməyə uyğunlaşmış dırnaqları var. Bu səbəbdən çox halda onu bataqlıq maralı da adlandırırlar. Dişi və erkək fərdlər yalnız qışda bir yerdə qrup halında yaşayırlar. Bütün ilboyu çoxalırlar. Döyüş turneləri bunların erkəkləri üçün xarakterik deyil. Güclərini səslərilə bəlli edirlər. Erkəyin səsi melodikdir, xoş səslidir. Ardıcıl yüksələn və azalan tona malikdir. Barasinqaların sayı ildən-ilə tükənməkdədir. Cəmi 550 baş maralın qaldığı bildirilir. Əsas yayılma yerləri Mərkəzi və Şimalı Hindistandır. 3-5 başdan ibarət qrup əmələ gətirirlər.
Ağsifət maral - az məlum olan nadir növdür. Özünəməxsus görünüşü və quruluşu var. Məşhur rus səyyahı N.Prepsevalski tərəfindən aşkar edildiyi üçün eyniadlı yarımnövünə onun adı verilib. Orta böyüklükdə ölçü və çəkiyə malikdirlər. Uzunluqları 190-200 sm, hündürlüyü 120-130 sm, çəkisi 130-140 kq, ayaqları uzun, üzü qısa və enlidir. Qulaqları böyükdür, ensiz və itiucludur. Quyruğu qulağından iki dəfə qısadır (12-13 sm). Dırnağı hündür və enlidir. Maraldan çox, dağ keçisinin dırnağına oxşayır. Yan dırnağı o biri marallardakından 2 dəfə uzundur. Gözətrafı vəzisi çox böyük olub, göz boyda və ya daha iridir. Erkəyin buynuzu xeyli böyükdür və yastılaşıb. Beş çıxıntısı var. Çətir əmələ gətirmir. Xəzi açıq qəhvəyidir. Burnu, dodağı və boğazının altı ağ rəngdədir. Tükü qısa, qalın və coddur. İçi boşdur. Tiftik tükü yoxdur. Erkəklərin belində onurğa sütunu boyunca arxadan önə doğru narın tük ötrüyü var. Ortası yəhərə oxşayır. Qidasını meşəsiz yüksək dağlarda kolluqlar təşkil edir. Əsas yayılma yerləri Şərqi-Şimali Tibet və Kukunor dağlarıdır. Nəsli kəsilmək üzrə olduğundan adı "Qırmızı Kitab"a daxil edilib.
Əlbəttə, marallar adları sadalananlarla qurtarmır. Bir yazıda onların hamısının təsviri mümkünsüzdür. Biz daha maraqlılarını və az-çox haqqında eşitdiklərimizi yaxından tanıtmaq üçün yalnız bunlarla kifayətləndik.
İnsan-təbiət münasibətlərində maral həmişə diqqət mərkəzində olub. Təsadüfi deyil ki, onunla bağlı insan və yer-yurd adları istənilən qədərdir. Məsələn, qız adı kimi Maral geniş yayılan adlardandır. Maral həmçinin əzizləmə kimi, körpələrə və bəzən qızlara ("maralım", "ceyranım" və "körpə maralım" və s.) da deyilir. Qazax rayonunun mustye dövrünə aid yaşayış məskənlərindən biri Maralça adlanır.
Məməlilər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. Marallar (lat. Cervidae) — cütdırnaqlılar dəstəsiə aid fəsilə. 40 növə malikdir. Avrasiya, Şimali Amerika, Cənubi Amerikada yayılıb, eləcə də insanlar tərəfindən Avstraliya və Yeni Zelandiyaya gətirilib.
Azərbaycan forklorunda adı ən çox hallanan heyvanlar arasında maral sözsüz ki, birincilər sırasındadır. Lap qədim dövrlərdən indiyə kimi həmişə insanın bu "dağlar və meşələr gözəli"nə xüsusi marağı olub. Ona görə də məişət və təsərrüfat fəaliyyətində maraldan zaman-zaman istifadə ediblər. Maralın qidalığına görə əti və südü, sənaye əhəmiyyətinə görə isə dərisi və buynuzu əvəzsiz sayılıb. Maral estetik baxımdan və mənəvi tələbatı ödəmək cəhətdən müqayisəolunmazdır. Gözəl təbiət müşahidəçisi, yazıçı-ekoloq Zaman Novruz onu bu cəhətdən belə ifadə edirdi: "Təbiətcə çox da sakit olmayan maralın görkəmindəki zəriflik, baxışlarındakı mehribanlıq, cəlbedicilik, duruşundakı vüqar, əzəmət və incəlik onu gözəllik rəmzi kimi dilə-dişə salmış, adı nağıllara, dastanlara, şeirlərə düşmüş, neçə-neçə maral ünvanlı əfsanə yaranmışdır".
Maral (cervidae) məməlilər sinfinin cütdırnaqlılar dəstəsinə mənsub otyeyən heyvandır. Hündür ayaqlara, qısa quyruğa, yaraşıqlı görkəmə malik olan maralın qulaqları uzun və hərəkətlidir. 40 növü əhatə edən 17 cinsi məlumdur. Əsas yayılma yerləri Avropa, Asiya, Cənubi və Şimali Amerika, Afrikadır. Adətən sürülər şəklində gəzib dolanırlar. Qidalarını ot, kol, ağac və digər bitki qrupları təşkil edir. Bəzi növləri hətta xırda heyvanlarla da qidalanır. Marallarda da mövsümlə əlaqədar bir çox heyvanlarda olduğu kimi tüləmə (tük dəyişmə) baş verir. Eləcə də buynuzdəyişmə müşahidə edilir. Adətən buynuzdəyişmə erkək fərdlərdə olur, lakin şimal marallarının dişləri də buynuzlarını töküb, yenisini əmələ gətirirlər. Bədənin rəngi əksər halda qonura çalır. Cavan heyvanda xallar var. Bəzi yaşlı fərdlərdə də belə xallara rast gəlinir. "Xallı maral" ifadəsi buradan əmələ gəlib.
Ar c'harveged eo ar bronneged daskirier a ya d'ober ar c'herentiad Cervidae, en o zouez ar c'hirvi, an elaned pe ar yourc'hed.
Ar c'harveged eo ar bronneged daskirier a ya d'ober ar c'herentiad Cervidae, en o zouez ar c'hirvi, an elaned pe ar yourc'hed.
Els cérvols o cervos[2][3] (Cervidae) són una família de mamífers remugants de la família Cervidae. Els cérvols tenen potes primes, peülles partides en dos (per la qual cosa són considerats artiodàctils) i llargs colls. Són esvelts herbívors i mamífers. Tenen el pèl llis o tord, i són els únics mamífers als quals els creixen banyes noves cada any, formades per os mort. Només en desenvolupen els mascles adults, excepte entre els rens, que en tenen en ambdós sexes.[4] Les utilitzen durant l'època d'aparellament, quan els mascles competeixen per les femelles. Les banyes comencen a formar-se a partir de dues protuberàncies del crani i en créixer, les recobreix un vellut. A mesura que les banyes creixen, es comencen a ramificar. Finalment, el vellut cau. Així el banyam o cornamenta és completa. En la major part de les espècies, apareixen el primer o segon any de vida en forma no ramificada, que es va complicant cada any fins que l'animal arriba a la maduresa.[4]
Hi ha cervos a les Illes Balears, aquest animal fou introduït per la casa reial de Mallorca a sa Devesa d'Artà i s'escampà per tota l'illa, fins a tal punt que fou un problema d'erradicar-lo. Habiten en diverses zones del planeta, se'n poden trobar a Europa, Àsia, Amèrica, nord d'Àfrica i en algunes zones àrtiques. Fou introduït per l'home a Nova Zelanda i Austràlia.
Els cérvols varien de grandària, essent l'ant el més gran i el pudu, el més petit.
La majoria dels cérvols tenen una glàndula prop de l'ull que conté feromona, substància que els serveix per marcar llur territori. Els mascles utilitzen aquesta substància quan es troben molestats per la presència d'altres mascles.
La major part de les espècies de cérvols viuen en grups familiars engir d'una femella, encara que n'hi ha altres, com els cérvols mesquers, que viuen en parella. S'alimenten de fulles, branques i brots de plantes. El període de gestació de les femelles varia dels 160 dies als 10 mesos segons l'espècie; donen a llum una o dues cries a l'any, que reben el nom de cervatells.
Cèrvids originaris d'Euràsia i les Amèriques, i algunes espècies han estat introduïdes a Austràlia, Nova Zelanda, Nova Guinea i a les illes de Hawaii.[4]
Durant el període de les amors, els cervos mascles emeten un crit potent, el bram. Aquest fet rep el nom de la brama o bramada del cervo.
Els cérvols mesquers havien estat inclosos anteriorment dintre dels cèrvids,[4] però actualment es classifiquen en la seva pròpia família.
El cérvol té diversos significats a la cultura. Per una banda, és el rei del bosc, per això apareix a diversos escuts d'armes, especialment noruecs. És un animal freqüent a la pintura rupestre.
Les seves banyes són intricades com l'arbre de la vida. Apareix junt amb diversos déus, com la caçadora Diana o Saraswati, de la mitologia hindú. Per als mexicans té un sentit màgic,[5] ja que les banyes comuniquen amb els déus huichol. Un cérvol blanc era un missatger dels déus per als celtes.
A la poesia religiosa, el cérvol indica l'ànima o la puresa,[6] especialment quan la persona està refugiant-se al bosc per buscar la soledat i pensar en Déu o en si mateixa (fet que explica l'abundància de cérvols a la mística). A les pintures xineses evoca també la pau i la soledat o bé la malenconia.
Com a personatges ficticis, destaca el cérvol de la pel·lícula de Disney, Bambi, la història de la vida d'un cérvol que aprèn el perill que causa l'home, ja que maten la seva mare. Dins de les llegendes associades als sants, el cérvol juga un paper important en la conversió d'Hubert de Lieja, al qual acompanya. També sol ser present en la iconografia d'Eustaqui de Roma i Gil de Roma.
Els cérvols o cervos (Cervidae) són una família de mamífers remugants de la família Cervidae. Els cérvols tenen potes primes, peülles partides en dos (per la qual cosa són considerats artiodàctils) i llargs colls. Són esvelts herbívors i mamífers. Tenen el pèl llis o tord, i són els únics mamífers als quals els creixen banyes noves cada any, formades per os mort. Només en desenvolupen els mascles adults, excepte entre els rens, que en tenen en ambdós sexes. Les utilitzen durant l'època d'aparellament, quan els mascles competeixen per les femelles. Les banyes comencen a formar-se a partir de dues protuberàncies del crani i en créixer, les recobreix un vellut. A mesura que les banyes creixen, es comencen a ramificar. Finalment, el vellut cau. Així el banyam o cornamenta és completa. En la major part de les espècies, apareixen el primer o segon any de vida en forma no ramificada, que es va complicant cada any fins que l'animal arriba a la maduresa.
Hi ha cervos a les Illes Balears, aquest animal fou introduït per la casa reial de Mallorca a sa Devesa d'Artà i s'escampà per tota l'illa, fins a tal punt que fou un problema d'erradicar-lo. Habiten en diverses zones del planeta, se'n poden trobar a Europa, Àsia, Amèrica, nord d'Àfrica i en algunes zones àrtiques. Fou introduït per l'home a Nova Zelanda i Austràlia.
Els cérvols varien de grandària, essent l'ant el més gran i el pudu, el més petit.
La majoria dels cérvols tenen una glàndula prop de l'ull que conté feromona, substància que els serveix per marcar llur territori. Els mascles utilitzen aquesta substància quan es troben molestats per la presència d'altres mascles.
La major part de les espècies de cérvols viuen en grups familiars engir d'una femella, encara que n'hi ha altres, com els cérvols mesquers, que viuen en parella. S'alimenten de fulles, branques i brots de plantes. El període de gestació de les femelles varia dels 160 dies als 10 mesos segons l'espècie; donen a llum una o dues cries a l'any, que reben el nom de cervatells.
Cèrvids originaris d'Euràsia i les Amèriques, i algunes espècies han estat introduïdes a Austràlia, Nova Zelanda, Nova Guinea i a les illes de Hawaii.
Durant el període de les amors, els cervos mascles emeten un crit potent, el bram. Aquest fet rep el nom de la brama o bramada del cervo.
Mamal sy'n perthyn i'r teulu Cervidae yw carw. Mae e'n byw mewn coedwigoedd a chaiff ei hela. Mae pâr o reiddiau gyda gwryw bron pob rhywogaeth.
Hyd at yr 16g parhâi'r carw coch (enw gwyddonol: Cervus elephas) a'r iwrch (C. capreolus) yn gyffredin yn yr ucheldiroedd, ond yn sgîl clirio coedwigoedd a dyfodiad y gwn prinhaodd y ddau, gan ddiflannu o'r gwyllt ddechrau'r 18g. Cawsant loches mewn parciau stadau, o ble y dihangodd amryw o bryd i'w gilydd. Ceir cofnodion gwasgaredig o'r carw coch tra cynydda ac ymleda'r iwrch o'r dwyrain.
Enwau lleoedd: Cerrig yr Iwrch (Meirion), Llyn Carw (Brycheiniog).
Cyflwynwyd y carw danas (C. dama) i Brydain gan y Normaniaid a daeth i barciau stadau yng Nghymru tua 1600. Dihangodd rhai, e.e. o'r Gelli Aur yn y 1950au a Nannau yn 1962 gan sefydlu'n llwyddiannus yn y gwyllt. Erbyn hyn fe'u ceir ym Meirion, Clwyd, y Gororau, Morgannwg a Chaerfyrddin.
Yn hanner ola'r 20g ymledodd y carw mwntjac (Muntiacus reevesi) i Gymru. Daeth i Barc Woburn o Tsieina yn nechrau'r 20g o ble y dihangodd ac ymledu'n gyflym.
Mamal sy'n perthyn i'r teulu Cervidae yw carw. Mae e'n byw mewn coedwigoedd a chaiff ei hela. Mae pâr o reiddiau gyda gwryw bron pob rhywogaeth.
Hyd at yr 16g parhâi'r carw coch (enw gwyddonol: Cervus elephas) a'r iwrch (C. capreolus) yn gyffredin yn yr ucheldiroedd, ond yn sgîl clirio coedwigoedd a dyfodiad y gwn prinhaodd y ddau, gan ddiflannu o'r gwyllt ddechrau'r 18g. Cawsant loches mewn parciau stadau, o ble y dihangodd amryw o bryd i'w gilydd. Ceir cofnodion gwasgaredig o'r carw coch tra cynydda ac ymleda'r iwrch o'r dwyrain.
Enwau lleoedd: Cerrig yr Iwrch (Meirion), Llyn Carw (Brycheiniog).
Cyflwynwyd y carw danas (C. dama) i Brydain gan y Normaniaid a daeth i barciau stadau yng Nghymru tua 1600. Dihangodd rhai, e.e. o'r Gelli Aur yn y 1950au a Nannau yn 1962 gan sefydlu'n llwyddiannus yn y gwyllt. Erbyn hyn fe'u ceir ym Meirion, Clwyd, y Gororau, Morgannwg a Chaerfyrddin.
Yn hanner ola'r 20g ymledodd y carw mwntjac (Muntiacus reevesi) i Gymru. Daeth i Barc Woburn o Tsieina yn nechrau'r 20g o ble y dihangodd ac ymledu'n gyflym.
Jelenovití (Cervidae) je čeleď sudokopytníků. Žijí na všech kontinentech kromě Antarktidy a Austrálie. Jejich hlavním biotopem je hlavně les, ale někteří zástupci této čeledi se zdržují i v travnatých oblastech a v tundře. V ČR je nejhojnějším druhem srnec obecný, dále jelen lesní a daněk evropský. Během posledních dvou dekád se v České republice vytvořila populace losů. Na území ČR se v oborách a farmových chovech chovají i exotické druhy jelenovitých jako je wapiti západní, sika dybowského nebo jelenec běloocasý. Někteří jelenovití se chovají jako polodomestikovaní a byli dovezeni i do Velké Británie, Austrálie a na Nový Zéland.
Pro jelenovité je typická dlouhá, štíhlá postava na dlouhých nohou a krátký ocas. Jejich společným znakem jsou parohy – kostěné útvary, které jsou většinou větvené. Parohy mají pouze samci a je to výrazný znak pohlavního dimorfismu. Parohy jsou každý rok (většinou kolem února) shazovány a na jaře jim narůstají nové. Výjimku tvoří pouze sobi, u kterých mají parohy i samice, a srnčíci, kteří nemají paroží, ale špičáky přeměněné na kly. Další výjimkou jsou daňci evropští, mají lopaty. Největším zástupcem čeledi je los, který může dosáhnout hmotnosti až 700 kg. Nejmenší jelenovitý kopytník je pudu se svými 15 kg. Jelenovití mají výborný zrak, čich a sluch. Jelenovití nemají žlučník.
Menší druhy žijí obvykle v malých skupinách nebo samotářsky, zatímco samice většiny větších druhů se sdružují do stád. V období říje samci shromažďují harém samic do teritoria, které si hájí před ostatními samci. Když se přiblíží jiný samec, nejprve poměřují své síly hlasovými souboji, hrabáním a chozením kolem sebe. Když jsou síly vyrovnané, tak spolu samci bojují. Samice rodí kolem května, června po 210–250 dnech březosti 1–2 mláďata. U některých druhů např. u srnců se vyskytuje tzv. utajená březost, kdy se plod na 4,5 měsíce přestane vyvíjet. Mláďata samice kojí 3–5 měsíců.
podčeleď: jelenci (Odocoileinae syn. Capreolinae)
podčeleď: jeleni (Cervinae)
podčeleď: muntžaci (Muntiacinae)
podčeleď: srnčíci (Hydropotinae)
Obrázky, zvuky či videa k tématu jelenovití ve Wikimedia Commons
Galerie jelenovití ve Wikimedia CommonsJelenovití (Cervidae) je čeleď sudokopytníků. Žijí na všech kontinentech kromě Antarktidy a Austrálie. Jejich hlavním biotopem je hlavně les, ale někteří zástupci této čeledi se zdržují i v travnatých oblastech a v tundře. V ČR je nejhojnějším druhem srnec obecný, dále jelen lesní a daněk evropský. Během posledních dvou dekád se v České republice vytvořila populace losů. Na území ČR se v oborách a farmových chovech chovají i exotické druhy jelenovitých jako je wapiti západní, sika dybowského nebo jelenec běloocasý. Někteří jelenovití se chovají jako polodomestikovaní a byli dovezeni i do Velké Británie, Austrálie a na Nový Zéland.
Hjorte (Cervidae) er en familie af firemavedrøvtyggere i ordenen Parrettåede hovdyr (Artiodactyla).
I fiktion trækker flyvende rensdyr julemandens slæde. En anden kendt fiktionshjort er Bambi. I den oprindelige historie af Felix Salten, var han et rådyr; men i Disneyfilmen er han en hvidhalet hjort.
I nordisk mytologi lever de fire hjorte Dain, Dvalin, Dunør og Duratro i toppen af Yggdrasil. I antikkens Grækenland var guden Aristaios hyrdeguden for hjorte og bikuber.
Den senantikke dyresymbolik Fysiologus, nedskrevet mellem 100- og 200-tallet, men først oversat fra græsk til latin omkring år 400, tilskriver hjorten evnen til at besejre slanger. I den klassiske version trækker hjorten slangen frem ved hjælp af sit næsebor, og dræber den så; mens hjorten i den kristne version skyller slangen ud af hulen ved hjælp af vand, som en parallel til dåben. [1] Symbolikken blev så overført til Kristus, som overvinder djævelen; og blev dertil et billede på den troende, som overvinder synden. [2] I den pragtfulde mosaik over alteret i kirken San Clemente i Rom ses hjorte, der drikker fra paradisets fire floder. [3] I Laterankirken er hjortene afbildet på hver sin side af Kristi kors.
Hjorte (Cervidae) er en familie af firemavedrøvtyggere i ordenen Parrettåede hovdyr (Artiodactyla).
Die Hirsche (Cervidae) oder Geweihträger sind eine Säugetierfamilie aus der Ordnung der Paarhufer (Artiodactyla). Die Familie umfasst mehr als 80 Arten, von denen unter anderem der Rothirsch, der Damhirsch, das Reh, das Ren und der Elch auch in Europa verbreitet sind. Darüber hinaus kommen Hirsche in Asien, Nord- und Südamerika und mit einem Vertreter in Afrika vor. Markantestes Kennzeichen der Hirsche sind die an Gestalt variantenreichen, meist nur von den Männchen getragenen Geweihe, die jährlich abgeworfen und neu gebildet werden. Die hauptsächliche Nahrung der Tiere besteht aus Pflanzen, wobei weiche und harte Pflanzenteile im unterschiedlichen Maß konsumiert werden. Reine Grasfresser wie bei den Hornträgern kommen bei den Hirschen aber nicht vor, was mit der Ausbildung des Geweihs zusammenhängt. Das Sozialverhalten der Tiere ist sehr unterschiedlich und reicht von einzelgängerischen Individuen bis zur Bildung großer, weit umherwandernder Herden. Die Fortpflanzungsphase ist von charakteristischen Dominanzkämpfen geprägt.
Die systematische Einteilung der Hirsche war und ist Gegenstand zahlreicher Debatten. Häufig wurde eine Aufteilung in mehrere Unterfamilien vorgeschlagen. Bereits in der zweiten Hälfte des 19. Jahrhunderts erkannte man, dass sich die Hirsche auf anatomischen Weg in zwei große Gruppen einteilen lassen, wovon eine mehr oder weniger auf Eurasien, die andere auf Amerika beschränkt ist. In jüngerer Zeit konnte durch molekulargenetische Analysen diese Zweiteilung untermauert werden. Die Stammesgeschichte der Hirsche reicht bis in das Untere Miozän vor rund 20 Millionen Jahren zurück. Die frühesten Formen unterschieden sich aber teilweise deutlich von den heutigen Arten und wechselten ihre Stirnwaffen höchstwahrscheinlich nicht in einem jährlichen Zyklus. Das heutige Erscheinungsbild und Verhalten bildete sich erst im weiteren Verlauf des Miozän heraus.
Die Größe der Hirsche variiert erheblich: die Kopf-Rumpf-Länge schwankt zwischen 70 und 310 cm, die Schulterhöhe zwischen 30 und 190 cm und das Gewicht zwischen 5,5 und 770 kg. Der kleinste lebende Vertreter ist der Nordpudu (Pudu mephistophiles), der größte der Elch (Alces alces). Bei den meisten Arten mit Ausnahme des Muntjak (Muntiacus muntjak) herrscht ein Geschlechtsdimorphismus hinsichtlich der Größe vor. Dabei sind beim Tenasserim-Muntjak (Muntiacus feae) und beim Wasserreh (Hydropotes inermis) die Weibchen zumeist größer als die Männchen, bei allen anderen Vertretern wird das Männchen deutlich größer und schwerer als das Weibchen. Auch die Körperform ist variabel, innerhalb der Familie können zwei generelle Baupläne unterschieden werden. Der eine umfasst Tiere mit einem gedrungenen Körperbau, kurzem Nacken, gerundetem Rücken sowie kräftigen Hinterbeinen und weniger gut entwickelten Vorderbeinen. Hierbei handelt es sich um meist kleinere Vertreter wie die Pudus, die Muntjakhirsche oder die Spießhirsche, die noch an urtümliche Paarhufer erinnern und nur kurze, spießartige Geweihe besitzen. Es sind häufig Bewohner dichter Wälder oder von Landschaften mit üppiger Vegetation, in der sie sich schnell springend fortbewegen können. Daneben zeichnet sich der zweite Bauplan durch schlanke Tiere mit vergleichsweise langen Gliedmaßen und einem mehrfach gegliederten Geweih aus. Die Angehörigen bewohnen überwiegend offenere Landschaften und stellen gute Läufer dar. In beiden Bauplänen ist der Schwanz eher stummelartig kurz. Das Fell besitzt bei den Waldbewohnern überwiegend eine tarnende braune oder graue Färbung, bei einigen Arten offenerer Landschaften wie dem Prinz-Alfred-Hirsch (Rusa alfredi) oder dem Axishirsch (Axis axis) hat sich ein gepunktetes Fellkleid herausgebildet, ansonsten treten häufig Akzentuierungen des Kopfes und des Hinterteils auf. Der Kopf ist in der Regel langgestreckt, die Ohren sind groß und aufgerichtet. Darüber hinaus besitzen Hirsche drei Arten von Drüsen: Bei fast allen Vertretern sind Voraugendrüsen ausgebildet, zudem kommen außer bei den Muntjakhirschen Metatarsalbürsten an den Hinterbeinen vor. Die meisten Vertreter der Trughirsche verfügen zusätzlich auch über Interdigitaldrüsen.[1]
Kennzeichnend für die Hirsche ist ihr Geweih, eine paarige Bildung, die am Stirnbein (Os frontale) aus zapfenförmigen Knochengebilden, „Rosenstöcke“ genannt, hervorwächst. Mit diesen ist das Geweih über eine knöcherne Verdickung, die sogenannte „Rose“, verbunden. Es besteht aus Knochensubstanz, den größten Anteil bildet dabei Hydroxylapatit, ein kristallisiertes Kalziumphosphat, das gut 30 % des Geweihs ausmacht.[2] Die Form des Geweihs hängt vom Alter und der Art ab; bei manchen Arten sind es einfache, spießförmige Gebilde, bei anderen weist es weitverzweigte oder schaufelförmige Formen mit zahlreichen Spitzen auf. Das größte Geweih heutiger Hirsche mit einem Gewicht von bis zu 35 kg besitzt der Elch. Vergleichbar den Langknochen formt bei den großen und komplexen Geweihen einiger Hirscharten eine kompakte Schicht mit lamellarem Aufbau den äußeren Mantel, während das Innere spongiös ist, allerdings fehlt eine Markröhre. Die spongiöse Beschaffenheit des Kerns erhöht die Elastizität der Struktur. Die Stangenspitzen und Sprossen bestehen allein aus kompakter Knochenmasse. Letzteres gilt auch für die einfachen und kleineren, wenig verzweigten Geweihe von verschiedenen Hirschvertretern wie den Muntjakhirschen.[3] Mit Ausnahme des Wasserrehs haben alle Hirscharten Geweihe. Doch ist es nur beim Ren (Rangifer tarandus) auch bei beiden Geschlechtern ausgebildet, ansonsten ist es ein exklusives Merkmal der Männchen. Bei diesen dient es dem Imponierverhalten und Kämpfen um das Paarungsvorrecht.[1]
Im Unterschied zu den Hörnern der Hornträger ist das Geweih keine permanente Bildung, sondern wird im jährlichen Zyklus erneuert. Die Bildung ist dabei an den Testosteronhaushalt der Männchen gekoppelt (beim Ren möglicherweise auch an das Estradiol, das in beiden Geschlechtern in größerer Menge produziert wird). Während der Wachstumsphase wird das Geweih von einer kurzbehaarten Haut, Bast genannt, überzogen, die reich an Arterien und Venen ist und die Struktur somit mit Blut und Nährstoffen versorgt. Abweichend von normaler Haut fehlen Schweißdrüsen und ähnliches.[3] Die Wachstumsrate des Geweihs ist dabei enorm und kann bei großen Hirschen wie dem Wapiti (Cervus canadensis) bei 2,8 cm täglich liegen oder beim Elch 417 g betragen,[2] womit das Geweih eines der am schnellsten wachsenden Organe innerhalb der Säugetiere darstellt. Allerdings ist die Ausbildung des Geweihes sehr kostenintensiv, da teilweise Mineralien aus dem Skelett mobilisiert werden müssen, was bei einigen Arten zu einer zeitweiligen Osteoporose führt. Sobald es seine volle Größe erreicht hat, trocknet die äußere Hautschicht durch Versiegen der Blutzufuhr ein und juckt, weswegen sie abgestreift oder gefegt wird. Zurück bleibt eine dunkle und weitgehend abgestorbene Knochenstruktur, die mit dem lebenden „Rosenstock“ verbunden ist und über mehrere Monate getragen wird.[1]
Das Geweih wird jedes Jahr nach der Paarungszeit abgeworfen und anschließend neu gebildet. Der Abwurf des Geweihs ist mit dem Absinken des Testosteronspiegels verbunden, wodurch kurzfristig Osteoklaste aktiviert werden, die den Knochen am Ende des „Rosenstocks“ (der „Rose“) auflösen. Die anschließende Verheilung der Wunde ist wohl der Auslöser des nächsten Geweihwachstums. Zwischen Abwurf und Neubildung liegt bei den meisten Hirschen ein zeitlicher Abstand von einem bis zwei Monaten, bei den Echten Hirschen kann dies unmittelbar aufeinander folgen. Bei Arten mit fester Paarungszeit fällt dieses Abwerfen in eine bestimmte Jahreszeit (beim Reh und beim männlichen Rentier in den Spätherbst, beim weiblichen Rentier und den anderen europäischen Arten in den Spätwinter oder Frühling); bei Arten in tropischen Regionen gibt es keinen festen Zeitpunkt hierfür. Die Bildung des Geweihs setzt bereits im juvenilen Stadium ein und beginnt bei den Trughirschen und den Muntjakhirschen im ersten Lebensjahr, bei den Echten Hirschen ab dem zweiten Lebensjahr. Dabei bilden sich zuerst kleinere Spieße, die komplexen Geweihstrukturen entstehen mit dem zunehmenden Lebensalter.[1] Der Prozess des periodischen Abwurfs und der Wiederausbildung des Geweihs war schon bei den frühesten Hirschen im Unteren Miozän ausgeprägt.[3]
Phylogenetischen Analysen zufolge besaß der letzte gemeinsame Vorfahre der heutigen Hirsche ein zweigeteiltes Geweih mit der (unteren) Geweihstange und dem Augspross. Diese ursprüngliche Variante ist heute lediglich noch bei den Muntjakhirschen erhalten. Dreispitzige Geweihe entwickelten sich innerhalb der Echten Hirsche und der Trughirsche unabhängig voneinander. Dabei kam es auch zu einer vielfachen Umgestaltung. Innerhalb der Echten Hirsche entstand so auch das komplexe Geweih des Rothirschs (Cervus elaphus) und des Wapitis, das im Idealfall aus dem Augspross, dem Eisspross, dem Mittelspross und der Krone mit drei Enden besteht, die über den unteren und höheren Stangenabschnitt miteinander verbunden sind. Nahezu identisch findet sich dies beim Sikahirsch (Cervus nippon) wieder, der allerdings seinen Eisspross verlor. Der Damhirsch (Dama dama) bildete zusätzlich noch einen Leitspross aus sowie eine schaufelförmige Verbreiterung des höheren Stangenabschnitts. Die Barasinghas hingegen reduzierten den Eisspross und den höheren Stangenabschnitt, dafür entwickelten sich ein vertikaler und ein hinterer Stangenabschnitt mit zusätzlichen Sprossen. Bei den Leierhirschen und dem Davidshirsch (Elaphurus davidianus) wiederum fehlt der höhere Stangenabschnitt weitgehend, zusätzlich kommen aber mehrere kakuminale Sprossen und ein medialer Spross am unteren Stangenabschnitt vor, wie auch bei letzterer Art sich der Augspross vergrößerte und in zwei Enden aufteilte. Eine etwas andere Entwicklung nahm das Geweih innerhalb der Trughirsche, dessen ursprünglichste Form sich noch beim Reh (Capreolus capreolus) findet. Der komplexe höhere Stangenabschnitt fehlt, dafür setzte sich ein Stirnspross ab. Andere Formen besitzen anstatt des höheren einen sekundär ausgebildeten oberen Stangenabschnitt mit zusätzlichen Sprossen wie dem Rückspross und den Endsprossen, etwa beim Ren oder den Vertretern der Echten Trughirsche. Der Elch hingegen weist keinen Aug- und Frontalspross auf, dafür aber überdimensionierte Endsprossen. Lediglich das Wasserreh verlor das komplette Geweih.[4]
Der Schädel besitzt allgemein einen langschmalen Bau mit langgestrecktem Rostrum. Der Tränen-Nasen-Gang (Ductus nasolacrimalis) ist gegabelt, am Vorderrand der Augenhöhle (Orbita) liegen zwei Tränenlöcher (Foramina lacrimalia). Die oberen Schneidezähne fehlen stets, im Unterkiefer sind pro Kieferhälfte drei vorhanden. Der obere Eckzahn ist bei Arten mit fehlendem oder kleinem Geweih (Wasserrehe, Muntjaks) vergrößert und ragt hauerartig aus dem Maul, bei den übrigen Arten ist er verkleinert oder fehlt ganz. Der untere Eckzahn ähnelt den Schneidezähnen und bildet mit diesen eine geschlossene Reihe. Pro Kieferhälfte sind drei Prämolaren und drei Molaren vorhanden, die eher niederkronig sind (brachyodont). Auf der Kauoberfläche ist hier ein mondsichelartiges, längsverlaufendes Schmelzmuster ausgebildet (selenodont). Insgesamt ergibt sich folgende Zahnformel: 0.0 ( 1 ) .3 .3 3.1.3.3 {displaystyle {frac {0.0(1).3.3}{3.1.3.3}}} 
Wie bei allen Paarhufern liegt die Mittelachse des Fußes zwischen den Strahlen III und IV, die vergrößert sind und als einzige den Boden berühren, die Tiere stehen also auf den Zehen 3 und 4. Die jeweils entsprechenden dritten und vierten Mittelhand- und Mittelfußknochen sind zum so genannten Kanonenbein verwachsen. Die erste Zehe fehlt völlig, die zweite und fünfte Zehe sind stark verkleinert und berühren den Boden nicht mehr. Der Grad der Reduktion der zweiten und fünften Zehen am Vorderfuß ist ein wichtiges Kriterium zur Unterscheidung der beiden großen Entwicklungslinien: Cervinae (Echte Hirsche und Muntjakhirsche) sind „Plesiometacarpalia“ (von griechisch πλησίον (plesion) = „nahe“ und μετακάρπιον (metakarpion) = „Mittelhand“), das heißt, dass die proximalen (der Körpermitte nahen) Teile der 2. und 5. Metacarpalia (Mittelhandknochen) vorhanden sind, die jeweiligen drei Fingerglieder sind ebenfalls ausgebildet, werden von den Mittelhandknochen aber durch eine große Lücke getrennt. Dagegen stellen die Trughirsche (Capreolinae; Eigentliche Trughirsche, Rehe und der Elch) „Telemetacarpalia“ (von griechisch τήλε (tele) = „fern“ und μετακάρπιον (metakarpion) = „Mittelhand“) dar, das heißt, dass nur die distalen (von der Körpermitte entfernten) Bereiche der Metacarpalia ausgebildet sind, die zugehörigen Fingerglieder artikulieren direkt mit den Mittelhandknochen.[6] Form und Spreizbarkeit der Hufe sind abhängig von der bewohnten Landschaft und reichen von weiter auseinanderstehenden Hufen bei Bewohnern feuchter bis sumpfiger Biotope bis hin zu breiten bei solchen in schneereichen Gebieten.[1]
Das natürliche Verbreitungsgebiet der Hirsche umfasst weite Teile Eurasiens und Amerikas, ihre höchste Vielfalt erreichen sie in Südamerika und Südostasien. In Afrika kommen sie nur im nordwestlichen Teil vor, in den Gebieten südlich der Sahara fehlen sie und werden dort durch die Hornträger ersetzt. Vom Menschen wurden Hirsche in einigen Regionen eingeführt, in denen sie nicht heimisch waren, darunter in Australien, Neuseeland, Neuguinea und auf einigen Karibischen Inseln. Hirsche bewohnen eine Vielzahl von Lebensräumen. Der Großteil der Arten bevorzugt geschlossene Wälder, offenere Waldlandschaften und Waldränder. Dabei sind einige Formen, etwa die Muntjakhirsche oder die Spießhirsche, generell in dichter Vegetation anzutreffen, andere wiederum zeigen ein eher plastisches Verhalten und treten zumeist in Waldrandlagen mit Übergang zu offeneren Landschaften auf. Nur wenige Vertreter wie das Ren oder der Pampashirsch (Ozotoceros bezoarticus) passten sich direkt an Offenlande an, darüber hinaus leben unter anderem der Sumpfhirsch (Blastocerus dichotomus) und das Wasserreh in Sumpf- oder Marschgebieten. Die Hirsche haben dabei sowohl Tiefländer als auch Hochlandlagen bis 5100 m erschlossen und bewohnen tropische Klimate ebenso wie die arktische Tundra.[1][5]
Hirsche sind standorttreu oder wandern regelmäßig. Strikt waldbewohnende Arten wie die Pudus, Mazamas oder der Schopfhirsch sind Einzelgänger und leben meist versteckt im Walddickicht. Fressfeinden entgehen sie durch schnelle Flucht mit weiten Sprüngen, was ihre oft stärkeren Hinterbeine ermöglichen. Die Tiere leben in Aktionsräumen, die beim Südpudu (Pudu puda) zwischen 15 und 20 ha, beim Großmazama (Mazama americana) oder beim Chinesischen Muntjak (Muntiacus reevesi) bis zu 100 ha groß sein können. Die Reviere werden teils territorial verteidigt, zur Kommunikation mit Artgenossen und zur Markierung der Grenzen der Territorien kommen Sekrete der Drüsen am Kopf sowie an den Füßen und auch Urin zum Einsatz, die Lautverständigung ist meist minimiert. Die Territorialität kann bei schlechten Nahrungsbedingungen auch eingeschränkt sein und ist dann auf Dominanz reduziert. Paarbildungen treten nur während der Paarungszeit auf oder finden sich in Mutter-Jungtier-Gruppen. Bei einigen Arten gibt es auch eine nur zeitweilige Territorialität, die sich auf die Fortpflanzungsphase beschränkt, etwa beim Reh (Capreolus capreolus).[1]
Ein Großteil der Arten lebt jedoch in Gruppen, deren Größe nach Art und Lebensraum variieren kann. Bei Gruppenbildungen kommen sowohl Herden aus Weibchen mit ihren Jungtieren und Junggesellengruppen jungadulter Männchen vor, gemischte Verbände entstehen in der Regel nur während der Paarungszeit. Die Wanderungen werden überwiegend durch die Suche nach den besten Nahrungsquellen ausgelöst. In den eher tropischen Regionen sind die Wanderungen generell kurz und finden überwiegend in Offenlandschaften statt, wo die Tiere während der Trockenzeit frischen Nahrungsbestand suchen oder Überschwemmungsgebiete verlassen. In Bergregionen kommt es häufig zu einem jahreszeitlich bedingten Höhenwechsel, der meist nur wenige Kilometer umfasst. Daneben gibt es aber vor allem in den gemäßigten und kühlen Klimazonen auch echte Migrationen, bei denen weite Distanzen zurückgelegt werden. Das Sibirische Reh (Capreolus pygargus) etwa vollführt Wanderungsbewegungen von bis zu 500 km im Jahresverlauf. Am spektakulärsten sind die des Rens (Rangifer taranduss), das Herdenverbände mit bis zu 500.000 Individuen bilden und innerhalb eines Jahrs rund 5000 km in den Tundrenregionen durchstreifen kann, wobei täglich 20 bis 50 km überwunden werden. Inwiefern Tiere sesshaft sind oder umherwandern ist abhängig von den äußeren Bedingungen. Rentiere in Waldregionen wandern seltener als solche der Tundra. Beim Wapiti (Cervus canadensis) gibt es sowohl standorttreue als auch migratorische Tiere. Wanderer sind dabei zwar einer höheren Mortalität ausgesetzt, erschließen aber oft die besseren Weidegründe.[1]
Hirsche sind allgemein Pflanzenfresser, die Nahrungsaufnahme nimmt einen großen Teil des Tagespensums in Anspruch. Die Tiere fressen phasenweise, wobei ein Tag je nach Größe des Magens zwischen fünf und elf Fressphasen aufweist. Dazwischen befinden sich ausgedehnte Ruhezeiten, in der die Nahrung verdaut und wiedergekäut wird. Die Tiere ernähren sich von unterschiedlichen Pflanzenteilen wie Blättern, Rinde, Knospen und Zweigen, aber auch von Früchten und seltener von Gräsern. Sie sind sehr anpassungsfähig, im Vergleich zu den Hornträgern bevorzugen sie aber generell eher weichere Pflanzennahrung, was auch durch die durchschnittlich niedrigeren Zahnkronen und somit eher brachyodonten Zähne angezeigt wird. Dadurch gibt es innerhalb der Hirsche keine wirklichen Grasfresser wie bei den Hornträgern, wodurch kein Vertreter an extrem trockene Landschaften angepasst ist. Eine rein grasfressende Ernährungsweise ist auch mit der Geweihbildung nicht vereinbar, da Gräser sehr energiearm sind und zu wenige Mineralien enthalten, die für den Aufbau der vor allem größeren und schwereren Geweihe unabdingbar sind. Die Bewohner geschlossener Wälder mit noch relativ urtümlichen Körperbau wie die Muntjaks, Pudus und Rehe ernähren sich hauptsächlich von Blättern (browser), einige der Mazamaarten stellen Früchtefresser dar, wie es auch für die frühesten Formen der Hirsche und ihrer Vorfahren teilweise nachgewiesen ist. Der Anteil der Früchte kann dabei zwei Drittel der aufgenommenen Nahrungsmenge überschreiten. Die Blattfresser sind dabei eher opportunistisch und vertilgen eine große Vielfalt an Pflanzen, in der Regel aber nur die am leichtesten verdaulichen Pflanzenteile. Auf der anderen Seite stehen die Zackenhirsche, das Ren oder einige Edelhirsche wie der Wapiti und der Weißlippenhirsch, die zu einer grasfressenden Lebensweise tendieren (grazer). Allerdings nehmen auch diese zu einem gewissen Teil weichere Nahrung wie Wasserpflanzen, Kräuter oder Flechten zu sich. Der überwiegende Teil der Arten frisst eine gemischte Pflanzennahrung (mixed feeder) und kann so je nach Gegebenheit und teilweise jahreszeitlicher Verfügbarkeit weiche und harte Pflanzen verspeisen.[1]
Zahlreiche Vertreter nehmen darüber hinaus auch tierische Nahrung zu sich, etwa Krustentiere, Vögel oder Fische. Des Weiteren ist das Benagen von Knochen oder auch Geweihresten bekannt, was häufig bei männlichen Tieren beobachtet werden kann. Das Verhalten trägt zum Ausgleich oder zur Erhöhung des Mineralhaushaltes während des Geweihwachstums bei und kann auch die manchmal damit einhergehende Osteoporose abmildern oder unterdrücken.[2] Vor allem in temperierten und kalten Klimaten verbreitete Arten weisen einen jährlich ablaufenden Zyklus in der Nahrungsaufnahme auf, der unterschiedliche Mengen und Zusammensetzung beinhaltet. Dieser jährliche Zyklus beginnt im Frühjahr bei den Weibchen mit dem Ende der Tragzeit und dem Einsetzen der Milchproduktion für den Nachwuchs, was hohe Futtermengen erfordert. Männchen fressen sich in dieser Zeit einen hohen Anteil an Fett an, den sie im Herbst während der Brunftphase verbrauchen, in deren Verlauf sie kaum Nahrung zu sich nehmen. Im Winter konsumieren die Tiere allgemein eine geringere Nahrungsmenge, was mit einem Rückgang der Stoffwechselrate einhergeht und Energie spart für die Aufrechthaltung der Körpertemperatur.[1]
Die Paarungszeiten der einzelnen Hirscharten, allgemein als Brunft bezeichnet, variieren je nach geographischer Region. In tropischen Landschaften kann die Fortpflanzung das ganze Jahr über erfolgen, in den gemäßigten Regionen findet diese meist im Herbst oder Winter statt und ist somit jahreszeitlich gebunden. Der Sexualzyklus variiert von 11 Tagen bei den Pudus bis zu 29 Tagen beim Axishirsch. Die weiblichen Tiere sind meist nur kurze Zeit empfangsbereit, die etwa 12 bis 24 Stunden dauert. Als zumeist polyöstrische Tiere findet der Eisprung zyklisch statt, bis die Befruchtung erfolgt. Eine Ausnahme bildet das Reh, bei dem die Paarung im Sommer (Juli/August) stattfindet, während der die Weibchen maximal 36 Stunden empfangsbereit sind; dabei unternehmen diese häufig ausschweifende Wanderungen weit ab von ihren Aktionsräumen, um die Möglichkeit der Paarung zu erhöhen. Die Tragzeit beträgt bei den Hirschen üblicherweise sechs bis neun Monate, auch hier stellt das Reh eine Ausnahme dar, da durch eine Keimruhe das Austragen des Nachwuchses auf zehn Monate verlängert wird. Die Wurfgröße liegt meist bei einem Jungen, nur bei den Trughirschen kommen zwei bis maximal fünf Jungtiere zur Welt. Diese sind Nestflüchter und tragen in der Regel ein geflecktes Fellkleid. Bei fast allen Hirscharten verstecken sich die Jungen anfangs in Dickicht (Ablieger).[7] Die Aufzucht wird meist vom Muttertier übernommen.[1]
Die Männchen kleinerer Arten sind nur selten polygyn. Während der Fortpflanzungsphase bilden sie mit einem oder zwei Weibchen temporäre Paare, die nur zwei oder drei Tage zusammenbleiben. Bei stark polygynen Arten gibt es verschiedene Fortpflanzungsstrategien. So dringen die Männchen in die Territorien der Weibchen ein und machen in Form von Markierungen mit Duftsekreten oder starken Vokalisierungen mit sich wiederholenden lauten Brunftschreien auf sich aufmerksam. Andere bilden Harems und verteidigen diese gegen Konkurrenten („Platzhirsch“), führen Dominanzkämpfe in gemischten Gruppen oder kämpfen auf Balzplätzen um das Paarungsvorrecht. Dabei können innerhalb einer Art unterschiedliche Strategien vorkommen, etwa beim Damhirsch oder beim Rothirsch, die ihr Verhalten der gegebenen Situation anpassen und befähigt sind, ihr Muster innerhalb eines Tages zu variieren. Die Kämpfe der Männchen werden mit den hauerartigen Eckzähnen oder dem Geweih ausgetragen. Sie sind ritualisiert und folgen einer vorgegebenen Choreographie, die bei geweihtragenden Tieren das Absenken des Kopfes mit anschließendem Verhaken der Geweihe und gegenseitigem Umkreisen beinhaltet. Beim Sambar sind auch Kollisionskämpfe ähnlich den Steinböcken bekannt. In der Regel vermeiden die Tiere schwere Verletzungen, diese können aber durchaus auftreten. In stark dimorphen Arten ist das Paarungsrecht durch die Kämpfe meist den größeren und stärkeren Männchen vorbehalten, beim Damhirsch decken so 3 % der Männchen durchschnittlich drei Viertel der empfangsbereiten Weibchen.[1]
Tayassuidae (Nabelschweine)
Suidae (Echte Schweine)
Camelidae (Kamele)
Hippopotamidae (Flusspferde)
Cetacea (Wale)
Tragulidae (Hirschferkel)
Giraffidae (Giraffenartige)
Cervidae (Hirsche)
Moschidae (Moschustiere)
Bovidae (Hornträger)
Die Hirsche sind eine der sechs lebenden Familien der Unterordnung der Wiederkäuer (Ruminantia) innerhalb der Ordnung der Paarhufer (Artiodactyla). Innerhalb der Wiederkäuer wiederum bilden die Hirsche zusammen mit den Hornträgern (Bovidae), den Giraffenartigen (Giraffidae), den Moschustieren (Moschidae) und den Gabelhornträgern (Antilocapridae) das übergeordnete Taxon der Stirnwaffenträger (Pecora), denen die Hirschferkel (Tragulidae) als Schwestergruppe gegenüber stehen. Lange Zeit galten die Moschustiere als eng verwandt mit den Hirschen und wurden teilweise als Unterfamilie in diese integriert.[9] Aus molekulargenetischer Sicht bilden sie aber eine eigenständige Gruppe, wobei noch unklar ist, ob sie näher mit den Hornträgern[10][11] oder mit den Hirschen verwandt sind,[12][13] Erstere Variante scheint momentan die wahrscheinlichere.[14] Teilweise galten auch die Gabelhornträger mit dem Gabelbock (Antilocapra) aufgrund des Aufbaus des Tränenbeins als den Hirschen sehr nahestehend und wurden mit diesen zur Überfamilie der Cervoidea (Hirschartigen) zusammengefasst.[15] Dem widersprechen jedoch die molekulargenetischen Untersuchungen, die die Gabelhornträger eher an die Basis der Stirnwaffenträger einordnen.[13][11]
Das gemeinsame Merkmal aller Hirsche ist das Fehlen der Gallenblase und die Ausbildung eines Geweihs, das jährlich erneuert wird. Sie werden heute in zwei Unterfamilien mit insgesamt fünf Triben unterteilt, die sich unter anderem in der Anordnung der reduzierten Zehen (siehe oben), im Geweih und in Details des Schädelbaues unterscheiden. Die Unterfamilie der Cervinae umfasst dabei die Cervini (Echte Hirsche) und die Muntiacini (Muntjakhirsche), beide Gruppen sind durch die „plesiometacarpale“ Zehenstellung charakterisiert. Die zweite Unterfamilie, die Capreolinae, setzt sich aus den Capreolini, den Alceini den Rangiferini und den Odocoileini (Eigentliche Trughirsche) zusammen und entspricht der „Telemetacarpalia“-Gruppe. Die Alceini und die Odocoileini eint wiederum das Vorhandensein von Interdigitaldrüsen (Drüsen zwischen den Zehen), während die Odocoileini, häufig auch als Neocervines bezeichnet, dadurch gekennzeichnet sind, dass das Pflugscharbein vollständig in die Nasenscheidewand eingegliedert ist und so die Choane, den hinteren Abschnitt der Nasenöffnung, senkrecht teilt. Traditionell wurde das geweihlose Wasserreh (Hydropotes inermis) als urtümlichster Vertreter den anderen Hirschen gegenübergestellt. Molekulargenetische Untersuchungen ergeben aber eine nahe Verwandtschaft mit den Rehen (Capreolus), eine Ausgliederung aus den Trughirschen würde diese paraphyletisch erscheinen lassen. Demnach könnte das Fehlen des Geweihs beim Wasserreh möglicherweise kein ursprüngliches, sondern ein abgeleitetes Merkmal sein. Ähnliches gilt für die Muntjakhirsche, bei denen die genetischen Daten für eine enge Beziehung mit den Echten Hirschen sprechen.[16][15][17] Die Aufspaltung der Hirsche in die beiden Unterfamilien erfolgte laut molekulargenetischen Studien erst im Oberen Miozän vor rund 9 Millionen Jahren, eine rapide Radiation der einzelnen Linien ist daher für das ausgehende Miozän und das Pliozän anzunehmen.[17][11]
Innere Systematik der Cervidae nach Heckeberg 2020 (mtDNA und Kern-DNA kombiniert)[18]
CervidaeMegaloceros (†)
Ozotoceros (einschließlich „Hippocamelus“ antisensis)
Mazama (M. gouazoubira, M. chunyi)
Mazama (M. americana, M. jucunda, M. nana, M. temana)
Mazama (M. americana, M. rufina, M. bricenii)
Bei einem rein mitochondrialen Kladogramm treten folgende Unterschiede auf:
Der folgende Überblick basiert weitgehend auf den Arbeiten von Colin Peter Groves und Peter Grubb 2011 und auf S. Mattioli 2011,[1][19] bezieht aber auch einzelne neuere Arbeiten mit ein.[20] Die Einteilung oberhalb der Gattungsebene wurde im Jahr 2006 von Gilbert et al. vorgeschlagen:[17]
Die Systematik der neotropischen Hirsche (Odocoileini) ist momentan sehr problematisch und muss höchstwahrscheinlich in nächster Zeit neu arrangiert werden. Die Spießhirsche (Mazama) sind molekulargenetischen Untersuchungen zufolge paraphyletisch und verteilen sich auf zwei unterschiedliche Kladen, die einerseits die Andenhirsche, den Sumpfhirsch und den Pampashirsch, andererseits die Amerikahirsche beinhalten. Demzufolge ist eine Aufspaltung der Gattung der Spießhirsche in mehrere Gruppen notwendig. Innerhalb der Klade mit den Amerikahirschen ist aufgrund der engen genetischen Verwandtschaft eine Vereinigung mit Mazama möglich, vorgeschlagen wurde einerseits ein Zusammenschluss von Odocoileus mit Mazama,[21] andererseits auch nur mit „Mazama“ pandora. Problematisch ist, dass die Amerikahirsche offensichtlich auch keine geschlossene Gruppe bilden, da ein Teil der Unterarten des Maultierhirschs (Odocoileus hemionus) stärker mit „Mazama“ pandora gruppieren, ein anderer dagegen mit dem Weißwedelhirsch (Odocoileus virginianus).[22] Der Großmazama (Mazama americana) ist als Ergebnis weiterer Analysen als Artkomplex anzusehen. Ebenso stellen die Pudus (Pudu) wahrscheinlich keine gemeinsame Gruppe dar, da der Südpudu näher zum Sumpfhirsch und Pampashirsch steht, der Nordpudu dagegen das Schwestertaxon zu allen anderen Eigentlichen Trughirschen und zum Ren darstellt, für Letzteren wurde eine Verschiebung in die Gattung Pudella vorgeschlagen. Möglicherweise sind auch die Andenhirsche (Hippocamelus), die zwei hochvariable Arten beinhalten, als paraphyletisch zu betrachten.[23][24][25][22][18] Innerhalb der Cervinae müssen die Zackenhirsche als paraphyletisch eingestuft werden. Eine Gruppe ist mit den Axishirschen verbunden, die andere steht den Edelhirschen näher. Letztere umfasst die Leierhirsche und wurde daher in die Gattung Panolia verschoben. Der Weißlippenhirsch (Cervus albirostris) wurde ursprünglich der Gattung Przewalskium zugewiesen, die Sambarhirsche bildeten dagegen die Gattung Rusa. Allerdings zeigen genetische Studien eine tiefe Einbettung von Przewalskium und Rusa in die Gattung Cervus.[26][16][17] Alternativ wurde vorgeschlagen, auch die Leierhirsche und den Davidshirsch (Elaphurus davidianus) in Cervus einzugliedern.[11] Eine stärkere Aufgliederung der Rothirsche selbst wurde für den östlichen Artenkreis (Wapitis und Sikahirsche) bereits im Jahr 2006 vorgeschlagen.[27][19][28]
Der Ursprung der Hirsche wird in Eurasien vermutet. In ein sehr nahes Verwandtschaftsverhältnis zu den Hirschen werden die Dromomerycidae gestellt, die im Unteren und Mittleren Miozän in Nordamerika auftraten und sich durch ungewöhnlich gestaltete Stirnwaffen auszeichneten.[29][30] Etwa zur gleichen Zeit, vor rund 20 Millionen Jahren, traten auch die frühesten Hirsche auf, ihre evolutionäre Geschichte ist aber noch weitgehend ungeklärt. Teilweise wurden auch einzelne geweihlose Formen mit den frühen Hirschen in Verbindung gebracht, so das von zahlreichen europäischen Fundstellen des Unteren und Mittleren Miozäns überlieferte Amphimoschus, das aber heute als Verwandter des Gabelbocks gilt.[31] Die frühen Formen der Hirsche werden zumeist eigenen Unterfamilien wie den Lagomerycinae oder den Procervulinae zugewiesen. Sie trugen geweihähnliche Gebilde, die sich von denen der heutigen Hirsche deutlich unterschieden. Die Geweihe waren relativ klein, bestanden aus langen Stirnzapfen („Rosenstöcke“) und verzweigten sich erst kurz vor dem Ende. Sie ragten steil auf und traten ähnlich den heutigen Vertretern häufig nur bei Männchen auf. Lange Zeit war unklar, ob die Stirnwaffen aufgrund des Fehlens der „Rose“ bereits jährlich abgeworfen wurden oder permanent bestanden. Einige Fossilfunde und histologische Untersuchungen geben jedoch an, dass bereits bei den frühesten Hirschen im Unteren Miozän die oberen verzweigten Geweihabschnitte einem mehr oder weniger zyklischen Erneuerungsprozess unterlagen.[32][33][3] Skelettanatomisch ähnelten die frühen Hirsche den Moschustieren (Moschidae), wobei die Backenzähne schon weitgehend den Hirschen entsprachen, während noch ein großer, nach hinten gebogener Eckzahn auftrat. Zu den ältesten Formen gehören unter anderem Lagomeryx, Ligeromeryx oder Procervulus.[34][18] Allgemein wird für die frühen Hirsche eine blatt- bis fruchthaltige Ernährungsweise angenommen, Untersuchungen an Zähnen von Procervulus legen aber nahe, dass zumindest bei diesem auch ein gewisser Grasanteil eine Rolle spielte.[35][36]
Im Verlauf des Mittleren und Oberen Miozän verkürzten sich die Stirnzapfen, der obere Teil des Geweihs verlängerte sich und es kam zur Ausbildung von „Rosen“. Zudem wanderte das Geweih etwas nach hinten am Schädel und die Hornzapfen ragten nicht mehr so steil auf. Auch das Gebiss durchlief einige Änderungen mit stärker molarisierten Prämolaren und höherkronigen hinteren Backenzähnen. Außerdem nahmen die Tiere deutlich an Körpergröße zu. Im ausgehenden Mittelmiozän vor 11 Millionen Jahren traten die ersten Hirsche auf, die den heutigen Arten schon stark ähnelten. Mit Euprox ist möglicherweise schon ein erster Vertreter der Muntjakhirsche aus dieser Zeit nachgewiesen, frühe Funde stammen aus Mitteleuropa und Ostasien.[37] In das späte Miozän vor etwa 9 bis 7 Millionen Jahren datieren Funde aus dem südöstlichen China, die zu Muntiacus und damit zu einer heute noch vorkommenden Form gehören.[38] Etwa zeitgleich sind auch Procapreolus als Verwandter der Rehe[39] und Cervavitus als Vorläufer des Elches nachgewiesen. Auch die ersten großförmigen Vertreter der Megacerotini (auch Megalocerotini[40]) treten in dieser Periode erstmals auf, die vor allem aus dem Pleistozän durch Formen mit auffallend großem Geweih bekannt sind, darunter Eucladoceros und der „Riesenhirsch“ Megaloceros – der zwar von der Körpergröße einem großen Elch vergleichbar war, aber ein deutlich breiteres Geweih als alle heute lebenden Hirscharten hatte.[36][41]
Der früheste Nachweis von Hirschen in Nordamerika stammt aus dem Unteren Pliozän vor rund 5 Millionen Jahren mit Eocoileus aus der Palmetto fauna von Florida.[42] Südamerika erreichten sie erst, als sich vor 3 Millionen Jahren die Landverbindung des Isthmus von Panama schloss. Die ersten Einwanderer waren zumeist mittelgroße Tiere mit mehrfach gegabelten Geweihen wie Antifer, das vor rund 2 Millionen Jahren im westlichen Südamerika auftrat.[43]
Die systematische Gliederung der Hirsche hat eine kontroverse Vergangenheit und ist bis heute nicht vollständig geklärt. Als Namensgeber der Familie gilt heute August Goldfuß, der im Jahr 1820 den Begriff „Cervina“ (von lateinisch cervus „Hirsch“) prägte und darunter die „Hirschthiere“ vereinte. Diese umfassten nach Goldfuß neben der Gattung Cervus, der er nicht nur den Rothirsch, sondern auch das Reh, den Damhirsch, das Ren und den Elch zuordnete, zusätzlich noch die Giraffen und die Moschustiere.[44] Nur ein Jahr später benutzte John Edward Gray erstmals die heute gebräuchliche Bezeichnung Cervidae, innerhalb der er Cervus, Alces und Capreolus unterschied. Zusammen mit anderen Paarhufern verwies er die Hirsche zur Gruppe der Ruminantia (Wiederkäuer).[45] Über 50 Jahre darauf, 1872, hatte Gray in einem Katalogwerk des British Museum die Hirsche bereits in vier Familien aufgespalten, in die Cervidae (Hirsche), Alceidae (Elche), Rangiferidae (Ren) und Cervulidae (Muntjakhirsche). Das Wasserreh verwies er damals in die Moschustiere (Moschidae).[46] In einem bedeutenden Klassifizierungsversuch der Hirsche von Victor Brooke aus dem Jahr 1878 unterschied dieser die Familie in die „Plesiometacarpalia“ und den „Telemetacarpalia“, wobei er als Kriterium die Ausbildung des jeweils zweiten und fünften Zehs des Vorderfußes heranzog. Dabei erkannte Brooke, dass sich die fundamentale Zweiteilung der Hirsche teilweise auch in den Schädelmerkmalen, etwa in der Ausbildung des Pflugscharbeins, wiederholte. Zudem ergab sie sich auch geographisch, da die „Plesiometacarpalia“ überwiegend auf Eurasien beschränkt sind (mit Ausnahme des nordamerikanischen Wapiti), die „Telemetacarpalia“ aber weitgehend nur in Amerika vorkommen (mit Ausnahme des eurasischen Rehs sowie des Elchs und des Rens, die zirkumpolar auftreten).[6]
Spätere Autoren berücksichtigten Brookes Erkenntnis teilweise, die Gliederung der Hirsche blieb dabei kontrovers, spiegelte aber in vielen Fällen Brookes zentrale Aufteilung wider. Reginald Innes Pocock wies 1923 insgesamt acht Unterfamilien aus, die er überwiegend anhand von Schädelmerkmalen festlegte.[47] In seiner generellen Klassifikation der Säugetiere teilte George Gaylord Simpson die heutigen Hirsche 1945 in drei Unterfamilien (Muntiacinae, Cervinae und Odocoloinae), stellte ihnen aber auch die Moschustiere als vierte zur Seite. Die drei Unterfamilien der Hirsche spaltete er zusätzlich in sechs Triben auf. Insgesamt ähnelte das System sehr stark dem von Brooke, die Muntjakhirsche sah Simpson in seiner Gliederung als die urtümlichste Gruppe an.[9] Konstantin K. Flerov wiederum kritisierte Simpsons Systematik der Hirsche 1952 und führte mit den Hydropotinae für das Wasserreh eine weitere Unterfamilie ein. Bereits 1974 wies Colin Peter Groves darauf hin, dass die Muntjakhirsche ebenfalls einen „plesiometacarpalen“ Vorderfuß besitzen und deshalb zuzüglich einiger weiterer Schädelmerkmale mit den Cervinae zu vereinen seien.[48] Die Auffassung wurde später von Don E. Wilson und DeeAnn M. Reeder für ihr 2005 erschienenes Werk Mammal Species of the World adaptiert, in dem sie mit den Cervinae, den Capreolinae und den Hydropotinae drei Unterfamilien herausstellten.[49]
Die gegen Ende des 20. Jahrhunderts aufgekommenen molekulargenetischen Analyseverfahren stellten ebenfalls eine Zweiteilung der Hirsche heraus. Diese ließ erkennen, dass die Muntjakhirsche tatsächlich mit den Echten Hirschen nahe verwandt sind, das Wasserreh dagegen eine enge Verbindung zu den Rehen hat.[16][15][17] Konsequenterweise werden heute deshalb nur zwei Unterfamilien der Hirsche anerkannt, die weitgehend der klassischen Unterteilung nach Victor Brooke entsprechen.[1][11]
Das Wort Hirsch geht über althochdeutsch hir(u)z sowie lateinisch cervus und griechisch κέρας auf die indogermanischen Wurzeln kerud- (Gehörnter, Geweihter, Hirsch) und *ker, was „Horn“ oder „Geweih“ bedeutet, zurück.[50] Insofern ist das männliche Tier der Hirsch, nicht fälschlicherweise der Bulle. Die Benennung der Geschlechter ist biologisch nicht eindeutig. Bei Arten, deren Name auf -hirsch endet, werden Weibchen oft Hirschkuh genannt; veraltete Bezeichnungen hierfür sind Hinde oder Hindin. Jungtiere werden als Hirschkalb bezeichnet. Bei den als Rehe bezeichneten Hirscharten tragen Männchen hingegen die Bezeichnung Bock; Weibchen heißen Ricke oder Geiß und Jungtiere Kitz. Für Rentiere wiederum werden manchmal die samischen Bezeichnungen Sarves für das Männchen und Vaia für das Weibchen verwendet.
Schon seit der Frühzeit wurden Hirsche vom Menschen aus verschiedensten Gründen gejagt. Dazu zählt einerseits der Nutzen, indem ihr Fleisch gegessen und ihr Fell verarbeitet wird. Andererseits ist es oft eine Jagd aus rein sportlichen Gründen, von der hauptsächlich die Männchen ihres Geweihes wegen betroffen sind. Eine Art, das Ren, wurde domestiziert und dient nicht nur als Fleisch- und Felllieferant, sondern wird auch als Milch- und Lasttier gehalten. Als Jagd- und Parktier wurden mehrere Arten in anderen Regionen eingeführt, so finden sich heute beispielsweise Damhirsche in Nord- und Mitteleuropa, Wasserrehe in Westeuropa und Rothirsche in Australien und Neuseeland.
Dieser Vergrößerung des Verbreitungsgebietes einiger Arten steht die Bedrohung von etlichen Arten gegenüber, die einerseits in der Jagd und andererseits in der Zerstörung ihres Lebensraumes liegt. Eine Art, der Schomburgk-Hirsch, ist im 20. Jahrhundert ausgestorben, eine zweite Art, der Davidshirsch, entging diesem Schicksal nur durch die Nachzucht in europäischen Gehegen, gilt aber immer noch als vom Aussterben bedroht. Die IUCN listet vier Arten als stark gefährdet (endangered) und sechs Arten gefährdet (endangered), für einige Arten fehlen allerdings genaue Daten.[51]
Hirsche flossen auch in verschiedensten Völkern in die Mythologie und Kultur ein. Schon in paläolithischen Felszeichnungen werden sowohl die Tiere als auch Personen mit Hirschgeweih dargestellt. In der Keltischen Mythologie stellt Cernunnos eine Verkörperung des „Hirschgottes“ dar, ein Typus, der sich auch in anderen Religionen findet. In der griechischen Antike war der Hirsch der Jagdgöttin Artemis heilig. Eine solche Hirschkuh erlegte Agamemnon in Aulis, worauf Artemis eine Windstille schickte und als Sühneopfer Agamemnons älteste Tochter Iphigenia forderte. Eine andere heilige Hirschkuh war die Kerynitische Hirschkuh, die ein goldenes Geweih hatte und in Arkadien lebte. Herakles musste sie als dritte Aufgabe lebend fangen. Auch die nordische Mythologie kennt Hirsche, so fressen vier dieser Tiere die Knospen der Weltesche Yggdrasil.
Im christlichen Kontext findet sich der Hirsch infolge des Psalmverses 42,2 („Wie der Hirsch lechzt nach frischem Wasser, so lechzt meine Seele, Gott, nach dir.“) als Darstellung der nach Heil suchenden oder in der Taufe geretteten Seele und ist deshalb auch häufig auf Taufbecken und in Taufkapellen dargestellt. Heiligenlegenden erzählen von Begegnungen mit Hirschen mit einem Kruzifix im Geweih, so bei den Heiligen Eustachius oder Hubertus von Lüttich. In der Bibel ist der Hirsch auch häufig ein Symbol für Schnelligkeit und Gewandtheit, wie in Psalm 18,34 („Er ließ mich springen schnell wie Hirsche“) oder in Jesaja 35,6 („Dann springt der Lahme wie ein Hirsch“). Unter Bezugnahme auf Psalm 42,2 sowie den Physiologus ist die Feindschaft zur Schlange bzw. zum Drachen seit der Antike ein wesentliches Merkmal des Hirsches.[52] Damit kommt dem Hirsch in seiner Rolle als Gegner der Schlange, also des Teufels, eine christologische Bedeutung zu, auch wenn er in der christlichen Symbolik seltener als Stellvertreter Christi auftaucht als der Fisch oder das Lamm. Gemäß der christlichen Tradition zählt der Hirsch, da er sich ausschließlich von Pflanzen ernährt, als besonders reines Tier, weshalb sein Fleisch als reinigend gilt. Auch Hildegard von Bingen charakterisiert in ihrer Physica den Hirsch als Feind der „unke“ und verweist auf die heilende und reinigende Wirkung von Hirschfleisch.[53] Aufgrund des jährlichen Abwurfs und der Neuentwicklung seines Geweihs ist der Hirsch außerdem Symbol der Auferstehung und Erneuerung.[54]
In zahlreichen mittelalterlichen Texten wird von wunderbaren Hirschjagden erzählt, von Hirschen, die den Helden ins Feenland führen, um dort die Liebe einer Fee zu gewinnen, aber auch von Hirschen, die Verstorbenen den Weg ins Totenreich weisen.[55]
Im außereuropäischen Bereich erscheinen Hirsche unter anderem im Shintō, wo sie als göttliche Boten gelten und beispielsweise um den Kasuga-Schrein gehalten werden. Auch in der Mythologie der Indianer spielen Hirsche – vorrangig Wapitis – eine Rolle und werden mit Eigenschaften wie Sanftmütigkeit und Dankbarkeit in Verbindung gebracht.
Die Hirsche (Cervidae) oder Geweihträger sind eine Säugetierfamilie aus der Ordnung der Paarhufer (Artiodactyla). Die Familie umfasst mehr als 80 Arten, von denen unter anderem der Rothirsch, der Damhirsch, das Reh, das Ren und der Elch auch in Europa verbreitet sind. Darüber hinaus kommen Hirsche in Asien, Nord- und Südamerika und mit einem Vertreter in Afrika vor. Markantestes Kennzeichen der Hirsche sind die an Gestalt variantenreichen, meist nur von den Männchen getragenen Geweihe, die jährlich abgeworfen und neu gebildet werden. Die hauptsächliche Nahrung der Tiere besteht aus Pflanzen, wobei weiche und harte Pflanzenteile im unterschiedlichen Maß konsumiert werden. Reine Grasfresser wie bei den Hornträgern kommen bei den Hirschen aber nicht vor, was mit der Ausbildung des Geweihs zusammenhängt. Das Sozialverhalten der Tiere ist sehr unterschiedlich und reicht von einzelgängerischen Individuen bis zur Bildung großer, weit umherwandernder Herden. Die Fortpflanzungsphase ist von charakteristischen Dominanzkämpfen geprägt.
Die systematische Einteilung der Hirsche war und ist Gegenstand zahlreicher Debatten. Häufig wurde eine Aufteilung in mehrere Unterfamilien vorgeschlagen. Bereits in der zweiten Hälfte des 19. Jahrhunderts erkannte man, dass sich die Hirsche auf anatomischen Weg in zwei große Gruppen einteilen lassen, wovon eine mehr oder weniger auf Eurasien, die andere auf Amerika beschränkt ist. In jüngerer Zeit konnte durch molekulargenetische Analysen diese Zweiteilung untermauert werden. Die Stammesgeschichte der Hirsche reicht bis in das Untere Miozän vor rund 20 Millionen Jahren zurück. Die frühesten Formen unterschieden sich aber teilweise deutlich von den heutigen Arten und wechselten ihre Stirnwaffen höchstwahrscheinlich nicht in einem jährlichen Zyklus. Das heutige Erscheinungsbild und Verhalten bildete sich erst im weiteren Verlauf des Miozän heraus.
BUGʻUSIMONLAR (Cervidae) - juft tuyoqli sut emizuvchilar oilasi. Dumi kalta, boshi uzunchoq, oyoqlari ingichka, qomati kelishgan. Yuqori jagʻida kurak tishlari yoʻq. Oziq tishlari yassi, dumi ostida katta oq xoli — "darcha"si bor. Yosh B. koʻpincha olachipor boʻladi. Suv B.idan tashqari, deyarli hamma B.ning shoxi bor, lekin ayrim turlarining faqat erkagida shox boʻladi. Shimol bugʻusining erkagi ham, urgʻochisi ham shoxli. B. Yevropa, Osiyo, Amerika va Shim. Afrikada tarqalgan. Togʻ va tekisliklardagi oʻrmon, toʻqay, oʻrmondasht va tundrada yashaydi. Turli oʻtlar, butalar, har xil oʻsimliklar bilan oziqpanadi. B. 1,5 yoshda voyaga yetadi. Kuzda yoki yoz oxirida juftlashadi. Bu vaqtda erkaklari boʻkirib yuradi. Urgʻochisi bahorda yoki yoz boshida 1—2 ta, suv B.i 4 ta va undan ham koʻproq tugʻadi. Bahor va kuzda, baʼzi turlari faqat bahorda tullaydi. B.ning 48 turi boʻlib, ular muntjaklar (Sshvulinae), suv B.i (Hydropotinae), asl B. (Cervinae) va Amerika B.i (Neocervinae) 4 kenja oilaga boʻlinadi. Muntjaklar kenja oilasiga mansub B.ning boʻyi 60 sm cha, shoxi kalta. Erkagining ustki jagʻida xanjardek uzun qoziq tishlari bor. Bu kenja oila 2 urugʻ: muntjaklar va tojli bugʻulardan iborat. Muntjaklar urugʻining vakili — Hindiston muntjagi (Muntiacus muntjar). Suv B.i kenja oilasining faqat 1 turi boʻlib, Xitoyda uchraydi. Dare soxdllaridagi qamishzorlarda 2—3 tadan boʻlib yuradi. Boʻyi past (0,5 m cha), shoxi yoʻq. Erkagining ustki jagʻidagi uzun qoziq tishlari tashqariga chiqib turadi. Asl B. kenja oilasi buyi 0,6—2,2 m keladigan, ancha yirik hayvonlardir. Ustki jagʻlaridagi qoziq tishlari kichkina yoki butunlay boʻlmaydi. Bu kenja oila yelik, los va h. k. dan iborat urugʻlarga boʻlinadi. Oʻzbekistonda asl B.ning bir turi — xongul yashaydi. Amerika B.i kenja oilasi boʻyi 0,3—1,3 m keladigan mayda va oʻrta boʻyli bugʻulardan iborat. Boshqa B.dan’bosh skletidagi baʼzi suyaklarining tuzilishi bilan farq qiladi. Bu kenja oila mazamalar, pudu, pampas va shimol bugʻulari urugʻlariga boʻlinadi. B. koʻplab ovlanadi. Goʻshti va terisidan foydalaniladi. Asl bugʻuning pant deb ataladigan yosh shoxlaridan dori tayyorlanadi. Shimol bugʻusi xonakilashtirilgan boʻlib, xoʻjalik uchun katta ahamiyati bor. Kaborgilarning bir turi (Moschus moschiferus) tarqalgan. B.ning 11 turi 20 kenja turi Xalqaro Qizil kitobga kiritilgan.
BUGʻUSIMONLAR (Cervidae) - juft tuyoqli sut emizuvchilar oilasi. Dumi kalta, boshi uzunchoq, oyoqlari ingichka, qomati kelishgan. Yuqori jagʻida kurak tishlari yoʻq. Oziq tishlari yassi, dumi ostida katta oq xoli — "darcha"si bor. Yosh B. koʻpincha olachipor boʻladi. Suv B.idan tashqari, deyarli hamma B.ning shoxi bor, lekin ayrim turlarining faqat erkagida shox boʻladi. Shimol bugʻusining erkagi ham, urgʻochisi ham shoxli. B. Yevropa, Osiyo, Amerika va Shim. Afrikada tarqalgan. Togʻ va tekisliklardagi oʻrmon, toʻqay, oʻrmondasht va tundrada yashaydi. Turli oʻtlar, butalar, har xil oʻsimliklar bilan oziqpanadi. B. 1,5 yoshda voyaga yetadi. Kuzda yoki yoz oxirida juftlashadi. Bu vaqtda erkaklari boʻkirib yuradi. Urgʻochisi bahorda yoki yoz boshida 1—2 ta, suv B.i 4 ta va undan ham koʻproq tugʻadi. Bahor va kuzda, baʼzi turlari faqat bahorda tullaydi. B.ning 48 turi boʻlib, ular muntjaklar (Sshvulinae), suv B.i (Hydropotinae), asl B. (Cervinae) va Amerika B.i (Neocervinae) 4 kenja oilaga boʻlinadi. Muntjaklar kenja oilasiga mansub B.ning boʻyi 60 sm cha, shoxi kalta. Erkagining ustki jagʻida xanjardek uzun qoziq tishlari bor. Bu kenja oila 2 urugʻ: muntjaklar va tojli bugʻulardan iborat. Muntjaklar urugʻining vakili — Hindiston muntjagi (Muntiacus muntjar). Suv B.i kenja oilasining faqat 1 turi boʻlib, Xitoyda uchraydi. Dare soxdllaridagi qamishzorlarda 2—3 tadan boʻlib yuradi. Boʻyi past (0,5 m cha), shoxi yoʻq. Erkagining ustki jagʻidagi uzun qoziq tishlari tashqariga chiqib turadi. Asl B. kenja oilasi buyi 0,6—2,2 m keladigan, ancha yirik hayvonlardir. Ustki jagʻlaridagi qoziq tishlari kichkina yoki butunlay boʻlmaydi. Bu kenja oila yelik, los va h. k. dan iborat urugʻlarga boʻlinadi. Oʻzbekistonda asl B.ning bir turi — xongul yashaydi. Amerika B.i kenja oilasi boʻyi 0,3—1,3 m keladigan mayda va oʻrta boʻyli bugʻulardan iborat. Boshqa B.dan’bosh skletidagi baʼzi suyaklarining tuzilishi bilan farq qiladi. Bu kenja oila mazamalar, pudu, pampas va shimol bugʻulari urugʻlariga boʻlinadi. B. koʻplab ovlanadi. Goʻshti va terisidan foydalaniladi. Asl bugʻuning pant deb ataladigan yosh shoxlaridan dori tayyorlanadi. Shimol bugʻusi xonakilashtirilgan boʻlib, xoʻjalik uchun katta ahamiyati bor. Kaborgilarning bir turi (Moschus moschiferus) tarqalgan. B.ning 11 turi 20 kenja turi Xalqaro Qizil kitobga kiritilgan.
Os cervidae u cervidos son una familia de mamifers de l'orden artiodactyla.
Os masclos (y en o chenero Rangifer tamién as fembras), presentan astas que creixen en munyons osio cubiertos de piel en a frent y que se dicen "pedicelos". Mientres l'asta creixe ye cubierta d'una piel que pareixe terciopelo muito irrigata. Quan remata o creiximiento, a piel se talla y muerte por constrenyir-se os vasos sanguinios en a zona d'unión pedicelo-asta. En rematar o periodo funcional de l'asta o ueso d'unión de l'asta con o pedicelo ye reabsorbito y l'asta remata cayendo. A l'anyada vinient torna a creixer-ne atra.
Os canins son redueitos.
As fembras son menors que os masclos, a més o cuello se carga menos de grasa en a epoca de zelo, y tamién tiene un pelache més redueito. Presentan dos pars de mamas.
As extremidatz pueden estar plesimetacarpianas (cabo superior d'os metacarpians conservato), y telemetacarpians (cabo inferior d'os metacarpians conservato).
Se distribuyen por Eurasia y America; en Africa son present en o norueste, en a resta d'o continent son sustituitos por os Bovidos. En Sudamerica bi ha gran variedat d'especies.
Kulungu (jina la kisayansi: Cervidae) ni jina la kawaida wa wanyama wa Ulaya, Asia au Amerika wanaofanana na kulungu.
Ili kupata maelezo kuhusu masanduku ya uanapwa ya spishi angalia: Wikipedia:WikiProject Mammals/Article templates/doc.
Los cervids son una familha de mamifèrs romiants qu'a un nombre par de dets, lor particularitat es de portar de banas. Se compta demest eles las darrièrs grands romiants salvatges de las regions temperadas. A travèrs lo monde n'existís 44 espècias repartidas en 17 genres. Lo cèrvi comun dels bòsques d'Euròpa es lo cèrvi elaf, apelat oapití en America del Nòrd.
La talha dels cervids va de la talha d'una lèbre (pel podon) a la talha d'un caval (per l'elan).
Son devesidas en quatre sosfamilhas :
Kulungu (jina la kisayansi: Cervidae) ni jina la kawaida wa wanyama wa Ulaya, Asia au Amerika wanaofanana na kulungu.
Los cervids son una familha de mamifèrs romiants qu'a un nombre par de dets, lor particularitat es de portar de banas. Se compta demest eles las darrièrs grands romiants salvatges de las regions temperadas. A travèrs lo monde n'existís 44 espècias repartidas en 17 genres. Lo cèrvi comun dels bòsques d'Euròpa es lo cèrvi elaf, apelat oapití en America del Nòrd.
La talha dels cervids va de la talha d'una lèbre (pel podon) a la talha d'un caval (per l'elan).
Le cervides (Cervidae) es un familia de artiodactylos. Illo produce antler[*], buff leather[*], venison[*].
Cervo esas familio di ruminanta mamifero do la partikulara esas portar di osto-korno. Havas inter to la lasta granda sovaja ruminanta di tempera regioni
Les ciervidîs, c' est des roemiants k' ont des sôres di coines sol tiesse k' on lome eto "bwès".
Des cis k' i gn a, les coines toumèt tos ls ans, des ôtes nén.
Gn a des indjes la k' gn a ki l' måye k' a des coines. Des ôtes, c' est måye et frumele.
Seòrsa na h-eòlaidheachd kungiyar:dabbobe Iri:naman daji tsari:haihuwa Eagar:Artiodactyla Fo-eagar:Ruminantia Teaghlach:Cervidae Cinnidhean Barewa
Barewa
Deer is the ruminant mammals formin the faimily Cervidae. Males is kent as herts, stags or bucks.
Dreri (njëjës dhe shumës) janë gjitarë ripërtypës Cervidae familjes. Ato përfshijnë për shembull Moose, Dreri i rëndomtë, Reindeer, Roe dhe Chital. Dre Mashkull, të të gjitha llojeve, por kineze dre uji, dhe të renë femra rritet dhe që derdh Antlers të reja çdo vit. Në këtë ato ndryshojnë nga kafshë me brirë të përhershme të tilla si antilopa, këto janë në të njëjtën mënyrë si dreri dhe mund të ketë një ngjashmëri sipërfaqësore. Dreri myshk e Azisë dhe të ujit Chevrotain (ose Dreri Mouse) e pyjeve tropikale të Afrikës dhe Azisë nuk konsiderohen zakonisht si dre i vërtetë dhe të formojnë familjet e tyre, Moschidae dhe Tragulidae, respektivisht,gjithashtu dreri eshte nje kafshe v barngrenese
Ta'n feeaih ny heeintagh aachaignagh jeh'n chynney Cervidae. Ta'n ennym feeaih currit er cretooryn elley yn oardagh Artiodactyla.
Seòrsa na h-eòlaidheachd Rìoghachd:Animalia Sìol:Chordata Seòrsachadh:Mammalia Eagar:Artiodactyla Fo-eagar:Ruminantia Teaghlach:Cervidae Cinnidhean Capreolinae
Cervinae
Hydropotinae
Muntiacinae
Sònraichte gu teann, tha fiadh 'na shineach ath-chagnach air buntainn ris an teaghlach Cervidae. Tha àireamh-shluaigh nam beathaichean fìor-eugsamhail, bho teaghlaichean càirdeach 'san co-eagar Artiodactyla, gu tric ainmichte fèidh cuideachd.
A' cur earbs' air an ghnè, tha fèidh fhearannach ainmichte daimh no daimh-fèidh, agus tha fèidh bhoireannach ainmichte earbaichean, èildean, aighean no bà. Tha fèidh òga ainmichte laoigh-fèidh no mangan.
Trì aois coin, aois eich
Trì aois eich, aois duine
Trì aois duine, aois fèidh
Trì aois fèidh, aois fìrein
Trì aois fìrein, aois craoibh dharaich.
Ruigidh cuid den fhèidh aois mhòr, eadhon 120 - 140 bliadhna a dh' aois.
Tha làn dearbhadh aig sealgairean an fhèidh air Gàidhealtachd na h-Alba, gun robh cuid dhiubh ann am frith Ghlinne-garadh a bha 80 bliadhna agus còrr. Fhuaireadh damh ann an 1826 agus bha comharra-cluaise air a bhuineadh do fhorsair ainmeil, Eòghann mac Iain Òig a chaochail ceud gu leth bliadhna ron àm sin. Bha aon agh geal a bha ann am fàsach Loch Trèig fad chuimhne trì linntean dhaoine. Bha i cho furachail, seòlta 's nach d' fhuaireadh riamh urchair oirre.
Mang
Fiadh Earball fhionn
Mang
Sònraichte gu teann, tha fiadh 'na shineach ath-chagnach air buntainn ris an teaghlach Cervidae. Tha àireamh-shluaigh nam beathaichean fìor-eugsamhail, bho teaghlaichean càirdeach 'san co-eagar Artiodactyla, gu tric ainmichte fèidh cuideachd.
A' cur earbs' air an ghnè, tha fèidh fhearannach ainmichte daimh no daimh-fèidh, agus tha fèidh bhoireannach ainmichte earbaichean, èildean, aighean no bà. Tha fèidh òga ainmichte laoigh-fèidh no mangan.
Canar damh ri fiadh fhireann a tha os cionn bliadhna a dh' aois. Canar agh ri fiadh bhoireann fo bhliadhna a dh' aois. Canar eilid ri fiadh bhoireann os cionn bhliadhna a dh' aois. Canar sitheann ri feòil an fhèidh.
Doo Harte af Hirske (Cervidae) sunt ne Familie fon doo Panse. Doo Taxa in disse Familie, doo rezent sunt, sunt 17 Sleeke, doo sik in 41 Oarde apdeele. Der heert toun Biespiel dät Räi dertou. Me kon doo Harte in Europa, Asien, Amerikoa, dät noudelke Afrikoa un moonige Ailounde fiende. As Neozoa kon me joo uk in Kuba, Näi-Guinea, Australien, Näiseelound un uur Gestriche fiende, wier joo fon Natuur ut nit tou fienden sunt.
Doo Harte af Hirske (Cervidae) sunt ne Familie fon doo Panse. Doo Taxa in disse Familie, doo rezent sunt, sunt 17 Sleeke, doo sik in 41 Oarde apdeele. Der heert toun Biespiel dät Räi dertou. Me kon doo Harte in Europa, Asien, Amerikoa, dät noudelke Afrikoa un moonige Ailounde fiende. As Neozoa kon me joo uk in Kuba, Näi-Guinea, Australien, Näiseelound un uur Gestriche fiende, wier joo fon Natuur ut nit tou fienden sunt.
De Hirsch isch e paarhuefige Däuer und bildet mit 45 Arte d Famili vode Cervidae. Die bikanntiste europäische Arte sind de Rothirsch (Cervus elaphus), de Damhirsch (Dama dama), s Reh (Capreolus capreolus), de Elch (Alces alces) und s Ren (Rangifer tarandus). S arttypische Zaiche vo de Hirsch isch s Gwaih vo de Männli.
Die verschidnigi Arte sind recht unterschidlich groos. Debi isch de Elch mit 230 Santimeter Schulterhöchi und emene Gwicht vo 800 Kilo witus die grööscht Hirschart, de Pudu dagege werd nöd grösser as en Haas und wögt nume grad 6 Kilo. D Männli sind i de Regle vill grösser as d Wiibli, wa dur s Gwaih no unterstriche werd.
S wichtigst Merkmol vode Hirsch isch s Gwaih, wo kai anderi Tierarte hend. Mit Uusnahm vom Wasserreh, wo kai Gwaih het, und em Rentier, wo d Männli und Wiibli e Gwaih hend, imponieret d Männli vode Hirscharte mit irem gwaltige Gwaih, wo s au zum chämpfe bruchet. Wenn d Paarigszit vorbi isch, werd s Gwaih abgstoose und es wachst denn e nois Gwaih, wo no grösser und schöner isch, as s alti. Je noch Art isch da Gwaih aifach, ähnlich emene Horn oder emene Spiess, anderi Arte bildet risegroossi prächtigi Gwai us, so de Rothirsch und de Elch.
Typisch für all Arte sind die lange dünne Bai und de Stummelschwanz. Si hend e brüünlich oder groilichs Fell und d Jungtier vode maiste Arte hend wiissi Tupfe, seltener au usgwachsni Tier.
Die natürlichi Verbraitig vo de Hirsch isch Europa, Asie und Amerika. Z Afrika findet me si nume im Atlas. Iigfüehrt worde sind si z Australie. Si lebet vor alem i Wälder, i de arktische Tundra, i Grasländer, Sumpfgebiet aber au i de Wüesti.
D Hirsch sind Vegitarier und ernähret sich vo Gräs, Blätter, Chnospe oder Rinde. S bevozuget aber ehner waichi Pflanzetaili. Als Döier hend si e Mage mit vier Chamere, wo d Pflanze mikrobiell verarbaitet werd.
Die maiste Hirscharte lebet i Gruppe, wo mengisch nume us aim Männli und merere Wiibli bistönd. I de Paarigszit chunts denn zu Chämpf zwüschet de Männli, wo vor alem mitem Gwaih usgfechtet werd. S Revier werd mit Urin und Sekret vo Drüese bi de Auge und a de Füess markiert.
Wegem prächtige Gwaih het de Hirsch nöd nume sinene Wiibli imponiert sondern au de Mensche und spilt so i de Mythologii vo vilne Kulture e Role. So isch d Hirschchue a de griechische Göttin Artemis hailig gsii. Ai vode zwölf Ufgobe, wo de Herakles het müse usfüere, isch die gsii, as er z Arkadie die Kerynischi Hirschchue, wo e goldigs Gwaih het gha, het müese iifange.
D Kelte hend de Gott Cernunnos mit eme Hirschgwaih dargstellt. De Name vo dem Gott bidütet "Ghörnte". Au de Name vom luwische Hirschgott Runtiya hett die Bidüttig.
I de nordische Mythologii tüend vier Hirsch d Chnospe und Zwigli am Weltebomm Yggdrasill fresse, e Symbol vo de Zit. Vom Fruchtbarkaitsgott Freyr werd gsait, as er de Riis Beli miteme Hirschgwaih erschlage het. En erotische Aspekt vom Hirsch dütet e althochdütsches Versli a: "Hirez runeta hintun in daz ora: wildu noh, hinta?" (En Hirsch het enere Hirschchue is Ohr gflüsteret: Magsch no, Hinde?).
De Hirsch findet au i de Bible Erwähnig, so im Psalmvers 42,2: "So wie de Hirsch noch frischem Wasser lechzt, se lechzt mini Seele, oh Gott, noch Dir!"
I de Noizit stellt me sich vor, as de Schlitte vom Samichlaus vo Hirsch oder Rentier zoge werd.
De Buddha het sini erst Lehrverchündig im Hirschpark vo Isipatana ghalte, drum findet me bi tibetische Temple überem Iigang e Rad zwüschet zwai Hirsche.
Im Shinto geltet Hirsche als göttlichi Bote.
De Hirsch isch e paarhuefige Däuer und bildet mit 45 Arte d Famili vode Cervidae. Die bikanntiste europäische Arte sind de Rothirsch (Cervus elaphus), de Damhirsch (Dama dama), s Reh (Capreolus capreolus), de Elch (Alces alces) und s Ren (Rangifer tarandus). S arttypische Zaiche vo de Hirsch isch s Gwaih vo de Männli.
Tekst üüb Öömrang Hirsker (Cervidae) san en famile faan tetjdiarten mä amanbi 45 slacher. Uun Euroopa käänt am di ruadhirsk, di damhirsk, at ree, at rendiart an di elch. A holin dreeg üübfaalen hurner mä aparte furmen.
Sköölen: Elchdiarten (Alces) – Blastocerus – Reen (Capreolus) – Hippocamelus – Mazama – Odocoileus – Ozotoceros – Pudu – Rendiarten (Rangifer)
Sköölen: Axis – Ruadhirsker (Cervus) – Damhirsker (Dama) – Elaphodus – Elaphurus – Muntiacus – Przewalskium – Rucervus – Rusa
Skööl: Hydropotes
Sköölen: Elaphodus – Euprox – Muntiacus
Hirsker (Cervidae) san en famile faan tetjdiarten mä amanbi 45 slacher. Uun Euroopa käänt am di ruadhirsk, di damhirsk, at ree, at rendiart an di elch. A holin dreeg üübfaalen hurner mä aparte furmen.
Izerzer (Assaɣ ussnan: Cervidae) d aɣersiw asuṭad yeṭṭafaren adu-telmest n tmesluffaẓ seg tfesna n tsenfednin. Izerzren d iɣersiwen imyiwnen ilan (yesɛan) iɣsan deg iqerruyen-nsen dɣa iɣsan-a gan d acciwen
Llan-t wazal n 60 n telmas n tzerzrin deg umadal am izerzer amaziɣ (izerzer amyiwen yettidiren deg Tafriqt), Amezzirez d tizerzert d waṭas n telmas n iden
Llan-t telmas yettidiren deg yidgan semṭen d tilmas yettidiren deg yidgan yemnummsen deg tẓegwa neɣ deg izaɣaren yeldin
Izerzren d iɣersiwen yemgaraden s waṭas deg ubleɣ maca d nutni yakk i d iɣersiwen izagiren iy meqqren yakk deg Uruppa d Tamrikt n Ugafa, Amezzirez n Temrikt n ugafa imeqqren yakk acku addud-is yettawaṭ ar 2,3 m ma d azuk-is yettawaṭ ar 820 kg
Izerzer (Assaɣ ussnan: Cervidae) d aɣersiw asuṭad yeṭṭafaren adu-telmest n tmesluffaẓ seg tfesna n tsenfednin. Izerzren d iɣersiwen imyiwnen ilan (yesɛan) iɣsan deg iqerruyen-nsen dɣa iɣsan-a gan d acciwen
Llan-t wazal n 60 n telmas n tzerzrin deg umadal am izerzer amaziɣ (izerzer amyiwen yettidiren deg Tafriqt), Amezzirez d tizerzert d waṭas n telmas n iden
Llan-t telmas yettidiren deg yidgan semṭen d tilmas yettidiren deg yidgan yemnummsen deg tẓegwa neɣ deg izaɣaren yeldin
Jelen je preživar iz porodice Cervidae. Porodica obuhvata 45 vrsta, između ostalih obične jelene, srne, sobove i losove. Najupadljivije obilježje ove porodice su rogovi koje kod različitih vrsta ima vrlo različite oblike, i uglavnom ih imaju samo mužjaci. Rogovi su građeni od koštane supstance, i svake godine rastu iznova, za razliku od šupljorožaca kod kojih neprekidno rastu cijeli život.
Jeleni žive na svim kontinentima osim u Australiji i Antarktiku. U Africi živi samo crveni jelen.
Veličina jelena je od vrste do vrste vrlo različita: dužina tijela kreće im se od 0,7 pa do 2,9 metara, visina u ramenima od 30 do 190 centimetara, a težina od 7 do 800 kilograma. Najveća danas živuća vrsta je los, a najmanja južni pudu. Kod većine vrsta prisutan je spolni dimorfizam, što znači da su mužjaci znatno veći i teži od ženki.
Lo̍k-kho (Cervidae) sī seng-bu̍t-ha̍k ê hun-lūi, it-poaⁿ lán lóng kiò in lo̍k/lo̍k-á , sī ē hoan-chháu ê ngó͘-tê chhī-leng tōng-bu̍t.
Luwichu[1] (Luychu, Luych'u), Taruka[2] icha Kuyapisi (familia Cervidae) nisqakunaqa huk iskay ruk'anayuq ñuñuqkunam, yura mikhuq.
Luwichukunaqa p'allqasapa waqrayuqmi.
Kaymi huk Uralan Awya Yalapi kawsaq taruka, luychu rikch'aqkuna:
Kaymi huk rikch'aqkuna, Chincha Awya Yalapi, Asyapi, Iwrupapipas kawsaq:
Wikispecies nisqaqa qillqasqa p'anqayuqmi kay hawa: Luwichu
Luwichu (Luychu, Luych'u), Taruka icha Kuyapisi (familia Cervidae) nisqakunaqa huk iskay ruk'anayuq ñuñuqkunam, yura mikhuq.
Luwichukunaqa p'allqasapa waqrayuqmi.
Lĕ̤k (鹿) sê siŏh lôi buô-ṳ̄ dông-ŭk.
Mazameh neci quemeh cuacuauhmeh tlaic chichihualatl. In tlapiyal hueli ezqui hueyi o amo hueyi, no motlamachihua (450 kg), huan mazatzin nozo pudú sudamericano motlamachihua 8 ahnozo 10 kg.
Quipia pitsahauak chocholi, uan ome xopalixtli uan hueyque, tlein quicuih quemeh yeh tlacua, occequi quemeh mazamiztli quicuih mo tequipanoa. Occequi quemeh Hueymazatl quipia hueyi xipo, nemih itech cecec tlapan in cualtzintzin tlapiyalmeh huan neci quemeh cahuayoh, occequin tlein moita tziquitzi ahmo huelih moliniah cualli.
Quipiah ni cualtzin tzontli, occequin quemeh hueymazatl quipiah cuacuauitl, tlein mochihuac ican miquitomatl. in cuacuauitl mo nextia queman quipia ce xuhuitl huan mozcaltia quemeh yeh moizcaltia, no quipiah ciuamazameh huan quiquih queman quipixquiah ni mazatl conemeh, huehuetl mazameh quicui queman mo tlapotia.
In cuacuaitl quiza itech ni tzonteco.
Mazameh neci quemeh cuacuauhmeh tlaic chichihualatl. In tlapiyal hueli ezqui hueyi o amo hueyi, no motlamachihua (450 kg), huan mazatzin nozo pudú sudamericano motlamachihua 8 ahnozo 10 kg.
Pezkovî an bizina kovî (Rupicapra), cinsek e guhandarên giyaxwerin ji binefamîleya Caprinae ji famîleya Bovidae ne. Bi giştî ji mih û bizinan girtir dibin. Kayîn, qiloçî û guhanî ye, pirtirîn li deverên çiyayî û gundewarî dijîn. Cî û warên wan yên sereke daristan in.
Êmê wan giha ye, nêçîra wan zêde ye.
Bejna wan digihêje 1,5 m. Pezkoviyên nêr bi qiloç in, qiloçên wan dirêj û çetelî ne.Hi cureyên xwe yên qoç gir in û wek ku meriv ji navên wan fehm dike ew ne yên kedî ne û yên kovî ne.
Pezkovî an bizina kovî (Rupicapra), cinsek e guhandarên giyaxwerin ji binefamîleya Caprinae ji famîleya Bovidae ne. Bi giştî ji mih û bizinan girtir dibin. Kayîn, qiloçî û guhanî ye, pirtirîn li deverên çiyayî û gundewarî dijîn. Cî û warên wan yên sereke daristan in.
Servos es mamales ruminante cual formi la familia Cervidae. On ave plu ca 60 spesies. Los es distribuida tra tota continentes estra Antartica e Australia, an si Africa ave sola un spesie, la servo roja, cual es trovada sola en la Montanias Atlas en la norde-este de la continente. Servos abita en un varia de situas, de la tundras a la forestas pluvosa tropical. An si on regarda comun los como abitantes de la forestas, multe spesies de servo abita la ecotono entre la forestas e boscas e la prado e savana.
Servos ave jeneral pesas entre 30 e 250 kg. Ma la pudu norde ave sirca 10 kg, e la alce ave sirca 430 kg. Servos ave jeneral corpos curvable e compata e gamas longa e potiosa, bon ajustada per vive en tereno difisil. Los es nadores e saltores eselente. Servos es ruminantes, con un stomaco con cuatro cambras. La mases de tota spesies (estra la servo acual) e la femas de la renos ave cornos cual crese e es perdeda a cada anio.
Sèf se yon bèt.
Mo sèf la soti nan lang franse a (cerf) ki soti nan yon mo laten (cervus).
Uncal nyaéta hiji mamalia ruminant, sato (ruminansia) nu ngawengku familia Cervidae. Hiji ciri has nyaéta ku ayana Antler rusa, sarta tanduk, nu mangrupa tumuwuhna tulang anu manjangan unggal taun (biasana dina waktu usum panas), utamana dina stag-na (sanajan aya sawatara iwalna). Kurang leuwih aya 34 spésiés uncal dina sakuliah dunya nu dibagi jadi dua golongan badag: golongan uncal dunya heubeul, kaasup subfamilia Muntiacinae jeung Cervinae; ogé uncal anyar gugus Kang, Hydropotinae jeung Odocoilinae.
Beurat uncal umumna 30-250 kilogram (70 tepi ka 600 pounds), sanajan Kalér Pudu rata 10 kilogram (20 lb) sarta uncal rata-rata 431 kg (1.000 lb). Umumna boga awak tegep jeung panjang, suku kuat cocog pikeun daratan leuweung anu tarajal. Uncal ogé ahli luncat nu hadé jeung bisa ngojay. Uncal Ruminansia, boga beuteung opat rohangan. Huntu uncal diadaptasi pikeun ngahakan tutuwuhan, jeung kawas ruminansia séjén, maranéhanana kakurangan incisors luhur, teu boga dadasar anu kuat di lebah hareup rahang luhurna. Sababaraha uncal, saperti di pulo Rum, teu dahar daging lamun sadia. Rusa cai Cina, elk jeung mencek Tufted geus huntuna geus ngagedéan luhur ngabentuk sihung nu seukeut.
Ang usa (Ingles: deer) ay isang uri ng hayop na namumuhay sa bundok at gubat. Venison (Ingles) ang karneng nakakain mula sa usa. Tinatawag na libay (Ingles: doe o hind) ang babaeng usa, samantalang barako naman (Ingles: roebuck o hart) ang lalaking usa.[1]
Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa nito.
Ang usa (Ingles: deer) ay isang uri ng hayop na namumuhay sa bundok at gubat. Venison (Ingles) ang karneng nakakain mula sa usa. Tinatawag na libay (Ingles: doe o hind) ang babaeng usa, samantalang barako naman (Ingles: roebuck o hart) ang lalaking usa.
To ελάφι είναι ζώο θηλαστικό, μηρυκαστικό, που ανήκει στην οικογένεια των ελαφιδών και στην τάξη των αρτιοδακτύλων. Είναι όμορφο, λεπτόσωμο, με κοντό καστανόχρωμο μαλακό τρίχωμα. Το κεφάλι του είναι μικρό, με ρύγχος μυτερό. Έχει μεγάλα όμορφα μάτια και λεπτά ευκίνητα πόδια. Το αρσενικό έχει στο κεφάλι του κέρατα μεγάλα με διακλαδώσεις που ανανεώνονται κάθε χρόνο και μοιάζουν με φύλλα πλατιά.
Ζουν σε πυκνά δάση ζευγαρωτά ή πολλά μαζί (αγέλες) και τρέφεται με χλόη, χόρτα ή και με τη φλούδα από τους κορμούς των μικρών δέντρων, τους οποίους επίσης καταστρέφει τρίβοντας επάνω τα κέρατά του, όταν είναι η εποχή να αλλάξει το δέρμα του. Μερικά είδη συχνάζουν και σε έλη. Το ελάφι συναντάται σε πολλές παραλλαγές (με κέρατα ή χωρίς, μεγαλόσωμο ή μικρόσωμο, με ουρά ή χωρίς, με χαυλιόδοντες ή όχι με μεγάλα ή μικρά αυτιά κλπ.) σε όλο τον κόσμο εκτός από την Αφρική και την Αυστραλία. Στην Αμερική είναι μεγαλόσωμα, στην Κίνα μικρόσωμα χωρίς κέρατα, στην Ιάβα και Σουμάτρα μεγάλα με κοντά κέρατα, στην Ευρώπη μέτρια κλπ.
Το κόκκινο ελάφι, που το συναντάμε στα περισσότερα μέρη της Ευρώπης και της Μικράς Ασίας, έχει μήκος ως 2,30 μ. και ύψος ως 1,50 μ. και ζυγίζει ως 100 κιλά. Έχει σπάνια ευκινησία και τρέχει πολύ γρήγορα κάνοντας πηδήματα μέχρι 8 μέτρα. Ζει γύρω στα 40 με 50 χρόνια. Στην Ελλάδα συναντιέται στον Όλυμπο, στα βουνά της Ηπείρου και σε μερικά ορεινά μέρη της Μακεδονίας και στην Λήμνο . Έχει εχθρούς όλα τα αρπακτικά ζώα και τον άνθρωπο. Το μόνο όπλο για την άμυνά του είναι το γρήγορο τρέξιμό του και οι οξύτατες αισθήσεις του. Το θηλυκό του, που δεν έχει κέρατα, γεννά μια φορά το χρόνο (κάθε 10 μήνες) 1 ως 2 ελαφάκια που τα θηλάζει και τα αγαπά πολύ. Το ζευγάρι είναι τόσο αγαπημένο μεταξύ του που αν τύχει να σκοτωθεί το ένα, το άλλο είναι δυνατό να πεθάνει από λύπη και μαρασμό, έχοντας περιπλανηθεί πολλές μέρες.
Το κυνηγούν για το νοστιμότατο και ευκολοχώνευτο κρέας του, που είναι ανεκτίμητο για τους αρρώστους. Επίσης για το δέρμα του που χρησιμοποιείται για ενδύματα και κάθε λογής δερμάτινα είδη. Τα κέρατά του είναι πολύτιμα για την κατασκευή λαβών διάφορων αντικειμένων (πιρουνιών, μαχαιριών, μπαστουνιών κλπ.) καθώς και για κόλλα και ζελατίνα. Παλιότερα αποτελούσαν μια από τις σπουδαιότερες πρώτες ύλες για την παραγωγή αμμωνίας. Σήμερα το κυνήγι του στην Ελλάδα έχει απαγορευτεί επειδή το είδος σπανίζει, αλλά σε άλλες χώρες όπως η Νέα Ζηλανδία επιτρέπεται.
Το ελάφι αναφέρεται από το λαό στα τραγούδια και τις παροιμίες του (για την αγάπη της μάνας ελαφίνας στα μικρά της, για την ομορφιά και αθώα γλυκύτητα των ματιών τους καθώς και το λεπτό ευλύγιστο σώμα τους, ώστε μια όμορφη γυναίκα να τη λένε «ελαφίνα»). Επίσης και στη μυθολογία αναφέρεται σε σχέση με τη θεά Άρτεμη, θεά του κυνηγιού. Όλα αυτά δείχνουν πως το ελάφι είναι αγαπημένο ζώο του λαού από παλιά.
Μουντιάκ
Muntiacus muntjak
Κόκκινο Ελάφι
Cervus elaphus
Τσιτάλ
Axis axis
Άλκη
Alces alces
Ζαρκάδι
Capreolus capreolus
Μεγάλο ελάφι
Cervus canadensis
Τάρανδος
Rangifer tarandus
Πουντού
Pudu pudu
To ελάφι είναι ζώο θηλαστικό, μηρυκαστικό, που ανήκει στην οικογένεια των ελαφιδών και στην τάξη των αρτιοδακτύλων. Είναι όμορφο, λεπτόσωμο, με κοντό καστανόχρωμο μαλακό τρίχωμα. Το κεφάλι του είναι μικρό, με ρύγχος μυτερό. Έχει μεγάλα όμορφα μάτια και λεπτά ευκίνητα πόδια. Το αρσενικό έχει στο κεφάλι του κέρατα μεγάλα με διακλαδώσεις που ανανεώνονται κάθε χρόνο και μοιάζουν με φύλλα πλατιά.
Боланнар (лат. Cervidae) - партояклылар отрядындагы гаилә.
Боланнар Җирнең һәр почмагында очратып була. Алар тауларда да, урманнарда да, башка урыннарда да яши. Аш эзләп, бик ерак китә алалар. Боланнар - җәмгыятьле хайваннар, зур төркемнәргә берләшә алалар. Җәй көне карт ир-хайваннар төркемнән китәләр һәм ялгыз яки башка ир-хайваннар белән яшиләр. Күбәю өчен хатын-хайваннарга кушыналар, бер-берсен сугышка чакырып партнёрбикәне эзлиләр. Боланнарның күбесе - төнге хайваннар, ләкин таулардагы һәм кеше тормаган җирләрдә яшәүчеләре көндез дә җим эзли.
Боланнар — ботаклы мөгезле күшәүче хайваннар рәтенә керә. Шулай ук боланнар эрелеге, аларның күбесенең яхшы үсеш алган яшьләр чокырчыклары, көчсез яки юк булган клыклары һәм үзенчәлекле чәчле щёткалары бар. Боланнар матур һәм зифа буйлы, гәүдәсе нәфис һәм озын, муеннары көчле һәм пропорцияле, баш борын азагына нык тар була, аяклары биек һәм нәзек, бармакларында нык үсеш алган арткы тояклар һәм үпкен тар тояклар бар. Күзләре зур, тере, колаклары туры торган, тар, бигрәк тә озын һәм хәрәкәтле, өске ирене шома, һәм алты коренной теш һәр казналыкта.
Мөгезләр ешрак ата хайваннарда була. Алар ел саен алмаша (иске мөгезләр төшә, урыннарында яңа мөгезләр үсә). Мөгезләр үз авырлыгыннан яки тыштагы көчтән төшә.
Тууга тиклем дә мөгезләр урынында баш сөягендә (мөгезләр үсергә тиеш урында) калынлыгы белән белдерелә. Туудан алтынчы-сигезенче айда маңгай сөяге менүе үтә, һәм "дудка" - мөгезләр нигезе ясала. Иң башта бер кәүсә үсә. Шуннан ул өлешләргә бүленә. Бу өлешләр саны 12 (!) җитә ала.
Болан хатыны бер-ике яки, сирәк, өч бала тудыра. Берничә көн узгач, алар ана белән йөри алалар. Кайбер төрләрендә ата да балалары белән назлы. Болан анасы - яхшы, ышанычлы, иркә ана.
Үләннәр, чәчкәләр, яфраклар, бөреләр, яшь ботаклар, гөмбәләр, җиләкләр, ягель мүге һ.б. - боланнарның төп ашы. Аларга тоз - тәмле һәм сирәк ризык.
Боланны йортлау кыен. Әлбәттә, яшь чактан кешеләр янында үскән һәм кешегә гадәт тоткан җәнлекләр яшьлектә яхшы, ышанычлы. Әмма вакыт белән бу бәйләнүләр азая, һәм карт болан сугышчан, ышанычлы түгел. Озак читлектә яшәүче төньяк боланы да башка чәйнәүчеләрдән кыенрак йортлана. Аны "ярымйорт" хайваны дип атый алабыз.
Кешеләр боланнарга хәвефле була. Боланнарның кайбер төрләре кызыл китапка кушылган (мәсәлән, Русия Кызыл Китабында Уссур таплы боланы (рус. Уссурийский пятнистый олень, лат. Cervus nippon hortulorum керә)). Бу куркыныч факт боланнарның тиреләре һәм мөгезләре белән бәйләнгән. Боланнар төньяк халыклар тормышында зур роль уйный. Бу халыкларның төп һөнәрләренең берсе - болан үрчетү. Боланнар аларга транспорт, тире, мөгез, ит, сөт бирә. Шуңа күрә ул халыкларның мәдәниятендә боланга игелеклек күренә.
Болан - бик кызыклы образ. Төрле мәдәниятләрдә боланның төрле мәгънәләре бар. Ул горурлыкны, нәзакәтьлекне белдерә. Шуңа күрә геральдикада бай итеп кулланыла:
Зурмөгезле болан (Megaloceros giganteus) - борынгы боланнар төре
Болан. Бу рәсем татар Википедиясенең сайланган рәсемнәре рәтенә керә.
Cervus nippon hortulorum
Боланнар (лат. Cervidae) - партояклылар отрядындагы гаилә.
Гавазн, говазн (лот. Cervidae) — ҷонварест аз оилаи ширхӯрҳои ҷуфтсум.
Дар дунё 51 намуди гавазн вуҷуд дорад. Гавазнҳо дар Авруосиё, Амрикои Шимолӣ ва Ҷанубӣ, Африқои Шимолӣ ва Осиё дучор меоянд. Онро одамон ба Австралия ва Зеландияи Нав низ бурдаанд. Гавазн ҳайвони базебу чолок буда, шохи панҷашакли калон, пойҳои дарозу боқувват, думи кӯтоҳ ва гӯшҳои калон дорад. Бештар гавазнҳои нарина шохдор мешаванд. Гавазни обӣ шох надорад. Нарина ва модинаи гавазни шимолӣ шох дорад. Шохи гавазнҳо ҳар сол афтода, ба ҷойи он шохи нав месабзад. Ранги гавазнҳо бештар малла аст; ҷавонаҳои онҳо ғолибан холдор мешаванд. Гавазнҳо дар биёбон, дашт, бешазор, тундраи арктикӣ ва ҷангалҳои кӯҳӣ зиндагӣ мекунанд. Дар як — якунимсолагӣ болиғ мегарданд. Баъзе гавазнҳо тирамоҳ, гавазнҳои дигар зимистон ҷуфт шуда, баъди 6-9 моҳ 1-2, гоҳе 4 бача мезоянд. Ғизои гавазн алаф, бутта, барг, пӯстлох ва шоху навдаи дарахтон аст. Баъзе намуди гавазнҳо танҳо зиндагӣ мекунанд, вале бисёр намуди онҳо гурӯҳ-гурӯҳ умр ба сар мебаранд. Сарварии чунин гурӯҳҳо ба уҳдаи як гавазни нарина аст. Дар давраи гушн байни гавазнҳои нарина барои интихоби ҷуфти худ задухӯрди шадид ба вуқӯъ мепайвандад. Дар минтақаҳои гармсер гавазнҳо тамоми сол ҷуфт мешаванд, дар минтақаҳои иқлимашон муътадил давраи ҷуфтшавии онҳо тирамоҳ ё зимистон фаро мерасад.
Дар Тоҷикистон як намуди гавазн — холгул (хонгул) дучор меояд. Онро дар мамнуъгоҳҳо нигоҳубин ва парвариш мекунанд. Хоҷагиҳои ҷангали ҷумҳурӣ ба муҳофизат ва афзоиши саршумори гавазнҳо эътибори ҷиддӣ медиҳанд. Шикори гавазн қатъан мамнӯъ аст.
Елен (науч. Cervidae, односно Елени) — семејство тревопасни животни од редот на парнокопитните (Artiodactyla) со повеќе родови и видови. Кај обичниот елен, мажјакот, женката кошута[1], а младото еленче.
Еленот е силно и големо животно. Мажјаците се поголеми од женките, а на главите имаат големи, широко разгранети рогови. Роговите што по правило ги има само мажјакот, почнуваат да му растат 8-10 месеци по раѓањето и најпрво му се развива основата таканаречена рожиште. Првите рогови почнуваат да му растат дури од половината на втората календарска година и имаат облик на шило. Роговите на еленот редовно му паѓаат кон крајот на февруари или во почетокот на март, а до јули му се развиваат нови уште посилни рогови. Влакното на еленот е кусо, лете е со црвенкасто-кафеавкаста боја, а зиме станува сиво-кафеаво.
Елените живееат во листопадните шуми, во рамнини и во планински предели. Воглавно се ноќни животни, кои дење се одмараат во засолништа. Кошутите се собираат во крда кои ги предводи доминантната женка. Мажјаците се собираат во помали групи, освен во текот на есенската сезона на парење, кога се самостајни и се борат за женките.
Еленот како преживар се храни со растителна храна. Поради тоа, тој најчесто пасе на шумски ливади и го брсти лисјето на дрвјата и на грмушките, поради што понекогаш може да причини штети врз одделни млади стебла и насади.
Еленот е полигамен вид и за време на парењето оплодува повеќе женки за чија наклоност се бори жестоко со своите соперници, при што често доаѓа и до повреди кај елените. Во месец септември и октомври елените со своето рикање го навестуваат периодот на парење. Оплодената женка го носи младенчето околу 240 дена, а раѓа најчесто едно младо кон крајот на март и април, односно мај.
Централна и јужна Европа, Централна Азија, Северна Америка, Северозападна Африка
Во Македонија живеат три рода елени, со по еден вид: обичниот елен (Cervus elaphus), еленот лопатар (Dama dama) и срната (Capreolus capreolus).[2]
Од нив, автохтон важи обичниот елен (наречен и ридски елен), кој подоцна изумрел и природно се одржал само на планината Кожуф. По Втората светска војна повторно е повторно населен на повеќе места како резерватот „Јасен“, националните паркови „Маврово“ и „Пелистер“, како и во ловиштата „Кадина Река“ и „Пониква“..[3]
Елен (науч. Cervidae, односно Елени) — семејство тревопасни животни од редот на парнокопитните (Artiodactyla) со повеќе родови и видови. Кај обичниот елен, мажјакот, женката кошута, а младото еленче.
Пужей (латин кылын Cervidae spp.) – Cervidae семьяысь Евразияын но Америкаын улӥсь бадӟым пӧйшур.
Пужей (латин кылын Cervidae spp.) – Cervidae семьяысь Евразияын но Америкаын улӥсь бадӟым пӧйшур.
Пӱчӧ-влак (лат. Cervidae ) – Евразийын, Йӱдвел Африкында Америкын Artiodactyla тӱчан гыч изи да кугу янлык йамагат.
Пӱчӧ-влак (лат. Cervidae ) – Евразийын, Йӱдвел Африкында Америкын Artiodactyla тӱчан гыч изи да кугу янлык йамагат.
Табатыҥылар (лат. Cervidae) - ыыраахтаах туйахтаахтар кэргэннэрэ.
हरिण वा मृग सर्भिडे परिवारमा पर्ने एक स्तनधारी जनावरको एउटा प्रजाति हो । यो उष्ण तथा समशितोष्ण क्षेत्रको जंगल तथा घासेमैदानहरूमा पाइने शाकाहारी जनावर हो। यो जनावर विभिन्न आकार रङ र स्वरूपमा पाइन्छ। रतुवा मृग, चित्तल, बाह्रसिङ्गे, हरिण, कस्तुरिमृग लगायत यसका विभिन्न प्रजातिहरू पृथ्वीमा अस्तित्वमा रहेका छन्। मृगका सबै प्रजातिका भालेहरू, चीनिया जलमृग र हरिणको पोथीहरूको समेत टाउकोमा सिङ् पलाउछ। प्रत्येक वर्ष मृगहरूको पुरानो सिङ् झरेर नया सिङ् पलाउने गर्दछ, यही कारणले मृगहरूलाई स्थायी रूपमा सिङ् रहने कृष्णसार जस्ता जनावर भन्दा अलग बनाएको छ। कृष्णसार र मृगहरू प्राणी जगतको एउटै श्रेणीका जनावर हुन् र यीनीहरूबिच सतहिरूपमा धेरै समानताहरू छन्। साधारणतया एसियामा पाइने कस्तुरीमृग र अफ्रिकन उष्णघासेमैदान तथा एसियाली जङ्गलमा पाइने Water Chevrotain (or Mouse Deer)लाई मृगकोरूपमा लीइएको पाइदैन।
मृगहरू पृथ्वीभरि व्यापकरूपमा उपस्थित छन्। यी जनावरहरू अन्टार्कटिका र अष्ट्रेलिया बाहेक सबै महादेशका रैथाने जनावरहरू हुन्। यद्यपी हाल अफ्रिका महादेशमा मात्र मृगको रैथाने प्रजातिको रूपमा रतुवामृग अस्तित्वमा रहेको छ। अहिले यीनिहरू अफ्रिका महादेशको उत्तर पश्चिमी क्षेत्रको एटलस पर्वत शृङ्खलामा मात्र सिमित भएका छन्। मृगहरू उत्तरी टुन्ड्रा प्रदेश देखि उष्णप्रदेशीय जङ्गलहरूमा समेत पाइन्छन्। यीनीहरू जहिले पनि जङ्गलसँग सम्बन्धित भएपनि मृगका धेरै प्रजातिहरू जङ्गल र खुला मैदानहरूका बीचका भूभागहरूमा बस्ने गर्छन्। मृगका अधिकतम प्रजातिहरूले विश्वभर शितोष्ण प्रदेशका मिश्रित सदाबहार जङ्गल, हिउ पर्ने क्षेत्रका कोणधारी जङ्गल, उष्णप्रदेशीय मौशमी सुख्खा जङ्गल, घासेमैदानहरू र खुल्ला मैदानहरूलाई आफ्नो वासस्थानको रूपमा प्रयोग गरेको पाइन्छ। खुल्ला भूभागहरूमा उम्रिने पोथ्राहरू, घास र झारपातहरू नै मृगको मनपर्ने आहार भएको हुनाले जङ्गलहरूमा भएको मानव अतिक्रमणले समेत यीनीहरूलाई केही हदमा सङ्ख्या वृध्दीमा सघाउ पुर्याएको छ। प्रसस्त आहारको उपलब्धताले गर्दा वन फडानीका कारण निर्मित खुल्ला तथा घासेमैदानहरूमा यीनीहरूको घनत्व बढीरहेको पाइन्छ। यसका साथसाथै ती क्षेत्रका आसपासका खेतीपाती गरिएका जमीनहरूले समेत मृगलाई फाइदा पुर्याएको पाइन्छ, तैपनि घना जङ्गलहरू तथा झाडीहरूबीना यीनीहरूको पोषण र सङ्ख्या वृध्दि असम्भब छ।
मध्य अमेरिकामा पाइने Brocket Deer र दक्षिण अमेरिकामा पाइने Pudús तथा एसियामा पाइने Muntjacs हरूले साधारणतया घना जङ्गललाई आफ्नो वासस्थानको रूपमा उपभोग गरेको पाइन्छ। भारतमा पाइने Muntjacलाई छोडेर यी प्रजातिका अन्य मृगहरू खुल्ला भूभागहरूमा देखिदैनन्। मृगका धेरै प्रजातिहरू कुनै विषेश स्थान तथा वातावरण अनुकुल भएर वसोवास गरेको पाइन्छ। यीनीहरूमध्ये केही मृगहरू केवल हिमाली भूभागहरूमा मात्र बस्ने गर्दछन् भने, केही प्रजातिहरू विषेशरूपमा घासेमैदान, दलदल र ओशिला खुल्लामैदान तथा मरुभूमीले घेरिएका सुख्खा झाडीयुक्त जङ्गलहरूमा वसोबास गरेको पाइन्छ। Some deer have a circumpolar distribution in both North America and Eurasia. Examples include the caribou that live in Arctic tundra and taiga (boreal forests) and moose that inhabit taiga and adjacent areas. Huemul Deer (taruca and Chilean Huemul) of South America's Andes fill an ecological niche of the ibex or Wild Goat, with the fawns behaving more like goat kids.
हरिण वा मृग सर्भिडे परिवारमा पर्ने एक स्तनधारी जनावरको एउटा प्रजाति हो । यो उष्ण तथा समशितोष्ण क्षेत्रको जंगल तथा घासेमैदानहरूमा पाइने शाकाहारी जनावर हो। यो जनावर विभिन्न आकार रङ र स्वरूपमा पाइन्छ। रतुवा मृग, चित्तल, बाह्रसिङ्गे, हरिण, कस्तुरिमृग लगायत यसका विभिन्न प्रजातिहरू पृथ्वीमा अस्तित्वमा रहेका छन्। मृगका सबै प्रजातिका भालेहरू, चीनिया जलमृग र हरिणको पोथीहरूको समेत टाउकोमा सिङ् पलाउछ। प्रत्येक वर्ष मृगहरूको पुरानो सिङ् झरेर नया सिङ् पलाउने गर्दछ, यही कारणले मृगहरूलाई स्थायी रूपमा सिङ् रहने कृष्णसार जस्ता जनावर भन्दा अलग बनाएको छ। कृष्णसार र मृगहरू प्राणी जगतको एउटै श्रेणीका जनावर हुन् र यीनीहरूबिच सतहिरूपमा धेरै समानताहरू छन्। साधारणतया एसियामा पाइने कस्तुरीमृग र अफ्रिकन उष्णघासेमैदान तथा एसियाली जङ्गलमा पाइने Water Chevrotain (or Mouse Deer)लाई मृगकोरूपमा लीइएको पाइदैन।
एक हिरण एक सर्विडे परिवार का रूमिनंट स्तनपायी जन्तु है।
हिरण Cervidae परिवार के सदस्य हैं। एक मादा हिरण एक हरिणी कहा जाता है। एक पुरुष एक हिरन कहा जाता है। हिरण की प्रजातियों में से कई किस्में हैं। हिरण दुनिया भर के कई महाद्वीपों पर पाए जाते हैं। यह स्तनधारी प्रजातियों आमतौर पर वन निवास में रह पाया है। बक्स करने के लिए सींग है करते हैं। डो सींग का अधिकारी नहीं करते हैं। हिरण भी खुरों के
હરણ એ એક જીવશાસ્ત્ર પ્રમાણે સર્વિડે (Cervidae) કુળમાં આવતું રૂમિનંટ સસ્તન પ્રાણી છે.
હરણ વૈજ્ઞાનિક રીતે કરાયેલ વર્ગીકરણ મુજબ Cervidae પરિવારનું એક સદસ્ય ગણાય છે. માદા હરણને હરણી કહેવામાં આવે છે, જ્યારે નર હરણને હરણ તરીકે જ ઓળખવામાં આવે છે. હરણની પ્રજાતિઓમાં કેટલીય અલગઅલગ જાતનાં હરણ જોવા મળે છે. હરણ દુનિયાભરના કેટલાય મહાદ્વીપો પર જોવા મળે છે. આ સ્તનધારી પ્રજાતિ સામાન્ય રીતે જંગલમાં નિવાસ કરે છે. પોતાનો બચાવ કરવા તેના માથા પર શીંગડાં હોય છે.
மான் பாலூட்டி வகையைச் சேர்ந்த இரட்டைப்படைக் குளம்பிகள் வரிசையைச் சேர்ந்த ஒரு காட்டு விலங்கு. அறிவியலில் மான் இனத்தை செர்விடீ (Cervidae) என்பர். இவை இலைதழைகளை உண்ணும் இலையுண்ணி விலங்குகள். மான் ஆடு மாடுகள் போல உண்ட உணவை இருநிலைகளில் செரிக்கும் அசைபோடும் விலங்குகள் வகையைச் சேர்ந்த விலங்கு. மான்கள் உலகில் ஆஸ்திரேலியாவும் அண்டார்டிக்காவும் தவிர மற்ற எல்லா இடங்களிலும் வாழ்கின்றன. பார்ப்பதற்கு மிகவும் சாதுவாக இருக்கும். மான்களில் புள்ளிமான், சருகுமான், சம்பார் மான், கவுரிமான் என நிறைய வகைகள் உள்ளன. கனடாவிலும் சைபீரியா முதலிய வடநிலப் பகுதிகளிலும் வாழும் மூசு அல்லது எல்க் என்னும் மான் தான் உலகிலேயே மிகப்பெரிய மான் இனம் ஆகும். இவற்றின் ஆண் மூசு, 2 மீட்டர் உயரமும் 540 – 720 கிலோ.கி (1200–1600 பவுண்டு) எடையும் உள்ள மிகப்பெரிய விலங்காகும்.[1]
மான்களில் பொதுவாக ஆண் மான்கள் மட்டுமே அழகான கொம்புகளைக் கொண்டிருக்கும். கொம்புகள் கிளைத்து இருப்பதால் ஆண்மானுக்கு கலை என்று பெயர் பெண்மானுக்கு சிறிய கொம்புகளோ அல்லது அவை இல்லாமலோ இருக்கும். பெண்மானுக்குப் பிணை என்று பெயர். மானின் குழந்தைக்கு (குட்டிக்கு), மான்மறி என்று பெயர்.
இந்தியாவில் நிறைய மலைப்பகுதிகளில் பல வகையான மான்கள் காணப்படுகின்றன. மான்கள் அழிந்துவரும் இனமாக வகைப்படுத்தப்பட்டு அவற்றை வேட்டையாடுவதை இந்திய அரசு தடை செய்துள்ளது.
மான் பாலூட்டி வகையைச் சேர்ந்த இரட்டைப்படைக் குளம்பிகள் வரிசையைச் சேர்ந்த ஒரு காட்டு விலங்கு. அறிவியலில் மான் இனத்தை செர்விடீ (Cervidae) என்பர். இவை இலைதழைகளை உண்ணும் இலையுண்ணி விலங்குகள். மான் ஆடு மாடுகள் போல உண்ட உணவை இருநிலைகளில் செரிக்கும் அசைபோடும் விலங்குகள் வகையைச் சேர்ந்த விலங்கு. மான்கள் உலகில் ஆஸ்திரேலியாவும் அண்டார்டிக்காவும் தவிர மற்ற எல்லா இடங்களிலும் வாழ்கின்றன. பார்ப்பதற்கு மிகவும் சாதுவாக இருக்கும். மான்களில் புள்ளிமான், சருகுமான், சம்பார் மான், கவுரிமான் என நிறைய வகைகள் உள்ளன. கனடாவிலும் சைபீரியா முதலிய வடநிலப் பகுதிகளிலும் வாழும் மூசு அல்லது எல்க் என்னும் மான் தான் உலகிலேயே மிகப்பெரிய மான் இனம் ஆகும். இவற்றின் ஆண் மூசு, 2 மீட்டர் உயரமும் 540 – 720 கிலோ.கி (1200–1600 பவுண்டு) எடையும் உள்ள மிகப்பெரிய விலங்காகும்.
மான்களில் பொதுவாக ஆண் மான்கள் மட்டுமே அழகான கொம்புகளைக் கொண்டிருக்கும். கொம்புகள் கிளைத்து இருப்பதால் ஆண்மானுக்கு கலை என்று பெயர் பெண்மானுக்கு சிறிய கொம்புகளோ அல்லது அவை இல்லாமலோ இருக்கும். பெண்மானுக்குப் பிணை என்று பெயர். மானின் குழந்தைக்கு (குட்டிக்கு), மான்மறி என்று பெயர்.
இந்தியாவில் நிறைய மலைப்பகுதிகளில் பல வகையான மான்கள் காணப்படுகின்றன. மான்கள் அழிந்துவரும் இனமாக வகைப்படுத்தப்பட்டு அவற்றை வேட்டையாடுவதை இந்திய அரசு தடை செய்துள்ளது.
Duzloeg, lij heuh duzlog, dwg cungj doenghduz ndeu.
Eelo (Af-Ingiriis: Deer; Af-Carabi: أيل) waa nooc ka mida duur joogta naasaleyda ah, gaar ahaan deerada, waaa noolaha kaliya ee geesaha ku leh gano ama ilko, geesaha ayaa ka samaysan laf adag, oo ka samaysan dabaqado iyo dhuux xooggan, eelada ayaa aad u noocyo badan, waxayna ku dheeraysaa la dagaalanka colkeeda, iyo dheeraynta markii loo baahdo,
waxaa jira 60 nooc ka mida eelada dunida,
Eelada ayaa ku kala duwan muga iyo jirka,
Heorotas (þe hātte on Nīƿenglisce Deer) sind sycedēor. Ōðru cynn hiera cnōsles sind þā hƿīttæglan heorotas, eolhas, rēade heortas, and hrānas. Būtan þām Cīnan ƿæterheorotum, þā buccan (þe ƿerlic heorotas sind) and þā ƿīflican heorotas ægðer grōƿaþ ge forlēosaþ hiera hornas gēarhƿāmlīce. Heorotas geƿuniaþ in missenlicum ymbgeardum sƿelce in þǣm cealdum and ƿearmum medumƿederum.
Bronnvil esel teylu Cervidae yw karow.
Kospes (Latinki: Cervidae) namey pêroyiyo ke ganiyê ke miyanê keyey kospesan de ca gênê, inan rê vaciyeno. Heywanê nezdiyê ke taxımê dı-sımınan de ca gênê, ê zi be namey kospesi şınasiyenê. Keyey kospesan zaf gırdo, teberê tayê cayan de her ca de kospes esto. Coka cayê cıwiyayışê kospesan xeylê hirao. Dınya sero zaf kospesê gırdi zey musi u zaf kospesê qıteki zey pudu estê.
Lu̍k-é he ngiéu-thài-muk thung-vu̍t, muk-tshièn tshiòn sṳ-kie thai-yok yû sâm-sṳ̍p-si tsúng. Lu̍k-é fûn-phu tì mî-ke liu̍k-thi, than-he yù fàn-kín ke han-tsṳ, tsṳ́-nèn fûn-phu tshai-yî yû-han tsṳ̂ fam-vì.
Minjangan adalah hewan mamalia pamamah biak (ruminan) nang tamasuk familia Cervidae. Salah asa ciri kahs minjangan adalah adanya antler (tanduk), dan bukan tanduk, nang marupakan partumbuhan tulang nang barkambang satiap tahun (biasanya pada musim panas) tautama pada minjangan jagau (walaupun ada babarapa pangacualian). Ada sakitar 34 spésiés minjangan di saluruh dunia nang tabagi manjadi dua galambang ganal: galambang minjangan dunia lawas nang tamasuk subfamilia Muntiacinae dan Cervinae; sarta galambang minjangan dunia hanyar, Hydropotinae dan Odocoilinae.
Di Kalimantan, ada minjangan nang kawa dimakan dan dagingnya rancak disambat Daging Payau.
Rusa nyangkeuh salah saböh meunatang nyang hudep di uten, rusa na nyang meu tandok dan na nyang hana. Di Indônèsia na 34 jeunih rusa nyang udep ngon beubagoe macam keulumpok.
Taruka (kastilla aru: Venado), ñuñuri sallqa uywa, aruma manq'atapa khisturi. Tarukaxa wasara qullunakanwa jakixa.
Váótséva (Cervidae) hova-éve.
váotseváhe-ho'évohkôtse, heheséve'oo'o
Àgbọ̀rín tàbí àgbọ̀nrín je awon eranko afọmúbọ́mọ abilenuje ni inu ebi Cervidae.
Нохчийн маттахь Сай (оьрс. Олень) — олу. Къилбаседехьара акха сай Тундран, тайган асанца Европехь, Азехь, Ӏамерикехь хуьлуш бу. Къилбехьа йолчу меттигашкахь Ӏаламан хьелашка а, шеран заманашка а хьаьжжина хуьлу иза.
Нохчийн маттахь Сай (оьрс. Олень) — олу. Къилбаседехьара акха сай Тундран, тайган асанца Европехь, Азехь, Ӏамерикехь хуьлуш бу. Къилбехьа йолчу меттигашкахь Ӏаламан хьелашка а, шеран заманашка а хьаьжжина хуьлу иза.
ХХ-гӀа бӀе шо долалуш акха сеш долу меттигаш Европан Новгороде кхаччалц долчу декъехь а, Волга хин лакхенашкахь Казанехь а, Кама хин лахенашкахь а, цигара дӀа малхбалехьа Свердловскера Новосибирске кхаччалц яра. Ткъа, хӀинца къилбаседехьа хьала даьржина уьш. Алтайхь а, Генарчу Малхбалехь а сеш даьржина генна къилбехьа йолчу меттигашкахь. Къилбаседехьарчу сайн цхьацца тайпа башхонаш ю. Кхечу меттигашкахь церан батош, тӀехь чо боцуш, Ӏаьржа ю. Ткъа къилбаседехь долчеран батош тӀехь луьстта чо бу. Иза ца хилчи Ӏай, лай кӀелхьара буц юуш бажа йиш хир яцара цуьнан. Йоккхчу шелоно а, гӀоргӀачу лайно а йохор яра батош. Цхьа шатайпа ю цуьнан бергаш а. Шуьйра дӀа-схьа яхна ю шина агӀор сат-бергаш. Ӏаьнан заманчохь шина берга юккхе морса чо болу цунна. Ӏай тӀа детташ ло дӀа а хьокхуш бежа сай. Къилбаседерчу стечу сайн маӀаш хуьлу. Кхечанхьа долчийн уьш хуьлуш яц. ХӀора шарахь кур бужу цуьнан а. Сен докъар аьхка а, гурахь а - буц, жӀалин нускалаш а ду, Ӏай - дечиган корсамаш, синтарш, диттийн чӀенигаш йоу цо. Акха сеш кхаа декъе декъало: тундрехь, хьаннашкахь, лаьмнашкахь. Тундрехь дукхах ду уьш. Цхьана метарал тӀех ло кӀорга диллича сай бажа ницкъ боцуш буьсу. Цундела цхьана меттехь дац церан дахар. Ӏаламан хьелашка хьаьжжина хуьйцу цара меттигаш. И меттигаш хийцар, шетан замане хьаьжжина, Къилбаседехьара Къилбехьа а, Къилбехьара Къилбаседехьа а ю. Къилбаседехь ло бергаца дӀа ца хьакхалуш чӀагӀделчи Къилбехьа кхелха уьш. Хьаннашна юккъехь ло кӀорга диллахь а семса хуьлу шерачу арахьчул. Цундела Ӏай хьаннашкахь хуьлу церан дажар. Аьхка йовхо хӀоьттича тундре хьала доьлху сеш. ХӀунда аьлчи чуьркаший, кхин йолчу садолчу хӀумнаший цӀий молу церан. Царах къаьхкий шийлачу метте кхелха уьш. Шабинчу океанан берда йистошка кхаччалц. Сеш дика дежа хин тӀогӀешкахь. Цигахь дежийлаш дика хуьлу ховха буц а, диттийн кондарш а. Хьаннашкара сеш бӀаьста яьлчи хин берда йистошкахь, хин тогӀешкахь дежа, юха а цигахь механ хӀо алсам хиларна. Гурахь уьш хьуьнчу доьрзу жӀаьлин-нускалаш лоьхуш. Ӏай цара цигахь корсамаш а, гӀовда а, диттийн чӀенигаш а йоу. Сешан уггаре а дика хьелаш кхоллало хьун йоцчу ламанан даккъашкахь. Цигара ло мохо дӀадоккху, малх хьаьжчи деша. Сешна уггаре а кхераме берзалой ю. Царна тӀаьхьа йовлий толлуш лела уьш, цхьана а хенахь синтем хила меттиг ца буьтуш. Цу тӀоьхула тӀе адамаш а ду царех пайдаэца тӀаьхьадевлла. Берзалойх, адамех кхерам массо а хенахь лаьтта царна. Ткъа, йовхачу хенахь чуьркаша, горнаша кхин йолчу садолчу хӀуманаша хьийзадо уьш. Церан дебар кӀезиг хиларе хьаьжчи дика дисна уьш хӀу кхача ца луш. Шарахь цхьа эса до стечу сайно. Шиъ эса дар наггахь бен хуьлуш дац. Къилбаседера сай адамашна караӀема. Цигарчу адамаша цӀахь кхобуш леладо сеш. Уьш дӀа а дужу цаьргара шура а йокху. Аьттачул хьена ю цуьнан шура. Ӏ8 процент хьоналла ю цуьнан шурица. Ткъа, аьттан шурица 4 процент бен яц. Церан цӀокарчех боккха пайдаоьцу адамаша. Гоьнан меттина кӀела а юьлла, юргӀин меттана тӀе а тосу, цунах тӀеюху кетарш а йо, кога юху мачаш а йо.ಜಿಂಕೆ ಒಂಜಿ ಕಾಡ್ಡ್ ಇಪ್ಪುನ ಪ್ರಾಣಿ. ಉಂದೆನ್ ಡೀರ್ ಪಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್.[೧] ಉಂದೆನ್ ಹಿಂದಿಡ್ ಹಿರನ್ ಪಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್ ಜಿಂಕೆದ ವೈಜ್ನಾನಿಕ ಪುದರ್ Cervidae. ಜಿಂಕೆದ ಬಣ್ಣ ಕೇಸರಿ. ನೆತ್ತ ಮಿತ್ತ್ ಬೊಲ್ದು ಚುಕ್ಕೆ ಇಪ್ಪುಂಡು.ಉಂದು ಒಂಜಿ ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಪ್ರಾಣಿ. ನೆತ್ತ ಕಣ್ಣ್ ಕಿನ್ನ ಇಪ್ಪುಂಡು. ಉಂದೆತ ಬೀಲ ಸಾದಾರಣ ಮಲ್ಲ ಇಪ್ಪುಂಡು.ಉಂದೆಕ್ ನಾಲ್ ಕಾರ್ ಇಪ್ಪುಂಡು. ದುಂಬುದ ಕಾಲದ ಜನಕುಲು ಉಂದೆನ್ ಬೋಂಟೆಯಾಡೊಂದು ಇತ್ತೆರ್ ಪಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್.
A deer (PL: deer) or true deer is a hoofed ruminant mammal of the family Cervidae. The two main groups of deer are the Cervinae, including muntjac, elk (wapiti), red deer, and fallow deer; and the Capreolinae, including reindeer (caribou), white-tailed deer, roe deer, and moose. Male deer of all species (except the water deer), as well as female reindeer, grow and shed new antlers each year. In this, they differ from permanently horned antelope, which are part of a different family (Bovidae) within the same order of even-toed ungulates (Artiodactyla).
The musk deer (Moschidae) of Asia and chevrotains (Tragulidae) of tropical African and Asian forests are separate families that are also in the ruminant clade Ruminantia; they are not especially closely related to Cervidae.
Deer appear in art from Paleolithic cave paintings onwards, and they have played a role in mythology, religion, and literature throughout history, as well as in heraldry, such as red deer that appear in the coat of arms of Åland.[2] Their economic importance includes the use of their meat as venison, their skins as soft, strong buckskin, and their antlers as handles for knives. Deer hunting has been a popular activity since the Middle Ages and remains a resource for many families today.
.jpg)
The word deer was originally broad in meaning, becoming more specific with time. Old English dēor and Middle English der meant a wild animal of any kind. Cognates of Old English dēor in other dead Germanic languages have the general sense of animal, such as Old High German tior, Old Norse djur or dȳr, Gothic dius, Old Saxon dier, and Old Frisian diar.[3] This general sense gave way to the modern English sense by the end of the Middle English period, around 1500. All modern Germanic languages save English and Scots retain the more general sense: for example, Dutch/Frisian dier, German Tier, and Norwegian dyr mean animal.[4]
For many types of deer in modern English usage, the male is a buck and the female a doe, but the terms vary with dialect, and according to the size of the species. The male red deer is a stag, while for other large species the male is a bull, the female a cow, as in cattle. In older usage, the male of any species is a hart, especially if over five years old, and the female is a hind, especially if three or more years old.[5] The young of small species is a fawn and of large species a calf; a very small young may be a kid. A castrated male is a havier.[6] A group of any species is a herd. The adjective of relation is cervine; like the family name Cervidae, this is from Latin: cervus, meaning stag or deer.
.jpg)
Deer live in a variety of biomes, ranging from tundra to the tropical rainforest. While often associated with forests, many deer are ecotone species that live in transitional areas between forests and thickets (for cover) and prairie and savanna (open space). The majority of large deer species inhabit temperate mixed deciduous forest, mountain mixed coniferous forest, tropical seasonal/dry forest, and savanna habitats around the world. Clearing open areas within forests to some extent may actually benefit deer populations by exposing the understory and allowing the types of grasses, weeds, and herbs to grow that deer like to eat. Access to adjacent croplands may also benefit deer. Adequate forest or brush cover must still be provided for populations to grow and thrive.
Deer are widely distributed, with indigenous representatives in all continents except Antarctica and Australia, though Africa has only one native deer, the Barbary stag, a subspecies of red deer that is confined to the Atlas Mountains in the northwest of the continent. Another extinct species of deer, Megaceroides algericus, was present in North Africa until 6000 years ago. Fallow deer have been introduced to South Africa. Small species of brocket deer and pudús of Central and South America, and muntjacs of Asia generally occupy dense forests and are less often seen in open spaces, with the possible exception of the Indian muntjac. There are also several species of deer that are highly specialized and live almost exclusively in mountains, grasslands, swamps, and "wet" savannas, or riparian corridors surrounded by deserts. Some deer have a circumpolar distribution in both North America and Eurasia. Examples include the caribou that live in Arctic tundra and taiga (boreal forests) and moose that inhabit taiga and adjacent areas. Huemul deer (taruca and Chilean huemul) of South America's Andes fill the ecological niches of the ibex and wild goat, with the fawns behaving more like goat kids.
The highest concentration of large deer species in temperate North America lies in the Canadian Rocky Mountain and Columbia Mountain regions between Alberta and British Columbia where all five North American deer species (white-tailed deer, mule deer, caribou, elk, and moose) can be found. This region has several clusters of national parks including Mount Revelstoke National Park, Glacier National Park (Canada), Yoho National Park, and Kootenay National Park on the British Columbia side, and Banff National Park, Jasper National Park, and Glacier National Park (U.S.) on the Alberta and Montana sides. Mountain slope habitats vary from moist coniferous/mixed forested habitats to dry subalpine/pine forests with alpine meadows higher up. The foothills and river valleys between the mountain ranges provide a mosaic of cropland and deciduous parklands. The rare woodland caribou have the most restricted range living at higher altitudes in the subalpine meadows and alpine tundra areas of some of the mountain ranges. Elk and mule deer both migrate between the alpine meadows and lower coniferous forests and tend to be most common in this region. Elk also inhabit river valley bottomlands, which they share with White-tailed deer. The White-tailed deer have recently expanded their range within the foothills and river valley bottoms of the Canadian Rockies owing to conversion of land to cropland and the clearing of coniferous forests allowing more deciduous vegetation to grow up the mountain slopes. They also live in the aspen parklands north of Calgary and Edmonton, where they share habitat with the moose. The adjacent Great Plains grassland habitats are left to herds of elk, American bison, and pronghorn.
The Eurasian Continent (including the Indian Subcontinent) boasts the most species of deer in the world, with most species being found in Asia. Europe, in comparison, has lower diversity in plant and animal species. Many national parks and protected reserves in Europe have populations of red deer, roe deer, and fallow deer. These species have long been associated with the continent of Europe, but also inhabit Asia Minor, the Caucasus Mountains, and Northwestern Iran. "European" fallow deer historically lived over much of Europe during the Ice Ages, but afterwards became restricted primarily to the Anatolian Peninsula, in present-day Turkey.
Present-day fallow deer populations in Europe are a result of historic man-made introductions of this species, first to the Mediterranean regions of Europe, then eventually to the rest of Europe. They were initially park animals that later escaped and reestablished themselves in the wild. Historically, Europe's deer species shared their deciduous forest habitat with other herbivores, such as the extinct tarpan (forest horse), extinct aurochs (forest ox), and the endangered wisent (European bison). Good places to see deer in Europe include the Scottish Highlands, the Austrian Alps, the wetlands between Austria, Hungary, and the Czech Republic, and some National Parks, including Doñana National Park in Spain, the Veluwe in the Netherlands, the Ardennes in Belgium, and Białowieża National Park in Poland. Spain, Eastern Europe, and the Caucasus Mountains have forest areas that are not only home to sizable deer populations but also other animals that were once abundant such as the wisent, Eurasian lynx, Iberian lynx, wolves, and brown bears.
The highest concentration of large deer species in temperate Asia occurs in the mixed deciduous forests, mountain coniferous forests, and taiga bordering North Korea, Manchuria (Northeastern China), and the Ussuri Region (Russia). These are among some of the richest deciduous and coniferous forests in the world where one can find Siberian roe deer, sika deer, elk, and moose. Asian caribou occupy the northern fringes of this region along the Sino-Russian border.
Deer such as the sika deer, Thorold's deer, Central Asian red deer, and elk have historically been farmed for their antlers by Han Chinese, Turkic peoples, Tungusic peoples, Mongolians, and Koreans. Like the Sami people of Finland and Scandinavia, the Tungusic peoples, Mongolians, and Turkic peoples of Southern Siberia, Northern Mongolia, and the Ussuri Region have also taken to raising semi-domesticated herds of Asian caribou.
The highest concentration of large deer species in the tropics occurs in Southern Asia in India's Indo-Gangetic Plain Region and Nepal's Terai Region. These fertile plains consist of tropical seasonal moist deciduous, dry deciduous forests, and both dry and wet savannas that are home to chital, hog deer, barasingha, Indian sambar, and Indian muntjac. Grazing species such as the endangered barasingha and very common chital are gregarious and live in large herds. Indian sambar can be gregarious but are usually solitary or live in smaller herds. Hog deer are solitary and have lower densities than Indian muntjac. Deer can be seen in several national parks in India, Nepal, and Sri Lanka of which Kanha National Park, Dudhwa National Park, and Chitwan National Park are most famous. Sri Lanka's Wilpattu National Park and Yala National Park have large herds of Indian sambar and chital. The Indian sambar are more gregarious in Sri Lanka than other parts of their range and tend to form larger herds than elsewhere.
The Chao Praya River Valley of Thailand was once primarily tropical seasonal moist deciduous forest and wet savanna that hosted populations of hog deer, the now-extinct Schomburgk's deer, Eld's deer, Indian sambar, and Indian muntjac. Both the hog deer and Eld's deer are rare, whereas Indian sambar and Indian muntjac thrive in protected national parks, such as Khao Yai. Many of these South Asian and Southeast Asian deer species also share their habitat with other herbivores, such as Asian elephants, the various Asian rhinoceros species, various antelope species (such as nilgai, four-horned antelope, blackbuck, and Indian gazelle in India), and wild oxen (such as wild Asian water buffalo, gaur, banteng, and kouprey). One way that different herbivores can survive together in a given area is for each species to have different food preferences, although there may be some overlap.
As a result of acclimatisation society releases in the 19th century, Australia has six introduced species of deer that have established sustainable wild populations. They are fallow deer, red deer, sambar, hog deer, rusa, and chital. Red deer were introduced into New Zealand in 1851 from English and Scottish stock. Many have been domesticated in deer farms since the late 1960s and are common farm animals there now. Seven other species of deer were introduced into New Zealand but none are as widespread as red deer.[7]
_Cervidae_tails.png)
Deer constitute the second most diverse family of artiodactyla after bovids.[8] Though of a similar build, deer are strongly distinguished from antelopes by their antlers, which are temporary and regularly regrown unlike the permanent horns of bovids.[9] Characteristics typical of deer include long, powerful legs, a diminutive tail and long ears.[10] Deer exhibit a broad variation in physical proportions. The largest extant deer is the moose, which is nearly 2.6 metres (8 ft 6 in) tall and weighs up to 800 kilograms (1,800 lb).[11][12] The elk stands 1.4–2 metres (4 ft 7 in – 6 ft 7 in) at the shoulder and weighs 240–450 kilograms (530–990 lb).[13] The northern pudu is the smallest deer in the world; it reaches merely 32–35 centimetres (12+1⁄2–14 in) at the shoulder and weighs 3.3–6 kilograms (7+1⁄4–13+1⁄4 lb). The southern pudu is only slightly taller and heavier.[14] Sexual dimorphism is quite pronounced – in most species males tend to be larger than females,[15] and, except for the reindeer, only males possess antlers.[16]
Coat colour generally varies between red and brown,[17] though it can be as dark as chocolate brown in the tufted deer[18] or have a grayish tinge as in elk.[13] Different species of brocket deer vary from gray to reddish brown in coat colour.[19] Several species such as the chital,[20] the fallow deer[21] and the sika deer[22] feature white spots on a brown coat. Coat of reindeer shows notable geographical variation.[23] Deer undergo two moults in a year;[17][24] for instance, in red deer the red, thin-haired summer coat is gradually replaced by the dense, greyish brown winter coat in autumn, which in turn gives way to the summer coat in the following spring.[25] Moulting is affected by the photoperiod.[26]
Deer are also excellent jumpers and swimmers. Deer are ruminants, or cud-chewers, and have a four-chambered stomach. Some deer, such as those on the island of Rùm,[27] do consume meat when it is available.[28]
Nearly all deer have a facial gland in front of each eye. The gland contains a strongly scented pheromone, used to mark its home range. Bucks of a wide range of species open these glands wide when angry or excited. All deer have a liver without a gallbladder. Deer also have a tapetum lucidum, which gives them sufficiently good night vision.
All male deer possess antlers, with the exception of the water deer, in which males have long tusk-like canines that reach below the lower jaw.[29] Females generally lack antlers, though female reindeer bear antlers smaller and less branched than those of the males.[30] Occasionally females in other species may develop antlers, especially in telemetacarpal deer such as European roe deer, red deer, white-tailed deer and mule deer and less often in plesiometacarpal deer. A study of antlered female white-tailed deer noted that antlers tend to be small and malformed, and are shed frequently around the time of parturition.[31]
The fallow deer and the various subspecies of the reindeer have the largest as well as the heaviest antlers, both in absolute terms as well as in proportion to body mass (an average of eight grams per kilogram of body mass);[30][32] the tufted deer, on the other hand, has the smallest antlers of all deer, while the pudú has the lightest antlers with respect to body mass (0.6 g per kilogram of body mass).[30] The structure of antlers show considerable variation; while fallow deer and elk antlers are palmate (with a broad central portion), white-tailed deer antlers include a series of tines sprouting upward from a forward-curving main beam, and those of the pudú are mere spikes.[14] Antler development begins from the pedicel, a bony structure that appears on the top of the skull by the time the animal is a year old. The pedicel gives rise to a spiky antler the following year, that is replaced by a branched antler in the third year. This process of losing a set of antlers to develop a larger and more branched set continues for the rest of the life.[30] The antlers emerge as soft tissues (known as velvet antlers) and progressively harden into bony structures (known as hard antlers), following mineralisation and blockage of blood vessels in the tissue, from the tip to the base.[33]
Antlers might be one of the most exaggerated male secondary sexual characteristics,[34] and are intended primarily for reproductive success through sexual selection and for combat. The tines (forks) on the antlers create grooves that allow another male's antlers to lock into place. This allows the males to wrestle without risking injury to the face.[35] Antlers are correlated to an individual's position in the social hierarchy and its behaviour. For instance, the heavier the antlers, the higher the individual's status in the social hierarchy, and the greater the delay in shedding the antlers;[30] males with larger antlers tend to be more aggressive and dominant over others.[36] Antlers can be an honest signal of genetic quality; males with larger antlers relative to body size tend to have increased resistance to pathogens[37] and higher reproductive capacity.[38]
In elk in Yellowstone National Park, antlers also provide protection against predation by wolves.[39]
Homology of tines, that is, the branching structure of antlers among species, have been discussed before the 1900s.[40][41][42] Recently, a new method to describe the branching structure of antlers and determining homology of tines was developed.[43]
Most deer bear 32 teeth; the corresponding dental formula is: 0.0.3.33.1.3.3. The elk and the reindeer may be exceptions, as they may retain their upper canines and thus have 34 teeth (dental formula: 0.1.3.33.1.3.3).[44] The Chinese water deer, tufted deer, and muntjac have enlarged upper canine teeth forming sharp tusks, while other species often lack upper canines altogether. The cheek teeth of deer have crescent ridges of enamel, which enable them to grind a wide variety of vegetation.[45] The teeth of deer are adapted to feeding on vegetation, and like other ruminants, they lack upper incisors, instead having a tough pad at the front of their upper jaw.
Deer are browsers, and feed primarily on foliage of grasses, sedges, forbs, shrubs and trees, secondarily on lichens in northern latitudes during winter.[46] They have small, unspecialized stomachs by ruminant standards, and high nutrition requirements. Rather than eating and digesting vast quantities of low-grade fibrous food as, for example, sheep and cattle do, deer select easily digestible shoots, young leaves, fresh grasses, soft twigs, fruit, fungi, and lichens. The low-fibered food, after minimal fermentation and shredding, passes rapidly through the alimentary canal. The deer require a large amount of minerals such as calcium and phosphate in order to support antler growth, and this further necessitates a nutrient-rich diet. There are some reports of deer engaging in carnivorous activity, such as eating dead alewives along lakeshores[47] or depredating the nests of northern bobwhites.[48]
_2006-09-19.JPG)
Nearly all cervids are so-called uniparental species: the young, known in most species as fawns, are only cared for by the mother, most often called a doe. A doe generally has one or two fawns at a time (triplets, while not unknown, are uncommon). Mating season typically begins in later August and lasts until December. Some species mate until early March. The gestation period is anywhere up to ten months for the European roe deer. Most fawns are born with their fur covered with white spots, though in many species they lose these spots by the end of their first winter. In the first twenty minutes of a fawn's life, the fawn begins to take its first steps. Its mother licks it clean until it is almost free of scent, so predators will not find it. Its mother leaves often to graze, and the fawn does not like to be left behind. Sometimes its mother must gently push it down with her foot.[49] The fawn stays hidden in the grass for one week until it is strong enough to walk with its mother. The fawn and its mother stay together for about one year. A male usually leaves and never sees his mother again, but females sometimes come back with their own fawns and form small herds.
In some areas of the UK, deer (especially fallow deer due to their gregarious behaviour) have been implicated as a possible reservoir for transmission of bovine tuberculosis,[50][51] a disease which in the UK in 2005 cost £90 million in attempts to eradicate.[52] In New Zealand, deer are thought to be important as vectors picking up M. bovis in areas where brushtail possums Trichosurus vulpecula are infected, and transferring it to previously uninfected possums when their carcasses are scavenged elsewhere.[53] The white-tailed deer Odocoileus virginianus has been confirmed as the sole maintenance host in the Michigan outbreak of bovine tuberculosis which remains a significant barrier to the US nationwide eradication of the disease in livestock.[54] Moose and deer can carry rabies.[55]
Docile moose may suffer from brain worm, a helminth which drills holes through the brain in its search for a suitable place to lay its eggs. A government biologist states that "They move around looking for the right spot and never really find it." Deer appear to be immune to this parasite; it passes through the digestive system and is excreted in the feces. The parasite is not screened by the moose intestine, and passes into the brain where damage is done that is externally apparent, both in behaviour and in gait.[55]
Deer, elk and moose in North America may suffer from chronic wasting disease, which was identified at a Colorado laboratory in the 1960s and is believed to be a prion disease. Out of an abundance of caution hunters are advised to avoid contact with specified risk material (SRM) such as the brain, spinal column or lymph nodes. Deboning the meat when butchering and sanitizing the knives and other tools used to butcher are amongst other government recommendations.[56]
Deer are believed to have evolved from antlerless, tusked ancestors that resembled modern duikers and diminutive deer in the early Eocene, and gradually developed into the first antlered cervoids (the superfamily of cervids and related extinct families) in the Miocene. Eventually, with the development of antlers, the tusks as well as the upper incisors disappeared. Thus, evolution of deer took nearly 30 million years. Biologist Valerius Geist suggests evolution to have occurred in stages. There are not many prominent fossils to trace this evolution, but only fragments of skeletons and antlers that might be easily confused with false antlers of non-cervid species.[14][57]
The ruminants, ancestors of the Cervidae, are believed to have evolved from Diacodexis, the earliest known artiodactyl (even-toed ungulate), 50–55 Mya in the Eocene.[58] Diacodexis, nearly the size of a rabbit, featured the talus bone characteristic of all modern even-toed ungulates. This ancestor and its relatives occurred throughout North America and Eurasia, but were on the decline by at least 46 Mya.[58][59] Analysis of a nearly complete skeleton of Diacodexis discovered in 1982 gave rise to speculation that this ancestor could be closer to the non-ruminants than the ruminants.[60] Andromeryx is another prominent prehistoric ruminant, but appears to be closer to the tragulids.[61]
The formation of the Himalayas and the Alps brought about significant geographic changes. This was the chief reason behind the extensive diversification of deer-like forms and the emergence of cervids from the Oligocene to the early Pliocene.[62] The latter half of the Oligocene (28–34 Mya) saw the appearance of the European Eumeryx and the North American Leptomeryx. The latter resembled modern-day bovids and cervids in dental morphology (for instance, it had brachyodont molars), while the former was more advanced.[63] Other deer-like forms included the North American Blastomeryx and the European Dremotherium; these sabre-toothed animals are believed to have been the direct ancestors of all modern antlered deer, though they themselves lacked antlers.[64] Another contemporaneous form was the four-horned protoceratid Protoceras, that was replaced by Syndyoceras in the Miocene; these animals were unique in having a horn on the nose.[57] Late Eocene fossils dated approximately 35 million years ago, which were found in North America, show that Syndyoceras had bony skull outgrowths that resembled non-deciduous antlers.[65]
Fossil evidence suggests that the earliest members of the superfamily Cervoidea appeared in Eurasia in the Miocene. Dicrocerus, Euprox and Heteroprox were probably the first antlered cervids.[66] Dicrocerus featured single-forked antlers that were shed regularly.[67] Stephanocemas had more developed and diffuse ("crowned") antlers.[68] Procervulus (Palaeomerycidae) also possessed antlers that were not shed.[69] Contemporary forms such as the merycodontines eventually gave rise to the modern pronghorn.[70]
The Cervinae emerged as the first group of extant cervids around 7–9 Mya, during the late Miocene in central Asia. The tribe Muntiacini made its appearance as † Muntiacus leilaoensis around 7–8 Mya;[71] The early muntjacs varied in size–as small as hares or as large as fallow deer. They had tusks for fighting and antlers for defence.[14] Capreolinae followed soon after; Alceini appeared 6.4–8.4 Mya.[72] Around this period, the Tethys Ocean disappeared to give way to vast stretches of grassland; these provided the deer with abundant protein-rich vegetation that led to the development of ornamental antlers and allowed populations to flourish and colonise areas.[14][62] As antlers had become pronounced, the canines were either lost or became poorly represented (as in elk), probably because diet was no longer browse-dominated and antlers were better display organs. In muntjac and tufted deer, the antlers as well as the canines are small. The tragulids possess long canines to this day.[59]
With the onset of the Pliocene, the global climate became cooler. A fall in the sea-level led to massive glaciation; consequently, grasslands abounded in nutritious forage. Thus a new spurt in deer populations ensued.[14][62] The oldest member of Cervini, † Cervocerus novorossiae, appeared around the transition from Miocene to Pliocene (4.2–6 Mya) in Eurasia;[73] cervine fossils from early Pliocene to as late as the Pleistocene have been excavated in China[74] and the Himalayas.[75] While Cervus and Dama appeared nearly 3 Mya, Axis emerged during the late Pliocene–Pleistocene. The tribes Capreolini and Rangiferini appeared around 4–7 Mya.[72]
Around 5 Mya, the rangiferina † Bretzia and † Eocoileus were the first cervids to reach North America.[72] This implies the Bering Strait could be crossed during the late Miocene–Pliocene; this appears highly probable as the camelids migrated into Asia from North America around the same time.[76] Deer invaded South America in the late Pliocene (2.5–3 Mya) as part of the Great American Interchange, thanks to the recently formed Isthmus of Panama, and emerged successful due to the small number of competing ruminants in the continent.[77]
Large deer with impressive antlers evolved during the early Pleistocene, probably as a result of abundant resources to drive evolution.[14] The early Pleistocene cervid † Eucladoceros was comparable in size to the modern elk.[78] † Megaloceros (Pliocene–Pleistocene) featured the Irish elk (M. giganteus), one of the largest known cervids. The Irish elk reached 2 metres (6+1⁄2 ft) at the shoulder and had heavy antlers that spanned 3.6 metres (11 ft 10 in) from tip to tip.[79] These large animals are thought to have faced extinction due to conflict between sexual selection for large antlers and body and natural selection for a smaller form.[80] Meanwhile, the moose and reindeer radiated into North America from Siberia.[81]
Deer constitute the artiodactyl family Cervidae. This family was first described by German zoologist Georg August Goldfuss in Handbuch der Zoologie (1820). Three subfamilies were recognised: Capreolinae (first described by the English zoologist Joshua Brookes in 1828), Cervinae (described by Goldfuss) and Hydropotinae (first described by French zoologist Édouard Louis Trouessart in 1898).[8][82]
Other attempts at the classification of deer have been based on morphological and genetic differences.[57] The Anglo-Irish naturalist Victor Brooke suggested in 1878 that deer could be bifurcated into two classes on the according to the features of the second and fifth metacarpal bones of their forelimbs: Plesiometacarpalia (most Old World deer) and Telemetacarpalia (most New World deer). He treated the musk deer as a cervid, placing it under Telemetacarpalia. While the telemetacarpal deer showed only those elements located far from the joint, the plesiometacarpal deer retained the elements closer to the joint as well.[83] Differentiation on the basis of diploid number of chromosomes in the late 20th century has been flawed by several inconsistencies.[57]
In 1987, the zoologists Colin Groves and Peter Grubb identified three subfamilies: Cervinae, Hydropotinae and Odocoileinae; they noted that the hydropotines lack antlers, and the other two subfamilies differ in their skeletal morphology.[84] They reverted from this classification in 2000.[85]
Molecular phylogenetic analyses since the latter half of the 2000s all show that hydropotes is a sister taxon of Capreolus, and “Hydropotinae” became outdated subfamily.[86][87][88][89][90]
Until 2003, it was understood that the family Moschidae (musk deer) was sister to Cervidae. Then a phylogenetic study by Alexandre Hassanin (of National Museum of Natural History, France) and colleagues, based on mitochondrial and nuclear analyses, revealed that Moschidae and Bovidae form a clade sister to Cervidae. According to the study, Cervidae diverged from the Bovidae-Moschidae clade 27 to 28 million years ago.[91] The following cladogram is based on the 2003 study.[91]
Ruminantia Tragulina PecoraCervidae _Hangul_white_background.png)
A 2006 phylogenetic study of the internal relationships in Cervidae by Clément Gilbert and colleagues divided the family into two major clades: Capreolinae (telemetacarpal or New World deer) and Cervinae (plesiometacarpal or Old World deer). Studies in the late 20th century suggested a similar bifurcation in the family. This as well as previous studies support monophyly in Cervinae, while Capreolinae appears paraphyletic. The 2006 study identified two lineages in Cervinae, Cervini (comprising the genera Axis, Cervus, Dama and Rucervus) and Muntiacini (Muntiacus and Elaphodus). Capreolinae featured three lineages, Alceini (Alces species), Capreolini (Capreolus and the subfamily Hydropotinae) and Rangiferini (Blastocerus, Hippocamelus, Mazama, Odocoileus, Pudu and Rangifer species). The following cladogram is based on the 2006 study.[72]
Cervidae Cervinae (Old World deer) Muntiacini CerviniElk (Wapiti) .jpg)
Reindeer (Caribou) _Scandinavian_reindeer_white_background.png){kind=small}
Deer were an important source of food for early hominids. In China, Homo erectus fed upon the sika deer, while the red deer was hunted in Germany. In the Upper Palaeolithic, the reindeer was the staple food for Cro-Magnon people,[92] while the cave paintings at Lascaux in southwestern France include some 90 images of stags.[93] In China, deer continued to be a main source of food for millennia even after people began farming, and it is possible that sika and other deer benefited from the frequently abandoned field sites.[94]
_In_the_Form_of_a_Stag%27s_Head.jpg)
Deer had a central role in the ancient art, culture and mythology of the Hittites, the ancient Egyptians, the Celts, the ancient Greeks, the Asians and several others. For instance, the Stag Hunt Mosaic of ancient Pella, under the Kingdom of Macedonia (4th century BC), possibly depicts Alexander the Great hunting a deer with Hephaestion.[95] In Japanese Shintoism, the sika deer is believed to be a messenger to the gods. In China, deer are associated with great medicinal significance; deer penis is thought by some in China to have aphrodisiac properties.[96] Spotted deer are believed in China to accompany the god of longevity. Deer was the principal sacrificial animal for the Huichal Indians of Mexico. In medieval Europe, deer appeared in hunting scenes and coats-of-arms. Deer are depicted in many materials by various pre-Hispanic civilizations in the Andes.[92][97]
The common male first name Oscar is taken from the Irish Language, where it is derived from two elements: the first, os, means "deer"; the second element, cara, means "friend". The name is borne by a famous hero of Irish mythology—Oscar, grandson of Fionn Mac Cumhail. The name was popularised in the 18th century by James Macpherson, creator of 'Ossianic poetry'.
Deer have been an integral part of fables and other literary works since the inception of writing. Stags were used as symbols in the latter Sumerian writings. For instance, the boat of Sumerian god Enki is named the Stag of Azbu. There are several mentions of the animal in the Rigveda as well as the Bible. In the Indian epic Ramayana, Sita is lured by a golden deer which Rama tries to catch. In the absence of both Rama and Lakshman, Ravana kidnaps Sita. Many of the allegorical Aesop's fables, such as "The Stag at the Pool", "The One-Eyed Doe" and "The Stag and a Lion", personify deer to give moral lessons. For instance, "The Sick Stag" gives the message that uncaring friends can do more harm than good.[92] The Yaqui deer song accompanies the deer dance which is performed by a pascola [from the Spanish 'pascua', Easter] dancer (also known as a deer dancer). Pascolas would perform at religious and social functions many times of the year, especially during Lent and Easter.[92][98]
In one of Rudolf Erich Raspe's 1785 stories of Baron Munchausen's Narrative of his Marvellous Travels and Campaigns in Russia, the baron encounters a stag while eating cherries and, without ammunition, fires the cherry-pits at the stag with his musket, but it escapes. The next year, the baron encounters a stag with a cherry tree growing from its head; presumably this is the animal he had shot at the previous year. In Christmas lore (such as in the narrative poem "A Visit from St. Nicholas"), reindeer are often depicted pulling the sleigh of Santa Claus.[99] Marjorie Kinnan Rawlings's Pulitzer Prize-winning 1938 novel The Yearling was about a boy's relationship with a baby deer. The fiction book Fire Bringer is about a young fawn who goes on a quest to save the Herla, the deer kind.[100] In the 1942 Walt Disney Pictures film, Bambi is a white-tailed deer, while in Felix Salten's original 1923 book Bambi, a Life in the Woods, he is a roe deer. In C. S. Lewis's 1950 fantasy novel The Lion, the Witch and the Wardrobe the adult Pevensies, now kings and queens of Narnia, chase the White Stag on a hunt, as the Stag is said to grant its captor a wish. The hunt is key in returning the Pevensies to their home in England. In the 1979 book The Animals of Farthing Wood, The Great White Stag is the leader of all the animals.
Deer of various types appear frequently in European heraldry. In the British armory, the term "stag" is typically used to refer to antlered male red deer, while "buck" indicates an antlered male fallow deer. Stags and bucks appear in a number of attitudes, referred to as "lodged" when the deer is lying down, "trippant" when it has one leg raised, "courant" when it is running, "springing" when in the act of leaping, "statant" when it is standing with all hooves on the ground and looking ahead, and "at gaze" when otherwise statant but looking at the viewer. Stags' heads are also frequently used; these are typically portrayed without an attached neck and as facing the viewer, in which case they are termed "caboshed".[101]
Examples of deer in coats of arms can be found in the arms of Hertfordshire, England, and its county town of Hertford; both are examples of canting arms. A deer appears on the arms of the Israeli Postal Authority. Coats of arms featuring deer include those of Dotternhausen, Thierachern, Friolzheim, Bauen, Albstadt, and Dassel in Germany; of the Earls Bathurst in England;[102] of Balakhna, Russia; of Åland, Finland; of Gjemnes, Hitra, Hjartdal, Rendalen and Voss in Norway; of Jelenia Góra, Poland; of Umeå, Sweden; of Queensland, Australia; of Cervera, Catalonia; of Northern Ireland; of Selonia and Semigallia in Latvia; and of Chile.
Other types of deer used in heraldry include the hind, portrayed much like the stag or buck but without antlers, as well as the reindeer and winged stags. Winged stags are used as supporters in the arms of the de Carteret family. The sea-stag, possessing the antlers, head, forelegs and upper body of a stag and the tail of a mermaid, is often found in German heraldry.[101]
Deer have long had economic significance to humans. Deer meat, known as venison, is highly nutritious.[103][104] Due to the inherently wild nature and diet of deer, venison is most often obtained through deer hunting. In the United States, it is produced in small amounts compared to beef, but still represents a significant trade. Deer hunting is a popular activity in the U.S. that can provide the hunter's family with high quality meat and generates revenue for states and the federal government from the sales of licenses, permits and tags. The 2006 survey by the U.S. Fish and Wildlife Service estimates that license sales generate approximately $700 million annually. This revenue generally goes to support conservation efforts in the states where the licenses are purchased. Overall, the U.S. Fish and Wildlife Service estimates that big game hunting for deer and elk generates approximately $11.8 billion annually in hunting-related travel, equipment and related expenditures.[105] Conservation laws prevent the sale of unlicensed wild game meat, although it may be donated.
Deer have often been bred in captivity as ornaments for parks, but only in the case of reindeer has thorough domestication succeeded.[106] By 2012, some 25,000 tons of red deer were raised on farms in North America. The Sami of Scandinavia and the Kola Peninsula of Russia and other nomadic peoples of northern Asia use reindeer for food, clothing, and transport. Others are bred for hunting are selected based on the size of the antlers.[107] The major deer-producing countries are New Zealand, the market leader, with Ireland, Great Britain and Germany. The trade earns over $100 million annually for these countries.[108]
Automobile collisions with deer can impose a significant cost on the economy. In the U.S., about 1.5 million deer-vehicle collisions occur each year, according to the National Highway Traffic Safety Administration. Those accidents cause about 150 human deaths and $1.1 billion in property damage annually.[109] In Scotland, several roads including the A82, the A87 and the A835 have had significant enough problems with deer vehicle collisions (DVCs) that sets of vehicle activated automatic warning signs have been installed along these roads.[110]
.jpg)
The skins make a peculiarly strong, soft leather, known as buckskin. There is nothing special about skins with the fur still on since the hair is brittle and soon falls off. The hooves and antlers are used for ornamental purposes, especially the antlers of the roe deer, which are utilized for making umbrella handles, and for similar purposes; elk antlers is often employed in making knife handles. Among the Inuit, the traditional ulu women's knife was made with an antler or ivory handle.[111] In China, a traditional chinese medicine is made from stag antler, and the antlers of certain species are eaten when "in the velvet".[106] Antlers can also be boiled down to release the protein gelatin, which is used as a topical treatment for skin irritation and is also used in cooking.[112]
Since the early 20th century, deer have become commonly thought of as pests in New Zealand due to a lack of predators on the island causing population numbers to increase and begin encroaching on more populated areas. They compete with livestock for resources, as well as cause excess erosion and wreak havoc on wild plant species and agriculture alike. They can also have an effect on the conservation efforts of other plant and animal species, as they can critically offset the balance within an environment by drastically depleting diversity within forests.[113]
_Cervidae_tails.png)
_skeleton_at_the_Royal_Veterinary_College_anatomy_museum.JPG)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
_(1781).png)
.png)
.png)
.png)
.png)
.JPG)
.jpg)
.jpg)
.jpg){kind=small}
_(14562088237)_white_background.jpg){kind=small}
_Michie%27s_tufted_deer_white_background.png){kind=small}
.jpg)
_-_1818-1842_-_Print_-_Iconographia_Zoologica_-_(white_background).jpg)
_Moluccan_rusa_white_background.png)
_(Cervus_unicolor).png){kind=small}
.jpg)
_Thorold%27s_deer_white_background.png)
_(Cervus_nippon).jpg)
.jpg)
_Swamp_deer_white_background.png){kind=small}
.jpg)
_Virginia_deer_white_background.png){kind=small}
_Mule_deer_white_background.png)
.JPG){kind=small}
_Peruvian_guemal_white_background.png)
_European_roe_deer_white_background.png)
_Chinese_water_deer_white_background.png){kind=small}
_Elk_white_background.png)
{{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help) A deer (PL: deer) or true deer is a hoofed ruminant mammal of the family Cervidae. The two main groups of deer are the Cervinae, including muntjac, elk (wapiti), red deer, and fallow deer; and the Capreolinae, including reindeer (caribou), white-tailed deer, roe deer, and moose. Male deer of all species (except the water deer), as well as female reindeer, grow and shed new antlers each year. In this, they differ from permanently horned antelope, which are part of a different family (Bovidae) within the same order of even-toed ungulates (Artiodactyla).
The musk deer (Moschidae) of Asia and chevrotains (Tragulidae) of tropical African and Asian forests are separate families that are also in the ruminant clade Ruminantia; they are not especially closely related to Cervidae.
Deer appear in art from Paleolithic cave paintings onwards, and they have played a role in mythology, religion, and literature throughout history, as well as in heraldry, such as red deer that appear in the coat of arms of Åland. Their economic importance includes the use of their meat as venison, their skins as soft, strong buckskin, and their antlers as handles for knives. Deer hunting has been a popular activity since the Middle Ages and remains a resource for many families today.
Cervedoj (Cervidae) estas familio en la subordo remaĉuloj.
Gravaj genroj de la familio estas la kapreolo, damao, cervo, alko, boaco (rangifero).
+Cervus albirostris blanklipa cervo +Cervus unicolor akvocervo +ruĝa cervo
Cervedoj (Cervidae) estas familio en la subordo remaĉuloj.
Gravaj genroj de la familio estas la kapreolo, damao, cervo, alko, boaco (rangifero).
Los cérvidos (Cervidae) son una familia de mamíferos rumiantes que incluye los ciervos o venados. Su tamaño es variable, siendo el alce el mayor (hasta 450 kg), y el venadito o pudú del norte, el menor, con unos 8 o 10 kg.
Tienen patas delgadas, pezuñas hendidas y largos cuellos con cabezas largas y finas, aptas para el ramoneo o el pastoreo, salvo algunas adaptaciones concretas en algunas especies como es el caso de los alces, que pastan vegetales acuáticos, o los renos, de hocicos peludos y anchos aptos para ramonear liquen en las zonas árticas. Son esbeltos herbívoros, si bien las especies más grandes tienen una configuración similar a un caballo, mientras que las más pequeñas resultan más rechonchas, lo cual les otorga ventajas para poder moverse por el sotobosque.
Tienen el pelo liso o moteado en la mayoría de las especies, salvo algunas cuyo pelaje es poco preciso como ocurre con los renos, y son los únicos mamíferos a los que les crecen astas o cuernas nuevas cada año, formadas por hueso muerto. En la mayoría de las especies que comprenden la familia, solo las desarrollan los machos a partir del primer año de edad, aumentando de tamaño y complejidad a medida que el individuo va madurando; los machos las utilizan durante la época de apareamiento cuando compiten por las hembras, mientras que las hembras que sí son astadas al parecer las usan como elemento de defensa para sus crías, ya que el periodo de muda no coincide con el de los machos.
Las astas empiezan a formarse a partir de dos protuberancias del cráneo. Al crecer, las recubre un terciopelo llamado «borra» que posee gran cantidad de vasos sanguíneos para alimentar el hueso que crece bajo ellas. Cuando las astas crecen, año tras año se van ramificando cada vez más hasta adquirir el porte de un individuo adulto bien formado. Finalmente, la borra cae, ayudada por su dueño que suele dejarla enganchada en matojos o ramas que ha usado para rascarse; esta borra es consumida por pequeños carnívoros distribuidos por el hábitat del ciervo ya que posee gran cantidad de minerales y otras sustancias alimenticias, especialmente en los extremos de la cuerna, considerada un manjar por el pueblo Inuit. Una vez que el asta está formada, aparece el cuerno nuevo listo para su uso, al principio de color claro pero se oscurece rápidamente al contactar con el aire.
En la subfamilia Hydropotinae (ciervos de agua) ambos sexos carecen de astas, pero los dientes caninos superiores, especialmente en los machos, son bastante largos, ligeramente curvados a modo de colmillos. Los miembros de esta subfamilia son los más antiguos del grupo, por lo que se interpreta que las astas ramificadas son una adaptación posterior, surgida cuando los cérvidos crecieron en tamaño y empezaron a habitar lugares menos forestales en donde sus cuernas no fueran un problema para desplazarse.
Habitan en varias zonas del mundo, por lo que se los puede encontrar en Europa, Asia, América, norte de África y algunas zonas árticas. Fue introducido por el hombre en Nueva Zelanda y Australia.
La mayoría de los ciervos posee una glándula cerca del ojo que contiene feromonas, sustancias que les sirven para marcar su territorio. Los machos utilizan esta sustancia cuando se encuentran molestos por la presencia de otros machos.
La mayoría de las especies de ciervos viven en grupos familiares alrededor de una hembra (otras especies taxonómicamente cercanas, como los ciervos almizcleros, familia Moschidae, viven en pareja).
Se alimentan de hojas, ramas y brotes de plantas. El período de gestación de las hembras varía entre ciento sesenta días a diez meses según la especie; paren una o dos crías al año que reciben el nombre de cervatos, cervatillos o gabatos.
Según la publicación Mammal Species of the World la familia está conformada por tres subfamilias, divididas en veinte géneros y cuarenta y ocho especies existentes.[1] Se incluyen además varias subfamilias y géneros extintos:
Los cérvidos (Cervidae) son una familia de mamíferos rumiantes que incluye los ciervos o venados. Su tamaño es variable, siendo el alce el mayor (hasta 450 kg), y el venadito o pudú del norte, el menor, con unos 8 o 10 kg.
Hirvlased (Cervidae) on sõraliste (Artiodactyla) seltsi kuuluv sugukond.
Hirvlasi elab praegusajal 62 liiki.
Hirvlaste looduslik levila hõlmab suure osa Euroopast, Aasiast ja Ameerikast. Aafrikas esinevad nad ainult loodeosas, Mustas Aafrikas neid pole.
Neid on introdutseeritud muuhulgas Austraaliasse, Uus-Meremaale, Uus-Guineale ja mõnele Kariibi mere saarele.
Hirvlased (Cervidae) on sõraliste (Artiodactyla) seltsi kuuluv sugukond.
Hirvlasi elab praegusajal 62 liiki.
Oreina ugaztun hausnarkarien taldea da, Cervidae familiakoa eta Artiodactyla ordenarena, adarrak dituena. Artiodaktilo basatien artean handienetarikoa da animalia hau, 100-200 kg-ko pisua daukana.
Orohar mundu guztian bizi dira, Antartika eta Australian izan ezik.
Ipar Amerikan, talderik handienak Kanadan bizi dira, Mendi Harritsuetan eta Kostaldeko mendietan, Alberta eta Britainiar Kolunbia artean.
Han bost espezie topa ditzakegu: Karibua (elur-oreina Europan), altzea, orein kanadarra Virginiako oreina eta orein mandoa.
Hego Amerikan, aldiz, Patagoniako hegoaldeko muturrean topa ditzakegu huemul-ak, bertako espeziea.
Asian, batik bat Ipar Korea, Mantxuria (Txinako ipar-ekialdea) eta Ussuri eskualdean (Errusia).
Ipar Afrikan, Maroko eta Aljeriako Atlas mendietan eta Tunisian.
Europan, orein gorria (Cervus elaphus) da espezierik ohikoena, eta, basa populazioez gainera, badira abeltzainek haragitarako hazitakoak ere.
Euskal Herrian, basa talderik handienak Gorbeia mendiaren aldean —Araba eta Bizkaia artean— eta Nafarroako mendietan —batez ere Iratiko oihanaren inguruan— bizi dira.
Oreina ugaztun hausnarkarien taldea da, Cervidae familiakoa eta Artiodactyla ordenarena, adarrak dituena. Artiodaktilo basatien artean handienetarikoa da animalia hau, 100-200 kg-ko pisua daukana.
Orohar mundu guztian bizi dira, Antartika eta Australian izan ezik.
Hirvieläimet (Cervidae) on sorkkaeläinten heimo, johon kuuluu noin 50 lajia. Hirvieläinten elinympäristöä ovat pääasiassa laajat ja harvat metsät, mutta jotkin lajit elävät myös tundralla ja avoimilla ruohoaroilla. Hirvieläimiä elää luonnonvaraisina kaikkialla muualla maapallolla paitsi Afrikassa Saharan eteläpuolella, tietyissä Keski-Aasian osissa ja Australiassa sekä Uudessa-Seelannissa, jonne ihminen on kuitenkin istuttanut joitakin populaatioita.
Miljoonia vuosia sitten ensimmäiset hirvieläimet ilmaantuivat Aasian, joilla oli puolustus- ja taisteluaseinaan syöksyhampaat. Ajan saatossa ne kuitenkin katosivat ja niiden tilalle kehittyivät mahtavat ja suuret sarvet. Noin 350 000 vuotta sitten jääkauden aikaan, Beringinsalmen olleen kuivilla, Euraasiassa asuneet hirvieläimet ovat todennäköisesti vaeltaneet sen yli nykyisen Alaskan alueelle. Jääkausien ansiosta hirvet ovat luultavasti päässeet kulkemaan Aasiasta Amerikan mantereelle ja takaisin.
Selkein hirvieläinten tuntomerkki, joka erottaa ne muista nisäkkäistä, ovat sarvet, jotka useimmilla lajeilla kasvavat vain uroksille. Toisin kuin onttosarvisilla, hirvieläimillä sarvet ovat umpiluuta, eivätkä ole edes päältä sarveisainetta. Toisilla lajeilla sarvissa on oksamaisia haaroja, kun taas toisilla sarvet ovat pelkät piikit. Joillakin lajeilla, kuten hirvellä ja kuusipeuralla sarvet ovat lapiomaiset. Sarvet ovat kehittyneet urosten välistä mahtailua ja tappeluita varten. Ne eivät ole pysyvät, vaan ne putoavat vuosittain ja tilalle kasvavat uudet, aiempaa suuremmat sarvet. Sarvet kasvavat sitä mukaa, kun uros varttuu ja niistä voidaan nähdä yksilön terveys, kypsyys ja vahvuus.
Muilta osin hirvieläimet muistuttavat monella tavoin antilooppeja ja muita sorkkaeläimiä. Niillä on solakka ja pitkänomainen ruumis, hoikat jalat ja kaula, lyhyt häntä, pitkä pää ja paljon hampaita, joilla ne hienontavat ravintonsa.
Suurin osa hirvieläinlajeista elää pääosan ajasta sukupuolten kesken jakautuneissa ryhmissä. Vasat pysyttelevät yhdessä naaraiden kanssa, urokset liikuskelevat yksin tai ryhmissä. Tosin kiima-aikana urosten kesken vallitsee kova kilpailu naaraista. Silloin tasaveroisten urosten kesken käydään tappeluita, kun taas heikommat yksilöt suosiolla luovuttavat lauman suurikokoisemman johtajan edessä. Tappeluissa urokset puskevat sarvillaan toisiaan vasten useiden minuuttienkin ajan, minkä jälkeen hävinnyt osapuoli, mikäli ei ole loukannut itseään pahoin, poistuu paikalta. Kiima-ajan päätteeksi voittajauroksetkin ovat haareminpidon seurauksena varsin uupuneita ja tarvitsevat paljon lepoa ennen kuin kykenevät uudestaan parittelemaan.
Hirvieläimet kommunikoivat toistensa kanssa monin tavoin. Monilla lajeilla takaruumis on vaalea, mikä helpottaa muiden lauman jäsenten erottamista. Emot ja vasat saattavat ilmoittaa sijainnistaan toisilleen määkimällä, ja monet lajit päästävät haukahduksen omaisia ääniä, mikäli ovat tukalassa tilanteessa. Kiima-aikana urokset lajista riippuen pitävät kovaa melua, saksanhirvi muun muassa mylvii ja japaninhirvi viheltää. Hirvieläinten hajuaisti on herkkä, ja eräs kommunikaation muoto ovatkin hajumerkit. Useilla lajeilla jää maahan hajumerkkejä varpaiden välissä olevista rauhasista, ja silmien edessä olevista rauhasista erittyy hajuainetta kasveihin.
Vesikauris, joka elää Kiinassa, on hirvieläinten keskuudessa poikkeus, sillä se elelee yksinään eikä kummallakaan sukupuolella ole sarvia. Uroksella on sarvien sijasta voimakkaasti kehittyneet torahammasmaiset kulmahampaat. Vastaavanlaiset hampaat ovat myös tupsuhirvellä ja muntjakeilla, joilla niilläkään sarvet eivät ole erityisen isot. Metsäpeuralla ja muilla peuran alalajeilla myös naarailla on sarvet.
Hirvieläimet syövät pääasiassa ruohoa, pensaiden ja puiden versoja, pieniä oksia ja lehtiä.
Useimmat lajit saavat kerrallaan vain yhden poikasen eli vasan. Elämänsä alkuvaiheet vasa pysyttelee piilossa, paitsi silloin kun emo imettää sitä. Sittemmin varttuaan vasa ryhtyy seuraamaan emoa ja tämän mahdollista laumaa. Imetys jatkuu useiden kuukausien ajan, usein jopa niin pitkälle että emo on ehtinyt synnyttää toisenkin vasan. Monilla lajeilla vasalla on turkissaan täpliä, jotka iän myötä katoavat. Tosin esimerkiksi aksishirvi, japaninhirvi ja kuusipeura ovat myös aikuisena täplikkäitä. Vesikauris on poikkeus myös lisääntymisen suhteen, sillä se synnyttää usein kerrallaan kolme vasaa.
Hirvieläinten heimoon katsotaan nykyisin kuuluvan 51 lajia.[2] Lajimäärä voi tosin vaihdella eri lähteissä, koska joitakin alalajeja, kuten vapitia, saatetaan pitää niissä omina lajeinaan. Lajeista yksi, schomburgkinhirvi, on kuollut sukupuuttoon.[3]
Hirvieläinten heimo jaettiin aiemmin viiteen alaheimoon: jalohirvet (Cervinae), peurat eli varsinaiset hirvet (Odocoileinae / Capreolinae), myskihirvet (Moschinae), vesikauriit (Hydropotinae) ja muntjakit (Muntiacinae). Nykyisin alaheimoja on useimmissa luokituksissa vain kolme, sillä myskihirvet on erotettu hirvieläimistä omaksi Moschidae-heimokseen ja aiempaan muntjakkien alaheimoon kuuluneet lajit on sijoitettu jalohirvien alaheimoon. Vesikauriiden alaheimoon kuuluu vain yksi laji.[3][4][1]
Hirvieläimet (Cervidae) on sorkkaeläinten heimo, johon kuuluu noin 50 lajia. Hirvieläinten elinympäristöä ovat pääasiassa laajat ja harvat metsät, mutta jotkin lajit elävät myös tundralla ja avoimilla ruohoaroilla. Hirvieläimiä elää luonnonvaraisina kaikkialla muualla maapallolla paitsi Afrikassa Saharan eteläpuolella, tietyissä Keski-Aasian osissa ja Australiassa sekä Uudessa-Seelannissa, jonne ihminen on kuitenkin istuttanut joitakin populaatioita.
Les cervidés (Cervidae, du latin cervus « cerf », apparenté au grec κεραός / keraos, « cornu ») forment une famille de mammifères ruminants présentant un nombre pair de doigts. Elle comprend notamment les cerfs, les chevreuils, les rennes, les élans et les daims, ainsi que des espèces moins connues comme les pudus ou les hydropotes.
La particularité des cervidés est de porter des bois, des organes osseux caducs présents sur la tête des mâles. Il existe toutefois quelques exceptions :
Les bois des cervidés forment un trophée (terme cynégétique employé aussi bien pour la parure sur l'animal vivant, que dans le sens plus connu de trophée de chasse). Ils muent chaque année ; le produit de la mue (les bois morts délaissés) s'appelle la « mue »[1].
Les cervidés constituent les derniers grands ruminants sauvages des régions tempérées. À travers le monde, il en existe quarante-quatre espèces réparties en dix-sept genres.
Les cervidés les plus fréquents dans les forêts d'Europe sont le cerf élaphe (Cervus elaphus), le chevreuil (Capreolus capreolus) et le daim (Dama dama). En Scandinavie, s'y ajoutent le renne (Rangifer tarandus) et l'élan (Alces alces), également présent en Europe centrale. D'autres espèces ont été acclimatées en Europe et peuvent s'y rencontrer occasionnellement, comme le cerf Sika (Cervus nippon).
Ils sont nettement divisés en deux ensembles phylogénétiquement cohérents : l'un, paléarctique et asiatique : cervidés européens ; l'autre, néarctique et néotropical : cervidés américains. Trois espèces seulement échappent à la règle, avec une répartition holarctique : le cerf élaphe, ou wapiti, en Amérique, le renne, ou caribou et l'élan, ou orignal.
La taille des cervidés varie de celle d'un lièvre pour le pudu à celle d'un grand cheval pour l'élan.
Ils sont divisés en quatre sous-familles :
Phylogénie des familles des Cétartiodactyles actuels (Cétacés non développés), d'après Price et al., 2005[2] et Spaulding et al., 2009[3]:
Cetartiodactyla TylopodaCamelidae (Chameaux, lamas…)
Suidae (Porcins)
Tayassuidae (Pécaris)
Cetacea (Baleines, dauphins ...)
Hippopotamidae (Hippopotames)
Tragulidae (Chevrotains)
Antilocapridae (Antilocapres)
Giraffidae (Girafes, okapi...)
Bovidae (Bovins, Caprins et antilopes)
Cervidae (Cerfs, rennes...)
Moschidae (Cerfs porte-musc)
Malgré l’orthographe du mot en français, le terme « cerf-volant » n’a probablement pas de lien avec le « cerf », mais signifierait « serpent volant » (ancien français serp-volante)[10].
Les cervidés (Cervidae, du latin cervus « cerf », apparenté au grec κεραός / keraos, « cornu ») forment une famille de mammifères ruminants présentant un nombre pair de doigts. Elle comprend notamment les cerfs, les chevreuils, les rennes, les élans et les daims, ainsi que des espèces moins connues comme les pudus ou les hydropotes.
Mamach crúbach is ea an fia. Is athchogantaigh mhóra cheathairchosacha iad na fianna. Tá fianna ina gcónaí san Eoraip, san Áise, san Afraic, i Meiriceá Thuaidh agus i Meiriceá Theas.[1] Tá go leor cineálacha fianna timpeall an domhain.
Mamach crúbach is ea an fia. Is athchogantaigh mhóra cheathairchosacha iad na fianna. Tá fianna ina gcónaí san Eoraip, san Áise, san Afraic, i Meiriceá Thuaidh agus i Meiriceá Theas. Tá go leor cineálacha fianna timpeall an domhain.
Os cérvidos (Cervidae) son unha familia de mamíferos ruminantes que inclúe os cervos e veados. Teñen patas delgadas, pezuños partidos en dous e longos pescozos. Son esveltos herbívoros. Teñen a pelaxe lisa ou moteada, e son os únicos mamíferos aos que lles crecen hastas novas cada ano, formadas por óso morto. Só as desenvolve os machos adultos, utilizándoas durante a época de apareamento, cando os cérvidos compiten polas femias. As hastas empezan a formarse a partir de dúas protuberancias do cranio. Ao medrar, recóbreas un veludo. Cando as hastas crecen, empezan a ramificarse. Finalmente, o veludo cae. Así a cornamenta queda completa.
O cervo común en Galiza localízase principalmente nas serras orientais das provincias de Lugo e Ourense, así como tamén nunha pequena parte do leste da provincia da Coruña. As poboacións actuais son froito das repoboacións cinexéticas.
Na antigüidade a súa poboación estendíase até a costa Atlántica, como amosan os numerosos petróglifos con imaxes de cervos.
Distribución do Cervo común en Galicia.
Representación dun cervo macho adulto en época de celo. Petróglifo da Idade de Bronce na Caeira (Poio).
Os cérvidos (Cervidae) son unha familia de mamíferos ruminantes que inclúe os cervos e veados. Teñen patas delgadas, pezuños partidos en dous e longos pescozos. Son esveltos herbívoros. Teñen a pelaxe lisa ou moteada, e son os únicos mamíferos aos que lles crecen hastas novas cada ano, formadas por óso morto. Só as desenvolve os machos adultos, utilizándoas durante a época de apareamento, cando os cérvidos compiten polas femias. As hastas empezan a formarse a partir de dúas protuberancias do cranio. Ao medrar, recóbreas un veludo. Cando as hastas crecen, empezan a ramificarse. Finalmente, o veludo cae. Así a cornamenta queda completa.
Jeleni (lat. Cervidae) su porodica životinja iz reda parnoprstaša (Artiodactyla). Porodica obuhvaća 45 vrsta, između ostalih jelene, srne, sobove i losove, a nastanjuju i Europu. Najupadljivije obilježje ove porodice je rogovlje koje kod različitih vrsta ima vrlo različite oblike, i uglavnom ih imaju samo mužjaci. Rogovi ove porodice bitno se razlikuju od rogova šupljorožaca. Građeni su od koštane supstance, i svake godine rastu iznova, dok su kod šupljorožaca trajni, i neprekidno rastu cijeli život.
Veličina jelena je od vrste do vrste vrlo različita: dužina tijela kreće im se od 0,7 pa do 2,9 metara, visina u ramenima od 30 do 190 centimetara a težina od 7 pa do 800 kilograma. Najveća danas živuća vrsta je los, a najmanja južni pudu. Kod većine vrsta prisutan je spolni dimorfizam, što znači da su mužjaci znatno veći i teži od ženki.
I oblik tijela je različit, pored vitkih tijela, neke vrste su nabijene građe, a noge su uvijek vitke i srazmjerno duge. Rep je uglavnom samo kratki batrljak. Krzno većine vrsta je smeđe ili sivo. Mladunci većine vrsta imaju pjege na krznu, što samo neke vrste zadržavaju i u odrasloj dobi.
Jeleni su biljožderi preživači, pa prema tome imaju i građu probavnog sustava kao i ostali preživači.
Obilježje mužjaka ove porodice su rogovi koji služe imponiranju ženkama i borbi s drugim mužjacima za pravo na parenje. Pored mužjaka i ženke sobova redovito imaju rogovlje. Rogovi jelena rastu iz koštanih izraslina na čelu životinja (rožišta), i, za razliku od rogova šupljorožaca, prema svojoj građi su prava kost građena od kompaktnog i spongioznog dijela. Oblik rogovlja ovisi o vrsti i starosti životinja. Kod nekih vrsta to su jednostavne, ravne i glatke izrasline, dok su kod drugih vrlo razgranati ili oblikom podsjećaju na lopate. Rogovlje se veličinom i ljepotom poboljšava sa starošću životinje sve do trenutka kada postupno počinje opadati (jelen obični 12. - 14. godina života, srna 7. - 8.)
Za vrijeme rasta, rogovlje je prekriveno kožom (nazvanom "bast") s kratkim dlakama te dobro prožetom živcima, a koja prvenstveno štiti rastuće tkivo od infekcija. Rogovlje u rastu posjeduje vlastiti unutarnji i vanjski krvotok. Kad rogovi dosegnu punu veličinu, započinje proces mineralizacije te bast odumire i biva odbačen kao strano tkivo. Životinje ju tada skidaju struganjem o razno raslinje. Nakon razdoblja parenja, ovisno o kretanju hormona u krvi mužjaci odbacuju rogove i kratko po odbacivanju počinje rast novih. Kod vrsta s određenim razdobljem parenja i gubitak rogova se događa u određeno doba godine (kod srna i mužjaka sobova je to kasna jesen, a ženke sobova i druge europske vrste gube rogove u kasnu zimu ili proljeće). Kod vrsta koje žive u tropima, za ovaj proces ne postoji određeno razdoblje.
Iznimka od ovog pravila su Hydropotes inermis koji uopće nemaju rogove, i sobovi, kod kojih oba spola, kao jedini u ovoj porodici, nose regove.
Lice jelena je izduženo, a uši velike i uspravne. Suzni kanal (Ductus nasolacrimalis) se grana, na prednjem rubu očne duplje (Orbita) nalaze se dva suzna otvora (Foramina lacrimalia). Ni jedna vrsta nema sjekutiće u gornjoj, ali u donjoj čeljusti ima po tri u svakoj polovici. Kod vrsta koje nemaju (Hidropotes inermis) ili imaju samo malene rogove (potporodica mutnjaka) gornji očnjaci su povećani i izlaze izvan usta, kod ostalih vrsta su vrlo mali ili ih uopće nema. Donji očnjaci liče na sjekutiće. U svakoj polovici čeljusti imaju tri pretkutnjaka i tri kutnjaka s niskim krunama. To znači, da imaju zubnu formulu 0/3, 0-1/1, 3/3 i 3/3, dakle, ukupno 32 do 34 zuba. Kod nekih vrsta zubna formula obuhvaća četiri pretkutnjaka iako prvi u većini slučajeva nedostaje.
Kao kod svih parnoprstaša srednja os noge je između trećeg i četvrtog prsta koji su povećani i jedini dodiruju podlogu. Uopće nemaju prvi prst, a drugi i peti su jako smanjeni, i ne dodiruju podlogu. Stupanj redukcije drugog i petog prsta je važan kriterij kod razlikovanja između potporodica. Kod većine vrsta se između prstiju nalaze mirisne žlijezde.
Prirodno područje rasprostranjenosti jelena obuhvaća velike dijelove Euroazije i Amerika. U Africi nastanjuju samo sjeverne dijelove, južno od Sahare ih uopće nema. Ljudi su ih doveli i u područja u kojima nisu živjeli, tako da ih danas ima u Australiji, Novom Zelandu, Novoj Gvineji i na nekim Karipskim otocima.
Jeleni nastanjuju brojna različita staništa. Može ih se naći u pustinjama, travnjacima, močvarama, šumama i u arktičkim tundrama.
Neke vrste su samotnjaci, ali većina vrsta živi u grupama čija veličina ovisi o vrsti i okolišu. Česte su haremske skupine u kojima jedan mužjak okuplja više ženki i zajedničko potomstvo i ne podnosi prisutnost drugog konkurentnog mužjaka. To znači da vlada poliginijsko ponašanje u parenju, jedan mužjak pari se s više ženki. U vrijeme parenja, mužjaci se često bore za pravo na parenje. Borbe se vode kljovastim očnjacima (mutnjaci) ili rogovima čiji rast korelira, kao što je već rečeno, s razdobljem parenja. Za sporazumijevanje s pripadnicima iste vrste i obilježavanje vlastitog "područja" koriste se sekretom žlijezda na glavi i između prstiju, no i urinom.
U tropskim područjima parenje se može odvijati cijele godine, dok je u umjerenim područjima uglavnom u jesen ili zimi. Vrijeme trudnoće je najčešće šest do osam mjeseci. Ženka donosi na svijet jedno ili dva mladunca, a ponekad čak i tri ili četiri. Mladunci su potrkušci i obično imaju pjegavo krzno.
Jeleni su biljožderi i hrane se različitim dijelovima bilja, no za razliku od šupljorožaca radije biraju mekše dijelove.
Ljudi su od pradavnih vremena iz najrazličitijih razloga lovili jelene. Tu spada s jedne strane korist jer se meso jede, a koža i krzno prerađuje. S druge strane, lov često ima i čisto sportske razloge, što pogađa najčešće mužjake koje se odstrijeljuju radi trofejnog rogovlja. Na našim područjima, uvažavajući odredbe srednjeuropskog gospodarenja s divljači trofejno vrijedni mužjaci se odstrjeljuju u kasnijoj životnoj dobi, a odstrjel se planira na temelju razvoja dobne i spolne strukture i redovitih procjena brojnog stanja. Ovdje su odstupanja dopuštena isključivo u granicama koje je odredilo MRRŠiVG. Kao životinje za lov i za parkove, niz vrsta je uvezen u područja izvan njihovih prirodnih područja nastanjivanja.
Nasuprot toj novoj rasprostranjenosti jednih vrsta, stoji opasnost od izumiranja za niz drugih. Nekada je glavnu prijetnju opstanku jelena činio nekontrolirani lov, a danas je to uništavanje i fragmentacija njihovih staništa. Vrsta Schomburgkov jelen istrijebljena je u 20. stoljeću, a jedna druga vrsta, Davidov jelen izbjegla je istu sudbinu zahvaljujući jedino uzgoju u europskim uzgajalištima, no još uvijek ju se smatra krajnje ugroženom. Popis IUCN sadrži četiri vrste u skupini jako ugroženih (endangered), a šest u skupini ugroženih, dok za neke nedostaju pobliži podaci.[1]
Jeleni su utkani u mitologiju i kulturu najrazličitijih naroda. Još u razdoblju paleolitika nastali su spiljski crteži kako životinja tako i ljudi s jelenskim rogovima. Sve stare kulture poznaju neki oblik štovanja jelena. Tako ih se sreće u keltskoj mitologiji, u Staroj Grčkoj, u nordijskoj mitologiji pa zatim i u kršćanstvu.
Izvaneuropske kulture također poznaju i štuju jelene. Tako se pojavljuju u šintoizmu i u mitologiji Indijanaca.
Jeleni su jedna od šest živućih porodica preživača (Ruminantia). Dok je porijeklo svih preživača od zajedničkih predaka gotovo sasvim izvan svake sumnje, odnosi unutar ove grupe nisu sasvim razjašnjeni. Do nedugo su se moškavci i izolirane rašljoroge antilope svrstavali zajedno u natporodicu Cervoidae (jelenolike životinje). Novija molekularnogenetička pokazuju, da jeleni, moškavci i šupljorošci čine kao sestrinske grupe jedan takson[2]. Ovaj novi pogled je još uvijek sporan.
Jeleni se uglavnom dijele na četiri potporodice koje se između ostalog razlikuju reduciranim prstima, rogovima i detaljima u građi lubanje.
Srodnički odnosi između pojedinih potporodica nisu nedvosmisleno razjašnjeni. Molekularnobiološka istraživanja pokazuju neke nešto drugačije srodničke odnose od ovdje prikazanih. No, takva nova sistematika je još sporna i nije općeprihvaćena, stoga je ovdje prikazana tradicionalna podjela.
Jeleni (lat. Cervidae) su porodica životinja iz reda parnoprstaša (Artiodactyla). Porodica obuhvaća 45 vrsta, između ostalih jelene, srne, sobove i losove, a nastanjuju i Europu. Najupadljivije obilježje ove porodice je rogovlje koje kod različitih vrsta ima vrlo različite oblike, i uglavnom ih imaju samo mužjaci. Rogovi ove porodice bitno se razlikuju od rogova šupljorožaca. Građeni su od koštane supstance, i svake godine rastu iznova, dok su kod šupljorožaca trajni, i neprekidno rastu cijeli život.
Rusa, sambar, atau menjangan (bahasa Inggris: deer) adalah hewan mamalia pemamah biak (ruminan) yang termasuk famili Cervidae. Salah satu ciri khas rusa adalah adanya antler (tanduk rusa), dan bukan tanduk, yang merupakan pertumbuhan tulang yang berkembang setiap tahun (biasanya pada musim panas) terutama pada rusa jantan (walaupun ada beberapa pengecualian). Ada sekitar 34 spesies rusa di seluruh dunia yang terbagi menjadi dua kelompok besar: kelompok rusa dunia lama yang termasuk subfamilia Muntiacinae dan Cervinae; serta kelompok rusa dunia baru, Hydropotinae dan Odocoilinae.
Bobot rusa umumnya berkisar 30-250 kilogram (70 hingga £ 600), meskipun Pudu Utara rata-rata 10 kilogram (20 lb) dan Moose rata-rata 431 kilogram (1.000 lb). Mereka umumnya memiliki luwes, badan kompak dan panjang, kaki kuat cocok untuk medan hutan kasar. Rusa juga pelompat dan perenang yang handal. Rusa ruminansia, atau kunyahan-pengunyah, dan memiliki empat bilik perut.
Kebanyakan rusa memiliki 32 buah gigi. Gigi rusa disesuaikan dengan makan pada vegetasi, dan seperti ruminansia lainnya, mereka kekurangan atas gigi seri, bukan memiliki pad berat di bagian depan rahang atas mereka. Beberapa rusa, seperti di pulau Rum, [3] jangan mengkonsumsi daging bila tersedia. [4] Rusa air Cina, rusa Tufted dan kijang telah diperbesar atas gigi taring membentuk taring tajam, sementara spesies lain sering tidak memiliki taring atas sama sekali. Gigi pipi rusa memiliki pegunungan sabit dari enamel, yang memungkinkan mereka untuk menggiling berbagai vegetasi.[1]
Subfamilia Cervinae
Subfamilia Capreolinae
Rusa, sambar, atau menjangan (bahasa Inggris: deer) adalah hewan mamalia pemamah biak (ruminan) yang termasuk famili Cervidae. Salah satu ciri khas rusa adalah adanya antler (tanduk rusa), dan bukan tanduk, yang merupakan pertumbuhan tulang yang berkembang setiap tahun (biasanya pada musim panas) terutama pada rusa jantan (walaupun ada beberapa pengecualian). Ada sekitar 34 spesies rusa di seluruh dunia yang terbagi menjadi dua kelompok besar: kelompok rusa dunia lama yang termasuk subfamilia Muntiacinae dan Cervinae; serta kelompok rusa dunia baru, Hydropotinae dan Odocoilinae.
Hjartardýr (fræðiheiti: Cervidae) eru ætt jórturdýra af ættbálki klaufdýra. Nokkur dýr, sem svipar til hjartardýra í útliti, en tilheyra öðrum skyldum ættum, eru stundum kölluð hirtir. Karldýrið er almennt kallað hjörtur eða tarfur, kvendýrið hind eða kýr og afkvæmin kálfar.
I cervidi (Cervidae Goldfuss, 1820) sono una famiglia di mammiferi artiodattili, molti dei quali sono noti con il nome comune di cervo.
L'area naturale dei cervidi comprende quasi tutta l'Europa (l'intera Europa settentrionale e orientale ma anche gran parte dell'Europa meridionale e occidentale), tutta l'Asia (dall'Indonesia alla Siberia e dalla Turchia alla Penisola dei Ciukci), più ambedue le Americhe. In Africa invece i cervidi si sono estinti.
In Oceania i cervidi erano assenti prima dell'introduzione da parte dell'uomo. Oggi sono molto presenti in Australia (sei specie introdotte a partire dal XIX secolo) quanto in Nuova Zelanda.
Particolarità dei cervidi è di essere dotati di palchi, strutture ossee a rinnovo annuale (raramente in alcune specie si possono registrare più cambi in un anno) analoghe e non omologhe alle "corna" propriamente dette. Nella renna, i palchi sono presenti in entrambi i sessi, nelle altre specie normalmente ciò non avviene; In alcune specie inoltre i palchi sono assenti (come nel cervo d'acqua cinese Hydropotes inermis).
Il loro naso è generalmente di colore nero, con delle piccole fessurine laterali, di forma simile a quello di una capra.
I cervidi sono gli ultimi grandi ruminanti selvaggi delle regioni temperate. Ne esistono 43 specie ripartite in 17 generi.
Il cervo, rigorosamente erbivoro, ha una discreta capacità di adattamento e cambia la propria dieta a seconda delle stagioni e della disponibilità di cibo. In autunno e in inverno si ciba di frutti selvatici, bacche ed erba secca e, quando questi cominciano a scarseggiare, di corteccia di alberi. In primavera ed estate si nutre invece di varie specie foraggiere, di gemme e frutti selvatici.
La stagione riproduttiva avviene tra il primo e il secondo anno di vita per i maschi, mentre per le femmine a partire dal terzo anno di vita. La gestazione dura da 226 a 236 giorni e di norma viene partorito un solo piccolo, raramente due o tre. Le nascite si concentrano nei mesi di maggio-giugno.
L'origine della famiglia dei cervidi risale all'Oligocene, circa 25 milioni di anni fa. In quel periodo erano numerose le famiglie di piccoli ruminanti primitivi che vivevano in Europa, Asia e Nordamerica. Tra queste, le famiglie dei moschidi (Moschidae) e dei paleomericidi (Palaeomerycidae) sembrerebbero quelle più strettamente imparentate con i cervi.
I primi veri cervi, del Miocene inferiore (20 milioni di anni fa), si rinvengono in Asia e in Europa. Forme come Lagomeryx, Ligeromeryx e Procervulus erano dotate di palchi estremamente semplici, e le loro dimensioni erano molto modeste.
Attraverso forme di transizione come Acteocemas e Stephanocemas, generi successivi come Dicrocerus, Heteroprox, Euprox e Amphiprox, del medio e tardo Miocene, probabilmente appartenenti alla tribù dei Muntiacini (rappresentata attualmente dai muntjak), svilupparono palchi decidui e aumentarono le dimensioni; fu solo con la comparsa dei primi rappresentanti della tribù Cervini che questi animali assunsero un aspetto simile alle specie attuali più conosciute. Un genere enigmatico del Miocene medio è Palaeoplatyceros, già dotato di larghi palchi a ventaglio.
L'eurasiatico Cervavitus, originatosi nel Miocene superiore, è un buon candidato all'origine dei cervi attuali, e lo stesso genere Cervus è di poco posteriore (Pliocene inferiore, circa 5 milioni di anni fa). I daini (genere Dama) esistono dal Pleistocene inferiore (1,8 milioni di anni fa). La tribù dei cervini (apparsa dapprima con forme arcaiche come Croizetoceros) comprende anche forme estinte dai palchi eccezionalmente ramificati (Eucladoceros) e altre forme dai palchi semplici e dalle forme snelle (Metacervoceros, Pseudodama), mentre i megacerini (inizialmente noti con forme come Arvernoceros), di cui fa parte il ben noto cervo delle torbiere (Megaloceros giganteus), comprendono i più grandi cervi mai esistiti, con palchi che sfioravano i 4 metri di larghezza. Alcuni cervi megaceri raggiunsero le isole del Mediterraneo, dove diedero origine a forme nane nel corso del Pleistocene (Candiacervus).
La sottofamiglia dei capreolini (Capreolinae), che comprende i cervi americani, le alci, le renne e i caprioli, comparve nel Miocene superiore con il genere Procapreolus, affine ai caprioli attuali. In particolare si pensa che i cervidi americani si siano differenziati circa 5 milioni di anni fa nelle foreste del Nordamerica e della Siberia. Il ceppo delle alci, nel Pleistocene, attraverso Libralces diede origine al gigantesco Cervalces, mentre le renne esistono almeno dal Pleistocene inferiore in Asia, da dove migrarono in Nordamerica. Il genere canadese Torontoceros potrebbe essere stato strettamente imparentato con le renne. Il Nordamerica fu inoltre terra di conquista, qualche milione di anni prima, anche dei cosiddetti cervi americani: il genere attuale Odocoileus è conosciuto a partire dal Pliocene inferiore. Appena riformatosi, l'istmo di Panama permise il passaggio dei cervi in Sudamerica, dove proliferarono nel Pleistocene (Morenelaphus, Antifer) e sono ancora presenti con forme tipiche (Blastocerus, Ozotoceros) o aberranti (Pudu puda).
Vi sono circa 54 specie di Cervidi nel mondo (più una estintasi in epoca recente), ripartite in tre sottofamiglie[1]:
Sebbene non siano facilmente addomesticabili come ovini, capre, maiali e bovini, i rapporti tra persone e cervi sono molto antichi e antico è il loro uso in gastronomia. Il cervo ha avuto per molto tempo una grande importanza economica per gli esseri umani grazie al gusto della sua carne, che è considerata squisita da cuochi rinomati e buongustai. La carne dei cervi è la principale ragione per cui sono cacciati e allevati.
I cervidi (Cervidae Goldfuss, 1820) sono una famiglia di mammiferi artiodattili, molti dei quali sono noti con il nome comune di cervo.
Circa quindecim,
sub quattuor subfamiliis.
Cervidae (binomen a Goldfuss anno 1820 statutum) sunt familia mammalium herbivorum subordinis Ruminantium.
Cervidae (binomen a Goldfuss anno 1820 statutum) sunt familia mammalium herbivorum subordinis Ruminantium.
Elniniai (lot. Cervidae) – porakanopių (Artiodactyla) žinduolių šeima. Gyvūnai proporcigi, ilgomis, lieknomis kojomis. Patinai turi šakotus ragus, o šiaurinio elnio raguotos ir patelės. Tik nedaugelis rūšių neturi ragų. Visai susiformavę ragai yra iš labai kieto kaulo, be raginės makšties, kasmet metami ir užauginami iš naujo. Jaunas ragas minkštas, apaugęs plaukuota oda, su kraujagyslėmis.
Paplitę visuose žemynuose, išskyrus Antarktidą. Žinoma 40 rūšių (Lietuvoje – 5):
Pošeimis. Muntjakai (Muntiacinae)
ir kt.
Kuoduotieji elniai (Elaphodus)
Pošeimis. Elniai (Cervinae)
ir kt.
Tikrieji elniai (Cervus)
Dovydo elniai (Elaphurus)
Pošeimis. Vandeninės stirnos (Hydropotinae)
Vandeninės stirnos (Hydropotes)
Pošeimis. Stirnos (Capreolinae)
Amerikiniai elniai (Odocoileus)
Stirnos (Capreolus)
Briedžiai (Alces)
Šiauriniai elniai (Rangifer)
Baliniai elniai (Blastoceros)
Pampiniai elniai (Ozotoceros)
Andiniai elniai (Hippocamelus)
Mazamos (Mazama)
Elniukai pudu (Pudu)
Elniniai (lot. Cervidae) – porakanopių (Artiodactyla) žinduolių šeima. Gyvūnai proporcigi, ilgomis, lieknomis kojomis. Patinai turi šakotus ragus, o šiaurinio elnio raguotos ir patelės. Tik nedaugelis rūšių neturi ragų. Visai susiformavę ragai yra iš labai kieto kaulo, be raginės makšties, kasmet metami ir užauginami iš naujo. Jaunas ragas minkštas, apaugęs plaukuota oda, su kraujagyslėmis.
Paplitę visuose žemynuose, išskyrus Antarktidą. Žinoma 40 rūšių (Lietuvoje – 5):
Pošeimis. Muntjakai (Muntiacinae)
Indijos muntjakas (Muntiacus muntjak) Kinijos muntjakas (Muntiacus reevesi) Juodasis muntjakas (Muntiacus crinifrons)ir kt.
Kuoduotieji elniai (Elaphodus)
Kuoduotasis elnias (Elaphodus cephalophus)Pošeimis. Elniai (Cervinae)
Danielius (Dama dama) Aksis arba Indijos elnias (Axis axis) Kiaulinis elnias (Axis porcinus)ir kt.
Tikrieji elniai (Cervus)
Baltasnukis elnias (Cervus albirostris) Elnias vapitis (Cervus canadensis) Barasinga (Cervus duvaucelii) Taurusis elnias (Cervus elaphus) Lyraragis elnias (Cervus eldii) Dėmėtasis elnias (Cervus nippon) Karčiuotasis zambaras (Cervus timorensis) Indinis zambaras (Cervus unicolor)Dovydo elniai (Elaphurus)
Dovydo elnias (Elaphurus davidianus)Pošeimis. Vandeninės stirnos (Hydropotinae)
Vandeninės stirnos (Hydropotes)
Vandeninė stirna (Hydropotes inermis)Pošeimis. Stirnos (Capreolinae)
Amerikiniai elniai (Odocoileus)
Juodauodegis elnias (Odocoileus hermionus) Baltauodegis elnias (Odocoileus virginianus)Stirnos (Capreolus)
Stirna (Capreolus capreolus)Briedžiai (Alces)
Briedis (Alces alces)Šiauriniai elniai (Rangifer)
Šiaurinis elnias (Rangifer tarandus)Baliniai elniai (Blastoceros)
Balinis elnias (Blastocerus dichotomus)Pampiniai elniai (Ozotoceros)
Pampinis elnias (Ozotoceros bezoarticus)Andiniai elniai (Hippocamelus)
Pietų Andų elnias (Hippocamelus bisulcus) Šiaurinis Andų elnias (Hippocamelus antisensis)Mazamos (Mazama)
Didžioji mazama (Mazama americana) Pilkoji mazama (Mazama gouazoupira) Mažoji mazama (Mazama rufina) Nykštukinė mazama (Mazama chunyi)Elniukai pudu (Pudu)
Pietinis pudu (Pudu pudu) Šiaurinis pudu (Pudu mephistophiles)Briežu dzimta (Cervidae) ir pārnadžu kārtas (Artiodactyla) atgremotāju apakškārtas (Ruminantia) dzimta, kurā ietilpst 53 mūsdienās dzīvojošas sugas. Pazīstamākās sugas ir staltbriedis, alnis, ziemeļbriedis, stirna un dambriedis. Briežu raksturīga pazīme ir ragi, kuri aug tikai tēviņiem, izņemot ziemeļbriežus un ūdensbriežus. Ragi katru gadu tiek nomesti, un katru gadu tie ataug no jauna. Ar to briežu dzimta atšķiras, piemēram, no antilopēm, kuras ragus nemaina nekad.
Briežu dzimtas dzīvnieki savvaļā dzīvo Eirāzijā, Amerikā un Āfrikā, lai gan Āfrikā ir sastopama tikai 1 suga — staltbriedis (Cervus elaphus), kas sastopams Ziemeļāfrikā Atlasa kalnos. Briežu dzimtas dzīvnieki mājo visdažādākajās biomās, sākot ar tundru un beidzot ar tropu lietus mežiem. Lai arī lielākā daļa dzīvo mežos, dažas sugas izvēlas atklātu biomu — prēriju. Lielā auguma sugas visbiežāk ir sastopamas mērenā klimata joslā. Mazā auguma sugām vislielākā dažādība ir Dienvidamerikā un Centrālamerikā. Bet kopumā vislielākā briežu sugu dažādība ir sastopama Ziemeļamerikā, un Eirāzijas kontinentā visvairāk sugu dzīvo Āzijā.
Latvijā savvaļā ir sastopamas 3 briežu dzimtas sugas: staltbriedis, stirna (Capreolus capreolus) un alnis (Alces alces).[1]
Senākās briežu dzimtas dzīvnieku fosilijas ir atrastas Eiropā. Tie dzīvoja oligocēna laikā un izskatījās līdzīgi mūsdienu mundžakiem. Vēlāko laiku aizvēsturiskie brieži kļuva lielāki augumā un ar lielākiem ragiem. To ragi bija iespaidīgāki un žuburaināki kā mūsdienu briežiem, piemēram, milzu brieža (Megaloceros) ragu platums sasniedza 3,5 metrus. Aizvēsturiskie brieži ātri izplatījās citos kontinentos, Ziemeļāfriku ieskaitot.
Briežu dzimtas dzīvnieki augumā var būt ļoti dažādi. Tie var būt gan lieli, gan mazi. Mazākais ir ziemeļpudubriedis (Pudu mephistophiles), kas sver tikai 10 kg, toties lielākais ir alnis, kas vidēji sver 431 kg. Kopumā briežu dzimtas dzīvniekiem ir kompakti ķermeņi, garas, spēcīgas kājas un īsas astes. Tie ir izveicīgi un piemēroti dzīvei mežā. Tie labi lec, skrien un peld.
Briežu dzimtas dzīvnieki ir zālēdāji, un kā visiem atgremotājiem tiem ir 4 kameru kuņģis. To zobi ir piemēroti, lai sakošļātu dažādus augus, krūmu zarus un koku mizas ieskaitot. Tiem nav augšējo priekšzobu, to vietā briežu dzimtas dzīvniekiem augšžoklī ir raupjš sabiezinājums. Staltbrieži Rama salā Skotijā pie iespējas barojas ar putnu mazuļiem. Zinātnieki to skaidro ar minerālvielu trūkumu salas augos, lai tēviņi spētu izaudzēt ragus.[2] Ķīnas ūdensbriedim, cekulainajam briedim un mundžakiem ir pagarināti augšējie ilkņi. Tie ir asi un tik gari, ka redzami ārpus mutes. Toties daudzām citām sugām augšējo ilkņu nav vispār.[3]
Gandrīz visiem briežu dzimtas dzīvniekiem virs acīm ir sejas dziedzeri, kas satur spēcīgus smaržas feromonus. Tos brieži lieto, lai iezīmētu savu teritoriju. Tēviņiem, kad tie ir dusmīgi vai uztraukti, dziedzeri plaši atveras un izdala specifisko aromātu. Briežu dzimtas dzīvniekiem nav žultspūšļa. Acīs tiem ir gaismas membrāna (tapetum lucidum), kas atstaro gaismu un nakts laikā uzlabo redzi.
Visiem briežu dzimtas sugu tēviņiem, izņemot Ķīnas ūdensbriedi, ir ragi. Dažām sugām arī mātītēm ir ragu pauguriņi, ragu aizmetņi, bet tikai ziemeļbrieža (Rangifer tarandus) mātītei ir nelieli radziņi. Ragiem augot, tie ir mīksti, bagātīgi apasiņoti un klāti ar samtainu ādiņu. Pirms riesta laika sākuma ragi nokaļķojas un kļūst cieti kā kauls. Samtainā āda tiek noberzta, atsedzot jaunos ragus. Pēc riesta starp ragu pamatni un ragiem izveidojas mīksto audu slānītis, lēnām atdalot ragus, līdz tie nokrīt.
Riesta laikā tēviņi lieto ragus, lai cīnītos savā starpā, noskaidrojot, kurš ir spēcīgāks un veiklāks un kuram ir izredzes pievērst mātītes uzmanību. Katrai sugai ir atšķirīga ragu forma, žuburojums un lielums. Tomēr, jo vecāks tēviņš, jo iespaidīgāki tā ragi.
Briežu dzimtas dzīvnieki ir izvēlīgi ēdāji. Pamatā tie barojas ar koku un krūmu lapām, dzinumiem, jaunu, maigu zāli, jauniem krūmu zariem, augļiem, ķērpjiem un sēnēm. Atšķirībā no citiem atgremotājiem, tie izvairās no šķiedrvielām bagātiem augiem un pēc iespējas izvēlas maigas un viegli sagremojamas augu daļas.
Gandrīz visiem briežu dzimtas dzīvniekiem mazuļus audzina tikai mātītes. Parasti piedzimst 1—2 mazuļi. Grūsnības periods ir apmēram 10 mēneši. Lielākā daļa mazuļu piedzimst lāsumainos kažociņos. Jau pirmajā ziemā kažoks iegūst pieauguša dzīvnieka krāsojumu. Jau savas dzīves pirmajās 20 minūtēs mazulis sāk staigāt. Pēc piedzimšanas māte to nolaiza tīru, lai tam nebūtu nekādas smaržas un plēsēji to nevarētu saost. Pirmo nedēļu mazulis tiek noslēpts zālē, līdz tas ir pietiekami spēcīgs, lai visur mātei sekotu. Māte pirmajā nedēļā to bieži atstāj vienu.[4] Māte un mazulis paliek kopā apmēram 1 gadu. Jaunie tēviņi pamet māti un pamatā to nekad vairs neredz, bet jaunās mātītes reizēm atgriežas pie savas mātes ar savu mazuli un veido ar māti kopīgu nelielu ģimenes baru.
Kanādas brieža govs baro mazuli
Aksisbriedis (Axis axis)
Dambriedis (Dama dama)
Dāvida brieži (Elaphurus davidianus) riesta cīņā
Ķīnas mundžaks (Muntiacus reevesi)
Indijas mundžaks (Muntiacus muntjak)
Baltastes briedis (Odocoileus virginianus)
Amerikas sarkanā mazama (Mazama americana)
Eiropas stirna (Capreolus capreolus)
Ziemeļbriedis (Rangifer tarandus)
Briežu dzimta (Cervidae)
Briežu dzimta (Cervidae) ir pārnadžu kārtas (Artiodactyla) atgremotāju apakškārtas (Ruminantia) dzimta, kurā ietilpst 53 mūsdienās dzīvojošas sugas. Pazīstamākās sugas ir staltbriedis, alnis, ziemeļbriedis, stirna un dambriedis. Briežu raksturīga pazīme ir ragi, kuri aug tikai tēviņiem, izņemot ziemeļbriežus un ūdensbriežus. Ragi katru gadu tiek nomesti, un katru gadu tie ataug no jauna. Ar to briežu dzimta atšķiras, piemēram, no antilopēm, kuras ragus nemaina nekad.
Rusa, sambar, atau menjangan (Bahasa Inggeris: deer) adalah haiwan mamalia pemamah biak (ruminan) yang termasuk keluarga Cervidae. Salah satu ciri khas rusa adalah adanya antler (tanduk rusa), dan bukan tanduk, yang merupakan pertumbuhan tulang yang berkembang setiap tahun (biasanya pada musim panas) terutama pada rusa jantan (walaupun ada beberapa pengecualian). Ada sekitar 34 spesies rusa di seluruh dunia yang terbahagi menjadi dua kelompok besar: kelompok rusa dunia lama yang termasuk subfamilia Muntiacinae dan Cervinae; serta kelompok rusa dunia baru, Hydropotinae dan Odocoilinae.
Maklumat mengenai keluarga Cervidae di Animal Diversity Web
Jika anda melihat rencana yang menggunakan templat {{tunas}} ini, gantikanlah ia dengan templat tunas yang lebih spesifik.
Rusa, sambar, atau menjangan (Bahasa Inggeris: deer) adalah haiwan mamalia pemamah biak (ruminan) yang termasuk keluarga Cervidae. Salah satu ciri khas rusa adalah adanya antler (tanduk rusa), dan bukan tanduk, yang merupakan pertumbuhan tulang yang berkembang setiap tahun (biasanya pada musim panas) terutama pada rusa jantan (walaupun ada beberapa pengecualian). Ada sekitar 34 spesies rusa di seluruh dunia yang terbahagi menjadi dua kelompok besar: kelompok rusa dunia lama yang termasuk subfamilia Muntiacinae dan Cervinae; serta kelompok rusa dunia baru, Hydropotinae dan Odocoilinae.
Hertachtigen (Cervidae) zijn herkauwende evenhoevigen, die zich kenmerken door het gewei van het mannetjeshert. Een mannelijk hert heet hert of bok en een vrouwelijk hert heet hinde. Bij reeën spreekt men echter gewoonlijk van bok en geit en bij rendieren en elanden van stier en koe. Er zijn zo'n veertig soorten in 16 geslachten en vier onderfamilies.
De mannetjes (bij het rendier ook de vrouwtjes) dragen een gewei dat ze jaarlijks afwerpen, waarschijnlijk om energie te besparen in voedselarme jaargetijden. Een nieuw gewei wordt meestal groter en complexer dan het vorige. De grootte en de complexiteit van geweien tonen de gezondheid en leeftijd van de mannetjes en zorgen zo voor dominantie. Bij de Chinese waterree, een primitieve soort, ontbreekt het gewei volledig.
Herten verschillen in grootte en gewicht, van de Chileense poedoe, die slechts 38 centimeter hoog en 8 kilogram zwaar kan worden, tot de eland, die 2,30 meter hoog en 800 kilogram zwaar kan worden.
Alle herten hebben een kortharige vacht, lenige lichamen met slanke poten en nekken, een kort staartje, grote, hooggeplaatste oren en grote, aan de zijkant geplaatste ogen. Bij veel hertachtigen hebben de jongen een gevlekte vacht, die dient als camouflage op de bosbodem.
Herten komen voornamelijk voor in bossen en wouden, alhoewel sommige soorten ook op open grasvlakten, in moerassen en op toendra's leven. Ze leven in Europa, Azië en Noord- en Zuid-Amerika. Het edelhert komt ook voor in Noordwest-Afrika.
De vertegenwoordigers in Europa zijn: eland, damhert, ree, rendier en edelhert. In de Benelux komen het edelhert, het damhert en de ree voor. Het axishert leeft op Sri Lanka en India. De Chinese waterree (Hydropotes inermis, langs rivieroevers in China) lijkt op een ree, maar dan zonder gewei en met uitstekende bovenhoektanden. Het moerashert (Blastocerus dicholomus) leeft in Brazilië en het Virginiahert ten oosten van de Rocky Mountains. De kleine Chileense poedoe (Pudu pudu) leeft in de regenbossen.
Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Hertachtigen op Wikimedia Commons. Hertachtigen (Cervidae) zijn herkauwende evenhoevigen, die zich kenmerken door het gewei van het mannetjeshert. Een mannelijk hert heet hert of bok en een vrouwelijk hert heet hinde. Bij reeën spreekt men echter gewoonlijk van bok en geit en bij rendieren en elanden van stier en koe. Er zijn zo'n veertig soorten in 16 geslachten en vier onderfamilies.
Hjortedyr (Cervidae), stundom også kalla cervidar, er ei gruppe sky og varsame klauvdyr som varierer i storleik frå rundt 6-8 kg (sørleg pudu) til over 800 kg (elg). Det finst om lag 44 ulike nolevande artar, fordelt på 17 slekter i fire underfamiliar.
Hjortedyr (Cervidae), stundom også kalla cervidar, er ei gruppe sky og varsame klauvdyr som varierer i storleik frå rundt 6-8 kg (sørleg pudu) til over 800 kg (elg). Det finst om lag 44 ulike nolevande artar, fordelt på 17 slekter i fire underfamiliar.
Hjortedyr eller hjortefamilien (Cervidae), av noen også kalt cervider, er en familie som består av sky og varsomme fluktdyr, som i størrelse varierer fra de minste på omkring 6–8 kg (sørlig pudu) til kjemper på mer enn 800 kg (alaskaelg). Familien deles inn i to eller tre underfamilier og består av cirka 50 nålevende arter. Hjortedyr er partåede hovdyr (Artiodactyla) og drøvtyggere (Ruminantia).
Hjortedyra dukker opp i fossile funn fra tidlig miocen i Eurasia. Derfra migrerte trolig familien til Nord-Afrika senere i samme periode, men i dag finnes det kun en naturlig underart igjen på dette kontinentet - berberhjort (Cervus elaphus barbarus). I miocen migrerte så trolig familien til Nord-Amerika, og da Panamalandbrua oppsto i sen pliocen videre til Sør-Amerika.
Det har hersket forvirring omkring akkurat når Cervidae (hjortefamilien) oppsto. Det er nemlig enorm forskjell i alder på estimater av fossile funn og estimater gjort med moderne teknologi (mitokondrielt genom) av dagens arter. De fossile funnene peker mot en opprinnelse for omkring 20 millioner år siden (+/- 2 mya), mens moderne forskning peker mot en delingen for omkring 7,7–9,6 mya.[1] Det var derfor et stort gap mellom de fossile bevisene og de moderne molukylære estimatene for opprinnelsen. Den fossile arten som ble benyttet som kalibreringspunkt viste seg imidlertid ikke å være nært beslektet med dagens hjortedyr. Det var en art med et solitært gevir, i motsetning til dagens hjortedyr som alle enten har ett par eller ingen gevir. Det viste seg senere at den fossile arten ikke kunne plasseres i Cervidae.[2]
Gilbert et al. (2006) mente altså at delingen skjedde for omkring 7,7–9,6 mya.[1] Zhang & Zhang (2012) estimerer (gjennom sin studie med fullstendig mitokondrielt genom) imidlertid at det må ha skjedd noe tidligere, for omkring 6–8 mya.[2]
Zhang & Zhang (2012) estimerer at Cervidae delte seg i to distinkte klader (Plesiometacarpalia og Telemetacarpalia) for omkring 7,17 mya. Den ene linjen (Telemetacarpalia) førte til vannhjorter (Hydropotinae) og oppsto trolig for omkring 6,15 mya (den mest basale nålevende linjen av hjortedyr), rein (Rangifer) og mulhjorter (Odocoileus). De to sistnevnte splittet trolig lag med vannhjortene for omkring 3,91 mya. Den andre linjen (Plesiometacarpalia) førte til alle andre hjortedyr, men den separerte i to distinkte klader for omkring 6,13 mya. Den ene førte til duskhjorter (Elaphodus) for omkring 5,21 mya og muntjaker (Muntiacus) for omkring 2,48 mya, mens den andre førte til ekte hjorter (Cervus) for omkring 3,32 mya.[2]
Hjortedyr finnes i dag naturlig på alle kontinenter, unntatt Australia og Antarktis. Det er dessuten få hjortedyr i Afrika og i de store ørkenområdene i verden. Noen arter har blitt introdusert til steder der de ikke lever naturlig eller var utdødd.
I Norge finnes rådyr, rein, hjort og elg naturlig. Dessuten er dåhjort introdusert hit. Viltlevende dåhjort er imidlertid et resultat av rømninger fra viltoppdrett. Arten har etablert seg med en vill bestand i Østfoldtraktene, blant annet på Hankø og øst for Glomma.[3]
Hjortedyr er meget hurtige dyr. En fellesnevner for alle er lange, tynne lemmer som ender i klover. Kroppen er gjerne langstrakt og dyra har store øyne som sitter på siden av hodet, slik at de lett oppfanger bevegelse og raskt kan flykte fra eventuelle fiender. Derfor kalles de også fluktdyr.
Hjortedyr har hårkledde hornstilker på hodet som kalles et gevir. Geviret felles hvert år og vokser ut på nytt. Det består av beinvev. I vekstperioden er horna dekket av et hudlag, kalt basthud. Basten har et rikt nettverk av nerveceller og blodårer som sørger for tilførsel av næringsstoffer under tilveksten. Når geviret er ferdig utvokst, tørker basten ut og hannen fjerner restene gjennom å «feie» geviret mot trær, busker og kratt. Som regel utvikler bare hannen gevir, men det finnes et par unntak. Hos reinsdyr har også hunnene gevir. De er imidlertid ikke like prangende som hos hannen. Vannrådyr (Hydropotes inermis) har ingen av kjønnene gevir, men hannen har støttenner.
Hjortedyr har firekamret mage. De jorter og har en bakterieflora som er spesielt innrettet på å fordøye plantevekster (planteetere).
Hjortedyra er stort sett å regne som flokkdyr. Flokkene består av alt fra noen få individer til mange titalls dyr, avhengig av art, kjønn, alder og årstid. Noen arter regnes også som solitære (lever ensomme). De fleste artene er polygame. Hannene sloss om retten til å pare seg og samler gjerne hunnene i såkalte haremlignende flokker. Den sterkestes rett sikrer artens framtid, gjennom at de største og sterkeste hannen som regel er de som får pare seg og føre genene videre.
Inndelingen under er i henhold til Hernandez-Fernandez og Vrba (2005)[4], som forutsetter tre underfamilier. Det hersker imidlertid usikkerhet om inndelingen, også med hensyn til antallet arter. I en nyere inndeling deles familien inn i kun to underfamilier; Cervinae (egentlig Plesiometacarpalia) og Capreolinae (egentlig Telemetacarpalia).[1][2][5] Da inngår gjerne Hydropotes (vannhjorter) under tribuset Capreolini (av og til som søstergruppen til eurasiske rådyr) i underfamilien Capreolinae, som da også inkluderer tribusene Alceini og Rangiferini.[1][5] Familien trenger revidering, siden mange arter fortsatt er svært lite forsket på. Det kommer blant annet klart til uttrykk i Colin Groves (2016) studie av Artiodactyla i Kina.[5] Zhang & Zhang (2012) slår imidlertid grundig fast at Cervidae er ei monofyletisk gruppe og at Hydropotes tilhører underfamilien Telemetacarpalia (også kalt Capreolinae).[2] Derfor må videre endringer påregnes når nye studier publiseres.
Inndelingen under er ny og følger Heckeberg et al. (2016).[6] Slektsnavn i „gåsetegn“ antyder at arten kanskje må bytte slektsnavn.
Cervidae Cervinae Cervini„Mazama“ gouazoubira
„Mazama“ chunyi
„Hippocamelus“ antisensis
„Mazama“ nemorivaga
„Mazama“ rufina
„Pudu“ mephistophiles
Hjortedyr eller hjortefamilien (Cervidae), av noen også kalt cervider, er en familie som består av sky og varsomme fluktdyr, som i størrelse varierer fra de minste på omkring 6–8 kg (sørlig pudu) til kjemper på mer enn 800 kg (alaskaelg). Familien deles inn i to eller tre underfamilier og består av cirka 50 nålevende arter. Hjortedyr er partåede hovdyr (Artiodactyla) og drøvtyggere (Ruminantia).
Multimedia w Wikimedia Commons Jeleniowate[2][3], pełnorożce (Cervidae) – rodzina ssaków z rzędu parzystokopytnych (Artiodactyla). Należą do niej zwierzęta o kostnym, pełnym porożu (w przeciwieństwie do rogów) ulegającym u większości gatunków corocznej zmianie. Przykładowi przedstawiciele to: renifer tundrowy, mulak białoogonowy, mundżak indyjski, jeleń szlachetny, sarna europejska, łoś euroazjatycki, daniel zwyczajny, czy jeleń wschodni.
Jeleniowate zamieszkują lasy, lasostepy, tereny bagniste i tundrę wszystkich kontynentów poza Australią, gdzie niektóre gatunki zostały introdukowane. Żyją na równinach i w górach. Niektóre gatunki przystosowały się do życia w agroekosystemach sąsiadujących z lasami (sarna, jeleń wirginijski, mazama ruda).
Są to zwierzęta wysmukłe i dobrze przystosowane do biegu, mają silną szyję i głowę zwężającą się ku przodowi. Przednia część głowy nad pyskiem, zwana chrapami, jest u prawie wszystkich jeleniowatych naga, jedynie renifery mają chrapy owłosione. Warga górna jest nieprzedzielona, a w górnej szczęce są osadzone kły (tzw. grandle), w górnej szczęce brak siekaczy, a zęby policzkowe nie mają wysokiej korony. Długie i zgrabne nogi są zakończone wąskimi, zaostrzonymi racicami, boczne niedorozwinięte palce kończą się raciczkami, tzw. repetkami lub szpilami. Ogon jest zwykle bardzo krótki. Samice mają dwie pary sutków. Uzębienie składa się z 32–34 zębów.
Poroże u wszystkich prawie gatunków (z wyjątkiem reniferów) występuje tylko u samców. Stanowi oręż niezbędny bykowi do obrony i w walce o samice podczas godów.
Owłosienie gładkie lub szorstkie, z dobrze rozwiniętą warstwą włosów wełnistych. U niektórych gatunków formuje się broda, grzywa, czub lub kołnierz, latem uwłosienie jest plamiste, a zimą jednolite. Zwykle młode są wyraźnie plamiste, mają biało cętkowany tułów, niekiedy również szyję. Na tyle ciała występuje jasna plama, tak zwane lustro, wyraźniejsze w zimie niż w lecie. Jeleniowate zmieniają sierść dwa razy do roku.
Wszystkie gatunki jeleni żywią się pokarmem roślinnym. Żyją zwykle w stadach, samce niektórych gatunków, zwłaszcza starsze – wybierają samotniczy tryb życia. Dojrzewają płciowo w wieku 0,5–3 lat. W porze godowej samce prowadzą pomiędzy sobą zażarte walki. Ciąża trwa od 6–10 miesięcy. Samica rodzi zwykle raz do roku jedno młode, tylko niektóre gatunki rodzą troje i więcej młodych.
Najdawniejsze szczątki jeleniowatych pochodzą z oligocenu. W plejstocenie żyły jelenie o kolosalnym porożu, jak np. jeleń olbrzymi (Megaloceros giganteus).
Do rodziny należą następujące podrodziny[2][4]:
Jeleniowate, pełnorożce (Cervidae) – rodzina ssaków z rzędu parzystokopytnych (Artiodactyla). Należą do niej zwierzęta o kostnym, pełnym porożu (w przeciwieństwie do rogów) ulegającym u większości gatunków corocznej zmianie. Przykładowi przedstawiciele to: renifer tundrowy, mulak białoogonowy, mundżak indyjski, jeleń szlachetny, sarna europejska, łoś euroazjatycki, daniel zwyczajny, czy jeleń wschodni.
Os cervídeos, cervos (latim científico: Cervidae) ou ainda veados (do latim venatu, "caça morta"[2][3])[2][nota 1] constituem uma família de animais ungulados artiodáctilos e ruminantes, à qual pertencem animais como a corça, o alce e o caribu. Os cervídeos estão geograficamente bem distribuídos por todos os continentes exceto Austrália e Antártida. O grupo distingue-se dos outros ruminantes por ter galhadas em vez de cornos. As galhadas são estruturas ossificadas que se desenvolvem todos os anos, presentes geralmente apenas nos machos. Os cervídeos são herbívoros com alimentação específica devido à pouca especialização do seu estômago, que não digere vegetação fibrosa como erva. Assim, os cervídeos alimentam-se principalmente de rebentos, folhas, frutos e líquenes. Têm ainda elevados requerimentos nutricionais de minerais que lhes permitam crescer novas galhadas todos os anos.
Apesar de nunca terem sido domesticados com sucesso, os cervídeos tiveram grande importância histórica enquanto animal de caça e fonte de alimento.
A lista é baseada nos estudos de Randi, Mucci, Claro-Hergueta, Bonnet and Douzery (2001); Pitraa, Fickela, Meijaard, Groves (2004); Ludt, Schroeder, Rottmann and Kuehn (2004); Hernandez-Fernandez and Vrba (2005); Groves (2006); Ruiz-Garcia, M., Randi, E., Martinez-Aguero, M. e Alvarez D. (2007); Duarte, J.M.B., Gonzalez, S. and Maldonado, J.E. (2008); Groves and Grubb (2011)[4]
Os cervídeos são normalmente representados em heráldica pelo veado. Cabeças de veados e hastes também aparecem como cargas.
Armas de Dotternhausen, Alemanha
Armas de Raon aux Bois, França
Os cervídeos, cervos (latim científico: Cervidae) ou ainda veados (do latim venatu, "caça morta") constituem uma família de animais ungulados artiodáctilos e ruminantes, à qual pertencem animais como a corça, o alce e o caribu. Os cervídeos estão geograficamente bem distribuídos por todos os continentes exceto Austrália e Antártida. O grupo distingue-se dos outros ruminantes por ter galhadas em vez de cornos. As galhadas são estruturas ossificadas que se desenvolvem todos os anos, presentes geralmente apenas nos machos. Os cervídeos são herbívoros com alimentação específica devido à pouca especialização do seu estômago, que não digere vegetação fibrosa como erva. Assim, os cervídeos alimentam-se principalmente de rebentos, folhas, frutos e líquenes. Têm ainda elevados requerimentos nutricionais de minerais que lhes permitam crescer novas galhadas todos os anos.
Apesar de nunca terem sido domesticados com sucesso, os cervídeos tiveram grande importância histórica enquanto animal de caça e fonte de alimento.
Cerbul (Cervus elaphus L., familia Cervidae) este un mamifer erbivor din categoria rumegătoare, paricopitate (Artiodactyla). Familia Cervidae cuprinde circa 49 de specii, din care se mai pot aminti căprioara, renul și elanul. Caracteristice pentru cerb sunt coarnele ramificate care, de obicei, cresc numai la masculi și culoarea brun-roșcată, cu un accentuat dimorfism sexual.
Cerbii masculi sunt mai mari decât ciutele (femelele) și, spre deosebire de acestea, prezintă coarne caduce. Ca ordin de mărime, masculii au greutăți cuprinse între 180 – 300 kg, iar ciutele între 80 – 150 kg. Masculii pierd coarnele la începutul fiecărei luni martie, fenomen care se întinde, în funcție de vârsta și vigurozitatea fiecăruia dintre cerbi, chiar până în luna mai. La iezi , atunci când împlinesc vârsta de 1 an, în luna mai, începe creșterea primului rând de coarne, creștere care se termină în septembrie. Aceste coarne sunt, de regulă, sulițe lungi de 20–30 cm, fără rozete.
Longevitatea cerbului este apreciată la circa 18-20 ani, însă în natură cerbii ajung rar la această vârstă. La vârsta de 12-14 ani cerbii ajung la maturitate. Vârsta exemplarelor vii se apreciază în funcție de aspectul exterior și trofeu, iar cea a animalelor împușcate după uzura danturii.
În perioada împerecherii masculul mugește, bocănește sau boncăluiește. Speriat, are un brăhnit nazal, ca de altfel și femela. Cerbii au mirosul dezvoltat, auzul bun, însă văzul este slab. Cerbul poate observa mai mult mișcarea decât figura omului. Se poate apropia de om până la aproximativ 15 metri fără a-l observa.
Cerbul se adăpostește în zonele cu păduri întinse, care cuprind porțiuni de poieni sau luminișuri cu izvoare, care le oferă liniște și posedă surse de hrană. Este întâlnit și la câmpie, destul de des, acoperind, cel puțin teoretic, întreg arealul dintre zona alpină și malul mării.
Hrana este deficitară pentru cerb în perioada iernii, ca de altfel pentru toate cervidele. Iarna hrana cerbului se compune din lujeri (tulpină sau porțiune de tulpină subțire la plantele erbacee și ramură tânără de 1-2 ani la plantele lemnoase), muguri și uneori scoarță de copac, frunze verzi rămase sub zăpadă, diferite frunze și ierburi uscate, precum și plante verzi din terenurile cultivate agricol. Ghinda și jirul constituie hrana de bază. Acceptă și reacționează bine la hrana administrată complementar de om: fân, frunzare (frunze uscate servind ca așternut sau nutreț pentru vite), suculente (nutrețuri provenite din plante cu tuberculi și din rădăcinoase) și concentrate.
Lupul este dușmanul natural cel mai de temut al cerbului. Pagube mai reduse fac și râsul și ursul. Mai nou, câinii hoinari sălbăticiți tind să înlocuiască lupul, mai ales în prădarea vițeilor.
Cerbul este sociabil de toamna până primăvara, perioadă în care masculii se grupează pe cârduri conduse de un cerb tânăr, iar femelele în cârduri separate de ciute, conduse de ciuta cea mai în vârstă. Doar cerbii foarte bătrâni sau foarte puternici trăiesc solitari. Împerecherea începe în luna septembrie, mai întâi în zonele de șes, apoi și la munte, terminându-se cu a doua jumătate a lunii octombrie. Între cerbii masculi se duc lupte aprige, pentru supremația cârdurilor de ciute. Este de reținut că în această perioadă, cerbii elimină un miros specific, ușor de perceput chiar și de către om. Ciutele fată, de regulă, câte 1-2 viței, foarte rar 3, care își pot urma mama la 1-2 ore după naștere.
Sezonul de vânătoare este cuprins între 1 septembrie - 15 decembrie pentru masculi, iar pentru ciute se termină mai târziu, la 15 februarie. Trofeul îl constituie coarnele cu craniu sau cu o parte din acesta. Trofeele neconvenționale sunt "perlele" (canini reduși), părul din coamă, „crucea Hubertus”. Vânătoarea se face cu carabină cu glonț de la calibrul 7 mm în sus. Perioada optimă de vânătoare este perioada boncănitului. Metodele de vânătoare sunt la pândă și dibuitul, cu sau fără chemătoare (boncănitoare). Împușcarea „la goarnă” este interzisă de lege. Selecția masculilor se face după aspectul extern general al coarnelor, după criteriile stabilite în cazul tuturor cervidelor.
http://www.waidmannsheil.ro/Cerbul%20comun.html[nefuncțională]
Cerbul (Cervus elaphus L., familia Cervidae) este un mamifer erbivor din categoria rumegătoare, paricopitate (Artiodactyla). Familia Cervidae cuprinde circa 49 de specii, din care se mai pot aminti căprioara, renul și elanul. Caracteristice pentru cerb sunt coarnele ramificate care, de obicei, cresc numai la masculi și culoarea brun-roșcată, cu un accentuat dimorfism sexual.
Jeleňovité (lat. Cervidae) sú čeľaď prežúvavcov.
Typickým znakom (okrem srnčekov) sú parohy, ktoré periodicky narastajú samcom (pri soboch aj samiciam), a chýbajúci žlčový vačok. Na tele majú kožné pachové žľazy slúžiace na komunikáciu medzi jedincami druhu.
čeľaď jeleňovité:
Staršie sem patrila aj podčeľaď kabary (Moschinae), ktorá dnes tvorí samostatnú čeľaď kabarovité (Moschidae).
Commons ponúka multimediálne súbory na tému Jeleňovité
Wikidruhy ponúkajú informácie na tému Jeleňovité
Jeleňovité (lat. Cervidae) sú čeľaď prežúvavcov.
Typickým znakom (okrem srnčekov) sú parohy, ktoré periodicky narastajú samcom (pri soboch aj samiciam), a chýbajúci žlčový vačok. Na tele majú kožné pachové žľazy slúžiace na komunikáciu medzi jedincami druhu.
Odocoileinae
Cervinae (pravi jeleni)
Hydropotinae
Muntiacinae (muntjaki)
Jeleni (znanstveno ime Cervidae) so se prvič pojavili v začetku oligocena. Najmanjši predstavnik je mošus, ki tehta okrog 10 kg, največji pa je los, ki tehta do 800 kg. Samci imajo na glavi razvejano rogovje, ki požene na nastavkih čelnice. Rogovje vsako leto odpade, na njegovem mestu pa zraste novo, večje. Rast rogovja uravnava moški spolni hormon testosteron, tako da so samice brez rogovja. Edinole pri severnem jelenu sta rogata oba spola.
Zobje jelenov imajo nizke zobne krone. Zgornja podočnika sta navadno bolj ali manj zakrnela, spodnja pa sta po obliki podobna sekalcem.
Prebavilo je močno specializirano za prehranjevanje z nizkokaloročno in težko prebavljivo rastlinsko hrano. Želodec je štiridelen, kar je značilno za vse prežvekovalce. Hrana najprej potuje v vrečast vamp. Ko žival počiva, gre v kapico, kjer se sprime v kepe, katere potujejo po požiralniku nazaj v usta. Žival sedaj hrano dobro prežveči in premeša s slino. Ta redka hrana sedaj potuje po požiralniku nazaj v tretji del želodca, imenovan devetogub, odtot pa v siriščnik, ki šele izloča prebavne sokove.
Na svetu obstaja približno 34 vrst jelenov, ki se delijo na dve večji skupini: jeleni starega sveta, ki vključujejo poddružini Muntiacinae and Cervinae; jeleni starega sveta, ki vključujejo poddružini Hydropotinae and Capreolinae. Razdelitev se nanaša na njihovo poreklo, in ne na njihovo sedanjo razširjenost: Hydropotes inermis, na primer je jelen novega sveta ampak ga danes najdemo le na Kitajskem in v Koreji.
Obstaja prepričanje, da so se jeleni novega sveta verjetno razvili pred 5 milijoni leti v gozdovih Severne Amerike in Sibirije, jeleni starega sveta pa v Aziji.
Jeleni (znanstveno ime Cervidae) so se prvič pojavili v začetku oligocena. Najmanjši predstavnik je mošus, ki tehta okrog 10 kg, največji pa je los, ki tehta do 800 kg. Samci imajo na glavi razvejano rogovje, ki požene na nastavkih čelnice. Rogovje vsako leto odpade, na njegovem mestu pa zraste novo, večje. Rast rogovja uravnava moški spolni hormon testosteron, tako da so samice brez rogovja. Edinole pri severnem jelenu sta rogata oba spola.
Hjortdjur (Cervidae) är en familj i underordningen idisslare (Ruminantia) som tillhör ordningen partåiga hovdjur (Artiodactyla). Det finns omkring 40 olika arter och till de vanligaste hör älg, kronhjort, ren, rådjur och dovhjort.
Honan kallas ko eller hind. Hanen betecknas som hjort bland annat när det gäller kronhjort och dovhjort, tjur eller bock. Avkomman kallas kalv eller kid. Undantag är renen, där honan kallas vaja och hanen sarv samt rådjuret där honan kallas get.
Hjortdjuren varierar i storlek från en hares till större än en hästs. De har en längd mellan 70 och 290 centimeter, en mankhöjd mellan 30 och 190 centimeter och en vikt mellan 7 och 800 kilogram. Den största arten är älgen och den minsta är sydlig pudu (Pudu puda). Hos de flesta arter finns en utpräglad könsdimorfism som visar sig genom att hanar är betydligt större än honor.
Angående kroppsform finns skillnader mellan de olika arterna. Det förekommer kraftigt byggda hjortdjur och smärta exemplar. Å andra sidan är extremiteterna alltid ganska slanka. Svansen är allmänt en liten stump. Pälsen är vanligtvis brun eller grå och några arter har prickar på kroppen, liksom ungdjuren hos de flesta arterna.
Hjortdjurens mage är liksom hos de flesta idisslare indelad i fyra kamrar. På så sätt har de möjlighet att nedbryta cellulosa.
Hos hjortdjur är den tredje och den fjärde tån förstorade och bara de når marken. Den första tån saknas helt och den andra tån är liksom den femte förminskad.
Hjortdjuren kännetecknas av att hanarna bär horn. Renen är den enda art där även honorna bär horn, dock mindre än hanens. Den enda arten i familjen som helt saknar horn är vattenrådjuret.[1]
Hornen används av hannarna för att imponera på motståndare och under strider för rätten att para sig. Alla hornbärande djur kan också använda hornen för att försvara sig mot rovdjur. Hornen sitter på ett tappliknande benutskott, rosenstocken, på pannbenet och består av benvävnad. Hornens form är avhängiga av arten och djurets ålder. Det förekommer enkla stänger och komplexa former med förgreningar och skovlar.
Första året är hornet ogrenat. Andra året tillkommer vanligen en tagg som kallas för ögontagg. När hornet får fler grenar kallas den andra i ordningen, från rosenstocken räknat, för istagg och den tredje mellantagg. Antalet grenar ökar under djurets levnad men inte nödvändigtvis med en om året.[2]
När hornen växer får de alla näringsämnen via ett hårigt hudskikt, basthuden, på utsidan. När hornen har fått sin slutgiltiga storlek skrapas huden bort och djuret har inte längre någon känsel i hornen. Efter parningstiden fälls [förtydliga] hornen innan de blir nybildade en tid senare. Hos arter med fastlagda parningstider är även tidpunkten för hornens bortkastning[förtydliga] bestämd (hos rådjuret och hos ren av hankön på senhösten, hos ren av honkön och andra europeiska arter under senvintern eller våren). Hos arter i tropiska områden finns ingen särskild tidpunkt.
Alla hjortdjur saknar framtänder i överkäken. I underkäken finns tre framtänder i varje käkhalva. Den övre hörntanden är hos arter som saknar horn eller har små horn (vattenrådjur, muntjak) förstorade och synliga utanför munnen. Hos de andra arterna är denna hörntand förminskad eller obefintlig. De undre hörntänderna liknar framtänder. I varje käkhalva finns tre premolarer och tre molarer. På så sätt är tandformeln 0/3 0-1/3 3/3 3/3, sammanräknad alltså 32 till 34 tänder.
I kyliga klimat skiftar hjortdjurens kroppsbehåring (fäll) efter årstiden. Vinterfällen är generellt mörkare än sommarfällen. Vinterfällens hårstrån är ihåliga och kraftigare än sommarfällens, men de är samtidigt skörare. Övergången från sommarfäll till vinterfäll sker i Norden gradvis under september/oktober. I maj/juni fälls vinterfällen. Detta sker vanligen fläckvis och hjortdjuren kan under denna period ge ett luggslitet intryck.
Familjen förekommer i Eurasien samt i Nord- och Sydamerika. I Afrika finns hjortdjur bara norr om Sahara. Dessutom är hjortdjur inplanterade i Australien, Nya Zeeland[3], Nya Guinea och några öar i Karibien. I Sverige förekommer arterna dovhjort, kronhjort, ren, rådjur och älg. Vitsvanshjorten som härstammar från Nordamerika blev 1934 införd i Finland och förekommer nu även i Sveriges nordöstra delar. I Danmark finns förvildade sikahjortar.
Hjortdjur lever i flera olika regioner och biotoper. De förekommer i öken, stäpper, träskmarker, skogar och i den arktiska tundran.
Individerna hos några arter lever ensamma men de flesta arter lever i grupper eller hjordar. Gruppernas storlek varierar efter art och levnadsområde. Oftast liknar dessa grupper ett harem, där en hane lever med flera honor och deras ungdjur och inte tillåter andra vuxna hanar i närheten. Därför har dessa arter ett polygynt parningsbeteende där en hane parar sig med flera honor. Före parningstiden förekommer ofta strider mellan hanarna för rätten att para sig. Under striden används de förstorade hörntänderna eller hornen. För kommunikationen mellan artfränderna och för att markera reviren används körtelvätskor som bildas vid huvudet eller vid fötterna.[förtydliga] Ibland markeras även med urin.
I tropiska regioner finns inga särskilda parningstider. I tempererade områden infaller dessa oftast på hösten eller vintern. Dräktigheten varar vanligtvis i 6 till 9 månader och ett eller två (ibland tre till fyra) ungdjur föds. Hos rådjuret vilar ägget efter befruktningen en tid innan den egentliga dräktigheten börjar. Ungarna kan gå direkt efter födelsen.
Hjortdjur är växtätare och livnär sig av olika växtdelar som blad, gräs, bark, knoppar och kvistar. Jämfört med slidhornsdjuren föredrar de mjukare växtdelar.
Människan började tidigt att jaga hjortdjur för deras kött och deras päls. Idag sker jakten även som sport och för att få hanarnas horn som trofé. En art, renen, blev domesticerade och är inte bara en källa för kött och päls utan även för mjölk och används samtidig som lastdjur. För jakten och som prydnad för olika parker infördes i olika världsdelar främmande hjortdjur. Så finns till exempel dovhjort i Nord- och Centraleuropa, vattenrådjur i Västeuropa och kronhjort i Australien och Nya Zeeland.
På så sätt ökade beståndet av några arter men andra arter blev hotad på grund av jakten och förstöringen av deras levnadsområde. En thailändsk art, Rucervus schomburgki, dog ut 1938.[4] En annan art, davidshjort, räddades bara genom avel i europeiska inhängningar, men beståndet är fortfarande hotad. IUCN listar fyra arter som starkt hotad (endangered) och sex andra arter som sårbar (vulnerable), för några arter saknas information.
Att fordon kolliderar med hjortdjur som kommit ut på vägar och järnvägar är relativt vanligt. 1983 dödades i Sverige 4 900 älgar på vägarna [5]. Olycksrisken är störst under skymning, tidig natt och gryning då hjortdjuren rör sig mycket.[6] Under snörika vintrar ökar också risken då hjortdjuren medvetet söker sig till de snöfria vägarna. De vanligaste åtgärderna för att minska dessa viltolyckor är att sätta ut varningsmärken och att sätta upp viltstängsel längs vägarna. För att hejda hjortdjur bör ett viltstängsel vara minst två meter högt.
I mytologin och kulturen förekommer ofta hjortdjur. Många teckningar i grottor från äldre stenåldern (paleolitikum) visar både personer och djur med horn. I keltisk mytologi är Cernunnos en figur som tolkas som "hjortgud", en gestalt som förekommer även i andra religioner. I den grekiska antiken var alla hjortdjur som tillhörde jaktgudinnan Artemis helgade. När Agamemnon dödade en av Artemis hjortar blev det vindstilla och den grekiska flottan som skulle avsegla till Troja fick vänta i hamn tills det att Agamemnon offrat sin dotter Ifigenia till jaktgudinnan. Ett annat helgat hjortdjur var den kerynitiska hinden med gyllene horn som levde i Arkadien. Herakles tredje uppgift var att fånga djuret levande. Även i nordisk mytologi förekommer hjortdjur, till exempel betar fyra hjortdjur på knoppar och blad från världsträdet Yggdrasil.
I bibliska sammanhang förekommer hjortdjur i psaltaren 42:2 – "som hjorten trängtar efter färskt vatten, så trängtar min själ efter dig, min Gud". I olika berättelser om helgon existerar hjortar med krucifix bland hornen, till exempel i texter om Eustachius (en av de fjorton nödhjälparna) och om Sankt Hubertus.
Utanför Europa uppträder hjortar bland annat i Shinto, där de är gudomliga budbärare. Därför hölls hjortar vid Shintotemplen Kasuga-Taisha. I indianernas mytologi förekommer huvudsakligen vapiti som symbol för saktmod och tacksamhet.
Hjortdjur utgör en av de 6 familjer som finns i underordningen idisslare (Ruminantia). Det råder inga tvivel om att idisslare utgör en monofyletisk grupp (en grupp som har utvecklats från samma stamfader) men förhållanden inom underordningen är omstridda. För bara några år sen räknades hjortdjuren tillsammans med myskhjortar (Moschidae) och gaffelantilopen (Antilocapridae) till överfamiljen Cervoidea. Yngre molekylärgenetiska undersökningar motsäger denna indelning. Enligt dessa utgör hjortdjur systergruppen till ett taxon som bildas av myskhjortar tillsammans med slidhornsdjur.[7] Även denna indelning är kontroversiell bland forskarna.
Hjortdjur indelas vanligtvis i fyra underfamiljer efter skillnader i tårnas, skallens och hornens uppbyggnad.
De första fossilen av hjortdjur härstammar från individer som levde under oligocen i Asien. Sedan vandrade de under tidigt miocen till Europa och Nordamerika. Under mellersta miocen fanns till exempel släktet Dicrocerus i Europa. Sydamerika nådde familjen i jordhistorisk nyare tid för 3 miljoner år sedan efter att Panamanäset hade bildats. Under pleistocen fanns i Europa hjortdjur med särskilt stora horn, till exempel Eucladoceros och "jättehjorten" (Megaloceros), som var något större än en älg men hade tydligt bredare horn än alla hjortdjur som lever idag.
Hjortdjur (Cervidae) är en familj i underordningen idisslare (Ruminantia) som tillhör ordningen partåiga hovdjur (Artiodactyla). Det finns omkring 40 olika arter och till de vanligaste hör älg, kronhjort, ren, rådjur och dovhjort.
Honan kallas ko eller hind. Hanen betecknas som hjort bland annat när det gäller kronhjort och dovhjort, tjur eller bock. Avkomman kallas kalv eller kid. Undantag är renen, där honan kallas vaja och hanen sarv samt rådjuret där honan kallas get.
Geyik, geyikgiller (Latince: Cervidae) familyasında geviş getiren otobur memeli hayvanların ortak adıdır. Çift toynaklılar takımında bulunan akraba familyalardaki benzer hayvanlar da genel olarak geyik diye adlandırılmaktadır.
Geyikler Antarktika ve Avustralya dışındaki kıtalarda oldukça yaygın olarak dağılmıştır. Afrika kıtasında Kuzey bölümünde Tunus ve Cezayir'in Atlas Dağları'nda bir miktar kızıl geyik bulunmaktadır. Geyikler tundradan tropikal yağmur ormanlarına kadar çeşitli biyomlarda yaşar. Her ne kadar ormanlarla bağdaştırılsa da birçok geyik türü ekotondur yani ormanlar ve çalılıklar ile kırlık ve savanlar arasındaki geçiş bölgelerinde yaşar. Büyük geyik türlerinin çoğu tüm dünyada ılıman yaprak döken ağaç ormanlarında, dağlık karışık ibreli ağaç ormanlarında, tropikal mevsimlik/kuru ormanlarda ve savanlarda bulunur. Ormanlar içinde bazı bölgelerin kısmen ağaçlardan temizlenmesi aslında geyik popülasyonlarına yardımcı olur. Bu şekilde geyiklerin sevdiği ot tiplerinin yetişmesi için yer açılır. Yine de bu popülasyonların büyümesi ve hayatta kalması için gizlenmelerine yardımcı olacak uygun ve yeteri kadar ormanlık ve çalılık bulunması gereklidir. Orta ve Güney Amerika'nın broket ve pudusu ile Asya'nın munçağı gibi küçük geyikler ise genelde sık ormanlarda yaşar ve açık alanlarda pek görülmezler. Ayrıca yalnızca dağlarda, otlaklarda, bataklıklarda ve ıslak savanlarda ya da çöllerle sarılmış ırmak bölgelerinde yaşayan özelleşmiş geyik türleri de bulunur. Bazı geyikler kutup bölgesi çevresinde hem Kuzey Amerika hem de Avrasya'da yayılmıştır. Arktik tundra ve taygalarda yaşayan ren geyiği ile taygalar ve komşu bölgelerinde yaşayan sığın bunlara örnektir.
Asya'nın ılıman kesiminde geyiklerin en çok bulunduğu bölgeler Kuzey Kore, Mançurya (Kuzeydoğu Çin) ve Rusya'nın Ussuri bölgesindeki karışık yaprak döken ağaç ormanları, dağlık ibreli ağaç ormanları ve taygalardır. Bu dünyanın en zengin yaprak döken ve ibreli ağaç ormanlarından olan bölgede Sibirya karacası, sika geyiği, ren geyiği, Kanada geyiği ve sığın bulunur. Bu bölgenin hemen güneyinde Çin'de olağandışı olan Peder David geyiği ile karşılaşılır. Sika geyiği, beyaz dudaklı geyik, Orta Asya kızıl geyiği ve Kanada geyiği gibi geyikler tarih boyunca boynuzları için avlanmıştır. Ren geyiği de kısmen evcilleştirilerek sürüler hâlinde beslenmiştir.
Tropiklerde ise Güney ve Güneydoğu Asya'da Hindistan, Nepal ve bir zamanlar Tayland gibi ülkelerde büyük oranda geyiğe rastlanır. Kuzey Hindistan'ın Ganj Nehri Ovası'nın ve Nepal'in Terai bölgesinin tropikal mevsimlik nemli ve kuru yaprak döken ağaç ormanları ve hem nemli hem kuru savanlarında çital, domuz geyiği, barasinga, Hint sambar geyiği ve Hint munçağı yaşar. Ganj Ovası'nın hemen kuzeyindeki Keşmir Vadisi'nde Orta Asya kızıl geyiğinin nadir rastlanan bir alt türü olan Keşmir geyiğine rastlanır. Bir zamanlar tropikal mevsimlik nemli yaprak döken ağaç ormanları ve nemli savanları olan Tayland'ın Chao Praya Nehri Vadisi'nde domuz geyiği, Schomburgk geyiği (günümüzde soyu tükenmiştir), alından boynuzlu geyik, Hint sambar geyiği ve Hint munçağı yaşardı. Günümüzde hem barasinga hem de alından boynuzlu geyik türlerine nadiren rastlanır ve soyları tehdit altındadır. Tayland'taki domuz geyiği popülasyonu da enderdir. Çital ve barasingha büyük sürüler hâlinde yaşar, Hint sambar geyiği de büyük gruplar hâlinde bulunabilir. Bütün bu geyik türlerinin bir arada yaşamaları hepsinin beslenmek için değişik bitki türlerini tercih etmeleridir. Bu geyikler yaşam alanlarını aynı zamanda Asya filleri, çeşitli antilop türleri ve vahşi öküzler gibi diğer otçullarla paylaşırlar. Türkiye'de doğal olarak 5 geyik türü bulunur. Bunlar sığın, Mezopotamya geyiği, Algeyik, karaca ve kızıl geyiktir. Bu türlerden sığın ve Mezopotamya geyiği aşırı avlanma sonucu yok olup artık Türkiye'de görülmemektedir. Alageyik neredeyse tükenmek üzeredir, kızıl geyik tehlike altında küçük ve dağınık popülasyonlarda hayatını sürdürmektedir, karaca ise hala yaygındır fakat nüfusu azalmaktadır.
Kuzey Amerika'da en yoğun geyik popülasyonlarına Kanada Rocky Dağları ile Alberta ve British Kolombiya bölgeleri arasındaki Kolumbiya Dağları'nda rastlanır. Burada Kuzey Amerika'da yaşayan beş geyik türünün tamamına rastlanır: Ak kuyruklu geyik, katır geyiği, ren geyiği, Kanada geyiği ve sığın. Bu bölgede dağ eteklerinde nemli ibreli ağaç ormanları ve Alp tarzı otlaklar, ovalarda ise göllerin ve akarsuların yakınında tarım bölgeleri ile yaprak döken ormanlardan oluşan parklar bulunur. Ren geyiği daha yüksek rakımda subalpin otlaklar ve alpin tundralarda yaşar. Ak kuyruklu geyik, toprakların tarıma açılması ve ibreli ağaç ormanlarının açılarak yerine yaprak döken ağaçların yetişmesi nedeniyle yaşam alanlarını Kanada Rocky Dağlarının eteklerine kadar genişletmiştir.
Orta ve Güney Amerika'da çeşitli küçük broket türleri ve güneydoğu Asya'da da çeşitli küçük munçak türleri yaşar. Yukarıda belirtilen büyük geyik türlerinin aksine bu geyik türleri daha çok yalnız dolaşır ve sık ormanlarda saklanmayı tercih eder. Dolayısıyla da popülasyon yoğunlukları daha düşüktür.
Avustralya'ya 19. yüzyılda getirilen altı geyik türü buraya uyum sağlamayı başarabilmiştir. Bunlar alageyik, kızıl geyik, sambar geyiği, domuz geyiği, rusa geyiği ve benekli geyiktir. Yeni Zelanda'ya 1900'lerin başında sokulan kızıl geyik 1960'ların sonundan beri geyik çiftliklerinde evcilleştirilmiş olarak yetiştirilmektedir.
Geyik boynuzları diğer geviş getiren çift toynaklıların boynuzlarından farklıdır. Geyik boynuzları özellikle yazları olmak üzere her yıl gelişen kemiksi bir yapıya sahiptir ve genellikle yalnızca erkek geyiklerde oluşur. Genç bir geyiğin ilk boynuzları doğuştan itibaren başlarındaki iki küçük çıkıntıdan büyüyerek gelişir. Yeni çıkan boynuzlar kalın bir kadife tabakasının içinde gelişir ve bu tabaka içindeki kemik sertleşene kadar birkaç ay boynuz üzerinde kalır. Daha sonra bu kadife tabaka halk arasında inanıldığının aksine dökülmez ama yırtılarak parçalanır ve boynuzdan ayrılır. Geyiklerin izledikleri ana güzergâhların avcılar tarafından izlenebilmesinin bir yolu da geyiklerin "sürtünme"lerini izlemektir. Sürtünmeler geyiklerin bölgelerini belirlemek için göz kenarında ve alınlarındaki bezlerden salgılanan kokunun çevreye bırakılması için kullanılır. Çiftleşme mevsiminde erkekler, sürü içindeki dişileri çekebilmek için birbirleriyle boynuz boynuza dövüşür. Birbirinin etrafında dönen erkek geyikler bacaklarını büker, kafalarını eğer ve birbirlerinin üstüne saldırır.
Dişi geyik bir batında bir ya da iki yavru doğurur, üçüzlere çok az rastlanabilir. Hamilelik süresi karaca için on ay kadardır. Yavruların çoğu kürklerinin üzerinde beyaz benekler ile doğar ancak yaşlandıkça bu lekeler kaybolur. Yalnızca alageyik bu benekleri yaşamı boyunca taşır. Geyik yavrusu doğumunu izleyen ilk yirmi dakika içinde ilk adımlarını atar. Anne geyik yavrusunu üzerinde koku kalmayıncaya kadar yalayarak temizler böylece avcı hayvanların yavruları bulmasını engeller. Yavru geyik bir hafta kadar otların içinde gizlenmiş olarak kaldıktan sonra annesi ile birlikte yürüyebilecek kadar güçlenir. Anne ve yavru yaklaşık bir yıl kadar birlikte kalır. Erkek yavru bir daha asla annesini görmez ama dişi yavru daha sonra bazen kendi yavrularıyla birlikte annesinin yanına gelerek küçük sürüler oluşturur.
Geyiklerin genellikle engebeli ormanlık araziye uygun uzun güçlü bacakları ve kıvrak, küçük gövdeleri vardır. Geyikler aynı zamanda mükemmel yüzücüdür. Alt çene dişlerinin üzerindeki yarımay şeklinde mineleri sayesinde oldukça farklı bitkileri çiğneyebilir. Geyikler geviş getirir ve mideleri dört odacıklıdır. Hemen hemen her geyiğin gözlerinin önünde bezcikler bulunur. Bu bezciklerde bölgelerini belirlemeye yarayan güçlü kokulu feromon bulunur. Birçok tür geyiğin erkekleri sinirlendiklerinde ya da heyecanlandıklarında bu bezleri geniş geniş açar. Tüm geyiklerin karaciğerinde safra kesesi bulunmaz. Boynuzu olmayan ve üst köpekdişleri fildişi gibi büyüyen su geyiği bu özellikleriyle diğer geyik türlerinden ayrılır.
Geyikler beslenmelerinde seçicidir. Yapraklarla beslenirler. Otçul standartlarında, özelleşmemiş küçük mideleri vardır. Besin gereksinimleri oldukça yüksektir. Koyun ve ineklerin yaptığı gibi düşük kalite, lifli besinlerden çok miktarda sindirmeye çalışmak yerine kolayca sindirilebilen tomurcukları, genç yaprakları, taze çimenleri, yumuşak ince dalları, meyve, mantar ve likenleri tercih eder.
Dünya çapında 50 kadar geyik türü bulunur. Geyikgiller iki büyük gruba ayrılır: Muntiacinae ve Cervinae alt familyalarının bulunduğu Eski Dünya grubu ile Hydropotinae ve Capreolinae alt familyalarının bulunduğu Yeni Dünya grubu. Bu terimler yalnızca grupların orijinini belirtir ancak günümüzdeki türlerin dağılımını belirtmez. Örnek verilecek olursa bir Yeni Dünya türü olan su geyiği yalnızca Çin ve Kore'de bulunur.
Yaklaşık 5 milyon yıl kadar önce Yeni Dünya grubunun Kuzey Amerika ve Sibirya ormanlarında, Eski Dünya grubunun ise Asya'da evrim geçirdiği düşünülmektedir.
Geyikgiller familyası şu şekilde incelenir:
Geyik, geyikgiller (Latince: Cervidae) familyasında geviş getiren otobur memeli hayvanların ortak adıdır. Çift toynaklılar takımında bulunan akraba familyalardaki benzer hayvanlar da genel olarak geyik diye adlandırılmaktadır.
Величина оленевих може коливатись в межах від величини зайця до величини коня. Найбільший представник оленевих — лось. Однією з характерних рис оленевих є роги, які присутні, як правило, лише в самця у зрілому віці. Рогів немає у самиць та дитинчат оленевих (хоча, наприклад, самки північних оленів мають роги). Олені покриті густою та короткою шерстю, переважно чорного, білого, сірого, коричневого кольору. У багатьох видів є хвости малої довжини (1-10 см).
Оленеві добре бігають. При невдалому нападі хижака на оленя, хижак часто може постраждати від рогів. У темний період доби оленеві погано бачать, через що часто стають здобиччю хижаків.
Полювання на оленів окремих, поширених, видів дозволяється під час сезону полювання. Вбивство більшості оленевих суворо заборонене.
Один самець живе з багатьма самками. У період розмноження самець захищає самку, часто жертвуючи своїм життям. Коли народжуються дитинчата, батьки піклуються про них. Часто малі дитинчата стають здобиччю для хижаків, коли поблизу немає матері. Якщо самка зачула небезпеку, вона в першу чергу дбає про збереження життя дитинчаті.
Оленеві поширені на території Євразії, Північної та Південної Америки. У найчастіше селяться у лісах, чагарниках. Олені були завезені до Австралії та Нової Зеландії.
За свідченнями вчених, перші оленеві з'явились на території Азії. Пізніше вони розселились по всій Євразії.
Họ Hươu nai (một số sách cổ có thể ghi: Hiêu nai) là những loài động vật có vú nhai lại thuộc họ Cervidae. Con đực của hầu hết các loài hươu nai (trừ loài Hydropotes inermis ở Trung Quốc) và tuần lộc cái đều có sừng mọc và rụng theo năm. Nhiều loài hươu nai đang bị đe dọa vì bị săn bắn quá mức.
Môi trường sống thích hợp là trảng cỏ, rừng thưa có nhiều cây, cỏ non… Ban ngày nai thường tìm nơi nên tĩnh, kín đáo và an toàn để ngủ, nghỉ… ban đêm tìm kiếm thức ăn và những hoạt động khác…
Họ Hươu nai có ít nhất 90 loài; danh sách các chi dưới đây dựa trên một số nghiên cứu phân tử và phát sinh chủng loài của Elisabeth Vrba, Colin Groves và Peter Grubb và một số tác giả khác. Lưu ý rằng các thuật ngữ chỉ ra nguồn gốc của các nhóm, chứ không phải là phân bố hiện tại của nhóm. Chẳng hạn, hươu nước là loài có nguồn gốc Tân thế giới nhưng ngày nay chỉ còn tại Trung Quốc và Triều Tiên. Họ Cervidae được tổ chức như sau:[1][2][3][4][5][6]
Arms of Balakhna, Russia
Arms of the province of Aland, Finland
Arms of the city Jelenia Gora, Poland
Họ Hươu nai (một số sách cổ có thể ghi: Hiêu nai) là những loài động vật có vú nhai lại thuộc họ Cervidae. Con đực của hầu hết các loài hươu nai (trừ loài Hydropotes inermis ở Trung Quốc) và tuần lộc cái đều có sừng mọc và rụng theo năm. Nhiều loài hươu nai đang bị đe dọa vì bị săn bắn quá mức.
В семействе оленевых 3 подсемейства с 19 современными родами и 51 видом[1][4][5].
Кроме того описано 46 ископаемых родов оленевых из разных подсемейств[8].
鹿科，是偶蹄目反芻亚目下的一科，目前全世界約有34種。其中包括白尾鹿、騾鹿、加拿大馬鹿、駝鹿、紅鹿、馴鹿、黇鹿、西方狍等。所有的公鹿（除了獐外）及母馴鹿頭上長有角並每年更新，此點可與其他頭上長有角但終生不換角的動物例如羚羊做區別。
分佈於亞洲的麝、非洲的长颈鹿以及熱帶非洲與亞洲森林裡的水鼷鹿等虽然属于广义上的鹿，但在动物分类学上不属于鹿科，而分属麝科、长颈鹿科及鼷鹿科。
通常只有公鹿长有鹿角，驯鹿是唯一一种公鹿和母鹿都长角的鹿，但母鹿的角要小得多。在每年冬天，公鹿的角都会脱落，到春天开始长出新的角，那时鹿角会覆盖着一层皮，叫做鹿茸。当鹿角成型时，鹿茸就会脱落。
母驯鹿的角是在春天脱落的。另外，獐无论公的还是母的，都没有角，它们用长长的獠牙去自卫。公麂既有獠牙也有角，而母麂既没有獠牙也没有角。
雪是鹿最大的敌人之一,但如果雪并不是很大就沒問題。但当雪变得非常厚时，牠们就很难找到食物，因为雪都把食物盖住了。另外，虽然鹿跑得很快，但由于有些鹿可达300公斤重，当牠们跑时就会陷到雪中，令牠们的速度變慢。仅50公斤的狼便很容易追上牠们。
不像大多数动物，鹿没有固定的家。对鹿来说，所谓的家就是地盘。夜晚它们就睡在灌木丛中。在冬天时，当鹿的地盘覆盖着厚雪时，它们就会再找一个雪相对较浅的地盘。当很多鹿都选这个地盘时，它们就会分地盘。
当鹿一旦发现危险时，第一件事情就是跑。如果跑解决不了问题了话，有些公鹿就会用它们的角去战斗。而母鹿的前蹄像刀一样尖，当它们发怒时，它们就会往敌人身上踢。
主要以树叶为食。它们的胃较小，主要吸收各种植物性食物中的矿物质以在每年生成新的鹿角。与牛和羊不同，它们在食物方面很有选择性，只挑选易于消化的食物，如嫩叶、嫩草、软芽、水果、蘑菇等等。
鹿对人类长久以来就具有很高的经济价值，但是鹿并不像绵羊、山羊、猪和牛等动物那么容易驯养，因此鹿的来源主要是通过猎取。 在台灣，東部是主要的養鹿場建立地區，台灣的梅花鹿於日治時前之前就已經被獵取殆盡，目前野生的族群是因養鹿場保種培育後野放的，在綠島，鹿已經多到對生態造成困擾。
鹿科，是偶蹄目反芻亚目下的一科，目前全世界約有34種。其中包括白尾鹿、騾鹿、加拿大馬鹿、駝鹿、紅鹿、馴鹿、黇鹿、西方狍等。所有的公鹿（除了獐外）及母馴鹿頭上長有角並每年更新，此點可與其他頭上長有角但終生不換角的動物例如羚羊做區別。
分佈於亞洲的麝、非洲的长颈鹿以及熱帶非洲與亞洲森林裡的水鼷鹿等虽然属于广义上的鹿，但在动物分类学上不属于鹿科，而分属麝科、长颈鹿科及鼷鹿科。
この項目では、動物について説明しています。その他の用法については「シカ (曖昧さ回避)」をご覧ください。 
シカ（鹿）は、鯨偶蹄目シカ科 (Cervidae) に属する哺乳類の総称である。ニホンジカ、トナカイ、ヘラジカなどが属しており、約16属36種が世界中の森林に生息している。
草食性で、ウシのように4つに分かれた胃を持ち、反芻による消化を行う。
オスは枝分かれしたツノを持つ。多くのシカ科のメスはツノを持たないがトナカイはオスメス共にツノを持つ。ウシ科の動物のツノ（洞角）は骨の芯を角質が覆っており生え替わらずに一生伸び続けるが、シカのツノ（枝角）は骨組織からなり、毎年生え替わる。春季の生えたばかりの角は柔らかく表皮に覆われているが、秋季の骨化した角は固く、表皮は脱落する。 体の大きさは体重6-8kg程度のプーズー (チリに生息) から、体重800kgにも及ぶヘラジカ (ムース) まで様々である。
シカ科には現生のもので約17–19属、三十数種が属する。次のような分類体系が提唱されている[1]。
なお、カモシカはウシ科、ジャコウジカはジャコウジカ科であり、真のシカではない。
日本国内で単にシカと言うときは、ニホンジカ Cervus nippon を指すことが多い。1980年頃に房総半島で野生化した外来種のキョンを除き、ニホンジカは日本に分布する唯一のシカ科動物であり、大きな哺乳類の少ない日本ではニホンカモシカと並ぶ代表的な大型動物である。
なお、ニホンジカは、他国に分布する亜種も含め、英語では一般的に「sika deer」（「sika」は日本語の「シカ」に由来）と呼ばれる。
牛・豚・馬などの皮革に比べて鹿皮は薄く柔らかいため、なめして細かい加工を要する手袋などに適し、時に柔らかい靴やソファーなどの材料となる。また、枝角はナイフの柄やボタンなどに用いられている。鹿の枝角は、アントラ（Antler）と呼ばれている。鹿の角（鹿茸）は乾燥粉末や黒焼末は様々な効能を持つとして民間療法で用いられる。日本では鹿肉のことを「もみじ」と呼び、様々な肉料理に調理される。味は一般に柔らかい牛肉に近い。ちなみに馬肉は「さくら」、イノシシ肉は「ぼたん」と呼ぶが、鹿肉は「鹿」が秋の季語であることから紅葉を連想したものであり、馬肉とイノシシ肉は色から連想された呼称である（花札でも「鹿にもみじ」の絵札がある）。
シカの蹄には、ヤマビルが穴をあけて寄生すること（有穴腫瘤）が知られており、ヤマビルの生息域の拡大にシカが関与していることが疑われている[2]。
日本の文化におけるシカについては「ニホンジカ#日本人と鹿」の項も参照。
世界各地の山野に数多く生息していたシカ科の動物はほとんどの民族の文化に対して古くから重要な影響を与えていたと思われる。後世の文化においては、シカは「俊敏」「非力」などの象徴として、また時には峻険な山岳地の象徴として用いられることがある（カモシカも参照）。
肉が食用にされるほか、革は靴や鞄、手袋の他にセーム革として布の替わりに、角は「鹿茸」などとして漢方薬に用いられる。
体重が1トン前後になるヘラジカは道路で交通事故に遭うことがある。その体重ゆえに衝突衝撃で乗車している人間は元より車両にも多大な影響を与える。視界の悪い屈曲部などで衝突した車両にあっては、時に運行できなくなるほど大破する。北欧では事故に遭ったヘラジカ（エルグ、エルク）により雪上に数mにわたって血染めの路面になり観光客を驚かすことがあり、日本国内における野生動物保護における小動物の警告や注意喚起とは若干主旨が異なる。群れのいる地域や生息が確認されている地域では「野生動物に注意」と共に「エルグに注意」の交通標識がありヘラジカの絵が描かれ衝突事故への注意を喚起している。ヘラジカはアメリカではムース (moose)、ヨーロッパの英語圏・ドイツ語圏ではエルク (elk)、北欧諸国ではエルグ (elg) と呼ぶ[1]。アメリカでは、アメリカアカシカであるワピチ (wapiti) をエルクと呼ぶ。日本国内においても、エゾシカが増加している道東・道北では群れが活発に移動する春や秋を中心に衝突事故が多発するため、ビラなどで注意喚起が行なわれる。エゾシカはニホンジカの中でも成体が100キログラムを超える大型の亜種であり、衝突すると車両が大破することがあるため、注意が必要である。なお、競馬用の競走馬の体重は500キログラム程度である。
シカと鉄道車両との衝突事故は長年の懸案であるが、ライオンの糞尿を線路に振り撒くという方法が考案実用化されてから事故は激減した。シカがライオンの匂いに怯えて線路に立ち寄らなくなるからである。しかし、減少したとはいっても個体数が多いために、北海道では根室本線を中心に毎日のように衝突事故が発生することがある。自動車とエゾシカの衝突例も非常に多い。エゾシカは自動車を怖がらず、クラクションを鳴らしても逃げなかったり、路上で立ち止まる性質があり、高速で正面から近づいても逃げずに正面衝突にいたる事例が多い。特に北海道では自動車もスピードを出すため、エゾシカに気づいてからクラクションを鳴らしてもエゾシカは逃げず、ぶつかる場合が多い。根室管内だけでも、1年間に300から400件の衝突事故があり、平均すると1日1件以上となる。また、稀にエゾシカを狙うハンターによる誤射事故ももしばしば起きている。
사슴은 사슴과(Cervidae) 동물의 총칭으로, 포유강 우제목/경우제목의 한 과를 이룬다.[1] 일반적으로 사슴이라고 불리는 동물 외에도 노루, 순록, 사불상 등이 사슴과에 포함된다. 한반도에는 백두산사슴 (와파티사슴의 만주아종), 대륙사슴 (꽃사슴, 일본사슴), 노루, 고라니 등 4종이 서식한다.
몸의 크기는 몸길이 약 30cm, 어깨높이 약 20cm의 소형종에서부터, 몸길이 3.1m, 어깨높이 2.35m의 대형종까지 여러 가지이다(붉은사슴 몸 250cm, 어깨 150cm, 무게 250kg). 다리는 길고 가늘며, 걸음이 빠르고 보폭도 넓어 잘 달린다. 발은 두 개의 가운데 발가락으로 이루어져 있는데, 덮개로 덮여 있다. 또 퇴화한 또 다른 발가락이 두 개 있는데 발굽보다 위쪽에 위치하고, 달릴 때는 전혀 쓰이지 않는다. 사슴은 소보다 머리가 좁고, 코와 입이 다소 작다. 입술은 쉽게 움직일 수 있어 입술로 먹이를 문다. 사슴은 대부분 앞니가 아래에만 있고, 위에는 거친 피부로 된 두꺼운 판이 있어 앞니를 대신한다. 잎이나 가지를 뜯을 때 아랫니가 이 두꺼운 판을 누르게 된다. 위아래의 어금니는 끝이 날카롭게 많이 갈라져서 먹이를 씹기에 좋다.
시각은 좀 떨어지지만 청각과 후각이 예민하여 위험을 잘 포착한다. 귀는 크고 곧게 서 있어 어떤 방향에서 오는 소리도 들을 수 있고, 소리나는 방향을 알아낼 수 있다. 사슴은 먹이를 먹을 때나 쉴 때 항상 바람이 부는 쪽을 향하는데, 이는 바람에 실려 오는 포식자의 소리를 듣고, 냄새를 맡기 위해서이다. 가지가 많은 수컷의 뿔은 사슴류의 큰 특징의 하나이며, 소의 뿔과는 크게 다르다. 사슴의 뿔은 매년 4~5월 무렵 기부의 뿔자리로부터 떨어져 나가고, 그 자리에서 새로운 대각이 돋아난다. 대각은 벨벳모양의 짧은 털로 덮인 피부에 싸여 있으며, 속에는 수많은 혈관이 분포해 있다. 뿔이 발육하여 각질화가 끝나면 나무 등에 문질러 피부를 벗겨낸다. 뿔의 크기와 엄니의 발달과는 연관이 있는 듯하다. 장대한 엄니를 갖는 고라니는 뿔을 갖지 않으며, 어떤 종은 뿔이 있어도 짧다. 다만 남아메리카에 분포하는 몇몇 종은 뿔이 작은데도 엄니의 발달이 나쁜 것도 있다.
서식지는 삼림·습지·초원·툰드라 등으로 다양하고, 부드러운 풀, 나무껍질, 작은 나뭇가지, 어린싹 등을 먹는다. 먹이는 충분히 씹지 않고 삼킨다. 사슴의 위는 네 부분으로 이루어져 있는데, 그 중 하나는 음식을 저장할 수 있어 많은 양의 먹이를 빨리 먹을 수 있다. 그리고 안전한 장소로 옮긴 후 저장한 먹이를 공처럼 덩어리로 꺼내 다시 씹은 후 먹이를 삼켜서 위의 다른 방으로 보낸다. 사슴은 예민한 감각과 자신의 행동역에 대한 사전지식, 그리고 재빠른 행동으로 포식자를 피한다. 건강한 사슴은 큰곰, 호랑이, 표범, 스라소니, 캐나다스라소니, 퓨마, 재규어, 아시아사자, 유럽사자, 늑대, 승냥이 등의 천적보다 빠르다. 또한 놀라지 않는 한 사슴은 움직이지 않고 서서 포식자가 지나가기를 기다린다. 사슴은 자신의 모습이 눈에 잘 띄지 않는 숲 주위에서 새벽녘과 땅거미가 질 무렵에만 먹이를 찾아나선다. 대개는 무리를 지어 살며, 아침·저녁으로 먹이를 취하고 낮에는 전망이 좋은 곳에서 휴식한다. 위험이 닥칠 때는 궁둥이의 흰 털을 세워 다른 수컷에게 신호를 보내어 경고한다. 번식기에는 수컷끼리 뿔을 맞대고 격렬한 싸움을 벌이는데, 이 싸움에서 이긴 수컷은 수십 마리의 암컷을 거느리고 하렘을 형성한다. 종에 따라 6-9개월의 임신기간을 거쳐 한배에 한두 마리의 새끼를 낳는다. 암컷은 새끼를 낳기 위해 다른 사슴 무리와 떨어진 곳에 은신처를 정한다. 새끼 사슴은 걸어서 어미를 따라다닐 수 있을 때까지 그 곳에 숨어서 지낸다. 새끼는 생후 1년 동안 어미와 함께 생활한 뒤 독립한다. 주로 북아메리카, 남아메리카, 아시아, 유럽 전역에 분포한다.
옛날부터 사람들은 사슴을 잡아 고기는 먹고, 털가죽으로는 옷을 해 입었다. 그러나 1980년대 후반에 들어 20종이 넘는 사슴이 멸종 위기에 처하게 되었다. 콜롬비아의 흰꼬리사슴, 키사슴, 늪사슴과 우리나라의 사슴을 포함한 아시아의 사슴들이 그렇다. 따라서 많은 나라에서 사슴 사냥을 금지했고, 사냥금지구역을 정했다. 그러나 사슴이 사는 많은 지역이 농지나 집터로 개발되고 있어 오늘날에는 사슴의 자연 서식처를 파괴하는 것이 사슴 집단을 위협하는 가장 큰 요인이다. 사슴고기는 담백하고 연하며, 별다른 냄새도 나지 않으므로 예로부터 식용으로 애용되어 왔다. 고기맛은 가을부터 초겨울에 걸쳐 맛이 최고이고 주로 불고기·로스구이·전골요리를 해서 먹는다. 사슴의 뿔, 특히 대각은 녹용(鹿茸)이라 하는데 피를 돕고, 심장을 강하게 한다고 하여 한방에서는 강장제로 귀중하게 쓰인다.
주기적으로 떨어지고 다시 솟아나는 수사슴의 뿔은 "생명의 나무"와 같다.[2]:15 그것은 자연의 법칙을 반영하여 재탄생, 장수, 성욕, 빛과 태양 등을 뜻하는 보편적인 상징이다.[2]:15 핀란드의 민족서사시 〈칼레발라〉부터 켈트족, 불교, 중국, 독일, 스칸디나비아, 스키타이 전설, 그리스 신화와 로마 신화에 이르기까지 수사슴은 여러 문화의 신화에 등장하는 강력한 상징이다.[2]:15
사슴과는 약 150종으로 이루어져 있다. 이 목록은 Randi, Mucci, Claro-Hergueta, Bonnet and Douzery (2001); Pitraa, Fickela, Meijaard, Groves (2004); Ludt, Schroeder, Rottmann and Kuehn (2004); Hernandez-Fernandez and Vrba (2005); Groves (2006); Ruiz-Garcia, M., Randi, E., Martinez-Aguero, M. and Alvarez D. (2007); Duarte, J.M.B., Gonzalez, S. and Maldonado, J.E. (2008) 등의 연구를 바탕으로 작성되었다. 사슴과(Cervidae)는 다음과 같이 나뉜다:
다음은 2009년 스폴딩(Spaulding) 등의 연구에 기초한 계통 분류이다.[3]
우제목/경우제목 전찬류 돼지아목 경반추류 반추류 진반추류 경하마형류/경요치류다음은 2012년 핫사닌(Hassanin) 등의 연구에 기초한 계통 분류이다.[4]
사슴과 노루아과 말코손바닥사슴족 노루족 흰꼬리사슴족 사슴아과 문착족 사슴족
09_(cropped).jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
"
_2006-09-19.JPG)
.jpg)
.jpg)
_(1781).png)
.png){kind=small}
_(white_background).jpg){kind=small}
_Hangul_white_background.png)
_(14562088237)_white_background.jpg){kind=small}
.jpg){kind=small}
