dcsimg

Cordia dodecandra ( الأستورية )

المقدمة من wikipedia AST
 src=
Furnierblatt
 src=
Flor

Cordia dodecandra[1] (comúnmente conocida como siricote o ciricote) ye una planta de la familia de les Boraginaceae, orixinaria del sur de Méxicu, Guatemala y Belize. Ye un árbol caducifoliu de flores amariillo-acolorataes que llega a crecer hasta 30 m d'altor. Xeneralmente cultívase con fines de ornamentación; amás, la so madera usar pa la fabricación de muebles y como ximistría contra resfriaos; la so fruta ye comestible y les sos fueyes usar con fines de llimpieza.[2]

Descripción

Árbol de tamañu medianu que la so altor bazcuya de 10 a 30 m d'altor y con un diámetru de 40-70 cm. Presenta un tueru cilíndricu y rectu de corteza rugosa y color gris, con cañes que crecen en forma ascendente.

Les fueyes, de forma elíptica a ovalada, tienen un llargor de 7-15 cm y anchu de 3-8 cm. El color del fexe ye verde escuru, ente que'l viesu presenta un verde abuxáu. Per dambos llaos amuesen una testura fibrosa con apéndices epidérmicos ríxidos. Los árboles mayores de 15 años presenten una copa menos trupa que los árboles nuevos.[3]

Les flores con pétalos de color mariellu-acoloratáu o anaranxaos, productores de néctar, algamen un llargor de 4-6 cm y un anchu de 4 cm. El frutu de color mariellu claru y 3-5 cm de diámetru contién 25-55 g de pesu frescu y 3-6 g de pesu secu (güesu). La magaya de sabor acedo ye rica en nutrientes (14-25% lípidos y 6-14% proteína) y baxa n'azucres (5-15%). Una a dos granes comestibles (1-1.5 cm), con sabor a almendra, atópense dientro del güesu. Los frutos crecen en grupos de 2 a 15.

La madera d'apolazo finu y color café escuru amuesa una veta recta ya irregular testura. Na corte tanxencial presenta diferencies de color y nel radial dexa reparar rayes.

Fenoloxía

Xamasca

El siricote ye caducifoliu, polo que pierde les fueyes na dómina de seca . En Yucatán, puede reparase a los árboles d'esta especie ensin fueyes nos primeros meses del añu.

Floriamientu

Esiste un periodu de tiempu determináu en que'l floriamientu ye más abondosu, que empecipia en febreru ya intensifícase en marzu y abril.

Fructificación

Pueden atopase frutos cuasi tol añu, sicasí'l periodu de mayor bayura ye nos meses d'abril y mayu.[4]

Ecoloxía

Esta planta crez a unos 500 msnm aproximao y en monte verdosu o semi verdosu secu. Ye heliófita (precisa lluz pa crecer anque puede faelo tamién teniendo un techu enriba) y crez n'árees abiertes y alteriaes de forma relativamente lenta. Presenta una crecedera intensiva de los biltos al empezar les agües en mayu y xunu. Probablemente la polinización de les flores deber a colibríes y esperteyos, en cuantes que la dispersión de les granes a aves y mamíferos. La especie algama'l 75% de guañada de 15 a 30 díes dempués de la llantadera en llaboratoriu. Anguaño ye bien difícil atopar esti tipu d'árboles de forma montesa dáu a baltar indebida, destrucción del so hábitat y sobresplotación.[5]

Distribución

La distribución del siricote en Méxicu presentar na Península de Yucatán, Campeche, Quintana Roo y les partes baxes de Chiapas, Tabasco y Veracruz, tamién en partes de Belize, Guatemala.

Historia

Nel sieglu XX, Maximino Martínez señaló'l so usu como anticatarral y antitusígeno. Más tarde, Narcisu Souza establez que "cola corteza prepara un xarabe como remediu popular contra la tos ferina".[6]

Na cultura yucateca emplegar los frutos del siricote, cosiéndolos en almíbar pa ellaborar llambionaes. Estos dulces fueron típicos pa les novenes (nueve díes mientres los cualos se devotan a los santos de la relixón católica por aciu rosarios), al igual que duces como melcocha, cocu campechanu o negru, cocu blancu y rosáu, mazapán, dulce de pebida, etc. son clásicos d'esta rexón. La recueya del miel, que se precisa pa ellaborar estos dulces, ye probablemente un costume prehispánica na cual axúntense a les families.

Na llocalidá de Petén los antiguos mayes nomar como coktée. En Yucatán conozse como Trompillo, Cópite, Chakopté y Kopté.

Usos

El so principal productu ye la madera, que utilízase pa la fabricación de moblame, durmientes de trapiches y artesanía. Encamentar pa fabricar forga y culates p'armes de fueu. Cultivar poles sos flores de color coloráu-naranxa intensu. como planta de solombra y ornatu en jardínes. Los frutos del siricote utilizar na ellaboración de dulces y auries. El cocimientu de la madera y de la corteza puede utilizase como medicina casera pal remediu pa la tos, catarru y respigos.

Taxonomía

Cordia dodecandra describióse por Alphonse Pyrame de Candolle y espublizóse en Systema Vegetabilium 4: 466–467. 1819.[7]

Etimoloxía

Cordia: nome xenéricu dau n'honor del botánicu alemán Valerius Cordus (1515-1544).[8]

dodecandra: epítetu llatín ;Sinonimia:

  • Cordia angiocarpa A.Rich.
  • Lithocardium angiocarpum¡¡ (A.Rich.) Kuntze
  • Lithocardium dodecandrum Kuntze
  • Plethostephia angiocarpa (A. Rich.) Miers [9]

Nome común

Trompillo;(Maya); Yucatán: chak k'oopte, k'oopte' .[10]

Ver tamién

Referencies

  1. Nash, Dorothy. Flora de Veracruz. http://www1.inecol.edu.mx/publicaciones/resumeness/FLOVER/18-Nash_I.pdf.
  2. O´Gorman, Helen (1963). Plantes y flores de Méxicu.
  3. Fiches Ecoloxíes d'Árboles. http://biblioteca.coqcyt.gob.mx/bvic/Captura/upload/FICHES-ECOLOGICAS-ARBOLES-LLIBRO-3.PDF. Consultáu 'l 9 d'abril de 2011.
  4. Morales, Edgar. CIRICOTE (Cordia dodecandra A.DC.). http://www.conafor.gob.mx:8080/documentos/docs/19/1300Ciricote%20Yucat%C3%A1n.pdf.
  5. Granaos, Erick. Árboles de Centroamérica. http://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:P1CM8WR5DawJ:www.arbolesdecentroamerica.info/cms/index.php%3Foption%3Dcom_phocadownload%26view%3Dcategory%26download%3D44:cordia-dodecandra%26id%3D2:especies%26Itemid%3D3%26start%3D40+Cordia+dodecandra&hl=ye-419&g. Consultáu 'l 11 d'abril de 2011.
  6. «Atles de les Plantes de la Medicina Tradicional Mexicana». Consultáu'l 11 d'abril de 2011.
  7. «Cordia dodecandra». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 17 de setiembre de 2013.
  8. Quattrocchi, Umberto (2000). CRC World Dictionary of Plant Names: A-C. CRC Press, 612–613.
  9. Cordia dodecandra en PlantList
  10. «Flora representativa de Yucatán». Consultáu'l 10 d'abril de 2011.

Bibliografía

  • Amaro, Jesús (1999). Vocabulariu d'El Uayeísmo na cultura de Yucatán, Segunda, Ediciones de la Universidá Autónoma de Yucatán.
  • O´Gorman, Helen (1963). Plantes y flores de Méxicu.
  • Niembro Roques, Aníbal (1990). Árboles y parrotales útiles de Méxicu, Primer, Editorial Limusa, S.A. de C. V..

Enllaces esternos

Cymbidium Clarisse Austin 'Best Pink' Flowers 2000px.JPG Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Botánica, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies.
ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Wikipedia authors and editors
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia AST

Cordia dodecandra: Brief Summary ( الأستورية )

المقدمة من wikipedia AST
Cordia dodecandra  src= Furnierblatt  src= Flor

Cordia dodecandra (comúnmente conocida como siricote o ciricote) ye una planta de la familia de les Boraginaceae, orixinaria del sur de Méxicu, Guatemala y Belize. Ye un árbol caducifoliu de flores amariillo-acolorataes que llega a crecer hasta 30 m d'altor. Xeneralmente cultívase con fines de ornamentación; amás, la so madera usar pa la fabricación de muebles y como ximistría contra resfriaos; la so fruta ye comestible y les sos fueyes usar con fines de llimpieza.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Wikipedia authors and editors
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia AST

Cordia dodecandra ( الفيتنامية )

المقدمة من wikipedia VI

Cordia dodecandra là loài thực vật có hoa trong họ Mồ hôi. Loài này được A.DC. mô tả khoa học đầu tiên năm 1845.[1]

Chú thích

  1. ^ The Plant List (2010). Cordia dodecandra. Truy cập ngày 11 tháng 6 năm 2013.

Liên kết ngoài


Hình tượng sơ khai Bài viết liên quan đến họ Mồ hôi (Boraginaceae) này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.
ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Wikipedia tác giả và biên tập viên
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia VI

Cordia dodecandra: Brief Summary ( الفيتنامية )

المقدمة من wikipedia VI

Cordia dodecandra là loài thực vật có hoa trong họ Mồ hôi. Loài này được A.DC. mô tả khoa học đầu tiên năm 1845.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Wikipedia tác giả và biên tập viên
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia VI

Кордия двенадцатитычиночная ( الروسية )

المقدمة من wikipedia русскую Википедию
Царство: Растения
Подцарство: Зелёные растения
Отдел: Цветковые
Надпорядок: Asteranae
Семейство: Кордиевые
Род: Кордия
Вид: Кордия двенадцатитычиночная
Международное научное название

Cordia dodecandra DC.

Wikispecies-logo.svg
Систематика
на Викивидах
Commons-logo.svg
Изображения
на Викискладе
EOL 5349647GRIN t:11478IPNI 114110-1TPL kew-2736725

Кордия двенадцатитычиночная (лат. Cordia dodecandra), также называемая цирикоте, зирикоте и сирикоте, — произрастающее в Центральной Америке дерево из рода Кордия (Cordia) семейства Кордиевые (Cordiaceae).

Ботаническое описание

Planned section.svg
Этот раздел статьи ещё не написан.
Согласно замыслу одного или нескольких участников Википедии, на этом месте должен располагаться специальный раздел.
Вы можете помочь проекту, написав этот раздел. Эта отметка установлена 31 июля 2016 года.

Распространение

Родина находится в Центральной Америке и на островах Карибского моря, растёт в Мексике (штаты Веракрус, Чьяпас, Юкатан и Кампече), Белизе, Гватемале, Гондурасе и на Кубе.

Применение

Даёт твёрдую древесину, которую используют в первую очередь при изготовлении музыкальных инструментов.

Культивируется как плодовое дерево[2].

Примечания

  1. Об условности указания класса двудольных в качестве вышестоящего таксона для описываемой в данной статье группы растений см. раздел «Системы APG» статьи «Двудольные».
  2. Доброчаева Д. Н. Подсемейство кордиевые (Cordioideae) // Жизнь растений : в 6 т. / гл. ред. А. Л. Тахтаджян. — М. : Просвещение, 1981. — Т. 5. Ч. 2 : Цветковые растения / под ред. А. Л. Тахтаджяна. — С. 395. — 512 с. — 300 000 экз.
Дубовый лист Это заготовка статьи по ботанике. Вы можете помочь проекту, дополнив её.  title=
ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Авторы и редакторы Википедии
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia русскую Википедию

Кордия двенадцатитычиночная: Brief Summary ( الروسية )

المقدمة من wikipedia русскую Википедию

Кордия двенадцатитычиночная (лат. Cordia dodecandra), также называемая цирикоте, зирикоте и сирикоте, — произрастающее в Центральной Америке дерево из рода Кордия (Cordia) семейства Кордиевые (Cordiaceae).

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Авторы и редакторы Википедии
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia русскую Википедию