Dactylorhiza maculata subsp. savogiensis, l'Orchis des Sudètes, est une orchidée terrestre française. C'est une orchidée de Savoie.
Ce taxon est désormais généralement traité au rang d'espèce.
Cette espèce est représentée sur des timbres préoblitérés de France émis en 2003 et en 2007, sous le nom de Dactylorhiza savogiensis
Dactylorhiza maculata subsp. savogiensis, l'Orchis des Sudètes, est une orchidée terrestre française. C'est une orchidée de Savoie.
Dactylorhiza maculata subsp. savogiensis (synoniem: Dactylorhiza savogiensis) is een Europese orchidee van het geslacht Dactylorhiza (handekenskruiden). Deze ondersoort van Dactylorhiza maculata is endemisch voor de Alpen.
De soortaanduiding maculata is een Latijns bijvoeglijk naamwoord, en betekent "gevlekt," wat betrekking heeft op de bladeren die meestal gevlekt zijn. De ondersoortaanduiding savogienis verwijst naar de vindplaats van het type, de Haute-Savoie.
D. maculata subsp. savogiensis is een overblijvende, niet-winterharde geofyt. Het is een 20 tot 50 cm hoge, slanke plant met een massieve, geribte, naar boven toe rood aangelopen bloemstengel. Er zijn vier tot vijf verspreid staande, afstaande, licht gebogen, lancetvormige tot lijnlancetvormige en meestal gevlekte stengelbladeren, waarvan de grootste breedte in het midden ligt.
De bloeiwijze is een korte (4 tot 9 cm), dichtbebloemde aar met 15 tot 30 in verhouding grote donkerroze tot violette bloemen. De zijdelingse kroonbladen staan horizontaal of licht naar boven gericht en zijn dikwijls aan de binnenkant gevlekt. De bloemlip is duidelijk drielobbig, met een middenlob die bijna even breed is als de zijlobben. De randen van de zijlobben zijn teruggebogen en dikwijls golvend. De tekening op de lip bestaat uit donkerrode stippen of streepjes, en meestal zijn er onvolledige of volledige lussen zichtbaar. Het spoor is licht dalend, relatief dik, en driekwart tot even lang als het vruchtbeginsel.
De bloeitijd is van juni tot juli.
D. maculata subsp. savogiensis groeit op zonnige plaatsen op zure, zeer natte tot vochtige bodems, zoals vochtige alpenweiden, venen en bronmoerassen, in het hooggebergte van 1.200 tot 2000 m.
Het verspreidingsgebied van D. maculata subsp. savogiensis is onduidelijk omwille van verwarring met andere (sub)species, doch omvat zeker de Franse, Zwitserse en Italiaanse Alpen, en mogelijk ook de Pyreneeën en het Centraal Massief.
De heideorchis behoort tot het geslacht van de handekenskruiden (Dactylorhiza), waarvan een tiental sterk gelijkende soorten in België en Nederland voorkomen.
Afhankelijk van de auteur wordt ze als een aparte soort binnen dat geslacht (D. savogiensis), of als een ondersoort van Dactylorhiza maculata gezien, naast meer verspreide ondersoorten als de gevlekte orchis (D. maculata subsp. maculata) en de bosorchis (D. maculata subsp. fuchsii).
Ze kan van deze twee onderscheiden worden door het kleine aantal bloemen, die in verhouding groot zijn, meestal donkerder gekleurd, met een drielobbige middenlip die qua insnijding tussen de gevlekte en bosorchis in ligt.
Dactylorhiza maculata subsp. savogiensis (synoniem: Dactylorhiza savogiensis) is een Europese orchidee van het geslacht Dactylorhiza (handekenskruiden). Deze ondersoort van Dactylorhiza maculata is endemisch voor de Alpen.