Regular passage visitor.
found in africa and middle east.
Circaetus gallicus ye una especie d'ave accipitriforme de la familia Accipitridae.[1] Ye una rapaz especializada na caza de culiebres y otros reptiles.
Ye una rapaz grande, d'ente 62 y 70 cm de llargor, y 166-188 cm de valumbu, siendo los machos más pequeños que les femes. Oldea'l pardu del envés col blancu con barres escures de les partes inferiores. Les ales son llargues y anches.[2] Presenta cola bandiada, d'estremu rectu, y cabeza ancha con capuchón escuru hasta'l pechu. Los güeyos tienen iris mariellu, y la so disposición ye más frontera que n'otres rapazos diurnes.[3]
Llargamente distribuyida n'Europa, envierna nel África subsaḥariana ente setiembre y abril. Pel este estender hasta la India, onde se caltién la so presencia mientres tol añu. Habita en zones abiertes de clima mediterraneu, onde haya carba baxa, araxales y escamplaes, cercanos a les mases forestales onde cría.[4] Prefier zones a menos de 2.000 msnm d'altitú y con baxes precipitaciones, una y bones estes condiciones favorecen la presencia de los ofidios de los que s'alimenta principalmente.[5]
La culebrera ye especialista na captura y deglución d'ofidios, sobremanera culiebres, qu'afaya entamando sobre'l so ampliu territoriu, y acurriéndose unos segundos cuando alcuentra a les sos preses, a les qu'amoria con fuertes aleteos, y da muerte con un precisu picotazu na nuca. Tamién puede alimentase de xaronques, llagartos, delles aves ya inseutos.[6]
Estes aves pueden ser solitaries, formar pareyes, o inclusive pequeños bandos, entemecíos con otros rapazos, en dómina de migraciones.
Tocantes a la so reproducción, cuando llega a Europa ente marzu y abril, empieza la so dómina de celu, na que'l machu realiza vuelos en picáu y caza pa la fema. Repara los sos niales anteriores, onde guara en mayu o xunu al pie de la so pareya un únicu güevu, que eclosiona a los 40 díes. El pollu abandona'l nial a los 60-80 díes.
Circaetus gallicus ye una especie d'ave accipitriforme de la familia Accipitridae. Ye una rapaz especializada na caza de culiebres y otros reptiles.
İlanyeyən (lat. Circaetus gallicus və ya lat. Circaetus ferox) – Qızılquşkimilər dəstəsinin qızılquşlar fəsiləsinə aid yırtıcı quş növü. Azərbaycanda təhlükədə olan quşlar siyahısına daxil edilmişdir.[1]
Rəngi bozumtul-qonurdur. Qarın tərəfində qonur naxışlar var. Açılmış halda qanadlarının uzunluğu 1,9 m-dəkdir. Barmaqları qısa, dırnağı itidir. Avropa, Asiya və Şimali Afrikada yayılmışdır. Köçəri quşdur; Afrikada, Cənub-Qərbi Asiyada qışlayır. Seyrək enliyarpaqlı meşələrdə yaşayır. Krımda və Orta Asiyada meşəsiz dağlarda rast kəlir. Ağacda və ya qayada düzəltdiyi yuvaya 1 yumurta qoyur; həm erkəyi, həm də dişisi 35—36 gün kürt yatır. Əsasən, sürünənlər, suda-quruda yaşayanlar və gəmiricilərlə, qismən də quş və iri cücülərlə qidalanır.
İlanyeyən (lat. Circaetus gallicus və ya lat. Circaetus ferox) – Qızılquşkimilər dəstəsinin qızılquşlar fəsiləsinə aid yırtıcı quş növü. Azərbaycanda təhlükədə olan quşlar siyahısına daxil edilmişdir.
Rəngi bozumtul-qonurdur. Qarın tərəfində qonur naxışlar var. Açılmış halda qanadlarının uzunluğu 1,9 m-dəkdir. Barmaqları qısa, dırnağı itidir. Avropa, Asiya və Şimali Afrikada yayılmışdır. Köçəri quşdur; Afrikada, Cənub-Qərbi Asiyada qışlayır. Seyrək enliyarpaqlı meşələrdə yaşayır. Krımda və Orta Asiyada meşəsiz dağlarda rast kəlir. Ağacda və ya qayada düzəltdiyi yuvaya 1 yumurta qoyur; həm erkəyi, həm də dişisi 35—36 gün kürt yatır. Əsasən, sürünənlər, suda-quruda yaşayanlar və gəmiricilərlə, qismən də quş və iri cücülərlə qidalanır.
Status. Respublikada sayı az olan və getdikcə azalan, yuvalayan – köçəri növdür. Yayılması. Qobustanda, Bozdağda, Zuvandda, Araz çayı vadisində və respublikanın digər dağətəyi və aran rayonlarında yayılmışdır. Azərbaycana apreldə gəlib, sentyabrda qayıdır. Yaşayış yeri. Quraq landşaftlarda – qumsal səhra və yarımsəhra, dağətəyi bozqırlarda yaşayır. Kənd təsərrüfatı sahələrinin genişlənməsi ilə əlaqədar yaşayış yerləri azalır. Təbiətdə sayı. Qobustanda bir cüt ilanyeyənə 6 kv.km, Zuvandda 10 kv.km sahə düşür. Respublikada ümumi sayı məlum deyildir. Çoxalması. Yuvasını sıldırımlı qayada və ağacda qurur. Bir yuvadan bir neçə il ardıcıl istifadə edir. Apreldə, mayın əvvəllərində 1-2 yumurta qoyur. Yuvada nəslin yaşama faizi aşağıdır. Rəqibi, düşməni, xəstəliyi. Məlumat yoxdur. Sayının dəyişilmə səbəbləri. Uzun müddət insan tərəfindən təqib olunması, xam torpaqların istifadə olunması, quşun özünün məhsuldarlığının aşağı düşməsi onun sayını azaltmışdır. Qorunması üçün zəruri tədbirlər. Ümumi sayını öyrənmək, əsas yuva sahələrini təbiət abidəsi kimi nəzarət altına almaq, növün qorunmasını geniş təbliğ etmək lazımdır.Ar skoulerer-hañv a zo un evn-preizh, Circaetus gallicus an anv skiantel anezhañ.
Bevañ a ra al labous e kornôg ekorannved palearktikel, Azia ar C'hreiz, Indez hag Inizi bihan ar Sounda[1].
a vo kavet e Wikimedia Commons.
Ar skoulerer-hañv a zo un evn-preizh, Circaetus gallicus an anv skiantel anezhañ.
L'àguila marcenca (Circaetus gallicus), anomenada àguila serpera al País Valencià,[1] és un ocell de l'ordre dels accipitriformes amb un cap arrodonit que recorda el duc.
Niu en arbres o arbusts, en plataformes que prepara amb branques seques i verdes (reutilitzen el mateix niu cada any). Cova un ou de color blanc durant 45 dies i el poll vola al cap de 75 dies més. Assoleix la maduresa sexual als 3-4 anys.
Fonamentalment menja serps (80% de la seua dieta), llangardaixos, granotes, etc., i, de manera ocasional, petits mamífers de la grandària d'un conill. Molt rarament menja ocells o insectes grossos.
N'hi ha a la península Ibèrica i és freqüent a tota l'Europa meridional, conca mediterrània, Rússia, Orient Pròxim, Índia, Pakistan i algunes illes d'Indonèsia.
Les poblacions europees han patit una davallada en els darrers anys com a conseqüència de certs canvis en les pràctiques agrícoles i en la gestió del territori on són presents.[4]
Pot arribar a viure 17 anys.
L'àguila marcenca (Circaetus gallicus), anomenada àguila serpera al País Valencià, és un ocell de l'ordre dels accipitriformes amb un cap arrodonit que recorda el duc.
Aderyn a rhywogaeth o adar yw Eryr nadroedd cyffredin (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: eryrod nadroedd cyffredin) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol Circaetus gallicus; yr enw Saesneg arno yw Short-toed eagle. Mae'n perthyn i deulu'r Eryr (Lladin: Accipitridae) sydd yn urdd y Falconiformes.[1]
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn C. gallicus, sef enw'r rhywogaeth.[2]
Mae'r eryr nadroedd cyffredin yn perthyn i deulu'r Eryr (Lladin: Accipitridae). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
Rhestr Wicidata:
rhywogaeth enw tacson delwedd Aquila spilogaster Aquila spilogaster Aquila wahlbergi Aquila wahlbergi Barcud wynepgoch Gampsonyx swainsonii Eryr Adalbert Aquila adalberti Eryr Bonelli Aquila fasciata Eryr euraid Aquila chrysaetos Eryr Gurney Aquila gurneyi Eryr nadroedd Madagasgar Eutriorchis astur Eryr rheibus Aquila rapax Eryr rheibus y diffeithwch Aquila nipalensis Eryr ymerodrol Aquila heliaca Fwltur yr Aifft Neophron percnopterusAderyn a rhywogaeth o adar yw Eryr nadroedd cyffredin (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: eryrod nadroedd cyffredin) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol Circaetus gallicus; yr enw Saesneg arno yw Short-toed eagle. Mae'n perthyn i deulu'r Eryr (Lladin: Accipitridae) sydd yn urdd y Falconiformes.
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn C. gallicus, sef enw'r rhywogaeth.
Orlík krátkoprstý (Circaetus gallicus) je velký dravec z čeledi jestřábovitých.
Vsedě je nápadná široká hlava (téměř jako u sov). Od jiných orlů se liší světlou spodinou těla a křídel, s obvykle tmavším hrdlem a hlavou, rovnoměrně skvrnitými krovkami a letkami. Na ocase jsou tři tmavé pruhy. Od orlovce říčního a světlých kání lesních se liší absencí tmavé skvrny v ohbí křídla.
V Evropě hnízdí asi 8 000–13 000 párů, hlavně na jihozápadě.[3] Jiné zdroje udávají menší čísla (4000).[4] Do České republiky zaletuje jen vzácně, po roce 1989 je známo méně než deset pozorování.[5] Oblíbeným biotopem jsou vřesoviště, krasové oblasti a návrší – místa s dostatkem plazů.
Nejoblíbenější potravou orlíka jsou hadi, následovaní dalšími plazi a obojživelníky. V případě nedostatku plazů útočí i na menší savce a výjimečně i na malé ptáky a velký hmyz.[2]
Hnízda staví na stromech. Snáší obvykle jen jedno vejce, na němž většinou samice sedí 46–48 dní. Doba hnízdní péče je 70–80 dnů. O vzletná mláďata se dospělí starají ještě asi měsíc.[2]
Orlík krátkoprstý (Circaetus gallicus) je velký dravec z čeledi jestřábovitých.
Slangeørnen (Circaetus gallicus) er en mellemstor ørn med et vingefang på op til 195 centimeter. Den er udbredt i Europa, Nordafrika og Asien. Føden består hovedsageligt af krybdyr og i særlig grad slanger. Det er en udpræget trækfugl med vinterkvarter i Afrika syd for Sahelområdet.
Slangeørnen er let at kende på, at et mørkt hoved og forbryst står i kontrast til en lysere underside. Den er noget større end en fiskeørn. Vingerne er lange og brede med en specielt lang og rundet hånd. Bortset fra under svæveflugt fremtræder vingeknoen meget markant, hvilket adskiller arten fra vågerne. Slangeørnen kan "muse" som en tårnfalk, hvilket ikke ses hos andre rovfugle af samme størrelse, bortset fra fiskeørnen.[1]
Stemmen høres ret ofte og består af vellydende, fløjtende lyde. Nogle kan minde om pirolens, mens andre minder om stormmågens.[1]
Arten er udbredt i varme og tørre områder, der favoriserer dens foretrukne byttedyr, krybdyr. Dette kan både være områder, hvor fugtigt lavland veksler med heder, græsland og skove samt områder, der er tørre og stenede eller sandede med maki.[1]
Slangeørnen er i den internationale rødliste angivet som ikke truet. Dette skyldes, at den er udbredt over et ekstremt stort område og at populationsstørrelsen, der er stor, tilsyneladende er stabil.[2]
Slangeørnen (Circaetus gallicus) er en mellemstor ørn med et vingefang på op til 195 centimeter. Den er udbredt i Europa, Nordafrika og Asien. Føden består hovedsageligt af krybdyr og i særlig grad slanger. Det er en udpræget trækfugl med vinterkvarter i Afrika syd for Sahelområdet.
Der Schlangenadler (Circaetus gallicus) ist ein eher großer, langflügeliger Vertreter der Gattung Schlangenadler (Circaetus) innerhalb der Familie der Habichtartigen (Accipitridae). Als einzige Art der sonst nur in Afrika südlich der Sahara vorkommenden Gattung brütet der Schlangenadler auch in Europa und in Zentralasien.
Unter den europäischen Greifvögeln ist er mit seiner fast ausschließlichen Reptiliennahrung ein Ernährungsspezialist und in seinem Vorkommen entsprechend eng an ein ausreichendes Angebot an Schlangen und Eidechsen gebunden. Die in der Paläarktis brütenden Schlangenadler sind Langstreckenzieher mit Überwinterungsgebieten in der Sahelzone südlich der Sahara. Trotz eines sehr großen und zum Teil stark fragmentierten Verbreitungsgebietes werden zurzeit keine Unterarten allgemein anerkannt. Nach starken Bestandsrückgängen im 19. und zu Beginn des 20. Jahrhunderts scheinen die verbliebenen Bestände zurzeit auf relativ niedrigem Niveau stabil zu sein.
Der Schlangenadler ist mit einer Spannweite von bis zu 188 Zentimetern und einer Gesamtlänge von 62–70 Zentimetern ein recht großer Greifvogel. Er ähnelt im Flugbild etwas einem sehr hellen Mäusebussard, ist aber bedeutend größer als dieser. Auf Grund seiner Größe, seiner auf der Unterseite sehr hellen, oft fast zeichnungslosen Erscheinung, der langen, breiten Flügel und des durch Schweben und Rütteln gekennzeichneten Flugstiles ist die Art meist auch aus größeren Distanzen relativ leicht zu bestimmen.[1] Schwieriger ist die Bestimmung allerdings im afrikanischen Winterquartier, wo mit dem Beaudouin-Schlangenadler (Circaetus beaudouini) eine sehr ähnliche Art verbreitet ist, die lange als Unterart von C. gallicus galt. Dieser ist jedoch insgesamt dunkler und auf der Unterseite deutlich braungrau gebändert. Die Unterflügeldecken sind zimtbraun geflockt.
Auf der Oberseite sind Schlangenadler graubraun; Zeichnungsmerkmale wie die helleren Randungen der Oberflügeldecken sind nur aus unmittelbarer Nähe zu erkennen. Die Armschwingen sind dunkelbraun, die Handschwingen auf der Oberseite fast schwarz. Diese Färbungsunterschiede erzeugen beim fliegenden Vogel in der Obersicht einen deutlichen Farbkontrast zwischen den relativ hellen, mit Weiß gesprenkelten Oberflügeldecken und den dunkleren Arm- bzw. fast schwarzen Handschwingen. Der Kopf wirkt beim sitzenden Adler sehr groß; die stark nach vorne ausgerichteten, großen Augen mit gelber Iris erscheinen fast eulenartig. Im Flug ist dieses Merkmal nicht auffällig. Auf der Unterseite sind Schlangenadler meist sehr hell. Die Unterflügeldecken sind undeutlich bräunlich gefleckt und gezont, die Arm- und Handschwingen sind dunkelgrau gerandet; die Spitzen der Handschwingen sind grauschwarz. Oft sind Kehle und Brust deutlich zimtbraun gefärbt, was einen kapuzenartigen Eindruck bewirken kann, doch erscheint dieses Merkmal nicht bei allen Vögeln. Der mittellange, eher schmale Schwanz weist eine undeutliche, dreifache, dunkle Bänderung auf; aus größerer Entfernung wirkt er jedoch fast zeichnungslos. Bauch, Steiß und Hosen sind auf sehr hellem Grund in sehr unterschiedlicher Intensität hellbraun gefleckt. Die grünlichgrauen Beine sind ab dem Intertarsalgelenk nicht befiedert, die Krallen sind schwarz.
Die Geschlechter unterscheiden sich in der Färbung kaum. Auch der bei Greifvögeln häufige Größendimorphismus zugunsten der Weibchen ist nur ganz schwach ausgeprägt. Allerdings sind Weibchen mit bis zu 2,3 Kilogramm Körpergewicht im Durchschnitt um 20 Prozent schwerer als Männchen.[2] Auch das Jugendgefieder ist dem der ausgefärbten Schlangenadler sehr ähnlich. Als einziges gutes Unterscheidungsmerkmal kann eine helle, linienartige Zeichnung dienen, die die Großen Deckfedern von den Schwingen trennt; dieses, nur in der Obersicht erkennbare Merkmal, ist bei ausgefärbten Vögeln nicht mehr vorhanden. Schlangenadler fliegen mit flachen, sehr langsamen und kräftigen Flügelschlägen. Ihre Flugbewegungen wirken verzögert, fast wie in Zeitlupe.[3] Sie stehen oft in waagrechter Flügellage im Wind, und rütteln auch häufig und ausdauernd. Im Gleiten sind die Flügel im Handgelenk stark abgewinkelt und vorgestreckt.
Die Rufe des Männchens sind überraschend melodiös; entfernt erinnern sie an das Flöten eines Pirols. Häufigster Ruf ist ein zweisilbiges Kiiii-jo bei dem die erste Silbe langgezogen und stark betont, die zweite Silbe volltönend und kurz abklingt (Hörbeispiel[4]). Er ist vor allem beim Anflug an den Horst zu hören. Das Grundmuster dieses Rufes wird situationsbedingt vielfältig abgewandelt und kann an Rufe des Schwarzspechtes und des Fischadlers erinnern. Am Horst selbst ruft das Männchen in meist zweisilbigen Ruffolgen, die eine glockenartige oder xylophonartige Tonfärbung aufweisen. Besonders weiche i-joa-Laute werden in Partnernähe geäußert und drücken besondere Vertrautheit aus. Weibchen rufen weniger häufig und weniger wohltönend in sehr ähnlichen phonetischen Mustern; häufig hört man beide Partner minutenlang im Duett (Hörbeispiel[5]).
Die Brutgebiete des Schlangenadlers liegen vor allem in der südlichen West- und Zentralpaläarktis sowie auf dem Indischen Subkontinent. Nur in Nordosteuropa erreichen die Brutvorkommen der Art 60° nördliche Breite. Von diesem nirgendwo geschlossenen Verbreitungsgebiet isoliert ist der Schlangenadler in einigen Regionen der Arabischen Halbinsel, in der Inneren Mongolei, sowie auf einigen der Kleinen Sundainseln Brutvogel. Die Schlangenadler der Kleinen Sundainseln wurden lange Zeit für Überwinterer zentralasiatischer Populationen gehalten, es handelt sich tatsächlich aber um Brutvorkommen dort sesshafter Vögel.[6]
In der West- und Zentralpaläarktis kommt der Schlangenadler in den Maghrebstaaten, auf großen Teilen der Iberischen Halbinsel, Teilen Zentral- und Südfrankreichs, sowie ostwärts über die Apenninhalbinsel, die Balkanhalbinsel, Kleinasien und Teilen der Kaukasusregion bis ins Elburs- und Zagrosgebirge vor. Brutvorkommen bestehen in Israel und, soweit bekannt weitaus kleinere, in Libanon, in Syrien, Jordanien sowie im nördlichen Teil der Sinaihalbinsel.
In Ost- und Nordosteuropa liegen die Brutvorkommen vor allem in Belarus, der Ukraine und im europäischen Teil Russlands, von wo sich das Verbreitungsgebiet nach Zentralasien etwa bis zum Ostrand des Balchaschsees fortsetzt. Die am weitesten nach Norden vorgeschobenen Vorkommen liegen in den Baltischen Staaten sowie in Russland nördlich von Sankt Petersburg.
Mitteleuropa lag immer im Grenzbereich des Verbreitungsgebietes, allein in Norditalien, Slowenien, der Slowakei und Ungarn bestehen kleine Brutvorkommen.
In der Südschweiz werden in den letzten Jahren wieder vermehrt Schlangenadler beobachtet; 2012 brütete ein Schlangenadlerpaar erstmals im Wallis.[7] Von 2012 bis 2017 gab es in der Schweiz acht Brutnachweise, wobei in den Jahren 2015, 2016 und 2017 je zwei Paare brüteten.[8]
Beobachtungen umherschweifender Schlangenadler kommen im zentralen und nördlichen Mitteleuropa zwar regelmäßig, jedoch selten vor; überraschend war 1999 die Sichtung eines Exemplars auf den Scilly-Inseln.[9]
Wesentlichste Voraussetzung für ein Brutvorkommen dieser Art ist ein ausreichendes Angebot an Reptilien, insbesondere an Schlangen, sowie an einzelnen Bäumen zur Horstanlage. So besiedelt die Art in weiten Teilen ihres Verbreitungsgebietes trockene, wärmebegünstigte, nur spärlich bewachsene und felsige Gebiete, wie mediterrane Macchien, Garriguen und ähnliche Vegetationsformen, wie die im Osten der Mittelmeerküste häufige Phrygana. Sonnenbeschienene Berghänge sowie insgesamt stark reliefiertes Terrain sind besonders günstige Landschaftsstrukturen. Daneben erscheint er auch in lockeren Kiefern- und Laubmischwäldern, solange Freiflächen zum Jagen vorhanden sind, gelegentlich auch im extensiv genutzten Kulturland. Im Osten seines Verbreitungsgebietes besiedelt er hauptsächlich vereinzelt mit Bäumen bestandene Steppengebiete, im Norden auch dichtere Wälder und flussbegleitende Gehölze, vor allem, wenn sie an größere Heide- oder Moorflächen grenzen. Im Winterquartier erscheint die Art in semiariden Gebieten wie Trocken- und Dornenbuschsavannen.
Die Brutgebiete des Schlangenadlers reichen vom Meeresniveau bis in Höhen von etwa 2000 Metern,[10] vereinzelt, wie in Marokko und in Indien, sogar noch etwas höher.[11]
Der Raumbedarf der Art ist meist groß. In einer spanischen Untersuchung wurden im Durchschnitt 36 Quadratkilometer große Aktionsräume festgestellt, eine ähnliche Größe ergab eine Studie in Italien.[12] Innerhalb des Aktionsraumes wird ein unterschiedlich großes, meist aber mindestens 2 Kilometer im Umkreis umfassendes Areal gegenüber Artgenossen energisch verteidigt; auch der minimale Horstabstand liegt in diesem Distanzbereich, nur in äußerst dicht besiedelten Gebieten, wie etwa dem Dadia-Wald in Nordost-Griechenland wurden geringere Horstabstände gemessen.[13]
Die Schlangenadler der Paläarktis sind mehrheitlich Zugvögel, jene des Indischen Subkontinents und der Kleinen Sundainseln Standvögel. Auch einige Adler Südspaniens und Nordwestafrikas verbleiben im Brutgebiet. Die Überwinterungsgebiete liegen in einem relativ schmalen Gürtel in der Sahelzone südlich der Sahara und nördlich des Äquators von Senegal ostwärts bis Äthiopien. Die Schlangenadler verlassen ab Ende August die Brutgebiete; ab Mitte September kommt es zu Zugkonzentrationen bei Gibraltar, am Bosporus und in Israel. Wo die Zugscheide zwischen Ost- und Westziehern liegt, ist nicht bekannt. Die norditalienischen Vögel ziehen zuerst nach Nordwesten und biegen erst an der französischen Mittelmeerküste nach Südwesten ab; die mittel- und süditalienischen überqueren das Mittelmeer an der Engstelle zwischen Sizilien und Cap Bon. Wo die Schlangenadler der Inneren Mongolei überwintern, ist nicht bekannt. Der Heimzug erfolgt auf den gleichen Routen, jedoch in breiterer Front, sodass es zu keinen besonderen Zugkonzentrationen an den bekannten Engstellen kommt. Die ersten Adler treffen bereits im März im Brutgebiet ein, Mitte April ist der Heimzug abgeschlossen.
Ein besenderter adulter Schlangenadler legte die 4700 Kilometer lange Strecke von seinem Brutgebiet in Frankreich ins Überwinterungsgebiet in Niger in 20 Tagen zurück; die größte Tagesstrecke betrug 467 Kilometer.[14]
Die Nahrung des Schlangenadlers besteht fast ausschließlich aus Schlangen. Daneben spielen andere Reptilien, Säugetiere und Vögel nur eine untergeordnete Rolle. Gelegentlich werden auch Wirbellose wie Schnecken und Würmer, fallweise auch Käfer und andere große Insekten gefressen.
Unter den Schlangen bevorzugt die Art größere Exemplare mit etwa einem Meter Länge, in Indien wurden sogar Exemplare mit einer Länge von über 1,8 Metern als Beutetiere festgestellt.[15] Jungtiere werden mit entsprechend kleineren Tieren gefüttert. In Europa überwiegen Zornnattern, Kletternattern, wie die Äskulapnatter, Pfeilnatter und Leopardnatter sowie Eidechsennattern und Schwimmnattern, wie Ringelnatter und Vipernattern im Beutespektrum. Glattnattern und Würfelnattern fängt er weniger häufig, auch Ottern, wie Kreuzotter oder Aspisviper finden sich ebenfalls seltener unter den Beutetieren. Offenbar bevorzugt er ungiftige Arten, doch erbeutet er auch Giftschlangen.[16] Im Wald von Dadia machten Ringelnattern fast die Hälfte der erbeuteten Schlangen aus, gefolgt von Eidechsennattern. Die im Gebiet nicht seltene Europäische Hornotter wurde wahrscheinlich auf Grund ihrer Kleinheit nicht erbeutet.[17] Über das Beutespektrum der zentralasiatischen, der indischen und der südostasiatischen Populationen ist nichts bekannt; auch über die Beutetiere im Winterquartier liegen keine detaillierten Informationen vor.
Neben dieser Schlangennahrung, die quantitativ bei weitem überwiegt, werden alle im Brutgebiet erreichbaren Eidechsen inklusive Blindschleiche und Scheltopusik, geschlagen. Im Dadia-Wald, in dem 8 verschiedene Eidechsen vorkommen, wurden mit dem Scheltopusik und der Östlichen Smaragdeidechse allerdings nur die beiden größten als Beutetiere festgestellt.[18] Auch einige Arten der Geckos, Schildkröten sowie kleine Warane sowie Amphibien wie Frösche und Kröten werden gelegentlich verspeist. Kleinsäuger wie Mäuse, Spitzmäuse, Hamster, Ratten und Kaninchen gehören zur zwar seltenen, aber doch regelmäßigen Schlangenadlerbeute, ebenso verschiedene Vogelarten bis zur Größe von Hähern und Tauben. Viele Kleinsäuger und Amphibien, die in den Gewölleanalysen festgestellt wurden, dürften jedoch gemeinsam mit der Schlangenbeute aufgenommen worden sein.[19]
Der Nahrungsbedarf eines adulten Schlangenadlers beträgt etwa 1–2 mittelgroße Schlangen pro Tag; der Nestling benötigt bis zu 200 Gramm täglich, was hochgerechnet auf die gesamte Nestlingszeit einer Anzahl von bis zu 270 Schlangen mit einem Gesamtgewicht von etwa 11 Kilogramm entspricht.[20]
Die am häufigsten praktizierte Jagdmethode ist ein langsamer, meist durch Thermik begünstigter Schwebeflug in Höhen zwischen 150 und 400 Metern. Häufig rütteln Schlangenadler, gelegentlich jagen sie auch in einem niedrigen, weihenartigen Suchflug. Auch Ansitzjagden und Jagden zu Fuß gehören zu den Jagdstrategien dieser Art. Wurde ein Beutetier erspäht, lässt sich der Adler fallschirmartig fallen und greift die Schlange unmittelbar hinter dem Kopf; oft wird dieser auch sofort abgebissen. Die Beutetiere werden, immer mit dem Kopf voran, entweder am Boden oder im Flug verschlungen. Zum Horst transportieren Schlangenadler ihre fast immer schon toten Beutetiere ausschließlich im Schnabel.
Schlangenadler werden im Alter von 3–4 Jahren geschlechtsreif. Sie führen eine weitgehend monogame, saisonale Partnerschaft; Wiederverpaarungen letztjähriger Brutpartner sind auf Grund der sehr großen Ortstreue beider Geschlechter wahrscheinlich. Die Balz ist insgesamt nicht sehr auffällig. Wesentlichstes Balzelement ist der Girlandenflug, der in ähnlicher, jedoch bedeutend expressiverer Charakteristik auch beim Wespenbussard beobachtet werden kann. Dabei steigen die Brutpartner oder das Männchen allein in Horstnähe auf, lassen sich etwa 15 Meter fallen um danach mit ein, zwei Flügelschlägen die zuvor eingebüßte Höhe wieder zu erreichen; oft trägt ein Vogel eine Schlange im Schnabel, lässt sie fallen und fängt sie kurz danach wieder auf, oder übergibt sie an den Partner. Während dieser Flüge sind ausdauernde Kiiii-jo-Rufe zu hören.
Der Nestbau beginnt sehr bald nach Eintreffen im Brutgebiet, in der Paläarktis ab Mitte März, in den ostasiatischen Brutgebieten nach Ende des Sommermonsuns Anfang November. Beide Partner beteiligen sich daran, das Männchen jedoch intensiver. Neststandort ist meist die Spitze, seltener die Mitte der Krone oder ein Seitenast unterschiedlicher, gewöhnlich nicht besonders hoher Bäume, gelegentlich auch Büsche. Kiefern oder Eichen werden besonders häufig als Horstbäume gewählt. Nester in Höhen über 10 Meter sind eher selten. Auch in Felswänden werden die Horste in der Regel auf Büschen oder verkrüppelten Bäumen, nur ausnahmsweise direkt auf Fels angelegt.[21] Horste werden fast immer neu errichtet, nur selten werden alte ausgebessert oder erweitert oder Nester anderer Vogelarten adaptiert. Der Horst ist eine für die Größe der Art eher kleine Konstruktion aus Zweigen und Ästen mit einem durchschnittlichen Durchmesser von 60 Zentimetern und einer Höhe von nicht mehr als 30 Zentimetern; nur mehrmals benutzte Horste wachsen zu umfangreicheren Gebilden heran. Die flache Nestmulde wird immer mit grünen Zweigen, oft auch mit Heidekraut ausgelegt. Auf Grund der durchschnittlichen Nestdimensionen überragen bei brütenden Schlangenadlern Kopf und Stoß oft den Nestrand, sind also von unten zu sehen.
Die Eiablage beginnt im Maghreb am Anfang der letzten Märzdekade; bis in den Mai können in der Paläarktis frische Gelege gefunden werden; in Indien fängt sie im Dezember an und dauert bis in den Mai. Schlangenadler brüten im gesamten Verbreitungsgebiet nur einmal im Jahr; bei frühem Gelegeverlust kommt es zu einem Nachgelege. Das Gelege besteht immer aus nur einem relativ großen, breitelliptischen, rein weißen Ei mit den durchschnittlichen Maßen von 74 × 58 Millimetern und einem Gewicht von etwa 150 Gramm. Die Brutzeit ist mit bis zu 47 Tagen sehr lang, ebenfalls die Nestlingszeit, deren Dauer je nach Witterung und Ernährungssituation zwischen 60 und 80 Tagen schwankt. Vor allem brütet das Weibchen, das auch später das Hudern und das Zerteilen der Beute für das Küken übernimmt; es wird nur einige Male am Tag vom Männchen abgelöst, das für Küken und Weibchen die Beute herbeischafft. Wenn der Nestling vier Wochen alt ist, beginnt auch das Weibchen mit Beuteflügen. Dem Küken werden zuerst kleine Fleischbrocken vorgelegt, erst mit etwa 2 Wochen beginnt es, kleinere Schlangen zu kröpfen. Mit 3 Wochen ist ein Nestling bereits imstande, eine mittelgroße Schlange von 80 Zentimeter Länge und etwa 4 Zentimeter Dicke zu verschlingen.[22] Häufig zieht der Nestling dem futterbringenden Altvogel die Schlange aus dem Schlund. In der Paläarktis fliegen die meisten Jungadler zwischen Mitte Juli und Mitte August aus; sie werden jedoch noch mehrere Wochen von den Eltern betreut, bevor sie ihren ersten Zug antreten.
Daten zum Bruterfolg beziehungsweise Fortpflanzungsziffern sind spärlich und beruhen nur auf kleinen, wenig repräsentativen Untersuchungen. In verschiedenen Studien lagen die Fortpflanzungsziffern, also die Anzahl der ausgeflogenen Jungadler pro Brutpaar und Jahr zwischen 0,3 und 0,86 Individuen.[23] Das Höchstalter eines wiedergefundenen beringten Vogels betrug 17 Jahre.[24]
Der Schlangenadler ist eine von insgesamt fünf Arten der Gattung Circaetus. Er ist die einzige Art dieser Gattung, die nicht nur in Afrika verbreitet ist. Beobachtungen von Mischbruten mit dem Beaudouin-Schlangenadler und dem Schwarzbrust-Schlangenadler (C. pectoralis) führten dazu, die beiden letzteren Arten mit C. gallicus zu vereinen und als dessen Unterarten zu betrachten. Da weder die Häufigkeit dieser Mischbruten, noch der Bruterfolg, geschweige denn die Fertilität möglicher Nachkommen bekannt sind, hält Ferguson-Lees eine Trennung in drei eigenständige Arten innerhalb einer Superspezies für angebracht.[25]
Trotz des sehr großen und in weit voneinander entfernte Brutgebiete fragmentierten Areals werden keine Unterarten des Schlangenadlers anerkannt. Früher wurden die etwas kleineren Schlangenadler der Kleinen Sundainseln einer Unterart C. heptneri zugeordnet; diese Einschätzung wird jedoch mehrheitlich gegenwärtig nicht unterstützt.
Die Bestände des Schlangenadlers verringerten sich ab der Mitte des 19. Jahrhunderts drastisch; dafür maßgeblich waren direkte Verfolgung, Verfolgung der Beutetiere und Lebensraumverlust. Die kleinen mitteleuropäischen Bestände in Deutschland, Österreich, Luxemburg, der Schweiz und der Niederlande sind in den letzten 100 Jahren erloschen. Heute scheinen die großen Populationen in Südost- und Osteuropa sowie die der Iberischen Halbinsel und Frankreichs in ihren Bestandszahlen weitgehend konstant zu bleiben.[26] Bestandseinschätzungen für die außereuropäischen Populationen liegen nicht vor.
Die IUCN listet die Art in keiner Gefährdungsstufe;[27] Ferguson-Lees & Christie schätzen den Weltgesamtbestand auf maximal 26.000 Brutpaare[28], wovon etwa die Hälfte auf die Westpaläarktis entfällt.[29]
Neben Lebensraumverlust ist nach wie vor direkte Verfolgung die wesentlichste bestandsminimierende Ursache. Vor allem auf dem Zug werden viele Schlangenadler erlegt. Dokumentiert ist der Abschuss der meisten von etwa 50 Schlangenadlern, die während des Herbstzuges 1993 an einem Tag auf Malta ankamen.[30]
Der Schlangenadler (Circaetus gallicus) ist ein eher großer, langflügeliger Vertreter der Gattung Schlangenadler (Circaetus) innerhalb der Familie der Habichtartigen (Accipitridae). Als einzige Art der sonst nur in Afrika südlich der Sahara vorkommenden Gattung brütet der Schlangenadler auch in Europa und in Zentralasien.
Unter den europäischen Greifvögeln ist er mit seiner fast ausschließlichen Reptiliennahrung ein Ernährungsspezialist und in seinem Vorkommen entsprechend eng an ein ausreichendes Angebot an Schlangen und Eidechsen gebunden. Die in der Paläarktis brütenden Schlangenadler sind Langstreckenzieher mit Überwinterungsgebieten in der Sahelzone südlich der Sahara. Trotz eines sehr großen und zum Teil stark fragmentierten Verbreitungsgebietes werden zurzeit keine Unterarten allgemein anerkannt. Nach starken Bestandsrückgängen im 19. und zu Beginn des 20. Jahrhunderts scheinen die verbliebenen Bestände zurzeit auf relativ niedrigem Niveau stabil zu sein.
Un u más biquipedistas son treballando actualment enamplando iste articlo.
Puede estar que, por ixo, bi haiga lagunas de contenito u deficiencias de formato. Por favor, antis de reyalizar correccions mayors u reescrituras, contacte con ells en a suya pachina d'usuario u a pachina de descusión de l'articlo ta poder coordinar-ne la redacción.
L'alica blanca (Circaetus gallicus ( Gmelin, 1788)) ye un au de presa d'a familia d'as accipitridas, subfamilia d'as Circaetinae.
L'alica blanca (Circaetus gallicus ( Gmelin, 1788)) ye un au de presa d'a familia d'as accipitridas, subfamilia d'as Circaetinae.
Margir (Circaetus gallicus), yek ji teyrên seyfî ye. Bin singî xwe yî spî ye; ser piştê xwe yê gewr û çakarî ye. Drêjbûna margîrên mezin 63-68 cm, giraniyê xwe jî navbera 1,7 û 1,9 kg tên. Per vekirina xwe 185-195 cm tên. Margir li banî disekine û nêçîrên xwe çav xwe ra dike. Ku tê firsendê xwe ji nişka va bera jêr dide û dadide ajalên biçûk.
De Schlaangenaadler (Circaetus gallicus) ass e Gräifvull deen ongeféier 70 cm grouss ass, mat enger Spaanwäit vun 175 cm.
En huet e relativ grousse Kapp, dee bei jonken Aadleren hell ass, a bei erwuessenen zimmlech donkel. D'Plommen op der Broscht sinn hell.
De Schlaangenaadler lieft als Zuchvull a Süd- an Osteuropa, vereenzelt an Ungarn a Polen.
De Schlaangenaadler (Circaetus gallicus) ass e Gräifvull deen ongeféier 70 cm grouss ass, mat enger Spaanwäit vun 175 cm.
En huet e relativ grousse Kapp, dee bei jonken Aadleren hell ass, a bei erwuessenen zimmlech donkel. D'Plommen op der Broscht sinn hell.
De Schlaangenaadler lieft als Zuchvull a Süd- an Osteuropa, vereenzelt an Ungarn a Polen.
Verbreedung vum Circaetus gallicusÇĕлен хурчки (лат. Circaetus gallicus е лат. Circaetus gallicus) — хурчка йышшисен çăткăн вĕçен кайăк тĕсĕ, кăйкăр евĕрлисен ушкăнне, çĕлен хурчкисен пĕчĕк йышне кĕрет.
Йышĕ чакса пынă пирки Хĕрлĕ кĕнекене кĕртнĕ.
Çĕлен хурчки (лат. Circaetus gallicus е лат. Circaetus gallicus) — хурчка йышшисен çăткăн вĕçен кайăк тĕсĕ, кăйкăр евĕрлисен ушкăнне, çĕлен хурчкисен пĕчĕк йышне кĕрет.
Йышĕ чакса пынă пирки Хĕрлĕ кĕнекене кĕртнĕ.
Ο Φιδαετός είναι είδος αετού και το μοναδικό είδος κιρκαετού,[2] που απαντάται στον ελλαδικό χώρο. Η επιστημονική του ονομασία είναι Circaetus gallicus και δεν περιλαμβάνει υποείδη [3] αλλά, σύμφωνα με τους περισσότερους ορνιθολόγους, δύο χρωματικές φάσεις (colour phases) (βλ. Μορφολογία).
Η λατινική λέξη gallicus σημαίνει, «Γαλατικός», «προερχόμενος από τη Γαλατία»,[4] αγνώστου λοιπής σημασίας.
Η αγγλική ονομασία του είδους Short-toed (Snake) Eagle, σχετίζεται με τους σχετικά κοντούς γαμψώνυχες του πτηνού.
Η ελληνική ονομασία Φιδαετός, παραπέμπει ευθέως στις διατροφικές συνήθειες του είδους.
Ο Φιδαετός ανήκει στο γένος Circaetus που περιλαμβάνει 6 είδη, όλα αφρικανικά.[3] Εξαίρεση αποτελεί το C. gallicus, που είναι το μοναδικό που «περνάει» και στην Ευρασία, όπου αναπαράγεται κατά τη διάρκεια του θέρους. Η ταξινομική του γένους Circaetus, δεν είναι ακόμη ξεκάθαρη και, θα χρειαστούν αρκετά ακόμη χρωμοσωμικά δεδομένα και διασταυρώσεις για να λυθούν τα διάφορα προβλήματα .[5]
Ο Φιδαετός ανήκει στα ημερόβια αρπακτικά πτηνά του Παλαιού Κόσμου. Ο κύριος όγκος του πληθυσμού βρίσκεται στη δυτική και νότια Κεντρική Παλαιαρκτική, ενώ στα βόρεια φθάνει μέχρι το γεωγραφικό πλάτος των 60°, περίπου. Κάποιοι απομονωμένοι θύλακες αναπαραγωγής βρίσκονται στη Σαουδική Αραβία, στην Κίνα και νοτιοανατολικά στην Ινδονησία. Στην τελευταία και στην ινδική υποήπειρο, ζει και αναπαράγεται ολόκληρο το χρόνο.
Οι μεσογειακοί πληθυσμοί περιλαμβάνουν τη ζώνη του Μαχρέμπ στην Αφρική, μεγάλο τμήμα της Ιβηρικής, την κεντρική και νότια Γαλλία, τα Απέννινα, τα Βαλκάνια, και τη Μικρά Ασία. Ακόμη ανατολικότερα το είδος εξαπλώνεται στά όρη του Καυκάσου και του Ζάγκρος (Ιράν), τη Μέση Ανατολή και μικρό τμήμα της χερσονήσου του Σινά. Προς βορράν, οι κύριοι αναπαραγωγικοί πληθυσμοί βρίσκονται στην Ουκρανία, τη Λευκορωσία και τις χώρες της Βαλτικής, ενώ κάποια άτομα έχουν παρατηρηθεί μέχρι την Αγία Πετρούπολη.
Στην Ελλάδα, όπως και σε όλα τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη, ο Φιδαετός είναι αποδημητικό πτηνό, ερχόμενος το καλοκαίρι μόνο για να φωλιάσει και ξαναφεύγει το φθινόπωρο.[6][7]
Ο Φιδαετός, αν εξαιρεθούν οι πληθυσμοί της ινδικής χερσονήσου και κάποιων νησιών της Ινδονησίας, είναι μεταναστευτικό είδος. Οι περιοχές διαχείμασης περιλαμβάνουν μία σχετικά στενή ζώνη στο Σαχέλ της Αφρικής και, από τη Σενεγάλη μέχρι την Αιθιοπία. Η μετανάστευση πραγματοποιείται από τα τέλη Αυγούστου-Σεπτέμβριο, μέσω του Γιβραλτάρ, του Βοσπόρου και του Ισραήλ. Η παρακολούθηση των πληθυσμών της Β. Ιταλίας, έδειξε ότι περνάνε στην Αφρική μέσω της Σικελίας, ενώ ένα δακτυλιωμένο πτηνό από τους αναπαραγωγικούς πληθυσμούς της Γαλλίας, έφτασε στον Νίγηρα σε 20 ημέρες, καλύπτοντας μιαν απόσταση 4700 χιλιομέτρων.[8]
Βασική προϋπόθεση για την αναπαραγωγή των πληθυσμών του Φιδαετού είναι η αφθονία σε ερπετά -κυρίως φίδια-, καθώς και η ύπαρξη μεμονωμένων δέντρων. Συχνάζει σε ξερά μέρη με αραιή ξυλώδη βλάστηση και πέτρες, όπως η μεσογειακή μακία γή, τα γκαρίγκ (garrigues) και οι περιοχές με φρύγανα. Γενικά, το ελληνικό τοπίο που περιλαμβάνει και τα τρία αυτά είδη οικοτόπων, είναι ιδανικό για τους Φιδαετούς. Επιπλέον, μπορεί να παρατηρηθεί σε περιοχές με αραιά πεύκα και μικτά δάση[9], ενώ τα χωράφια αποτελούν ανοικτές περιοχές κατάλληλες για κυνήγι[10]. Στα ανατολικά της επικράτειάς του, βρίσκεται σε στεπώδεις περιοχές, ενώ στα βόρεια συχνάζει σε πυκνά και παραποτάμια δάση, ειδικά όταν συνορεύουν με βάλτους. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα, εμφανίζεται σε ημι-άνυδρες περιοχές με αγκαθωτούς θάμνους, όπως η σαβάνα.
Οι περιοχές αναπαραγωγής του Φιδαετού κυμαίνονται από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι το υψόμετρο των 2000 μέτρων περίπου,[11] ενώ περιστασιακά, στο Μαρόκο και την Ινδία, μπορεί να φθάσει ακόμη ψηλότερα.[5]
Η επικράτεια περιπλάνησης του είδους είναι συνήθως μεγάλη. Σε μια ισπανική μελέτη, ο μέσος όρος των 36 τετραγωνικών χιλιομέτρων βρέθηκε να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του, με παρόμοια αποτελέσματα σε μελέτη που διεξήχθη στην Ιταλία.[11] Σε περίπτωση διεκδίκησης του χώρου δράσης, βρέθηκε ότι είναι απαραίτητη μία απόσταση τουλάχιστον 2 χιλιομέτρων από άτομα του ίδιου είδους, για να «αποφευχθούν επεισόδια», αν και σε πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές, όπως στη Δαδιά μετρήθηκαν χαμηλότερες αποστάσεις.[11]
Ο Φιδαετός είναι ένα σχετικά μεγάλο αρπακτικό πουλί που, μοιάζει κατά την πτήση με τις γερακίνες , αλλά είναι αρκετά μεγαλύτερος από αυτές. Απαντάται σε δύο χρωματικές φάσεις (colour phases), μία κοινή σκουρόχρωμη και μία αρκετά σπανιότερη, υπόλευκη.[12].
Η ράχη έχει γενικά γκρί-καφέ χρώμα, και τα άνω καλυπτήρια φτερά είναι πιο ανοιχτόχρωμα, αλλά αυτό διακρίνεται μόνον από κοντινή απόσταση. Τα δευτερεύοντα ερετικά είναι σκουρότερα, ενώ τα πρωτεύοντα ερετικά είναι σχεδόν μαύρα στις άκρες τους. Η κοιλιακή επιφάνεια είναι πολύ ανοιχτόχρωμη -στην παρατήρηση κατά την πτήση φαίνεται σχεδόν λευκή-, αλλά υπάρχουν αραιές καφετί κηλίδες που, το μέγεθός τους μπορεί να ποικίλλει αρκετά.[6] Η μετρίου μεγέθους ουρά διαθέτει τρεις αχνές σκουρόχρωμες ταινίες που, από μακρινή απόσταση είναι πολύ δυσδιάκριτες.
Το γκρίζο-καφετί κεφάλι, όταν το πτηνό είναι στο έδαφος, φαίνεται πολύ μεγάλο σχετικά με το σώμα του, ενώ οι μεγάλοι οφθαλμοί με την κίτρινη ίριδα, μοιάζουν με εκείνους της κουκουβάγιας, αυτό όμως δεν είναι άμεσα ορατό κατά την πτήση. Τα πρασινογκρίζα πόδια δεν έχουν φτερά, είναι όμως καλυμμένα με μικρές δικτυωτές φολίδες,[13] ενώ οι μαύροι γαμψώνυχες είναι σχετικά κοντοί, για να μπορεί να συλλαμβάνει γλυστερά ερπετά.[14]
Τα δύο φύλα είναι σχεδόν όμοια (διαφέρουν ελάχιστα στο χρώμα). Ο φυλετικός διμορφισμός -τόσο κοινός στα αρπακτικά πτηνά- εδώ δεν υφίσταται, εκτός από το γεγονός ότι τα θηλυκά είναι λίγο βαρύτερα από τα αρσενικά.
Το φτερούγισμα του Φιδαετού είναι πολύ χαρακτηριστικό, διότι είναι πολύ ισχυρό και εξαιρετικά αργό για ένα πτηνό του μεγέθους του, και συχνά περιγράφεται ως «πέταγμα σε αργή κίνηση» (slow motion flight).[15] Οι πτέρυγες, σε εμπρόσθια όψη, είναι κρατημένες σχεδόν σε ευθεία , παράλληλη με το έδαφος θέση.
Επίσης ο Φιδαετός χρησιμοποιεί την τεχνική της αιώρησης (hanging) και της αιώρησης με λίκνισμα των φτερούγων (hovering) όταν κυνηγάει με συνθήκες δυνατού αέρα.[16]
Η διατροφή του Φιδαετού είναι πολύ εξειδικευμένη. Τρέφεται κατά 84% με φίδια, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό είναι τρωκτικά (5%), σαύρες (4%) και μικρές χελώνες (4%).[17] H ανατομία των ποδιών του είναι προσαρμοσμένη σ’αυτό (βλ. Μορφολογία) και οι φολίδες λειτουργούν προστατευτικά στα δαγκώματα -διότι δεν είναι απρόσβλητος στο δηλητήριο των φιδιών-, ενώ οι κοντοί γαμψώνυχες είναι εξαιρετικά βολικοί στη σύλληψη και συγκράτηση των ολισθηρών τους σωμάτων.[6][14] Προτιμάει να επιτίθεται σε μη δηλητηριώδη φίδια (Elaphe sp., Coluber sp., Natrix sp., κ.α.), αλλά έχουν καταγραφεί επιθέσεις και σε δηλητηριώδη (Vipera sp.). Στην περιοχή της Δαδιάς, τα μισά περίπου από τα φίδια που συμπεριλαμβάνονται στη διατροφή του Φιδαετού, είναι Νερόφιδα (Natrix natrix) και ακολουθούνται από Σαπίτες (Malpolon insignitus).[18]
Το μέγεθος των συλλαμβανομένων φιδιών, δεν φαίνεται να ξεπερνάει το 1 μέτρο,[17] αν και σε περιοχές της Ινδίας, έχουν παρατηρηθεί άτομα μήκους 1,8 μέτρων. Οι ημερήσιες διατροφικές ανάγκες ενός ενήλικου Φιδαετού, είναι 1-2 φίδια μέσου μεγέθους ημερησίως. ενώ οι νεοσσοί χρειάζονται περίπου 200 γραμμάρια καθημερινά, που σημαίνει ότι, καθ’όλη τη διάρκεια παραμονής τους στη φωλιά, η συνολική ποσότητα ανέρχεται στα 11 κιλά, ή 270 φίδια, περίπου.[19]
Εκτός από φίδια, οι Φιδαετοί επιτίθενται και σε σαύρες (4%) και μικρά θηλαστικά (1%),[6] ενώ εντελώς περιστασιακά μπορούν να συμπεριλάβουν έντομα, σαλιγκάρια, σκουλήκια και σκαθάρια στη λεία τους. Στη Δαδιά, στα δείγματα από τις σαύρες, βρέθηκαν κυρίως Pseudopus (Ophisaurus) apodus και Lacerta viridis.[18]
Ο Φιδαετός αποκτά αναπαραγωγική ωριμότητα στα 3-4 χρόνια και είναι μονογαμικός στις περισσότερες περιπτώσεις. Η περίοδος αναπαραγωγής αρχίζει στην Ευρώπη περίπου στα μέσα Μαρτίου (στην Ελλάδα στα μέσα Απριλίου), ενώ στις ασιατικές περιοχές με το πέρας των μουσώνων, στις αρχές Νοεμβρίου. Η φωλιά είναι καινούργια κάθε χρόνο και, συνήθως είναι μία μικρή κατασκευή στην κορυφή ενός δέντρου,μέσα σε δάσος.[6] Τα δέντρα, βελανιδιές ή πεύκα συνήθως, δεν είναι ιδιαίτερα ψηλά και οι φωλιές σπάνια βρίσκονται σε ύψος μεγαλύτερο των 10 μέτρων από το έδαφος, αλλά δεν διακρίνονται εύκολα. Πολύ πιό σπάνια, η φωλιά μπορεί να είναι απευθείας σε βράχια.[20] Έχει μέση διάμετρο 60 εκατοστών περίπου και, ύψος μόλις 30 εκατοστά, ενώ το υλικό επίστρωσης είναι φρέσκα πράσινα φύλλα ή βραχυκλάδια κωνοφόρων.
Η γέννα αποτελείται από 1 μόνο αυγό και η επώαση, που γίνεται στις πλείστες των περιπτώσεων από το θηλυκό, διαρκεί γύρω στις 47 ημέρες.Το αρσενικο προμηθεύει τροφή και για τους δύο και, όταν ο νεοσσός γίνει περίπου ενός μηνός, τότε το θηλυκό αρχίζει να πηγαινοέρχεται στη φωλιά. Ο νεοσσός είναι σε θέση, μετά από 3 εβδομάδες, να καταπιεί ολόκληρο φίδι 80 εκατοστών μήκους και 12 εκατοστών πάχους.[21] Το πρώτο φτέρωμα βγαίνει στις 25-30 ημέρες και ολοκληρώνεται στις 45 ημέρες περίπου. Στους δύο μήνες αφήνει τη φωλιά και πετάει στις 70-75 ημέρες, περίπου.[22].
Οι ευρωπαϊκοί πληθυσμοί του Φιδαετού μειώθηκαν δραματικά από τα μέσα του 19ου αιώνα και μετά, λόγω του κυνηγιού και της απώλειας των βιοτόπων του. Το αποτέλεσμα ήταν, να εξαφανιστεί το είδος από ευρωπαϊκές χώρες, όπως Ολλανδία, Αυστρία, Ελβετία, κλπ. Σήμερα, φαίνεται να υπάρχει μια σχετική σταθερότητα στις χώρες του ευρωπαϊκού νότου.[23]
Βασικές απειλές για το είδος αποτελούν η λαθροθηρία, οι πυρκαγιές (ειδικά στις Μεσογειακές χώρες) και η απομάκρυνση των ώριμων δέντρων που του στερούν σημαντικές θέσεις φωλιάσματος. Επίσης η εγκατάλειψη των εκτατικών μορφών γεωργίας και κυρίως η παρακμή των παραδοσιακών συστημάτων βόσκησης έχουν ως αποτέλεσμα την υποβάθμιση των οικοτόπων στους οποίους κυνηγάει.[24]
Στον ελλαδικό χώρο, ο Φιδαετός απαντάται και με τις ονομασίες Άσπρος Αετός και Φιδογέρακας ή Φιδογέρακο.[25]
Ο Φιδαετός είναι είδος αετού και το μοναδικό είδος κιρκαετού, που απαντάται στον ελλαδικό χώρο. Η επιστημονική του ονομασία είναι Circaetus gallicus και δεν περιλαμβάνει υποείδη αλλά, σύμφωνα με τους περισσότερους ορνιθολόγους, δύο χρωματικές φάσεις (colour phases) (βλ. Μορφολογία).
Арол-вужаед, або крачун, або зьмеяед, або зьмяіны арол (па-лацінску: Circaetus gallicus або па-лацінску: Circaetus ferox) — драпежная птушка зь сямейства ястрабіных атраду сокалападобных.
Вельмі рэдкі, зьнікаючы выгляд птушак, занесены ў Чырвоную кнігу Беларусі.
Адна з самых пужлівых і недаверлівых да чалавека птушак-драпежнікаў.
Агульная даўжыня — 67—72 см, размах крылаў 160—190 см, даўжыня крыла 52-60 см. Саміцы буйнейшыя за самцоў, але пафарбаваныя аднолькава зь імі. Афарбоўка сьпінага боку птушкі — шэра-бурая, маладыя птушкі па афарбоўцы падобныя да дарослых.
Засяляюць зону мяшаных лясоў і лесастэп. Гняздуюцца у Паўночна-Заходняй Афрыцы, у Паўднёвай і збольшага ў Цэнтральнай Эўропе, на Каўказе (за выключэньнем стэпавых Перадкаўказьзя і Прыкасьпія), у Малой Азіі, на Блізкім Усходзе, Сярэдняй Азіі, Паўднёва-Заходняй Сыбіры, у паўночнай частцы Манголіі, на поўдні да Пакістана і Індыі.
Арол-вужаед, або крачун, або зьмеяед, або зьмяіны арол (па-лацінску: Circaetus gallicus або па-лацінску: Circaetus ferox) — драпежная птушка зь сямейства ястрабіных атраду сокалападобных.
Жыланчы (Circaetus gallicus), (J.F. Gmelin, 1788):
Африка, Евразия, Кичи Азия, Иран, Пакистан, Индия, Аравияда кыштайт. Кыргызстандын түндүк жагында Чүй жана Талас өрөөндөрүндө кездешкени катталган, ошондой эле Ысыккөлгө жакын түштүк региондо кездешет. Кыргыз, Талас, Фергана, Чаткал жана Пскем тоо кыркаларында уялоо мезгилинде табылган .
Тоо этегиндеги адырлар жана чөлдөр. Республиканын түштүгүндө деңиз деңгээлинен 1500-2000 м бийикте жаңгак-токойлорунда уялоо мезгилинде кездешет .
Кыргызстанда анын саны такталган эмес. Байкоого караганда акыркы 5 жылдын ичинде 2 особң гана кездешкен, ал эми 1998-жылы Нооруз капчыгайынын тоо этектеринде, 2001-жылы бир особң Бешарал коругунда, 2002-жылы Пскем тоосунун капчыгайында эки особң кездешкен. Бардык жерлерде анын саны анча көп эмес жана азайуу тенденциясы байкалат. ==Жашоо тиричилиги (жашоо циклдары)==Кыргызстанда апрелдин башында учуп келишет . Майдын биринчи ондугунда уя сала баштайт. Уясында көбүнчө бир гана жумуртка, аны бир жарым айга жакын басып чыгарат. Сойлоп жүрүүчүлөр менен азыктанат.
Түздөн-түз кыруу, уяларын талкалоо, тынчсыздануучу фактору. Чарбачылык менен байланышту тоют базасын кыскартуу.
Маалымат жок.
1986-жылдан тартып Республиканын территориясында аңчылык кылууга тыюу салынган. Сарычелек коругунун аймагында коргоого алынган. «Жапайы фаунанын жана флоранын жоголуп бара жаткан түрлөрүн соода-сатык боюнча эларалык конвенциясынын» 2- тиркемесине киргизилген .
Республика боюнча санын тактап чыгуу, биологиясын изилдөө, уялоо мезгилинде жасалма уяларга көнүктүрүү. Азык база абалын аныктап жана өзгөрүлүшүн тактап чыгуу.
V категория, Vulnerable, VU: R. Саны кыскарып бара жатат. Кыргызстандын фаунасында бир уруунун жалгыз гана өкүлү.C.g.heptneri Dementiev, 1932 түрчөсү кездешүүдө.
Могойч загалай (Circaetus gallicus) нь Харцагынхан овгийн махчин шувуу юм.
Энэхүү шувуу нь Газрын дундад тэнгис орчим, Орос , Ази (Пакистан, Энэтхэг болон Индонезийн арлууд) тархан нутаглана. Европын хойд хэсэгт амьдрах хэсэг нь өвлийн улиралд Африкийн Сахарын цөлийн бүсэд өвөлжихөөр нүүдэллэдэг. Тэд 9, 10 сард нисээд 4, 5 сард буцаж ирдэг байна. Европт Испанид хамгийн их тоогоор таарна.
Нас бие гүйцсэн могойч загалай 63-68 см урт, далавчаа дэлгэхэд 185-195 см ба 1.7-1.9 кг жинтэй. Нуруун хэсэг нь бор саарал, өвөр хэсэг нь цагаан байна. Шар шувуу мэт бөөрөнхий толгойтой, тод шар нүдтэй.
Тэд голдуу хэвлээр явагч, могой, гүрвэлээр хооллоно. Заримдаа жижиг хөхтөн, шувуу, мөн томхон шавьж иддэг. Тэд маш дуу чимээ багатай юм. Үржлийн үед ганц өндөг гаргадаг. Могойч загалай 17 ба түүнээс дээш насална.
Могойч загалай (Circaetus gallicus) нь Харцагынхан овгийн махчин шувуу юм.
Орелот=змијар (науч. Circaetus gallicus), познат и како краткопрст орел е средно голема птица грабливка од фамилијата соколовидни која вклучува многу други денски грабливки како соколите, орлите, јастребите и мршојадците.
Оваа птица се среќава и во Македонија.
Овој вид птици се од стариот свет кој се раширил низ Средоземјето, Русија и Блискиот Исток, како и на делови од Азија, претежно во Индија, како и уште подалеку, на неколку индонезиски острови.
Оние кои живеат на северниот крај на Средоземјето и во други делови на Европа мигрираат главно во супсахарска Африка, северно од екваторот, напуштајќи го живеалиштето во септември-октомври, а се враќаат во април-мај.
Орелот-змијар што живее на Блискиот и Далечниот Исток се постојани жители, односно не се птици преселници. Во Европа најбројни се во Шпанија кај што се честа појава, но на другите место е реткост да се видат. Во Британија, на пример, за првпат е регистрирана во октомври 1999 година.
Орелот-змијар живее на отворено, кај обработливите рамнини, сувите каменести листопадни грмушести области и подножја, како и во полупустински области. Тие бараат дрва за вгездување.
Возрасните единки се долги 62-67 см со распон на крилјата од по 170-185 см и тежат 1,2 - 2,3 кг. [1] Се препознаваат по долната доминантна бела страна, а горните делови се сивкасто-кафени. Брадата, вратот и горниот дел се окер, земјено кафена боја. Дополнителни показатели дека се работи за орел-змијар се и заоблената глава како на був, светложолтите очи и светло поткрило.
Орелот-змијар е вистински летач кој поминува повеќе време во лет од повеќето други членови од неговиот род. Сакаат да летаат над падини, врвови и свлечишта и ловат најчесто од положба над 550 м. Кога се на отворен терен често лебдат како соколи. Литањето се одвива при полн распон на крилата.
Нивниот плен се претежно влекачи, главно змии, но исто така и по некој гуштер. Понекогаш тие се плеткаат со поголеми змии и настанува битка на теренот.[2] Повремено, тие ловат мали цицаци до големина на зајак и ретко птици и големи инсекти.
Овој орел е начелно многу тивок. Во одредени прилики, прави варијации од разни свиркачки ноти.
Снесува само едно јајце, и е долговечен, живеејќи над 17 години.
Присуството на орелот-змијар е многу изретчено во Европа, и е многу редок, а во некои земји неговата бројка и понатаму опаѓа, поради промените во земјоделството и искористувањето на земјиштето. Затоа бара да биде заштитен вид.
Во Средниот и Далечниот Исток, видот не е загрозен.
|accessdate=
(помош) (англиски)
Орелот=змијар (науч. Circaetus gallicus), познат и како краткопрст орел е средно голема птица грабливка од фамилијата соколовидни која вклучува многу други денски грабливки како соколите, орлите, јастребите и мршојадците.
Оваа птица се среќава и во Македонија.
Хьэшхъуэбгъэжь е Тынужь (лат-бз. Circaetus gallicus) — къашыргъэ лъэпкъым щыщ лӀэужьыгъуэщ.
Теплъэ нэхъыщхьэр щхъуэ-гъуабжафэщ, ныбэ щӀагъыр гъуабжэ-фагъуэщ кусэ гъуабжэхэр хэлъу.
Хэку куэдхэм щопсэу. Къаукъазым щыӀэхэр мэлъэтэж. Хьэшхъуэбгъэжьхэр щогъуалъхьэ щхьэхуэу щыт жыгхэм лъагэу Ӏэтауэ.
Нэхъыщхьэу яшхыр блэ зэмылӀэужьыгъуэхэращ, нэхъ мащӀэу — шындырхъуо, хьэндыркъуакъуэ, дзыгъуэ, нэмыщӀ шэрыпӀ псэущхьэ жьгъейхэр.
Хьэшхъуэбгъэжь е Тынужь (лат-бз. Circaetus gallicus) — къашыргъэ лъэпкъым щыщ лӀэужьыгъуэщ.
Һунағара (лат. Circaetus gallicus, Circaetus ferox, рус. Змееяд[1]) — ыласындар отрядының, ҡарсығалар ғаиләһендәге йыртҡыс ҡош .
Бик һирәк осрай торған юҡҡа сыға барған ҡош төрө, Рәсәйҙең Ҡыҙыл китабына һәм Беларуссияның Ҡыҙыл китабына индерелгән.
Ҡанатлы йыртҡыстар араһында кешегә ҡарата иң шикләнеүсән һәм өркәк ҡоштарҙың береһе.
Дөйөм оҙонлоғо — 67-72 см, ҡанат йәйеме 160-190 см, ҡанатының оҙонлоғо 52-60 см. Ата ҡоштар инәләренән ҙурыраҡ, әммә улар менән бер төрлө буялған. Ҡоштоң арҡа яғының төҫө — һорғолт көрән, йәш ҡоштар төҫө буйынса өлкән ҡоштарға оҡшаш[2][3].
Ҡаҙ ҙурлығында. Осҡанда оҙон ҡойроғо, ҡанат осондағы йәйелгән бармаҡтарға оҡшаған ҡауырһындары күҙгә ташлана.Ҡайһы ваҡыт ҡанаттарын йыш-йыш ҡағып, һауала бер урында туҡтап ҡала — «бейей». Ултырған ҡоштоң ҡауырһындары ҡабарынҡы булғанға, ул ҙур һымаҡ күренә.
Ҡатнаш урман һәм урман-дала зоналарында йәшәй. Төньяҡ-көнбайыш Африкала, Үҙәк Европаның көньяғында, Кавказда, Бәләкәй Азияла, Яҡын Көнсығышта, Ҡаҙағстанда һәм Урта Азияла, Көньяҡ-Көнбайыш Себерҙә, Монголияның төньяғында, көньяҡта Пакистанға һәм Һиндостанға тиклем оялай. Оялау өлкәһенең төньяғында (Рәсәй, Үҙәк Европа) күсмә ҡош. Төньяҡта урманда, көньяҡта ҡоро һирәк булһала ағаслы урындарҙы һайлай. Рәсәйҙә ысын барлыҡта, йәки фараз ителеүсә Башҡортостандың, Брянскийҙың урмандарында, Кавказда, Калуга ҡырҡындыларында, Мордовия, Ока һәм Хопер ҡурсаулыҡтарында һәм заказникарында оялай[4].
Һунағара (лат. Circaetus gallicus, Circaetus ferox, рус. Змееяд) — ыласындар отрядының, ҡарсығалар ғаиләһендәге йыртҡыс ҡош .
पांगुळ गरुड (इंग्लिश: Short-toed Eagle; हिंदी: सापमार) हा एक पक्षी आहे.
हा पक्षी आकाराने घारीपेक्षा मोठा असतो. याचा रंग काळा असून छातीखालचा रंग पांढरा असतो. छातीवर गडद बदामी रंगाच्या कड्या.घुबडसारखे मोठे डोके. उडताना खालचा भाग धूसर चंदेरी दिसतो. डोके काळसर. शेपटीवर काळपट आडवे पट्टे.(नेहमी ३ पट्टे) पायांवर पिसे नसतात. चेहऱ्यावर केसांसारखी दिसणारी पिसे. लहान पक्षी उदी रंगाचा. नर-मादी दिसायला सारखे असले, तरी मादी नरापेक्षा मोठी असते.
भारतात निवासी. अलीकडे नेपाळात नोव्हेंबरमध्ये दिसल्याची नोंद. डिसेंबर ते मार्च महिन्यात वीण.
विरळ जंगले, माळराने आणि समुद्रकिनारे.
पांगुळ गरुड (इंग्लिश: Short-toed Eagle; हिंदी: सापमार) हा एक पक्षी आहे.
हा पक्षी आकाराने घारीपेक्षा मोठा असतो. याचा रंग काळा असून छातीखालचा रंग पांढरा असतो. छातीवर गडद बदामी रंगाच्या कड्या.घुबडसारखे मोठे डोके. उडताना खालचा भाग धूसर चंदेरी दिसतो. डोके काळसर. शेपटीवर काळपट आडवे पट्टे.(नेहमी ३ पट्टे) पायांवर पिसे नसतात. चेहऱ्यावर केसांसारखी दिसणारी पिसे. लहान पक्षी उदी रंगाचा. नर-मादी दिसायला सारखे असले, तरी मादी नरापेक्षा मोठी असते.
सर्पहारी चील नेपालमा पाइने एक प्रकारको चराको नाम हो । यसलाई अङ्ग्रेजीमा सर्ट-टोइड स्नेक इगल (Short-toed Snake Eagle) भनिन्छ ।
ஓணான் கொத்திக் கழுகு (Short-toed Snake Eagle) இப்பறவை ஊன் உண்ணிப் பறவைகளில் பெரியதாக உள்ளது இதன் குடும்பப்பெயர் ஆக்சிபிற்றிடீ என பிரிக்கப்பட்டுள்ளது. இப்பறவைகள் இரவிலும் பகலிலும் தமது இரையைப்பிடித்து உண்ணும் பழக்கம் கொண்டவை. இவற்றைப்போல் பூனைப் பருந்து இதன் குணங்களைக் கொண்டுள்ளது.மேற்கு ஐரோப்பா கண்டப் பகுதியில் அமைந்துள்ள கிரேக்கப் பகுதிகளிலும் இவ்வகையான பறவைகளைக் காணமுடிகிறது.
பழைய உலகப்பறவைகள் வரிசையில் குறிப்பிடப்படும் இப்பறவைகள் நடுநிலக் கடல் பகுதிகளில் அமைந்துள்ள உருசியா, மத்திய கிழக்கு நாடுகள், இந்தியத் துணைக்கண்டம், மேலும் இந்தோனேசியத் தீவுக்கூட்டங்களிலும் பரவியுள்ளது.
இப்பறவைகள் நடுநிலக் கடல் பகுதியில் அமைந்துள்ள ஐரோப்பா, முதல் ஆப்பிரிக்காவின் சகாரா பகுதிவரை செப்டம்பர் முதல் அக்டோபர் வரை வலசை வருகின்றன. [2]பின்னர் இவை ஏப்ரல் அல்லது மே மாதவாக்கில் திரும்பிச்செல்லுகின்றன. மத்தியப்பகுதி மற்றும் தூரக்கிழக்குப் பகுதியில் கூடுகட்டி வாழுகின்றன.[3] ஐரோப்பா பகுதியில் பல இடங்களில் இவற்றைப்பார்க்க முடிகிறது. 1999 ஆம் ஆண்டு இங்கிலாந்துப் பகுதி மற்றும் சில்லித்தீவுகளிலும் பார்த்ததாகப் பதிவாகியுள்ளது.[4] பெரும்பாலும் வரண்ட இலையுதிர் புதர்க்காடுகளில் கூடுகட்டி இனவிருத்தி செய்கிறது. பெரிய மரங்களின் உச்சியில் கூடுகட்டி திறந்த வாழ்விடங்களில் வாழுகிறது. தன் உணவிற்காக திறந்த புல்வெளிகளை நாடுகிறது. [5]
இப்பறவைகளில் ஆண் பறவை சிறகு விரிந்த நிலையில் 170 முதல் 185 செமீ உயரமும் சாதாரண நிலையில் 62 செமீ முதல் 67 செமீ உயரம் கொண்டதாகவும் 1.2 முதல் 2.3 கிலோ எடை கொண்டும் காணப்படுகிறது தன் உடல் பகுதியின் கீழ்பகுதியில் வெள்ளை நிறமும் மேற்பகுதியில் சாம்பல் நிறமும் கொண்டு காணப்படுகிறது. உடல் முழுவதிலுமே கோடுகள் கொண்டதாக உள்ளது. பார்ப்பதற்கு ஆந்தையைப்போல் உருண்டையான தலையுடன் மஞ்சள் கண்களுடனும், சிறகுக்குக்கீழே அடர்ந்த நிறம் கொண்டும் காணப்படுகிறது.
இவற்றில் காணப்படும் பேரினத்தைக்காட்டிலும் இவை அதிக நேரம் வானில் பறக்கும் திறன் கொண்டதாக உள்ளது. பெரிய மலைகளின் மேலிருந்து 500 மீட்டருக்கும் மேலிருந்து வேகமாக பறந்துவந்து தன் உணவைப்பிடிக்கும் தன்மையைப் பெற்றுள்ளது. [6]தன் உணவு கிடைக்கும்வரை வானில் சிற்றெழால் பறவைபோல் வட்டமிட்டுக்கொண்டே இருக்கும் குணம் கொண்டதாகும். வானில் வட்டமிட ஓரளவு தட்டையான இறக்கைகளைப் பெற்றிருகின்றன.
இந்தியாவில் தெலுங்கானா மாநிலத்தில்
ஓணான் கொத்திக் கழுகு (Short-toed Snake Eagle) இப்பறவை ஊன் உண்ணிப் பறவைகளில் பெரியதாக உள்ளது இதன் குடும்பப்பெயர் ஆக்சிபிற்றிடீ என பிரிக்கப்பட்டுள்ளது. இப்பறவைகள் இரவிலும் பகலிலும் தமது இரையைப்பிடித்து உண்ணும் பழக்கம் கொண்டவை. இவற்றைப்போல் பூனைப் பருந்து இதன் குணங்களைக் கொண்டுள்ளது.மேற்கு ஐரோப்பா கண்டப் பகுதியில் அமைந்துள்ள கிரேக்கப் பகுதிகளிலும் இவ்வகையான பறவைகளைக் காணமுடிகிறது.
பழைய உலகப்பறவைகள் வரிசையில் குறிப்பிடப்படும் இப்பறவைகள் நடுநிலக் கடல் பகுதிகளில் அமைந்துள்ள உருசியா, மத்திய கிழக்கு நாடுகள், இந்தியத் துணைக்கண்டம், மேலும் இந்தோனேசியத் தீவுக்கூட்டங்களிலும் பரவியுள்ளது.
పాముల గద్ద (Short-toed Eagle) ఒక రకమైన గద్ద.[2]
ခြေချောင်းတိုဝန်လူငှက်
ခြေချောင်းတိုဝန်လူငှက်
Agugia (Circaetus gallicus), ôxellu rapaxe diürnu.
In Ligüria o l'é staçiunaiu ma pocu cumün.
U l'é lungu circa 70 cm. e cu in'avertüa di ae de 170-190 cm. U l'è scüu in sciâ parte dursâ e ciæu, quæxi giancu in sce quella fruntâ (petu e u de sutta di ae). U se nütre prinçipalmente de bisce e grigue.U fa u niu in scê ligge o in sce di ærbui izuæ. U cua un övu pe votta.
Agugia (Circaetus gallicus), ôxellu rapaxe diürnu.
In Ligüria o l'é staçiunaiu ma pocu cumün.
U l'é lungu circa 70 cm. e cu in'avertüa di ae de 170-190 cm. U l'è scüu in sciâ parte dursâ e ciæu, quæxi giancu in sce quella fruntâ (petu e u de sutta di ae). U se nütre prinçipalmente de bisce e grigue.U fa u niu in scê ligge o in sce di ærbui izuæ. U cua un övu pe votta.
Лаьхьарчий дуу аьрзу — (en. Short-toed Eagle), (оьрсаша "Змееяд" олу), Дехийра тIемаш а долуш, боккха корта а болуш олхазар ду иза. Букъ Iаьржа бу цуьнан, моккха бос а бетталуш. ЧукIело кIай ю Iаьржа хийцалуш томмагIнаш а долуш. ТIемийн йоьхьигаш а Iаьржа ю. Цуьнан цIоганан дохалла 3-4 сиз ду. БIаьргаш можа а, баккхийра а бу. Месаш нилха а до долуш а ю. ТIемаш дIай-схьай даржичи I,8 м.
Лаьхьарчий дуу аьрзу — (en. Short-toed Eagle), (оьрсаша "Змееяд" олу), Дехийра тIемаш а долуш, боккха корта а болуш олхазар ду иза. Букъ Iаьржа бу цуьнан, моккха бос а бетталуш. ЧукIело кIай ю Iаьржа хийцалуш томмагIнаш а долуш. ТIемийн йоьхьигаш а Iаьржа ю. Цуьнан цIоганан дохалла 3-4 сиз ду. БIаьргаш можа а, баккхийра а бу. Месаш нилха а до долуш а ю. ТIемаш дIай-схьай даржичи I,8 м.
И тайпа аьрзунаш ю Европан декъехь а Къилбаседехьа Ленинграде а, Рыбинске а, Казани а кхаччалц, Сибрехьа къилбаседа-малхбузехьа кхаччалц болчу мехкашкахь а, Юккъерчу Азехь а, Кавказехь а, Закавказехь а, дозанал дехьа къилбехьа Европехь а, Африкехь а къилба-малхбузехьа Азехь а. Вайн Нохч-ГIалгIайн республикехь и тайпа аьрзунаш ю ламанца а, лаха аренашкахь а, хьаннийн хотешкахь а, хин тогIешкахь а. Баннаш нилха синтарш а дохкуш , диттийн баххьашкахь до цара. Цхьа хIоа до апрель я май баттахь. Иза кIай хуьлу. Тойна 45 дийнахь доккху. КIорни хIоьачуьра схьаяьккхинчул тIаьхьа шиъ бутт баьлчи, тIемашца гIотту. Ядар атта ду цуьнан. ХIаваэхь тIам ца ластош готуьйсу цо. Ижонна лаьтта охьа хьоьжуш, тIемаш а лестош, цхьана меттехь лаьтта иза. ТIома гIаьттина иза йоьдучу хенахь, дика го некъа тIехь Iаьржа томмагI. Екаран аз дахдеш ду. Масала, иштта "хиий-о". Цуьнан коьрта даар лаьхьарчий ду. Наггахь моьлкъа а боу цо, пхьид а йоу. Уьш кIезиг хиларна ларо езаш ю.
The short-toed snake eagle (Circaetus gallicus), also known as the short-toed eagle, is a medium-sized bird of prey in the family Accipitridae, which also includes many other diurnal raptors such as kites, buzzards and harriers. The genus name Circaetus is from the Ancient Greek kirkos, a type of hawk, and aetos, "eagle". The specific gallicus means "of Gallia".[2]
The short-toed snake eagle was formally described in 1788 by the German naturalist Johann Friedrich Gmelin in his revised and expanded edition of Carl Linnaeus's Systema Naturae. He placed it with the falcons, eagles and their relatives in the genus Falco and coined the binomial name Falco gallicus.[3] Gmelin based his description on the "Jean le Blanc" that had been described by the English ornithologist John Latham and the French ornithologists Mathurin Jacques Brisson and the Comte de Buffon.[4][5][6][7] The short-toed snake eagle is now placed in the genus Circaetus that was introduced in 1816 by the French ornithologist Louis Jean Pierre Vieillot.[8][9] The genus name is from the Ancient Greek kirkos, a type of hawk, and aetos, "eagle". The specific epithet gallicus is Latin for "Gaul" ie France.[10]
Two subspecies are recognised:[9]
These are relatively large snake eagles. Adults are 59 to 70 cm (23 to 28 in) long with a 162 to 195 cm (5 ft 4 in to 6 ft 5 in) wingspan and weigh 1.2–2.3 kg (2.6–5.1 lb), an average weight for the species is about 1.7 kg (3.7 lb).[12][13][14] They can be recognised in the field by their predominantly white underside, the upper parts being greyish brown. The chin, throat and upper breast are a pale, earthy brown. The tail has 3 or 4 bars. Additional indications are an owl-like rounded head, brightly yellow eyes and lightly barred under wing.
The short-toed snake eagle spends more time on the wing than do most members of its genus. It favours soaring over hill slopes and hilltops on updraughts, and it does much of its hunting from this position at heights of up to 500 m (1,600 ft). When quartering open country it frequently hovers like a kestrel.[15] When it soars it does so on flattish wings.
This is an Old World species found throughout the Mediterranean basin, into Russia and the Middle East, and parts of Western Asia, and in the Indian Subcontinent and also further east in some Indonesian islands.
Those present on the northern edge of the Mediterranean and other parts of Europe migrate mainly to sub-Saharan Africa north of the equator, leaving in September/October and returning in April/May.[16] In the Middle and Far East the populations are resident. In Europe, it is most numerous in Spain where it is fairly common but elsewhere it is rare in many parts of its range. A bird on the Isles of Scilly, Britain, in October 1999 was the first confirmed record for that country.
The short-toed snake eagle is found in open cultivated plains, arid stony deciduous scrub areas and foothills and semi-desert areas.[17] It requires trees for nesting and open habitats, such as cultivations and grasslands for foraging.[18]
Its prey is mostly reptiles, mainly snakes, but also some lizards.[19] Sometimes they become entangled with larger snakes and battle on the ground.[20] Occasionally, they prey on small mammals up to the size of a rabbit, and rarely birds and large insects.
This eagle is generally very silent. On occasions, it emits a variety of musical whistling notes. When breeding, it lays only one egg. It can live up to 17 years.
The short-toed snake eagle has suffered a steep decline in numbers and range in Europe and is now rare and still decreasing in several countries due to changes in agriculture and land use. It needs protection. In the middle and far eastern part of its range, this species is not yet threatened.
In his description of the species, Buffon says that he kept one of these eagles in captivity and observed its behavior. The captive bird ate mice and frogs, and he states that the Jean-de-blanc was well known by French farmers for raiding poultry.[21]
Hovering
Egg, Collection Museum Wiesbaden
The short-toed snake eagle (Circaetus gallicus), also known as the short-toed eagle, is a medium-sized bird of prey in the family Accipitridae, which also includes many other diurnal raptors such as kites, buzzards and harriers. The genus name Circaetus is from the Ancient Greek kirkos, a type of hawk, and aetos, "eagle". The specific gallicus means "of Gallia".
La Serpentaglo aŭ Komuna serpentaglo (Circaetus gallicus) estas mezgranda rabobirdo de familio Akcipitredoj kiu enhavas ankaŭ aliajn tagajn rabobirdojn kiel agloj, milvoj, cirkuoj, ktp.
Estas malnovmonda specio ekzistanta tra la Mediteranea marbaseno ĝis Rusio kaj Meza Oriento, kaj partoj de Azio (Pakistano, Barato kaj eĉ kelkaj insuloj de Indonezio.
Tiuj birdoj de nordo de Mediteraneo kaj de nordaj eŭropaj regionoj migras ĉefe al subsahara Afriko, sed norde de Ekvadoro, en septembro aŭ oktobro kaj revenas en aprilo aŭ majo. Orientaj loĝantaroj estas populacioj de loĝantaj birdoj. En Eŭropo tiu birdo estas multnombra en suda Hispanio kie estas komuna, sed en aliaj regionoj ne estas tiom facile videbla. Birdo en Insuloj de Scilly, Britio, oktobre de 1999 estis la unua konfirmita vidaĵo ĉe tiu lando.
La Serpentaglo troviĝas en malfermaj terkulturejoj, sekaj ebenaĵoj kaj mezdezertaj ŝtonecaj montetaroj; ankaŭ marĉaj ebenaĵoj kaj marbordo. Ili bezonas arbojn por nestado proksimaj de tiaj menciitaj medioj. Kutime ĝis 2.000 m super marnivelo, sed foje eĉ pli supre.
La Serpentagloj estas mezgrandaj birdoj 62-69 cm longaj kun enverguro de 170-195 cm kaj pezo de 1.7-2.3 kg. Ili estas facile rekoneblaj dumfluge pro ties ĉefe blankaj subaj partoj kun nigraj mallarĝaj flugilbordoj kaj eĉ pli mallarĝaj punktostrioj; la supraj partoj estas brungrizaj. Mentono, gorĝo kaj supra brusto estas sablokoloraj al helbrunaj. La vosto havas 3 aŭ 4 malhelajn striojn, la plej pinta pli larĝa. Kruroj estas skvamecaj, kio protektas ilin de serpentomordoj. Alia eca faktoro estas ronda larĝa kapo kun brilflavegaj okuloj fronte lokitaj, kvazaŭ de strigo. Junuloj estas tre similaj al plenkreskuloj, sed iom pli brunaj sube.
La Serpentaglo estas akurata fluganto kaj flugas pli ol la aliaj membroj de la genro Circaetus. Ĝi kutime ŝvebas super montetoj kaj tiel ĉasas eĉ de altoj de ĝis 500 m. Ili povas flughalti havante hokitajn krurojn per rapida flugfrapado kiel Turfalkoj, sed ne eblas konfuzo pro malsimileco laŭ grando. Pro sia speciala dieto, tiu birdo bezonas grandan teritorion.
Ties predoj estas ĉefe reptilioj, kaj ĉefe serpentoj -95 % de la dieto en suda Eŭropo-, sed ankaŭ lacertoj kaj ranoj. Malofte etaj mamuloj ĝis grando de kuniklo; maloftege birdoj kaj grandaj insektoj. Ofte ili kuraĝas kontraŭ grandegaj serpentoj, kiujn ili atakas surgrunde per bekfrapado kontraŭ kapo kaj flugdanco ĉirkaŭ predo. Poste ili forprenas ĝin ĝis arbo por manĝado aŭ forportas al nesto foje mezenglutita krom vosto; en la nesto la ido tiras de tiu parto kaj ekenglutas ĝin.
Tiu palearktisa kaj orientalisa specio estas kutime silenta birdo. Foje fajfas ĉefe dum bredado.
La Serpentaglo malplinombriĝis en Eŭropo kaj daŭre malpliiĝas pro ŝanĝo en terkulturaj metodoj. En Azio la specio ne estas ankoraŭ minacata.
Okazas kriĉadaj kaj akrobataj ceremonioj por pariĝado. Ili konstruas en malalta arbo neston el bastonetoj kaj internaj folioj. Foje reuzas neston de aliaj birdoj. Foje en rokaro inter arbustoj. La ino demetas unu blankan ovon, kiun kovas dum pli da 45 tagoj. La idoj elnestiĝas post ĉirkaŭ 75 tagoj. Dume la patro alportas manĝajojn por ambaŭ. Ido povas surprize engluti grandajn serpentojn eĉ pli grandajn ol ĝi mem; foje la serpento estas tiom granda, ke la ido englutas nur parton kaj la resto -vostomezo- restas hokita el ĝia beko ĝis kiam digesto funkcias, poste ĝi englutas la reston.
Ili reproduktas nur 1 idon, sed ili povas vivi ĝis 17 jaroj.
La Serpentaglo aŭ Komuna serpentaglo (Circaetus gallicus) estas mezgranda rabobirdo de familio Akcipitredoj kiu enhavas ankaŭ aliajn tagajn rabobirdojn kiel agloj, milvoj, cirkuoj, ktp.
La culebrera europea[1] o águila culebrera (Circaetus gallicus) es una especie de ave accipitriforme de la familia Accipitridae.[2] Es una rapaz especializada en la caza de serpientes y otros reptiles.
Es una rapaz grande, de entre 62 y 70 cm de longitud, y 166-188 cm de envergadura, siendo los machos levemente más pequeños que las hembras, aunque es difícil apreciarlo incluso viéndolos volar juntos. Los machos normalmente tienen un babero más corto y el moteado es de un marrón más pálido. Contrasta el pardo del dorso con el blanco con barras oscuras de las partes inferiores. Las alas son largas y anchas.[3] Presenta cola bandeada, de extremo recto, y cabeza ancha con capuchón oscuro hasta el pecho. Los ojos tienen iris amarillo, y su disposición es más frontal que en otras rapaces diurnas.[4]
Ampliamente distribuida en Europa, inverna en el África subsahariana entre septiembre y abril. Por el este se extiende hasta la India, donde se mantiene su presencia durante todo el año. Habita en zonas abiertas de clima mediterráneo, donde haya matorral bajo, eriales y claros, cercanos a las masas forestales donde cría.[5] Prefiere zonas a menos de 2.000 msnm de altitud y con bajas precipitaciones, ya que estas condiciones favorecen la presencia de los ofidios de los que se alimenta principalmente.[4]
La culebrera es especialista en la captura y deglución de ofidios, sobre todo culebras, que descubre planeando sobre su amplio territorio, y cerniéndose unos segundos cuando localiza a sus presas, a las que captura con sus cortas pero fuertes garras, y da muerte con un preciso picotazo en la nuca. También se puede alimentar de ranas, lagartos, algunas aves e insectos.[5]
Estas aves pueden ser solitarias, formar parejas, o incluso pequeños bandos, mezclados con otras rapaces, en época de migraciones.
En cuanto a su reproducción, cuando llega a Europa entre marzo y abril, comienza su época de celo, en la que el macho realiza vuelos en picado y caza para la hembra. Repara sus nidos anteriores, donde incuba en mayo o junio junto a su pareja un único huevo, que eclosiona a los 40 días. El pollo abandona el nido a los 60-80 días.
La culebrera europea o águila culebrera (Circaetus gallicus) es una especie de ave accipitriforme de la familia Accipitridae. Es una rapaz especializada en la caza de serpientes y otros reptiles.
Madukotkas (Circaetus gallicus) on haugaslaste sugukonnna madukotka perekonda kuuluv röövlind.
Madukotkas elab Euraasias, Vahemere maadest Indiani.
Eestis on ta väga haruldane, siin on tema levila põhjapiir. Soodsamatel aastatel võib Eestis hinnanguliselt pesitseda kuni viis madukotkapaari.[1]
Madukotkas on pisut suurem kui kalakotkas. Kehapikkus on 62–67 cm ja tiivaulatus 170–185 cm[2], kaal 1,8–2,3 kg.[1]
Madukotkas toitub madudest (vähemasti 75% ulatuses[2]) ja teistest roomajatest.[3] Eestis on tema toiduks peamiselt rästikud ja arusisalikud.
Madukotkas tapab saagi küünisetega või purustab nokaga tema kolju.[2]
Madukotkas kuulub Eesti I kategooria looduskaitsealuste liikide hulka ja on Eesti punases raamatus.
Madukotkas (Circaetus gallicus) on haugaslaste sugukonnna madukotka perekonda kuuluv röövlind.
Arrano sugezalea (Circaetus gallicus) accipitridae familiako hegazti harraparia da. Europan eta Asian bizi da, neguan Saharaz haraindiko Afrikan emanez.
Bere hego-luzera 185-195 zentimetrokoa eta bere gorputza 63-68 zentimetrokoa izan liteke. Sugeak gehienetan, baita muskerrak ere, jaten ditu.
Landazabal ireki eta eguzkitsuak behar ditu hegazti honek, zuhaitz sakabanatuekin. Hegazti bikaina da, lertxun hauskarak adinako hego-zabalera lortzen du baina nabarmen lirainagoa da. Hegan doanean, hegoen azpialdeko lerro koloredunak nabarmentzen dira, eta soilik distantzia laburretara, arbel koloreko mokoa eta oinak. Pausatuta dagoenean bere buru handia eta begi hori handiak nabarmentzen dira.
Bere morfologian deigarriak dira moko txikidun buru handia eta begi handiak; horiak gazteetan eta laranjaxkak helduetan. Beste eguneko hegazti harrapariek baino frontalizazio maila handiagoa du, eta honek ikusmen binokular hobea eskaintzen dio ofidioen moduko harrapakin txiki eta mugikorrak urrunetik fokatzeko (Martin eta Katzir, 1999; Ferguson-Lees eta Christie, 2004).
Tamaina handiko eta kolore aldakorreko harrapari handia da, gazteak kolore argia izan ohi dute eta helduak oso ilunetik oso argiraino aurkitu daitezke (Ontiveros, 2005). Hegan doanean azpitik begiratuta kolore argiko lumajea ikusten zaio, marra ilunez betea erremige eta errektrizetan eta bularraren erdialderaino estal dezakeen txanoa du (Ontiveros, 2005). Dortsalki kolore iluna du, grisa edo arrea. Gazteek kolorazio argia dute eta ez dute ia marrarik aurkezten azpialdean, gainera ez dute helduetan isatsaren amaieran agertzen den banda azpiterminal grisa, eta txanoa ere helduetan baino argiagoa da (Forsman, 1999). Helduek punta beltzdun moko grisa dute, eta behatzak gris argiak edo gris urdinxkak azkazal beltzekin (Ontiveros, 2005).
Bere tamainako harrapari batentzat oso behatz motzak ditu; behatz motzak, eta atzapar motz eta indartsuak erlazionatuta daude narrastien moduko harrapakin txiki eta iheskorrak ehizatzearekin (Ontiveros, 2005).
Badu dimorfismo sexuala, emeak zertxobait handiagoak dira kasu gehienetan (Ferguson-Lees eta Christie, 2004). Pisuari dagokionez arrek 1500-2000 g arteko pisua izaten dute eta emeek 1513-2110 g artekoa (Glutz et al., 1971). Beste hegazti handietan gertatzen den moduan ez ditu hegaldiko luma guztiak denboraldi berean aldatzen (Forsman, 1999)
Oro har, hegazti isila da baina, batzuetan, kumatze garaian batez ere, oihu ozen karakteristikoa egiten du, jostailuzko ahatetxoen antzekoa.
Banaketa azpiartikodun espeziea (Cramp eta Simmons, 1980). Europan, Iberiar penintsula ia osoan, iparraldean klima atlantikodun leku batzutan kenduta; Frantziako hegoaldean; Italiako mendebaldeko kosta guztian zehar eta Alpeetan; eta Europa ekialdean agertzen da (Peterson et al., 2006). Euskal Herrian ere banaketa orokorra du Bizkaiko kostako puntu batzutan kenduta (Ontiveros, 2005).
Migratzaile transahariarra da (Ontiveros, 2005). Udaldikoa da Iberiar penintsulan, irailaren erditik urriaren hasiera bitartean joaten da, eta martxoa eta apirila artean itzultzen da, baina zonalde epelenetan negua ere igarotzen dute banako batzuk (Ontiveros, 2005).
Itsas mailatik 2000 m-ra kokatzen diren zonalde irekiak eta prezipitazio gutxikoak hautatzen ditu arrano sugezaleak (Ontiveros, 2005). Zuhaitz marduletan egiten ditu habiak, nahiko txikiak bere tamainarekin alderatuz, eta kasu bakanen batean arrokatan edo lurrean habia egiten ere ikusi da (Cramp eta Simmons, 1980). Iberiar penintsulan pinudi mediterraneoak hautatu ohi ditu, baina artadietan eta artelatz-basoetan ere egiten ditu habiak, eta neurri txikiago batean, baita harizti eta pagadietan ere (Román et al., 1996). Oro har, habia egiteko beharrezkoak dituen basoak eta ehizatzeko behar dituen azalera ireki edo sastrakadiak konbinatzen dituzten zonaldeak hautatzen ditu.
Hegazti harraparien artean espezializatuenetakoa da dietari dagokionez; bereziki sugeak ehizatzen ditu, baina baita muskerrak, hegaztiak eta ugaztunak ere (Cramp eta Simmons, 1980). Egunez ehizatzen du normalean, baina tarteka iluntzean ere bai (Ojalvo, 1998).
Iberiar penintsulan sugeek bere dietaren %95 osatzen dute: Malpolon monspessulanus, Elaphe scalaris eta Coluber hippocrepis dira bere harrapakin ohikoenak; eta neurri txikiagoan Lacerta lepida, Natrix natrix, Natrix maura, Coronella austriaca, Chalcides striatus, Psammodromus algirus, Pelobates cultripes, Sciurus vulgaris, Bufo bufo eta Alectoris rufa (Gil eta Pleguezuelos, 2001). Suge handiak hautatzen dituzte txikiekiko (Gil eta Pleguezuelos, 2001). Ez dirudi pozoiarekiko immunea denik, baina lumaje trinkoak eta ezkatek ofidioen erasoetatik babesten ditu; halere, sugegorrien moduko espezie pozoitsuak saihestu ohi ditu, hauek oso arraroak baitira bere dietan, nahiz eta ugariak izan arrano sugezaleak ehizatzen duen zonalde batzutan (Cramp eta Simmons, 1980).
Espezie udaldikoa denez sarri aurreko urtean utzitako habia berritzen dute (Ontiveros, 2005). Bi bikotekideek hartzen dute parte habiaren eraikuntzan, arrak eraikuntzarako materiala inguratzen du eta emeak eraikitzen du habia (Boudoint, 1953). Sarri sai motzak (Aegypius monachus) utzitako habiak erabiltzen ditu Iberiar penintsulan (Galán et al., 1997).
Errunaldia arrautza zuri bakarrekoa izaten da (Glutz et al., 1971). Bigarren errunaldiak ikusi dira lehenengoa galdu den kasutan (Boudoint, 1953). 42-47 egun irauten du inkubazioak eta bi sexuek hartzen dute parte, baina hegazti harrapari gehienetan bezala emea da habian denbora gehiena igarotzen duena (Cramp eta Simmons, 1980).
Txitoa guraso biek zaintzen dute, baina emea da gehiena babesten duena euritik eta eguzkitik bere gorputzarekin (Ontiveros, 2005). Lehenengo asteetan txitoa mokotik mokora harrapakin zatitxoak emanez elikatzen dute, baina pixka bat hazitakoan, gai izango da harrapakinak (sugeak bereziki) tirata gurasoen paparotik ateratzeko (Cramp eta Simmons, 1980). Txitoa 70-78 egun egon ohi da habian, baina kasu batzutan 60 egunera uzten du (Cramp eta Simmons, 1980). Ez dago heldutasun sexuala lortzen duten adinaren daturik, baina 3-4 urterekin lortzen dutela uste da (Cramp eta Simmons, 1980). Aske 17 urte izatera iritsi daitezke (Glutz et al., 1971).
Bakartia edo bikoteka normalean, baina migrazioan taldekoia izan daiteke, batzutan beste espezie batzuen konpainian (Ontiveros, 2005).
Araldiaren hasieran, bikoteek hegaldiak egin ohi dituzte, baina ez beste hegazti harrapari batzuenak bezain deigarriak; ez dira gorteko hegaldi tipikoak, banako bakarrak -batzutan harrapakin bat mokoan hartuta- egiten dituen uhin-mugimenduko hegaldiak baizik (Ontiveros, 2005). Espezie bereko banako baten aurrean berriz, mehatxu-hegaldi tipiko bat egiten du, kokoteko lumak harrotuta, hegoak guztiz zabalduta eta apur bat aurreratuta, buztana itxita eta apur bat jasota, eta oinak jasota (Cramp eta Simmons, 1980).
Gizakiaren enbarazuez gain, erroiak (Corvus corax) eta itsas arrano buztanzuriak (Haliaetus albicilla) beren arrautza eta txitoak jandako kasuak aipatu dira (Ivanovsky, 2002).
Hontz handiaren (Bubo bubo) harrapakinen artean aurkitu da arrano sugezale bat Nafarroan (Arrano bat 2558 harrapakinen artean) (Donazar, 1989).
Bizkarroien artean nematodoak, trematodoak eta akantozefaloak aurkitu dira (Borgsteede et al., 2003), eta baita salmonelosia infekzioak ere (Reche et al., 2003).
Antzeko espezieak zapelatz liztorjalea, zapelatz arrunta eta aztore-arranoa ditu.
Interes bereziko espeziea da EAEn eta Nafarroan. Europan SPEC 3 kategorian sartzen da; beren populazioak Europan kontzentratzen ez diren, baina bertako populazioak kontserbazio egoera eskasean dauden espezieen kategorian.
Mehatxu-faktoreen artean, narrasti-populazioen beherakada eta nekazal inguruneetan basoen birsorkuntza aipatzen dira (Ontiveros, 2005). Elektrokuzioak ere faktore garrantzitsua dira (Ontiveros, 2005), eta azken urteetan tiroz hildakoak eta habietan egindako lapurretak ere aipatu dira (Sanchez-Zapata et al., 1995). Haize-errotek ez dirudi gehiegi eragiten dietenik migrazioan Gibraltartik pasatzen diren banakoei (De Lucas et al., 2004).
Arrano sugezalea (Circaetus gallicus) accipitridae familiako hegazti harraparia da. Europan eta Asian bizi da, neguan Saharaz haraindiko Afrikan emanez.
Bere hego-luzera 185-195 zentimetrokoa eta bere gorputza 63-68 zentimetrokoa izan liteke. Sugeak gehienetan, baita muskerrak ere, jaten ditu.
Landazabal ireki eta eguzkitsuak behar ditu hegazti honek, zuhaitz sakabanatuekin. Hegazti bikaina da, lertxun hauskarak adinako hego-zabalera lortzen du baina nabarmen lirainagoa da. Hegan doanean, hegoen azpialdeko lerro koloredunak nabarmentzen dira, eta soilik distantzia laburretara, arbel koloreko mokoa eta oinak. Pausatuta dagoenean bere buru handia eta begi hori handiak nabarmentzen dira.
Käärmekotka (Circaetus gallicus) on keskikokoinen päiväpetolintu, joka on Suomessa satunnainen.
Käärmekotkan paras tuntomerkki on lähes täysin valkoinen vatsapuoli. Selkäpuoli on harmaanruskea. Vanhan linnun pää ja rinnan yläosa ovat ruskeat muodostaen tyypillisen huppumaisen kuvioinnin, siipien alapinnalla harvaa mustaa juovitusta valkealla pohjalla. Nuoremmilla linnuilla alapuoli lähes kokonaan valkoinen. Silmä keltainen, varpaat lyhyet. Pituus 63-68 cm, siipien kärkiväli 185-195 cm, paino 1,7-1,9 kg.
Käärmekotkia on Välimeren ympäristössä, Venäjällä, Lähi-idässä ja osissa Aasiaa (Pakistanissa, Intiassa ja joillakin Indonesian saarilla). Pohjoiset linnut muuttavat talveksi Saharan eteläpuoliseen Afrikkaan. Suomessa lähes jokavuotinen harhailija.
Käärmekotka viihtyy lämpimillä ja kuivilla avomailla, joilla elää runsaasti käärmeitä ja muita syötäväksi kelpaavia matelijoita. Levinneisyysalueensa pohjoisosissa kotka viihtyy alangoilla, joilla ruohikot, nummet ja metsät vuorottelevat. Lintu suosii kumpuilevaa maastoa, jolla syntyy nousevia lämpövirtauksia. Käärmekotka ei pärjää tehokkaasti viljellyllä seudulla, koska niiltä sen saaliseläimet ovat hävinneet.
Käärmekotka syö lähinnä käärmeitä mutta myös muita matelijoita.
Käärmekotka (Circaetus gallicus) on keskikokoinen päiväpetolintu, joka on Suomessa satunnainen.
Circaetus gallicus
Le Circaète Jean-le-Blanc (Circaetus gallicus) est une espèce spécialisée de rapaces dans la chasse aux reptiles, principalement les serpents.
C'est également un excellent planeur et, comme les vautours, il se déplace habituellement sans battre des ailes, profitant au maximum de la brise et des ascendances thermiques, les ailes largement étendues.
Oiseau migrateur, il passe l'hiver en Afrique et revient en Europe de début mars à fin septembre pour se reproduire.
Le Circaète Jean-le-Blanc est un rapace de grande taille, mesurant de 65 à 70 cm de longueur pour 1,70 à 1,85 m d'envergure et une masse allant de 1,5 à 3 kg (chez les plus grandes femelles).
Il a le dessus des ailes brun et le dessous blanc. Le corps est parsemé de taches colorées, de couleur et densité variables suivant les individus (entre beige clair et marron foncé). Ces touches de couleur forment des lignes parallèles sous les ailes et trois barres sous la queue.
Une bavette plus sombre s'étend du menton à la poitrine : d'après les spécialistes il n'y a pas de réel dimorphisme sexuel au niveau du plumage, mais généralement les femelles ont un plastron plutôt foncé, le mâle arborant une poitrine plus claire, parsemée de flammèches verticales sombres.
La tête est plutôt large, ronde, avec un bec court et des grands yeux jaunes, ce qui lui donne un peu un air de chouette. En fait, la tête du Circaète diffère de celle des autres rapaces diurnes : les yeux sont plus gros et dirigés vers l'avant, ce qui lui confère une très bonne vision binoculaire.
Le Circaète Jean-le-Blanc est capable de vol stationnaire appelé également « vol du Saint-Esprit », il a un vol puissant et majestueux, planant au-dessus des montagnes ou le long des collines, en laissant fréquemment pendre ses pattes, et baissant la tête pour regarder au sol et chercher quelque proie.
Répandu en Eurasie et dans le Nord-Ouest de l'Afrique, le Circaète est présent en Europe uniquement au sud du 55e parallèle.
Migrateur au long cours, il hiverne en Afrique (du Sénégal à l'Éthiopie). En France, ce visiteur d'été est plus fréquent dans le tiers méridional du pays.
Oiseau typique des climats chauds à faibles précipitations, il niche dans des milieux boisés ouverts qui alternent avec de grandes clairières ainsi que dans des zones sablonneuses, soit au niveau de la mer, soit sur des sommets de moins de 2 000 mètres d'altitude.
Son régime alimentaire est principalement composé de serpents.
La technique de chasse du Circaète est particulière : d'un vol plané, très lent, il survole une étendue de terrain dégagée, en scrutant le sol, à une hauteur moyenne (entre 50 et 200 mètres), et effectue à certains endroits des phases de vol stationnaire, de quelques secondes à plusieurs minutes, appelé « vol du Saint-Esprit ».
Pour cela il s'arrête simplement sur place en étendant ses ailes, face au vent, en régulant constamment les filets d'air par des changements plus ou moins rapides de l'extension de ses ailes, leur angle d'incidence, l'écartement de ses rémiges ou de sa queue, le tout en essayant de garder la tête le plus immobile possible.
Quand le vent est assez fort il lui arrive de battre des ailes pour rester sur place, un peu comme le faucon crécerelle, et éventuellement de laisser pendre ses pattes pour se stabiliser. Mais par temps calme il s'agit surtout de mouvements très légers, et il n'est pas rare de le voir complètement immobile dans le ciel, les ailes étendues, tel un cerf-volant.
Quand il a repéré une proie, il se laisse tomber en pliant ses ailes, généralement les pattes en avant, d'un piqué assez rapide. Soit il descend jusqu'au sol d'un mouvement continu, pour attraper sa proie, soit il s'arrête à nouveau en vol à faible hauteur, scrute encore le sol, et achève sa descente, ou bien s'envole à nouveau pour recommencer ailleurs.
Le Circaète saisit le serpent dans ses serres (spécialisées, car ayant des doigts très courts, d'où son nom anglais de « Short-toed Eagle »), et l'achève à coups de bec au niveau de la tête. Après la capture le serpent est ingurgité tout de suite, complètement s'il est de petite taille ou, s'il est de grande taille, le Circaète l'emporte pour le digérer ailleurs; presque complètement si c'est un serpent qu'il va apporter en nourrissage : dans ce cas il laisse pendre un petit bout de la queue du serpent hors du bec, sur lequel son partenaire ou son jeune tirera pour l'extraire entièrement.
Pendant la phase de rapprochement des partenaires, lors de leur retour d'Afrique, il arrive que le mâle laisse pendre une très longue portion de couleuvre hors du bec : dans ce cas il s'agit pour lui d'attirer la femelle, pour lui faire une « offrande » en vue de l'accouplement.
Mi-avril, la femelle pond un seul œuf blanc dans un nid volumineux construit sur des branches basses. C'est d'ailleurs surtout elle qui en assure la couvaison pendant 45-47 jours.
Le petit quitte le nid entre 70 et 75 jours, mais reste dépendant des adultes pendant un mois encore. Une seule ponte est effectuée par an.
Le nid du Circaète est relativement petit comparé à celui d'autres rapaces de sa taille. Il est construit dans un arbre, pin ou chêne vert suivant la région. Il n'est pas installé dans une fourche (comme celui des Buses ou des Vautours) mais placé le plus souvent en position latérale, ou bien au sommet d'un arbre tordu ou étêté, car du fait de son envergure le Circaète a besoin d'assez de place et d'un accès facile pour se poser. Plus rarement, il peut nicher sur une paroi rocheuse.
La femelle ne pond qu'un seul œuf, entre fin mars et mi-avril, elle le couve pendant environ 45 jours.
Le mâle assure son nourrissage, et remplace parfois la femelle sur le nid lorsque celle-ci s'absente un moment. En cas de mauvais temps (pluie), si la chasse est impossible, les oiseaux jeûnent.
Après l'éclosion la durée d'élevage est encore assez longue, en moyenne 70 à 80 jours. Pendant ses 3 à 4 premières semaines, le poussin est vulnérable (prédateurs, mais aussi pluie ou froid), il est donc constamment couvert par la femelle. Elle dépèce les proies, et lui donne la becquée.
Son duvet est progressivement remplacé par des plumes, et vers l'âge d'un mois il est suffisamment emplumé pour que la femelle commence à quitter le nid, pour des périodes de plus en plus longues, notamment pour aider au nourrissage.
Il est alors capable d'ingurgiter un serpent en entier : les parents viennent se poser sur le nid avec la queue d'un serpent qui dépasse du bec, et le jeune doit tirer dessus pour l'extraire, et l'ingurgiter à son tour.
Pendant sa période de croissance, et d'achèvement du plumage, les parents apportent au nid un à plusieurs serpents par jour.
Pendant les heures de fort soleil, quand la température est importante, l'un des adultes vient sur le nid pour faire de l'ombre au jeune, au besoin en ouvrant un peu ses ailes pour faire écran.
Si tout va bien le jeune Circaète prend son premier envol au début du mois d'août. Au début, lors de ses premières tentatives de vol, il ne s'éloigne guère de la zone du nid, passant le plus clair de son temps perché, à guetter le retour d'un adulte.
Puis il s'enhardit progressivement à voler un peu plus loin, un peu plus longtemps, et lorsqu'il a atteint une certaine maîtrise et endurance, il va parfois jusqu'à suivre l'un de ses parents, occupé à chasser pour le nourrir, et finit par s'essayer lui aussi à la technique du vol sur place, qui lui permettra plus tard de se nourrir par lui-même.
Les Circaètes partent en migration assez tard, entre le milieu et la fin du mois de septembre.
Le Circaète Jean-le-Blanc bénéficie d'une protection totale sur le territoire français depuis l'arrêté ministériel du 17 avril 1981 relatif aux oiseaux protégés sur l'ensemble du territoire. Il est inscrit à l'annexe I de la directive Oiseaux de l'Union européenne[1]. Il est donc interdit de le détruire, le mutiler, le capturer ou l'enlever, de le perturber intentionnellement ou de le naturaliser, ainsi que de détruire ou enlever les œufs et les nids et de détruire, altérer ou dégrader leur milieu. Qu'il soit vivant ou mort, il est aussi interdit de le transporter, colporter, de l'utiliser, de le détenir, de le vendre ou de l'acheter.
Cet oiseau est représenté par deux sous-espèces :
Circaetus gallicus
Le Circaète Jean-le-Blanc (Circaetus gallicus) est une espèce spécialisée de rapaces dans la chasse aux reptiles, principalement les serpents.
C'est également un excellent planeur et, comme les vautours, il se déplace habituellement sans battre des ailes, profitant au maximum de la brise et des ascendances thermiques, les ailes largement étendues.
Oiseau migrateur, il passe l'hiver en Afrique et revient en Europe de début mars à fin septembre pour se reproduire.
A aguia albela[2] (Circaetus gallicus) é unha ave rapaz. Habita na zona mediterránea, en Rusia, Oriente Medio chegando ata Paquistán e a India, mesmo algunhas illas de Indonesia. En Europa é a Península Ibérica onde a aguia albela é máis común, mentres noutras zonas de Europa está en serio perigo de se extinguir.
As partes inferiores son brancas, mesmo as das ás, e con frecuencia o peito e a testa escuras. A plumaxe da cabeza pode ser clara ou máis común escura. Habita en zonas de montaña, bosques e costas. Aliméntase de cobras, lagartos e ras. Aniña nas árbores. A súa lonxitude varía entre os 63 e 68 cm e a súa envergadura entre 185 e 185 cm, pesa entre 1'7 e 1'8 kg. e ten unha esperanza de vida de 17 anos.
A aguia albela (Circaetus gallicus) é unha ave rapaz. Habita na zona mediterránea, en Rusia, Oriente Medio chegando ata Paquistán e a India, mesmo algunhas illas de Indonesia. En Europa é a Península Ibérica onde a aguia albela é máis común, mentres noutras zonas de Europa está en serio perigo de se extinguir.
As partes inferiores son brancas, mesmo as das ás, e con frecuencia o peito e a testa escuras. A plumaxe da cabeza pode ser clara ou máis común escura. Habita en zonas de montaña, bosques e costas. Aliméntase de cobras, lagartos e ras. Aniña nas árbores. A súa lonxitude varía entre os 63 e 68 cm e a súa envergadura entre 185 e 185 cm, pesa entre 1'7 e 1'8 kg. e ten unha esperanza de vida de 17 anos.
Il biancone (Circaetus gallicus, Gmelin 1788) è un uccello rapace appartenente alla famiglia degli accipitridi.
La sua particolarità è quella di nutrirsi quasi esclusivamente di serpenti.
Il suo nome latino "Circaetus" deriva dal greco "kirkos" = falco e "aëtos" = aquila, mentre l'aggettivo "gallicus" fa riferimento a quell'area della Francia detta appunto Gallia.
Con una lunghezza corporea di circa 70 cm e un'apertura alare di 170–190 cm è più grande della comune poiana e più simile nella struttura a un'aquila. È chiaro nella parte inferiore mentre l'area del capo e del petto si distacca con evidenza dal resto del corpo. Ha una testa relativamente grande e occhi gialli e lucenti. I piccoli atti al volo sono molto più chiari e hanno talvolta una testa quasi bianca.
Con circa 5.900 - 14.000 coppie in Europa i bianconi sono tra le specie più rare. Si trova anche in Europa meridionale e orientale, a macchia di leopardo tuttavia anche in Ungheria e Polonia.
Ama le regioni calde, aperte e ricoperte di arbusti come le steppe, le savane, i deserti e le foreste. Importante per questo animale è la presenza di animali da preda.
In qualità di evidente uccello migratore si sposta tra agosto e ottobre con trasferimenti giornaliere fino ai 100 km/h principalmente passando per Gibilterra verso le regioni a sud del Sahara e facendo ritorno in Italia solo verso marzo.
In tutto il mondo ci sono 4 - 6 specie del genere Circaetus che si possono trovare tutte anche in Africa ad eccezione del Circaetus gallicus. Il C. beaudouini e il C. pectoralis vengono classificati anche col nome di C. gallicus come un'unica sottospecie. Il C. beaudouini assomiglia nella corporatura al C. gallicus, ma è più piccolo. Il C. pectoralis sembra piuttosto diverso con la sua colorazione nera e marrone della parte superiore del corpo, ma costituisce a macchia di leopardo delle coppie miste in un terreno molto ristretto di coincidenza con il C. beaudouini.
Biancone C. g. gallicus (Gmelin, 1788)
Biancone di Beaudouin C. g. beaudouini J. Verreaux e Des Murs, 1862 - Savana dell'Africa occidentale dalla Mauritania meridionale al Sudan del Sud-ovest fino al Kenya nord-occidentale.
Biancone dal petto nero C. g. pectoralis A. Smith, 1829 - Zone di foreste torride e di paesaggi aperti dell'Africa meridionale e orientale dall'Etiopia fino all'Uganda e al Capo di Buona Speranza.
Biancone monocolore C. g. cinereus Vieillot, 1818 - Intera zona di savana e di foresta torrida dell'Africa tropicale (esclusi i terreni desertici della penisola somala e dell'Africa sudoccidentale).
Biancone dal petto grigio C. g. fasciolatus Kaup, 1847 - Lungo la zona costiera del Kenya fino all'estremo nord-est del Sudafrica.
Biancone dal nastro C. g. cinerascens di J. W. von Müller, 1851 - Zona umida della savana nel settore margine della zona pluviale africana, come anche nell'altopiano etiope.
Rapace diurno di grosse dimensioni, ha una dieta molto peculiare. Si nutre infatti esclusivamente di rettili, soprattutto serpenti e in misura marginale lucertole, perciò dipende strettamente dalla loro presenza. Tali uccelli, veri e propri "sterminatori di serpenti", girano attorno alla preda sbattendo le ali, così da disorientarla.
Costruisce il suo nido preferibilmente in alberi alti dislocati sui pendii. Depone un solo uovo a partire dai tre o quattro anni. Nidifica in Europa meridionale e in Marocco in aprile, mentre in India già a gennaio/febbraio. La femmina cova a maggio e giugno per circa 45-47 giorni[1] un uovo bianco lungo più di 7 cm. Il piccolo resta nel nido per 60-80 giorni. Può vivere sino a 17 anni.
Il biancone (Circaetus gallicus, Gmelin 1788) è un uccello rapace appartenente alla famiglia degli accipitridi.
La sua particolarità è quella di nutrirsi quasi esclusivamente di serpenti.
Paprastasis gyvatėdis (lot. Circaetus gallicus) – vanaginių (Accipitridae) šeimos plėšriųjų paukščių rūšis.
Paprastieji gyvatėdžiai savaime paplitę Europos, Azijos ir Afrikos žemynuose. Jų paplitimas tiesiogiai susijęs su roplių pamėgtomis vietomis ir gausa.
Paprastieji gyvatėdžiai gyvenantys Indostano pusiasalyje yra sėslūs.
Migrantai: Europoje dažniausiai aptinkami jos pietinėje (Iberijos pusiasalyje, pietų Prancūzijoje, pietų Balkanų pusiasalyje, dalyje Rumunijos) ir rytų (Baltarusijoje, Ukrainoje, įskaitant Krymą, ir europinėje Rusijoje) dalyse. Taip pat gyvena Mažojoje Azijoje, Kaukaze, Vidurinės Azijos šiaurės vakaruose, šiaurės Irane. Izoliuota jų populiacija aptinkama pietų Mongolijoje bei Kinijos valdomoje Vidinės Mongolijos centre.
Žiemoja Afrikoje į pietus nuo Sacharos.
Paprastasis gyvatėdis Lietuvoje labai retas. Įrašytas į Lietuvos raudonosios knygos 0(Ex) kategoriją. Per perėjimo sezoną gyvatėdis reguliariau matomas pietinėse ir rytinėse Lietuvos dalyse. Taip pat gana reguliariai pastebimas Kazlų Rūdos miškuose. Kitur registruojami tik pavieniai paukščiai. Čepkelių rezervate aptinkamas (IV–X mėn.). Anksčiau buvo spėjama, kad nedaug porų peri, bet lizdų jau keli dešimtmečiai nerandama. XX a. pabaigoje ir XXI a. pirmus du dešimtmečius miško ūkiui tapus intensyvesniam, masiškai kertant kadaise buvusius didelius miškų masyvus, lieka vis mažiau vilčių rasti gyvatėdį perintį Lietuvos miškuose.
Medynas neturi jiems didelės reikšmės, nes gali apsigyventi įvairaus tipo miškuose. Kartais įsikuria netoli didelių kirtaviečių ar gaisraviečių. Bet jų perėjimo buveinės yra dideliuose, pelkėtuose miškuose palei atvirumas, pelkes, kur gausu roplių, nes šeimai išmaitinti per vasarą reikia pagauti apie 800 roplių. Dažniausiai jie apsigyvena aukštapelkėse arba jų pakraščiuose.
Priklausomai nuo paprastųjų gyvatėdžių gyvenamo arealo, jie yra traukiantys arba sėslūs, Lietuvoje gyvenantys yra traukiantys paukščiai. Paprastieji gyvatėdžiai peržiemoję šiaurės Afrikoje, sugrįžta į gimtąsias vietas tik ropliams prabūdus iš žiemos miego balandžio pradžioje, arba konkrečiau – Čepkelių rezervate pasirodo balandžio 5 d., o vėliausiai gegužės 9 d., nors tai priklauso nuo pavasario orų. Rugsėjo pradžioje šie paukščiai išskrendą į šiltus, pietų kraštus.
Paprastieji gyvatėdžiai lizdavietėms pasirenka dideliuose pelkynuose esančias mineralinio grunto salas, kuriose auga dideli medžiai, ar aukštesnius pušų guotus kimsynų tyruose. Lizdą kraunasi aukštos, lygios pušies viršūnėje arba ant šoninės šakos. Jį krauna iš įvairių medžių šakų, dažniausiai paprastųjų pušų. Kasmet jį didina ir kartais jis būna net vieno metro aukščio ir dar didesnio skersmens. Kartais apsigyvena ir kitų paukščių lizduose – paprastųjų suopių, paprastųjų kranklių. Prie gimtojo lizdo labai prisirišę ir peri dažniausiai daugelį metų tame pačiame lizde.
Per tuoktuves pora sklando aukštai virš lizdavietės, dažnai staiga smigdamas ties lizdu ir šaukdamas „kju-kju…, kiju-kiju“.
Paprastieji gyvatėdžiai yra monogamai – sudaro pastovias poras. Perėti pradeda gegužės mėnesį. Kiaušinių dėjimo laikotarpis ilgas. Perėjimo pradžioje žuvus kiaušiniui, po 2-3 savaičių tame pačiame lizde gali padėti kitą kiaušinį. Paprastojo gyvatėdžio lizde būna 1 kiaušinis, labai retai 2 kiaušiniai. Kiaušinį peri abu tėvai ilgiau nei mėnesį – apie 35-40 dienų. Kiaušinis gelsvai baltas, 73,5 mm ilgio ir 57,8 mm skersmens, sveria apie 180 g. Išsiritusį jauniklį maitina abu tėvai roplių gabaliukais. Baltais pūkais apaugęs jauniklis auga lėtai ir tik po 70-75 dienų, tai yra rugpjūčio pabaigoje apleidžia lizdą. Išskridusį iš lizdavietės dar ilgai galima sutikti jos prieigose, kadangi ir skraidantį jauniklį maitina abu tėvai. Užaugusiam jaunikliui per dieną atneša 3-4 žalčius ar 10-15 driežų bei varliagyvių.
Medžioja atvirose pelkėse, pievose, miško retmėse, kirtavietėse, ten kur yra roplių.
Medžioti pradeda įdienojus, kai ropliai palieka slėptuves ir kaitinasi saulėtoje vietoje. Ieškodamas grobio gyvatėdis lėtai plasnodamas, ore beveik sustoja. Sklando 20-60 metrų aukštyje atidžiai stebėdamas teritoriją. Pamatęs auką, trumpam pakimba ore, plačiai išskleidęs uodegą ir tankiai plasnodamas sparnais ir suglaudęs sparnus sminga žemyn. Paprastieji gyvatėdžiai nemedžioja stambaus grobio, o minta beveik vien tik nedideliais ropliais – driežais, žalčiais, gyvatėmis. Gyvates medžiodamas turi būti labai atsargus, kadangi jų įkandimui jis neatsparus. Pačiupęs gyvatę ar žaltį, nutraukia jiems galvą ir įsikandęs snape, naguose ar pusiau prarijęs neša grobį jaunikliams. Jausdamas badą čiumpa smulkų graužiką, varlę ar paukščių jauniklį.
Paprastasis gyvatėdis vizualiai gana didelis paukštis, jis gerokai didesnis už paprastąjį suopį, apie 62–70 cm kūno ilgio, išskėstų sparnų tarpugalių plotis 166–188 cm.
Paprastasis gyvatėdis nuo labai panašaus erelio žuvininko ir šviesiosios formos paprastojo suopio labiausiai skiriasi tuo, kad neturi tamsių dėmių ties dilbio ir plaštakos sąnariu. Taip pat skiriasi ir uodegos raštu. Ilgiausių plasnojamųjų plunksnų galai šiek tiek tamsesni už pamatus, tačiau skirtingai nei paprastųjų suopių ir erelių žuvininkų, sparnų galai nėra juodi.
Galva didelė, kiek primena pelėdos. Kūno viršus ir sparnų viršutinės dengiamosios plunksnos pilkai rudos spalvos. Apačia labai šviesi – beveik balta su nedidelėmis tamsiomis dėmėmis, tik galva, gerklė ir pagurklis tamsūs. Pilvas, krūtinė ir sparnai išmarginti nedidelėmis tamsiomis dėmelėmis. Skersai šviesios uodegos vienodais atstumais išsidėsčiusios 3-4 tamsios juostelės. Snapas tamsiai pilkas. Kojos melsvos, nagai juodi.
Jaunikliai panašūs į suaugusius, bet kūno apačia išmarginta pailgesnėmis dėmėmis.
Lietuvoje gyvenantys paprastieji gyvatėdžiai yra migruojantys paukščiai. Jie bailūs, atsargūs ir slapingi. Ramybė perėjimo vietose jiems būtina. Dažniau lankantis prie jų lizdo, jie gali mesti jauniklį ir išskristį iš įprastų vietų.
Perėjimo metu neretai girdimas šių paukščių balsas. Viena iš frazių primena volungės „ju-ek“. Šis gyvatėdžio balsas dažniau girdimas tik netoli perėjimo vietos.
Ilsėdamasis, šildydamasis saulėje ar tykodamas grobio, mėgsta tupėti aukštų medžių viršūnėse. Gerai vaikšto žeme, net bėgioja.
Skrendančio sparnai atrodo ilgi. Uodega kiek trumpesnė nei sparnų plotis. Jos galas kiek platesnis nei pamatas. Būdinga, kad sklendžiant sparnus laiko ne visai ištiestus (esti kiek sulenkti per plaštakos ir dilbio sąnarį). Nors sparnų priekinė linija nėra tiesi, dėl kiek ilgesnių dilbio ir plaštakos sąnario srities plasnojamųjų plunksnų sparnų užpakalinė linija yra beveik tiesi.
Daugiausiai sklando sparnus laikydamas horizontaliai. Panašiai kaip suopiai, plasnodamas negiliais sparnų mostais gali laikytis ore vienoje vietoje.
Žemiau nurodytos dvi gyvatėdžių (Circaetinae) genties rūšys, kurios kartais laikomos paprastojo gyvatėdžio porūšiais[1].
Paprastasis gyvatėdis (lot. Circaetus gallicus) – vanaginių (Accipitridae) šeimos plėšriųjų paukščių rūšis.
Čūskērglis (Circaetus gallicus) ir vidēja auguma vanagu dzimtas (Accipitridae) plēsīgais putns. Izšķir divas pasugas.[1] Čūskērglim ir plašs izplatības areāls Vecajā pasaulē. Saskaņā ar Starptautiskās dabas un dabas resursu aizsardzības savienības (IUCN) datiem tā nav apdraudēta putnu suga (angļu: least concern),[2] lai gan Eiropā ir iekļauta aizsargājamo putnu sarakstā.[3]
Ligzdošanas teritorijas Eiropā sākas ar Portugāli un Vidusjūras reģionu, no Spānijas līdz Turcijai, turpinās pāri Arābijai, Austrumeiropai un tālāk uz austrumiem līdz Balhaša ezeram Centrālāzijā. Ziemeļu robeža sasniedz Igauniju, dienvidu — Ziemeļāfriku. Nelielas populācijas ligzdo un arī ziemo Indijā, Vjetnamā un dažās Indonēzijas salās.[2][3] Eiropā ligzdo 8400—13 000 pāru čūskērgļu, lai gan to skaits pēdējās desmitgadēs ir nedaudz samazinājies.[3] Vislielākā Eiropas populācija mājo Spānijā.[4]
Izņemot Dienvidāzijas un Dienvidaustrumāzijas populācijas, čūskērglis ir gājputns un rietumu populācijas ziemo Āfrikā tūlīt aiz Sahāras, bet uz ziemeļiem no ekvatora, austrumu populācijas ziemo Indijā.[3][5]
Čūskērglis Latvijā ir reti sastopams plēsīgais putns. Tas galvenokārt novērojams austrumu daļā, bet ne tikai. Novērojumi ir bijuši dažādos valsts reģinos.[6] Neliels skaits ligzdo mežos pie augstajiem purviem, apmēram 5—20 pāri.[3][5]
Čūskērglis ir vidēji liels dienas plēsīgais putns ar gariem, platiem spārniem un garām, neapspalvotām kājām. Tā ķermeņa garums ir 62—67 cm, spārnu plētums 170—195 cm, svars tēviņiem 1,2—2 kg, mātītēm 1,3—2,3 kg.[3][7][8]
Putnu var samērā viegli atpazīt pēc tā gaišā apspalvojuma. Pavēdere ir ļoti gaiša, gandrīz balta un koši kontrastē ar tumšo galvu un krūtīm, kuras ir brūnas. Arī mugura ir pelēkbrūna, bet gaišāka kā spārnu lidspalvas. Uz vēdera un spārnu apakšpuses tumšu plankumu joslas, bet uz īsās un samērā šaurās astes 3 vai 4 šķērsjoslas, kas redzamas gan no augšpuses, gan apakšpuses.
Čūskērglim ir pūcei līdzīga, apaļa, liela galva ar relatīvi mazu knābi.[8] Vaskādiņa pelēka, knābis – pelēks ar melnu galu. Acis ir koši dzeltenas vai oranžas, bet jaunajiem putniem tās ir nedaudz gaišākas. Kājas visu vecumu putniem zilganpelēkas. Jaunajiem putniem ķermeņa apakšpuses raibumojums var būt ļoti neizteikts, gar astes galu un spārnu pakaļmalu izteikta gaiša josla. Pieaugušajiem putniem šī josla ir nevienmērīga. Spārnu augšpusē jaunajiem čūskērgļiem ir gaiši segspalvu gali.[3] Abi dzimumi izskatās vienādi, lai gan mātītes ir nedaudz smagākas un ar garāku asti.[8]
Čūskērglis pamatā ir zemieņu putns. Lai arī tas sastopams līdz 2300 metriem virs jūras līmeņa, galvenokārt mājo no jūras līmeņa līdz 1200 metriem.[9] Visbiežāk čūskērglis mājo atklātās ainavās (pļavās, purvos, lauksaimniecības tīrumos, stepēs, pustuksnešos), kas mijas ar retinātiem skujkoku mežiem un krūmājiem. Tomēr tas sastopams arī dziļos mežos.[8] Čūskērgļi ir gājputni. To rudens migrācija sākas septembrī vai oktobrī, bet uz ligzdošanas vietām atgriežas aprīlī.[3] Čūskērglis kopumā ir kluss putns, lai gan balsi izdod biežāk nekā daudzi citi dienas plēsīgie putni, īpaši riesta laikā.[8] Tas ir ļoti spēcīgs lidotājs un pavada vairāk laika spārnos kā jebkura cita suga čūskērgļu ģintī. Ar saviem platajiem spārniem, metot loku pēc loka, tas ilgstoši planē virs kāda lauka, cenšoties pamanīt medījumu.[8]
Kā jau putna nosaukums norāda, čūskērglis barojas galvenokārt ar čūskām, kuras garumā ir līdz 150 cm, bet retos gadījumos tās ir arī lielākas.[8][9] Čūska tiek apēsta vesela, ar galvu pa priekšu. Visbiežāk nomedītās čūskas nav indīgas, lai gan reizēm tiek medītas arī indīgās čūskas.[8] Nelielos daudzumos čūskērglis medī arī ķirzakas vai citus rāpuļus, reizēm abiniekus, putnus, lielus kukaiņus un zīdītājus, kas nav lielāki par trusi.
Medījumu noskata lidojot. Augstums var būt ļoti dažāds, līdz pat 500 metru augstumā, bet visbiežāk 10—30 metru joslā.[3][9] Reizēm čūskērgli var novērot plivinoties gaisā uz vietas. Mēdz arī sēdēt stabu un koku galos, uzmanīgi vērojot apkārtni.[3] Ja čūska ir liela, reizēm var novērot čūskērgļa cīņu ar to uz zemes, rāpulim satinoties ap putna kājām.[10]
Čūskērgļi veido monogāmus pārus. Riesta laikā tiek izpildīti īpaši apļveida lidojumi, kas mijas ar pikēšanu, putnam krītot 15—20 metrus lejup. Tēviņš ik pa brīdim kliedz.[9] Gadā čūskērgļiem ir viens perējums un katru gadu tiek būvēta jauna ligzda.[8] To parasti būvē koku galotnēs 3—7 metru augstumā, lai gan var būt arī 2—25 metru augstumā.[9] Retumis ligzda tiek iekārtota uz klintīm. Reizēm ligzdošanai tiek izmantotas citu putnu pamestās ligzdas. Ligzda ir samērā maza, ņemot vērā putna izmēru. Tās platums ir 50—75 cm, augstums 20—25 cm. Būvēta no īsiem zariņem (5—10 cm gariem[9]) un izklāta ar zaļām lapām un zāli.[8] Ligzdu būvē pāris kopīgi, tēviņš parasti pienes ligzdas materiālu, bet mātītei būvē.
Dējumā viena balta ola, kas ir noapaļoti ovāla. Inkubācijas periods 45—47 dienas. Perē galvenokārt mātīte, bet retumis arī tēviņš. Putnēns ir ligzdgulis. To aprūpē abi vecāki – tēviņš pienes barību, bet mātīte baro. Jaunajam putnam apspalvojums izaug 70—75 dienu vecumā, bet apmēram 60 dienu vecumā tas mēdz pārcelties uz ligzdai tuvākajiem zariem.[3] Dzimumbriedumu jaunie putni sasniedz 3—4 gadu vecumā.[9] Čūskērglis dzīvo līdz 17 gadiem.[8]
Čūskērglim vistuvākā radniecība ir ar beduīnu čūskērgli (Circaetus beaudouini), melnkrūšu čūskērgli (Circaetus pectoralis) un pelēko čūskērgli (Circaetus fasciolatus), kuri kādreiz tika sistematizēti kā čūskērgļa pasugas.[9] Tuva radniecība tam ir arī ar akrobātērgli (Terathopius ecaudatus) un melno grifu (Aegypius monachus).[9]
Čūskērglim ir 2 pasugas:[1]
Čūskērglis (Circaetus gallicus) ir vidēja auguma vanagu dzimtas (Accipitridae) plēsīgais putns. Izšķir divas pasugas. Čūskērglim ir plašs izplatības areāls Vecajā pasaulē. Saskaņā ar Starptautiskās dabas un dabas resursu aizsardzības savienības (IUCN) datiem tā nav apdraudēta putnu suga (angļu: least concern), lai gan Eiropā ir iekļauta aizsargājamo putnu sarakstā.
Burung Lang Ular adalah salah satu daripada haiwan yang boleh didapati di Malaysia. Nama sainsnya ialah Circaetus gallicus.
Burung Lang Ular ialah haiwan yang tergolong dalam golongan benda hidup, alam : haiwan, filum : kordata, sub-filum : bertulang belakang (vertebrata), kelas : burung. Burung Lang Ular ialah haiwan berdarah panas, mempunyai sayap dan badan yang dilitupi bulu pelepah. Paruh Burung Lang Ular tidak bergigi.
Burung Lang Ular membiak dengan bertelur. Telur Burung Lang Ular bercengkerang keras.
Burung Lang Ular adalah salah satu daripada haiwan yang boleh didapati di Malaysia. Nama sainsnya ialah Circaetus gallicus.
De slangenarend (Circaetus gallicus) is een vogel uit de familie van havikachtigen (Accipitridae).
De slangenarend is 62 tot 69 cm lang en heeft een spanwijdte van 1,62 tot 1,78 m. Het is dus een vrij grote arend met zwart relatief grote, uilachtige kop (met grote gele ogen). In alle kleden heeft de soort een zeer lichte onderzijde, met in de meeste gevallen een donkere kop (bivakmuts), maar ook exemplaren met een lichte kop komen voor. De vleugels zijn lang en breed, zonder polsvlekken op de ondervleugels. In glijvlucht wordt de pols op een kenmerkende wijze gehoekt naar voren gehouden. De staart is vrij lang, scherp gehoekt en recht afgesneden, gebandeerd met een aantal smalle donkere dwarsbanden en een donkere eindband.[2]
De slangenarend zoekt zijn prooi (reptielen) door vrij langzaam boven open gebieden te vliegen, waarbij hij veelvuldig bidt, met hangende poten en een naar beneden gerichte kop. Omdat slangen en hagedissen 's winters niet voorhanden zijn, trekt de slangenarend in de herfst naar het zuiden. Bij een zomers verblijf (van 51 dagen) in 2014 in de Kalkense Meersen, een gebied zonder slangen en hagedissen, werd echter geconstateerd dat deze vogel zich tegoed deed aan padden, kikkers, een konijn en een wezel.[3]
De soort overwintert ten zuiden van de Sahara. De slangenarend broedt in het oosten, zuidoosten en zuidwesten van Europa tot centraal Azië, noordwestelijk China, India en de Kleine Soenda-eilanden in afgelegen open landschappen met bomen en in moerassige gebieden met reptielen.
Tot medio jaren 90 was deze soort in Nederland een zeldzame dwaalgast, met slechts zeven gevallen tot 1993, maar vanaf 1996 gebeurt het regelmatig dat in reptielenrijke gebieden slangenarenden overzomeren; soms één, maar soms ook twee exemplaren. Vaak gaat het daarbij om onvolwassen vogels. Nationaal Park de Hoge Veluwe, en het Fochteloërveen zijn gebieden waarin 's zomers regelmatig de slangenarend kan worden waargenomen. Vooral het Fochteloërveen blijkt aantrekkingskracht op de soort uit te oefenen.[4] Van 2001 tot en met 2007 waren hier onvolwassen vogels aanwezig (behalve in 2004; in dat jaar waren er geen bevestigde gevallen). Het gaat elk jaar om verschillende exemplaren; in 2001 waren er geruime tijd 2 vogels aanwezig, en ook in andere jaren was er soms sprake van meer dan één vogel.[5] Wellicht behoort in de toekomst een broedgeval in Nederland tot de mogelijkheden. In België wordt sinds enkele jaren af en toe een slangenarend gesignaleerd in de Antwerpse en Limburgse heidegebieden, zoals het Groot Schietveld een terrein met veel adders waar de Slangenarend veel gesignaleerd werd in de zomer 2017.[6] In juli 2017 werden jonge slangenarenden gespot bij zowel het Naardermeer grenzend aan de Nieuwe Keverdijkse Polder etend van ringslangen, als bij het Fochteloërveen (kolonieveld), Strabrechtse Heide, Dwingelderveld (Kraloër heide), Hoge Veluwe (Deelense veld) en Den Treek (Hazenwater), bij Leusden.[7]
De slangenarend (Circaetus gallicus) is een vogel uit de familie van havikachtigen (Accipitridae).
Slangeørn (Circaetus gallicus) er en mellomstor rovfugl i haukefamilien, som også omfatter mange andre dagaktive rovfugler, som glenter, våker og kjerrhauker. Den har en svært lys underside og lever for en stor del av slanger, øgler og frosker. Arten hekker i Sør- og Øst-Europa, foruten også i Nord-Afrika og de sørvestre deler av Asia, til India. Slangeørn har også vært påtruffet tre ganger i Norge (2003).
Slangeørn (Circaetus gallicus) er en mellomstor rovfugl i haukefamilien, som også omfatter mange andre dagaktive rovfugler, som glenter, våker og kjerrhauker. Den har en svært lys underside og lever for en stor del av slanger, øgler og frosker. Arten hekker i Sør- og Øst-Europa, foruten også i Nord-Afrika og de sørvestre deler av Asia, til India. Slangeørn har også vært påtruffet tre ganger i Norge (2003).
Scientìfich: Circaëtus gallicus
Piemontèis : ...
Italian : Biancone
Gadożer zwyczajny[4], gadożer, krótkoszpon (Circaetus gallicus) – gatunek dużego, wędrownego ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae).
Zamieszkuje południową (Francja, Hiszpania) i środkową Europę, zachodnią i południową Azję aż po Indie oraz północno-zachodnią Afrykę. Przeloty w kwietniu - maju, a odloty od sierpnia do października. Pokonuje dalekie dystanse docierając na zimowiska w okolice równika. Europejska populacja, licząca około 6 000 - 7 000 osobników, zimuje w północnej i środkowej Afryce.
Brak dymorfizmu płciowego, choć samica nieco większa od samca. Grzbiet brązowo-brunatny, spód jasny, niemal biały z drobnymi plamkami układającymi się w brunatne, poprzeczne pręgi. Brak ciemnych plam nadgarstkowych na spodzie skrzydła, co odróżnia go m.in. od rybołowa. Głowa i szyja może być ciemniejsza i odcinać się od jasnej piersi i brzucha. Duże żółte oczy są skierowane ku przodowi, głowa duża, okrągła, podobna do sowiej. Dziób niebiesko-czarny z sinoszarą woskówką. Wąski i równo ścięty ogon na którym widać cztery ciemne pręgi. Młodociane mają jaśniejszy grzbiet.
Rozległe, wilgotne lasy, głównie stare kompleksy sosnowe (też torfowiska, mszary i olsy), w otoczeniu których znajdują się otwarte tereny podmokłe (bagna i mokradła), gdzie poluje. Zasiedla głównie cieplejsze rejony, co wynika z diety złożonej ze zwierząt zmiennocieplnych, których liczebność jest ograniczającym czynnikiem dla populacji gadożera.
To luźna konstrukcja, na wysokim drzewie w jego szczytowej części, w sporej odległości od pnia. Gniazdo jest dobrze ukryte wśród gałęzi, choć nie osiąga dużych rozmiarów. Zbudowane z niewielkich patyków. Gadożery są silnie terytorialne w czasie wyprowadzanie lęgów. Para może wykorzystywać gniazdo przez wiele lat[9].
W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając pod koniec kwietnia lub w maju jedno białe jajo (czasem dwa). Długość jaja to około 70 mm[8]. Niewielka ilość jaj w zniesieniu wynika z wąskiej specjalizacji pokarmowej, bo u innych ptaków drapieżnych samice znoszą zwykle 3-4 jaja. Większa ilość młodych sprawiałaby większe problemy ze zdobyciem wystarczającej ilości pokarmu. Z drugiej strony jajo jest duże i ciężkie, waży ok. 150 g.
Jajo wysiadywane jest przez okres około 35-45 dni[8] przez obydwoje rodziców. Gdy rodzice przynoszą ofiarę (początkowo głównie samiec) młodym składają ją w zagłębienia gniazda. Matka mniejszym pisklętom może rozrywać pokarm na kawałki. Starsze potomstwo robi to samemu, a czasem stara się wyrywać żyjące gady czy płazy z dzioba rodzica. Pisklęta, gniazdowniki, opuszczają gniazdo dopiero po około 60-80 dniach[8], kiedy to rodzice przestają je karmić. Młode mogą być w gnieździe nawet jeszcze we wrześniu, co nie jest typowe u innych drapieżnych. Do lęgów przystępują w 3-4 roku życia.
Niemal wyłącznie płazy i gady, w tym jaszczurki. Poluje również na węże dochodzące do 2 metrów długości[10], np. w Polsce głównie żmije zygzakowate i zaskrońce, choć nie zwraca uwagi na ich jadowitość. Chroni się przed ich jadem jedynie za pomocą gęstego upierzenia skrzydeł (razy węża kierowane są na niewrażliwe pióra), choć dzięki swej sprawnym unikom i umiejętnemu łapaniu (łamiąc kręgosłup) nie jest zwykle kąsany. Same łapy gadożera są pokryte grubą i twardą łuską rogową, co jest dodatkowym zabezpieczeniem, którego nie mają inne ptaki drapieżne. Charakterystycznym dostosowaniem są też krótkie szpony. Uzupełnienie diety mogą stanowić ssaki, ptaki i owady.
Dieta jest więc bardziej wyspecjalizowana niż w przypadku np. kani rudej, co ogranicza jednocześnie jego występowanie i jest dość rzadkim zawężeniem preferencji pokarmowych u ptaków drapieżnych. W czasie polowania pomaga mu duża zręczność w walce z ofiarą. Zwykle węża zabija uderzając go w głowę i wbijając swe szpony w jego ciało. Gady połyka zazwyczaj w całości. Powoduje to osobliwy widok i proces u odpoczywającego osobnika, któremu powiodło się polowanie. Z dzioba gadożera może wystawać wtedy część ofiary np. ogon jaszczurki lub węża podczas gdy ich głowa jest już trawiona w żołądku. Zdobycz zwisa też z dzioba tego drapieżnika gdy przynosi swą zdobycz młodym. Do polowania zabiera się później niż inne ptaki, a nawet gdy te wracają już na odpoczynek. Wylatuje na łowy wczesnym popołudniem, bo w tej najcieplejszej porze dnia największą aktywność wykazują zmiennocieplne gady i płazy. W czasie zawisającego lotu, podobnego do myszołowów, gdy wypatruje swych ofiar opuszcza nogi. Może oddalać się nawet do 20 km od gniazda.
Objęty ochroną gatunkową ścisłą. W Dyrektywie Ptasiej uznany za skrajnie zagrożony przez skrajnie niewielką liczność populacji i przez zmiany środowiska wywoływane osuszaniem terenów podmokłych. Wymaga ochrony czynnej. Wokół gniazd gadożerów obowiązuje strefa ochronna: przez cały rok w promieniu do 200 m, a okresowo (od 1 marca do 30 września) - w promieniu do 500 m od gniazda[11].
Gadożer zwyczajny, gadożer, krótkoszpon (Circaetus gallicus) – gatunek dużego, wędrownego ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae).
A águia-cobreira ou guincho-branco (Circaetus gallicus) é uma ave pertencente à família Accipitridae.
É uma águia de cor muito clara, com asas muito compridas. Tem um comprimento de 66 a 70 cm, envergadura de asas de 160 a 180 cm e pesa de 1,7 a 1,9 kg. Como na maioria das rapaces, a fêmea é maior que o macho.
O dorso é castanho acinzentado e tem as supra-alares claras e as rémiges escuras. As asas abertas apresentam as junções carpais pronunciadamente projectadas para a frente, mostrando toda a face inferior branca e listrada de preto. Apresenta uma cabeça grande, semelhante à dos mochos.
Pode ser confundida com a águia-pesqueira, a única águia europeia igualmente clara. Esta porém tem a cabeça pequena e a parte inferior branca.
Esta é uma espécie do Velho Mundo que se distribui por toda a bacia do Mediterrâneo, Rússia e Médio Oriente assim como em áreas da Ásia (Paquistão, Índia e algumas ilhas da Indonésia).
A maioria das presentes na Europa migram principalmente para a África subsariana a norte do equador, partindo em Setembro/Outubro e voltando em Abril/Maio. Não sendo muito vulgar no sul e leste da Europa, aparece com certa frequência na Península Ibérica onde existem algumas residentes. As populações da Ásia são residentes.
É encontrada em planícies abertas e cultivadas, áreas rochosas de arbustos decíduos e áreas semi-desérticas. Faz o ninho em árvores.
Ocorre de Norte a Sul do país e, de uma forma geral, é mais comum no interior que no litoral[1].
É uma espécie estival, que chega geralmente em Março e parte em Setembro[2].
A sua locomoção é voar. Plana em círculos com as asas planas e peneira ou fica imóvel no ar através de pequenos ajustes nas asas[3].
Quando paira, mantém as asas horizontais ou levemente levantadas. As asas apresentam a parte interior levantada, a parte exterior baixada e os "dedos" (remiges da ponta das asas) muito flectidos para cima. Peneira com frequência.
Alimenta-se principalmente de répteis, especialmente cobras (de onde o seu nome), mas também lagartos. Ocasionalmente caça pequenos mamíferos até ao tamanho de um coelho e raramente aves e grandes insectos.
Emite com frequência um silvo melancólico e melódico.
Põe apenas um ovo e pode viver até 17 anos.
Tem vindo a sofrer um rápido declínio em número e área de distribuição na Europa e é agora rara em muitos países devido às práticas da agricultura, necessitando de protecção. Na Ásia esta espécie não é ameaçada.
A espécie é monotípica (não são reconhecidas subespécies).
A águia-cobreira ou guincho-branco (Circaetus gallicus) é uma ave pertencente à família Accipitridae.
Șerparul european (Circaetus gallicus) este o pasăre răpitoare care vânează în special șerpi și alte reptile, aparține subfamiliei Circaetinae, care înglobează șerparul și vulturul african. Este foarte răspândit în Europa, petrece iarna în Africa subsahariană. În India este prezent tot timpul anului.
Cuibareste in arbori , iar in tinuturi montane si in stanci.Hrana preferata o constituie serpii, chiar si cei veninosi.Picioarele ii sunt acoperite cu un invelis cornos gros, fiind adaptate astfel la atacul serpilor veninosi.In timpul rece migreaza in locurile de iernat.In Moldova este o pasare rara.[2]
Șerparul european (Circaetus gallicus) este o pasăre răpitoare care vânează în special șerpi și alte reptile, aparține subfamiliei Circaetinae, care înglobează șerparul și vulturul african. Este foarte răspândit în Europa, petrece iarna în Africa subsahariană. În India este prezent tot timpul anului.
Cuibareste in arbori , iar in tinuturi montane si in stanci.Hrana preferata o constituie serpii, chiar si cei veninosi.Picioarele ii sunt acoperite cu un invelis cornos gros, fiind adaptate astfel la atacul serpilor veninosi.In timpul rece migreaza in locurile de iernat.In Moldova este o pasare rara.
Hadiar krátkoprstý[3] (Circaetus gallicus) je druh dravého vtáka z čeľade jastrabovité (Accipitridae). Žije v centrálnej juhozápadnej palearktickej oblasti, kde obýva listnaté lesy s dostatkom plazov. Na Slovensku hniezdi najmä na juhovýchode krajiny. [4] Podľa Medzinárodnej únie na ochranu prírody a prírodných zdrojov hadiar krátkoprstý patrí medzi najmenej ohrozené druhy, celková i Európska populácia sú stabilné, znižovanie stavov je hlásené zo Západnej Afriky.[1]
Je to pomerne veľký druh. Váži od 1,1 do 2,2 kg. Je dlhý 63 – 70 cm s rozpätím krídel 167 až 182 cm.[5] Dospelé jedince sú na vrchu a hlave hnedé a na spodku biele. Majú žltú dúhovku a svetlo žlté nohy. Mláďatá majú veľkú hlavu.
Obýva rozsiahle územie a migruje. Cez zimu obýva tropickú časť Afriky južne od Sahary a cez leto hniezdi v Európe a v Strednej Ázii. V celej Európe hniezdi od 6 do 14 tisíc párov. Globálnu populáciu reprezentuje 51 až 156 tisíc párov.[6]
Európsky ochranársky status SPEC3 - druhy, ktorých globálne populácie nie sú koncentrované v Európe, ale majú tam nevhodný ochranársky status. Stupeň ohrozenia R - vzácny druh.[4]
Odhadovaný počet hniezdiacich párov v rokoch 1980 – 1999 bol 20 - 25[7]. Veľkosť populácie i územie na ktorom sa vyskytoval boli stabilné, maximálna zmena do 20%, zaznamenané v 5,20 % mapovacích kvadrátov. Ekosozologický status v roku 1995 E - ohrozený druh. V roku 1998 EN:B2d,D, EN - ohrozený.[4] V roku 2001 EN - ohrozený.[8]
Odhadovaný počet hniezdiacich párov v rokoch 2008 – 2012 bol 2 – 10 párov. Krátkodobý trend za posledných 12 rokov (2000 – 2012) bol neznámy. Dlhodobý trend od roku 1980 (1980 – 2012) bol klesajúci. Veľkosť územia na ktorom hniezdil za posledných 12 rokov bola neznáma. Veľkosť územia na ktorom hniezdil z pohľadu dlhodobého trendu bola klesajúca. [9] V roku 2014 bol v červenom zozname prehodnotený na CR D - kriticky ohrozený.[2][10][11]
Odhadovaný počet hniezdiacich párov v rokoch 2013 – 2018 bol 3 – 8 párov. Krátkodobý trend za posledných 12 rokov (2007 – 2018) aj dlhodobý trend od roku 1980 (1980 – 2018) bol klesajúci. Veľkosť územia na ktorom hniezdil za posledných 12 rokov bola stabilná. Veľkosť územia na ktorom hniezdil z pohľadu dlhodobého trendu bola klesajúca. [12]
Tvoria doživotné páry. Samica každý rok stavia nové hniezdo. Hniezdi v otvorenej krajine na vysokých stromoch v rôznych lesných spoločenstvách. Je to silno teritoriálny druh a svoj priestor si bráni. Svoje hniezda stavajú v korunách a sú orientované na juh.[13] Samica znáša jedno vajce bielej farby s farebných fľakmi. Inkubačná doba je cca 45 dní.
Hlavnú zložku jeho potravy tvoria hady (70 – 80 %), loví aj hlodavce, jaštery, žaby a korytnačky.[5][14] Hady požiera hlavou dopredu a niekedy im zo zobáka trčia ich chvosty.[5] Na lov hadov je špecializovaný, na nohách má hrubšie perie a silné pazúry, je imúnny voči jedu a má dobrý zrak. Lovia samce, najčastejšie dlhým krúžením vo výškach ale zvyknú aj striehnuť na zemi alebo konári. Samice strážia mláďatá a kŕmia ich. O mláďatá sa starajú približne 70 dní, potom ich opúšťa. Pohlavne dospelým sa jedinec stáva v 3 až 4 roku života. Dožíva sa 17 rokov.[5]
Hadiar krátkoprstý (Circaetus gallicus) je druh dravého vtáka z čeľade jastrabovité (Accipitridae). Žije v centrálnej juhozápadnej palearktickej oblasti, kde obýva listnaté lesy s dostatkom plazov. Na Slovensku hniezdi najmä na juhovýchode krajiny. Podľa Medzinárodnej únie na ochranu prírody a prírodných zdrojov hadiar krátkoprstý patrí medzi najmenej ohrozené druhy, celková i Európska populácia sú stabilné, znižovanie stavov je hlásené zo Západnej Afriky.
Káčar (znanstveno ime Circaetus gallicus) je ujeda iz družine kraguljev (Accipitridae).
Kačar je majhna ujeda z debelo glavo, ki je po ustroju podoben kanji. Od nje se razlikuje po daljšem repu, v letu pa bolj upogiba peruti in pogosteje »visi« v zraku. Od kanje je tudi večji, saj odrasle ptice dosegajo od 63 do 70 cm, razpon kril pa imajo med 185 in 195 cm. Kačarji živijo do 17 let, njihova teža pa se giblje med 1,5 in 2 kg. Po zgornji strani so temno rjave, po spodnji pa grahaste (rjavo-bele) barve, konice kril in vrat so prav tako rjavi.
Ime izvira iz njihove glavne hrane, ki so predvsem kače (je zelo hiter in se spretno izmika napadom kače, pokonča pa jo z nekaj udarci), pa tudi kuščarji in drugi plazilci. Redkeje se hrani tudi z manjšimi sesalci in pticami.
Kačarjev življenjski prostor so odprte, suhe pokrajine z drevjem, povsod, kjer se zadržuje njihova glavna hrana - plazilci. Razširjen je od Afrike ter južne in vzhodne Evrope do Indije.
Gnezdi enkrat na leto aprila in maja v gnezdih, ki jih zgradi na drevesih.
Káčar (znanstveno ime Circaetus gallicus) je ujeda iz družine kraguljev (Accipitridae).
Ormörn (Circaetus gallicus) är en medelstor hökfågel i familjen hökartade rovfåglar som förekommer i södra Europa österut till Sydostasien.[2]
Vuxna ormörnar är 62–67 cm långa med en vingbredd på 170–185 cm. Den känns igen på den övervägande vita undersidan. Ovansidan är gråbrun. Haken, strupen och övre bröst är blekt jordbrun. Stjärten har tre eller fyra band. Huvudet är relativt stort och ugglelikt med gula ögon. Den är mestadels tystlåten.
Ormörnen är en välutvecklad flygare och tillbringar mer tid i luften än de andra arterna i släktet. Den föredrar att kretsa över kullar och bergstoppar på plana vingar på uppåtvindar och jagar oftast från en höjd på upp till 500 meter. I öppna landskap ryttlar den gärna som en tornfalk. [3]
Ormörnar bebor främst öppen och torr terräng med inslag av berg och skog, i norr även i floddalar och i tätare skog.[4] Den kräver träd för att häcka och öppna marker för att kunna födosöka.[5] Fågeön lägger endast ett ägg. Den kan bli 17 år gammal.
Precis som fågelns namn antyder lever ormörnen främst av ormar, vilket kan leda till rena kamper på marken[6], men också ödlor.[7] Tillfälligt tar den också mindre däggdjur upp till en hares storlek, sällsynt fåglar och stora insekter.
Ormörnarna är den enda arten i sitt släkte som förekommer i Europa och Asien istället för i Afrika söder om Sahara. Den häckar från nordvästra Afrika och sydvästra Europa norrut till Finska viken bort till Balchasjsjön, nordvästra Kina samt norra och nordvästra Mongoliet; söderut till Mindre Asien genom Levanten, södra Kaukasus samt norra och västra Iran. Isolerade populationer finns dels på Indiska subkontinenten samt i Små Sundaöarna från Lombok till Timor. De västliga populationerna flyttar till Sahel i Afrika i månadsskiftet september-oktober och återvänder i april-maj.[8] De östliga stannar i södra Asien eller rör sig mot Sydostasien, vissa till Stora Sundaöarna.[9]
Ormörnen ansågs fram tills nyligen vara monotypisk, det vill säga att man inte anser att den bör delas in i underarter. Den asiatiska populationen fördes tidigare till en egen underart, heptneri, men variationen är klinal.[9] Sedan 2017 urskiljs dock populationen i Små Sundaöarna som en egen underart, sacerdotis.[9]
Arten anses vara nära släkt med sahelormörn och svartbröstad ormörn, så pass att de senare betraktats som en del av ormörn på grund av påstådda blandade par och intermediära individer. Nu anses alla rapporter om blandhäckning vara ett resultat av felaktig artbestämning av subadult svartbröstad ormörn och att alla individer går att artbestämma till endera art.[10]
IUCN kategoriserar fågeln som livskraftig på grund av mycket stort utbredningsområde, stor population och i stort stabil populationsutveckling.[1] I Europa är den dock relativt sparsam, med omkring 20.000 häckande par.[11]
Ormörn (Circaetus gallicus) är en medelstor hökfågel i familjen hökartade rovfåglar som förekommer i södra Europa österut till Sydostasien.
Yılan kartalı (Circaetus gallicus), atmacagiller (Accipitridae) familyasından orta büyüklükte bir kartal türü. Doğanlarlar, çaylaklar ve şahinler gibi gündüzcül bir kuştur.
Tür, 63–68 cm boylarında ve 185–195 cm kanat açıklığındadır. 1,7-1,9 kg ağırlığındadırlar. Arazilerde, baskın olan beyaz alt kısımları ve grimsi-kahverengi olan üst taraflarıyla farkedilebilirler. Kuyrukta 3 ila 4 şerit bulunur. Baykuşa benzer yuvarlak başı, parlak sarı gözleri ve açık renk çizgili kanat altı banatlarıyla dikkat çekerler.
Yılan kartalları başarılı uçucudurlar ve diğer akrabalarına oranla havada daha çok zaman geçirirler. 500 metreye kadar yükselir ve süzülürler, avlanmalarını genelde bu şekildeyken, aşağı doğru keskin dalışlarla yaparlar.
Eski dünya kuşlarındandır ve Akdeniz'den Rusya içelerine kadar olan Orta Asya, Asya, Pakistan, Hindistan ve bazı Endonezya adalarında yayılış gösterirler. Kuzeyde bulunanlar kışları sub-Afrika, kuzey ekvatora göç ederler. Orta Asya'da bulunanları ve uzak doğudakiler yerleşiktir.
Açık ve ekili araziler, kıraç, taşlık çalılık bölgeler ve kurak bölgeler ve bayırlar yaşam alanlarıdır; ancak yuvalarını ağaçlara yaparlar.
Yılan kartalı (Circaetus gallicus), atmacagiller (Accipitridae) familyasından orta büyüklükte bir kartal türü. Doğanlarlar, çaylaklar ve şahinler gibi gündüzcül bir kuştur.
Змієї́д, крачу́н (Circaetus gallicus) — хижий птах родини яструбових. Один з 4 видів роду; єдиний вид роду у фауні України.
Ареал виду охоплює Південну Євразію та Північну Африку. Зимує у південній частині ареалу. В Україні гніздиться переважно на Поліссі та в лісостеповій зоні; зустрічається в Українських Карпатах і Кримських горах (гніздиться до верхньої межі лісового поясу).
Старі високостовбурні ліси (поблизу галявин, вирубок та боліт).
Європейську гніздову популяцію оцінено у 8,4–13 тис. пар [1]. В Україні у більшості областей рідкісний (подекуди дуже рідкісний) вид. Чисельність української популяції стала поступово зменшуватися ще у середині ХХ ст. Станом на 2000 р. вона оцінена в 30–40 пар, але вже в 2004 р. — в 250–300 пар. Це пов'язано з проведенням детальніших наукових дослідженнь. Найбільше гнізд (4 на 100 км²) зареєстровано у долині річки Льви (басейн Прип'яті, Рівненська область) та у лісах Мошногірського кряжа (Черкаська область). На чисельність виду негативно впливає знищення старих ділянок лісу, де птахи гніздяться; знищення біотопів полювання, відстріл птахів для виготовлення опудал.
Перелітний птах. З'являється в кінці березня — на початку квітня. Моногам, якому властивий стійкий гніздовий консерватизм. Гнізда будує (зрідка займає чужі) на деревах на висоті 10 — 23 м. Кладка з одного яйця у 2-й половині квітня — на поч. травня. Насиджують самка і самець 35 — 37 днів. Пташенята з'являються в червні, залишають гніздо в кінці липня — 1-й половині серпня. Відлітає на зимівлю у вересні — на початку жовтня. Стенофаг, живиться переважно плазунами та земноводними.
Охороняється Конвенцією з міжнародної торгівлі вимираючими видами дикої фауни і флори (CITES) (Додаток ІІ), Боннською (Додаток ІІ) та Бернською (Додаток ІІ) конвенціями. Внесений до Червоної книги України (1994, 2009) (статус − рідкісний). В Україні охороняється у Поліському, Рівненському, Кримському природних заповідниках, Карпатському біосферному заповіднику, Деснянсько-Старогутському національному природному парку. Необхідно взяти під охорону місця гніздування виду, зокрема, створити в Черкаському районі Черкаської області національний природний парк Черкаський бір та заказники по берегах річки Льви, де чисельність змієїда порівняно висока. Необхідно розробити методику розведення у неволі.
Сомов Н. Н., 1897; Зарудный Н. А., 1911; Шарлемань Э., 1915; Гавриленко Н. И., 1929; Грабар О. О., 1931; Шерешевский Э. И., 1931; Жежерин В. П., 1970; Лесничий В. В., Ветров В. В., 1983; Лопарев С. А., Цвелых А. Н., 1983; Стригунов В. И., 1987.
Змієї́д, крачу́н (Circaetus gallicus) — хижий птах родини яструбових. Один з 4 видів роду; єдиний вид роду у фауні України.
Circaetus gallicus là một loài chim săn mồi cỡ trung bình trong Họ Ưng. Đây là loài Cựu thế giới phân bố khắp lưu vực Địa Trung Hải vào Nga và Trung Đông và một số khu vực châu Á, chủ yếu ở tiểu lục địa Ấn Độ và cũng ở viễn đông các đảo Indonesia. Thức ăn của chúng chủ yếu là rắn, ngoài ra chúng cũng ăn thằn lằn.
Circaetus gallicus là một loài chim săn mồi cỡ trung bình trong Họ Ưng. Đây là loài Cựu thế giới phân bố khắp lưu vực Địa Trung Hải vào Nga và Trung Đông và một số khu vực châu Á, chủ yếu ở tiểu lục địa Ấn Độ và cũng ở viễn đông các đảo Indonesia. Thức ăn của chúng chủ yếu là rắn, ngoài ra chúng cũng ăn thằn lằn.
Circaetus gallicus Gmelin, 1788
АреалМеста гнездования Круглогодично
Места зимовокЗмеея́д, или обыкновенный змеея́д[1], орёл-змееяд или крачун, змеиный орёл (Circaetus gallicus или Circaetus ferox) — хищная птица семейства ястребиных, отряд ястребообразные, подсемейства змееяды.
Очень редкий исчезающий вид птиц, занесён в Красную книгу[2] России и Красную книгу Беларуси[3].
Один из самых пугливых и недоверчивых по отношению к человеку пернатых хищников.
Общая длина — 67—72 см, размах крыльев 160—190 см, длина крыла 52—60 см. Самки крупнее самцов, но окрашены одинаково с ними. Окраска спинной стороны птицы — серовато-бурая, молодые птицы по окраске схожи со взрослыми[4][5].
Населяет зону смешанных лесов и лесостепи. Гнездятся в Северо-западной Африке, в Южной и отчасти в Центральной Европе, на Кавказе, в Малой Азии, на Ближнем Востоке, Средней Азии и Казахстане, Юго-Западной Сибири, севере Монголии, на юге до Пакистана и Индии.
В северных частях гнездовой области (Россия, Центральная Европа) перелётная птица. На севере населяет леса, на юге — сухие местности, хотя бы с отдельными деревьями. В России достоверно или предположительно гнездится в Башкирском, Брянском лесу, Кабардино-Балкарском, Кавказском, Калужских засеках, Мордовском, Окском, Хоперском и некоторых других заповедниках и заказниках[6].
Змееяд очень скрытен, осторожен, молчалив. Для гнездования избирает удаленные от человека участки леса с полянами и болотами, удобными для охоты. Гнезда строит маленькие, не крупнее, чем у канюка, рыхлые и какие-то небрежные; взрослая птица в нём просто не помещается — и голову видно, и хвост снаружи торчит. В выстилке лотка тоже никакой выдумки — только зелёные веточки да змеиная чешуя.
— Галушин, В. М. Хищные птицы леса (М., 1990)
Гнездится высоко от земли на отдельно стоящих деревьях или на лесных опушках (изредка на скалах). Гнёзда — небольшие постройки, строят их птицы сами и используют в течение нескольких лет. В кладке обычно одно белое яйцо (в исключительных случаях до 2 яиц, но во втором яйце эмбрион всегда погибает, т. к. его насиживание прекращается после вылупления птенца из первого яйца). Насиживают яйца около 40 дней оба родителя. На крыло птенцы становятся на 70—80-й день жизни.
Змееяд выкармливает птенцов в основном змеями, хотя взрослые птицы часто питаются и другими пресмыкающимися, земноводными, мелкими зверьками и полевыми птицами. Стенофагия резко сужает ареал гнездования змееяда.
Процедура кормления птенца необычайно сложна. Сначала птенец хватает змею за хвост и начинает тянуть её из родительской глотки. Для взрослой птицы операция эта вряд ли приятна, тем более, что змеиные чешуйки направлены назад. Иногда такое вытягивание длится 5—10 минут и более, в зависимости от размеров змеи. Вытянув, наконец, добычу изо рта родителей, птенец начинает сам её заглатывать и тоже обязательно с головы (по ошибке начав с хвоста, тут же его выплёвывает). Длинную змею глотает долго — до получаса и больше. Дважды нам довелось видеть, как змееяд принёс в гнездо ещё живых ужа и гадюку. Выдернутая из глотки змея начинала двигаться, и схватить её за голову неопытному птенцу было непросто. Любопытная в этой связи деталь (возможно, случайная): живую гадюку сразу же перехватила лапой за голову сидящая на гнезде взрослая птица, птенцу же была предоставлена возможность справиться с извивающимся ужом.
— Галушин, В. М. Хищные птицы леса (М., 1990)
На почтовых марках Азербайджана
Змеея́д, или обыкновенный змеея́д, орёл-змееяд или крачун, змеиный орёл (Circaetus gallicus или Circaetus ferox) — хищная птица семейства ястребиных, отряд ястребообразные, подсемейства змееяды.
短趾雕(拉丁文學名:Circaetus gallicus)是一種中型的猛禽,是鷹科的成員,而在鷹科中亦有很多其他日間活動的猛禽如鳶、鷲(buzzard)和鵟(harrier)。
這是舊大陸的一個物種,分佈於地中海附近到俄羅斯和中東的地區,以及亞洲部分地區(巴基斯坦、印度和印度尼西亞群島)。
準確來說,短趾雕分佈於地中海北部及其他歐洲的地區。牠們主要會遷徙至比赤道北一點的撒哈拉以南的非洲,在9月到10月間開始遷徙,在4到5月回到遷徙的起點。在中東和遠東地區居住的短趾雕並不會遷徙。在歐洲,牠們的數目算在西班牙的最多。
短趾雕亦分佈於大不列顛島的錫利群島(Isles of Scilly),根據有關記錄,牠們於1999年10月首度到達該國。
短趾雕生活在平原、灌木叢、山麓丘陵及半沙漠地區。牠們需要在樹上築巢。
成年短趾雕長63到68公分,重1.7到1.9公斤,翼展長185到195公分。在地面可從牠們白色的翅膀內側及灰棕色的下身辨認出牠們。牠們的頷、頸和胸部上方呈淺棕色。牠們的頭部渾圓像貓頭鷹般,眼睛呈鮮黃色。
短趾雕的飛行技術高超,牠們使用翅膀的時間遠比用屬的成員多。在牠們尋找獵物時,牠們的高度可達500米。在捕獵時牠們會像紅隼(Common Kestrel)那樣在上空盤旋。
短趾雕的獵物通常都是爬行動物,主要是蛇,但也有時是一些蜥蜴。牠們也偶然會捕獵像兔子般大小的哺乳動物,而甚少捕獵其他鳥類和大型的昆蟲。
短趾雕通常都是很安靜的,但亦會在某情況下發出一些訊號。在繁殖時牠們每次只可生出一隻蛋,但每一隻短趾雕的壽命可達17年。
由於歐洲的農業和土地利用不斷改變,因此那裡的短趾雕數量現時不斷出現嚴重下跌的趨勢,一些國家現時已鮮少能看到短趾雕的蹤影。短趾雕現時需要保護了,但在其分佈地的中部及遠東部分仍暫未出現危機。
チュウヒワシ(沢鵟鷲、Circaetus gallicus)は、鳥綱タカ目タカ科チュウヒワシ属に分類される鳥。