Albatros szarodzioby (Thalassarche cauta) – gatunek dużego ptaka z rodziny albatrosów. Gnieździ się na kilku wyspach w okolicy Australii, spotkać go można na wodach półkuli południowej. Bliski zagrożenia wyginięciem.
Po raz pierwszy gatunek opisał John Gould w 1841 pod nazwą Diomedea cauta. Holotyp pochodził z Cieśniny Bassa[3]. Obecnie (2017) Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny umieszcza albatrosa szarodziobego w rodzaju Thalassarche. Wyróżnia dwa podgatunki: albatrosa szarodziobego'[4] (T. c. cauta) i białogłowego[4] (T. c. steadi)[5]. Klasyfikacja jest kwestią sporną. Z albatrosa szarodziobego wyodrębniono dwa gatunki: albatrosa siwogłowego (T. eremita) i szarogrzbietego (T. salvini)[4][5]. Podgatunek T. c. steadi bywa podnoszony do rangi osobnego gatunku[6][3][7].
IOC wyróżnia następujące podgatunki[5]:
Długość ciała ptaków podgatunku nominatywnego wynosi 90–100 cm, rozpiętość skrzydeł 210–260 cm. Masa ciała samców 3900–5100 g, samic 3200–4400 g[3]. W przypadku ptaków podgatunku T. c. steadi masa ciała wynosi 2600–5300 g[6]. Upierzenie głównie białe, grzbiet czarnoszary. U młodych osobników kark ma barwę szarą, z wiekiem bieleje. Widoczna ciemnoszara lub czarna brew. Nogi niebieskoszare. Dziób szary z żółtym końcem, u młodych ptaków – z czarnym[8].
Albatrosy szarodziobe gniazdują na skalistych wyspach. Żywią się głównie rybami, głowonogami, skorupiakami i osłonicami[9][7]. Odzywają się typowymi dla albatrosów skrzekami, jękami i zawodzeniem[3]. Nie ma różnic w głosach wydawanych przez ptaki poszczególnych podgatunków[6].
Okres lęgowy trwa od września do grudnia. Gniazda to usypane z błota, kości, odchodów, materii roślinnej i kamieni stożkowane kopczyki. Zniesienie liczy 1 jajo. Inkubacja trwa 68–75 dni. Młode opierają się po blisko 5 miesiącach życia. Oboje rodzice sprawują nad nimi opiekę. Albatrosy szarodziobe mogą dożywać 40 lat[8].
Obydwa podgatunki klasyfikowane są przez IUCN za gatunki bliskie zagrożenia (NT, Near Threatened). Zagrożeniem dla tych ptaków jest przypadkowe ich łapanie podczas połowów ryb. W 2008 u piskląt na Albatross Island wykryto wirusa ospy ptasiej[9][7].
Albatros szarodzioby (Thalassarche cauta) – gatunek dużego ptaka z rodziny albatrosów. Gnieździ się na kilku wyspach w okolicy Australii, spotkać go można na wodach półkuli południowej. Bliski zagrożenia wyginięciem.