Mikołajek alpejski (Eryngium alpinum) — gatunek roślin z rodziny selerowanych. Pochodzi z Alp[3].
Bylina o stalowoniebieskich, sercowatych u nasady i kolczastych liściach, rozgałęzionych łodygach i główkowatych kwiatostanach. Osiąga wysokość ok. 60-70 cm i szerokość ok. 45 cm. Kolczaste, purpurowoniebieskie podsadki tworzą pierzastosieczną, miękko kolczastą kryzę wokół walcowatych główek kwiatostanu[4]. Kwitnie w lipcu-sierpniu (wrześniu)[5]. Kwiaty zapylane przez owady.
Rośnie najchętniej na suchszych glebach, dobrze zdrenowanych, na kamienistych pastwiskach, zwykle w miejscach dobrze nasłonecznionych (jest rośliną kserofilną). Spotykany na wysokości 1500-2300 m n.p.m., głównie w piętrze subalpejskim. Występuje wyłącznie na podłożu wapiennym[5].
Występuje w południowej części Alp, od Alp Nadmorskich na zachodzie po Alpy Julijskie na wschodzie, z przerwą dysjunkcyjną w środkowej części łańcucha alpejskiego, a także w górach Jura i Górach Dynarskich.Rośnie we Francji, Włoszech, Austrii, Liechtensteinie, Szwajcarii, Słowenii, a także w Chorwacji i Czarnogórze[5].
Jest generalnie rośliną rzadką, rosnącą pojedynczo lub w grupach po kilka-kilkanaście egzemplarzy. Wyjątkiem jest dolina Fournel (fr. Le vallon du Fournel) w Vallouise, we wschodniej części grupy górskiej Écrins, w strefie ochronnej Parku Narodowego Écrins we Francji, gdzie spotkać można populacje liczące po ponad tysiąc osobników[6].
Głównym zagrożeniem dla tej rośliny jest jej atrakcyjny pokrój i piękno ametystowych kwiatostanów, utrzymujące się również po jej zasuszeniu, co uczyniło z niej pożądany dodatek do kompozycji florystycznych. Doprowadziło to do nadmiernych zbiorów i znacznego przetrzebienia pierwotnych stanowisk tej rośliny. W rezultacie została ona objęta ochroną w większości krajów, w których występuje. Np. we Francji jest ściśle chroniona w skali całego kraju od 1982 r. Tam też, we wspomnianej wyżej dolinie Fournel, w rezerwacie Deslioures (fr. La réserve biologique domaniale Deslioures) jest chroniona największa na świecie populacja mikołajka alpejskiego[6].
Jest uprawiany jako roślina ozdobna na rabatach i w ogródkach skalnych i jest uważany za jeden z najpiękniejszych gatunków tego rodzaju[4]. Używany jest też w bukieciarstwie jako dodatek florystyczny zarówno do kwiatów żywych jak i kompozycji suchych.
Jest w Polsce w pełni mrozoodporny (strefy mrozoodporności 3-9)[4]. Wymaga słonecznego stanowiska, suchej i piaszczystej gleby. Rozmnaża się przez nasiona, które wysiewa się zaraz po ich zbiorze[potrzebny przypis].
Mikołajek alpejski (Eryngium alpinum) — gatunek roślin z rodziny selerowanych. Pochodzi z Alp.