Lactarius lacunarum Romagn. ex Hora 1960

Mleczaj bagienny (Lactarius lacunarum Romagn. ex Hora) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)^[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Lactarius, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Synonimy naukowe:^[2]:

• Lactarius decipiens var. lacunarum Romagn. 1938
• Lactarius lacunarum (Romagn.) J.E. Lange 1940

Nazwę polską nadała Alina Skirgiełło w 1998 r^[3].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 2–5 cm, za młodu wypukły, później płaski, wreszcie płytko wklęsły z niewielkim garbkiem. Brzeg równy, cienki, gładki i zazwyczaj odwijający się. Powierzchnia gładka, matowa, sucha, o barwie od płowej do rudopomarańczowej. Brak strefowania^[4].

Blaszki

Z międzyblaszkami, przy trzonie przyrośnięte lub nieco zbiegające. U młodych okazów białawe, u starszych o tej samej barwie co kapelusz, czasami nawet rudawe^[4].

Trzon

Wysokość 2-4,5 cm, grubość 0,3-0,9 cm, walcowaty, początkowo pełny, później pusty. Powierzchnia gładka, u młodych owocników biaława, u starszych o barwie kapelusza, często ciemniejsza w dolnej części^[4].

Mleczko

Białe i powoli żółknące. Smak początkowo łagodny, później jednak wyraźnie gorzki, a nawet ostry^[4].

Cechy mikroskopowe

Wysyp zarodników kremowożółty. Zarodniki elipsoidalne o rozmiarach 7–9 × 5,5–6,5 μm. Na powierzchni posiadają duże brodawki połączone cienkimi łącznikami tworzącymi niemal pełną siateczkę. Podstawki mają rozmiar 40–45 × 8–10 μm. Wrzecionowate cystydy mają rozmiar 45–56 × 5–7,5 μm^[4].

Występowanie i siedlisko

W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek zagrożony wymarciem^[5]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Czechach, Niemczech i Holandii^[3]. W polskim piśmiennictwie mykologicznym do 2003 r. opisany na 4 stanowiskach^[3].

Rośnie w lasach, na ziemi w miejscach wilgotnych,szczególnie pod brzozami, wierzbami i olszami^[4], dębami^[3], topolami i świerkami^[6].

Grzyb mikoryzowy^[3]. Jest niejadalny^[6].

Gatunki podobne

• bardzo podobny jest mleczaj żółknący (Lactarius decipiens), który do niedawna uważany był za odmianę mleczaja bagiennego. Odróżnia go zapach pelargonii oraz szybkie żółknięcie mleczka. Ponadto występuje na siedliskach bardziej suchych^[4].
• mleczaj pępówkowy (Lactarius omphaliiformis). Jest mniejszy i ma łagodny smak, oraz promieniście żyłkowany kapelusz^[6].
• pospolity mleczaj siarkowy (Lactarius theiogalus). Jest podobnej wielkości, lub mniejszy. Ma bardziej żywe, czerwonawe odcienie na kapeluszu. Różni się także cechami mikroskopowymi^[4].

Przypisy