Col nome de xampiñón denomase xenéricamente a les especies de fongos del xéneru Agaricus, de les cuales delles cultivense como comestibles, n'especial Agaricus bisporus, el xampiñón de París.
Les especies d'Agaricus presenten de vezu fructificaciones carnoses, mayoritariamente de tamañu mediu a grande; el sombreru ye hemisféricu nún entamu, depués convexu y a la fin más o menos achapláu o lixeramente deprimíu, de color blanquecín o pardu. El pie ye cilíndricu y tanto regular como engrosáu o atenuáu haza la bas; siempres porta un aniellu, más o menos desenrolláu, que pue ser persistente o caducu y se separta con facilidá de la carne del sombreru.
Les llámines (himenóforu) son llibres, ye dicir nun fixaes al pie, denses, de color muy pálidu al aniciu (blanquecín, buxaracáu o rosáu) depués con matices rosaos, seyan fuertes o débiles, y a la fin de color marrón-negru. La carne suel ser densa y firme, de color blanquecín pero en contautu col aire alquier tonalidaes roxines o mariellaes, n'ocasiones lixeres y n'otras bastante intenses.
El golor varía d'unes especies a otres, incluyendo los selemente acidulaos, con efluvios anisaos, con reminiscencies d'almendres amargues o francamente desagradable (cual fenol) en delles especies cuya carne mariellea. La suma de golor desagradable y mariellamientu de la carne desaconseya'l so consumu.
Şampinyon (lat. Agaricus) — şampinyonkimilər (aqarikkimilər) fəsiləsindən göbələk cinsi.
Agaricus és un gènere de bolets amb, aproximadament, 300 espècies comestibles i tòxiques.
Champignon-slægten (Agaricus) er svampeslægt, der tilhører ordenen Agaricales, som omfatter både spiselige og giftige arter og formentlig har over 300 arter.[1][2]. Slægten omfatter både havechampignon og markchampignon.
Champignon-slægten (Agaricus) er svampeslægt, der tilhører ordenen Agaricales, som omfatter både spiselige og giftige arter og formentlig har over 300 arter.. Slægten omfatter både havechampignon og markchampignon.
Die Champignons (Agaricus, Syn.: Psalliota), zu deutsch auch Egerlinge oder Angerlinge, sind eine Pilzgattung aus der Familie der Champignonverwandten (Agaricaceae).
Die Typusart ist der Wiesen-Champignon (Agaricus campestris).[1]
„Champignon“ ist französisch für „Pilz“. Die hier beschriebene Pilzgattung wird im Französischen dagegen Agaric genannt.
Zur Gattung der Champignons gehören beliebte Speisepilze, allerdings kommen auch giftige Arten vor, und an entsprechend belasteten Standorten können einige Arten Schwermetalle anreichern. Der Zweisporige Champignon (Agaricus bisporus) ist der weltweit bedeutendste Kulturpilz, weitere Arten, wie der Brasilianische Mandelegerling, werden ebenfalls kultiviert. Kultivierte Champignons werden für eine Vielzahl von Gerichten verwendet, zum Beispiel gefüllte Champignons.
Champignons bestehen zu 91 % aus Wasser, durchschnittlich zu etwa 4 % aus Protein und zu weniger als 1 % aus Fett. Champignons gelten als energiearm; der physiologische Brennwert beträgt ca. 100 kJ/100 g (24 kcal/100 g). Des Weiteren enthalten sie essentielle Aminosäuren, Vitamine K, D (in Form von D2), E und B, Niacin, sowie die Mineralstoffe Kalium, Eisen und Zink.[2] Diese Angaben sind Durchschnittswerte und beziehen sich auf gezüchtete Champignons, die im Handel erhältlich sind. In freier Natur wachsende Exemplare können bei Standorten mit viel Tageslicht sehr reich an Vitamin D sein, während Zuchtexemplare teils vernachlässigbare Mengen enthalten.[3]
Champignons bilden in Hut und Stiel gegliederte, meist fleischige und je nach Art kleine bis sehr große Fruchtkörper. Die Huthaut ist weiß, gelblich oder braun gefärbt, bei manchen Arten auf Druck oder bei Verletzung gilbend. Die Oberfläche kann glatt, faserig oder schuppig beschaffen sein, jedoch stets trocken und nie schmierig. Der Hutrand ist ungerieft. Die Lamellen stehen frei und meist dicht gedrängt. Im jungen Zustand sind sie blass grau bis rosa, bei Reife der Sporen durch selbige schokoladenbraun bis purpurschwarz gefärbt, sind niemals weiß (wie bei den Knollenblätterpilzen, bei denen sie immer weiß sind und es auch im Alter bleiben). Die Lamellenschneide ist bisweilen ganzrandig feinflockig besetzt. Der Stiel steht zentral und lässt sich leicht vom Hut abtrennen, er ist zylindrisch oder keulig und wird im Alter häufig hohl. An der Basis kann der Stiel eine Knolle aufweisen, aber keine Volva.
Dagegen besitzen die Champignons ein Velum partiale, das als nicht verschiebbarer, manchmal doppelter, häufig leicht vergänglicher Ring oder zumindest als Velumrest am Stiel zurückbleibt. Das Hutfleisch kann unveränderlich weiß sein oder bei Verletzung mehr oder weniger gilben oder röten. Die Konsistenz des Stielfleischs ist mitunter zähfaserig. Einige Arten riechen spezifisch nach Anis, Mandeln oder Phenol. Viele Arten zeigen lebhafte Farbreaktionen mit Reagenzien wie Kalilauge oder Phenol.
Die dünnwandigen Hyphen haben keine Schnallen an den Septen. Die Huthaut besteht aus radialliegenden Hyphen, am Scheitel bisweilen mit Palisadenfragmenten. Die Trama der Lamellen ist regulär aufgebaut und kann im Alter irregulär strukturiert sein. Cheilozystiden sind mitunter vorhanden, während Pleurozystiden fehlen. Die Basidien sind keulenförmig, relativ klein und meist 4-sporig – eine Ausnahme ist beispielsweise der Zucht-Champignon mit 2-sporigen Basidien. Das Sporenpulver ist dunkelbraun bis purpurbraun, die Sporen sind je nach Art unterschiedlich groß, meist klein, rundlich bis langellipsoid und glatt. Sie besitzen einen Keimporus, der jedoch meist nur undeutlich zu erkennen ist. Die Sporen sind inamyloid und nicht dextrinoid.
Die Champignons sind saprobiontische Bewohner von (auch gedüngtem) Boden oder Kompost, die in Wäldern, auf Wiesen, in Gärten und Steppen vorkommen können.
Für Europa werden folgende Arten angegeben beziehungsweise sind dort zu erwarten:[4]
Weißer Anis-Champignon
Agaricus arvensis
Riesen-Champignon
Agaricus augustus
Salzwiesen-Champignon
Agaricus bernardii
Stadt-Champignon
Agaricus bitorquis
Wiesen-Champignon
Agaricus campestris
Dünnfleischiger Anis-Egerling
Agaricus silvicola
Flockiger Champignon
Agaricus subfloccosus
Karbol-Champignon (giftig)
Agaricus xanthodermus
Perlhuhn-Champignon (giftig)
Agaricus moelleri
Die Zahl der Arten in der Gattung ist umstritten, die Abtrennung der Arten ist teilweise schwierig. Weltweit existieren etwa 200 Arten, in Europa kommen etwa 60 Arten vor.
Einteilung der Sektionen nach Marcel Bon:
Die Champignons (Agaricus, Syn.: Psalliota), zu deutsch auch Egerlinge oder Angerlinge, sind eine Pilzgattung aus der Familie der Champignonverwandten (Agaricaceae).
Die Typusart ist der Wiesen-Champignon (Agaricus campestris).
Agaricus es un genere de Agaricaceae.
Iste action ha essite automaticamente identificate como damnose, e per consequente es prohibite. Si tu crede que tu action esseva constructive, per favor informa un administrator de lo que tu tentava facer. Un breve description del regula anti-abuso correspondente a tu action es: Iste articulo es troppo curte. Per favor, adde alcun phrases.
Agaricus is a genus o mushrooms containin baith edible an poisonous species, wi possibly ower 300 members warldwide.[2][3]
Os champinyons (d'o francés champignon) son es potrecons caracteristicos d'es fongos d'o chenero Agaricus. Bellas especies d'iste chenero son cautivadas como a comestibles, d'entre ellas la una més important ye Agaricus bisporus.
As especies de champinyons tienen per l'usual fructificacions carnosas, de mida meya u gran; o chambrero ye hemisferico inicialment, dimpués se torna convexo, y a la fin remata alto u baixo aplanato, con una color blanquinosa u moderadament marrón. O piet ye celindrico, a vegadas més estreito per a basi suya; siempre tien un aniello que puet estar persistent u caduco y que separa-se a sobén con facilidat d'o potrecón.
As laminas son libres, no afixadas ent'o piet, densas y d'una color palida quan emprencipa ta medrar, que va tornando-se'n més rosada con es tiempos. A carne gosa a estar densa e firme, d'una color blanquinosa también, pero que s'oxida a escape quan se troba en contacto con l'aire, prenendo alavez colors més royencas u marronosas.
Agaricus is a genus o mushrooms containin baith edible an poisonous species, wi possibly ower 300 members warldwide.
Os champinyons (d'o francés champignon) son es potrecons caracteristicos d'es fongos d'o chenero Agaricus. Bellas especies d'iste chenero son cautivadas como a comestibles, d'entre ellas la una més important ye Agaricus bisporus.
Quncha (QSHKS qillqaypi Qoncha,[1] kichwapi Kuncha icha K'uncha)[2] (genus Agaricus) nisqakunaqa huk tiksicha k'allampa rikch'anam, hatun yuraq k'allampa puquyniyuq. Champiñun (Agaricus bisporus) nisqa rikch'aqninqa tukuy Tiksimuyuntinpi lliwmanta astawan puquchisqa mikhusqapas k'allampam.
Quncha (QSHKS qillqaypi Qoncha, kichwapi Kuncha icha K'uncha) (genus Agaricus) nisqakunaqa huk tiksicha k'allampa rikch'anam, hatun yuraq k'allampa puquyniyuq. Champiñun (Agaricus bisporus) nisqa rikch'aqninqa tukuy Tiksimuyuntinpi lliwmanta astawan puquchisqa mikhusqapas k'allampam.
Les åbussons vraiys, c' est des blancs tchampions, tertos magnåves.
No e sincieus latén : Agaricus spp.
Les åbussons vraiys, c' est des blancs tchampions, tertos magnåves.
No e sincieus latén : Agaricus spp.
Аҡ көләпәрә (лат. Agaricus, рус. шампиньон) — пластинкалы бәшмәктәр тәртибенең аҡ көләпәрә һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған бәшмәктәр заты.
Яҡынса 70 төрө (Башҡортостанда 5‑тән ашыу төрө) билдәле, киң таралған. Эшләпәһенең диаметры 1—25 см, аҡһыл, һирәгерәк һорғолт йәки асыҡ көрән, ярым шар формаһында, итләс, тығыҙ, шыма өҫлө йәки сүсле, тәңкәле. Япмаһы айырым, бәшмәк өлгөргән ваҡытта һабында аныҡ беленеүсе балдаҡ рәүешендә. Гименофоры йәш емешлек тәндәрендә аҡ, спораларҙың өлгөрөү дәрәжәһенә ҡарап — алһыу, аҡрынлап көрәнәйә барған, һуңынан көрән-шәмәхә төҫтәге айырым пластинкалы (аҡ көләпәрәне ағыулы бәшмәктәрҙән айырыусы билдә). Һабы үҙәктә, тигеҙ, тығыҙ, һирәгерәк бушаҡ йәки ҡыуыш. Итсәһе башлыса аҡ, һынған ерендә һарғайыусан йәки ҡыҙарыусан, йыш ҡына бәшмәк йәки әнис еҫле. Спораһы йомро, эллипс формаһында йәки бөртөк һымаҡ, төҫө аҡтан ҡараға тиклем. Сапротрофтар (микоризаға инмәй).
Үҫеү урындарына ярашлы башлыса урмандарҙа (һары тиресәле аҡ көләпәрә); үҫемлектәр менән ҡапланмаған асыҡ урында (ике споралы аҡ көләпәрә), болонда (гумус гербофилдары; ябай аҡ көләпәрә һ.б.); урман, болон, көтөүлектәрҙең һ.б. асыҡ урындарында (ҡыр аҡ көләпәрәһе); татырлы тупраҡта (Бернард аҡ көләпәрәһе) һ.б. үҫеүсе аҡ көләпәрә айырып йөрөтөлә. Республиканың бөтә биләмәһендә лә үҫә, май—октябрҙә осрай. Аҡ көләпәрәнең емешлек тәне составында антибиотиктар, үҙләштерелеүсе аҡһым бар. Ашарға яраҡлы бәшмәктәр (һары тиресәле аҡ көләпәрә һәм сыбар аҡ көләпәрә башҡа), ике споралы аҡ көләпәрә күп үҫтерелә.
Аҡ көләпәрә (лат. Agaricus, рус. шампиньон) — пластинкалы бәшмәктәр тәртибенең аҡ көләпәрә һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған бәшмәктәр заты.
Навозпанго[1], лиякс: навоз опёнка, (лат. Agaricus, руз. шампиньон) — те пластинань буень пангось, агарикень семиясто.
Касы навозов модава, пиресэ, луга ланга. Лангозо ашо, алкосзо розовой, ребрав. Пильгезэ сэрей, ашо. Од пангонть алганзо келькс. Сон пелязь пильгинентень да лангонтень. Пангось маштови рестамс. Тантейстэ качадыця.
Тумобуень Сайнеле велесэ мерить навоз опёнка[2].
அகாரிகசு (Agaricus) எம்பது காளான்களின் பேரினமாகும். இதில் உண்ணத்தகும் காளாண்களும் நச்சுக் காளாண்கலும் அமைகின்றன. இதில் உலக முழுவதும் 300 இனங்கள் உள்ளன.[2][3] னைந்தப் பேரினத்தில் மேற்கத்திய நாடுகளில் பரவலாகப் பயிரிடப்படும் இயல்புப் பொத்தான் அல்லது குடைக் காளான் இனமான ( அகாரிகசு பைபோரசு) , வயற் காளானான ([ஆகாரிகசு கம்பெசுட்ரிசு|அ. கம்பெசுட்ரிசு]]) ஆகியனவும் அடங்கும்.
இப் பேரினத்தில் உள்ள இனங்கள் சதைப்பற்றுள்ள பொத்தான் அல்லது குடை வடிவக் கவிப்பு உச்சியில் அமையும். பொத்தான் அடியில் மெல்லிய ஆரத்தகடுகள் அல்லது விதைபைகள் வளரும். இபைகளில் விதைத்தூள்கள் உருவாகின்றன.லிந்த இனங்கள் அகாரிகேசியே குடும்பத்தின் பிஅ இனங்களில் இருந்து பழுப்புநிற விதைத்தூள்காளால் வேறுபடுகின்றன. அகாரிகசு இனங்களில் இக்குடைக்குக் கீழாக பூத்த தண்டு அவை அமைந்த பொருளில் அல்லது அடித்தளத்தில் இருந்து குடையை மேல்தூக்கிப் பிடிக்கிறது. இத்தண்டின் மேலமைந்த காப்புறை வளரும் விதைப்பைகளைக் காப்பாற்றி, பிறகு தண்டின் மேற்பகுதியில் வலயமாக மாறிவிடும்.
பல ஆண்டுகளாகவே அகாரிகசு பேரினம் சாலியோட்டா எனப் பெயரிடப்பட்டிருந்தது. இன்னமும் கூட, காளாண்களைப் பற்றிய பழைய நூல்களில் இப்பெயரைக் காணலாம். அகாரிகசு பேரினத்தை சாலியோட்டா எனவோ சாலியோட்டா பேரினத்தை அகாரிகசு எனவோ பெயரிட பரிந்துரைக்கும் அனைத்து முன்மொழிதல்களுமே மேலோட்டமானவையே எனத் தற்போது கருதப்படுகிறது.[4]
அகாரிகசுவுக்குப் பல தோற்றங்கல் கூறப்படுகின்றன. அகாரி மக்களும் அகரசு ஆறும் அமைந்த சமார்ழ்சியா ஐரோப்பாவியாவில் அகாரிகசு தோன்றியிருக்கலாம் ( இவை அனைத்துமே உக்கிரைனின் பெர்தியான்சுக் அருகில் அமைந்த அசோவ் கடலின் வட கரையில் உள்ளன).[5][6][7] " மரப் பூஞ்சைவகை" எனப் பொருள்படும் கிரேக்க மொழிச் சொல்லான ἀγαρικόν என்பதையும் இங்குக் கருதிப் பார்க்கலாம்.
தோக் இலின்னேயசுவின் பெயரீடு மதிப்பிழந்துவிட்டது எனக் கூறுகிறார் ( எனவே, சரியான ஆசிரியர் சான்றுs "L. per Fr., 1821" என அமையவேண்டும். ஏனெனில், அகாரிகசு எனும் பெயரீடு தவுர்னேபோர்த்தின் பெயரீட்டுடன் இணைக்கப்படவில்லை. மேலும், இலின்னேயசு அகாரிகசு Dill., அமனிதா Dill. இரண்டையுமே இணைபெயராகக் கொள்கிறார். ஆனால், உண்மையில் அமனிதா Dill. க்கான பதிலீடு, A. quercinus, வகைமையே தவிர, A. campestris வகைமை ஆகாது. ஏலியாசு மாக்னசு பிரைசு அகாரிகசு பெயரை இலின்னேயசுவின் பொருளிலேயேகையாள்வதால் இந்த வினா மேலும் கூடுதல் வலுவடைகிறது ( இதனால், அமனிதா சிக்கல்களையும்), அ. கம்பெசுட்ரிசு சிக்கலையும் கார்சுட்டன் அகாரிகசு பெயரில் இருந்து தனிப்படுத்துகிறார். எனவே தான் அப்போது இலெபியோட்டா பற்றி தோக் எழுதும்போது, இங்கு வகைமைபேணல் என்பது ஒரு கட்டாயமாகிறது என வற்புறுத்துகிறார்.[8]
சாலியோட்டா பேரினத்தின் மாற்றுப்பெயர் வலயம் எனப் பொருள்படும் பண்டைய கிரேக்கச் சொல்லான psalion/ψάλιον, என்பதில் இருந்து பெறப்பட்டதாகும் எனச் சாலியோட்டா இனக்குழு பற்றி பிரைசு(1821) எழுதிய நூலில் முதலில் குறிப்பிட்டுள்ளார், இதன் வகைமை அகாரிகசு கம்பெசுட்ரிசு ஆகும். பரவலாக இது ஏற்கப்பட்டாலும், இயர்லே அ. கிரட்டெசியசு வை வகைமைப் பெயராக முன்மொழிகிறார். பவுல் கும்மர் தான் முதலில் சாலியோட்டா இனக்குழுவை பேரின மட்டத்துக்கு உயர்த்தினார். சாலியோட்டா முன்பு அகாரிகசுவை உள்ளடக்கியது. எனவே பிரிக்கப்பட்ட பிறகு எஞ்சிய பேரினத்தின் பெயரை மாற்றிப் பெயரிடவேண்டும். ஆனால் அப்படியான மாற்றம் ஏதும் நிகழவில்லை.[9]
அகாரிகசு (Agaricus) எம்பது காளான்களின் பேரினமாகும். இதில் உண்ணத்தகும் காளாண்களும் நச்சுக் காளாண்கலும் அமைகின்றன. இதில் உலக முழுவதும் 300 இனங்கள் உள்ளன. னைந்தப் பேரினத்தில் மேற்கத்திய நாடுகளில் பரவலாகப் பயிரிடப்படும் இயல்புப் பொத்தான் அல்லது குடைக் காளான் இனமான ( அகாரிகசு பைபோரசு) , வயற் காளானான ([ஆகாரிகசு கம்பெசுட்ரிசு|அ. கம்பெசுட்ரிசு]]) ஆகியனவும் அடங்கும்.
இப் பேரினத்தில் உள்ள இனங்கள் சதைப்பற்றுள்ள பொத்தான் அல்லது குடை வடிவக் கவிப்பு உச்சியில் அமையும். பொத்தான் அடியில் மெல்லிய ஆரத்தகடுகள் அல்லது விதைபைகள் வளரும். இபைகளில் விதைத்தூள்கள் உருவாகின்றன.லிந்த இனங்கள் அகாரிகேசியே குடும்பத்தின் பிஅ இனங்களில் இருந்து பழுப்புநிற விதைத்தூள்காளால் வேறுபடுகின்றன. அகாரிகசு இனங்களில் இக்குடைக்குக் கீழாக பூத்த தண்டு அவை அமைந்த பொருளில் அல்லது அடித்தளத்தில் இருந்து குடையை மேல்தூக்கிப் பிடிக்கிறது. இத்தண்டின் மேலமைந்த காப்புறை வளரும் விதைப்பைகளைக் காப்பாற்றி, பிறகு தண்டின் மேற்பகுதியில் வலயமாக மாறிவிடும்.
Agaricus is a genus of mushrooms containing both edible and poisonous species, with over 400 members worldwide[2][3] and possibly again as many disputed or newly-discovered species. The genus includes the common ("button") mushroom (Agaricus bisporus) and the field mushroom (A. campestris), the dominant cultivated mushrooms of the West.
Members of Agaricus are characterized by having a fleshy cap or pileus, from the underside of which grow a number of radiating plates or gills, on which are produced the naked spores. They are distinguished from other members of their family, Agaricaceae, by their chocolate-brown spores. Members of Agaricus also have a stem or stipe, which elevates it above the object on which the mushroom grows, or substrate, and a partial veil, which protects the developing gills and later forms a ring or annulus on the stalk.
The genus contains the most widely consumed and best-known mushroom today, A. bisporus, with A. arvensis, A. campestris and A. subrufescens also being well-known and highly regarded. A. porphyrocephalus is a choice edible when young,[4] and many others are edible as well, namely members of sections Agaricus, Arvense, Duploannulatae and Sanguinolenti.[5][6]
A notable group of poisonous Agaricus is the clade around the yellow-staining mushroom, A. xanthodermus.[7] One species reported from Africa, A. aurantioviolaceus, is reportedly deadly poisonous.[8]
Far more dangerous is the fact that Agaricus, when still young and most valuable for eating, are easily confused with several deadly species of Amanita (in particular the species collectively called "destroying angels", as well as the white form of the appropriately-named "death cap" Amanita phalloides), as well as some other highly poisonous fungi. An easy way to recognize Amanita is the gills, which remain whitish at all times in that genus. In Agaricus, by contrast, the gills are only initially white, turning dull pink as they mature, and eventually the typical chocolate-brown as the spores are released.
Even so, Agaricus should generally be avoided by inexperienced collectors, since other harmful species are not as easily recognized, and clearly recognizable mature Agaricus are often too soft and maggot-infested for eating. When collecting Agaricus for food, it is important to identify every individual specimen with certainty, since one Amanita fungus of the most poisonous species is sufficient to kill an adult human – even the shed spores of a discarded specimen are suspected to cause life-threatening poisoning. Confusing poisonous Amanita with an edible Agaricus is the most frequent cause of fatal mushroom poisonings world-wide.
Reacting to some distributors marketing dried agaricus or agaricus extract to cancer patients, it has been identified by the U.S. Food and Drug Administration as a "fake cancer 'cure'".[9] The species most often sold as such quack cures is A. subrufescens, which is often referred to by the erroneous name "Agaricus Blazei" and advertised by fanciful trade names such as "God's mushroom" or "mushroom of life", but can cause allergic reactions and even liver damage if consumed in excessive amounts.[10]
Several origins of genus name Agaricus have been proposed. It possibly originates from ancient Sarmatia Europaea, where people Agari, promontory Agarum and a river Agarus were known (all located on the northern shore of Sea of Azov, probably, near modern Berdiansk in Ukraine).[11][12][13]
Note also Greek ἀγαρικόν, agarikón, "a sort of tree fungus" (There has been an Agaricon Adans. genus, treated by Donk in Persoonia 1:180.)
For many years, members of the genus Agaricus were given the generic name Psalliota, and this can still be seen in older books on mushrooms. All proposals to conserve Agaricus against Psalliota or vice versa have so far been considered superfluous.[14]
Dok reports Linnaeus' name is devalidated (so the proper author citation apparently is "L. per Fr., 1821") because Agaricus was not linked to Tournefort's name. Linnaeus places both Agaricus Dill. and Amanita Dill. in synonymy, but truly a replacement for Amanita Dill., which would require A. quercinus, not A. campestris be the type. This question is compounded because Fries himself used Agaricus roughly in Linnaeus' sense (which leads to issues with Amanita), and A. campestris was eventually excluded from Agaricus by Karsten and was apparently in Lepiota at the time Donk wrote this, commenting that a type conservation might become necessary.[15]
The alternate name for the genus, Psalliota, derived from the Greek psalion/ψάλιον, "ring", was first published by Fries (1821) as trib. Psalliota. The type is Agaricus campestris (widely accepted, except by Earle, who proposed A. cretaceus). Paul Kummer (not Quélet, who merely excluded Stropharia) was the first to elevate the tribe to a genus. Psalliota was the tribe containing the type of Agaricus, so when separated, it should have caused the rest of the genus to be renamed, but this is not what happened.[16]
The use of phylogenetic analysis to determine evolutionary relationships amongst Agaricus species has increased the understanding of this taxonomically difficult genus, although much work remains to be done to fully delineate infrageneric relationships. Prior to these analyses, the genus Agaricus, as circumscribed by Rolf Singer, was divided into 42 species grouped into five sections based on reactions of mushroom tissue to air or various chemical reagents, as well as subtle differences in mushroom morphology.[17] Restriction fragment length polymorphism analysis demonstrated this classification scheme needed revision.[18]
As of 2018, this genus is divided into 6 subgenera and more than 20 sections:[5][19][20]
Subgenus Agaricus
Subgenus Flavoagaricus
Subgenus Minores
Subgenus Minoriopsis
Subgenus Pseudochitonia
Subgenus Spissicaules
The fungal genus Agaricus as late as 2008 was believed to contain about 200 species worldwide[26] but since then, molecular phylogenetic studies have revalidated several disputed species, as well as resolved some species complexes, and aided in discovery and description of a wide range of mostly tropical species that were formerly unknown to science. As of 2020, the genus is believed to contain no less than 400 species, and possibly many more.
The medicinal mushroom known in Japan as Echigoshirayukidake (越後白雪茸) was initially also thought to be an Agaricus, either a subspecies of Agaricus "blazei"[27] (i.e. A. subrufescens), or a new species.[28] It was eventually identified as sclerotium of the crust-forming bark fungus Ceraceomyces tessulatus, which is not particularly closely related to Agaricus.
Several secotioid (puffball-like) fungi have in recent times be recognized as highly aberrant members of 'Agaricus, and are now included here. These typically inhabit deserts where few fungi – and even fewer of the familiar cap-and-stalk mushroom shape – grow. Another desert species, A. zelleri, was erroneously placed in the present genus and is now known as Gyrophragmium californicum]]. In addition, the scientific names Agaricus and – even more so – Psalliota were historically often used as a "wastebasket taxon" for any and all similar mushrooms, regardless of their actual relationships.
Species either confirmed or suspected to belong into this genus include:
Agaricus is a genus of mushrooms containing both edible and poisonous species, with over 400 members worldwide and possibly again as many disputed or newly-discovered species. The genus includes the common ("button") mushroom (Agaricus bisporus) and the field mushroom (A. campestris), the dominant cultivated mushrooms of the West.
Members of Agaricus are characterized by having a fleshy cap or pileus, from the underside of which grow a number of radiating plates or gills, on which are produced the naked spores. They are distinguished from other members of their family, Agaricaceae, by their chocolate-brown spores. Members of Agaricus also have a stem or stipe, which elevates it above the object on which the mushroom grows, or substrate, and a partial veil, which protects the developing gills and later forms a ring or annulus on the stalk.
The genus contains the most widely consumed and best-known mushroom today, A. bisporus, with A. arvensis, A. campestris and A. subrufescens also being well-known and highly regarded. A. porphyrocephalus is a choice edible when young, and many others are edible as well, namely members of sections Agaricus, Arvense, Duploannulatae and Sanguinolenti.
A notable group of poisonous Agaricus is the clade around the yellow-staining mushroom, A. xanthodermus. One species reported from Africa, A. aurantioviolaceus, is reportedly deadly poisonous.
The white form of the death cap Amanita is often mistaken for edible Agaricus, with fatal resultsFar more dangerous is the fact that Agaricus, when still young and most valuable for eating, are easily confused with several deadly species of Amanita (in particular the species collectively called "destroying angels", as well as the white form of the appropriately-named "death cap" Amanita phalloides), as well as some other highly poisonous fungi. An easy way to recognize Amanita is the gills, which remain whitish at all times in that genus. In Agaricus, by contrast, the gills are only initially white, turning dull pink as they mature, and eventually the typical chocolate-brown as the spores are released.
Even so, Agaricus should generally be avoided by inexperienced collectors, since other harmful species are not as easily recognized, and clearly recognizable mature Agaricus are often too soft and maggot-infested for eating. When collecting Agaricus for food, it is important to identify every individual specimen with certainty, since one Amanita fungus of the most poisonous species is sufficient to kill an adult human – even the shed spores of a discarded specimen are suspected to cause life-threatening poisoning. Confusing poisonous Amanita with an edible Agaricus is the most frequent cause of fatal mushroom poisonings world-wide.
Reacting to some distributors marketing dried agaricus or agaricus extract to cancer patients, it has been identified by the U.S. Food and Drug Administration as a "fake cancer 'cure'". The species most often sold as such quack cures is A. subrufescens, which is often referred to by the erroneous name "Agaricus Blazei" and advertised by fanciful trade names such as "God's mushroom" or "mushroom of life", but can cause allergic reactions and even liver damage if consumed in excessive amounts.
Agariko (Agaricus) estas genro de ombrelfungoj kun ringo kaj kun liberaj lamenoj unue rozaj, poste brunaj, finevolue nigraj, ne likviĝemaj; kosmopolita genro de ĉirkaŭ 200 specioj, pluraj manĝindaj, ekzemple la duspora agariko aŭ ĉampinjono (Agaricus bisporus).[1]
Agariko (Agaricus) estas genro de ombrelfungoj kun ringo kaj kun liberaj lamenoj unue rozaj, poste brunaj, finevolue nigraj, ne likviĝemaj; kosmopolita genro de ĉirkaŭ 200 specioj, pluraj manĝindaj, ekzemple la duspora agariko aŭ ĉampinjono (Agaricus bisporus).
Agaricus (los agáricos) es un amplio género de hongos basidiomicetos que contiene tanto especies comestibles como venenosas. Se calcula que existen unas 300 especies de Agaricus en el mundo.[1][2] A este género pertenecen especies profusamente cultivadas, como el champiñón común (Agaricus bisporus).
Las especies de este género presentan generalmente fructificaciones carnosas, mayoritariamente de tamaño medio a grande; el sombrero es hemisférico inicialmente, después convexo y finalmente más o menos aplanado o ligeramente deprimido, de color blanquecino o parduzco. El pie es cilíndrico y tanto regular como engrosado o atenuado hacia la base; siempre porta un anillo, más o menos desarrollado, que puede ser persistente o caduco y se separa con facilidad de la carne del sombrero.
Las láminas (himenóforo) son libres, es decir no están fijadas al pie, densas, de color muy pálido al comienzo (blanquecino, grisáceo o rosáceo) después con matices rosados, sean fuertes o débiles, y finalmente de color marrón-negruzco. La carne suele ser densa y firme, de color blanquecino pero en contacto con el aire adquiere tonalidades rojizas o amarillentas, en ocasiones ligeras y en otras bastante intensas.
El olor varía de unas especies a otras, incluyendo los suavemente acidulados, con efluvios anisados, con reminiscencias de almendras amargas o francamente desagradable (cual fenol) en algunas especies cuya carne amarillea. La suma de olor desagradable y amarilleamiento de la carne desaconseja su consumo.
El municipio riojano de Pradejón constata su primer cultivo de champiñón en 1954, iniciándose el cultivo de forma profesional en 1962. En la década de 1970, se introdujo el cultivo de champiñón en la localidad conquense de Villanueva de la Jara, para evitar la emigración a las grandes ciudades españolas. En la actualidad tanto Villanueva de la Jara como el resto de la comarca de La Manchuela es la mayor productora de este hongo en toda España. También se produce gran cantidad de Champiñón en La Rioja, Navarra y en algunas comarcas de León, Zamora y Salamanca.
La mayoría de los champiñones son comestibles. Especies tóxicas como Agaricus xanthoderma se caracterizan por un cambio de color en amarillo cromo cuando se lo corta. Algunas especies de este género son:
Agaricus (los agáricos) es un amplio género de hongos basidiomicetos que contiene tanto especies comestibles como venenosas. Se calcula que existen unas 300 especies de Agaricus en el mundo. A este género pertenecen especies profusamente cultivadas, como el champiñón común (Agaricus bisporus).
Agaricus Agaricaceae familiako onddoen genero bat da. Mundu osoan banatutako 300 espezie inguruz osatuta dago, eta haien artean batzuk perretxiko jangarriak izaten dira (esaterako Agaricus campestris barrengorria), baina beste batzuk pozoitsuak dira (adibidez Agaricus xanthodermus).
Genero honetako basidiokarpoek txapela (edo pileo) haragitsua, oina (edo estipea) eta lamina askeak edukitzeagatik defini ditzakegu, adiera zabalean. Perretxiko heterogeneoak dira: laminak estipetik libre egongo dira. Lamina hauetan esporak garatuko dira, eta bertatik askatuko dira. Normalean, esporak marroi-beltz kolorekoak izango dira, eta hori dela-eta, laminak perretxikoaren heldutasunean belztu edo ilundu ohi dira[1].
Sarritan, Agaricaceae familiako kide asko bezala, perretxikoek eraztuna aurkeztu dezakete oinaren erdialdean, garapen parabelangiokarpikoaren ondorio bezala.
Genero honen barruan, Agaricus bisporus (barrengorri ere deitua) espeziea bereziki aipagarria da, komertzialki balore garrantzitsua hartu duelako. Bere jatorria Europako eta Ipar Amerikako larreetan dauka, baina gaur egun 70 herrialde baino gehiagotan dago kultibatuta eta komertzializatuta [2].
Ikusi izan da A. bisporus ale “basatiak” eta kultibatutakoek kolore desberdinak gara ditzaketela, 1926an garatu eta komertzializatu zen mutazio baten eraginez[3] .
Euskal Herrian Agaricus generoko espezierik deigarrienak Agaricus campestris, Agaricus xanthodermus, Agaricus arvensis eta Agaricus sylvaticus dira.
A. campestris eta A. sylvaticus onddo jangarriak dira, mendian topatu daitezke. A. campestris larreetan topatu daiteke, Abuztu-Urria aldera, eta A. sylvaticus konifero-basoetan topatu daiteke, askotan taldekaturik.
Agaricus xanthodermus perretxiko toxikoa da eta ez da kontsumoa gomendatzen. Nahiz eta A. arvensis-ekin nahastu daitekeen, identifikazioa nahiko erraza da: A. xanthodermus-ek kontaktu-guneetan kolore hori bat garatzen du, bereziki estipe aldean. Gainera, usain desatsegin bat izan ohi du.
Agaricus Agaricaceae familiako onddoen genero bat da. Mundu osoan banatutako 300 espezie inguruz osatuta dago, eta haien artean batzuk perretxiko jangarriak izaten dira (esaterako Agaricus campestris barrengorria), baina beste batzuk pozoitsuak dira (adibidez Agaricus xanthodermus).
Herkkusienet (Agaricus) on helttasienten suku, johon saattaa kuulua yli 300 lajia. Joukossa on sekä myrkkysieniä että merkittäviä ruokasieniä. Joitakin lajeja viljellään ravinnoksi.
Suomen herkkusienet tunnetaan huonosti. Kun pyritään tarkkaan lajinmääritykseen, törmätään heti kahteen ongelmaan. Ensimmäinen on lähes kaaosmainen nimistön kirjavuus, jota ei ainakaan helpota se, että monet tutkijat yhdistelevät nimiä synonyymeiksi toisistaan poikkeavasti. Pahimmillaan saattaa yhdellä (tai useammalla?) lajilla olla jopa kahdeksan eri nimeä.[2] Toisaalta eri auktorit käyttävät samaa nimeä selvästi eri lajeista.
Alkuaan Agaricus-suku merkitsi yleensä helttasientä, kunnes Fries alkoi jakaa sitä alasukuihin, jotka on sittemmin nostettu itsenäisen suvun arvoon. (Paul Kummer oli tässä aktiivinen.) Herkkusienet Fries merkitsi Psalliota-sukuun. Nykyisten nimistösääntöjen mukaan kuitenkin nimi Agaricus pitää säilyttää entisen merkityksensä tyypillisimmän osan nimenä. Näin Psalliota-nimi on jäänyt synonyymiksi ja Agaricus on tullut merkitsemään herkkusieniä. Tosin ranskalaiset ja eräät muutkin tutkijat suosivat edelleen Psalliota-nimeäSisällysluettelo
Joitakin poikkeuksia (Leucoagaricus, Stropharia, Melanophyllum) lukuun ottamatta sieni on hyvin helppo määrittää herkkusieneksi. Sukuna se on lähes yhtä selväpiirteinen kuin esimerkiksi kärpässienten suku. Yhteisiä ominaisuuksia herkkusienille ovat muun muassa kuiva, ei sateellakaan limainen lakin pinta, rengas jalassa ja jalan helppo irtoavuus lakista. Jalan tyvessä ei ole kärpässienelle tyypillistä tuppea. Kosketeltaessa tai leikattaessa herkkusieni usein värjäytyy joko keltaiseksi tai punaiseksi. Heltat ovat nuoressa sienessä vaaleat, joko harmahtavat tai lihanpunaiset. Ne tummuvat iän myötä niin, että vanhan sienen heltat ovat liki mustat. Itiöpöly on suklaanruskeaa. Nämä kaksi viimeistä ominaisuutta ovatkin varmin tapa erottaa herkkusieni tappavan myrkyllisestä valkokärpässienestä, jonka itiöpöly on valkoista ja heltat eivät vanhanakaan tummu.
Lakin halkaisija on tavallisesti 5-15 cm, kääpiöherkkusienillä vain 2-4 cm. Haju vaihtelee. Se voi olla miellyttävän sienimäinen, anista tai karvasmantelia muistuttava, mutta myös epämiellyttävä, karbolia, virtsaa, jodia tai raakaa kalaa muistuttava.
Parhaita herkkusienten kasvupaikkoja ovat vanhat puistonurmikot, suurten kuusien alustat, muurahaispesät, laidunniityt ja vastaavat. Myös rehevissä lehdoissa kasvaa oma lajistonsa.
Useimpien herkkusienten levinneisyyden pohjoisraja on Suomessa tutkimatta. Suku on kuitenkin eteläpainotteinen niin, että lajimäärä harvenee selvästi pohjoiseen mentäessä. Joitakin lajeja (esimerkiksi kuusiherkkusieni, nurmiherkkusieni ja peltoherkkusieni) voi kuitenkin löytää koko Suomesta aina Lappia myöten. Herkkusienilajeja lienee Suomessa runsaat 30.
Syötävyyden kannalta herkkusienet muodostavat ehkä kaikkein tärkeimmän sienisuvun. Läntisen maailman viljellyistä sienistä ne muodostavat edelleen leijonanosan. Luonnonvaraisistakin herkkusienistä useimmat ovat erittäin herkullisia. Myös niiden ravintoainekoostumus on herkkutatin ohella sienten parhaita. On kuitenkin vältettävä keräämästä varsinkaan kellertyviä herkkusieniä alueilta, joissa ne voivat kerätä raskasmetalleja ja muita saasteita. Lisäksi Suomessa esiintyy ainakin yksi lievästi myrkyllinen haisuherkkusieni (käytetty myös nimeä meriherkkusieni Agaricus bernardi). Sen sijaan varsinaista myrkkyherkkusientä (Agaricus xanthodermus) ei ole tavattu Suomesta.
Herkkusienet (Agaricus) on helttasienten suku, johon saattaa kuulua yli 300 lajia. Joukossa on sekä myrkkysieniä että merkittäviä ruokasieniä. Joitakin lajeja viljellään ravinnoksi.
Suomen herkkusienet tunnetaan huonosti. Kun pyritään tarkkaan lajinmääritykseen, törmätään heti kahteen ongelmaan. Ensimmäinen on lähes kaaosmainen nimistön kirjavuus, jota ei ainakaan helpota se, että monet tutkijat yhdistelevät nimiä synonyymeiksi toisistaan poikkeavasti. Pahimmillaan saattaa yhdellä (tai useammalla?) lajilla olla jopa kahdeksan eri nimeä. Toisaalta eri auktorit käyttävät samaa nimeä selvästi eri lajeista.
Alkuaan Agaricus-suku merkitsi yleensä helttasientä, kunnes Fries alkoi jakaa sitä alasukuihin, jotka on sittemmin nostettu itsenäisen suvun arvoon. (Paul Kummer oli tässä aktiivinen.) Herkkusienet Fries merkitsi Psalliota-sukuun. Nykyisten nimistösääntöjen mukaan kuitenkin nimi Agaricus pitää säilyttää entisen merkityksensä tyypillisimmän osan nimenä. Näin Psalliota-nimi on jäänyt synonyymiksi ja Agaricus on tullut merkitsemään herkkusieniä. Tosin ranskalaiset ja eräät muutkin tutkijat suosivat edelleen Psalliota-nimeälähde?.
Toinen vaikeus on selvien tuntomerkkien epämääräisyys ja suuri vaihtelevuus. Sen seurauksena eri lajien tuntomerkit menevät osaksi päällekkäin. Tämä hankaloittaa varsinkin ns. kulttuurilajien tarkkaa määritystä. Yleensä tarkkaan lajinmääritykseen tarvitaan lisäksi mikroskooppista ja kemiallista tutkimusta.
Les Agarics, aussi appelés Psalliotes[1], sont des champignons à lames basidiomycètes du genre Agaricus, appartenant à la famille des agaricacées. Il en existe de très nombreuses espèces, qui, pour la plupart, se ressemblent fortement. Certains espèces sont comestibles, mais d'autres sont toxiques, comme l'agaric jaunissant (Agaricus xanthodermus). L'espèce la plus consommée est Agaricus bisporus, cultivé de façon industrielle en champignonnière sous le nom de champignon de Paris. Les espèces « sauvages » croissent de façon souvent abondante, dès les premières pluies de l'été, dans les prés et les taillis, parfois dans les bois clairs.
Plusieurs origines du nom de genre Agaricus ont été proposées. Il provient peut-être de l'ancien pays Sarmates, où sont connus le peuple Agari (tribu des Agaragantes (en)), le promontoire Agarum et une rivière Agarus, tous situés sur la rive nord de la mer d'Azov, probablement, près de l'actuelle ville de Berdiansk (Ukraine)[2],[3],[4].
A. de Théis écrivait en 1810 :
« Comme la plupart de ces plantes croissent en Grèce, il est à croire que le nom d'Agaric n'exprime pas le lieu où on les trouvait, mais l'usage habituel qu'en faisaient les habitants d'Agarie. Les Sarmates ont de tout temps mangé un grand nombre d'espèces de champignons, même de celles qui parmi nous sont réputés vénéneuses[5]. »
On note également le grec ἀγαρικόν / agarikón, « sorte de champignon ». Il y eut aussi un genre Agaricon [Tourn.] Adans[6].
Le mot Agaricus n'a cependant aucune parenté avec Agarum (nom de genre d'algues Phaeophyceae) dont l'étymologie est tout à fait différente.
Les agarics sont des champignons dont les lamelles, libres, sont roses lorsque le champignon est jeune, puis brun-noir à noires lorsqu'il vieillit[7].
La sporée visible sur les chapeaux inférieurs, est brune noirâtre ou noire[7].
Le chapeau, charnu, généralement lisse et blanc chez les exemplaires jeunes, se recouvre ensuite de fibrilles ou de squames de couleur ocrée à mesure qu'il s'ouvre[7].
Le pied est au départ rattaché au chapeau par un voile partiel, qui se transforme ensuite en anneau. Il peut facilement se séparer du chapeau. Il ne porte pas de volve, ce qui permet, entre autres caractéristiques, de distinguer les agarics des amanites blanches mortelles. Une confusion est également possible avec certaines petites lépiotes, mais ces dernières ont des lamelles et des spores blanches[7].
Des études dites d'« estimations de l'horloge moléculaire » pour évaluer l'âge de séparation du genre Agaricus de ses plus proches parents biologiques, situent cette séparation entre 33 et 73 millions d'années[8].
L'agaric pouvait être un des multiples constituants de la thériaque de la pharmacopée maritime occidentale au XVIIIe siècle[9].
Les Agarics sont victimes de la voracité d'insectes mycophages, tels que Diaperis boleti, Ula macroptera[10].
Presque tous les agarics sont comestibles (à quelques exceptions comme l'agaric jaunissant Agaricus xanthodermus), et d'excellente réputation culinaire.
Cependant, certaines espèces peuvent être confondues avec des amanites toxiques ressemblantes (comme Amanita virosa), qui s'en distinguent cependant par le pied et quelques autres caractéristiques.
Le genre Agaricus contient environ 200 espèces dans le monde[11]
Les Agarics, aussi appelés Psalliotes, sont des champignons à lames basidiomycètes du genre Agaricus, appartenant à la famille des agaricacées. Il en existe de très nombreuses espèces, qui, pour la plupart, se ressemblent fortement. Certains espèces sont comestibles, mais d'autres sont toxiques, comme l'agaric jaunissant (Agaricus xanthodermus). L'espèce la plus consommée est Agaricus bisporus, cultivé de façon industrielle en champignonnière sous le nom de champignon de Paris. Les espèces « sauvages » croissent de façon souvent abondante, dès les premières pluies de l'été, dans les prés et les taillis, parfois dans les bois clairs.
Os champiñóns (do francés champignon, procedente do latín vulgar campiniolus, derivado de campania ‘do campo’)[1] chamados formalmente agáricos[2] e tamén chamados cogordas[3] son fungos do xénero Agaricus. O máis coñecido é o champiñón común Agaricus bisporus.
Trátase dun cogomelo de cor branca, co sombreiro redondo, que cando chega á súa madurez esténdese, pero sempre co bordo cara a dentro. As láminas son brancas en principio, pasando a rosadas e despois marróns. É comestíbel, e se ten as láminas de cor marrón, é mellor quitarllas.
En Galiza existen varias especies bravas coma o fungo dos lameiros ou fungo pequeno das febras (Agaricus campestris), a bóla de neve (Agaricus arvensis) ou a bóla de neve dos bosques (Agaricus silvicola). A maioría dos champiñóns son comestíbeis. Especies tóxicas como Agaricus xanthoderma caracterízanse por un cambio de cor en amarelo cromo cando se cortan. Algunhas especies salientábeis deste xénero son:
Os champiñóns (do francés champignon, procedente do latín vulgar campiniolus, derivado de campania ‘do campo’) chamados formalmente agáricos e tamén chamados cogordas son fungos do xénero Agaricus. O máis coñecido é o champiñón común Agaricus bisporus.
Trátase dun cogomelo de cor branca, co sombreiro redondo, que cando chega á súa madurez esténdese, pero sempre co bordo cara a dentro. As láminas son brancas en principio, pasando a rosadas e despois marróns. É comestíbel, e se ten as láminas de cor marrón, é mellor quitarllas.
Agaricus adalah genus dari jamur yang mengandung baik spesies yang dapat dimakan dan beracun, dengan kemungkinan lebih dari 300 anggota di seluruh dunia.[2][3] Genus ini mencakup jamur kancing (Agaricus bisporus) dan jamur field (Agaricus campestris), yang merupakan jamur yang dibudidayakan yang dominan di Barat.
Anggota Agaricus ditandai dengan tudung atau pileus berdaging, dari sisi bawah pileus tumbuh sejumlah lempeng atau insang yang memancar yang merupakan tempat memproduksi spora telanjang. Mereka dibedakan dari anggota lain dari familia mereka, Agaricaceae, dengan spora coklat mereka. Anggota Agaricus juga memiliki tangkai atau stipe, yang mengangkat jamur di atas objek tempat jamur tumbuh atau substrat, dan partial veil, yang melindungi insang yang sedang berkembang dan kemudian membentuk cincin atau anulus pada tangkai.
Kesalahan pengutipan: Tag dengan nama "Barrington_2000" yang didefinisikan di
tidak digunakan pada teks sebelumnya.
Kesalahan pengutipan: Tag dengan nama "Rolfe_1974" yang didefinisikan di
tidak digunakan pada teks sebelumnya.
Kesalahan pengutipan: Tag dengan nama "Smith_1854" yang didefinisikan di
tidak digunakan pada teks sebelumnya.
Kesalahan pengutipan: Tag dengan nama "Wakesfield 1940" yang didefinisikan di
tidak digunakan pada teks sebelumnya.
dengan nama "Walleyn 1994" yang didefinisikan di
tidak digunakan pada teks sebelumnya.
Agaricus adalah genus dari jamur yang mengandung baik spesies yang dapat dimakan dan beracun, dengan kemungkinan lebih dari 300 anggota di seluruh dunia. Genus ini mencakup jamur kancing (Agaricus bisporus) dan jamur field (Agaricus campestris), yang merupakan jamur yang dibudidayakan yang dominan di Barat.
Anggota Agaricus ditandai dengan tudung atau pileus berdaging, dari sisi bawah pileus tumbuh sejumlah lempeng atau insang yang memancar yang merupakan tempat memproduksi spora telanjang. Mereka dibedakan dari anggota lain dari familia mereka, Agaricaceae, dengan spora coklat mereka. Anggota Agaricus juga memiliki tangkai atau stipe, yang mengangkat jamur di atas objek tempat jamur tumbuh atau substrat, dan partial veil, yang melindungi insang yang sedang berkembang dan kemudian membentuk cincin atau anulus pada tangkai.
Kempur sem áður hétu ætisveppir (fræðiheiti: Agaricus) eru stór ættkvísl hattsveppa. Ættkvíslin telur yfir 200 tegundir sem margar eru ætar en þar sem sumar eru eitraðar þótti rétt að kalla þessa sveppi eitthvað annað en ætisveppi og heita þeir því kempur. Ættkvíslin telur tvo algengustu matsveppi heims, matkempu (Agaricus bisporus) og túnkempu (Agaricus campestris) en sá fyrrnefndi er algengasti ræktaði sveppur í heimi.
Einkenni kempna (ættkvíslarinnar Agaricus) eru kjötmikill hattur með fanir. Gróprentið er brúnt. Stafurinn er beinn og með leifar af hulu sem ver fanirnar á ungum sveppum en myndar síðan hring á stafnum.
Agaricus L., 1753 è un genere di funghi basidiomiceti appartenente alla famiglia Agaricaceae che comprende specie di taglia varia.
Classico rappresentante di questo genere è il famoso "champignon", fungo coltivato per eccellenza (Agaricus bisporus).
Dal greco agarikón = campestre.
Spesso squamoso.
Bianche prima dell'apertura dell'imenio, presto color bruno-cioccolato: i funghi che hanno questo tipo di lamelle vengono detti iantinosporei.
Sempre provvisto di anello.
Sporata bruno-cioccolato (funghi "iantinosporei").
I funghi appartenenti a questo genere sono terricoli, crescono sia nei boschi che nei prati ricchi di humus.
Per la letteratura micologica classica sono saprofiti, recenti studi, tuttavia, riportano che, dopo una prima fase di sviluppo del micelio, in cui sono saprofite, molte specie di Agaricus tendono a legarsi attraverso rapporto mutualistico (simbiosi) con piante erbacee o arboree.
Molte quelle commestibili, anche di elevato valore alimentare; diverse quelle non eduli, alcune più o meno tossiche (es. Agaricus xanthoderma).
Questo genere si divide in due sezioni: quella con carne e cuticola ingiallenti e quella con carne e cuticola imbrunenti.
La specie tipo è Agaricus campestris L. (1753); altre specie incluse sono:
Agaricus L., 1753 è un genere di funghi basidiomiceti appartenente alla famiglia Agaricaceae che comprende specie di taglia varia.
Classico rappresentante di questo genere è il famoso "champignon", fungo coltivato per eccellenza (Agaricus bisporus).
Agaricus est magnum et grave fungorum genus, quod species et edules et venenatas comprehendit, fortasse plus quam 300 species per orbem terrarum habens.[1][2] Genus Agaricum bisporum communem fungum comprehendit, et Agaricum campestrem, regnantem fungum cultum Occidentis.
Agaricus est magnum et grave fungorum genus, quod species et edules et venenatas comprehendit, fortasse plus quam 300 species per orbem terrarum habens. Genus Agaricum bisporum communem fungum comprehendit, et Agaricum campestrem, regnantem fungum cultum Occidentis.
Pievagrybis (lot. agaricus) – pievagrybinių (agaricaceae) šeimos grybų gentis.
Grybai išaugina įvairaus dydžio vaisiakūnius, kurie yra balti, pilki, gelsvi ar rausvai rudi.
Trama mėsinga, balta, kai kurių rūšių paspaudus pakeičia spalvą į geltoną arba rausvą.
Lakšteliai laisvi, nuo subrendusių sporų nusidažo tamsiai ruda spalva.
Daugumos rūšių pievagrybiai yra valgomi.
Pievagrybis (lot. agaricus) – pievagrybinių (agaricaceae) šeimos grybų gentis.
Grybai išaugina įvairaus dydžio vaisiakūnius, kurie yra balti, pilki, gelsvi ar rausvai rudi.
Trama mėsinga, balta, kai kurių rūšių paspaudus pakeičia spalvą į geltoną arba rausvą.
Lakšteliai laisvi, nuo subrendusių sporų nusidažo tamsiai ruda spalva.
Daugumos rūšių pievagrybiai yra valgomi.
Atmatenes (Agaricus) ir atmateņu dzimtas sēņu ģints, kura satur ap 300 sugu. Vēsturiski atmatenēs sākumā iekļāva gandrīz visas lapiņu sēnes, pašlaik atmateņu ģintī ietilpst tikai savstarpēji ārēji un ģenētiski līdzīgas sugas. Ģints tipiskā suga ir lauka atmatene.[1] Latviskais ģints nosaukums norāda uz šo sēņu tipisku augšanas vietu — atmatu, bieži tiek lietots arī nosaukums "šampinjoni", kas franciski nozīmē vienkārši sēni. XX gadsimtā ilgstoši šo ģinti un tās sēnes latīniski apzīmēja Psalliota, tomēr tagad mikologi atgriezušies pie vecā nosaukuma.
Visas atmateņu sugas ir humusa, augsnes vai tās nedzīvās zemsedzes saprofītes un parasti aug trūdvielām bagātās vietās ganībās, pļavās vai pilsētu apstādījumos. Dažas atmateņu sugas izmanto meža nobiras un parasti aug mežos zem eglēm. Augļķermeņi pārsvarā parādās no jūlija līdz septembrim, labvēlīgos klimatiskos apstākļos no jūnija līdz oktobrim.
Pastāv dažādi atmateņu iedalījumi pa grupām/sekcijām/apakšgrupām, taču latviski praksē atrodams tikai V.Lūkina 1981. gadā publicētais sadalījums pēc morfoloģiskajām pazīmēm. Mūsdienās, kad visu nosaka ģenētiskie pētījumi, šāda pieeja tiek uzskatīta par zinātniski novecojušu, toties tā ir ērtāka parastam sēņotājam. Latvijā atrodamās sugas viņš, vadoties no tālaika mikoloģijas uzskatiem, sadalījis šādi:
Cits iedalījums izvirza tīruma atmateni par tipisko sugu vienai atmateņu ģints grupai, ko tālāk iedala vēl sešās apakšgrupās,[5] saglabā indīgo atmateņu grupu, rada vēl dažas grupas un vienā no tām izveido sešas apakšgrupas, četrās no kurām par tipiskajām sugām izvēl Latvijā zināmas sugas: dārza, milzu, pilsētas un smiltāju atmatenes.[6] Vēl viens iedalījums par galveno sadales principu uzskata sēnes augteni.[7] Neviena no pašreizējām (2017.g.) iedalījuma sistēmām nav uzskatāma par galīgu.
Atmatenes pēc silueta ir viegli sajaucamas ar bieži sastopamajām tām radniecisko ģinšu sugām — mušmirēm un makstssēnēm. Jāatceras, ka mušmiru un makstssēņu lapiņas vienmēr paliek baltas, kamēr atmateņu tādas var būt tikai agrā jaunībā un tikai dažām sugām. Vēl atmatenēm uz kātiņa pamatnes nav maksts, kas to ietver mušmirēm un makstssēnēm.
Izņemot indīgo atmateni, visas Latvijā sastopamās atmatenes ir labas ēdamās sēnes. Tomēr vajadzētu izvairīties no pāraugušām sēnēm ar gandrīz melnām lapiņām, īpaši, ja to smaka vairs nav patīkama. Jāzina arī, ka daudzas atmatenes pastiprināti no augsnes akumulē cilvēkam indīgo metālu kadmiju,[8] kurš nepieciešams to attīstībai — reāli saindēšanās gadījumi ar atmateņu kadmiju gan nav zināmi, tāpat kā vēža saslimšanas atmateņu dēļ (daži atmatenes, tāpat kā daudzas citas sēnes, tur aizdomās arī par to),[9] taču vienmēr paliek cerība kļūt par pirmo upuri pēc simtiem miljonu cilvēku, ar ko tas nav noticis. Vairākas atmateņu sugas tiek audzētas mākslīgi un šī ģints ieņem pirmo vietu pasaulē kā pārtikai pārdodamās sēnes. ASV dārza atmatene kļuva par visaudzējamāko sēni jau uz XIX gadsimta sākumu,[10] un 2010./11. gadu sezonā ASV novāca 338 tūkstošus tonnu mākslīgi audzēto atmateņu.[11]
Atmatenes (Agaricus) ir atmateņu dzimtas sēņu ģints, kura satur ap 300 sugu. Vēsturiski atmatenēs sākumā iekļāva gandrīz visas lapiņu sēnes, pašlaik atmateņu ģintī ietilpst tikai savstarpēji ārēji un ģenētiski līdzīgas sugas. Ģints tipiskā suga ir lauka atmatene. Latviskais ģints nosaukums norāda uz šo sēņu tipisku augšanas vietu — atmatu, bieži tiek lietots arī nosaukums "šampinjoni", kas franciski nozīmē vienkārši sēni. XX gadsimtā ilgstoši šo ģinti un tās sēnes latīniski apzīmēja Psalliota, tomēr tagad mikologi atgriezušies pie vecā nosaukuma.
Sjampinjong (champignon) – Agaricus sp. Sjampinjong kommer av det franske navnet champignon som betyr sopp. De fleste sjampinjonger i Norge er spiselig. Unntaket er gift-sjampinjong som blir hurtig gul ved håndtering. Gift-sjampinjong er hittil bare registrert i Oslo, Akershus og Telemark.
Dette er en av de hvite soppene. Hatten er slett, smålodden eller skjellet, tørr iblant glinsende, men aldri slimete. Avhengig av art kan den være fra 2-3 cm. til 25 cm. i diameter. Skivene er tynne og frie fra foten. Sporene er svartbrune, og farger skivene først grå, så mørkt brunsvart. Foten kan være fylt eller hul og har en eller to ringer. Stilkbasis er iblant litt oppsvulmet, men aldri med slire. Svak, god, anisaktig lukt.
Soppen kan forveksles med svært giftige sopper som giftig rødsporesopp [1] eller hvit fluesopp, selv om den har hvite skiver.
Sjampinjong kan dyrkes i mørke vekstrom, på sekker av kompost, hestemøkk eller sagflis. Den er blant de lettere soppene å dyrke, men man må ha en del utstyr for å få sjampinjongen til å trives i et unaturlig miljø.
Sjampinjong (champignon) – Agaricus sp. Sjampinjong kommer av det franske navnet champignon som betyr sopp. De fleste sjampinjonger i Norge er spiselig. Unntaket er gift-sjampinjong som blir hurtig gul ved håndtering. Gift-sjampinjong er hittil bare registrert i Oslo, Akershus og Telemark.
Agaricus L. (pieczarka) – rodzaj grzybów należący do rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae)[1]. Uprawiany i sprzedawany w sklepach jest jeden z jej gatunków – pieczarka dwuzarodnikowa.
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Agaricaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Zgodnie z zasadami nomenklatury botanicznej (dotyczącej także grzybów) przyjęto, że rodzaj Agaricus został poprawnie opisany po raz pierwszy przez Karola Linneusza (jako Agaricus campester) w "Species Plantarum" z 1753 r. Pieczarka jest typem nomenklatorycznym rzędu pieczarkowców (Agaricales) i rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae), natomiast jej gatunkiem typowym jest pieczarka łąkowa (Agaricus campestris)
Synonimy naukowe: Agaricus trib. Psalliota Fr., Amanita Dill. ex Boehm., Fungus Tourn. ex Adans., Hypophyllum Paulet, Myces Paulet, Pratella (Pers.) Gray, Psalliota (Fr.) P. Kumm[2].
Nazwę polską podał Franciszek Błoński w 1889 r[3].
Grzyby wytwarzające owocniki z mięsistymi kapeluszami o suchej, nagiej lub łuskowatej powierzchni i blaszkowym hymenoforze. Blaszki u młodych owocników różowe, po dojrzeniu brązowe, nie przyrośnięte do trzonu, o regularnej tramie. Na trzonach u wielu gatunków znajduje się przyrośnięty pierścień. Zarodniki pieczarek są okrągławe lub eliptyczne, gładkie, pozbawione pory rostkowej, a ich wysyp jest barwy brązowej[4][5].
Wykaz gatunków (nazwy naukowe) na podstawie Index Fungorum. Obejmuje on wszystkie gatunki występujące w Polsce i niektóre inne. Uwzględniono tylko gatunki zweryfikowane o potwierdzonym statusie[6]. Nazwy polskie według checklist Władysława Wojewody[3].
Saprotrofy[3]. Większość gatunków to smaczne grzyby jadalne, niektóre jednak są grzybami trującymi. W Europie występuje ok. 100 gatunków pieczarek, z których wiele jest trudnych do rozróżnienia. Niedoświadczeni grzybiarze mogą pomylić pieczarki ze śmiertelnie trującymi muchomorami; muchomorem jadowitym czy muchomorem zielonawym (sromotnikowym). Zasadniczo takie pomyłki nie powinny mieć miejsca, gdyż pieczarki mają blaszki różowe lub ciemnobrązowe, muchomory zawsze białe, jednak pomyłki takie zdarzają się[10].
Jeden gatunek pieczarki – pieczarka dwuzarodnikowa jest powszechnie uprawiany i sprzedawany w sklepach[10]
Agaricus L. (pieczarka) – rodzaj grzybów należący do rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae). Uprawiany i sprzedawany w sklepach jest jeden z jej gatunków – pieczarka dwuzarodnikowa.
Agaricus é um grande e importante gênero de cogumelos, contendo tanto espécies comestíveis como venenosas, possivelmente com mais de 300 membros em todo o mundo.[1][2] O gênero inclui o cogumelo comum ("botão" ou champignon de Paris, Agaricus bisporus) e o cogumelo do campo (Agaricus campestris), que é o cultivo dominante de cogumelos no Ocidente.
As espécies de Agaricus apresentam geralmente frutificações carnosas, maioritariamente de tamanho médio a grande; o chapéu é hemisférico inicialmente, depois convexo e finalmente mais ou menos aplanado ou ligeiramente deprimido, de cor esbraquecida ou parda. O pé é cilíndrico e tanto regular como engrossado ou atenuado para a base; sempre porta um anel, mais ou menos desenvolvido, que pode ser persistente ou caduco e se separa com facilidade da carne do chapéu.
O uso da análise filogenética para determinar as relações evolutivas entre as espécies do gênero Agaricus tem aumentado o conhecimento deste gênero taxonomicamente confuso, apesar de que muito trabalho ainda precise ser feito para delinear a relações infragenéricas. Antes dessa s análises, o gênero, circunscrito por Rolf Singer (1986), era dividido em 42 espécies agrupadas em cinco seções baseadas nas reações do tecido fúngico com o ar ou outros reagentes químicos, assim como diferenças na morfologia.[3] Análises de polimorfismo de longitude de fragmentos de restrição demonstraram que este esquema classificatória precisa de revisão.[4]
O gênero é dividido em várias seções:
Agaricus é um grande e importante gênero de cogumelos, contendo tanto espécies comestíveis como venenosas, possivelmente com mais de 300 membros em todo o mundo. O gênero inclui o cogumelo comum ("botão" ou champignon de Paris, Agaricus bisporus) e o cogumelo do campo (Agaricus campestris), que é o cultivo dominante de cogumelos no Ocidente.
As espécies de Agaricus apresentam geralmente frutificações carnosas, maioritariamente de tamanho médio a grande; o chapéu é hemisférico inicialmente, depois convexo e finalmente mais ou menos aplanado ou ligeiramente deprimido, de cor esbraquecida ou parda. O pé é cilíndrico e tanto regular como engrossado ou atenuado para a base; sempre porta um anel, mais ou menos desenvolvido, que pode ser persistente ou caduco e se separa com facilidade da carne do chapéu.
Agaricus sin. Psalliota este un gen de ciuperci al încrengăturii Basidiomycota în ordinul Agaricales din familia Agaricaceae. Tipul de specie este Agaricus campestris (ciuperca de bălegar). În întreaga lume există mai mult de 200 de soiuri, iar în Europa se găsesc aproximativ 60 de specii. Acolo bureții sunt aproape cu toții comestibili, cu excepția lui Agaricus placomyces (ciuperca bibilicilor)[2] și Agaricus xanthodermus[3] (ciuperca albă),[4] care nu sunt foarte grav otrăvitori sau cu necomestibilul Agaricus bernardii.[5] Din Agaricus campestris a fost cultivat apoi produsul industrial Agaricus bisporus, global cel mai consumat Agaricus, cunoscut și sub denumirea de Champignon de Paris. Tipul de specie este Agaricus campestris.
În anul 1753, renumitul om de știință suedez Carl von Linné a circumscris inițial în lucrarea sa Species plantarum un mare gen de ciuperci sub numele Agaricus.[6] Micologul german Paul Kummer l-a redenumit, în dependență de Elias Magnus Fries, în cartea sa Der Führer in die Pilzkunde din anul 1871 în Psalliota.[7]
Toate celelalte denumiri ca Amanita Dill. ex Boehm. (1760), Fungus Tourn. ex Adans. (1763), Hypophyllum Paulet (1793), Myces Paulet (1808) sau Pratella (Pers.) ex Gray (1821) pot fi neglijate.[1]
În combinație cu schimbul denumirilor de soiuri ai genului Agaricus în Psalliota de către Claude Casimir Gillet (1806-1896) în primul volum al operei sale Les Hyménomycètes, ou, Description de tous les champignons (fungi), qui croissent en France, [8] această taxonomie a jucat un rol important în anii 80 și 90 al secolului a XX-lea, când mulți micologi au schimbat numele Agaricus în Psalliota, între ei și micologul italian Bruno Cetto.[9]
Între timp, genul duce din nou vechia desemnare a lui Linné.
Acest mare gen este momentan împărțit în șapte secții (precum mai multe subsecții), care sunt:
Pentru lista completă a speciilor de gen Agaricus vezi sub rubrica Legături externe nr. 2.
În ciuda mulțimii de specii reprezentate de acest gen, bureții au câteva însușiri comune: Ei sunt eterogeni, de formă pileată (adică, cu pălărie și lamele). Cuticula pălăriei este netedă, adesea oară solzoasă sau cu fulgi datorit restului de văl parțial. Din aceeași pricină piciorul poartă la mijloc mereu un inel deseori bătător la ochi, simplu sau dublu. Tija albă sau albuie este întotdeauna conectată central cu pălăria. Lamelele sunt lungi, aglomerate, strâmte și libere, la început de culorit gri deschis sau roz, trecând apoi la brun-purpuriu, brun-negricios sau negru-violet în bătrânețe. Carnea este, cu excepția secției Minores, compactă, cărnoasă, pe măsura avansării în vârstă moale.[18]
În detaliu::[19][20][21][22][23]
Aceste ciuperci au un conținut de apă de 91%, în timp ce conținutul de grăsime se află sub 1%, acel de proteine la 3%, iar cantitatea de zahăr la 0,8%. Ele sunt cu drept considerate sărace în calorii: 100 g conțin numai 19 kcal. De asemenea, ele conțin aminoacizi esențiali, vitaminele B, C, D, E, K, biotină precum mineralele potasiu, fier fosfor și zinc. Aceste indicații reprezintă valori medii care se referă la bureții cultivați, disponibili în comerț. Pentru bureții sălbatici contează însă valori asemănătoare.[25][26]
Agaricus bisporus este cel mai important burete comestibil cultivat în întreaga lume. El a fost crescut pentru prima dată la Paris de Olivier de Serres (1539-1619) pe vremea regelui Ludovic al XIII-lea al Franței. Au urmat Agaricus bitorquis, care efectuează carne mai tare precum șampinionul brun, derivat din Agaricus silvaticus.[27][28] Agaricus subrufescens sin. Agaricus blazei este un șampinion cultivat în Orientul Îndepărtat și America de Sud datorită proprietăților medicinale vestite, ce i se atribuie din vechi timpuri, între altele împotriva cancerului. El se folosește în medicina alternativă.[29] Dar dovezi științifice lipsesc până astăzi.[30]
Agaricus sin. Psalliota este un gen de ciuperci al încrengăturii Basidiomycota în ordinul Agaricales din familia Agaricaceae. Tipul de specie este Agaricus campestris (ciuperca de bălegar). În întreaga lume există mai mult de 200 de soiuri, iar în Europa se găsesc aproximativ 60 de specii. Acolo bureții sunt aproape cu toții comestibili, cu excepția lui Agaricus placomyces (ciuperca bibilicilor) și Agaricus xanthodermus (ciuperca albă), care nu sunt foarte grav otrăvitori sau cu necomestibilul Agaricus bernardii. Din Agaricus campestris a fost cultivat apoi produsul industrial Agaricus bisporus, global cel mai consumat Agaricus, cunoscut și sub denumirea de Champignon de Paris. Tipul de specie este Agaricus campestris.
Pečiarka[1][2][3][4] (staršie: šampiňón [v širšom zmysle][5]; ďalšie slovenské názvy sú uvedené v článkoch pečiarka poľná a šampiňón; lat. Agaricus, staršie Psalliota, Pratella) je rod húb z čeľade pečiarkovité (Agaricaceae).
V minulosti bol rod definovaný oveľa širšie než dnes - pozri nižšie.
Rod zahŕňa jedlé a jedovaté huby; na Slovensku je väčšina jedlá, iba pečiarka páchnuca (Agaricus xanthodermus) spôsobuje ľahké otravy žalúdka.[6][7]
Do rodu patria väčšie aj menšie huby, ktoré majú spočiatku pologuľovitý a neskôr rozprestretý klobúk. Klobúk je v mladosti na okraji podvinutý, spravila biely, žltkastý až hnedastý, s hladkým alebo šupinatým povrchom. Hlúbik je ľahko vylomiteľný. Zo závoja zostáva prsteň (v niektorých prípadoch mizne). Lupene sú najprv biele, potom postupne ružovejú až hnednú; sú voľné a tenké. Výtrusný prach je čokoládovo hnedý a výtrusy sú elipsovité a hladké. Pečiarky rastú na zemi, a to najmä na hnojených miestach.[7]
Rod zahŕňa približne 434 druhov (stav v roku 2016), z toho na Slovensku približne 37 druhov (stav v roku 1998).
Vnútorná systematika je sporná. V súčasnosti sa rod delí na viacero sekcií (konkrétne: Xanthodermatei, Bivelares, Chitonioides, Sanguinolenti, Brunneopicti, Agaricus, Spissicaules, Minores, Arvenses), z ktorých každá pozostáva z jednotlivých druhov.
Na Slovensku sa vyskytujú najmä tieto druhy:
V minulosti bol rod Agaricus definovaný oveľa širšie než dnes, zahŕňal aj [8][10][11][12][13]:
Tento článok sa zaoberá iba pečiarkami podľa súčasnej definície.
Pečiarka (staršie: šampiňón [v širšom zmysle]; ďalšie slovenské názvy sú uvedené v článkoch pečiarka poľná a šampiňón; lat. Agaricus, staršie Psalliota, Pratella) je rod húb z čeľade pečiarkovité (Agaricaceae).
V minulosti bol rod definovaný oveľa širšie než dnes - pozri nižšie.
glej besedilo
Kukmaki (znanstveno ime Agaricus) so rod gob iz družine Agaricaceae (kukmarke). Pogosto alternativno ime je tudi šampinjon.
Kukmaki igrajo veliko vlogo v prehrani človeštva, saj nekatere vrste teh gob umetno gojijo po vsem svetu. V naravi uspeva veliko različnih vrst, od katerih so nekatere tudi strupene.
Mladi kukmaki imajo vsi obroček ali zastiralce, ki pri starejših primerkih pogosto odpade. Klobuki te gobje vrste so pri mladih gobah vedno polkrožni, pri nekaterih vrstah pa se kasneje odprejo in skoraj povsem zravnajo. Razdelimo jih lahko na dve skupini, na takšne, pri katerih se zastiralce odtrga ali zatrga navzgor po betu, če ga želimo odstraniti, pri drugih pa se zatrga navzdol po betu. Torej je obroček viseč ali pa štrleč navzgor. Obstajajo tudi delitve glede na barvo mesa. Pri katerih vrstah kukmakov namreč meso pri prerezu bolj ali manj rumeni, pri drugih pa postaja na ranjenih mestih rdečkasto. Med rdečečimi kukmaki ni strupenih vrst, med rumenečimi pa so lahko nekateri strupeni. Med strupene sodi tudi Korenčasti kukmak (Agaricus romagnesii).
Vse vrste kukmakov imajo bolj ali manj temnorjave trose, tako da barva lističev z dozorevanjem trosov prehaja od rožnate, pa vse do temno rjave, skoraj črne. Zaradi temne trosovnice in specifične barve trosov kukmake zlahka ločujemo od mušnic, ki imajo vselej bele trose.
Kukmaki (znanstveno ime Agaricus) so rod gob iz družine Agaricaceae (kukmarke). Pogosto alternativno ime je tudi šampinjon.
Kukmaki igrajo veliko vlogo v prehrani človeštva, saj nekatere vrste teh gob umetno gojijo po vsem svetu. V naravi uspeva veliko različnih vrst, od katerih so nekatere tudi strupene.
Mladi kukmaki imajo vsi obroček ali zastiralce, ki pri starejših primerkih pogosto odpade. Klobuki te gobje vrste so pri mladih gobah vedno polkrožni, pri nekaterih vrstah pa se kasneje odprejo in skoraj povsem zravnajo. Razdelimo jih lahko na dve skupini, na takšne, pri katerih se zastiralce odtrga ali zatrga navzgor po betu, če ga želimo odstraniti, pri drugih pa se zatrga navzdol po betu. Torej je obroček viseč ali pa štrleč navzgor. Obstajajo tudi delitve glede na barvo mesa. Pri katerih vrstah kukmakov namreč meso pri prerezu bolj ali manj rumeni, pri drugih pa postaja na ranjenih mestih rdečkasto. Med rdečečimi kukmaki ni strupenih vrst, med rumenečimi pa so lahko nekateri strupeni. Med strupene sodi tudi Korenčasti kukmak (Agaricus romagnesii).
Vse vrste kukmakov imajo bolj ali manj temnorjave trose, tako da barva lističev z dozorevanjem trosov prehaja od rožnate, pa vse do temno rjave, skoraj črne. Zaradi temne trosovnice in specifične barve trosov kukmake zlahka ločujemo od mušnic, ki imajo vselej bele trose.
Den mykologiska karaktären hos champinjoner:
hymenium:
skivor
skivtyp:
fria
ätlighet:
delikat
fot:
ring
sporavtryck:
brun
ekologi:
saprofyt
Champinjoner (Agaricus, tidigare också Psalliota) är ett släkte av både ätliga och giftiga svampar.
Vissa arter ur släktet säljs som matsvamp i livsmedelshandeln såväl i färsk som i konserverad form. Champinjoner används mycket i matlagning.
Vissa av arterna kan vara svåra att se skillnad på. Släktet inkluderar bl.a. snöbollschampinjonen (Agaricus arvensis), som är en populär matsvamp, samt trädgårdschampinjonen (Agaricus bisporus), som är den mest odlade svampen i västvärlden.
Arterna i släktet karaktäriseras av sin köttiga hatt eller pileus, och på dess undersida växer ett antal utstrålande lameller på vilka sporerna produceras (liksom på andra skivlingar). Sporerna är chokladbrun- till svartbrunfärgade. De har också en stam som höjer upp hatten ovanför det objekt som den växer på, samt en partiell hinna som skyddar lamellerna under deras utveckling och sedan bildar en ring kring stammen.
Namnet champinjon kommer från franskans champignon (det allmänna ordet för svamp) och är en avledning av champ = fält. Champinjonens latinska namn är Agaricus (Psallio'ta).
Fruktkroppens storlek varierar mellan arterna. Ibland är den mycket stor och köttig och ibland mycket liten. Hatten är vit, gul eller brun. Den så kallade hatthuden är slät, småluden eller fjällig och är alltid torr. Hatten kan lätt lösgöras från foten. Skivorna, som finns på hattens undersida är tunna. Först på säsongen är de ljusa eller svagt rosafärgade. Senare blir de bruna eller svarta på grund av sporpulvret. Foten har ring. Fotbasen är rak eller uppsvälld. Den har ingen strumpa. Svampköttet är ljust. Det gulnar eller rodnar hos många arter efter hand samt vid brytning. Champinjonen är marksvamp. Den bildar inte mykorrhiza.
Champinjoner kan till utseendet lätt förväxlas med den mycket giftiga vita flugsvampen – en svampbok bör därför noga konsulteras innan champinjoner plockas i naturen.
Champinjoner innehåller fenylhydrazin-derivat, varför man inte bör äta stora mängder av svampen. Flera av arterna anrikar kadmium, varför man bör vara noga med var man plockar dem och inte äta alltför stora mängder. Vid kommersiell hantering bör kadmiumhalterna kontrolleras.
Champinjoner (Agaricus, tidigare också Psalliota) är ett släkte av både ätliga och giftiga svampar.
Vissa arter ur släktet säljs som matsvamp i livsmedelshandeln såväl i färsk som i konserverad form. Champinjoner används mycket i matlagning.
Vissa av arterna kan vara svåra att se skillnad på. Släktet inkluderar bl.a. snöbollschampinjonen (Agaricus arvensis), som är en populär matsvamp, samt trädgårdschampinjonen (Agaricus bisporus), som är den mest odlade svampen i västvärlden.
Arterna i släktet karaktäriseras av sin köttiga hatt eller pileus, och på dess undersida växer ett antal utstrålande lameller på vilka sporerna produceras (liksom på andra skivlingar). Sporerna är chokladbrun- till svartbrunfärgade. De har också en stam som höjer upp hatten ovanför det objekt som den växer på, samt en partiell hinna som skyddar lamellerna under deras utveckling och sedan bildar en ring kring stammen.
Namnet champinjon kommer från franskans champignon (det allmänna ordet för svamp) och är en avledning av champ = fält. Champinjonens latinska namn är Agaricus (Psallio'ta).
Fruktkroppens storlek varierar mellan arterna. Ibland är den mycket stor och köttig och ibland mycket liten. Hatten är vit, gul eller brun. Den så kallade hatthuden är slät, småluden eller fjällig och är alltid torr. Hatten kan lätt lösgöras från foten. Skivorna, som finns på hattens undersida är tunna. Först på säsongen är de ljusa eller svagt rosafärgade. Senare blir de bruna eller svarta på grund av sporpulvret. Foten har ring. Fotbasen är rak eller uppsvälld. Den har ingen strumpa. Svampköttet är ljust. Det gulnar eller rodnar hos många arter efter hand samt vid brytning. Champinjonen är marksvamp. Den bildar inte mykorrhiza.
Характерною ознакою роду печериць від інших печерицевих є колір пластинок: від рожевуватих в молодих плодових тіл, до темно-коричневих в зрілих грибів, темно-коричневим, бурувато-чорним споровим порошком та прирослим до ніжки кільцем.
Шапинка куляста, конусовидна або дзвониковидна, м'ясиста, щільна, поврехня гладка, луската, білувата, рідше коричнювата. Пластинки вільні, тонкі, вузькі, при дозріванні розпливаються. Ніжка зазвичай центральна, рівна, щільна.
Ростуть на багатому органічними речовинами ґрунті та перегної. Рідко на корі відмерлих дерев, на мурашниках. На галявинах, в лісосмугах, вздовж доріг, на пасовищах, в парках, садах.
Більшість видів печериць не утворюють мікоризи, що робить їх зручним об'єктом промислового грибівництва. Зокрема, у промислову культуру більш ніж у 70-ти країнах світу введено печерицю двоспорову (Agaricus bisporus). Деякі види (наприклад, печериця звичайна (Agaricus campestris)) належать до цінних їстівних грибів. Відомі також отруйні представники, як печериця рудіюча (Agaricus xanthodermus) .
Вчені з Технологічного університету Стівенса (Нью-Джерсі) взяли печерицю, ціанобактерії та наноматеріали й змогли отримати з них електрику (65 нА).[1]
Agaricus là một chi nấm gồm cả các loài nấm lành và có độc, gồm có thể hơn 300 loài phân bố khắp toàn cầu.[2][3] Chi này gồm các loài nấm phổ biến như Agaricus bisporus và Agaricus campestris.
Agaricus là một chi nấm gồm cả các loài nấm lành và có độc, gồm có thể hơn 300 loài phân bố khắp toàn cầu. Chi này gồm các loài nấm phổ biến như Agaricus bisporus và Agaricus campestris.
Agaricus L., 1753, nom. cons.
Типовой видШампиньо́н (лат. Agaricus) — род пластинчатых грибов семейства Шампиньоновые (Агариковые) (лат. Agaricaceae). Русское название «шампиньон» происходит от фр. champignon, означающего просто «гриб».
Все шампиньоны — сапротрофы, и произрастают, в основном, на унавоженной почве, на богатом органикой лесном и луговом перегное, встречаются на коре отмерших деревьев и на муравейниках. По приуроченности к определённым типам субстрата представителей рода Agaricus подразделяют на 5 групп: растущие только в лесах (A. silvaticus, A. silvicola); почвенные сапротрофы открытых безрастительных пространств (A. bisporus, A. bitorquis, A. subperonatus); гербофилы, произрастающие только среди травы (A. campester, A. augustus и др.); растущие на открытых пространствах среди травы и в лесах (A. arvensis, A. comtulus и др.); пустынные виды, в том числе галофиты (A. bernardii, A. tabularis).
Наибольшее видовое разнообразие шампиньонов наблюдается в степях и лесостепях Евразии, в прериях, пампасах, на лугах и открытых пространствах Австралии и Африки.
Род Agaricus имеет большое хозяйственное значение. Небольшое число представителей можно назвать токсичными, либо неудобоваримыми — такие, как шампиньон желтокожий (Agaricus xanthodermus) или шампиньон пёстрый (Agaricus meleagris). Все остальные виды пригодны в пищу, а шампиньон двуспоровый (Agaricus bisporus) культивируется в промышленных масштабах, значительно реже выращивается шампиньон двукольцевой (Agaricus bitorquis).
Шампиньон является самым популярным культивируемым грибом в мире. На его долю приходится 37,2% от общего объёма производства[1]. Также этот гриб является самым популярным в России — здесь его доля составляет около 73%. Валовый сбор шампиньонов на территории РФ в 2015 году составил около 10,4 тыс. тонн[2].
В пищевых шампиньонах содержатся 20 аминокислот, в том числе все незаменимые для человека: метионин, цистеин, цистин, триптофан, треонин, валин, лизин, фенилаланин.
Из плодовых тел некоторых шампиньонов выделяют антибиотики.
Известно около 200 видов шампиньонов.[3] Полный список см. Виды рода Шампиньон
Кат.* Латинское название Русское название Agaricus abruptibulbus Шампиньон отчётливоклубеньковый, шампиньон белый, шампиньон кривой, шампиньон культурный Agaricus arorae Agaricus arvensisШампиньо́н (лат. Agaricus) — род пластинчатых грибов семейства Шампиньоновые (Агариковые) (лат. Agaricaceae). Русское название «шампиньон» происходит от фр. champignon, означающего просто «гриб».
伞菌属(Agaricus),又名蘑菇屬,是蘑菇科下的一個大型及重要的屬,包括了可吃菇及有毒菇,在全世界合共超過300個物種[1][2]。
本文参照
ハラタケ属(学名: Agaricus)はハラタケ科の菌類の属の一つ。食用と有毒種の両方が含まれ、全世界で300を越す種が属している[1][2]。この属は一般的に「マッシュルーム」と呼ばれる主を含んでおり、西洋では栽培キノコとして最も一般的である。
属名はアガリクスであり、属内の全てが「アガリクス・○○」であるが、アガリクスは日本では薬用効能のあるとされるカワリハラタケを意味することがある。
ハラタケ属に属する種は肉の厚い傘、数十枚から数百枚の襞などの特徴があり、ひだでは胞子が作られる。同科に属する他属のきのことはチョコレート色の胞子で見分けがつく。また、柄を持っており、キノコの成長にしたがって傘が持ち上がり、ひだの成長を保護している覆い膜が外れ、これの残りによって柄につばができる。
模式種はハラタケで広く認められている。EarleはA. cretaceusを模式種にすることを提案している。
昔はこれらの属にはPsalliotaという名前が与えられており、これは現在でも古いキノコの本に見ることができる。属の旧名であったPsalliotaはギリシャ語で輪を意味するpsalion/ψάλιονに由来しており、エリーアス・フリースの1821年の著書に初見される。
"Agaricus"の名称の由来はいくつか提案されており、"ロシアの地区であるSarmaticaのAgarica"からという説、ギリシャ語の「木のきのこの一種」という意味を持つἀγαρικ[3]όνからという説などがある。初期の扱いとしてはマリヌス・アントン・ドンクのPersooniaでAgaricon Adans. genusとして扱われている。
いわゆるマッシュルームの仲間だが、食用菌と紛らわしい毒菌や食毒不明菌もあるため同定に不安がある野外採集品をむやみに食べるのは避けたほうがよい。