Die Rötliche Kohlenbeere (Hypoxylon fragiforme) ist eine Pilzart aus der Familie der Holzkeulenverwandten (Xylariaceae).
Der kugelförmige Fruchtkörper besteht aus ziegelrötlichen und auf dem Substrat frei aufsitzenden Stroma. Oft wachsen sie herdenweise. Die Fruchtkörper sind meist 0,4 bis 1 Zentimeter breit, selten können sie auch größer sein. Innen ist das Stroma schwarz. Direkt unter der Außenrinde sind viele Perithecien vorhanden, wodurch sie grob höckerig ist. Die Mündungen der Perithecien sind feine, nicht hervorstehende Öffnungen. Die Sporen messen 11 bis 15 × 5,5 bis 7,5 Mikrometer und sind bohnenförmig, glatt, dunkelbraun und fast undurchsichtig. Eine Seite ist abgeflacht, die andere besitzt in Längsrichtung eine Keimspalte. Das Sporenpulver ist schwarz. Die Asci messen 160 bis 180 × 6 bis 8 Mikrometer und sind zylindrisch-gestielt.[1]
Die sehr ähnliche Hypoxylon rutilum wächst ebenfalls auf Buchenästen. Bei dieser Art werden die Sporen nicht länger als 10 µm und die Perithecien-Mündungen stehen deutlich vor. Die Rotbraune Kohlenbeere (H. fuscum) wächst auf toten Zweigen von Erle und Hasel. Ihr Stroma ist etwas kleiner und mehr abgerundet-höckerig. Die Fruchtkörper der Vielgestaltigen Kohlenbeere (H. multiforme) breiten sich auf dem Substrat eher krustenförmig aus. Sie sind nur in der Jugend rötlich und später schwarz gefärbt. Man findet diese Art häufig auf Birkenästen. Der erheblich größer werdende Kohlige Kugelpilz (Daldinia concentrica) hat einen Fruchtkörper, der im Inneren mit helleren, konzentrischen Zonen durchzogen ist. Er ist ziemlich selten und wächst auf verschiedenen Laubhölzern.[2]
Die Art wächst saprobiontisch auf abgestorbenen, noch berindeten Ästen von Buchen. Sie ist ganzjährig zu finden und häufig.[1]
Die Rötliche Kohlenbeere (Hypoxylon fragiforme) ist eine Pilzart aus der Familie der Holzkeulenverwandten (Xylariaceae).
Hypoxylon fragiforme
Hypoxylon fragiforme, l'Hypoxylon en forme de fraise[3], est une espèce de champignons (Fungi) ascomycètes de la famille des Hypoxylaceae et du genre Hypoxylon. Il s'agit d'un champignon saprotrophe agent de la pourriture fibreuse, c'est à dire spécialisé dans la consommation de la lignine du bois mort, spécifiquement de l'espèce Fagus sylvatica, beaucoup plus rarement sur d'autres feuillus. Ce champignon forme des stromas globuleux rouge brique d'1 centimètre de diamètre et particulièrement grégaires. Il est visible toute l'année, dispersé et commun sur l'ensemble de l'écozone holarctique[2], dont les pays francophones[2],[3].
L'Hypoxylon en forme de fraise produit des stromas hémisphériques globuleux de 10 mm de diamètre fortement grégaires et composés de nombreux périthèces croissant en surface. Ils sont colorés de rouge brique, tachetés et rugueux en raison de la proéminence des ostioles nettement proéminents. Les périthèces, dont le diamètre mesure 0,5 mm, sont globuleux-pyriformes, papillaires, lisses et noirs. La consistance des stromas est ligneuse puis charbonneuse chez les vieux spécimens[4],[5].
Les spores, lisses et brun foncé, légèrement fusiformes, plus ou moins courbées et aplaties sur le côté, mesurent de 11 à 13,5 μm de longueur et de 5 à 6,5 μm de largueur et présentent une fente de germination longitudinale[5].
En Europe, Hypoxylon fragiforme peut se confondre avec Annulohypoxylon multiforme dont les stromas sont plus épais et se rejoignent et avec Hypoxylon fuscum aux stromas blanchâtres bosselés, aux ostioles moins visibles et aux spores mesurant de 11,5 à 13 μm pour 5 μm. Quant à Hypoxylon rutilum, ses stromas sont rouge foncé, ses ostioles proéminents et ses spores plus petites : 6 à 8 μm pour 4 μm[4],[5].
En compagnie de Neobulgaria pura.
Hypoxylon fragiforme a pour synonymes[2] :
Hypoxylon fragiforme
Hypoxylon fragiforme, l'Hypoxylon en forme de fraise, est une espèce de champignons (Fungi) ascomycètes de la famille des Hypoxylaceae et du genre Hypoxylon. Il s'agit d'un champignon saprotrophe agent de la pourriture fibreuse, c'est à dire spécialisé dans la consommation de la lignine du bois mort, spécifiquement de l'espèce Fagus sylvatica, beaucoup plus rarement sur d'autres feuillus. Ce champignon forme des stromas globuleux rouge brique d'1 centimètre de diamètre et particulièrement grégaires. Il est visible toute l'année, dispersé et commun sur l'ensemble de l'écozone holarctique, dont les pays francophones,.
Rausvasis šiurpis (lot. Hypoxylon fragiforme) – elniagrybinių (Xylariaceae) šeimos grybų rūšis.
Periteciai mažyčiai, 0,5-1 cm skersmens, apvalūs, rutuliški, iš pradžių rudai raudoni, plytos raudonumo, sendami tamsėja iki rudos, juodai rudos spalvos, viršuje su mažyte angele sporoms išbyrėti. Vidinė masė juodai ruda. Sporos 11-15 x 5-7 μm.
Būdingi požymiai: jauni vaisiakūniai rudai raudoni, subrendę - juodai rudi, apvalūs.
Auga pavasarį - rudenį, pavieniui, bet vienas šalia kito, grupėmis ant nukritusių lapuočių medžių šakų, kurios atrodo lyg smulkiais gumbeliais apaugusios. Dažnas. Aktyvus saprotrofas. Nevalgomas.
Lietuvos grybų atlasas, Vincentas Urbonas, Kaunas, Lututė, 2007, ISBN 978-9955-692-59-1, psl. 519
Rausvasis šiurpis (lot. Hypoxylon fragiforme) – elniagrybinių (Xylariaceae) šeimos grybų rūšis.
Periteciai mažyčiai, 0,5-1 cm skersmens, apvalūs, rutuliški, iš pradžių rudai raudoni, plytos raudonumo, sendami tamsėja iki rudos, juodai rudos spalvos, viršuje su mažyte angele sporoms išbyrėti. Vidinė masė juodai ruda. Sporos 11-15 x 5-7 μm.
Būdingi požymiai: jauni vaisiakūniai rudai raudoni, subrendę - juodai rudi, apvalūs.
Auga pavasarį - rudenį, pavieniui, bet vienas šalia kito, grupėmis ant nukritusių lapuočių medžių šakų, kurios atrodo lyg smulkiais gumbeliais apaugusios. Dažnas. Aktyvus saprotrofas. Nevalgomas.
De roestbruine kogelzwam (Hypoxylon fragiforme) is een zakjeszwam, die behoort tot de familie Xylariaceae.
Het ruwe, kussenvormige met papillen bezette, steenrode tot kaneelbruine vruchtlichaam is 4-10 mm groot. Bij het ouder worden wordt het vruchtlichaam bruin tot zwart. Het harde stroma is van binnen bruinzwart tot zwart.
Op het vruchtlichaam worden sporenzakjes met ascosporen in perithecia gevormd. De asci zijn 160-180 µm lang en 6-8 µm breed. De bonenvormige, unicellulaire ascosporen zijn donkerbruin en 11-15 x 5,5-7,5 µm groot.
De roestbruine kogelzwam komt voor op dode takken en liggende stammen van de beuk.
De roestbruine kogelzwam (Hypoxylon fragiforme) is een zakjeszwam, die behoort tot de familie Xylariaceae.
Het ruwe, kussenvormige met papillen bezette, steenrode tot kaneelbruine vruchtlichaam is 4-10 mm groot. Bij het ouder worden wordt het vruchtlichaam bruin tot zwart. Het harde stroma is van binnen bruinzwart tot zwart.
Op het vruchtlichaam worden sporenzakjes met ascosporen in perithecia gevormd. De asci zijn 160-180 µm lang en 6-8 µm breed. De bonenvormige, unicellulaire ascosporen zijn donkerbruin en 11-15 x 5,5-7,5 µm groot.
Cost artìcol a l'é mach në sbòss. Da finì.
A chërs ëdzora al bòsch ëd fò, tut l'ann.
A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
Sensa anteresse alimentar.
Cost artìcol a l'é mach në sbòss. Da finì.
AmbientA chërs ëdzora al bòsch ëd fò, tut l'ann.
Comestibilità A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
Sensa anteresse alimentar.
Drewniak szkarłatny (Hypoxylon fragiforme (Pers.) J. Kickx f.) – gatunek grzybów z rodziny próchnilcowatych (Xylariaceae)[1].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hypoxylon, Xylariaceae, Xylariales, Xylariomycetidae, Sordariomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w roku 1794 Persoon nadając mu nazwę Sphaeria fragiformis. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w roku 1791 J. Kickx f., przenosząc go do rodzaju Hypoxylon[1]. Synonimów nazwy naukowej ma ponad 20[2]:
Niemal okrągła lub półkolista, przypłaszczona. Pojedyncza ma średnicę 2-9 mm i wysokość 1,5-7 mm. Sąsiednie podkładki często zlewają się z sobą tworząc skupisko o nieregularnym kształcie. Powierzchnia o barwie rdzawej i nie jest gładka – występują na niej „kopczyki” perytecjów. Pod powierzchnią podkładek występują pomarańczowoczerwone granulki. Poniżej perytecjów rdzeń podkładki jest czarny[3]. Starsze podkładki stopniowo zmieniają barwę, z rdzawych stają się brązowoczerwone, później brązowe, w końcu brązowoczarne[4].
Jajowate, zanurzone w podkładce. Mają średnicę 0,25-0,38 mm, wysokość 0,45-0,65 mm.. Ostiole czarne, znajduje się na wysokości powierzchni podkładki, lub nieco wgłębione[3]. Worki mają długość 135-180 μm i szerokość 7-10 μm. Powstające w nich zarodniki są ciemnobrązowe, elipsoidalne i nierównoboczne, często księżycowate. Mają rozmiar 10-15 × 4.8-6.8 µm (M = 12,45,7 um)[5].
W naturalnych warunkach obserwowano występowanie anamorfy tylko na leszczynie. Jest aksamitna, obejmująca podkładkę. Struktura wytwarzająca konidia jest bezbarwna, lub słabo wybarwiona. Komórki konidialne mają rozmiar 15-27 × 3.3.5 µm. Elipsoidalne lub niemal kuliste konidia mają rozmiar 4-4,8 × 3,5-4 µm[5].
Występuje w Ameryce Północnej, Europie, Azji i na wyspach Oceanu Indyjskiego[6]. W Polsce jest pospolity[4].
Saprotrof rosnący na martwym drewnie drzew liściastych, na pniu, pniakach i na gałęziach. Jest częsty i występuje przez cały rok. Często rośnie w towarzystwie wrośniaka szorstkiego i wraz z nim należy do grzybów, które jako pierwsze zaczynają rozkładać martwe drewno[7]. Występuje głównie na buku, ale obserwowano go także na brzozie, olszy, grabie, topoli, dębie, jarząbie i lipie[5].
Na owocnikach drewniaka szkarłatnego pasożytuje inny, wytwarzający czerwone i kuliste owocniki grzyb – Dialonectria episphaeria[8].
Najbardziej podobny jest również pospolity drewniak pierzasty (Hypoxylon howeanum). Drewniak szkarłatny morfologicznie różni się od niego "kopczykami" perytecjów. Drewniak pierzasty ma bardziej gładką powierzchnię i tworzy charakterystyczną anaformę. Można je rozróżnić także mikroskopowo: d. szkarłatny ma większe zarodniki. Obydwa te gatunki mają ten sam chemotyp i czasami mieszają się z sobą. Czasami trudno jest ustalić, do którego z tych dwóch gatunków należy dana podkładka[5]. Inne podobne gatunki[4]:
Drewniak szkarłatny (Hypoxylon fragiforme (Pers.) J. Kickx f.) – gatunek grzybów z rodziny próchnilcowatych (Xylariaceae).
Nodulisporium ochraceum je grzib[2], co go ôpisoł Preuss 1849. Nodulisporium ochraceum nŏleży do zorty Nodulisporium i familije Xylariales.[3][4] Żŏdne podgatōnki niy sōm wymianowane we Catalogue of Life.[3]
Nodulisporium ochraceum je grzib, co go ôpisoł Preuss 1849. Nodulisporium ochraceum nŏleży do zorty Nodulisporium i familije Xylariales. Żŏdne podgatōnki niy sōm wymianowane we Catalogue of Life.