Oeneis jutta, zuweilen auch Baltischer Samtfalter genannt,[1] ist ein Schmetterling (Tagfalter) aus der Familie der Edelfalter (Nymphalidae).
Die Flügelspannweite der Falter beträgt 48 bis 60 Millimeter.[2] Vorder- und Hinterflügel haben auf der Oberseite eine hellbraune bis rotbraune Farbe. In der Submarginalregion der Vorderflügeloberseite heben sich zwei bis drei schwarze Augenflecke ab. Die Oberseite der Hinterflügel ist mit einem oder zwei schwarzen Augenflecken nahe am Analwinkel versehen. Alle Augenflecke sind mehr oder weniger stark orange umrandet, wodurch sich die Falter gut von anderen Oeneis-Arten unterscheiden lassen. Die Unterseiten der Vorderflügel sind gelbbraun, die Augenflecke der Oberseite scheinen durch. Die Hinterflügelunterseite ist schwarzgrau bis schwarzbraun marmoriert.
Die kugelrunden Eier sind zunächst grüngelb und verfärben sich bald in bräunliche Farbtönungen. Auf der gesamten Oberfläche befindet sich ein aus vielen weißlichen, stark gezackten Längslinien gebildetes Streifenmuster.[3]
Ausgewachsene Raupen sind bräunlich, ocker oder grünlich gefärbt und mit rotbraunen Seitenlinien und -streifen versehen. Der Körper ist sehr kurz braun behaart und am Ende schwach gegabelt.
Die gelbliche Puppe zeigt viele braune Punkte und stark verdunkelte Flügelscheiden.
Die Art kommt in den nördlichen Regionen Europas, Asiens und Nordamerikas vor. Oeneis jutta besiedelt bevorzugt mit Gräsern bewachsene Feuchtgebiete, Sümpfe, Kiefernwaldränder und Tundren.[1][4]
Folgende Unterarten werden unterschieden:[5][6]
Die Falter fliegen in einer Generation je nach Region von Mai bis August. Gelegentlich saugen sie Nektar an Blüten. Sie ruhen gerne mit zusammengeklappten Flügeln an Baumstämmen und sind dadurch für Fressfeinde schwer zu erkennen.[7] Als Nahrungspflanzen der Raupen werden verschiedene Sauergrasgewächse (Cyperaceae), beispielsweise Eriophorum spissum, Carex geyeri und Carex concinna genannt.[4] Da die Art überwiegend in Gegenden mit nur kurzen Wärmeperioden und nährstoffarmer Vegetation vorkommt, benötigt sie zwei Jahre für die Entwicklung. Die Raupen überwintern zunächst im ersten, zweiten oder dritten und zum zweiten Mal im vierten, fünften oder sechsten Larvenstadium.[4]
Oeneis jutta, zuweilen auch Baltischer Samtfalter genannt, ist ein Schmetterling (Tagfalter) aus der Familie der Edelfalter (Nymphalidae).
Oeneis jutta, the Jutta Arctic or Baltic grayling, is a species of butterfly in the subfamily Satyrinae with a Circumboreal distribution. It occurs in bogs and tundra in the north of Europe, the Baltic states, the Urals, Siberia, northern Kazakhstan, the Russian Far East, northern Mongolia, northeastern China, North Korea, and northern North America (Canada from Newfoundland to British Columbia).[2][3][4] Larvae feed on Carex[3][4] and Eriophorum,[3] possibly also Glyceria, Molinia, and Juncus.[3] Ledum palustre is the preferred nectar plant of the adult butterflies.[3] The species has one generation every one or two years, depending on the location.[3]
Listed alphabetically:[1]
Oeneis jutta, the Jutta Arctic or Baltic grayling, is a species of butterfly in the subfamily Satyrinae with a Circumboreal distribution. It occurs in bogs and tundra in the north of Europe, the Baltic states, the Urals, Siberia, northern Kazakhstan, the Russian Far East, northern Mongolia, northeastern China, North Korea, and northern North America (Canada from Newfoundland to British Columbia). Larvae feed on Carex and Eriophorum, possibly also Glyceria, Molinia, and Juncus. Ledum palustre is the preferred nectar plant of the adult butterflies. The species has one generation every one or two years, depending on the location.
Oeneis jutta jutta ♂
Oeneis jutta jutta ♂ △
Rämekylmänperhonen (Oeneis jutta) on täpläperhosten heimoon ja heinäperhosten alaheimoon kuuluva keskikokoinen päiväperhonen.
Rämekylmänperhosen siipien kärkiväli on noin 45–58 mm. Naaraat ovat keskimäärin koiraita kookkaampia. Siipien yläpinnan pohjaväri on harmaaruskea. Postdiskaalialassa naarailla on yleensä yhtenäinen keltainen juova, koirailla juova on jakautunut keltaisiksi täpliksi. Juovassa on terättömiä mustia silmätäpliä. Takasiiven alapuoli on tiheään harmaan ja tummanruskean kirjava, tumma keskijuova on yleensä epäselvä.
Rämekylmänperhonen on levinnyt sirkumpolaarisesti Euraasian ja Pohjois-Amerikan pohjoisosiin. Euroopassa se esiintyy eteläisimmillään Puolan koillisosissa ja Pohjois-Amerikassa Kalliovuorilla Coloradon osavaltiossa.[1] Suomessa laji esiintyy koko maassa lukuun ottamatta Lapin pohjoisosia ja Ahvenanmaata.
Rämekylmänperhosen elinympäristöä ovat rämeet ja niiden mäntyjä kasvavat osat sekä kostea tundra. Pohjois-Amerikassa se esiintyy kontortamäntymetsissä.
Lentoaika on toukokuun lopulta elokuun alkupuolelle riippuen esiintymisalueesta. Suomessa lentoaika on yleensä maan eteläosissa kesäkuun alusta ja pohjoisosissa kesäkuun lopulta heinäkuun alkupuolelle. Laji talvehtii kahdesti toukkana, ensimmäinen talvehtiminen tapahtuu keskenkasvuisena ja toinen täysikasvuisena.
Toukan ravintokasveja ovat jokapaikansara (Carex nigra), harmaasara (Carex canescens), jänönsara (Carex ovalis), tupasvilla (Eriophorum vaginatum), siniheinä (Molinia caerulea) ja sorsimot (Glyceria).
Rämekylmänperhonen (Oeneis jutta) on täpläperhosten heimoon ja heinäperhosten alaheimoon kuuluva keskikokoinen päiväperhonen.
Oeneis jutta
Le Chamoisé lapon ou Nordique des tourbières (Oeneis jutta) est une espèce d'insectes lépidoptères (papillons) appartenant à la famille des Nymphalidae à la sous-famille des Satyrinae et au genre Oeneis.
Elle a été nommée Oeneis Jutta par Jakob Hübner en 1806.
Synonymes : Papilio jutta Hübner, [1805-1806][1].
Le Chamoisé lapon se nomme Nordique des tourbières au Canada, Baltic Grayling en anglais, Jutta Arctic en Amérique, Juttas ringvinge en norvégien[1],[2].
Le Chamoisé lapon est un petit papillon de couleur marron terne avec une bande submarginale de grosses taches orange, une à quatre aux antérieures chacune centrée par un ocelle foncé, alors qu'aux postérieures sur les généralement cinq taches orange seules les deux taches anales sont centrées par un ocelle.
Le revers des antérieures est semblable, celui des postérieures est marbré de gris ou de brun[3].
Elle est de couleur vert pâle avec sur les côtés des bandes vertes[3].
Deux cycles saisonniers sont nécessaires, le Chamoisé lapon hiverne deux fois à deux stades de la chenille[4].
Le Chamoisé lapon vole en une génération entre le début juin et la mi-juillet[5].
Le développement larvaire nécessite deux cycles saisonniers.
Sa plante hôte sont nombreuses, des Carex mais aussi Scirpus caespitosa, Molinia caerulea et au Canada Carex geyeri, Carex concinna et Eriophorum vaginatum[1],[3].
Le Chamoisé lapon est un lépidoptère présent dans tout le nord de l'hémisphère nord, Scandinavie, Oural, Sibérie, nord de la Mongolie, Yakoutie et le nord de l'Amérique du Nord, dans l'Alaska, le Canada et les montagnes rocheuses[5].
En Europe il est présent en Norvège du 61°N au 65°N, en Suède du 58°N au 68°N, dans le nord de la Finlande, les États baltes et le nord-est de la Pologne[5].
En Amérique du Nord il est présent en Alaska, dans le Montana, le Wyoming, l'Idaho, l'Utah et le Colorado, le Minnesota et le Wisconsin, et le Maine[4].
Elle réside dans ou près de marécages et des tourbières.
Pas de statut de protection particulier[4].
Oeneis jutta
Le Chamoisé lapon ou Nordique des tourbières (Oeneis jutta) est une espèce d'insectes lépidoptères (papillons) appartenant à la famille des Nymphalidae à la sous-famille des Satyrinae et au genre Oeneis.
Pelkinis satyras (lot. Oeneis jutta, angl. Baltic Grayling) – pleštekių (Nymphalidae) šeimos drugys. Skraido gegužės - birželio mėn. pelkių pakraščiuose.
Europos ir Azijos subarktinis drugys, paplitęs miškatundrėje. Lietuvoje labai reta rūšis, įrašyta į Raudonąją knygą.
Pelkinis satyras (lot. Oeneis jutta, angl. Baltic Grayling) – pleštekių (Nymphalidae) šeimos drugys. Skraido gegužės - birželio mėn. pelkių pakraščiuose.
Europos ir Azijos subarktinis drugys, paplitęs miškatundrėje. Lietuvoje labai reta rūšis, įrašyta į Raudonąją knygą.
De Baltische toendravlinder (Oeneis jutta) is een vlinder uit de onderfamilie Satyrinae van de familie Nymphalidae, de vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders, onderfamilie Satyrinae.
De voorvleugellengte van de vlinder bedraagt 27 tot 28 millimeter. De vleugels zijn aan de bovenzijde bruin, met langs de randen oranje vlekken met zwarte middens ("oogvlekken"). De franje is geblokt. De onderzijde van de achtervleugel is een schakering van donker- en lichtgrijs met een oogvlek. De voorvleugel is aan de onderzijde oranjebruin met dezelfde oogvlekken als de bovenzijde, en een grijze apex en costa.
De soort komt voor in het noorden van Europa, Azië en Noord-Amerika. In Europa bestaat de verspreiding uit Noorwegen, Zweden en Finland tot in Lapland, de Baltische staten en het noordoosten van Polen, de Oeral. De vlinder is te vinden in veen- en moerasgebieden met open water, begroeid met grassen en omrand door naaldbos. De bosranden zijn voor de vlinder nodig om bloemen voor nectar te vinden. Op vliegplaatsen van deze vlinder komen weinig andere vlinders voor.
De waardplanten van de Baltische toendraplanten zijn grassen, niet bekend is precies welke. De ontwikkeling tot volwassen vlinder duurt (bijna) twee jaar. De soort vliegt in juni en juli.
De Baltische toendravlinder (Oeneis jutta) is een vlinder uit de onderfamilie Satyrinae van de familie Nymphalidae, de vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders, onderfamilie Satyrinae.
De voorvleugellengte van de vlinder bedraagt 27 tot 28 millimeter. De vleugels zijn aan de bovenzijde bruin, met langs de randen oranje vlekken met zwarte middens ("oogvlekken"). De franje is geblokt. De onderzijde van de achtervleugel is een schakering van donker- en lichtgrijs met een oogvlek. De voorvleugel is aan de onderzijde oranjebruin met dezelfde oogvlekken als de bovenzijde, en een grijze apex en costa.
De soort komt voor in het noorden van Europa, Azië en Noord-Amerika. In Europa bestaat de verspreiding uit Noorwegen, Zweden en Finland tot in Lapland, de Baltische staten en het noordoosten van Polen, de Oeral. De vlinder is te vinden in veen- en moerasgebieden met open water, begroeid met grassen en omrand door naaldbos. De bosranden zijn voor de vlinder nodig om bloemen voor nectar te vinden. Op vliegplaatsen van deze vlinder komen weinig andere vlinders voor.
De waardplanten van de Baltische toendraplanten zijn grassen, niet bekend is precies welke. De ontwikkeling tot volwassen vlinder duurt (bijna) twee jaar. De soort vliegt in juni en juli.
Juttas ringvinge (Oeneis jutta) er en sommerfugl som tilhører gruppen ringvinger (Satyrinae) i den artsrike familien flikvinger (Nymphalidae). Slekten Oeneis omfatter arter som lever langt mot nordog i fjellene på den nordlige halvkulen.
En middelsstor (vingespenn 53 – 70 mm) sommerfugl med smale vinger, liten, tett hårete kropp og forholdsvis korte antenner. Vingenes overside er gulbrun, den største og mørkeste av de norske Oeneis-artene. Forvingenes overside har tre mørke, gulkantede flekker, bakvingenes overside to flekker. Forvingenes underside er grågul med to mørke flekker, bakvingenes underside gråspraglete med en liten flekk, dette gir utmerket kamuflasje mot furustammene den gjerne setter seg på. Larven er blekt okerbrun med mørkebrune rygg- og sidestriper.
Juttas ringvinge flyr på torvmyrer i barskogen. Det bør være enkelte små furutrær, som sommerfuglen gjerne setter seg på, på myra. Den fly i juni – juli. Larven lever på bjønnskjegg (Trichophorum cespitosum), blåtopp (Molinia caerulea), søtgras (Glyceria spp.) og eventuelt andre gress og halvgress. Larveutviklingen tar to år. Denne sommerfuglen forekommer vanligvis bare som voksne annethvert år. De fleste norske bestandene flyr bare i partallsår, men de i Sør-Trøndelag flyr i oddetallsår.
Juttas ringvinge (Oeneis jutta) er en sommerfugl som tilhører gruppen ringvinger (Satyrinae) i den artsrike familien flikvinger (Nymphalidae). Slekten Oeneis omfatter arter som lever langt mot nordog i fjellene på den nordlige halvkulen.
Mszarnik jutta (Oeneis jutta) – motyl dzienny z rodziny rusałkowatych. W Polsce objęty częściową ochroną gatunkową[1][2].
Rozpiętość skrzydeł od 46 do 50 mm, dymorfizm płciowy słabo zaznaczony.
Świetliste bory bagienne, skraje torfowisk wysokich
Wykształca jedno pokolenie w roku (maj-połowa czerwca). Rośliny żywicielskie: w Polsce wyłącznie wełnianka pochwowata. Jaja składane są na podłożu, na pniach lub gałązkach. Larwy wylęgają się po kilkunastu dobach, żerują w ciągu dnia. Zimują ukryte w torfowcach. Przepoczwarzają się wiosną, stadium poczwarki trwa 3-3,5 tygodnia. W Polsce cykl życiowy jest jednoroczny, na dalekiej północy dwu, lub trzyletni.
Gatunek holarktyczny, zamieszkuje północne części Europy, Azji i Ameryki Północnej. W Polsce ma tylko dwa stanowiska w Puszczy Augustowskiej. Są one izolowane zarówno od populacji w północnej Europie, jak również od siebie.
Mszarnik jutta (Oeneis jutta) – motyl dzienny z rodziny rusałkowatych. W Polsce objęty częściową ochroną gatunkową.
Бархатница ютта[1][2][3] или Энеида болотная[4], или Сатир тундровый[5], или Энеида ютта (лат. Oeneis jutta) — дневная бабочка семейства Бархатницы.
Ютта (иудейская мифология) — уменьшительное от имени «Юдифь»[3][1].
Длина переднего крыла 23—32 мм. Размах крыльев 45—60 мм. Крылья сверху бурые, на внешнем поле сверху чёрные глазки-точки в желтоватых ободках, которые иногда расплываются и сливаются, на передних крыльях три — четыре глазка, на задних — 1—2 или их нет совсем. В ячейке M2—M3 глазок отсутствует, редко здесь находится небольшая точка. Снизу задние крылья сероватые, с коричневатой фигурной контрастной перевязью в средней части, с выступом в средней части. Перевязь заметна иззубрена с внешней стороны. Внешнее поле крыльев сильно запылено тёмными (коричневатыми) чешуйками.
У самцов на передних крыльях имеется скопление чёрных андрокониальных чешуек вдоль центральной ячейки, иногда, у ярко окрашенных экземпляров, эти чешуйки мало заметны среди других на крыле. У самок чёрные глазки крупнее, обычно не менее 3 мм, часто несколько продолговатые.
Лесотундра и лесная зона Евразии[4], Полярный, Приполярный, Северный и Средний Урал[5], горы Сибири и Дальнего Востока, Сахалин, Монголия, Китай, Корея[4], Северная Америка[5].
Распространение в Восточной Европе — вид обитает по северу региона от Финляндии до Северного и Полярного Урала[1]. Встречается в Новгородской, Архангельской областях, Устюжинском районе Вологодской области, республике Коми. На Кольском полуострове очень локален, достоверно известен у станции Имандра. Очень локально проникает данный вид и в среднюю полосу, где встречается на северо-западе Польши (Августовская Пуща), в ряде мест по всей Белоруссии, в Костромской и Московской областях и в Центральной России. В Нижегородской области вид найден в окрестностях Ветлуги. На Уральском хребте на юг вид обитает вплоть до горы Иремель в Башкирии[1]. В 2003 году вид найден в Житомирской области, а в 2005 году в Ровенской области Украины, (на северо-востоке Ровенской области)[6][2].
В Московской области России и Житомирской области Украины вид является стенотопным, ежегодно малочисленным видом, находящимся на южной окраине ареала[1].
В зоне тундр вид встречается в ерниковых тундрах. В лесотундре населяет хвойные заболоченные редколесья. На Северном Урале вид встречается в горно-тундровом поясе среди травянистых ерников. В тайге заселяет редкостойные заболоченные хвойные редколесья, олиготрофные болота с пушицей. В Прибалтике, Польше, Белоруссии, Украине и Центральной России вид является стенотопным обитателем верховых пушице-сфагновых болот. На старых подсыхающих болотах с более мощно развитым моховым слоем не встречается, несмотря на сходство растительного покрова. По наблюдениям в Сергиево-Посадском районе Московской области, бабочки избегают открытых пространств, встречаются на участке олиготрофного болота, сильно заросшем низкорослой сосной.
Населяет также редкостойные, заболоченные леса, включая лиственничники, верховые болота, рямы в лесостепи Западной Сибири. Встречается локально и довольно редко.
Яйца кремовые, в форме напёрстка, с продольными рёбрышками; откладываются у куртинок кормовых растений.
Гусеница последнего возраста сигарообразная, 35—38 мм длиной, бледно-охристо-коричневая, с продольными тёмно-коричневыми полосками. Последний сегмент раздвоен. Кормовые растения гусениц: осоки, злаки и ситниковые.
Куколка округлая, зеленовато-жёлтая или песочная, в чёрных крапинках и с полосками на крыловых зачатках. Свободно лежит на земле. Развитие за два года. Зимует дважды гусеница.
Лёт в июне — июле, на севере в основном в июле [1].
В Красной книге Международного союза охраны природы (МСОП) вид имеет 4 категорию охраны (LR (NT) - таксон, не находящийся под угрозой исчезновения, но близкий к нему, имеющий неблагоприятные тенденции на окружающих территориях или зависимый от осуществляемых мер охраны).
Занесена в Красную книгу Республики Беларусь (3 категория).
Бархатница ютта или Энеида болотная, или Сатир тундровый, или Энеида ютта (лат. Oeneis jutta) — дневная бабочка семейства Бархатницы.