Orchis brancifortii is a species of orchid endemic to Sardinia, Sicily, and southern Italy.
Orchis brancifortii is a species of orchid endemic to Sardinia, Sicily, and southern Italy.
Orchis brancifortii es una orquídea de hábito terrestre originaria de Europa.
Se encuentra en Cerdeña y Sicilia en garrigas abiertas, matorrales y bosques abiertos en alturas sobre los 1300 msnm.
Es una especie herbácea de pequeño tamaño, terrestre, que prefiere el clima frío. Tiene un tallo con 2 a 6 hojas basales, oblongas o estrechamente lanceoladas que florece en la primavera con flores de 2 cm de longitud de color violeta.
Orchis brancifortii fue descrita por Antonino Bivona Bernardi y publicado en Stirpium Rariorum Minusque Cognitarum in Sicilia 1(11): t. 1, f. 1. 1813.[1]
Estas orquídeas reciben su nombre del griego όρχις "orchis", que significa testículo, por la apariencia de los tubérculos subterráneos en algunas especies terrestres. La palabra 'orchis' la usó por primera vez Teofrasto (371/372 - 287/286 a. C.), en su libro "De historia plantarum" (La historia natural de las plantas). Fue discípulo de Aristóteles y está considerado como el padre de la Botánica y de la Ecología.
brancifortii: epíteto que honra a Brancifort, un príncipe siciliano de los años 1800 protector del botánico italiano que describió a esta especie por primera vez: Antonino Bivona Bernardi.
L'orchide di Branciforti (Orchis brancifortii Biv., 1813) è una pianta erbacea appartenente alla famiglia delle Orchidacee[2]. Cresce esclusivamente in Sicilia, Sardegna e Calabria.
L'epiteto specifico è un omaggio a Ercole Branciforti, principe di Butera, protettore del botanico siciliano Antonino Bivona Bernardi (1770-1837) che descrisse questa specie nel 1813.
È una pianta esile, con fusto alto 10–25 cm.
Le foglie basali sono ellittico-lanceolate, non maculate, le superiori più strette e avvolgenti il fusto, e le brattee violacee, lanceolate.
I fiori, di colore dal rosa al porpora, sono raccolti in dense infiorescenze ovato-cilindriche. I sepali sono ovati e il mediano è posto verticalmente; i petali formano un casco attorno al ginostemio. Il labello è trilobato, con lobi laterali divergenti, molto più stretti di quello mediano. Alla base del labello sono presenti due piccole macchie violacee. Lo sperone è sottile e filiforme.
Ne esiste una forma apocromatica interamente bianca.
Fiorisce da aprile a maggio.
Il numero cromosomico di Orchis brancifortii è 2n=42.
È endemica della Sardegna, limitatamente ai rilievi calcarei del settore orientale, e della Sicilia, ove si ritrova sulle catene montuose settentrionali (Madonie e Nebrodi) e, con stazioni puntiformi, sull'Etna, sugli Iblei e sugli Erei. Ne è nota anche un'unica stazione in Calabria, nei pressi di Stilo.
Cresce nei prati aridi, nelle garighe e nelle macchie, fino ad una altitudine di 1200 m.
Predilige terreni calcarei ed asciutti.
L'orchide di Branciforti (Orchis brancifortii Biv., 1813) è una pianta erbacea appartenente alla famiglia delle Orchidacee. Cresce esclusivamente in Sicilia, Sardegna e Calabria.
L'epiteto specifico è un omaggio a Ercole Branciforti, principe di Butera, protettore del botanico siciliano Antonino Bivona Bernardi (1770-1837) che descrisse questa specie nel 1813.
Orchis brancifortii Biv. – gatunek rośliny z rodziny storczykowych (Orchidaceae Juss.). Występuje endemicznie we Włoszech[3]. Epitet gatunkowy został poświęcony sycylijskiemu księciu E. Branciforte[4], żyjącego w XVIII wieku[5].
Rośnie naturalnie we Włoszech – we wschodniej części Sardynii, północnej Sycylii oraz w odizolowanej pojedynczej subpopulacji[a][6] w Kalabrii. O. brancifortii występuje lokalnie i jest bardzo rzadko spotykany w granicach swojego zasięgu. Subpopulacje o dużej liczbie osobników (powyżej stu) występują bardzo rzadko[3].
Rośnie na nieużytkach zielonych, w makii, otwartym garigu, zaroślach i otwartych przestrzeniach w lasach. Występuje na wysokości od 200 do 1300 m n.p.m. Preferuje suche, głównie kamieniste i wapienne podłoże. Gatunek można znaleźć na bardzo zerodowanych powierzchniach krasowych i w otwartych szczelinach, gdzie zgromadziła się próchnica. Najlepiej rośnie w pełnym nasłonecznieniu lub w półcieniu. Kwitnie od kwietnia do czerwca[3].
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych został zaliczony do kategorii LC – gatunków najmniejszej troski. Mimo, że jego zasięg występowania jest mniejszy niż 20000 km², a obszar wykorzystania wynosi 2000 km² to jego populacja jest stabilna w czasie i niezagrożona z uwagi na fakt, że większość stanowisk leży w trudno dostępnych miejscach, z dala od szlaków turystycznych. Wypasu kóz ma miejsce i jest korzystne dla tego gatunku, ponieważ chroni przed przerostem. Nie odnotowano poważnych zagrożeń dla tego gatunku, w związku z tym O. brancifortii jest oceniany jako gatunek najmniejszej troski[3]. Według innych źródeł poważnym zagrożeniem dla tego gatunku są pożary[7].
Gatunek jest wymieniony w załączniku B konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem. Wymieniono w nim następujące działania na rzecz ochrony O. brancifortii: zarządzanie izolowanych populacjach, podniesienie świadomości społecznej, kontrola i zarządzanie produkcją salep z bulw tego gatunku, wprowadzenie ustaw, które zakazują wysadzania lub wykopywania okazów, ochrona ex situ – sztuczne rozmnażanie, ponowne wprowadzenie do naturalnych siedlisk i zbiory nasion, monitorowanie i nadzór istniejących populacji czy oszacowanie wielkości populacji i badania jej dynamiki[3].
Bulwy tego gatunku są bardzo pożywne po ugotowaniu. Służą do produkcji salepu, białego lub żółtawego proszku, który otrzymuje się przez suszenie bulw, na następnie ich zmieleniu w proszek. Salep jest substancja podobną do skrobi. Może być dodawany do napojów, a także do chleba. Galaretki wykonane z salepu są stosowane w leczeniu podrażnienia przewodu pokarmowego[3].
Orchis brancifortii Biv. – gatunek rośliny z rodziny storczykowych (Orchidaceae Juss.). Występuje endemicznie we Włoszech. Epitet gatunkowy został poświęcony sycylijskiemu księciu E. Branciforte, żyjącego w XVIII wieku.
Orchis brancifortii là một loài lan đặc hữu của Sardinia, Sicilia và southern Italy.
Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Orchis brancifortii