dcsimg
صورة Craterellus cornucopioides (L.) Pers. 1825
Life » » Fungi » » دعاميات » » كويزية »

Craterellus cornucopioides (L.) Pers. 1825

Lejkowiec dęty ( البولندية )

المقدمة من wikipedia POL
 src=
Dojrzałe owocniki Craterellus cornucopioides
 src=
Lejkowiec dęty
 src=
Stare owocniki stają się całkiem czarne

Lejkowiec dęty (Craterellus cornucopioides (L.) Pers.) – gatunek grzybów z rodziny pieprznikowatych (Cantharellaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Craterellus, Cantharellaceae, Cantharellales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1753 r. Linneusz nadając mu nazwę Peziza cornucopioides. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1825 r. Persoon, przenosząc go do rodzaju Craterellus[1].

Synonimy naukowe[2]:

  • Cantharellus cornucopioides (L.) Fr. 1821
  • Craterella cornucopioides (L.) Pers. 1797
  • Craterellus ochrosporus Burt 1914
  • Dendrosarcus cornucopioides (L.) Kuntze [as 'cornucopiodes'] 1898
  • Helvella cornucopioides (L.) Bull. 1791
  • Helvella cornucopioides (L.) Scop. 1772
  • Merulius cornucopioides (L.) With. 1792
  • Merulius cornucopioides (L.) Pers. 1801
  • Merulius purpureus With. 1792
  • Octospora cornucopioides (L.) Timm 1788
  • Pezicula cornucopioides (L.) Paulet 1791
  • Peziza cornucopioides L. (1753)
  • Pleurotus cornucopioides (L.) Gillet 1871
  • Pocillaria cornucopioides (Pers.) Kuntze 1891
  • Sterbeeckia cornucopioides (L.) Dumort. 1822

Nazwę polską podał Stanisław Chełchowski w 1898 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako stroczek ciemnobrunatny i lejkowiec gładki[3]. Nazwy regionalne: skórzak, cholewka, wronie uszy, wroniaki, kominki[4].

Morfologia

Owocnik

Średnica 3-8 cm, kształt trąbkowato-lejkowaty z podwiniętym brzegiem, pofałdowanym w dojrzałych okazach. Część wewnętrzna początkowo brązowoczarna, później czarnosiwa, w końcu czarna, z nieregularnymi rzadkimi łuskami. Zewnętrzna szarobrązowa, najpierw gładka, potem pomarszczona. Zewnętrzną stronę całego owocnika pokrywa hymenium, dlatego w dojrzałych okazach białe zarodniki zabarwiają ją na biało. Jest higrofaniczny[5].

Trzon

Wysokość 5-12 cm. Jest wewnątrz pusty, od dołu ku górze lejkowato rozszerza się, płynne przechodząc w kapelusz. W górnej części jest często rozdarty. Powierzchnia gładka lub pomarszczona, o barwie siwobrązowej lub siwoczarnej. Starsze trzony, podobnie jak kapelusz są biało oprószone od zarodników[5].

Miąższ

Cienki, z początku szaroczarny, potem całkiem czarny. Jest dość elastyczny i sprężysty. Po ususzeniu staje się łamliwy, ale po namoczeniu znów odzyskuje elastyczność. Smak nieznaczny, zapach przyjemny[5].

Wysyp zarodników

Biały. Zarodniki o średnicy 12-15 × 7-8,5 µm, gładkie, bezbarwne.

Występowanie i siedlisko

Występuje niemal wyłącznie na półkuli północnej: w Ameryce Północnej i Środkowej, Europie i Azji. Jego północny zasięg sięga po środkową część Półwyspu Skandynawskiego i Zatokę Hudsona w Kanadzie. Na półkuli południowej występuje tylko na wyspie Nowa Gwinea[6].

W Polsce wytwarza owocniki od sierpnia do listopada w lasach liściastych i mieszanych, zwykle kępami, najczęściej na obszarach podgórskich. Zazwyczaj rośnie pod bukami i dębami[5].

Znaczenie

Grzyb mikoryzowy[3]. Grzyb jadalny, jednak ze względu na mało apetyczny wygląd oraz czernienie podczas gotowania najczęściej bywa suszony, mielony na proszek i używany jako przyprawa do zup i sosów. Ma jednak mierne własności smakowe i ze względu na coraz rzadsze występowanie nie powinien być zbierany[7].

Gatunki podobne

Trudno go pomylić z innym grzybem ze względu na charakterystyczny wygląd i brak podobnych jemu gatunków. Najbardziej podobny jest lejkowniczek pełnotrzonowy (Pseudocraterellus undulatus)[7].

Przypisy

  1. a b c Index Fungorum (ang.). [dostęp 2013-11-12].
  2. Species Fungorum (ang.). [dostęp 2013-11-12].
  3. a b Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. Albert Pilát, Otto Ušák: Mały atlas grzybów. Warszawa: PWRiL, 1977.
  5. a b c d Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
  6. Discover Life Maps. [dostęp 2014-09-01].
  7. a b zbiorowe: Leksykon grzybów. Firma Księgarska Jacek i Krzysztof Olesiejuk – Inwestycje, 2006. ISBN 3-89836-604-9.
ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia POL

Lejkowiec dęty: Brief Summary ( البولندية )

المقدمة من wikipedia POL
 src= Dojrzałe owocniki Craterellus cornucopioides  src= Lejkowiec dęty  src= Stare owocniki stają się całkiem czarne

Lejkowiec dęty (Craterellus cornucopioides (L.) Pers.) – gatunek grzybów z rodziny pieprznikowatych (Cantharellaceae).

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia POL