dcsimg

Nerie-slægten ( Danish )

provided by wikipedia DA

Nerie-slægten (Nerium) er en monotypisk slægt med kun én art, den nedennævnte. Beskrivelsen følger derfor denne.

Arter
  • Nerie (Nerium oleander) – eller Oleander
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia-forfattere og redaktører
original
visit source
partner site
wikipedia DA

Nerie-slægten: Brief Summary ( Danish )

provided by wikipedia DA
Nerie (Nerium oleander) – eller Oleander
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia-forfattere og redaktører
original
visit source
partner site
wikipedia DA

Олеандр ( Kirghiz; Kyrgyz )

provided by wikipedia emerging languages
 src=
Nerium oleander.

Олеандр (лат. Nerium, L. 1753) – өcүмдүктөрдүн кутралар тукумунун уруусу. Дайыма жашыл бадал. Жалбырагы тушташ же тегерете жайгашкан. Гүлү ири, мала кызыл, ак же сары түстө, беш мүчөлүү, мөмөсү – көп уруктуу жапракча. Жер ортолук деңиз денгээлинде, Азияда 3 түрү кездешет. Түштүк Крымда, Кавказдын, Кара деңиз жээгинде, Закавказье, Орто Азиянын түштүгүндө өстүрүлөт. Кооз жана уулуу өсүмдүк. Башка райондордо бөлмөдө өстүрүлөт. Курамында жүрөк гликозиддери бар. Жалбырагынан алынган кернолин жана корнерин жүрөк-кан тамыр ооруларында таблетка жана эритме түрүндө колдонулат.

Колдонулган адабияттар

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia жазуучу жана редактор

Олеандр: Brief Summary ( Kirghiz; Kyrgyz )

provided by wikipedia emerging languages
 src= Nerium oleander.

Олеандр (лат. Nerium, L. 1753) – өcүмдүктөрдүн кутралар тукумунун уруусу. Дайыма жашыл бадал. Жалбырагы тушташ же тегерете жайгашкан. Гүлү ири, мала кызыл, ак же сары түстө, беш мүчөлүү, мөмөсү – көп уруктуу жапракча. Жер ортолук деңиз денгээлинде, Азияда 3 түрү кездешет. Түштүк Крымда, Кавказдын, Кара деңиз жээгинде, Закавказье, Орто Азиянын түштүгүндө өстүрүлөт. Кооз жана уулуу өсүмдүк. Башка райондордо бөлмөдө өстүрүлөт. Курамында жүрөк гликозиддери бар. Жалбырагынан алынган кернолин жана корнерин жүрөк-кан тамыр ооруларында таблетка жана эритме түрүндө колдонулат.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia жазуучу жана редактор

Nerium ( French )

provided by wikipedia FR

Nerium est un genre de plante de la famille des Apocynaceae. Le genre contient une seule espèce, Nerium oleander[1].

Étymologie

Le genre Nerium vient du grec « nerion » désignant l’eau ou de « Nereus », dieu marin primitif de la mythologie grecque et oleander vient du latin « olea » désignant l’olivier,en référence à la ressemblance des feuillages[2].

Notes et références

  1. « Genre Nerium 1 espèce(s). », sur www.mi-aime-a-ou.com (consulté le 10 novembre 2021)
  2. (en) « Laurier rose », sur Herbier de Guyane (consulté le 4 décembre 2021)

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Auteurs et éditeurs de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia FR

Nerium: Brief Summary ( French )

provided by wikipedia FR

Nerium est un genre de plante de la famille des Apocynaceae. Le genre contient une seule espèce, Nerium oleander.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Auteurs et éditeurs de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia FR

Nerium ( Italian )

provided by wikipedia IT

L'oleandro (Nerium oleander L., 1753) è un arbusto sempreverde appartenente alla famiglia delle Apocynaceae, unica specie del genere Nerium[1]. È forse originario dell'Asia ma è naturalizzato e spontaneo nelle regioni mediterranee e diffusamente coltivato a scopo ornamentale.

Descrizione

 src=
Tavola botanica

L'oleandro ha un portamento arbustivo, con fusti generalmente poco ramificati che partono dalla ceppaia, dapprima eretti, poi arcuati verso l'esterno. I rami giovani sono verdi e glabri. I fusti e i rami vecchi hanno una corteccia di colore grigiastro.

Le foglie, velenose come i fusti, sono glabre e coriacee, disposte a verticilli di 2-3, brevemente picciolate, con margine intero e nervatura centrale robusta e prominente. La lamina è lanceolata, acuta all'apice, larga 1–2 cm e lunga 10–14 cm.

I fiori sono grandi e vistosi, a simmetria raggiata, disposti in cime terminali. Il calice è diviso in cinque lobi lanceolati, di colore roseo o bianco nelle forme spontanee. La corolla è tubulosa e poi suddivisa in 5 lobi, di colore variabile dal bianco al rosa e al rosso carminio. Le varietà coltivate sono a fiore doppio e sono quasi tutte profumate. L'androceo è formato da 5 stami, con filamenti saldati al tubo corollino. L'ovario è supero, formato da due carpelli pluriovulari. La fioritura è abbondante e scalare, ha inizio nei mesi di aprile o maggio e si protrae per tutta l'estate fino all'autunno.

Il frutto è un follicolo fusiforme, stretto e allungato, lungo 10–15 cm. A maturità si apre longitudinalmente lasciando fuoriuscire i semi. Il seme ha dimensione variabile dai 3 ai 5 mm di lunghezza e circa 1 mm di diametro ed è sormontato da una peluria disposta ad ombrello (impropriamente detta pappo) che permette al seme di essere trasportato dal vento anche per lunghe distanze.

Esigenze e adattamento

L'oleandro è una specie termofila ed eliofila, abbastanza rustica. Trae vantaggio dall'umidità del terreno rispondendo con uno spiccato rigoglio vegetativo, tuttavia ha caratteri xerofitici dovuti alla modificazione degli stomi fogliari che gli permettono di resistere a lunghi periodi di siccità. Teme il freddo, pertanto in ambienti freddi fuori dalla sua zona fitoclimatica deve essere posto in luoghi riparati e soleggiati. Viene coltivato in tutta Italia a scopo ornamentale e spesso è usato lungo le strade perché non richiede particolari cure colturali[2].

Nonostante il portamento cespuglioso per natura, può essere allevato ad albero per realizzare viali alberati suggestivi per la fioritura abbondante, lunga e variegata nei colori. In questo caso richiede frequenti interventi di spollonatura per rimuovere i polloni basali emessi dalla ceppaia.

Ecologia

L'oleandro ha un areale piuttosto vasto che si estende nella fascia temperata calda dal Giappone al bacino del Mediterraneo. In Italia vegeta spontaneamente nella zona fitoclimatica del Lauretum presso i litorali, inoltrandosi all'interno fino ai 1000 metri d'altitudine lungo i corsi d'acqua. In effetti si tratta di un elemento comune e inconfondibile della vegetazione riparia degli ambienti mediterranei, quasi sempre associato ad altre specie riparie quali l'ontano, la tamerice, l'agnocasto. S'insedia sia sui suoli sabbiosi alla foce dei fiumi o lungo la loro riva, sia sui greti sassosi, formando spesso una fitta vegetazione.

L'associazione vegetale riparia con una marcata presenza dell'oleandro è una particolare cenosi vegetale che prende il nome di macchia ad oleandro e agnocasto, di estensione limitata. Si tratta di una naturale prosecuzione dell'oleo-ceratonion, dal momento che le due cenosi gradano l'una verso l'altra con associazioni intermedie che vedono contemporaneamente la presenza dell'oleandro e di elementi tipici della macchia termoxerofila (lentisco, carrubo, mirto, ecc.). Un caso singolare, forse unico in natura, si rinviene nella Gola di Gorropu fra il Supramonte di Orgosolo e quello di Urzulei in Sardegna: in questo caso la macchia ad oleandro e agnocasto si inoltra fino ai 1000 metri, confinando con la lecceta primaria.

Avversità

Tra le avversità tipiche di questa pianta si annovera la rogna dell'oleandro, la quale viene curata attraverso la potatura della parte malata e la successiva somministrazione di fungicidi rameici.

Farmacognosia

 src=
L'oleandrina, una tossina presente nell'oleandro

L'oleandro è una delle piante più tossiche che si conoscano. Tutta la pianta (foglie, corteccia, semi) è tossica per qualsiasi specie animale. Se ingerita porta a:

  • bradicardia ed aumento della frequenza respiratoria[3].
  • disturbi gastrici, tra cui vomito, nausea e bruciore
  • disturbi sul sistema nervoso centrale, tra cui assopimento.

Responsabile di questa estrema tossicità è, insieme agli alcaloidi, l'oleandrina, un glicoside cardiotossico (con struttura simile alla ouabaina) e inibitore della pompa sodio-potassio a livello di membrana cellulare.

L'oleandro contiene una serie di altri principi tossici, che si conservano anche dopo l'essiccamento.

Altre sostanze che si trovano in natura, con lo stesso meccanismo di azione, sono la digossina, la digitale purpurea ed il giglio della valle.

Le specie animali più colpite sono gli equini, i bovini e i piccoli carnivori. Nel cavallo abbiamo anche la comparsa di gravi e profonde lesioni a livello della mucosa orale. La morte sopraggiunge per collasso cardio-respiratorio solo nel caso in cui se ne ingeriscano grandi quantità.

Le sue proprietà tossiche sono state usate come "arma" per l'omicidio descritto nel film White Oleander.

Inoltre la storia ci racconta che diversi soldati delle truppe napoleoniche morirono per avvelenamento dopo aver usato rami di oleandro come spiedi nella cottura della carne alla brace, durante le campagne militari in Italia.

Note

  1. ^ (EN) Nerium, su The Plant List. URL consultato il 12 settembre 2014.
  2. ^ Patrizia, Oleandro (Nerium oleander): Consigli, Coltivazione e Cura, su L'eden di Fiori e Piante, 23 maggio 2018. URL consultato il 3 luglio 2020.
  3. ^ AMLS - Edizione italiana a cura di Antonio Bodanza. Elsevier 2012 (pag. 329).

Bibliografia

  • F. J. J. Pagen, Oleanders: Nerium L. and the oleander cultivars, Wageningen, Agricultural University, 1988. ISBN 90-6754-107-9.
  • Hermann Hesse, Pellegrinaggio d'autunno, Roma, Newton Compton, 1992. ISBN 88-7983-086-4: "fiotti di ricordi" evoca un oleandro al protagonista del racconto, nel capitolo Al Leone d'Oro, p. 27.

 title=
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autori e redattori di Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia IT

Nerium: Brief Summary ( Italian )

provided by wikipedia IT

L'oleandro (Nerium oleander L., 1753) è un arbusto sempreverde appartenente alla famiglia delle Apocynaceae, unica specie del genere Nerium. È forse originario dell'Asia ma è naturalizzato e spontaneo nelle regioni mediterranee e diffusamente coltivato a scopo ornamentale.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autori e redattori di Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia IT

Oleander pospolity ( Polish )

provided by wikipedia POL
 src=
Kwitnący oleander w uprawie
 src=
Oleander w naturalnym środowisku

Oleander pospolity (Nerium oleander L.) – gatunek rośliny z rodziny toinowatych (Apocynaceae). Występuje na całym obszarze śródziemnomorskim od Maroka i Portugalii aż po południową Azję (prowincja Junnan w południowych Chinach). Jest uprawiany jako roślina ozdobna w wielu krajach świata[3].

Morfologia

Pokrój
Małe drzewo lub krzew o wysokości 3-5 m i szerokości do 6 m[4].
Liście
Grube, skórzaste, lancetowate, naprzemianległe lub po 3 w okółku. Są całobrzegie, u nasady klinowate, około 16 cm długości i 3 cm szerokości, połyskujące, ciemnozielone[5].
Kwiaty
Dość duże o średnicy do 5 cm, wonne; korona 5-krotna, różowa, biała lub czerwona, o poskręcanych łatkach. 1 słupek i 5 pręcików z długimi łącznikami, w gardzieli korony 5 łuseczek[5].
Owoc
Torebka o długości do 15 cm z owłosionymi nasionami[5].

Właściwości trujące

Roślina trująca: w większych dawkach zawarta w roślinie oleandryna wywołuje brak czucia w ustach, mdłości, wymioty, zaburzenia pracy serca, rozszerzenie źrenic i duszności. Trująca jest cała roślina. Śmierć może nastąpić już po 2-3 godzinach po doustnym spożyciu większej jej ilości. Właściwości trujące oleandra znane były już za czasów Aleksandra Wielkiego, pisał o nich również Dioskurides. Z surowca sporządzano dawniej truciznę na szczury[6]. Glikozydy oleandra mają własności kumulacyjne. Jeżeli w domu są małe dzieci, lepiej tej rośliny nie uprawiać. Zatrucia ostre glikozydami zdarzały się przypadkowo u dzieci, które brały do ust liście lub gałązki oleandra[5]. Oleander trujący jest również dla zwierząt, jest jednak tak gorzki, że nie jedzą go nawet kozy[7]. W starożytnej Grecji, Rzymie i Indiach oleander był czasami używany do popełniania samobójstw[8].

Zastosowanie

  • Roślina ozdobna, W Polsce uprawiana przeważnie jako roślina doniczkowa w mieszkaniach oraz w oranżeriach, szklarniach i w ogrodach. Dawniej była bardzo popularna, obecnie mniej. Jeżeli jest właściwie uprawiana rośnie bardzo długo[4].
  • Roślina lecznicza. W starożytnym Rzymie, Grecji i w Indiach oleander był używany do leczenia zaburzeń pracy serca. W lekospisach niemieckich w pierwszej połowie XIX wieku oleander zalecany był do leczenia malarii, przy napadach dreszczy i wysokiej gorączki. Przed II wojną światową preparaty z oleandra stosowano przy zaburzeniach rytmu serca i niewydolności mięśnia sercowego[8]. Obecnie jest rzadko używany, został zastąpiony przez inne środki glikozydowe[8].
    • Surowiec zielarski: liść oleandra (Folium Nerii Oleandri) zawiera do 1,5% glikozydów nasercowych cyklopentanofenantrenowych: oleandryna, digitoksygenina, neriantyna, rozagenina[8].
    • Działanie: Najsilniejsze lecznicze działanie ma oleandryna. Działa trzy razy silniej, niż zawarty w naparstnicy glikozyd digitoksyna, lepiej też od niej wchłania się do krwi i nie kumuluje się tak w organizmie, jak digitoksyna. Potwierdziło to kilka badań klinicznych wykonanych przed II wojną światową. Według dr H. Różańskiego oleander nie odniósł jednak tak dużego sukcesu w lecznictwie, jak glikozydy konwalii, naparstnicy, czy strofantusa, gdyż „nie miał jednak szczęścia w zakresie ówczesnej reklamy, marketingu i dotarcia do dostatecznej liczby lekarzy i aptekarzy”. Oleandryna może zastąpić preparaty nasercowe otrzymywane z naparstnicy. Jest skuteczna w leczeniu dławicy piersiowej, nerwicy serca, arytmii serca, nadciśnienia, zwalczaniu skurczów dodatkowych, przekrwienia biernego i obrzęków serca[8].
  • Był używany do wytwarzania biologicznych środków owadobójczych i do zwalczania gryzoni[8].

Uprawa

Wymagania
Potrzebuje dużo światła (w ciemnych pomieszczeniach nie zakwitnie). W lecie najlepiej trzymać go na dworze, zimą w dobrze oświetlonym pomieszczeniu. Wymaga umiarkowanej temperatury, najlepiej czuje się w temp. do + 16° C, zimą znosi spadek temp. do +5° C. Potrzebuje obfitego podlewania, lubi przewiew. Najlepiej rośnie na gliniastej glebie. Lubi duże pojemniki, źle znosi przesadzanie[4].
Pielęgnacja
Latem należy podlewać codziennie, zimą co 7-10 dni, najlepiej deszczową wodą. Nie wolno podlewać wodą zimną, gdyż wówczas nie rozwiną się pąki kwiatowe. Latem do wody dodawać rozpuszczonych nawozów. Spryskiwanie rośliny stosować tylko do zmycia liści z kurzu. Nie należy liści nabłyszczać. Po kwitnieniu roślinę należy przyciąć, można także usuwać boczne pędy poniżej pąków kwiatowych – zapobiegnie to nadmiernemu rozrastaniu się rośliny. Przesadzamy nie częściej, niż co 3-4 lata[4]
Rozmnażanie
Najprościej przez sadzonki otrzymane z wierzchołków pędów. Ukorzenia się je wiosną i w lecie w ciepłej wodzie lub w ziemi. Ukorzeniają się dość łatwo i jeszcze w tym samym roku mogą zakwitnąć. Można też rozmnażać z nasion, które wysiewa się w kwietniu[4].

Udział w kulturze

Wszyscy zajmujący się badaniem roślin biblijnych są zgodni, że oleander pospolity jest „różą z Jerycha” wymienioną w biblijnej księdze Mądrość Syracha (39,23). Rośnie masowo na Ziemi Świętej, a jego kwiaty przypominają różę[9].

Przypisy

  1. Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2010-03-24].
  2. The Plant List. [dostęp 2014-12-27].
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-11-11].
  4. a b c d e Dawid Longman: Pielęgnowanie roślin pokojowych. Warszawa: PWR i L, 1997. ISBN 83-09-01559-3.
  5. a b c d Jakub Mowszowicz: Przewodnik do oznaczania krajowych roślin trujących i szkodliwych. Warszawa: PWRiL, 1982. ISBN 83-09-00660-8.
  6. Burkhard Bohne, Peter Dietze: Rośliny trujące: 170 gatunków roślin ozdobnych i dziko rosnących. Warszawa: Bellona, Spółka Akcyjna, 2008. ISBN 978-83-11-11088-5.
  7. Geoff Burnie i inni: Botanica. Rośliny ogrodowe. Könemann, 2005. ISBN 3-8331-1916-0.
  8. a b c d e f Dr H. Różański. Folium Oleandri – liść oleandra. [dostęp 2014-12-28].
  9. Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Oleander pospolity: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL
 src= Kwitnący oleander w uprawie  src= Oleander w naturalnym środowisku

Oleander pospolity (Nerium oleander L.) – gatunek rośliny z rodziny toinowatych (Apocynaceae). Występuje na całym obszarze śródziemnomorskim od Maroka i Portugalii aż po południową Azję (prowincja Junnan w południowych Chinach). Jest uprawiany jako roślina ozdobna w wielu krajach świata.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Nerium ( Portuguese )

provided by wikipedia PT
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autores e editores de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia PT

Nerium: Brief Summary ( Portuguese )

provided by wikipedia PT

Nerium é um género botânico pertencente à família Apocynaceae.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autores e editores de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia PT

Nerium ( Romanian; Moldavian; Moldovan )

provided by wikipedia RO

Nerium este un gen de plante din familia Apocynaceae. Singura specie a genului acceptată pe larg, Nerium oleander (numită leandru în română), este una dintre cele mai toxice plante de grădină[3] cultivate în mod obișnuit, având toxice toate părțile sale.

Conform Catalogue of Life, genul mai are două specii cunoscute.[4]

Nerium

Nerium indicum



Nerium mascatense



Nerium oleander



Referințe

  1. ^ „World Checklist of Selected Plant Families, entry for Nerium oleander. Accesat în 18 mai 2014.
  2. ^ „World Checklist of Selected Plant Families, entry for Nerium. Accesat în 18 mai 2014.
  3. ^ Top 10 cele mai otrăvitoare plante din lume, 21 septembrie 2011, realitatea.net
  4. ^ Roskov Y., Kunze T., Orrell T., Abucay L., Paglinawan L., Culham A., Bailly N., Kirk P., Bourgoin T., Baillargeon G., Decock W., De Wever A., Didžiulis V. (ed) (2014). „Species 2000 & ITIS Catalogue of Life: 2014 Annual Checklist”. Species 2000: Reading, UK. Accesat în 26 mai 2014.Mentenanță CS1: Nume multiple: lista autorilor (link) Mentenanță CS1: Text în plus: lista autorilor (link)

Legături externe

Commons
Wikimedia Commons conține materiale multimedia legate de Nerium
Wikispecies
Wikispecies conține informații legate de Nerium
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia autori și editori
original
visit source
partner site
wikipedia RO