El olivo fragante, olivo duce o osmanto goliosu (Osmanthus fragrans chinu: 桂花, pinyin: guìhuā; Xaponés: 金木犀 kinmokusei) ye una especie de parrotal de la familia Oleaceae nativu d'Asia, que s'atopa dende'l Himalaya hasta China (Guizhou, Sichuan, Yunnan, Taiwán) y el sur del Xapón.[1][2]
Algama ente 3 y 12 m d'altor. Les fueyes son perennes, de 7 a 15 cm de llongura por 2,6 a 5 cm d'anchu, con un marxe enteru o dentáu finu. La inflorescencia asocede ente finales del branu y seronda. Les flores son de color blancu, crema, mariellu o anaranxáu, con corola de 5 mm de diámetru con cuatro pétalos de 1 cm de llargu y un fuerte arume. El frutu ye una drupa de color púrpura coritu, de 10 a 15 mm de diámetru y contién una sola grana de pulgu duru; maurez na primavera, cerca de seis meses dempués del floriamientu.[1][2][3][4]
Ye cultiváu como planta ornamental n'Asia, Europa, Norteamérica y otros sitios del mundu pol deliciosu arume de les sos flores, que recuerda l'arume de los piescos.[4]Fueron escoyíes en cultivares según el color de les flores.[1][4] Hangzhou y Guilin, en China, escoyer como «flor de la ciudá».
En chinu la planta ye llamada xī (樨) o guìhuā (桂花) y les sos flores llamaes guì huā (桂花, lliteralmente "flores de canela") son usaes n'infusión con té verde o negru, pa preparar el "té arumáu" guì huā chá (桂花茶).
Na cocina china les flores tamién s'utilicen pa producir mermelada de olivo duce (llamada guì huā jiàng, 桂花醬 o 桂花酱), galletes duces (llamaes guì huā gāo, 桂花糕), albóndigues, sopes, ya inclusive llicores (llamáu gui chuāng jiǔ 桂花 酒, o 桂花 陈酒 gui Hua Chen jiǔ).[1] La mermelada utilízase como ingrediente nuna especie de papiella llamada chátāng (茶汤), que ta fecha farina de sorgo o de maíz y azucre entemecíos con agua ferviendo. Esti platu ye típicu de la ciudá norteña de Tianjin, anque tamién puede atopase en Beixín.
En delles rexones del norte de la India, especialmente en Uttarakhand, les flores de olivo duce, llocalmente conocíes como सिलंग silang, son utilizaes pa protexer les ropes d'inseutos,[5] amás de ser usaes como flores arumaes nos xardinos.[6]
Na medicina tradicional china, el osamanto arumáu ye utilizáu en forma de tisana Pa tratar les "menopatías" (la menstruación irregular, menorragia, amenorrea, dismenorrea y los síntomes qu'apaecen nel ciclu menstrual, según el síndrome de la menopausia). Ye llamáu "té de yerba de flores".[7]
Esperimentalmente l'estractu de flores seques amosó efeutos antiosidantes neuroprotectores in vitro.[8]
Osmanthus fragrans describióse por (Thunb.) Lour. y espublizóse en Flora Cochinchinensis 1: 29. 1790.[9]
.
Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Botánica, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies. El olivo fragante, olivo duce o osmanto goliosu (Osmanthus fragrans chinu: 桂花, pinyin: guìhuā; Xaponés: 金木犀 kinmokusei) ye una especie de parrotal de la familia Oleaceae nativu d'Asia, que s'atopa dende'l Himalaya hasta China (Guizhou, Sichuan, Yunnan, Taiwán) y el sur del Xapón.
