Simondsja kalifornijska, jojoba (wym. żożoba albo chochoba[3]) (Simmondsia chinensis) – gatunek rośliny z monotypowego rodzaju (simondsja Simmondsia) i rodziny (simondsjowate Simmondsiadaceae) z rzędu goździkowców. Wbrew swej gatunkowej nazwie naukowej (chinensis oznacza „chiński, chińska”) nie pochodzi z Chin, lecz z pustyni Sonora w południowo-zachodniej części Ameryki Północnej – rozciągającej się od Arizony po Meksyk. Przyczyną nadania jej mylącej nazwy naukowej było omyłkowe umieszczenie przez uczonych opisujących po raz pierwszy ten gatunek jego materiału zielnikowego wśród okazów pochodzących z Chin. Nasiona simondsji zawierają płynny wosk wykorzystywany jako olej jojoba[4]. Ze względu na olej roślina rozpowszechniona została w uprawie w Ameryce Południowej, Afryce i południowej Azji[5][6]. Ze względu na podobieństwo nazw gatunek ten można pomylić z głożyną pospolitą, znaną jako „jujuba” (Ziziphus jujuba), która jest inną, niespokrewnioną rośliną.
Takson włączany był przez długi czas do rodziny bukszpanowatych, gdzie tworzył monotypowe plemię Simmondsieae lub wyodrębniany był w randze rodziny, jednak blisko sytuowanej wobec bukszpanowatych[1][6]. Takie pokrewieństwo sugerowały podobieństwa morfologiczne[6]. W systemie Takhtajana z 1997 takson wyodrębniony został jako rząd Simmondsiales w obrębie Hamamelididae[1]. Przynależność do goździkowców wynika z analiz sekwencji DNA oraz licznych dowodów związanych z morfologią i anatomią nasion, fitochemią i budową plastydów[7].
Buxus chinensis Link, Simmondsia californica Nutt.
Simmondsiaceae – simondsjowate
Caryophyllaceae – goździkowate
Amaranthaceae – szarłatowate
Limeaceae – libawowate
Aizoaceae – pryszczyrnicowate
Phytolaccaceae – szkarłatkowate
Nyctaginaceae – nocnicowate
Molluginaceae – ugłastowate
Montiaceae – zdrojkowate
Basellaceae – wyćwiklinkowate
Talinaceae – porwinkowate
Portulacaceae – portulakowate
Cactaceae – kaktusowate
Woski zawarte w nasionach były wykorzystywane przez Indian w leczeniu schorzeń skóry. Współcześnie, znane jako olej jojoba są szeroko stosowane jako składnik kosmetyków, leków[5] i pestycydów[7]. Olej służy też jako smar w delikatnych mechanizmach[5][6]. Ponieważ jest pełnowartościowym substytutem spermacetu, jego uprawy i wykorzystanie zyskało na znaczeniu po ograniczeniu polowań na wieloryby[6].
Poza pozyskiwaniem nasion jako surowca do produkcji oleju jojoba, stanowią one źródło białek roślinnych. Rośliny służą także do nasadzeń chroniących przed erozją[8].
Rośliny uprawiane są na plantacjach, na których sadzi się głównie rośliny żeńskie. Do skutecznego zapylania i zawiązywania nasion wystarcza, że rośliny męskie posadzone zostaną w co 20 rzędzie[5]. Krzewy silniej rosną na siedliskach silniej nawodnionych. Młode rośliny tolerują spadki temperatury do −5 °C, starsze do −9 °C[8].
Simondsja kalifornijska, jojoba (wym. żożoba albo chochoba) (Simmondsia chinensis) – gatunek rośliny z monotypowego rodzaju (simondsja Simmondsia) i rodziny (simondsjowate Simmondsiadaceae) z rzędu goździkowców. Wbrew swej gatunkowej nazwie naukowej (chinensis oznacza „chiński, chińska”) nie pochodzi z Chin, lecz z pustyni Sonora w południowo-zachodniej części Ameryki Północnej – rozciągającej się od Arizony po Meksyk. Przyczyną nadania jej mylącej nazwy naukowej było omyłkowe umieszczenie przez uczonych opisujących po raz pierwszy ten gatunek jego materiału zielnikowego wśród okazów pochodzących z Chin. Nasiona simondsji zawierają płynny wosk wykorzystywany jako olej jojoba. Ze względu na olej roślina rozpowszechniona została w uprawie w Ameryce Południowej, Afryce i południowej Azji. Ze względu na podobieństwo nazw gatunek ten można pomylić z głożyną pospolitą, znaną jako „jujuba” (Ziziphus jujuba), która jest inną, niespokrewnioną rośliną.
.JPG)
